KAS Dicle Aras
|
|
- Nesrin Yalçın
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KAS Dicle Aras Kas, düz, iskelet ve kalp kası, iskelet kaslarının mikroskobik yapısı, uyarılması, iskelet kaslarının isimlendirilmesi ve hareketleri ve beslenmeleri
2 Kas Kas bilim myoglia (muskulus - miyolo) denir. Kaslar ve ona ait bazı yapılar hareket sisteminin aktif unsurlarıdır. Kaslar iskelet kası, kalp kası ve düz kas olarak üç başlık altında incelenir
3 Kas Kas doku vücut ağırlığının yaklaşık yarısını oluşturur. Kas hücreleri uyarılabilir özelliktedirler. Kas hücreleri uyarıları iletirler ve kas mekanik olarak kasılır
4 Kas Kas, içerisindeki özel protein yapılar sayesinde kasılma ve gevşeme özelliğine sahiptir. Kontraksiyon için gerekli enerji ATP den sağlanır. ATP ise fosfokreatin, glikojen veya oksidatif metabolizmadan elde edilir
5 Kas Kas doku intrauterin hayatın 5. ayında mesodermden gelişir. Kas lifini oluşturacak hücreye miyoblast, kas lifi hücresinin sitoplazmasına sarkoplazma, zarına ise sarkolemma denir
6 Kas Sarkoplazma içersinde bol miktarda mitokondri, endoplazmik retikulum ve kasılma özelliğine sahip protein yapısında miyofibril bulunur. Her bir miyofibril, miyoflament denilen iplikçiklerden oluşur
7 Kas Kalın miyoflamentlere myosin (miyozin), ince flamentlere ise aktin denir. İnce flamentler grubuna tropomiyozin ve troponin de dahildir. Kas kontraksiyonu aktin ve myozin flamentleri tarafından gerçekleştirilir
8 Kas
9 Kas
10 Kas
11 Kas Kas doku üç tiptir. Bunlar; 1. Çizgili kas, 2. Kalp kası ve 3. Düz kastır
12 Kas Histolojik olarak iskelet kası ve kalp kası çizgili, düz kas ise çizgisiz görünür. İskelet kası somatik sinir sistemi tarafından innerve edilirken kalp kası ve düz kas otonom sinir sistemi tarafından innerve edilir
13 Kas Kalp kası Kalp kası çizgilidir. Mitokondrileri büyük ve çoktur. Kalp kası otomatik ve ritmik olarak kasılır. Kas uyarılmaya, bütün kasa yayılan ve dalgalanmaya benzeyen bir kasılma ile cevap verir. İskelet kasında ise kuvvet oluşumu derecelendirilebilir. Ancak temelde kasılma mekanizması iskelet kasınınkiyle aynıdır
14 Kas Kalp kası Aktin ve miyozin filamentleri içeren miyofibrillere sahiptir ve Z çizgisi vardır. Z çizgilerinin bulunduğu yerlere interkalar diskler denir. Bunlar hücreler arası bağlantıyı sağlar. Miyofibriller interkalar disklerde sona ererler
15 Kas Kalp kası Kalp kası hücreleri dallanmalar gösterir. Kalp kası hücreleri belirli bölgelerde özelleşmiş yapılarla birbirlerine bağlanırlar ve birlikte kasılırlar, iletişim halindedirler. Buna sinsisyum adı verilir
16 Kas Kalp kası Kas lifindeki aksiyon potansiyeli diğer hücrelere kolayca geçer ve tüm kalp kasına yayılır. Kalp kasındaki özelleşmiş hücreler (pacamaker) kendi uyarılarını kendileri oluştururlar. Kalp bu şekilde ritmik olarak kasılır. Kalp kasının kasılmasına sistol, gevşemesine ise diastol denir
17 Kas Kalp kası
18 Kas Kalp kası
19 Kas Düz kas İç organların ve damarların duvarlarında bulunurlar. Düz kaslarda da aktin ve miyozin filamentleri vardır ancak miyoflamentler burada düzenli bir yerleşim gösterirler
20 Kas Düz kas ATP parçalanması çizgili kaslara oranla kez daha yavaş gerçekleşir. Ancak kasılmaları daha ritmik ve süreklidir. Troponin dışında, iskelet kasında bulunan tüm kas proteinleri düz kaslarda da bulunur
21 Kas Düz kas Tek üniteli ve çok üniteli düz kaslar olarak iki kısımda incelenirler
22 Kas İskelet kasları Toplam kas dokusu vücudun yaklaşık % 40 ını oluşturur. Bunun % 80 i ise çizgili kaslarıdır. İstemli çalışırlar, somatik sinir sistemi tarafından innerve edilirler
23 Kas İskelet kasları Vücudumuzda 430 dan fazla kas lifi bulunur ve bunların hepsi fibröz bağ dokusundan oluşan kılıflara sahiptir. Her kas, lif (fibril) denen binlerce silindirik kas hücresinden oluşur. Liflerin sayısı fetal gelişimin ikinci 3 ayında belirlenir
24 Kas İskelet kasları Çok sayıda kas lifinden oluşurlar. Kas lifleri kalın ve uzundur. Çok sayıda hücre çekirdeğine sahiptir
25 Kas İskelet kasları Her bir kas lifini saran gevşek bağ dokusuna endomysium (endomisyum) denir. Kas lifleri birleşir ve kas demetlerini yani fasikulusları (fasikülleri) oluşturur. Her bir fasikulus komşu fasikulustan bağımsız kasılır
26 Kas İskelet kasları
27 Kas İskelet kasları Her bir kas demetini saran bağ dokusuna da perimysium (perimisyum) adı verilir. Kas demetleri de kas dokusunu oluştururlar. Kas dokusunun tamamını saran bağ doku ise epimysiumdur (epimisyum)
28 Kas İskelet kasları Epimisyumun üstünde iskelet kaslarını gruplar halinde örten ak zar ise fascia (fasiya) bulunur. Epimisyum, perimisyum ve endomisyum birbirinin devamıdır. Epimisyumun uzantısı çok sağlam bir bağ dokusu olan tendonu oluşturur
29 Kas İskelet kasları
30 Kas İskelet kasları Her iskelet kası bir gövde ve bu gövdeyi kemiklere bağlayan sağlam bağ dokulara yani tendonlara sahiptir. Kasın kemiğe yapışan başlangıç kısmına origo, kemiğe yapışan sonlanma kısmına ise insertio (insersiyo) denir. Genellikle origo sabit insersiyo ise origoya doğru hareketlidir
31 Kas İskelet kasları Tendonların yapışma yerlerinde sürtünmeyi en aza indirmek için bursa ve vagina tendinis gibi yapılar gelişmiştir. Bursalar içi sinovya ile dolu keseciklerdir. Vagina tendinis ise tendonların çevresini saran içi sinovya ile dolu keselerdir
32 Kas İskelet kaslarının kimyasal bileşeni Kasın; % 75 i sudan, % 20 si proteinden ve % 5 i de inorganik tuzlardan, yüksek enerjili F lerden, üre ve LA dan, kalsiyum-magnezyum-fosfor gibi minerallerden, bazı enzim ve pigmentlerden, sodyum-potasyum ve klor iyonlarından, aminoasit-yağ ve CHO lardan oluşur
33 Kas İskelet kaslarının kimyasal bileşeni Kasın toplam protein içeriğini, % 52 miyozin, % 23 aktin ve % 15 tropomiyozin proteinleri oluşturur. 100 gr kas dokusunda miyoglobin adı verilen yaklaşık 700 mg bağlanmış protein bulunur
34 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Kas lifi boyunca açık (I bandı) ve koyu (A bandı) bantlar halinde çizgilenmeler görülür. I bandı daha çok ince filament içerdiği için açık renklidir. A bandı ise hem kalın hem ince filamentler içerdiğinden koyu renklidir. I bandının ortasında bulunan Z çizgisi sarkolemmaya yapışarak tüm yapının stabilitesini sağlar
35 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı
36 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Sarkomer, iki Z çizgisi arasında bulunur. Kas hücresinin fonksiyonel ünitesidir. Kasılabilen en küçük birime sarkomer denir. Dinlenme sırasında A bandının orta kısmı kenarlara oranla daha açık renktedir. Çünkü A bandının ortasındaki ince filamentler birleşmemektedir
