HİBRİT ADIM MOTORLARININ EĞİTİM VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA AMAÇLI VİSUAL BASİC TABANLI KONTROL YAZILIMI VE UYGULAMASI
|
|
- Nesrin Öztoprak
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), Mayıs 2009, Karabük, Türkiye HİBRİT ADIM MOTORLARININ EĞİTİM VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA AMAÇLI VİSUAL BASİC TABANLI KONTROL YAZILIMI VE UYGULAMASI VISUAL BASIC BASED CONTROL AND APPLICATION OF HYBRID STEP MOTORS FOR EDUCATIONAL AND INDUSTRIAL APPLICATIONS Durmuş UYGUN a* a Hacettepe Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı, Ankara, Türkiye, E-posta: duygun@hacettepe.edu.tr Özet Bu çalışmada, dijital olarak kontrol edilen Hibrit Adım Motorları (HAM) için Visual Basic 6.0 programlama paketi kullanılarak kullanışlı bir ara yüz yazılımı geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bilgisayar programı uygulaması ile Hibrit Adım Motorlarının (HAM) adım sayıları, aldıkları açısal yol ile motor hızları hesaplanmış ve endüstriyel uygulamalar için dijital olarak programlanmış motorun gelişmiş uygulaması sağlanmaya çalışılmıştır. Ayrıca motorun çalışması esnasında uygulanabilen özel fonksiyonlar ile farklı çalışma şekilleri gözlemlenmiştir. Bu kontrol stratejisinde; Hibrit Adım Motorlarının (HAM) kontrolü için hem paralel hem de seri port kontrolü kullanılmıştır. Yazılım sayesinde; Hibrit Adım Motorunun (HAM) çalışması grafiksel gösterimlerle desteklenmiştir. Hibrit Adım Motorları (HAM) için geliştirilen bu yazılım Hibrit Adım Motorları Kontrol Yazılımı (HAMKY) olarak adlandırılmıştır. Bu gelişmiş kontrol yazılımı; kaynak kodunda küçük değişiklikler yapılarak diğer motor uygulamaları için de eğitim (teknik eğitim, elektrikelektronik ve bilgisayar mühendislik uygulamaları) ve endüstriyel amaçlı kullanılabilecek düzeydedir. Anahtar kelimeler: Hibrit Adım Motorları (HAM); Visual Basic (VB); Dijital kontrol; Paralel ve Seri Port; Mikro kontrolör. Abstract In this paper, it has been proposed to enhance a useful interface program by using Visual Basic software package for digitally controlled hybrid step motors (HSM). Within this computer program; number of steps, angular way and motor speed of Hybrid Step Motors (HSM) have been calculated and advanced use of that digitally programmed HSM has been realised for industrial applications. Furthermore, different running types have been observed with special functions that can be applied to system during running. In this control strategy, both paralel and serial port controls have been used. By means of the program, the running process of HSM has been supported with graphical illustrations. The program developed for HSMs is named as Hybrid Step Motor Control Package (HSMCP). This advanced package with a little change in the source code of the software can be used for the other motor control systems for any educational (technical education, electrical-electronics and computer engineering) and industrial purposes. 1. Giriş Uygulamanın temel amacı; Visual Basic 6.0 programlama dili kullanarak hibrit adım motorları (HAM) için bir çalışma metodu ortaya koymak ve belirli açısal pozisyon ve hareket mantığı ile motoru başlangıç pozisyondan belirli bir hedef pozisyona hareket ettirmek amacıyla sisteme seri ve paralel portlar aracılığı ile uygun sinyaller göndermektir. Elektrik motorlarının kontrolü; kontrol teorisinde yeni yaklaşımları çeken geleneksel bir kontrol problemi halini almıştır [1]. Kontrol teknolojisinin gelişimi ile birlikte, hibrit sistemlerin kullanımı endüstride artan bir talebi ortaya koymuş ve bu amaçla hibrit adım motorları geliştirilmiş ve teknolojinin gelişme gösterdiği tüm alanlarda kullanılmaya başlanmıştır. Hibrit adım motorları; hem sabit mıknatıslı hem de değişken relüktanslı adım motorlarının çalışma prensiplerini içermektedir. Hibrit adım motorunun rotoru değişken relüktanslı adım motorunda olduğu gibi çok dişli olup mil çevresinde eksenel olarak konumlandırılmış eşmerkezli bir sabit mıknatıs içermektedir. Rotor üzerindeki dişler manyetik alanın hava aralığında tercih edilen lokasyonlara yayılmasına yardımcı olacak bir yol sağlamaktadır. Manyetik eşmerkezli mıknatıs [2] de açıklandığı gibi motorun başlangıç, tutma ve dinamik moment karakteristiklerini artırmaktadır. Bilindiği üzere, tüm adım motorları aynı şekilde çalışır. Her biri dışarıdan sırasıyla lojik ya da elektriksel darbe sinyallerine maruz bırakıldığında, motorun mili farklı adım artımları ile dönmeye başlar. Uygulanan sinyallerin sırası doğrudan motor mil dönüş yönünü etkilemektedir. Motorun dönüş hızı; doğrudan uygulanan giriş sinyallerinin frekansına (uygulama sıklığına) ve dönme uzunluğu da doğrudan uygulanan giriş sinyallerinin sayısına bağlıdır. 2. Hibrit Adım Motoru Kontrol Sistemi Donanımı Hibrit adım motorlarını sürmek amacıyla giriş darbe sinyalleri uygulamanın birçok yolu bulunmaktadır. Bu çalışmada, geliştirmiş olduğumuz kontrol sistemleri yaygın iki standart PC arayüz prensibini kullanmaktadır. Bunlar; seri ve paralel port haberleşme bloklarıdır. Bu haberleşme blokları hız, güvenirlik bakımından farklılıklar göstermektedir. Çalışmada bu konulara da değinilmektedir. Keywords: Hybrid Step Motors (HSM); Visual Basic (VB); Digital Control; Parallel and Serial Ports; Microcontroller. IATS 09, Karabük Üniversitesi, Karabük, Türkiye
2 Şekil 2. PC paralel portu aracılığıyla veri iletim işlemi. Şekil 1. PC seri portu aracılığıyla hibrit adım motoru ile görsel paket arasındaki etkileşim ve veri iletim işlemi. Seri portlar [3] de belirtildiği gibi DSP işlemciler, mikroişlemciler ve mikro kontrolörlerin temel blokları arasında yer almaktadır. Bu çalışmada; Microchip Ailesi tarafından üretilmiş PIC16F84 olarak adlandırılan programlanabilir bir mikro kontrolöre veri transferinin gerçekleştirmek amacıyla seri port arayüzü kullanılmıştır. Seri iletim ve veri kabul işlemleri iki farklı formda (senkron ve asenkron) gerçekleştirilmektedir. Burada tercih edilen seri port; veri iletimi için asenkron formu kullanmaktadır. Seri port haberleşme arayüzünden farklı olarak bu kontrol mekanizması bir programlama ve bir de sürme sisteminden meydana gelmektedir. PIC16F84 aracılığı ile hibrit adım motorunu programlamak mümkündür. Sistemdeki diğer kontrol bloğu; bobin, röle, her tip DC motor, LED displayler, filaman lambalar, ısıl yazdırma başlıkları ve yüksek güçlü tamponlar gibi geniş bir aralığı kapsayan yükleri kontrol etmek için kullanılan çok yönlü bir cihaz olan ULN2003A sürme sistemidir. Çalışmamızda, bu blok; seri ve paralel portlar aracılığı ile gönderilen komutları motora taşımak ve bu komutlar aracılığı ile motoru belirli bir başlangıç pozisyonundan başka bir pozisyona hareket ettirmek için kullanılmıştır. Kontrol mekanizmasında kullandığımız diğer veri iletim sistemi paralel port haberleşme bloğudur. Bilindiği gibi; paralel port en basit PC arayüzüdür. Paralel port kullanma