TÜRKİYE AB GÜMRÜK BİRLİĞİ VE BİR HATIRLATMA: 1838 OSMANLI İNGİLİZ TİCARET ANLAŞMASI VE SONUÇLARI.

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKİYE AB GÜMRÜK BİRLİĞİ VE BİR HATIRLATMA: 1838 OSMANLI İNGİLİZ TİCARET ANLAŞMASI VE SONUÇLARI."

Transkript

1 TÜRKİYE AB GÜMRÜK BİRLİĞİ VE BİR HATIRLATMA: 1838 OSMANLI İNGİLİZ TİCARET ANLAŞMASI VE SONUÇLARI. GENEL: Mütareke nin acı günlerinde, bir çok yurtsever kişinin, ülkenin parçalanmasının önlenmesi ve toprak bütünlüğünün korunması için buldukları yegane yol, İngiliz ya da Amerikan mandası (himayeciliği) idi. Böylelikle, ülkenin ekonomisine, iç ve dış siyasetine, savunmasına yabancı bir ülke egemen olacaktı. Ama toprak bütünlüğü korunabilecekti. Ancak Atatürk, Tanzimat tipi böyle bir bağımsızlık anlayışına karşı çıktı. Milli Misak ın 6 ncı maddesinde Tam bağımsızlık anlayışını açıkladı:(1) Her devlet gibi bizim de gelişmemizi sağlarken, tam bir bağımsızlığa ve özgürlüğe sahip olmamız, yaşamımızın ve var olmamızın hareket noktasıdır. Bu nedenle, politika, adalet, maliye alanlarıyla öteki alanlarda gelişmemize engel kayıtlara karşıyız. Kurtuluş Savaşı bu amaçla yapıldı. Lozan da arazi kavgası yapılmadı. Tam bağımsızlık, özellikle de ekonomik bağımsızlık savaşı verildi. Yeni Cumhuriyet in dış politikası da bu tam bağımsızlık anlayışına göre düzenlendi. Başta Rusya ve Yunanistan olmak üzere tüm ülkelerle güvenli dostluk ilişkiler kuruldu. Ne İngiltere ne de Rusya ile bağlayıcı bir ittifak yapılmadı. Atatürk, bloklar dışı, tarafsız barış politikası izledi. Bu bağımsız ve tarafsız barış politikası, bağımsız kalkınma olanağı getirdi. Atatürk ün Tam bağımsızlık ancak mali bağımsızlık ile gerçekleşebilir. Bir devletin maliyesi bağımsızlıktan yoksun olursa, o devletin yaşantısını sağlayan bütün bölümlerinde bağımsızlık felce uğramış demektir. Mali bağımsızlığın korunması için ilk şart bütçenin ekonomik bünye ile denk ve bünyeye uygun olmalıdır. Bu nedenle devletin bünyesini yaşatmak için, başka kaynaklara başvurmadan memleketin kendi gelir kaynaklarıyla yönetimi sağlayacak çare ve tedbirleri bulmak, gerekli ve mümkündür (2) görüşleri 1938 e dek ödünsüz biçimde uygulandı. Devletçiliği öne çıkarırken, özel girişimciliğe yer veren, milli çıkarlara uyum gösteren,yabancı sermayeyi denetleyerek kabul eden ve adına Karma ekonomi denilen uygulama ile, Türkiye büyük bir atılım ve gelişme sağladı. Ne var ki mevsimsiz ve gereksiz İngiliz Fransız Türk Üçlü İttifakı ile Türkiye 1939 da önce askeri blok politikasına yöneldi. Bu politika, güvenlik getirmediği gibi, Türkiye yi eşit olmayan ekonomik ilişkiler sistemi ne sürükledi. Bu doğrultuda 1959 yılına gelindiğinde zamanın hükümeti, Tanzimat Batıcılığı anlayışı içinde ve Aman sonra yalnız kalırız korkusuyla ve Her ne koşulda olursa olsun girmek düşüncesiyle Ortak Pazar a katılmak için başvurdu. Türkiye, Lozan ı imzalamasından 40 yıl sonra 1963 de, Ankara Antlaşmasını imzaladı. Lozan da gümrük bağımsızlığı için en sert mücadele verilmişti. Ankara Antlaşması ile gümrüklerden ve dış ticaret korumalarından vazgeçildi. Lozan da 1838 Ticaret Antlaşması nın Türkiye yi sömürgeleştirdiği ileri sürülerek, kapitülasyonların kaldırılması yolunda kıyasıya savaş yapılırken, 1963 anlaşması ile, 1838 Ticaret Antlaşmasına egemen olan ekonomik liberalizm öğretisi kabul edildi. (3) Türkiye 1963 Antlaşması ndan sonra, bir an önce, Batı ailesi ile tam bütünleşmek için Kasım 1970 de Katma Protokol ü imzaladı. Ancak Türkiye eşit koşullar altında Avrupa sanayi ürünleri ile rekabet edebilecek bir sanayi yapısına sahip değildi. Avrupa rekabetine açılmak Türk sanayi yapısının yok olması demekti. Nitekim 1995 e gelindiğinde AB malları Türkiye pazarında, diğer ülke mallarına karşı, belirgin bir biçimde imtiyaz üstünlüğüne sahip hale gelmişti. Ulusal sanayi büyük darbe almıştı. Ancak karar yetkisine sahip politikacılar, kimi üst düzey bürokratlar, büyük sermaye örgütleri ve bu kesimin sözcülüğünü yapan akademisyenler, Gümrük Birliği nin yararları üzerinde çok konuştular ve kamuoyunu tam anlamıyla uyuttular.(4) Bu koşullarda Avrupalılar, çekinerek, Gümrük Birliği Protokolü nü Türkiye nin önüne koydular. Zira Protokol son derece olumsuz koşullar taşıyordu. Türkiye protokolü Avrupalıları bile şaşırtan bir istekle ve hiç tartışmadan imzaladı.(5) Gümrük Birliği Protokolü ile Türkiye ekonomik, siyasal ve hükümranlık haklarını, üye olmadığı bir dış güce devretmeyi kabul ediyor ve kendisini Avrupa nın bir yarı sömürgesi haline getiriyordu. 1

2 İşte bugün içinde bulunulan durum karşısında, Osmanlı Devleti nin 16 Ağustos 1838 tarihinde İngiltere ile imzaladığı ticaret antlaşmasını (Balta Limanı Ticaret Antlaşması) bir daha hatırlamakta yarar olduğu kıymetlendirilmektedir BALTA LİMANI TİCARET ANTLAŞMASI. Osmanlı İmparatorluğu nun Doğu ve Batı arasında köprü durumunda olan coğrafi mevkii, sahip olduğu hammadde kaynakları ve geniş pazar olanağı, Türkiye yi yalnız ekonomik planda değil, politik ve askeri planda da Avrupa nın baş hedefi yapmaktaydı. II nci Mahmut un kapitalist gelişme yolunu açacak reformlara giriştiği dönemde dahi Türkiye, Avrupa devletlerinin ağır baskıları altındaydı:(6) Yeniçeriliğin kaldırılmasından hemen sonra İngiliz, Fransız ve Rus donanması Navarin de Türk donanmasını yok ediyor (1827), Balkanlar dan inen Rus ordusu E- dirne yi alıyor ve İstanbul a doğru ilerliyor (1829), Mısırlı Mehmet Ali Paşa, Kütahya yı ele geçiriyordu. Bunun üzerine Sultan II nci Mahmut Rus ordusunun ve donanmasının yardımını istiyordu de imzalanan Hünkar İskelesi Anlaşması ile devlet Rus himayesine giriyordu. Kendi çıkarları açısından telaşlanan İngiltere, Mehmet Ali Paşa ve Rusya tehlikelerine karşı Sultan ı destekliyor ve bu hizmetlerine karşılık, İmparatorluğu açık Pazar yapan İngiliz Ticaret Antlaşmasını elde ediyordu. Tam ismi, Osmanlı Hükümeti Tarafından Büyük Britanya ya Bahşedilmiş Kapitülasyonlara Ek Olarak ve İki Ülke Arsındaki Ticaret ve Gemi Seferleri İle İlgili Olarak Kapitülasyonlarda Mevcut Bulunan Bazı Kayıt ve Şartları Düzenleyen ve Değiştiren Sözleşme olan ve İngiliz Dışişleri Bakanı Palmerston un Capo d Opera (Şaheser) diye selamladığı antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu nu serbest ticarete en iyi biçimde açmaktadır. Nitekim1849 da Palmerston, Ticarette Osmanlı devleti, bütün öteki devletlerden çok serbest müsaadelerde bulunmaktadır. diye bizi övecektir. (7) Gerçi daha önce de yabancılar, kapitülasyonlardan yararlanmaktaydılar. Avrupalılar vergi ödemezlerdi. Bununla birlikte Osmanlı İmparatorluğu serbest ticarete önemli kayıtlar getirmişti. İç ticaret Osmanlı tabasına aitti. Yabancı tüccar iç ticarete girip yerlilerle rekabet edemezdi. Bir çok malın alım-satımı, bir ruhsat bedeli karşılığında belli kişilerin tekeline verilmişti. Üretici malını ruhsat sahibi bu kişilere satmak zorundaydı. Yed-i Vahit (tekel) denilen bu usul, yalnız hububat vb. gibi iç ürünlere değil, ithal mallarına da uygulanmaktaydı. Örneğin kahve ithal edenler, mallarını tekel sahibine satmakla yükümlüydüler. Mısır da Mehmet Ali Paşa, bu yed-i vahit usulünü dış ticareti devletleştirmek yolunda kullanmış, bu sayede elde ettiği gelirden, güçlü bir ordu ve sanayi kurma yolunda geniş ölçüde yararlanmıştı. Bu tekel durumu İngiliz tüccarlarını rahatsız ediyordu. Bundan başka iç ticaretten geniş ve çeşitli vergiler alınmaktaydı. Emtianın bir şehirden ötekine nakli, ruhsat tezkeresi gerektirmekteydi. Bu uygulamaların amacı, yüksek gümrük duvarlarıyla ileri kapitalist ülkelerden Osmanlı iç pazarını korumaktı. Oysa 1838 Antlaşması ile, dışa karşı korunma tedbirleri kaldırılmış, ülke Avrupa nın açık pazarı yapılmıştır. Anlaşmanın belli başlı hükümleri aşağıda özetlenmektedir: Anlaşma Osmanlı İmparatorluğu nun bütününde uygulanacaktır. (Mısır ın kapitalist gelişmesinde stratejik rol oynayan dış ticaret tekeli bu anlaşmaya dayanılarak yıkılmıştır.) Anlaşma hükümlerinden öteki bütün devletler de yararlanabileceklerdir. (8) Gerek iç, gerek dış ticaret amacıyla, İngiliz tüccarları, ortakları ve adamları memleketin her tarafında her çeşit emtiayı bilaistisna alıp satabileceklerdir. Yed-i vahit usulü tamamen terk olunacaktır. Emtia alımı ve nakli için tezkere istenmeyecektir. Tezkere isteyen vezirler ve memurlar, devletçe şiddetle takip olunacaklar ve İngiliz tüccarların bu yüzden uğrayacakları zararları devlet tarafından tazmin edilecektir. 2

