FİNANSAL İSTİKRAR KOMİTESİ : ÜLKE ÖRNEKLERİ

Transkript

1 FİNANSAL İSTİKRAR KOMİTESİ : ÜLKE ÖRNEKLERİ 9 Ocak 2015

2 1 İngiltere Financial Policy Committee (FPC) Finansal Politika Komitesi, İngiltere Merkez Bankası bünyesinde kurulmuş makro ihtiyati tedbirlerden sorumlu alt birimdir. Kuruluş Tarihi: 1 Nisan Görev Tanımı: İngiltere finansal sisteminin dirençliliğine tehdit oluşturabilecek bütün riskleri tanımlamak, izlemek ve ortadan kaldırmak veya azaltmak. İkincil görevi de hükümetin büyüme ve istihdam hedeflerini desteklemek. BOE (Bank of England) bünyesinde kurulan mikro-ihtiyati düzenlemelerden sorumlu İhtiyati Düzenleme Otoritesi (PRA) ile piyasa düzenlemesi, tüketici koruması ve faaliyet yönetiminden sorumlu Finansal Yürütme Otoritesi (FCA) gibi birimlere tavsiyelerde bulunma ve yön verme yetkisine sahiptir. Yönetim Yapısı: 10 tane oy hakkına sahip üye vardır: BOE den 5 üye ( BOE Başkanı, finansal istikrar, para politikası ve ihtiyati düzenlemelerden sorumlu başkan yardımcıları, finansal istikrar birim yöneticisi), 4 bağımsız üye ve FCA nın tepe yöneticisi (CEO). Ayrıca Hazine den bir temsilci ve BoE nin Piyasalardan Sorumlu Birim Direktörü de toplantılara katılır; ancak oy hakları yoktur. BOE yönetim komitesi, finansal istikrar ile ilgili alacağı kararlarda FPC den fikir almak zorundadır. FPC tarafından ele alınan bazı sistemik riskler şu şekildedir: Finansal kuruluşların karşılıklı bağlantılıklarıyla ilgili riskler; Finansal sektördeki risk dağılımı ile ilgili sorunlar; Sürdürülemeyen kaldıraç, borç veya kredi büyümesi seviyeleri. Komite, yılda iki kez, İngiltere finansal sistem istikrarına temel tehditleri belirten Finansal İstikrar Raporu yayınlamak zorundadır. Finansal İstikrar Raporu nun içeriği şu şekildedir: İngiliz finansal sistem istikrarı hakkında FPC nin görüşü; Finansal sistemin mevcut pozisyonunu etkileyen gelişmeler; Finansal sistemin güçlü ve zayıf noktaları; Finansal istikrara karşı tehditler; Riskleri azaltıcı öneri ve yönlendirmeler. 1

3 Komite PRA ya da FCA ya riskleri azaltıcı politika önerisi yapabilir. Bu birimler de uy ya da açıkla prensibine göre politikaları uygulamakla ya da uygulamama sebebini açıklamakla yükümlüdür. Komite, sektörel sermaye zorunlulukları ve döngü karşıtı sermaye tamponunu belirleme yetkisine sahiptir. Ayrıca, İngiliz Hükümeti komiteye 2018 yılından itibaren geçerli olmak koşuluyla zamana göre değişen kaldıraç oranlarını da belirleme yetkisi vermiştir. Komite, Para Politikası Kurulu na, ileriye dönük yönlendirme (forward guidance) yapmaktadır. Komite daha önce açıklanan bir takvim doğrultusunda yılda en az dört kez toplanır. Bu toplantılardaki dört temel gündem maddesi şu şekildedir: Finansal sistem gelişmeleri ile ilgili bilgilendirme, İngiltere nin finansal istikrarı için temel konular ve olası makro ihtiyati tedbirler; Makro ihtiyati politikaların belirlendiği bir politika toplantısı, Politika kararlarının FPC toplantı kaydı ya da Finansal İstikrar Raporu aracılığıyla iletişimi. Komite tarafından alınan politika kararları, genellikle komite toplantısından bir hafta sonra kamuoyu ile paylaşılmaktadır. FPC üyeleri finansal piyasa temsilcileri ile düzenli görüşmeler yaparak alınan/alınacak kararlar üzerinde fikir alışverişi yapmaktadır. Ayrıca, FPC üyeleri Hazine Komitesi ndeki parlamento üyeleri ile düzenli görüşmeler yaparak olası riskler ve uygulanan politikalar hakkında bilgilendirme yapmak zorundadır. 2

