Çoðu psikiyatrik bozuklukta olduðu gibi, manide

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Çoðu psikiyatrik bozuklukta olduðu gibi, manide"

Transkript

1 Ýkincil Mani Doç. Dr. Ömer AYDEMÝR* Çoðu psikiyatrik bozuklukta olduðu gibi, manide de etiyoloji tam olarak ortaya konamamýþtýr ancak çalýþmalar biyolojik etiyolojiye odaklanmak tadýr. Ama yine de birincil 'iþlevsel bozukluklar arasýnda kabul edilmektedir. Ek olarak, genel týbbi bir durumda da psikiyatrik bozukluklarda görülen belirti örüntüsü ortaya çýkabileceðinden (Stasiek ve Zetin 1985) bipolar bozukluk belirtileri ile organik etkenler arasýnda iliþki varolabilmektedir (Cook ve ark. 1987). Ýlk kez Woodruf ve arkadaþlarý (1967) bedensel hastalýklar ile affektif bozuklar arasýnda zaman açýsýndan iliþki varsa, bu durumda "ikincil" terimini kullanmýþlardýr. Daha sonra Amerikan Psikiyatri Birliði'nin (APA) DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) sistemiyle birlikte üçüncü baskýda 'organik affektif sendrom (APA 1980), üçüncü baskýnýn gözden geçirilmesi sonucu ise 'organik duygudurum sendromu olarak adlandýrýlmýþtýr (APA 1989). Adlandýrmadan da anlaþýlacaðý gibi, bu tanýlar hem depresif hem de manik durumlarý kapsamaktadýr. DSM'nin dördüncü baskýsýnda ise içeriði ayný olmakla birlikte hem ad deðiþikliði yapýlmýþ, hem de nedenler hastalýk ya da durumlar ile maddeler biçiminde iki baþlýða yayýlmýþtýr: 'Genel týbbi duruma baðlý * Celal Bayar Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, MANÝSA duygudurum bozukluðu ve 'madde kullanýmýnýn yol açtýðý duygudurum bozukluðu (APA 1994). DSM sisteminde herhangi bir bedensel durumun ya da hastalýðýn etiyolojik açýdan duygudurum bozukluðu yaratýp yaratamayacaðý kararý klinisyene býrakýlmýþtýr. Dünya Saðlýk Örgütü'nün (ICD) (International Classification of Diseases) sis temine göre ise, onuncu baskýda, yakýn zamansal iliþki (birkaç hafta ya da ay), altta yatan durumun ortadan kalkmasý ya da düzelmesi ile psikiyatrik bozuklukta düzelme, psikiyatrik bozukluðun ortaya çýkmasýnda etkili olabilecek ek bir nedenin bulunmamasý (yoðun ailesel yüklülük ya da tetik leyici yaþam olayý varlýðý) ve psikiyatrik bozuklukla iliþkilendirilebilecek beyinde herhangi bir hastalýðýn ya da iþlev bozukluðunun, ya da sistemik bedensel bir hastalýðýn olmasý öngörülmektedir ve bu tablo 'organik duygulaným bozukluðu olarak adlandýrýlmýþtýr (ICD ). Gerek DSM, gerekse de ICD'de mani bu tanýlarýn alttipi olarak yer almaktadýr. Depresif belirti örüntüsü pek çok genel týbbi durumda araþtýrýlmýþ olmasýna karþýn, organik duygudurum bozukluðunun manik alttipi daha az incelenmiþtir (Cook ve ark. 1987, Kaplan ve Sadock 1998). Bu konuda yapýlmýþ araþtýrmalar ve olgu sunumlarý, önce Krauthammer ve Klerman (1978), sonra ise Stasiek ve Zetin (1985) tarafýndan gözden geçirilmiþ ve etiyolojide yer alan etkenler derlenmeye çalýþýlmýþtýr. Bu arada, etiyolojik özellikler 234

2 ÝKÝNCÝL MANÝ yanýnda bazý özgül klinik ve saðaltým özellikleri de olduðu belirtilmiþtir. DSM-IV ile birlikte antidepresan ilaç kullanýmý sýrasýnda ortaya çýkan manik tablolarýn ya da maniye kaymanýn, bipolar bozukluk olarak adlandýrýlmak yerine, antidepresan ilaç kullanýmýnýn yol açtýðý duygudurum bozukluðu olarak ele alýnmasý önerilmektedir. Bu nedenle de antidepresan ilaç kullanýmý ile iliþkili mani tablolarý ayrý bir baþlýk altýnda incelenecektir. GÖRÜLME SIKLIÐI Yapýlan çeþitli araþtýrmalarda, birincil maninin yaþamboyu ortaya çýkma riski %1-2 arasýnda bulun muþtur. Erkeklerde 6 aylýk yaygýnlýðý % iken kadýnlarda bu oran % olarak bildirilmiþtir (Kaplan ve Sadock 1998, Iþýk 1991). Ýkincil mani ile ilgili olarak yapýlmýþ herhangi bir epidemiyolojik araþtýrma yoktur ancak olgu sunumu ve bazý bedensel hasta gruplarýnda yapýlan araþtýrmalarýn verileri yol gösterici olmaktadýr. Ýkincil mani sýklýðý ile ilgili verilerde ise yaklaþýk 1 yýllýk sürede bu hastalar tüm psikiyatrik baþvurularýn %1.75 ini ve tüm manik hastalarýn ise %4.67 sini oluþturmak tadýrlar (Das ve Khanna 1993). Kafa travmalarýnýn ardýndan ise 1 yýl içinde ikincil mani geliþen hastalarýn oraný ise %9 olarak bildirilmektedir (Jorge ve ark. 1993). HIV olumlu hastalarda ikincil maninin 17 aylýk yaygýnlýðý %1.47 olarak normal toplumun biraz üzerinde iken AIDS saptanan hastalarda bu oran %8 olarak bulunmaktadýr (Lyketsos ve ark. 1993). HIV bulaþý bulunan hastalarla yapýlan bir baþka çalýþmada ise, 29 aylýk bir sürede HIV bulunan hastalarda ikincil mani geliþme sýklýðý %1.2, AIDS geliþmiþ olanlarda ise %4.3'tür (Ellen ve ark. 1999). KLÝNÝK ÖZELLÝKLER Manik durumun belirtileri mizaç, düþünce ve davranýþ alanlarýnda ortaya çýkan kabarma ve hýzlanma ile karakterizedir. Bedensel bir hastalýk, metabolik bir düzensizlik ya da kullanýlan bir madde ya da ilaç gibi organik nedene baðlý olarak ortaya çýkan ve belirti örüntüsü açýsýndan birincil maniye benzeyen manik duruma ikincil mani (komplike mani) adý verilmektedir. Ýkincil maninin ortaya çýkýþý organik nedene ikincil olmasý dýþýnda iki ayrý yolla açýklanmaya çalýþýlmýþ: 1. klinik tablo nun gerçek mani olmasý yerine toksik psikoz olmasý, 2. hastada manik-depresif hastalýðýn sessiz veya latent biçimde bulunmasý ve bedensel hastalýkla ya rastlantýsal olarak ya da tetikleyici etkiyle ortaya çýkmasý. Toksik psikoz savý bildirilen olgu örnekleri yoluyla dýþlanmýþtýr çünkü hastalar da hiçbir konfüzyona ait belirti bildirilmemiþtir ve birincil maniden farksýzdýr. Bu þekilde düþününce birincil manide bile ayný kuþku olabilir. Latent olarak manik-depresif hastalýðýn var olduðu savý ise yine bildirilen olgu örneklerindeki ortak özellikler den açýklýða kavuþturulmuþtur. Baþlangýç zamaný olarak bedensel bir neden sonrasý ortaya çýkmasý, aile öyküsünün olmamasý, önceden hastalýk öyküsü bulunmamasý ve geç baþlangýç yaþý ikincil maninin ayrý bir klinik tablo olduðunu göstermek tedir (Krauthammer ve Klerman 1978). Klinik özellikler açýsýndan bazý farklýlýklar bildirilmektedir. Birincil maninin baþlangýç yaþý 20'li yaþlarýn ilk yarýsýdýr (Kaplan ve Sadock 1998, Iþýk 1991). Ýkincil maninin baþlangýç yaþý bedensel etkenin ortaya çýktýðý zamana baðlý olarak birincil maniden daha geçtir ve ortalama olarak 20'li yaþlarýn sonlarýnda görülmektedir (Cook ve ark. 1987, Krauthammer ve Klerman 1978, Das ve Khanna 1993, Shukla ve ark. 1987, Starkstein ve ark. 1987, Shukla ve ark. 1988, Black ve ark. 1988). Etiyolojide bedensel neden bulunan hastalarýn hemen hepsinde manik tablo hasta maruz kalmasýyla ortaya çýkan etkilenmeden ya da zedelenmeden sonraki iki yýl içinde ortaya çýkmaktadýr (Das ve Khanna 1993, Starkstein ve ark. 1987). Ýlk bir yýl içinde hastalýk ortaya çýkanlarda ise depresif dönem maniden önce geliþmektedir (Starkstein ve ark. 1987) ve ek olarak, ikincil maninin depresif dönemle baþlama oraný birincil maniye göre daha fazladýr. Ýkincil manide birincil maniye göre, hastalýðýn süresi daha kýsadýr, dönemler sayý olarak daha azdýr ve hastaneye yatýþ süresi daha kýsadýr (Shukla ve ark. 1988). Ýkincil maninin klinik görünümü birincil maniye benzer olsa da bazý farklýlýklar bulunmaktadýr. Klinik belirtiler açýsýndan öforiden çok irritabilite ile saldýrgan ve tehditkar tutumun sýk görülmesi, psikotik özellik/belirtilerin daha az olmasý ve zaman zaman biliþsel bozukluklarýn eþlik etmesi belirgindir ve ikincil mani için ayýrd edicidir. Diðer manik belirtiler ise birincil ve ikincil mani arasýnda farklýlýk göstermemektedir. Bu hastalarda kiþilik deðiþimi ya da organik kiþilik sendromunu andýrýr belirti örüntüsü sýklýkla eþlik etmektedir (Cook ve 235