3 İngiliz tüccarı, ortakları ve adamları, iç ticarette en imtiyazlı yerli tüccardan daha fazla vergi ödemeyeceklerdir. İngiliz tüccarı memleketten mal götürürken, Osmanlıların ödedikleri vergilerin yerini tutmak üzere yüzde 9 resim ve yüzde 3 ihraç vergisi ödeyecek, dışardan getirdiği mal için ise yüzde 3 gümrük resmine tabi olacaktır. İthalatta yalnız yüzde 3 ithal resmi ödenecektir. Ayrıca yüzde 2 oranında ek vergi alınacaktır. Bunun dışında ithal malları, memleketin her tarafına vergisiz gidecek, bir yerden öbür yere tekrar tekrar götürülüp getirilse dahi vergi ödenmeyecektir. (Buna göre bir Osmanlı tüccarı içerdeki bir yerden öbür yere götürüp satacağı emtia için yüzde 12 vergi öderken, yabancı tüccar, ortakları ve adamları yüzde 5 vergi vereceklerdir. ) İngiliz tüccarları, adamları ve ortakları yalnız İngiliz mallarını değil, dış ülkelerden gelmiş her türlü emtiayı ülkenin her yerinde serbestçe alıp satabilecektir. Yabancı emtia Boğazlar dan serbestçe geçecek, Osmanlı limanlarında bir gemiden ötekine aktarma edilebilecek, transit geçiş serbest olacak, bu muamelelerden ayrıca hiçbir resim alınmayacaktır. Görüldüğü gibi 1838 Anlaşması gerçekten Capo d Opera dır. Türkiye artık 1929 yılına kadar, gümrük özgürlüğüne sahip olamayacaktır TİCARET ANTLAŞMASININ SONUÇLARI: Antlaşması nın hemen arkasından, kurulan bu açık pazar düzeninin gerekli duyduğu idari, mali vb. reformların yapılabilmesi için, İngiltere nin empoze etmesiyle, 1839 da Tanzimat Fermanı ilan edildi. Açık Pazar şartlarında,can ve mal güvenliğinin sağlanması, idarede ve vergi sisteminde reformlara girişilmesi, toprak sisteminin ıslahı gibi hususları kapsayan bu reformlar, esas bakımından, Batı kapitalizminin çıkarlarına hizmet etmekten ve Türkiye yi sömürgeleştirmekten başka bir sonuç vermemiştir. 2. Antlaşmanın imzalanmasıyla birlikte, dış ticaret, özellikle de İngiltere ile olan dış ticaret hızla, Osmanlı Devleti aleyhine açık vermeye başladı yılında milyon İngiliz Lirası olan İthalat, 1853 yılında, 4.3 milyar İngiliz Lirasına çıktı. 10 seneden biraz fazla bir sürede ithalatta 10 misline yakın bir artış meydana gelmişti. İthalattaki bu artış yerli sanayii yıktı de Tırnova da müslin tezgahı varken, 1841 de bunların ancak200 ü kalmıştı.1835 de Selanik te 28 ipek dokuma tezgahı vardı. 5 yıl sonra kalan tezgah sayısı 18 idi. İngiliz pamuklularının, yünlülerinin, ipeklilerinin ülkeye girişiyle, yerli üretim düştü larda, Bursa da 25 bin okka ipek işleyen bin kadar tezgah varken, 1847 de ancak 4 bin okka ipek işleyebilen 75 tezgah kalmıştı.(9) 1868 de, Islah-ı Sanayi Komisyonu hazırladığı mazbatasında, yıl içinde, İstanbul da, Üsküdar daki kumaşçı tezgahlarının den 25 e, kemhacı tezgahlarının 350 den 4 e, çatma yastıkçıları tezgahlarının 60 dan 8 e indiğini belirtiyordu.(10) İngiltere den yapılan bıçak ithalatı, 1820 den 1850 ye kadar geçen otuz yılda, yedi katına çıktı ve bıçakçılık çöktü. Deri sanayi de benzer şekilde ortadan kalktı. Yine 1820 lerde Anadolu da tam kapasite ile işletilen 82 maden ocağı varken, 1850 lerde işletmeye açık 14 ocak kalmıştı.(11) Antlaşmadan önce, Türkiye, İngiltere de kullanılan ham ipeğin yarısını sağlıyordu. Ancak Çin limanlarının açılması ve İngiltere nin Mısır ı işgal etmesi ile birlikte, Osmanlı Devleti, ham ipek ihracatında 4 ncü sıraya düştü de, İngiltere nin koyun yünü ithal ettiği ülkeler arasında Türkiye 16 ncı sıradadır. Türkiye nin İngiltere ye sattığı ihraç malları arasında ise, moher, tiftik ve deve tüyü artık yoktur. Türk kuru üzümü 1825 de İngiltere nin yaptığı ithalatta birinci sırayı 3

4 tutarken,1855 de onuncu sıraya düşmüştü.(12) Görüldüğü gibi, Osmanlı İmparatorluğu nun dış ticareti, kendi yerli sanayini, tarım ve hayvancılığını yıkıp atmıştı. 3. İhracatın dış ticaret açığını dengeleyememesi, giderek mali bir açmazı getirdi. II nci Mahmut döneminde yapılan sürekli devalüasyonlarla, bir düka altını 1823 de kuruş i- ken, 1838 de 35 kuruşa çıktı. Mali bunalım 1840 da iyice derinleşince, Osmanlı Hazinesi aynı yıl çıkardığı tahvilleri Londra daki bir bankaya satarak, ilk dış borçlanmayı gerçekleştirdi.(13) Avrupa artık Osmanlı İmparatorluğu na sadece mal satmakla yetinmemeye, sermaye yatırımı (borç vererek) ile de Osmanlı maliyesini denetim altına almaya başladı. Kırım Savaşı ile birlikte yabancı sermaye ülkeye akacak, devamında, yirmi yıl gibi kısa bir sürenin sonunda devlet iflas edecekti. 4. Osmanlı Eyaleti olan Mısır da, Ticaret Antlaşması nın kurbanı oldu. Vali Mehmet Ali Paşa, dış ticareti devletleştirmiş ve buradan elde ettiği gelirle ve devlet eliyle, 1816 dan başlayarak hızlı bir sanayileşmeye girişmişti, Fabrika binalarını devlet inşa etmekte, bütün yatırımları yapmakta ve fabrikaların imalatını yine devlet satmaktaydı. Bu iş yerlerinde 70 bin işçi çalışıyordu. İngiliz donanmasının tehditi altında 1838 Ticaret Antlaşmasını kabul eden Mısır da, 1878 yılına gelindiğinde, sanayide çalışan işçi sayısı 70 binden 35 bine düşmüştü. Çöküşün sebebi, Avrupa ya yüzde bir gümrük vergisiyle pamuk ihracı, dışarıdan ise yüzde sekiz vergiyle kumaş ithaliydi. Bu nedenle pamuk üretimi gerileyince, köylülerin çoğu topraklarını kaybettiler yılına gelindiğinde, tarımdaki faal nüfusun yüzde 36.6 sı topraksız tarım işçisiydi.(14) 5. Yabancılar devletin iç işlerinde onay makamı haline geldiler. Osmanlı devlet adamları, iktidara geçmek için elçiliklere sığınmayı tek çıkar yol olarak gördüler. Yabancı müdahalesi sonucu, Abdülmecit, 22 yıl süren saltanatı süresince 22 defa sadrazam değiştirmek zorunda kaldı.(15) 6. Devlet kademeleri yabancı uzmanlarla doldu de kurulan Ziraat ve Ticaret Meclisi nin müsteşarı bir İngiliz idi. Ekonominin durumunun düzeltilmesi ve yönetilmesi ile görevli Meclis-i Maliye de üç yabancı delege oy sahibiydi.(16) 7. Ordunun ıslahı düşüncesiyle, donanma İngiliz Amirali Limpus a, Jandarma Fransız Generali Bauman a, Ordu ise Alman yönetimine teslim edildi. Islah Heyeti ile gelen ve uzun yıllar kalan General von Der Goltz (Golç Paşa), Alman Feldmareşali Walderze ye gönderdiği mektupta, ülkesinin yardım maskesi altında gizlenen asıl niyetini açıklamaktaydı: Öte yandan bu askerler (300 bin kişilik Redif kuvveti) üzerinde doğrudan doğruya nüfuzumu kullanarak, Osmanlı ordusunun idaresini, evvelkinden ziyade ve artık elimizden bir daha hiç alınmayacak biçimde ele geçirebileceğiz. (17) 8. Tanzimat Batıcılığı, Batı nın yaşayış tarzını da memlekete soktu. Abdülmecit döneminde lüks ve israf görülmemiş şekilde arttı. Padişah saraylar yaptırmakta, inşa ettirdiği köşkleri ve yalıları nazırlarına ihsan etmekteydi larda İstanbul a 11.5 milyar kuruş değerinde mal gelmekteydi. Ancak İstanbul dan yapılan ihracat 274 milyon kuruştan ibarettir.(18) 9. Bu oluşum, halk kitlelerinin günümüze kadar ulaşan tepkilerine yol açtı. İthal kültürü ve bunun ekonomik fonksiyonunu sevmeyen halk, Batı tarzı yaşamı ve yaşayanları gavurlukla niteledi. Halk ancak öteki dünyada kavuşmayı hayal edebileceği bir mutluluğun tek ümit kaynağı olarak şuursuzca dinine sarıldı da kaldırılan iltizam usulüne, 1841 de tekrar dönüldü. Mültezimler, mahsulü daha ucuza almak için, mahsulü tarladan almayı geciktirince, köylü büyük kayıplara uğradı. Toprak 4