4 2 ABD Financial Stability Oversight Council (FSOC) Finansal İstikrar Gözetim Konseyi (FSOC), ABD de Dodd-Frank reformu ile kurulmuş bir federal hükümet organizasyonudur. Kuruluş Tarihi: 21 Temmuz Görev Tanımı: ABD finansal istikrarına tehdit oluşturan riskleri belirleyip gerekli tepkileri vermek ve piyasa disiplinini desteklemek. Yönetim Yapısı: ABD Hazine Sekreteri konseye başkanlık yapmaktadır. On oy sahibi üyesi vardır: Hazine Sekreteri, FED Başkanı, Ulusal Bankaları Denetim Kurumu (OCC) Başkanı, Tüketici Finansal Koruma Bürosu (CFPB) tepe yöneticisi, Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Başkanı, Federal Mevduat Sigortası Fonu (FDIC) Başkanı, Türev Piyasalar Düzenleyici Otoritesi (CFTC) Başkanı, Federal Konut Finansmanı Ajansı (FHFA) yöneticisi, Ulusal Kredi Birliği Yönetim Kurulu (NCUAB) Başkanı ve devlet başkanı tarafından atanan bağımsız bir sigortacılık uzmanı. Beş tane de oy hakkı olmayan üye vardır: Finansal Araştırma Ofisi (OFR) müdürü, Federal Sigorta Ofisi (FIO) müdürü, bir devlet sigorta denetçisi, bir devlet banka denetçisi ve bir menkul kıymet denetçisi. Resmi Yetkileri: Banka dışı finansal şirketlerden ABD finansal istikrarına karşı tehdit oluşturabilecek olanlarını belirleyip, FED tarafından detaylı bir denetim ve düzenlemeye yönlendirmek. Likidite ve kredi risklerinde büyük bir artışa neden olan ve ABD piyasalarında, bankacılık sektöründe ve banka dışı finansal kuruluşlarda bulaşıcı problemlere sebebiyet verebilecek faaliyetlere karşı koruma standartları önermek. Konseyin temel görevleri: Finansal politikalarla ilgili düzenleyici kurumlar arasında koordinasyon sağlamak ve bilgi paylaşımı yapmak, Finansal sistem risklerini belirlemek amacıyla OFR aracılığıyla firmalardan veri toplayıp analiz yapmak, Konsolide denetime tabi olacak banka dışı finansal kuruluşları belirlemek, finansal piyasa kuruluşlarından sistemik öneme sahip olanları belirleyip (altı kritere göre: boyut, ikamesinin olmaması, karşılıklı bağlantılılık, kaldıraç, likidite riski ve vade uyumsuzluğu ve mevcut düzenleme incelemesi) daha yüksek risk standartları uygulama zorunluluğunu getirmek ya da bu firmaların bölünmeleriyle ilgili kararlar vermek. 3

5 Konseyin çalışmaları şeffaflığa dayalı olarak gerçekleşmektedir. Toplantılar belli ölçüde kamuoyuna açık yapılmaktadır. Konseyin resmi işleri yürütmek üzere bir sekretaryası da mevcuttur. Konsey, kararlarını üyelerin en az 2/3 ünün desteği ile almaktadır. Konsey, çeyreklik bazda en az bir toplantı yapmak zorundadır. Konsey başkanının talebi doğrultusunda toplantılar daha sıklıkla da yapılabilmektedir. Konseyin organizasyonel yapısı şu şekildedir: 1. Temsilciler Komitesi: Komite FSOC a üye kurumlardan birer temsilciden oluşmaktadır. İki haftalık periyotlarla toplanan komite FSOC un takvimini belirlemekte ve Sistemik Risk Komitesi ile fonksiyonel komiteleri işler konusunda yönlendirmektedir. 2. Sistemik Risk Komitesi: İki alt komitesi (Kuruluşlar ve Piyasalar) ile birlikte konseye finansal istikrarı tehdit eden riskleri analiz için sunmaktadır. 3. Fonksiyonel Komiteler: FED tarafından denetime tabi tutulacak banka dışı finansal şirketlerin, finansal piyasa kuruluşlarının, ödeme, takas ve uzlaşma aktivitelerinin tayinini yapan, ihtiyati standartları belirleyen ve veri toplamadan sorumlu fonksiyonel komiteler konsey bünyesinde faaliyet göstermektedir. 4

