21. YÜZYILA DOĞRU DENİZLİ SANAYİİ SEMPOZYUMU

Transkript

1 tmmob makina mühendisleri odası 2. YÜZYILA DOĞRU DENİZLİ SANAYİİ SEMPOZYUMU EKİM 997 BİLDİRİLER Bildiriler kitabında yer alan her türlü görüş, fikir, bilimsel sav ve alıntılar, tablo ve şekiller bildiri yazar / yasarlarına aittir. Bunlardan ötürü düzenleme kurulu sorumlu tutulamaz. Bu kitaptan yapılacak alıntılarda kaynak göstermek zorunludur. EDİTÖR Cemalettin Çağdaş Yılmaz Arslan YAPIM Deha Ajans Ltd. Şti. Tel: BASKI Deha Mat Ltd. Şti. mmo yayın no: 99 ISBN

2 DÜZENLEME KURULU YÜRÜTME KURULU ÖmerGÜLEKEN Remzi ERİŞLER Süleyman EVCİLMEN Tank DEMİRAY Cemal GENCER Uğurcan NAZLI T.Hikmet KARAKOÇ Turhan ONGEN Hasan CEBİROĞLU Dinçer METE Metin ALBEYOĞLU Selahattin SAPMAZ Hakkı ÖZÜTOK Prof.Dr. Mehmet ATILGAN Faruk İNCEOGLU Fatih YAŞA Ö.Faruk YÜKSEL Servet TETİK Yaşar YIKICI Ahmet SİNKİL MMO Başkan Vekili MMO Bursa Şube Sekreteri MMO Antalya Şube Başkanı MMO Ankara Şube Sekreteri MMO Ankara Şube Y.K.Ü. MMO Adana Şube Y.K.Ü. MMO Eskişehir Şube Y.K.Ü. MMO İzmir Şube Y.K.Ü. MMO İstanbul Şube Bşk. Vekili MMO Edirne Şube Bşk. Vekili MMO Aydın İl Temsilcisi MMO Muğla İl Temsilcisi MMO Fethiye İlçe Temsilcisi MMO Denizli Şube Y.K.Ü. MMO Denizli,!ubeY.K.U. MMO Denizli, lube Sekreteri MMO Denizli: iube Saymanı MMO Denizli, iube Y.K.Ü. MMO Denizli: İube Y.K.Ü. MMO Denizli; lube Üyesi Ufuk AB ALIOĞLU M.Gülşen GÜNGÖR İsmail ÇELİK İnci İLGAZ MevlütÇELİKBİLEK Erdoğan KİRİŞ Ali DENİZ Mehmet SARICA Fatih DİLBAZ Ali Rıza YAZGAN İskender ERBİL SEMPOZYUM SEKRETERYASI Fatih YAŞA Erkin PALAMUTÇU SEMPOZYUM YERİ Çatalçeşme Oda Tiyatrosu Denizli Belediyesi Meclis Salonu DANIŞMANLAR KURULU AB ALIOĞLU Ali ABALIOĞLU İsmet ACAR Mehmet ADA H. Tekin AKŞAHİN Yalçın AKŞİT Prof. Dr. M. Arif AKYÜREK Faruk ALTUNTAŞ Turgay ALYANAK Prof. Dr. İbrahim ASLANOĞLU Doç.Dr. Mehmet ATICI Sait ATMACA Mehmet AYDEMİR Mehmet AYDINLI Osman BAŞÇİFTÇİ Feyzullah BAYSAL Ali BEŞTAŞ Tanju CEYLAN Yrd.Doç.Dr. Tülay CONTAY Gürol ÇELİKOK Bülent ÇETİŞLİ Prof. Dr. Halil ÇİZMECİ Hasan ÇOPUR Süleyman DEĞİRMENCİ İsmail DEMİREREN İbrahim DEVELİ Hilmi DOĞUAltan DURMAZ Prof. Dr.Ali DUYSAL Ömer DÜLGEROĞLU Prof. Dr. Ercan ECE İsmail EDEM Ali EMİR Cahit ERDUYAN Tamer EREN Prof. Dr. Aslan ERGUN Yaşar Oğuz ERHAN Ramazan ERTÜRK Necati ESEN Hasan EVRAN Vedat GERELİOĞLU İ. Hakkı GÖKALP Prof. Dr. Hüsnü Yusuf GÖKSU Yusuf Ziya GÖKŞİN Ahmet GÜLSÖZ Doç. Dr. Alper GÜN Yücel GÜNALP Sezai GÜRGÜN Ertan GÜVENALAli HAZER Şeref İLGERİ Süleyman KALEMCİ Nail KARABACAK Doç. Dr. Rasim KARAMANLI A. İhsan KASAPOĞLU Kemal KATRANCI Zafer KAYA Ramazan KAYNAK Mustafa KEÇECİ Müjdat KIVANÇ Behçet KOCABAĞ Durali KOCAMAZ Hasan KONYALIOĞLU Hilmi KÖSEOĞLU Cevdet KUTLU R. Erhan MARIMAli NİZAMOĞLU İsmail OKTİK Prof. Dr. Şener ÖNCEL Abdi ÖZDEMİR Mehmet ÖZEK Doç Dr. Ziya ÖZEKMEKÇİ Nejdet ÖZPINAR Doç. Dr. Yahya PANAYIR İlter RENDE Prof. Dr. Hikmet SALGAR Gültekin Okay SARAÇOĞLU Önder ŞENEL Yavuz SİVRİ Esat SÖZKESEN Nuri SÜZÜK Lerzan TAŞKIRAN Cihan TERZİBAŞOĞLUAİ TOSUN İsmail TOKER Emin TÜRKÖZ Hüseyin ÜLKÜ Turhan ULUKAYA Halil URGANLIOĞLU Bekir USLUM.Abdulkadir YALÇIN Cengiz YAVUZ Mehmet YILDIRIM Veli YUSUMUT Şah İsmail YÜKSEL Prof. Dr. Mehmet ZEYTİNCİ Cüneyt İRTİBAT BÜROSU: TMMOB Makina Mül Atatürk Bulvarı SSK İsinim Kut:2 DEİNİ/.Lİ T (258) 26? X8 36

