TEKRDA L, MURATLI LÇES, ARZULU KÖYÜ TARLA ADLARININ AD BLM AÇISINDAN NCELENMES

Transkript

1 TEKRDA L, MURATLI LÇES, ARZULU KÖYÜ TARLA ADLARININ AD BLM AÇISINDAN NCELENMES THE RESEARCH OF THE NAMES OF FIELDS IN THE VILLAGE OF ARZULU, MURATLI, TEKIRDAG IN TERMS OF ONOMASTIC Nigar KARAKULAK* Öz Ad bilimi, adların verili yollarını ve nedenlerini, adların kökenini aratıran bilim dalıdır. Yer adları bilimi de ad bilimin bir alt koludur. Bu makalede öncelikle köyün tarihine, corafi yapısına ve etnik kökenine ilikin bilgiler verilmitir. Bu çalımada Arzulu Köyü nde tarla adlarının veriliindeki etkenler üzerinde durulmutur. Anahtar Kelimeler: Tarla Adları, Adlandırma Faaliyetleri, Tabii Olgular. Abstract Onomastic is a dicipline which studies the origins of the names with the ways and reasons of naming. Toponomy is also the subdivision of onomastic. First of all, the information on the history, geographical feature and ethinical origin of the village is given in this article. In this regard, the reasons of naming the field names in the village of Arzulu were mentioned in this study. Keywords: Names of the Fields, Naming Activities, Natural Facts. GR Yer adları incelemeleri, bir yerin tarihi geliimini, bulunduu corafyanın özelliklerini yansıtması bakımından oldukça önemlidir. Bir kimseyi, bir eyi anlatmaya, tanımlamaya, açıklamaya, bildirmeye yarayan söz, isim ad olarak tanımlanır. 1 Ad bilimi ise, kavram-sözcük ilikisine dayanarak inceleyen, adların verili yollarını, nedenlerini, adların kaynaını kökenini aratıran bilim dalı olarak yer almaktadır. 2 *Nigar Karakulak, Kırklareli Üniversitesi, Sosyal Bilimler. Enstitüsü, Edebiyat ABD, Yüksek Lisans Örencisi, Kırklareli 1 Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Mehmet Hengirmen (1999). Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri Sözlüü, Ankara: Engin Yayınları, s. 9

2 Adbilim çalımaları içinde, bütün dünyada en geni yeri, yer adbilimi alır. 3 Yer adları, bir milletin yerleme tarihi içinde en önemli belgedir. Bir corafyayı kendisine vatan yapmı milletler, baka bir corafyaya göç ettiklerinde yine kendi ana yurtlarından, kendi kültürlerinden adlar getirip, yeni yerletikleri corafyaya benzer adlar koymulardır. Yer adı aratırmalarından yalnızca geçmie ait bilgiler edinilmekle kalmamakta, dil tarihine, yerleme tarihine, ülkelerin etnik yapısına ilikin, önemli ipuçları da elde edilmektedir. Bu noktada köyün bulunduu yerin tarihinden genel olarak bahsetmek gerekir. Bölge M.Ö yıllarına kadar uzanan tarihi boyunca çe- itli uygarlıkların etkisi altında kalır. Yakın tarihe bakıldıında uzun zaman Roma hâkimiyeti altında kalmıtır. M.S 395 yılında imparatorluun ikiye ayrılmasıyla Dou Roma mparatorluu içinde kalan Trakya 1354 yılında Süleyman Paa komutasındaki kuvvetlerin Gelibolu ya çıkmasıyla Türk hâkimiyetine girmeye balamıtır de I. Murat Muratlı yı Türk hâkimiyeti altına almıtır. Balkan Savalarında, Bulgar igaline urayan topraklar, 1913 yılında düman igalinden kurtarılmıtır. 4 Eski yollar üzerinde kurulan ve Yarımyarlar-Zindanlık mevkiinde bulunan eski eserler, Arzulu daki Gazi Höyük ü, Davutlu-nanlı arasındaki Kutepe Kız Höyük ü, Kırkkepenekli yolu üzerindeki Küçük Höyük, aynı yol üzerindeki Büyük Höyük, Sarı smail Höyük ü, Dört Höyük, Traklar dan kalma olduu ifade edilen Dımık-Damlaa-Damaa Kasabası üzerinde yeniden kurulan 300 küsür senelik Hıdır Kasabası, Sarı Yarlar civarında eskiden mevcut olan duvarlar buranın eski yerleim yeri olduuna dair ipuçları verir. Köyün etnik yapısı ile ilgili bilgi vermek gerekirse Amuca Kabilesi olarak Osmanlı Devleti kayıtlarına geçmilerdir. Amuca amca kelimesinin eski söyleniidir. Baba, karde demektir. Günümüzde daha çok Amıca Kabilesi olarak söylenmektedir. Tarihi kayıtlarda kabilenin adı ammiler, emmiler, amuga, amuca ve amucaoulları olarak yer almaktadır. Amucalar, Osmanlı Devleti nin Balkan fetihleriyle Anadolu dan Balkanlara geçmi olan Yörük Türkmen airetlerinden biridir. Amuca Kabilesi, Kayı boyuna mensuptur. Bu airete amuca isminin verilmesi Osmanlı hanedanıyla akraba olmalarından kaynaklanmaktadır. Amucalar Erturul Gazi nin olu, Osman Gazi nin aabeyi olan Gündüzalp soyundan gelenlerdir. Osmanlı-Rus Savaı sonrasında, sınırlar belli olmaya baladıında 3 Doan Aksan (2009). Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: Türk Dil Kurumu, s

