B OSC2 VOD PIC16F84 MİKRODENETLEYİCİSİ KULLANILARAK CİHAZLARIN TELEFON İLE KONTROLÜNE BİR UYGULAMA. Rabman YAKAR, Etem KÖKLÜKAYA.

Transkript

1 SAU Fn Bilimlri Enstitüsü Drgisi PIC16F84 Mikrodntlcisi Kullanılarak Ciaziarın Tlfon D Kontrolün Bir Uygulama PIC16F84 MİKRODENETLEYİCİSİ KULLANILARAK CİHAZLARIN TELEFON İLE KONTROLÜNE BİR UYGULAMA Rabman YAKAR, Etm KÖKLÜKAYA Ozt - Bu çalışmada v, işyri vb. yrlrdki ciaziarın tlfon vasıtası il kontrol dilbilmsi için PIC16F84 Mikrodntlyici kullanılarak dizayn diln kontrol kartı dvrsi il tlfon attının uygun şartlar altında açıiabilmsi için tasarlanan lktronik dvr göstrilmiş, aynca programın işlyişi açıklanmıştır. n. PIC16F84 MİKRODENETLEYİCİSİ Bu mikrodntlyici lkb program, 68 bayt data v 64 bayt EEPROM bllği il 13 adt tk tk giriş v çıkış olarak ayarlanabiln pin, 1 adt sayıcılzamanlayıcı, 4 adt ksm kaynağı v sadc 35 adt tk klimdn oluşan programlama koroutuna saiptir [1,4]. Anatar Klimlr - Tlfon attını kontrol. PIC16F84 Mikrodntlyici, Abstract - At tis stadying in om, offic t. placs dvics as PIC16F84 microcontrollr for can b controlld wit tlpon ar going to b xplaind. Trfor a main control circuit wic is usd PIC16F84 Microcontrollr is pland. And so lctronic circuit tat turn on t tlpon lin as rgular. In addition procss of program is going to b xplaind. Ky Words - PIC1F84 Microcontrollr, Tlpon lin control. ı. GİRİŞ Son yıllarda Mikrodntlyicilrin kullanımımn yaygınlaşması il birlikt otomatik kontrol sistmlri d glişmiştir. Örnğin akıllı fınnlar, lktronik kontrollü klima v ısıtıcılar, güvnlik sistmlri vb. sistmlr. Mikrodntlyicilr adından da anlaşılacağı gibi bir takım arabirimlr vasıtasıyla bizim istğimiz doğrultusunda ciaziara bir anlamda ükmdn lmanlardır. Bu lktronik lmanlar programlanabilirlik özlliği il giriş v çıkış portları kullamp çvrsl birimlr il abrlşrk onları kontrol dbilınktdir [ 1,2,3]. R.Yakar, PTT Başmüdürlüğü Tknik işlr Müdürlüğü Gnçosman!BURSA. ryakar@otmail.com E.Köklükaya, Sakarya Ünivrsitsi Mündislik Fakültsi Elktrik Elktronik Mü. Bölümü SAKARYA RA2 RA3 RA4 MCLR vss RBO RB1 RB2 RB3 RA1 RAO OSC1 o. B OSC2 VOD RB7 RB6 RBS RB4 Şkil 1. PIC16F84 Mikrodntlyicinin Pin Diyagramı. ll lll. UYGULAMA MANTIGI v, büro, işyri vb. mm m mm m rnmm [!]GJI!l Ma Kordrol K311ı (PIC16F84).., --ı Tlfon Hatbrll Kontrol Kartı ll Kontrol dilck ciazlar (ısıtıcı, kapı, ışık vb.) Şki1 2. Uygulama Mantığını Göstrir Şma. Uygulamanın tml mantığı, kontrolünü yapmak istdiğimiz ciaziarın bulunduğu yrdki tlfon attına tasarlanan dvrlrin bağlanması v bu tlfon attı vasıtasıyla ciaziarın kontrol işlminin grçklştirilmsidir. Bu dvrlr kontrol tmk istdiğimiz ciazıara grkli arabirimlr il bağlantılıdır. Harici bir tlfondan ciazlann açma-kapama, dntlm gibi kontrol işlmlrinin yapılması için ciaziann bulunduğu yrdki tlfon aranarak işlm grçklştirilir. Bu noktada programcının yazmış olduğu program mantığına gör işlm grçklşmktdir. Tlfonun kaç kz çaldığında bu kartlarm dvry gircği, şifr giriş akkında gri bslmnin sağlarup 32

