MART/MARCH 2005 ERNST & YOUNG

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "MART/MARCH 2005 ERNST & YOUNG"

Transkript

1 ERNST & YOUNG MART/MARCH Ernst & Young All Rights Reserved. Ernst & Young is a registered trademark. stanbul Merkez Ofis Büyükdere Caddesi Beytem Plaza fiiflli stanbul Tel : (pbx) Fax : istanbul.office@tr.ey.com Ankara Ofis Reflit Galip Cad. No:53 D:3-4 Gaziosmanpafla Ankara Tel : Fax : ankara.office@tr.ey.com zmir Ofis Akdeniz Mah. Halit Ziya Bulvar No:74 K:2 Yap Kredi Sigorta fl Merkezi Alsancak zmir Tel : Fax : izmir.office@tr.ey.com Bursa Ofis Kükürtlü Cad. Tan fl Merk. No:67 B Blok D: Bursa Tel : Fax : bursa.office@tr.ey.com 2004 YILI BÜTÇES N N UYGULAMA SONUÇLARI AÇIKLANDI Mehmet KORKUSUZ SAVUNMA SANAY NDE REKABET, ARTIK DAHA KOLAY Levent KARTAL KIYMETL MADENLER N ARAMA, filetme, ZENG NLEfiT RME VE RAF NAJ FAAL YETLER NE YÖNEL K TESL M VE H ZMETLERDE KATMA DE ER VERG S ST SNASI UYGULAMASININ USUL VE ESASLARI Bar fl EKEN Dünyadan Vergi Haberleri Do a M RZA English Translation Hukuk Dünyas ndan... fi GÜVENCES YASASI DO RULTUSUNDA fi KANUNU NDA YAPILAN TEMEL DE fi KL KLER Av. Önder BUDAK Resmi Gazete den... Derya YALIM Sirküler ndeks Vergi Hakk nda Concerning Tax

2 VERG DE GÜNDEM 2004 YILI BÜTÇES N N UYGULAMA SONUÇLARI AÇIKLANDI Mehmet KORKUSUZ Demokratik ülkelerde seçimi kazanarak ülkeyi yönetme hakk n kazanan bir siyasi partinin sahip oldu u en önemli yetki, flüphesiz ki, kamu hizmetlerini belirleyerek yerine getirme ve bunlar n yerine getirilmesi için gerekli olan kaynaklar vergiler yoluyla toplumun fertlerinden sa lamakt r. Dolay s yla, bir hükümetin baflar l ya da baflar s z oldu unun en baflta gelen göstergesi de kamu hizmetlerinin do ru ve gerçekçi biçimde belirlenip belirlenmedi i ve bu hizmetlerin yerine getirilmesi s ras nda kamu kaynaklar n n etkin ve verimli bir flekilde kullan l p kullan lmad d r. Esasen bu, hükümetlere baflta anayasa olmak üzere yasalarla verilmifl bir sorumluluktur. Yani, hükümetler, k t kamu kaynaklar ile her geçen y l gerçek ve görünüflte nedenlerle art fllar gösteren kamu hizmeti ihtiyac n en etkili biçimde karfl lama sorumlulu u ile karfl karfl yad rlar. Üstelik bu sorumluluk, sadece hukuki de il ayn zamanda vicdani bir sorumluluktur da. Hükümetlerin baflar ya da baflar s zl klar n n en önemli göstergesini, toplumun ihtiyaç duydu u kamu hizmetlerinin belirlenmesi ve bunlar n kamu kaynaklar n n etkin ve verimli biçimde kullan larak karfl lanmas olarak tan mlay nca, devlet bütçelerinin de bu göstergenin okunabildi i yegane kaynaklar oldu u ortaya ç kmaktad r. Çünkü, devlet bütçeleri, parlamentonun onay ndan sonra yürürlü e giren hukuki metinler olarak, hükümetin bir y ll k dönemde yerine getirece i kamu hizmetleri ile bunlar n yerine getirilmesinde kullanaca kaynaklar n toplu olarak gösterildi i metinlerdir. Parlamentolar, bütçe kanunlar n onaylayarak, hükümetlerin bütçede belirtilen hizmetler için yine bütçede belirtilen kaynaklar kullanmalar na yetki ve izin vermektedir. Konu kamu kaynaklar n n kullan m olunca da, bütçelerin hem haz rlanmas, hem uygulanmas ve hem de uygulama sonuçlar üzerinde önemle durulmakta ve bütçeler üzerinde yasal, idari ve yarg denetimleri gerçeklefltirilmektedir. Vergi yükünün henüz tabana yay lamam fl olmas n n fertlerde kamu kaynaklar üzerinde bir sahiplik duygusu yaratamam fl olmas nedeniyle ülkemizde görülmese de, geliflmifl ülkelerde bu sayd m z denetimlerin yan s ra etkili bir toplumsal denetim de söz konusudur. Hatta, ülkemizde, kamu kaynaklar n n yerinde kullan lmas konusunda toplumsal denetim bir yana kamu kaynaklar ndan geçinmeye çal flanlar n say s n n hayli fazla olmas, günümüzde, hükümetlerin karfl karfl ya olduklar büyük s k nt - lardan biridir. Geliflmifl ülkelerde, son y llarda, bütçeler üzerindeki toplumsal denetimin sonuçlar ndan biri olarak, kamu hizmetlerinin kalitesinin yükseltilmesi, kamu kaynaklar n n daha etkin ve verimli kullan lmas, siyasal ve yönetsel hesap verilebilirli in sa lanmas, mali saydaml n gelifltirilmesi amaçlar na yönelik olarak kamu mali yönetim anlay fl n n sorguland n görüyoruz. Bu sorgulaman n bir sonucu olarak ta, pek çok ülkede, merkezden yönetimi esas alan geleneksel bütçe uygulamalar n n yerini kaynaklar n yerinden yönetimini esas alan performans esasl bütçe uygulamalar al yor li y llar n sonlar ndan itibaren, önce Yeni Zelanda ve Avustralya n n, daha sonra da, sveç, ABD, Finlandiya, ngiltere, Danimarka ve Hollanda ve yak n geçmiflte de Almanya, sviçre ve Avusturya n n performans esasl bütçe uygulamalar na geçti ini görüyoruz. Ülkemizde de, bu konuda, 2003 y l Aral k ay nda TBMM de kabul edilen 5018 say l Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile önemli bir ad m at lm fl bulunuyor. Bu Kanunun 9 uncu maddesinde performans esasl bütçelemeye iliflkin olarak, kamu idarelerinin bütçelerini stratejik planlar nda yer alan misyon, vizyon, stratejik amaç ve hedeflerle uyumlu ve performans esas na dayal olarak haz rlayacaklar hükme ba lan yor. Maliye Bakanl n n bu Kanunun kendisine verdi i yetkiye dayanarak yay mlad Rehber de de, performans esasl bütçeleme, kamu idarelerinin ana fonksiyonlar n, bu fonksiyonlar n yerine getirilmesi sonucunda gerçeklefltirilecek amaç ve hedeflerini belirleyen, kaynaklar n bu amaç ve hedefler do rultusunda tahsisini ve kullan lmas n sa layan, performans ölçümü yaparak ulafl lmak istenilen hedeflere ulafl l p ulafl lmad n de erlendiren ve sonuçlar raporlayan bir sistem olarak tan mlan yor. Yukar daki tan mlamalardan da kolayca anlafl labilece i gibi, performans bütçe uygulamas, bir anlamda, hükümetlerin, toplumun ihtiyaç duydu u hizmetleri do ru biçimde tespit edip etmediklerini ve tespit ettikleri hizmetleri olabilecek en düflük maliyetle gerçeklefltirip gerçeklefltirmediklerini toplumun denetimine sunan bir sistem. Geçti imiz fiubat ay bafl nda aç klanan 2004 y l bütçesinin uygulama sonuçlar 2

3 da, bu y l içindeki performans yans tmaktad r. Uygulama sonuçlar na bak ld nda belki ilk dikkati çeken husus, kamu harcamalar n n GSMH içindeki pay n n giderek azalmas d r. Tablodan da görüldü ü gibi, 2002 y l nda % 42,2 ve 2003 y l nda % 39,3 olan bu oran 2004 y l nda % 32,7 ye düflürülmüfltür. Milli gelirin giderek daha az bir k sm n n kamu taraf ndan harcanmas anlam na gelen bu durumun olumlu bir geliflme olarak kabul edilmesi gerekti i düflüncesindeyiz y l bütçesinin uygulama sonuçlar ile ilgili olarak dikkat çeken bir di er nokta da, bütçe aç n n büyüklü üdür. Daha aç k bir ifade ile, 2004 y l için bafllang çta 45 Katrilyon lira olarak öngörülen bütçe aç, 30 Katrilyon lira olarak gerçekleflmifl bulunmaktad r. Bunu sa layan da, giderlerin öngörülenden az ve gelirlerin de öngörülenden fazla gerçekleflmifl olmas d r. Y llard r, bafllang çta tahmin edilenin hayli üzerinde aç klarla ba lanan devlet bütçeleri için, aç n öngörülenden önemli oranda düflük kalmas hem sevindirici hem de dikkat çekici bir noktad r. Tabii, bu durumun bir sonucu olarak ta, 2001 y l nda % 16,4, 2002 y l nda % 14,6 ve 2003 y l nda % 11,2 olan bütçe aç n n GSMH ya oran nda önemli düflüler yaflanm fl ve bu oran 2004 y l nda % 7,1 olarak gerçekleflmifltir. Uygulama sonuçlar ile ilgili dikkat çekilmesi gereken bir üçüncü nokta da faiz giderleri ile ilgilidir. Daha aç k bir ifade ile, faiz giderlerinin vergi gelirleri içindeki pay 2002 y l nda % 86,9 ve 2003 y l nda % 69,5 iken bu oran 2004 y l nda % 62,6 olarak gerçekleflmifltir. Bu oran n 2001 y l nda % 100 leri aflt (% 103,3) düflünülürse, son birkaç y lda yaflanan geliflmelerin önemi daha kolay ortaya ç kacakt r. Faiz giderlerindeki bu düflüflün bir baflka sonucunu da konsolide bütçe giderleri içindeki pay nda görüyoruz y l nda konsolide bütçe giderlerinin % 44,8 ini oluflturan faiz giderleri toplam, 2004 y l nda konsolide bütçe giderlerinin % 40,2 si kadar olmufltur. fiüphesiz ki, son birkaç y l içinde, kamunun milli gelirden kulland pay n düflüfl e ilimine girmesi, faiz giderlerinin hem bütçe giderleri toplam içindeki pay n n ve hem de vergi gelirlerine oran n n azalmaya bafllamas, bütçe aç klar n n düflürülmesi çok olumlu geliflmelerdir. Bu geliflmeler, hem ülkemizin k t kaynaklar n n daha rasyonel kullan lmas n ve hem de Maliye Biliminin bir gere i olarak kamu hizmetlerinin finansman n n ancak ve yaln z vergilerle karfl lanmas n sa layacak önemli geliflmelerdir. Ancak, kabul etmeliyiz ki bu sevindirici geliflmelere karfl l k, gerekçesi önceki y llara dayanan baz olumsuz durumlar n hala varl n devam ettirdi ini kabul etmek zorunday z. Örne in, iç borç faiz giderlerinin bütçe giderleri içindeki pay hala çok yüksektir. Faiz oranlar n n, enflasyondaki düflüfle paralel olarak düflmesi, bütçe üzerindeki bu yükün giderek azalmas n sa lasa da, vergi gelirlerinin yar s ndan fazlas n n sadece faiz giderlerine ayr lmas, hiç te kabul edilebilir bir durum de ildir. Üstelik, faiz giderlerinin bütçe üzerinde yaratt yükün düflürülebilmesinde sadece faiz oranlar ndaki düflüflün de il ayn zamanda borçlanmaya olan ihtiyac n da azalt lmas n n önemi unutulmamal d r. Bunun için de kamu harcamalar üzerinde selektif denetim uygulanmal d r. Kamu hizmeti tan m yeniden yap lmal ve bu hizmetlerin en yüksek kalitede ve olabilecek en düflük maliyetle gerçeklefltirilmesi için gerekli tedbirler al nmal d r. Bu tan ma uygun olmayan hiçbir ifl için bütçede ödenek ayr lmamal d r. Bütçe uygulamalar nda as l iyileflme, ancak bu tür bir denetimle sa lanabilecektir. Ayr ca, ülkemizdeki siyaset anlay fl ndan kaynaklanan baz gerekçelerle bütçe performans n n olumsuz etkilendi ini de bu vesile ile belirtmemiz gerekir. Daha aç k bir ifade ile, ülkemizde, siyasetin kamu kaynaklar üzerinde söz sahibi olmak fleklinde anlafl lmas ve alg lanmas, zaman zaman bu kaynaklar n kamu yarar d fl ndaki amaçlarla kullan lmas sonucunu do urmufl, k t kamu kaynaklar bu yolla israf edilmifl ve/veya kötüye kullan lm flt r. Bu durumun pek çok örne ine her gün gazetelerde tan k olunmaktad r. Siyasetin, kamu kaynaklar n n serbestçe kullan labilmesi olarak kabul edilmesi fleklindeki anlay fl n toplumda da genel kabul görmesi, bugün kamu yönetimlerinin önündeki en baflta gelen sorundur. Bir taraftan böyle bir anlay fl n topluma egemen olmas di er taraftan da vergi taban n n son derece dar kalmas dolay s yla toplumun kamu kaynaklar üzerinde bir sahiplik duygusuna sahip olmamas, kamu kaynaklar n n yerinde ve verimli bir biçimde harcanmas na engel olmakta, bu da sonuçta bütçe performans n olumsuz etkilemektedir. Afla daki tabloda, 2004 y l bütçesinin uygulama sonuçlar, 2002 ve 2003 y l bütçelerinin uygulama sonuçlar ile karfl laflt rmal olarak gösterilmektedir. 3

4 VERG DE GÜNDEM BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI ( ) Hedeflenen Gerçekleflen Hedeflenen Gerçekleflen Hedeflenen Gerçekleflen Konsolide bütçe giderleri 98,1 115,6 142,3 140,4 149,9 140,2 Konsolide bütçe giderleri/gsmh (%) - 42,2-39,3-32,7 Gerçekleflen bütçe giderlerindeki ,4-0 bir önceki y la göre art fl (%) Faiz giderleri 42,7 51,8 59,1 58,6 66,0 56,4 Faiz giderleri / Vergi gelirleri (%) 73,7 86,9 68,8 69,5 74,3 62,6 Faiz giderleri / 43,5 44,8 41,5 41,7 44,0 40,2 Kons.bütçe giderleri topl. (%) Faiz d fl giderler 55,3 63,8 83,1 81,8 83,8 83,7 Faiz d fl giderler/ 95,5 107,0 96,7 97,0 94,3 93,0 Vergi gelirleri (%) Faiz d fl giderler/ 56,3 55,1 58,3 58,2 55,9 59,7 Kons.bütçe giderleri topl. (%) Personel giderleri - 23,0-30,2-28,9 Personel giderleri / - 19,8-21,5-20,6 Kons.bütçe giderleri topl. (%) Konsolide bütçe gelirleri 71,2 75,5 100,7 100,2 104,1 109,8 Gerçekleflen bütçe gelirlerindeki - 47,7-32,7-9,5 bir önceki y la göre art fl (%) Vergi gelirleri (net) 57,9 59,6 85,9 84,3 88,8 90,0 Gerçekleflen vergi gelirlerindeki - 50,1-41,4-19,8 bir önceki y la göre art fl (%) Vergi d fl gelirler 13,3 15,9 14,8 15,9 13,3 17,0 Gerçekleflen vergi d fl gelirlerdeki - 114, ,9 bir önceki y la göre art fl (%) Vergi gelirleri tahakkuk/tahsilat oran (%) - 91,4-92,5-92,1 Bütçe aç 26,9 40,0 41,5 40,2 45,8 30,4 Bütçe aç /GSMH (%) 9,8 14,6 11,6 11,2 10,6 7,1 Bütçe aç /Kons.bütçe giderleri topl. (%) 27,4 34,6 29,1 28,6 30,5 21,6 Faiz d fl fazla 15,9 11,7 17,6 18,4 20,2 26,1 Faiz d fl fazla / GSMH (%) 5,80 4,27 4, ,12 Vergi yükü (Sosyal güvenlik primleri hariç) - 21,8-23,6-23,7 * Kaynak : Muhasebat Genel Müdürlü ü, Kamu Hesaplar Bülteni ** Tabloda gösterilen tutarlar, Katrilyon olarak ifade edilmektedir. 4

5 SAVUNMA SANAY NDE REKABET, ARTIK DAHA KOLAY I. Girifl Levent KARTAL Uluslararas arenada, ülkelerin ekonomik ve siyasal alandaki gücünü belirleyici unsurlar ndan birisi olan savunma sanayi, dünyada yaflanan teknolojik geliflmelere paralel olarak de iflime, yenili e ve modernizasyona sürekli olarak ihtiyaç duymaktad r. Ülkemizde, ileri teknolojili yat r mlara yönlendirme ve araflt rma-gelifltirme faaliyetlerini teflvik etme suretiyle gerekli her türlü silah, araç ve gerecin sa lanmas politikalar etraf nda; yerli ve yabanc özel sektöre aç k, ihracat potansiyeline sahip, yeni teknolojilere kolayl kla adapte olan, teknolojik geliflmeler karfl s nda kendini yenileme kabiliyeti bulunan ve pek çok ülke karfl s nda sürekli al c durumundan s yr lm fl dengeli iflbirli ini mümkün k lan bir savunma sanayi kurulmas öngörülmüfltür. Türkiye de mevcut sanayi potansiyelinin de erlendirilmesiyle, özel sektörün azami düzeyde ifltirak edece i, teknolojik yeniliklere uyumlu ve bu yeniliklerin kayna olabilecek ulusal bir savunma sanayini gelifltirme hedefinde kabul edilen temel prensip; ihtiyaç duyulan her türlü silah, araç ve gerecin mümkün ve ekonomik oldu u ölçüde Türkiye de üretilmesidir. Bu prensibin sa lanmas nda en etkin faktörlerden birisi de hiç flüphesiz ki vergilendirme politikalar d r. Vergilendirme rejiminin ekonomik sistemin yap tafllar n oluflturan sektörlere katk sa layacak ve d fla aç l mc politikas n destekleyecek flekilde düzenlenmesi ihtiyac bulunmaktad r. Bu do rultuda, savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren firmalara da bir tak m vergisel teflvikler sa lanmas kaç n lmaz olmaktad r. Özellikle gelir ve harcamalar üzerinden al nan vergiler itibariyle sa lanacak teflvik unsurlar n n iyilefltirilmesi, sektörde faaliyet gösteren yerli firmalar n uluslararas ihalelere kat lan yabanc giriflimciler karfl s nda rekabet imkânlar n daha da artt racakt r. Yaz m zda, Katma De er Vergisi (KDV) Kanunun 13 üncü maddesine 5228 say l Kanun ile eklenen Ulusal Güvenlik Harcamalar nda KDV stisnas hususunda aç klamalara yer verilmifl olup; bu hususta tereddütleri gidermek amac yla Maliye Bakanl taraf ndan yay mlanan 93 Seri No lu KDV Genel Tebli i nde yer verilen düzenleme ve aç klamalara da ayr ca de inilmifltir. II. Ulusal Güvenlik Amaçl Teslim ve Hizmetlere liflkin stisna KDV Kanunu nda yer alan ve öteden beri yürürlükte bulunan 16/1-b maddesine göre, yurt d fl nda yerleflik firmalar n, Gümrük Kanunu nun 167. maddesinde belirtilen flartlar dahilinde, milli savunma ve iç güvenli i ilgilendiren teslim ve hizmetlerinde katma de er vergisi istisnas uygulan rken, ayn mahiyetteki teslim ve hizmetlerin yurt içi firmalarca yap lmas durumunda KDV mükellefiyetinde herhangi bir esneklik sa lanmamas yurtiçi firmalar aleyhine bir rekabet eflitsizli i yaratmaktayd. leri teknoloji gerektiren, istihdam, katma de er ve döviz kazand r c özellikleri itibariyle büyük imkânlar vadeden savunma sanayiinin geliflimini olumsuz yönde etkileyen bu rekabet eflitsizli inin giderilebilmesi için tarih ve say l resmi gazete de yay mlanarak tarihinde yürürlü e giren 5228 Say l Baz Kanunlarda Ve 178 Say l Kanun Hükmünde Kararnamede De ifliklik Yap lmas Hakk nda Kanun un 14 üncü maddesi ile Katma De er Vergisi Kanunu na 13/f bendi eklenmifltir. Buna göre, Milli Savunma Bakanl, Jandarma Genel Komutanl, Sahil Güvenlik Komutanl, Savunma Sanayii Müsteflarl, Milli stihbarat Teflkilat Müsteflarl, Emniyet Genel Müdürlü ü ve Gümrük Muhafaza Genel Müdürlü ü ne, milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçlar için uçak, helikopter, gemi, denizalt, tank, panzer, z rhl personel tafl y c, roket, füze ve benzeri araçlar, silah, mühimmat, silah malzeme, teçhizat ve sistemleri ile bunlar n araflt rmagelifltirme, yaz l m, üretim, montaj, yedek parça, bak m-onar m ve modernizasyonuna iliflkin olarak yap lan teslim ve hizmetler ve bu teslim ve hizmetleri gerçeklefltirenlere bu kapsamda yap lacak olan, miktar ve nitelikleri yukar da say lan kurulufllarca onaylanan teslim ve hizmetler vergiden müstesna hale getirilmifltir. Söz konusu bent hükmü ile yurt içindeki firmalar n ulusal güvenlik ihtiyaçlar n n karfl lanmas için yapm fl oldu u bent kapsam ndaki teslim ve hizmetlerine tam istisna getirilmifl bu özelli i ile KDV Kanunu nun 32. maddesine dayanarak mükelleflere yüklenilen girdi vergileri iade alma hakk da sa lanm flt r. Rekabet flartlar n n düzeltilmesi ve yerli firmalar aleyhine iflleyen uygulaman n sona erdirilmesi amac yla yurt d fl firmalar n yararland KDV muafiyetinden yerli firmalar n da yararlanmas en nihayetinde bu bent hükmü ile sa lanm fl bulunmaktad r say l Kanunla Katma De er Vergisi Kanunu nun 13. maddesinin son f kras na tarihinden itibaren uygulanmak üzere eklenen hükümle Bakanlar Kurulu nun, 213 say l Vergi Usul Kanunu nun 232. maddesinde yer alan ve ilgili y lda uygulanmakta olan haddi, istisna uygulamas nda asgari tutar olarak belirlemeye ve belirlenen bu tutar iki kat na kadar art rmaya, s f ra kadar indirmeye yetkili oldu u ve Maliye Bakanl - n n, istisna kapsam na girecek teslim ve hizmetleri tan mlamaya, istisnaya iliflkin usul ve esaslar belirlemeye yetkili oldu u ifade edilmifltir. Yer verilen yetkilendirme çerçevesinde, Maliye Bakanl, 93 Seri No lu KDV Genel Tebli i ile uygulamaya iliflkin usul ve esaslar belirlemifltir. 5