amacı; Visual Basic, C, C++, Fortran gibi yazılımlarda yazılan programlar aracılığı ile 0 V ya da 5 V luk (0-1) bir gerilim seviyesi oluşturmaktır. Yukarıdaki akış diyagramı; paralel port aracılığı ile kontrol mekanizması için kullanmış olduğumuz veri transfer sistemini açıklamaktadır (Şekil 2). Bu akış diyagramı incelendiğinde işletim yolunun hemen hemen seri port akış diyagramı ile benzer olduğudur. Temel fark; paralel portlu kontrol sisteminde herhangi bir programlama bloğunun olmamasıdır. Bunun sebebi; işlemin HAMKY olarak adlandırdığımız görsel paket içersinde düzenlemiş olduğumuz komutlar aracılığı ile yapılabiliyor olmasıdır. Ayrıca, motorun çalışması esnasında meydana gelebilecek herhangi bir zıt elektromotor kuvvetin (emk) paralel portu etkilememesi için bir yalıtım sistemi kullanılmıştır. Bütün olarak genel blok diyagramı aşağıdaki gibi gösterilebilir: 9-12 V SERI PORT REGULATOR K PARALEL PORT 10K 1N nF 4.7K BC107 1 RS232 S1 S2 220nF MCLR RB2 RB3 RB4 OSC1 4 x TLP 521 VDD 5 V PIC 16F RA0 RA1 RA2 RA3 RB7 Vss OSC2 4 Mhz KRISTAL 1.2K LED VDD ULN 2003A VSS 5 V (Kaynak) VDD ULN 2003A VSS Motor uçlarına A B C D MOTOR UÇLARI Motor uçlarına Şekil 3. Tasarlanan sistemin genel blok diyagramı 12 V (Kaynak) Sistemin genel blok diyagramı; hibrit adım motor ile seri/paralel port kontrol arayüzleri arasında meydana gelen etkileşimi açıkça ortaya koymaktadır. İstenilen kontrol sistemi kontrol paneli üzerinde bulunan bir ON/OFF anahtarı yardımı ile kullanılabilir. Çünkü sistem; görsel paket ile oluşturulmuş kullanıcı dostu menüleri olan arayüz
3 formları tarafından kontrol edilen hem seri hem de paralel portlar ile kullanıma uygun olarak tasarlanmıştır. Şekil 4, tasarlanan sistemin resmini göstermektedir. Tasarlanan sistemin parçaları resim üzerinde numaralandırılmış şekliyle aşağıda detaylı olarak verilmiştir: 1. Şekil 2. de bahsedilen paralel port kontrollü sistem. 2. Şekil 1. de bahsedilen seri port kontrollü sistem. 3. Astrosyn (Model EB068) tarafından üretilmiş olan Hibrit Adım Motoru. 4. Anahtarlama ve bağlantı bordu. 5. Güç kaynağı (5-12 V). Sistem; tasarımı ve hesaplamalarda kullanılan parametreleri seçme ve ayarlama yeteneğini göstermektedir. Kullanılan bilgisayar kodlarının pratikte kullanılmakta olan giriş ve çıkış parametrelerini kontrol etmekte ve sınırlandırmaktadır. Tasarım ve çalışma sonuçlarını sunma amacıyla birçok pencere ve gösterge kullanılmıştır. Bu göstergeler; performans sonuçlarını, profilleri, akış diyagramı ve simülasyonlar ile çalışma tabloları ve grafiklerini içermektedir. Sistem; yardım ve eğitsel dosyaları içermektedir. Veri tabloları ile formların çıktılarının alınmasını sağlamaktadır. Çeşitli hataların elde edilmesi ile ilgili uyarı pencerelerini içermektedir Ana Kontrol Paneli ve Özellikleri Aşağıda verilen kurulum işlemi takip edildikten sonra Visual Basic 6.0 kullanılarak tasarlanmış olan HAMKY çalıştırıldığında, ekranda ilk olarak aşağıdaki sistem oturum açma penceresi görülecektir: Şekil 4. Tasarlanan sistemin resmi 3. Visual Basic ve Hibrit Adım Motoru Kontrol Paketi (HAMKY) Microsoft Visual Basic 6.0; grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI) programlama amacıyla tasarlanmıştır [4]. Programlama dili olarak Visual Basic 6.0 paketinin tercih edilmesinin sebebi; basic dili ile uyumlu olarak grafiksel gösterimlerin basit bir şekilde işlenmesi, resimsel öğelerin ve simülasyonların programa uyumlu bir şekilde entegrasyonu ve yer değişimlerinin yine basit bir şekilde izlenme olanağıdır. Visual Basic (VB) arayüzü; motor hızı, açısal yol/açısal pozisyon ve adım sayılarını içeren sistem değişken profillerini görsel hale getirmektedir. Ayrıca; zamana bağlı motor hızının değişimi, yine zamana bağlı açısal yol değişimi ve adım sayısını gösteren grafikler ile tasarım sonuçları eşzamanlı olarak oluşturulmuştur. Sistemi iki alt yordama bölerek değerlendirmek daha anlaşılır hale olmasını sağlayacaktır. İlki; bir önceki başlıkta açıklandığı gibi iki akış diyagramı oluşturarak kontrol edilecek sisteme komutları göndermek amacıyla uygulamayı hazır hale getirmekle uğraşırken diğeri seri ve paralel portlar ve programlanmaları, olay bildirimleri, veri gönderme, hata işleme ile hibrit adım motoru verilerini işleme amacıyla onları tablolarda tutma ile ilgili olabilir. Şekil 5. Sistem giriş ekranı Ardından sisteme giriş için uygun kullanıcı adı ve şifre yazıldıktan sonra aşağıdaki giriş ekranı belirecektir: Şekil 6. Kontrol penceresi Şifre veya kullanıcı adının yanlış olması durumunda benzer pencereler ekranda belirecektir. Yukarıda gösterilen Hoşgeldiniz penceresinin ardından Tamam tuşuna basılması ile ekranda kontrol yazılımının ana penceresi görülür: 3.1. Yazılım paketinin özellikleri Çok amaçlı bir bilgisayar yazılım paketinin geliştirilmesi; kullanım kolaylığı, geliştirilebilirlik ve sonuçlarının doğruluğu gibi özellikleri de beraberinde getirmelidir. Tasarlanmış olan VB bilgisayar paketinin özellikleri aşağıda verilmiştir: Şekil 7. Programın açılış penceresi Yukarıda ekran görüntüsü verilen başlangıç (start-up) penceresi; işlem seçimini (seri/paralel port işletim), seri
4 port ayarları gibi giriş tasarım verilerini, yardım dosyalarını, hesaplamaları, çeşitli göstergeleri, tablo ve grafiklerin bulunduğu arayüzleri içeren gelişmiş bir arayüzdür. Paketin kullanılmak istenildiği hedef makinede Visual Basic 6.0 programının kurulu olmadığı düşünülerek HAMKY tarafından kullanılmakta olan gerekli tüm dosyalar; Visual Basic 6.0 Programının bir parçası olan Package & Deployment Sihirbazı kullanılarak kurulum dosyası içersine eklenmiştir. Kurulum sırasında program ve gerekli dosyaları C:\Program Files\HAMKY dizinine kopyalanmıştır. Kontrol programında, birçok menü ve alt-menü bulunmaktadır. En önemli menü tüm kontrollere erişebilme yeteneğinden dolayı aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi Pencereler menüsüdür. Şekil 9. Seri port kontrollü sistem ve parametreleri Şekil 9 da gösterilen seri port kontrollü sistem temel olarak hibrit adım motorunu sürmek için verilerin girilmesi gerektiği üç ana alandan meydana gelmektedir. Sol üstte bulunan alan; kullanılan motor tipine bağlı olarak derece cinsinden adım sabiti nin girilmesini olanak tanımaktadır. Çünkü endüstride kullanılmakta olan tüm adım motorları 0.72º 1.8º, 18º, 72º, 90º gibi farklı adım sabitlerine sahiptir. Amaçlanan algoritmanın akışı aşağıdaki akış diyagramında detaylı olarak verilmiştir. Şekil 8. Pencereler menüsü ve alt-menüleri Pencere menüsü altında bulunan alt-menülerin özelliklerini açıklamadan önce, dosya, kontrol teknikleri, ayarlar, bağlantı ve yardım menülerinin işlevleri üzerinde durmak faydalı olacaktır: Dosya: Tablo yazdırma, grafik yazdırma ve çıkış alt-menülerini kapsamaktadır. Bu altmenüler yardımı ile istenilen tablo ve grafiklerin çıktılarının alınması ve çıkış alt-menüsü yardımı ile sistemden çıkmak mümkündür. Kontrol Teknikleri: Sayısal paralel port kontrolü ve Sayısal seri port devir ve yön kontrolü altmenüler yardımı ile bu sistemlere girişi sağlar. Ayarlar: Sayısal seri port devir ve yön kontrolü nde ayarlanması gereken ve port numarası, baud hızı, veri biti, değer eşitliği, stop biti ve akış kontrolü gibi seri port ayarlarına girme imkânını sağlar. Bağlantı: Çalışmanın gerçekleştirilmesi esnasında yararlanılan önemli web sitelerine bağlantı olanağı sunmaktadır. Yardım: HTML Help Workshop programı ile hazırlanmış yardım yazılımını ve yazılım hakkında bilgilerini içeren menüdür. 