ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ"

Transkript

1 ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ GÖKÇEKAYA BARAJ GÖLÜ NDE GÖKKUŞAĞI ALABALIĞI (Oncorhynchus mykiss Wallbaum, 1972) YETİŞTİRİCİLİĞİNİN YAPILDIĞI AĞ KAFESLERDE SEDİMENT-SEDİMENT GÖZENEK SUYUNA İLİŞKİN BAZI PARAMETRELERİN BELİRLENMESİ Seda KARAKOCA SU ÜRÜNLERİ ANABİLİM DALI ANKARA 2013 Her hakkı saklıdır

2 ÖZET Yüksek Lisans Tezi GÖKÇEKAYA BARAJ GÖLÜ NDE GÖKKUŞAĞI ALABALIĞI (Oncorhynchus mykiss Wallbaum, 1972) YETİŞTİRİCİLİĞİNİN YAPILDIĞI AĞ KAFESLERDE SEDİMENT-SEDİMENT GÖZENEK SUYUNA İLİŞKİN BAZI PARAMETRELERİN BELİRLENMESİ Seda KARAKOCA Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Akasya TOPÇU Bu araştırma Sakarya Nehri üzerine kurulu Gökçekaya Baraj Gölü nde (Nallıhan/Ankara) yürütülmüştür. Baraj Gölü nde belirlenen ağ kafeslerde alabalık yetiştiriciliğinin (Oncorhynchus mykiss) yapıldığı bir işletmeden (950 t/yıl), üretim periyodu öncesi ve üretim sonrasında sediment örnekleri alınmıştır. Sediment örneklerinde toplam fosfor (TF; % 0,088±0,005-,0,091±0,002), toplam azot (TN; % 0,170±0,002-0,170±0,001), organik madde (OM; % 0,144±0,004-0,146±0,002), redoks potansiyeli (-327,00±0,08-170,00±4,08), % su içeriği (% 97,68±0,28-96,38±0,41) ve toplam organik karbon (TOC; %0,113±0,001-0,134±0,001) değerleri ile sediment örneklerinden elde edilen sediment gözenek suyunda toplam filtre edilebilir ortofosfat (TFO; 2,52±0,14-7,75±1,18 µg/l), amonyak (NH3; 1,13±0,09-1,18±0,06 µg/l), nitrit (NO 2 ; 8,83±0,23-12,75±0,22 µg/l), nitrat (NO 3 ; 0,14±0,07-0,24±0,02 µg/l) ve ph (7,69±0,04-7,77±0,01)değerleri ölçülmüştür. Araştırma sonucunda, sedimentte toplam fosfor, redoks potansiyeli, % su içeriği ve toplam organik karbon değerlerinde; sediment gözenek suyunda toplam filtre edilebilir ortofosfat, nitrit ve nitrat değerlerinde istatistik olarak önemli bir artış gözlemlenmiştir. Ancak, sedimentte toplam azot ve organik madde konsantrasyonları; sediment gözenek suyunda ph ve amonyak derişimleri istatistik olarak önemli bir artış göstermemiştir. Araştırma bulguları Gökçekaya Baraj Gölü nde ağ kafeslerde gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliği kapsamında sediment ve sediment gözenek suyuna ilişkin önemli verileri içermektedir. Bulgular doğrultusunda yetiştiriciliğin su ve sedimenti şu an için olumsuz yönde etkilemediği söylenebilir. Haziran 2013, 41 sayfa Anahtar Kelimeler: Ağ kafeslerde yetiştiricilik, gökkuşağı alabalığı, sediment, sediment gözenek suyu, Gökçekaya Baraj Gölü i

3 ABSTRACT Master Thesis DETERMINATION of SOME PARAMETRES REGARDING SEDIMENT- SEDIMENT POREWATER in A RAINBOW TROUT (Oncorhyncus mykiss Walbaum, 1972) CAGE CULTURE in GÖKÇEKAYA DAM LAKE Seda KARAKOCA Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Fisheries and Aquaculture Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Akasya TOPÇU This research was conducted in Gökçekaya Dam Lake which is located on Sakarya River (Nallıhan/Ankara). Sediment samples were obtained from cage culture of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) with a capacity of 950 t/year before and after culture period. In sediment samples total phoshorus (TF; 0,088±0,005-0,091±0,002%), total nitrogen (TN; 0,170±0,002-0,170±0,001%), organic matter (OM; 0,144±0,004-0,146±0,002%), redox potential (-327,00±0, ,00±4,08), % water content (97,68±0,28-96,38±0,41%) and total organic carbon (TOC; 0,113±0,001-0,134±0,001 %) were measured. Sediment porewater total filtrable phosphorus (TFO) was 2,52±0,14-7,75±1,18 µg/l, amonium (NH 3 ) was measured as 1,13±0,09-1,18±0,06 µg/l, nitrite (NO 2 ) was 8,83±0,23-12,75±0,22 µg/l, nitrate (NO 3 ) was elevated as 0,14±0,07-0,24±0,02 µg/l and ph ranged from 7,69±0,04 to 7,77±0,01. The results of this study revealed statistically significant increase in TP, redox potential, % water content and TOC in sediment samples, and TFO, NO 2 and NO 3 in sediment pore water. However, NO 3 and organic matter concentration of sediment and sediment pore water did not show statisticallay significant increase. The results of the study include important data on sediment and sedimet pore water. Results from rainbow trout culture in Gökçekaya Dam Lake showed that cage culture at present has not a negative affect on water and sediment quality. June 2013, 41 pages Key Words: Cage culture, rainbow trout, sediment, sediment porewater, Gökçekaya Dam Lake ii