3 AYDEMÝR Ö. ark. 1987, Das ve Khanna 1993, Shukla ve ark. 1988). Etiyolojide kafa travmasý bulunan hastalarda ek olarak affektif patlamalar ve epileptiform aktivite bildirilmiþtir (Shukla ve ark. 1987). Ayrýca yine etiyolojide beyin zedelenmesi bulunan hasta larýn çoðunda hastalýðýn ortaya çýkýþý önce depresif dönem ile olmaktadýr (Starkstein ve ark. 1987) ancak kafa travmasý sonrasý daha çok saf mani geliþtiði bildirilmiþtir (Shukla ve ark. 1987). Nörolojik etken sonrasý geliþen ikincil manide ise hem performans IQ hem de toplam IQ düþük olarak bulunmuþtur ve bu hastalarda bilginin kullanýmý kýsýtlý olarak deðerlendirilmiþtir (Hoff ve ark. 1988). Buna paralel olarak, HIV/AIDS sonrasý geli þen manik tablolarda duygudurum belirtilerine ek olarak biliþsel kusur ile ilgili belirtiler de gözlen mektedir (Ellen ve ark. 1999, Kieburtz ve ark. 1991). Beyin zedelenmesi bulunan hastalarda, birincil hastalýkla ilgili açýk nörolojik belirtiler olabileceði gibi, az sayýda ve özgül olmayan belirtiler de bulunabilir. Ýkincil maninin temelde tanýsý klinik olarak konulsa bile, manik epizod döneminde EEG bulgularýn dan yola çýkýlarak yapýlan bir araþtýrmada %16 ora nýnda EEG patolojisi saptanmýþtýr (Small ve ark. 1997). Bu bulgular arasýnda küçük diken dalgalarý bulunmaktadýr ve olgularýn %9'unda sol taraf tutu lumunu iþaret etmektedir. Bu bulgularýn birincilikincil ayrýmýnda yararlý olabileceði ileri sürülmek tedir. ORTAYA ÇIKARAN ETKENLER Ýkincil manide aile öyküsü bulunmamasý ya da genetik yatkýnlýðýn gösterilememesi bu tablonun etiyolojik açýdan da ayrý bir tablo olduðunu göster mektedir (Cook ve ark. 1987, Krauthammer ve Klerman 1978, Das ve Khanna 1993, Shukla ve ark. 1987, Starkstein ve ark. 1987, Shukla ve ark. 1988). Ýkincil maninin etiyolojisinde yer alan etkenler bildirilmiþ olgu örneklerinden ya da yapýlan araþtýrmalardan derlenerek hazýrlanmýþtýr ve Tablo 1 de etiyolojide yer alan ilaç ve maddeler (Stasiek ve Zetin 1985, Krauthammer ve Klerman 1978, Horrigan ve Barnhill 1999, Skop ve Masterson 1995, Hill ve ark. 1995, Akhtar ve Mukherjee 1993), Tablo 2 de ise klinik durumlar ve hastalýklar (Stasiek ve Zetin 1985, Krauthammer ve Klerman 1978, Goggans 1984, Isles ve Orrell 1991, Stoudemire ve ark. 1984, Thienhaus ve Khosla 1984, Thomas ve Neale 1991, Corn ve Checkley 1983, Hain ve Peter 1999, Lendvai ve ark. 1999, Monedero Canas ve ark. 1997, Black ve Perlmutter 1997, Galindo Menendez 1996, Heila ve ark. 1995) yer almaktadýr. Ýkincil maninin etiyolojisinde yer alan nörolojik ya da beyinle ilgili nedenler üzerine biraz daha fazla eðilmekte yarar vardýr. Etiyolojide yer alan beyin zedelenmelerinin de bazý özellikleri vardýr. Herþeyden önce, kafa travmasý sonrasý geliþen manik durumlar ile ilgili araþtýrmalar bulunmasýna karþýn DSM'lerin son baskýsý da dahil hiçbirinde etiyolojide kafa travmasýnýn bulunmamasý dikkat çekicidir (Shukla ve ark. 1987, APA 1994). Nörolojik hastalýklarla iliþkilendirilebilecek mani nedenleri arasýnda sað bazotemporal, orbital frontal, inferofrontal ya da perihipotalamik bölgede inme, perihipotalamik alanda tümör, Huntington hastalýðý ve diðer hareket bozukluk- Tablo 1. Manik dönemi ile iliþkilendirilen ilaç ve maddeler ACTH Amfetamin Antidepresanlar Baklofen Bromid Bromokriptin Bronkodilatatörler Dekonjestanlar Disulfiram Felbamat Fensiklidin Guanfasin Hallusinojenler Hidralazin Ýzoniazid Kalsiyum Kannabis Kaptopril Klorokin Kokain Kortikosteroidler Levodopa Lizinopril Metilfenidat Metoklopramid Metrizamid Opiyatlar Prokarbazin Prosiklidin Rezerpin yoksunluðu Sempatomimetikler Siklobenzaprin Siklosporin Simetidin Tolmetin Yohimbin Zidovudin 236

4 ÝKÝNCÝL MANÝ Tablo 2. Manik dönem ile iliþkilendirilen klinik durumlar ve hastalýklar Metabolik düzensizlikler Operasyon sonrasý durumlar (örn. açýk kalp op.) Hemodiyaliz Vitamin eksiklikleri (B 1, B 12, C, folat, niasin) Beyin tümörleri Üremi (kronik böbrek hastalýklarý) Enfeksiyonlar Creutzfeldt-Jakob hastalýðý Ýnfluenza Q ateþi Nörosifiliz Nörosistiserkozis St Louis tip A ansefaliti Endokrin hastalýklar Benign herpes simpleks ansefaliti ve durumlar AIDS Kriptokokkus meninjiti Nörolojik hastalýklar Binswanger hastalýðý Epilepsi (sað temporal odak) Fahr hastalýðý Huntington hastalýðý Migren Diðer durumlar Multipl skleroz Beyin travmasý Wilson hastalýðý Serebrovasküler hastalýklar Sydenham koresi Post-ansefalitik Parkinson hastalýðý Talamotomi Parasagital menenjioma Diensefalik glioma Suprasellar diensefalik tümör Benign sfeno-oksipital tümör Sað intraventriküler menejioma Sað temporoparietal-oksipital metastaz Dördüncü ventrikül tabaný tümörü Cushing hastalýðý Menstrüasyon ile iliþkili Doðum sonrasý Sütten kesilme Hipertiroidizm Hipotiroidizm (miksödem) Karsinoid sendrom Kleinefelter sendromu Kleine-Levin sendromu Sistemik lupus eritematozus Pick hastalýðý larý, multipl skleroz ve diðer beyaz cevher hastalýklarý, nörosifiliz gibi enfeksiyonlar, Creutzfeldt- Jakob hastalýðý ve frontotemporal demanslar sayýlmaktadýr (Mendez 2000, Robinson 1997). Ýkincil maniye yol açan bölgesel beyin lezyonlarý limbik bölgeyi de içererek sað kürede yer almaktadýrlar (Ghika-Schmid ve Bogousslavsky 1997). Ancak yine de beynin sol yarý küresini tutan hastalýklarda da mani tablosu ortaya çýkabilir (Lim 1996). Sað yarý kürede tutulum olan hastalarda ileride etiyolojide rol oynayacak asimetrik biyojenik amin yanýtý gözlenmektedir. Bu hastalarda ayrýca bifrontal ve üçüncü ventrikül oranlarý yüksektir. Bu da frontal subkortikal ve diensefalik beyin atrofisini göstermektedir. Ýkincil maninin geliþimi, özgül ön subkortikal alanlarda herhangi bir atrofinin yakýnlaþmasý ile oluþmaktadýr (Starkstein ve ark. 1987). Kafa travma sonrasý görülen ikincil manide ise tem poral lob epilepsisi sýklýkla eþlik etmektedir (Shukla ve ark. 1987) ve sað hemisferle ilgili beyin hasarlarý etiyolojide daha sýk yer almaktadýr (Robinson ve ark. 1988). Benzer þekilde temporal bazal kutup lezyonlarý da ikincil mani ile iliþkili bulunmaktadýr (Jorge ve ark. 1993). Geç baþlangýçlý (50 yaþ ve üzeri) manilerde etiyolojiye yönelik araþtýrmada %65 oranýnda sessiz beyin enfarktý saptanmýþtýr ve bunun da göz ardý edilmemesi önerilmektedir (Fujikawa ve ark. 1995). GÝDÝÞ VE SONLANIM Ýkincil maninin baþlangýcý bir anda olmaktadýr. Gidiþi ise altta yatan etkenle iliþkili olarak deðiþkenlik göstermektedir. Ancak, altta yatan etkenin giderilmesi her zaman için ikincil maninin düzelmesini gerektirmez. O nedenle ayrý giriþim gerekebilmektedir (Kaplan ve Sadock 1998). Ýkincil mani, birincil maniye göre saðaltýma daha zor ve yavaþ yanýt vermekte (Das ve Khanna 1993) ancak hastalýk toplam süre olarak daha kýsa sürmektedir (Shukla ve ark. 1988). Ýkincil maninin saðaltýmý sonrasýnda ise herhangi bir sürdürüm saðaltýmýna gereksinim yoktur ve bedensel etkenle karþýlaþma dýþýnda yineleme pek görülmemektedir (Krauthammer ve Klerman 1978, Shukla ve ark. 237

