EIJRO (AVRUPA PARA BIRIMI)

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "EIJRO (AVRUPA PARA BIRIMI)"

Transkript

1 EIJRO (AVRUPA PARA BIRIMI) Nevirz ATA KAN Sayrjtav Uzman Derletpsl 1 Ocak 1999'da 290 milyon niifusu, ortak para birimi,tek merkez bank as^, ortak para ve faiz politikas~yla yeni bir Avrilpa yaratllmas~ yolunda onemli bir ad~m at~lm~gtrr. Bu entegrasyon ile Avrupa Birligi nihai hedefi olan siyasi birlige daha da yaklnlagacakt~r. Tam iiye olmay~ hedefledigimiz Avrupa Birligi iilkelerinin ekonomik ve parasal birlige geqigi, Tiirkiye'nin de kaytts~z kalmamas~ gereken bir siireci baglatmaktadlr ve Avrupa entegrasyon siirecinin ulagt~gl yeni boyut, AB ile giimriik birligini hayata geqirmlg ve diinya ekonomisi ile entegrasyon qabalarln~ yogunlagtlrmlg bulunan Tiirkiye aq~s~ndan biiyiik onem taglmaktad~r. Bu qer~evede Tiirkiye'de makro ekonomik istikrarln ger~eklegtirilmesi yoniinde onemli ad~mlar atllmall, kroniklegen enflasyon, biitqe ve sosyal giivenlik sistemi aq~klar~ bagta vergi reformu olmak iizere al~nacak yap~sal tedbirlerle Maastricht kriterlerine uyum saglayacak seviyelere indirilmelidir. Bu noktada EURO olgusu,tiirkiye i~in yeni bir pnstlr. Topyekiin "yeniden organize olmak" degigen ve geligen diinya ve ozellikle AB konjonktiiriine yeniden uyum saglamak iqin qok giizel bir flrsatt~r. 2. Ekonomik ve Parasal Birlik Ekonomik ve Parasal Birlik (EPB) tek bir ekonomik pazar i~erisinde tek bir parasal politika anlamlna gelmektedir ve doiay~s~yla tek pazarln mantlksal uzanttsld~r. Bu program, tiim iiye iilkelerin ekonomilerinin belli kriterlere uymak zorunda oldugu, iggiicii, hizmet ve mallar~n, sermayenin serbest~e dolagabildigi ve ortak blr Avrupa paraslnln kullan~ld~g~ bir Avrupa devleti yaratmayl ongormektedir. Bu ~erqevede Tek Pazar olugturma geregi ve 1987'de kabul edilen Tek Avrupa Senedi ile birlikte Roma Antlagmasl'nda onemli bir degigiklik yap~larak ilk kez Ekonomik ve Parasal Birlik bag11g1 Antlagma'ya eklenmigtir. Haziran 1988'de ise Devlet ya da Hukiimet Bagkanlar~, tek pazarln tamamlanmaslna yonelik programln bir parqasl olarak, ekonomik ve parasal birlik dogrultusunda yeni bir girigim baglatmlylardlr. Talepleri iizerine, Komisyon Bagkan~ Jacques Delor'un bagkarlllglnl yapt~g~ yiiksek

2 Sayr~tay Dergisi Sayr : 32 diizeyli bir kurul, bu hedefe ulagllma yollarini ve imkanlarinl degerlendirmek iizere toplanmig, Nisan 1989'da gorevini tamamlayarak ekonomik ve parasal birligi kurabilmek iqin uyulmasl gereken kogullarl ayrlntilariyla belirleyen ve bu hedefe ulagilmasl iqin iiq agamali bir plan oneren Delors Raporu'nu yaylmlamlgtlr. Rapor, topluluk liderleri tarafindan Haziran 1989'da kabul edilmig ve sonraki eylemler iqin temel allnmlgtir Aral~k 1991 tarihinde ise Maastricht'de toplanan Topluluk iiyesi Devlet ve Hiikiimet Bagkanlari Konseyi " Avrupa Birligi Antlagmasi" iizerinde mutabakata varmlglardir. Boylece Avrupa Birligi'nin hukuki temelleri atilmigtir. Sozkonusu hukuki doniigiim, 1957 yilinda imzalanan Roma Antlagmasi'nl Tek Senet'den sonra bir kez daha degigtiren ve siyasi ve ekonomik nitelik tagiyan, biri Siyasi Birlik,digeri Ekonomik Birlige iligkin olmak iizere iki sozlegmenin Topluiuga iiye iilke Devlet ve Hiikiimet Bagkanlarinin paraflamaslyla saglanmlgtlr. Delors Raporu'nda oldugu gibi Birlik Antlagmasinda da EPB'e iiq agamali olarak ge~ilmesi planlanmaktaydi. Birinci Agama Ilk agamanln baglangq tarihi 1 Temmuz 1990 olarak belirlenmigti ve bu tarihten itibaren iiye devletler araslndaki para ve sermeye hareketleri iizerindeki tiim slnlrlamalar (sadece birkaq istisna dlglnda) kaldlrildl.~~e devletlerin ekonomik politikalarlnin daha slkl koordinasyonu ve ortak denetimi ongoriildii ve merkez bankalarl araslndaki igbirligi,merkez Bankalarl Yoneticiler Kurulu ile gii~lendirildi. Bu agama 31 Arallk 1993 tarihinde sona ermigtir. 1kinci A2ama 1 Ocak 1994 tarihinde baglayan ikinci agama 31 Arallk 1998 tarihinde tamamlanmlgtlr. Tek para politikaslnln saglanmaslnda gerekli sorumlulugu almak iizere alt yaplnln olugturulmasl bu agamanln en onemli hedefidir. Bu ama~la Avrupa Merkez Bankasl (AMB) kuruluncaya kadar gorev yapacak ve temel amacl iiye iilkelerin borq politikalarl araslndakl biiyiik qapli yaklnlagmayl ve koordinasyonu saglamak olan Avrupa Para Enstitiisii (APE) 1994 ylllnda Frankfurt'ta kurulmugtur. EPB'in son agamaslna geqig oncesinde, iiye iilke ekonomileri araslndaki farklll~klarln giderilebilmesini teminen bazl makro biiyiikltikler a~ls~ndan yaklnlagt~rma kriterleri tesbit edilmig ve bunlara uyulmamasl durumunda uygulanacak yaptlr~mlar belirlenmigtir. 1 Kaslm 1993 tarihinde yiiriirliige giren Maastricht Antlagmasl'na gore bu kriterler;

3 '" Herhangi bir iiye iilkenin y~ll~k ortalarna enflasyon oranr, en duguk enflasyon oranlna sahip iiq uye ulke ortalamas~nl 1,5 pilandan fazla geqniernelidir. Bu kriterlerin yorumunda hiqbir esnekli k yoktur. * Uye iilke biitqe aqrklar~ GS~i~-l'nln yiizde 3'iinu agmamalld~r. Referans degeri son derece baglay~crdrr. * Herhangi bir iiye iilkenin uzun vadeli devlet tahvili faiz oranl, en diiguk enflasyon oranlna sahip iiq uye ulkenin faiz oranl ortalamasinr 2 puandan fazla geqmemelidir. * uye iilkenin kamu borqlarr, GSY 1~'nln yiizde 60'1n1 geqmemelidir. Bu referans degerinin ag~ldrg~ iilkelerde, oranrn diigiiriilrnesi yolunda tutarl~ qaba giisterilmesi gartt~r. " uye iilke paralarr Avrupa Para Sistemi Diiviz Kur-11 Mekanizmaslna dahil olmal~ ve son iki yllda normal dalgalanma rnarj~ icinde bulunmal~d~r. Soz konusu marj, Maastricht Antlagmasl'nda +I-2.25 olarak belirlenrnig olup bu rnarjlar 1992 ve 1993 ylllarrnda rnali piyasalarda yaganan krizler nedeni ile +I- 15 olarak yeniden diizenlenrnigtir. Almanya ile Hollanda, i kili anlagma yaparak. Alman Mark1 ile Hollanda Florini arasrndaki dalgalanma marjln~ +I olarak rnuhafaza etmiglerdir. Diger taraftan EPB'in ikinci agarnas~nda Parasal Birlige hazlrllk qerqeves~nde, ulusal merkez bankalarln~n bag~ms~zlrg~ iqin gerekli yasal duzenlemeler yapllm~gt~r. Ayrica, Parasal Birlik'ten sonra da biitqe kriterine uyumu saglayacak olan ve Istikrar Pakt1 olarak isirnlendirilen bir uyar~ sistemi ve yapt~rlrn siireci de 6ngoriilmiigtur. Bu nedenle. ulusal merkez bankalarlnln ba@mslzl~g~ ve Istikrar Pakt1 da siizkoriusu beg ekonomik kriteri destekleyen ve devamln~ saglayan unsurlar olarak belirlenn~igtir. Maastricht Antlagrnas~ ile baglayan bu siireq, tek parayn kullanacak iilkelere bir uyum siiresi sonunda Ekonomik ve Parasal Birlige iiye olrna imkanmnl getirrnigtir. 14 iilke bu uyurn kriterlerinin getirdigi yiikiimliilukleri yerille get~rerek tek paraya geqme hakklnl Itazai~rnr~lartf~r. Bu iilkelerden Ingiltere, Daniniarka ve isveq kendi istekleri ile tek para biilgesine gimdilik dahil slmarnlglar, uyum kriterlerini yerine getiremeyen Yunanistan ise allnmam~gt~r. Resrni olarak 1 Ocak 1999' da baglayan iiqiinchi agama iki adnmda gerqekle~tirilecektir. 3 1 Aralrk 2002'ye kadar siirecek olan ilk ad~rnda EPB'ye katilan iiye iilkelerin birbirlerine ve EPB'in ortak paras1 Euro'ya karg~ doviz kurlari geri doniilernez gekilde sabitienrnig. ECU sepetinin varl~gl sona ermig, ulusal paralar I EURO=I ECU olrnak iizere doniigiirn kuru iizerinden Euro'ya doniigtiiriilmiigtiir. Bu taihten itibareri o&ik para birirni olan Euro kaydi olarak kullanllmaya baglanrn~g, bankacll~k iglernleri, interbank hisse senedi ve

4 Sayljtay Dergisi Say1 : doviz iglemlerinin Euro cinsinden gerqeklegtirilmesine ge~ilmig banka mevduatlar~, sozlegmeler, devlet tahvllleri ve bonolar, qek, senet ve diger odeme araqlarlnda ise hesap ve odeme birimi olarak kullanllmaya baglanmlgtir. Avrupa Birligi Konseyi Avrupa Toplulugunu kuran Maastricht Antlagmaslnln 1994 (4) uncu maddesine uygun olarak AB Komisyonunun onergesi uzerine AMB'nin da goriigiinu alarak 3 1 Aralik 1999'da geri donulmez Euro donugum oranlarln~ agag~daki gekilde kabul etmigtir. 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren geqerli oian sabit ve geri donulmez Euro donugum oranlar~. Ilk adlmln iiq y11 gibi uzun bir siireyi kapsamaslnln nedeni bayta Euro madeni para ve banknotlarlnln bas~m~ olmak uzere bir taklm teknik haz~rllklar~ da gerektirmesidir. Uqiincii agamanln ikinci ad~m~ 1 Ocak 2002'de baglayacakt~r ylllnln ilk alt~ ay~nda ulusal paralar ve Euro, birlikte tedaviilde bulunacakt~r. Son agamanln klsa ti~ti~lmasl geqig siirecindeki belirsizlikleri azaltmak a~lslndan son derece iinemlidir. Ulusal paralar ile Euro'nun birlikte tedavulde olmas~ perakende piyasalarda iki qe~it fiyat verilmesirii ve iki qegit nakit odeme sisteminin olugrnas~n~ beraberinde getirecektir. Euro alanlnda tuketicilerin yeni fiyat yaplslna uyum sajilarnas~n~ kolaylagtlrmak i~in fiyatlar hem Euro, hem de i~lusal paralar cinsinden belirlenecektir. 1 Temrnuz 2002 tarihinde ise i~lusal para birimlerinin tedaviilii sona