2 SAU Fn Bilimlri Enstitüsü Drgisi PIC16F84 Mikrodntlyicisi Kullanılarak Ciaziarın Tlfon Il Kontrolün Bir Uygulama sağlanmayacağı tasarlanan kartların ytrliliği yanında yazılan programın içriğin d bağlıdır. ilrlyn kısımlarda yazılan programın işlyişin d dğinilcktir. (i) Kapı - -E Kl. ıma ı.. - al 4) Işık tl) Q) ı.. > Q) o IV. UYGULAMA DEVRELERİ Ana Kontrol Kart {PIC16F84) 1 Hat Kontrol (Ring Dtct-RD) ROl Kontrol 1 Rakam Var- dso 1 Rakam Sinyali Tlfon Hattı Kontrol Kartı Şkil 3. Uygulamanın Blok Diyagramı işlvi yrin gtirn programın yüklndiği PIC16F84 ınikrodntlyicisinin bulunduğu ana kontrol dvrsi, ikincisi is tlfon attını Türk Tlkom AŞ 'nin istmiş oldu santral tarafında attın iki ucunda gönnsi grkn dirnç v santraldn çkilmsi grkn akım dğrini sağlayan dvrdir. Ayrıca bu dvr üzrind bağımsız olarak çalışan v at üzrind bir arama sinyalini yakalayan (ring dtct-rd) dvrsi mvcuttur. Blok şmada görülcği üzr ana kontrol kartının istniln şkild çalışailmsi için iki adt kontrol sin ya li vardır. Bunlar sırası il RD at kontrol (ring dtct) sinyali diğri is atta rakam var sinyalini göstrir "dso" çıkışıdır. Sistm RD sinyali il aktif al glmktdir. Daa sonra Röl kontrol sinyali il tlfon otomatik açılmakta, blirli bir sür zarfında dso sinyali lojik 1 sviysin glmsi durumunda Ql, Q2, Q3, v Q4 sinyallri okunarak rakamlar alınır. v Dvr üzri Programlama-ICSP R1 v 330.JL. 10K RA2 RA1 RA3 RAO R2 100.f"\. RA4 MCLR vs s RBO RB I co ÜLL QC!> c::: ü -o... OSC MHz OSC2 r [] VDD RB7 RB6 c pF XT 22pF,- c 0.1uF - c -,-.. RB2 RBS RB3 RB4 RBO RB1 RB2 RB3 RB4 RB5 RB6 RB7 RAO RA1 RA2 RA3 RA4 Şkil 4. PIC16F84 Mikrodntlyicili Kontrol Kartının Elktronik Dvr Şması Sistmd iki adt lktronik kart mvcuttur. Ana kart assmblr programlama dilind yazılmış olan istniln Bu uygulamada 13 adt tk tk giriş v çıkış olarak start ayarlanabiln portlardan RA portunun tüm pinlri ( RA<0:4> ) giriş, RB portunun is RB4, RB5, RB6 v bcf b sf STATUS,RP l STATUS,RPO RB7 pinlri giriş, RBO, RBl, RB2 v RB3 pinlri çıkış movlw OxFO olarak tanımlanmıştır. Bunun yanında RB<4:7> pinlrind bir sinyal dğişikliği ksm kaynağı aktif al movwf movlw TRISB OxlF gtirilmiştir. movwf movlw TRISA Ox88 movwf INT CON bcf STATUS,RPO go to clos 33