37 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı A bandının açık renkli olan bu kısmına H bandı denilir. H bandını tam ortadan kesen M çizgisi, miyozin filamentlerinin diziliş yapısını destekleyen proteinlerden oluşmuştur. M çizgisi aynı zamanda sarkomerin merkezini belirler. Kas lifi kasılınca iki Z çizgisi yakınlaşır ve böylece sarkomerin boyu kısalır
38 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı
39 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Kas protein molekülleri aktin ve miyozindir. Her miyofibril yaklaşık 3000 aktin ve 1500 miyozin filamenti içerir. Ancak esasen tüm kas proteinlerinin yaklaşık 2/3 ü miyozindir. Her bir miyozin filamenti ortalama 200 miyozin molekülünden oluşur ve her molekülde iki protein parçası birbirine dolanmış haldedir
40 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Bu burgunun bir ucu yuvarlaktır ve bu kısma miyozin başı denir. Bir miyozin filamenti çok sayıda başa sahiptir ve bu yapı miyozin filamentinden dışarı doğru uzanarak, kas kasılması sırasında aktin filamenti üzerindeki aktif bölgelere temas eden çapraz köprüleri oluşturur
41 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Bir miyozin molekülü ve bir miyozin filamenti
42 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Her aktin filamenti üzerinde miyozin başının bağlanabileceği bir aktif bölge vardır. Bir aktin filamenti üç farklı protein molekülünden oluşur. Bunlar; aktin, tropomiyozin ve troponindir
43 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Tropomiyozin bu aktin miyozinlerinin üzerine sarılır. Troponin ise düzenli aralıklarla filamenti oluşturan bu aktin ve tropomiyozin kompleksinin üzerine bağlanır. Tropomiyozin ve troponin Ca ++ ile birlikte kasın kasılma ve gevşemesini koordine ederler
44 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı a) aktin molekülünün yapısı. b) troponin, tropomiyozin ve miyozin çapraz köprüleri arasındaki tahmini ilişki. c) Ca ++ troponine bağlandığı zaman tropomiyozin aktin üzerindeki aktif bölgeden ayrılır ve çapraz köprüler bu aktif bölgeye bağlanır
45 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Sarkoplazmik retikulum ve T tübülleri SR; tübüller ve veziküllerden oluşan ve miyofibrilleri çevreleyen bağlayıcı kanal ağı sistemidir. Bu ağ yapının dış vezikülleri diğer veziküllerden transvers tübüller ile ayrılır
46 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Sarkoplazmik retikulum ve T tübülleri Bu tübüllere transvers t denmesinin nedeni, miyofibrillere dik uzanmalarıdır. Bu sisteme T-sistemi veya T-tübülleri de denir. T-t fonksiyonel olarak SR nin bir parçası olsalar da, anatomik olarak ayrıdırlar. T-t kas hücre membranının (sarkolemma) girinti ve çıkıntılarıdır
47 Kas İskelet kaslarının mikroskobik yapısı Sarkoplazmik retikulum ve T tübülleri
48 Kas İskelet kaslarının uyarılması Her kas lifi sarkolemma ile sarılı olduğundan, her bir kas lifinin ayrı bir motor sinir uzantısı tarafından uyarılması gerekir. Kası uyaran sinirler hem duyu (afferent), hem de motor (efferent) lifleri içerirler ve genellikle kasa kan damarları boyunca girerler
49 Kas İskelet kaslarının uyarılması Uyarıldıklarında kasların kasılmasına neden olan motor sinirler MSS den (beyin ve omurilikten) başlarlar. Motor bir sinirin kasta sonlandığı noktaya nöromusküler kavşak veya miyonöral kavşak ya da motor son plak adı verilir
50 Kas İskelet kaslarının uyarılması Omurilik düzeyinde, bir duyu nöron (sinir), ara nöron (birleştirme) ve bir motor nöron
51 Kas İskelet kaslarının uyarılması Sinir-kas birleşme kavşağı, sinir lifi ve kas lifinin birleştiği bölgedir; motor son plak ise sinir lifinin sonlandığı yerde kas lifinin sarkolemmasının özelleştiği alandır
52 Kas İskelet kaslarının uyarılması Kas lifi ve motor son plak ın fotografik görüntüsü
53 Kas İskelet kaslarının uyarılması Omurilikteki tek bir motor sinir hücresi bir kasa uyarı gönderdiğinde o sinirin yan dalları tarafından uyarılan bütün kas lifleri aynı anda uyarılarak kasılır. Kası uyaran sinirlerin % 60 ı motor, % 40 ı duyu sinirleridir
54 Kas İskelet kaslarında kasılma Kasılmadan sorumlu dört ana protein vardır. Bunlar; 1. Aktin, 2. Miyozin, 3. Tropomiyozin ve 4. Troponindir
55 Kas İskelet kaslarında kasılma Kas yapısına bakıldığında açık renk ve koyu renk görülen bölümler vardır. A ve I bandı toplamına sarkomer adı verilir. Sarkomer kastaki kasılabilen en küçük birimdir
56 Kas İskelet kaslarında kasılma Aktin flamentleri A bandının içine kadar uzanır ama tam ortasına kadar gitmezler. Boş kalan bu orta kısma H bandı denir. I bandının ortasından geçen Z çizgisi aktinleri birbirine bağlar ve sarkomerleri bir arada tutar
57 Kas İskelet kaslarında kasılma
58 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Bu teoriye göre kalın ve ince filamentler boylarında bir değişiklik olmaksızın birbirlerine doğru kayarlar ve bu kayma hareketi kas liflerinin boyunun kısalmasına veya uzamasına neden olur
59 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi İzotonik kasılmada ince aktin miyofilamentleri miyozin filamentlerine doğru akar ve A bandının içine doğru hareket eder. Böylece Z bantları sarkomerin ortasına doğru çekilirler. Aktin filamentleri sarkomerin merkezinde birbirleriyle temasa geçtiğinde H bölgesi kaybolur
60 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Kasılmadaki en önemli yapısal değişiklik I bandının boyunun kısalmasıdır. A bandının boyunda ise değişiklik olmaz. Bu durumda aslında sadece sarkomerin boyu kısalmaktadır (konsantrik kasılma)
61 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi İzometrik kasılma sırasında ise kas lifinin boyu değişmez. I ve A bantlarının da boyları sabit kalır ve bu şekilde kuvvet oluşturulur. Eksentrik kasılmada ise kas boyu uzar ve A bantlarının uzunluğu artarken kuvvet üretilir
62 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi
63 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Kayan filamentler teorisi şu şekilde açıklanabilir; Dinlenme sırasında miyozin filamentlerinin çapraz köprüleri aktin filamentlerine doğru uzanır ancak temas etmez. Çapraz köprücüklerin ucuna bir ATP molekülü bağlıdır
64 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Dinlenme halindeki bu bileşime Yüklenmemiş ATP-çapraz köprü bileşimi denir. Dinlenme anında, SR nin vezikülleri içinde çokça Ca++ depolanır