5 erdirilecektir. Ayr~ca, I Ocak 2002 tari hinden iti baren Euro alan~ dl glndaki iilkelerde de Euro efektif olarak kullanllacaktlr. Uqiincii agamanln baglamas] ile birlikte Avrupa Merkez Bankalar~ Sistemi (The European System Of Central Banks) kurulmug bulunmaktad~r. Bu sistemde ulusal merkez bankalarl Avrupa Merkez Bankalarl Sistemi'nin birer parqasl konumunda olacaklar ve Avrupa Merkez Bankasl'nln koydugu ilkeler dogrultusunda faaliyet gostereceklerdir. Bu kurumsal yap1 sonucunda Para Birligi'ne iiye iilkeler para politikas~nda bag~ms~zl~klar~n~ kaybetmelerinin yan~slra herhangi bir iilkeye ozgii ekonomik krizde baglmslz hareket edemeyeceklerdir. Avrupa Merkez Bankasl'n~n temel hedefleri; fiyat istikrarln~n saglanmasl ve surdiiriilmesi, Euro'nun degerinin saptanmas] ve korunmasl iqin gerekli para politikalarlnln yuriitiilmesi, orta donemli para hedeflerinin belirlenmesi olarak kararlagt~rilmigt~r. Avrupa Merkez bank as^, para politikasl stratejisi olarak parasal biiyiikliik hedefini ara hedef, enflasyonu ise nihai hedef olarak seqmigtir. 3. Euro 1le llgili Hukuki Diizenlemeler EPB'in iiqiincii ve son agamasl olan 1 Ocak 1999 ile 1 Ocak 2002 tarihleri araslnda, iiye iilkelerin ulusal para birimlerinin, Birligin ortak para birimi olan Euro'ya doniigiimiiniin hukuki qerqevesi ile ilgili olarak, AB Konseyi taraflndan haz~rlanm~g iki ayrl tiizuk bulunmaktadlr. Maastricht Antlagmasl'n~n 235. maddesine istinaden Avrupa Birligi Konseyi taraf~ndan qlkar~lan EC sayjl~ Tiiziik 20 Haziran 1997 tarihinde yuriirliige gi~mig olup, turn AB iiyesi iilkeler iqin geqerlidir. Bu qerqevede; 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren 1 ECU, 1: 1 oranlnda (1 ECU= 1 EURO) Euro'ya qevrilecektir. Sozlegmelerin Siirekliligi 1lkesi (Continuity Of Contracts) qer~evesinde, siizlegmelerin ve hukuki enstriimanln gartlarlnda degjgiklige yo1 aqmayacak veya herhangi bir hukuki enstriimana dayall olarak b ~r edimi yerine getirirken, akdin taraflarina bir mazeret one siirme ya da sozlegmeyi tek tarafln olarak degigtirme ve feshetme hakk~nl vermeyecektir. Euro'nun yuriirliige girdigi tarihten once yap~lmlq sozlegmeler imza tarihinde geqerli olan ulusal paralar cinsinden geqerli olmaya devam edecek,an~lan s6zlegmelerde degigiklik yapllmas~ taraflar~n istegine bag11 olacakt~r. Aynl zamanda sabit faizli borq enstriimaltlar~ aq~s~ndan Euro'nun yiirurluge gir~nesi borqlu taraflndan odenecek nominal faiz uzerinde herhangi bir degi~iklik de yapmayacaktir.

6 Sayrgtay Dergisi Say1 : 32 Euro'nun EPB'e uye ulkelerin paralar~ cinsinden degeri 6 rakam (six significant figures) olarak belirlenecektir. Euro'ya donugum slras~nda 1 Ocak 1999 tarihinde resmen saptanan ve geri doniigu olmaks~z~n kesinlegtirilen pariteler aynen allnacak, yuvarlama yapllmayacak, ters kotasyon kullan~lrnayacakt~r. Bir ulusal paranln diger bir ulusal paraya donugiimu s~raslnda Euro, virgulden sonra iiq haneden daha az yuvarlanamayacakt~r. Buna gore; Ulusal paralar yukarl ya da agagl en yakn ondallga tamamlanacaktlr. Maastricht Antlagmas~n~n 109 (4) maddesine gore haz~rlanan ECl say111 Tuziik, 1 Ocak 1999 tarihinde yiirurliige girmigtir. Soz konusu duzenleme EPB uyeleri a~lslndan baglay~c~d~r. 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren EPB'e kat~lan ulusal paralar (yani, Alman Mark, Fransrz Fran~l, 1talyan Lireti ve digerleri) Euro'nun alt birimi (sub-denomination) olarak ~glem gorecektir. 1 Ocak Arallk 2001 tarihleri araslndaki geqig doneminde Euro, taraflarca serbest olarak ZorunluluklYasak Yok Ilkesi (nocompulsionlno-prohibition) qer~evesinde sadece kaydi iglemlerde kullan~lacak, 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren ise Euro nakit olarak da kullan~lmaya baglayacakt~r. Bu donemde taraflar aksine anlagmad~kqa ulusal paralar cinsinden diizenlenmig sozlegmeler geqerli olmaya devam edecektir. Hesaptan yapllacak odemelerde hesabln Euro ya da ulusal paralar uzerinden tutulmasl mumkiin olacak, borqlu geri odemesini Euro ya da ulusal para ile yapabilecek ve soz konusu mlktar alacakl~n~n hesablna herhangi bir deger kayb~na sebebiyet vermeksizin 1 Ocak 1999'da saptanmlg degigim oranlarl uygulanmak suretiyle yat~r~lacakt~r. Soz konusu odemelerde sozlegmede belirlenen ulusal para d~glnda bayka bir ulusal para cinsinden odeme teklifi kabul gormeyecektir. (FRF cinsinden borq DEM cinsinden odenmeyecektir) 3 1 Arallk 2001 tarihinden sonra sozlegmeler Euro uzerinden yap~lacak, ulusal paralar kullan~lmayacakt~r. Kamu borqlar~nln Euro'ya donii~~imu (redenomination) ZorunluluklYasak Yok ilkesinin istisnasrnr olugturmaktad~r. 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren kamu borqlar~ Euro uzerinden ihra~ edilecek, mevcut kamu borqlarr ise belirlenen sabit oranlardan Euro'ya qevrilecektir. Zorunluluklyasak yok ilkesinin diger istisnalarr ise, sermaye piyasas~nda iglem gorecek menkul k~ymetler ile diger borqlular taraf~ndan ihraq edilen para plyasas1 araqlarldlr.

7 @ Geqig donemi sonunda (31 Arallk 2001) tiim sozlegmelerde ulusal para birimleri, sabit doniigiim oranlarl kullanllarak, otomatik olarak Euro'ya doniigtiiriilecek ve o tarihten sonra ulusal para birimleri ile ifade edilmig sozle~melerin geqerliligi kalmayacakt~r. 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren Euro kag~t ve madeni paralarm tedaviile qlkmas~ ile Euro, Euro alanlnda tam hukuki statiiye sahip tek para olacaktlr. EPB'e katllan iilkelerin ulusal kaglt ve madeni paralarl ise en geg 30 Maziran 2002 tarihinde tedaviilden kaldlrllacag~ndan bu tarihten itibaren Euro'nun artlk EPB iiyelerinde herhangi bir ulusal para birimi ile hukuki statii paylaglml soz konusu olmayacaktlr. 4. Euro Hakkinda Pratik Bilgiler * Euro'nun finansal ve ticari amaqll kotasyonlarda kullanllacak klsaltmas~ EUR olarak belirlenmig ve IS0 taraflndan tescil edilmigtir. * Euro 500, 200, 100, 50, 20, 10 ve 5 olmak iizere 7 ayrl banknot halinde bas~lacaktlr. leur 100 Cent'den olugacakt~r. Madeni paralar 1 Euro, 2 Euro; 1. 2, 5, 10, 20 Cent olacaktlr. Kallplarl hazlrlanan ka@t paralardan 2002 ylllna kadar 12 milyar banknot basllacak. Madeni paralarm miktarl ise, 70 milyar olacakt~r. * Banknotlarln on ve arka yiizlerinde Euro ad1 Latin ve Yunan harfleriyle yazllacaktlr. * Euro'nun amblemi mavi zemin iizerine sarl renkte C harfi ortaslna gekilmig iki paralel qizgiden olugmaktad~r. Paralel diiz qizgiler istikrarl simgelemektedir. * Euro uzerindeki sembollerde iilkeler aras~nda ho~nutsuzluk yaratmamak iqin mimaride biiyiik onemi olan yap~lar yer alacakt~r. * 5'lik Euro klasik. 10'luk romantik, 20'lik gotik, 50'lik rokoko, 100'liik demir, 200'liik cam, 500'liik modern qag donemlerinden esintilere ait semboller tag~yacakt~r. * 1 Ocak 1999'dan itibaren Avrupa Komisyonu'nun giri~imiyle artlk satig merkezlerinde, tiiiketiciye sunulan iiriinlerin fiyatlar~, hem Euro ile hem de ulusal doviz birimieri ile gosterilmeye baglanml$ir. Euro'nun kullan~lacag~ 11 iilkedeki perakendecilere verilecek olan logo sayesinde Avrupa Birl~gi'nde tiiketiciler ve perakendeciler, Euro ile tanlgm~glard~r. * Tiiketici Euro ile odemeye karar verirse, herhangi bir ek odeme yapmasn istenmeyecek. Euro logosu, Avrupa'da tiiketiciler ve perakendeci- ler, turizimci ve diger ticari sektorler aras~nda yap~lan miizakere sonucunda kabul edilmigtir.

8 Sayl~tay Dergisi Say : 32 - Logo'da "Euro ile odeme kabul edilir." cumlesi 8 dilde yazlll olup, bu logoyu vitrinlerinde, katologlarlnda veya reklam malzemelerinde kullananlar, gonullu olarak gu yukumlulukler altlna girmig olacaklardlr: * Euro'yu tanltmak iqin gerek belge geklinde gerek personel aracll~glyla onemli olqude bilgi bulunacak, * Miigterilerle iligki iqinde olan personel egitilecek, * 1999 ylllndan itibaren asgari say~da iiriin fiyatl hem Euro hem de ulusal para birimleri cinsinden gosterilecek, 2002 ylllna kadar bu say1 arttlrllacaktlr. 5. Ekonomik ve Parasal Birlik'in Muhtemel Etkileri Euro, Avrupa Birligi'nin, Ekonomik ve Parasal Birlik (EPB) programlnln en onemli kllometre taglarlndan birini olugturmaktadlr. Avrupa Birligi, gerqek bir birlik yolunda en onemli ad~mlardan biri olarak gosterilen tek para birimi Euro'yu kullariinaya baglayarak, hlzla degigen diinya ekonomisinde yeni ve koklii bir degigiklige ad~m atmlgtlr. Euro'nun etkileri en geni~ gekli ile AB ulkelerinde hissedilecektir. AB'nin ger~ek anlamda b~r ekonolnik ve siyasi blok olarak ABD ve Japonya'nln bag1 ~ektigi Asya Bloku'nun karg~slna ii~iincii bir giiq olarak qlklgl, Euro'nun ne derece kabul gorecegine baglldlr. Euro'nun uluslararasl bir para; rezerv, ticaret ve degerlendirme paras] olarak yerinin ne olacaglnl bugiinden kestirmek son derece zordur. AB iiyelerinin yakla~~k 10 ylldlr tatbik ettikleri uyum programlarl ile aralar~ndaki ekonomik iligkiler biiyiik olqiide senkronize edilmqtir. Euro, bu gelismeyi h~zland~racak ve yeni bir boyut kazandlracaktlr. Euro ile beraber 10 ayrl para birimi ortadan kal karak tek bir para birimine inecegi iqin kur hareketlerinin ekonomi iizerindeki etkileri de onemli olqude azalacaktlr. 10 para biriminin tek bir birime indirilmesi, ozellikle diiviz iglen~lerinde basitlik ve iglem rnaliyetlerinde onemli bir diigii? saglayarak ticareti canlandlracak, finansman alan~nda ise diiviz pozisyonlar~nln giivenceye allnmas~ ve dengelenmesi iqin gerekli olan "hedging" maliyetlerini azaltarak yatlrlmlar~ te~vik edici bir unsur olacaktlr. Euro ile beraber diinyada ticaret, rezerv ve degerlendirme birimi olarak kullanllan baglrca paralarln saylsl iiqe qlkacakt~r. Bu iiq para birimi aynl zamanda iiq biiyiik ekonomik bloku da temsil ettigi iqin blokla~ma ve rekabet gibi konular da 21.yiizyllln ilk qegreginde daha farkl~ bir diizeyde tartlgllacakt~r. Euro ile birlikte AB s~n~rlar~ iqerisinde diinyan~n en biiyiik devlet tahvili piyasasl ortaya q~kacaktlr. Sadece AB iiyesi devletlerin degil, yabancr iilkelerin de Eurobond at11 altlnda tahvil ihraq ettikleri bu piyasa. ilk