3 SAU Fn Bilimlri Enstitüsü Drgisi 5.Ci1t, 2.Sayı (Eylül 2001) PIC16F84 Mikrodntlyicisi Kullanılarak Ciaziann Tlfon Il Kontrolün Bir Uygulama 1uF o----!::+ I«Spn.l Tlfon oyo1 Hattı 1: nF '$ 100K.> vv 1001< IN+ IN- o Voo SI/ST O 300K ı-... "" AAA GS ESO AA VR.EF,... M oso = 1uF IN o. +8V PDN 03 OSC1 02 OSC2 o, 3,578MHz GND OE _ _,._ Röl Kontrol 330 _,..._ Tlfon Hattı 100K 100K 22nF 22M o z N CD 101< 330 Ring 330 Kontrol - Şkil 5. Tlfon Hattını Kontrol Edn Kartın Dvr Şması Ayrıca mikrodntlyinin tlfon attında arama sinyali olmadığı sür zarfında nrji arcamasını minimuma indirmk için dntlyici SLEEP moduna gtirilir. Bu yazılımda tk k omut il sağlanmaktadır. ksm clrf slp bcf go to nd sayac2 INTCON,GIE control Mikrodntlyicinin SLEEP morlundan aktif moda gçmsi için RB portunun RB<4:7> pinlrind sinyal dğişikliği ksm kaynağı kullanılmıştır. RB7 pini tlfon attı kontrol dvrsinin RD ucuna bağlanmıştır. Bu pind grçklşn bir sinyal dğişikliği ana kontrol dvrsini aktif al gçirir. Burada dikkat dilmsi grkn, afızada, bir ksm oluştuğu durumda programın dallandığı adrs grkli kodu yazmak grktiğidir. Bu dikkat alınmadığında program karışacak, programın işlyişi istnildiği gibi olmayacaktır. Yazılım il mikrodntl yi ci RD pinindn bir sinyal dğişikliği bklmktdir. B ir sinyal dğişikliği durumunda program, tlfonun 5 kz çalmasını bklmkt somasında tlfon attını açmaktadır. Tlfon attına yaklaşık 600 om'luk dirnç dğri göstrn bir dvr tasarlanmıştır. Bu dvr tlfon attından ma civannda akım çkınktdir. Ayrıca tlfon attına tuşlanacak rakamlann işlnmsind şbk il rakamlan işlyn dvr yalıtım trafosu il birbirindn aynlrmştır. Tuşlanan rakamların 4 'lü dijit çvrilmsi işlmi için KT3170 ntgrsi kullamlmıştır. Bu ntgr blirli frkanslar il tanımlanmış rakamlan çözüp dijital çıkış vrmktdir. Tlfon attında bir rakam tspitind dso pini lojik 1 olur. Bu ana kontrol dvrsind RAO pini il tspit dilir v mn akabind RA<1:4> pinlri il rakamlar işlmci tarafından alınır. Bu rakamlar programda gçici bllk! r aktanlır. Kullanılacak olan şifr 4 anlidir. Dntlyicinin programlanması sırasında EEPROM'un daa öncdn blirlnmiş adrslrin gçici bir şifr yazılmıştır. Bu şifr, programın işlyişi içind istnirs tlfon vas ı tası il dğiştirilbiln1ktdir. IV. CİHAZIARIN KONTROLÜ Bu aşamada önmli olan, ciazın nasıl kontrol dilcğinin kritrlrinin iyi blirlnmsi, bu kritrir gör uygulama programının yazılmasıdır. Bir ciazın açma v kapama işlmindn başka onu blirli bir sür aralıklarla çalıştırma vya bir kz vrilck sinyal il bir dizi işlmin blirli bir priyatta işlnmsi d mümkündür. Bu çalışmada sadc ciazları açma v kapama işlmi yapılmıştır. Kullanıcı kontrol işlmi yapabilmk için 4 anli şifrsini girmli v daa sonra angi ciazı istiyorsa ona tasis diln rakamı tuşlarnalıdır. Yanlış şifr girişind kart otomatik olarak dvrdn çıkmakta, böylc bir güvnlik sağlamaktadır. Bunun yanında kontrol kartları manul olarak dvrdn çıkarmak istnirs "*" tuşlanır. Şifr dğiştirmk için is ilk önc "#" tuşlanır. Daa sonra ski şifr girilir, ğr doğru girilirs sistm kullanıcıdan yni şifryi bklmktdir. Giriln yni şifr EEPROM'a kayddilmktdir. Tüm bu işlmlrd kullamcıya 20 sn'lik sür tanınmış olup, bu sürnin aşımında tlfon otomatik olarak kapanmaktadır. 34