4 TEŞEKKÜR Yüksek lisans eğitimim boyunca bana çalışma disiplini aşılarken, bilgi ve tecrübelerinden yararlandığım, kişisel desteği ile hep yanımda olan danışman hocam Doç. Dr. Akasya TOPÇU ya (Ankara Üniversitesi Su Ürünleri Anabilim Dalı) her konuda yardımlarını esirgemeyen ve yol gösteren hocam Prof. Dr. Serap PULATSÜ ya, çalışmalarım boyunca yardımlarını gördüğüm Su Ürünleri Anabilim Dalı hocalarıma teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca arazi ve laboratuar çalışmalarımda bana yardım eden Yük. Su Ürünleri Mühendisi Beril ÖZDAL a, laboratuvar olanaklarından faydalanmamı sağlayan Toprak, Gübre ve Su Kaynakları Enstitüsü ne, tez çalışmamdaki istatistik analizlerin yapılması ile her konuda desteğini gördüğüm Dr. Yeliz KAŞKO ARICI ya, sonsuz sabır, anlayış ve özveri ile her an yanımda olan annem, babam ve ablama içtenlikle teşekkür ederim. Seda KARAKOCA Ankara Haziran 2013 iii

5 İÇİNDEKİLER ÖZET..... i ABSTRACT ii TEŞEKKÜR.... iii İÇİNDEKİLER iv KISALTMALAR DİZİNİ.. vi SİMGELER DİZİNİ.....vii ŞEKİLLER DİZİNİ.....viii ÇİZELGELER DİZİNİ......ix 1. GİRİŞ KAYNAK ÖZETLERİ MATERYAL VE YÖNTEM Materyal Araştırma yeri İklim Jeoloji Hidroloji Sahada ve laboratuarda kullanılan araçlar Sahada kullanılan araçlar Laboratuvarda kullanılan araçlar Yöntem Saha çalışması Araştırma istasyonu Sediment örneklerinin alınması Su örneklerinin alınması Laboratuvar çalışması Sediment örneklerinde yapılan analizler Sediment gözenek suyunun eldesi Sediment gözenek suyu örneklerinde yapılan analizler İstatistik Analizler ARAŞTIRMA BULGULARI Gökçekaya Baraj Gölü nün Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerine ilişkin Bulgular Derinlik Su sıcaklığı Çözünmüş oksijen konsantrasyonu Kalsiyum sertliği Elektriksel iletkenlik Sediment Örneklerine İlişkin Bulgular Tekstür tayini Su içeriği tayini (%) Redoks potansiyeli ölçümleri Organik madde tayini (%) Toplam organik karbon (%) Toplam azot (%) Toplam fosfor (%) 26 iv

6 4.3 Sediment Gözenek Suyuna İlişkin Bulgular ph Toplam filtre edilebilir ortofosfat (TFO) Amonyak Nİtrit Nitrat TARTIŞMA VE SONUÇ..31 KAYNAKLAR...37 ÖZGEÇMİŞ...41 v

7 KISALTMALAR DİZİNİ Eh TC TN TF TOC TON NH 3 NO 2 NO 3 TFO redoks potansiyeli toplam karbon toplam azot toplam fosfor toplam organik karbon toplam organik azot amonyak nitrit nitrat toplam filtre edilebilir ortofosfat vi

8 SİMGELER DİZİNİ % yüzde konsantrasyonu cm cm/sa g/yıl g/m 2 kg/m 3 kg/yıl km 2 m mm ha m 2 m 3 mg/l mg/m 3 mg/yıl mv NH 4 + ph t/yıl santimetre saniyede 1 santimetre yılda 1 gram yılda 1 metrekaredeki gram miktarı metreküpte 1 kilogram yılda kilogram miktarı kilometrekare metre milimetre hektar metrekare metreküp litrede 1 miligram metreküpte 1 miligram yılda 1 miligram redoks potansiyeli amonyum iyonu H iyonu konsantrasyonunun 10 tabanında (-) logaritması yılda ton miktarı vii

9 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 2.1 İç sularda kafeslerde balık yetiştiriciliğinden kaynaklanan çevresel değişimler (Laird and Needham 1988) Şekil 2.2 Ağ kafeslerde yetiştiricilikten kaynaklanan ana girdi (düz çizgiler) ve çıktılar (kesikli çizgiler) (Kelly ve Elberizon 2001)...5 Şekil 3.1 Araştırma yerine ait görüntü Şekil 3.2 Araştırma yeri ve seçilen istasyonun konumu...19 Şekil 4.1 Araştırma istasyonunun sediment örneklerinde üretim periyodu öncesi (Eylül) ve üretim periyodu sonrası (Nisan) toplam fosfor, toplam azot, toplam organik karbon ve organik maddenin değişimi 27 Şekil 4.2 Araştırma istasyonunun sediment örneklerinde üretim periyodu öncesi (Eylül) ve üretim periyodu sonrası (Nisan) redoks potansiyeli ve % su içeriğinin değişimi 27 Şekil 4.3 Araştırma istasyonu sediment gözenek suyu örneklerinin üretim periyodu öncesi (Eylül) ve üretim periyodu sonrası (Nisan) toplam filtre edilebilir ortofosfat, amonyak, nitrit, nitrat ve ph değişimi...30 viii

10 ÇİZELGELER DİZİNİ Çizelge 3.1 Gökçekaya Baraj Gölü nün bazı morfometrik ve hidrolojik Parametreleri (Anonim 2013b) Çizelge 4.1 Araştırma istasyonunun sediment örneklerinde üretim öncesi (Eylül) ve üretim sonrasına (Eylül) bağlı değişimler (N=4) Çizelge 4.2 Araştırma istasyonunun sediment gözenek suyu örneklerinde üretim öncesi (Eylül) ve üretim sonrasına (Nisan) bağlı değişimler (N=4) ix