6 3 Avrupa Birliği European Systemic Risk Board (ESRB) Avrupa Sistemik Risk Kurulu (ESRB), küresel finansal kriz sonrasında Avrupa Birliği tarafından finansal sisteminin makro ihtiyati gözetiminden sorumlu olarak Frankfurt ta kurulmuş bir organizasyondur. Kuruluş Tarihi: 16 Aralık Görev Tanımı: Avrupa Birliği finansal sisteminin işleyişi ve geliştirilmesi sırasında ortaya çıkabilecek sistemik risklerin oluşmasına engel olmak veya olası etkilerin azaltılmasına katkı sağlamak. Genel Kurul: Genel Kurula ECB Başkanı başkanlık etmekte ve komite şu üyelerden oluşmaktadır: ECB Başkanı ve Başkan yardımcısı, üye ülkelerin merkez bankaları başkanları, Avrupa Komisyonu ndan bir üye, Avrupa Bankacılık Otoritesi Başkanı, Avrupa Sigorta ve Emeklilik Otoritesi Başkanı, Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar Otoritesi Başkanı, Bilimsel Danışma Komitesi Başkanı ve 2 Başkan yardımcısı, Teknik Danışma Komitesi Başkanı. Ayrıca, üye ülkelerin bir üst düzey denetim organı temsilcisi ve Ekonomik ve Finansal Komite Başkanı gibi oy hakkına sahip olmayan üyeler de bulunmaktadır. Genel Kurul dışında 14 üyeden oluşan bir de yönetim komitesi bulunmaktadır. Kurulun sekretaryasını Avrupa Merkez Bankası yürütmektedir. Kurul, yılda en az dört toplantı yapmakta ve yıllık rapor yayınlamaktadır. ESRB nin başlıca görevleri aşağıda sıralanmıştır: Sistemik risklerin tanımlanması ve önceliklerin belirlenmesi, Önemli görülen sistemik riskler için uyarıların hazırlanması ve gerekli durumlarda bunların kamuoyu ile paylaşılması, Tanımlanan risklere karşı önlemler geliştirilmesi ve gerekli durumlarda bunların kamuoyu ile paylaşılması, EBA (European Banking Authority), EIOPA (European Insurance and Occupational Pensions Authority) ve ESMA (European Securities and Markets Authority) dan oluşan AB denetleme otoriteleri ile yakın çalışarak, gerekli durumlarda bu otoritelere sistemik riske ilişkin bilgi sağlanması, AB denetleme otoriteleri ile ortaklaşa çalışarak sistemik riskin belirlenmesi ve ölçülmesine dair niteliksel ve niceliksel göstergelerin belirlenmesi, Gerekli durumlarda Ortak Komitede görev alınması, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Finansal İstikrar Kurulu (FSB) gibi uluslararası kurumlarla koordinasyon içinde çalışılması. 5

7 4 Almanya Financial Stability Committee (AF) Alman Parlamentosundan geçen bir yasa ile farklı düzenleyici kuruluşların birbirleriyle koordinasyonlarını artırmak, mikro ve makro ihtiyati gözetimleri daha uyumlu hale getirmek amacıyla Finansal İstikrar Komitesi (Ausschuss für Finanzstabilität) kurulmuştur. Kuruluş Tarihi: 1 Ocak Komitede, Alman Merkez Bankası, Federal Finansal Denetim Otoritesi (BaFin) ve Maliye Bakanlığı nın üçer temsilcisi yer almaktadır. Finansal Piyasa İstikrar Ajansı (FMSA) da komitede oy hakkına sahip olmayan bir temsilciye sahiptir. Komitenin Görevleri: Finansal istikrar için kritik öneme sahip faktörleri belirlemek, Finansal kriz ortamında AF üyelerinin birbirleriyle işbirliğini güçlendirmek, ESRB tarafından yapılan tavsiye ve uyarıların nasıl uygulanacağı konusunda tavsiyelerde bulunmak, Yılda bir kez parlamentoya rapor hazırlamak. Maliye Bakanlığı nın komitedeki varlığı, bir kriz ortamında bütün hükümet kurumlarının en iyi şekilde bilgilendirilmelerini ve krize karşı koordineli tepkilerini sağlamaktadır. Komite yılda en az dört kez toplanmaktadır. Bu toplantılarda finansal istikrar için kritik öneme sahip konular ile olası uyarı ve tavsiyeler tartışılmaktadır. Komite kararları çoğunluk esasına göre alınmaktadır. Komitede konuşulan konuların üyeler tarafından komite onayı alınmadan kamuoyu ile paylaşılması yasaklanmıştır. Komite aynı zamanda ESRB tarafından verilen uyarı ve tavsiyeleri gerekli kurumlara iletme konusunda da yükümlüdür. Almanya Merkez Bankası, komite toplantılarını organize etmekte ve toplantı tartışmaları için başlangıç noktalarını belirlemektedir. Banka, toplantılar öncesinde belirlediği risklerle ilgili komiteye öneri notları sunarak bu risklerle nasıl mücadele edileceği konusunda tavsiyelerde bulunmaktadır. Uyarı ve tavsiyelerin verildiği kurumlar komiteyi uy ya da açıkla prensibine göre bilgilendirmek zorundadır. 6

