Lefke-Güzelyurt nasıl kalkınır!

Transkript

1 (Lefke ve Çevre Köyleri Halkının Gerçek Sesidir.) GELECEĞE YÖN VERMEK İÇİN LEFKE NİN SESİNİ OKU - OKUT! Lefke ve Çevre Köyleri Dayanışma ve Kalkındırma Derneği (LEKAD) Yayın Organıdır. Fiyatı: 2 TL - Tel: lekad2007@gmail.com Temmuz-Ağustos 2013 Sayı: 12 Lefke-Güzelyurt nasıl kalkınır! Lefke ve çevre köyleri dayanışma ve kalkındırma derneği başkanı Hakan Oran ile Lefke ve Güzelyurt un nasıl kalkınabileceğini konuştuk bilgi aldık. Sayın başkan tüm sorulamıza içtenlikle cevap verdi ve olması gerekeni tüm açıklığı ile bizlerle paylaştı Oldukça çarpıcı açıklamların yer aldığı söyleşimizden sizlerinde okudukça birçok duruma hayret edecek ayni zamanda birçok yararlı bilgiyede ulaşmış olacaksınız. İşte önerilerimiz: 1- Güzelyurt çarşı merkezini Lefke merkezi turist gruplarının ziyaret etmesi sağlanmalı. Böylelikle bu yerlerimizde yeni iş alanlarının açılması var olanların iş yapması sağlanmalı. ATIK SU PROJESİ TAMAM Haberi Syf. 3 te 2- Liman açılmalı, narenciye ve diğer üretimin buradan ihraç edilmesi sağlanmalı, yat limanı marina hayata geçirilip Güzelyurt un ve Lefke nin denize olan kıyı şeridi turizme açılmalı. Böylelikle yeni iş olanaklarının önü açılmalı. 3- Ünüversiteler; ODTÜ nün de LAÜ nün de Lefke ve Güzelyurt merkezde şube ve fakülte aşması sağlanmalı. 4- Kıbrıs sorunu ve bölgemiz, bölgede var olan nüfüsü tutmak için teşvikler verilemli. Gençlerin ucuz ve uzun vadeli konut edinmelerinin önü açılmalı. Bölgeden vergi alınması en az 2 yıl süre ile ertelenmeli. Geniş röportaj Sayfa 4 ve 5 te GEÇMİŞTEN GELECEĞE LEFKE PANELİ YAPILDI Haberi Syf. 8 de Hakan Oran - Başkan hknoran@hotmail.com CITTASLOW Köşe Yazısı Syf. 2 de Böşgeden Kısa Kısa Haberler Syf. 16 ve 17 de Unutulmayanlar Syf. 10 ve 11 de CMC Nasıl Talan Edildi! Haberi Syf. 13 te Serhat İncirlili yazısı sayfa 6 da - Ali Tekman ın yazısı sayfa 9 da - Hasan Karlıtaş ın yazısı Sayfa 12 de

2 2 İ Sayı 12 CITTASLOW Hakan Oran - Başkan hknoran@hotmail.com LEFKE N N SESİ Son zamanlarda sıkça duyduğumuz bir kelime var. Citta slow. Sakin şehir. Yavaşça acele etmek yani Latincesiyle festina lente. Burada açıklanan, geçmişin mirasını bugünün imkanları ile birleştirip olumlu bir şekilde geleceğe taşımak. Taşırkende geleceğin gelenek görenek ve orjinaline sadık kalmak. Organik olanı kullanmak teknolinin zaralı etkilerini ortadan kaldırmak. Temiz tertibli ve gelecek nesillere yaşanılabilir bir kasaba yaşanılabilir bir dünya bırakmak. Son zamanlarda sıkça duyduğumuz bir kelime var. Citta slow. Sakin şehir. Yavaşça acele etmek yani Latincesiyle festina lente. Burada açıklanan, geçmişin mirasını bugünün imkanları ile birleştirip olumlu bir şekilde geleceğe taşımak. Taşırkende geleceğin gelenek görenek ve orjinaline sadık kalmak. Organik olanı kullanmak teknolinin zaralı etkilerini ortadan kaldırmak. Temiz tertibli ve gelecek nesillere yaşanılabilir bir kasaba yaşanılabilir bir dünya bırakmak. Yavaş şehirler manifestosu aynen şöyle Bunlar, eski zamanlara meraklı insanları, zengin tiyatroları, meydanları, kafeleri, atölyeleri, restoranları ve ruhani yerleri, bozulmamış manzaraları, sevimli zanaatkarları olan şehirler. İnsanların hâlâ mevsimlerin yavaş seyrini fark edebileceği, hakiki ürünlerin tadına varabildiği ve kendine özgü gelenekleri olan yerler... İtalya dan çıkan Yavaş Şehir (Citta Slow) Hareketi dünyanın bir çok ülkesine yayıldı. Bu kentler geleneksel yaşama yöneliyor ve birden fazla şey olmaya çalışmaktansa tek bir şey oluyorlar: Yavaş Şehir. Şehir merkezlerinde araba kullanılmıyor, fastfood zincirleri bu yerleşim yerlerine giremiyor, yerel ürünler destekleniyor. Yollar temiz sokaklar çöp kokmuyor.bisiklet yolları yürüyüş yolları düzenlenmiş.çöpler düzenli toplanıyor,düzenli çöp depolama alanlarında yok ediliyor.çöp yangını,dumanı yok.kaldırımlar yayalara ayrılmış,kaldırımlarda ot yok, araba yok, sandalye, masa yok. Şehir içinden park yeri aramak trafik sıkışıklığı yaşamak bunların hiç birisi yok.binalar hep nostalji kokuyor yanlarında beton çok katlı binalar yok. Citta Slow aslında bir yaşam şekli doğru olanı, doğal olanı yaşama yöntemi. Yaşadığınız kenti, orada yaşayan veya ziyarete gelen insanları önemsemek, çevreyi korumak, yerel ürünleri öne çıkarmak, tüm şehirlerin birbirine benzer olmasına karşı çıkmak ve bir köyü kasabayı doğallığını desteklemek demek. Öte yandan bir tür butik turizm kentleri yaratmak. Yavaş şehir, hızlı bir zamanda ütopya gibi görünse de imkansız değil. Ana amaç, doğal olanla içiçe yaşamak onu korumak hizmet kalitesinin artması ve çevrenin korunması için uğraş vermek. Yavaş Şehirler Birliği bu amaçla gürültü kirliliğini ve hızlı trafiği kesmek, yeşil alanları ve yaya bölgelerini artırmak, yerel üretim yapan çiftçilerle bu ürünleri satan dükkan ve lokantaları desteklemek ve yerel estetik öğeleri korumak gibi 70 den fazla kriteri gerçekleştirenleri kabul ediyor. Bu kriterlerin büyük bir çoğunluğu ise yerel yönetimleri ilgilendiriyor ve onların sivil toplumuda arkasına alarak yapmasını gerekli kılıyor.bu üyeliği almaya hak kazandıktan sonra da gizlice denetleniyorsunuz. PEKİ NASIL YAVAŞ ŞEHİR OLUNUR? * * * Geri kazanım tekniklerini geliştirerek, çevresel politikalar uygulamak * * * Sadece üzerine binalar inşa etmek yerine, toprağın çevre dostu şekilde kullanılabilmesine yönelik altyapı politikası yürütmek * * * Havanın ve kent yaşamının kalitesini geliştirmek, bunun için uygun teknoloji kullanımını teşvik etmek * * * Organik ürünler üretilmesini ve tüketilmesini desteklemek, genetiği değiştirilmiş organizmalardan (GDO) sakınmak * * * Doğal, çevreyle uyumlu tekniklerin kullanımıyla üretilen yiyecek maddelerinin tüketimini desteklemek, genetik yapısıyla oynanmış ürünleri hariç tutarak, Slow Food Ark ve Presidia projeleriyle işbirliği içerisinde, zor durumlar için gereken tipik ürünleri üretmek * * * Finansal zorluğa düşen yerel üreticileri desteklemek * * * Kültür ve gelenekler korunarak, bölgenin simgeselleşmesine katkıda bulunmak, kaliteli üreticiler ve satıcılar arasında doğrudan temas kurulabilmesi için uygun ortam ve mekanlar yaratmak * * * Gerçek konukseverlik kalitesini korumak * * * Şehrin kaynaklarının eksiksiz ve yaygın kullanımını önleyen fiziksel ve kültürel engelleri kaldırmak * * * Gençlerin ve okulların lezzet eğitimiyle tanışmasını sağlamak, yalnızca işletmecilerin değil bütün vatandaşlarının Yavaş Şehir de yaşadıklarına dair farkındalıklarını sağlamak Liman kenti turist kenti oldu. Goolwa Avustralya nın ilk yavaş şehri. Bir zamanların gelişen bir nehir limanı kenti olan Goolwa limanına artık turist taşıyan tekneler yanaşıyor. Tarihi binaları da sanat galerileri, kafeler ve küçük pansiyonlarla dolu. Ama pazar, çarşamba ve tatil günlerinde buharlı tren hâlâ büyük yük iskelesi alanına gidip geliyor. Goolwa hem tatlı hem tuzlu suyuyla balıkçılar için bir cennet. Tekne sevenler açsından da günlük veya bir kaç günlük Coorang Milli Parkı ve Alexandrina Gölü bölgesinde gezmek için kalkış noktası. Milli Park Güney Avustralya nın en iyi doğal alanlarından biri. Goolwa kumsalı da yüzmek, sörf yapmak, dalmak için uygun. Sakin bir tatil isteyenler de su kenarındaki kafelerde çay içip dinlenebiliyor İşte bu konsepte şimdi Kuzey Kıbrıstan iki yer aday Biri Yeni Boğaziçi diğer, Lefkemiz.Ne diyelim darısı başımıza. Lefke nin Sesi Gazetesi nde çıkan tüm yazıların telif hakkı sadece Lefke ve Çevre Köyleri Dayanışma ve Kalkındırma Derneği ile yazarlarına aittir. Kullanılması izne tabiidir. Yazılanlar yazarlarının görüşlerini yansıtır derneği bağlayıcı değildir.