11 1. GİRİŞ Denizlerde ve iç sularda yaygın olarak yapılan kültür balıkçılığı, dünya nüfusunun gıda gereksinimini karşılamada önemli bir yere sahiptir. Ülkemizde son yıllarda önem kazanan baraj göllerinde ağ kafeslerde su ürünleri yetiştiriciliği, düşük olan su ürünleri tüketiminin desteklenerek ülke nüfusunun kaliteli protein açığını kapatma hedefini temel almaktadır. Bu amaç doğrultusunda yapılan su ürünleri yetiştiriciliğinin çevreile olan etkileşimi kapsamında su ve sedimente olan olumsuz etkilerinin bilimsel araştırmalar çerçevesinde tespiti bir zorunluluk olmuştur. Ülkemizde, deniz ve tatlı su ortamlarında yapılan su ürünleri yetiştiriciliği hızlı gelişen bir sektördür. Yetiştiriciliği yapılan balıklar dikkate alındığında tatlı sularda en önemli tür gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) dır. Ülkemiz iç sularındagökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) ağ kafeslerde yapılmaktadır (Tüfek ve Yalçın 2007). Ülkemiz genelinde su ürünleri yetiştiricilik belgesi verilmiş 1587 adet t/yıl kapasiteli (iç sularda) ile 348 adet t/yıl kapasiteli (denizlerde) su ürünleri tesisi bulunmaktadır. Yakın bir zamanda yaygınlaşmaya başlayan ağ kafeslerde balık yetiştiriciliğinin yapıldığı İç Anadolu Bölgesi Nallıhan ilçesi sınırları içerisinde bulunan Gökçekaya Baraj Gölü nde balık yetiştiriciliğine ayrılan alan barajın % 3 lük bir kısmını oluşturmaktadır. Baraj gölünde Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü tarafından ağ kafeslerde alabalık yetiştiriciliği için; 6 adet 3858 t/yıl kapasiteli, projesi onaylı ve faaliyette, 17 adet de t/yıl kapasiteli ön izni verilmiş tesis bulunduğu bildirilmiştir (Anonim 2012). İç sularda yapılan entansif balık yetiştiriciliği faaliyet alanlarında bir takım değişikliklere sebep olur. Bu değişiklikler; besin düzeyinde ve sedimentte azot-fosfor yükünün artması, organik maddece zenginleşme çözünmüş veya partikül haldeki besin elementlerinin su ve sediment kalitesinde olumsuz etkiler yaratması olarak sıralanabilir. Sediment kalitesindeki en önemli değişimler toplam azot, toplam fosfor, toplam karbon, toplam organik karbon, organik madde ve redoks potansiyelindeki farklılıklar iken, sediment gözenek suyunda ise toplam filtre edilebilir ortofosfat, nitrit, nitrat, amonyak 1

12 derişimleri balık yetiştiriciliğinin sucul ekosistem üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik olarak dikkate alınmalıdır. Yapılan tezin amacı, yılları arasında inşa edilen ve son yıllarda ağ kafeslerde gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliğinin yaygınlaştığı Gökçekaya Baraj Gölü nde yaklaşık 950 t/yıl üretim kapasitesindeki gökkuşağı alabalığı kafes işletmesinde sediment ve sediment gözenek suyuna ilişkin bazı fiziko-kimyasal özelliklerin saptanarak elde edilen bulguların üretim periyodu öncesi ve sonrasındaki değişiminin ortaya konmasıdır. 2

13 2. KAYNAK ÖZETLERİ Dünya genelinde, su ürünleri yetiştiriciliği 1965 yılından itibaren oldukça hızlı bir şekilde artış gösterirken, balık çiftlikleri faaliyetlerinin sürdürülebilirliği kapsamında aşırı miktarda organik kaynaklı atık üretiminin oluşturduğu çevresel baskı dikkate alınmalıdır. Bu organik bileşikler kafes altındaki sedimentin tüketilmeyen yem, fekal atıklar ve boşaltım ürünlerinden köken alan organik karbon ve çözünmüş azot bakımından zenginleşmesine neden olarak sedimentte olumsuz bir takım ekolojik değişimler meydana getirir (Troll ve Berg 1997, Pawar vd. 2002). Ağ kafes sistemlerinde balık yetiştiriciliğinin yem ve dışkı atıkları sedimentte birikirken, su kolonunda besin elementi ve askıda katı madde miktarının artması, ışık geçirgenliği, çözünmüş oksijen, elektriksel iletkenlik ve ph değerlerini düşmesi ile sonuçlanır (Çelikkale vd. 1999, Pulatsü ve Topçu 2011). Göl ve göletler, yüksek çeşitlilik ve kendine özgü çok sayıda tür içermesi nedeniyle organik zenginlik açısından duyarlıdırlar. Genel olarak, içsularda kafeslerde yapılan su ürünleri yetiştiricilik faaliyetlerinden kaynaklanan ve sucul ekosistem için olumsuz etkiler şekil 2.1 de modellenmiştir. Ağ kafeslerde balık yetiştiriciliğinin yapıldığı gelişmiş ülkelere dikkat edilirse, su ürünleri yetiştiriciliğinin sosyo-ekonomik yararları ile birlikte çevrenin korunması ve yetiştiriciliğin çevreye verebileceği potansiyel etkiler de sürekli olarak araştırılmaktadır. Ağ kafeslerde su ürünleri yetiştiriciliğinin sucul ekosisteme ve su kaynaklarına zarar verip vermediğini cevaplayabilmek için öncelikle yetiştiricilik çevre etkileşimini belirlemek gerekmektedir (Pulatsü ve Topçu 2012). 3

14 Şekil 2.1 İç sularda kafeslerde balık yetiştiriciliğinden kaynaklanan çevresel değişimler (Laird ve Needham 1988) Bir ağ kafeste balık yetiştiriciliği sistemindeki ana girdi ve çıktılar şekil 2.2 de gösterilmiştir. 4

15 Şekil 2.2 Ağ kafeslerde yetiştiricilikten kaynaklanan ana girdi (düz çizgiler) ve çıktılar (kesikli çizgiler) (Kelly ve Elberizon 2001) Uygun olmayan koşullarda yapılan ağ kafeslerde balık yetiştiriciliğinin alıcı su ve sediment ortamı üzerine; alg çoğalmaları, sedimentte organik madde artışı, fiziki yapıların değişimi, drenaj, hidrolojik ve hidrobiyolojik düzenin bozulması gibi etkileri vardır. Balık kafeslerinden çevreye giren ve esas olarak karbon ve azot içeren organik materyalin yaklaşık %15 gibi bir kısmı askıda katı madde olarak su kolonunda kalır. Önemli bir kısmı ise sediment kimyasında ve tabanda yaşayan organizmaların tür ile sayısında önemli değişimlere yol açar (Atay ve Pulatsü 2000). Göl ve rezervuarlar denizel ortamlarla karşılaştırıldığında alansal olarak daha küçük, zayıf akıntıya sahip ve su değişimi daha yavaş olan ortamlardır. Bundan dolayı içsularda ağ kafeslerde su ürünleri yetiştiriciliğinden kaynaklanan atıkların etkisi denizlere göre daha fazla olabilmektedir. Bu sebeple iç sularda yapılan ağ kafeslerde yetiştiricilik faaliyetlerinin çevresel etkileri sürekli araştırılmalıdır (Kelly ve Elberizon 2001). 5