9 andan itibaren Euro ile iglem yapmaya baglayacaktir. AB uyesi iilkeler devlet borqlarini Euro'ya qevirmeyi taahhut etmi3lerdir. Bu gekilde daha bagtan bu piyasaya bir derinlik ve iglev kazandirilacaktir. Keza, Euro'ya katilacak olan ulkelerin borsalarinda iglem goren hisse senedi fiyatlarl da Euro'ya qevrilecektir. Bu qaligmalarin amacl, Avrupa sermaye piyasalarlnda Euro'yu bagtan yerlegtirmek ve Avrupa sermaye piyasalarini entegre etmektir. Finansal enstrumanlar aras~ndaki bu harmonizasyon, en etkin finansman yontemi ve en duguk finansman maliyetini elde etme konusunda yatirimcllara onemli avantajlar saglayacaktir. Y ine tek elden yonetilen para politikasl ve birlegmig bir para piyasasl, finans kurumlarl arasindaki rekabeti artiracaktlr. Euro'ya katllmak iqin gerekli gartlarln uye iilkeler tarafindan yerine getirilmesi sirasinda uygulanan "uyum kriterleri" faiz hadlerinin tek bir noktaya dogru hareket etmesini saglayarak istikrarli bir uzun vadeli faiz ortami yaratllmigtir. Tabii ki, kisa vadeli faizlerde farkllliklar vardir ve bir muddet daha gorulmeye devam edecektir. Kur ve faiz duvarlnin ortadan kalkmaslyla beraber, fiyatlarda geffaflik ve girketler araslnda rekabet ve verimlilik artlgi beklenmektedir. Avrupall girketlerin bu istikrar ortaminda daha saglikll buyume gosterecekleri ve dunya qaplnda rekabet gii~lerini artiracaklarl bir gerqektir. Bundan tuketiciler de olumlu gekilde yararlanacak fiyat saydamllgl ile farkll yerlerdeki AB vatandaglar~ urun fiyatlari ve aldlklari ucretler aqlslndan daha kolay kargilagtirma yapma olanagi bulacaklardlr. Tabii ki klsa vadede igsizlik ve ucretler araslndaki farkllliklar dolayisiyla bazl sorunlar yaganacaktir. Su an tartigilan konularin iqerisinde en hassas olani da budur. Olasi Sorunlar Para politikas~ni belirleme yetki ve sorumluluklarl ellerinden alinan AB uyesi iilkelerin hukumetlerinin makro ekonomik dengesizlikleri duzeltmek iqin ellerinde blitqe ve maliye politikalar~ndan bagka araq kalmayacakt~r. Vergilerle oynama yoluyla istikrar getirme son derece zor ve bireylerin daha az vergi odeme istegi nedenlyle de politik olarak arzulanmayan bir yaklaglmdir. Bu aqldan AB uyesi iilkelerin butqe disiplinini saglamakta zorlanacaklarl bir gerqektir. Gerqeklegecek goklarl reel ekonominin kendi qarklan iqerisinde duzeltmesi de kolay degildir. Reel ekonomi bunu, igglicu mobilitesi ya da ucretlerdeki degigikliklerle yapabilir. AB sinirlarl iqerisinde hukuken iggucii dolagiml serbest olsa dahi fiilen boyle bir serbesti yoktur. Bu konuda AB, kesinlikle ABD ile klyaslanamaz. Yine licretlerdeki bir ayarlamanin getirebilecegi sosyal ve politik fatura son derece agir olacakt~r.

10 Say~~tay Dergisi say^ : Euro'nun Tiirk Ekonomisi ~zerindeki Muhtemel Etkileri Euro, sadece Avrupa Birligi uyesi ulkeler aqlslndan degil tum dunya piyasalarlnda koklu degigikliklere yo1 aqacaktlr. Turkiye de ekonomi politikalarlnda ve piyasalarlnda yaplsal degigime yo1 aqacak bu buyuk organizasyondan kugkusuz etkilenecektir. Ancak agaglda belirtilen nedenlerle Euro'nun iilkemize olan yanslmalarl diger uquncu ulkelere olan yansimalarlndan daha yogun bir gekilde hissedilecektir. l Avrupa Birligi Tiirkiye'nin en biiyuk ticaret ortagldlr 'da uygulamaya geqilen gumruk bir1ig.i sonucunda AB ile ticari iligkileri artma egilimi gostermig ve 1997 yill verlleriyle ihracatln % 475, ithalatln ise % 517 AB ulkeleriyle gerqekle~tirilmigtir. Turkiye'nin dig borqlarl 94 Milyon Dolar civar~ndadlr. Bunda Avrupa dovizlerinin pay1 % 40, bunun % 35' i ise Alman Mark1 cinsindendir. l 1987 den 1998'in ortalarlna kadar 15 Milyon Euro Bond qlkar~lmlgtlr. Bunlarln % 70' i Mark cinsindendir. l Geqmig 5 yllda dogrudan yabancl sermayenin % 70'i Avrupa'dan gelmigtir. 3 milyondan fazla Turk Avrupa'da, ozellikle Almanya'da yagamaktadlr. Turk bankaclllk sistemindeki slnlr otesi iglemlerin % 50'si AB para birimlerinde gerqeklegmigtir.. l Resmi rezervlerin % 60' In1 AB para birimleri olugturmaktadlr. l Turkiye'nin toplam doviz tevdiat hesaplarlnln % 40'1 AB para birimlerinden olugmaktadlr. Turk igqilerinin Merkez Bankaslndaki birikim tutarlarl 21 milyon Mark Turkiye AB ile 1963'den itibaren Ortakllk Antlagmas] qerqevesinde iligkilerini y~irutmektedir. 1995'de AB ile Turkiye arastnda gumruk birligi kurulmug ve 1 Ocak 1996'dan itibaren yururluge girmigtir. Geqen sure zarflnda bu Turk ekonomisini olumlu yonde etkilemqtir. AB ile bu $ekilde yakln baglarr bulunan Turkiye Euro'dan ilk etkilenecek ulkelerin bagrnda gelmektedir.

11 6.1. Euro ve Bankalar Euro ile ilk tanlgacak sektor, finans sektorudur. 1 Ocak 1999'dan i ti baren Euro'nun Avrupa'da kaydi tek para birimi olarak bankaclllk sisteminde kullanllmaya baglamaslyla birlikte AB bankalarl, Turk bankalarl kargrslnda onemli bir avantaj elde edecektir. Euro'nun kullan~m~, Avrupa bankalar~nda birqok ulkenin paras~nln birbiriyle degigtirilmesinden dogan iglem maliyetlerini onemli olqude dugurecektir. Maliyet dugugunden Avrupa'daki bankaclllk sisteminin y~lllk 2025 milyar Dolarllk bir avantaj saglayacag~ hesaplanlrkan,bu durum Turk bankalarm kargl rekabet gucunii daha da artlracakt~r. Turk bankaclllk sektoru, elektronik bankacll~k ve igletmecilik anlayqlnda oldukqa iyi durumdad1r.b~ durum, Turk bankalarlnln Avrupa bankalarl ile olan yarlg~nda igini kolaylagtirmaktadir. Bununla beraber buyuk yap~sal sorunlarln gozardl edilmemesi gerekmektedir. Turkiye'deki sistemin en onemli sorunu sektorun kamusal aglrl~kta olmas~d~r. Ziraat Bankas], Halk bank as^, Emlakbank ve yarl kamusal nitelikteki Vak~fbank, sektorun yarlslndan fazlaslna hakim durumdadlr. Uq kamu bankas~nln piyasa ekonomisinin kurallarl yerine devlet gucunu arkalarlna alarak bankaclllk yapmaslnln, sektorde rekabet ve verimliligi, ozel bankalarln guqlenmesini onledigi savl yayglndlr. Ikinci biiyiik sorun ozel sektor bankalarlnln mevcud yap~lanmas~dlr. Tiirkiye'de 70'i a ~k~n banka olmas~na kar~ln bankalarln tamamma yak~nl qok ku~uk bankalar olup, bu bankalarln mali gu~lerini Avrupa bankalar~ ile klyaslamak miimkiin degildir. Kaldl ki, birqok buyuk Avrupa bankas1 sahip oldugu buyukliige karg~n Euro'ya hazlrlanmak iqin birle~me yoluna giderek daha da buyumuglerdir. Euro ile, ulusal paralarm birbirleriyle de,iji$tirilmesinin sona ermesi sonucu iglemlerin azalmasl ve Avrupa qap~nda fiyat farkl~l~klar~nln kaybolmaya baglamas1 iie birlikte Avrupa'daki girketler,bankalar yeni durumdan daha ~ o yararlanrnak,yeni k pazarlara giiqlu girebilmek i~in evlilikler yaparak gube sayllar~nl,personel glderlerlni azaltmaya baglayacaklardlr. Euro ile kar paylarl azalan bankalar yeni pazarlara yonelecekler, ilk gelecekleri yer de Tiirkiye olacakt~r.turk bankalar~ aras~nda da Avrupa pazarlar~na girebilmek iqin birlegmeler olabilir. Aksi halde Turk bankalarl zo:ianacakt~r. Euro'ya geqigle Turk bankalarlnln Avrupa'n~n her iilkesindeki muhabir bankalarda bulunan hesaplarma gerek kalmayacaktlr. Bankalar sadece bir merkezde Euro hesab~ aqacakiar, bu merkez biiyiik olas~llkla Almanya'nln finans kenti Frankfurt olacaktlr. Her iilkeyle yapllan para iglemleri i in ayrl iilkelerde ayrl hesaplara gerek olmayacak, bu uygulamay 7 a Turk bankalarinln maliyetleri dugerken, Avrupa'daki bankalarm da kirlar~ dugecektlr.

12 Sayqtay Dergisi Sayz : 32 Yeni uluslararas~ odeme sistemi, yenilenmesi planlanan takas ve muhasebe sistemleri, Euro ile ortaya qikacak yeni enstriimanlar, hizmetin gerektirdigi yiiksek teknoloji nedeniyle yeni bilgisayar sistemlerine onemli yat~rlmlar yap~lacaktlr. Bu noktada Turk bankalarlnln Avrupa ile rekabet edebilmesi iqin kaynak aylrmasr zorunlu hale gelecek, yeni hizmetlerin gerektirdigi kaliteli insan iqin egitime de kaynak ayrllmas~ gerekecektir. Tiirkiye, Euro'nun etkileri ile Euro banknot ve madeni paralarm 1 Ocak 2002'de tedaviile girmesiyle bagka bir boyutta ve qok daha yakindan tanlgacakt~r. Y~llard~r tasarruflar~nl doviz olarak tutmaya aligmlg olan halk~m~z Avrupa paralarlnl, ozellikle de Alman Mark1 olarak tuttugu tasarruflar~nl Euro ile degigtirmek durumunda kalacaktlr. Binlerce dovlz tevdiat hesablnln i~erigi degigecegi gibi piyasada nakit olarak dolagan 11 illkenin paras] da tedaviilden kalkacakt~r. Burada onemli bazl lojistik zorluklar goriilecektir. Turk bankacll~k sisteminin burada da bir sorunla karg~ karg~ya kalmasl muhtemeldir Euro ve Dig Borqlar Tiirkiye'nin dlg borq toplaml 94 milyar dolara yak~ndlr. Bu borqlar~n yaklag~k yiizde 25'i Avrupa iilkelerinden saglanan d ~g borqlar, allnan proje kredileri ve mali piyasalardan 5-10 yll gibi uzun vadeli devlet tahvili ihracl yoluyla al~nan borqlardan olugmaktad~r. Bu borqlar da aglrllkl~ olarak Alman Markl, Italyan Lireti, Frans~z Frang~, Ingiliz Sterlini g~ bi tedaviilden kalkacak paralarla yapllmlg durumdad~r. Bu paralarm degerlerinin farkll olmasl nedeniyle allnan her borq iqin odenecek faiz oranlarl da farklld~r. Euro'nun degeri ve pazarllklar, Tiirkiye'nin dlg borcunu milyarlarca Dolar diizeyinde etkileyebilecektir. 1 Temmuz 2002'den i ti baren Avrupa'daki biitiin ulusal paralarln tedaviildefi kalkacak olmasl nedeniyle, Tiirkiye'nin de bu tarihten sonraki bir tarihte vadesi dola11 biitiin Mark, Liret, Sterlin, Florin bazlndaki borqlar~nln Euro'ya qevrilmesi gerekecektir. Bu pazarllklarln oniimiizdeki ylldan itibaren yapllmasl gerekirken; pazarl~klarda en biiyiik konuyu, Euro'nun degeri ve faiz oranl olugtitracakt~r. Euro'nun Dolar karglslnda degerinin yiiksek tutulmasl halinde Tiirkiye'nin Euro'ya qevrilecek 20 m~lyar dolaylndaki dl? borcu otornatik olarak artacaktlr. Diger halde ise azalacakt~r. Bunun yanlslra Euro, AB iqinde mali piyasalarln biitiinlegmesini saglayarak, iglern ve borqlanrna maliyetlerini diigiirecek, bu da Tiirkiye gibi iilkelerin, derinligi ve likiditesi artacak Avrupa rnali piyasalarlndan daha l~cuz ve kolay borc; bulmaslna yo1 aqacaktrr. 6.3.Euso ve Dig Ticaret Euro'n~tn devreye girmesiyle bolge ile d ~g ticaretimizi kolaylagt~r~c~ ve ticaret yaratlc~ etkileri ortaya ~~kabilecektir. Euro ile Para Birligine dahil