4. Seri Port Kontrollü Sistem ve Özellikleri Kontrol amaçlı tasarlanan sistemlerden biri olan Seri Port Kontrollü Sistem; kullanımı kolay ve uygulamada etkili bir sistemdir. Sistem kullanıcı dostu olup bağımsız çalışan bir sistem olarak tasarlanmıştır. Şekil 10. Seri port kontrollü sistemin akış diyagramı Akış diyagramında bahsedildiği gibi seri port kontrollü sistemde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta seri port ayar penceresidir. Çünkü verilerin gönderilmesi seri portun
5 dikkatli bir şekilde ayarlanmasına bağlıdır. Ayarların doğruluğu aşağıdaki pencere aracılığı ile yapılabilir. Şekil 11. Seri port ayar penceresi Ayrıca seri port kontrollü sistem penceresinde bulunan devir ve gecikme zamanı alanlarına girilen sayısal verilerin aralığına da dikkat edilmelidir. Girilen sayılar den büyük ve 0 dan küçük olduğunda, sistem aşağıdaki hatayı verecektir: Şekil 14. Paralel port kontrollü sistem arayüzü Aşağıda geliştirilen bu sistemin akış diyagramı verilmiştir. Şekil 12. Sistem sayı aralık hatası (1) Bunun sebebi; mikro kontrolör [5] programının PİC C programlama dilinde [6] yazılmış olması ve bu programlama dilinde yazılmış olan yordamlarda kullanılan tamsayı tanımlamalarında sayının den büyük olmasına izin verilmemesidir. Ayrıca, dönme yönü alanına girilen sayıların 0 ve 1 den farklı olması durumunda, sistem aşağıdaki hatayı üretecektir: Şekil 13. Sistem sayı aralık hatası (2) Tüm bu ayarlamalara dikkat edildikten ve gerekli parametreler girildikten sonra YÜKLE butonuna basılır ve böylece seçilen ve yazı kutucuklarına elle ya da otomatik olarak girilen tüm değerler seri kablo aracılığı ile mikro kontrolör yazmacına gönderilir. Ve hibrit adım motoru bu parametrelere göre dönmeye başlar. 5. Paralel Port Kontrollü Sistem ve Özellikleri Hibrit adım motorlarının paralel port aracılığı ile kontrolünü sağlamak için seri port kontrollü sisteme benzer fakat biraz daha karmaşık bir arayüz geliştirilmiştir. Bu arayüzde seri port kontrolünde bahsedilen üç farklı görev bir arada çözümlenmektedir. Amaçlanan algoritmaya bağlı olarak; zamana bağlı motor hızını, dönme açısını ve açısal yolu elde etmek amacıyla bir arayüz geliştirilmiştir. Arayüz özellikleri ve üzerinde bulunan kontrol çerçeveleri Şekil 14 de gösterilmiştir. Şekil 15. Paralel port kontrollü sistemin akış diyagramı Şekil 14 te görüldüğü gibi paralel port kontrollü Hibrit adım motoru kontrol sistemi 6 farklı denetim alanından meydana gelmektedir. Sistem ON/OFF butonu ile aktif hale getirildikten ve çalışma metodu normal ya da rampalama olarak seçildikten sonra, akış diyagramında verilen adımlara göre kullanılmalıdır. a) Port Ayarları: Sistem aktif hale getirildikten sonra, ilk yapılması gereken port ayarları kısmında verilen seçim kutusunu kullanarak paralel port
6 adresini girmektir. Adres seçildikten sonra, paralel port adresini ayarla komutu tıklanmalıdır. Bahsedilen bu işlemler uygulanmaz ise aşağıda verilen hata mesajı alınacaktır. için öncelikle bu büyüklüklere ait tüm veriler aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi bir tablo içersine toplanmalıdır. Şekil 16. Sistem ayar hatası b) Adım Ayarları: Bu kontrol kutucuğu kullanılarak tam, yarım ya da dalga tipi sürüm modları seçilebilir. c) Yön Kontrolü: Motorun sürüleceği port adresi ve adım tipi belirlendikten sonra, dönme yönü saatyönü ya da saat-yönü-tersi olarak belirlenmelidir. d) Hız Kontrolü: Motor çalışırken adım tipi ve dönme yönü ani olarak değiştirilebildiği gibi hız kontrol modülü kullanılarak hız değeri belirli bir aralık dahilinde değiştirilebilir. Motor hız eşik değeri aşılırsa, ekranda aşağıdaki hata mesajı görünecektir: Şekil 17. Sistem aşırı hız hatası e) Rampalama Fonksiyonu: Gerçekleştirilen çalışmada kullanılan diğer bir kontrol tekniği de rampalama fonksiyonudur. Öncelikle bu işlevi kullanabilmek için port adresi seçildikten sonra rampalama fonksiyonu alanında verilen onay kutusu işaretlenmelidir. Ardından çalışma ve maksimum rampa zamanı göz önünde bulundurularak rampalama skalası işaretlenir. Belirtilen zaman içersinde motor kendisi için tanılanmış olan maksimum hız değerine ulaşacaktır. f) DURUM: Tüm nümerik fonksiyonların gözlemlendiği alandır. Rpm olarak motor hızı, derece olarak motorun almış olduğu maksimum açısal yol ve motorun çalışma modu (yavaş mod, ortalama hız modu ve hızlı mod) bu alanda izlenebilir. Şekil 18. Sistem Tabloları Yukarıdaki tabloda örnek olarak zamana bağlı alınan açısal yol tablosu verilmiştir. Bu değerleri elde edebilmek için paralel port kontrollü sistemde bulunan adım sayısı, açısal yol ve motor hızı değerleri ile ilişkilendirme yapılmıştır. Tabloda verilen T1..T10 değerleri motorun çalışma periyodunu göstermektedir. T1 ile T2 veya T5 ile T6 periyotları arasındaki zaman aralığı eşit olup her biri 10 sn dir. Bu motordan istenilen 100 sn boyunca sürekli veri alınabileceği anlamına gelmektedir. Bu değerler program yardımı ile tablo içersine alınırken sistem grafikleri de aynı anda başarılı bir şekilde grafikler penceresinde gözlemlenebilmektedir. 6. HAMKY Tablo ve Grafikleri Bir önceki kısımlarda amaçlanan algoritmanın uygunluğu kanıtlanmaya çalışılmış ve tasarlanan sistemin teknik olarak oldukça etkili olduğu gösterilmiştir. Çalışmanın önceki bölümlerinde uygulama prosedürü ve adımları detaylı olarak açıklanmıştır. Diğer taraftan yapılan çalışmanın görsel olarak en iyi çözümlerinden biri zamana bağlı olarak motor hızı, alınan açısal yol ve adım sayısı gibi özelliklerin grafiksel olarak her an izlenebilme olanağının olmasıdır. Bunu sağlamak Şekil 19. Sistem Grafikleri