3 DENİZLİ SANAYİ ODASININ ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNE BAKIŞI VE 2. YÜZYILA DOĞRU HEDEFLERİ Tanju BEŞTAŞ Denizli Organize Sanayi Bölge Müdürü A) ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ TANIMI: Organize Sanayi Bölgeleri, sanayinin uygun görülen alanlarda yapylanmasyny sağlamak, kentlenmeyi yönlendirmek, çevre sorunlarynyn çözümünü kolaylaştyrmak amacyyla, imâlat sanayi türlerinin belirli bir plân dahilinde yerleştirilmeleri ve geliştirilmeleri için, synyrlary tasdikli arazi parçalarynyn, gerekli altyapy hizmetleriyle ve ihtiyaçlara göre tayin edilecek sosyal kurumlarla da donatylarak plânly bir şekilde ve belirli sistemler dahilinde sanayi tesisi için tahsis edilerek işletilen sanayi bölgeleridir. B) ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER : Gelişmiş yörelerde yoğun sanayileşmenin meydana getirdiği düzensiz şehirleşmenin ve çevre kirliliğinin önlenmesi ile tarım arazilerinin korunması, geri kalmış yörelerde ise sanayinin teşviki bakımından sanayi altıapısının hazırlanması büyük önem taşımaktadır. Nazım ve Uygulama İmar Planlarında "sanayi alanı" olarak planlanan alanlar ayrılmasına rağmen, bu alanlara altıapı götürülmesine mahalli kuruluşların imkanı yetmemektedir. 343 Sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Kuruluş Kanunu ile; Küçük Sanayi Siteleri ile Organize Sanayi Bölgelerinin kurulması, denetlenmesi, kredilendirilmesi ve çeşitli kuruluşlarla koordinasyon sağlanması hususunda Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Organize Sanayi Bölgeleri uygulamasına, planlı kalkınma dönemine geçildikten sonra büyük önem verilmiş, 962 yılından itibaren beş yıllık kalkınma planlarında ve yıllık programlarda bu konuda ilke ve politakalar geliştirilmiş olup, sürekli olarak sanayinin geliştirilmesine ve Bölgesel kalkınmanın gerçekleştirilmesine yönelik özendirici tedbirler arasında yer almıştır. Şehirleşme ve sanayileşme ilişkilerini düzenlemek açısından önemli olan Organize Sanayi Bölgeleri, sanayi birimlerinin; çevrede yaratacağı olumsuz etkileri denetleyebilmek, daha kolay ve ucuz üretim yapmalarını sağlamak ve daha düşük maliyetli alt yapı hizmetlerinden yararlanmak bakımından büyük imkanlar sunmaktadır. Ayrıca, Organize Sanayi Bölgeleri, küçük ve orta ölçekteki sanayi işletmelerini teşvik ederek gelişmelerine ortam sağlanması bakımından da ülke kalkınmasına önemli bir katkıda bulunmaktadır. Organize Sanayi Bölgelerinin yatırımcılara ucuz arsa, hazır altyapı, ulaşım kolaylıkları ve haberleşme imkanlarını sağlama özelliği "Bölgesel Gelişme" ve "Sanayinin yaygınlaştırılması" politikasına da uygun bir araç olarak kullanılmasını mümkün kılmaktadır. Organize Sanayi Bölgelerinde yer alan kuruluşlar pek çok bakımdan kentten kopamayan daha çok orta boy işletmeler olup, kent merkezine bağımlıdırlar. Kentin çok yakınında veya içinde yer almak zorunda olan bu işletmeler, çevrelerinde düzensiz yerleşme- 324