13 ulke pazarlarlnda tek para ile iglem yap~lacagindan kur riski ve doviz kuru farklll~klarlndan kaynaklanan maliyetler ve belirsizlik ortadan kalkacak ve ozellikle birden fazla uye ulke paras1 ile birarada iglemlerini yurutmek zorunda olan firmalar aqlslndan bir tasarruf saglanmlg olacaktlr. Bu durum bolge ile ticaretimizi kolaylagtlr~c~ bir etki yaratacaktlr. Ayrlca Euro bolgesi iqerisinde makro ve mikro ekonomik etkinligin artmasl sonucu buyumenin h~zlanmasl beklenmektedir. Bu durum ozellikle Tiirkiye gfbi bolge ile Gumruk Birligi lerqevesinde tercihli duzenlemeleri olan ve yuksek tlcaret hacmine sahip ulkeler aq~slndan ticareti artlrlc~ etki dogurabilecektir. Bunlara ilave olarak, bolge iqinde fiyatlarln geffaflagmasl ve rekabetqi devaluasyon tehdidinin azalmasl dlg ticaretimiz aqlslndan avantaj saglayacakt~r. Ancak Euro'nun, Avrupa Birligi'nin rekabet gucu, fiyatlar ve ozellikle Topluluk iqi ticarette yogunlagma uzerine olasl etkileri Turkiye aqlslndan daha qetin rekabet kogullarlnln ortaya q~kmasl anlam~na gelebilecektir.bilindigi gibi, Turkiye ile AB aras~nda sanayi urunlerinin serbest dolag~m~ gumruk birligi ile saglanmlg bulunmaktadlr. Dolayls~yla anllan sektorlerde AB iqinde dlg rekabet gucunun artmasl, Gumruk Birligi vasltas~yla, AB iqindeki fiyatlarln dugmesinin oncelikle ihraq fiyatlarlmlz uzerinde dii~ug yonunde bask1 yaratmasl ve bolge pazarlndaki rekabet gucunun korunmasl iqin bazl sektorlerde verimlilik artlgl saglanmasl ve yaplsal reformlara gidilmesini zorunlu k~lmas~ beklenmektedir. Ithalat aqlslndan ise bir yandan sanayi igin ucuz yat~rlm mall ithalatlnl miimkun kllabilecegi gibi, tiiketim mallarl ithalatlnda (ozellikle binek otomobiller) mevcut art~gln devam etmesi iqin gerekli zemini yaratabilecektir. Butun bu geligmeler AB'ne kargl yuksek ti~aret aqlg~mlzln daha da buyumesi sonucunu dogurabilecektir. Gumriik Birligi qerqevesinde hassas uriinler kapsamlnda yeralan otomotiv sanayi urunlerinde Tiirkiye'nin uqiincu iilkelere karg~ srtak gumruk tarifesi uzerinde korunrna saglanmasi iqin verilen surenin 2001 ylllnda sona erecek olmas~ da dikkate allndlglnda Euro'nun etkilerinin hissedilmeye baglanacagl 2000'li ylllar iqerisinde AB otomotiv sanayii'nde beklenen fiyat dugijigler~ne paralel olarak,tiirk otomotiv sanayii'nin hem ulkeler hem de Avrupa Birligi'nden kaynaklanacak ciddi bir rekabet bask~sl iie karplagmas~ ihtimal dah~lindedir. Bolge ulkelerinde uygulanacak kur politikalar~nln d~g ticaretimiz aqlslndan yaratabiiecegi etkilere gelince; Tek para ile birlikte bijlge ulkelerinin tek bir doviz kuru olacaktlr. Iqinde bulundugumuz geqig doneminde Euro'nun iiquncu ulke paralar~ karg~slndaki degeri sabit bir kur uzerinden uye ulke paralarlna doniigturulecektir. Dolay~s~yla, bolge ulkeleri araslndaki ikili doviz kurlar~

14 ~- Say~~tay Dergisi Say1 : ve Euro ile sisteme dahil ulusal paralar arasindaki doviz kuru geri donulemez biqimde sabitlenmig olacaktlr. Bu qerqevede, bolge ulkeleri iqerisinde doviz kuru bir para politikas~ enstruman1 olarak kullanllma niteligini kaybetmig olacaktlr. Bu durum dlg ticaretimiz aqis~ndan farkll yonde geligebilecek fiyat etkisi anlamina gelmektedir. Bolge i~inde ikili doviz kurlarinln geri donulemez bir gekilde sabitlegtirilmesi Euro'ya dahil ulkelerin devaliiasyon yoluyla dig rekabete kargl korunma ya da rekabetqi fiyat avantajl saglama imkanlarln~ ortadan kaldlrmlg olacaktir. Euro bolgesi iqinde tek bir doviz kurunun (Euro ile uquncii iilke paralarl araslndaki doviz kuru olarak) ortaya qlkmas~ ve bu doviz kurunun da tek tek uye iilkelerin performansina bag11 olmak yerine genel olarak bolge ekonomisi temel allnarak belirlenmesl, bolge iqindeki doviz kuru dalgalanmalarinin Tiirkiye'nin ihracat performansi uzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kald~rrnlg olacaktlr. Diger taraftan, bolge iilkeleri araslnda doviz kuru riskinin ortadan kalkmas~ daha geffaf ve ongoriilebilir dig rekabet ortaminln olugturulmasi, iiqiincii iilkelerin uzun donemde kargllqtlrmali iistiinluklerini ortaya qikarabilmeleri iqin uygun ortam yaratabilecektir. 7. Euro Reform Avrupa Birligi ile yogun ekonomik ve ticari baglarl bulunan Tiirkiye'nin degigime uyum sagiamak iqin bir taklm onlemler almas~ gerekmektedir. Bu baglamda Tiirkiye AB normlarlna yaklagma qabalar~nl yogunlagt~rmaz ise yiizde 50'leri agan ekonomik ve mali bag~rnlllig~rn~z olan bir "Blok" u dlglayip yeni dengeler aramak zorunda kalacaktir. Giiqlii ekonomik kurumlar ve baglrnslz bir merkez bankas1 ile Euro'ya saglam bir geqig yapllabilir. Bu amaq dogrultusunda,reformlara hlz kazandir1lma11,mali ve yaplsal degigikliklere gidilmelidir. Kaldl ki, Avrupa Komisyonu 4 Kaslm 1998 tarihinde biitiin tam iiye adaylarl iqin oldugu gibi Tiirkiye iqin de "~lerleme RaporuMnu sunmug,tam iiyeli k amacl giiden iil kelerin Ekonomi k ve Parasal Birlik'in gerektirdigi asgari gartlara uyum saglamas1 gerekliligini vurgulamrgtlr. Ilerleme Raporu'ni~n bizirn a$~rnlzdan daha aqlk ifadesi, giinliik etkilerin Gtesindeki uzun vadeli stratejiler kapsamlnda, AB'nin Euro'ya geqigini qok daha dikkatle izlememiz gerektigidir. Bu dogrultirda rnakro ekonornik politikalarda istikrarln saglanrnasl, Merkez Bankasl'nln iizerklegtirilrnesi ve kamu aqlklarlnl finanse eden kurum olrnaktan qrkartllrnasl, devlet kaynaklar~ndan imtiyazll olarak yararlandlrma iligkisine son verilrnesi AB'nir; isti kr-ar ve biiyiirne paktlna

15 taraf olunmasl, sermaye hareketlerinin tam olarak serbest klllnmas~ AB ile daha sikl para ve doviz kuru igbirligine gidilmesi ve nihayet slnlrll olgiide de olsa Avrupa Merkez Bankalarl Sistemi'ne katilim bizi orta vadede bekleyen gerqekler olacaktlr. Amaq, tam uyelik anlnda, Euro alanlna en yakln hale gelebilmek iqin, Ekonomik ve Parasal Birlik kriterlerine miimkiin oldugunca yakln hale gelmektir. Ancak yukar~da belirttigimiz "ilerleme Raporu" kapsaminda, hiqbir tam iiye adayinin zaten ilk agamada bu alana qremeyecegi ongoriilmekte, Euro alani ise, gu an iqin butiin AB tam iiyelerinl kapsamamaktadir. Bununla birlikte tam uye olduktan sonra, sonsuza kadar Euro alaninln dlglnda kalmanln olanagl yoktur. Zira Euro, kendisine yuklenen siyasi kimligin otesinde, Giimruk Birligi aracllrglyla taraf haline geldigimiz bir ekonomi felsefesinin de butiinlegtiricisi ve ekonomik entegrasyonun tutkall olma kimligini ustlenmektedir. Igte bu noktada, Turkiye'nin guncel geligmeleri izlerken, Euro alanlna girigin on kogulu olan Ekonomik ve Parasal Birlik ile asgari olqude de olsa uyumu ongoren qaligmalari gundemine alma zorunlulu~u bulunuyor. Asllnda, bunlar Turk ekonomisinin gerqek qlkarlari iqin geq bile kallnmlg bir dizi onlem paketini olugturmaktadlr. Ornegin Merkez Bankasi'ni ozerklegtirip, siyasi mudahalenin uzagina taglmak mali disiplin aqislndan mutlaka halledilmesi gereken bir sorundur. Y ine Merkez Bankasl kaynaklarlnln bazi siyasi talepler dogrultusunda ekonomik kogullarln dlglnda yonlendirilmesinin, kamu aqlklarinln para basarak kargllanmaslnin oniine ge~ilmesi enflasyonla miicadele aqisindan dikkate alinmasi gerekli bir bagka zorunluluktur. Enflasyonu dugiirmek iqin ylllardir iizerinde durulmaslna kargin bugiine kadar gerqeklegtirilemeyen yaplsal reformlar Euro'ya hazirllk iqin "olmazsa olmaz" kogul dur. Daha once belirttigimiz gibi, Euro'dan ilk etkilenecek iilkelerin baginda Tiirkiye gelmektedir. Ancak bu etkilenmenin boyutunu Avrupa ekanomisinin giiqlenmesi degil, Turkiye'nin kendi sorunlarin~ qoziip qozemeyecegi belirleyecektir. Tiirkiye sorunlarlna ragmen son yillarda yiizde 8 gibi qok biiyuk kalkinma hlzlarinl yakalamlgtir; ancak, qok ciddi yaplsal sorunlarlnl ~ozmeden bu kalkinma hlzlnl siirdiirmesi zordur. Bu kadar yiiksek oranll ve kronik enflasyonun nedeni olan yaplsal soruniarlnl, reformlarl gerqekle~tirerek ~ozerse o zaman Euro'dan k2rl1 pkacaktlr. igte bu noktada EURO ve PAN-AVRUPA olousu, Tiirkiye iqin yeni bir Sanstlr. Topyekiin "yeniden organize" olmak, d$i2sn ve geligen dunya ve ozellikle AB konjonktiiriine yeniden uyum saglamak i~in qok giizel bir flrsattlr. +