65 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Ca++ iyonlarının SR den sarkopilazma içine bırakılması için sinir uyarısı gerekir. Bir motor sinirden çıkan sinir uyarısı nöromusküler kavşakta, kas hücresine ulaştığında Asetilkolin (Ach) denilen nörotransmitter serbest bırakılır
66 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Asetilkolin Ach molekülleri motor son plaktaki sinaptik veziküllerin içindedir. Sinir iletisi gelince sinaptik aralığa salınırlar
67 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Sonra hücrelerin yüzeyinde bulunan asetilkolin reseptörlerine bağlanırlar. Bu da hücre zarını sodyum iyonlarına karşı geçirgen yapar. Böylece kas lifinde aksiyon potansiyeli başlar ve kas lifi membranı depolarize olur
68 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Sonra bu uyarılar, SR içindeki T-t yardımıyla kas lifi boyunca hızlı bir şekilde yayılır. Yolları üzerinde bulunan SR veziküllerindeki Ca++ nın serbest bırakılmasını sağlarlar
69 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Serbest kalan Ca++ iyonları aktin filamentleri üzerindeki troponin moleküllerine bağlanırlar. Bu durum aktin filamentlerinin aktive edilmesiyle sonuçlanır
70 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi
71 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Aniden ve bilinmeyen bir şekilde yüklenmemiş ATP-çapraz köprü bileşimi yüklenmiş ATP-çapraz köprü bileşenine dönüşür. Tüm bu olaylar aktin-miyozin filamentlerinin birleşmesiyle sonuçlanır ve buna akto-miyozin kompleksi denir
72 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Akto-miyozin oluşumu, miyozin filamentinin üzerinde bulunan miyozin ATPaz enzimini aktive eder. Miyozin ATPaz, ATP nin parçalanarak büyük miktarda enerji açığa çıkmasına ve ADP ile P ye dönüşmesine neden olur
73 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Bu sırada açığa çıkan enerji çapraz köprülerin, aktin filamentlerinin miyozin filamentleri üzerinden sarkomer merkezine doğru kaymasını sağlar. Böylece kas gerilir ve boyu kısalır
74 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi
75 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Bir saniyelik bir kasılma sırasında bir miyozin çapraz köprüsü, aktin filamentinin aktif kısmı ile yüzlerce kez birleşip ayrılabilir. Bunu yapabilmek için miyozin çapraz köprüsünün yeniden yüklenmesi gerekir
76 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Yeniden yüklenmenin gerçekleşebilmesi için ilk adım, aktin ve miyozin çapraz köprüleri arasındaki bağlantının koparılmasıdır. Bu bağlantı miyozin çapraz köprüsünün yeni bir ATP molekülü ile yeniden yüklenmesiyle kesilir
77 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Yeni bir ATP yüklendikten sonra, miyozin çapraz köprüsüyle aktin filamentinin aktif kısmı arasındaki bağlantı bozulur, miyozin çapraz köprüsü aktinden kurtulur. Böylece hem çapraz köprü hem de aktinin aktif kısmı yeni bir bağlantı için serbest kalır
78 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Kası uyaran motor sinir üzerindeki sinir uyarıları durunca; Ca++ iyonları troponin ve tropomiyozinden ayrılır ve SR nin dış veziküllerinde depolanmak için geri pompalanır
79 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Ca++ iyonlarının ortadan kalkması miyozin çapraz köprüsü bileşimlerinin, aktinin aktif kısmı ile bağlanmasını engeller. Miyozin ATPaz aktivitesi durur ve artık ATP parçalanmaz
80 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Kas flamentleri normal pozisyonlarına dönerler ve kas gevşer. Gevşeme işlemi için de enerji kullanılmaktadır. Bu da ATP den karşılanır
81 Kas İskelet kaslarında kasılma Kayan flamentler teorisi Ancak depo ATP ler birkaç saniye içerisinde tükenir. Kas hücreleri kreatin fosfat içerirler. Bunlar depoladıkları enerjiyi ihtiyaç duyulduğunda ATP ye aktarırlar
82 Kas İskelet kaslarında motor ünite Tek bir MS ve bu sinirin uyardığı kas liflerine MÜ denir. İnsan iskelet kaslarında yaklaşık çeyrek milyar kas lifi varken sadece MS bulunur. Yani bir MS birden çok kas lifini uyarır. Aynı MS tarafından uyarılan kas lifleri aynı anda kasılır ve gevşerler
83 Kas İskelet kaslarında motor ünite Bir MS nin uyardığı kas lifi sayısını, kasın büyüklüğü değil hareketin inceliği ve özelliği belirler. Bazen bir MS ye düşen kas lifi sayısı bir iken bazen binlerce olabilir (göz kası ve quadriceps kası)
84 Kas İskelet kaslarında motor ünite Yani yüksek kas lifi-sinir oranı daha çok kuvvet veya kaba hareketlerle ilgiliyken, düşük kas lifi-sinir oranı daha az kuvvet ancak ince beceri gerektiren hareketlerden sorumlu kaslarda görülür
85 Kas İskelet kaslarında ya hep ya hiç kanunu Bir MÜ uyarılma eşiğinde veya üzerinde kasıldığında kas maksimal olarak kasılır. Eşiğin çok üzerinde veya az üzerinde uyarılmasının önemi yoktur. Kas lifi ya hiç kasılmaz ya da maksimal kasılır. Buna hep ya da hiç kanunu denir
86 Kas İskelet kaslarında ya hep ya hiç kanunu Ancak bu sadece MÜ ve ona bağlı kas lifleri için geçerlidir. Hep ya da hiç kanunu kasın tamamı için geçerli değildir
87 Kas İskelet kaslarında ya hep ya hiç kanunu Kasın çok hafif miktardan çok şiddetli miktarda dereceli kuvvet üretebilmesi mümkündür ve buna kas kuvveti derecelendirilmesi denir. Örneğin kol kasları, bir kalemi ve 5 kg lık bir ağırlığı kaldırırken farklı miktarda kuvvet üretirler
88 Kas İskelet kaslarında ya hep ya hiç kanunu Kas kuvvetinin şiddeti nasıl ayarlanıyor? 1. Çok sayıda MÜ sumasyonu (spatial sumasyon) olarak adlandırılan sumasyonda, herhangi bir anda kasılan MÜ sayısının değiştirilmesiyle kas kuvvetinin şiddeti ayarlanır. Uyarılan MÜ sayısı arttıkça oluşturulan kuvvet de artar
89 Kas İskelet kaslarında ya hep ya hiç kanunu Kas kuvvetinin şiddeti nasıl ayarlanıyor? 2. Dalga sumasyonu (temporal sumasyon) kasılan her MÜ nin kasılma frekansının değiştirilmesiyle kas kuvvetinin şiddetinin ayarlanmasıdır. Daha sık uyarı daha yüksek frekansa neden olur. Bu da daha fazla kuvvet oluşumu demektir
90 Kas Kasların isimlendirilmesi Şekillerine göre; daire, çember, yassı, üçgen şekilli, mekik, dörtgen, kare, bant (şerit) kaslar, Kas liflerinin dizilişlerine göre; m. pennatus, m. unipennatus, m. bipennatus, m. multipennatus, m. circumpennatus kaslar, Baş sayılarına göre; biceps, triceps, quadriceps kaslar,
91 Kas Kasların isimlendirilmesi Fonksiyonlarına göre; fleksiyon, ekstansiyon, abduksiyon, adduksiyon, pronasyon, supinasyon vb. yaptıran kaslar olarak isimlendirilir
92 Kas Kasların isimlendirilmesi