4 lere neden olmakta ve giderek kent altyapısının kapasitesini zorlamaktadırlar. Halbuki; sanayi işletmelerinin yönlendirilmesi suretiyle bu sanayilerin büyük istihdam olanaklarından da faydalanarak kent yapısının istenen yönde şekillendirilmesi mümkündür. Bu yönüyle Organize Sanayi Bölgeleri, kentsel gelişmeyi istenen yerde sağlayacak bir araç olarak da kullanılabilmektedir. Böylece sanayici yönünden olumlu bir planlama aracı olan Organize Sanayi Bölgeleri, kent açısından da çevre kalitesinin belirli bir düzeyde tutulmasını sağlayabilecek en uygun çözüm yolu olarak karşımıza çıkmaktadır. Organize Sanayi Bölgesi uygulaması ile, kent planlama kavramına uygun olarak sanayi kuruluşlarının kentin dışında ve kentten yeşil bantlarla ayrılan özel bölgelerde yerleştirilmeleri ve çevresine kir, pis gaz, koku ve duman yayarak çevre kalitesini büyük ölçüde etkiliyen sanayi kuruluşlarının; altyapısı tamamlanmış, düzenli gelişmelerine imkan veren rezerv alanlarına sahip, kirlenme ve sanayi atıklarının kontrol altına alındığı bir bölgeye taşınmaları, kent içinde ve çevresinde çevre kalitesinin önemli ölçüde arttırılmasını sağlayıcı bir etken olmaktadır. Organize Sanayi Bölgelerinin faydaları; a) Organize Sanayi Bölgelerinde birbirini tamamlayıcı veya birbirinin yan ürününü teşkil eden endüstrilerin bir arada ve bir program dahilinde üretim yapmalarıyla üretimin rasyonalizasyonu ve kâr artışının sağlanması kabil olmaktadır. (Arsa tahsislerinde seçici bir davranışla bu mümkündür.) b) Organize Sanayi Bölgeleri şehirlerin planlı gelişmesine katkıda bulunurlar. c) Organize Sanayi Bölgeleri sanayinin az gelişmiş bölgelere doğru yaygınlaştırılmasında fiziki bir teşvik unsurudur. d) Dağınık ve düzensiz sanayi kuruluşları planlı bir yerleşme düzeni içinde Organize Sanayi Bölgelerinde toplanarak ortak altyapı ve sosyal tesislerden istifade etmektedirler. e) Tarım alanlarının sanayide kullanması önlenmekte (İsabetli bir yer seçimi ile) tarım dışı alanların sanayide kullanılmasına imkan sağlamaktadır. f) Sanayiler arası ilişkiler kolayca gelişebilmektedir. g) Müşterek arıtma tesisi ile çevre kirliliği önlenmektedir. h) Çeşitli işletmeler tarafından ayrı-ayrı geliştirildiğinde ekonomik olmayan hizmetler OSB içinde ortaklaşa geliştirilebilmekte ve yeni yatırımlar için güvenli bir ortamın yaratılması mümkün olmaktadır. Özet olarak Organize Sanayi Bölgeleri ; - şehrin planlı gelişmesine katkı, 2- Sanayinin az gelişmiş bölgelere yaygınlaştırılması, 