3 amucaların bir kısmı Bulgar egemenliinde yaamaya razı olmayıp 1878 den itibaren yeni çizilen Osmanlı sınırlarına göç etmeye baladılar. 5 Bu göç sonucunda sonradan Arzulu Köyü olarak anılacak olan yere gelip yerleirler. Köyün adının da köyde yaamı olan Arzu Baba adlı kiiden aldıı inanılan hikâyeler arasındadır. O dönemlerde dümanlar köye çete halinde saldırırlar, yama ederlerdi. Dümanlar yine bir gece köye saldırdıında Arzu Baba köyü tek baına korudu. Arzu Baba öldüünde tüm köy ardından aladıından köye Arzulu adı verildi. 6 Bir yerleim yerine, o yerle ilgisi bulunan bir kimsenin adını veya sanını verme Türk kültüründe ad verme geleneklerindendir. Köyün temel geçim kaynakları eskiden tarım ve hayvancılıkken, imdi yerini tarıma bırakır. Köy 33 bin dönüm araziye sahiptir. 7 Köyün arazisi toplamda üç çiftlikten olumaktadır. Bunlar: Hacet Çiftlii, Arzulu Köyü Çiftlii ve Yavaça Çiftliidir. A) ARZULU KÖYÜ TARLA ADLARI 1) Hacet Çiftlii Hacet adlı bir Ermeni nin çiftliidir. Bu çiftlikte yaayanlar köy halkına maddi olarak zarar verdikleri için, halkın tek dilei Ermeni aileyi çiftliklerinden sürmekti. Bir gece köy halkı Ermenilerin çiftliini yaktı ve onları köyden uzaklatırdı. (Kaynak kii: Ali KURT) Bu noktada hacetin sözlük anlamı üzerinde durmak gerekir. Hacet: is. (ha: cet) Ar. óàcet 1.Herhangi bir ey için gerekli olma, gereklilik, lüzum. 2. Tanrı dan veya kutsal sayılan kiiden beklenen dilek. 3. Küçük veya büyük abdest. 4.htiyaç duyulan ey, gerekli ey. 8 Ermeni ailenin köyden uzaklamasıyla birlikte köy halkının da dilei gerçek oldu. Bundan yola çıkarak bu mevkideki tarlalara Hacet Tarla denilmektedir. Ayrıca hacet köyde bayram olarak da kutlanmaktadır. Tarımla uraan halk, o yılın bol yaılı ve mahsulün bol olması için Allah a yamur ve bereket duaları yapmaktadır. Bunun akabinde kurbanlar kesilerek, imece usulü piirilir ve akam köy halkına daıtılır. Köyde hacet bir 5 Refik Engin(2002). Amucalar: Kimlik ve Köken (Amucaların kısa tarihçesi) adlı makaleden alıntıdır. 6 Mehmet Serez Adem Turnacı (2007). Muratlı Tarih Ve Corafyası, Tekirda: Muratlı Belediyesi Kültür Yayını, s.92 7Kaynak kii: Veli BATÜRK, Arzulu Köyü Muhtarı, Tekirda, 1980, Ortaokul 8 Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s. 825.