93 Kas Kasların hareketleri Hareket kasın sonlanma noktasının başlama noktasına yaklaşmasıyla gerçekleşir. Kasın kuvvet çizgisi başlangıç ve bitiş noktalarını birleştiren hayali çizgidir. Kasılma kuvvet çizgisi doğrultusundadır
94 Kas Kasların hareketleri Kuvvet çizgisinin, eklemin önünden veya arkasından, içinden veya dışından, altından veya üstünden geçmesi hareketin yönünü ve cinsini saptar. Kuvvet çizgisi enine eksenin önünden geçerse bükülme, Kuvvet çizgisi enine eksenin arkasından geçerse gerilme,
95 Kas Kasların hareketleri Kuvvet çizgisi önden arkaya eksenin altından geçerse yaklaşma, Kuvvet çizgisi önden arkaya eksinin üstünden geçerse uzaklaşma, Kuvvet çizgisi dikey ekseni içten çaprazlarsa içe dönme, Kuvvet çizgisi dikey ekseni dıştan çaprazlarsa dışa dönme gerçekleşir
96 Kas Kasların beslenmeleri Kaslar kan damarları bakımından çok zengindir. Atar damarlar arasında çok sayıda ağızlaşma görülür. Toplardamarlarda ise çok sayıda küçük kapakçıklar bulunur
97 Kas Kasların beslenmeleri Arterler ve venler bağ dokusu boyunca kasa girer ve kas lifi boyunca paralel uzanırlar. Burada arteriollere ve venüllere ayrılarak geniş bir kapiller ağ oluştururlar. Böylece her kas lifi O 2 li kanı alır ve CO 2 li kanı uzaklaştırır. Sedanter kişilerde her kas lifi 3-4 kapiller damar ile çevriliyken sporcularda bu sayı 5-7 dir
98 Kas Kasların beslenmeleri İskelet kasının ihtiyaç duyduğu kan miktarı kasın aktivite düzeyine bağlıdır. Maksimal bir egzersizde kas normalden 100 kat fazla kana ihtiyaç duyabilir. Örneğin dinlenme sırasında 0.3 L/dk O 2 ye ihtiyaç duyan 30 kg kas, maksimal bir egzersizle bu O 2 miktarını 4 L/dk ya çıkartabilir
99 Kas Kasların beslenmeleri İhtiyaç duyulan kan akışını sağlamanın başka yolları da vardır; Aktif kasların kasılıp gevşemesi kan damarlarının periyodik olarak sıkışmasına neden olur. Kan akımı kasılma sırasında azalır, gevşeme sırasında artar. Bu pompalama hareketi kalbe olan kan akışını hızlandırır ve kaslara gönderilecek olan O 2 den zengin kan miktarını artırır
100 Kas Kasların beslenmeleri Sindirim sitemi, böbrekler ve deri gibi aktif olmayan organları besleyen arterlerin konstrüksiyonu ve aktif olan kasları besleyen arterlerin dilatasyonu da kan akışını düzenlemeye yardımcı olur
101 Kas Kasların beslenmeleri Zorlayıcı tipteki aktiviteler daha farklı bir tablo oluşturur. Bir kas kendi kuvvet oluşturma kapasitesinin % 60 ı oranında kasılırsa artan kas içi basınç nedeniyle kasa olan kan akışı engellenir. Uzun süreli, statik kasılma da kan akışını durdurur. Bu koşullarda kas çalışmasının devamı için gerekli olan enerji temel olarak depo edilmiş fosfojenlerden ve anaerobik glikoliz sisteminden karşılanır
102 Kas Kasılma çeşitleri Temelde iki tip kasılma vardır. Bunlar; Statik kasılma (izometrik) ve Dinamik (izotonik, eksantrik, izokinetik) kasılmadır
103 Kas Kasılma çeşitleri 1. İzometrik kasılma; ayakta hareketsiz durulduğunda bu duruşu sağlayan kaslar devamlı kasılı durumdadır. Fakat kasların boyunda herhangi bir değişiklik olmaz
104 Kas Kasılma çeşitleri 2. İzotonik kasılma; ekstemitelerin hareket ettirilmesi kasların kasılarak boylarının kısalmasına neden olur. Kasların, boylarının kısalması suretiyle kasılması şekline izotonik kasılma denir
105 Kas Kasılma çeşitleri 3. Eksentrik kasılma; ekstemitelerin negatif hareket ettirilmesi kasların kasılarak boylarının uzamasına neden olur. Kasların, boylarının uzaması suretiyle kasılması şekline eksentrik kasılma denir
106 Kas Kasılma çeşitleri 4. İzokinetik kasılma; eklemin farklı açılarında kuvvet oluştururken kas boyunun bir uzayıp bir kısalması ile oluşur Kasların arka arkaya izotonik ve eksentrik hareketleri yapmasına ve boylarının uzayıp kısalmasına izokinetik kasılma denir
Kas Dokusu Çeşitleri. 3 tip kas dokusu. Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası
1 Kas Dokusu Çeşitleri 3 tip kas dokusu Düz kaslar Kalp kası Çizgili iskelet kası 2 Düz Kaslar İç organların ve damarların duvarlarında bulunur Otonom sinir sistemi tarafından innerve edilir, istem dışı
DetaylıKAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ
KAS VE HAREKET FİZYOLOJİSİ KAS DOKUSU TİPLERİ İSKELET KASI İskelet Kasının Yapısı Kas Proteinleri Kas Kontraksiyonu KASILMA TİPLERİ KASIN ENERJİ METABOLİZMASI İskelet Kası Çizgili kastır. İstemli çalışır.
Detaylıİnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas
Kas Fizyolojisi İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas Vücudun yaklaşık,%40 ı çizgili kas, %10 u düz kas kastan oluşmaktadır. Kas hücreleri kasılma (kontraksiyon) yeteneğine
Detaylıskelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça
skelet sistemi tek ba ına vücudu hareket ettiremez. Herhangi bir hareket için gerekli kuvvet kaslar tarafından sa lanır. Kas dokusu vücutta oldukça fazla bulunur. Sadece iskelet kasları toplam a ırlı ın
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme özelliği göstermektedir.
DetaylıProf. Dr. Taner Dağcı
Prof. Dr. Taner Dağcı Kas Tipleri Kalp kası Düz kas İskelet kası Kemiklere tutunurlar. İstemli hareketi sağlarlar. Vücuda destek sağlarlar. Zıt çalışan gruplar (antagonist). Birlikte çalışan gruplar (agonist).
DetaylıKAS FĐZYOLOJĐSĐ. Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan
KAS FĐZYOLOJĐSĐ Doç.Dr.Nesrin Zeynep Ertan < Temel özellikleri Đskelet kası: Đstemli kontrol edilir Çizgili görünümdedir. Çok çekirdekli hücrelerdir. Kalp kası: Đstemsiz kontrol edilir. Çizgili görünümdedir.
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ. Yrd. Doç.Dr. Aslı AYKAÇ YDU Tıp Fakültesi Biyofizik AD
KAS FİZYOLOJİSİ Yrd. Doç.Dr. Aslı AYKAÇ YDU Tıp Fakültesi Biyofizik AD Kas Doku Vücut ağırlığının yarısı Üç tip kas vardır: Kalp kası İskelet kası Düz kas İskelet kası Kalp kası Düz kaslar İstemli kontrol
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ
11. SINIF KONU ANLATIMI 40 HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ KAS KASILMASI VE GEVŞEMESİ HUXLEY KAYAN İPLİKLER MODELİ Huxley in kayan iplikler modeline göre çizgili kasın kasılması Bu modele göre kasılma aktin
DetaylıKAS DOKUSU. Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU
KAS DOKUSU Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU 1 Kas dokusu, kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürerek hareketi sağlayan bir dokudur. Toplam vücut ağırlığının Yenidoğanda % 25 Genç erişkin dönemde % 40 ve yaşlılık
DetaylıKASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER. Kasların regenerasyon yeteneği yok denecek kadar azdır. Hasar gören kas dokusunun yerini bağ dokusu doldurur.
KASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİLER Canlılığın belirtisi olarak kabul edilen hareket canlıların sabit yer veya cisimlere göre yer ve durumunu değiştirmesidir. İnsanlarda hareket bir sistemin işlevidir. Bu işlevi
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ
11. SINIF KONU ANLATIMI 39 İNSANDA DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ 3 KAS SİSTEMİ KAS SİSTEMİ Hayvanların çoğunda hareket, özelleşmiş kas hücrelerinin kasılmasıyla meydana gelir. Kaslar, vücudun şeklinin korunmasında
Detaylı2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar)
Düz kaslar 2 tip düz kas vardır: 1. Viseral düz kaslar. (mide, barsak, üreter, damarlar) 2. Çok üniteli düz kaslar (iris kasları, piloerektör kaslar) UYARILMALARI: Düz kaslar tiplerine göre farklı uyarılır
DetaylıKASLAR VE EGZERSİZ PROF. DR. ERDAL ZORBA
KASLAR VE EGZERSİZ PROF. DR. ERDAL ZORBA KASLAR Kasılma ve gevşeme yeteneğine sahip olan kaslar organizmada (217 çift civarında) vücut ağırlığının ının %40-45 ini oluştururlar. Organizmadaa 3 tür kas tipi
Detaylıİskelet kasının fonksiyonel özellikleri, kas lif tipleri. Kas duyu organları ve hareketin kontrolü. Doç.Dr. Mitat KOZ
İskelet kasının fonksiyonel özellikleri, kas lif tipleri. Kas duyu organları ve hareketin kontrolü. Doç.Dr. Mitat KOZ Kas Tipleri Düz kas Kalp kası İskelet kası-istemli kas-çizgili kas İskelet Kası İskelete
DetaylıKİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK
KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1 Hareketi sağlayan effektör organ kastır. Kaslar 3 ana grupta incelenir: 1)Çizgili kaslar (iskelet kası): Vücut ağırlığının yaklaşık %40-45 ini oluşturur. 2)Düz kaslar:
Detaylılamlığı, rler; ligamentler(bağlar lar) ve kaslar
Eklemin Stabilitesi, Sağlaml lamlığı, Eklem Hareketlerini Kısıtlayan Faktörler rler; Bir eklemin stabilitesi 3 önemli faktöre bağlıdır; Eklem Yüzeyi, ligamentler(bağlar lar) ve kaslar Eklem Yüzeyi: Eklem
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ ve EMG
KAS FİZYOLOJİSİ ve EMG 1 İskelet kası (%40) Kalp kası Düz kas (%10) Kalp kası Çizgili kaslar Düz kaslar: Damarların içinde, miyofilamentler düzenli değildir 2 1 İskelet Kasları Beyaz kaslar (rengi glikojenden)
DetaylıUzm. Fzt. Kağan Yücel - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Gör. Egzersize Giriş ve Egzersiz Fizyolojisi
Uzm. Fzt. Kağan Yücel - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Gör. Egzersize Giriş ve Egzersiz Fizyolojisi Hareket sisteminin temel yapı taşları iskelet ve kaslardır. Kaslar; çizgili kaslar ve düz kaslardan oluşur. Kalp
DetaylıKaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır.
KAS SİSTEMLERİ Kaslar, canlı organizmada hareket sistemini meydana getiren yapılardandır. Kasların en önemli özellikleri uzayıp kısalma yeteneğine sahip olmalarıdır. Kas Dokusunun Karakteristikleri: 1.
DetaylıKAS DOKUSU. Kontraksiyon özelliği gelişmiş hücrelerden oluşur Kas hücresi : Fibra muskularis = Kas teli = Kas iplikleri
KAS DOKUSU Kontraksiyon özelliği gelişmiş hücrelerden oluşur Kas hücresi : Fibra muskularis = Kas teli = Kas iplikleri Kasın Fonksiyonu Hareket Solunum Vücut ısısının üretimi İletişim Organların kontraksiyonu
Detaylıİnsanda Destek ve Hareket Sistemi
İnsanda Destek ve Hareket Sistemi A. HAYVANLARDA DESTEK VE HAREKET Canlı vücuduna desteklik görevi yapan, vücudun çeşitli kısımlarını koruyan ve hareketi sağlayan sisteme destek ve hareket sistemi denir.
Detaylı16.10.2015. Outline (İzlence) Fitness. Vücut geliştirme (Body Building)
Doç.Dr. M.Emin KAFKAS İnönü Üniversitesi Malatya/2015 Fitness Fit -ness Vücut geliştirme (Body Building) 1. Hafta Kas, Kas Çeşitleri, Kasların Yapısı 8. Hafta Orta Düzey İçin Fitness ve Beslenme 9. Hafta
DetaylıBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ. Düz Kas. Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı KAS FİZYOLOJİSİ İ İ İ Düz Kas Dr. Sinan CANAN sinancanan@gmail.com www.sinancanan.net net Düz Kas Kalp kası İskelet kl kası Düz kas Düz Kas Düz
Detaylıİskelet Kası Fizyolojisi. Prof. Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU
İskelet Kası Fizyolojisi Prof. Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU Kas Sistemi KAS TÜRLERİ Çizgili kaslar (istemli çalışırlar) Kalp kası (miyokard - istemsiz çalışan tek çizgili kas) Düz kaslar Düz kaslar ve miyokard
DetaylıVÜCUDUMUZDA SISTEMLER. Destek ve Hareket
VÜCUDUMUZDA SISTEMLER Destek ve Hareket DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ Vücudun hareket etmesini sağlamak Vücutta bulunan organlara destek sağlamak Destek ve Hareket Sistemi İskelet Sistemi Kaslar Kemikler Eklemler
DetaylıKas ve Beden Hareketlerinin Denetimi
Konu 4 Kas ve Beden Hareketlerinin Denetimi Aslı Sade Memişoğlu Konular 1. Yapı 2. Kas kasılma moleküler mekanizması 3. Tek lif kasılması 4. İskelet kası enerji metabolizması 5. İskelet kas lifleri 6.