8 5 Fransa Prudential Supervisory Authority (PSA) Fransa Hükümeti tarafından, farklı düzenleyici kuruluşların birleştirilmesiyle Fransa Merkez Bankası bünyesinde kurulan bir düzenleyici otoritedir. Kuruluş Tarihi: Ocak Görev Tanımı: Finansal istikrarı korumak, tüm finansal kurumların güçlülüğünü ve borç ödeme kabiliyetini garanti altına almak ve tüketicilerin korunmasını sağlamak. Ekim 2010 da Finansal Düzenleme ve Sistemik Risk Konseyi (FRSRC) kurularak, finansal istikrarla ilgili koordinasyonu güçlendirme görevi verilmiştir. PSA ve çalışanları, Fransa Merkez Bankası içinde otonom bir yapıya sahiptir. PSA nın finansmanı denetlenen şirketlerden alınan vergiler ile sağlanmaktadır. PSA yıllık rapor yayınlamaktadır. Fransa Merkez Bankası Başkanı kuruluşa başkanlık etmekte ve PSA NIN 16 üyesi bulunmaktadır (Fransa Merkez Bankası ilk iki Başkan Yardımcısı, ülkedeki finansal sistem düzenleme otoritelerinin temsilcileri, bankacılık, ödeme sistemleri, yatırım hizmetleri, tüketici koruması ve sigorta alanından uzmanlar). PSA Başkan yardımcısı ise sigorta sektöründen sorumludur. Bütçesinin büyük bir kısmı, tüketicilerin korunması, finansal kuruluşların müşteri ilişkilerinin denetimi ve aracı kurumların gözetimine ayrılmıştır. Kutu 6 İrlanda Financial Stability Committee (FSC) 2010 reformu ile finansal istikrar, İrlanda Merkez Bankası nın yönetmeliğine temel görev olarak eklenmiştir. Finansal İstikrar Komitesi, bankanın alt birimi olarak çalışmakta ve İrlanda Merkez Bankası Başkanı başkanlığında, bankanın üst yöneticilerinden, denetim, ekonomi ve operasyonlardan sorumlu genel müdürlerinden oluşmaktadır. Temel görevi; finansal istikrara tehdit oluşturan risklere karşı aksiyonları belirlemek ve uygulamaktır. Komite ayrıca mikro ihtiyati tedbirlerin de tanımlanması ve uygulanmasından sorumludur. Komitede kararlar oy birliği ile alınmakta ve komite yılda iki kez rapor yayınlamaktadır. 7