4 çeit enlik olarak kutlanır imdilerde ise Yeil Kurbanı adıyla mayısın ilk haftası kutlanmaktadır.(kaynak kii: Ali KURT) 2) Hacet Arpalıkları Arpalık, -ı is. 1. Arpa ekilen yer, arpa tarlası 2.Arpa konulan yer. 3. Hayvanın diinde bulunan ve hayvan yalandıkça silindii için yaını belli eden bir nian. 4. Bamaklık 5. mec. Karılıksız yarar salanılan yer veya kimse, yemlik 6. Tar. Müftü, kazasker vb. din görevlilerine aylık yerine verilen giyecek, yiyecek vb. eyler veya para 9 Bu tarlalarda büyükba hayvanların yiyecei olan arpa tahılını yetitirdikleri için köy halkı Hacet Arpalıı adını vermektedir. Hacet çiftlii mevkiinde olduundan dolayı Hacet, yetitirilen üründen dolayı arpalık denilmektedir. (Kaynak kii: Hasan KORKMAZ) 3) Koca Buzaılık Büyükba hayvanların otlaı olarak kullanılan meranın yanında bulunan tarlalara verilen isimdir. Tekirda ve çevresinde tarla adı olarak sıkça kullanılmaktadır. (Kaynak kii: Hasan KORKMAZ) 4) Ba Kütüü Yunanlılar zamanında bu bölgedeki tarlalarda üzüm yetitirildii bilinmektedir. Ancak köy halkı baları uzun yıllar önce kesmitir. Bu bölgedeki tarlalara balar kesildikten sonra Ba kütüü adı verilmitir. (Kaynak kii: Elif GÜMÜ) Bu balamda ba ve kütük kelimelerinin anlamlarına bakmak yerinde olacaktır. Ba is.far. Bà 1. Üzüm kütüklerinin dikili bulunduu toprak parçası 10 Kütük, -ü is. 1. Kalın aaç gövdesi 2. Kesilmi aaç gövdesi 3. Kesimden sonra aaç gövdesinin toprakta kalan bölümü 4. Asma fidanı 11 Bu durumda hem yetitirilen ürün dikkate alınarak ba hem de kesimden sonra baın gövdesinin toprakta kalan bölümü olmasından dolayı Ba kütüü olarak adlandırıldıı görülür. 5) Domuz Gölü Gölün bulunduu yerin etrafı eski dönemlerde ormanlık bir arazidir. Ayrıca yaban domuzları yaamaktaydı. Ormanlık alandaki aaçlar ke- 9 Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s. 1288

5 silerek tarla açılmıtır. Hem göl olduu için hem de bölgede yaayan domuzlardan yola çıkılarak gölün kenarındaki tarlalara Domuz Gölü adı verilmektedir. (Kaynak kii: Kemal KUTLU) 6) Mee Çataı Çatak, -ı is.1.ki da yamacının kesimesi ile olumu dere yataı. 12 Dere yataının etrafında mee aaçlarından oluan bir orman mevcut olduundan dolayı bölgedeki tarlalara Mee Çataı denilmektedir. (Kaynak kii: Kadir DERMAN) Tarlanın çevresinde yetien bitki türlerinden yola çıkılarak da tarlalara ad verildiini görmekteyiz. 7) Höyük Tepe Höyük: 1. Tarih boyunca türlü sebeplerle yıkılan yerleim bölgelerine, yıkıntıların üst üste birikmesiyle oluan ve çou kez içinde yapı kalıntılarının gömülü bulunduu yayvan tepe.2. Toprak yıını, küçük tepe. 13 Yunanlılarla yapılan sava esnasında köy halkı tarafından savunma amaçlı kullanılan toprak tepeciktir. Tarlanın bulunduu bu yer aynı zamanda eski yerleim yeridir. (Kaynak kii: Hasan KORKMAZ) Çevredeki yapılara ilikin ad verme Anadolu da yaygın olarak kullanılmaktadır. 14 Ayrıca köyde bu adla anılan tarlalardan elde edilen verim olukça yüksektir. Tarlanın çevresindeki yapılara göre adlandırıldıını görmekteyiz. 8) Gazi Höyükler Gazi is. (ga: zi: ) Ar. ààzì din b.1.müslümanlıkta dümanla savaan veya sava yapmı kimse. 15 Müslüman olan halk ve Yunanlılar arasında çatıma olmutur. Çatıma esnasında ölen olmamıtır. Bugün çatımanın yapıldıı yerdeki bu tarlaların adına köy halkı tarafından Gazi Höyükler adı verilmitir.(kaynak kii: Hasan KORKMAZ) Bu tarla etrafında yaanan olaylara göre ad almaktadır. 9) Yavaça Çiftlii Mustafa Reit Paa zamanında alınan bir çiftliktir. Ölümünden sonra torunu Seliman Hanım çiftlie uzun bir süre sahip çıkmıtır. Daha sonra 12Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Doan Aksan (2009). Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: TDK Yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s. 732