DetaylıDESTEK VE HAREKET SİSTEMİ
DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ İnsan iskeleti ;Baş-Gövde-Üyeler olmak üzere 3 bölümde incelenir. Baş: kafatası ve yüz iskeleti Gövde: Omurga, göğüs kemiği, kaburgalar, omuz ve kalça kemeri Üyeler: Kollar, bacaklar
DetaylıKAS FİZYOLOJİSİ-1. Doç.Dr. Mitat KOZ
KAS FİZYOLOJİSİ-1 Doç.Dr. Mitat KOZ Kas dokusunun genel özellikleri Hareket Postürün sağlanması Isı üretimi Kasların ortak özellikleri... Kontraktilite-kasılabilme Eksitabilite-uyarılabilme Estensibilite-uzayabilme-gerilebilme
DetaylıKas ve Beden Hareketlerinin Denetimi
Konu 4 Kas ve Beden Hareketlerinin Denetimi Yrd. Doç. Dr. Aslı Sade Memişoğlu Konular A. İskelet kası 1. Yapı 2. Kas kasılma moleküler mekanizması 3. Tek lif kasılması 4. İskelet kası enerji metabolizması
DetaylıEGZERSİZ FİZYOLOJİSİ. İskelet Kası Prof.Dr.Çiğdem ALTINSAAT
EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ İskelet Kası Prof.Dr.Çiğdem ALTINSAAT Uyarılabilen dokular herhangi bir uyarıya karşı hücre zarlarının elektriksel özelliğini değiştirerek aksiyon potansiyeli oluşturup, iletebilme
DetaylıKalp Fonksiyonları KALP FİZYOLOJİSİ. Kalp Fonksiyonları. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Kalbin Lokalizasyonu ve Ölçüleri. Dolaşım Sistemleri
KALP FİZYOLOJİSİ Yrd.Doç.Dr. Seçgin SÖYÜNCÜ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD 2009 Kalp Fonksiyonları Kan damarları yoluyla oksijeni ve barsaklarda emilen besin maddelerini dokulara iletir
DetaylıEGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI
EGZERSİZE KAS SİSTEMİNİN YANITI Prof. Dr. F ÖZYENER EGZERSİZ SIRASINDAKİ DAYANIKLILIĞIMIZ VE SÜRATİMİZ BÜYÜK ORANDA KASLARIMIZIN ENERJİ VE GÜÇ ÜRETEBİLME YETENEĞİNE BAĞLIDIR. Kas Hücresi Sarkotübüler
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI
11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI DOLAŞIM SİSTEMİ İki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere kalpler dört odacıktır. Temiz kan ve kirli kan birbirine karışmaz. Vücuda temiz
DetaylıHücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
DetaylıSİNİR SİSTEMİ VE EGZERSİZ
SİNİR SİSTEMİ VE EGZERSİZ 1 TEMEL FONKSIYONLAR Vücut içi koşulların kontrol edilmesi İstemli hareketlerin kontrolü Omurilik reflekslerinin programlanması Hafıza ve öğrenme için gerekli olan deneyimlerin
DetaylıAnatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri
Anatomik Sistemler Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistem İskelet Sistemi İskeletin Görevleri Vücuda şekil verir. Vücuda destek sağlar. Göğüs kafes ve kafatası kemikleri
Detaylı2- Bütün Kasın Kasılması
2- Bütün Kasın Kasılması Madde 1. Giriş Bir kas içinde gelişebilen kas gerilme düzeyinde geniş bir değişme vardır. Madde 2. Amaçlar Tek bir kas kasılmasının bileşen parçalarını incelemek. Kas gerilmesi
DetaylıKAS SİSTEMİ VE KAS FİZYOLOJİSİ. Doç.Dr. Mitat KOZ
KAS SİSTEMİ VE KAS FİZYOLOJİSİ Doç.Dr. Mitat KOZ Kas Tipleri Düz kas Kalp kası İskelet kası-istemli kas-çizgili kas Kas dokusunun genel özellikleri Hareket Postürün sağlanması Isı üretimi Kasların ortak
DetaylıKas Uzunluğu - Kuvvet İlişkisi
% Maksimal Gerim Kas Uzunluğu - Kuvvet İlişkisi Uzunluk Sarkomer boyu istirahat koşullarında 2 mm (mikron mikro metre) kadardır Kas Fibrili Uzunluğu ve Kuvvet Üretimi Sarkomerlerin boyu, dolayısıyla da
DetaylıİSKELET KASI FİZYOLOJİSİ. Doç.Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD
İSKELET KASI FİZYOLOJİSİ Doç.Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD Tartışma konuları Kasılmada kayan filamentler kuramı İskelet kasında kasılma mekaniği Kas gücü ve etkileyen unsurlar Kas lifi tipleri Kasılma
DetaylıSİNİR KAS İLETİSİ - ÇİZGİLİ KASDA KASILMA
SİNİR KAS İLETİSİ - ÇİZGİLİ KASDA KASILMA Doç.Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD Tartışma konuları: Sinirden kasa iletide yer alan yapılar hangileridir? İletimin sinir ucunda neler gerçekleşir? Kas zarının
DetaylıDüz Kas. Nerede???? İçi boş organların duvarı, Kan damarlarının duvarı, Göz, Kıl follikülleri. Mesane. Uterus. İnce bağırsak
Nerede???? İçi boş organların duvarı, Kan damarlarının duvarı, Göz, Kıl follikülleri. Düz Kas Mesane Uterus İnce bağırsak Düz Kas İşlevleri İstemsiz kasılma Bazı düz kas hücreleri kollajen, elastin, glikozaminoglikan,
DetaylıET HİJYENİ, MUAYENESİ VE TEKNOLOJİSİ DERS NOTLARI (1) PROF.DR.T.HALÛK ÇELİK
ET HİJYENİ, MUAYENESİ VE TEKNOLOJİSİ DERS NOTLARI (1) PROF.DR.T.HALÛK ÇELİK Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü ET HİJYENİ, MUAYENESİ VE TEKNOLOJİSİ Ders Kaynakları
DetaylıMOTOR PROTEİNLER. Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR
MOTOR PROTEİNLER Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR Hücre iskeleti, Hücre şeklini ve sitoplazmanın organizasyonunu belirleyen bir yapı iskelesi görevi yapar. Hücre hareketlerinin gerçekleşmesinden sorumludur.
DetaylıDolaşım Sistemi Fizyolojisi - 2. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
Dolaşım Sistemi Fizyolojisi - 2 Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. Kalbin Çalışması ve İşlevleri Kalbin Anatomisi Kalbin Anatomisi Kalp Kapakları (Sağ) (Sol) Kalbin
DetaylıÇİZGİLİ KAS FİZYOLOJİSİ PROF.DR.MITAT KOZ
ÇİZGİLİ KAS FİZYOLOJİSİ PROF.DR.MITAT KOZ Kas kontraksiyonunun moleküler mekaniği:tarihsel bakış. Kaslar hakkında ilk araştırmalar yaklaşık 2000 yıl önce başlamıştır. İlk kez 1842 de Schwann tarafından
DetaylıMETABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS
METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS Aerobik Antrenmanlar Sonucu Kasta Oluşan Adaptasyonlar Miyoglobin Miktarında oluşan Değişiklikler Hayvan deneylerinden elde edilen sonuçlar dayanıklılık antrenmanları
Detaylı3- Destek ve Hareket Sisteminin (Kasların) Çalışması :
KAS SİSTEMİ İskelet sistemindeki kemiklerin üzerini örten, iç organların yapısına katılarak vücudun ve iç organların hareket etmesini sağlayan kasların oluşturduğu sisteme kas sistemi denir. a) Kasların
DetaylıDİNLENİM MEMBRAN POTANSİYELİ. Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D.
DİNLENİM MEMBRAN POTANSİYELİ Prof. Dr. Taner Dağcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ab. D. Hücre içi kompartıman ve hücre dışı kompartımanın büyük bölümü elektriksel açıdan nötrdür. Hücre içinde
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 2 DAMARLAR
ADIM ADIM YGS LYS 174. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 2 DAMARLAR Dolaşım Sisteminde görev alan damarlar şunlardır; 1) Atardamarlar (arterler) 2) Kılcal damarlar (kapiller) 3) Toplardamarlar (venler) 1) Atardamar
Detaylıİskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ
İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki
DetaylıKASLAR İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ GÜZ YARIYILI SPOR SAKATLIKLARI VE SONRASI PERFORMANS YAPILANMASI. Prof. Dr.
KASLAR İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ 2018-2019 GÜZ YARIYILI SPOR SAKATLIKLARI VE SONRASI PERFORMANS YAPILANMASI Prof. Dr. Bilsen SİRMEN,Fzt Kaslar Vücudumuzda 3 tip kas vardır: Düz kaslar: İç organların
DetaylıKALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde
KALP KASI Kalpte ve kalpten çıkan büyük damarlarda bulunur. Miyofilamanların organizasyonu iskelet kasındakilerle aynıdır; histolojik kesitlerde enine çizgilenme gösterirler. Kalp kası hücreleri interkalar
DetaylıKAS Klinik Önem. Doç.Dr.Vatan KAVAK
KAS Klinik Önem Doç.Dr.Vatan KAVAK Hareket sisteminin temelini kaslar oluşturur. İnsan vücudunda 650 civarında kas bulunur. Kasların toplam ağırlığı bireyden bireye değişmekle birlikte, tüm vücut ağırlığının
DetaylıSPOR TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ
SPOR TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ A ADAPTASYON : Uyum. AEROBİK : Oksijenli. AFFERENT : Duyu. AGRESİF : Saldırgan. AKLİMATİZASYON : İklime (yüksekliğe) uyum. AKTİN : Kas kasılmasında rol oynayan bir protein çeşidi.