16 8. Kaynaklar Sayl~ray Dergisi Say1 :32 - "Avrupah Tiiketiciler Euro Logosu ile Tanz,jzyor", Avrupadan Guncel Haberler, s Baydarol, Can, "Euro'ya Uyum Sag'lamalzylz ", Milli yet, 16 Ocak Cavugoglu, Mehmet Sami, "Euro Sans Tanzmlyor", Gorug dergisi, Agustos Donmez, Sermin, "Euro,Geliyor, Tiirkiye Baklyor ", Forum Dergisi, Ekim Dr. Klaus-Dieter Borchardt, "Avrupa Biitunle~mesi", Avrupa KOmisyonu Turkiye Temsilciligi Y aym. - DTM, "Ekonomik ve Parasal Birligin Giincii Agamasz ve Tek Para", Avrupa Birligi Genel Miidurlugii. - DTM, "Euro-Kitappk", Avrupa Birligi Genel Mudiirlugu. - DTM, "Euro-Temel Kitap", Avrupa Birligi Genel Mudurlugii. - Gungor, Zehra, Milliyet, 2 Ocak Ozbay, Plnar, "Euro ve Avrupa Para Sistemi", TCMB Lira Dergisi, Ocak TCMB, "Euro 1999", D1g Iligkiler Genel Mudurlugu, Haziran TCMB, "Euro'ya Gegig Sorular ve Cevaplar", DI~ Iligkiler Genel Mudurlugu, Kas~m TCMB, "Euro Bolgesi &Erne Raporu Ocak 1999", Dig ~ligkiler Genel Mudurliigu. - TCMB, "Turkey and Economic and Monetary Union". - Tore, Nahit, "Ekonomik ve Parasal Birlik'in Turk Ekonomisi ~ zerindeki Muhtemel Etkileri Neler Olabilir ", Guncel Avrupa Dergisi s , Ekim-Aral~k 1998; Quest, Euro ve Avrupa Ekonomik ve Parasal Birlik Uzerine Soru ve Cevaplar, Avrupa Komisyonu Turkiye Temsilciligi Yay~nl. - "1998 Yzlz Aday ~lkeler ilerlerne Raporlarz", Avrupa Komisyonu Turkiye Temsilciligi Yaylnl.

VII PARA, BANKA VE MALÝ PÝYASALAR

VII PARA, BANKA VE MALÝ PÝYASALAR VII PARA, BANKA VE MALÝ PÝYASALAR 103 104 PARA, BANKA VE MALÝ PÝYASALAR A. GENEL DURUM 2002 yýlý baþýndan itibaren dalgalý kur rejimi altýnda nominal çýpa olarak para tabanýnýn ve örtük enflasyon hedeflemesinin

Detaylı

- Tahsil ve odeme agamaslna gelmig iglemlerle ilgili belgeler iizerinde inceleme yaparak evrakln dogrulugu ve kanunlara uygunlugunu saglamak,

- Tahsil ve odeme agamaslna gelmig iglemlerle ilgili belgeler iizerinde inceleme yaparak evrakln dogrulugu ve kanunlara uygunlugunu saglamak, FRANSA MALI YQNET~M~ %CINDEK~ SAYMANLPKLARIN DURUMU Halil Kurt Maliye Bakunllgl Muhasebat Gem1 Miidiir Yardlmclsl Gerek Devlet, gerek~:? mali yiinetim sislerni i~inde yer alan kurum ve kuruluglarln orgutlenmesi

Detaylı

CARİ AÇIK NEREYE KADAR?

CARİ AÇIK NEREYE KADAR? CARİ AÇIK NEREYE KADAR? Prof. Dr. Doğan CANSIZLAR ANKARA - 14 Aralık 2011 1 Türkiye Ekonomisindeki Bazı Eşitlikler -Ekonomik Büyüme = Artan Dış Açık -Artan Dış Açık = Artan Dış Borçlanma -Artan Dış Borçlanma

Detaylı

PERFORMANS DENETIMINDE VERI ANALIZI : EKONOMISTLERIN TEKNIKLERI(*)

PERFORMANS DENETIMINDE VERI ANALIZI : EKONOMISTLERIN TEKNIKLERI(*) PERFORMANS DENETIMINDE VERI ANALIZI : EKONOMISTLERIN TEKNIKLERI(*) Yazan: Mzlhammad Akram KHAN Cevirenler: Arife COSKUN Sayl~tay Uzrnan Denet~isi Murat TOKER Sayz~tay Ba~denet~isi Bu boliimde yer alan

Detaylı

Sayi~tay Dergisi Say1 : 33-3067 sayili Kanunda plan degigikligi konusunda, planin TBMM'de miizakere safhasindan onceki agamasi ile ilgili olarak uygulanacak esas ve usul hakkinda herhangi bir diizenleme

Detaylı

SPK Konferansõ-Abant Aralõk-2003

SPK Konferansõ-Abant Aralõk-2003 SPK Konferansõ-Abant Aralõk-2003 VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI TÜRK FİNANSAL PİYASALARINDA YENİ BİR SIÇRAMA İçindekiler 1) VOB Hakkõnda 2) Dünyada Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsalarõ 3) Neden Vadeli İşlemler?

Detaylı

Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom ve Denkleştirici

Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom ve Denkleştirici Ödemeler Dengesi Doç. Dr. Dilek Seymen Araş. Gör. Aslı Seda Bilman 1 Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom

Detaylı

Ekonomi Bülteni. 17 Ağustos 2015, Sayı: 23. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Ekonomi Bülteni. 17 Ağustos 2015, Sayı: 23. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomi Bülteni 17 Ağustos 2015, Sayı: 23 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya İnci Şengül

Detaylı

Avronun Kullanılmaya Başlama Tarihi Nedir? Avro Hangi Para Birimlerinin Yerini Almıştır?

Avronun Kullanılmaya Başlama Tarihi Nedir? Avro Hangi Para Birimlerinin Yerini Almıştır? AVROYA GEÇĐŞLE ĐLGĐLĐ BĐLĐNMESĐ GEREKENLER Ekonomik ve Parasal Birliğe (EPB) 1 Ocak 1999 Tarihi Đtibarıyla Đlk Aşamada Katılan Ülkeler Hangileridir? Almanya, Fransa, Đtalya, Belçika, Hollanda, Lüksemburg,

Detaylı

5.21% -11.0% 25.2% 10.8% % Eylül 18 Ağustos 18 Eylül 18 Ekim 18 AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ ÖZET GÖSTERGELER. Piyasalar

5.21% -11.0% 25.2% 10.8% % Eylül 18 Ağustos 18 Eylül 18 Ekim 18 AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ ÖZET GÖSTERGELER. Piyasalar ÖZET GÖSTERGELER Piyasalar USD/TRY 5.50 Altın (USD) 1,225 Ekim 18 EUR/TRY 6.24 Petrol (Brent) 76.2 BİST - 100 90,201 Gösterge Faiz 24.4 Büyüme Sanayi Üretimi Enflasyon İşsizlik 5.21% -11.0% 25.2% 10.8%

Detaylı

. Egitim faaliyetlerini mantikli ve yonetilebilir adlmlar olarak gruplar. . Kendi i~inde kontrol noktalarl vardlr. Bu gekilde kurulug, egitim

. Egitim faaliyetlerini mantikli ve yonetilebilir adlmlar olarak gruplar. . Kendi i~inde kontrol noktalarl vardlr. Bu gekilde kurulug, egitim HIZMETICI EGITIME SISTEMLI YAKLASIM Seref EFE Sayljtay Derler~isi Egitim, insan kaynaklarl yonetiminin onemli bir bilegenidir. Geleneksel olarak eleman yetigtirme amaclnln otesinde, egitimin, kurumlarln

Detaylı

Brexit ten Kim Korkar?

Brexit ten Kim Korkar? EDAM Türkiye ve Avrupa Birliği Bilgi Notu Brexit ten Kim Korkar? Haziran 2016 Sinan Ülgen EDAM Başkanı 2 23 Haziranda İngiliz halkı, İngiltere nin AB de kalıp kalmayacağına dair bir halkoyuna katılacak.

Detaylı

11.12.2013 CARİ İŞLEMLER DENGESİ

11.12.2013 CARİ İŞLEMLER DENGESİ 11.12.2013 CARİ İŞLEMLER DENGESİ Ekim ayı cari işlemler açığı piyasa beklentisi 2,9 Milyar dolar eksiyken, veri beklentilere paralel 2,89 milyar dolar açık olarak geldi. Ocak-Ekim arasındaki 2013 cari

Detaylı

Merkez Bankası 1998 Yılı İlk Üç Aylık Para Programı Gerçekleşmesi ve İkinci Üç Aylık Para Programı Uygulaması

Merkez Bankası 1998 Yılı İlk Üç Aylık Para Programı Gerçekleşmesi ve İkinci Üç Aylık Para Programı Uygulaması Merkez Bankası 1998 Yılı İlk Üç Aylık Para Programı Gerçekleşmesi ve İkinci Üç Aylık Para Programı Uygulaması Gazi Erçel Başkan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 1 Nisan 1998 Ankara I. Giriş Ocak ayı başında

Detaylı

12.03.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ

12.03.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ 12.03.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ Ocak ayı cari işlemler açığı piyasa beklentisi olan -5,2 Milyar doların altında -4,88 milyar dolar olarak geldi. Ocak ayında dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre

Detaylı

Rakamlarla 2011'de Türkiye Ekonomisi

Rakamlarla 2011'de Türkiye Ekonomisi On5yirmi5.com Rakamlarla 2011'de Türkiye Ekonomisi Avro bölgesindeki ülkelerde derinleşmekte olan kamu borç krizine rağmen 2011, Türkiye ekonomisinin yüksek büyüme hızı yakaladığı bir yıl oldu. Yayın Tarihi

Detaylı

Bu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri. kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır ve

Bu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri. kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır ve Bu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır ve her ay sonu itibarıyla güncellenmektedir. Son güncelleme tarihi: 1 ŞUBAT 2011 1

Detaylı

FİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4

FİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4 FİNANSAL SERBESTLEŞME VE FİNANSAL KRİZLER 4 Prof. Dr. Yıldırım Beyazıt ÖNAL 6. HAFTA 4. GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERE ULUSLAR ARASI FON HAREKETLERİ Gelişmekte olan ülkeler, son 25 yılda ekonomik olarak oldukça

Detaylı

Ödemeler Dengesi Doç. Dr. Dilek Seymen Araş. Gör. Aslı Seda Bilman 1 Plan Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom

Detaylı

AVRUPA BIRLIGI (AB) HUYUKUNUN KAYNAKLARI VE ULUSAL HUKUKA ETKILERI AVRUPA ADALET DIVANI Ruhi TAPAN)

AVRUPA BIRLIGI (AB) HUYUKUNUN KAYNAKLARI VE ULUSAL HUKUKA ETKILERI AVRUPA ADALET DIVANI Ruhi TAPAN) AVRUPA BIRLIGI (AB) HUYUKUNUN KAYNAKLARI VE ULUSAL HUKUKA ETKILERI AVRUPA ADALET DIVANI Ruhi TAPAN) BIRINCI BOLUM AVRUPA TOPLULUKLARINDAN AVRUPA BIRL~GINE I- AVRUPA BIRLIGI TARIHINE KISA BIR BAKIS (Avrupa

Detaylı

Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler ve Orta Vadeli Program. 22 Kasım 2013

Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler ve Orta Vadeli Program. 22 Kasım 2013 Dünya ve Türkiye Ekonomisindeki Gelişmeler ve Orta Vadeli Program 22 Kasım 201 Büyüme Tahminleri (%) 4, 4,1 Küresel Büyüme Tahminleri (%) 4,1,2,0 ABD Büyüme Tahminleri (%) 2,,,,,,1,6,6 2,8 2,6 2,4 2,2

Detaylı

IHALE REFORMU. 2. Neden Yeni Bir 1hale Mevzuati? 2.1. Bugiinkii Sistem Deblet Zararina Yo1 Aqmaktadir

IHALE REFORMU. 2. Neden Yeni Bir 1hale Mevzuati? 2.1. Bugiinkii Sistem Deblet Zararina Yo1 Aqmaktadir IHALE REFORMU Ali SERDAR Sayijtay uyesi Devlet ihaleleri ile ilgili ilk mevzuat 1857 ylllnda qlkar~la nizamname ile olugturulmug, Cumhuriyet doneminde 1925 yillnda miizayede kanunu q~kar~lmlg, ardlndan

Detaylı

11.04.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ

11.04.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ 11.04.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ ġubat ayı cari iģlemler açığı piyasa beklentisi olan -3,1 Milyar doların hafif üzerinde ve beklentilere yakın -3,19 milyar dolar olarak geldi. Ocak-ġubat cari iģlemler

Detaylı

Internet Hizmetleri (Bundan sonra klsaca lnbox Mail Marketing olarak anllacaktlr.)