3 Sayı 12 Kıbrıs ta 3 ve AB da bir ilk Avrupa Birliği ne aday ve potansiyel aday ülkelere kırsal bölgelere yönelik hibe projesi sağlayan AB projeleri içerisinde bir ilk olma özelliğini taşıyan derneğimizin gerçekleştirdiği Cengiz Topel Hastahanesine atık su arıtma tesisinin yapılması ve geri dönüşümde kullanılması projesi bölgesel paket su arıtma sitemi projesi olarak AB ülkeleri arasında bir ilk olma özelliğini taşıyor. Projemizde yer alan atık su arıtma sistemin yapılması ve çıkacak olan suyun bahçe sulamada ve golf alanında kullanılması ile ilgili süreçte sisteme giren atık su arıtma ve filitrasyon ünitelerinden de geçerek bakteri içermeyen temiz su olarak arıtılmaya başlandı. Projemizin bu aşamasında AB bizlere sağlamış olduğu 116, Euroluk katkının % 85 ni kullanan ve proje maliyetinden %15 lik bir tasarruf eden derneğimiz projenin geri kalan parasal kısmınında yine Hastahanemize bir alanın bahçe bitkileri dikilerek bir sayfiye ve dinlenme yeri olarak kullanılması için harcamayı planlıyor. Bu amaçla da tasarlanan projemiz kabul görmüş ve proje uygulamaya konmuştur. Atık su projesi tamam, sıra peyzajda Atık su arıtm atesisini tamamladık suyu arıttık. Şimdi de hastahanemize peyzaj yapıp koruluk ve hasataların dinlenmesi için çardak yapıyoruz. AB ne proje sunarak almış olduğumuz hibe projesi olan Cengiz Topel Hastahensine atık su arıtma tesisinin yapılması ve geri dönüşümde kullanılması projemiz kapsamında projemizde atık su tesisini tamamlayıp atık suyun arıtma işlemi başarı ile gerçekleşmiştir. Arıtmadan çıkan su golf alanında ve hastahane bahçe sulanmasında kullanılmaya başlanmıştır. Atık su arıtma sistemini gerçekleştirirken proje kapsamında bizlere AB tarafından sağlanan bütçeden tasarruf eden derneğimiz, paranın geri kalanının da kullanılması için AB ne ikinci bir proje sunmuş ve geri kalan para ile de hastahane atık su tesisinin çevresinde boş olan alanın peyzajını yaparak palmiye türü ağaç ile ağaçlandırlımasını ve bu alana hastaların dinlenmeleri için bir çardak yapılmasını önermiş, proje kabul edilmiş ve ihale edilmiştir.

4 LEFKE N N SESİ 4 İ Sayı 12 Hakan Oran ile Lefke ve Güzelyurt üzerine... Güzelyurt-Lefke nasıl kalkınır! Bölgede işsizilik nasıl azaltılır. Nasıl yeni iş alanları yaratılır. Göçün önüne nasıl geçilir. Vatandaşın refahı nasıl artırılır. Bölge nasıl kalkınır. Vatandaşın bölgesine sahip çıkması nasıl sağlanabilir. Lefke ve Çevre Köyleri Dayanışma ve Kalkındırma derneği başkanı Hakan Oran ile 40 yılda Güzelyurt Lefke halkının Devletine ne kadar vergi verdiğinden bunun karşılığında ne kadar hizmet aldığından, Bölgedeki işsizliğin önüne nasıl geçilebileceğinden ve daha birçok konudan konuştuk Bugüne kadar yapılması gereken ama yapılmayanları ve çözüm önerilerinide konuştuk. Sayın başkan yıllardır ihmal edilen,göç veren buna bağlı yatırım yapılmayan iş olanakları azalan Güzelyurt Lefke nasıl kalkınır bize anlatabilir misiniz? Bölgesel kalkınmanın en temel prensibi yerelin, kendi dinamiklerini fark etmesidir. Her bölgenin kendi rekabet avantajları var, önemli olan bu dinamik ve rekabet avantajlarını harekete geçirip bunu ülkenin makro politikalarına entegre edebilmektir. Bu açıdan Lefke ve Güzelyurtun ortak özelliklerinide gözardı etmeden dinamiklerini ayrı ayrı düşünüp bunları ayrı ayrı ülkenin ekonomik hayatına katmak için proje üretmek bölgenin kalkınmasına etki edecek aşağıdaki faktörleri önceliklerine göre ele alarak çözümlemek gerekir. 1-ÜNÜVERSİTELER 2-TURİZM 3-ANNAN PLANININ ETKİLERİ VE YAPILMASI GEREKENELER 4-LİMAN 5-CMC GAYRIMENKULLERİ 6-APLIÇ KAPISI VE BÖLGENİN DİĞER KAPILARI Bir kere siyasi,beklentinin yerine topluma hizmetin önceliği alması gerekiyor.5 sene sonra yeniden nasıl seçilebilirim düşüncesi yerine görevde kaldığım 5 senede topluma neler verebilirim anlayışının yerleşmesi gerekiyor. Ne yazı ki bölge ülke milli gelirinden eşit pay alamıyor.turizmden %2 Eğitim sektöründen %4,İnşaat sektöründen %1 pay alıyor.sanayi ve diğer unsurlar zaten yok.kalkınmanın esas unsurları olan yukarıdaki sektörlerden aldığı pay bu olursa bölge nasıl kalkınacak.bunları artırmanın yolları mevcuttur.yeterki insan odaklı hizmet odaklı ama en önemliside Güzelyurt Lefkeye,köylerine de ayrı ayrı projeler üretip ne yapabiliriz diye düşünebilelim.çözümleri vardır. Şimdi bunlara tek tek bakalım ; TURİZM Son 20 yıldır Turizmde öncelikli bölge ilan edildik ama Karpaza onlarca tatil köyü girneye oteller yapılırken bunu Güzelyurt lefke bölgesi içinde düşünülmesi gerekir.bölgenin turizmden aldığı pay %2.Bu nasıl ekonomik dengeli gelişme diye insan kendi kendine sormadan edemiyor.ülkenin bir yanı turimden %98 pay alırken birçok tarihi ve stratejik değeri olan bölge atıl halde tutuluyor(cmc envanteri maden ocakları - evleri -tıd 1-lokomotifler osmanlı konaları-su kemerleri-venedik ingiliz eserleri-) pazarlanamıyor ve özelde bölge genelde ülke ekonomik hayatı bundan faydalanmıyor. Turimden etkin katkı alması sağlanmalı.güneyde 150 kişilik platres köyünü günlük en az 3 turist kafilesi ziyaret ediyor.biz ne yapıyoruz turistleri alıyor Soli ve Vuniyi ziyaret ettiriyor sonra Güzelyurt müzede durak yaptırıyor ve alıp süratle bölgeden kaçırıyoruz.hergün Güzelyurt çarşı merkezini Lefke merkezi turist gruplarının ziyaret etmesi sağlanmalı.köylerinin kendine has yapısına bağlı olarak turist kafilelerininde bu köyleri ziyaret etmesi sağlanmalı. Mesela turisti Yeşilırmağa getirilmeli çileği tarladan toplaması sağlanırken o güzelim yeşilliğin içerisinde deniz kenarında kebabını yemesi belki kebebıda kendinin yapması sağlanmalı, Doğancıda karpuzu tarladan toplaması orada keserek hellimle yemesi sağlanmalı. Bugün dünyada turistler ziyaretlerinde gittikleri ülkenin kültürel ve yerel ürünlerini tatmak için özen gösteriyor bunları arıyor. Doğallığı arıyor. Turistin bölgede daha uzun süre kalması,kalırkende para harcaması sağlanmalı.düşünün böyle bir yapı sağlanırsa insanımız Güzelyurt ve Lefke çarşısındaki dükkalarını kapatıp başka yerlere göç edermi. Bugün Lefke merekde 144 dükkandan 90 ı kapalı Güzelyurtun durumu belli.esnaf gün işleyip gün yiyor.halk meftalarını bile Lefoşaya gönderiyor.gençlere iş olanakları sınırlı.onlarda göç ediyor.böyle bir yapı merkezi otoriteninde işini zora sokuyor.buralardan göç edip giden inasanlarımıza hizmet edecek şartları yaratmak hizmet ağını genişletmek zorunda.buda devletin gücünü zora sokuyor. Böyle olunca buralara yatırım yapacak olan proje yapacak olan insanımızın önünün açılması birtakım vergi muafiyetleri ile önünü görmesi sağlanmalı. Turimde de devlet üzerine düşeni yaparsa halk ta yapacak.böyle bir düzenlemede Lefkedeki Güzelyurttaki kapalı dükkanlar açılırken hem işsizlik çeken bölge halkı iş alanına kavuşacak hem de siyasiler artık gençlere iş sözü vermekten vazgeçek.güzelyurt Lefke halkı bölgesinden göç etmekten vazgeçecek.hizmet sektörü kendiliğinden gelecek buna bağlı iş ve istihdam artacak bölge sahiplenilecektir. Halk ne istiyor biliyormusunuz:hergün dükkanını ziyaret edecek turist.siz bunu ona sağlarsanız oda dükkanını yeniler hizmet kalitesini artırır.hem vatandaş iş yapar hem de ülkede işssiz sayısı azalır. LİMAN AÇILMALI Düşünün ki bir ülkenin tanınmış uluslararsı bir limanı var.bu limanın bulunduğu bölgede narenciye dahil ülke üretiminin neredeyse %60 ı yapılıyor, bu limanın bulunduğu bölgede tarihi değerler turizm olanakları mevcut,ünüversiteler mevcut ama bu limanı kapalı.kendi kendimize uyguladığımız izolasyon. Buradan çıkan ne varsa Gazimagusaya gidiyor oradan ihraç ediliyor.konteyner işletmeciliğine uygun denizi, Doğu Akdenizde dolaşan 1 milyon yatçıya ev