9 7 Hollanda Financial Stability Committee (FSC) Finansal İstikrar Komitesi (FSC), Hollanda Parlamentosu Finansal Sistem Araştırma Komisyonu nun tavsiyesi ile Hollanda Merkez Bankası başkanlığında kurulmuş bir organizasyondur. Kuruluş Tarihi: Kasım Görev Tanımı: Hollanda finansal istikrarına karşı riskleri belirleyip bu risklerle ilgili tavsiyelerde bulunmak. Komitenin Görevleri: Finansal istikrara tehdit oluşturabilecek risklerin belirlenmesi amacıyla finansal sistem ile ilgili bilgi paylaşımında bulunmak. Belirlenen riskleri azaltıcı olası tedbirleri tartışmak ve gerektiğinde Hollanda Merkez Bankası na (DNB), Finansal Piyasalar Otoritesi ne ve Maliye Bakanı na ellerindeki yetki ve enstrümanları kullanmaları konusunda tavsiyelerde bulunmak. Belirlenen risklerle ilgili tavsiye notları oluşturmak ve uygun görüldüğünde kamuoyu ile paylaşmak. Avrupa Sistemik Risk Kurulu tarafından belirlenen uyarı ve tavsiyelerle koordine bir şekilde çalışmak. Komitenin sekretaryasını Hollanda Merkez Bankası yürütmektedir. Genel Sekreter, Hollanda Merkez Bankası Finansal İstikrar Dairesi Başkanı dır. Komite Üyeleri: Hollanda Merkez Bankası (DNB) Başkanı (Başkan), Düzenleme Genel Müdürü ve Para İşleri ve Finansal İstikrar Direktörü; Finansal Piyasalar Otoritesi (AFM) Başkanı, Strateji, Politika Geliştirme ve Uluslararası İlişkiler Dairesi Başkanı; Maliye Bakanlığı Genel Sekreteri ve Finansal Piyasalar Direktörü. Maliye Bakanlığı temsilcileri, uyarı ve tavsiyelerle ilgili karar alma aşamasında yer almamaktadır. Komite yılda en az iki kez toplanmakta ve çalışma programı kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Komite yılda bir kez Maliye Bakanlığı için rapor hazırlayarak yıl boyunca atılan adımları açıklamaktadır. Maliye Bakanı da bu raporu parlamento ile paylaşmaktadır. Komite, kararlarını oylama usulü ile üyelerin en az 2/3 ünün oyu ile almaktadır. 8

10 8 Meksika Financial Stability Council (FSC) Finansal İstikrar Konseyi, Devlet Başkanı talimatı ile kurulmuş bir resmi platformdur. Kuruluş Tarihi: Temmuz Görev Tanımı: Finansal sisteme tehdit oluşturan riskleri doğru ve hızlı bir şekilde tespit etmek, ülkenin finansal otoriteleri arasında bilgi paylaşımı sağlamak ve koordinasyonu artırmak. Konsey ayrıca Devlet Başkanı na da finansal istikrar konularında danışmanlık yapmaktadır. Konsey Üyeleri: Maliye Bakanı (Başkan), Meksika Merkez Bankası, Maliye ve Kamu Kredileri Sekreterliği, Ulusal Bankacılık ve Hisse Senetleri Komisyonu, Ulusal Sigorta ve Maliye Komisyonu, Ulusal Emeklilik Tasarrufları Sistemi Komisyonu ve Banka Tasarruflarını Koruma Enstitüsü temsilcileri. Konsey içindeki politika anlaşmazlıklarında çoğunluğun oyuna göre karar verilmektedir. Konsey üyesi her finansal otorite, kendi resmi yetki alanına giren komite kararlarını uygulamakla yükümlüdür. Ancak, herhangi bir komite kararı bir finansal otoritenin resmi yönetmeliği ile çelişirse o otorite kararı uygulamaya zorlanamamaktadır. Konsey, bir iletişim kanalı olarak yıllık rapor yayınlayarak faaliyetleri ve finansal sistemin durumu hakkında kamuoyunu bilgilendirmektedir. Kutu 9 Endonezya Financial System Stability Coordination Forum 2011 yılında değişen yasa ile bağımsız bir kuruluş olan Otoritas Jasa Keuangan (OJK) kurulmuş ve bankacılık faaliyetleri, sermaye piyasaları, sigorta ve emeklilik fonları ile diğer finansal kurumların denetimi ve düzenlemesi bu kuruluşa verilmiştir. Bu yeni yasa ile, makro ihtiyati çerçeve tanımlanmış ve Maliye Bakanı başkanlığında bir Finansal Sistem İstikrarı Koordinasyon Forumu kurulmuş. Üyeler, Endonezya Merkez Bankası (BI) Başkanı, OJK Başkanı, Tasarruf Sigortası Kurumu Başkanı dır. Forum kararları oy birliği ile alınmaktadır yılındaki yasaya göre BI ve Maliye Bakanlığı tarafından yürütülen finansal istikrar görevi, yeni hazırlanmakta olan yasa ile daha net tanımlanacaktır. 9