5 giderek mültezim ve ortağı tefecilerin eline geçmeye başladı.bunun sonucunda, toprak düzeninin temeli olan tımar sistemi çöktü. 11. Kırım Savaşı nın çıkmasıyla birlikte, İngiltere ve Fransa, Osmanlı İmparatorluğu nun yanında savaşa katılarak, Osmanlı ülkesinin fiilen hamisi durumuna geldiler. Savaşın bahanesi olan Kutsal Yerler Meselesi ni çözümleyecek reformların yapılmasını dayattılar ve reformların uygulanmasında Avrupalı devletlerin kefil gösterilmesini istediler. Bu dayatma ve istekler doğrultusunda, Osmanlı İmparatorluğu nda kurulacak olan sömürü düzeninin üzerine oturacağı Islahat Fermanı 18 Şubat 1856 da yayımlandı. Ferman ın üçte ikisi azınlıkların imtiyazlarına, geri kalan kısmı da, Osmanlı İmparatorluğu ndaki yabancıların imtiyazlarına ayrılmıştı. Ferman metni, Paris Barış Konferansı için toplanmış olan ülkelere gönderildi. Ferman metni, yarattığı olumlu etki nedeniyle imzalanan Paris Barış Antlaşması na dahil edildi. Antlaşmanın 10 ncu maddesi, Osmanlı İmparatorluğu nun Avrupa Devletler Topluluğu na kabul edildiğini belirtiyordu. Ticaret antlaşmasının imzalanmasından 17 yıl sonra Avrupalı olmuştuk. Artık sıra, Avrupalı devletlerin istedikleri reformların arka arkaya yapılmasındaydı. Ancak yapılan reformlar, İngiliz ve Fransızların 1860 da Lübnan ı işgal etmelerine, Avusturya nın 1875 de Bosna-Hersek i ilhak etmesine, Avrupalı devletlerin baskısı ile, Girit in 1887 de ö- zerklik kazanmasına, 93 Harbi nde Rusların Yeşilköy önlerine gelene kadar Avrupalıların kıllarını bile kıpırdatmamalarına mani olamadı. 12. Osmanlı Devleti, gerek ticaret antlaşması sonrasında, gerekse Kırım Harbi nedeniyle hızla dış ticaret açığı vermeye, açık oranında da borçlanmaya başladı. Aradaki fark başka bir kaynak bulunamadığından, borçla kapatılmaya başlandı. Avrupalı borç vermeye hazırdı. Devlet, Kırım Savaşı sürerken ilk borcunu İngiltere den aldı. (1854) Ancak giderek artan dış ticaret ve bütçe açıkları nedeniyle, Devlet arasındaki yirmi yılda 15 kez dış borç aldı milyon Osmanlı lirası borçlandı Ancak ele geçen milyon Osmanlı lirasıydı. Alınan borçların yatırımlarda kullanılmaması, borçların ana para ve ağır faiz geri ödemeleri, Osmanlı Devleti ni içinden çıkamayacağı bir dış borç batağına sürükledi. Alınan ilk borçtan 20 yıl sonra devlet iflas etti. Bunun sonucunda, 1881 yılında, 7 ülkeden oluşan Düyun-u Umumiye İdaresi kuruldu. Ödenemeyen borçlara karşılık ülkenin tüm gelirleri ve doğal kaynaklarına el konuldu. Lozan da bu borçları üstlendik. Son Osmanlı borcunu 1954 de ödedik. Borç sarmalından tam 100 yıl sonra kurtulabilmiştik de çıkarılan Arazi Nizamnamesi ile, miri (devlet) toprağın özel mülkiyete girmesi kolaylaştı. Timar sistemi daha önceden ortadan kalkmış olduğundan,bu topraklar tasarruf sahibine tapu ile bağlanmakta, özel mülkiyet hakkı kanuni teminata bağlanmaktaydı tarihli bir diğer fermanla da, devlet toprakları özel çiftlik olarak satılmaya başlandı. Çıkarılan bu kanunlarla, derebeyliği perçinlendi yılına gelindiğinde, nüfusun yüzde 5 ini bulan derebeyi ve ağanın elinde, ekilebilir toprağın yüzde 65 i bulunuyordu. Üretim hızş,la düştü. Köylü topraksız kalmıştı. Buğday ve pirinç gibi ürünler dışarıdan alınıp şehirlerin ihtiyaçları karşılanmaya çalışıldı. Ancak yoksul Anadolu da kıtlıktan dolayı binlerce kişi öldü. Kıtlık 1874 de Bütün Ankara, Kırşehir, Yozgat, Çankırı ve Sivas ı sardı. Ankara dan gelen ve Basiret Gazetesi nde yayımlanan bir telgrafta, Burada günde nüfus dökülüp gidiyor. Açlıktan nisvan ve sübyanın (kadınların ve küçük çocukların) feryatları tahammül edilmez vaziyettedir denilmekteydi. Kırşehir den gönderilen ve 15 Mayıs ta yayımlanan bir mektupta aynı kıtlıktan söz edilmektedir. 24 Mayıs ta gelen bir haberde ise, Köylünün ölmüş hayvanat laşesi, ağaç kabuğu ve ayrık tabir edilen ot kökü yediği anlatılmaktadır.(19) 14. Yabancılara toprak mülkiyeti hakkı tanıyan, Tebaa-i Ecnebiyenin Emlake Mutasarrıf Olmaları Hakkında Kanun, 18 Haziran 1867 de çıkarıldı. Arkasından, Avrupalı devletlerin baskısı ile 9 Haziran 1868 de ek bir protokol ve 1869 Arazi Nizamnamesi ile, yabancı uyruklulara ek imtiyazlar sağlandı. Yabancılar yerli aracıları kullanarak geniş arazilere sahip oldular. Köylü ırgatlaştı. Bunun yanında denizaşırı ülkelerden düşük maliyetli buğday Avrupa ya 5

6 akmaya başladı. Fransa, Almanya gibi ülkeler çiftçilerini korumak için gümrük duvarlarını iyice yükseltirken, kapitülasyon rejimi altındaki Osmanlı İmparatorluğu, çiftçisini koruma hakkına sahip olmadığından, ülkede tarım üretimi gelişemedi. Türkiye buğday ithal eden ülke haline geldi.(20) 15. Tütün tekeli, 30 yıl süre ile, Düyun-u Umumiye İdaresi tarafından, Alman ve Avusturya bankalarının kurdukları, kısaca Reji denilen, Müşterekülmenfaa İnhisar-ı Duhan-ı Aliye-i Osmaniye adlı şirkete bırakıldı.tütün, bu şirketin tespit ettiği fiyatla, Reji tarafından alınacak ve satılacaktı. Böylelikle Osmanlı tütün tüccarları ve tütün ekicileri açıkta kaldı. Reji daima alış fiyatını düşük tuttu, satış fiyatını ise sürekli arttırdı yılında tütün alış fiyatı 7.6 kuruş, satış fiyatı 26.1 kuruştu yılına gelindiğinde ise, alış fiyatı 10.3 kuruş iken, satış fiyatı kuruş olmuştu.(21) Bu fark doğal olarak tütün kaçakçılığını körükledi. Düyun-u Umumiye İdaresi nin baskısıyla, Hükümet bir kanun çıkardı. Kanuna göre, Reji özel bir jandarma gücü kurabilecekti. Reji kolcuları ile, kaçakçılar arasında çıkan çatışmalarda, binlerce Anadolu insanı öldürüldü. Abdülhamit idaresi bu reji işine son vermeyi düşündü. Ancak imtiyaz süresi henüz dolmadığından, buna cesaret edemedi yılına gelindiğinde imtiyaz süresi dolmak üzereydi. İktidara gelen İttihat ve Terakki Partisi, Balkan Savaşı nın yenilgisini bir ölçüde telafi etmek için Edirne yi geri almaya kararlıydı Ancak para yoktu. Para reji imtiyazının 15 yıl daha uzatılması şartıyla bulunabildi. Bu jandarmalı reji idaresi ancak Cumhuriyet idaresi altında kaldırılabildi. Yabancı tekel yerine, devlet tekeli kuruldu. 16. Avrupalı devletlere, içişlerimize müdahale yetkisi veren reformların güttüğü amaç, Hıristiyanları imtiyazlı tebaa haline sokmaktı. İmparatorluğun en ücra köşelerinde bile yüzlerce konsolosluk açılarak, bunların durumu güçlendirildi. Konsolosların çoğu Ermeni ve Rum du. Bu nedenle Ermeni ve Rum kolonileri, Anadolu şehirlerine yerleşip güçlendiler. Bulundukları bölgenin ticari faaliyetlerini ele geçirdiler. Ankara da bütün dükkanlar Hıristiyanların elindedir ve bu yüzden, bu Müslüman şehrinde Pazar günü aradığın hiçbir şeyi bulmak mümkün değildir. (22) Ege kıyı şeridindeki verimli topraklar Hıristiyan tebaanın eline geçmeye başladı. Rum köylüleri yavaş yavaş içerilere ilerlerken, Türkler sürekli bir biçimde yerlerini onlara bıraktılar. İzmir çevresi silme Rum doldu. 17. Kurtuluş Savaşı nın sonuna kadar, azınlıklar ülkenin belli başlı gelir kaynaklarını ellerinde tuttular yılında, Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde yatırılmış olan sermayenin yüzde 85 i, İstanbul daki esham ve kambiyo borsasındaki alıcı simsarların yüzde 95 i gayri Müslim di.(23) döneminde Fransızlara ait 19, arasında Amerikalılara ait 435, yılları arasında, Avusturyalılara, Almanlara ve İngilizlere ait yüzlerce yabancı okul açıldı. Bu okullarda, çoğu Ermeni ve Rum olmak üzere 40 binin üzerinde öğrenci okuyordu.(24) Bu örgütlenmenin sonucu, Ermeni ve Rumlar, devlet kademelerinin en üstlerine kadar çıktılar. Bakanlık görevlerinde bulundular. Yetkilerini yabancı ülkelerin hizmetinde kullanarak tam bir ihanet örneği sergilediler. Trablusgarb Savaşı ndan sonra, İtalya ile bir anlaşmaya varılmak üzere çalışıldığı sırada, Hariciye Nazırı Noradongiyan Efendi nin, İtalyanlara, Durumumuz fenadır. Ne isterseniz vermeye mecburuz. Fırsatı kaçırmayın, istediklerinizde ısrar edin. tavsiyesinde bulunması ibret vericidir.(25) 19. Tanzimat ve devamında, yabancıların elinde, Türk Milleti aleyhine bir yönetici zümresi ortaya çıktı. Bu bürokrasinin fonksiyonu, ülkeyi Avrupa sermaye gruplarının çıkarları doğrultusunda yönetmekti. Bu sınıf, en büyük gelişimini II nci Abdülhamit döneminde buldu. Büyük teşebbüslere girmek isteyen yerli sermayeye engel oldu. Anonim şirketlerin kuruluşu bile, Padişah a karşı toplantı yeri olan bir dernek diye gösterilerek yasak edildi. Abdülhamit in uzun süren saltanatı döneminde tek bir yerli şirket kurulamadı.(26) 6