5 Sayı 12 sahipliği yapabilecek bir kıyı şeridi ve tüm bunlardan Güzelyurt Lefke halkına iş istihdam olanakları sağlayacak bir değer Atıl halde Bütün bu saydıklarımdan Güzelyurt Lefke insanına sağlayacağı faydalar saymakla bitmez.ülke ekonomisine sağlayacağı katma değer saymakla bitmez. Narenciyenin ana merkezi olan Güzleyurt Lefkeden narenciye toplanıyor ve Gazimağusadan ihraç ediliyor.gemikonağı limanı açılmış olsa İnanın yaptığımız hesaplara göre narenciyenin ve diğer ürünlerin buradan ihracı ile ülke ekonomisi yaklaşık yıllık 20 milyon TL tasarruf sağlarken üreticide ürününü çok daha iyi koşullarda daha fazla kazanabileceği pazarlama fırsatı bulabilir.fakat siyaset buna izin vermiyor.gazimagusa trokyası bunu engelliyor. Birde en büyük şanssızlığımız gelmiş geçmiş tüm başbakanların son dönem hariç Gazi Mağusadan çıkması sanırım. LAÜ-ODTÜ Üniversiteler kuruldukları bölgeye hayat veren onunla bütünleşen tüm bölge bir kampus olgusu ile hareket eden kurumlardır. LAÜ nün yönetiminin sürdürülebilir bir yapıya kavuşması için siyasetin etkinliğinin azaltıldığı daha özerk bir yapıya kavuşması ve ünüversiteden fayda sağlayan tarafların (akademisyen, öğrenci, öğrenci aileleri ve sivil toplum ) kontoluna devredilmesi ve tüm bölgeye köylerinede yayılan bir kampüs anlayışı ile hareket etmesi gerekmektedir.odtü nün Güzelyurt ile bütünleşmesi sırtını Güzelyurta değil yüzünü Güzelyurta dönmesi gerekmektedir. Yapacağı tüm etkinliklere Güzelyurt merkezi dahil ederek hareket etmesi ünüversitenin sinejisinin Güzleyurt merkezde de esnafın üzerinde de hissedilmesi gerekmektedir. Böyle bir yapı ile hem bölgeye daha fazla katma değer sağlayacak hemde bölgenin kalkınmasına ivme kazandıracaktır.bugün için bu 2 ünüversitemizin bölge sağladığı katma değer 50 milyon dolarla seviyesinde olması gerekirken kendi kampüs sınırları içerisine sıkışmış olmasından dolayı ancak yarısı kadardır. ANNAN PLANI Annan planı kabul edildiği takdirde ne olacağı belli idi.peki bu planın onaylanmaması durumunda halkın karşı karşıya kalacağı sorunlar neler olacaktı.hükümetlerin devlet adamlığının ve farklı olmanın esas görevi burada başlıyor öngörülebileceklere karşı Ave B planlarını hazırlayıp tedbir alma. Ne yazık ki bu yapılmadığındandırki bugün bölgemizde bu plana bağlı yaşanan sıkıntıları işgal eden sorunlarla mücadele etmekteyiz. Bir kere her iki beldenin ortak özelliği varmı.evet var. Kırsalda ve ihmal edilmiş.özellikle Kıbrıs Sorununda Güzelyurt hep pazarlık konusu iken bu kadere son Annan planı ile Lefke kıyı şeridi bölgeside buna ortak edilmiş.bir anlmada Güzelyurt Lefke ortka kadere mahkum edilmiştir. O halde ne yapmak lazım.önce bu ortak benzeşen probleme çözüm bulalım.bölgede yeterli yatırım yok sahiplenme yok aidiyet duygusu geliştirilememiş.önce insanının bölgesine sahip çıkmasının sağlanması gerekir.bunun içinde uluslararası hukuklada örtüşen düzenlemelere gitmek gerekir.halka güven vermek gerekir.aksi takdirde bölgenin yalnızlaşmasının özüne geçemezsiniz.insanımızın var olan emlakı üzerinde yatırım yapmasının önü açılmalı teşvikler,fonlar sağlanmalı. Devlet buna öncülük etmeli.öncelikle hem Güzelyurta hemde Lefke bölgesine önce devlet eliyle toplu yerleşim yerleri açılmalı,istihdam ve iş alanları sağlayacak, sosyal hayatı renklendirecek projelerin hayat bulması insanımızın buralardan göç etmesini engelleyecek yaşadığı yere daha çok sahiplenmesini sağlayacaktır. APLIÇ KAPISI Annan planı ile başlayan son süreçte Kuzeyle Güney arasında birçok sınır kapısı açılırken eğer hedef barış ise sürece katkı koyabilecek en önemli kapı olduğuna inandığımız ve BM nin 40 yıldır bir fiil kullandığı Aplıç kapısı ne yazı ki açılmamıştır.demografik yapısı ile Kıbrıstaki Barış sürecine bölgenin ekonomik hareketine ve ülke turizmine katkı koyabilecek bir geçiş kapısı olmasına ragmen taraflar bu süreçte kapıların açılmasını politik birer manevra unsuru olarak ellerinde tutmakta ve şu an hiçbir taraf bu konuda adım atmamaktadır. APLIÇ KAPISININ KIBRISTA İKİ TARAF ARASINADKİ YAKILAŞMA ÇABLARINA ETKİLERİ Lefke geçmişte aplıç kapısının güneyinde kalan trodos ile maratasa köyleri ile aplıç kapısının kuzeyinde kalan Lefke köylerinin merkezi konumundaydı.aplıç kapısının açılması ile bu bölgelerin birbirileri ile olan entegrasyonu sağlanmış ayni zamanda değişmemiş demografik yapısı ile de Kıbrıstaki iki halkın yakınlaşması sürecine en fazla katkıyı koyabilecek nitelitedir. APLIÇ KAPISININ EKONOMİK ETKİLERİ Trodos ziyaretçi merkezi verilerine göre yılda yaklaşık 1 milyon yabancı turist trodosu ziyaret etmektedir.trodosu ziyaret eden yabancı turistin dağ ziyareti sonrası denize 45 dakikalık Limasol yerine 15 dakikalık en yakın yer olan Gemikonağı sahil şeridine denize inmek istemesi kaçınılmaz bir faktördür ve geçmişte olduğu gibi bu güzergahı izleyerek Pirgo güzergahından Baf ve Poliye ulaşarak Kıbrısta olan seyahatini tamamladığı 1974 öncesi kayıtlarında bulunmaktadır. Aplıç sınır kapısında konutu olan bir arkadaşımız 1974 öncesi bu kapı yanında durarak bir günde adet portakal sattığını söylemesi de bu kapının açılmasını istememizdeki eknomik sebepleri teyid eder nitekliktedir. CMC MALLARI ve MADEN CMC MALLARI BÖLGENİN BÜYÜYP GELİŞMESİNDE BÜYÜK ENGEL- DÜZENLENMELİ li yıllara kadar korunan tesisler sonradan hurdacıulara verilerek büyük bir kısmıda tutanakla dağıtılarak talan edilmişlerdir kayıtlı malzemenin bulunduğu ambar ortadan kaldırılmış,elektrik mühendislerinin tadilatla kullanılabilir raporu verdiği cmc ye ait jeneratörler hurdacılara verilmiş Ekonomiye katma değer yaratan Boyahane, marangozhane,dökümhane ve makinist atölyeleri ile bölge içinde bulunan envantere kayıtlı birçok taşınır malın ise akibeti ayni olmuştur. Bugün cmc ye ait gayrımenkuller kontrolsüz bir şekilde kullanılmaya devam edilmektedir Özel de yalnız bölgemiz için değil tüm ada, hatta Doğu Akdeniz için çevresel sorun olan CMC ye ait kirlilik kaynakları temizlenirken Lefke bölgesinin gelişmesindeki en büyük engellerden biri olan CMC ait olduğu söylenen gayrımenkuller, mülkleri kullanımında tutanlar ve atıl halde olanlar için uluslararası hukuklada örtüşen düzenlemlere gidilmeli bunların ekonomiye katma değer yaratacak yolları süratle ortaya konularak sonuç alıcı çalışmalara gidilmelidir. (Bunların yolları mevcuttur.istendiği takdirde bu konuda detaylı bir rapor sunulabilir. C.M.C ait gayrimenkullerin süratle kamulaştırılıp, kirlilik alanlarının temizlenip geri kalan atıl haldeki kullanılmayan alanlarada gerekli yatırımların yapılıp kamuya açılması yolundaki uluslararası hukuğunda öngördüğü ölçüde girişimlerin yapılarak sonuç alma yoluna gidilmesi bölgenin kalkınmasına ivme kazandıracaktır. Tüm bunlara ek olarak Güzelyurt Lefke bölgesinde hayvancılık ve tarım yapan insanlarımıza verilecek teşvikler fonlarda yapılacak indirimler sağlanırken bölgeye belli bir süre ile ilgili yapılacak vergi indirimleri hem bölge insanının bu bölgeye sahip çıkmasına hemde aslında üretimin merkezi olan bu toprakların daha fazla değer görmesine ülkeye bu verimli topraklardan daha fazla katma değer sağlaması ortaya çıkacaktır.devletin bölgeden toplamaya çalıştığı vergi devlet için çok önemli bir mebla içermezken bölge esnafı için bugün sıkıntı yaratmaktadır.görülecektir ki aslında bir süre bölge insanının vergiden muaf olması daha sonra fazlası ile devlete vergi vermesini getirecektir.yeterki vergi muafiyetleri ile bölge insanının bir süreliğine rahat nefes alması sağlanabilsin.. Son olarak neler söylemek istersiniz? Son 40 yılda Güzelyurt Lefke Halkı devletine milyonlarca TL vergi vermiştir.yapmış olduğumuz hesaplamalara göre kabaca 1 trilyon dolar belkide fazla.acaba Güzlyurt Lefke halkının devletine vermiş olduğu bu vergilerin ne kadarı iş,aş yatırım olarak Lefke Güzleyurta geri dönmüştür.lefke,güzelyurt bölgesinin var olan kaynakları Narenciyesi, Limanı,Ünüversiteleri tarihi değerleri harekete geçirildiği ve doğru dürüst projelerle desteklendiği takdirde bölge ülke ekonomisine ilk aşamada yıllık milyon, 2. aşamadada milyon dolar katma değer yaratacak kapasitededir.bu potansiyelin atıl halde kalması özelde bölgeye geneldede ülkeye yapılan en büyük haksızlık olduğu kanaatindeyim. 5