7 Grafiklerde görüldüğü gibi; yatay koordinat (R1..R10 belirtimleri) zaman aralığı olarak (her biri 10 sn) çalışma periyodunu gösterirken dikey periyot ise (verilen örnekte) d/dk olarak motor hızını göstermektedir. 7. HAMKY nin Diğer Özellikleri Hibrit adım motorlarının sayısal kontrolünü görsel olarak açıklamak ve detaylı bilgiler vermek amacıyla geliştirilmiş olan bu paket; kullanım esnasında kullanıcının işini kolaylaştıracak birçok özelliğe sahiptir. Bu özelliklerden birisi; sistem ile ilgili kullanıcıya çevrimiçi yardım sistemi sunan, yardım bileşenlerini ve yazar notlarını içeren ve HTML Help Workshop programı ile tasarlanmış yardım menüsüdür [7]. Bu yardım dosyası; HAMKY ve işleyişi ile ilgili birçok özelliği öğrenmede yardımcı bir araç olacaktır. Barbara, Santa Barbara, CA IEEE Trans. On Automatic Control, vol. 38, no. 6, June [2] Jones, D.W., Stepping Motor Fundamentals, Microchip Technology Inc., AN907, University of Iowa, United States, [3] Samady, M.R., Movahedin, M.R., Fakhraie, M., Implementation of Serial Port Interconnections for Integrated Circuits, VLSI Circuits & Systems Laboratory Department of Electrical and Computer Engineering University of Tehran, IRAN. [4] Dukovic, J.M.ş, Joyce, D.T, An Evaluation of Object- Based Programming with Visual Basic, Shared Medical Systems Corporation, Malvern, PA and Villanova University, Villanova, PA, [5] Ibrahim, D., Microcontroller Projects in C For the 8051, Butterworth Heinemann, Oxford, [6] Peartman, J., Design With Microcontrollers, Prentice Hall, [7] Uygun, D. and Akuner, C., A New Control Method of Hybrid Step Motors For Educational and Industrial Applications Using Visual Basic 6.0, World Scientific and Engineering Academy and Society Transactions on Computer Research, Issue 2, Volume 1, December 2006, ISSN p Şekil 20. HAMKY HTML Yardım Sistemi 8. Sonuç ve Tartışma Bu çalışma; hibrit adım motorlarının seri ve paralel portlar aracılığı ile sayısal olarak kontrol edilmesi ile ilgili hazırlanmış bir uygulamayı tartışmıştır. Çalışmada, yeni başlayan bir kullanıcının paketi kolaylıkla kullanması amacıyla konvansiyonel bir yaklaşıma bağlı olarak paralel ve seri port haberleşme algoritmaları ile parametreler sırasıyla sunulmuş ve tanıtılmıştır. Kullanıcılar programdan ve sistemde sunulan arayüzlerden maksimum düzeyde verim alabilmek için HTML olarak hazırlanmış yardım yazılımını kullanmalıdırlar. Görsel olarak tanıtılan program Şekil 4. te gösterilen sistem üzerinde test edilmiş ve kullanım kolaylığı ile maksimum düzeyde verim edilmiştir. Tasarlanmış olan bu arayüzler kaynak kodunda küçük değişiklikler yapılarak teknik eğitim ve mühendislik dallarında deney ve uygulama amaçlı birçok motor için kullanılabilecek düzeydedir. Kaynaklar [1] Chen, D. and Paden, B., Adaptive Linearization of Hybrid Step Motors: Stability Analysis, Department of Mechanical and Environmental Engineering, University of California, Santa
DY-45 OSĐLOSKOP KĐTĐ. Kullanma Kılavuzu
DY-45 OSĐLOSKOP KĐTĐ Kullanma Kılavuzu 01 Kasım 2010 Amatör elektronikle uğraşanlar için osiloskop pahalı bir test cihazıdır. Bu kitte amatör elektronikçilere hitap edecek basit ama kullanışlı bir yazılım
DetaylıİÇİNDEKİLER 1. KLAVYE... 11 2. KLAVYE RB0... 19 3. KLAVYE RBHIGH... 27 4. 4 DİSPLAY... 31
İÇİNDEKİLER 1. KLAVYE... 11 Satır ve Sütunlar...11 Devre Şeması...14 Program...15 PIC 16F84 ile 4x4 klavye tasarımını gösterir. PORTA ya bağlı 4 adet LED ile tuş bilgisi gözlenir. Kendiniz Uygulayınız...18
DetaylıELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER
ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER Eyleyiciler (Aktuatörler) Bir cismi hareket ettiren veya kontrol eden mekanik cihazlara denir. Elektrik motorları ve elektrikli sürücüler Hidrolik sürücüler Pinomatik sürücüler
DetaylıDY-45 OSİLOSKOP V2.0 KİTİ
DY-45 OSİLOSKOP V2.0 KİTİ Kullanma Kılavuzu 12 Ocak 2012 Amatör elektronikle uğraşanlar için osiloskop pahalı bir test cihazıdır. Bu kitte amatör elektronikçilere hitap edecek basit ama kullanışlı bir
DetaylıMPLAB IDE v7.60 PROGRAMI KULLANIMI
MPLAB IDE v7.60 PROGRAMI KULLANIMI MPLAB IDE programı mikroişlemciler için hazırlanmış bir derleyici programdır. Microchip firması tarafından hazırlanmıştır. (Resim 1) MPLAB programı assembly dilinde simulasyon,
Detaylı(Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 3) HAVA KÜTLE AKIŞ SİSTEMLERİNDE PID İLE SICAKLIK KONTROLÜ. DENEY SORUMLUSU Arş.Gör.
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1 (Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 3) HAVA KÜTLE AKIŞ SİSTEMLERİNDE PID İLE SICAKLIK
DetaylıPIC MİKROKONTROLÖR TABANLI MİNİ-KLAVYE TASARIMI
PIC MİKROKONTROLÖR TABANLI MİNİ-KLAVYE TASARIMI Prof. Dr. Doğan İbrahim Yakın Doğu Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Lefkoşa, KKTC E-mail: dogan@neu.edu.tr, Tel: (90) 392 2236464 ÖZET Bilgisayarlara
DetaylıMENÜ AYARLAMA 1. MENÜ AYARLAMA. [X] Fusion@6. [X] Fusion@6 Standard. [X] Entegre@6. [X] Yeni Fonksiyon
MENÜ AYARLAMA Ürün Grubu [X] Fusion@6 [X] Fusion@6 Standard [X] Entegre@6 Kategori Versiyon Önkoşulu [X] Yeni Fonksiyon @6 Uygulama Fusion@6 serisi ürünlerde ürün ana menüsü çeşitli temalarla görsel olarak
DetaylıML TFT 5 ARAYÜZ KULLANIM KILAVUZU
ML TFT 5 ARAYÜZ KULLANIM KILAVUZU İçindekiler 1 ML TFT 5 Genel Özellikleri... 3 2 Arayüz... 3 2.1 Arayüz Hakkında... 3 2.2 Cihaz Haberleşmesi... 4 2.3 Kat Görselleri ve Ok Tipi Seçenekleri... 4 2.4 Tema
DetaylıBu uygulama saatinde, dinamik sistemlerin simülasyonu (benzetimi) için geliştirilmiş olan, oldukça kullanışlı bir arayüz, Simulink, tanıtılacaktır.
Bu uygulama saatinde, dinamik sistemlerin simülasyonu (benzetimi) için geliştirilmiş olan, oldukça kullanışlı bir arayüz, Simulink, tanıtılacaktır. Simulink bir Grafik Kullanıcı Arayüzü (Graphical User
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ
YENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ Yenilenebilir enerji sistemleri eğitim seti temel olarak rüzgar türbini ve güneş panelleri ile elektrik üretimini uygulamalı eğitime taşımak amacıyla tasarlanmış, kapalı
DetaylıSolidWorks Macro, SolidWorks API. Yusuf MANSUROĞLU Mühendislik Hizmetleri Müdür Yardımcısı
SolidWorks Macro, SolidWorks API Yusuf MANSUROĞLU Mühendislik Hizmetleri Müdür Yardımcısı 06.08.2014 SolidWorks Macro, SolidWorks API SolidWorks Makro Makro Kaydetme Kayıtlı Makro Çalıştırma Kayıtlı Makro
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi Konu Başlıkları Enerjide değişim Enerji sistemleri mühendisliği Rüzgar enerjisi Rüzgar enerjisi eğitim müfredatı Eğitim
DetaylıGiyilebilir Teknolojiler ve Solar Enerjili Şapka Uygulaması
Giyilebilir Teknolojiler ve Solar Enerjili Şapka Uygulaması 1 Necip Fazıl Bilgin, 2 Bülent Çobanoğlu and 3 Fatih Çelik 2 Faculty of Technology, Department of Mechatronic Engineering, Sakarya University,
Detaylı1. PROGRAMLAMA. PDF created with pdffactory Pro trial version www.pdffactory.com
. PROGRAMLAMA UTR-VC Windows altında çalışan konfigürasyon yazılımı aracılığıyla programlanır. Programlama temel olarak kalibrasyon, test ve giriş/çıkış aralıklarının seçilmesi amacıyla kullanılır. Ancak
Detaylı3 Fazlı Motorların Güçlerinin PLC ile Kontrolü. Doç. Dr. Ramazan BAYINDIR
3 Fazlı Motorların Güçlerinin PLC ile Kontrolü Doç. Dr. Ramazan BAYINDIR Endüstride çok yaygın olarak kullanılan asenkron motorların sürekli izlenmesi ve arızalarının en aza indirilmesi büyük önem kazanmıştır.
DetaylıDENEY 3 HAVALI KONUM KONTROL SİSTEMİ DENEY FÖYÜ
DENEY 3 HAVALI KONUM KONTROL SİSTEMİ DENEY FÖYÜ 1. Deneyin Amacı Bu deneyde, bir fiziksel sistem verildiğinde, bu sistemi kontrol etmek için temelde hangi adımların izlenmesi gerektiğinin kavranması amaçlanmaktadır.