7 yılına gelindiğinde Osmanlı İmparatorluğu, artık emperyalizmin paylaşmak için peşinde koştuğu yarı sömürge bir ülke olmuştu. Almanya nın kapitalist bir devlet olarak yükselmesi ve dünya pazarlarından pay kapmak için gösterdiği yoğun çabalar, Fransa ve İngiltere yi birbirine yaklaştırdı. Osmanlı Devleti Almanya nın yanında girdiği savaştan yenik çıktı ve Sevr Antlaşması ile tarihten silindi. Ekonomik ve siyasal vesayet, ancak Kurtuluş Savaşı ile ortadan kaldırılabilecektir. SONUÇ Antlaşması, ekonomik bağımsızlığın elde edildiği 1929 yılına kadar sürmüş, dış borç tuzağından kurtulmak ise daha uzun zaman (1954) almıştır. Osmanlı İmparatorluğu, Ticaret Antlaşması ve devamındaki uygulamalara (reformlara) rağmen, Avrupa ailesine giremedi. Sanayi, tarımı ve ticareti yok oldu. Çok kısa bir süre içinde iflasa sürüklendi, sürekli toprak kaybetti, parçalandı ve yok oldu. Bugün de, 1838 Ticaret Antlaşması uygulama sonuçlarıyla, Ankara ve Gümrük Birliği Antlaşmaları nın imzalanmasından sonra ortaya çıkan durum arasında önemli benzerliklerin olduğu görülmektedir. AB nin dayatmasıyla hayata geçirilen/geçirilmeye çalışılan uygulamalar, Türkiye yi, geçmişte olduğu gibi yine yıkıma götürmektedir. Türkiye nin, Balta Limanı nı, Tanzimat ve Islahat Fermanları nı çok iyi bilmesi ve geçmişten ders alması gerekiyor. Zira tarih tekerrür etmeye başlamıştır. KAYNAKÇA ve NOTLAR: 1. Milli Kurtuluş Tarihi, Cilt-IV, Doğan AVCIOĞLU, Tekin Yayınevi, 1978, İSTANBUL. 2. ATATÜRK ün 1 Mart 1922 de Meclis i açış konuşmasından. 3. Milli Kurtuluş Tarihi age. 4.Türkiye Üzerine Notlar, Metin AYDOĞAN,Umay Yayınları, Temmuz 2005, İSTANBUL. Tayfun UZUN tayfun@uzun.us 5. Avrupalılar, bu denli ağır ve tek yanlı antlaşmayı Türkiye ye bu denli kolay kabul ettirmenin şaşkınlığına uğradılar..şaşkınlıklarını açık ve net olarak belirttiler: Fransa nın Ankara eski Büyükelçisi Eric Routeau: Türkiye büyük ödünler verdiği çok haksız bir antlaşmaya imza attı. Bu antlaşma yeniden düzenlenmezse, Türkiye nin ekonomisi açısından bir felaket olur. Avrupa bir Pazar istiyordu, isrediğini fazlasıyla elde etti. (Türkiye Üzerine Notlar..age.) Avrupa Parlamentosu nun Yunanlı üyesi Yannos Karranidiotis: Gümrük Birliği ekonomi ve ticarette Türkiye nin değil, Avrupa nın yararına işleyecektir. (Türkiye Üzerine Notlar..age.) 6. Türkiye nin Düzeni, Doğan AVCIOĞLU, Tekin Yayınları, 1974, İSTANBUL. 7. Türkiye nin Düzeni age Antlaşması nın bir eşini Fransızlar aynı yılın Kasım ayında Osmanlı Devletine imzalattılar. Fransa yı; - 18 Mayıs 1839 da Löbek, Brem ve Hamburg şehirleri, - 02 Eylül 1839 da Sardunya, - 31 Ocak 1840 da İsveç ve Norveç, - 02 Mart 1840 da İspanya, - 14 Mart 1840 da Flemenk, (Hollanda) - 20 Nisan 1840 da Belçika, - 22 Ekim 1840 da Prusya, - 01 Mayıs 1841 de Danimarka, - 07 Haziran 1841 de Toskana izledi.(türkiye de Geri Kalmışlığın Tarihi, İsmail CEM, Cem Yayınevi, Ocak 1977, İstanbul.) 9. Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye, Stefanos YERASİMOS, Gözlem Yayınları, Ocak 1977, İSTANBUL. 7

8 10.Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye age. 11. Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye age. 12. Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye age. 13. IMF Kıskacında Türkiye, Yalçın DOĞAN, Toplum yayınevi, Haziran 1980, ANKARA 14. Türkiye nin Düzeni age 15. Türkiye de Geri Kalmışlığın Tarihi age. 16. Türkiye de Geri Kalmışlığın Tarihi age. 17. İsmet İNÖNÜ HATIRALARINDA, Birinci Dünya Savaşı nda ordumuza hakim olan Almanlar, eğer savaş kazanılmasaydı, bir daha geri dönmemek üzere gelmişlerdi demektedir.(hatıralar, İsmet İNÖNÜ, Yenigün Yayıncılık, Aralık 1999, Ankara) 18. Türkiye de Geri Kalmışlığın Tarihi age. 19. Türkiye de Geri Kalmışlığın Tarihi age. 20. Türkiye nin Düzeni age 21. Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye age 22. Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye age 23. Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye age 24. Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye age 25. Türkiye nin Düzeni age 26. Az Gelişmişlik Sürecinde Türkiye age 8

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Yakın Doğu Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi ne aittir. Bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan

Detaylı

İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER... III GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ DÜNYADA SİYASİ DURUM 1. Üçlü İttifak... 5 2. Üçlü İtilaf...

İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER... III GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ DÜNYADA SİYASİ DURUM 1. Üçlü İttifak... 5 2. Üçlü İtilaf... İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER... III GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ DÜNYADA SİYASİ DURUM 1. Üçlü İttifak... 5 2. Üçlü İtilaf... 7 a. Fransız-Rus İttifakı (04 Ocak 1894)... 7 b. İngiliz-Fransız

Detaylı

II. MAHMUT (1808-1839) DÖNEMİ TANER ÖZDEMİR DETAY TARİHÇİ

II. MAHMUT (1808-1839) DÖNEMİ TANER ÖZDEMİR DETAY TARİHÇİ II. MAHMUT (1808-1839) DÖNEMİ TANER ÖZDEMİR DETAY TARİHÇİ TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ Halk arasında gâvur padişah ve püsküllü bela olarak adlandırılan padişah II.

Detaylı

Lozan Barış Antlaşması

Lozan Barış Antlaşması Lozan Barış Antlaşması Anlaşmanın Nedenleri Anlaşmanın Nedenleri Görüşme için İzmir de yapılmak istenmiş fakat uluslararası antlaşmalar gereğince tarafsız bir ülkede yapılma kararı alınmıştır. Lozan görüşme

Detaylı

MİLLİ MÜCADELE TRENİ www.egitimhane.com

MİLLİ MÜCADELE TRENİ www.egitimhane.com MİLLİ MÜCADELE TRENİ TRABLUSGARP SAVAŞI Tarih: 1911 Savaşan Devletler: Osmanlı Devleti İtalya Mustafa Kemal in katıldığı ilk savaş Trablusgarp Savaşı dır. Trablusgarp Savaşı, Mustafa Kemal in ilk askeri

Detaylı

AVRUPA VE OSMANLI (18.YÜZYIL) GERİLEME DÖNEMİ

AVRUPA VE OSMANLI (18.YÜZYIL) GERİLEME DÖNEMİ AVRUPA VE OSMANLI (18.YÜZYIL) GERİLEME DÖNEMİ 1. Osmanlı İmparatorluğu nun Gerileme Devrindeki olaylar ve bu olayların sonuçları göz önüne alındığında, aşağıdaki ilişkilerden hangisi bu devir için geçerli

Detaylı

C D E C B A C B B D C A A E B D D B E B A A C B E E B A D B

C D E C B A C B B D C A A E B D D B E B A A C B E E B A D B 1- XIX. ve XX. yüzyılın başlarında. Osmanlı. Devleti her alanda çöküntü içinde olmasına karşılık, varlığını ve bağımsızlığını uzun süre korumuştur. Bu durumun en önemli nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?

Detaylı

Musul Sorunu'na Lozan'da bir çözüm bulunamadı. Bu nedenle Irak sınırının belirlenmesi ileri bir tarihe bırakıldı.

Musul Sorunu'na Lozan'da bir çözüm bulunamadı. Bu nedenle Irak sınırının belirlenmesi ileri bir tarihe bırakıldı. MUSUL SORUNU VE ANKARA ANTLAŞMASI Musul, Mondros Ateşkes Anlaşması imzalanmadan önce Osmanlı Devleti'nin elinde idi. Ancak ateşkesin imzalanmasından dört gün sonra Musul İngilizler tarafından işgal edildi.