6 VERG DE GÜNDEM III. 93 Seri No lu KDV Genel Tebli i Çerçevesinde stisna Uygulamas 3065 say l KDV Kanunu nda 5228 say l Kanun ile yap lan de ifliklikler ve katma de er vergisi uygulamas nda tereddüt yaratan hususlarla ilgili olarak düzenleme ve aç klamalar n yer ald tebli, tarih ve say l Resmi Gazete de yay mlanarak yürürlü e girmifl bulunmaktad r. Bu tebli de yer verilen düzenlemeler ile aç klamalara afla da maddeler halinde yer verilmifltir. a) stisnadan Faydalanacak Al c lar ve stisna Kapsam na Giren Mal ve Hizmetler Tebli in stisnadan Faydalanacak Al c lar bölümünde, istisnan n, KDV 13/f bendinde belirtilen mal ve hizmetlerin, Milli Savunma Bakanl, Jandarma Genel Komutanl, Sahil Güvenlik Komutanl, Savunma Sanayi Müsteflarl, Milli stihbarat Teflkilat Müsteflarl, Emniyet Genel Müdürlü ü ve Gümrük Muhafaza Genel Müdürlü ü ne teslim ve ifas nda uygulanabilece i belirtilmektedir. Tebli de ayr ca istisna kapsam na giren mal ve hizmetler belirtilmifl olup; KDVK 13/f bendinde yer verilen araç ve silahlar ile bunlar n oluflturdu u sistemlerin, bu araç, silah ve sistemlere iliflkin mühimmat, teçhizat, yedek parça ve eklentilerinin teslimi ile bunlarla ilgili olarak ar-ge faaliyetleri için yap lan al mlar, yaz l m, üretim, montaj, tadil-bak m-onar m ve modernizasyon ifllemi fleklindeki mal ve hizmet al mlar ve bu çerçevede söz konusu araç, silah ve sistemlerin temini kapsam nda al nan e itim hizmetleri katma de er vergisinden müstesna edilmifltir. Ayn flekilde, idari ve hizmet araçlar n n d fl nda kalan muharebe ve taktik harekâtla ilgili savunma gereksinmelerini karfl lamak üzere, özel olarak muharebe için imal edilen z rhl veya z rhs z, silahl veya silahs z motorlu araçlar n teslimleri de istisna kapsam nda de erlendirilebilecektir. Bentte say lan kurum, kurulufl ve firmalara sadece yukar da belirtilen teslim ve hizmetlerde istisna uygulanabilecek, bu kurulufllar n di er harcamalar genel hükümler çerçevesinde vergiye tabi olacakt r. Buna göre, ulusal güvenlikle ilgili bu kurulufllar n, yemek, giyecek, büro malzemesi, hizmet binas veya di er görev alanlar n n iktisab, her türlü büro malzemesi, mefruflat, k rtasiye, bentte say lanlar d fl ndaki araç al mlar, tafl ma iflleri, istisna kapsam na girmeyen iktisadi k ymetlerin, imal, infla, tadil, bak m, onar m harcamalar ve benzeri al mlar ulusal güvenlik faaliyetleri ile veya dolayl olarak ilgili olsa bile istisna kapsam nda de erlendirilmeyece i tebli de ayr ca belirtilmifltir. b) stisnan n Uygulanmas Bentte say lan ulusal güvenlikle ilgili kurum ve kurulufllara istisna kapsam nda do rudan teslim ve hizmet ifas nda bulunan mükellefler, düzenleyecekleri faturada istisna uygulayarak ifllem yapacaklard r. Faturada istisna kapsam na girmeyen ifllemler de bulunuyorsa, istisna olan ifllemler ayr ca gösterilecektir. Bu mal ve hizmetleri alan kurum ve kurulufllar, faturay düzenleyen mükellefe istisna kapsam nda yap lan ifllemin belgelenmesi amac yla örne i tebli in Ek:4 te yer alan belgeyi vereceklerdir. Bu belgede mükellefin kimlik bilgileri ile faturan n tarih ve numaras na yer verilerek, fatura muhteviyat mal ve hizmetlerin 3065 say l KDV Kanununun 13/f maddesi gere ince katma de er vergisinden müstesna oldu u belirtilecektir. Belge, ihaleyi yapan kurum veya kuruluflun yetkili birim amiri taraf ndan mühür ve imza tatbik edilmek suretiyle onaylanacakt r. Bu belgenin Vergi Usul Kanununun muhafaza ve ibraz hükümlerine uygun olarak mükellef taraf ndan saklanaca ve gerekti inde yetkililere ibraz edilece i tabiidir. stisna kapsam na giren mallar n ithal edilmesi halinde söz konusu belge ilgili gümrük idaresine hitaben düzenlenecektir. Bununla birlikte, stisna kapsam na giren uçak, helikopter, gemi, denizalt, tank, panzer, z rhl personel tafl y c, roket, füze ve benzeri araçlar, silah, mühimmat, silah malzeme, teçhizat ve sistemleri ile bunlar n araflt rma-gelifltirme, yaz l m, üretim, montaj, yedek parça, bak monar m ve modernizasyonuna iliflkin teslim ve hizmetleri yukar da say lan kurulufllara yapacak firmalar n bu ifllemlerle ilgili mal ve hizmet al mlar nda ise istisna; önce verginin uygulanmas daha sonra iade edilmesi suretiyle yürütülecektir. Buna göre, ulusal güvenlikle ilgili kurum ve kurulufllara istisna kapsam nda teslim ve hizmet ifas nda bulunacak mükellefler bu ifllemlerle ilgili her türlü mal ve hizmet al mlar nda katma de er vergisi ödeyeceklerdir. Ancak ödenen bu vergiler tebli in ade Uygulamas bölümünde aç kland flekilde iade edilecektir. Di er taraftan, uluslararas ihaleler sonucunda yeterli bulunan, yabanc ülke mukimi firmalar n ihale konusu iflle s n rl olmak kayd yla Türkiye den tedarik edece i mal ve hizmetlerde istisna, ancak ulusal güvenlikle ilgili kurulufl taraf ndan onayl örne i tebli Ek:5 te yer alan istisna belgesinin tedarikçiye ibraz edilmesiyle uygulanabilecektir. stisna kapsam na giren mal ve hizmetlerin sat fl nedeniyle yurtd fl mukimi firman n do rudan ulusal güvenlik ile ilgili kurulufla düzenleyece i, faturada ise katma de er vergisi uygulanmayaca tabiidir. c) ade Uygulamas Bilindi i üzere, KDV Kanunu nun 32 inci maddesinde, bu kanunun 11, 13, 14, 15 inci maddeleri uyar nca vergiden istisna edilmifl ifllemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen Katma De er Vergisinin, mükellefin vergiye tabi ifllemleri üzerinden hesaplanan Katma De er Vergisi'nden indirilebilece i; vergiye tabi ifllemlerin mevcut olmamas veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olmas hallerinde ise indirilemeyen KDV nin, Maliye Bakanl nca tespit edilecek esaslara göre iade olunaca belirtilmifltir. Dolay s yla, yüklenilen ve indirim mekanizmas ile giderilemeyen KDV ancak Katma De er Vergisi Kanunu nun 11, 13, 14 ve 15 nci maddelerinde say lan ifllemlerin mevcut olmas halinde iade 6

7 edilebilmektedir. Söz konusu ifllemlerin mevcut olmamas durumunda ise indirilemeyen, bir baflka ifade ile sonraki dönemlere devreden KDV nin iadesi ya da mükellefin di er yükümlülüklerinden do an borçlar na mahsubu mümkün bulunmamaktad r. Ulusal güvenlikle ilgili gerçeklefltirilen mal teslimi ve hizmet ifalar ndaki istisna uygulamas na iliflkin hükümlerin KDV Kanunu nun 13 üncü maddesinde yer verilmesi istisnan n tam istisna olarak kabulünü gerektirmektedir. An lan istisna çerçevesinde, iade ve mahsup ifllemlerinin ne flekilde gerçeklefltirilece i tebli in ade Uygulamas bölümünde aç klanm fl olup; bu aç klamalara afla da yer verilmifltir. Ulusal güvenlikle ilgili kurum ve kurulufllara istisna kapsam nda mal teslimi ve hizmet ifas nda bulunacak mükelleflerin bu ifllemlerle ilgili mal ve hizmet al fllar dolay s yla sat c lara ödedikleri vergiler, mükellefin talebine göre istisna kapsam ndaki ifllemin tamamlanmas ndan sonra ya da ifllemin sonuçlanmas beklenilmeden vergilendirme dönemleri itibariyle nakden veya mahsuben iade edilecektir. Tedarikçi firmalar n istisna kapsam ndaki istisna kapsam ndaki ifllemler nedeniyle yüklendikleri vergiyi ifllemin tamamlanmas ndan önce iade almak istemeleri durumunda, istisna kapsam ndaki ifllemlerle ilgili al fl ve giderleri dolay s yla adlar na düzenlenen ve KDV indirimi için geçerli say lan belgelerin dökümünü ihtiva eden bir listeyi ihale makam na ibraz edeceklerdir. Söz konusu liste ulusal güvenlikle ilgili kurum veya kuruluflun yetkilisi taraf ndan onaylanacakt r. Bu listenin mükellef taraf ndan onaylanm fl bir örne inin iade talep dilekçesine eklenmesi gerekmektedir. Bu harcamalara ait katma de er vergileri ilgili olduklar dönemlerde indirim konusu yap labilecektir. Tebli aç klamalar nda, iade taleplerinin 84 No lu KDV Genel Tebli i nde ihracattan do an KDV nin iadesindeki esaslar çerçevesinde sonuçland r laca belirtilmifltir. ade için yeminli mali müflavir tasdik raporu ibraz edilen durumlarda da ihracat istisnas için öngörülen limitler geçerli olacakt r. Öte yandan, iade talebinin mahsuben yap lmas veya nakden iade taleplerinin asgari limitlerin alt nda olmas nedeniyle teminat ve inceleme raporu aran lmaks z n iade alan mükelleflerin, bu flekilde iade ald klar birbirini izleyen 12 vergilendirme dönemini kapsayan bir yeminli mali müflavir raporu vermeleri gerekmektedir. Yurtd fl mukimi firmalara istisna kapsam nda teslim ve hizmet ifas nda bulunan mükelleflerin, iç piyasadan yapt klar al mlar nedeniyle yüklendikleri girdi KDV lerin indirim yoluyla giderilememesi hallerinde de bu vergilerin kendilerine nakden veya mahsuben yap labilece i belirtilmifl olup; bu hususa tebli in bölümünde ayr ca de inilmifltir. d) stisna Kapsam na Giren fllemlerde Alt S n r Yukar daki bölümlerde de aç kland üzere, istisna kapsam na giren ifllemlerle ilgili olarak asgari s n r tespit etme yetkisi Bakanlar Kurulu na verilmifl olup; Kurul bu yetkisine istinaden 2004/8127 say l Kararname ile tarihinden itibaren geçerli olmak üzere asgari s n r 100 YTL olarak belirlemifltir. Dolay s yla, istisna kapsam na giren ifllemler nedeniyle düzenlenen fatura veya benzeri belgelerde gösterilen KDV hariç ifllem bedelinin bu limitin alt nda kalmas halinde istisna uygulanmayacak ve genel esaslar çerçevesinde katma de er vergisi hesaplanacakt r. Ancak ayn belgelerde istisna kapsam na giren birden fazla ifllemin yer almas ve bunlar n toplam n n asgari limitin üzerinde olmas halinde istisna uygulanabilecektir. Ayn belgelerde istisna kapsam na giren ve girmeyen ifllemlerin birlikte yer almas halinde ise bu ifllemler ayr ayr de erlendirmeye tabi tutulacaklard r. e) Devam Etmekte Olan fllerde stisna Uygulamas Daha önceki bölümlerde de inildi i üzere, 5228 say l Kanun ile KDV Kanunu na 13/f bendi olarak eklenen an lan istisna uygulamas n n yürürlük tarihi olarak belirlenmifltir. stisna kapsam na giren ifllemlerin istisna hükmünün yürürlük tarihinden önce bafllamas ve/veya sözleflmeye ba lanmas n n istisna uygulamas na engel teflkil etmeyece i, tebli in 1.6 bölümünde ayr ca aç klanm flt r. Bu sebeple, istisna hükmünün yürürlük tarihinden sonra yap lan teslim ve hizmet ifalar için istisna kapsam nda ifllem yap labilecekken, istisna hükmünün yürürlü ünden önce gerçeklefltirilen k sm na ise istisna uygulanamayacakt r. IV. SONUÇ Yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri gere i, yurt d fl nda yerleflik firmalar n, Gümrük Kanunu nun 167. maddesinde belirtilen flartlar dahilinde, milli savunma ve iç güvenli i ilgilendiren teslim ve hizmetlerinde katma de er vergisi istisnas uygulan rken, ayn mahiyetteki teslim ve hizmetlerin yurt içi firmalarca yap lmas durumunda KDV mükellefiyetinde herhangi bir esneklik sa lanmamas yurtiçi firmalar aleyhine bir rekabet eflitsizli i yaratmaktayd tarih ve say l resmi gazete de yay mlanarak tarihinde yürürlü e giren 5228 Say l Baz Kanunlarda Ve 178 Say l Kanun Hükmünde Kararnamede De ifliklik Yap lmas Hakk nda Kanun un 14 üncü maddesi ile Katma De er Vergisi Kanunu na eklenen 13/f bendi çerçevesinde ulusal güvenlik harcamalar na KDV istisnas imkân getirilmifltir. Uluslararas ihalelere konu olan iç ve d fl güvenlik amac na yönelik mal ve hizmetlerin yurt içi ve yurt d fl al mlar nda katma de er vergisi fark n ortadan kald ran bu düzenleme ile ileri teknoloji gerektiren, istihdam, katma de er ve döviz kazand r c özellikleri itibariyle büyük imkânlar vadeden savunma sanayiinin geliflimini olumsuz yönde etkileyen rekabet eflitsizliklerinin önlenmesi hususunda önemli bir ad m at ld n söylemek mümkün olabilecektir. 7

8 VERG DE GÜNDEM KIYMETL MADENLER N ARAMA, filetme, ZENG NLEfiT RME VE RAF NAJ FAAL YETLER NE YÖNEL K TESL M VE H ZMETLERDE KATMA DE ER VERG S ST SNASI UYGULAMASININ USUL VE ESASLARI Bar fl EKEN Bilindi i üzere ülkemiz vergi rejimi bir yeniden yap land r lma süreci içerisinde olup bu sürecin üç temel aflamas bulunmaktad r. lk iki aflama, s ras yla mali milat uygulamas n n kald r lmas ve vergi bar fl n n getirilmesi ile tamamlanm flt r. Üçüncü aflamada ise enflasyon muhasebesi, yat r m ve istihdam teflvikleri, yat r m indirimi uygulamas de ifliklikleri gibi uygulamaya yönelik bir tak m düzenlemeler getirilmifl olup gerekli görülen di er konularda de iflikliklerin gerçeklefltirilmesine devam edilmektedir. Söz konusu üçüncü aflama kapsam nda, tarihli Resmi Gazete de yay mlanarak yürürlü e giren 5228 say l Baz Kanunlarda ve 178 Say l Kanun Hükmünde Kararnamede De ifliklik Yap lmas Hakk nda Kanun un 14. maddesi ile Katma De er Vergisi Kanunu 13. maddesinde yer alan istisna hükümlerine köklü düzenlemeler getirilmifltir. Yukar da bahsi geçen kanunun 14 üncü maddesiyle Katma De er Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin bafll, Araçlar, k ymetli maden ve petrol aramalar ile ulusal güvenlik harcamalar ve yat - r mlarda istisna fleklinde de ifltirilmifl, mülga (b) bendi yeniden düzenlenmifl, (c) bendi de ifltirilmifl ve maddeye (e) ve (f) bentleri eklenmifltir. Ayr ca maddenin son f kras nda yap lan de ifliklikle, Bakanlar Kuruluna Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde yer alan ve ilgili y lda uygulanmakta olan haddi, istisna uygulamas nda asgari tutar olarak belirleme ve belirlenen bu tutar iki kat na kadar art rma, s f ra kadar indirme, Maliye Bakanl na da istisna kapsam na girecek teslim ve hizmetleri tan mlama, istisnaya iliflkin usul ve esaslar belirleme konusunda yetki verilmifltir. Maliye Bakanl da, Kanunun ilgili maddesinde verilen yetkiye dayanarak tarihli Resmi Gazete de yay mlad 93 seri no lu Katma De er Vergisi Genel Tebli i ile istisna uygulamas n n usul ve esaslar n belirlemifltir. Bu yaz m zda, Katma De er Vergisi Kanununun 13. maddesinde yer alan, alt n, gümüfl ve platin ile ilgili arama, iflletme, zenginlefltirme ve rafinaj faaliyetlerine yönelik teslim ve hizmetlerde istisna uygulamas na iliflkin hükümler konusunda aç klamalarda bulunulacakt r. 1. Alt n, Gümüfl ve Platin ile lgili Arama, flletme, Zenginlefltirme ve Rafinaj Faaliyetlerine Yönelik Teslim ve Hizmetlerde stisna 1.1 stisna Kapsam na Giren Mal ve Hizmetler Söz konusu istisna uygulamas na konu edilebilecek mal ve hizmet al mlar n n alt n, gümüfl veya platin ile ilgili arama, iflletme, zenginlefltirme ve rafinaj faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili olmas gerekmektedir. Yukar da belirtilen faaliyetlerde bulunan iflletmelerin mobilya, mefruflat ve benzeri demirbafllar ile insan tafl maya yönelik araç al mlar ile bu ve benzeri iktisadi k ymetlere iliflkin olarak yapacaklar yedek parça, yak t, bak m ve onar m masraflar söz konusu istisnadan faydalanamayacakt r. Yine bu iflletmelerin idari birimlerinin bak m, onar m s tma, ayd nlatma giderleri ile her türlü büro malzemesi, k rtasiye, yiyecek, giyecek gibi k saca genel yönetim giderleri olarak s n fland rabilece imiz giderlerin karfl lanmas için yap lacak mal ve hizmet al mlar nda söz konusu istisna hükümlerinden faydalan lamayacakt r. Öte yandan, yukar da say lan faaliyetlerin icras ile ilgili ekipman, makine, teçhizat, sarf malzemesi, yedek parça, ifl makinesi, enerji, etüt, proje, müflavirlik, inflaat iflleri, tafl ma, her türlü kiralamalar (binek otomobili hariç), sat n al nmas veya kiralanmas istisna kapsam na giren iktisadi k ymetlerin tadil, bak m ve onar m hizmetleri gibi mal ve hizmet al mlar istisna kapsam nda de erlendirilebilece i tebli hükmünden aç kça anlafl lmaktad r Arama Faaliyetlerinde stisna Uygulamas Arama Faaliyetlerinin Bafllang ç Aflamas nda stisna Uygulamas Arama faaliyetlerinin bafllang ç aflamas nda istisna uygulamas n n, istisna kapsam na giren al mlarda önce katma de er vergisinin uygulanmas ve daha sonra verginin iade edilmesi prensibi benimsenmifltir. stisnan n bu flekilde uygulanmas n n temel nedeni ise Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanl nca astl n, gümüfl veya platin aramaya yönelik ruhsat verilmemesi, genel olarak bu tarz faaliyetlerde bulunan firmalara maden arama ad alt nda ruhsat verilmesidir. Buna göre, maden arama ruhsat na sahip firmalar taraf ndan Maden Kanununun 24. maddesi uyar nca arama faaliyeti raporlar Enerji ve Tabi kaynaklar Bakanl na verilecektir. lgili bakanl n, raporun kapsad dönem içerisinde söz konusu arama faaliyetlerinin alt n gümüfl veya platin bulgusuna yönelik oldu unun tespiti halinde firmalar ad na tebli ekinde bulunan bir nevi istisna belgesi düzenlenecek ve firmalar söz konusu belgeye istinaden bu dönem içerisinde yapm fl olduklar istisna kapsam nda de erlendirilecek al mlar na iliflkin yüklendikleri katma de er vergisini verilecek ilk beyannamede iade olarak beyan edeceklerdir. Beyannamede ortaya ç kacak KDV alaca, nakden ya da mahsuben iadesi yeminli mali müflavir tasdik raporu veya vergi inceleme raporu ile gerçeklefltirilecektir. hracat istisnas için öngörülen limitler yeminli mali müflavir tasdik raporlar içinde geçerli olacakt r. ade için, iade talep dilekçesi ile birlikte yeminli mali müflavir tasdik raporunun vergi dairesine verilmesi yeterlidir. Ancak beyannamenin verilmesinden sonra iade tutar kadar banka teminat mektubunun verilmesi halinde söz konusu talep gerçeklefltirilecek, teminat mektubunun çözülmesi için ise yeminli mali müflavir tasdik raporu ya da vergi inceleme raporunun sonucu beklenecektir Alt n, Gümüfl veya Platin Bulgusunu Gösteren Faaliyet Raporundan Sonraki Aflamada stisna Uygulamas Alt n, gümüfl veya platin bulgusuna rastland na iliflkin faaliyet raporunun Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl nca kabul edil- 8