Internet Hizmetleri (Bundan sonra klsaca lnbox Mail Marketing olarak anllacaktlr.) INBOX MAIL MARKETING H~ZMET SOZLESMES~ Madde I- TARAFLAR 1.1 Altay~egme Mh. Boma~ Sok. No:217 Maltepe I istanbul adresinde mukim Gen~dizayn Internet Hizmetleri (Bundan sonra klsaca lnbox Mail Marketing

Detaylı

CİRO VE KARLAR AZALMIŞ, İHRACAT ARTMIŞTIR. Erol İyibozkurt Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. ÖğretimÜyesi

CİRO VE KARLAR AZALMIŞ, İHRACAT ARTMIŞTIR. Erol İyibozkurt Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. ÖğretimÜyesi CİRO VE KARLAR AZALMIŞ, İHRACAT ARTMIŞTIR Erol İyibozkurt Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. ÖğretimÜyesi Bursa Ticaret ve Sanayi Odası 1997 yılında başlattığı 500 Büyük Firma Araştırmasını 2001 yılında 250

Detaylı

TÜRKİYE İŞVEREN SENDİKALARI KONFEDERASYONU AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ www.tisk.org.tr

TÜRKİYE İŞVEREN SENDİKALARI KONFEDERASYONU AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ www.tisk.org.tr TİSK AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ- MART 2016 (SAYI: 85) GENEL DEĞERLENDİRME 31.03.2016 Ekonomi ve İşgücü Piyasası Reformlarına Öncelik Verilmeli Gelişmiş ülkelerin çoğunda ve yükselen ekonomilerde büyüme sorunu

Detaylı

KONUT YAP1 KOOPERATIFLERINDE KDV UYGULAMASI. GIRIS ve TANIMLAR

KONUT YAP1 KOOPERATIFLERINDE KDV UYGULAMASI. GIRIS ve TANIMLAR KONUT YAP1 KOOPERATIFLERINDE KDV UYGULAMASI ismail KALENDER Sanuyi ve Ticaret Bakanllg'~ Kontroloru GIRIS ve TANIMLAR Kooperatif; tiizel kigiligi haiz olmak iizere ortaklarlnln belirli ekonomik menfeatlerini

Detaylı

OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU (ESKİ ADIYLA OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN YATIRIM ARAÇLARI

OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU (ESKİ ADIYLA OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN YATIRIM ARAÇLARI GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU (ESKİ ADIYLA OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN YATIRIM ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU) 30 EYLÜL 2008 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR Oyak Emeklilik

Detaylı

13.02.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ

13.02.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ 13.02.2014 CARİ İŞLEMLER DENGESİ Aralık ayı cari işlemler açığı piyasa beklentisi olan -7,5 Milyar doların üzerinde -8,322 milyar dolar olarak geldi. 2013 yılı cari işlemler açığı bir önceki yıla göre

Detaylı

Ekonomi Bülteni. 15 Haziran 2015, Sayı: 15. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Ekonomi Bülteni. 15 Haziran 2015, Sayı: 15. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomi Bülteni, Sayı: 15 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya Çağlar Kuzlukluoğlu İnci

Detaylı

YEREL YONETIMLERIN DIS KREDI KULLANIMI

YEREL YONETIMLERIN DIS KREDI KULLANIMI YEREL YONETIMLERIN DIS KREDI KULLANIMI VE GERI ODEME SORUNU (*) DI$ KREDIYI SINIRLAMAK TEK COZUM MU? Hikmet ESEN Hazine Ba~kontroloru T.CSagbakanllk Hazine Miiste~arllgi Ulkemizde yerel yonetimlerin en

Detaylı

OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU (ESKİ ADIYLA OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN YATIRIM ARAÇLARI

OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU (ESKİ ADIYLA OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN YATIRIM ARAÇLARI GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU (ESKİ ADIYLA OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN YATIRIM ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU) 30 HAZİRAN 2008 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR Oyak Emeklilik

Detaylı

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. PARA PİYASASI LİKİT KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU 01.01.2015 30.06.2015 DÖNEMİ ALTI AYLIK RAPORU

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. PARA PİYASASI LİKİT KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU 01.01.2015 30.06.2015 DÖNEMİ ALTI AYLIK RAPORU CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. PARA PİYASASI LİKİT KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU 01.01.2015 30.06.2015 DÖNEMİ ALTI AYLIK RAPORU Bu rapor Cigna Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Para Piyasası Likit Kamu

Detaylı

Varant nedir? Varantların dayanak varlığı ne olacak? İlk uygulamada borsa endeksleri ve dolar/tl olacak.

Varant nedir? Varantların dayanak varlığı ne olacak? İlk uygulamada borsa endeksleri ve dolar/tl olacak. TÜRK yatırımcısı yeni bir ürünle tanışıyor: Varant. Ay sonunda 15 varantla başlaması beklenen işlemler yatırımcılara kaldıraç oranları nedeniyle yüksek getiri fırsatı sunuyor. UniCredit Menkul Değerler

Detaylı

Dengesi Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman

Dengesi Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman Ödemeler 1 Dengesi Dr. Dilek Seymen Dr. Aslı Seda Bilman Plan 2 Ödemeler Dengesi, tanım, kapsamı Ana Hesap Grupları Cari Denge, Sermaye Hesabı Dengesi Farklı Ödemeler Dengesi Tanımları Otonom ve Denkleştirici

Detaylı

Yurtdışına kâr transferi 8 yılda 54 milyar doları aştı

Yurtdışına kâr transferi 8 yılda 54 milyar doları aştı Tarih: 16.01.2011 Sayı: 2011/01 Yurtdışına kâr transferi 8 yılda 54 milyar doları aştı 2003-2010 yıllarını kapsayan 8 yılda, şirketlerin kâr aktarımı, faiz ödemeleri ve portföy yatırımları aracılığıyla,

Detaylı

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU 01.01.2015 30.06.2015 DÖNEMİ ALTI AYLIK RAPORU

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU 01.01.2015 30.06.2015 DÖNEMİ ALTI AYLIK RAPORU CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU 01.01.2015 30.06.2015 DÖNEMİ ALTI AYLIK RAPORU Bu rapor Cigna Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek Emeklilik

Detaylı

TCMB O/N Faiz Oranları (% ) 70.0% 60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0%

TCMB O/N Faiz Oranları (% ) 70.0% 60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0% GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2006 YILI İLK 6 AYLIK FAALİYET RAPORU 1.- Ekonominin Genel durumu 2002 yılında başta ABD olmak üzere gelişmiş ülkelerde başlayan

Detaylı

TÜRKİYE AÇISINDAN EURO NUN ROLÜ

TÜRKİYE AÇISINDAN EURO NUN ROLÜ TÜRKİYE AÇISINDAN EURO NUN ROLÜ GAZİ ERÇEL BAŞKAN TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI 6. Uluslararası Finans ve Ekonomi Forumu VİYANA, 9 KASIM 2000 Euro ile ilgili görüşlerimi sizlerle paylaşmak üzere, bu

Detaylı

Banka Bilançosunun Özellikleri Pazar, 26 Aralık 2010 18:24

Banka Bilançosunun Özellikleri Pazar, 26 Aralık 2010 18:24 Ticari bir işletme olarak bankaların belirli bir dönem içerisinde nasıl çalıştıklarını ve amaçlarına dönük olarak nasıl bir performans sergilediklerini değerlendirebilmenin yolu bankalara ait finansal

Detaylı

T.C. AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI Ekonomik ve Mali Politikalar Başkanlığı

T.C. AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI Ekonomik ve Mali Politikalar Başkanlığı T.C. AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI Ekonomik ve Mali Politikalar Başkanlığı Avrupa Komisyonu Ekonomik ve Mali Konular Genel Müdürlüğü nün AB ye üye ülkeler ile aday ve potansiyel aday ülkelerdeki makroekonomik

Detaylı

İÇİNDEKİLER YAZAR HAKKINDA

İÇİNDEKİLER YAZAR HAKKINDA İÇİNDEKİLER YAZAR HAKKINDA... ii ÖNSÖZ... iii 2. BASIM İÇİN ÖNSÖZ... iv İÇİNDEKİLER... v ŞEKİLLER... xi TABLOLAR... xiii KISALTMALAR... xv GİRİŞ... 1 BÖLÜM 1: FİNANSAL SİSTEMİN EKONOMİ İÇERİSİNDEKİ YERİ...

Detaylı

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. PARA PİYASASI LİKİT-KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. PARA PİYASASI LİKİT-KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. PARA PİYASASI LİKİT-KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖYE BAKIŞ Halka Arz Tarihi : 07/11/2008 31/12/2015 tarihi itibarıyla

Detaylı

Finansal Piyasa Dinamikleri. Yekta NAZLI ynazli@yahoo.com

Finansal Piyasa Dinamikleri. Yekta NAZLI ynazli@yahoo.com Finansal Piyasa Dinamikleri Yekta NAZLI ynazli@yahoo.com Neleri İşleyeceğiz? Finansal Sistemin Resmi Makro Göstergeler ve Yorumlanması Para ve Maliye Politikaları Merkez Bankası ve Piyasalar Finansal Piyasalardaki

Detaylı

EKONOMİ DEKİ SON GELİŞMELER Y M M O D A S I P R O F. D R. M U S T A F A A. A Y S A N

EKONOMİ DEKİ SON GELİŞMELER Y M M O D A S I P R O F. D R. M U S T A F A A. A Y S A N 1 EKONOMİ DEKİ SON GELİŞMELER 1 3 M A R T 2 0 1 4, P E R Ş E M B E Y M M O D A S I P R O F. D R. M U S T A F A A. A Y S A N 1948 DEKİ EKONOMİK DURUM 2 TABLO I Ülke ABD Doları Danimarka 689 Fransa 482 İtalya

Detaylı

Ekonomi Bülteni. 01 Aralık 2014, Sayı: 48. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Ekonomi Bülteni. 01 Aralık 2014, Sayı: 48. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomi Bülteni, Sayı: 48 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ercan Ergüzel Ezgi Gülbaş Ali Can Duran 1 DenizBank

Detaylı

Bu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri. kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır.

Bu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri. kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır. Bu sunum, borç stoku ve borçlanma ile ilgili güncel bilgileri kamuoyuna kapsamlı olarak sunmak amacıyla hazırlanmıştır. Son güncelleme tarihi: 26 Mart 215 1 BORÇ GÖSTERGELERİ Borç Yönetiminde Gelinen Nokta

Detaylı

Ekonomi II. 23.Uluslararası Finans. Doç.Dr.Tufan BAL. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından

Ekonomi II. 23.Uluslararası Finans. Doç.Dr.Tufan BAL. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından Ekonomi II 23.Uluslararası Finans Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 23.Uluslararası Finans 23.1.Dış Ödemeler

Detaylı

TÜRKİYE EKONOMİSİNDE YAŞANAN GELİŞMELER VE 2011 YILI EKONOMİK BEKLENTİLERİ. Dr.Süleyman Yaşar. 17 Nisan 2011

TÜRKİYE EKONOMİSİNDE YAŞANAN GELİŞMELER VE 2011 YILI EKONOMİK BEKLENTİLERİ. Dr.Süleyman Yaşar. 17 Nisan 2011 TÜRKİYE EKONOMİSİNDE YAŞANAN GELİŞMELER VE 2011 YILI EKONOMİK BEKLENTİLERİ Dr.Süleyman Yaşar 17 Nisan 2011 AMERİKAN MALİ KRİZİNİN Düşük faiz politikası (2002-5) NEDENLERİ Risklerin önemsenmemesi Hesap

Detaylı

2001 YILI PARA POLİTİKASI HEDEFLER VE UYGULAMA T.C. MERKEZ BANKASI TEMMUZ 2001

2001 YILI PARA POLİTİKASI HEDEFLER VE UYGULAMA T.C. MERKEZ BANKASI TEMMUZ 2001 2001 YILI PARA POLİTİKASI HEDEFLER VE UYGULAMA T.C. MERKEZ BANKASI TEMMUZ 2001 PARA POLİTİKASININ ÜÇ DÖNEMİ KRİZ DÖNEMİ FİNANSAL İSTİKRAR -çapa yok -likiditenin verilmesi -dalgalı kur rejiminde döviz müdahaleleri

Detaylı

MAYIS 2012 FON BÜLTENİ

MAYIS 2012 FON BÜLTENİ MAYIS 2012 FON BÜLTENİ PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Zayıf Halka: Avrupa Ocak ayında yaşadığımız ralli dönemi sonrası son üç aydır, tüm Global piyasalar tam anlamıyla yatay bir bant içerisinde hareket etmektedir.