5 AYDEMÝR Ö. 1987). Bu hastalarda daha çok ölüm oranlarý verilmektedir (Black ve ark. 1988). SAÐALTIM Birincil maninin alýþýlmýþ saðaltýmýnda olduðu gibi, ikincil mani saðaltýmýnda da seçilen ilaçlar arasýnda lityum, antiepileptik ilaçlar ve antipsikotik ilaçlar bulunmaktadýr. Ýlaç seçimi hastanýn özelliklerine göre yapýlmaktadýr. Bu hastalar arasýnda epileptiform aktivite ve özellikle temporal epilepsi eðilimi sýklýkla bulunduðundan karbamazepin yeðlenebilir. Diðer hastalarda ise lityum kullanýlabilir. Bu aþamada seçilecek ilacýn bedensel yan etkilerini göz önünde bulundurmak gereklidir. Yine klinik özelliklere göre antipsikotik ilaç ve sýklýkla haloperidol kullanýlabilir. Nöropsikiyatrik etkenlerin bulunduðu ikincil manide ise lityuma direnç gözlenmekte ve bu nedenle karbamazepin seçilmektedir (Cook ve ark. 1987, Schneck ve Buzan 2000). Valproatýn da yararlý olduðu ve yan etkileri yönünden avantaj saðladýðý bildirilmektedir (Evans ve ark. 1995). Daha önceden de belirtildiði gibi ikincil manide, saðaltýma daha zor ve yavaþ yanýt bildirilmektedir (Das ve Khanna 1993). Saðaltýma zor ve yavaþ yanýtýn ve daha sýk ölüm görülmesinin nedenleri arasýnda bu hastalara yeterince taný konamamasý, gerek hekimlerin yeterince atak saðaltým yapmamasý gerekse de bedensel hastalýklarýnýn böylesi bir saðaltýma izin vermemesi sonucu düþük dozda ilaç saðaltýmý uygulanmasý, hastalarýn bedensel hastalýklarý için kullanmak yanýnda psikiyatrik yönden ilaç kullan mayý kabul etmemeleri ve bedensel hastalýklarýnýn tabloyu kötüleþtirmesi sayýlmaktadýr (Black ve ark. 1988, Janicak ve ark. 1993). Ýkincil manide hastalýk dönemlerinin sayýsý az olduðundan ve hatta yineleme pek görülmediðin den sürdürüm saðaltýmý önerilmemektedir. Ancak hasta yeniden maniye neden olan etkenle karþýlaþmak durumundaysa (örneðin; kortikosteroid kullanýmý), kýsa süreli koruyucu saðaltým uygulanabilir (Krauthammer ve Klerman 1978, Shukla ve ark. 1988). Psikiyatrik saðaltým dýþýnda nedene yönelik saðaltým da uygulanmalýdýr. Ortaya çýkmasýna neden olan ilaç ya da madde kesilmeli, neden olan metabolik bozukluk düzeltilmeli ve bedensel hastalýða yönelik gerekli týbbi ya da cerrahi yaklaþým uygulanmalýdýr. Ancak, etiyolojide rol oynayan etmenlere bakýldýðýnda ise, bunlarýn kronik ve geri dönmeyecek doðada olmalarý etiyolo jiye yönelik saðaltým konusunda cesaret verici deðildir. ANTÝDEPRESAN KULLANIMININ YOL AÇTIÐI MANÝK TABLOLAR Bedensel hastalýklara ya da madde ve ilaç kul lanýmýna baðlý ikincil maniler içinde belki de en önemli yere sahip olaný, antidepresan ilaç kullanýmýna baðlý ikincil manidir. DSM-IV öncesi sýnýflandýrma sistemlerinde antidepresan ilaç kullanýmýnýn yol açtýðý manik tablo bipolar bozukluk lehine deðerlendirilirken, DSM-IV sonrasý bu tablo madde kullanýmýnýn yol açtýðý duygudurum bozukluklarý altýnda ele alýnmaktadýr. Antidepresan ilaç kullanýmýna baðlý manik tablo konusunda bir derlemede, tek epizod major depresif bozuklukta %17.2, yineleyici tipte ise %14.3 oranýnda ortaya çýkabildiði bildirilmektedir (Sasaki ve Fujii 1994). Hastalarda antidepresan kullanýmýnýn baþlangýcýndan sonraki ortalama 3 ay içinde manik kayma gözlenmektedir (Levy ve ark. 1998). Bu hastalarda da belirti örüntüsü açýsýndan birincil maniye göre bazý farklýlýklar bildirilmektedir. Bu hastalarda, týpký diðer etkenlerle oluþan ikincil manide olduðu gibi psikotik belirti olarak sayýlabilecek sanrý ve varsanýlar, bizar davranýþlar birincil maniye göre daha az görülmektedir. Ayrýca bu hastalarda hastayý kontrol ya da tespit etmeyi gerektirecek psikomotor ajitasyon daha az bildirilmekte ancak diðer ikincil mani etkenleriyle olduðu gibi, bu hastalarda daha sýk çevreye ve kendine zarar verici davranýþ bildirilmiþtir. Manik tablonun þiddeti açýsýndan birincil maniden daha hafiftir (Stoll ve ark. 1994). Seçici serotonin geri alým inhibitörlerinin yol açtýðý manik tablo ise, daha þiddetli olmasý, daha fazla psikotik özellik içermesi ve ciddi düzeyde ajitasyon göstermesi ile ayrýlmaktadýr (Howland 1996). Etken olan antidepresanlar göz önünde bulundurulduðunda ise, MAOI ve moklobemid, paroksetin, bupropion ve lamotrijin ile oluþan manik durum trisiklik antidepresanlar ya da fluoksetin ile oluþana göre daha hafiftir (Stoll ve ark. 1994, Calabrese ve ark. 1999). Manik kayma gösteren depresif hastalarýn klinik özellikleri arasýnda erken baþlangýç yaþý, atipik belirti örüntüsü, hipersomni, psikomotor retardasyon, psikotik belirtiler, doðum sonrasý depresif epizod 238

6 ÝKÝNCÝL MANÝ ortaya çýkmasý, ailede bipolar I bozukluk bulun masý ve antidepresan kullanýmýyla ortaya çýkan hipomani saptanmasý sayýlmaktadýr (Kaplan ve Sadock 1998, Benazzi 1997). Antidepresanlara baðlý olarak ortaya çýkan ikincil mani kendi kendini sýnýrlayýcý olarak bildirilmektedir ve seyri iyidir (Stoll ve ark. 1994). Ancak söz konusu tablonun yalnýzca bir sefere mahsus mu ortaya çýktýðýný, yoksa yatkýnlýk bulunan bir bipolar bozukluk has tasýnda maninin mi tetiklendiðini ayýrt etmek güçtür. SONUÇ Sonuç olarak, ikincil maniyi birincil maniden ayýrd eden 4 özellik bulunmaktadýr ve kullanýlmaktadýr: 1. Bedensel hastalýk/madde kullanýmý ile manik durum arasýnda yakýn zamansal iliþki, 2. Geç baþlangýç yaþý, 3. Geçmiþte öyküde psikiyatrik hastalýk öyküsü bu lunmamasý, 4. Aile öyküsü bulunmamasý. Görüldüðü gibi, ikin cil maninin ortaya çýkmasýnda rol oynayan etkenlerin bir kýsmý düzetilebilir ya da saðaltýlabilir özel liktedir. Bu nedenle, özellikle geç baþlangýçlý, aile öyküsü olmayan ve eþlik eden bedensel yakýnmalar bulu nan hastalarda dikkatli olmak gereklidir. Bu hastalarýn hem klinik özellikleri hem de saðaltým son lanýmý bazý farklýlýklar gösterdiðinden hastalar bütüncül olarak ele alýnmalý, ayýrýcý taný iyi yapýl malý ve kuþkulanýldýðýnda ileri incelemelere baþvurulmalýdýr. Akhtar S, Mukherjee S (1993) Chloroquine induced mania. Int J Psychiatry Med, 23: American Psychiatric Association (1980) Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 3. Baský (DSM-III), Washington DC. American Psychiatric Association (1989) Mental Bozukluklarýn Tanýsal ve Sayýmsal Elkitabý, Gözden Geçirilmiþ 3. Baský (DSM-III-R), Washington DC., 1987 den çeviren E Köroðlu, Ankara, Hekimler Yayýn Birliði. American Psychiatric Association (1994) Mental Bozukluklarýn Tanýsal ve Sayýmsal Elkitabý, 4. Baský (DSM-IV), Washington DC., 1994 ten çeviren E Köroðlu, Ankara, Hekimler Yayýn Birliði. Benazzi F (1997) Antidepressant-associated hypomania in outpatient depression: A 203-case study in private practice. J Affect Disord, 46: Black DW, Winokur G, Bell S ve ark. (1988) Complicated mania: Comorbidity and immediate outcome in the treatment of mania. Arch Gen Psychiatry, 45: Black KJ, Perlmutter JS (1997) Septuagenarian Sydenham's with secondary hypomania. Neuropsychiatry Neuropsychol Behav Neurol, 10: Calabrese JR, Rapport DJ, Kimmel SE ve ark. (1999) Controlled trials in bipolar I depression: Focus on switch rates and efficacy. Eur Neuropsychopharmacol, 9(Suppl 4): Cook BL, Shukla S, Hoff AL ve ark. (1987) Mania with associ ated organic factors. Acta Psychiatr Scand, 76: Corn TH, Checkley SA (1983) A case of recurrent mania with recurrent hyperthyroidizm. Br J Psychiatry, 143: Das A, Khanna R (1993) Organic manic syndrome: causative factors, phenomenology and immediate outcome. J Affect Disord, 27: Dünya Saðlýk Örgütü (1993) ICD-10 Ruhsal ve Davranýþsal Bozukluklar Sýnýflandýrýlmasý: Klinik tanýmlamalar ve taný kýlavuzlarý, Cenevre, 1992 den çeviren O Öztürk ve B Uluð, Ankara, Medikomat. KAYNAKLAR Ellen SR, Judd FK, Mijch AM ve ark. (1999) Secondary mania in patients with HIV infection. Aust N Z J Psychiatry, 33: Evans DL, Byerly MJ, Greer RA (1995) Secondary mania: Diagnosis and treatment. J Clin Psychiatry, 56(Suppl 3): Fujikawa T, Yamawaki S, Touhouda Y (1995) Silent cerebral infarctions in patients with late-onset mania. Stroke, 26: Galindo Menendez A (1996) Parenchymal neurosyphilis. Insidious onset (dementia) and acute onset (manic type) forms. Actas Luso Esp Neurol Psiquiatr Cienc Afines, 24: Ghika-Schmid F, Bogousslavsky J (1997) Affective disorders following stroke. Eur Neurol, 38: Goggans FC (1984) A case of mania secondary to vitamin B12 deficiency. Am J Psychiatry, 141: Hain C, Peter K (1999) Initial manifestation of a manic syndrome in advanced age in subcortical arteriosclerotic encephalopathy (Binswanger disease). Psychiatr Prax, 26: Heila H, Turpeinen P, Erkinjuntti T (1995) Case study: mania associated with multiple sclerosis. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 34: Hill RR, Stagno SJ, Tesar GE (1995) Secondary mania associated with the use of felbamate. Psychosomatics, 36: Hoff AL, Shukla S, Cook BL ve ark. (1988) Cognitive dysfunc tion in manics with associated neurological factors. J Affect Disord, 14: Horrigan JP, Barnhill LJ (1999) Guanfacine and secondary mania in children. J Affect Disord, 54: Howland RH (1996) Induction of mania with serotonin reuptake inhibitors. J Clin Psychopharmacol, 16: Isles LJ, Orrell MW (1991) Secondary mania after open-heart surgery. Br J Psychiatry, 159: Iþýk E (1991) Duygulaným Bozukluklarý: Depresyon ve Mani. Ýstanbul, Boðaziçi Matbaasý, s