9 mesinden sonra arama faaliyeti devam ediyorsa firmalar, arama faaliyetlerinde kullan lacak mal ve hizmetleri belirten bir listeyi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl na verecekler, bu listeler Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl nca de erlendirilecek ve gerekli görülmesi halinde baz mal ve hizmetlerin liste kapsam ndan ç kar larak örne i ilgili tebli ekinde yer alan bir yaz tanzim edilerek onaylanacakt r. Söz konusu yaz ya sahip firmalar, yaz ekinde belirtilmifl bulunan mal ve hizmetlerin al m nda katma de er vergisi uygulanmamas n sa lamak amac yla sat c firmalara yaz n n ve ekindeki listenin firma yetkililerince onaylanm fl bir örne ini vereceklerdir. Böylece sat c firma taraf ndan katma de er vergisi hesaplanmayacak ancak bahsi geçen yaz ve eki listesi sat c firma taraf ndan Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre saklanacakt r. Bu düzenleme tam istisna mahiyetinde oldu undan, istisna kapsam na giren teslim ve hizmetler dolay s yla yüklenilen vergiler indirim yoluyla telafi edilememeleri halinde mükelleflere nakden veya mahsuben iade edilebilecektir. Mükellefler istisna kapsam ndaki ifllemlerin beyan edildi i dönem beyannamelerine; iade talep dilekçesi ve yukar da sözü edilen Bakanl k yaz s n n eki ile birlikte bir örne ini, istisna kapsam ndaki sat fllara ait yüklenilen vergi tablosunu, istisnaya konu ifllemlerin gerçekleflti i döneme iliflkin indirilecek katma de er vergisi ve istisna kapsam nda düzenlenen sat fl faturalar n n listesini ekleyeceklerdir. Söz konusu verginin iadesi ifllemleri 84 Seri No.lu Katma De er Vergisi Genel Tebli inin ihracat istisnas ndan do an katma de er vergisinin iadesindeki esaslar çerçevesinde sonuçland r lacakt r. ade için yeminli mali müflavir tasdik raporunun ibraz halinde de ihracat istisnas için öngörülen limitler geçerli olacakt r flletme ve Zenginlefltirme Faaliyetlerinde stisna Uygulamas Maden Kanunu hükümlerine göre, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanl ndan alt n, gümüfl veya platin madenleri için iflletme ruhsat alan firmalarla, zenginlefltirme iflini yapan iflletmelerin bu ifllemlerde kullan lan mal ve hizmet al fllar nda istisna uygulamas yaz m z n (1.2.2.) bölümünde belirtilen esaslar çerçevesinde yürütülecektir Rafinaj Faaliyetlerinde stisna Uygulamas Rafinaj; toz, külçe, takoz, granül ve benzeri formattaki cevherin ya da daha önceden rafine edilmifl süs eflyas ile k ymetli maden ihtiva eden hurda, at k, döküntü ve cüruflar n kimyasal, metalürjik ya da günün teknolojisine ba l olarak baflka yöntemler kullan larak saflaflt r lmas sonucunda k ymetli madenler borsas nda ifllem görebilecek her çeflit k ymetli madenin elde edilmesi ifllemidir. stisna uygulamas ndan, yapt klar ifllemler Hazine Müsteflarl taraf ndan yay mlanm fl olan K ymetli Madenler Borsas nda fllem Görecek Alt n Standard ve Rafinerileri Hakk nda Tebli ile K ymetli Madenler Borsas nda fllem Görecek Gümüfl ve Platin Standartlar ve Rafinerileri Hakk nda Tebli hükümlerine göre rafinaj faaliyeti say lan mükellefler, münhas ran alt n, gümüfl veya platinin rafinaj faaliyetlerinde kullan lan mal ve hizmet al mlar için faydalanabileceklerdir. Rafinaj ifllemleri dolay s yla uygulanacak istisna arama faaliyetlerinin bafllang c nda oldu u gibi verginin önce tahsili daha sonra iadesi fleklinde gerçeklefltirilecektir. Bu nedenle bu tür faaliyette bulunan mükelleflerin yapacaklar mal ve hizmet al mlar esnas nda katma de er vergisi uygulanacak ve ödenen bu vergiler ilgili dönemde indirim konusu yap lacakt r. Öte yandan, rafinaj faaliyetlerinde kullan lan mal ve hizmetlerle birlikte rafinaj yap lacak olan ürünün sat n al nmas nda yüklenilen katma de er vergisi iade konusu yap labilecektir. Söz konusu yüklenilen vergi tutar verilecek ilk KDV beyannamesinde iade olarak gösterilecek ve mükellefin iste ine göre nakden veya mahsuben iade edilecektir. Yüklenilen katma de er vergisinin iade talebi bir dilekçe ile yap lacakt r. ade talebi bir dilekçe ile yap lacakt r. Dilekçeye, ihracat istisnas ndan kaynaklanan katma de er vergisinin iadesinde oldu u gibi, istisnaya konu edilebilecek harcamalara iliflkin bir liste ile ayn döneme iliflkin indirilecek katma de er vergisinin gösterildi i bir liste eklenecektir. Söz konusu iade talepleri, (84) seri numaral Katma De er Vergisi Genel Tebli inin ihracat istisnas ndan do an katma de er vergisi iadesindeki esaslar çerçevesinde sonuçland r lacakt r. Ayr ca, iade iflleminin birbirini izleyen on iki dönem boyunca mahsuben yap lmas veya nakden iade edilen tutar n asgari limitlerin alt nda kalmas durumunda, bu dönemde gerçeklefltirilen iadeler için ayr ca yeminli mali müflavir tasdik raporu istenecektir Yürürlük 13 üncü maddenin (c) bendinde yap lan de ifliklik hükmü tarihinde yürürlü e girmifltir. Ancak dileyen mükellefler, Tebli in yay mland tarihini içine aan dönemden önce ya da tarihinden sonra yapm fl olduklar istisna kapsam nda bulunan al mlar na istinaden iade talebinde bulunabileceklerdir. Bu tür iade ifllemleri yaz m z n ve 1.4 bölümlerinde aç kland üzere gerçeklefltirilecektir. Ancak, bu dönemle ilgili iade tutarlar n n söz konusu tebli in yay m n izleyen 3 ay içerisinde verilecek beyannamelerden birisine dahil edilmesi esast r. Bu beyannameye; sözü edilen dönemde yap lan istisna kapsam ndaki mal ve hizmet al fllar n n aylar itibariyle dökümünü gösteren liste ile yüklenilen vergi tablosu eklenecektir. ade talebi ile ilgili olarak verilecek beyannameye, bu tabloda gösterilen toplam vergi tutar iade olarak dahil edilecektir. Öte yandan, iadenin yeminli müflavir tasdik raporu ile talep edildi i durumlarda bu dönemler için tek bir iade raporu düzenlenebilecektir. Ancak bu raporda her dönemin iade hesab ayr ca yap l p iade tutar belirtilecektir. 1.6 Parasal Limit Yaz m z n önceki bölümlerinde de belirtildi i üzere Katma De er Vergisi Kanununun 13. maddesi ile söz konusu istisnan n uygulanmas nda alt s n r tespit etme yetkisi Bakanlar Kurulu na verilmifltir. Bakanlar Kurulu kendisine verilen yetkiye dayanarak tarihli Resmi Gazete de yay mlanarak yürürlü e giren 2004/8127 say l Kararname ile söz konusu istisna ifllemlerinde uygulanacak alt limiti 100 YTL olarak belirlemifltir. Buna göre, yaz m zda aç klamaya çal flt m z istisna hükümleri katma de er vergisi hariç 100 YTL ve üzeri mal ve hizmet al mlar nda uygulanabilecektir. Bir mal ve hizmet al m belgesi ile istisna kapsam nda olan ve istisna kapsam nda olmayan birden fazla ifllemin gerçeklefltirilmesi durumunda ise sadece istisna kapsam na girmeyen ifllemler üzerinden katma de er vergisi hesaplanacakt r. 9

10 VERG DE GÜNDEM Dünyadan Vergi Haberleri Do a M RZA Kanada Vergi daresi Örtülü Kazanç Uygulamas n Ticari Olmayan fllemlere de Uygulama Tehdidinde Bulundu Kanada Gelir Vergisi Kanunun (Kanun) 247. Maddesine 1997 mali y l n izleyen dönem için örtülü kazanç (transfer pricing) kurallar n n getirilmesinin ard ndan, Kanadal baz vergi uzmanlar, kurallar n emsal bedele uygun olmayan ticari ifllemlere de uygulanabilme potansiyeli konusunda Kanada Maliye Bakanl na aç klamalarda bulunmufllard. Örne in, Kanada da yaflayan bir ebeveyn, Kanada d fl nda yaflayan çocu una bir ev sat n almas, ya da bir ifl kurmas n sa lamak üzere faizsiz kredi sa layabilir. Faizsiz kredi, çocu a boflanm fl bir efl de dahil olmak üzere, alacakl konumundaki kiflilere karfl bir koruma sa lad ndan dolay, bir arma ana oranla daha tercih edilir bir uygulamad r. Kanada da hediyeler üzerinden vergi uygulanmaz ve ancak çok spesifik durumlarda belirli bir oranda bir yasal oran uygular. Buna alternatif olarak, Kanada da mukim bir kifli, ülke mukimi olmayan bir tröste, ya da ülke mukimi olmayan bir aile ferdine ait yabanc bir flirkete faizsiz bir kredi verebilir. Her durumda, Kanadal kredi veren, herhangi bir yat r m girdisi beklemiyordur ve ticari amaçl herhangi bir motivasyonu bulunmamaktad r. Kanada isnat kurallar uyar nca, bu tür faizsiz krediler, Kanada da mukim herhangi bir kifli, kurum ya da tröste, örtülü kazanç konusunda herhangi bir kayg olmaks z n, sa lanabilmektedir. Bir efl ya da rüfltünü ispat etmemifl bir çocuk, fon ödünç alan kurumun hissedar ise, flirket isnat kurallar uyar nca krediyi verenin isnat edilen iadeyi beyan etmesi gerekir. Di ere durumlarda ise, isnat edilen bir faiz söz konusu de ildir. Söz konusu aç klamalar Kanada Maliye Bakanl na sunuldu unda bakanl k yetkilileri, Kanada Vergi daresinin (CRA) örtülü kazanç kurallar n n ticari olmayan ifllemler üzerine uygulanmas gibi bir niyetlerinin olmad n belirtmifllerdi. CRA, --Madde 69 ve Madde 245 de dahil olmak üzere Madde 247 den önce yürürlükte bulunan vergiden kaç nmaya iliflkin kurallar n, ticari olmayan s n r ötesi ifllemlere hiçbir zaman uygulanmad n ve benzer biçimde, yeni kurallar n da bu tür ifllemlere uygulanmayaca n belirtmifllerdi. Oysa öyle görünüyor ki, CRA vergi müfettifllerinin, geçmiflteki uygulamalar de ifltirerek emsal bedele uymayan ticari olmayan s n r ötesi ifllemleri vergilendirme yönünde bir ad m atmalar ihtimali oldukça yüksek. Geçti imiz aylarda ortaya ç kan bir olay da bu görüflü do ruluyor. Söz konusu olayda, kendi kurumunun bütçe planlamas n n bir bölümlü olarak Kanada mukimi bir mükellef, Kanada mukimi olmayan bir aile ferdinin intifa sahibi oldu u Kanada mukimi olmayan bir kuruma faizsiz kredi sa lam flt. Kanada Gelir Vergisi Kanunu nun 247. Maddesinin 2. bendi uyar nca, Kanada mukimi bir mükellef ile bu mükellefin emsal bedele uygun olmayan bir iliflki içinde bulunan Kanada mukimi olmayan bir kiflinin bir ya da birden fazla ifllemde bulunmalar ve (a) flleme kat lan taraflar n herhangi birine uygulanan flartlar n ya da hükümlerin, emsal bedel üzerinden ifllem yap lan herhangi bir tarafa uygulanan flart ya da hükümlerden farkl olmas ; ya da (b) Söz konusu ifllem ya da ifllemlerin, emsal bedel üzerinden ifllem yapan taraflar aras nda uygulanmas n n söz konusu olmad ve normal koflullar alt nda, söz konusu ifllem ya da ifllemlerin bir vergi avantaj ndan yararlanman n d fl nda öncelikle iyi niyet çerçevesi içinde yap ld kabul edilebiliyorsa; fllemde yer alan tutarlar, afla da belirtilen koflullar n ortaya ç kmas durumunda, belirlenebilecek olan tutarlar n tutarlar na, ya da niteliklerine göre ayarlanabilirler: (c) Yaln zca, yukar da (a) alt-bendinin uyguland durumda, ifllem ya da ifllemlerde yer alan taraflara uygulanan flartlar n ya da hükümlerin, emsal bedel üzerinden ifllem yapan taraflara uygulanabilecek flartlarla ya da hükümlerle ayn olmas durumunda; ya da (d) Yukar da (b) bendinin uyguland durumda, taraflar aras mda gerçekleflen ifllem ya da ifllemlerin, emsal bedel üzerinden ifllem yapan kifliler aras nda, emsal bedel üzerinden ifllem yapan kiflilerin tabi olduklar koflullar ve hükümlerle ayn oldu u durumlarda Emsal bedel uygulamas na göre ifllem yapan taraflar n, faizsiz bir kredi ifllemine girmelerinin söz konusu olmayaca na göre, Madde 247(2)(a) n n uygulanabilmesi mümkün olmayacakt r; zira, söz konusu bentte, emsal bedel üzerinden ifllem yapan taraflar n faizsiz bir kredi ifllemine girmeleri durumunda, söz konusu ifllemin matrah n n tespit edilebilece i varsay lmaktad r. Öte yandan, Madde 247(2) alt bend (b) de bu duruma uygulanabilir bir madde de ildir; zira, faizsiz kredilerin emsal bedel üzerinden uygulanan ifllemlerin kapsam nda yer almamas n n yan s ra, yukar da belirtilen olayda kredi aç kça, vergi avantaj sa laman n d fl nda, öncelikle iyi niyet çerçevesinde uygulanm flt ; bütçe planlamas ve aktiflerin korunmas amac yla uygulanm flt. Madde 247 alt bent (2) nin bu duruma uygulanabildi i kabul edilse bile, CRA n n geçmiflte benimsemifl oldu u tav r, bu hükmün ticari olmayan bir duruma uygulanamayaca yolunda idi. (Kanadal ) Uygulamac lar çin Gelir Vergisi Kanunu kitab n n 26. bas m nda yer alan editörün notlar nda, 247(2). Bendin ticari olmayan durumlara (örne in, Kanada da mukim bir ebeveynden, Kanada d fl nda yaflayan çocu una faizsiz kredi ödenmesi durumuna) uygulanabilece i belirtilmekle birlikte, 10