16 Sediment, göl çevresi ve göl tipi hakkında önemli bilgi sunar. Limnolojik, ekotoksikolojik ve akvatik kirlilik programlarının ana unsurlarından biri olan sedimentler göllerdeki fosfor tuzağı veya fosfor kaynağı olarak rol oynamakla beraber sedimentteki fosfor özellikle ötrofikasyondaki öneminden dolayı pek çok çalışmanın odak noktasını oluşturmaktadır. (Topçu ve Pulatsü 2004). Tatlı su ekosistemlerinde yüzey sedimentleri yüksek oranda su içermektedir. Sediment gözenek suyu olarak adlandırılan sediment tanecikleri arasındaki bağıl suyun yalnızca ufak bir bölümü katı kimyasal maddeler içermekte, büyük bir kısmı (% 95-99)ise sediment partiküllerini çevrelemektedir. Sediment gözenek suyu fosfor konsantrasyonu ötrofik sistemlere (0,1-10 mg/l) oranla oligotrofik ortamlarda (0,01-0,5 mg/l) önemli ölçüde düşük bulunmaktadır (Enell ve Löfgren 1988). Dünya genelinde denizlerde ağ kafeslerde yetiştiriciliğin sedimente etkisi konulu araştırma sayıları iç sularda yapılanlara göre oldukça fazladır, bu durum ülkemizde de dünya geneline paraleldir. Bu kapsamda ülkemizde denizel ortamda ağ kafeslerde yetiştiriciliğe ilişkin bazı araştırmalar (Okumuş 1997, Pulatsü vd. 1999, Yücel vd. 2007, Başaran vd. 2010) ile iç sularda yapılan sınırlı sayıdaki araştırmalar (Demir vd. 2001, Karaca ve Pulatsü 2003, Büyükçapar ve Alp 2006, Aşır ve Pulatsü 2008) bulunmaktadır. Ülkemizde ağ kafeslerde 20 t/yıl kapasiteli gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliğinin sedimente etkisine yönelik tek bir araştırmaya (Alpaslan ve Pulatsü 2008) rastlanmıştır. Bu araştırma kapsamında, Kesikköprü Baraj Gölü nde 20 ton kapasite ile faaliyet gösteren bir işletmede, Aralık Mayıs 2006 tarihleri arasında, belirlenen bir kafes ünitesinden ve kafeslere uzaklığı 60 m olan kontrol istasyonundan aylık olarak alınan sediment örnekleri ile sediment kalitesi kapsamında organik madde (OM), toplam karbon (TK), toplam azot (TA) ve toplam fosfor (TF) düzeyleri analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular sediment kalitesinin aylara, sıcaklığa ve mevsimlere bağlı olarak değiştiğini göstermiştir. Araştırma sonucunda, Kesikköprü Baraj Gölü nde araştırmanın yürütüldüğü dönem için ağ kafeslerin sediment kalitesi üzerine lokalize etkisi olduğu saptanmıştır. 6

17 Akın vd. (2008) tarafından yapılan bir çalışmada Gökçekaya Baraj Gölü nde bazı fiziko-kimyasal ve biyolojik su kalite parametrelerinin mevsimsel değişimi ortaya konmuştur. Araştırmada, Gökçekaya Baraj Gölü üzerinde 5 istasyon belirlenmiştir. Belirlenen istasyonlardan alınan su örneklerinde sıcaklık, elektriksel iletkenlik (EC), çözünmüş oksijen (ÇO 2 ), toplam çözünmüş katılar (TDS), ph ve tuzluluk parametreleri ölçülmüştür. Araştırma sonucunda, Gökçekaya Baraj Gölü nün yıllık fiziksel, kimyasal ve biyolojik değerleri incelendiğinde en düşük-en yüksek değer aralıklarının çok geniş olmadığı ve gölün besin seviyesi açısından mezotrofik olduğu saptanmıştır. Ayrıca Gökçekaya Baraj Gölü nde Akın vd. (2008) tarafından yapılan çalışmanın sonuçları dikkate alınarak yürütülen bir başka araştırma (Akın vd. 2010) ile çok değişkenli istatistik analiz yöntemi kullanılmış, su kalitesindeki değişim izlenmiştir. Bu araştırma ile baraj gölünü besleyen giriş suyu etkisinin saptanması için sedimentin tekstürel yapısı ve sediment kirliliğinin belirlenmesi gerektiği tespit edilmiştir. Özdal ve Pulatsü (2012) tarafından Gökçekaya Baraj Gölü nde ağ kafeslerde gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliğinin sürdürülebilirliği için bir bilgisayar yazılımı kullanılmıştır. Araştırma kapsamında, Ağ Kafeslerde Yetiştiriciliğe İlişkin Karar Destek Sistemi (CADS_TOOL) olarak adlandırılan bilgisayar yazılımının kullanımı için Gökçekaya Baraj Gölü nde yıllık 950 ton kapasiteyle üretim yapan bir işletme seçilmiş ve gölün taşıma kapasitesi 2056 t/yıl olarak hesaplanmıştır. Gökçekaya Baraj Gölü nde uygulanan programın, baraj göllerindeki ağ kafes işletmelerinin yönetimi ve su-sediment gibi çevresel etkilerin izlenmesi için uygun olduğu bildirilmiştir. Kafeslerde entansif gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliğinin yapıldığı (55 t/yıl) Kesikköprü Baraj Gölü nün (Ankara) taşıma kapasitesini tahmin etmeye yönelik bir çalışmada (Pulatsü 2003), Dillon ve Rigler in fosfor bütçe modeli uygulanmışve gölün taşıma kapasitesi 3335 t/y -1 olarak hesaplanmıştır. Bu sonuç doğrultusunda Kesikköprü Baraj Gölü nde alabalık yetiştiriciliğinin gölün taşıma kapasitesini aştığı saptanmıştır. Sürdürülebilir balık yetiştiriciliği ve balık yetiştiriciliğinin çevreye olan etkisinin en aza indirilmesi için üretim faaliyetlerinin tekrar gözden geçirilmesi gerekliliği vurgulanmıştır. 7