DetaylıKASLAR (MUSCLE) 6. HAFTA. Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN
KASLAR (MUSCLE) 6. HAFTA Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN KAS (MUSCLE) Hareket sisteminin aktif elemanları kaslardır. Kasın Latincesi, küçük fare anlamına gelen Musculus sözcüğüdür.
DetaylıKas Doku UYARILABİLİR DOKULAR. İskelet Kası. Kalp Kası. Düz Kas. Sinir Dokusu 19/11/2015. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
Kas Doku UYARILABİLİR DOKULAR Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Kasılmak için özelleşmiş bir dokudur. Üç farklı kas dokusu bulunmaktadır. İskelet kası, kalp kası ve düz kas Kasılma durumunun bilinçli olarak
DetaylıDolaşım Sistemi Dicle Aras
Dolaşım Sistemi Dicle Aras Kalbin temel anatomisi, dolaşım sistemleri, kalbin uyarlaması, kardiyak döngü, debi, kalp atım hacmi ve hızı 3.9.2015 1 Kalbin Temel Anatomisi Kalp sağ ve sol olmak üzere ikiye
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU
11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU DUYU ORGANLARI Canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamda mevcut fiziksel, kimyasal ve mekanik uyarıları alan
DetaylıKas Doku Histolojisi. Dr.Sevda Söker
Kas Doku Histolojisi Dr.Sevda Söker Amaç Kas doku hakkında genel bilgi, İskelet Kası Miyofibriller ve miyofilamanlar Kontraksiyon siklusu Kas iğleri Kalp Kası Düz Kas Kas Dokusu Morfolojik ve fonksiyonel
DetaylıMBG114-BİYOLOJİ LABORATUVARI II Laboratuvar 9 Konu 4 DOKULAR (Devam)
MBG114-BİYOLOJİ LABORATUVARI II Laboratuvar 9 Konu 4 DOKULAR (Devam) 3.Kas Dokusu Vücut hareketinin sağlar. Kasılabilen proteinler içeren farklılaşmış hücrelerden oluşmuştur. Kas hücreleri ve yapıları
DetaylıKalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar
Kalbin Kendi Damarları ve Kan kaynakları; Koroner Damarlar Kalp kası beyinden sonra en fazla kana gereksinim duyan organdır. Kalp kendini besleyen kanı aortadan ayrılan arterlerden alır. Bu arterlere koroner
DetaylıOrganizmaların vücuduna desteklik yaparak kendilerine özgü şekillerinin oluşmasını sağlayan yapılara destekleyici yapılar denir.
İSKELET ve KAS SİSTEMLERİ İSKELET SİSTEMLERİ Organizmaların vücuduna desteklik yaparak kendilerine özgü şekillerinin oluşmasını sağlayan yapılara destekleyici yapılar denir. A. İSKELET ÇEŞİTLERİ Hayvanların
Detaylı!10 saniye ile 2 dakika arasında süren şiddetli eforlarda enerjinin büyük bölümü bu sistemden karşılanır.
EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ Prof. Dr. Dr. Rüştü Güner Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı AKTARILACAK KONULAR Egzersizde Enerji Metabolizması Egzersizde Kassal Uyumlar Egzersiz Sonrası
DetaylıVÜCUDUN TEMEL PARÇALARI. 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar)
VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar) 1)BAŞ a)yüz b)kranium (Kafatası) 2) GÖVDE a)toraks (Göğüs kafesi) b)karın 3) EKSTREMİTELER a)üst ekstremiteler b)alt ekstremiteler
DetaylıSPOR FİZYOLOJİSİ. Doç. Dr. Gülbin RUDARLI NALÇAKAN
SPOR FİZYOLOJİSİ Doç. Dr. Gülbin RUDARLI NALÇAKAN Ege Üniversitesi- Spor Bilimleri Fakültesi Antrenörlük Eğitimi Bölümü Spor Sağlık Bilimleri Anabilim Dalı TVF EĞİTİM KURULU ÜYESİ gulbin.nalcakan@ege.edu.tr
DetaylıDÜZ KAS FİZYOLOJİSİ. Doç. Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD
DÜZ KAS FİZYOLOJİSİ Doç. Dr.Fadıl ÖZYENER Fizyoloji AD Düz kasların görevleri Damar ve bronşiyol çap ayarlanması Gastrointestinal motilitenin düzenlenmesi Uterus, ureter, mesane ve diğer bazı organ işlevlerinin
DetaylıKas. Hücreler Kas teli (fibra muscularis) Hücre membranı (sarkolemma) Endoplazmik retikulum (sarkoplazmik retikulum) Mitokondriyon (Sarkozom)
Kas Hücreler Kas teli (fibra muscularis) Hücre membranı (sarkolemma) Endoplazmik retikulum (sarkoplazmik retikulum) Mitokondriyon (Sarkozom) Hücreler arası madde Bağdokusu Kas Doku Türleri 1. İskelet Kası
DetaylıEGZERSİZ FİZYOLOJİSİNDE TEMEL KAVRAMLAR
EGZERSİZ FİZYOLOJİSİNDE TEMEL KAVRAMLAR FİZYOLOJİ İNSAN VÜCUDUNU OLUŞTURAN SİSTEMLER NASIL ÇALIŞIYOR? ANATOMİ MOLEKÜLER BİYOLOJİ BİYOFİZİK BİYOKİMYA EGZERSİZ FİZYOLOJİSİ EGZERSİZ ESNASINDA SİSTEMLER NASIL
DetaylıBölüm 39 Hareket ve Destek: Kaslar ve İskelet. Ders Kitabı: Audesirk, T., Audesirk, G., Byers, B.E. Biology: Life on Earth
Bölüm 39 Hareket ve Destek: Kaslar ve İskelet Ders Kitabı: Audesirk, T., Audesirk, G., Byers, B.E. Biology: Life on Earth Kas ve İskelet Sistemi Kaslar: kasılma yolu ile hareket üreten dokular Kasılan
DetaylıKAS DOKUSU. Doç.Dr. E.Elif Güzel
KAS DOKUSU Doç.Dr. E.Elif Güzel KAS DOKUSU GÖREVLERİ Vücut bölümlerinin hareketi İç organların şekil ve büyüklüklerinin değişimi KAS HÜCRESİ Kas hücreleri kasılabilme özelliğine sahiptir Paralel düzende
DetaylıKAS SİNİR KAVŞAĞI. Oğuz Gözen
KAS SİNİR KAVŞAĞI Oğuz Gözen Kas sinir kavşağı İskelet kası hücresinde aksiyon potansiyeli oluşumunun fizyolojik tek mekanizması, kası innerve eden sinir hücresinde aksiyon potansiyeli oluşmasıdır. İskelet
DetaylıİSKELET SİSTEMİ VE DOKULARI Hayvanlarda iskelet; koruma, destek ve hareket işini görür. İskeletin üç tipi vardır;
İSKELET SİSTEMİ VE DOKULARI Hayvanlarda iskelet; koruma, destek ve hareket işini görür. İskeletin üç tipi vardır; 1. Hidrostatik İskelet: Kapalı bir vücut boşluğunda basınç altında tutulan sıvıdan oluşan
Detaylı7. Yarıyıl Farmasötik Kimya Prof. Dr. İlkay YILDIZ
7. Yarıyıl Farmasötik Kimya Prof. Dr. İlkay YILDIZ 2017-2018 Güz Dönemi PERİFER SİNİR SİSTEMİNE ETKİLİ İLAÇLAR Periferdeki organlara yönelik sinirsel iletişimin sağlandığı sisteme, PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ,
DetaylıKASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİ. Prof.Dr.E.Savaş HATİPOĞLU
KASLAR HAKKINDA GENEL BİLGİ Prof.Dr.E.Savaş HATİPOĞLU Hareket ve Kaslar Canlılığın belirtisi olarak kabul edilen hareket canlıların sabit yer veya cisimlere göre yer ve durumunu değiştirmesidir. İnsanlarda
DetaylıDESTEK VE HAREKET SİSTEMİ
DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ GÖREVİ: İster tek hücreli olsun ister çok hücreli olsun tüm canlılarda vücudun belirli bir şekil aldığı ve iç organların korunduğu gözlenir. Hayvanların besin bulma, besin parçalama