11 CRA n n bu kural genellikle bu flekilde uygulamas beklenmedi i vurgulanmaktad r. Ayr ca, gerek 69(3). Bent; gerekse Yasan n 245. maddesi, Kanada mukimi bir mükellefin Kanada mukimi olmayan bir aile ferdine ödedi i kredi üzerine potansiyel olarak bir faizin isnat edildi ini belirtecek ölçüde genifl bir ifade tarz içermektedir. Bununla birlikte, bu hükümler hiçbir zaman bu flekilde uygulanmam flt r. CRA n n politikas gere i Madde 245 ya da de ifltirilmeden önceki halinin ticari olmadan ifllemlere uygulanmad ndan dolay, söz konusu hükmün bu ba lamda uygulanabilece ini öne sürmek, adil bir davran fl olmaz. Vergi politikas n n alt nda yatan temek ilke gere ince, mükelleflere eflit davran lmas gerekir. Madde 247 Alt bent (2)yi bu flekilde tüm mükelleflere uygulama giriflimi, tüm ebeveynlerin ülkede mukim olmayan çocuklar na faizsiz kredi vermeleri sonucunu do uracakt r, bu nedenle de, hükmün kapsam n n bu flekilde geniflletilmesinden önce bu konuda iyice düflünülmesi gerekir. Kanada Maliye Bakanl taraf ndan 27 Eylül 1999 tarihinde yay nlanan IC 87-2R Say l Genelge (Uluslararas Örtülü Kazanç), 247. Maddenin (2) Bendinin uygulanmas na bir k s tlama getirtmektedir. Söz konusu Genelgede, flu aç klama yer almaktad r: 21. Bir genel kural olarak, Yasan n 17 ve Maddelerinin 15(2) ve 18(4) alt bentlerinin, ülke mukimi olmayanlardan al nan ya da bu tür kiflilere verilen kredileri düzenleyen spesifik hükümler, Madde 247 de yer alan daha genel hükümleri dikkate almadan uygulan rlar. Bu spesifik hükümler, Kanada mukimi kurumsal bir mükellefe, afla da belirtilen durumlarda uygulanabilmektedir: Mükellefin, Kanada mukimi olmayan bir kifliye sa lad kredi ya da di er borçlanmalar üzerinde yeterli oranda bir faiz uygulamad durumlarda; Mükellefin, Kanada mukimi olmayan bir flah stan faizsiz ya da düflük faizle kredi ald durumlarda; Mükellefin sermayesinin yetersiz oldu u durumlarda (thin capitalization). 22. Vergi daresinin Madde 247 de yer alan daha genifl hükümleri uygulamas, yasan n ruhu ile çeliflecek; afla daki durumlarda, flirketler aras krediler üzerinden faiz al nd varsay m n do uracakt r: Kanada mukimi bir kurumun ülke d fl ndaki bir ba l flirketi taraf ndan kuruma bir kredi sa land nda; Kredinin, Kanada mukimi bir kurumun mukim olmayan bir ba l flirketi taraf ndan, tine Kanada mukimi kurumun di er bir ba l flirketine ödendi i ve 80.4(2) bendin uygulanmad durumda. IC 87-2R Say l Genelgede belirtilen hükümlerin yan s ra, Yasada faizsiz ya da düflük faizli kredileri düzenleyen baflka hükümler de bulunmaktad r; örne in, Madde 56.(4.1) ve Madde 74.4(2) gibi. Madde 56(4.1), sa lanan kredinin ana amaçlar ndan birinin gelirin paylafl lmas oldu u durumda, kredi olarak sa lanan aktife atfedilen gelirleri düzenler. Madde 74.4(2) ise, bir kiflinin, do rudan ya da dolayl bir biçimde, bir tröst arac l ile ya da baflka herhangi bir yolla, kredi olarak sa lanan aktifi di er bir kuruma devretti i ve devir ya da kredi iflleminin ana hedeflerinden birinin, makul ölçülerde, söz konusu kiflinin elde etti i geliri azaltarak, bir tröst arac l ile, ya da baflka bir biçimde o kifli aç s ndan tayin edilen bir di er kifliye menfaat sa lad durumlarda uygulan r. Söz konusu kifli aç s ndan tayin edilen kifli, o kifliyle emsal bedel baz nda ifllemde bulunmayan, bir efl ya da örf ve adetler uyar nca belirlenen bir ortak, ya da 18 yafl n n alt nda bir flah s, veya o kiflinin kuzeni ya da ye eni olabilir. Madde 74.4 (2) nin uyguland durumda, önceden belirlenen orandaki faiz, krediyi sa layan kiflinin gelirine dahil edilir. fllemlerini emsal bedel üzerinden uygulamayan taraflar aras ndaki faizsiz kredi ifllemleri üzerinde vergi uygulayan çok say da spesifik hükmün bulunmas na ra men, bu hükümlerin hiçbiri, aile fertlerinden birine ait Kanada mukimi olmayan bit kuruma ödenen kredilere uygulanmamaktad r. Federal Mahkeme Dava Dairesinin 88 DTC 6525 Say l Cooper v. Kraliçe davas ile ilgili olarak belirtti i gibi, faizsiz ve düflük faizli krediler, bunlar n gelire dahil edilmelerini öngören spesifik bit hüküm bulunmad kça, vergiye tabi menfaatler olarak kabul edilmemektedirler. Bu mant a göre, bu Yasada yer spesifik bir hükme göre söz konusu kredi vergiye tabi olarak kabul edilmedi i durumda, CRA n n, Madde 247 de yer alan genel vergiden kaç nmay önleme kural ndan daha genifl bir ba lamda düzenlenmifl olan Madde 235 uyar nca, o krediye vergiye tabi tutma girifliminde bulunmamas gerekir. Genelgede yer alan ifadeye göre, böyle durumlarda Madde 247(2) yi uygulama girifliminde bulunmak, Yasan n ruhu ile çeliflir. Aktifin dondurulmas ifllemi ise, farkl bir biçimde gerçekleflebilmektedir Kanadal bir kifli, üzerine herhangi bir vergi isnat edilmeden, o kiflinin kardefline ait bulunan bir Kanada kurumuna, faizsiz vergi verebilir. Kanadal bir kiflinin kardefline, ya da kardeflinin hissedar bulundu u bir tröste ait Kanada mukimi olmayan bir kuruma, yukar daki aç klamaya benzer bir yöntemle kredi vermemesi için herhangi bir neden bulunmamaktad r. Almanya Yabanc Fonlar Üzerinde Uygulanan Yat r m Vergisi Kanununu Aç kl a Kavuflturuyor Almanya Maliye Bakan, yay nlad 13 Aral k tarihli Genelgede, Yat r m Vergisi Kanununun (özellikle de, götürü usulde vergilendirmeye iliflkin hükümlerinin) yabanc yat r m fonlar üzerindeki uygulama kapsam na aç klamalar getirdi. Maliye Bakan, yasan n yorumland ve henüz aç kl a kavuflturulmam fl konular n ele al nd daha kapsaml nihai bir genelgeyi fiubat 2005 te yay nlamay düflünüyor. Kas m 2003 te yürürlü e giren Yat r m Vergisi Kanunu, ilk aflamada fonlar n, 31 Aral k 2003 tarihini izleyen mali y llar na uygulan yordu. Yasa uyar nca, söz konusu yasan n kapsam na giren fonlar n, raporlama ve yay nlamaya iliflkin birtak m koflullar yerine getirmesi gerekiyor; bu koflullar yerine getirmeyen fonlar, yasan n 6. maddesi uyar nca, götürü usulde vergiye tabi tutuluyorlar. Alman yat r mc lar, yabanc bir fonun ilgili y l içinde zarara u ramas durumunda dahi, Madde 6 uyar nca, potansiyel olarak vergiye tabi tutulabiliyorlar. Götürü usulde vergilendirme, fonun mali 11

12 VERG DE GÜNDEM y l na bak lmaks z n, takvim y l baz nda vergilendiriliyor. Yasan n uygulama kapsam n düzenleyen 13 Aral k tarihli genelge, yaln zca Yat r m Vergisi Kanunun belirli bir fona uygulanabildi i ilk y la (di er bir deyiflle, 2004 y l nda bafllayan mali y la) uygulanabilmekte. Örne in, bir fonun mali y l n n takvim y l olmas durumunda, 13 Aral k tarihli genelge, yaln zca 1 Ocak 2004 ile 31 Aral k 2004 tarihleri aras ndaki döneme uygulanabilecek. zleyen mali y llara iliflkin uygulaman n kapsam, 2005 y l nda yay nlanacak olan nihai genelgede düzenlenecek. Bununla birlikte, nihai genelgenin 13 Aral k tarihli genelgeden büyük ölçüde farkl laflmas beklenmiyor. 13 Aral k tarihli genelgeye göre Yat r m Vergisi Yasas, afla da say lan kurulufllara/yat r mc lara uygulanmamaktad r: Yat r m Kanununun (bu kanun düzenlemeye iliflkin konular kapsamaktad r ve Almanya da mukim fonlar n hissedarlar üzerindeki vergi rejimini düzenleyen Yat - r m Vergisi Kanunu ile kar flt r lmamal d r) 112. Maddesi (hedging fonlar ) uyar nca ilave risklere maruz fonlarla benzer bir biçimde yat r m talimatlar na ve fon kurallar na tabi bulunanlar d fl ndaki yabanc ortakl klar ile, bu talimatlara tabi olmayan, ancak bünyesinde yukar da belirtilen yat r m talimatlar na ve fon kurallar na tabi bölümler bulunduran ortakl klar. Bu durum, ço u özel yat r m fonunun ve çok say da gayr menkul yat r m ortakl n n Yat r m Kanunu uyar nca uygulanan ve büyük bir yük oluflturan beyan etme yükümlülüklerinden kurtulacaklar ve Alman yat r mc lar n n söz konusu yasan n 6. Maddesi uyar nca götürü usulde vergilendirilmeyecekleri anlam na gelmektedir. Organize piyasalarda faaliyet gösteren bölümlere sahip ve faaliyet gösterdikleri ülkenin düzenleyici mercileri taraf ndan yat r m konusunda denetime tabi olmayan yabanc gayr menkul yat r m flirketleri (örne in, gayr menkul yat r m ortakl klar ). Sözleflmeler gere i toplam menkul k ymet aktiflerinin %20 sinin üzerindeki bölümünün söz konusu menkul k ymetin vadesinde önce sat lmamas kofluluyla (bu koflula maksimum %20 sat fl kovas ad verilir) munzam teminatl borçlanma CDO) araçlar üzerinde yap lan yat r mlar. Bu istisna nihai aflamada ayn zamanda hisse senetleri (equity notes), tercihli hisse senetleri ve di er munzam teminatl yat r m araçlar n da kapsar. Yat r m Vergisi Yasas n n ve bu nedenle de götürü usulde vergilendirmenin, 2004 y l nda bafllayan hesap dönemi içinde yukar da belirtilen yat r mlara uygulanmamas ndan dolay, Alman yat r mc lar n vergilendirilmesinde Almanya da uygulanan genel vergi rejimi geçerli olacakt r. 13 Aral k tarihli genelgede, ayr ca (fon düzeyinde tahakkuk eden ve bu nedenle de ilgili fon bölümünün de erini art ran) ara dönem kazançlar n n hesaplanmas na iliflkin hükümler da yer almaktad r. Genelgenin uygulama kapsam na iliflkin hükümlerinden farkl olarak, ara dönem kazançlar na iliflkin hükümler, 2004 y l nda bafllayan hesap dönemi ile s n rl olmamaktad r y l itibar yla, yat r mc lar n fonun ilgili bölümünü ellerinden ç kartmalar durumunda, ara dönem kazançlar da, al m sat m kazançlar n n bir bölümünü oluflturacakt r. Ara dönem kazançlar üzerinde bir vergilendirme bulunmasayd, bir y l n üzerinde bir süre bir fon bölümüne ellerinde bulunduran yat r mc lar, vergiden muaf al m sat m kazançlar belde edebilirlerdi. Bu nedenle, fon bölümlerini bir y ldan uzun bir süre elinde tutan bir flah s, baflka durumda vergiye tabi kazanç olarak kabul edilecek olan gelirlerini, ara dönem kazançlar üzerindeki vergilendirme uygulanmas yeniden yürürlü e girinceye kadar, vergiden muaf faiz geliri elde etmek üzere, ellerinde bulundurduklar fon bölümlerini 2004 y l sonundan önce satmay düflünürlerdi. 13 Aral k tarihli genelgede belirtildi ine göre, Yat r m Vergisi Kanunundan muaf tutulan yukar da belirtilen yabanc kurulufllar, ancak Alman Federal Finans Ofisi ya da Alman yat r mc lardan birinin talebi üzerine ara dönem kazançlar n hesaplayarak beyan etmek zorunda kal yorlar. Bunun nedeni genelgenin, herhangi bir yat r m fonuna uygulanabildi i ilk he-sap dönemi için geçerli olmas. Kanuna eklenen ilave bir hükümle, hesap dönemleri nihai genelgenin yay nlanmas ndan 31 Aral k 2004 tarihinde, ya da 2005 y l n n bafl nda sona eren iflletmeler, Alman Federal Finans Ofisi ya da Alman yat r mc lardan birinin bu yönde bir talebi olmad kça, bu hesap dönemi sona erdikten sonra dahi, ara dönem kazançlar n hesaplamak zorunda kalmayacaklar. Bu durum, yabanc flirketlere nihai genelge yay nlan ncaya kadar daha büyük bir rahatl k sa l yor. 13 Aral k tarihli sirküler ayr ca, Yat r m Vergisi Kanunundan muaf tutulmayan, ancak Yat r m Vergisi Kanunu nun 16. maddesi uyar nca özel yabanc fon statüsünde faaliyet gösteren yabanc fonlar n, tüm Alman yat r mc lar n n ticari kazanca sahip yat r mc lar; kurumlar vergisinden muaf yat r mc lar; ya da Alman Kurumlar Vergisi Kanunun 2/2 maddesi kapsam nda yer alan (genellikle kamu yasalar nezdinde kurum statüsünde faaliyet gösteren) yat r mc lar olarak kabul edilmeleri kofluluyla, ara dönem kazançlar n hesaplayarak beyan etmek zorunda kalm yorlar Yabanc fonlar n ara dönem kazançlar n hesaplayarak beyan etme yükümlülü üne tabi olmalar kofluluyla, ara dönem kazançlar n n götürü usulde vergilendirilmesini önlemek üzere, söz konusu fonlar n herhangi bir fon bölümünün sat ld tarihte ara dönem kazançlar n hesaplamalar yeterli oluyor. Ara dönem kazançlar n n hesaplanmas n n zorunlu oldu u durumda, söz konusu kazançlar n kapsam, 31 Aral k 2004 tarihinden sonra elde edilen ya da elde edildi i kabul edilen kazançlarla s n rl kalacak. 13 Aral k tarihli genelgeye eklenen 14 Aral k tarihli genelge uyar nca bu kural n, ara dönem kazançlar n n hesaplanmas gereken her durumda uygulanmas gerekiyor. 12

13 English Translation THE ACTUALIZED 2004 BUDGET RESULTS HAVE BEEN ANNOUNCED The most significant authority held by a political party that has won the elections to govern the country in democratic countries is undoubtedly, to determine and perform public services and collect the necessary resources from citizens by way of taxation to perform these services. Therefore, the leading indicator that a government is successful or not is the fact whether or not the public services have been determined correctly and whether or not these services are rendered through efficient and productive use of public resources. Essentially, this is a responsibility granted to governments through law and primarily the constitution. So, the governments are faced with the responsibility to meet the public requirements that have increased based on tangible and so-called reasons, using the scarce public resources in the most efficient way. Besides, this responsibility is a responsibility of conscience as well as a legal one. When we determine the most significant indicator of success or failure of governments as determining the public services required by the public and meeting them by efficient and productive use of public resources, it is evident that the sole resource to read those indicators are government budgets. Because, government budgets are texts where the public services to be used by the government in one year and the resources to be used to reach those goals are shown collectively in the form of a legal document after being ratified by the parliament. The parliaments ratify the budgetary acts to approve and authorize the government s use of resources indicated in the budget for the services again referred to in the budget. When it comes to use of public resources, the budgets are supervised closely when they are being prepared, applied and their results are announced and these budgets are subjected to legal, administrative and judicial supervision. Since the tax burden has not been duly shared by those at the base of the pyramid and this has prevented generation of the sense of ownership over the public resources, although this is not experienced in our country, there is also a social supervision on the budget in developed countries. As a matter of fact, since the number of people trying to inappropriately use the public resources, leaving aside social supervision, this is one of the greatest handicaps that governments are faced with. In developed countries as a consequence of social supervision on budgets in recent years, the public financial management understanding is questioned for enhancement of the quality of public resources, more efficient and productive use of public resources and questionability of political and administrative practices and to ensure financial transparency. As a consequence of this questionability, the budgetary performances are based on micro management of resources, rather than the traditional budgetary performances based on central management in many countries. As of the end of 1980 s, we see that first New Zealand and Austria and then Sweden, USA, Finland, UK, Denmark and the Netherlands, followed recently by Germany, Switzerland and Austria have adopted performance-based budgets. Our country has recently taken an important step on this issue through Law No Concerning Public Financial Administration and Supervision that has been ratified by the Turkish Parliament in December In article 9 of this Law it has been stipulated in relation with the performance based budgeting that the public administrations will prepare their budgets on the basis of performance and compliant with the mission, vision and strategic objectives and targets that are written in their strategic plans. In the Guide drawn up by the Ministry of Finance, based on the authority that has been granted to it by the law in question, performancebased budget has been defined as a system that defines the main functions of public administrations, as well as the objectives and targets to be realized consequent to the fulfillment of these functions, ensures allocation and use of resources for these objectives and targets evaluates whether or not the predetermined objectives have been reached through performance measurement and reports the results. As can be easily deduced from the definitions above, the performance-based budget system is in a way, a system that submits to the supervision of the public the facts whether or not the governments have determined the services required by the public correctly and whether or not they have rendered the services at the lowest cost possible. The results of the performance budget that have been announced at the beginning of February recently reflect the performance in the past year. When we take a look at the actualized results, the first thing that catches the eye is the fact that the budget deficit that has been estimated as TL 45 quadrillion has been realized as TL 30 quadrillion. This has been the result of expenditures realized at lower levels than it has been estimated and income realized at higher levels than it has been estimated. And as a natural consequence of this situation, significant decreases have been experienced in the ratio of the budget deficit to the GDP. This ratio, which had been 16,4% in 2001, 14,6% in 2002 and 11,2% in 2003 has been lowered to 7,1% in The fact that the deficit, which has been correlated with deficits higher than estimates, has been realized at a level much lower than the estimated level is both interesting and satisfying. Another significant development in the results is the share of interest expenses among tax income. The interest expenses that constituted 86,9% in 2002, constituted 69,5% in 2003 and 62,6% in 2004 tax income. If it is considered that this rate had exceeded 100% in 2001 (103,3%), the significance of the developments experienced in recent years would be more clearly understood. Another consequence of the decrease in the interest expenses can be observed in its share among the consolidated budget expenses. The total interest expenses that constituted 44,8% of 2002 consolidated budget expenses has been realized as 40,2% of 2004 consolidated budget expenses. The table below shows the comparative realized results of 2004, 2003 and 2002 budgets. 13

14 VERG DE GÜNDEM REALIZED BUDGET RESULTS ( ) Estimated Realized Estimated Realized Estimated Realized * Source: General Directorate of Accounting, Public Accounts Bulletin ** The amounts shown on the table are quadrillion values.. 14

15 VAT EXCEPTION AS TO SERVICE AND GOODS DELIVERY IN DEFENCE INDUSTRY According to the established legal framework, while firms accommodated abroad, within the conditions indicated in 167th article of the Customs Law, were exempt from VAT on the goods delivery and service execution on the subject of national defense and domestic security, domestic firms providing similar services and delivery did not enjoy any flexibility in VAT liability. This situation gave rise to competition inequality against domestic firms. Improving competition conditions and ceasing the applications against domestic firms are achieved by means of the paragraph 13/f added to VAT code with the law numbered As required by modification to the VAT code by the article 14 of the law numbered 5228, dated , the title of the article 13 of the VAT Code has become Exception on vehicles, mine and oil explorations and domestic security spendings and investments. To be enforced as from with the law 5228, paragraph f has been added to the article 13 of the VAT code. Via the paragraph mentioned, delivery and services to gratify domestic security needs have been granted exemption. Taxpayers got the right to take back input tax based on the exception and the article 32 of the VAT Code. By way of the paragraph above, deliveries and services provided to Ministry of National Defense, General Gendarmerie Command, Coast Guard Command, Defense Industry undersecretaries, National Intelligence Undersecretaries, Customs Guard Head Office, General Police Department and weapons of war, helicopter, aircraft, ship, rocket, missile, armed combat car, tank, armored personnel carrier, vehicles, equipment, machinery, devices and systems for domestic security needs, as well as of spare parts to be used in the manufacture, maintenance, research and development, software, modernization and repair of these for national defense and domestic security needs have been granted exemption. Quality and quantity of these services and deliveries are to be approved by the institutions mentioned above. It is indicated that Councils of Ministers would be authorized to determine the amount present in the article 232 of the Tax Procedures Code and applied in the related year as the minimum amount in the exception application or to raise twice the determined amount or to decrease to zero and Ministry of Finance shall be authorized to describe service and goods delivery in the scope of exception and shall be authorized to lay down procedures and principles relevant to the implementation of exception. In the framework of this authorization, Ministry of Finance laid down procedures and principles relevant to the implementation with the General Communique of VAT Code numbered 93. On account of the explanations of the communique, the exception is viable in the deliveries and services provided to Ministry of National Defense, General Gendarmerie Command, Coast Guard Command, Defense Industry undersecretaries, National Intelligence Undersecretaries, Customs Guard Head Office, General Police Department. Services and deliveries within the scope of exception are also displayed in the communique. Delivery of vehicle, weapon and systems of these, and equipment, machinery, spare parts and accessories related to them and the procurement of goods and services in the form of R&D, manufacturing, assembly, maintenance, modification upkeep and modernizations which are directly associated with vehicle, weapon and systems mentioned above, and in this framework, training on vehicles, weapons and systems acquired exclusively through exception are granted exemption from VAT. Similarly, other than those used for administrative and service purposes, the delivery of armed and unarmed, armored and unarmored motorized vehicles that are produced specifically for engagement to meet defense needs related to tactical operations and engagement can be evaluated to be within the exception. The exception can be applied solely to the deliveries and services for the institutions, foundation and firms counted in the paragraph mentioned above. Other expenses of these institutions are taxable within the framework of general provisions. These institutions acquisition of food, clothes, office supplies, service building and other working places, every office equipment, furnishing, stationery goods, procurement of vehicles other than the ones stated in the paragraph, transportation, manufacturing, construction, upkeep, maintenance and repair expenses of economic values which are not in the scope of exclusion, and similar procurements of these institutions engaged in the national defense, whether directly or indirectly related to national security operations, will not be assessed in the scope of exclusion. If spare parts, machine, equipments and accessories relating to fixed assets within the scope of exclusion are used at the same time or for operations outside the scope of exclusion, VAT is applied to the transaction. Moreover, detailed argumentation on putting exclusion and refunding procedures related to the direct procurements of supplier firms and institution and foundations engaged in the national security and the deliveries and services to the firms settled abroad in practice are given place in the explanations of the announcement. It is possible to say that a great step has been taken through this arrangement which eliminates the VAT difference between foreign and domestic procurements of goods and services that are domestic and external security-oriented and are the subject of international bids, which prevent the competition inequality that negatively affects defense industry requiring high technology and promising high opportunities with its employment, value added and foreign exchange earning ability. 15