6 köy halkından Hasan Orhan a satılmıtır. Seliman Hanım ın stanbul da vefat ettii bilinmektedir. Bu çiftliin yakınındaki tarlalara köy halkı tarafından Yavaça adı verilmektedir. (Kaynak kii: Ali KURT) 10) Eski Çiftlik Mezarlıı Çiftlie ait mezarlıın bulunduu bölgedeki tarlalara verilen isimdir. (Kaynak kii: Havva KURT) 11) Arzulu Köyü Çiftlii Köyün bulunduu köy içi mevkii Deli Ahmet adıyla anılmaktadır. Ermeni aileden satın alınmıtır. (Kaynak kii: Kamber AKKURT) 12) Ku Tepe Eskiden orman olan bu alanda onlarca çeit ku yaamaktaydı. Ayrıca köye göre daha yüksek olduundan da tepe denilmektedir. Hem (Kaynak kii: Havva KURT). Yerin ve çevrenin hayvanlarını belirleyen adlara örnek tekil etmektedir. 13) Çorak Tarla Çorak, -ı sf. 1.Bitkisi iyi olmayan (toprak) 2.Verimli olmayan (toprak) 3. Acı (su). 4. Mec. Verimsiz, kısır, bakımsız, yoksul 5. s. Toprak damlara çekilen, su geçirmeyen killi toprak. 6. s. Bazı toprakların yüzünde beyaz bir katman durumunda toplanan ve eskiden barut yapmakta kullanılan potaslı, sutlu tuz. 16 Köy halkı bu tarlaya verimsiz olmasından dolayı Çorak Tarla adını vermitir. (Kaynak kii: Ali KURT) 14) Cin Dede Köye ilk yerletikleri zamanlarda, köy halkından Cinler lakaplı biri vefat etmitir. Yerleim yeni olduundan henüz mezarlık yoktur. Köye yakın bir yere mezarlık yapılmı ve bu mezarlıa ilk defnedilen Cin Dede olmutur. (Kaynak kii: Hasan KORKMAZ) Bu mezarlıa yakın tarlalar Cin Dede adıyla bilinmektedir. 15) Künk Bayırı Künk,-ı is. Far. Kunk Pimi toprak veya betondan yapılmı kalın su borusu, büz Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s. 1284

7 Bayır is. Küçük yoku 18 Yokutan gelen suların künk konularak tarlalara girmesine engel olunmaktadır. Buraya yakın tarlalara Künk Bayırı denilmektedir. (Kaynak kii: Kadir DERMAN) 16) eytanlık eytan is. Ar. eytn din b. 1.Hz. Adem e secde etmedii için cennetten kovulan, insanları Allah ın emirlerine karı kıkırtan, kötülüe yönelten melek. 2. Mec. Kötü düünceli, kötü niyetli kimse. 3. Sf. Mec. Çok kurnaz, uyanık (kimse) 19 eytanlık, -ı is. 1. eytan olma durumu. 2. Mec. Hile, kurnazlık 20 Köyden uzak ve ıssız bir yer olduundan dolayı bu tarlaya eytanlık adı verilmitir.(kaynak kii: Veli BATÜRK) 17) Balık Ba (f.i) : 1.Ba, büyük bahçe, bostan 21 Köy verimli topraklara sahip olan Ergene Havzası nda yer almaktadır. Köyün yükseltisi azdır. Ovaya göre yüksekte kalmı olan bu kısımlarda eskiden üzüm yetitirildii için köy halkı Balık adını vermitir. Üzümün yanı sıra meyve bahçeleri de bu balıklarda yer almaktaydı.(kaynak kii: Kamber AKKURT) Balık adı ba sözcüünden gelir. Meyve bahçeleri balık adıyla anılır. Ayrıca Balık Arkası, Balık Sırtı, Balık Üstü adıyla aynı mevkide yer alan tarlalar bulunmaktadır. Bu tarla adlarının yerin bir baka yere konumuna göre adlandırıldıını görmekteyiz. 18) Yamalık Köy içi mevkiinde bulunan bu tarla yamaç olduundan dolayı Yamalık adı verilmitir.(kaynak kii: Kadriye KURT) 19) Ayazma Ayazma is. (aya zma) Yun. Rumların kutsal saydıkları kaynak veya pınar 22 Köyde önceden Rumlar yaadıı için Yunanca sözcüklere de rastlanmaktadır. Aya zma sözcüü de bunlardan bir tanesidir. Bu tarlalar adını burada bulunan pınardan almaktadır. (Kaynak kii: Hasan KURT) 18 Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Ferit Develliolu (2012). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara: Aydın Kitabevi, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s.156