DetaylıHİSTOLOJİ. DrYasemin Sezgin
HİSTOLOJİ DrYasemin Sezgin HİSTOLOJİ - Canlı vücudunu meydana getiren hücre, doku ve organların çıplak gözle görülemeyen (mikroskopik) yapılarını inceleyen bir bilim koludur. - Histolojinin sözlük anlamı
DetaylıBÖLÜM 5 KASLAR. 5.1 Giriş
BÖLÜM 5 KASLAR 5.1 Giriş Kas sistemi; kalbi oluşturan kalp kası, iç organların boşluklarında uzanan düz (çizgili olmayan veya istemsiz) kaslar ve iskelete tendonlar yardımıyla bağlanan iskelet (çizgili
DetaylıÜNİTE 8 Kas Dokusu. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler
ÜNİTE 8 Kas Dokusu Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Kas dokusunun yapısını ve özelliklerini, Organizmadaki kas türlerini ve morfolojik farklarını, Kasılma mekanizmalarını öğrenmiş olacaksınız. İçindekiler
DetaylıSİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder
SİNİR SİSTEMİ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi vücutta, kas kontraksiyonlarını, hızlı değişen viseral olayları ve bazı endokrin bezlerin sekresyon hızlarını kontrol eder. Çeşitli duyu organlarından milyonlarca
DetaylıBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı REFLEKSLER. Dr. Sinan CANAN
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı REFLEKSLER Dr. Sinan CANAN scanan@baskent.edu.tr Bu Bölümde: Sinirsel refleksler: Tipleri ve yolları Otonom refleks yolları ve işlevleri İskelet
DetaylıHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ SBA/ANR ANTRENMAN BİLİMİ KUVVET DERS SORUMLUSU ÇINAR YAZICI
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ 2016-2017 SBA/ANR 301-01 ANTRENMAN BİLİMİ KUVVET DERS SORUMLUSU ÇINAR YAZICI Kuvvet Nedir? İçsel ve dışsal direnmeleri aşmayı sağlayan, sinir-kas yeteneği
DetaylıFTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi. Sinapslar. yrd.doç.dr. emin ulaş erdem
FTR 231 Fonksiyonel Nöroanatomi Sinapslar yrd.doç.dr. emin ulaş erdem TANIM Sinaps, nöronların (sinir hücrelerinin) diğer nöronlara ya da kas veya salgı bezleri gibi nöron olmayan hücrelere mesaj iletmesine
DetaylıEpitel hücreleri glikokaliks denen glikoprotein örtüsü ile çevrilidir. Epitel hücrelerinin birbirine yapışmasını sağlar. Epitel hücrelerinin üzerine
EPİTEL DOKU EPİTEL DOKU Birbirine bitişik hücrelerden yapılmıştır. Hücreler arası madde çok azdır. Ektoderm, mezoderm ve endoderm olmak üzere her üç embriyon yaprağından köken alır. Epitel dokusu mitoz
DetaylıYüzmenin Faydaları \ Kas-İskelet Sistemi \ Kas-İskelet Sistemi YÜZMENİN KAS-İSKELET SİSTEMLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ
Yüzmenin Faydaları \ Kas-İskelet Sistemi \ Kas-İskelet Sistemi YÜZMENİN KAS-İSKELET SİSTEMLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ Kas gerilebilme ve kasılabilme yeteneğine sahip liflerden oluşur. Kas dokusu üçe ayrılır.
DetaylıKAS DOKU HİSTOLOJİSİ
KAS DOKU HİSTOLOJİSİ Kas dokusu tüm vücudun, kol ve bacakların hareketinden ve iç organ çapı ile şeklinin değişiminden sorumludur. Bu doku, özelleşmiş ve birbirine paralel olarak uzanmış hücre demetlerinden
DetaylıET TEKNOLOJİSİ BAHAR DÖNEMİ
ET TEKNOLOJİSİ BAHAR DÖNEMİ Prof. Dr. Ayla Soyer Kasın kimyasal bileşimi Kasta kasılma (kontraksiyon) ve gevşeme mekanizması İSKELET KASININ KİMYASAL KOMPOZİSYONU Su-Vücudun sıvı ortamını oluşturur. Protei
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI
11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI Canlılar hayatsal faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için ATP ye ihtiyaç duyarlar. ATP yi ise besinlerden sağlarlar. Bu nedenle
DetaylıFizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.
Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
DetaylıHÜCRE VE SİNİRSEL İLETİ. Prof Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU
HÜCRE VE SİNİRSEL İLETİ Prof Dr. Muzaffer ÇOLAKOĞLU Hücre ve Organelleri Hücre ve Organelleri Hücrede ekzositoz ve endositoz Hücre Organelleri Çekirdek ve Endoplazmik Retikulum MİTOKONDRİ Dış Membran İç
DetaylıEGZERSİZ VE TOPARLANMA SÜRECİ
EGZERSİZ VE TOPARLANMA SÜRECİ 1 Oksijen Borçlanması (Egzersiz Sonrası Fazla Oksijen Tüketimi) Toparlanma sırasındaki enerji ihtiyacı, egzersiz sırasındaki enerji ihtiyacından daha azdır Toparlanma sırasında
DetaylıKALDIRAÇ. Kuvvet x Kuvvet kolu = Yük x Yük kolu
KALDIRAÇ Destek noktası da denilen sabit bir nokta etrafında dönebilen sistemler. Destek: Kaldıracın etrafında döndüğü nokta. Kuvvet Kolu: kuvvetin destek noktasına olan uzaklığı Yük Kolu: yük ile destek
DetaylıÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA
ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir Sistemine (MSS) bilgi ileten ve bilgi alan sinir sistemi bölümüdür. Merkezi Sinir Sistemi nden çıkarak tüm vücuda dağılan sinirleri
DetaylıİSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI
İSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI 1- Vücuda şekil vermek 2- Kaslara bağlantı yeri oluşturmak ve hareketlerin yapılmasına olanaksağlamak 3- Vücut ağırlığını taşımak 4- Vücudun yumuşak kısımlarını korumak
DetaylıOTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi)
OTONOM SİNİR SİSTEMİ (Fonksiyonel Anatomi) Otonom sinir sitemi iki alt kısma ayrılır: 1. Sempatik sinir sistemi 2. Parasempatik sinir sistemi Sempatik ve parasempatik sistemin terminal nöronları gangliyonlarda
DetaylıENERJİ KULLANIMI VE BESİN MADDELERİ
ENERJİ KULLANIMI VE BESİN MADDELERİ ENERJININ SÜREKLILIĞI Egzersizin özelliğine bağlıdır 100 m ATP-CP Maraton aerobik sistem 400-800 m laktik asit sistemi 1500 m ATP-CP, laktik asit sistem ve aerobik sistem
DetaylıEgzersiz sırasında kasların enerji üretimi için daha fazla oksijene ihtiyaç duymaktadır
Egzersiz sırasında kasların enerji üretimi için daha fazla oksijene ihtiyaç duymaktadır Egzersiz sırasında kaslara daha çok oksijen sağlanması ve oksijen kullanımı sonucu oluşan atık maddelerin kaslardan
Detaylı3- Kayan Filament Teorisi
3- Kayan Filament Teorisi Madde 1. Giriş Bir kas hücresi kasıldığı zaman, ince filamentler kalınların üzerinden kayar ve sarkomer kısalır. Madde 2. Amaçlar İnce ve kalın filamentlerin moleküler yapı ve
Detaylı