6 CMC nin lokomotifi de nereden çıktı şimdi? Ya da Tatlısu da şiir dinletisi nasıl aklıma geldi? Ülke siyaseti yangın yerine döndü... Başbakan bence erken seçimi zorluyor ve istiyor çünkü biliyor ki sonuna kadar beklerse UBP de kendisi de tumba gidecek... Dolayısıyla, içimde öyle bir his var ki, 21 Ekim den hemen sonra, erken seçim açıklaması yapılacak... Yani yapılması gereken zamandan en az 6 ay önceye alınacak genel seçimler... Şimdi tatildeyim ya; seçimlerle uğraşmayalım dediğim için kendi kendime; lokomotife ve bir şiir gecesine de kafayı taktığımdan dolayı; bunları yazayım dedim... CMC, Kıbrıs Maden Şirketi nin İngilizce kısa yazılışıdır... Amerikalıların şirketiydi... Lefke bölgesinde bakır işlettiler te olduğu gibi bırakıp kaçtılar. Zehiri ve hastalıkları bize kaldı... Amerika dan nefret etmek için başlı başına bir sebep. Yeni Amerikan Büyükelçisi ne duyurulur... CMC Lefke deydi... Gönyeli yakınlarında, Baraj ın ve Dikmen çöplüğünün tam ortasında, Girne Lefkoşa you üzerinde CMC den kalma bir lokomotif var... Eminim herkes görmüştür... Hangi alakaya maydanoz akıllı o lokomotifi oraya koydu, hep merak ederim! Üzerinde CMC 1 yazıyor... Başka hiç bir açıklama falan yok... Tepenin üzerinde bir lokomotifcik... Andilla! Resmen andilla!... Alakaya çay demleme durumu! İlgisiz, gereksiz, uygusnuz ve de anlamsız... Alın o lokomotifi, Gemikonağı Lefke arasında bir yerlere veya ne bileyim bir müzeye koyun... Gelene gidene de CMC nin bu ülkenin kanını nasıl emdiğini; Lefkelileri, Baflıları nasıl kanser edip öldürdüğünü; haaa yaptı da bir şeyler diyeceksiniz doğrudur... Gerçek anlamda emperyalizmin ne anlama geldiğini de bize ilk öğretenin bu şirket olduğunu falan anlatın... Girne Lefkoşa yolu yeri değil... Güzel bir şey, hoş bir şey ama coğrafya sınıfta kalıyor; çok anlamsız alakasız bir mekan... Ve Tatlısu dayız... Esentepe, Tatlısu, Kaplıca bölgesi dağına denizine hasta olduğum, bu ülkenin en yaşanılası bölgesidir... Tatlısu da her yıl festival düzenlenir. Bu yıl yedincisi düzenlendi. Son üç yıldır bu ülkedeyim; üçüne gittim... Sonuncusunda yani geçen Pazar hayatımın en değerli müzik topluluklarından Yeni Türkü oradaydı... Daha önce bir otelimize gelmişti gidememiştim... Çok iddialı bir şey söyleyeyim; tüm şarkılarını ezbere bilirim... Yani, Derya Köroğlu olur da hastalanırsa, çıkar rahatlıkla söylerim kürtaj rekoru kırarım dersem biraz abartmış olurum ama neyse... Biz festivale dönelim... Gazetede haberler var... Konser saat de başlayacak diyor... O haberlerden bir tane de ben yazmışım üstelik; yani başlama saatinden eminim... Tatlısu Belediye Başkanı, Genel Yayın Yönetmenimizi ziyaret etmişti.. Ziyaretin haberini ben hazırlamıştım... Biliyorum, konser de başlayacak; kesin! gibi Tatlısu dayım... Standaları gezdim... 5 dakika... Gittim, konser alanında yerimi aldım... Bir iki tanıdık... Birer bira... Birer bira daha... Birer bira daha... Oha!!!! Otomobil süreceğiz... E konser başlamıyor LEFKE N N SESİ 6 İ Sayı 12 CMC'nin lokomotifi ve bir şiir dinletisi! ama... Şiir dinletisi var... Araya gireyim; şiir, sanatın en şahane çocuğudur... Ama bu çocuk her yerde oynayamaz... Benim gibi en az 100 kişi uzak saylan yerlerden Yeni Türkü dinlemeye gelmişiz... Orada, ertesi gün harnup toplamaya gidecek olan onca Tatlısulu... Üstelik Pazar gecesi... Herkes benim gibi izinde de değil... Şiir, şiir, şiir... Çok değerli arkadaşlar; çok güzel de şiirler hazırlanmış olabilir ama yemin ederim ki; orada toplanan tek bir kişi dinlemiyor... Ön sırada 15 kişi; dinlermiş gibi yapıyor... Şiir; köy festivallerine de taşınmalı, topluma sevdirilmeli falan diyeceksiniz... Hayır! Şiir, her yere taşınamaz... Ses ve akustik yapı uygun olmalı bir kere... Mekan, zaman, kültür önemli... Tek kelime kaçmamalı! Bir kere çok rahat oturaklar yani koltuklar olmalı... Işık çok önemli... Mesela elde bir bardak 17 dereceye soğutulmuş çok iyi kırmızı şarap, bir kaç parça kaliteli peynir, ağır bir ortam, rahat kıyafetler... Üstelik ben gelmişim Yeni Türkü dinlemeye... Elimde bira şişesi... Fıstık kabuklarının kırılma sesi bile şiiri Serhat İncirli baltalıyor bir kere... Yanda çıngıraklar, arkada kahkaha atan, sohbet eden insanlar ve hatta sarhoş olmuş kişiler... Yapmayın! CMC nin lokomotifi Girne Lefkoşa yolu üzerinde; dondurma yalayarak misafirleri karşılayan gelin gibi duruyor... Mümkün mü? Bir gelin, bembeyaz gelinliği içerisinde tebrik kabul ederken aynı anda dondurma yalayabilir mi? Lokomotif çok güzel ama... Çok değerli. Çok anlamlı... Şiirler ve şairlerimiz de öyle... Lütfen yapmayın yalvarırım... Her şeyin bir yeri vardır... Haaa, şiirleri bıraktım; konuşmalar... Üç dakikalık konuşma o anda 30 dakika gibi gelir... Kafamıza vurulan taş gibi üstelik... Üzgünüm... Yeri değildi. Hediyeler vermeler... Abi birine hediye vereceksen, gizli ver... Neden bana da gösteriyorsun? Yeni Türkü grubu da sahnede yerini alır almaz, Derya Köroğlu evet şimdi size bir şiir okuyorum dedi... Eminim o da 32 yerinden çatlamıştır... Ben resmen çatladım... Tekrar edeyim, sözüm ne şairedir, ne organizasyonadır... Öylesine görüşümü belirttim... Şairlerimizin şevkini kırmak istemem asla ama bir gelin düğünde dondurma yalayarak misafir ve tebrik kabul edemezse; o lokomotif o yola gitmezse; o şiir gecesi de o festival akşamında, o meydana hiç gitmedi... Şiirden soğudum!

7 Sayı 12 KEŞKE KORUYABİLSEYDİK Ali Nasip Tarihe saygı insana saygıdır. Tarihine sahip çıkmak atalarının bıraktıklarına sahip çıkmaktır. Tarihine sahip çıkan toplumlar geleceklerinide kurmakta zorlanmazlar. Tarihini koruyamayanlar ise aidiyet ve güvenlerini kaybederler. Bu anlamda 4000 yıllık bir tarihe sahip Lefke bölgesinde birçok medeniyet ait tarihi değerler bulunsada bunları korumak adına yeterince çabanın harcanmadığı bu değerleri korumada toplumun genelinde böyle bir sağdayu olmadığı görülmektedir. Bir avuç insan tarafından sahip çıkılmaya çalışılan bu değerlere devletlerde ne yazık ki sivil toplumun çabası olması olymacak durumdadır. Lefke Venedikliler Fenikeliler Romalılar İngilizler Osmanlı gibi birçok medeniyet ev sahipliği yapmış fakat bu medeniyetlerden kalanları yeterince koruyamamış geleceğ çok azını taşıyabilmiştir. Bugünde yine böylesi bir dönem yaşanıyor. Tarihi değerleri koruyarak geleceğe taşımak bugün dünyanın birçok ülkesine turizm için büyük bir potasniyel yaratırken ülkelerin gelir kaynaklarının artışında büyük bir rol oynamakatadır. Bu tarihi değerler ülkelerin medeniyetlerinin ölçüsünü yansıtırken ayni zamanda kültürel bir miras olarakta ekonomik olarak fayda sağlamaktadır. Bizlerin de bu anlamda değerlerimzi vardır. Fakat korunup geleceğe taşınacağı potansiyel turizm varlığı olarak kullanılacağı yerde bu değerein anlamını tam olarak kavramamış olanlar sayesinde bugün atıl halde ve kaderine terk edilmiş olarak durmaktadır. Birçoğu korumamış talan edilmiş ve tarihin bir döneminin yok edilmesine seyirci kalınmıştır. Koruma ve geleceğe intikali ile yasal yetkiyi elinde bulunduranlar yerelde merkeze hiçbir çaba sarfetmemektedir. Bu anlamda yaklaşık 100 yıllık bir geçmişe sahip olan ve bir dönem özelde Lefke nin genelde Kıbrıs ın kaderine etki eden CMC maden şirketinin kıbrısta bıraktıkları bu anmalda önemldir. Gerek maden çıkarma tesileri yüklem tesileri gerekse bakır flatasyon tesileri gemileri mavnaları lokomotif ve binaları bugün kendi kaderi ile baş başa bırakılmışlardır. Bu alnamda ne bir koruma ve geleceğe taşıma nede düzenlenerekturşizmde pazarlanma stratejisi vardır. Birçok ülkede böyle bir miras sayesine miyonl dolarlar kaznan ülkeler varken bizim bu anlamda çaresizmişiz gibi bir tavır içine girmemiz ve bu değerlei koruma yoluna giderek bundan fayda sağlamayı düşünmememizin adına sadece amiyane atbirle aptallık denir. Aptal toplumlar ise yaşamayı haketmemektdir. birçok ülkede yerelde beldiyeler merkezde hükümetler eliyle sahip çıkılan bu değerler yerel ekonmiler olduğu kadar ülke ekonmisdine ve tanınmdada büyük roller üstelenmektedir. Bu değerlerimizn değerini bilemeyenleri tarih affetmeycektir. Bizler bunların yok olmaması için alışmaya ve bir halkın halk olma esasını oluşturan geleneksel ve kültürel değerlerine sahip çıkmaya devam edeceğiz. Kolay olanı seçip bir kenarda çürümeğe terketmeyeceğiz. Lefke Nereye gidiyor? Evet bu soruyu aklı selim insanlar bu aralar daha sık sormaya başladı. Lefke Nereye Gidiyor? Lefke Lefke olalı böyle çöküntü görmedi. Neden Lefke de halk umursamaz aldu ve gemisini kurtaran kaptan olarak görülmeye başlandı? Bu soruyu maalesef soran ve acı hisseden bölgemizde kişiyi geçmez. Evet insanlar hep kısa vadeli düşünür yani, bu ay da ödendiğimde şunu yapacayım der, belki de çoğu haklı ama mürekkep yalamış insanlarımızdan kaç kişi elini taşın altına koyup da daha uzun vadeli düşünerek ve Lefke ve yöresini basıl kurtarırız diye düşünmeye başladı. Lefkede ve yöresinde kendi çapında çalışan 5-10 dernek var, bu dernekler kendi alanlarında birşey yapmaya çalışıp duruyorlar. Bağlıköy birşeyler yapmaya çalışıyor tebrik etmek lazım. Lefke Turizm Derneği kendi çapında çalışık bir şeyler üretiyor, Lefke ve yöresi Kalkındırma Derneği, Denizli Gemikonağı derneği, Lefke Vakfı, Lefke Çevre Derneği, Kadınlar Konseyi vs. vs hepsi kendi alan larında birşeyler yapmaya çalışıyorlar. Lefkenin geçmişine bakılırsa Lefke bir Nahiye olarak görülürdü. Lefke de 4 sinema ve nüfusu ise bin civarında olduğu söyleniyordu. Polis merkezi, çalışan mahkemesi ve satılan portakalı vardı. Belediye pazarı ise cıvıl cıvıldı. PEKİİİİ NE OLDU ki Lefke içinde bulunan dükkanlarının çoğu kapandı, nufus yaşlanıyor, ve çocuklarımız büyük şehirlere göç ediyor ve en kötüsü kuruluşundan bu yana açık olarak çalışan Belediye Pazarı kapandı. Bakımsızlıktan Belediye Binası çöktü. (Elçilik devreye girmese Belediye Binası da kapanacaktı. Hal bu iken nerede yanlış yaptık diye soran oldu mu? Yooo bana ne gemisini kurtaran kaptan. Her kes bana ne? diyor. Olmadı arkadaşlar ağlamayan çocuğa meme yok bunun da bilinmesi gerek. Ağlayan kesime de gülüyorlar. Benim burada anlatmak istediğim her şeye umursuz davranmayalım ve soralım. Dernekler bu konular üzerinde çalışma yaptı ve yapmaya devam ediyor. Lefke de yapılan eserler eserler bile uzun bir mücadeleden sonra yapıldı ve bunun da örneği, LAÜ Lefke fakültesi kavga ile yapıldı ve nihayet büyük bir törenle açılışı yapıldı. Fakat her nedense 2 yıldır açılamadı. NEDEN SORAN OLDU MU?. Düşünün Lefke merkeze öğrencinin Lefkede kalması ve alış veriş yapması. Lefke canlanır. Lefke ye fakülte yapılmaması için imza toplandığını biliyormuydunuz? Lefke Belediye Çarşısı kapandı, Kütüphansi lav edildi. NEDEN SORAN OLDUMU? Lefke mahalleleri kirlilikten girilmez oldu. NEDEN SORAN OLDU MU? Belediye Binası çöküyor. SORAN OLDU MU? Esnaf kan ağlıyor, dükkanlar kapanıyor, kimsenin umurunda değil. NEDEN SORAN OLDU MU? Lefke bunlara layık değil. Dernekler bu sorunlara çare ararken destek veren yok ama eleştiren çok. LEFKE HALKI BİRAZ DAHA SORUMLU DAVRANSA LEFKE DÜZELİR VE YİNE ESKİ CANLILIĞINA KAVUŞUR DİYE DÜŞÜNÜYORUM. 7 Tamer Dayıoğlu Tamer1950@yahoo.com