3- Tarım alanlarının sanayide kullanılmasının önlenmesi ve tarım dışı alanların sanayide kullanılmasına imkan sağlaması, 4- Sanayiler arası ilişkilerin kolayca gelişmesi, 5- Sağlıklı, ucuz, güvenilir bir altyapı ve ortak sosyal tesisler, 6- Müşterek arıtma tesisleri ile çevre kirliliğinin önlenmesi, bakımlarından büyük önem taşımaktadır. C) DÜNYADAKİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ KAVRAMI : Organize Sanayi Bölgeleri kavramı 800'lü yılların sonlarına doğru ortaya çıkmıştır. Batı Avrupa'da sözkonusu yıllarda başlayan sanayileşme faaliyetleri, yeni teknolojik buluşların da etkisiyle süratle gelişme göstermiş, bazı yerleşim merkezlerinde düzensiz ve plânsız, kendiliğinden kümelenmiş, küçüklü büyüklü çok sayıda sanayi tesisi ortaya çıkmıştır. Bu durum karşısında, 869'da İngilizler tarafından Manchester kenti yakınında ilk plânlı sanayi bölgesi hizmete sokulmuştur. Amerika'da ise Organize Sanayi Bölgesi uygulamaları daha geç başlamış 905 ve 909 yılında Chicago'da modern sanayi bölgeleri kurulmuştur. 325

5 YÜZYILA DOĞRU DENİZLİ SANAYİİ SEMPOZYUMU D) TÜRKİYE'DE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ KAVRAMI: Türkiye'de Organize Sanayi Bölgesi kavramı ilk kez 96i yılında kullanılmaya başlanmış, Birinci Beş Yıllık Kalkınma Plânı ( ) döneminden sonra da her plân döneminde sanayinin geliştirilmesi ve bölgesel kalkınmanın gerçekleştirilmesine yönelik olarak özendirici önlemler arasında yer almıştır. 964 yılında Bursa'da, 966 yılında da Manisa'da ilk Organize Sanayi Bölgeleri hizmete açılmıştır. 989 yılına kadar 3 Organize Sanayi Bölgesi tamamlanmış, 996 yılında ise 23 Organize Sanayi Bölgesi bitmiş ve işletmeye geçmiştir. Etüd safhasında olan ve alanı belli olmayan 33 adet Organize Sanayi Bölgesi ile birlikte yılları arasında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, toplam 54 Organize Sanayi Bölgesi alanı üzerinde muhtelif çalışmalar yürütmektedir. E) DENİZLİ'DE BİRİNCİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ TARİHÇESİ : Denizli'de Organize Sanayi Bölgesi kavramı yılları arasında gündeme gelmiş, ilimizde Organize Sanayi Bölgesi kurulması fikri yılları arasında güncelliğini korumuş ve nihayet tarihinde Bakanlar Kurulu Kararnamesi çıkarak resmen kurulmuştur. Denizli Organize Sanayi Bölgesinin ilk Müteşebbis Teşekkülü; Vilayet, Belediye, Ticaret Odası ve Sanayi Odası'ndan teşekkül eden dörtlü kuruluştan oluşmuştur. Denizli Organize Sanayi Bölgesi Denizli'- ye 8 km. mesafede Denizli- Afyon karayolu üzerinde dönüm büyüklüğünde bir alan olarak seçilmiştir. Bölgede toplam 4 adet sanayi parseli planlanmıştır. Parsel büyüklükleri m2 ile m2 arasında imar plânında yer almıştır. 975 yılından itibaren Arsa Ofisi marifeti ile arazi kamulaştırılmasına başlanmış, ancak 988 yılında yani aradana geçen 3 yıl sonra Arsa Ofisi'nin yaptığı kamulaştırma işlemleri neticelenmiş ve Organize Sanayi Bölgesindeki arsaların mülkiyeti Denizli Sanayi Odası'na kazandınlabilmiştir. 