7 AYDEMÝR Ö. Janicak PG, Davis JM, Preskorn SH ve ark. (1993) Principles and Practice of Psychopharmacotherapy. Baltimore, Williams & Wilkins, s Jorge RE, Robinson RG, Starkstein SE ve ark. (1993) Secondary mania following traumatic brain injury. Am J Psychiatry, 150: Kaplan HI, Sadock BJ (1998) Kaplan and Sadock s Synopsis of Psychiatry, 8. Baský, Mass Publishing Co., Egypt. Kieburtz K, Zettelmaier AE, Ketonen L ve ark. (1991) Manic syndrome in AIDS. Am J Psychiatry, 148: Krauthammer C, Klerman GL (1978) Secondary mania. Arch Gen Psychiatry, 35: Lendvai I, Saravay SM, Steinberg MD (1999) Creutzfeldt-Jakob disease presenting as secondary mania. Psychosomatics, 40: Levy D, Kimhi R, Barak Y ve ark. (1998) Antidepressant-associated mania: A study of anxiety disorders patients. Psychopharmacology, 136: Lim LC (1996) Mania following left hemisphere injury. Singapore Med J, 37: Lyketsos CG, Hanson AL, Fishman M ve ark. (1993) Manic syndrome early and late in the course of HIV. Am J Psychiatry, 150: Mendez MF (2000) Mania in Neurologic Disorders. Curr Psychiatry Rep, 2: Monedero Canas G, Garcia Rodriguez P, Carrasco Marina ML ve ark. (1997) Effective response to risperidone treatment in manic syndrome secondary to neurocysticercosis. Actas Luso Esp Neurol Psiquiatr Cienc Afines, 25: Robinson RG, Boston JD, Starkstein SE ve ark. (1988) Comparison of mania and depression after brain injury: Casual factors. Am J Psychiatry, 145: Robinson RG (1997) Mood Disorders Secondary to Stroke. Semin Clin Neuropsychiatry, 2: Sasaki I, Fujii I (1994) Drug-induced organic mood disorders. Nippon Rinsho, 52: Schneck CD, Buzan RD (2000) Mood Disorders in Neurologic Illness. Current treatment options in neurology, 2: Shukla S, Cook BL, Hoff AL ve ark. (1988) Failure to detect organic factors in mania. J Affect Disord, 15: Shukla S, Cook BL, Mukherjee S ve ark. (1987) Mania follow ing head trauma. Am J Psychiatry, 144: Skop BP, Masterson BJ (1995) Mania secondary to lisinopril therapy. Psychosomatics, 36: Small JG, Milstein V, Medlock CE (1997) Clinical EEG findings in mania. Clin Electroencephalogr, 28: Starkstein SE, Pearlson GD, Boston J ve ark. (1987) Mania after brain injury: A controlled study of causative factors. Arch Neurol, 44: Stasiek C, Zetin M (1985) Organic manic disorders. Psychosomatics, 26: Stoll AL, Mayer PV, Kolbrener M ve ark. (1994) Antidepressant-associated mania: A controlled comparison with spontaneous mania. Am J Psychiatry, 151: Stoudemire A, Miller J, Logue P ve ark. (1984) Development of an organic affective syndrome during a hyperbaric diving experiment. Am J Psychiatry, 141: Thienhaus OJ, Khosla N (1984) Meningeal cryptococcosis misdiagnosed as a manic episode. Am J Psychiatry, 141: Thomas CS, Neale TJ (1991) Organic manic syndrome associated with advanced uraemia due to polycystic kidney disease. Br J Psychiatry, 158:

8 ÝKÝNCÝL MANÝ 241

Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi

Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi ARAÞTIRMA Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi Recep Tütüncü 1, Sibel Örsel 2, M.Haluk Özbay 2 1 Uz.Dr., 2 Doç.Dr., Dýþkapý Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Psikiyatri

Detaylı

Siklotimik bozukluk, hipomani ve hafif þiddette

Siklotimik bozukluk, hipomani ve hafif þiddette Siklotimik Bozukluk Yrd. Doç. Dr. Adnan CANSEVER*, Prof. Dr. Aytekin ÖZÞAHÝN* Siklotimik bozukluk, hipomani ve hafif þiddette depresyon dönemlerinin sýk aralýklarla yer deðiþtirdiði, kronik bir duygudurum

Detaylı

Þizofreninin klinik özelliklerini anlatan kitap ya

Þizofreninin klinik özelliklerini anlatan kitap ya Þizofrenide Prodromal Belirtiler Prof. Dr. Ýsmet KIRPINAR* Þizofreninin klinik özelliklerini anlatan kitap ya da yazýlarýn çoðu; þizofreninin heterojen bir sendrom olduðunu, bu hastalýk için hiçbir patognomonik

Detaylı

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır.

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır. Lohusalık döneminde ruhsal hastalıklar: risk etkenleri ve klinik gidiş Doç.Dr. Leyla Gülseren 25 Eylül 2013 49. Ulusal

Detaylı

Çekirdek belirtileri açýsýndan duygulaným alanýnda. Birinci Basamakta Depresyon: Tanýma, Ele Alma, Yönlendirme. Özet

Çekirdek belirtileri açýsýndan duygulaným alanýnda. Birinci Basamakta Depresyon: Tanýma, Ele Alma, Yönlendirme. Özet Birinci Basamakta Depresyon: Tanýma, Ele Alma, Yönlendirme Doç. Dr. Levent KÜEY* Özet Depresyon psikiyatrik bozukluklar arasýnda en sýk karþýlaþýlan hastalýklardan biridir. Depresif hastalarýn önemli bir

Detaylı

Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler

Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ, 2010 Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler Dr.Canan Yücesan Ankara Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Akış Sitokinler ve depresyon Duygudurum bozukluklarının

Detaylı

Bir týbbi durumun ayýrýcý tanýsýnýn iyi yapýlabilmesi,

Bir týbbi durumun ayýrýcý tanýsýnýn iyi yapýlabilmesi, Þizofrenide Ayýrýcý Taný Doç. Dr. Can CÝMÝLLÝ* Bir týbbi durumun ayýrýcý tanýsýnýn iyi yapýlabilmesi, taný ölçütlerinin iyi belirlenmiþ olmasýna baðlýdýr. Oysa bu yazýnýn konusu olan þizofreninin ne olduðuna

Detaylı

Kalyoncu A., Pektaş Ö., Mırsal H., Yılmaz S., Serez M., Beyazyürek M.

Kalyoncu A., Pektaş Ö., Mırsal H., Yılmaz S., Serez M., Beyazyürek M. DEPRESYON-ANKSİYETE BOZUKLUKLARI İLE ALKOL BAĞIMLILIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI Kalyoncu A., Pektaş Ö., Mırsal H., Yılmaz S., Serez M., Beyazyürek M. ÖZET Alkol bağımlılığı ve diğer psikiyatrik

Detaylı

Unipolar Mani. Fatih Volkan Yüksel 1, Aydýn Kurt 1, Verda Tüzer 2, Erol Göka 3 DERLEME SUMMARY ÖZET. Unipolar Mania

Unipolar Mani. Fatih Volkan Yüksel 1, Aydýn Kurt 1, Verda Tüzer 2, Erol Göka 3 DERLEME SUMMARY ÖZET. Unipolar Mania DERLEME Unipolar Mani Fatih Volkan Yüksel 1, Aydýn Kurt 1, Verda Tüzer 2, Erol Göka 3 1 Dr., 2 Uz. Dr., 3 Doç. Dr., Ankara Numune Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi 1. Psikiyatri Kliniði, Ankara ÖZET DSM-IV

Detaylı

Yineleyici ve Tek Dönem Major Depresif Bozukluðu Olan Hastalarýn Kiþilik ve Affektif Mizaç Özellikleri

Yineleyici ve Tek Dönem Major Depresif Bozukluðu Olan Hastalarýn Kiþilik ve Affektif Mizaç Özellikleri ARAÞTIRMA Yineleyici ve Tek Dönem Major Depresif Bozukluðu Olan Hastalarýn Kiþilik ve Affektif Mizaç Özellikleri Selçuk Aslan 1, Esra Yancar Demir 2 1 Doç.Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri

Detaylı

İnme Sonrası Geç Başlangıçlı İkincil Mani: Bir Vaka Sunumu

İnme Sonrası Geç Başlangıçlı İkincil Mani: Bir Vaka Sunumu Case Report / Vaka Sunumu DOI: 10.5455/jmood.20160201060459 İnme Sonrası Geç Başlangıçlı İkincil Mani: Bir Vaka Sunumu Hüseyin Bulut 1, Gökben Hızlı Sayar 2 ÖZET: İnme sonrası geç başlangıçlı ikincil mani:

Detaylı

anosognozi birincil sıra belirtiler görsel varsanılar

anosognozi birincil sıra belirtiler görsel varsanılar genel tıbbi duruma bağlı psikotik bozukluklar dr. almıla erol izmir atatürk eğitim ve araştırma hastanesi psikoz: varsanılar sanrılar gerçeği değerlendirme yetisinin bozulması dopamin varsayımı III: striatal

Detaylı

TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu

TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu Neden Grip Aşısı Yaptırmalıyız? Grip her yýl görülür ve günlük yaþamý etkiler Her yýl trafik kazalarýndan daha fazla insan grip nedeniyle ölmektedir. Özellikle çocuklar,

Detaylı

Eþtaný (komorbidite), iki ya da daha fazla. Depresif Bozukluklarda Eþtaný (Komorbidite) Özet

Eþtaný (komorbidite), iki ya da daha fazla. Depresif Bozukluklarda Eþtaný (Komorbidite) Özet Depresif Bozukluklarda Eþtaný (Komorbidite) Prof. Dr. Olcay YAZICI* Özet Diðer psikiyatrik bozukluklarda olduðu gibi depresif bozukluklarda da sýklýkla tabloya baþka organik ya da psikiyatrik hastalýklarýn

Detaylı

Ýnme Sonrasý Depresyon

Ýnme Sonrasý Depresyon DERLEME Ýnme Sonrasý Depresyon Kürþat Altýnbaþ 1, E.Timuçin Oral 2, Aysun Soysal 3, Baki Arpacý 3 1 Dr., 2 Doç.Dr., Bakýrköy Prof.Dr.Mazhar Osman Ruh Saðlýðý ve Sinir Hastalýklarý Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi

Detaylı

PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*

PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ* İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri 25 TÜRKİYE DE SIK KARŞILAŞILAN PSİKİYATRİK HASTALIKLAR Sempozyum Dizisi No:62 Mart 2008 S:25-30 PSİKİYATRİK BOZUKLUKLARIN EPİDEMİYOLOJİSİ*

Detaylı

Larson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi,

Larson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi, 5 Prof. Dr. Semih KESKÝL Larson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi, yaþlýlarýn acil hastalýklarý diye bir durum yoktur. Bizimde burada söz konusu edeceðimiz yaþlýlar arasýndaki acil týbbi durumlardýr.