16 VERG DE GÜNDEM FUNDAMENTALS AND PROCEDURES OF V.A.T. EXEMPTION APPLICATION FOR THE DELIVERIES AND SERVICES REGARDING THE ACTIVITIES OF PROSPECTING, MINING, EXTENDING AND REFINING OF PRECIOUS MINERALS Through article 14 of Law No Introducing Amendments on Certain Laws and Statutory Decree No. 178 that has come into effect by being promulgated in the Official Gazette No dated , fundamental changes have been introduced in article 13 of the Value Added Tax Code. Through article 14 of the aforementioned law, the caption of article 13 of the Value Added Tax Code has been amended as Exemption on vehicles, precious metals and oil research and national security expenses and investments, and the abolished clause (be) has been readjusted, clause (c) has been amended and clauses (e) and (f) have been added. 1. Exemption on Deliveries and Services Concerning Research, Operation, Enrichment and Refining Operations on Gold, Silver and Platinum 1.1 Goods and Services within the Scope of the Exemption The purchases of goods and services that would be subject to the exemption in question should be related with research, operation, enrichment, and refining operations of gold, silver or platinum. The expenses incurred by enterprises engaging in the operations mentioned above, which are related with purchases of furniture, fixtures and fittings and the like, a well as passenger automobiles and spare parts, fuel, repair and maintenance expenses in relation with these economic assets cannot benefit from the exemption in question. Again, the expenses of the aforementioned enterprises related with delivery and service purchase of every kind of office material, stationary, food and clothing, i.e., general administrative expenses shall not be able to benefit from the exemption in question. On the other hand, expenses related with services and deliveries concerning purchase, hiring or leasing equipment, machinery, apparatus, consumables, spare parts, labor machines, energy, preliminary study, project, consulting, construction work, transportation (excluding renting of passenger automobiles), as well as the expenses related with their repair, maintenance and modification shall be considered within the scope of the exemption Exemption on Research Operations Primarily, pursuant to article 24 of the Minerals At, research reports shall be submitted to the Ministry of Energy and Natural resources by firms that have been granted mineral research license. If it is ascertained by the related ministry that the research operations in question are aiming at finding gold, silver or platinum within the period covered by the report, a kind of exemption certificate that has been attached to the communiqué shall be drawn up in the name of the firms and the firms in question shall declare the value added tax that they have borne in relation with the purchases that would be evaluated to be within the scope of the exemption within this period as refundable VAT in the first tax return to be submitted. The VAT receivable that would be declared in the tax return shall be refunded in cash or on account by way of a Sworn Fiscal Consultant certification report or an inspection report. After approval of the activity report substantiating the existence of gold, silver or platinum by the Ministry of Energy and Natural Resource, if the research activity is continued, the firms shall submit to the Ministry in question a list detailing the goods and services to be used in research activities and these lists shall be reviewed by the Ministry and if required, some of the goods and services will be excluded from the list and shall be approved through a letter whose sample has been submitted in attachment to the communiqué. The firms that have been granted the letter in question shall submit a copy of this letter and the list in its attachment signed by company authorities to seller firms to ensure value added tax exemption on purchases of goods and services. Thus the seller firm shall not apply value added tax, however, the letter and the attached list shall be kept in accordance with the Tax Procedures Code provisions by the seller firm Effectiveness The amendment introduced in clause (c) of article 13 has come into effect as of However, if tax liables wish, they can submit a refund request for the purchases that have been subjected to value added tax although they are within the scope of an exemption or since they have effected the purchase before Monetary Limit The Council of Ministers has determined the lower limit to apply on the exemption in question as NTL 100 through its Decree No. 2004/8127 that has come to effect after being promulgated in the Official Gazette dated , based on the authority granted to it. Accordingly, the exemption shall be applicable on purchase of goods and services that are over or equal to NTL 100, excluding value added tax. If through a document given for the purchase of a good or service more than one transaction that are within and/or outside the scope of the exemption, the value added tax shall be calculated only over those transactions that are not within the scope of exemption. 16

17 Hukuk Dünyas ndan...& fi GÜVENCES YASASI DO RULTUSUNDA fi KANUNU NDA YAPILAN TEMEL DE fi KL KLER 1. G R fi Av. Önder BUDAK fl Hukukunun do ufl ve geliflmesinin temel nedeni ifl iliflkilerinde daha güçsüz durumda olan iflçinin korunmas kayg s d r. fl hukuku tarihi, ifl hukukunun bafllang çta çok güç çal flma koflullar alt nda bulunan iflçileri korumak amac yla do du una ve geliflme sürecine girdi ine tan kl k etmektedir. fl hukukunun do ufl ve gelifliminde oldu u gibi bugün de bu hukuk dal nda iflçinin korunmas ilkesi genifl ölçüde geçerlili ini korumaktad r. 1 Söz konusu tarihi varolufl ve geliflim sürecinin sonunda Türkiye de de 4773 say l fl Güvencesi Yasas ile 1475 say l fl Kanunu nda önemli de ifliklikler yap lm fl, bu geliflmenin ard ndan de iflikliklere uygun olarak 4857 say l fl Kanunu haz rlanarak tarihinde kabul edilmifltir. Bu çal flmada 1475 say l eski fl Kanunu nda bulunan belirsiz süreli ifl sözleflmelerinin feshi ile ilgili maddeler ve ard ndan, ayn konu ile ilgili 4773 say l fl Güvencesi yasas do rultusunda düzenlenen 4857 say l yeni fl Kanunu nda bulunan maddeler karfl laflt rmal olarak incelenecektir. Yaklafl k 1,5 y ld r uygulama alan bulan ve yarg kararlar ile flekillenmeye bafllayan yeni fl Kanunu uygulamas, de ifliklikler itibari ile iflbu makale ile tekrardan incelenmektedir. Çal flman n ilk k sm nda; 4857 say l kanunla getirilen yeni düzenlemelerden önce, 1475 say l kanun dönemindeki belirsiz süreli ifl sözleflmelerinin feshi ele al nacakt r SAYILI KANUN DÖNEM NDEK DURUM 1475 say l fl Kanununda, iflçi bir ifl sözleflmesine dayanarak çal flan gerçek kifli olarak tan mlan rken temel al nan ifl sözleflmesi kavram n n da tan mlanmas yoluna gidilmifltir. Kanuna göre, ifl sözleflmesi, bir taraf n (iflçi) ba ml olarak ifl görmeyi, di er taraf n (iflveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluflan sözleflmedir. 2 Borçlar Kanunu nun 313 üncü maddesine göre ifl sözleflmesi ile iflçi belirli veya belirli olmayan bir zamanda hizmet görmeyi, iflveren de iflçiye bir ücret ödemeyi taahhüt eder. Bu sözleflmenin esasl unsurlar ifl, ücret, ba l l kt r. Ba l l k unsuru ifl sözleflmesini di er ifl görmeye iliflkin sözleflmelerden ay ran en önemli unsurdur. fl sözleflmesinde taraflarca sözleflmenin süresine iliflkin bir belirleme yap lm flsa sözleflme süresi belirli bir ifl sözleflmesi olacakt r. Herhangi bir süre belirlemesinin yap lmam fl oldu u durumlarda ise söz konusu sözleflme, süresi belirli olmayan sözleflme say lacakt r. Buna ek olarak; 1475 say l fl Kanunu nun 9. maddesinde, belirli süresi bir y l vaya daha uzun süreli ifl sözleflmelerinin yaz l olarak yap lmas n n zorunlu oldu u belirtilmifltir. fl sözleflmesinin de iflik sona erme halleri vard r. Bu hallerin iki ana bafll k alt nda toplanmas mümkündür. Bunlardan ilki süreli fesih bildirimi, ikincisi ise süresiz fesih bildirimidir say l ifl Güvencesi yasas ile getirilen düzenlemeler ve ard ndan bu düzenlemelere paralel olarak ifl kanununda meydana gelen temel de ifliklikler, ifl sözleflmenin süreli fesih bildirimi ile sona ermesi hususuna iliflkindir SÜREL FES H B LD R M Süreli fesih bildiriminin genel anlamda konusunu belirsiz süreli sürekli ifl sözleflmeleri oluflturmaktad r say l eski fl Kanunu nun 13. maddesi sözleflmenin feshinde bildirimi bir baflka deyiflle süreli fesih bildirimini, 16. maddesi iflçinin bidirimsiz fesih hakk n, 17. maddesi ise iflverenin bildirimsiz fesih hakk n düzenlemifltir. 16. ve 17. maddelerdeki düzenlemelerin süresiz fesih bildirimi olarak adland r lmalar mümkündür. Bu bölümde bahsi geçen düzenlemeler 4773 say l fl Güvencesi yasas n n kabulünden ve 4857 say l Yeni fl Kanununun yürürlü e girmesinden önceki, 1475 say l eski fl Kanunu dönemindeki düzenlemelerdir. Bu hat rlatmayla beraber, çal flman n devam nda konunun detaylar incelenecektir. Süreli fesih bildiriminde bulunan taraf, feshin geçerlili i için herhangi bir neden göstermek zorunda de ildir. Bu kural, sözleflmeyi serbestçe yapan iflçi ve iflverene, sözleflmeyi yine serbestçe sona erdirme hakk vermektedir. Süresi belirli olmayan sürekli ifl sözleflmelerinin feshinden önce durumun di er tarafa bildirilmesi gerekmektedir. Süreli fesih bildirimi, belirsiz süreli ifl sözleflmesini belirli bir sürenin geçmesiyle sona erdiren irade beyan d r. 3 Bu bildirimde ile birlikte sözleflmenin fesh edilmesi için gerekli olan süreler iflçinin k demine göre hesap edilecektir. Bildirim süreleri 1475 say l eski fl Kanunu nun 13. maddesinde gösterilmifltir. Bu maddeye göre: fl sözleflmesi; a. fli alt aydan az sürmüfl olan iflçi için bildirimin di er tarafa yap lmas ndan bafllayarak iki hafta sonra, b. fli alt aydan bir buçuk y la kadar sürmüfl olan iflçi için bildirimin di er tarafa yap lmas ndan bafllayarak dört hafta sonra, c. fli bir buçuk y ldan üç y la kadar sürmüfl olan iflçi için bildirimin di er tarafa yap lmas ndan bafllayarak alt hafta sonra, d. fli üç y ldan fazla sürmüfl olan iflçi için 1 SÜZEK, Sarper, fl Hukuku (Genel Esaslar- fl Akdi), sy: 16, bask : Eylül Çelik, Nuri, fl Hukuku Dersleri, sy: 69, bask : Ekim Çelik, Nuri, fl Hukuku Dersleri, sy: 173, bask : Ekim

18 VERG DE GÜNDEM Hukuk Dünyas ndan...& bildirimin di er tarafa yap lmas ndan bafllayarak sekiz hafta sonra feshedilmifl olur. Kanunun getirdi i di er bir düzenlemeye göre bu süreler asgari olup sözleflme ile artt r labilir. Süresi belirli olmayan sürekli ifl sözleflmelerinin fl Kanunu nun 13. maddesinde belirtilen esaslara uymadan sona erdirilmesi halinde ifli terk eden iflçi ya da iflçinin ifline son veren iflveren ayn maddede belirtilen bildirim sürelerine iliflkin ücret tutar nda tazminat ödemek durumunda kalacakt r. Bu tazminat ihbar tazminat olarak adland r lmaktad r say l eski fl Kanunu döneminde, süresi belirsiz ifl sözleflmelerinin feshinde herhangi bir neden gösterme zorunlulu u bulunmamaktad r. Bununla beraber; taraflar n kötü niyetli olarak ifl akdini fesh etmeleri hali göz önünde bulundurarak bununla ilgili düzenlemeler yap lm flt r. Bu ba lamda; iflverenin fesih hakk n kötüye kullanmas n hükme ba layan 1475 say l fl Kanununun 13. maddesinin C bendinin 3. f kras nda (DIK 16/D,2) iflçinin sendikaya üye olmas, flikâyete baflvurmas gibi sebeplerle iflinden ç kart lmas hallerinde ve genel olarak hizmet akdini fesih hakk n n kötüye kullan ld n gösteren di er durumlarda (A) bendinde yaz l önellere ait ücretlerin üç kat tutar tazminat olarak ödenir. fleklinde bir düzenlemeye gidilmifltir. Görüldü ü gibi, an lan f krada iflverence fesih hakk n n kötüye kullan lmas na iliflkin iki örnek verilmekle yetinilmifl ve genel olarak fesih hakk n n kötüye kullan ld n gösteren di er durumlar anlat m na yer verilmek suretiyle isabetli olarak bu hakk n dürüstlük kurallar na uygun flekilde kullan p kullanmad n n takdiri her olay n özelli ine göre yarg organ na b rak lm flt r. 4 Daha önce de belirtilmifl oldu u gibi, 4857 say l yeni fl Kanunu nda ise söz konusu durum iflveren aç s ndan tamamen de iflmifl ve iflverenin iflçinin ifl akdini feshederken hakl bir neden göstermesi zorunlulu u getirilmifltir. Böylelikle de iflverenin kötü niyetli olarak ifl akdini fesh etme ihtimali ortadan kalkm flt r SÜRES Z FES H B LD R M (hakl nedenle fesih) Hakl nedenle fesih hakk, dürüstlük kural gere i ifl iliflkisini sürdürmesi kendisinden beklenemeyecek tarafa belirli veya belirsiz süreli ifl akdini derhal feshetme yetkisi veren bir bozucu yenilik do uran hakt r. Sürekli borç iliflkileri yaratan ifl akdinde ortaya ç kan bir durum nedeniyle bu iliflkiye devam taraflardan biri için katlan lmaz hale gelmifl ise hakl nedenle fesih hakk ortaya ç kar. Hakl nedenle fesih karfl taraf n kabulüne gerek kalmaks z n tek tarafl irade beyan yla ifl akdini sona erdirir. Bu irade beyan karfl tarafa ulaflt, onun hukuki alan na girdi i andan itibaren hukuki sonuç do urur. Afla da belirtilecek olan hakl fesih nedenlerinden birinin do umu ile ifl akdi kendili inden sona ermez. Bunun için sözleflmeyi fesih iradesinin belirgin bir biçimde ortaya konulmufl olmas veya bu yöndeki iradeyi aç a vuran bir davran fl n bulunmas gerekir say l eski fl Kanunu nun 16. ve 17. maddeleri iflçi ve iflveren aç s ndan sözleflmenin hakl bir nedene dayan larak sona erme hallerini düzenlemifltir. lgili maddelere göre; flçinin Hakl Nedenle Derhal Fesih Hakk 1475 say l eski fl Kanunun 16. maddesi uyar nca süresi belirli olsun veya olmas n, sürekli hizmet akitlerinde iflçi, afla da yaz l hallerde, dilerse akdi sürenin bitiminden önce veya bildirim önelini beklemeksizin fesh edebilir. 1. Sa l k sebepleri: a. Hizmet akdinin konusu olan iflin yap lmas sözleflme s ras nda bilinmeyen ve iflin mahiyetinden do an bir sebeple iflçinin sa l veya yaflay fl için tehlikeli olursa, b. flçinin sürekli olarak yak ndan ve do rudan do ruya buluflup görüfltü ü iflveren yahut baflka bir iflçi bulafl c veya iflçinin ifli ile ba daflamayan bir hastal a tutulursa, 2.Ahlak ve iyi niyet kurallar na uymayan haller ve benzerleri: a. Hizmet akdi yap ld s rada bu akdin esasl noktalar ndan biri hakk nda yanl fl vas flar ve flartlar göstermek yahut gerçe e uygun olmayan bilgiler vermek veya sözler söylemek gibi hallerle iflveren iflçiyi yan lt rsa, b. flveren iflçinin veya ailesi üyelerinden birinin fleref ve namusuna dokunacak flekilde sözler söyler veya davran fllarda bulunursa, c. flçi iflvereninin evinde oturmakta ise, bunlar n yaflay fl tarzlar genel ahlak bak m ndan düzgün olmazsa, ç. flçinin, iflverene yahut onun ailesi üyelerinden birine karfl sataflmada bulur veya göz da verirse, yahut iflçiyi veya ailesi üyelerinden birini kanuna karfl davran fla özendirir, k flk rt r, sürükler yahut iflçiye veya ailesi üyelerinden birine karfl hapsi gerektiren bir suç ifllerse yahut iflçi hakk nda fleref ve haysiyet k r c as ls z a r isnat veya ithamlarda bulunursa, d. flveren taraf ndan iflçinin ücreti kanun hükümleri veya ifl sözleflmesi flartlar gere ince hesap edilmez veya ödenmez ise, e. Ücretin parça bafl na veya ifl tutar üzerinden ödenmesi kararlaflt r l p da iflveren taraf ndan iflçiye yapabilece i say ve tutardan az ifl verildi i hallerde aradaki ücret fark zaman esas na göre ödenerek iflçinin eksik ald ücret karfl lanmaz ise yahut ifl flartlar esasl bir tarzda de iflir, baflkalafl r veya uygulanmaz ise (sözleflmelere bu f kradaki haller hakk nda baflka türlü kay t konmamak flart ile) 3. Zorlay c sebepler: flçinin çal flt ifl yerinde bir haftadan fazla süre ile iflin durmas n gerektirecek zorlay c sebepler ortaya ç karsa. Yukar da yer alan nedenlerden birine 4 SÜZEK, Sarper, fl Hukuku (Genel Esaslar- fl Akdi), sy: 454, bask : Eylül SÜZEK, Sarper, fl Hukuku (Genel Esaslar- fl Akdi), sy: 470, bask : Eylül