DetaylıSTP1 +2 FONKSİYON. Step Motor Eğitim Seti. Tamamen mekatronik özel tasarım. Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin
STP1 Step Motor Eğitim Seti Tamamen mekatronik özel tasarım %100 kendi imalatımız Pratik Becerileri kazanmak ve Proje Odaklı Uzmanlık İçin +2 FONKSİYON Konum göstrge cetveli 24V PLC kontrollü lazer pointer
DetaylıPEY-D810 SĠNYALĠZASYON SĠSTEMĠ
PEY-D810 SĠNYALĠZASYON SĠSTEMĠ AÇIKLAMALAR-KULLANIM-BAĞLANTILAR Sayfa 1 ĠÇĠNDEKĠLER SAYFA 1-) Sistemin Genel Tanıtımı 3 2-) Sistemin ÇalıĢma ġekli.4 3-) Sistem Yazılımı 5 4-) Sistemin Elektrik ve Bağlantı
DetaylıUZAKTAN EĞİTİM YÖNETİM SİSTEMİ (MMYO)EĞİTMEN YARDIM KILAVUZU
UZAKTAN EĞİTİM YÖNETİM SİSTEMİ (MMYO)EĞİTMEN YARDIM KILAVUZU MERSİN, 2018 MERSİN MESLEK YÜKSEKOKULU ANA SAYFASI TANITIMI Mersin Meslek Yüksekokulu resmi web sitesine http://uzak4.mersin.edu.tr/index.php
DetaylıSAYISAL KONTROL 2 PROJESİ
SAYISAL KONTROL 2 PROJESİ AUTOMATIC CONTROL TELELAB (ACT) ile UZAKTAN KONTROL DENEYLERİ Automatic Control Telelab (ACT), kontrol deneylerinin uzaktan yapılmasını sağlayan web tabanlı bir sistemdir. Web
DetaylıMUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ. ECTS Info Pack. ECTS Bilgi Paketi Çalışmaları. Bilgi İşlem Daire Başkanlığı YAZILIM-WEB GRUBU
MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ ECTS Info Pack ECTS Bilgi Paketi Çalışmaları YAZILIM-WEB GRUBU 2013 B i l g i İ ş l e m D a i r e B a ş k a n l ı ğ ı MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ BİLGİ İŞLEM DAİRE BAŞKANLIĞI
DetaylıCHF100A KOLAY DEVREYE ALMA KİTAPÇIĞI
CHF100A KOLAY DEVREYE ALMA KİTAPÇIĞI LED PANEL LCD PANEL PANEL ÜZERİNDEKİ BUTONLAR VE AÇIKLAMALARI GÜÇ VE KONTROL TERMİNALLERİ BAĞLANTI ŞEMASI Hız kontrol cihazları, panel üzerinden start/stop ve panel
DetaylıBLG 1306 Temel Bilgisayar Programlama
BLG 1306 Temel Bilgisayar Programlama Öğr. Grv. M. Mustafa BAHŞI WEB : mustafabahsi.cbu.edu.tr E-MAIL : mustafa.bahsi@cbu.edu.tr Bilgisayar ile Problem Çözüm Aşamaları Programlama Problem 1- Problemin
DetaylıMODEL OP-LP1 MODEL OP-LP2
MODEL OP-LP1 MODEL OP-LP2 MESAFE / POZİSYON ÖLÇME VE KONTROL CİHAZI Sürüm 2.0 KULLANMA KILAVUZU UYARI! CİHAZI KULLANMADAN ÖNCE DİKKATLİCE OKUYUNUZ 1. Cihazın elektriksel bağlantılarını son sayfada belirtilen
DetaylıPIC PROGRAMLAMA STEP MOTOR SÜRÜCÜ VE KONTROL AMAÇ NEDİR? Unipolar Step Motorlar. Uç TESPİTİ NASIL YAPILIR?
PIC PROGRAMLAMA hbozkurt@mekatroniklab.com www.mekatroniklab.com.tr STEP MOTOR SÜRÜCÜ VE KONTROL AMAÇ Bu ayki sayımızda, özellikle CNC ve robotik uygulamalarda oldukça yaygın olarak kullanılan step motorlar
DetaylıCAEeda TM GENEL TANITIM. EDA Tasarım Analiz Mühendislik
CAEeda TM GENEL TANITIM EDA Tasarım Analiz Mühendislik İÇİNDEKİLER 1. FARE TUŞLARININ GÖSTERİMİ...2 2. CAEeda TM YAZILIMININ GÖRSEL ARAYÜZ YAPISI...3 3. CAEeda TM VARSAYILAN İKON PANELİ TANIMLAMALARI...4
DetaylıNX Motion Simulation:
NX Motion Simulation: Mekanizma Hareket Analizi UNIGRAPHICS NX yazılımının modüllerinden biri olan NX Motion Simulation, NX Dijital Ürün Tasarımı ailesinin mühendislik bileşenlerinden birisidir. Motion
DetaylıYazılım Mühendisliği 1
Yazılım Mühendisliği 1 HEDEFLER Yazılım, program ve algoritma kavramları anlar. Yazılım ve donanım maliyetlerinin zamansal değişimlerini ve nedenleri hakkında yorum yapar. Yazılım mühendisliği ile Bilgisayar
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ - EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU Ders Kodu Bim Kodu Ders Adı Türkçe Ders Adı İngilizce Dersin Dönemi T Snf Açıl.Dönem P
DetaylıEcat 8. Hakbim Bilgi İşlem A.Ş. Versiyon
Ecat 8 Hakbim Bilgi İşlem A.Ş. Versiyon 2015 01.01 1 Ecat8 Nedir? Firmaların elektronik yedek parça kataloğu ihtiyacını karşılamak için Hakbim Bilgi İşlem tarafından geliştirilmiş ve geliştirilmeye devam
DetaylıSYC / SYT / SYP ÖZEL TASARIM RGB LCD DISPLAY KARTI PROGRAMLAMA VE MONTAJ KILAVUZU SÜRÜM: 1.1
SYC / SYT / SYP ÖZEL TASARIM RGB LCD DISPLAY KARTI PROGRAMLAMA VE MONTAJ KILAVUZU SÜRÜM: 1.1 AYBEY ELEKTRONİK SAN. TİC. A.Ş. Sanayi Mah. Hızır Reis Cad. No:26 34906 Pendik İstanbul / Türkiye Tel: (90)
DetaylıMKT2012,Proje Tabanlı Mekatronik Eğitim Çalıştayı, 25-27 Mayıs 2012, Çankırı-Ilgaz, TÜRKĐYE
PIC 16F877A Mikro denetleyicisinin PLC olarak kullanılması PIC LDR Programlama Using PIC16F877A microcontroller for PLC programming PIC LDR Programming Murat BAŞKAN, Mustafa Eren GAZĐ, Kadir Has Üniversitesi
DetaylıÜç Fazlı Sincap Kafesli bir Asenkron Motorun Matlab/Simulink Ortamında Dolaylı Vektör Kontrol Benzetimi
Araştırma Makalesi Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi (05) 6-7 Üç Fazlı Sincap Kafesli bir Asenkron Motorun Matlab/Simulink Ortamında Dolaylı Vektör Kontrol Benzetimi Ahmet NUR *, Zeki
DetaylıMASA ÜSTÜ 3 EKSEN CNC DÜZ DİŞLİ AÇMA TEZGAHI TASARIMI ve PROTOTİP İMALATI
MASA ÜSTÜ 3 EKSEN CNC DÜZ DİŞLİ AÇMA TEZGAHI TASARIMI ve PROTOTİP İMALATI Salih DAĞLI Önder GÜNGÖR Prof. Dr. Kerim ÇETİNKAYA Karabük Üniversitesi Tasarım ve Konstrüksiyon Öğretmenliği ÖZET Bu çalışmada
DetaylıEasyPic 6 Deney Seti Tanıtımı
EasyPic 6 Deney Seti Tanıtımı Power supply voltage regulator J6 ile power supply seçimi yapılır. USB seçilirse USB kablosu üzerinden +5V gönderilir, EXT seçilirse DC connector üzerinden harici bir power
DetaylıMetin İşlemleri, Semboller
Ankara Üniversitesi Nallıhan Meslek Yüksekokulu Metin İşlemleri, Semboller NBP108 - GRAFİK ANİMASYON il Öğr.Gör. Salih ERDURUCAN 1 / 13 3. METİN İŞLEMLERİ 3.1. Metin Aracı Animasyon yazılımı yazı yazmak
DetaylıÖZKAY ELEKTRONİK. BK-103 Asansör Kumanda Kartı KULLANIM KILAVUZU
ÖZKAY ELEKTRONİK BK-103 Asansör Kumanda Kartı KULLANIM KILAVUZU 1. GİRİŞ BK-103 asansör kumanda kartında kumanda ayarlarını yapabilmek ve arıza kayıtlarını izleyebilmek gibi fonksiyonlar için 2x16 LCD
DetaylıOTOMATİK TRANSFER ŞALTERLERİ
OTOMATİK TASFE ŞALTELEİ Otomatik Transfer Şalterleri MAU Otomatik Transfer Şalterleri İçindekiler Genel Bilgi.... 71 Modüler Otomatik Transfer Şalteri (100A den 800A e kadar)... 73 İzleme & Kontrol...