Detaylı

Bir Psikiyatri Kliniðinde Yatarak Tedavi Gören Geç Baþlangýçlý Þizofreni Hastalarýnýn Klinik ve Sosyodemografik Özellikleri

Bir Psikiyatri Kliniðinde Yatarak Tedavi Gören Geç Baþlangýçlý Þizofreni Hastalarýnýn Klinik ve Sosyodemografik Özellikleri ARAÞTIRMA Bir Psikiyatri Kliniðinde Yatarak Tedavi Gören Geç Baþlangýçlý Þizofreni Hastalarýnýn Klinik ve Sosyodemografik Özellikleri The Clinical and Sociodemographic Features of Late Onset Schizophrenia

Detaylı

Anksiyete Bozukluðu ve Depresyonun Tanýsal Ýliþkileri

Anksiyete Bozukluðu ve Depresyonun Tanýsal Ýliþkileri Anksiyete Bozukluðu ve Depresyonun Tanýsal Ýliþkileri Hakan Türkçapar Doç. Dr., SSK Ankara Eðitim Hastanesi Psikiyatri Kliniði, Ankara Anksiyete bozukluklarýyla depresyonun belirtileri arasýnda belirgin

Detaylı

Þizofreni özellikle düþünce, algý ve duygulaným

Þizofreni özellikle düþünce, algý ve duygulaným Çocukluk ve Ergenlik Döneminde Þizofreni: Klinik Özellikler Doç. Dr. Selahattin ÞENOL* Þizofreni özellikle düþünce, algý ve duygulaným alanlarýnda bozulmayla seyreden ciddi bir ruhsal hastalýktýr. Ýlk

Detaylı

Aile Hekimliðinde Genogram

Aile Hekimliðinde Genogram Aile Hekimliðinde Genogram Prof. Dr. Ýsmail Hamdi KARA, Düzce Üniversitesi Týp Fakültesi Aile Hekimliði AD, Düzce Aile Hekimliði Dersleri - 02.06.2010 15:30 1 I. Tanýmlar Hastalarý yalnýz bir birey olarak

Detaylı

Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu (DEHB)

Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu (DEHB) Bipolar Bozukluk ve Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu Arasýndaki Ýliþki Yrd. Doç. Dr. Cengiz TUÐLU* Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu (DEHB) ilk olarak çocukluk çaðýnda kendini gösteren ve

Detaylı

Bir psikiyatri kliniði yataklý birimi hastalarýnda. birlikteliði: Retrospektif bir çalýþma

Bir psikiyatri kliniði yataklý birimi hastalarýnda. birlikteliði: Retrospektif bir çalýþma ARAÞTIRMA Bir psikiyatri kliniði yataklý birimi hastalarýnda psikotik bozukluk ve madde kullaným bozukluðu birlikteliði: Retrospektif bir çalýþma Comorbidity of psychotic disorder and substance use disorder

Detaylı

Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi

Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi Dr. Sema Ýlhan Akalýn* Dr. Can Cimili**, Dr. Esma Kuzhan*** Giriþ: Depresyon birinci basamakta en yaygýn görülen ruh saðlýðý sorunudur, çok azýnýn ikinci

Detaylı

Psikiyatrik Bozukluklarda Valproat Kullanýmý

Psikiyatrik Bozukluklarda Valproat Kullanýmý Psikiyatrik Bozukluklarda Valproat Kullanýmý Ý. Tuncer OKAY*, Cebrail KISA**, Nesrin DÝLBAZ*** ÖZET Keþfedilmesinden yýllar sonra antikonvülzan olarak kullanýlmaya baþlanýlan valproat, ayný dönemde bipolar

Detaylı

Özgül Serotonin Geri Alým Engelleyicilerine Baðlý Kesilme Sendromlarý

Özgül Serotonin Geri Alým Engelleyicilerine Baðlý Kesilme Sendromlarý Özgül Serotonin Geri Alým Engelleyicilerine Baðlý Kesilme Sendromlarý Lut TAMAM* ÖZET Selektif serotonin geri alým inhibitörleri (SSRI) depresyon baþta olmak üzere, anksiyete bozukluklarý, obsesif kompulsif

Detaylı

PSİKOFARMAKOLOJİ 6. Duygudurum Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar.

PSİKOFARMAKOLOJİ 6. Duygudurum Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül. HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar. PSİKOFARMAKOLOJİ 6 Duygudurum Bozuklukları Tedavisi Doç. Dr. Şaziye Senem Başgül HKU, Psikoloji YL, 2017 Bahar www.gunescocuk.com Doç. Dr. Cem GÖKÇEN in katkılarıyla BPB Manik ve depresif durumlar arasında

Detaylı

Çeþitli organ ve sistemleri tutan týbbi hastalýklarýn

Çeþitli organ ve sistemleri tutan týbbi hastalýklarýn Týbbi Durumlar ve Depresyon Doç. Dr. Nalan Kalkan OÐUZHANOÐLU* Çeþitli organ ve sistemleri tutan týbbi hastalýklarýn seyri sýrasýnda gerek belirti gerek sendrom düzeyinde görülen en yaygýn bozukluk depresyondur.

Detaylı

1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ

1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ 1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ Burhanettin Kaya 1, Mine Kaya 2 1 Doç.Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, 2 Uz.Dr., Ankara Halk Saðlýðý Müdürlüðü,

Detaylı

Dirençli Depresyonlarýn Tedavisi

Dirençli Depresyonlarýn Tedavisi Dirençli Depresyonlarýn Tedavisi Nevzat YÜKSEL* ÖZET Antidepresan ilaçlarý tolere eden depresif olgularýn bu ilaca yanýt verme oraný %60-70 kadardýr. %5-10 olgu bir çok yönteme karþýn yanýtsýz kalmaktadýr.

Detaylı

Psikiyatrik literatürde 1800'lerden beri görünmekte

Psikiyatrik literatürde 1800'lerden beri görünmekte Distimi Prof. Dr. Olcay YAZICI* 1. KAVRAMIN ORTAYA ÇIKIÞI VE TARÝHÇESÝ Psikiyatrik literatürde 1800'lerden beri görünmekte olan distimi sözcüðü, Yunanca'da 'kötü-mizaçlý' anlamýna gelmektedir. Mizaç (humour),

Detaylı

Nöroloji servisine yatan hastalarda yüksek oranda psikiyatrik hastalıklar görülür. Prevalans %39-64 arasındadır.

Nöroloji servisine yatan hastalarda yüksek oranda psikiyatrik hastalıklar görülür. Prevalans %39-64 arasındadır. 1 2 + Nöroloji servisine yatan hastalarda yüksek oranda psikiyatrik hastalıklar görülür. Prevalans %39-64 arasındadır. + + Üçüncü basamak nöroloji yataklı servisinde psikiyatrik görüşme ile tespit edilen

Detaylı

Bedensel hastalýðý olanlarda depresyon morbidite

Bedensel hastalýðý olanlarda depresyon morbidite Bedensel Hastalýklarda Depresyon Uz. Dr. Özen ÖNEN SERTÖZ*, Prof. Dr. Hayriye ELBÝ METE* Bedensel hastalýðý olanlarda depresyon morbidite ve mortaliteyi etkileyen önemli bir klinik sendromdur (Cassem 1991,

Detaylı

Þizofreni: Klinik Özellikler, Taný, Ayýrýcý Taný

Þizofreni: Klinik Özellikler, Taný, Ayýrýcý Taný Þizofreni: Klinik Özellikler, Taný, Ayýrýcý Taný Uz. Dr. Mehmet V. ÞAHÝN* Özet Þizofreni, kiþinin düþünce, algýlama, duygulaným ve davranýþlarýný önemli derecede etkileyerek iþ, sosyal ve özel yaþamýnda

Detaylı

HIV Enfeksiyonu ve AIDS'in Psikiyatrik Yönleri

HIV Enfeksiyonu ve AIDS'in Psikiyatrik Yönleri HIV Enfeksiyonu ve AIDS'in Psikiyatrik Yönleri Can CÝMÝLLÝ*, Burak BAYKARA** ÖZET HIV enfeksiyonu ve AIDS'in psikiyatrik yönlerini konu edinen bu yazýda HIV bulaþma riskini arttýran psikiyatrik bozukluklar,

Detaylı

Depresyonda taný ve ayýrýcý taný sorununu ele. Depresyonda Taný ve Ayýrýcý Taný. Özet. Bunun yanýsýra aþaðýdaki belirtilerden en az 5 i bulunmalýdýr.

Depresyonda taný ve ayýrýcý taný sorununu ele. Depresyonda Taný ve Ayýrýcý Taný. Özet. Bunun yanýsýra aþaðýdaki belirtilerden en az 5 i bulunmalýdýr. Depresyonda Taný ve Ayýrýcý Taný Prof. Dr. Nevzat YÜKSEL* Özet Depresyonun ayýrýcý tanýsýnda iyi bir klinik öykü alýnmasý önemlidir. Bu öykünün týbbi ve psikiyatrik yönü üzerinde ayrý ayrý durulmalýdýr.