4 SAU Fn Bilimlri Enstitüsü Drgisi PIC16F84 Mikrodntlyicisi Kullanılarak Ciaziarın Tlfon ll Kontrolün Bir Uygulama PIC16F84 'ün port ayarlarını v ksm dntimini ayarla. Sistm d ğrlrini rstl SLEEP Mduna gç RB7 pini lojik 1 mi? Bklm sayacını Bklm sayacını tmizl Arama sayacı k=k+1 Gcikm Tlfon 5 kz çaldı mı? RBO pinini lojik 1 yap, rölyi çktir. (tlfon açıldı.) ds o lojik 1 '? mı. Bklm sayacı nı Bklm sayacını tmizl vt=1 Tuşlanan rakamı gçici bllğ at. mı? r=r+1 EEPROM'daki şifr il dğiştir. ' Şifr doğru mu? vt=1 mi? Şkil 6. Uygulama Ana Akış Diyagramı 35

5 SAU Fn Bilimlri Enstitüsü Drgisi S.Cilt, 2.Sayı (Eylül 200 l) PIC16F84 Mikrodntlcisi Kullamlarak Ciaziarı Tlfon D Kontrolün Bir Uygulam R Yakar, E.Kökküka y d so lojik 1 mi? Bklm sayacını Bklm sayacını tmizl Tuşlanan rakamı gçici bllğ at. EEPROM'a yaz Bklm sayacı nı d so lojik 1 "? mı. 1 2 ia z1'i ka a. 4 a. y ı 5 basa ldı? mı Şkil 7. Şifr Dğiştirm v Ciaz Kontrol İşlmlrini Göstrir Akış Diyagramı 36

6 SAU Fn Bilimlri Enstitüsü Drgisi PIC16F84 Mikrodntlyicisi Kullanılarak Ciaziann Tlfon İ l Kontrolün Bir Uygulama V. SONUÇ Yapılan uygulamada görülmüştür ki PIC16F84 mikrodntlyicisini kullanmak oldukça kolay v konomiktir. Uygulama dvrsi minimum lmanla tasadanabilmktdir. Bunun yanında çalışmada kullanılan bazı mikrodntlyicilrin ilk başta normal çalışmasına rağmn daa sonra programda içbir dğişiklik yapılmadığı ald karışıklıkların çıktığı, mikrodntlyiciy programın tkrar yüklnmsi durumunda yüklm programlayıcı, ınikrodntlyicid bir çok ata bulmaktadır. Bunun RA v RB portlarından çkiln akımın sınır dğrlrini gçtiği bunun da dntlyiciy zarar vrdiği düşünülmktdir. Burada dikkat dilmsi grkn çkiln akımı sınır dğrlr içrisind tutınaya çalışmaktır. Yapılan tstlrd ciazıann kontrol işlmlri başanyla grçklşmiştir. KAYNAKLAR [1] DİNÇER, G. (1998). PIC Programlama El Kitabı. Era Bilgi Sistınlri LTD. [2] DİNÇER, G. (1999). PIC Microcontrollr Uygulama Dvrlri. Era Bilgi Sistmlri LTD. [3] ALTINBAŞAK, O. (2000). Mikrodntlyicilr v PIC Programlama. Altaş Yayınvi. [4] Embddd Control Handbook. Microcip Tcnology In. 37