19 Hukuk Dünyas ndan...& dayanarak ifl sözleflmesini sona erdiren iflçi ifl kanununda yer alan di er flartlar n da varl halinde k dem tazminat almaya hak kazanacakt r. Oysa süreli fesih bildiriminde akdi fesheden iflçi k dem tazminat alma hakk n kaybetmekte idi flverenin Hakl Nedenle Derhal Fesih Hakk 1475 say l eski fl Kanunun 16. maddesi uyar nca süresi belirli olsun veya olmas n sürekli hizmet akitlerinde iflveren afla da yaz l hallerde dilerse hizmet akdini sürenin bitiminden önce veya bildirim önelini beklemeksizin feshedebilir. 1.Sa l k sebepleri: a. flçinin kendi kast ndan veya derli toplu olmayan yaflay fl ndan yahut içkiye düflkünlü ünden do acak bir hastal a veya sakatl a u ramas halinde, bu sebeple do acak devams zl n ard ard na üç ifl günü veya bir ayda befl ifl gününden fazla sürmesi, b. iflçinin bulafl c veya ifli ile ba daflamayacak derecede tiksinti verici bir hastal a tutuldu unun anlafl lmas 2.Ahlak ve iyi niyet kurallar na uymayan haller ve benzerleri: a. Hizmet akdi yap ld s rada bu akdin esasl noktalar ndan biri için gerekli vas flar veya flartlar kendisinde bulunmad halde, bunlar n kendisinde bulundu unu ileri sürerek yahut gerçe e uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek iflçinin iflvereni yan ltmas, b. flçinin iflveren yahut bunlar n aile üyelerinden birinin fleref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davran fllarda bulunmas, yahut iflveren hakk nda fleref ve haysiyet k r c as ls z ihbar ve isnatlarda bulunmas, c. flverenin evinde oturan iflçinin yaflay fl n n o evin adab na ve usullerine uygun veya genel ahlak bak m ndan düzgün olmamas, ç. flçinin iflverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut iflverenin baflka iflçisine sataflmas veya kanunun 77. maddesine ayk r hareket etmesi, d. flçinin iflverenin güveninin kötüye kullanmak, h rs zl k yapmak, iflverenin meslek s rlar n ortaya atmak gibi do ruluk ve ba l l a uymayan davran fllarda bulunmas, e. flçinin, ifl yerinde, yedi günden fazla hapisle cezaland r lan ve cezas ertelenmeyen bir suç ifllemesi, f. flçinin iflverenden izin almaks z n veya hakl bir sebebe dayanmaks z n ard ard na iki gün veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki ifl günü yahut bir ayda üç ifl günü ifline devam etmemesi, g. flçinin yapmakla ödevli bulundu u görevleri kendisine hat rlat ld halde yapmamas, h. flçinin kendi iste i veya savsamas yüzünden iflin güvenli ini tehlikeye düflürmesi iflverenin mal olan veya mal olmay p da eli alt nda bulunan makineleri, tesisat veya baflka eflya ve maddeleri on günlük ücretinin tutar ile ödeyemeyecek derecede hasara veya kayba u ratmas 3. fl yerinde flçiyi bir haftadan fazla süre ile çal flmaktan al koyan bir zorlay c sebebin ortaya ç kmas. flçi veya iflveren taraf ndan 1475 say l eski fl Kanunun 16 veya 17. maddesi uyar nca ifl akdi hakl nedenle feshedildi inde, bir bozucu yenlik do uran hak olan bu fesih ifllemi ile ifl akdi sona ermifl olur. Taraflar n bu sözleflmeden do an hak ve borçlar son bulur. fl akdinin sona ermesinde, iflçinin ücreti ile yasadan ve sözleflmeden para ve parayla ölçülmesi mümkün tüm menfaatlerinin tam olarak ödenmesi zorunludur. 6 Yukar da yap lm fl olan aç klamalara ek olarak; unutulmamal d r ki, 1475 say l eski fl Kanunun 17. maddesinde düzenlenmifl olan iflverenin hakl nedenle derhal fesih hakk ile 4857 say l yeni fl Kanunun 18. maddesinde düzenlenmifl olan süreli fesih bildiriminde hakl neden göstermek zorunlulu unu birbirinden ay rmak gereklidir. Bu konuda ki aç klamalar; bu çal flman n ilerleyen bölümlerinde kapsaml olarak yap lacakt r say l fl Kanunu dönemindeki belirli ve belirsiz süreli ifl sözleflmelerinin sona erme flart, koflul ve sonuçlar n düzenleyen maddelerin incelenmesinin ard ndan; bu çal flman n ikinci k sm nda 4773 say l fl Güvencesi Yasas do rultusunda haz rlanm fl olan 4857 say l fl Kanundaki ilgili madde de ifliklikleri ile ilgili incelemeleri bulacaks n z SAYILI KANUN DÖNEM NDEK DURUM Daha önce de belirtilmifl oldu u gibi, 1475 say l fl Kanununda belirsiz süreli hizmet akitlerinin ihbar önelleri verilerek feshi halinde feshin geçerlili ini herhangi bir nedene dayand rma zorunlulu u yoktur. Herhangi bir neden göstermeden, kanunun belirtti i flartlar yerine getirerek; her iki taraf n da bu flekilde sözleflmeyi feshedebilmeleri, sözleflme yapma ve sona erdirme özgürlü ünün getirdi i en temel hak oldu unun düflünülmesi mümkündür. flçiye belirli haklar tan yarak iflçi ve iflveren aras ndaki ifl iliflkisini ne pahas na olursa olsun korunmaya çal fl lmas, günümüz ekonomisi ve ifl hayat nda ne kadar mant kl olup olmad gerek iflçi ve iflverenler gerekse de kanun uygulay c lar taraf ndan tart fl lm fl ve halen tart fl lmaya devam etmektedir. Çal flman n devam nda yukar da sözünü edilen tart flmalar n içine çok fazla girmeden, bu çal flman n temelini oluflturan ve 4857 say l yeni fl Kanunu ile 1475 say l eski fl Kanununun düzenlemeleri aras ndaki farklar incelenemeye devam edilecektir SÜREL FES H B LD R M NE YÖNEL K DÜZENLEMELER 4773 say l fl güvencesi yasas ve onun do rultusunda haz rlanan 4857 say l yeni fl Kanunu ile getirilen yenilikler sonucu, belirsiz süreli ifl sözleflmelerinin feshinde sözleflmeyi fesheden iflverene geçerli bir sebep gösterme zorunlulu u getirilmifltir. Dolay s yla iflverenin eskiden beri devam eden ve 1475 say l eski fl Kanununun 13. maddesinden kaynaklanan yükümlülükleri aynen devam etmekte ve bu yükümlülüklere sözleflmenin feshinde geçerli bir neden gösterme zorunlulu u eklenmektedir. Ayr ca; 4857 say l yeni fl Kanununun 17. maddesinde süreli fesih ifllemi düzenlenirken 1474 say l eski fl Kanununun 6 SÜZEK, Sarper, fl Hukuku (Genel Esaslar- fl Akdi), sy: 511, bask : Eylül

20 VERG DE GÜNDEM Hukuk Dünyas ndan...& 13. maddesindeki bildirim süreleri aynen muhafaza edilmifltir. Yasada gösterilen bu süreler en az olup, bunlar n sözleflmelerle artt r lmalar mümkündür. flverenin bildirim flart na uymamas veya bildirim süresine ait ücreti peflin vermek suretiyle ifl sözleflmesini feshetmesi, iflçinin feshe karfl koruyucu hükümlerden yararlanmas na engel olmayacakt r say l fl Güvencesi yasas ve onun do rultusunda haz rlanan 4857 say l fl kanununda bulunan sözleflmenin feshinin geçerli sebebe dayand r lmas ile ilgili madde metni afla daki gibidir. Feshin geçerli sebebe dayand r lmas : Otuz veya daha fazla iflçi çal flt ran iflyerlerinde en az alt ayl k k demi olan iflçinin belirsiz süreli ifl sözleflmesini fesheden iflveren, iflçinin yeterlili inden veya davran fllar ndan ya da iflletmenin, iflyerinin veya iflin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundad r. Alt ayl k k dem tazminat nda bu kanunun 66. maddesindeki süreler dikkate al n r. Özelikle afla daki hususlar geçerli bir sebep oluflturmaz; a. Sendika üyeli i veya çal flma saatleri d fl nda veya iflverenin r zas ile çal flma saatleri içinde sendikal faaliyetlere kat lmak. b. flyeri sendika temsilcili i yapmak. c. Mevzuattan veya sözleflmeden do an haklar n takip için iflveren aleyhine idari veya adli makamlara baflvurmak veya bu hususta bafllat lm fl sürece kat lmak. d. Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, do um, din, siyasi görüfl ve benzeri nedenler. e. 74.maddede öngörülen ve kad n iflçilerin çal flt r lmas n n yasak oldu u sürelerde ifle gelmemek. f. Hastal k veya kaza nedeniyle 25. maddenin (I) numaral bendinin (b)alt bendinde öngörülen bekleme süresinde ifle geçici devams zl k. flçinin alt ayl k k demi, ayn iflverenin bir veya de iflik iflyerlerinde geçen süreler birlefltirilerek hesap edilir. flverenin ifl kolunda birden fazla iflyerinin bulunmas halinde, iflyerinde çal flan iflçi say s, bu ifl yerlerinde çal flan toplam iflçi say s na göre belirlenir. flletmenin bütününü sevk ve idare eden iflveren vekili ve yard mc lar ile iflyerinin bütünü sevk ve idare eden ve iflçiyi ifle alma ve iflten ç karma yetkisi bulunan iflveren vekilleri hakk nda bu madde, 19. ve 21. maddeler ile 25. maddenin son f kras uygulanmaz Say l fl Kanunu nun 18. Maddesinin Kapsam na Kimlerin Girdi- ine ve Uygulamaya Yönelik Aç klamalar aa say l fl Kanunu nun 18. maddesi 30 veya daha fazla iflçi çal flt ran iflyerleri için geçerlidir. 30 kifliden az iflçi çal flt ran iflverenler ifl kanununun 17. maddesinde belirtilen ihbar sürelerine uyarak ifl sözleflmesini her istedikleri zaman feshedebileceklerdir. bb. En az alt ayl k k demi olan iflçiler kapsam dahilindedir. cc. flletmenin bütününü sek ve idare eden iflveren vekili niteli inde olmayan iflçiler kapsam dahilindedir. dd. Düzenleme belirsiz süreli ifl sözleflmesi ile çal flan iflçiler için geçerlidir. Belirli süreli ifl sözleflmeleri ile süreksiz ifllere iliflkin sözleflmelerde, sözleflmenin feshi için geçerli bir neden gösterme zorunlulu u yoktur.buna ra men fesih hakk n n kötüye kullan larak sözleflmenin sona erdirilmesi durumunda iflçiye bildirim sürelerine ait ücret tutar n n üç kat tutar nda tazminat ödenecektir. Bildirim sürelerine uyulmam fl ise bunun için de ihbar süresine iliflkin tutarda tazminat ödenecektir fl Sözleflmesinin Feshinde Geçerli Bir Sebebe Dayanma Zorunlulu u Yeni düzenleme ile 1475 say l eski fl Kanunu nun daha önce de belirtmifl olan oldu umuz 17. maddesi aynen korunmaktad r. Buna ilave olarak 4773 say l fl Güvencesi Yasas do rultusunda 4857 say l fl Kanunu na 18. madde getirilerek bu madde içinde belirtilen flartlar n bulunmas halinde belirsiz süreli ifl sözleflmelerinin iflveren taraf ndan feshedilebilmesi için geçerli bir sebep bildirme zorunlulu u getirilmektedir say l fl Kanunu nun 25. maddesindeki hakl sebeplerle fesih hakk ile 18. maddesinde belirtilen neden göstermeksizin sözleflmeyi feshedememe durumlar n birbirine kar flt rmamak gereklidir say l fl Kanunu nun 18. maddesinde belirtilen ve birazdan inceleyece imiz sözleflmeyi fesih sebepleri ile ayn kanun 25. maddesinde belirtilen fesih sebepleri ayn de ildir. flveren 25. maddedeki sebeplerin varl durumunda hakl nedenle derhal fesih hakk n kullanma hakk n haizdir say l fl Kanunu nda 18. maddedeki sebepler genel hatlar yla belirtilmifl ve 25. maddedeki sebeplerden daha esnek tutulmufl, ifl görme borcunu yerine getirmemek ve iflyerinin ola an düzen ve çal flma temposunu bozmak fleklinde genel hatlar yla düzenlenmifltir. fl iliflkisinin iflveren aç s ndan uygun görülmedi i haller ve bu hallerin nedenleri, makul sebep olarak görülmelidir. flçinin yeterlili inden ve davran fllar ndan kaynaklanan geçerli sebepler 4857 say l fl Kanunu nun 25. maddesinde belirtilenlerin d fl nda kalan ve ifl yerinde iflin görülmesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen sebeplerdir say l fl Kanunu nun 18. maddesinde ayr ca fesih için geçerli sebep oluflturmayacak hususlar da tek tek belirtilmifltir. Buna göre özellikle afla daki hususlar fesih için geçerli bir sebep oluflturmaz: a. Sendika üyeli i veya çal flma saatleri d fl nda veya iflverenin r zas ile çal flma saatleri içinde sendikal faaliyetlere kat lmak. b. flyeri sendika temsilcili i yapmak. c. Mevzuattan veya sözleflmeden do an haklar n takip için iflveren aleyhine idari veya adli makamlara baflvurmak veya bu hususta bafllat lm fl sürece kat lmak. d. Irk, renk cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, do um, din, 7 GÜNAY, Cevdet lhan, fl Hukuku Yeni fl Yasalar, sy: 404 Bask :

ALTIN, GÜMÜfi VE PLAT N LE LG L ARAMA, filetme, ZENG NLEfiT RME VE RAF NAJ FAAL YETLER NE YÖNEL K TESL M VE H ZMETLERDE ST SNA UYGULAMASI

ALTIN, GÜMÜfi VE PLAT N LE LG L ARAMA, filetme, ZENG NLEfiT RME VE RAF NAJ FAAL YETLER NE YÖNEL K TESL M VE H ZMETLERDE ST SNA UYGULAMASI ALTIN, GÜMÜfi VE PLAT N LE LG L ARAMA, filetme, ZENG NLEfiT RME VE RAF NAJ FAAL YETLER NE YÖNEL K TESL M VE H ZMETLERDE ST SNA UYGULAMASI Memifl KÜRK* I-GENEL B LG : 3065 say l Katma De er Vergisi Kanununun

Detaylı

T ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de

T ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de KURUMLARDAN ELDE ED LEN KAR PAYLARININ VERG LEND R LMES VE BEYANI Necati PERÇ N Gelirler Baflkontrolörü I.- G R fi T ürk Gelir Vergisi Sisteminde, menkul sermaye iratlar n n ve özellikle de flirketlerce

Detaylı

KATMA DE ER VERG S NDE PANAYIR VE FUAR ST SNASI DOLAYISIYLA ADE ED LECEK KDV N N KARfiILIKLI OLMA fiarti, UYGULAMA USUL VE ESASLARI

KATMA DE ER VERG S NDE PANAYIR VE FUAR ST SNASI DOLAYISIYLA ADE ED LECEK KDV N N KARfiILIKLI OLMA fiarti, UYGULAMA USUL VE ESASLARI KATMA DE ER VERG S NDE PANAYIR VE FUAR ST SNASI DOLAYISIYLA ADE ED LECEK KDV N N KARfiILIKLI OLMA fiarti, UYGULAMA USUL VE ESASLARI Ali GÜL* 1.G R fi 3065 Say l Katma De er Vergisi Kanunu nun 11/1-b maddesine

Detaylı

YATIRIM ND R M HAKKINDAK ANAYASA MAHKEMES KARARININ DE ERLEND R LMES

YATIRIM ND R M HAKKINDAK ANAYASA MAHKEMES KARARININ DE ERLEND R LMES YATIRIM ND R M HAKKINDAK ANAYASA MAHKEMES KARARININ DE ERLEND R LMES mral DURAN* I- G R fi Anayasa Mahkemesi taraf ndan verilen bir Karar ile 5479 say l Gelir Vergisi Kanunu, Amme Alacaklar n n Tahsil

Detaylı

KDV BEYAN DÖNEM, TAKV M YILININ ÜÇER AYLIK DÖNEMLER OLAN MÜKELLEFLER

KDV BEYAN DÖNEM, TAKV M YILININ ÜÇER AYLIK DÖNEMLER OLAN MÜKELLEFLER KDV BEYAN DÖNEM, TAKV M YILININ ÜÇER AYLIK DÖNEMLER OLAN MÜKELLEFLER Bülent SEZG N* 1-G R fi Katma de er vergisinde vergilendirme dönemi, 3065 Say l Katma De- er Vergisi Kanununun 39 uncu maddesinin 1

Detaylı

3 0.12.2007 tarih ve 26742 say l Resmi Gazetede yay mlanan 2007/13033

3 0.12.2007 tarih ve 26742 say l Resmi Gazetede yay mlanan 2007/13033 mali ÇÖZÜM 151 B NEK OTOMOB L K RALAMA fi RKETLER NDE (RENT A CAR) KULLANILMIfi B NEK OTOMOB L TESL MLER NDE KDV ORANI %18 OLDU I-G R fi: Memifl KÜRK* 3 0.12.2007 tarih ve 26742 say l Resmi Gazetede yay

Detaylı

B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle

B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle B anka ve sigorta flirketlerinin yapm fl olduklar ifllemlerin özelli i itibariyle bu ifllemlerin üzerinden al nan dolayl vergiler farkl l k arz etmektedir. 13.07.1956 tarih 6802 say l Gider Vergileri Kanunu

Detaylı

3 065 say l Katma De er Vergisi Kanununun 28. maddesinde Katma De er

3 065 say l Katma De er Vergisi Kanununun 28. maddesinde Katma De er mali ÇÖZÜM 211 KONUT YAPI KOOPERAT FLER NE YAPILAN NfiAAT VE TAAHHÜT filer NDE ND R ML ORANA TAB filemlerden DO AN KDV ADES Memifl KÜRK* G R fi: 3 065 say l Katma De er Vergisi Kanununun 28. maddesinde

Detaylı

K atma de er vergisi, harcamalar üzerinden al nan vergilerin en geliflmifl ve

K atma de er vergisi, harcamalar üzerinden al nan vergilerin en geliflmifl ve ÖZEL MATRAH fiekl NE TAB ALKOLLÜ ÇK SATIfiLARINDA SON DURUM H.Hakan KIVANÇ Serbest Muhasebeci Mali Müflavir I. G R fi K atma de er vergisi, harcamalar üzerinden al nan vergilerin en geliflmifl ve modern

Detaylı

G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl

G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl 220 ÇEfi TL ADLARLA ÖDENEN C RO PR MLER N N VERG SEL BOYUTLARI Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi G ünümüzde bir çok firma sat fllar n artt rmak amac yla çeflitli adlar (Sat fl Primi,Has lat Primi, Y l Sonu skontosu)

Detaylı

Y eni 5520 say l Kurumlar Vergisi Kanunumuz ile yeni bir kavram Kontrol

Y eni 5520 say l Kurumlar Vergisi Kanunumuz ile yeni bir kavram Kontrol mali ÇÖZÜM 115 5520 SAYILI YEN KURUMLAR VERG S KANUNU LE GET R LEN KONTROL ED LEN YABANCI KURUM KAZANCI NE DEMEKT R? Mesut KOYUNCU Maliye Bakanl Eski Hesap Uzman A-Genel Bilgi: Y eni 5520 say l Kurumlar

Detaylı

3 218 say l Serbest Bölgeler Kanunu nun 6 nc maddesinde 5084 say l

3 218 say l Serbest Bölgeler Kanunu nun 6 nc maddesinde 5084 say l SERBEST BÖLGELERDE KATMA DE ER VERG S Erkan GÜRBO A Gelirler Baflkontrolörü I- GENEL B LG : 3 218 say l Serbest Bölgeler Kanunu nun 6 nc maddesinde 5084 say l Kanun un 8 nci maddesi ile yap lan de ifliklik

Detaylı

ORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER:

ORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER: YASAL TEMERRÜT FA Z ORHAN YILMAZ (*) A- G R fi: Bilindi i üzere, gerek yasal kapital faizi ve gerekse yasal temerrüt faizi yönünden uygulanmas gereken hükümler, 19.12.1984 gün ve 18610 say l Resmi Gazete

Detaylı

Türev Ürünlerin Vergilendirilmesiyle lgili Olarak Yay nlanan Tebli ler Hakk nda. BFS - 2012/03 stanbul, 30.01.2012

Türev Ürünlerin Vergilendirilmesiyle lgili Olarak Yay nlanan Tebli ler Hakk nda. BFS - 2012/03 stanbul, 30.01.2012 Türev Ürünlerin Vergilendirilmesiyle lgili Olarak Yay nlanan Tebli ler Hakk nda BFS - 2012/03 stanbul, 30.01.2012 Türev ürünlerin vergilendirilmelerine iliflkin aç klamalar n yap ld Maliye Bakanl Genel

Detaylı

114 SERİ NO LU KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI

114 SERİ NO LU KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI Sirküler Rapor 04.01.2011/ 12-1 114 SERİ NO LU KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI ÖZET : Bu Tebliğe İle Türkiye'de ikamet etmeyenlere yapılan teslimlerde kullanılan özel faturanın dizaynında

Detaylı

Yat r m ndirimi le lgili Vergi Mahkemesi Karar ve 2009 Y l Kurumlar Vergisi Beyan nda Yat r m ndirimi stisnas. BFS /03 stanbul,

Yat r m ndirimi le lgili Vergi Mahkemesi Karar ve 2009 Y l Kurumlar Vergisi Beyan nda Yat r m ndirimi stisnas. BFS /03 stanbul, Yat r m ndirimi le lgili Vergi Mahkemesi Karar ve 2009 Y l Kurumlar Vergisi Beyan nda Yat r m ndirimi stisnas BFS - 2010/03 stanbul, 26.04.2010 Anayasa Mahkemesi, 15.10.2009 tarih ve 2006/95 Esas, 2009/144

Detaylı

TEŞVİK BELGELİ MAKİNA VE TEÇHİZAT TESLİMLERİNE UYGULANAN KDV İSTİSNASINDA BİR SORUN

TEŞVİK BELGELİ MAKİNA VE TEÇHİZAT TESLİMLERİNE UYGULANAN KDV İSTİSNASINDA BİR SORUN Emre KARTALOĞLU Gelirler Kontrolörü TEŞVİK BELGELİ MAKİNA VE TEÇHİZAT TESLİMLERİNE UYGULANAN KDV İSTİSNASINDA BİR SORUN GİRİŞ Bilindiği gibi, 4842 sayılı Kanunla 1 vergi kanunlarında köklü değişiklik ve

Detaylı

MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY

MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY MOTORLU TAfiIT SÜRÜCÜLER KURSLARINDA KATMA DE ER VERG S N DO URAN OLAY brahim ERCAN * 1- GENEL B LG : Motorlu tafl t sürücüleri kurslar, 5580 say l Özel Ö retim Kurumlar Kanunu kapsam nda motorlu tafl