98 yılında Vilayet, Belediye ve Ticaret Odası, Organize Sanayi Bölgesi Müteşebbis Teşekkülünden ayrılmış ve bütün sevk ve idare, yetki ve sorumluluk Sanayi Odası'na devredilmiştir. 982 yılında İmar Plânı hazırlanıp tasdik edilmiş, 983 yılında altyapı projeleri hazırlanıp tasdik edilmiş ve 984 yılı sonunda altyapı inşaatına başlanılmıştır. Sanayi ve Ticaret Bakanhğı'nın kredi desteği ile 988 yılı Haziran ayında altyapı inşaatları tamamlanmıştır. Denizli Organize Sanayi Bölgesinde diğer Organize Sanayi Bölgelerinde farklı bir uygulama yapılmış olup, Altyapı inşaatları devam ederken, arsa tahsisi yapılan sanayicilerimize Elektrik, Su hizmetleri verilebilen parsellerde sanayi tesisi inşaatlarına müsaade edilmiş, bunun sonucunda Altyapı inşaatlarının tamamlandığı tarih olan 988 Haziran ayında Organize Sanayi Bölgesinde 4 adet tesis inşaatlarını tamamlayarak üretime geçmişlerdir. Denizli Organize Sanayi Bölgesinde sanayi tesisi inşaatını tamamlayan ve üretime geçen sanayi tesislerimizin yıllar itibariyle dağılımı aşağıdaki şekilde gerçekleşmiştir. 986 yılında 5, 987'de 0, 988'de 4, 989'da 25, 990'da 44, 99'de 55, 992'de 66, 993'de 7, 994'de 79, 995'de 88, 996'da 07, 997'de 7 firma sanayi tesisi inşaatlarını bitirerek üretime geçmiştir. DENİZLİ OSB'DE ÜRETİME GEÇEN FİRMALAR YILLAR

6 İdare Binası ile Sosyal Tesisler inşaatlarına 990 yılında başlanılmış, tarihinde tamamlanmıştır. İdare Binası ile Sosyal Tesisler inşaatları için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'ndan herhangi bir kredi kullanmadan; Bölgenin öz kaynakları ile Modern bir İdare Binası, 200 kişilik Konferans Salonu, İtfaiye Binası, lojman, PTT Binası, Jandarma Karakol Binası, Kafeterya Restaurant binaları hizmete girmiştir. 992 yılında 6 km'lik site içi yollar asfaltlanmıştır. 996 yılında Arıtma Tesisi Laboratuarı kurulmuş Bölgede yer alan tüm sanayi tesislerin kirlilik analizleri yapılmış, tarihinde Arıtma Tesisi inşaatına başlanılmış tarihinde tamamlanarak, işletmeye alınacaktır. Denizli Organize Sanayi Bölgesinde SSK Sağlık İstasyonu hizmet vermektedir. Eylül 997 tarihinde m2 kapalı alanı olan Fuar binası ile Kreş Binası inşaatlarına başlanılmıştır. Organize Sanayi Bölgesinde Elektrik Enerjisi Santrali kurulması yönünde çalışmalar tamamlama aşamasına gelmiştir. Bölge ihtiyacı olan kendi elektriğini üretecek ve sanayicilerine dağıtmayı gerçekleştirecektir. F) SANAYİ POTANSİYELİ : Denizli Organize Sanayi Bölgesi'nde mevcut yatırımların temelini Tekstil sektörü teşkil etmekle birlikte, çeşitli sektörlere mensup orta ve orta üstü ölçekli yatırımlar yer almaktadır. Denizli Organize Sanayi Bölgesi'ndeki sektörler ve 997 yılı itibari ile işletmeye geçen firma sayıları aşağıda gösterilmiştir. SEKTÖR AD. SEKTÖR AD -Dokuma ve Giyim Sanayi 70 8-Kağıt Sanayi 2-Boya ve Baskı Sanayi 2 9-Demir-Çelik