11 10 Malezya Bank Negara Malaysia (BNM) 2009 yılında yürürlüğe giren kanunla birlikte finansal istikrar, Malezya Merkez Bankası nın (BNM) yönetmeliğine temel görev olarak eklenmiş ve banka finansal istikrarın sağlanması için çok geniş bir yetkiye de sahip olmuştur. Bu kanunla BNM nin kanunu şu şekilde değiştirilmiştir: Banka nın görevi Malezya ekonomisinin sürdürebilir büyümeye sahip olması için fiyat istikrarı ve finansal istikrarı teşvik etmektir. BNM, bankacılık ve sigorta sektörlerini, para ve döviz piyasalarını ve ödeme sistemlerini denetleme yetkisine sahiptir. Banka, finansal kuruluşları denetleme ve düzenleme yetkisi dışında herhangi bir denetleme organına da tavsiyelerde bulunma gücüne sahiptir. Bu ikinci yetki, BNM bünyesinde bulunan Finansal İstikrar Yönetim Komitesi tarafından sağlanır. Bu komiteye Malezya Merkez Bankası Başkanı başkanlık ederken, üyeler, bir başkan yardımcısı ve Malezya Hazinesi tarafından atanan beş kişiden oluşmaktadır. Finansal piyasalar aracı kurumları ve fon yönetimi şirketleri Menkul Kıymetler Komisyonu (SC) tarafından denetlenmektedir. SC, ayrıca yeni kurulan emeklilik fonlarını da denetlemektedir. En büyük iki (devlete ait) emeklilik fonu Maliye Bakanlığı tarafından denetlenmektedir. Bir protokol ile BNM ve diğer düzenleyiciler arasında bir işbirliği protokolü imzalanarak, bilgi paylaşımı ve politika danışma gibi konuların kolaylaşması hedeflenmiştir. BNM makro ihtiyati tedbirler konusunda geniş yetkilere sahiptir. 10

12 11 Hong Kong Financial Stability Committee Finansal hizmetler endüstrisinin denetimi birçok farklı otorite tarafından sürdürülmekte ve otoriteler arasında koordinasyon, Finansal İstikrar Komitesi (FSC) tarafından sağlanmaktadır. Komite üyeleri, Finansal Hizmetler ve Hazine Sekreteri (Başkan), Hong Kong Para Otoritesi, Sigorta Temsilciler Ofisi ve Menkul Kıymetler ve Vadeli Sözleşmeler Komisyonu temsilcileri Hong Kong Monetary Authority (HKMA) bankacılık sisteminin verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla ihtiyati politika ve standardları belirlemekte ve hazine politikalarının da desteği ile sistemik riski yönetmek üzere makro ihtiyati politika enstrümanlarını uygulamaktadır. Maliye Bakanlığı (Financial Secretary), HKMA ile finansal istikrar görevini paylaşmakta; parasal ve finansal istikrarın entegrasyonu ve sürdürülmesi konusunda önemli bir rol oynamaktadır. Maliye Bakanlığı ayrıca para politikası hedefini belirlemekle de yükümlüdür. Kutu 12 Güney Kore Finansal istikrar yetkisi Kore Merkez Bankası (KMB), Strateji ve Maliye Bakanlığı (MOSF), Finansal Hizmetler Komisyonu (finansal düzenlemeleri tasarlayan kurum- FSC), Finansal Denetleme Servisi (FSS) ve Kore Tasarruf Sigortası Kurumu (KDIC) ve Kore Finans Kurumu (KFC) gibi birçok kurum tarafından ortak yürütülmektedir. KMB, FSC/FSS ve MOSF bu süreçlerde en aktif rol alan kurumlardır. KMB, ödemeler istikrarını sağlamakla yükümlü ve son kredi mercii olarak çalışmaktadır. Finansal istikrarı para ve kredi politikalarını gerçekleştirirken gözetmektedir. FSS ve FSC, bankaların, menkul kıymet ve sigorta firmalarının denetiminden sorumlu olan kuruluşlar olarak finansal piyasaların istikrarını teşvik etmekle yükümlüdür. MOSF, birçok kurumun katıldığı finansal istikrarla ilgili konularda bir politika koordinatörü olarak çalışmaktadır. BOK ve FSS/FSC arasındaki kurumlar arası işbirliği kanun ile zorunlu kılınmıştır yılında geçen kanunla, bu kurumlar arasında finansal firmalar tarafından sağlanan tüm bilgileri paylaşma zorunluluğu getirilmiştir. 11