DetaylıBilgisayar Arayüzlü DsPIC Kontrollü Fırçasız Doğru Akım Motoru Sürücü Sistemi
Bilgisayar Arayüzlü DsPIC Kontrollü Fırçasız Doğru Akım Motoru Sürücü Sistemi Okan Bingöl 1 -Mehmet Ali Yalçınkaya 2 - Orhan Tosun 2 1 Süleyman Demirel Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Elektrik Elektronik
DetaylıVERĠ HABERLEġMESĠ OSI REFERANS MODELĠ
VERĠ HABERLEġMESĠ OSI REFERANS MODELĠ Bölüm-2 Resul DAġ rdas@firat.edu.tr VERİ HABERLEŞMESİ TEMELLERİ Veri İletişimi İletişimin Genel Modeli OSI Referans Modeli OSI Modeli ile TCP/IP Modelinin Karşılaştırılması
DetaylıEKOM WEB DESIGNER PROGRMI KULLANMA KILAVUZ. 1 - Web Sayfası Tasarımı Oluşturma / Var Olan Tasarımı Açma:
EKOM WEB DESIGNER PROGRMI KULLANMA KILAVUZ 1 Web Sayfası Tasarımı Oluşturma / Var Olan Tasarımı Açma 2 Web Sayfasına Yeni Element Ekleme Ve Özelliklerini Belirleme Değişiklik Yapma 3 Web Sayfası Tasarımını
Detaylı4-Deney seti modüler yapıya sahiptir ve kabin içerisine tek bir board halinde monte edilmiştir.
MDS 8051 8051 AİLESİ DENEY SETİ 8051 Ailesi Deney Seti ile piyasada yaygın olarak bulunan 8051 ailesi mikro denetleyicileri çok kolay ve hızlı bir şekilde PC nizin USB veya Seri portundan gönderdiğiniz
DetaylıTemel Mikroişlemci Tabanlı Bir Sisteme Hata Enjekte Etme Yöntemi Geliştirilmesi. Buse Ustaoğlu Berna Örs Yalçın
Temel Mikroişlemci Tabanlı Bir Sisteme Hata Enjekte Etme Yöntemi Geliştirilmesi Buse Ustaoğlu Berna Örs Yalçın İçerik Giriş Çalişmanın Amacı Mikroişlemciye Hata Enjekte Etme Adımları Hata Üreteci Devresi
DetaylıSERNET ET232CAS x2 RS232 Seri Kanal Sunucu KULLANICI KILAVUZU. Telif Hakkı Uyarısı. >>> Otomasyon Ürünleri www.argenom.com
SERNET ET232CAS x2 RS232 Seri Kanal Sunucu KULLANICI KILAVUZU Telif Hakkı Uyarısı Bu doküman Argenom Elektronik tarafından hazırlanmıştır. Tüm hakları saklıdır. SERNET tescilli bir Argenom Elektronik markasıdır.
Detaylıİçİndekİler. 1. Bölüm - Mİkro Denetleyİcİ Nedİr? 2. Bölüm - MİkroDenetleyİcİlerİ Anlamak
XIII İçİndekİler 1. Bölüm - Mİkro Denetleyİcİ Nedİr? Mikrodenetleyici Tanımı Mikrodenetleyicilerin Tarihçesi Mikroişlemci- Mikrodenetleyici 1. İki Kavram Arasındaki Farklar 2. Tasarım Felsefesi ve Mimari
Detaylıpozisyon ve markalama metninde değişim yapılabilir.
Tablalı Markalama Sistemi NetMarker NetMarker Kompakt yapılı tablalı Markalama Sistemi Yaratıcı (inovasyon) ve network kabiliyetine sahip CNC- tablalı markalama sistemi NetMarker yüksek markalama kalitesinin
DetaylıSİNYAL TEMELLERİ İÇİN BİR YAZILIMSAL EĞİTİM ARACI TASARIMI A SOFTWARE EDUCATIONAL MATERIAL ON SIGNAL FUNDAMENTALS
SİNYAL TEMELLERİ İÇİN BİR YAZILIMSAL EĞİTİM ARACI TASARIMI Öğr. Gör. Hakan Aydogan Uşak Üniversitesi hakan.aydogan@usak.edu.tr Yrd. Doç. Dr. Selami Beyhan Pamukkale Üniversitesi sbeyhan@pau.edu.tr Özet
DetaylıEkran Arayüzü ve Obje Seçimi (V )
FieldGenius harita ekranı tüm menülere ulaşımın sağlandığı ana ekrandır. Çizim ekranı dinamik özelliklere sahip olup objeler grafik ekrandan seçilebilir. Bu sayede nokta aplikasyonu, mesafe ölçümü gibi
DetaylıGiriş. Kontrast ve Parlaklık. Seri Portlar
1 GUI / İletişim Güncellemesi Giriş Bu ek bölüm 840 Ventilatör Sistemi Kullanım ve Teknik Referans Kılavuzu için bir ilavedir ve ventilatörün grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI) ve iletişim işlevselliğiyle
DetaylıTEMEL BİLGİTEKNOLOJİLERİ
TEMEL BİLGİTEKNOLOJİLERİ Bilgiyi işlemekte kullanılan araçlar ikiye ayrılır. 1- Maddi cihazlar 2-Kavramsal araçlar. Kullanıcıve bilgisayarın karşılıklıetkileşimini sağlayan birimlerin genel adıgiriş-çıkışbirimleridir.
DetaylıNACA PROFİL AİLE GEOMETRİSİ HESAP PROGRAMI KULLANMA KILAVUZU
NACA PROFİL AİLE GEOMETRİSİ HESAP PROGRAMI KULLANMA KILAVUZU NACA kesit programı çizim programı Visual Basic V5.0 dilinde yazılmıştır. Programın amacı, kullanıcının istediği NACA kesitinin çizimini çok
DetaylıKullanım Kılavuzu Milli Eğitim Bakanlığı 2010
Kullanım Kılavuzu Milli Eğitim Bakanlığı 2010 Bu belge BT Sınıfı Etkinliklerinde Kullanılmak Üzere Hazırlanmıştır İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 3 ÜYE (KAYIT) OLMA... 3 YÖNETİM PANELİ İŞLEMLERİ... 5 ŞABLON AYARLARI...
DetaylıSANAEM RFQ (SPP) HIZLANDIRICISI GÜÇ KAYNAKLARI VE ÖLÇME KUTUSU KONTROL SİSTEMİ. Aydın ÖZBEY İstanbul Üniversitesi
SANAEM RFQ (SPP) HIZLANDIRICISI GÜÇ KAYNAKLARI VE ÖLÇME KUTUSU KONTROL SİSTEMİ Aydın ÖZBEY İstanbul Üniversitesi Proton hızlandırıcısı kontrol sistemi Neler üzerinde duracağız? Kontrol edilecek parametreler
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ
YENİLENEBİLİR ENERJİ EĞİTİM SETİ KULLANIM KİTAPÇIĞI ve Deneyler İÇİNDEKİLER Eğitim Seti Özellikleri 3 Hibrid Şarj Regülatörü Modülü Özellikleri 4 DC-AC İnverter Modülü Özellikleri 5 AKÜ Modülü Özellikleri
DetaylıMONTE CARLO BENZETİMİ
MONTE CARLO BENZETİMİ U(0,1) rassal değişkenler kullanılarak (zamanın önemli bir rolü olmadığı) stokastik ya da deterministik problemlerin çözümünde kullanılan bir tekniktir. Monte Carlo simülasyonu, genellikle
DetaylıVİOP SİMÜLASYONU KULLANICI REHBERİ
VİOP SİMÜLASYONU KULLANICI REHBERİ İÇİNDEKİLER 1) OYUNA KAYIT... 3 2) SİSTEME GİRİŞ... 4 3) MENÜLER HAKKINDA... 3).1) Giriş... 4 4 3).1).1) Sözleşme Listesi... 5 3).1).2) Grafiksel Veriler... 7 3).2) Emirler...
DetaylıPLS2 KOMUTU. Giriş PLS2 Komutunun Açıklanması Sonuç
Giriş PLS2 Komutunun Açıklanması Sonuç GİRİŞ Bu dökümanda PLS2 komutunun nasıl kullanılacağı anlatılacaktır.pls2, çoğunlukla pulse ile servo sürme uygulamalarında kullanılır. Kısaca bahsedilecek olunursa
DetaylıZTerminal KULLANMA KILAVUZU. yazılımı. USB Terminal
ZTerminal USB Terminal yazılımı KULLANMA KILAVUZU Z Telemetri Telekomünikasyon Yazılım San. Tic. LTD. Şti. info@ztelemetry.com Tel: +90 312 417 1243 www.ztelemetry.com 01 AÇIKLAMA ZTerminal Yazılımı ile
DetaylıFatih Üniversitesi. İstanbul. Haziran 2010. Bu eğitim dokümanlarının hazırlanmasında SIEMENS ve TEKO eğitim dokümanlarından faydalanılmıştır.