Sanayi 8 3-Kimya Sanayi 0-Madeni Eşya Sanayi 4-Plastik Sanayi 2 -Elektrik-Elektronik Sanayi 5-Tarım Aletleri ve Makine Sanayi 3 2-Mermer Sanayi 3 6-Demir Dışı Metal Sanayi 0 3-Gıda Sanayi 2 7-Cam Sanayi 2 4-Meslek-Bilim-Ölçü-Kontrol DENİZLİ OSB'DE 997'DE FAALİYETTE OLAN İŞLETMELERİN SEKTÖREL BAZDA DAĞILIMI 8% i 3 -Dokuma ve Giyim San. i 3 4- Has» Sanayi \ M 7-Cam Sanayi İS 0-Madeni Eşya Sanayi js8l3~gıda Sanayi 8 2-Boya ve Basta Sanayi D 3-Kknya Sanayi M 5-Tarım Aletleri ve tek.sarı. 8 6-Den* Dsş! Metal Sanayi Q 8-Kağt Sanayi B 9-Demir-Çelik Sanayi O -Sektrik-Bektranik San. m 2-Mermer Sanayi m f- Meslek-BSro-Ölçü- Kontrol Denizli Organize Sanayi Bölgesinde yeni yatırımcılara tahsis edilebilir sanayi parseli kalmadığı için, Denizli Sanayi Odası, 2'nci Organize Sanayi Bölgesinin yapımına 3 Eylül 996 tarihinde başlamıştır. 327

7 G) DENİZLİ'DE İKİNCİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ : Özdemir Sabancı Organize Sanayi Bölgesi adı verilen Bölge; Çardak ilçesinde, ilçe merkezinin hemen güneyinde 3225 dönümlük tarıma elverişli olmayan bir arazi üzerinde kurulmaktadır. Bölgenin kuzeyinden İZMİR-AFYON Demiryolu ve E24 Karayolu geçmektedir. Ayrıca Bölgenin güney doğusunda Çardak havaalanı bulunmaktadır. Bölge İmar Plânında 00 adet sanayi parseli mevcut olup, parseller m2 büyüklüktedir. 3 Eylül 996 tarihinde başlayan Altyapı inşaatları Ekim 997 ayında tamamlanacaktır. Özdemir Sabancı Organize Sanayi Bölgesinden Eylül 997 ayı itibariyle 92 parsel sanayicilere tahsis edilmiştir. Bölge imar plânında her sektör için ada tesbitleri önceden yapılmış, arsa tahsisleri bu çerçevede gerçekleştirilmiştir. Bu yönde bir plânlama hem arıtma tesisinin projelendirilmesinde hem de komşu parsellerinde faaliyet gösterecek sanayi tesislerinin birbirinden olumsuz olarak etkilenmeleri önlenmiş, özellikle Altyapı sistemlerinin projelendirilmesinde büyük kolaylıklar sağlanabilmiştir. H) 2' NCİ YÜZYILA DOşRU DENİZLİ SANAYİ ODASININ ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ PROJESİ : Denizli Sanayi Odası Birinci ve İkinci Organize Sanayi Bölgeleri kurulmasında engin tecrübesi ile 2 nci yüzyıla üçüncü, dördüncü hatta Beşinci Organize Sanayi Bölgelerinin gerçekleştirilmesi konusunda şimdiden gerekli hazırlıklar ve araştırmalar içerisindedir. Bu bağlamda Bozkurt-Denizler ve Acıpayam Yumrutaş bölgelerinde Organize Sanayi Bölgesi gerçekleştirilmesi plânlanmıştır. Denizli Sanayi Odamızın ana fikri müteşebbislerin önünü açmak, yeni yatırımcılara altıapısı bitmiş, sanayicinin sadece inşaatını yaparak üretime geçebileceği ucuz arsa temin etmektir. 