Detaylı

15.433 YATIRIM. Ders 19: Menkul Kıymet Analizi. Bahar 2003

15.433 YATIRIM. Ders 19: Menkul Kıymet Analizi. Bahar 2003 15.433 YATIRIM Ders 19: Menkul Kıymet Analizi Bahar 2003 Giriş Piyasada gözlemlediğimiz fiyatlar nasıl açıklanır? Etkin bir piyasada, fiyat kamuya açık olan tüm bilgileri yansıtır. Piyasa bilgisini piyasa

Detaylı

5.21% 4.6% 21.6% 11.1% % Ekim 18 Eylül 18 Ekim 18 Kasım 18

5.21% 4.6% 21.6% 11.1% % Ekim 18 Eylül 18 Ekim 18 Kasım 18 ÖZET GÖSTERGELER Piyasalar USD/TRY 5.16 Altın (USD) 1,218 Kasım 18 EUR/TRY 5.87 Petrol (Brent) 58.7 BİST - 100 95,416 Gösterge Faiz 20.3 Büyüme Sanayi Üretimi Enflasyon İşsizlik 5.21% 4.6% 21.6% 11.1%

Detaylı

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM AVRO BÖLGESİNDE BORÇ KRİZİNİN GELİŞİMİ VE NEDENLERİ III. AVRO BÖLGESİNDEKİ BORÇ KRİZİNİN SİSTEMİK NEDENLERİ 10

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM AVRO BÖLGESİNDE BORÇ KRİZİNİN GELİŞİMİ VE NEDENLERİ III. AVRO BÖLGESİNDEKİ BORÇ KRİZİNİN SİSTEMİK NEDENLERİ 10 İÇİNDEKİLER TABLOLAR LİSTESİ GRAFİKLER LİSTESİ ŞEKİLLER LİSTESİ KISALTMALAR LİSTESİ vii ix xiv xvi GİRİŞ 1 BİRİNCİ BÖLÜM AVRO BÖLGESİNDE BORÇ KRİZİNİN GELİŞİMİ VE NEDENLERİ I. EKONOMİK VE PARASAL BİRLİKTE

Detaylı

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. STANDART EMEKLİLİK YATIRIM FONU 01.01.2015 30.06.2015 DÖNEMİ ALTI AYLIK RAPORU

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. STANDART EMEKLİLİK YATIRIM FONU 01.01.2015 30.06.2015 DÖNEMİ ALTI AYLIK RAPORU CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. STANDART EMEKLİLİK YATIRIM FONU 01.01.2015 30.06.2015 DÖNEMİ ALTI AYLIK RAPORU Bu rapor Cigna Finans Emeklilik ve Hayat A.Ş. Standart Emeklilik Yatırım Fonu nun 01.01.2015-30.06.2015

Detaylı

I. Uluslararası Parasal Ortam 1

I. Uluslararası Parasal Ortam 1 İÇİNDEKİLER Ön Söz Teşekkür Öğrenciye Editör ün Notu XI XIII XV XIX I. Uluslararası Parasal Ortam 1 1. Döviz Piyasası 3 Döviz İşlem Hacmi 3 Coğrafi Döviz Kuru İşlemi 4 Spot Döviz Kurları 7 Döviz Arbitrajı

Detaylı

BAKANLAR KURULU SUNUMU

BAKANLAR KURULU SUNUMU BAKANLAR KURULU SUNUMU Murat Çetinkaya Başkan 12 Aralık 2016 Ankara Sunum Planı Küresel Gelişmeler İktisadi Faaliyet Dış Denge Parasal ve Finansal Koşullar Enflasyon 2 Genel Değerlendirme Yılın üçüncü

Detaylı

İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM KALKINMA VE FİNANS

İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM KALKINMA VE FİNANS SUNUŞ İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM KALKINMA VE FİNANS I- Ekonomik kalkınma/1 II- Tasarruf/4 1- İç tasarruf/5 1.1. Bireysel tasarruf/5 1.2. Kurumsal tasarruf7 1.3. Devletin bütçe fazlası/8 2- Dış

Detaylı

İKTİSADİ GÖRÜNÜM VE PARA POLİTİKASI. 24 Şubat 2016 Ankara

İKTİSADİ GÖRÜNÜM VE PARA POLİTİKASI. 24 Şubat 2016 Ankara İKTİSADİ GÖRÜNÜM VE PARA POLİTİKASI 24 Şubat 2016 Ankara Özet: Makroekonomik Görünüm ve Para Politikası Dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi

Detaylı

II. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI

II. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI II. MALİ SEKTÖRÜN GENEL YAPISI Türk mali sektörü 27 yılının ilk altı ayında büyümesini sürdürmüştür. Bu dönemde bankacılık sektörüne yabancı yatırımcı ilgisi de devam etmiştir. Grafik II.1. Mali Sektörün

Detaylı

http://acikogretimx.com

http://acikogretimx.com 2009 S 4421- SERMYE PiYSSı VE FiNNSL KURUMLR 1. Birikim açığı olan ekonomik birimlerle birikim fazlalığı olan ekonomik birimlerin karşılaştığı ve finansal varlıkların alınıp satıldığı piyasalara ne ad

Detaylı

GENEL DEĞERLENDİRME TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

GENEL DEĞERLENDİRME TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI GENEL DEĞERLENDİRME Küresel kriz sonrası özellikle gelişmiş ülkelerde iktisadi faaliyeti iyileştirmeye yönelik alınan tedbirler sonucunda küresel iktisadi koşulların bir önceki Rapor dönemine kıyasla olumlu

Detaylı

YAPIM ISLERINDE GECICI VE-KESIN KABUL ISLEMLERININ GERCEKLEaTIRILME SURECI VE KARSILASILAN HUKUKI SORUNLAR

YAPIM ISLERINDE GECICI VE-KESIN KABUL ISLEMLERININ GERCEKLEaTIRILME SURECI VE KARSILASILAN HUKUKI SORUNLAR YAPIM ISLERINDE GECICI VE-KESIN KABUL ISLEMLERININ GERCEKLEaTIRILME SURECI VE KARSILASILAN HUKUKI SORUNLAR Yajar GOK Say~jtay Bajdenetgsl Yaplm sozlegmelerini de kapsam~nalan eser (istisna) sozlegmelerinde

Detaylı

HER 100 LİRALIK ANAPARA ÖDEMESİNE KARŞILIK 120 LİRA BORÇLANDIK (MİLYAR TL) Ödeme Borçlanma Borç çevirme oranı

HER 100 LİRALIK ANAPARA ÖDEMESİNE KARŞILIK 120 LİRA BORÇLANDIK (MİLYAR TL) Ödeme Borçlanma Borç çevirme oranı Alaattin AKTAŞ l ala.aktas@gmail.com PROJEKSİYON İÇ BORÇ: Türkiye ekonomisinin en yumuşak karnı cari açıkla birlikte bütçe açığıydı. Yıllar yılı bu açıklardan söz ettik. Ama son yıllarda bütçede sağlanan

Detaylı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Çıkış Stratejisi Genel Çerçevesi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Çıkış Stratejisi Genel Çerçevesi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Çıkış Stratejisi Genel Çerçevesi 14 Nisan 2010 İstanbul Durmuş YILMAZ Genel Olarak Çıkış Stratejileri 2 Genel Değerlendirme Çıkış stratejileri, kriz sırasında

Detaylı

GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. ALTIN EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2013 YILI 6 AYLIK FAALİYET RAPORU 1-Ekonominin Genel durumu Dünya ekonomisi 2013 ü genel olarak bir toparlanma dönemi olarak geride bıraktı.

Detaylı

Türk Bankacılık ve Banka Dışı Finans Sektörlerinde Yeni Yönelimler ve Yaklaşımlar İslami Bankacılık

Türk Bankacılık ve Banka Dışı Finans Sektörlerinde Yeni Yönelimler ve Yaklaşımlar İslami Bankacılık İÇİNDEKİLER FİNANS, BANKACILIK VE KALKINMA 2023 ANA TEMA SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA: FİNANS VE BANKACILIK ALT TEMALAR Türkiye Ekonomisinde Kalkınma ve Finans Sektörü İlişkisi AB Uyum Sürecinde Finans ve Bankacılık

Detaylı

2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI. (40 Test Sorusu)

2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI. (40 Test Sorusu) ZİRAAT BANKASI 2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI (40 Test Sorusu) 1 ) Aşağıdakilerden hangisi bir kredi derecelendirme kuruluşudur? A ) FED B ) IMF C ) World Bank D ) Moody's E ) Bank

Detaylı

ÜNİTE:1. Para ve Finansal Sistem ÜNİTE:2. Mali Varlık Fiyatlarının Belirlenmesi ÜNİTE:3. Finansal Kurumlar ve Piyasalar ÜNİTE:4

ÜNİTE:1. Para ve Finansal Sistem ÜNİTE:2. Mali Varlık Fiyatlarının Belirlenmesi ÜNİTE:3. Finansal Kurumlar ve Piyasalar ÜNİTE:4 ÜNİTE:1 Para ve Finansal Sistem ÜNİTE:2 Mali Varlık Fiyatlarının Belirlenmesi ÜNİTE:3 Finansal Kurumlar ve Piyasalar ÜNİTE:4 Bankacılık Sektörü ve Banka Yönetimi ÜNİTE:5 1 Para Arzının Belirlenmesi ve

Detaylı

M2 Para Tanımı: M1+Vadeli ticari ve tasarruf mevduatları (resmi mevduatlar hariç)

M2 Para Tanımı: M1+Vadeli ticari ve tasarruf mevduatları (resmi mevduatlar hariç) PARA ARZI Dar tanımlı para arzı dolaşımdaki nakit ile bankacılık sisteminde vadesiz mevduatların toplamından oluşmakta, geniş tanımlı para arzı ise bu toplama bankacılık sistemindeki vadeli mevduatların

Detaylı

izlenmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti 1949 yılında kurulmuştur. IMF'ye bağlıbirimler: Guvernörler Konseyi, İcra Kurulu, Geçici Kurul, Kalkınma Kurulu

izlenmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti 1949 yılında kurulmuştur. IMF'ye bağlıbirimler: Guvernörler Konseyi, İcra Kurulu, Geçici Kurul, Kalkınma Kurulu DÜNYA EKONOMİSİ Teknoloji, nüfus ve fikir hareketlerini içeren itici güce birinci derecede itici güç denir. Global işbirliği ağıgünümüzde küreselleşmişyeni ekonomik yapının belirleyicisidir. ASEAN ekonomik

Detaylı

GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI HİSSE SENEDİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2010 YILI 9 AYLIK FAALİYET RAPORU

GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI HİSSE SENEDİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2010 YILI 9 AYLIK FAALİYET RAPORU GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. BÜYÜME AMAÇLI HİSSE SENEDİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2010 YILI 9 AYLIK FAALİYET RAPORU 1.- Ekonominin Genel durumu ABD ekonomisindeki büyümenin ikinci çeyrekte %1.7 olarak

Detaylı

Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Analitik Sunum ( Ağustos)

Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Analitik Sunum ( Ağustos) İÇİNDEKİLER (*) 1-2- 3-4- 5-6- 7-8- 9-10- 11-12- 13-14- 15-16- 17-18- 19-20- Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Analitik Sunum (2015-2016 Ağustos) Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Ayrıntılı

Detaylı

EKONOMİK GÖRÜNÜM Bursa Ticaret ve Sanayi Odası

EKONOMİK GÖRÜNÜM Bursa Ticaret ve Sanayi Odası EKONOMİK GÖRÜNÜM Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Erdem Başçı Başkan 6 Ocak 212 Bursa Sunum Planı I. Küresel Gelişmeler II. Para Politikası III. Türkiye Ekonomisinde Son Gelişmeler 2 Sunum Planı I. Küresel