Detaylı

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ DERSİ I.DÖNEM MÜFREDAT PROGRAMI

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ DERSİ I.DÖNEM MÜFREDAT PROGRAMI HAFTALAR KONULAR 1. Hafta TÜRK DEVRİMİNE KAVRAMSAL YAKLAŞIM A-) Devlet (Toprak, İnsan Egemenlik) B-) Monarşi C-) Oligarşi D-) Cumhuriyet E-) Demokrasi F-) İhtilal G-) Devrim H-) Islahat 2. Hafta DEĞİŞEN

Detaylı

T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DERS NOTU I. DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL DURUMU. Ekonomik Durum:

T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DERS NOTU I. DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL DURUMU. Ekonomik Durum: T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DERS NOTU I. DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL DURUMU Ekonomik Durum: 1. Avrupa daki gelişmelerin hiçbiri yaşanmamıştır. Avrupa da Rönesans ve Reform

Detaylı

Lozan Barış Antlaşması (24 Temmuz 1923)

Lozan Barış Antlaşması (24 Temmuz 1923) Lozan Barış Antlaşması (24 Temmuz 1923) Lozan Antlaşması, Türk Kurtuluş Savaşı nı sona erdiren antlaşmadır. Bu antlaşma ile Misak-ı Milli büyük ölçüde gerçekleşmiştir. Şekil 1. Kasım 1922 de Lozan Konferansı

Detaylı

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Yakın Doğu Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi ne aittir. Bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan

Detaylı

1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ

1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ 13 1.1.Türkiye Ekonomisine Tarihsel Bakış Açısı ve Nedenleri 14 1.2.Tarım Devriminden Sanayi Devrimine

Detaylı

II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ

II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ 1908 II. Meşrutiyete Ortam Hazırlayan Gelişmeler İç Etken Dış Etken İttihat ve Terakki Cemiyetinin faaliyetleri 1908 Reval Görüşmesi İTTİHAT ve TERAKKÎ CEMİYETİ 1908 İhtilâli ni düzenleyen

Detaylı

İÇİNDEKİLER İLKSÖZ... 1

İÇİNDEKİLER İLKSÖZ... 1 İÇİNDEKİLER İLKSÖZ... 1 BÖLÜM 1: SEÇİLMİŞ KAVRAMLAR BÖLÜM 2: BÜYÜK DÖNÜŞÜM VE OSMANLILAR BÜYÜK DÖNÜŞÜMÜN İZLERİ...11 DEVRİMLER ÇAĞI VE OSMANLILAR...14 a) Sanayi Devrimi... 14 b) Fransız Devrimi... 17 c)

Detaylı

İktisat Tarihi I. 5/6 Ocak 2017

İktisat Tarihi I. 5/6 Ocak 2017 İktisat Tarihi I 5/6 Ocak 2017 I. Dünya Savaşı öncesinde merkezi devletin yıllık vergi gelirleri, imparatorluk ölçeğindeki toplam üretim ve gelirin % 11 ini aşıyordu İlk dış borçlar 1840 lı yıllarda Galata

Detaylı

BİRİNCİ MEŞRUTİYET'İN İLANI (1876)

BİRİNCİ MEŞRUTİYET'İN İLANI (1876) BİRİNCİ MEŞRUTİYET'İN İLANI (1876) I. Meşrutiyete Ortam Hazırlayan Gelişmeler İç Etken Dış Etken Genç Osmanlıların faaliyetleri İstanbul (Tersane) Konferansı BİRİNCİ MEŞRUTİYET'İN İLANI (1876) Osmanlı

Detaylı

İktisat Tarihi I

İktisat Tarihi I İktisat Tarihi I 07.12.2017 İltizamın Yaygınlaşması 16. yüzyılın ikinci yarısında başlayan mali bunalım, 17. ve 18. yüzyıllarda da sürdü. Merkezi devletin taşradaki etkinliğini yitirmesi tarımsal artığı

Detaylı

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Yakın Doğu Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi ne aittir. Bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan

Detaylı

HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ

HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü Uzman Yardımcısı Sıla Özsümer ARALIK 2016 1. ÖZET BİLGİLER Resmi Adı :Hollanda Krallığı Başkenti :Amsterdam Nüfusu :17 Milyon Yüzölçümü :41,526 km2

Detaylı

1.- GÜMRÜK BİRLİĞİ: 1968 (Ticari engellerin kaldırılması + OGT) 2.- AET den AB ye GEÇİŞ :1992 (Kişilerin + Sermayenin + Hizmetlerin Serbest Dolaşımı.

1.- GÜMRÜK BİRLİĞİ: 1968 (Ticari engellerin kaldırılması + OGT) 2.- AET den AB ye GEÇİŞ :1992 (Kişilerin + Sermayenin + Hizmetlerin Serbest Dolaşımı. TÜRKİYE AB İLİŞKİLERİ HAFTA 2 Roma Antlaşması Avrupa Ekonomik Topluluğu AET nin kurulması I. AŞAMA AET de Gümrük Birliğine ulaşma İngiltere, Danimarka, İrlanda nın AET ye İspanya ve Portekiz in AET ye

Detaylı

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Yakın Doğu Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi ne aittir. Bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan

Detaylı

TÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr.İlkay DELLAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

TÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr.İlkay DELLAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr.İlkay DELLAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1 1923-1938 Atatürk Dönemi 2 Cumhuriyetin İlk On Yılında Ekonomideki Gelişmeler 3 Giriş Türkiye Cumhuriyeti

Detaylı

UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ Atatürk İlkeleri ve İnkilâp Tarihi 1 1.Ders

UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ Atatürk İlkeleri ve İnkilâp Tarihi 1 1.Ders UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ Atatürk İlkeleri ve İnkilâp Tarihi 1 1.Ders XIX. YÜZYIL ISLAHATLARI VE SEBEPLERİ 1-İmparatorluğu çöküntüden kurtarmak 2-Avrupa Devletlerinin, Osmanlı nın içişlerine karışmalarını

Detaylı

SORU CEVAP METODUYLA TEKRAR (YÜKSELİŞ-DURAKLAMA VE AVRUPA)

SORU CEVAP METODUYLA TEKRAR (YÜKSELİŞ-DURAKLAMA VE AVRUPA) SORU CEVAP METODUYLA TEKRAR (YÜKSELİŞ-DURAKLAMA VE AVRUPA) Osmanlı devletinde ülke sorunlarının görüşülüp karara bağlandığı bugünkü bakanlar kuruluna benzeyen kurumu: divan-ı hümayun Bugünkü şehir olarak

Detaylı

İktisat Tarihi I. 29/30 Aralık 2016

İktisat Tarihi I. 29/30 Aralık 2016 İktisat Tarihi I 29/30 Aralık 2016 19. Yüzyılda Osmanlı İktisadi Dünya Görüşünün Klasik Prensiplerindeki Değişmeler Osmanlı Devleti nin klasik dönemde iktisadi hayata olan müdahalelerinin temelinde faktör

Detaylı

Çevreleşme: Dünya ekonomi hiyerarşisi içinde, merkez çevre ilişkileri ve hiyerarşi içine eklemlenme süreci

Çevreleşme: Dünya ekonomi hiyerarşisi içinde, merkez çevre ilişkileri ve hiyerarşi içine eklemlenme süreci DERS 1: OSMANLI İMPARATORLUĞUNDAN KALAN MİRAS Zaman ve Mekân Boyutu Dün, Bugün, Yarın 1820-1913: Dış ticarete ve yabancı sermayeye açılan geleneksel tarım ağırlıklı yapı, 1913-1950: İki Dünya Savaşı ve

Detaylı

İÇİNDEKİLER. A. Tarih B. Siyasal Tarih C. XIX.yüzyıla Kadar Dünya Tarihinin Ana Hatları 3 D. Türkiye"nin Jeo-politik ve Jeo-stratejik Önemi 5

İÇİNDEKİLER. A. Tarih B. Siyasal Tarih C. XIX.yüzyıla Kadar Dünya Tarihinin Ana Hatları 3 D. Türkiyenin Jeo-politik ve Jeo-stratejik Önemi 5 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ V GİRİŞ 1 A. Tarih B. Siyasal Tarih C. XIX.yüzyıla Kadar Dünya Tarihinin Ana Hatları 3 D. Türkiye"nin Jeo-politik ve Jeo-stratejik Önemi 5 BİRİNCİ BÖLÜM: AVRUPA SİYASAL TARİHİ 1 2 I.

Detaylı

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Yakın Doğu Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi ne aittir. Bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan

Detaylı

Ticaret ve Devlet. 21 Kasım 2017

Ticaret ve Devlet. 21 Kasım 2017 Ticaret ve Devlet 21 Kasım 2017 İç ve dış ticaretin Osmanlı ekonomisinde çok önemli bir yeri vardı. Osmanlı ticaret dünyası provizyonizm ile fiskalizmin teşkil ettiği çifte amacın koordinatında oluştu

Detaylı

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4.

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4. AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4. Ülkelerin Büyüme Oranı 5. Ülkelerin Kişi Başına Gayri Safi Yurtiçi

Detaylı

HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ

HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ HOLLANDA ÜLKE PROFİLİ Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü Uzman Yardımcısı Hande TÜRKER NİSAN 2018 1. ÖZET BİLGİLER Resmi Adı :Hollanda Krallığı Başkenti :Amsterdam Nüfusu :17 Milyon Yüzölçümü :41,526 km2

Detaylı

İNKILAP TARİHİ VİZE BÖLÜMÜ ALTIN SORULAR. 1- Osmanlı da ilk kez yabancı ülkeye seyahat eden padişah kimdir? CEVAP: Abdülaziz.

İNKILAP TARİHİ VİZE BÖLÜMÜ ALTIN SORULAR. 1- Osmanlı da ilk kez yabancı ülkeye seyahat eden padişah kimdir? CEVAP: Abdülaziz. İNKILAP TARİHİ VİZE BÖLÜMÜ ALTIN SORULAR NotCopy Yayınlarının izni dahilinde paylaşılmıştır Başarılar dileriz 1- Osmanlı da ilk kez yabancı ülkeye seyahat eden padişah kimdir? CEVAP: Abdülaziz. 2- Dil,

Detaylı

Bu durumun, aşağıdaki gelişmelerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir?