8 8 GEÇMİTEN GELECEĞE LEFKE PANELİ GERÇEKLEŞTİRİLDİ Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği tarafından düzenlenen GEÇMİŞTEN GELECEĞE LEFKE paneli 15 mayıs 2013 tarihinde Lefke Atatürk Kültür Merkezinde gerçekleştirildi. Panelde İlk sözü alan Lefke Vakfı Başkanı Vehit Nekibzade Lefke nin 1920 li yıllardan itibaren geçirmiş olduğu tarihsel süreçe dikkat çekerek bu dönem içerisinde Lefke nin nereden nereye geldiğine Lefke deki o dönemlerdeki örgütlenmeye ve bugüne nasıl gelindiğine dikkat çekmiştir. İkinci olarak Lefke ve Çevre Köyleri Dayanışma Derneği başkanı Hakan Oran söz almış ve son 40 yılda Lefke nin neleri kaybetmiş olduğuna, ekonomik ve sosyal durumuna ve bugün bölgenin kalkınmasınaivme kazandıracak stratejik çözüm önerilerini halk ile paylaşmıştır. Ücüncü olarak Akademisyen Ediz Tuncel söz alarak Lefke nin politik yönden ihmal edilmişliğine dikkat çekerken Lefke nin tarihsel önemine ve politikacıların Lefke den oy isterken Lefke ye bunun karşılığında bir şey vermediklerine değinmiştir. Managment Centre direktörü Bülent Kanol 3. olarak söz alarak Lefke nin birçok değeri içerisinde barındırdığını fakat halk arasında bir güven bunalımı yaşandığına dikkat çekerek bunun giderilmesi halinde hedefe daha kolay ulaşılacağını açıklamıştır. Şehir planlama dairesi müdür müavini Laika Topcan hanım ise konuşmasında ülkesel fiziki plan içerinde Lefke nin ayrıcalıklı bir konumda olduğu ve böyle incelendiği ve gerek doğal güzellikleri gerekse tarihi değerleri ile özel bir konumda olan Lefke ve bölge köyleri için özel planlar yapıldığını açıklamıştır. Panel konuşmacılardan sonra söz alan halkın da sorunlara katkı koyan konuşmaları ile son bulmuştur. Panele Yaga başkanı Derviş Besimler isiminin gerek panelistler gerekse vatandaşlar tarafından çok fazla zikredilmesi üzerine söz alarak Yaga olarak Kuzey Kıbrıs a gelen yatırımları öncellikle Lefke ye yönlendirdiklerinden bahsetmiş Sayı 12 Lefke ye yönlendirilen yatırımlar için karar verecek olanın öncelikle Lefke halkı olacağına vurgu yapmış, Lefke nin istemediği bir yatırımın yapılmayacağınıda açıklamıştır. Panele DP örgüt temsilcileri, Lefke Gazi Lisesi ve Cengiz Topel Endüstri Meslek Lisesi den öğretmeler, Lefke beldiyesi müdürü, Kadınlar Konseyi temsilcileri, Turizm derneği temsilcileri, Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği, Lefke ve Çevre Köyleri Dayanışma Derneği üyeleri, eski ve yeni Lefke muhtarı ile bölge sivil halkı ile esnaf ve iş sahipleri katılmışlardır. Facebook ta Paylaşılanlar...Facebook ta Paylaşılanlar...Facebook ta Paylaşılanlar...Facebook ta Paylaşılanlar AĞUSTOS KURTULUŞ TÖRENLERİ KEMAL USTA RUHSAN ABLA AKİLE PEBME HALA Güzelyur t Kültür Sanat Festivali GURBETE GÖNDERDİKLERİMİZ 1880 Trodos