18 Büyükçapar ve Alp (2006) tarafından yürütülen bir çalışmada, alabalık yetiştiriciliği yapılan Menzelet Gölet inde (Kahramanmaraş) taşıma kapasitesi hesaplanmıştır. Araştırmada, Menzelet Göleti nin kafeslerde alabalık yetiştiriciliği için uygun olduğu saptanmıştır. Araştırma kapsamında beş farklı istasyondan iki ay aralıkla (Aralık 2004, Ekin 2005) örnekler alınmıştır. Dillon-Rigler fosfor bütçe modelinin uygulandığı araştırmada taşıma kapasitesi 6998 t/yıl olarak tahmin edilmiştir. Çalışma sonucunda Menzelet Göleti nde ağ kafeslerde alabalık yetiştiriciliği için en iyi dönemin Ekim- Nisan ayları olduğu bildirilmiştir. Kesikköprü Baraj Gölü nde ağ kafeslerde gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliğinden kaynaklanan azot-fosfor yükünün tahminine yönelik yapılan bir çalışmada, pelet ve ekstrude yem kullanılan iki farklı kapasiteli kafes işletmesinden göle bırakılan azot ve fosfor yükü tahmin edilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda göl ve göletlerde ötrofikasyonun etkisini azaltmak için ekstrude yem kullanımının uygun olacağı bildirilmiştir (Aşır ve Pulatsü 2008). Matijevic vd. (2008) Adriyatik açıklarında 8 farklı ton balığı yetiştiriciliği yapılan alan ve kafes işletmelerinin dışında seçilen üç farklı istasyon arasında sedimentte fosfor konsantrasyonlarının karşılaştırılması yapılmıştır. Araştırmada istasyonlarda suyun oksijen ve tuzluluk değerlerinin dikey değişimleri, sedimentte toplam fosfor konsantrasyonu ve karbon analiz edilmiştir. Araştırma sonucuna göre sedimentte toplam fosfor derişiminin μg/mol arasında değiştiği saptanmıştır. Yapılan çalışmada balık çiftliklerinin bulunduğu alanlarda sedimentte fosfor miktarının tespiti ile balık çiftliklerinin denizel ekosistemde çevresel etkileri belirlenmiştir. Bu araştırma ile balık kafeslerinden kaynaklanan atıkların sedimentte oluşturduğu değişim saptanmıştır. Temporetti ve Pedrozo (2000) tarafından yapılan bir çalışmada, Arjantin de bulunan ve yoğun su ürünleri yetiştiriciliği yapılan iki gölün sediment kaliteleri karşılaştırılmıştır. Yıllık gökkuşağı alabalığı üretimi 50 ton olan Lago Moreno Gölü nde bulunan bir işletmeden ve üretimi 150 t/yıl kapasiteli olan Alicura Rezervuarı nda bulunan bir işletmeden alınan örneklerde sediment kaliteleri belirlenmiştir. Sediment örnekleri 4 hafta boyunca işletmelerden düzenli olarak, Alicura Rezervuarı için 45 m derinlikten, Lago Moreno Gölü için 70 m derinlikten alınmıştır. Alınan sediment örneklerinde 8

19 toplam fosfor (TP), toplam azot (TN), organik fosfor, organik karbon, organik madde analizleri yapılmıştır. Her iki işletmenin sediment kaliteleri karşılaştırıldığında aradaki farkın dikkat çekici değerlerde olmadığı belirtilmiştir. Araştırma sonucuna göre sedimentte fosfor konsantrasyonunun kontrol altında tutulabilmesi ve balık yetiştiriciliğinin bu bölgede sürdürülebilir olması için sediment kalitesinin önemi vurgulanmıştır. Arjantin de yıllık toplam üretimi yaklaşık 500 ton olan ve salmonid yetiştiriciliği yapılan Alicura Rezervuarı nda, 100 t/yıl kapasiteli bir işletmenin su ve sediment kalitesine etkisi araştırılmıştır. Kafeslerin bulunduğu alandan alınan su örneklerinde sıcaklık, ph, elektriksel iletkenlik, askıda katı madde ve çözünmüş oksijen ölçümleri yapılmıştır. Sediment örneklerinde toplam fosfor, toplam azot ve toplam karbon konsantrasyonları belirlenmiştir. Araştırma kapsamında yetiştiricilik yapılmayan bölge ile kafes işletmesinin bulunduğu alandan alınan sediment örnekleri karşılaştırıldığında toplam fosfor oranının % 0.1 den % 1.2 ye, toplam azot oranının % 0.1 den % 0.4 e, toplam karbon oranının % 0.9 dan % 2.8 e yükseldiği ortalama olarak 12.4 ve 3.6 katlık artışlar gösterdiği saptanmıştır. Araştırmabulgularına göre, Alicura Rezervuarı nda balık çiftlikleri kaynaklı atık girdisi antropojenik kaynaklarla karşılaştırıldığında balık çiftlikleri kaynaklı girdinin daha düşük olduğu ve balık çiftlikleri atıklarının çoğunlukla organik kaynaklı olduğu belirlenmiştir (Temporetti vd. 2001). Demir vd. (2001), Kesikköprü Baraj Gölü nde, kafeslerde gökkuşağı alabalığı yetiştiriciliğinin yapıldığı yıllık 30 ton kapasiteli bir işletmede yetiştiriciliğin su kalitesine etkisini incelemişlerdir. Araştırma, alabalık yetiştiricilik kafeslerinden doğu ve batı doğrultusunda 200 metre uzaklıkta seçilen üç istasyonda yürütülmüştür. Araştırma sonucunda istasyonlar arasında su sıcaklığı, ph ve çözünmüş oksijen düzeyi açısından önemli bir farklılık olmadığı belirtilmiştir. Zimbabwe de bulunan dünyanın en büyük yapay göllerinden biri olan tropikal Kariba Gölü nde yılları arasında yapılan bir çalışmada, üç farklı tilapya türünün; Oreochromis mortimeri, Tilapia rendalli ve Oreochromis niloticus un kafeslerde yetiştiriciliğinin yüzey sedimente etkisi araştırılmış; çalışma 4 örnekleme döneminde 9