Detaylı

F inans sektörleri içinde sigortac l k sektörü tüm dünyada h zl bir büyüme

F inans sektörleri içinde sigortac l k sektörü tüm dünyada h zl bir büyüme S GORTA KOM SYON G DER BELGES mali ÇÖZÜM 171 Memifl KÜRK* I-G R fi: F inans sektörleri içinde sigortac l k sektörü tüm dünyada h zl bir büyüme göstermifltir. Geliflmifl ekonomilerde lokomotif rol üstlenen

Detaylı

KULLANILMIfi B NEK OTOMOB L TESL MLER N N KDV KANUNU KARfiISINDAK DURUMU

KULLANILMIfi B NEK OTOMOB L TESL MLER N N KDV KANUNU KARfiISINDAK DURUMU KULLANILMIfi B NEK OTOMOB L TESL MLER N N KDV KANUNU KARfiISINDAK DURUMU Bülent SEZG N* 1-G R fi: Bilindi i üzere 3065 say l Katma De er Vergisi Kanununun Verginin konusunu teflkil eden ifllemler bafll

Detaylı

AMME ALACAKLARI TAHS L USULÜ HAKKINDA KANUNU (6183) NUNDA YAPILAN DE fi KL KLER 6183 SAYILI A.A.T.U

AMME ALACAKLARI TAHS L USULÜ HAKKINDA KANUNU (6183) NUNDA YAPILAN DE fi KL KLER 6183 SAYILI A.A.T.U AMME ALACAKLARI TAHS L USULÜ HAKKINDA KANUNU (6183) NUNDA YAPILAN DE fi KL KLER 6183 SAYILI A.A.T.U 173 174 Hususi Ödeme fiekilleri: Madde 41- Maliye vekaletinin tayin edece i yerlerde, nev'ileri mezkur

Detaylı

G ümrük Müsteflarl Gümrükler Genel Müdürlü ünün yay mlam fl oldu-

G ümrük Müsteflarl Gümrükler Genel Müdürlü ünün yay mlam fl oldu- mali ÇÖZÜM 147 SERBEST BÖLGELERE SERBEST BÖLGE filem FORMU DÜZENLENMEK SURET YLE TÜKET M VE KULLANIM AMAÇLI OLARAK GÖNDER LEN MALLARLA LG L HRACAT ST SNASI UYGULAMASI Burak Ali Han TEC M* G R fi G ümrük

Detaylı

4691 SAYILI TEKNOLOJ GEL fit RME KANUNU 4691 SAYILI KANUN

4691 SAYILI TEKNOLOJ GEL fit RME KANUNU 4691 SAYILI KANUN 4691 SAYILI TEKNOLOJ GEL fit RME KANUNU 4691 SAYILI KANUN 253 4691 SAYILI TEKNOLOJ GEL fit RME KANUNU 5035 SAYILI KANUNDAK MADDES KANUN MADDES N N ESK fiekl KANUN MADDES N N YEN fiekl 49/7 Destek ve muafiyetler

Detaylı

B ilindi i üzere 3065 say l Katma De er Vergisi Kanunun 13 üncü maddesine

B ilindi i üzere 3065 say l Katma De er Vergisi Kanunun 13 üncü maddesine mali ÇÖZÜM 165 F NANSAL K RALAMA fi RKETLER NE YAPILAN MAK NE -TEÇH ZAT TESL MLER NDE KATMA DE ER VERG S ST SNASI Hakk YILDIRIM * I. G R fi B ilindi i üzere 3065 say l Katma De er Vergisi Kanunun 13 üncü

Detaylı

5 520 say l Kurumlar Vergisi Kanununun 13. maddesine iliflkin olarak

5 520 say l Kurumlar Vergisi Kanununun 13. maddesine iliflkin olarak m a l i Ç Ö Z Ü M 295! fienol ÇET N* A- GENEL B LG LER 5 520 say l Kurumlar Vergisi Kanununun 13. maddesine iliflkin olarak 18.11.2007 tarihinde yay mlanan 1 Seri No.lu Transfer Fiyatland rmas Yoluyla

Detaylı

S on y llarda özel e itim kurumlar na sa lanan vergisel teflviklerin artmas yla

S on y llarda özel e itim kurumlar na sa lanan vergisel teflviklerin artmas yla mali ÇÖZÜM 171 E T M TES SLER VE REHAB L TASYON MERKEZLER NE L fik N KURUMLAR VERG S ST SNASI Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi S on y llarda özel e itim kurumlar na sa lanan vergisel teflviklerin artmas yla birlikte

Detaylı

Soru ve Cevap. ÇÖZÜM Say : 93-2009 SORU 1:

Soru ve Cevap. ÇÖZÜM Say : 93-2009 SORU 1: Soru ve Cevap SORU 1: Hisse devir sözleflmesinin noterde onaylanmas aflamas nda al nacak noter harc n n flirket sermayesinin tamam üzerinden mi yoksa sat n al - nan toplam hisse bedeli üzerinden mi tahsil

Detaylı

T evsik zorunlulu u Maliye Bakanl taraf ndan kay t d fl ekonomi ile

T evsik zorunlulu u Maliye Bakanl taraf ndan kay t d fl ekonomi ile mali ÇÖZÜM 133 ALACA IN TEML K HAL NDE VE AYNI ÖDEMELERDE TEVS K ZORUNLULU U Memifl KÜRK* I-G R fi: T evsik zorunlulu u Maliye Bakanl taraf ndan kay t d fl ekonomi ile mücadele amac yla getirilen uygulamalardan

Detaylı

Soru ve Cevap. ÇÖZÜM Say : SORU 1

Soru ve Cevap. ÇÖZÜM Say : SORU 1 Soru ve Cevap SORU 1 flyeri Kira sözleflmesini iki örnek olarak düzenledik, birini kirac di erini kiralayan ald.kirac olarak kira kontrat n n damga vergisini tahakkuk ettirmek için vergi dairesine gitti

Detaylı

KALE Danismanlik 0232-4454842 0555-9730689

KALE Danismanlik 0232-4454842 0555-9730689 1 278 SERĐ NO'LU GELĐR VERGĐSĐ GENEL TEBLĐĞĐ Resmi Gazete Sayısı 27800 (6. Mükerrer) Resmi Gazete Tarihi 29/12/2010 Kapsam 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 21, 23/8, 31, 47, 48, mükerrer 80, 82, 86 ve

Detaylı

Konu : Nakit Sermaye Artırımlarında Vergi Avantajı (2) 08.04.2016

Konu : Nakit Sermaye Artırımlarında Vergi Avantajı (2) 08.04.2016 SİRKÜ : 2016/09 KAYSERİ Konu : Nakit Sermaye Artırımlarında Vergi Avantajı (2) 08.04.2016 04.03.2016 tarih ve 29643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kurumlar Vergisi 1 Seri No.lu Genel Tebliğinde Değişiklik

Detaylı

BELGES Z MAL BULUNDURULMASI VEYA H ZMET SATIN ALINMASI NEDEN YLE KDV SORUMLULU U

BELGES Z MAL BULUNDURULMASI VEYA H ZMET SATIN ALINMASI NEDEN YLE KDV SORUMLULU U BELGES Z MAL BULUNDURULMASI VEYA H ZMET SATIN ALINMASI NEDEN YLE KDV SORUMLULU U Cengiz SAZAK* 1.G R fi Bilindi i üzere Katma De er Vergisi harcamalar üzerinden al n r ve nihai yüklenicisi, (di er bir

Detaylı

DEVREDEN YATIRIM İNDİRİMİNİN KULLANIMI HAKKINDA GENEL TEBLİĞ YAYIMLANDI:

DEVREDEN YATIRIM İNDİRİMİNİN KULLANIMI HAKKINDA GENEL TEBLİĞ YAYIMLANDI: SİRKÜLER TARİHİ : 01/10/2010 SİRKÜLER NO : 2010/81 DEVREDEN YATIRIM İNDİRİMİNİN KULLANIMI HAKKINDA GENEL TEBLİĞ YAYIMLANDI: Bilindiği üzere, Anayasa Mahkemesi nin iptal kararı üzerine, 01 Ağustos 2010

Detaylı

Sirküler no: 106 İstanbul, 10 Aralık 2009

Sirküler no: 106 İstanbul, 10 Aralık 2009 Sirküler no: 106 İstanbul, 10 Aralık 2009 Konu: Maliye Bakanlığı, Katma Değer Vergisi Kanunu nda 5904 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler hakkında açıklamalar yaptı. Özet: 5 Aralık 2009 tarihli Resmi

Detaylı

SĐRKÜLER : 2009-08 24.12.2008 KONU : 2009 Yılında Uygulanacak Hadler ve MSĐ Đndirim Oranı

SĐRKÜLER : 2009-08 24.12.2008 KONU : 2009 Yılında Uygulanacak Hadler ve MSĐ Đndirim Oranı SĐRKÜLER : 2009-08 24.12.2008 KONU : 2009 Yılında Uygulanacak Hadler ve MSĐ Đndirim Oranı 23.12.2008 tarih ve 27089 no.lu Resmi Gazete de yayınlanan 270 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer alan

Detaylı

Mali Bülten. No: 2009/18

Mali Bülten. No: 2009/18 11 Şubat 2009 Mali Bülten No: 2009/18 VERGİ Konu : KVK nun 15 nci ve 30 ncu Maddelerinde Yer Alan Tevkifat Uygulmasına Yönelik Düzenlemelerin Yapıldığı 2009/14593 ve 2009/14594 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararlarına

Detaylı

YAPIM HALELER NDE KATMA DE ER VERG S TEVK FATINDA SON DURUM

YAPIM HALELER NDE KATMA DE ER VERG S TEVK FATINDA SON DURUM YAPIM HALELER NDE KATMA DE ER VERG S TEVK FATINDA SON DURUM Altar Ömer ARPACI* I - G R fi Katma De er Vergisi Kanununun 9. maddesinin 1 numaral f kras ndan ald yetkiye istinaden Maliye Bakanl vergi alaca

Detaylı

NO: 2013/41 TAR H:

NO: 2013/41 TAR H: VERG S RKÜLER NO: 2013/41 TAR H: 10.05.2013 KONU Vadeli Çeklerde Reeskont Uygulamas na Dair 64 nolu Vergi Usul Kanunu Sirküleri Yay nlanm r. Gelir daresi Ba kanl taraf ndan yay nlanan 30.04.2013 tarih

Detaylı

SİRKÜLER 2009 / 32. 1- İşsizlik Ödeneği Almakta Olan İşsizleri İşe Alan İşverenlere Yönelik Sigorta Primi Desteği

SİRKÜLER 2009 / 32. 1- İşsizlik Ödeneği Almakta Olan İşsizleri İşe Alan İşverenlere Yönelik Sigorta Primi Desteği KONU SİRKÜLER 2009 / 32 Sigorta Primi Desteklerine Yönelik Yeni Düzenlemeler (5921 Sayılı Kanun) Genel Olarak İşsizlikle mücadeleye yönelik bir yasal düzenleme olarak nitelendirilebilecek olan 5921 Sayılı

Detaylı

KATMA DE ER VERG S NDE ND R ML ORANA TAB filemlerde ADE ESASLARI VE UYGULAMASI

KATMA DE ER VERG S NDE ND R ML ORANA TAB filemlerde ADE ESASLARI VE UYGULAMASI KATMA DE ER VERG S NDE ND R ML ORANA TAB filemlerde ADE ESASLARI VE UYGULAMASI Aytaç ACARDA * 1- Girifl 02.11.1984 Tarihli Resmi Gazete de yay mlanarak, 01.01.1985 tarihinde yürürlü e giren 3065 Say l

Detaylı

VAKIFLARA VERG MUAF YET TANINMASI HAKKINDA KANUNDA YAPILAN DE fi KL K VAKIFLARA VERGİ MUAFİYETİ

VAKIFLARA VERG MUAF YET TANINMASI HAKKINDA KANUNDA YAPILAN DE fi KL K VAKIFLARA VERGİ MUAFİYETİ VAKIFLARA VERG MUAF YET TANINMASI HAKKINDA KANUNDA YAPILAN DE fi KL K 243 VAKIFLARA VERGİ MUAFİYETİ 244 VAKIFLARA VERG MUAF YET TANINMASI MADDE 20. - Gelirlerinin en az üçte ikisini nev i itibar yla genel,

Detaylı

Bireysel Emeklilik Sisteminden Ç k flta Uygulanan Vergi Stopaj na liflkin Son Geliflmeler. BFS - 2009/16 stanbul, 02.09.2009

Bireysel Emeklilik Sisteminden Ç k flta Uygulanan Vergi Stopaj na liflkin Son Geliflmeler. BFS - 2009/16 stanbul, 02.09.2009 Bireysel Emeklilik Sisteminden Ç k flta Uygulanan Vergi Stopaj na liflkin Son Geliflmeler BFS - 2009/16 stanbul, 02.09.2009 Bireysel Emeklilik Sistemi nden ç k flta uygulanan vergi kesintisi ile ilgili

Detaylı

287 SERİ NO'LU GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ

287 SERİ NO'LU GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ 287 SERİ NO'LU GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ Resmi Gazete No 29221 Resmi Gazete Tarihi 30/12/2014 Kapsam 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 21, 23/8, 31, 47, 48, mükerrer 80, 82, 86

Detaylı

Yat r m Ortakl klar nda Vergi Rejimi. BFS - 2008/13 stanbul, 10.06.2008

Yat r m Ortakl klar nda Vergi Rejimi. BFS - 2008/13 stanbul, 10.06.2008 Yat r m Ortakl klar nda Vergi Rejimi BFS - 2008/13 stanbul, 10.06.2008 Menkul K ymet Yat r m Ortakl klar, Sermaye Piyasas Mevzuat gere ince sadece portföy iflletmecili i faaliyetlerinde bulunmakta ve buradan

Detaylı

213 SAYILI VERG USUL KANUNU VERGİ USUL KANUNU

213 SAYILI VERG USUL KANUNU VERGİ USUL KANUNU 213 SAYILI VERG USUL KANUNU 93 VERGİ USUL KANUNU KANUN N N ESK fiekl KANUN N N YEN fiekl 1 lan n fiekli Madde 104: lan afla da yaz l flekilde yap l r: lan n fiekli (5035 Say l Kanun ile de iflen madde.

Detaylı

Yat r m Ortam n n yilefltirilmesi Amac yla Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun'un Getirdi i De ifliklik ve Yenilikler Hakk nda

Yat r m Ortam n n yilefltirilmesi Amac yla Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun'un Getirdi i De ifliklik ve Yenilikler Hakk nda Yat r m Ortam n n yilefltirilmesi Amac yla Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas na Dair Kanun'un Getirdi i De ifliklik ve Yenilikler Hakk nda BFS - 2016/07 stanbul, 10.08.2016 Yat r m Ortam n n yilefltirilmesi

Detaylı

MKB'de fllem Gören Anonim fiirketlerin Kendi Paylar n Sat n Almalar Hakk nda Sermaye Piyasas Kurulu Düzenlemesi Hakk nda

MKB'de fllem Gören Anonim fiirketlerin Kendi Paylar n Sat n Almalar Hakk nda Sermaye Piyasas Kurulu Düzenlemesi Hakk nda MKB'de fllem Gören Anonim fiirketlerin Kendi Paylar n Sat n Almalar Hakk nda Sermaye Piyasas Kurulu Düzenlemesi Hakk nda BFS - 2011/08 stanbul, 25.08.2011 Sermaye Piyasas Kurulunun afla da yer alan 10.08.2011

Detaylı

ÖTVK nun 8/1. Maded Uygulamas na Yönelik Asgari Teminat Miktar %25 e Ç kar lm t r. DUYURU NO:2012/70

ÖTVK nun 8/1. Maded Uygulamas na Yönelik Asgari Teminat Miktar %25 e Ç kar lm t r. DUYURU NO:2012/70 stanbul, 17.08.2012 ÖTVK nun 8/1. Maded Uygulamas na Yönelik Asgari Teminat Miktar %25 e Ç kar lm t r. DUYURU NO:2012/70 17.08.2012 tarih ve 28387 say l Resmi Gazete de yay mlanan 24 seri numaral ÖTVK

Detaylı

YABANCI PARALAR LE YABANCI PARA C NS NDEN ALACAK VE BORÇLARIN DÖNEM SONLARI T BAR YLE DE ERLEMES

YABANCI PARALAR LE YABANCI PARA C NS NDEN ALACAK VE BORÇLARIN DÖNEM SONLARI T BAR YLE DE ERLEMES YABANCI PARALAR LE YABANCI PARA C NS NDEN ALACAK VE BORÇLARIN DÖNEM SONLARI T BAR YLE DE ERLEMES brahim ERCAN* 1- G R fi Bilindi i üzere, yabanc paralar n de erlemesi, 213 Say l Vergi Usul Kanunu nun (VUK)

Detaylı

G elir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerince yap lan ba fl ve yard mlarla ilgili

G elir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerince yap lan ba fl ve yard mlarla ilgili 262 mali ÇÖZÜM GEL R, KURUMLAR VE KATMA DE ER VERG S AÇISINDAN BA Ifi VE YARDIMLARIN ND R M Bora YARGIÇ Serbest Muhasebeci Mali Müflavir 1. G R fi G elir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerince yap lan ba

Detaylı

2978 SAYILI VERG ADES HAKKINDA KANUN VERGİ İADESİ

2978 SAYILI VERG ADES HAKKINDA KANUN VERGİ İADESİ 2978 SAYILI VERG ADES HAKKINDA KANUN VERGİ İADESİ 221 19 Hesap ve oranlar: Madde 3- (4842 say l Kanunun 30'uncu maddesiyle Hesap ve oranlar: Madde 3- (4842 say l Kanunun 30'uncu maddesiyle de iflen madde

Detaylı

G elir Vergisi Kanunu nun 94 ncü maddesi gere ince yap lan gelir vergisi

G elir Vergisi Kanunu nun 94 ncü maddesi gere ince yap lan gelir vergisi JOKEYLERE VE JOKEY YAMAKLARI LE ANTRENÖRLERE ÖDENEN ÜCRETLER ÜZER NDEN YAPILAN GEL R VERG S TEVK FATININ BEYAN VE ÖDEME SÜRES NE L fik N SORUN Dr. Ahmet Kavak Yeminli Mali Müflavir I - KONU G elir Vergisi

Detaylı

SAYI : 2014 / 35 İstanbul,11.06.2014

SAYI : 2014 / 35 İstanbul,11.06.2014 SĠRKÜLER SAYI : 2014 / 35 İstanbul,11.06.2014 KONU : 1- İade Hakkını İndirim Yoluyla Kullanan Mükellefler ile Ödenecek KDV Pozisyonundaki Mükelleflerin Tevsik, Beyan veya Bildirim Yükümlülükleri 2- KDV

Detaylı

NO: 2012/41 TAR H:

NO: 2012/41 TAR H: VERG S RKÜLER NO: 2012/41 TAR H: 20.08.2012 KONU NATO ya Yap lan Teslim ve Hizmetler ile Milli E itim Bakanl Taraf ndan Kiralama Kar Yapt lan E itim ve Ö retim Projelerinde KDV stisnas Uygulamas ile Baz

Detaylı

K atma De er Vergisi Kanunu nun (KDVK) 11/1. maddesi (c) bendinde

K atma De er Vergisi Kanunu nun (KDVK) 11/1. maddesi (c) bendinde HRAÇ KAYITLI TESL MLER N 24 SAYILI KDV S RKÜLER VE 95 SER NO.LU KDV GENEL TEBL SONRASINDA KDV BEYANNAMES NDEK filey fi Naz m ANIL Yeminli Mali Müflavir Mehmet ÇEL K Serbest Muhasebeci Mali Müflavir I G

Detaylı

6802 SAYILI G DER VERG LER KANUNU GİDER VERGİLERİ

6802 SAYILI G DER VERG LER KANUNU GİDER VERGİLERİ 6802 GİDER VERGİLERİ 261 MADDES N N ESK fiekl MADDES N N YEN fiekl Madde 38 Özel iletiflim vergisi Madde 39 - (5035 Say l Kanun un 45 inci maddesiyle yeniden düzenlenen madde, Yürürlük: 2.1.2004, Geçerlilik:

Detaylı

Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği ( Sıra No: 44 ) (TASLAK)

Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği ( Sıra No: 44 ) (TASLAK) 15 Ağustos 2011 Maliye Bakanlığından Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği ( Sıra No: 44 ) (TASLAK) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 227 nci maddesinin