Detaylı

Bipolar hastaların ilk afektif epizodları %40-60 oranında

Bipolar hastaların ilk afektif epizodları %40-60 oranında Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2010;23:85-91 Bipolar I Bozukluk ve Antidepresana Bağlı Mani/ Hipomani Klinik Özelliklerinin Karşılaştırılması Araştırmalar / Researches Nesrin Tomruk

Detaylı

17a EK 17-A ÖYKÜ KONTROL LÝSTESÝ. ² Rahim Ýçi Araçlar - Ek 17-A²

17a EK 17-A ÖYKÜ KONTROL LÝSTESÝ. ² Rahim Ýçi Araçlar - Ek 17-A² EK 17-A RÝA ÝÇÝN DEÐERLENDÝRME KONTROL LÝSTESÝ ÖYKÜ KONTROL LÝSTESÝ Hizmet verenin sorularý: Hizmet alana aþaðýdaki sorularý sorun: Hizmet veren için kurallar: Eðer yanýtlar evet sütununda ise aþaðýdaki

Detaylı

Depresif Bozukluklarda Risk Etkenleri

Depresif Bozukluklarda Risk Etkenleri Depresif Bozukluklarda Risk Etkenleri Süheyla ÜNAL*, Levent KÜEY**, Cengiz GÜLEÇ***, Mehmet BEKAROÐLU***, Yunus Emre EVLÝCE****, Selçuk KIRLI***** ÖZET * Prof. Dr., Ýnönü Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri

Detaylı

Major depresif bozukluk tam olarak iyileþebildiði

Major depresif bozukluk tam olarak iyileþebildiði Depresyonun Seyri Uz. Dr. Figen Çulha ATEÞCÝ* Major depresif bozukluk tam olarak iyileþebildiði gibi, sýklýkla yineleme ve bazen de kronik gidiþ gösteren bir hastalýktýr. Baþlangýç yaþý genellikle 20'li

Detaylı

Sýnýrda Kiþilik Bozukluðu Aslýnda Bir Bipolar Spektrum Bozukluðu mudur?

Sýnýrda Kiþilik Bozukluðu Aslýnda Bir Bipolar Spektrum Bozukluðu mudur? DERLEME Sýnýrda Kiþilik Bozukluðu Aslýnda Bir Bipolar Spektrum Bozukluðu mudur? Manolya Çalýþýr 1 1 Psk., Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü, Ankara ÖZET Sýnýrda (borderline) kiþilik bozukluðunun

Detaylı

Son yýllarda teknolojinin ve yaþam kalitesinin

Son yýllarda teknolojinin ve yaþam kalitesinin Yaþlýlýk Çaðý Depresyonlarý Yrd. Doç. Dr. Lut TAMAM*, Dr. Seva ÖNER* Son yýllarda teknolojinin ve yaþam kalitesinin geliþimine koþut olarak ortalama insan ömrü uzamaktadýr. Bunun sonucunda yaþlý olarak

Detaylı

Serhat Tunç 1, Yelda Yenilmez Bilgin 2, Kürşat Altınbaş 3, Hamit Serdar Başbuğ 4 1

Serhat Tunç 1, Yelda Yenilmez Bilgin 2, Kürşat Altınbaş 3, Hamit Serdar Başbuğ 4 1 53. Ulusal Psikiyatri Kongresi, (TPD, 2017) 3-7 Ekim 2017 Bursa, Türkiye SS: 0167 5 Ekim, 2017 18.00 Özkıyım girişimi öyküsü olan ve olmayan bipolar bozukluk olgularının mizaç ve klinik özelliklerinin

Detaylı

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017

Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 AÇIKLAMA 2012-2017 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok Olgu 60 yaşında kadın, evli, 2 çocuğu var,

Detaylı

Demans ve depresyon, klinik görünümlerinde

Demans ve depresyon, klinik görünümlerinde Depresyon - Demans Ayýrýcý Tanýsý Dr. E. Yusuf SÝVRÝOÐLU*, Prof. Dr. Selçuk KIRLI* Demans ve depresyon, klinik görünümlerinde biliþsel kaybýn ortak özellik olarak yer aldýðý iki klinik tablodur. Her iki

Detaylı

Clayton P, Desmarais L, Winokur G. A study of normal bereavement. Am J Psychiatry 1968;125:168 78. Clayton PJ, Halikes JA, Maurice WL.

Clayton P, Desmarais L, Winokur G. A study of normal bereavement. Am J Psychiatry 1968;125:168 78. Clayton PJ, Halikes JA, Maurice WL. Dr Ali Bozkurt Clayton P, Desmarais L, Winokur G. A study of normal bereavement. Am J Psychiatry 1968;125:168 78. Clayton PJ, Halikes JA, Maurice WL. The bereavement of the widowed. Dis Nerv Syst 1971;32:597

Detaylı

Dr.ERHAN AKINCI 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ

Dr.ERHAN AKINCI 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ Dr.ERHAN AKINCI Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ Ekim 2010, İZMİR Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok GREGOR MENDEL

Detaylı

Sosyal Fobi. Özet. Taný ve Sýnýflandýrma

Sosyal Fobi. Özet. Taný ve Sýnýflandýrma Sosyal Fobi Doç. Dr. Nesrin DÝLBAZ* Özet Sosyal fobi kiþinin baþkalarýnca deðerlendirilmesi mümkün olan birden çok ortamdan sürekli korkma ve bu ortamlarda olabildiðince kaçýnma davranýþlarý gösterme hali;

Detaylı

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi Trakya Üniversitesi 1999 Tıpta Uzmanlık Psikiyatri Anabilim Dalı Kocaeli Üniversitesi 2006

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi Trakya Üniversitesi 1999 Tıpta Uzmanlık Psikiyatri Anabilim Dalı Kocaeli Üniversitesi 2006 ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Eylem Özten Doğum Tarihi: 22 KASIM 1975 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Tıp Fakültesi Trakya Üniversitesi 1999 Tıpta Uzmanlık

Detaylı

Yataklý Tedavi Hizmeti Sunan Psikiyatri Kliniklerinde Ektanýlar

Yataklý Tedavi Hizmeti Sunan Psikiyatri Kliniklerinde Ektanýlar ARAÞTIRMA Yataklý Tedavi Hizmeti Sunan Psikiyatri Kliniklerinde Ektanýlar Common Medical Problems in Inpatient Psychiatric Care Clinics Çaðatay Karþýdað 1, Umut Mert Aksoy 1, Gökþen Yüksel 1, Nihat Alpay

Detaylı

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Tıpta Doktora Farmakoloji Marmara Üniversitesi 1989

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Tıpta Doktora Farmakoloji Marmara Üniversitesi 1989 Adı Soyadı: Mehmet Emin Ceylan Doğum Tarihi: 25 08 1956 Unvanı: Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Diploması Lisans Eğitimi Sivas Tıp Fakültesi Hacettepe Tıp Fakültesi Cumhuriyet

Detaylı

BİPOLAR YAŞAM DERNEĞİ http://www.bipolaryasam.org/ Bipolar II Bozukluk

BİPOLAR YAŞAM DERNEĞİ http://www.bipolaryasam.org/ Bipolar II Bozukluk BİPOLAR YAŞAM DERNEĞİ http://www.bipolaryasam.org/ Bipolar II Bozukluk Doç. Dr. Sibel Çakır İstanbul Tıp Fakültesi, Psikiyatri A.D Duygudurum Bozuklukları Birimi Açıklama 2012-2013 Araştırmacı: ELAN Danışman:

Detaylı

Eþ hastalanma bir kiþide farklý bozukluklarýn

Eþ hastalanma bir kiþide farklý bozukluklarýn Þizofreni ve Madde Kullaným Bozukluklarý Doç. Dr. Hakan COÞKUNOL* Eþ hastalanma bir kiþide farklý bozukluklarýn belirli bir zaman diliminde bir arada görülme si olarak tanýmlanýr. Bu kavram için yaygýn

Detaylı

Açıklama 2012-2013. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK

Açıklama 2012-2013. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK Açıklama 2012-2013 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK Duygudurum Bozukluklarında Gelecek Sınıflandırma ve Tedaviler Kürşat Altınbaş Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri

Detaylı

Kadýnlarda yaþam boyu depresyon görülme sýklýðý

Kadýnlarda yaþam boyu depresyon görülme sýklýðý Kadýnlarda Üreme Olaylarý ile Depresyon Ýliþkisi Yrd. Doç. Dr. Fisun AKDENÝZ*, Uz. Dr. Ali Saffet GÖNÜL* Kadýnlarda yaþam boyu depresyon görülme sýklýðý erkeklerin yaklaþýk 1.7 ile 2.7 katýdýr (Kessler

Detaylı

Duygudurum bozuklukların tedavisinde amaç, Tedaviye Dirençli Bipolar Hastalarda Lamotrijin Kullanımı

Duygudurum bozuklukların tedavisinde amaç, Tedaviye Dirençli Bipolar Hastalarda Lamotrijin Kullanımı A. S. Gönül, A. O uz,. Yabano lu, E. Eflel Tedaviye Dirençli Bipolar Hastalarda Lamotrijin Kullanımı Dr. Ali Saffet Gönül, Dr. Aslan Oğuz, Dr. İhsan Yabanoğlu, Dr. Ertuğrul Eşel 1 ÖZET: TEDAV YE D RENÇL

Detaylı

Demans bir çok biliþsel defektin bir arada bulunmasýna. Demans ve Komorbid Durumlar. Özet

Demans bir çok biliþsel defektin bir arada bulunmasýna. Demans ve Komorbid Durumlar. Özet Demans ve Komorbid Durumlar Prof. Dr. Ýlkin ÝÇELLÝ* Özet Demans denildiðinde, aðýrlýk olarak %75 oranýnda Alzheimer tipi demans ile vasküler demans kastedilmektedir. Etiyolojide ilaçlar ve toksinler, kafa

Detaylı

Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon

Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon ARAÞTIRMA Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon Gülten Karadeniz 1, Serdar Tarhan 2, Emre Yanýkkerem 3, Özden Dedeli 3, Erkan Kahraman 4 1 Yrd.Doç.Dr., 3

Detaylı

Akut ve Geçici Psikotik Bozukluk Ýzleminde Taný Stabilitesi: Bir Ön Çalýþma

Akut ve Geçici Psikotik Bozukluk Ýzleminde Taný Stabilitesi: Bir Ön Çalýþma ARAÞTIRMA Akut ve Geçici Psikotik Bozukluk Ýzleminde Taný Stabilitesi: Bir Ön Çalýþma Diagnostic Stability in the Follow-up of Acute and Transient Psychotic Disorder: A Preliminary Study Nur Öztürk 1,

Detaylı

Saðlýklý Bir Diþeti Nasýl Olmalýdýr? Saðlýklý diþeti, çoðunlukla açýk pembe renkli, sert kývamlý, mat, yüzeyi portakal kabuðu görünümünde ve diþlerin

Saðlýklý Bir Diþeti Nasýl Olmalýdýr? Saðlýklý diþeti, çoðunlukla açýk pembe renkli, sert kývamlý, mat, yüzeyi portakal kabuðu görünümünde ve diþlerin Saðlýklý Bir Diþeti Nasýl Olmalýdýr? Saðlýklý diþeti, çoðunlukla açýk pembe renkli, sert kývamlý, mat, yüzeyi portakal kabuðu görünümünde ve diþlerin arasý býçak sýrtý gibi sonlanan özelliklere sahiptir.