9 Sayı 12 9 Yıldızlardan macun yapsanız da, rejim Lefke yi yemeye kararlıdır Lefke Turizm Derneği nin her zaman takdir ettiğim özverili ve çalışkan Başkanı Ergün Taşkın hiç kusura bakmasın ama Lefke Ceviz Festivali nedeniyle memleketi 35 yılda berhava eden bir siyasi rejimin önde gelen bekçilerine ceviz macunu yedirilecek diye, aslında Lefke nin ta kendisi macun kıvamına sokulup, onu katleden ve bundan sonra da katledecek olan siyasi takıma, adeta yemeye devam edin Lefke yi, kim tutar sizi cüreti verilmiştir. 35 yıldır memleketi hapır hupur yiyenler, ceviz macunlarını da mideye götürürlerken, Lefke ve bölge halkına aslında şu mesajı vermişlerdir: Biz sizi böyle sever, macununuzu da böyle yeriz. Lefkeliler adına üzüldüm. Çünkü ister ceviz macunu yapsınlar, ister hurma İsterse turunç macunu ya da bergamot Gökten nur yağdırıp, yıldızları yere indirip, onun macunu ve festivalini yapsa da Lefkeliler; Bu siyasi rejim ve bekçileri tarafından adım adım yokoluşa götürüleceklerdir. Çünkü mevcut siyasi rejim ve kapıkulu iktidarı Lefke yi KKTC sınırlarının dışına çoktan atmıştır. Bazı Lefkeliler hala daha bu gerçeği kabullenemiyorlar İktidar takımı ve rejimin ağababaları Ceviz Festivaline gidip, cevizleri birer birer mideye indirirler ama Aslında Lefke yi ısrarla Kuzey Kıbrıs ın dışına atmaya çalışan misyonlarını da unutmazlar, kafalarının bir tarafında bu caniyane planı canlı tutarlar. Macunun üzerine Lefke gelişmelidir nutukları atarlar Belediye ne yapar Belediye meclisinin görevi nedir? ANLADIK Kİ BİR KISIM HALKIMIZ BİLMİYOR - BİLENLERSE SUSUYOR. BU YAZILAR BİLMEYENLERE Belediye nedir?belediye Başkanı ve Belediye meclisi ne yapar. Yasada verilen açıklamaları yaklaşık 82 sayfa.bir kitap.tam olarak hiçkimsenin okumadığına eminim. Belediye başkanının görev hak sorumlulularından tutunda belediye meclisnin gmörevlerine ve halkında üstüne düşen görev ce sorumluluklara kadar her şey var.çok geniş kapsamlı bir yasa olsada uygulamada yer bulmadığı sürece uygulayıcı tarafından uygulanmadığı hizmet alanında sorgulamadığı hak ve yükümlülüklerini bilmediği sürece diğer yasalar gibi herhangi bir anlamı yok.birçok düzenlemeyi içersede okumadığımız ve tam olarak bilmediğimiz takdirde verdiğimiz vergiler karşılğı neleri hak ettiğimizi bilmemizin şansı yok.böyle oluncada haksızlıklar karşısında hakkımızı arayacak bilgiye sahip olmadığımız içinde ne yapmamız gerektiğini bilmemizin şansıda da yok. Biz bukadar sayfayı okumak bunları sorup öğrenmek ve köyümüzün kasabamızın daha yaşanılabilir olması için hepbirlikte mücadele etmek yerine kolay olanı seçiyor ve kızımıza oğlumuza verilen iş sözü karşılığı oyumuzu söz verene veriyoruz. Erdiğimiz vergi karşılğı hangi hizmetlerin verilmesi gerektiği bunlar verilmess ne yapmamız gerektiği ile ilgili belkide işin en önemli kısmı olan kısmı,boşa zaman diye nitelendirerek okumak ve öğrenmek yerine bize söyleneni yanlışta olsa yapıyoruz. Çevre yasamız gibi, Hatta anayasada bulunan anayasal bir çok hakkımız gibi.yasalar uygulamda yer bulduğu ve yasa uygulayıcıları tarfından uygulandığu sürece değer kazanır.yoksa Anayasasınn 40 maddesi çevre yasası altında herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yasama hakkına sahiptir devlet ve tüzel kişiler bunun uygulnmasından sorumludurlar deniyor ama. devlet ve tüzel kişiler bunu uygulmadıkları takdirde ne olur o zaman hakkımız nedir diye birdüzenleme yok. İç içe geçmiş tümceler karışık kelimlere Halkın anlayacağı dilden uzak. Beldeiyele yasasını Okuduğunuz zaman geniş bir hayal dünyası içersinde dalıyorsuznu isteristemez.tüm bunları yapmak görevimi belediyenin diye soruyorsunuz kendinize.sonrada şunu aklınızdan geçirmeden edemiyorsuznu..tüm bunlar yapılmış olsa verdiğim vergiler karşılığı yapılmaynları isteme yoluna gitmiş olsam yaşadığım bu yerin dünyanın en yaşanılabilir yer olması içten değil dersiniz. Ben burada uzuzn uzuzn kelimler yasalarda belirtilenker madde madde nelrin yapılması gerektiği üzerinde duaracak değilim. Bu sisiz sıkacaktır. Çokta ve fakat beyinlerinde Lefke için şu iyiliği düşünürler: Lefke çökertilmeli, ardından da verilmelidir Kuzey Kıbrıs taki siyasi rejim ile iktidarı, 1974 öncesinin görkemli büyük kasabası, maden ve tarımsal sanayinin ışıl ışıl parlayan yıldızı olan Lefke yi, önce siyasi tecrit ve ambargolarla mağdur edip, terkedilmiş bir yerleşim birimi haline getirmek, ardından da Güney e teslim etmek niyetindedir. Ne yapalım, olmadı, Lefke battı, sosyal ve ekonomik değeri kalmadı, verelim gitsin mazeretiyle Yani bir devlet düşünün ki, kendi topraklarının bir bölümünü mahrum ve mağdur hale getirmek için sistematik bir diskriminasyon politikası yürütecek, orayı sosyo-ekonomik ve kültürel açıdan sıfırlayacak ve böylece verelim gitsin planlarının zeminini hazırlayacak Sonra da rejimin adamları, ceviz macununu bir güzel höpürdetip Lefke nin gelişmesinden(!) dem vuracak Bazı Lefkeliler, hala daha bu gevezeliklere tav olabilirler. Ama yarın, zaten siz bittiniz, veriyoruz gitsin denildiği zaman yüzlerine çarpacak olan acı gerçek, ceviz macunu kadar tatlı olmayacaktır. Bu gerçeği Ceviz Festivalini düzenleyen Turizm Derneği nin Başkanı Ergün Taşkın da bilmektedir ama neden hala rejimin ağababalarına ceviz macunu yedirerek birşeyler elde edilebileceğini düşünüyor, anlamak mümkün değil Ve 35 yıllık siyasi zulmün mağduru Lefke nin son olarak sporda da katledilmesi ve bölgenin gözbebeği LTSK nın sahada kazandığı kupanın gasbedilmesi karşısında; Hala somut adım atamayan bölge milletvekili sizi ilgilendirmediğine kanaat getirip okumayacak ve doğala olarak bu yazıda boşuna yazılmıuş olacaktır. Ben bizi, yaşadığımzı yeri idare etmessi için seçtiğimiz reis dediğimiz belediye başkanının yardımcıları m eclis üyelerinin ve biz halkında yapması gerekenler üzerinde duaracağım. Bizlere hizmet vermesi için oluşturulan belediye kurumunun bu işlerini yapabilmesi için halktan vergi alması gerekir. Bizlerden bu paraları alan beldeiye kurumununda halka yasa ile belirlien hizmetleri vermesi gerekir. Bu vergileri belitlien süre içinde vermeyenlerden de bu vergilerin yasal yollarla alınması gerekir ki verenelere haksıznlık yapğılmış olmasın.yoksa biri veriri diğeri vermez bu kez adaletsizlik yapılmaış olur.tabii toplanan bu vergielrin halka hangi hizmetlere harcanmış olduğuda halk ile paylşılmış olmsaı gerekit rki halk vermiş olduğu paranın nerelere gittiği hangi sebeple kullanıldığını bilsin. Ki vergisini vermeye gönül rahatlığı içinde devam etsin yoksa Verdiği paranın nereye harcandığı konusunda bilgi,si olmayan yeterince tatmin olmayan hatta hve hatta üstüne üstlük bu verdiği verginin yanlış yerlere harcandığını duyan kişiye ve bir gruba menfaat sağladığına şahit olan halk vergi vermeden istisna eder b,ir süre sonra ise bu yapı halkın geneline yayılarak halk vermesi gereken vergiyi artık ya vermez yada erteler. Bu durumda yaşadığımzı köy kasaba şehir alması gereken hizmeti almaz hizmet çıkar grupları ve yandaşlarla sınırlı kalır. Şikayet ederiz Çöplerin toplanmadığından her yerin çöp olduğundan yolların bozuk olduğundan esnafın para kazanamadığınan iş yerlerine bir bir kilit vurulduğunan.suların almadığından Ben okumanız hemde en ince detayına kadar okumanız hatta aklınıza takılanlara beldiyeler yasaının açıp araştırıp bakmanız için okunacak bir yazı yazmak niyetindeyim.bizim insanımız çok uzun uzun yazılan yazılarıda okumazlar.yapılan araştırmalra gazlerden çıkan ölüm yaralanma gibi polisiye haberlerin ve yazıların daha çok okunduğu yönünde.maaşlara artış var mı.yeni krediler verilecekmi.bu sene gözde tatil yerlereei nereleri,önceliklerimiz arasında.halbuki belkide tüm bunlara daha kolay sahip olabilemenin önünü açacak yaşadığımızyerdeki vergilerim,iz karşılığı almamız gereken hizmet in ve haklarımızın nelerr olduğunu bizlere anlatan yasal haklarımzı öğrenmenin daha doğru olabileceğini böylece daha yaşanaılabilir bir ortamda yaşyabilemeimize olanak tanıyacak birtürlüavrayamaıyoruz Halbuki beleiyelerin bizlerden toplamış olduğu emlak, çöp aydınatma,sağlık meslek,vergielri karşılığında bizlere başka bir karşılık beklemeden (asla Lefke milletvekili değil) Spordan da sorumlu BAKAN Kemal Dürüst ün adeta Lefkelilerle dalga geçen konuşmasına bir bakın Dürüst, Lefke nin sesini duyurmanın önemine işaret etmiş ve LAÜ ile birlikte her geçen gün gelişen okulları ve Ali Tekman halkıyla Lefke yi daha ileriye götürmek için kendilerinin de hükümet olarak ellerinden gelen çabayı göstereceklerini ifade etmiş Oysa Kemal Dürüst de biliyor ki, KKTC ndeki siyasi rejimin Lefke yi daha ileriye götürme diye bir çaba ve amacı olmadığı gibi, bilakis, yerle yeksan edip Güney e götürme stratejisi vardır. Spor Bakanı da olan Dürüst, Lefke nin sesinin, en son rejimin futboldaki Lefkoşa Dereboyu Dükalığı tarafından nasıl kesilmek istendiğini de mi göremiyor? LAÜ nün nasıl batırıldığını ve Lefke ye hiçbir sosyoekonomik katkısı olmadığını, Lefke nin var olan orta dereceli okullarının bile, Güzelyurt a kaydırılan bölgedeki öğrenciler nedeniyle siyasi rejim tarafından kapatılma noktasına getirildiğini de biliyor Bakan Dürüst Lakin ceviz macunu bu Yutunca atış serbest Nasıl olsa Lefkeliler buna da aldanır öyle mi? Rejimin adamları ve siyasi bekçileri, macun gibi ezdikleri Lefke yi yemektedirler aslında ceviz macunu yerine Yazıklar olsun Birileri de çıkıp, şunların boğazına bir takılalım ki nefessiz kalmanın ne demek olduğunu görsünler diyemeyecek mi? vermesi gereken hizmetler var ve bu hizmetler başka bir karşılık beklemeden yapılmalıdır.evizimizn önündeki çöpü toplamak bu çöpün toplanması için bidon sağlamak,bozulan yollarımızı zamanında herhangi bir kazaya sebep vermeden tamir etmek,çeşmlerden içilebilir su sağlamak,sinek fare gibi zararlılara karşı halkı koruyucu önlmelre almak,yol kenarlarını kaldırımları çöp ve otlardan temizlemek, Belde halkının sosyal yardıma muhtaç çocuklarına, sakatlara, yoksullara ve güçsüz ailelere sosyal yardım hizmeti sağlamak, Havanın ve suların kirlenmesini önleyici önlemler almak veya aldırtmak; Sağlık koşullarına uygun kanalizasyon ve lağım çukurları yapmak veya yaptırmak ve bunların bakım, idame ve işletmelerini sağlamak;edğlence dinlenem yerleri parklar,piknik alanşarı yapmak bunların bakımını yapmak, Sosyal konut yapmak veya sağlamak, gerekirse bu amaçla arazi ve arsaları kamulaştırmak; tüketiciyi yanı size korumak için Pazar yerleri kurmak; beldede ekonomik etkinliği sağlamak ve atıl kapasiteleri harekete geçirmek amacıyla ekonomik girişimlerde bulunmak, Belediye sınırları içinde her türlü turizm tesisleri kurmak, şenlik ve anma günleri düzenlemek, turistik değer ve gelişme gösteren beldelerde turizm danışma büroları kurmak, Belediye personelini turizm alanında yetiştirmek, her türlü yerli veya yabancılara ait yelkenli veya motorlu veya gezi tekneleri için yat barınakları (marina) yapmak ve işletmek, belediye tiyatrosu, sineması, müzesi, sosyal amaçlı salonlar, kütüphane, okuma salonları, çocuk kitaplıkları, konservatuvar ve diğer kültür tesisleri, belde halkına beceri kazandıran kurslar açmak, hizmete hazır halde bulundurmak; belediye tiyatrosu, sineması, müzesi, sosyal amaçlı salonlar, kütüphane, okuma salonları, çocuk kitaplıkları, konservatuvar ve diğer kültür tesisleri, belde halkına beceri kazandıran kurslar açmak, hizmete hazır halde bulundurmak; Belediye sınırları içerisinde Belediyeden izinsiz ağıl, mandıra ve kümeslerin kurulmasını, Belediye bahçeleri, fidanlıkları ve korulukları kurmak, bakımlarını sağlamak, Her çeşit yaya ve araç trafiğine müdahale etmek; Çöplerin toplanması ve geçici olarak konması için halkın kullanabileceği umumi çöp tenekeleri ve sepetler sağlamak; Gürültü ve rahatsızlıkları önleyici önlemler almak ve bu amaçla denetimler yapmak; İhtiyacı yokken su parasını bağışlamak isteyenlere,evinin önüne asfalt yapılmasını isteyenler,kızına oğluna iş isteyenlere duyurulur. İşte size hizmet vermesi gerekenlerin görev ve sorumlulukları.gerisi size ait. Nesrin Özseçer

10 LEFKE N N SESİ 10 İ Sayı 12 LEFKE DE UNUTULMAYANLAR Lefke 1974 Lefke Leke 1975 Lefke İstiklal Küçükler İlkokulu Ahmet Oktay ve Süleyman