20 (Ekim 1991, Nisan 1992, Ekim 1992 ve Nisan 1994) yürütülmüştür. Bu kapsamda gölde 3 istasyon (kafes işletmesi, kafes işletmesinin 300 m doğusu Kontrol-1, kafes işletmesinin 300 m batısı Kontrol-2) seçilmiştir. Gölde, Ekim1991-Nisan1992 de aşırı yem yükü yüksek yem dönüşüm oranları ile sonuçlanmış, bu periyot esnasında kafes altı sedimantasyon düzeyi artmıştır. Karbon ve besin elementlerinin ortalama yüzdeleri, yüzey sedimentinde (0-2cm) kafes altında % TK, % TA ve % TF, kontrol bölgelerinde % TK, % TA ve % TF olarak değişmiştir. Tropik Kariba Gölü ndeki araştırmada karbon ve besin elementlerinin 5-8 cm lik sediment kesitinde, yüzey sedimente göre ortalama olarak daha düşük olduğu bildirilmiştir (Troell ve Berg 1997). Rooney ve Podemski (2010) tarafından Kanada nın kuzey-batı Ontario da deneysel göller alanında bulunan Göl-375 olarak adlandırılan tatlı su gölünde deneysel bir araştırma ile gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) çiftliğinin çevresel etkilerininbelirlenmesi amacı ile sediment ve sediment-gözenek suyu kimyasındaki değişiklikler tespit edilmiştir. İki üretim periyodu boyunca yapılan çalışmada, deney başlangıcından 1 ay sonra sediment kimyasında çok hızlı şekilde değişikliklerin meydana geldiği bildirilmiştir. Sediment gözenek suyunda ise, yetiştiricilik kafeslerinin altından alınan örneklerde amonyak derişimi (6,1-8,4 mg/l) yüksek olarak ve bentik çevresel etkilerin kafes altında lokalize olduğu saptanmıştır. 16 ay içerisinde besin elementi konsantrasyonları yüzey sedimentte yoğunlaşmıştır. Ayrıca, bakır (Cu) ve çinko (Zn) konsantrasyonları kafesin altında, sediment kalite kriterlerinin seviyelerini aşmıştır ve bu durumun çevresel olumsuz biyolojik etkilere neden olabileceği tahmin edilmiştir. Bakırın (Cu) ana kaynağı kirlenme karşıtıuygulamalar iken, çinkonun (Zn) kaynağının balık yemleri olduğu belirtilmiştir. Yapılan araştırma sonucuna göre, alabalık yetiştiricilik çiftliklerinde amonyak ve ph nın sürekli olarak izlenmesi, ayrıca bakır ve çinko gibi elementlerin sedimentte belli aralıklarla analiz edilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Bu değerlerin balık çiftliklerinde biyolojik hassasiyet gösterdiği bildirilmiştir. 10

21 Karaca (2002) tarafından yapılan bir çalışmada, Kesikköprü Baraj Gölü nde yılık yaklaşık olarak 55 ton kapasiteyle gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) üretimi yapan bir işletmenin sucul ekosistemeetkileri araştırılmıştır. Kafes işletmesinin bunduğu alanda seçilen üç istasyondan (kafes altı, kafesten 15 metre ve 30 metre uzaklıktan), aylık olarak alınan su örneklerinde su sıcaklığı, çözünmüş oksijen, ph ve ışık geçirgenliği parametreleri ölçülmüştür. Yapılan analizler sonucunda kafeslerde balık yetiştiriciliğinin bu özellikler açısından su kalitesine olumsuz etkisinin olmadığıve istasyonlara bağlı değişimlerin bazı aylarda istatistiksel açıdan önemli bulunduğu bildirilmiştir. La Rosa vd. (2004) tarafından yapılan bir araştırmada, yılık 250 ton kapasiteyle üretim yapan (Dicentrarchus labrax ve Sparus aurata), yıllık 400 ton kapasiteyle midye yetiştiriciliğinin yapıldığı kapalı bir körfezde balık yetiştiriciliği ile midye yetiştiriciliğin sediment ve su kalitesi üzerine etkisi karşılaştırılarak araştırılmıştır. Araştırmada, sediment ve su örnekleri 12 ay boyunca aylık olarak alınmıştır. Araştırma sonucuna göre; genel olarak ağ kafeslerde balık yetiştiriciliğinin sediment kalitesi ile su kalitesi karşılaştırıldığında, sedimente olumsuz etkinin daha fazla olduğubildirilmiştir. Sakaryabaşı Balık Üretim ve Araştırma İstasyonu nda gökkuşağı alabalığı üretiminin su kaynağı olan Batı Göleti nde sedimentten fosfor salınımının ötrofikasyona etkisi araştırılmıştır. Araştırma kapsamında su ve sediment örnekleri, 2000 (Temmuz-Ekim) ve 2001 (Ocak-Nisan) yılında tek istasyondan alınmıştır. Sedimentten en yüksek fosfor salınımı 2000 yılı ekim ayında, endüşük fosfor salınımı 2001 Ocak ayında tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda sedimentten fosfor salınımının, gölette yüksek kalsiyum içeriğine bağlı olabileceği, bu durumun sedimentin kalkerli yapısından dolayı gölette ötrofikasyon tehdidine neden olmadığı ve besin düzeyini önemli ölçüde etkilemediği kantitatif olarak belirlenmiştir (Pulatsü ve Topçu 2006). Bilgin ve Pulatsü (2011) tarafından Eşen Çayı (Muğla/Fethiye) üzerine kurulu 200 t/yıl ve 2500 t/yıl kapasiteli iki farklı gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) işletmesinin çıkış suları bir yıl süreyle (Ekim 2009-Eylül 2010) aylık olarak incelenmiştir. Çıkış sularında bazı su kalite özelliklerinin (su sıcaklığı, ph, amonyak- 11