8 20) skender skender (h.i) : Makedonya kıralı Phylippe in olu olup, Aristo dan ders almı ve yirmi yaında hükümdar olmutur. Divan Edebiyatı nda skender-i zü l-karneyn (=iki boynuzlu skender), skender-i Rumî, eklinde geçer. Yunanistan ı, ran ı, bütün Anadolu yu ve Suriye yi ve Mısır ı, Hindistan ı istîla eden bu mehur kumandan 33 yaında ölmütür. (m.ö ) [ Skender ekli de kullanılır.] 23 Bu tarlaların niçin skender Tarla adını aldıı kesin olarak bilinmemekle beraber, Yunanlıların yaadıı zamanlarda da bu adla anıldıı yalılar arasında anlatılmaktadır. (Kaynak kii: Elif GÜMÜ) 21) Ahmetler Bayırı Bölgede üç parsel tarla bulunmaktadır. Üç tarlanın da sahibi farklıdır. Tarla sahiplerinin farklı kiiler olması ve hepsinin adlarının Ahmet olmasından dolayı eimli bu bölgeye Ahmetler Bayırı denilmektedir.(kaynak kii: Kadir DERMAN) 22) Sarrâf Tarla Sarrâf: (a.s.c. :sarrâfân) : 1. Sarfeden 2. i. Sarraf. 3. Anlayan, deer veren kimse 24 Verimi yüksek olduundan dolayı köy halkı bu tarlalara Sarraf Tarla adı verilmektedir.(kaynak kii: Hasan KORKMAZ) Köy halkı tarafından bu tarlalara deer verilmektedir bu noktada sözlük anlamıyla da örtümektedir. 23) Hisarlık Hisar is. Ar. óiãàr Bir ehrin veya önemli bir yerin korunması için tatan yapılmı, yüksek duvarlı ve kuleli, çevresinde hendekler bulunan küçük kale, kermen, germen. 25 Hisâr (a. i. Hasr dan): 1. Kuatma, etrafını alma. 2. Kale, etrafı istihkâmlı kale, bent 26 Anadolu da yer adı olarak sık kullanılan bir sözcüktür. Günümüzde köyde böyle bir yapı mevcut deildir. Ancak Köyün giriinde yer alan tarlalara bu ad verilmektedir.(kaynak kii: Kemal KUTLU) Tarihte de eski yollar üzerinde kurulduu bilinmektedir. 23 Ferit Develliolu (2012). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara: Aydın Kitabevi, s Ferit Develliolu (2012). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara: Aydın: Kitabevi, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Ferit Develliolu (2012). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara: Aydın Kitabevi, s. 427