13 13 Japonya Japonya da finansal istikrar yetkisi aşağıdaki kurumlar tarafından paylaşılmaktadır: 1. Japonya Merkez Bankası (BOJ): BOJ, para politikasını belirlemekte ve finansal sistem risklerini belirleyip analiz ederek, mikro ihtiyati tedbirler ile koordine olarak, finansal sistem istikrarını garanti edecek düzenlemeleri uygulayarak ödeme sistemlerinin gözetimi ve operasyonlarını gerçekleştirmek suretiyle finansal istikrardan da sorumludur. 2. Maliye Bakanlığı (MOF): Ana görevleri, hükümetin bütçe yönetimi, Japon Yeninin kredibilitesini korumak ve döviz piyasasının istikrarını sağlamak olsa da kriz yönetiminde etkin rol almaktadır. 3. Finansal Hizmetler Ajansı (FSA): Finansal istikrarı korumada ve kriz yönetiminde BOJ ve MOF ile çok yakın işbirliği içinde çalışarak kritik rol oynamaktadır. 4. Japonya Tasarruf Sigortası Kurumu (DICJ): Yarı-otonom bir yapıya sahip olan kurum batan finansal kuruluşların varlıklarının satışından sorumlu olarak finansal istikrara dolaylı olarak katkı vermektedir. Ayrıca, Finansal Krizlere Tepki Konseyi (FCRC) ismine sahip kriz yönetiminde koordinasyonu sağlayan bir kurum vardır. Konsey, Başbakan, Kabine Sekreteri, Maliye ve Finansal Hizmetler Bakanları, FSA temsilcisi ve BOJ Başkanı ndan oluşmaktadır. Konsey, sistemik riske neden olabilecek finansal kuruluş problemleri konusunda karar almakta yetkilidir. 12

14 14 Avustralya Finansal istikrar çerçevesi dört kurumu içermektedir: 1. Avustralya Merkez Bankası (RBA): Finansal istikrar konusunda en geniş yetkilere sahip kurumdur. Finansal sistemin düzenli gözetimini yapıp, yılda iki defa yayınladığı Finansal İstikrar Raporu ile potansiyel riskler hakkında uyarılarda bulunmaktadır. 2. Avustralya İhtiyati Düzenleme Otoritesi (APRA): Hedefleri olan finansal güvenlik, verimlilik ve rekabet arasında bir denge kurarak Avustralya da finansal sistemin istikrarına katkıda bulunmakla yükümlüdür. 3. Avustralya Menkul Kıymet ve Yatırım Komisyonu (ASIC): ASIC, finansal piyasaları teşvik ederken RBA ile birlikte sistemik riski azaltıcı düzenlemelerden sorumludur. 4. Hazine: Hükümete finansal istikrar konusunda ve finansal sistem altyapısının kanuni düzenlemeleri hakkında tavsiyelerde bulunmakla yükümlüdür. Finansal Düzenleyiciler Konseyi (CFR), bu dört kurumun temsilcilerini içermekte ve kurumlar arasında koordinasyonu sağlamaktadır. Konsey bir tavsiye makamıdır ve üye kuruluşlardan ayrı bir otoritesi bulunmamaktadır. CFR düzenli olarak toplanmakta ve kurumlardan birçok temsilcinin yer aldığı çalışma gruplarında finansal istikrar konularında çalışmalar yapılmaktadır. 13