2 nci yüzyıla doğru Denizli'de, Organize Sanayi Bölgeleri kavramına ihtisas Organize Sanayi Bölgeleri konusu gündeme gelmiş bulunmaktadır. Denizli'de Deri Organize Sanayi Bölgesi kurulması ile ilgili yer seçimi çalışmaları yapılmakta mutlak surette 2 nci yüzyıla belki de ilk gerçekleşecek olan ihtisas Organize Sanayi Bölgesi olarak Denizli Sanayi tarihine geçecektir. Diğer sanayi sektörlerinde de lokal ihtisas sanayi bölgeleri kurulması gerekmektedir. Örneğin; mermer, plastik, otomotiv, çelik ve hadde tesislerine yönelik, gıda, makine, v.s. I) ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNİN GENEL DEşERLENDİRMESİ VE ALTERNATİF ÖNERİLER : Yılında Türkiye'nin gündemine giren Organize Sanayi Bölgeleri kavramı aradan geçen 35 yılda halâ yasal bir düzenleme olmayışı sebebiyle, uygulamada muhtelif sıkıntılara neden olmaktadır. * 2 nci yüzyıla doğru Organize Sanayi Bölgeleri mutlak surette yasal bir çerçeve içine alınmalıdır. 2- Organize Sanayi Bölgesinin gerçekleşmesindeki en önemli etken ucuz arazi temin edilmesi ve mülkiyetinin Müteşebbis Teşekküle kazandırılmasıdır. * Arsa Ofisi Genel Müürlüğü tarafından yapılan kamulaştırma işlemleri çok uzun zaman almaktadır. Bunun en önemli sebebi : Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü'nün ödenek yetersiziği ile şahıs arazilerinin çok pahalı olmasıdır. Özellikle hazine arazileri seçilmeli ve Devlet Müteşebbis Teşekküle destek olmalıdır. 3- Organize Sanayi Bölgelerinin kredilendirilmeleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın bütçesinden T. Halk Bankası aracılığıyla gerçekleşmektedir. Ancak Bakanlıkça tahsis edilen kredilerin yetersiz olması nedeniyle bölgelerin kuruluş ve inşaat safhaları uzun zaman almaktadır. Bu zamanın uzunluğu ise maliyetin yükselmesine neden olmakta ve Organize Sanayi Bölgeleri düşünülen maliyetin çok üzerinde bir maliyet ile kurulabilmektedir. 4- Özel Organize Sanayi Bölgeleri bir yasa ile hukuki çerçevesi çizilmeli ve Devletçe desteklenmelidir. 5- Değişik sektörlerin bir arada bulunduğu Organize Sanayi Bölgelerinin dışında ihtisas Organize Sanayi Bölgeleri kurulmalıdır. * 328 *

8 6- Çıkarılacak Organize Sanayi Bölgeleri Yasa Tasarısında Müteşebbis Teşekküllere, Belediye'lere ait bütün yetkilerin ( İstimlâk, tasarruf, yer seçimi, imar plânı uygulaması, inşaat ve işletme ruhsatı verme gibi) sağlanması temin edilmelidir. 7- Kent merkezlerine yakın Organize Sanayi Bölgesindeki tesislerin dışında kümelenmiş bulunan sanayi tesisleri bir plân dahilinde lokal bir şekilde disipline edilmelidir. 8- İlk etapta sanayi potansiyeli olan il ve ilçelerde Organize Sanayi Bölgesi kurulmalıdır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığımız bu hususu özellikle dikkate almalıdır. 9- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde yeni kurulacak veya kurulmakta olan Organize Sanayi Bölgelerine organizasyonu yapılmış bir birim kurularak sadece danışmanlık hizmeti verilmelidir. 0- Organize Sanayi Bölgeleri yasa tasarısında mutlaka her türlü vergi, resim ve harçlardan Bölge Müdürlüklerine muafiyet tanınmalıdır. KALKINMANIN YOLU SANAYİLEŞMEDEN, SANAYİLEŞMENİN YOLU ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNDEN GEÇER. 329