22 azotu, toplam fosfor, askıda katı madde, biyokimyasal oksijen ihtiyacı, kimyasal oksijen ihtiyacı) yanı sıra, her bir işletmenin kullandığı yemden alıcı ortama azot ve fosfor yükleri ile bir ton balık üretimine karşılık gelen azot ve fosfor yükleri tahmin edilmiştir. Araştırma sonucuna göre; işletmelerin genel olarak çıkış suyu özelliklerinin işletmelere bağlı değişimi istatistikî açıdan önemli seviyede faklı bulunmuştur. Araştırmada her iki işletmeninde pelet yem kullandıkları göz önünde bulundurulduğunda, yüksek enerjili, protein ve fosfor içeriği düşürülmüş, sindirilebilirliği yüksek ve daha az organik kirlenmeye neden olan ekstrude yem kullanımının teşvik edilmesi önerilmiştir. Schendel vd. (2004) tarafından yapılan bir araştırmada, Kanada da açık denizlerde yapılan salmon yetiştiriciliğinin sedimente olan etkileri belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, kafes işletmesinin bulunduğu alandan alınan sediment örneklerinde; organik madde miktarı % 8.18, toplam karbon % 4.07, toplam azot % 0.51 olarak tespit edilmiştir. Ancak kafes işletmesinin 100 m uzağından alınan örneklerde organik madde miktarı % 5.23, toplam karbon % 2.30, toplam azot % 0.19 olarak saptanmıştır. Yapılan çalışma sonucunda kafes işletmelerinin çevresel etkilerini belirlemede sediment kalitesinin uygun bir araç olduğu, sedimentteki besin elementi konsantrasyonu analizlerinin ise kafeslerden kaynaklı sediment yükünün tespitinde önem taşıdığı bildirilmiştir. Cornel ve Whoriskey (1993) tarafından, Kanada da bulunan oligotrofik Passage Gölü nde yapılan bir çalışmada, gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliği yapılan bir işletmenin alıcı su ve sediment ortamına etkileri araştırılmıştır. İşletme kapasitesi yıllık 14 ton dur. Araştırma kapsamında sediment örnekleri 3 farklı istasyondan alınmıştır. Kafeslerin altından alınan sediment örnekleri kafeslerin uzağından alınan örneklerle karşılaştırıldığında; organik madde (%) düzeyinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bu farkın, yemleme, fekal atıklar ve tüketilmeyen yemlerin sedimente çökmesinden kaynaklandığı bildirilmiştir. Guo vd. (2009) tarafından Çin de yapılan bir çalışmada, kafeslerde balık yetiştiriciliği yapılan sığ Niushanhu Gölü nde sedimentte toplam fosfor (TP) ve toplam azot (TN) konsantrasyonları saptanmıştır. Araştırmada, ağ kafeslerde üç tür balığın üretimi 12

23 yapıldığı dikkat çekmektedir; mandarin balığı (Siniperca chuatsi) yıllık yaklaşık 1 ton kapasiteyle, yoğun olarak yetiştirilen tür kısa burunlu karagöz (Megalobrama amblycephala) ve kanal yayın balığı (Ictalurus punctatus). Araştırma 2 yıllık periyodu kapsamaktadır ve üretim yılın Mart ve Kasım aylarında yapılmaktadır. Araştırma kapsamında sediment örnekleri kafeslerin bulunduğu alandan aylık olarak alınmıştır. Çalışma sonucuna göre sedimentte özellikle TP oranının önemli düzeyde arttığı, TP ve TN dinamiklerinin kafes etrafında dikkat çekici bir düzeyde olduğu bildirilmiştir. Araştırma bölgesinin sığ bir göl olmasından dolayı ötrofikasyon tehlikesine karşı sedimentte TP ve TN düzeylerinin sık ve düzenli aralıklarla izlenmesi gerektiği önerilmiştir. Pawar vd. (2002) tarafından Seto İç Denizi nde ağ kafeslerde balık yetiştiriciliğinin yapıldığı iki farklı istasyondan alınan sediment örneklerinde yem girdisi ile sediment kalitesi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Bu amaçla sediment örneklerinde sıcaklık, organik madde (OM) ve redoks potansiyeli (Eh) ölçümleri yapılmıştır. Yapılan ölçümlerde değerlerin mevsimsel olarak değişimgösterdiği bildirilmiştir. Her iki istasyon karşılaştırıldığında redoks potansiyeli ile organik madde değerleri arasındaki farkın yüksek olduğu saptanmıştır. Araştırma sonucuna göre sürdürülebilir balık yetiştiriciliği için sedimentasyon oranı-yem girdisi arasındaki dengenin sürekli olarak izlenmesinin önemi vurgulanmıştır. Carvalho vd. (2009) tarafından Portekiz de su ürünleri yetiştiriciliği amacıyla gölet ve toprak havuzlarda kurulan üretim ve atık su toplama havuz sistemlerinden alınansediment örnekleri 16 aylık süre boyunca incelenmiştir. Araştırmada üretim periyodu başında toprak havuzlardan alınan sediment örnekleri, üretim periyodu sonunda alınan sediment örnekleri ile karşılaştırılmış, Haziran ve Ekim 2004 dönemlerinde yüzdelik artışlar görülmüştür. Göl ve göletlerde su şartlarının giderek kötüleşmesi; yüksek evsel atık girdisi, fitoplankton yoğunluğunun artması ve sedimentte besin düzeyinin artışına bağlıdır. Bu nedenle, atıkların doğrudan göle boşaltıldığı yarı entansif balık çiftliklerinin sucul ekosisteme verebileceği potansiyel zarar oldukça yüksektir. Farklı su ürünleri yetiştiricilik alanlarında yapılan izleme çalışmalarında biyolojik ve çevresel koşulların, üretim sistemleri, üretimi yapılan türler, mevsim ve 13

24 verilen yemin içeriği gibi bazı faktörlere bağlı olduğu belirtilmiştir. Sonuç olarak araştırıcılar tarafından, yarı entansif üretim yapan çoğu balık üretim çiftliklerinin atıklarının doğrudan göle verilmesi sedimentte organik yük oluşturacağından bu tür çalışmalarda sediment çöktürme havuzlarının inşasının önemi vurgulanmıştır. 14