Bu durumun, aşağıdaki gelişmelerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir? 1)Birinci İnönü Savaşının kazanılmasından sonra halkın TBMM ye ve düzenli orduya güveni artmıştır. Bu durumun, aşağıdaki gelişmelerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir? A)TBMM seçimlerinin yenilenmesine

Detaylı

Prof. Dr. İlhan F. AKIN SİYASÎ TARİH Beta

Prof. Dr. İlhan F. AKIN SİYASÎ TARİH Beta Prof. Dr. İlhan F. AKIN SİYASÎ TARİH 1870-1914 Beta Yayın No : 3472 Politika Dizisi : 08 1. Bası - Ocak 2017 - İstanbul (Beta A.Ş.) ISBN 978-605 - 333-801 - 7 Copyright Bu kitabın bu basısının Türkiye

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Münevver Cebeci Marmara Üniversitesi, Avrupa Birliği Enstitüsü

Yrd. Doç. Dr. Münevver Cebeci Marmara Üniversitesi, Avrupa Birliği Enstitüsü Yrd. Doç. Dr. Münevver Cebeci Marmara Üniversitesi, Avrupa Birliği Enstitüsü AVRUPA BİRLİĞİNEDİR? Hukuki olarak: Uluslar arası örgüt Fiili olarak: Bir uluslararası örgütten daha fazlası Devlet gibi hareket

Detaylı

HAZİRAN AYINDA ÖNE ÇIKAN GELİŞMELER. AB Liderleri Jean-Claude Juncker in AB Komisyonu Başkanı Olması İçin Uzlaştı

HAZİRAN AYINDA ÖNE ÇIKAN GELİŞMELER. AB Liderleri Jean-Claude Juncker in AB Komisyonu Başkanı Olması İçin Uzlaştı SİYASİ GELİŞMELER HAZİRAN AYINDA ÖNE ÇIKAN GELİŞMELER AB Liderleri 27 Haziran da Jean- Claude Juncker i AB Komisyon Başkan adayı olarak belirledi. Schulz yeniden AP Başkanı oldu. AB Liderleri Jean-Claude

Detaylı

Yerli Malı Haftası. Dr.Didem Özgür İstanbul Teknik Üniversitesi Avrupa Birliği Merkezi Araştırma Ofisi

Yerli Malı Haftası. Dr.Didem Özgür İstanbul Teknik Üniversitesi Avrupa Birliği Merkezi Araştırma Ofisi Yerli Malı Haftası Dr.Didem Özgür İstanbul Teknik Üniversitesi Avrupa Birliği Merkezi Araştırma Ofisi I. Dünya Savaşı ve Bağımsızlık Savaşları 1. DÜNYA SAVAŞI: 28 Temmuz 1914-11 Kasım 1918 ÇANAKKALE SAVAŞI:

Detaylı

BATI CEPHESİ'NDE SAVAŞ

BATI CEPHESİ'NDE SAVAŞ T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK TEOG ÇIKMIŞ SORULAR - 3. ÜNİTE Batı cephesinde Kuvâ-yı Millîye birliklerinin faaliyetlerini ve düzenli ordunun kurulmasını değerlendirir.türk milletinin Kurtuluş Savaşı

Detaylı

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI, (1)

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI, (1) BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI, 1914-1918 (1) Topyekûn Savaş Çağı ve İlk Büyük Küresel Çatışma Mehmet Beşikçi I. Dünya Savaşı nın modern çağın ilk-en büyük felaketi olarak tasviri Savaşa katılan toplam 30 ülkeden

Detaylı

HOLLANDA ÜLKE RAPORU 12.10.2015

HOLLANDA ÜLKE RAPORU 12.10.2015 HOLLANDA ÜLKE RAPORU 12.10.2015 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Hollanda ya ihracat yapan 361 firma bulunmaktadır. 30.06.2015 tarihi itibariyle Ekonomi Bakanlığı

Detaylı

KURTULUŞ SAVAŞI ( ) Gülsema Lüyer

KURTULUŞ SAVAŞI ( ) Gülsema Lüyer KURTULUŞ SAVAŞI (1919-1922) Gülsema Lüyer KURTULUŞ SAVAŞI (1919-1922) Mondros Mütarekesi ve Mütareke Sonrası Genel Durum İşgaller ve Kurtuluş Savaşı Hazırlık Evresi T.B.M.M. nin Açılması Düzenli Ordu Hazırlıkları,

Detaylı

TERCİH ETTİĞİN OKOL GELECEĞİNDİR MEVLÜT ÇELİK 8.SINIF KAVRAM HARİTASI. Mevlüt Çelik. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük

TERCİH ETTİĞİN OKOL GELECEĞİNDİR MEVLÜT ÇELİK 8.SINIF KAVRAM HARİTASI. Mevlüt Çelik. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER YA İSTİKLÂL YA ÖLÜM TERCİH ETTİĞİN OKOL GELECEĞİNDİR MEVLÜT ÇELİK 19.yy.sonlarına doğru Osmanlı parçalanma sürecine girmişti. Bu dönemde

Detaylı

Prof. Dr. Ekrem Pakdemirli

Prof. Dr. Ekrem Pakdemirli Prof. Dr. Ekrem Pakdemirli www.ekrempakdemirli.com 21.05.2014 1923 sonlarında Cumhuriyet Kurulduğunda Savaşlardan yorgun Eğitim-öğrenim seviyesi oldukça düşük bir toplum Savaşlar sonrası ülke harap ve

Detaylı

EKONOMİK VE PARASAL BİRLİĞE HAZIR MIYIZ?

EKONOMİK VE PARASAL BİRLİĞE HAZIR MIYIZ? EKONOMİK VE PARASAL BİRLİĞE HAZIR MIYIZ? Prof..Dr.Coşkun Can Aktan 12 Eylül 1963 tarihinde imzalanan Ankara Anlaşması nın üzerinden neredeyse 32 yıl geçti. Nihayet bu yılın başında Türkiye ile şimdiki

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 10. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 10. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ KASIM EKİM 017-018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 10. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı 1. 1. XIV. yüzyıl başlarında

Detaylı

ÖRNEK SORU: 1. Buna göre Millî Mücadele nin başlamasında hangi durumlar etkili olmuştur? Yazınız. ...

ÖRNEK SORU: 1. Buna göre Millî Mücadele nin başlamasında hangi durumlar etkili olmuştur? Yazınız. ... ÖRNEK SORU: 1 1914 yılında başlayan Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti açısından, 30 Ekim 1918 de, yenilgiyi kabul ettiğinin tescili niteliğinde olan Mondros Ateşkes Anlaşması yla sona erdi. Ancak anlaşmanın,

Detaylı

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Yakın Doğu Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi ne aittir. Bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan

Detaylı

BİRİNCİ D NYA SAVAŞI

BİRİNCİ D NYA SAVAŞI BİRİNCİ D NYA SAVAŞI KONUYA GİRİŞ BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİNDEKİ GELİŞMELER VE BLOKLAŞMALAR BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI NIN NEDENLERİ / Genel - Başlatan BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI NIN GELİŞİMİ OSMANLI DEVLETİ NİN

Detaylı

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI TARİH

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI TARİH YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI TARİH CEVAP 1: (TOPLAM 2 PUAN) Savaş 2450-50=2400 yılının başında sona ermiştir. (İşlem 1 puan) Çünkü miladi takvimde, MÖ tarihleri milat takviminin başlangıcına yaklaştıkça

Detaylı

Bu durum, aşağıdakilerden hangisin gösteren bir kanıt olabilir?

Bu durum, aşağıdakilerden hangisin gösteren bir kanıt olabilir? DÜNYA GÜCÜ OSMANLI 1. Anadolu Selçuklu Devleti zamanında ve Osmanlı İmparatorluğu nun Yükselme döneminde Anadolu daki zanaatkarlar lonca denilen zanaat gruplarına ayrılarak yöneticilerini kendileri seçmişlerdir.

Detaylı

Serbest ticaret satrancı

Serbest ticaret satrancı Serbest ticaret satrancı Türkiye nin sadece AB nin Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzaladığı ülkelerle anlaşma yapabilmesi Türk dış ticaretini olumsuz etkiliyor. AB ile STA yapan bazı ülkeler Türkiye

Detaylı

Tuba ÖZDİNÇ. Örgün Eğitim

Tuba ÖZDİNÇ. Örgün Eğitim ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ-I Dersin Adı Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi-I Dersin Kodu 630909 Dersin Türü Dersin Seviyesi Dersin AKTS Kredisi Haftalık Ders Saati Zorunlu Önlisans 2 AKTS 2 (Kuramsal)

Detaylı

TESALYA (YUNANİSTAN) SAVAŞI PULLARI (21-4-1898)

TESALYA (YUNANİSTAN) SAVAŞI PULLARI (21-4-1898) TESALYA (YUNANİSTAN) SAVAŞI PULLARI (21-4-1898) 1897 Türk-Yunan Savaşı (TESELYA SAVAŞI) Teselya savaşları nın aslı Girit adası olayları ile başlamıştır, 1894 Haziran'ında Rumlar Halepa Sözleşmesi'nin uygulanmasını

Detaylı

Büyüme stratejisini ihracat temeline dayandıran Türkiye, bu kapsamda ihracata değişik yollarla teşvikler sağlamaktadır.

Büyüme stratejisini ihracat temeline dayandıran Türkiye, bu kapsamda ihracata değişik yollarla teşvikler sağlamaktadır. DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ VEYA İZNİ OLANLARA BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ, DAMGA VERGİSİ VE HARÇ İSTİSNASI Gerek gelişmiş ve gerekse gelişmekte olan ülkeler, ihracatlarının arttırılması konusunda

Detaylı

Bilgi Raporu. KONYA TİCARET ODASI Etüt Araştırma Servisi. Tarih: 24.04.2006

Bilgi Raporu. KONYA TİCARET ODASI Etüt Araştırma Servisi. Tarih: 24.04.2006 KONYA TİCARET ODASI Etüt Araştırma Servisi Tarih: 24.04.2006 Bilgi Raporu Sayı : 2006/130/190-2006/135/95 Konu : Osmanlı Dönemi Merkez Bankacılığı Cumhuriyet Dönemi Merkez Bankacılığı ve TCMB nin Kuruluşu

Detaylı

BALKAN AVASLARI. alkan Savaşları, I. Dünya. Harbinin ayak sesleri niteliğinde olan iki şiddetli silahlı çatışmadır. Birinci Balkan Savaşı nda

BALKAN AVASLARI. alkan Savaşları, I. Dünya. Harbinin ayak sesleri niteliğinde olan iki şiddetli silahlı çatışmadır. Birinci Balkan Savaşı nda BALKAN AVASLARI S. Yazan: ERHAN KANYILMAZ alkan Savaşları, I. Dünya B Harbinin ayak sesleri niteliğinde olan iki şiddetli silahlı çatışmadır. Birinci Balkan Savaşı nda Balkan Devletleri arasında oluşturulan

Detaylı

İktisat Tarihi I. 8/9 Aralık 2016

İktisat Tarihi I. 8/9 Aralık 2016 İktisat Tarihi I 8/9 Aralık 2016 Kredi, Finans ve Servetler İslam dinindeki faiz yasağının kredi ilişkilerinin gelişmesini önlediği sık sık öne sürülür. Osmanlı kredi ve finans kurumları 17. yüzyılın sonlarına

Detaylı

Haftalık ders sayısı 2, yıllık toplam 74 ders saati Kategoriler Alt kategoriler Ders içerikleri Kazanımlar Dersler arası ilişki IV.