15 15 Körfez Ülkeleri (Gulf Cooperation Council Countries) 1. BAHREYN CENTRAL BANK OF BAHRAIN (CBB) Bahreyn Merkez Bankası finansal istikrarla ilgili tek otoritedir. Finansal istikrarı teşvik hedefiyle CBB düzenli olarak finansal sektör gözetimi yapmakta ve bireysel finansal kuruluşlarda ve sistemin genelinde meydana gelen gelişmeleri yakından takip etmektedir. Bankaların, sigorta firmalarının, yatırım firmalarının ve diğer finansal servis sağlayıcılarının denetimi CBB tarafından yapılmaktadır. CBB ayrıca Bahreyn Borsası ve finansal enstrümanların denetiminden de sorumludur. Görevi dâhilinde CBB bir finansal istikrar raporu da yayınlamaktadır. 2. KUVEYT CENTRAL BANK OF KUWAIT (CBK) Bankacılık sektörünün denetimi ve düzenlemesi yasal olarak CBK nın sorumluluğundadır. Eylül 2011 de kurulan Sermaye Piyasaları Otoritesi (CMA) ise yatırım firmalarının denetiminden sorumlu ve CBK ile koordineli bir şekilde çalışmaktadır. CBK, finansal istikrar ofisi kurmuş; bu ofiste denetim, makroekonomik analiz gibi konularda raporlar hazırlanıp CBK Başkanı na sunulmaktadır. Sistemik riski belirlemede kullanılacak araçlar belirlenmiştir. Üç ayda bir gözetim raporu, bankacılık sektörü stres testi ve erken uyarı sistemleri gibi makro ve mikro ekonomik ve finansal göstergelere bakılarak sektör bazlı güçsüzlükler tespit edilmektedir. 3. UMMAN CENTRAL BANK OF OMAN (CBO) Umman Merkez Bankası finansal istikrarla ilgili tek otoritedir. CBO nun görevi; fiyat ve finansal istikrarı sağlayıp, sürdürebilir bir ekonomik büyümeyi sağlayan güçlü ve yenilikçi bir finansal sektörü teşvik etmektir. Makro ihtiyati tedbirler CBO kanununda belirtilmemiştir. CBO sistemik riski işaret eden dolayısıyla makro ihtiyati karaktere sahip birçok mikro ihtiyati tedbir uygulamaktadır (Örnek: sermaye zorunlulukları ve sektörel maruziyet limitleri gibi). CBO makro ihtiyati denetleme için bir finansal istikrar birimi kurarak finansal istikrar raporu üretmektedir. 14

16 4. KATAR QATAR CENTRAL BANK (QCB) Katar Merkez Bankası tüm finansal hizmetler ve piyasaların denetiminde resmi yetkiye sahiptir. Aralık 2012 de geçen yasa ile finansal düzenlemenin çerçevesini genişletmek, finansal istikrarı teşvik etmek ve yenilikçi bir finansal denetime sahip olmak gibi amaçlar belirlenmiştir. Bu yeni yasa ile Katar daki tüm finansal kuruluşlar arasında koordinasyon artışını sağlayacak olan Finansal İstikrar ve Risk Kontrolü Komiteleri kurulmuştur. Finansal İstikrar Komitesi, QCB nin Başkanı, Katar Finansal Piyasalar Otoritesi başkan yardımcısı ve Katar Finansal Kuruluşlar Düzenleme Otoritesi yöneticisinden oluşmaktadır. Komite, finansal sektör ve piyasaları tehdit eden riskleri belirleyip azaltmak için önerilerde bulunmak, tutarlı bir denetim ve düzenleme olması için otoriteler arasında bilgi paylaşımını ve koordinasyonu sağlamak,üzenleme ve denetim ile ilgili politika önerilerinde bulunmak gibi amaçlara sahiptir. Komitenin kararları QCB yönetim kurulu tarafından onaylanıp, diğer finansal otoriteler tarafından kendi yönetmelikleriyle çelişmemek kaydıyla uygulanmaktadır. Katar Finansal Piyasalar Otoritesi ve Katar Finansal Kuruluşlar Düzenleme Otoritesi bağımsız kuruluşlar olup, Katar Borsasını ve finansal hizmetlerin denetimini yapmaktadır. 5. BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ Birleşik Arap Emirlikleri nde finansal sistem denetiminden birkaç kurum sorumludur. Merkez bankası (CBU) bankacılık sistemini denetlemekte, Emirlikler deki üç borsa, Menkul Kıymetler ve Emtia Otoritesi (SCA) tarafından denetlenmekte, NASDAQ Dubai ise bağımsız bir organ olan Dubai Finansal Hizmetler Otoritesi (DFSA) tarafından denetlenmektedir. CBU bir Bankacılık İstikrar Komitesi kurmuş olsa da bankacılık dışı kuruluşları makro ihtiyati gözetime tutacak bir birimi bulunmamaktadır. Banka bünyesindeki Finansal İstikrar Birimi, belirlenen riskleri analiz edip denetim reformları önermektedir. CBU diğer regulatörlerin topladığı hiçbir veriye erişim hakkına sahip değildir. Bilgi paylaşımı ile ilgili bir düzenleme bulunmamakta, sadece CBU ve SCA arasında gönüllüğe dayalı bir bilgi paylaşımı mevcuttur. Otoriteler, mevcut kanunu değiştirerek finansal istikrar yetkisini de CBU ya verecek bir yönetmelik hazırlığı içerisindedir. 15