9 24) Beygir Aılı Burada hem beygirin hem de aılın kelime anlamlarına bakmak yerinde olacaktır. Beygir is. Far. Br-gír 1. At 2. Yük taıyan, araba çeken, üstüne binilen at. 3. Sp. Atlama beygiri 27 Aıl is. 1. Evcil küçükba hayvanların barındıı çit veya duvarlarla çevrili yer. 2. Bazı yıldızların, özellikle ayın çevresinde görülen geni ve aydınlık teker, ayla, hale. 28 Beygir Aılı, köy halkının atlarını merada barındırdıkları yere vermi oldukları addır. Buradaki tarlaya Beygir Aılı denilmektedir. (Kaynak kii: Havva KURT) Atın Türk toplumu için deeri yadsınamaz. Türkler atı hem ekonomik varlık olarak hem de sava aracı olarak deerlendirmektedir. Çiftçilikle uraan halkın da eski dönemlerde en deerli ulaım aracıdır. Bu balamda köyde yaayan insanların hayatında da önemli bir yere sahiptir. 25) Bostanlık Bûstân (f.i) :1. Gül ve çiçek kokularının çok olduu yer, bahçe. 29 Bostan is. Far. Bstn 1. Bahçe 2. Kavun, karpuz tarlası. 3. Kavun karpuza verilen ortak ad 30 Bostanlık,-ı is. Bostan olmaya elverili yer. 31 Eski dönemlerde köy halkı yiyecei her eyi kendileri yetitirirlerdi. Bu dönemlerde kavun ve karpuzun yanı sıra kı için gerekli olan baklagilleri de bostanlık adını verdikleri tarlalarda yetitirmekteydiler. (Kaynak kii: Kemal KUTLU) Kullanılan anlamla sözlük anlamlarının tamamı örtümektedir. 26) Pirinçlik Pirinç, -ci is. Far. Birinc bot. 1. Budaygillerden, kökleri bol su içinde yetien bir bitki 2. Bu bitkinin besin olarak kullanılan taneleri Köy ve mahalle adı olarak Türkiye de yaygın olarak bulunur. Köy halkı bu tarlalarda eskiden pirinç yetitirdii için pirinçlik adını vermiler- 27 Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Ferit Develliolu (2012). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara: Aydın Kitabevi, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s. 301

10 dir. (Kaynak kii: Hasan KORKMAZ) Yerin ve çevresinin bitki örtüsünü, ürettii ürünleri belirleyen adlar verme 32 yaygın olarak kullanılmaktadır. 27) Susa Boyu (ose Boyu) ose is. (o se) Fr. chaussée Genellikle ta kırıkları üzerine kum döenip silinir geçilerek yapılan yol Tekirda-Alpullu arası için yapılan yol kenarındaki tarlalara bu ad verilir. Susa adını verdikleri bu tarlalar aslında osedir. Halk arasında bilinçli olmadan yerliletirilmitir. Anlambilimin çerçevesi içinde ele alınabilecek olan bir dil olayı da yerliletirme dir. Bu terimle anlatmak istediimiz, bir dil birlii için yabancı olan, anlamı bilinmeyen bir öenin, sesçe ona yakın yerli öelerden yararlanılarak yerliletirilmesi, anadilinden bir öeyle de- itirilmesidir. 33 ose ses benzerliinden yararlanarak susa olmutur. 28) Yanıklık Yanık, -ı 1. Yanmı olan 2. Rengi koyulamı 3. Sıkıntı veya hastalıktan iyi gelimemi, kavruk 4. Verimsiz kıraç duruma gelmi olan 5. s. Yanmı yer, yanmı olan yerde kalan iz. 6. Mec. Bıkkın, üzüntülü, dertli. 7. Mec. Duygulu, dokunaklı, acılı, etkili 34 Yanıklık, -ı is. 1. Yanmı olma durumu. 2. Mec. Acılı, kaygılı, bıkkın, dertli olma durumu 35 Topraın yapısından dolayı bu ad verilir.( Kaynak kii: Mürvet ZEREN) 29) Keten Tarla Keten is. Ar. Kettn bot. 1. Ketengillerden, çiçekleri mavi renkte be taç yapraklı, lifleri dokumacılıkta kullanılan bir bitki. 2. Sf. Bu bitkinin liflerinden yapılmı (dokuma vb.) 36 Köy halkı keten kelimesini anlamından uzaklatırarak kullanmıtır. Keten yetitirmeye elverili toprak olduu için keten tarla diye adlandırılır. En ideal topraklardır, verimli, ince yapılı, kil oranı yüksek olduu için keten tarla adı verilmektedir.( Kaynak kii: erif KUTLU) yer ) Longoz is. Yun. Deniz veya ırmaklarda birdenbire derinleen 32 Doan Aksan (2009).Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: TDK Yayınları, s Doan Aksan (2009). Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: TDK Yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s.1148