Detaylı

Çocuk psikiyatrisinde acil durumlara iliþkin ortak bir yol

Çocuk psikiyatrisinde acil durumlara iliþkin ortak bir yol Klinik Pediatri, 2004;3(1):5-11. Çocuk ve Ergen Psikiyatrisinde Acil Durumlar Dr. Dilþad FOTO ÖZDEMÝR*, Prof. Dr. Þahnur ÞENER* Çocuk psikiyatrisinde acil durumlara iliþkin ortak bir yol bulunamamýþtýr.

Detaylı

Depresif semptomatoloji sadece psikiyatri

Depresif semptomatoloji sadece psikiyatri Depresyonun Klinik Belirtileri Prof. Dr. Ali Kemal GÖÐÜÞ* Depresif semptomatoloji sadece psikiyatri alanýnda deðil genel týpta da hekimlerin en sýk karþýlaþtýklarý belirtiler kümesidir. Bu belirtiler kümesi

Detaylı

Alkol çok eski zamanlardan beri (M.Ö. 2000) var. Alkol Kullaným Bozukluklarý. Özet

Alkol çok eski zamanlardan beri (M.Ö. 2000) var. Alkol Kullaným Bozukluklarý. Özet Alkol Kullaným Bozukluklarý Uz. Dr. Ayhan KALYONCU*, Uz. Dr. Hasan MIRSAL* Özet Alkol kullaným bozukluklarý hem yetiþkinleri hem de gençleri etkileyen oldukça ciddi ve önemli bir saðlýk sorunudur. Alkolle

Detaylı

Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek. Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU

Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek. Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU Suç işlemiş bipolar bozukluklu olgularda klinik ve suç özellikleri: BRSHH den bir örnek Dr. Tuba Hale CAMCIOĞLU Kurum ve kuruluşla ilişki bildirimi Bulunmamaktadır. Şiddet ve Suç Saldırganlık Şiddet Bireyin

Detaylı

Ýnsanlýk tarihi kadar eski olan depresif bozukluðun. Depresyon Etiyolojisi. Özet

Ýnsanlýk tarihi kadar eski olan depresif bozukluðun. Depresyon Etiyolojisi. Özet Depresyon Etiyolojisi Yard. Doç. Dr. Beyazýt YEMEZ*, Doç. Dr. Köksal ALPTEKÝN* Özet Toplumda en yaygýn rastlanan ruhsal bozukluklardan biri olan depresyonun önemli bir bölümünün pratisyen hekimlerce görülmesi

Detaylı

Yeme Bozukluðu ve Bipolar Bozukluk Birlikteliði

Yeme Bozukluðu ve Bipolar Bozukluk Birlikteliði DERLEME Yeme Bozukluðu ve Bipolar Bozukluk Birlikteliði Comorbidity of Eating Disorders and Bipolar Disorder Asena Akdemir 1, Bahar Sarý Narðis 2 1 Prof.Dr., Selçuk Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri

Detaylı

Paroksetinin Sosyal Anksiyete Bozukluðu Tedavisinde Kullanýmý

Paroksetinin Sosyal Anksiyete Bozukluðu Tedavisinde Kullanýmý Paroksetinin Sosyal Anksiyete Bozukluðu Tedavisinde Kullanýmý Aslýhan Sayýn 1 1 Uz.Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, Ankara GÝRÝÞ Sosyal anksiyete bozukluðunun (SAB) tedavisi,

Detaylı

Araştırmacı olarak: 2008: Janssen Cilag 2009: Janssen Cilag 2010: Janssen Cilag Danışmanlık: 2008: 2009: 2010: Konuşmacı olarak: 2008: 2009: 2010:

Araştırmacı olarak: 2008: Janssen Cilag 2009: Janssen Cilag 2010: Janssen Cilag Danışmanlık: 2008: 2009: 2010: Konuşmacı olarak: 2008: 2009: 2010: Kurum ve Kuruluşlarla İlişki Bildirimi Araştırmacı olarak: 2008: Janssen Cilag 2009: Janssen Cilag 2010: Janssen Cilag Danışmanlık: 2008: 2009: 2010: Konuşmacı olarak: 2008: 2009: 2010: RASYONEL ANTİDEPRESAN

Detaylı

ÇEVRE VE TOPLUM. Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum

ÇEVRE VE TOPLUM. Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum ÇEVRE VE TOPLUM 11. Bölüm DOÐAL AFETLER VE TOPLUM Konular DOÐAL AFETLER Dünya mýzda Neler Oluyor? Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum Volkanlar

Detaylı

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor

TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor Türkiye'nin insanlarý, mevcut saðlýk düzeyini hak etmiyor. Saðlýk hizmetleri için ayrýlan kaynaklarýn yetersizliði, kamunun önemli oranda saðlýk

Detaylı

Duloksetin: Klinik Kullanýmý

Duloksetin: Klinik Kullanýmý Duloksetin: Klinik Kullanýmý Nevzat Yüksel 1 1 Prof.Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, Ankara GÝRÝÞ Major depresyonun genel toplumdaki yaþam boyu prevalansý erkekler için %12,

Detaylı

Cinsel yanýtlarýn fizyolojik bir döngüsü vardýr. Bu. Erkek Cinsel Ýþlev Bozukluklarý. Özet

Cinsel yanýtlarýn fizyolojik bir döngüsü vardýr. Bu. Erkek Cinsel Ýþlev Bozukluklarý. Özet Erkek Cinsel Ýþlev Bozukluklarý Doç. Dr. Mehmet Z. SUNGUR* Özet Erkek cinsel iþlev bozukluklarý sýk görülmesine karþýn saðlýk profesyonellerince az bilinen, ayýrýcý tanýsý ve tedavisi yeterince yapýlamayan

Detaylı

KONUÞMACI SUNUMLARI. Epilepsi 2008;14(1): 17-51

KONUÞMACI SUNUMLARI. Epilepsi 2008;14(1): 17-51 Epilepsi 2008;14(1): 1751 KONUÞMACI SUNUMLARI K1 PROGRESÝF MÝYOKLONÝK HASTALIKLARLAFORA HASTALIÐI...18 K2 DÝÐER PROGRESÝF MÝYOKLONÝK HASTALIKLAR...18 K3 SÝKLÝK ALTERNAN PATTERN VE EPÝLEPSÝ ÝLÝÞKÝSÝ...19

Detaylı

Karmakarışık Gebelik ve Lohusalık. Doç Dr Esra Yazıcı Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Zirvesi

Karmakarışık Gebelik ve Lohusalık. Doç Dr Esra Yazıcı Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Zirvesi Karmakarışık Gebelik ve Lohusalık Doç Dr Esra Yazıcı Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi 2017- Psikiyatri Zirvesi 1 Karmakarışık olan Gebe - lohusa olmak mı? Kadın olmak mı? 2 Kadın olmak ve DDB Bipolar

Detaylı

Þizofreni ve Cinsiyet: Baþlangýç Yaþý ve Sosyodemografik Özellikler

Þizofreni ve Cinsiyet: Baþlangýç Yaþý ve Sosyodemografik Özellikler Þizofreni ve Cinsiyet: Baþlangýç Yaþý ve Sosyodemografik Özellikler Hatice GÜZ* ÖZET Bu çalýþmada, DSM-IV taný kriterlerine göre þizofreni tanýsý alan 160 hastada (95'i erkek, 65'i kadýn) baþlangýç yaþý

Detaylı

Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý

Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý Týp Araþtýrmalarý Dergisi 23: 1 (3): 15-2 ARAÞTIRMA Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý Remzi Kutaniþ, Ömer A. Özer, Buket T. Eryonucu Yüzüncü

Detaylı

Bipolar depresyonu ayırt etmek her zaman kolay mı?

Bipolar depresyonu ayırt etmek her zaman kolay mı? Bipolar depresyonu ayırt etmek her zaman kolay mı? Ömer AYDEMİR Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Manisa Bipolar Depresyon Ayırt etmek çok kolay Mani/Hipomani Bipolar Depresyon

Detaylı

Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi

Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi Majör Depresyon Hastalarında Klinik Değişkenlerin Oküler Koherans Tomografi ile İlişkisi Mesut YILDIZ, Sait ALİM, Sedat BATMAZ, Selim DEMİR, Emrah SONGUR Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı

Detaylı

DSM-II'de kronik depresyonlar kiþilik bozukluklarý. Distimik Bozukluk. Özet

DSM-II'de kronik depresyonlar kiþilik bozukluklarý. Distimik Bozukluk. Özet Distimik Bozukluk Doç. Dr. K. Oðuz KARAMUSTAFALIOÐLU*, Uz. Dr. Nesrin KARAMUSTAFALIOÐLU* Özet Sinsi baþlangýçlý, eþik altý þiddet ve kronik seyir gösteren bir depresyon türü olan distimik bozukluk sýk

Detaylı

Demans, Multipl Skleroz, Parkinson Hastalýðý ve Edinsel Baðýþýklýk Yetmezliði Sendromunda Ýzlenen Nöropsikiyatrik Belirtiler

Demans, Multipl Skleroz, Parkinson Hastalýðý ve Edinsel Baðýþýklýk Yetmezliði Sendromunda Ýzlenen Nöropsikiyatrik Belirtiler Demans, Multipl Skleroz, Parkinson Hastalýðý ve Edinsel Baðýþýklýk Yetmezliði Sendromunda Ýzlenen Nöropsikiyatrik Belirtiler Nevzat YÜKSEL* ÖZET Demans, Parkinson hastalýðý, HIV demansý, ve multipl skleroz

Detaylı

Psikiyatrik Bozukluklara Baðlý Engellilik Hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi. Disabilites Due to Psychiatric Disorders: Sample Of University Hospital

Psikiyatrik Bozukluklara Baðlý Engellilik Hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi. Disabilites Due to Psychiatric Disorders: Sample Of University Hospital ARAÞTIRMA Psikiyatrik Bozukluklara Baðlý Engellilik Hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi Disabilites Due to Psychiatric Disorders: Sample Of University Hospital Eda Aslan 1, Nadya Þimþek 2 1 Yard. Doç.