11 Sayı LEFKE DE UNUTULMAYANLAR

12 LEFKE N N SESİ 12 İ Sayı 12 LEFKE DEKİ OSMANLI KONAKLARININ VE VEZİR OSMAN PAŞA TÜRBESİ NİN İÇLER ACISI HALİ! Dağ ve deniz arasındaki konumu, rutubetsiz havası, yeşili,verimli toprakları,bol su kaynakları, bakır maden yataklarına olan yakınlığı, zeytin, portakal, ceviz ve hurma ağaçları ile Lefke, tarihinin her döneminde ayrıcalıklı bir cazibe merkezi olarak nam salmıştı lı ve 1970 li yıllarda, oldukça kalabalık ve hareketli bir kasaba görünümü arz eden Lefke, 53 köyün merkeziydi. Hatta Lefke nin Kıbrıs taki yedinci kaza olması dahi düşünülmüştü. Ne yazık ki, iki vadi arasına kurulmuş, yeşillikler diyarı eşsiz Lefke, günümüzde çok derin bir yalnızlık yaşıyor KIBRIS taki şehirler arasında, Osmanlı döneminde Lefke nin apayrı bir önemi bulunmakta. O yıllarda daha ziyade sayfiye merkezi olarak kullanılan Lefke deki, tarihi değeri yüksek çok sayıdaki Osmanlı eseri yanında, birçoğu yıkılma tehlikesi ile yüz yüze olan, 42 konak bulunmaktadır. Lefkoşa dan sonra en fazla, tarihi eve ve konağa evsahipliği yapan Lefke deki, birçok tarihi yapı kurtarılmayı bekliyor.. Lefke deki, madencilik faaliyetlerinin sona ermesi ile birlikte içine düşülen ihmal edilmiş, dağınık, ve çıkmaz sokak görüntüsü beni çok üzüyor. Temennim, Lefke nin gelişimi için düşünülen, Cittaslow (sakin-yavaş şehir) projesi nin, Lefke nin makus talihini değiştirirmesi ve Lefke nin bir güzellikler bütünlüğü olarak anılmasıdır Mir-i miran Vezir Osman Paşa ya ait, düşündürücü tarihsel gerçekler, bugünkü Vezir Osman Paşa'nın vefat ettiği ev yazımızın bir diğer konusu... Osmanlı İdaresinin Kıbrıs taki son yıllarında, yani günümüzden yaklaşık 180 sene öncesinin, bir başka değişle yaklaşık iki asır öncesinin tarihi gerçekleri... VEZİR OSMANPAŞA, tartışmalı bir ferman olan Tanzimat Fermanı nı ve bazı yeni vergi düzenlemelerini içeren kanunları, Kıbrıs a getirmek için 1839 senesinde görevlendirilir. Osmanlı nın Dış işlerinden sorumlu Mustafa Reşit Paşa nın, kaleme aldığı ve Adbülmecit in imzaladığı ferman, 3 kasım 1839 da ilan edilir. Tanzimat Fermanı Osmanlı Devleti nin tarihinde yeni bir devir açar. Osmanlı Devleti nin ilk yazılı anayasası olan bu önemli belge, vatandaşın ana haklarını devletin teminatı altına alıyordu. Bu fermana göre mahkeme kararı olmaksızın ne padişah, ne hiçbir vezir, herhangi bir vatandaşı idam ettiremeyecek, süremeyecek, cezalandıramayacaktı. Kanunun emretmediği hiçbir vergi toplanamayacak, vatandaşa angarya niteliğinde hiçbir şey yaptırılamayacak, mal güvenliği tamamen korunacak. Vatandaşın, din, ırk farkı gözetilmeksizin her türlü insanlık hakkı, bu fermanın teminatı altındaydı. Tanzimat tan sonra birçok ıslahat hareketlerine girişildi. Fakat, Tanzimat devri arasında 39 yıl sürdü. Tanzimat fermanını, Kıbrıs a getirme görevi Vezir Osman Paşaya tevdi edildikten sonra, Osman Paşa nın Kıbrıs a başına gelenlerin sırrı hala daha çözülemedi 1839 senesinde Larnaka dan Kıbrıs a eşi ile birlikte giriş yapan, Osman Paşa güzel bir karşılama töreni ile karşılanır. Türk Rum ada halkı ona çiçekler sunar. Osman Paşa ve eşi, Lefkoşa da Miralay Tahir Ağa (Hacı Tahir Ağa) konağında misafir edilir. Tahir ağanın, Sultan Mahmud un cariyelerinden olan, Osman Paşa nın güzel eşine göz diktiği söylentileri duyulur. Hatta kadın bir gün hamamda yıkanırken, ev sahibi ona tecavüze yeltendiği dahi söylenir. Tüm bunlar yaşanırken, huzursuzluk çıkmasın diye, eşi ilk etapta bunları Osman Paşa ya aksettirmez. Mir-i miran Osman Paşa, Kıbrıs a geldikten kısa bir süre sonra rahatsızlanır. Kıbrıs a girişinde ona sunulan çiçeklerin tesirini geç gösteren bir zehire batırıldığı ve Osman paşanın bu yüzden zehirlendiği ihtimali üzerinde durulur. Bir türlü derdine derman bulunamaz. Kendisine,Osmanlı nın sayfiye yeri olan, temiz yumuşak havası, nemsiz ortamından dolayı, LEFKE de istirahat etmesi tavsiye edilir. Bugünkü Lefke Gardens otelin yanındaki, Binbaşı Emin Efendi nin (Hacı Emin Ağa) iki katlı kerpiç konağında misafir edilmeye başlanır. Lefke güzel havası da, Osman Paşanın derdine çare olamaz. Adaya gelişinin 49. gününde hakkın rahmetine kavuşur. Önemli bir zat olduğu için, Emin Ağa nın emri ile, camiinin yanına defnedilir. Eşi, Mir-i miran Osman Paşa nın zamansız ölümünü bir türlü kabullenemez. İstanbul a döner dönmez, Kıbrıs ta yaşanan olan biteni, Padişah Abdülmecit e anlatır. Bu duruma hiddetlenen padişah, Tahir ağanın kellesinin vurularak kendisine getirilmesini emreder. Kısa bir süre sonra, balmumuna sarılı kelle İstanbul a gelir. Padişah, Osman Paşa nın eşine Bu muydu? diye sorarak, yapılan suçun cezasız kalmadığını kanıtlar. Akabinde eşi İzmir e geçerek, Piri Mehmet Paşa Camii sinin avlusundaki mezar taşını, İzmir de yaptırılıp, Lefke ye getirir. Bugünkü hali pek de iyi olmayan, Osmanlı mezar taş işçiliğinin en nadide örnekleri arasındadır. Piri Mehmet Paşa Camii avlusundaki, Vezir Osman Paşa nın Mezar taşında şu veciz sözler yazar ; Bu dünyada feleğin elinden asla kurtuluş yoktur Bakın ne yazık ki böyle bir kahramanı bile felek, toprağa düşürmüştür Devlet için gece gündüz doğrulukla gece gündüz hizmet ederken Sonunda Kıbrıs ta kendisine emanet olarak verilen canı feda etti O Allah ın yardımı sayesinde vezir olmuştu Hasan Karlıtaş Allah ın emri kulağına erişince Turizmci - Turist her şeyini etrafını saçtı Rehberi Artık Allah geride kalanlara sabır ihsan eylesin Ve onun için Fatiha süresini okusun Ne çare ki Allah ın takdiri böyle imiş Adem oğlu gaflet uykusundan uyanmaz ama her gelen Cümle alem ahrete daima işte böyle gitmektedir Onun ölümü üzerine hayır olsun diye Cevheri tarih söyledim Osman Paşa Cennet bahçelerini kendisine mekan eylesin. Sene Hicri 1255 Miladi 1839 Vezir Osman Paşa Mezarının olduğu bölümün yanında, Pir Paşa camii avlusunda çok sayıda Osmanlı mezarı vakti zamanında bulunmasına karşın ne yazık ki, büyük bir bölümü talan edilmiştir. Onlar arasında kurtulmayı başaran, Veli Ağa oğlu Hüseyin ağa nın 1817/8 (1233) tarihli mezarı da taş işçiliği bakımından kayda değerdir. Mezar taşındaki yazı on beş yaşında ölen gencin hazin hikayesini anlatır. Ah ile zar kılarak tazeliğime doymadım Çün ecel peymanesi dolmuş murada almadım Hasreta fani cihanda tul-i ömr sürmedim Ferman-ı takdir bu imiş ta ezelden bilmedim Veli ağa nın gençliğine Doymayan on beş yaşında taze civan Merhum ve mağfur Hüseyin Ağa nın Ruhiçün rızaenlillah el-fatiha yıllarında Osmanlı İmparatorluğu nun Kıbrıs a düzenlemiş olduğu fetihte, Kanuni Sultan Süleyman ın vezirlerinden Pir Paşa nın torunu Mehmet Bey de katılmıştı. Düzeninin kurulmasında Mehmet Bey, Baf Sancaktarı olmuş ve Lefke de bu sancağa katılmıştı. Mehmet Bey Lefke yi ziyaretinde,eski Ay.Yorgi kilise kalıntılarını ve bu harap camiyi görmüş ve seceresi Hazreti Ebubekir e kadar dayanan bu muhterem camiyi yenileyerek inşa etmiş ve camiye dedesinin adı olan Piri Paşa ismini vermiştir. (Lefke Yukarı camii ve minareli camii olarak da bilinir) Pir Paşa Camii yakınındaki Mezarlık alanı, 1930 larda defne kapatılmıştır lerde mezarlığın tarlaya tahviline karar verilmiş ve bütün mezarlar buldozerlerle kaldırılmıştır senesinde Camii de yapılan restorasyon çalışması esnasında, etrafında çok sayıda insan iskeleti ortaya çıkartılmıştır. Halk arasında Osman Paşa ya adanan dilekler gerçekleşir düşüncesiyle, sanat eseri bu güzelim mermer mezar, ne acıdır ki, yakılan mum isleri ile karartıldı Yıkılmak üzere olan konakların, orijinaline sadık bir şekilde restore edildiği ve bu değerli mezar taşının tertemiz olduğu LEFKE günlerini görmek dileğiyle Vezir Osman Paşa'nın Mezarı Lefke'deki en büyük konak

13 Sayı 12 CMC MALLARI NASIL TALAN 1974 den sonra adadan ayrılan CMC Kıbrıs Maden Şirketi, tesisleri, işçi, mühendis evleri ve diğer taşınır ve taşınmazları ile geride hatırı sayılır bir envanter de bırakmıştı li yıllara kadar korunan ve Kıbrıs Türk Federe devleti kontrolünde tesislere atanan yöneticilerle yönetilen hurdacılara verilerek büyük bir kısmıda tutanakla dağıtılarak kontrol mekanizması ortadan kaldırılarak talan edilmişlerdir kayıtlı malzemenin bulunduğu ambar ortadan kaldırılmış, birçok çelik konstruksiyon bina malzemeleri ile bakır ihtica eden tesis içindekiler alınmak üzere yakılarak, bozularak kilo kilo satılarak verilmiş elektrik mühendislerinin tadilatla kullanılabilir raporu verdiği ve Güzelyurt tan Yeşilırmağ a bölgenin elektrik ihtiyacını karşılaybileceği raporlarla teyid edilen CMC ye ait jeneratörler hurdacılara verilmiştir (CMC den sağlanan gelir yine CMC nin temizlenmesinde kullanılacak denmesine ragmen bu para hiç edilmiştir.) Ekonomiye katma değer yaratan Boyahane, marangozhane, dökümhane ve makinist atölyeleri ile bölge içinde bulunan envantere kayıtlı birçok taşınır malın ise akibeti ayni olurken geçmiş için büyük bir değer olan CMC arşivi ile geride kalan birkaç değerden biri olan lokomotifler EDİLDİ bile harabe haline getirilen tesisler içinde sağda solda kirlilik içinde atıklar içinde atıl halde bırakılarak sahip çıkılmamıştır. Tüm bu talandan nemalanan taraflar olduğu gibi siyasi menfaat sağlayan taraflarda olmuştur.(bunların belgeleri mevcuttur.) Bugün CMC ye ait gayrımenkuller kontrolsüz bir şekilde kullanılmaya devam edilmekte bu gayrımenkuller üzerinde iş alanları, dükkanlar kurulurken koçan vs.mülkiyeti ile ilgili düzenlemeler ilgili merciler(devlet emlak ve malzeme dairesi) tarafından yapılmadığından geleceğe ipotekli devredilmektedir. Siyasi erk tarafindan da çevresel politikalarda kirliliğin temizlenmesinden çok rant malzemesi gibi kullanılmaya başlayan bu kirlilik bugün hala yerinde durmaktadır. Özel de yalnız bölgemiz için değil tüm ada, hatta Doğu Akdeniz için çevresel sorun olan CMC ye ait kirlilik kaynakları temizlenirken Lefke bölgesinin gelişmesindeki en büyük engellerden biri olan CMC ait olduğu söylenen gayrımenkuller, mülkleri kullanımında tutanlar ve atıl halde olanlar için uluslararası hukuklada örtüşen düzenlemlere gidilmeli bunların ekonomiye katma değer yaratacak yolları süratle ortaya konularak sonuç alıcı çalışmalara gidilmelidir.(hakan Oran CMC arşivi) 13