Detaylı

YASAL FA Z UYGULAMASI VE B R YARGITAY KARARI

YASAL FA Z UYGULAMASI VE B R YARGITAY KARARI KARAR ELEfiT R S YASAL FA Z UYGULAMASI VE B R YARGITAY KARARI KARAR ELEfiT R S Av. MEHMET BAYRAKTAR* I- G R fi 2003, 2004 ve 2005 Mali Y l Bütçe Kanunlar ile; 3095 say l Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine

Detaylı

S igortan n tan m Türk Ticaret Kanununda yap lm flt r. Türk Ticaret Kanununda

S igortan n tan m Türk Ticaret Kanununda yap lm flt r. Türk Ticaret Kanununda mali ÇÖZÜM 189 S GORTA ACENTELER VE KATMA DE ER VERG S KARfiISINDAK DURUMLARI Memifl KÜRK* I-G R fi: S igortan n tan m Türk Ticaret Kanununda yap lm flt r. Türk Ticaret Kanununda Sigorta " Bir akittir

Detaylı

1. Konu. 2. Basitle tirilmi Tedbirler. 2.1. Basitle tirilmi Tedbirlerin Mahiyeti ve S n rlar

1. Konu. 2. Basitle tirilmi Tedbirler. 2.1. Basitle tirilmi Tedbirlerin Mahiyeti ve S n rlar Maliye Bakanl ndan: Mali Suçlar Ara t rma Kurulu Genel Tebli i (S ra No: 5) (Resmi Gazete nin 9 Nisan 2008 tarih ve 26842 say l nüshas nda yay mlanm t r) 1. Konu 9/1/2008 tarihli ve 26751 say l Resmî Gazete

Detaylı

İNDİRİM YOLUYLA TELAFİ EDİLEMEYEN KDV NİN BELGE ARANMAKSIZIN İADESİ

İNDİRİM YOLUYLA TELAFİ EDİLEMEYEN KDV NİN BELGE ARANMAKSIZIN İADESİ 05.12.2017/137-1 İNDİRİM YOLUYLA TELAFİ EDİLEMEYEN KDV NİN BELGE ARANMAKSIZIN İADESİ ÖZET : Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği nde aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır. - Türkiye içinde taşıma hakkı

Detaylı

VERG NCELEMELER NDE MAL YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, MAL YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM

VERG NCELEMELER NDE MAL YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, MAL YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM VERG NCELEMELER NDE YET TESP T ED LEMEYEN GAYR MENKUL SATIfiLARININ, YET N N TESP T NDE ZLEN LEN YÖNTEM Fatih GÜNDÜZ* I-G R fi Son y llarda ekonomide meydana gelen olumlu geliflmelerle gayrimenkul piyasas

Detaylı

SOSYAL GÜVENL K REFORMUNDA ASKERL K BORÇLANMASI

SOSYAL GÜVENL K REFORMUNDA ASKERL K BORÇLANMASI SOSYAL GÜVENL K REFORMUNDA ASKERL K BORÇLANMASI Resul KURT* I. G R fi 5510 say l Sosyal Sigortalar ve Genel Sa l k Sigortas Kanunu 16.06.2006 tarih ve 26200 say l Resmi Gazetede yay nlanm flt r. 5510 say

Detaylı

ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 14) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak

ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 14) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak RESMÎ GAZETE 5 Nisan 2016 Sayı : 29675 ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 14) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı, 13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider

Detaylı

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i. 3. Ödemeler Dengesi

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i. 3. Ödemeler Dengesi Türkiye Odalar ve Borsalar Birli i 3. Ödemeler Dengesi 2003 y l nda 8.037 milyon dolar olan cari ifllemler aç, 2004 y l nda % 91,7 artarak 15.410 milyon dolara yükselmifltir. Cari ifllemler aç ndaki bu

Detaylı

No: 2015/8 Tarih: 02.01.2015

No: 2015/8 Tarih: 02.01.2015 No: 2015/8 Tarih: 02.01.2015 ERK Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti. Acıbadem Cd. Çamlıca Apt. No.77 K.4 34718 Acıbadem-Kadıköy/ISTANBUL Tel :0.216.340 00 86 Fax :0.216.340 00 87 E-posta:

Detaylı

3 065 say l Katma De er Vergisi Kanunu 1 vergi kanunlar m z içerisinde

3 065 say l Katma De er Vergisi Kanunu 1 vergi kanunlar m z içerisinde 95 SER NOLU TEBL LE KDV ADELER NDE USUL VE ESASLAR YEN DEN BEL RLEND Talha APAK Yeminli Mali Müflavir G R fi 3 065 say l Katma De er Vergisi Kanunu 1 vergi kanunlar m z içerisinde önemli bir yer tutmaktad

Detaylı

PROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU

PROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU PROMOSYON VE EfiANT YON ÜRÜNLER N GEL R VE KURUMLAR VERG S LE KATMA DE ER VERG S KANUNLARI KARfiISINDAK DURUMU Aytaç ACARDA * I G R fi flletmeler belli dönemlerde sat fllar n artt rmak ve iflletmelerini

Detaylı

1319 SAYILI EMLAK VERG S KANUNU

1319 SAYILI EMLAK VERG S KANUNU 1319 EMLAK VERG S U 173 MADDES N N ESK fiekl MADDES N N YEN fiekl Madde 43/4 Geçici Muafl klar Geçici Muafl klar Madde 5- (1610 say l Kanunun 2'nci maddesiyle de iflen Madde 5- (1610 say l Kanunun 2'nci

Detaylı

ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 14) BİRİNCİ BÖLÜM

ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 14) BİRİNCİ BÖLÜM Nisan 0 SALI Resmî Gazete Sayı : 97 TEBLİĞ Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) ndan: ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: ) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Dayanak Amaç MADDE () Bu Tebliğin

Detaylı

TEKNOLOJ GEL fit RME BÖLGELER NE (TEKNOPARK) SA LANAN VERG SEL AVANTAJLAR

TEKNOLOJ GEL fit RME BÖLGELER NE (TEKNOPARK) SA LANAN VERG SEL AVANTAJLAR TEKNOLOJ GEL fit RME BÖLGELER NE (TEKNOPARK) SA LANAN VERG SEL AVANTAJLAR fiibli GÜNEfi* 1- G R fi Ülkemizin özellikle teknoloji a rl kl sanayisinin geliflmesi için 26.06.2001 tarih ve 4691 say l Teknoloji

Detaylı

D amga vergisi hukuki ve ticari ifllemler için düzenlenen ka tlara dayand r lm fl

D amga vergisi hukuki ve ticari ifllemler için düzenlenen ka tlara dayand r lm fl mali ÇÖZÜM 171 DAMGA VERG S NDE ZAMANAfiIMI Ayça DE ER Serbest Muhasebeci Mali Müflavir I. G R fi D amga vergisi hukuki ve ticari ifllemler için düzenlenen ka tlara dayand r lm fl mükellefiyetten do ar.

Detaylı

1 6/01/2004 tarihli say l Resmi Gazete de yay mlanan ve 01/05/2004

1 6/01/2004 tarihli say l Resmi Gazete de yay mlanan ve 01/05/2004 NfiAAT TAAHHÜT filer NDE VE ÖZEL NfiAATLARDA ASGAR fiç L K B LD R M UYGULAMASINDA SON DURUM ( L fi KS ZL K BELGES ) Recep SEL MO LU Yeminli Mali Müflavir 1 6/01/2004 tarihli 25348 say l Resmi Gazete de

Detaylı

ERTÜRK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş. SİRKÜLER 2015/66

ERTÜRK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş. SİRKÜLER 2015/66 07.07.2015 ERTÜRK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş. SİRKÜLER 2015/66 KONU : TANAP Projesine Yapılacak Teslimlerin ve Hizmet İfalarının İstisnası Hk. 27/3/2015 tarihli ve 6637 sayılı Bazı

Detaylı

VAKIFLARDA VERG BA IfiIKLI I (MUAF YET )

VAKIFLARDA VERG BA IfiIKLI I (MUAF YET ) VAKIFLARDA VERG BA IfiIKLI I (MUAF YET ) Bilal KOCABAfi* I - G R fi 4962 say l Baz Kanunlarda De ifliklik Yap lmas ve Vak flara Vergi Muafiyeti Tan nmas Hakk nda Kanunun 20. maddesinde, Gelirlerinin en

Detaylı

5 422 say l Kurumlar Vergisi Kanunu, 21/6/2006 tarih ve say l. m a l i Ç Ö Z Ü M 181 S M M M O Yay n Organ. Serkan GÜNGÖR * I-Girifl:

5 422 say l Kurumlar Vergisi Kanunu, 21/6/2006 tarih ve say l. m a l i Ç Ö Z Ü M 181 S M M M O Yay n Organ. Serkan GÜNGÖR * I-Girifl: m a l i Ç Ö Z Ü M 181! Serkan GÜNGÖR * I-Girifl: 5 422 say l Kurumlar Vergisi Kanunu, 21/6/2006 tarih ve 26205 say l Resmi Gazete'de yay mlanan 13/6/2006 tarihli ve 5520 say l Kurumlar Vergisi Kanunu ile

Detaylı

BEDELS Z HRACAT. ÇÖZÜM Say : Sezai KAYA* Arif AYLUÇTARHAN** 1.Girifl

BEDELS Z HRACAT. ÇÖZÜM Say : Sezai KAYA* Arif AYLUÇTARHAN** 1.Girifl BEDELS Z HRACAT Sezai KAYA* Arif AYLUÇTARHAN** 1.Girifl 22.12.1995 tarihli ve 95/7623 say l hracat Rejimi Karar n n 3 üncü maddesinin (e) bendinde D fl Ticaret Müsteflarl n n ba l oldu u bakanl n bedelsiz

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme

Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme 1.0. Girifl 1.1. Bu K lavuz Notunun amac ; Uluslararas De erleme Standartlar Komitesine (UDSK) üye tüm ülkelerde,

Detaylı

SİRKÜLER İstanbul, 10.01.2014 Sayı: 2014/026 Ref: 4/026

SİRKÜLER İstanbul, 10.01.2014 Sayı: 2014/026 Ref: 4/026 SİRKÜLER İstanbul, 10.01.2014 Sayı: 2014/026 Ref: 4/026 Konu: GELİR VERGİSİ KANUNUNDA YER ALAN BAZI HAD VE TUTARLARIN 2014 YILINDA GEÇERLİ OLACAK YENİ MİKTARLARI AÇIKLANMIŞTIR 30.12.2013 tarih ve Mükerrer

Detaylı

Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015

Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015 Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015 BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA İLİŞKİN GENELGE (2015/50) Bu Genelge, 25.05.2015

Detaylı

2 13 say l Vergi Usul Kanununun 215. maddesinde; bu kanuna göre tutulan

2 13 say l Vergi Usul Kanununun 215. maddesinde; bu kanuna göre tutulan mali ÇÖZÜM 205 HRACAT filemler N N VERG KANUNLARI VE KAMB YO MEVZUATI YÖNÜNDEN DE ERLEMES : Zübeyir BAKMAZ * A- G R fi: 2 13 say l Vergi Usul Kanununun 215. maddesinde; bu kanuna göre tutulan defter ve

Detaylı

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Büyükdere Cd. Nevtron İşhanı No:119 K /6 Gayrettepe-İST TEL: 0212/ 211 99 01-02-04 FAX: 0212/ 211 99 52 MALİ MEVZUAT SİRKÜLERİ SİRKÜLER NO : 2006/39 İstanbul,24 Nisan 2006 KONU : KDV Yönünden Mükellefiyet

Detaylı

ÇÖZÜM Say : brahim ERCAN* 1. GENEL B LG :

ÇÖZÜM Say : brahim ERCAN* 1. GENEL B LG : SERBEST BÖLGELERDE ÜRET LEN ÜRÜNLER N FOB BEDEL N N EN AZ % 85 N YURTDIfiINA HRAÇ EDEN MÜKELLEFLER N ST HDAM ETT KLER PERSONELE ÖDED KLER ÜCRETLERLE LG L GEL R VERG S ST SNASI UYGULAMASI brahim ERCAN*

Detaylı

SERBEST BÖLGELERE L fik N MAL VE H ZMETLERDE KDV ST SNASI

SERBEST BÖLGELERE L fik N MAL VE H ZMETLERDE KDV ST SNASI mali ÇÖZÜM 123 SERBEST BÖLGELERE L fik N MAL VE H ZMETLERDE KDV ST SNASI Mehmet MAÇ Yeminli Mali Müflavir 1. GENEL AÇIKLAMA : Bilindi i üzere 3218 say l Serbest Bölgeler Kanunu kapsam nda yap lan ifllemler

Detaylı

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü) T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü) Sayı : 90792880-155.15[2013/2901]-889 02/09/2015 Konu : TÜBİTAK tarafından desteklenen

Detaylı

5 535 say l Baz Kamu Alacaklar n n Tahsil ve Terkinine liflkin Kanun un

5 535 say l Baz Kamu Alacaklar n n Tahsil ve Terkinine liflkin Kanun un 144 HURDAYA ÇIKARTILAN TAfiITLARIN L ÖZEL DARELER NE BEDELS Z DEV RLER NDE VERG SEL AVANTAJ Bilal KOCABAfi Maliye Bakanl Devlet Bütçe Uzman I-G R fi 5 535 say l Baz Kamu Alacaklar n n Tahsil ve Terkinine

Detaylı

KONU: Gelir Vergisi Kanununda Yer Alan Had ve Tutarların 2013 Yılı Değerleri Belirlendi

KONU: Gelir Vergisi Kanununda Yer Alan Had ve Tutarların 2013 Yılı Değerleri Belirlendi MEVZUAT SİRKÜLERİ SİRKÜLER NO: 09/2013 İstanbul, 02.01.2013 KONU: Gelir Vergisi Kanununda Yer Alan Had ve Tutarların 2013 Yılı Değerleri Belirlendi ÖZET: Gelir Vergisi Kanununun 21, 23/8, 31, 47, 48, mükerrer

Detaylı

Konu: KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 16) tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.

Konu: KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 16) tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. No: 2018/12 Tarih: 01.01.2018 ERK Denetim ve Yeminli Mali Müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti. Küçükbakkalköy Mah. Vedat Günyol Cad. Defne Sok. No:1 Flora Residence K:11 D.141-142 Ataşehir/İSTANBUL Tel : 0.216.340

Detaylı

GRUP ŞİRKETLERİNE KULLANDIRILAN KREDİLERİN VERGİSEL DURUMU

GRUP ŞİRKETLERİNE KULLANDIRILAN KREDİLERİN VERGİSEL DURUMU GRUP ŞİRKETLERİNE KULLANDIRILAN KREDİLERİN VERGİSEL DURUMU I-GİRİŞ Grup şirketleri arasında gerçekleşen fiyatlandırma sistemi ekonominin kuralları doğrultusunda gerçekleşmektedir. Özellikle gelişmekte

Detaylı

BİLGİ NOTU 12.04.2016/2016-05

BİLGİ NOTU 12.04.2016/2016-05 BİLGİ NOTU 12.04.2016/2016-05 NAKİT SERMAYE ARTIŞLARINDA İNDİRİM UYGULAMASI Kurumlar Vergisi Kanunu nun Diğer İndirimler başlıklı 10. Maddesine eklenen (ı) bendi hükmü ile; finans, bankacılık ve sigortacılık

Detaylı

4 691 Say l Teknoloji Gelifltirme Bölgeleri Kanunu tarih 24454

4 691 Say l Teknoloji Gelifltirme Bölgeleri Kanunu tarih 24454 TEKNOLOJ GEL fit RME BÖLGELER NDE (TEKNOPARKLAR) UYGULANAN VERG SEL TEfiV KLER Bora YARGIÇ Serbest Muhasebeci Mali Müflavir G R fi 4 691 Say l Teknoloji Gelifltirme Bölgeleri Kanunu 26.06.2001 tarih 24454

Detaylı

SİRKÜLER. 1.5-Adi ortaklığın malları, ortaklığın iştirak halinde mülkiyet konusu varlıklarıdır.

SİRKÜLER. 1.5-Adi ortaklığın malları, ortaklığın iştirak halinde mülkiyet konusu varlıklarıdır. SAYI: 2013/03 KONU: ADİ ORTAKLIK, İŞ ORTAKLIĞI, KONSORSİYUM ANKARA,01.02.2013 SİRKÜLER Gelişen ve büyüyen ekonomilerde şirketler arasındaki ilişkiler de çok boyutlu hale gelmektedir. Bir işin yapılması

Detaylı

K ooperatifler, toplumu meydana getiren kiflilerin hayat düzeylerini

K ooperatifler, toplumu meydana getiren kiflilerin hayat düzeylerini KOOPERAT FLERDE GEL R G DER FARKININ GER DÖNÜfiÜMÜ (R STURN) Muhammed AKYOL Serbest Muhasebeci Mali Müflavir G R fi K ooperatifler, toplumu meydana getiren kiflilerin hayat düzeylerini dayan flma, yard

Detaylı

KURUMLAR VERG S KANUNUNDA YAPILAN DE fi KL KLER KURUMLAR VERGİSİ

KURUMLAR VERG S KANUNUNDA YAPILAN DE fi KL KLER KURUMLAR VERGİSİ KURUMLAR VERG S KANUNUNDA YAPILAN DE fi KL KLER KURUMLAR VERGİSİ 165 166 ndirilecek Giderler: Madde 14 - Ticari kazanç gibi hesaplanan kurum kazanc n n tespitinde, mükellefler afla daki giderleri de ayr

Detaylı

KOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 )

KOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 ) KOOPERAT FLERDE MAL B LD R M NDE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜ Ü( 1 ) Kadir ÖZDEM R* 1-G R fi 3628 say l Mal Bildiriminde Bulunulmas, Rüflvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununun, Mal Bildiriminde Bulunacaklar bafll

Detaylı

DEVLET MUHASEBES NDE AMORT SMAN

DEVLET MUHASEBES NDE AMORT SMAN Slide 1 DEVLET MUHASEBES NDE AMORT SMAN GENEL YÖNET M MUHASEBE YÖNETMEL GENEL TEBL (Say :1) (10.01.2008 tarihli ve 26752 say R.G.) Ömer DA Devlet Muhasebe Uzman Slide 2 AMAÇ VE KAPSAM 5018 say Kanunun

Detaylı

Nakit Sermaye Artırımı Uygulaması (Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No:1) nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:9))

Nakit Sermaye Artırımı Uygulaması (Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No:1) nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:9)) Sirküler 2016 / 019 Referansımız: 0259 / 2016/ YMM/ EK Telefon: +90 (212) 29157 10 Fax: +90 (212) 24146 04 E-Mail: info@kutlanpartners.com İstanbul, 08.03.2016 Nakit Sermaye Artırımı Uygulaması (Kurumlar

Detaylı

4 Mart 2016 CUMA Resmî Gazete Sayı : 29643 TEBLİĞ Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) ndan: KURUMLAR VERGĠSĠ GENEL TEBLĠĞĠ (SERĠ NO: 1) NDE

4 Mart 2016 CUMA Resmî Gazete Sayı : 29643 TEBLİĞ Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) ndan: KURUMLAR VERGĠSĠ GENEL TEBLĠĞĠ (SERĠ NO: 1) NDE 4 Mart 2016 CUMA Resmî Gazete Sayı : 29643 TEBLİĞ Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) ndan: KURUMLAR VERGĠSĠ GENEL TEBLĠĞĠ (SERĠ NO: 1) NDE DEĞĠġĠKLĠK YAPILMASINA DAĠR TEBLĠĞ (SERĠ NO: 9) MADDE

Detaylı

SİRKÜLER NO: POZ-2013 / 94 İST, 21.10.2013. İade dilekçeleri internet vergi dairesi üzerinden verilecek.

SİRKÜLER NO: POZ-2013 / 94 İST, 21.10.2013. İade dilekçeleri internet vergi dairesi üzerinden verilecek. SİRKÜLER NO: POZ-2013 / 94 İST, 21.10.2013 ÖZET: İade dilekçeleri internet vergi dairesi üzerinden verilecek. İADE DİLEKÇELERİNİN İNTERNET VERGİ DAİRESİ ÜZERİNDEN VERİLMESİ ZORUNLULUĞU GETİRİLDİ Nakden

Detaylı

Geçici Md 38. GEÇİCİ MADDE 38 (7061 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle eklenen geçici madde. Yürürlük: )

Geçici Md 38. GEÇİCİ MADDE 38 (7061 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle eklenen geçici madde. Yürürlük: ) GEÇİCİ MADDE 38 MADDE METNİ : GEÇİCİ MADDE 38 (7061 sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle eklenen geçici madde. Yürürlük: 05.12.2017 ) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren düzenlenen sözleşmelere

Detaylı