Detaylı

Bir Eðitim Hastanesinde Psikiyatri Konsültasyon Hizmetlerinin Deðerlendirilmesi

Bir Eðitim Hastanesinde Psikiyatri Konsültasyon Hizmetlerinin Deðerlendirilmesi ARAÞTIRMA Bir Eðitim Hastanesinde Psikiyatri Konsültasyon Hizmetlerinin Deðerlendirilmesi An Evalution of Psychiatric Consultation Services in a Training Hospital Ayþe Köroðlu 1, Fatmagül Helvacý Çelik

Detaylı

YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER

YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER Major Depresyon, Davraným Bozukluðu ve Madde Kullaným Bozukluðu olan Ergenlerde Fluoksetin ve Biliþsel Davranýþcý Terapinin Karþýlaþtýrýldýðý Randomize Kontrollü Çalýþma Riggs

Detaylı

Depresyon ve demans yaþlý populasyonda en

Depresyon ve demans yaþlý populasyonda en Depresyon ve Demans Uz. Dr. Mehmet V. ÞAHÝN* Depresyon ve demans yaþlý populasyonda en sýk karþýlaþýlan nöropsikiyatrik sendromlardandýr. Depresyon ve demansýn birlikteliði ve bu iki klinik durum arasýndaki

Detaylı

Hemodiyaliz ve Periton Diyalizi Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Bozukluklar, Algýlanan Sosyal Destek ve Yaþam Kalitesi Düzeylerinin Karþýlaþtýrýlmasý

Hemodiyaliz ve Periton Diyalizi Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Bozukluklar, Algýlanan Sosyal Destek ve Yaþam Kalitesi Düzeylerinin Karþýlaþtýrýlmasý ARAÞTIRMA Hemodiyaliz ve Periton Diyalizi Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Bozukluklar, Algýlanan Sosyal Destek ve Yaþam Kalitesi Düzeylerinin Karþýlaþtýrýlmasý The Comparison of Psychiatric Disorders,

Detaylı

Depresyonda biyolojik tedaviler, farmakoterapi, Depresyonun Biyolojik Tedavileri. Özet

Depresyonda biyolojik tedaviler, farmakoterapi, Depresyonun Biyolojik Tedavileri. Özet Depresyonun Biyolojik Tedavileri Doç. Dr. M. Emin CEYLAN*, Dr. Beril YAZAN* Özet Depresyon oldukça yaygýn, bireyi günlük yaþamýndan koparan ve zaman zaman tekrarlayýcý bir gidiþ göstererek yaþam boyu devam

Detaylı

Erken ve Geç Baþlangýçlý Erkek Alkol Baðýmlýlarýnda Sosyodemografik, Klinik ve Psikopatolojik Özelliklerin Karþýlaþtýrýlmasý

Erken ve Geç Baþlangýçlý Erkek Alkol Baðýmlýlarýnda Sosyodemografik, Klinik ve Psikopatolojik Özelliklerin Karþýlaþtýrýlmasý Erken ve Geç Baþlangýçlý Erkek Alkol Baðýmlýlarýnda Sosyodemografik, Klinik ve Psikopatolojik Özelliklerin Karþýlaþtýrýlmasý Ahmet ÝNCE*, Zuhal DOÐRUER*, M. Hakan TÜRKÇAPAR** ÖZET Alkol baðýmlýlýðýnýn

Detaylı

Bir Üniversite Hastanesinde Yatan Hastalardan Ýstenen Psikiyatrik Konsültasyonlarýn Deðerlendirilmesi

Bir Üniversite Hastanesinde Yatan Hastalardan Ýstenen Psikiyatrik Konsültasyonlarýn Deðerlendirilmesi Bir Üniversite Hastanesinde Yatan Hastalardan Ýstenen Psikiyatrik Konsültasyonlarýn Deðerlendirilmesi ARAÞTIRMA Psychiatric Disorders in Medically ill Inpatients Referred for Consultation in a University

Detaylı

( iki uçlu duygulanım bozukluğu, psikoz manik depresif, manik depresif psikoz)

( iki uçlu duygulanım bozukluğu, psikoz manik depresif, manik depresif psikoz) ÇOCUKLARDA BİPOLAR DUYGULANIM BOZUKLUĞ ( iki uçlu duygulanım bozukluğu, psikoz manik depresif, manik depresif psikoz) Bipolar duygulanım bozukluğu ; iki uçlu duygulanım bozukluğu, manik depresif psikoz

Detaylı

Depresyonda Tedavi: Genel Ýlkeler ve Kullanýlan Antidepresan Ýlaçlar

Depresyonda Tedavi: Genel Ýlkeler ve Kullanýlan Antidepresan Ýlaçlar Depresyonda Tedavi: Genel Ýlkeler ve Kullanýlan Antidepresan Ýlaçlar Sibel Örsel Doç. Dr., SSK Ankara Eðitim Hastanesi Psikiyatri Kliniði, Ankara Depresyondaki patoloji bir duygulaným, yani mevcut duygusal

Detaylı

Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu Tanýsý Alan Çocuklarýn Ebeveynlerinde Kiþilik Bozukluklarý

Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu Tanýsý Alan Çocuklarýn Ebeveynlerinde Kiþilik Bozukluklarý ARAÞTIRMA Dikkat Eksikliði Hiperaktivite Bozukluðu Tanýsý Alan Çocuklarýn Ebeveynlerinde Kiþilik Bozukluklarý Oya Güçlü 1, Murat Erkýran 1 1 Uz. Dr., Bakýrköy Ruh Saðlýðý ve Sinir Hastalýklarý Eðitim ve

Detaylı

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III 2015-2016 DERS YILI GÖZ - SİNİR VE PSİKİYATRİ SİSTEM DERS KURULU

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III 2015-2016 DERS YILI GÖZ - SİNİR VE PSİKİYATRİ SİSTEM DERS KURULU KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM III 2015-2016 DERS YILI - SİNİR VE SİSTEM DERS KURULU DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Nöroloji 12 8 20 Psikiyatri 12 8 20 Farmakoloji 12 8 20 Beyin cerrahisi 10 8 18

Detaylı

Sınıflandırma ve Tanı Koyma. Osman Sezgin M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü PDR Anabilim Dalı

Sınıflandırma ve Tanı Koyma. Osman Sezgin M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü PDR Anabilim Dalı Sınıflandırma ve Tanı Koyma Osman Sezgin M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü PDR Anabilim Dalı Tanı ve sınıflandırma neden önemlidir? Sistemli, düzenli araştırma yapılabilmesi için Farklı

Detaylı

Kronik depresyon (distimi) tanýmý güvenilir çalýþmalara

Kronik depresyon (distimi) tanýmý güvenilir çalýþmalara Kronik Depresyon (Distimi) Doç. Dr. Rüstem AÞKIN* Kronik depresyon (distimi) tanýmý güvenilir çalýþmalara imkan vermeyecek ölçüde farklý anlamlarda ve en çok nörotik depresyon için kullanýlýr (Invernizzi

Detaylı

AĞIR ŞİDDETTE DEPRESYON SAĞALTIMI

AĞIR ŞİDDETTE DEPRESYON SAĞALTIMI AĞIR ŞİDDETTE DEPRESYON SAĞALTIMI Yrd. Doç. Dr. Faruk KILIÇ Süleyman Demirel Üniversitesi Psikiyatri AD Sağaltımdaki Temel Hedefler Ağır seviye depresyon: Depresyon tanı ölçütlerinde belirtilen semptomlardan

Detaylı

Ruhsal hastalýklarýn doðru þekilde tanýnmasý

Ruhsal hastalýklarýn doðru þekilde tanýnmasý Depresyon ve Anksiyete Uz. Dr. Þeref GÜLSEREN* Ruhsal hastalýklarýn doðru þekilde tanýnmasý hastalarýn tedavi ve izlemi açýsýndan oldukça önemlidir. Anksiyete bozukluklarý ve depresyonun birlikte görülmesi

Detaylı

Kahta Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniðinde Yatan Hastalarýn Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri

Kahta Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniðinde Yatan Hastalarýn Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri ARAÞTIRMA Kahta Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniðinde Yatan Hastalarýn Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri Sociodemographic and Clinical Characteristics of Patients in The Kahta State Hospital Psychiatry

Detaylı

Folatlar, ilk kez 1940'larda sentezlenmiþ,

Folatlar, ilk kez 1940'larda sentezlenmiþ, Duygudurum Bozukluklarý ve Folatlar Prof. Dr. Hüray FÝDANER* Folatlar, ilk kez 1940'larda sentezlenmiþ, baþlangýçta tüm iþlevlerinin hemopoetik alanda olduðu düþünülmüþtür. Oysa bugün bu vitaminin doðum

Detaylı

Batman'da Çocuk Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirti ve Taný Daðýlýmlarý

Batman'da Çocuk Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirti ve Taný Daðýlýmlarý ARAÞTIRMA Batman'da Çocuk Psikiyatrisi Polikliniðine Baþvuran Hastalarda Belirti ve Taný Daðýlýmlarý Symptoms and Diagnosies of Patients Referring to A Child and Adolescent Psychiatry Outpatient Clinic

Detaylı

Çocuklarda Kekemelik: Karþýlaþtýrmalý Bir Ýzleme Çalýþmasý

Çocuklarda Kekemelik: Karþýlaþtýrmalý Bir Ýzleme Çalýþmasý Çocuklarda Kekemelik: Karþýlaþtýrmalý Bir Ýzleme Çalýþmasý Ayþe AVCI*, Þükrü UÐUZ**, Fevziye TOROS*** ÖZET Kekemeliðin sebebi bilinmemekle birlikte genetik, psikososyal stres etmenlerine maruz kalma, obsesif,

Detaylı