14 LEFKE N N SESİ 14 İ Sayı 12 Lefke Koop Kredi Şti nden Haberler Erdal Abit İlkokulu 3. sınıf Öğrencilerinden Yazılar K.K.T.C NİN ŞARKILARI VE MANİLERİ K.K.T.C nin manileri çok çeşitlidir mesela: Hanay hanaya garşı gelesin bana garşı ben da seni alacam dosta düşmana garşı. Beyaz giyme toz olur, siyah giyme söz olur, yeşil giy yeşil kuşan, muradın tez olur. Sepet sepet yumurta sakın beni unutma unutursan küserim gözlerinden K.K.T.C nin faklı farklı oyunları, yemekleri, konuşması ve tarihi eserleri vardır. K.K.T.C nin oyunlarına örnek verecek olursak: beştaş, lingiri, dokuz keremit, plaka isimli oyunları vardır. K.K.T.C nin yemekleri birbirinden güzeldir. Kolokas, molehiya, şeftali kebabı, samarella, pilavuna, K.K.T.C nin vazgeçilmez yemekleridir. Kıbrıst a başlıca tarihi eserleri şunlardır: öperim. K.K.T.C nin şarkılarının da çok çeşidi vardır. Mesela: Kıbrısım, Al Yemeni Mor Yemeni ve Portakal Atışalım. KKTC NİN KÜLTÜREL DEĞERLERİ Samiye Kurt Erdal Abit İlkokulu Sınıf 3 Bademliköy deki Vuni Sarayı, Lefkoşa daki Girne Kapısı, Yedidalga daki Soli Harabeleri, Gazimağusa daki İlhan Ersev Salamis Erdal Abit İlkokulu Harabeleri, Sınıf 3 Othello Kalesi ve Namık Kemal Zindanı vardır. KKTC NİN KÜLTÜREL DEĞERLERİ Şimdi size bir Kıbrıslının kültürel değerlerini anlatacağım.bizm yemelerimiz çok çeşitlidir.mesela bullez,samerella molohiya.kıbrıslı Türkler her Pazar mutlaka magalcığını yakr.kıbrısta her mangal yaktığımızda mutlaka kuzu kuyruğu gonur.banannın içine kıyma konarak şeftali kebabı hazırlanır. Samarella da dedydim ya samarella,kurutulmuş ettir. Çiğ eti tel dolabına koyarlar. Güneşe koyup bekletirler. Et orada bir veya iki hafta falan kalır. Orada kurur ve süper bir lezzet ortaya çıkar. Kıbrıslı Türkler in konuşması farklıdır. Kıbrıslı Türkler isimini bilmediği birine gardaş diye hitap eder. Doğancıda vay gavollem lafı çok duyulur. Biz bisiklete velesbit, ipe ıspaho, bahçe kapısına gancelli deriz. Bizde yavru köpek İzgi Oran Erdal Abit İlkokulu Sınıf 3 GULLİCİK TİR. Bir gün Kıbrıs a yolunuz düşerse bize fa gelin eğer Pazar gelirseniz magalıda birlikte yerik. Oyunlarımız çok güzeldir. Plaka, beş taş, dokuz keremit, Manilerimiz çeşitlidir. Sepet sepet yumurta,sakın beni unutma, unutursan küserim gözlerinden öperim, şarkılarımız çok güzeldir. Mesela portakal atışalım, Kıbrısım gibi.

15 Sayı KAYBETTiKLERiMiZ LEKAD (Lefke ve Çevre Köyleri Dayanışma ve Kalkındırma Derneği) olarak ebediyete uğurladığımız, daima kalbimizde yaşatacağımız sevgili büyüklerimize, dostlarımıza ve arkadaşlarımıza Allahtan Rahmet, Ailelerine başsağlığı ve sabır dileriz. Nezihe Sediral Yeşilırmak sakinlerinden HALİT MEHMET KÖYCÜ uzun yıllar Yeşilırmak muhtarlığı yapan, TMT kurucularından, Milli mücadeledemücahitlik yapan köyümüzün sevilen şahsiyetlerinden eşimin eniştesi 29 Kasım 2012 tarihinde vefat etmiştir. Tüm ailemizin başı sağ olsun, allah rahmet eylesin. Nur içinde yatsın. Ailesine sabırlar dileriz

16 LEFKE N N SESİ 16 İ Sayı 12 Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... ÇATLADİRA LEFKE DEYDİ Derneğimiz LEKAD Susuzlu Tiyatrusunu bir kez daha Lefkeye getirdi. 3. ORKİDE YÜRÜYÜŞÜ YAPILDI ORKİDELERİMİZE SAHİP ÇIKANLARA TEŞEKKÜRLER CENGİZ TOPELİ KAPATTIRMAYIZ Lefke sivil toplum örgütleri Cengiz Topel hastahanesinin Sağlık Bakanı Dr.Ertuğrul Hasipoğlu, tarafından kapatılacağı ile ilgili yapmış olduğu beyanat sonrası bir dizi ziyaret gerçekleştirmiş ve bu açıklamaya sert bir tepki göstererek Cengiz Topelin tam teşekülü hizmet veren 2. kademe sağlık kurumu haline getirilmesi için çalışma başlatılmasını istedi ve sürecin takipçisi olmaya devam edecekelerini kararlılıkla vurguladılar.bu arada konu ile ilgili yapılan basın açıklamasına aşağıdaki sivil toplum örgütleri imza koymuşlardır. Lefke Vakfı, Lefke Çevre ve Tanıtma Derneği, Denizli Gemikonağı Kalkındırma Derneği, Lefke Turizm Derneği, Bağlıköy Eko Turizm Gönüllüleri Derneği, Lefke Bölgesi Üreticiler Birliği, Güzelyurt Lefke Narenciye Üreticiler Birliği, Lefke Maratasa Iskaiye Cemiyeti, Lefke Kafizes Sulama Kooperatifi, Emekliler Cemiyeti Lefke Şubesi, Lefke Toplum Merkezi Derneği, Lefke Avcılar Atıcılar Birliği, Kadınlar Konseyi Lefke Şubesi, Lefke Türk Kulübü, K.T. Esnaf ve Zanaatkarlar Odası Lefke Temsilciliği, Lefke ve Çevre Köyleri Dayanışma ve Kalkındırma Derneği Yuvarlak masa tartışması gerçekleştirildi ENGAGE direktörü Dr Bület Kanol ve CYINDEP (Cyprus Island NGO Development Platform yetkilisi Turgut Denizgilin başkanlıklarında LAÜ salonunda Sürdürülebilir Kalkınma Aktif Diyalog Ağı Yuvarlak masa tartışması gerçekleştirildi. Derneğimiz LEKAD dan başkan Hakan Oranın katıldığı toplantıya Lefke Çevre ve Tanıtma Derneğinden başkan Tamer Dayıoğlu Lefke Vakfı başkanı Vehit Nekibzade,Turizm derneğinden Ergun ve Gönül Taşkın,Hasan Karlıtaş,Gemikonağı Denizli Kalkındırma Derneğinden Türkay Fotalı LAÜ den genel sekreter Mehmet Yalçın katılarak görüş ve önerilerini sunmuşladır. Bölgeye çaktığı çivi için sayın Cemal Yorulmaz a teşekkürler ÇEVREYE DUYARLILIK KONFERANSI Mimarlık-Mühendislik Fakültesi ne bağlı İç Mimarlık Bölümü akademisyenleri Meliz Kuşadalı ve Ayşe Erdelhun organizatörlüğünde Çevre duyarlılığı ve farkındalığı konulu çevre etkinliği düzenlendi. Çevre temizliğine vurgu yapmak için düzenlenen konferansta Dernek Başkanımız Hakan Oran Mimarlık Mühendislik fakültesi öğrencilerine CMC Kirliliği,Vahşi Çöp depolama alanları,odun kömürü yapımı,kaçak ağaç kesimleri,çevre ile ilgili kurumların,yerel yönetimin ve vatandaşın yapması gerekenler ve diğer çevre sorunlarını da içeren bir konferans sundu.yaklaşık bir saat süren konferans sonunda sorulan sorulara verilen cevaplarla konferans sonuçlandı.

17 Sayı Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Emine Sömek kitabını tanıttı Emine Sömek, Kıbrıs Türkünün Milli Mücadelesi isimli kitabı için imza günü düzenledi ve kitabını tanıttı. Bağlıköy 2. Geleneksel Eko Gün Etkinliği Yapıldı Bağlıköy Eko Turizm Gönüllüleri Derneği nin düzenlediği Bağlıköy 2. Geleneksel Eko Gün etkinliği dün yapıldı. Bağlıköy Eko Turizm Gönüllüleri Derneği nin düzenlediği Bağlıköy 2. Geleneksel Eko Gün etkinliği dün yapıldı. Dernek olarak Bağlıköy ü terk edilmiş bir köy olmaktan çıkarmayı amaçladıklarını anlatan Aziz, Eko Gün gibi etkinliklerle köye sürdürülebilir turizm faaliyetleri kazandırmak istediklerini ifade etti. Aziz Bağlıköy ün Bakanlar Kurulu kararıyla eko köy ilan edildiğini hatırlatarak, yaptıkları faaliyetlerle bu kararın kâğıt üzerinde kalmaması için çalıştıklarını kaydetti. Köy halkının ilk zamanlar Eko Köy olmakla ilgili çalışmalara umutsuz baktığını anlatan Aziz, dernek olarak köy halkına umut aşıladıklarını anlattı. Etkinlik folklor gösterisinin ardından Yarasa Mağarası yürüyüşüyle devam etti. Eko Gün etkinliği gün boyu çeşitli aktivitelerle sürdü. ŞEYH NAZIM TRONUNU EVLENDİRDİ Aliya ve Nura mutluluklar dileriz. ŞTO müsamere ve sergisi gerçekleşti 4. Ceviz Festivali Gerçekleştirildi

18 LEFKE N N SESİ 18 İ Sayı 12 Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Aziz hocayı unutmayanlara teşekkürler Muhteşem Süleymanlar Lefke de LORRY - o bir Yeşilırmak ve KKTC aşığı, bize komşu geldiğii için teşekkürler Lefkeliye bizi şeherde temsil etmeye devam ettiği için teşekkürler Lefke eczanesine kavuştu, Taşar ailesini kutluyoruz LGL unutmayanlara teşekkürler

19 Sayı Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Bölgeden Kısa Kısa... Sayın Mehmet Yalçın a ve Tarkan Öksüz e LAÜ ye daha fazla öğrenci gertirmeleri için merakla bekler iyi çalışmalar dileriz Artık umudu kestiğimiz Çarls nihayet dünya evine girdi. Mutluluklar dileriz. Alkın belediye çalışanı yolların temizliği ondan sorulur. 3. OLDU LAÜ-KUTLUYORUZ Erol Baycan ve minerisi GÜSAD Kültür sanata katkı koymaya devam ediyor

20 Grafik Tasarım ve Baskı Tel: OLGU Basım Yayın ve Reklamcılık C M Y K