Haftalık ders sayısı 2, yıllık toplam 74 ders saati Kategoriler Alt kategoriler Ders içerikleri Kazanımlar Dersler arası ilişki IV. 339 GENEL LİSE Haftalık ders sayısı 2, yıllık toplam 74 ders saati Kategoriler Alt kategoriler Ders içerikleri Kazanımlar Dersler arası ilişki IV. Yeniçağ 3. Yeniçağda Avrupa 6. Eğitim, kültür, bilim ve

Detaylı

KARMA TESTLER 03. A) Yalnız l B) Yalnız II. C) Yalnızlll D) I ve II E) I, II ve III. 2. Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'na girmesine,

KARMA TESTLER 03. A) Yalnız l B) Yalnız II. C) Yalnızlll D) I ve II E) I, II ve III. 2. Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'na girmesine, KARMA TESTLER 03 1. Osmanlı Devleti'nde matbaanın kurulması, I. Sanayi II. Ticaret III.Kültür alanlarından hangileri ile ilgili değişikliğin hız kazanmasını sağlamıştır? A) Yalnızl B) Yalnız II C) Yalnızlll

Detaylı

Fevzi Karamuc;o TARIH 11 SHTEPIA BOTUESE LIBRI SHKOLLOR

Fevzi Karamuc;o TARIH 11 SHTEPIA BOTUESE LIBRI SHKOLLOR Fevzi Karamuc;o TARIH 11 SOSYAL BiLiMLER LiSESi DERS KiTABI SHTEPIA BOTUESE LIBRI SHKOLLOR Prishtine, 2012 ic;indekiler I ÜNiTE: BÜYÜK COGRAFYA KESiFLERi 3 1. BÜYÜK COGRAFYA KESiFLERi 3 A. COGRAFYA KESiFLERi

Detaylı

İZMİR TİCARET ODASI BENİN CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU

İZMİR TİCARET ODASI BENİN CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU İZMİR TİCARET ODASI BENİN CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ MAYIS 2015 Hazırlayan: Zeynep Küheylan Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü Uzman Yardımcısı TEMEL BİLGİLER Ülke Adı: Benin

Detaylı

İktisat Tarihi II. 26 Mayıs 2017

İktisat Tarihi II. 26 Mayıs 2017 İktisat Tarihi II 26 Mayıs 2017 Uluslararası Ticaret ve Dünya Ekonomisinin Gelişmesi 1815-1913 yılları arası dünya ekonomisinin ilk küreselleşme dalgasına şahit oldu. 20. yüzyılın başlarında artık bütünleşmiş

Detaylı

IV.HAFTA XX.YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU

IV.HAFTA XX.YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU IV.HAFTA XX.YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU Osmanlı Devleti nin 19. yüzyılda uyguladığı denge siyaseti bekleneni vermemiş; üç kıtada sürekli toprak kaybetmiş ve yeni yeni önem kazanan petrol Osmanlı

Detaylı

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4.

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4. AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4. Ülkelerin Büyüme Oranı 5. Ülkelerin Kişi Başına Gayri Safi Yurtiçi

Detaylı

13. Aşağıdakilerden hangisi yeni Türk alfabesinin kabul edilme nedenlerinden biri değildir?

13. Aşağıdakilerden hangisi yeni Türk alfabesinin kabul edilme nedenlerinden biri değildir? 1. Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye Cumhuriyeti'nin diğer devletlerle ekonomik ilişkilerinde kolaylık ve uyum sağlamak için yapılan çalışmalardan A) Türk Tarih Kurumu'nun kurulması B) Tekke ve zaviyelerin

Detaylı

Milli varlığa yararlı ve zararlı cemiyetler

Milli varlığa yararlı ve zararlı cemiyetler On5yirmi5.com Milli varlığa yararlı ve zararlı cemiyetler Milli varlığa yararlı ve zararlı cemiyetler nelerdir? Yayın Tarihi : 12 Kasım 2012 Pazartesi (oluşturma : 12/22/2018) Cemiyetler-Zararlı ve Yararlı

Detaylı

Birinci Kesime İlişik Ek 1 1 Kasım 1914 tarihinden önceki Osmanlı Kamu Borçları Çizelgesi

Birinci Kesime İlişik Ek 1 1 Kasım 1914 tarihinden önceki Osmanlı Kamu Borçları Çizelgesi OSMANLI DAN KALAN BORÇLARININ ÖDENMESİ Giriş: Osmanlı Devleti ilk dış borcu 1854 de aldı ve 20 yılda borç sarmalına girerek iflas etti. 1881 de Düyun-u Umumiye İdaresi kuruldu. Devlet Avrupa nın mali denetimine

Detaylı

10. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

10. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ KASIM EKİM 0. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR TEST NO TEST ADI. OSMANLI DEVLETİ NİN KURULUŞU (00-5). XIV. yüzyıl başlarında Anadolu, Avrupa ve Yakın

Detaylı

2018-LGS-İnkılap Tarihi Deneme Sınavı 9

2018-LGS-İnkılap Tarihi Deneme Sınavı 9 2018-LGS-İnkılap Tarihi Deneme Sınavı 9 1. Mudanya Mütarekesi, Yunanlıların aslında Osmanlı Devleti nin paylaşımı projesinde bir alet olduğunu, arkalarındaki gücü İngiltere başta olmak üzere İtilâf devletlerinin

Detaylı

OSMANLI İMPARATORLUĞUNU SARSAN SON SAVAŞLAR HANGİLERİDİR?

OSMANLI İMPARATORLUĞUNU SARSAN SON SAVAŞLAR HANGİLERİDİR? OSMANLI İMPARATORLUĞUNU SARSAN SON SAVAŞLAR HANGİLERİDİR? TRABLUSGARP BUGÜN HANGİ ÜLKEDİR? LİBYA İTALYA HARİTA DA OSMANLI DEVLETİNİ VE İTALYA TOPRAKLARINI GÖSTERİNİZ? Nurdan Gül Kökten İTAL YANIN TRABLUSGARP

Detaylı

İkinci Dünya Savaşı'nda Türkiye'nin Politikası

İkinci Dünya Savaşı'nda Türkiye'nin Politikası İkinci Dünya Savaşı'nda Türkiye'nin Politikası Genç Türkiye'nin yöneticileri, Osmanlı İmparatorluğu'nun Birinci Dünya Savaşı'na sürüklenerek nasıl ortadan kalktığını, Türk Ulusu'nun nasıl yok olma tehlikesiyle

Detaylı

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Yakın Doğu Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi ne aittir. Bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan

Detaylı

GAMBİYA ÜLKE RAPORU. Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu Afrika Koordinatörlüğü http://www.tuskon.org africa@tuskon.

GAMBİYA ÜLKE RAPORU. Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu Afrika Koordinatörlüğü http://www.tuskon.org africa@tuskon. GAMBİYA ÜLKE RAPORU 1. Nüfus: 1.797.860 (Dünyada 149.) 2. Nüfus artış oranı: % 2,4 (Dünyada 32.) 3. Yaş yapısı: 0-14yaş: % 40 15 64 yaş: % 57 65 yaş ve üstü: % 3 4. Şehirleşme: % 58 5. En büyük şehir:

Detaylı

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Yakın Doğu Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi ne aittir. Bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan

Detaylı

İZMİR TİCARET ODASI GAMBİYA CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU

İZMİR TİCARET ODASI GAMBİYA CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU İZMİR TİCARET ODASI GAMBİYA CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ AĞUSTOS 2018 Hazırlayan: Zeynep Küheylan Uluslararasılaştırma ve Dış Ticaret Şefliği TEMEL BİLGİLER Ülke Adı: Gambiya

Detaylı

I.DÜNYA SAVAŞI ve BALKANLAR

I.DÜNYA SAVAŞI ve BALKANLAR I.DÜNYA SAVAŞI ve BALKANLAR İKİNCİ WİLHELM İN DEĞİŞEN RUSYA POLİTİKASI 1890 Bismarck ın görevden alınması Rusya nıngüvence Antlaşması nın yenilenmesi talebinin reddedilmesi 1892 Rusya nın Fransa ile gizli

Detaylı

DEVLET TEŞKİLATINA TEORİK YAKLAŞIMLAR PROF. DR. TURGUT GÖKSU VE PROF. DR. HASAN HÜSEYIN ÇEVIK

DEVLET TEŞKİLATINA TEORİK YAKLAŞIMLAR PROF. DR. TURGUT GÖKSU VE PROF. DR. HASAN HÜSEYIN ÇEVIK DEVLET TEŞKİLATINA TEORİK YAKLAŞIMLAR PROF. DR. TURGUT GÖKSU VE PROF. DR. HASAN HÜSEYIN ÇEVIK 2 Takdim Planı Modernleşme Süreci Açısından Devlet Devlet-Toplum İlişkileri Açısından Devlet Teşkilatlanma

Detaylı

İZMİR TİCARET ODASI BENİN CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU

İZMİR TİCARET ODASI BENİN CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU İZMİR TİCARET ODASI BENİN CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU ULUSLARARASI İLİŞKİLER MÜDÜRLÜĞÜ AĞUSTOS 2015 Hazırlayan: Zeynep Küheylan Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü Uzman Yardımcısı TEMEL BİLGİLER Ülke Adı: Benin

Detaylı

DURAKLAMA DEVRİ. KPSS YE HAZIRLIK ARİF ÖZBEYLİ Youtube Kanalı: tariheglencesi

DURAKLAMA DEVRİ. KPSS YE HAZIRLIK ARİF ÖZBEYLİ  Youtube Kanalı: tariheglencesi DURAKLAMA DEVRİ KPSS YE HAZIRLIK ARİF ÖZBEYLİ Youtube Kanalı: tariheglencesi 05.08.2017 OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL DURUMU XVII.YÜZYILDA OSMANLI- AVUSTRYA VE OSMANLI- İRAN İLİŞKİLERİ a-avusturya ile İlişkiler