Fatih Üniversitesi SIMATIC S7-200 TEMEL KUMANDA UYGULAMALARI 1 İstanbul Haziran 2010 Bu eğitim dokümanlarının hazırlanmasında SIEMENS ve TEKO eğitim dokümanlarından faydalanılmıştır. İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ...
DetaylıMCR02-AE Ethernet Temassız Kart Okuyucu
MCR02-AE Ethernet Temassız Kart Okuyucu Teknik Özellikleri Ethernet 10BaseT Dahili TCP/IP Stack TCP/IP Client-Server Bağlantı Özelliği Dahili DNS İstemcisi DHCP veya Statik IP ile çalışabilme UDP, TCP,ARP,ICMP(ping)
DetaylıSade ve tam ekran masaüstü kullanımının temel çıkış noktası, aranılan özelliğe çabuk erişimi sağlayan yenilikçi kullanıcı deneyimidir.
Netsis 3 Netsis 3 Netsis 3, Netsis ERP ürün ailesinin 3. Boyuta taşınmış yeni arayüz ve işlevleriyle karşımıza çıkan yeni yüzüdür. 3. Boyut, Logo ürün ailesi için ortak bir hedefi işaret eder, çünkü yapılan
DetaylıOtomasyon Sistemleri Eğitiminde Animasyon Tabanlı Uygulamaların Yeri ve Önemi. Murat AYAZ*, Koray ERHAN**, Engin ÖZDEMİR**
Otomasyon Sistemleri Eğitiminde Animasyon Tabanlı Uygulamaların Yeri ve Önemi Murat AYAZ*, Koray ERHAN**, Engin ÖZDEMİR** *Elektrik Eğitimi, Teknik Eğitim Fak., Kocaeli Üniversitesi 41380 Kocaeli **Enerji
DetaylıK12 Uzantılı E Posta Kullanım Ve Kurulum Klavuzu
K12 Uzantılı E Posta Kullanım Ve Kurulum Klavuzu Bu klavuz bakanlığımızca kurumlara sağlanan kurumkodu@meb.k12.tr şeklindeki e posta adreslerinin genel özellikleri ve kullanımı esnasında dikkat edilecek
DetaylıBilgi ve İletişim Teknolojileri (JFM 102) Ders 7. LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ. LINUX Yapısı
Ders 7 LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ 1 LINUX Yapısı LINUX işletim sisteminin diğer işletim sistemleri gibi kendine özgü bir yapısı vardır. LINUX yapısı ve bileşenleri aşağıdaki
DetaylıFRENIC MULTİ ÖZET KULLANIM KLAVUZU
FRENIC MULTİ ÖZET KULLANIM KLAVUZU GENEL BİLGİLER SÜRÜCÜ KONTROL BAĞLANTILARI PLC 24 VDC CM DİJİTAL GİRİŞ COM UCU FWD REV X1 X5 EN DİJİTAL GİRİŞLER ( PNP / NPN SEÇİLEBİLİR ) ENABLE GİRİŞİ SW1 Y1 Y2 DİJİTAL
DetaylıNB Macro Kullanımı Hakkında Genel Bilgiler
NB Macro Kullanımı Hakkında Genel Bilgiler Genel Bilgi Makro Nasıl Eklenir? NB Ekranlarda Genel Makro Mantığı Makro Nasıl Çağrılır? Örnek Makro Projesi Genel Bilgi Makro, gelişmiş bir HMI kontrol metodudur.
DetaylıELEKTRİK GRUBU ELEKTRİK MAKİNELERİ EĞİTİM SETİ ELECTRICAL MACHINERY TRAINING SET
ELEKTRİK GRUBU ELEKTRİK MAKİNELERİ EĞİTİM SETİ ELECTRICAL MACHINERY TRAINING SET Elektrik Makineleri ve Kumanda Eğitim Seti; çok fonksiyonlu deney masası ve enerji üniteleri, elektrik motorları, motor
DetaylıQsign Manager. Digital Signage Software Hızlı Başlangıç Kılavuzu
Qsign Manager Digital Signage Software Hızlı Başlangıç Kılavuzu Qsign Manager Hızlı Başlangıç Kılavuzu Qsign, Windows tabanlı işletim sistemleri üzerinde çalışabilen ağdaki istemci ekranlara (client) yerel
DetaylıPLANIZ2009 PLANLA ALARM IZLEME PROGRAMI
PLANIZ2009 PLANLA ALARM IZLEME PROGRAMI KULLANMA REHBERĐ Bu programla binaların,fabrikaların alarm,arıza ve işletmelerini bilgisayardan plan veya mimik diyagram üzerinde canlı olarak izlemek mümkündür.
DetaylıMAK 1005 Bilgisayar Programlamaya Giriş. BİLGİSAYARA GİRİŞ ve ALGORİTMA KAVRAMI
MAK 1005 Bilgisayar Programlamaya Giriş Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü BİLGİSAYARA GİRİŞ ve ALGORİTMA KAVRAMI Prof. Dr. Necmettin Kaya 1 KONULAR 1. Bilgisayara giriş,
DetaylıTemel Bilgi Teknlolojileri 1. Ders notları 5. Öğr.Gör. Hüseyin Bilal MACİT 2017
Temel Bilgi Teknlolojileri 1 Ders notları 5 Öğr.Gör. Hüseyin Bilal MACİT 2017 Windows işletim sistemi Kullanıcıya grafik arabirimler ve görsel iletilerle yaklaşarak, yazılımları çalıştırmak, komut vermek
DetaylıABSOLUTE ROTARY ENKODER Tek Turlu Absolute Enkoder, Manyetik Ölçüm GENEL ÖZELLİKLER
ABSOLUTE ROTARY ENKODER Tek Turlu Absolute Enkoder, Manyetik Ölçüm SAS Analog Çıkışlı SAS-S (ŞAFTLI) SAS- B (YARI HOLLOW ŞAFTLI) SAS-K (KOLLU) GENEL ÖZELLİKLER SAS serisi enkoderler absolute olarak çalışırlar.
Detaylıwww.sinyalizasyon.com.tr Sayfa 2
GİRİŞ ATG06/AG TRAFİK DÜZENİNİ VE YAYA GÜVENLİĞİ SAĞLAMAK AMACIYLA SİNYALİZASYON ELEKTRONİK TARAFINDAN TASARLANAN GELİŞTİRİLEN VE ÜRETİLEN CİHAZDIR. ANKARA TRAFİK GELİŞTİRME BAŞ HARFLERİNDEN OLUŞAN KAVŞAK
DetaylıBİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ
BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ Derleyen: Prof. Dr. Güngör BAL Bölüm 4 Yazılım: Sistemler ve uygulama yazılımı Prensipler ve Öğrenme hedefleri Sistemler ve uygulama yazılımı bireylerin ve organizasyonların
DetaylıSERNET ET232CAS x2 RS232 Seri Kanal Sunucu KULLANICI KILAVUZU. Telif Hakkı Uyarısı. >>> Otomasyon Ürünleri www.argenom.com
SERNET ET232CAS x2 RS232 Seri Kanal Sunucu KULLANICI KILAVUZU Telif Hakkı Uyarısı Bu doküman Argenom Elektronik tarafından hazırlanmıştır. Tüm hakları saklıdır. SERNET tescilli bir Argenom Elektronik markasıdır.