Detaylı

AVRUPA BĠRLĠĞĠ BAKANLIĞI FASIL 17: EKONOMİK VE PARASAL POLİTİKA

AVRUPA BĠRLĠĞĠ BAKANLIĞI FASIL 17: EKONOMİK VE PARASAL POLİTİKA AVRUPA BĠRLĠĞĠ BAKANLIĞI FASIL 17: EKONOMİK VE PARASAL POLİTİKA IĢıl DEĞERLĠ Ekonomik ve Mali Politikalar Başkanlığı Ekim 2011 1 SUNUM PLANI 1. 1 Faslın Kapsamı 2. 2 AB Müktesebatı 3. 3 Ulusal Mevzuat

Detaylı

AB Krizi ve TCMB Para Politikası

AB Krizi ve TCMB Para Politikası AB Krizi ve TCMB Para Politikası Erdem Başçı Başkan 28 Haziran 2012 Stratejik Düşünce Enstitüsü, Ankara Sunum Planı I. Küresel Ekonomik Gelişmeler II. Yeni Politika Çerçevesi III. Dengelenme IV. Büyüme

Detaylı

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR Bu rapor ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş Gruplara Yönelik Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları

Detaylı

Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Yıllıklandırılmış Ayrıntılı Sunum (Kasım Ekim 2016)

Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Yıllıklandırılmış Ayrıntılı Sunum (Kasım Ekim 2016) İÇİNDEKİLER (*) 1-2- 3-4- 5-6- 7-8- 9-10- 11-12- 13-14- 15-16- 17-18- 19-20- Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Analitik Sunum (2015-2016 Ekim) Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Ayrıntılı

Detaylı

TÜRKİYE İŞ ve İNŞAAT MAKİNALARI ALT SEKTÖRÜ

TÜRKİYE İŞ ve İNŞAAT MAKİNALARI ALT SEKTÖRÜ TÜRKİYE İŞ ve İNŞAAT MAKİNALARI ALT SEKTÖRÜ SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ocak 2010 1 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 3 2. MEVCUT DURUM... 4 2.1. Dünya İş Makinaları Pazarı... 4 2.2. Sektörün Türkiye deki Durumu... 4

Detaylı

- TEFE bazlõ reel efektif döviz kuru Aralõk ayõnda %0.8 değer kazandõ

- TEFE bazlõ reel efektif döviz kuru Aralõk ayõnda %0.8 değer kazandõ Bülten PİYASA KAPANIŞLARI Kapanõş İMKB-100 25,042 -%1.6 İMKB-100 (USc/Yõlbaşõndan beri Değ.) 18,650 %1.0 $/YTL 1.3427 %0.3 Bono Faizi (5 Temmuz 2006) 19.95 -%1.8 Turkcell ADR (YTL karşõlõk/ Değ.) 9.40

Detaylı

Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Analitik Sunum ( Temmuz) Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Ayrıntılı Sunum ( Temmuz)

Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Analitik Sunum ( Temmuz) Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Ayrıntılı Sunum ( Temmuz) İÇİNDEKİLER (*) 1-2- 3-4- 5-6- 7-8- 9-10- 11-12- 13-14- 15-16- 17-18- 19-20- Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Analitik Sunum (2015-2016 Temmuz) Ödemeler Dengesi Altıncı El Kitabı Aylık Ayrıntılı

Detaylı

Martta, ilk iki ayın toplamından daha fazla döviz geldi. (Milyon Dolar) Ocak Şubat Mart Ocak- Ocakvar.

Martta, ilk iki ayın toplamından daha fazla döviz geldi. (Milyon Dolar) Ocak Şubat Mart Ocak- Ocakvar. TÜRKİYE NİN GÖSTERGELERİ > > HABER Hazırlayan: Alaattin AKTAŞ ala.aktas@gmail.com PROJEKSİYON CARİ AÇIK: İlk çeyrekte ithalat 56, ihracat 32, cari açık 22 milyar dolar olarak gerçekleşti. Merkez Bankası

Detaylı

Türkiye de Dünya Bankası: Öncelikler ve Programlar

Türkiye de Dünya Bankası: Öncelikler ve Programlar Türkiye de Dünya Bankası: Öncelikler ve Programlar Dünya Bankası Grubu Hakkında Dünya Bankası nedir? 1944 te kurulan Banka, kalkınma desteği konusunda dünyanın en büyük kaynağıdır 184 üye ülke sahibidir

Detaylı

Rapor N o : SYMM 116 /1552-117

Rapor N o : SYMM 116 /1552-117 Rapor N o : SYMM 116 /1552-117 BÜYÜME AMAÇLI ULUSLAR ARASI KARMA EMEKLİLİK YATIRIM FONU NUN YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN 30.06.2009 TARİHİ İTİBARİYLE BİTEN HESAP DÖNEMİME

Detaylı

Yarın, umduğunuz gibi

Yarın, umduğunuz gibi Fon Bülteni Ağustos Yarın, umduğunuz gibi "Güven, saygı, kalite ve şeffaflık" ilkeleriyle yürüyen Aegon, Amerika, Avrupa ve Asya da faaliyet gösteren şirketleri ve bin çalışanı sigortası, emeklilik ve

Detaylı

2001 2013 Döneminde Türk Bankacılık Sektörü

2001 2013 Döneminde Türk Bankacılık Sektörü 2001 2013 Döneminde Türk Bankacılık Sektörü Prof. Dr. Sudi Apak Beykent Üniversitesi İçerik 2 Slayt 1 - Türk Bankalarında kurum riski bulunmaktadır. 140,00% Türk Bankacılık Sektörünün Aktif Büyüklüğü /

Detaylı

Vahap Tolga KOTAN Murat İNCE Doruk ERGUN Fon Toplam Değeri 877.247,49 Fonun Yatırım Amacı, Stratejisi ve Riskleri

Vahap Tolga KOTAN Murat İNCE Doruk ERGUN Fon Toplam Değeri 877.247,49 Fonun Yatırım Amacı, Stratejisi ve Riskleri A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖY BİLGİLERİ YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER Halka Arz Tarihi 07/11/2008 Portföy Yöneticileri 31.03.2010 tarihi itibariyle Vahap Tolga KOTAN Murat İNCE Doruk ERGUN Fon Toplam

Detaylı

EK-1 YABANCI PARA NET GENEL POZİSYON / ÖZKAYNAK STANDART ORANI BİLDİRİM CETVELİ

EK-1 YABANCI PARA NET GENEL POZİSYON / ÖZKAYNAK STANDART ORANI BİLDİRİM CETVELİ EK-1 YABANCI PARA NET GENEL POZİSYON / ÖZKAYNAK STANDART ORANI MEVDUAT BANKASI A.Ş./KALKINMA VE YATIRIM BANKASI Kapanış Kuru: Hesaplama Tarihi: Sıra No Hesap Kodu Hesap Adı DÖVİZ VARLIKLARI Bin YTL I -

Detaylı

FİNANSAL RİSKLER & KORUNMA YÖNTEMLERİ

FİNANSAL RİSKLER & KORUNMA YÖNTEMLERİ FİNANSAL RİSKLER & KORUNMA YÖNTEMLERİ Finans Önemli, Öğrenmek Heyecan Verici, Bilmek Değerlidir! DOÇ. DR. KORAY KAYALIDERE SUNUŞ İÇERİĞİ Finansal piyasalardaki riskler, Faiz - döviz kuru etkileşimi ve

Detaylı

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI KARMA BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU(EURO) YILLIK RAPOR

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI KARMA BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU(EURO) YILLIK RAPOR ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI KARMA BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU(EURO) YILLIK RAPOR Bu rapor ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş Gelir Amaçlı Karma Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

İHRACATIN FİNANSMANI METİN TABALU / TİM GENEL SEKRETER YARDIMCISI

İHRACATIN FİNANSMANI METİN TABALU / TİM GENEL SEKRETER YARDIMCISI 1 İHRACATIN FİNANSMANI METİN TABALU / TİM GENEL SEKRETER YARDIMCISI 4 EKİM 2013 2004-1 2004-4 2005-3 2006-2 2007-1 2007-4 2008-3 2009-2 2010-1 2010-4 2011-3 2012-2 2013-1 TÜRKİYE DE GSYH İTHALAT İLİŞKİSİ

Detaylı

FİNANSAL YÖNETİME İLİŞKİN GENEL İLKELER. Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ

FİNANSAL YÖNETİME İLİŞKİN GENEL İLKELER. Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ FİNANSAL YÖNETİME İLİŞKİN GENEL İLKELER Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ 1 İçerik Finansal Yönetim, Amaç ve İşlevleri Piyasalar, Yatırımlar ve Finansal Yönetim Arasındaki İlişkiler İşletmelerde Vekalet Sorunu (Asil

Detaylı

31/12/2011-31/03/2012 tarihleri arasında fon getirisi %2,11 olarak gerçekleşirken, yönetici benchmarkının getirisi %2,49 olarak gerçekleşmiştir.

31/12/2011-31/03/2012 tarihleri arasında fon getirisi %2,11 olarak gerçekleşirken, yönetici benchmarkının getirisi %2,49 olarak gerçekleşmiştir. GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. LİKİT-KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2012 YILI 3 AYLIK FAALİYET RAPORU 1.- Ekonominin Genel durumu Dünya ekonomisi genel olarak 2011 yılını bir önceki yıldan devraldığı Euro

Detaylı

Makro Veri. Cari açık yeni rekorda. Tablo 1: Cari Denge (milyon $) -month,

Makro Veri. Cari açık yeni rekorda. Tablo 1: Cari Denge (milyon $) -month, Makro Veri Ödemeler Dengesi: Cari açık yeni rekorda İbrahim Aksoy Ekonomist Tel: +90 212 334 91 04 E-mail: iaksoy@sekeryatirim.com.tr Cari denge Aralık ta 7,5 milyar $ rekor açık verirken, rakam, piyasa

Detaylı

MUHASEBE DENETIMI KAVRAM ILKE VE YONTEMLERI

MUHASEBE DENETIMI KAVRAM ILKE VE YONTEMLERI MUHASEBE DENETIMI KAVRAM ILKE VE YONTEMLERI A. Yasin KARANFZLO~LU Cagdag denetim uygulamas~nin bir yontemi de muhasebe denetimidir. Muhasebe denetimi iqinde onemli yer tutan mali analiz tekniklerinin kullanilmas~,

Detaylı

EURO MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş DÖNEMİNE AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU

EURO MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş DÖNEMİNE AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU EURO MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş 01.01.2017-31.12.2017 DÖNEMİNE AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU 1 EURO MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş NE AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU A-TANITICI BİLGİLER: Euro Menkul

Detaylı

FİNAL ÖNCESİ ÇÖZÜMLÜ DENEME PARA VE BANKA SORULAR

FİNAL ÖNCESİ ÇÖZÜMLÜ DENEME PARA VE BANKA SORULAR SORULAR 1- Değişimi yapılan finansal aracın hemen teslim edildiği ve ödemenin hemen yapıldığı piyasalar hangisidir? A) Birincil Piyasa B) İkincil Piyasa C) Organize Piyasa D) Tezgahüstü Piyasa E) Spot

Detaylı

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş PARA PİYASASI LİKİT EMEKLİLİK YATIRIM FONU(KAMU) YILLIK RAPOR

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş PARA PİYASASI LİKİT EMEKLİLİK YATIRIM FONU(KAMU) YILLIK RAPOR ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş PARA PİYASASI LİKİT EMEKLİLİK YATIRIM FONU(KAMU) YILLIK RAPOR Bu rapor ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK A.Ş Para Piyasası Likit Emeklilik Yatırım Fonu(KAMU) Emeklilik Yatırım Fonu nun

Detaylı

GÖSTERGELER YABANCI HAREKETİ:

GÖSTERGELER YABANCI HAREKETİ: Alaattin AKTAŞ ala.aktas@gmail.com PROJEKSİYON YABANCI HAREKETİ: Piyasa oyuncuları gelişmeleri yorumlarken üç göstergeye bakıyor; döviz, faiz ve borsa. Döviz geriler, faiz düşer ve borsa çıkarsa, genellikle

Detaylı

HAFTALIK BÜLTEN 16 KASIM 2015 20 KASIM 2015

HAFTALIK BÜLTEN 16 KASIM 2015 20 KASIM 2015 16 KASIM 2015 20 KASIM 2015 HAFTANIN ÖZETİ Geçen hafta Paris'teki terörist saldırıların ardından jeopolitik riskler öne çıkarken, dönem başkanlığını Türkiye'nin yürüttüğü G20 Liderler Zirvesi'nden gelen

Detaylı