Detaylı

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ TARİH

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ TARİH YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ TARİH SORU 1: MÖ 2450 yılında başlayan ve 50 yıl süren bir savaş kaç yılında sona ermiştir? İşlemi nasıl yaptığınızı gösteriniz ve gerekçesini belirtiniz. (2 PUAN) SORU 2: Uygurlar

Detaylı

MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE OSMANLI DEVLET TEŞKİLATI

MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE OSMANLI DEVLET TEŞKİLATI MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE OSMANLI DEVLET TEŞKİLATI II. Mahmut ve Tanzimat dönemlerinde devlet yöneticileri, parçalanmayı önlemek için ortak haklara sahip Osmanlı toplumu oluşturmak için Osmanlıcılık fikrini

Detaylı

MECLİS TOPLANTISI. Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı

MECLİS TOPLANTISI. Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı MECLİS TOPLANTISI Ender YORGANCILAR Yönetim Kurulu Başkanı 25 Ağustos 2014 Van FAZLA SÖZE GEREK YOK CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİM SONUÇLARI İZMİR EKONOMİ ZİRVESİ 7. TÜRKİYE SANAYİ VE TİCARET ŞURASI 7. TÜRKİYE

Detaylı

İktisat Tarihi II. 13 Nisan 2018

İktisat Tarihi II. 13 Nisan 2018 İktisat Tarihi II 13 Nisan 2018 Modern Çağ ın Başlangıcında Avrupa Ekonomisi 11 yy başından itibaren Avrupa Rostow'un deyimiyle kalkışa geçmiştir. Bugünün ölçütleriyle baktığımızdaavrupa gelişmemiş bir

Detaylı

CAM SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

CAM SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi CAM SANAYİİ Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TÜRKİYE'DE ÜRETİM Cam sanayii, inşaat, otomotiv, meşrubat, gıda, beyaz eşya, mobilya,

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Ercan KARAKOÇ Yıldız Teknik Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Bölümü

Yrd. Doç. Dr. Ercan KARAKOÇ Yıldız Teknik Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Bölümü Yrd. Doç. Dr. Ercan KARAKOÇ Yıldız Teknik Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Bölümü Önce gelen: V. Murat 30 Mayıs 1876 31 Ağustos 1876 Osmanlı Hanedanı ve Hilafet II. Abdülhamit 31 Ağustos

Detaylı

İKİNCİ MEŞRUTİYET DÖNEMİ Siyaset, Toplum, Ekonomi. Neslihan Erkan

İKİNCİ MEŞRUTİYET DÖNEMİ Siyaset, Toplum, Ekonomi. Neslihan Erkan İKİNCİ MEŞRUTİYET DÖNEMİ Siyaset, Toplum, Ekonomi Neslihan Erkan Meşrutiyetin İlk Seçimi Seçimin başlıca iki partisi: İttihat veterakki & Ahrar Fırkası İki dereceli seçim İttihat ve Terakki nin seçim zaferi

Detaylı

Devleti yönetme hakkı Tanrı(gök tanrı) tarafından kağana verildiğine inanılırdı. Bu hak, kan yolu ile hükümdarların erkek çocuklarına geçerdi.

Devleti yönetme hakkı Tanrı(gök tanrı) tarafından kağana verildiğine inanılırdı. Bu hak, kan yolu ile hükümdarların erkek çocuklarına geçerdi. Orta Asya Türk tarihinde devlet, kağan adı verilen hükümdar tarafından yönetiliyordu. Hükümdarlar kağan unvanının yanı sıra han, hakan, şanyü, idikut gibi unvanları da kullanmışlardır. Kağan kut a göre

Detaylı

DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Özel Bankacılık Araştırma İngiltere, Haziran 2017 Seçim Sunumu

DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Özel Bankacılık Araştırma İngiltere, Haziran 2017 Seçim Sunumu DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Özel Bankacılık Araştırma İngiltere, Haziran 2017 Seçim Sunumu Orkun GÖDEK, Grup Araştırma Yönetmeni Banu GÜLTEKİN, Grup Araştırma Uzmanı 31.05.2017 1 DenizBank Yatırım

Detaylı

I.DÜNYA SAVAŞI'NDA OSMANLI DEVLETİ SAVAŞIN ÇIKMASI

I.DÜNYA SAVAŞI'NDA OSMANLI DEVLETİ SAVAŞIN ÇIKMASI I.DÜNYA SAVAŞI'NDA OSMANLI DEVLETİ SAVAŞIN ÇIKMASI Birinci Dünya Savaşının ani sebebini 28 Haziran 1914 günü, Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük François Ferdinand'ın Saraybosna da bir Sırplı tarafından

Detaylı

Ege Adaları Lozan da Değil Osmanlı Döneminde Verildi Mustafa Kemal Atatürk ve

Ege Adaları Lozan da Değil Osmanlı Döneminde Verildi Mustafa Kemal Atatürk ve Evrensel Bakış Açısı Gürbüz Evren BD TEMMUZ 2017 Ege Adaları Lozan da Değil Osmanlı Döneminde Verildi Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhuriyet in kurucularını karalamak isteyenlerin sömürdükleri konulardan

Detaylı

ÜNİTE:1. Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri ÜNİTE:2. Anayasaların Yapılması ve 1982 Anayasası ÜNİTE:3. Anayasaların Değiştirilmesi ve 1982 Anayasası

ÜNİTE:1. Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri ÜNİTE:2. Anayasaların Yapılması ve 1982 Anayasası ÜNİTE:3. Anayasaların Değiştirilmesi ve 1982 Anayasası ÜNİTE:1 Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri ÜNİTE:2 Anayasaların Yapılması ve 1982 Anayasası ÜNİTE:3 Anayasaların Değiştirilmesi ve 1982 Anayasası ÜNİTE:4 1982 Anayasası na Göre Devletin Temel Nitelikleri

Detaylı

EKONOMİ DEKİ SON GELİŞMELER Y M M O D A S I P R O F. D R. M U S T A F A A. A Y S A N

EKONOMİ DEKİ SON GELİŞMELER Y M M O D A S I P R O F. D R. M U S T A F A A. A Y S A N 1 EKONOMİ DEKİ SON GELİŞMELER 1 3 M A R T 2 0 1 4, P E R Ş E M B E Y M M O D A S I P R O F. D R. M U S T A F A A. A Y S A N 1948 DEKİ EKONOMİK DURUM 2 TABLO I Ülke ABD Doları Danimarka 689 Fransa 482 İtalya

Detaylı

ESTONYA ÜLKE RAPORU HAZIRLAYAN: DİLARA SÜLÜN

ESTONYA ÜLKE RAPORU HAZIRLAYAN: DİLARA SÜLÜN ESTONYA ÜLKE RAPORU HAZIRLAYAN: DİLARA SÜLÜN 1) Genel Bilgiler (2008) Resmi Adı : Estonya Cumhuriyeti Yönetim Biçimi : Parlamenter Demokrasi Resmi Dili : Estonya dili Başkenti : Tallin Yüzölçümü : 45.277

Detaylı

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ATATÜRK Ü ETKİLEYEN OLAYLAR VE FİKİRLER

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ATATÜRK Ü ETKİLEYEN OLAYLAR VE FİKİRLER 1 1789 da gerçekleşen Fransız İhtilali ile hürriyet, eşitlik, adalet, milliyetçilik gibi akımlar yayılmış ve tüm dünyayı etkilemiştir. İmparatorluklar yıkılmış, meşruti yönetimler kurulmaya başlamıştır.

Detaylı

TÜRKİYE NİN DIŞ TİCARET YAPISI. Doç. Dr. İsmet GÖÇER Aydın İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü

TÜRKİYE NİN DIŞ TİCARET YAPISI. Doç. Dr. İsmet GÖÇER Aydın İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü TÜRKİYE NİN DIŞ TİCARET YAPISI Doç. Dr. İsmet GÖÇER Aydın İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü 1 Ülkeler Niçin Dış Ticaret Yapar? Dış Ticaret Politikası Ödemeler Bilançosunun, cari işlemler hesabında ihracat

Detaylı

TEKSTİL MAKİNALARI. Hazırlayan Hasan KÖSE 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

TEKSTİL MAKİNALARI. Hazırlayan Hasan KÖSE 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TEKSTİL MAKİNALARI Hazırlayan Hasan KÖSE 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TEKSTİL MAKİNALARI TÜRKİYE DE ÜRETİM Tanımı Tekstil makinaları, tekstil sanayinin

Detaylı

9. HAFTA. Ulusal sağlık politikaları: Osmanlı İmparatorluğu ve sağlık hizmetleri

9. HAFTA. Ulusal sağlık politikaları: Osmanlı İmparatorluğu ve sağlık hizmetleri 9. HAFTA Ulusal sağlık politikaları: Osmanlı İmparatorluğu ve sağlık hizmetleri 2 Sağlık hizmetleri daha çok saraya ve orduya yönelik olarak yürütülmüştür. Devletin tek resmi sağlık örgütü sarayda yer

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ GELİŞİMİ, KURUMLARI ve İŞLEYİŞİ

AVRUPA BİRLİĞİ GELİŞİMİ, KURUMLARI ve İŞLEYİŞİ AVRUPA BİRLİĞİ GELİŞİMİ, KURUMLARI ve İŞLEYİŞİ İLKER GİRİT 04.11.2015 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ AVRUPA BİRLİĞİ ANABİLİM DALI İÇERİK Birliğin Kuruluşu Birliğin Gelişimi Antlaşmalar

Detaylı

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii GİRİŞ A-İNKILÂP KAVRAMI 1-İnkılâp Türk İnkılâbının Özellikleri Atatürk ün İnkılâp Anlayışı...

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii GİRİŞ A-İNKILÂP KAVRAMI 1-İnkılâp Türk İnkılâbının Özellikleri Atatürk ün İnkılâp Anlayışı... İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii GİRİŞ... 1 A-İNKILÂP KAVRAMI 1-İnkılâp... 1 2-Türk İnkılâbının Özellikleri... 2 3-Atatürk ün İnkılâp Anlayışı... 2 B-İNKILÂPLA ALAKALI DİĞER KAVRAMLAR 1-İhtilâl... 4 2-Darbe...

Detaylı