11 Bu tarlaların bulunduu yer hafif su altında kalmı, kumluk topraktır. Derenin suları, tarlanın içine doru girmektedir. Bundan dolayı bu tarlalara longoz adı verilmitir. (Kaynak kii: Hasan KUTLU) Genel olarak su ile ilgili adlar yerliletirilmeden kullanılmaktadır. Longoz ve ayazma örnek olarak gösterilebilir. 31) Batak Baı Batak, -ı is. 1. Üzerine basıldıında çöken çamurlamı toprak. 38 Bu tarla eskiden bataklık olan yerin yanında bulunduundan Batak Baı adını almıtır. (Kaynak kii: Kemal KUTLU) 32) Kör Bolu Çataı Tarla sahibinin görme engeli olmasından dolayı tarlaya bu ad verilmitir. (Kaynak kii: Ali KURT) B) ARZULU KÖYÜ TARLA ADLARININ VERLMESNDE ETKL OLAN UNSURLAR 1) Tarlanın yönü ve konumunun etkili olduu adlandırmalar, Balık arkası Balık üstü Batak baı Çayır baı Balık sırtı Balık arkası Köy üstü Köy içi Orta bel 2) Çevresindeki yapılara ilikin ad verme, Kılalı tarla Höyük tepe Eski çiftlik mezarlıı Koca buzaılık Gazi höyükler Künk bayırı Kuruçeme ose boyları Tekirda yolu Hisarlık Koca höyük Hacet köprü 3) Tarlanın ve çevresinin yetitirdii bitkilerden kaynaklanan adlandırma, Kavak çataı Mee çataı Balık Pirinçlik 37 Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s Türkçe Sözlük (2005). Ankara: TDK yayınları, s. 222

12 Ba kütüü Sarılı kavak Bostanlık Çatal aaç 4) Topraın yapısı ile ilgili ad verme, Çorak tarla Sarraf tarla Keten tarla Kara tarla Yanıklık Sarı yamaç 5) Hayvan isimlerinin tarla adı olarak verilmesi, Ku tepe Beygir aılı Yılanlık 6) Su ve su ile ilgili kelimelerden yola çıkarak adlandırma, Domuz Gölü Ayazma Çevrim göl Longoz 7) Dinle ilgili ad verme, eytanlık 8) Kiiye göre ad verme, Cin Dede skender tarla Deli Ahmet Kör bolu Çataı Ahmetler Bayırı Hacet 9) Tarlanın çevresinde yaanan olaylara göre ad verme, Gazi Höyükler tepesi SONUÇ Tarihte Yunanlıların, Bulgarların, Ermenilerin ve Osmanlıların hakimiyetinde kalmı olması bakımından Arapça, Farsça, Rumca kökenli sözcükler bu bölgede tarla adı olarak kullanılmaktadır. Mevki ve tarla adlarının konulmasında doal ve beeri özellikler etkili olur. Kullanılan tarla adlarında, yerin ve çevresinin ürettii ürünlerin, topraın yapısının, hayvan isimlerinin, su ve su ile ilgili kelimelerin, dini inanıların, kiilerin ve olayların etkili olduu görülmektedir.

13 Tabii olgular yer ismi yapmada, sık görülen yer adı verme usulüdür. Özellikle su ile ilgili tarla isimlerinin Rumca kökenli olması, Türklerin yer isimlerini asli ekliyle devam ettirme gelenekleriyle uyutuunu söylemek mümkündür. Arzulu Köyü tarla adları genel olarak ele alındıında köydeki adlandırma faaliyetlerinin hangi yollarla gerçekletiine dair bilgilere ulaılmaktadır. Arzulu Köyü ndeki tarlaların adlandırılmasında en çok tercih edilen yolun çevresindeki yapılara ilikin adlar olduu görülmektedir. kinci olarak ise, yerin bir baka yere konumuna ait adlandırmadır. Tarlanın çevresinin, bitki örtüsü ya da ürettii ürünlerden yola çıkarak verilen adlar da üçüncü sırada yer almaktadır. Arzulu Köyü halkı tarlalara ad verirken doada bulunan farklılıkları birbirinde ayırmak için kullanma yolunu seçmitir. Tarla adlarının genç nesil tarafından tam olarak bilinmemesi, kültürel mirasımızın gelecek nesillere aktarılmamasına yol açabilir. Yalanan, vefat eden köy halkı ile beraber hafızalardan silinecektir. Bu sebeple kayıtlarda olmayan tarla adlarının kayda geçirilmesi gerekmektedir.