DetaylıResim 7.20: Yeni bir ileti oluşturma
F İLETİLER Konuya Hazırlık 1. E-posta adresinden yeni bir ileti nasıl oluşturulur? 1. İLETI GÖNDERME a. Yeni bir ileti oluşturma: Yeni bir ileti oluşturmak için Dosya/Yeni/E-posta iletisi seçilebileceği
DetaylıCCL-S / CCT / CCL-P ÖZEL TASARIM RGB LCD DISPLAY KARTI PROGRAMLAMA VE MONTAJ KILAVUZU SÜRÜM: 1.2
-S / CCT / -P ÖZEL TASARIM RGB LCD DISPLAY KARTI PROGRAMLAMA VE MONTAJ KILAVUZU SÜRÜM: 1.2 AYBEY ELEKTRONİK SAN. TİC. A.Ş. Sanayi Mah. Hızır Reis Cad. No:26 34906 Pendik İstanbul / Türkiye Tel: (90) (216)
DetaylıFRENIC MEGA ÖZET KULLANIM KLAVUZU
FRENIC MEGA ÖZET KULLANIM KLAVUZU GENEL BİLGİLER SÜRÜCÜ KONTROL BAĞLANTILARI PLC 24 VDC CM DİJİTAL GİRİŞ COM UCU FWD REV DİJİTAL GİRİŞLER ( PNP / NPN SEÇİLEBİLİR ) SW1 X1 - X7 EN ENABLE GİRİŞİ Y1 - Y4
DetaylıELEKTRONİK ÇİZELGE. Hücreleri Biçimlendirme. Formülleri Kullanma. Verileri Sıralama. Grafik Oluşturma 1) HÜCRELERİ BİÇİMLENDİRME
Hücreleri Biçimlendirme ELEKTRONİK ÇİZELGE Formülleri Kullanma Verileri Sıralama Grafik Oluşturma 1) HÜCRELERİ BİÇİMLENDİRME Elektronik Çizelge de sayıları; bin ayracı, yüzde oranı, tarih/saat ve para
DetaylıPIC MİKROKONTROLÖR TABANLI ADIM MOTORU KONTROLU
PIC MİKROKONTROLÖR TABANLI ADIM MOTORU KONTROLU Prof. Dr. Doğan İbrahim Yakın Doğu Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, KKTC E-mail: dogan@neu.edu.tr Tel: (392) 2236464 ÖZET Adım motorlarını (stepping
DetaylıEL300 ÇOK KANALLI SU KONTROL ÜNİTESİ TETHYS INSTRUMENTS 57, CHEMIN DU VIEUX CHÊNE, 38240 MEYLAN -FRANCE-
ÇOK KANALLI SU KONTROL ÜNİTESİ TETHYS INSTRUMENTS 57, CHEMIN DU VIEUX CHÊNE, 38240 MEYLAN -FRANCE- TEL : +33 4 76 41 86 39 - FAX : +33 4 76 41 92 27 MAIL : SALES@TETHYS-INSTRUMENTS.COM - WEB : WWW.TETHYS-INSTRUMENTS.COM
DetaylıELEKTRONİK BELGE YÖNETİM SİSTEMİ (EBYS)
ELEKTRONİK BELGE YÖNETİM SİSTEMİ (EBYS) AGENT KULLANIM DOKÜMANI HİZMETE ÖZEL 1/21 Rev. 1 İÇİNDEKİLER 1 İÇİNDEKİLER 2 1.1. AYARLAR... 3 1.2. YENİLE... 7 1.3. BİLDİRİM VE GÖREVLER... 9 1.4. ENVİSİON ANA
DetaylıPicture 1 - Bağlantı Hatası Penceresi
Logo çözümleriyle ilgili işlemlerinizin size gerçekleştiği anda bildirilmesinin yanı sıra, Logo Notifier sayesinde belirlediğiniz tarih/saat/gün periyodunda gerçekleştirilen işlemlerin toplu raporu veya
DetaylıDERS BİLGİ FORMU ASENKRON VE SENKRON MAKİNALAR (0860120192-0860170102) ELEKTRİK VE ENERJİ. Okul Eğitimi Süresi
) ASENKRON VE SENKRON MAKİNALAR (0860120192-0860170102) (Proje, İş Yeri ) Kredisi Bu derste, her türlü asenkron ve senkron elektrik makinalarının uçlarının bulunması, devreye bağlanması ve çalıştırılması
DetaylıDeğerlerinizi Koruyun!
İnternet ve Bilgi Teknolojileri Değerlerinizi Koruyun! NetKilit ; Sizin dışınızdaki kullanıcıların internet ve dosya erişimlerini kolayca sınırlandırmanızı sağlayan, donanım korumalı (NetKilit Anahtarı)
DetaylıToplu İleti Gönderimi
Toplu İleti Gönderimi İK ve Bordro Plus ürünlerinde; personelin doğum günü, işe giriş kutlaması gibi özel tarihlerde çalışanlara e-posta ile kutlama mesajları otomatik olarak gönderilebilir. Bu işlem Sicil
DetaylıSeri Takibi Yenilikleri
Seri Takibi Yenilikleri Ürün Grubu [X] Fusion@6 [X] Fusion@6 Standard [X] Entegre@6 Kategori Versiyon Önkoşulu [X] Yeni Fonksiyon @6 Uygulama Yardımcı Programlar/ Şirket/Şube/Parametre Tanımlamaları bölümünde
DetaylıKod Listeleri Genel Yapısı
Fiş listelerinde anlatıldığı gibi pull down menüden fiş menü tercihleri veya görsel menüden Yeni, Değiştir, İzle, Sil, Kopyala butonları kullanılırsa fiş giriş ekranı açılır. Fiş giriş ekranları kullanıldığı
DetaylıSÜT PROGRAMLARINDA ON-LINE KANTAR AKTARIM ĐŞLEMLERĐ
SÜT PROGRAMLARINDA ON-LINE KANTAR AKTARIM ĐŞLEMLERĐ Versiyon : 3.6.7.x İlgili Programlar : Süt Programları Tarih : 11.04.2009 Doküman Seviyesi (1 5) : 3 (Tecrübeli Kullanıcı) GĐRĐŞ PARALOG Personel Bordro
DetaylıGĐRĐŞ. 1 Nisan 2009 tarihinde BDP programının yeni bir sürümü yayınlanmış ve bu sürümde yapılan değişikliklere
e-bildirge Versiyon : Yakamoz 3.6.7.7 ve Genel Muhasebe 3.6.7.8 İlgili Programlar : Yakamoz ve üstü ticari paketler & Genel Muhasebe Tarih : 02.04.2009 Doküman Seviyesi (1 5) : 3 (Tecrübeli Kullanıcı)
DetaylıDersin Konusu ve Amaçları: Ders P lanı: Bölüm 1: Bilgi Teknolojilerinde Temel Kavramlar
Bilgi Teknolojileri ve Uygulamalarına Giriş Dersin Konusu ve Amaçları: Bu dersin amacı daha önce bilgisayar ve bilgi teknolojileri alanında herhangi bir bilgi ve/veya deneyime sahip olmayan öğrenciye bilgi
DetaylıBil101 Bilgisayar Yazılımı I. M. Erdem ÇORAPÇIOĞLU Bilgisayar Yüksek Mühendisi
Bil101 Bilgisayar Yazılımı I Bilgisayar Yüksek Mühendisi Kullanıcıdan aldığı veri ya da bilgilerle kullanıcının isteği doğrultusunda işlem ve karşılaştırmalar yapabilen, veri ya da bilgileri sabit disk,
DetaylıBilgisayar ile Dijital Devrelerin Haberleşmesi. FT232R ve MAX232 Entegreleri. Çalışma Raporu
Bilgisayar ile Dijital Devrelerin Haberleşmesi FT232R ve MAX232 Entegreleri Çalışma Raporu Hazırlayan: Fatih Erdem 26 Mayıs 2011 Bilgisayar ile Dijital Devrelerin Haberleşmesi Günümüz bilgisayarları USB,
DetaylıBİLGİ İŞLEM DAİRE BAŞKANLIĞI
2017 BİLGİ İŞLEM DAİRE BAŞKANLIĞI 1 İçindekiler Office 365 Nedir?... 2 Office 365 Özellikleri ve Kullanımı... 3 Kurumsal Zimbra E-Posta Adresindeki E-Postaları Yönlendirme... 9 2 Office 365 Nedir? Office
DetaylıTECO N3 SERĐSĐ HIZ KONTROL CĐHAZI HIZLI BAŞLAT DÖKÜMANI. ADIM 1: Sürücü beslemesini ve motor uçlarını bağlama
1/6 TECO N3 SERĐSĐ HIZLI BAŞLAT DÖKÜMANI ADIM 1 Sürücü beslemesini ve motor uçlarını bağlama Monofaze N3 serisinde 220 volt beslemesi L1 (L) ve L3 (N) girişlerine bağlanarak cihaza enerji verilir. Aşağıdaki
DetaylıSAVEL Gas Alarm Sistemleri
SAVEL Gas Alarm Sistemleri 1 GAS2000+ DEDEKTÖR KONTROL SİSTEMİ GAS2000+ Dedektör Kontrol Sistemi maksimum 30 Adet dedektörün bağlanabileceği ve durumlarının görülebileceği alarm sistemidir. Sistem 320x240
Detaylı24. Yazdırma ve Plot Alma
24. Yazdırma ve Plot Alma Bu Konuda Öğrenilecekler: Yazdırma işlemini gerçekleştirmek Plot etme işlemini gerçekleştirmek PlotMaker programı ile çalışmak Projenin kağıda dökülme evresinde yazdırma ve plot
DetaylıSAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI
SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI DERS NOTLARI Prof.Dr. Fatih TANK Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Sigortacılık ve Aktüerya Bilimleri Bölümü Prof.Dr. Fatih TANK - Temel - Ders Notları-
Detaylı