14 DZN A Ahmetler Bayırı 6, 10 Arzulu Köyü Çiftlii 2, 5 Ayazma 6, 10 B Ba Kütüü 3 Balık 6, 9 Batak Baı 9 Beygir Aılı 7 Bostanlık 7, 9 C Cin Dede 5, 10 Ç Çorak Tarla 5 D Domuz Gölü 4, 10 E Eski Çiftlik Mezarlıı 5 H Hacet Arpalıkları 3 Hacet Çiftlii 2, 3 Hisarlık 7, 9 Höyük Tepe 4 skender 6, 10 K Keten Tarla 8 Koca Buzaılık 3 Kör Bolu Çataı 9 Ku Tepe 5 Künk Bayırı 5 L Longoz 9, 10 M Mee Çataı 4 P Pirinçlik 8, 9

15 59 S Sarrâf Tarla 6 Susa Boyu 8 Y Yamalık 6 Yanıklık 8, 9 Yavaça Çiftlii 4 eytanlık 5, 6, 10

16 KAYNAKÇA Türkçe Sözlük (2005). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları HENGRMEN, Mehmet (1999).Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri Sözlüü, Ankara: Engin Yayınları AKSAN, Doan (2009). Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim III, Ankara : Türk Dil Kurumu Yayınları ENGN, Refik (2002) Amucalar: Kimlik ve Köken (Amucaların Kısa Tarihçesi adlı makaleden alıntıdır.) SEREZ, Mehmet TURNACI,Adem (2007), Muratlı Tarih ve Corafyası, Tekirda Muratlı Belediyesi Kültür Yayınıdır DEVELLOLU, Ferit (2012). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara: Aydın Kitapevi ARSLAN, Mustafa (2011). Beyehir (Konya) Yer Adları ve Onomastik Bilimine Katkıları, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s YAKUPOLU, Cevdet (2008). Kastamonu ve Çevresinde Meyve le lgili Yer Adları(13-15.Yüzyıllar). Turkish Studies, s.421 EREN, Hasan (1965), Yer Adlarımızın Dili, Türk Dili Aratırmaları Yıllıı- Belleten S ÖZKAN, Abdurrahman (2006). Ses Yansımalı Kelimelerin Yer Adı Olarak Kullanılması Arayılar nsan Bilimleri Aratırmaları, s. 192 BAKAN, Özcan (1974). Anadolu Yer Adları Üzerine En Yeni Aratırmalar, Ankara: TDAY-Belleten GÜLENSOY, Tuncer (1995). Türkçe Yer Adları Kılavuzu, Ankara: TDK Yayınları SAKAOLU, Saim (2001). Türk Ad Bilimi I, Ankara: TDK Yayınları VARDAR, Berke (1982). Dilbilimin Temel Kavram ve lkeleri, Ankara: TDK Yayınları KARPUZ, H. Ömer ve KURGUN, Levent (2003).Sivas li Orun (Yerleim Yeri) Adları Üzerine Bir nceleme, Sivas YEDYILDIZ, Bahaeddin (1984). Türkiye de Yer Adı Verme Usulleri, Türk Yer Adları Sempozyumu Bildirileri, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlıı Yayınları UYANIK, Osman (2006). Çıldır Adı Üzerine, Türkiyat Aratırmaları Dergisi, s Arzulu Köyü Tarla Adları Aaıdaki Kaynak ahıslardan Derlenmitir. -Ali Kurt, Arzulu, 1943, lkokul. -Havva KURT, Hayrabolu, 1945, lkokul. -Kadir DERMAN, Arzulu, 1935, lkokul. -Hasan KORKMAZ, Arzulu, 1935, lkokul. -Kamber AKKURT, Hayrabolu, 1931, lkokul. -Elif GÜMÜ, Deveçataı, 1922, lkokul. -Kadriye KURT, Kızılcıkdere, 1927, lkokul. -Veli BATÜRK, Tekirda, 1980, Ortaokul. -Kemal KUTLU, Arzulu, 1959,Ortaokul.

17 erif KUTLU, Hayrabolu, 1927, lkokul. -Hasan KUTLU, Hayrabolu, 1929, lkokul. -Mürvet ZEREN, Arzulu, 1938, ilkokul.