25 3. MATERYAL VE YÖNTEM 3.1 Materyal Araştırma yeri Araştırma bölgesi olarak seçilen Gökçekaya Baraj Gölü, 40 03'46" kuzey enlemleri ile 31 08/09'01" doğu boylamları arasında bulunmaktadır. Gökçekaya Baraj Gölü nün deniz seviyesinden yüksekliği 383 m dir (Anonim 2013a). Araştırma alanı olarak Gökçekaya Baraj Gölü nün seçilmesindeki en önemli neden, son yıllarda hızlı bir şekilde ağ kafeslerde gökkuşağı alabalığı işletmelerinin artmasına karşın, işletmeler ile sucul ekosistem arasındaki durum hakkında araştırmaların sınırlı olmasıdır. Gökçekaya Barajı, Sakarya Nehri üzerinde yılları arasında hidroelektrik enerji üretimi amaçlı inşa edilmiştir. Gölün uzunluğu yaklaşık 50 km, ortalama derinliği 115 m dir (Şekil 3.1). Gökçekaya Baraj Gölü ne ilişkin bazı morfometrik ve hidrolojik parametreler çizelge 3.1 de verilmiştir. 15

26 Çizelge 3.1 Gölçekaya Baraj Gölü nün bazı morfometrik ve hidrolojik parametreleri (Anonim 2013b) GÖKÇEKAYA BARAJI Yeri Eskişehir Akarsu kaynağı Sakarya Nehri Kullanım amacı Enerji kaynağı Baraj inşaatının başlama-bitiş periyodu Gövde dolgu tipi Beton Kemer Gövde hacmi 650 dam 3 Yükseklik (Talvegden) 115 m Normal su kotunda göl hacmi 910 hm 3 Normal su kotunda göl alanı 20 km 2 Araştırma, Gökçekaya Baraj Gölü nde seçilen 950 t/yıl kapasiteli alabalık kafes işletmesinde yürütülmüştür. Şekil 3.1 Araştırma yerine ait görüntü 16

27 3.1.2 İklim Araştırma bölgesi olarak seçilen Gökçekaya Baraj Gölü, genel olarak Orta Anadolu iklim özelliklerini taşımaktadır. Bölgenin konumu itibariyle, karasal iklimin gerektirdiği gibi yaz aylarında sıcaklık çok artmamaktadır, kış aylarında ise oldukça fazla düzeyde düşmektedir. Bölgenin sıcaklık ortalaması yaz aylarında 28,6ºC, kış aylarında -1,3ºC ve yıllık sıcaklık ortalaması ise 12,3ºC olarak ölçülmüştür (Akın et al. 2010) Jeoloji Gökçekaya Baraj Gölü nün çevresi engebeli, kayalık bir coğrafi yapıya sahiptir. Bu yapı yağmur ve kar sularının kısa bir süre içinde sel formunda göle ulaşmasını sağlar ve bu nedenle gölün sürekli alüvyon depolamasına neden olur. Buna rağmen, toprak yapısı baraj gölleri çevresinde genellikle değişik renklerdedir. Ancak, baskın olarak volkanik kayaçlar halindedir. Gökçekaya Baraj Gölü Sündiken Dağları na paralel uzanır, etrafı kahverengi orman toprağı ile kaplı, dik yamaçlı vadide kurulmuştur (Akın vd. 2010) Hidroloji İç Batı Anadolu dan doğan ve potansiyel olarak Türkiye deki tüm akarsuların % 3,4 ünü oluşturan Sakarya Nehri üzerinde bulunan Gökçekaya Barajı nehrin önemli barajlarından biridir. Sakarya Nehri doğudan batıya doğru yüksekliği yaklaşık 800 m olan bir platoyu geçerek Karasu ilçesinin batısında Karadeniz e dökülmektedir. Gökçekaya Baraj Gölü nü besleyen Nallı Çayı baraj a su kaynağı sağlayan önemli akarsu koludur. Gökçekaya Baraj Gölü, Sarıyar Barajı nın altında, Yenice Barajı nın üstünde bulunmaktadır. Gökçekaya Baraj Gölü nün çıkış suları Yenice Barajı na dökülmektedir. Baraj Gölü nün toplam su hacmi 910 hm 3 ve toplam yüzey alanı 20 km 2 dir (Güven 1996, Anonim 2013b). 17

28 3.1.5 Sahada ve laboratuvarda kullanılan araçlar Sahada kullanılan araçlar Oksijenmetre: -5 C ile +45 C arasındaki sıcaklıkları 1 C hassasiyetle, 0 ppm ile 15 ppm arasındaki çözünmüş oksijen değerlerini 0,2 ppm hassasiyetle ölçen ve çözünmüş oksijen ve su sıcaklığı ölçümlerinde kullanılan, phmetre: Tampon çözeltilerle kalibre edilmiş, arazi tipi. Redoks potansiyeli ölçüm probu uyumlu. Sediment alma kepçesi ve çelik halatı: Sediment örneklerinin alımında kullanılan 15x15 cm 2 lik alandan örnek almaya uygun. Koyu renkli polietilen torbalar; sediment örneklerinin alındıktan sonra laboratuar ortamına ulaşana kadar geçen süre içinde ışık geçirmeyen, yaklaşık 2L kapasiteli. Secchi Diski: Suyun berraklığını ölçmeye uygun. Ruttner su alma cihazı: 2 L kapasiteli Laboratuvarda kullanılan araçlar Elementer analiz cihazı: Sedimentte karbon ve azot analizi yapmaya uygun. Spektrofotometre: nm dalga boylarında okuma yapabilen. Saf su cihazı: Su analizlerinde ihtiyaç duyulan kimyasalların hazırlanmasında kullanılmak üzere Hassas terazi: Su analizlerinde ihtiyaç duyulan kimyasalların hazırlanmasında ve sediment örneklerinde su içeriğinin tayininde kullanılmak üzere Kül fırını; 550ºC de çalışabilen. Etüv; sıcaklığı 110ºC ye ayarlanabilen. Whatman GF/C filtre kâğıtları; 45 μ göz açıklığında. Sarf malzemeler: Kimyasal ve cam malzemelerden oluşan. Santrifüj; devir sayısı rpm olan, Hettich marka. Laboratuvar tipi ph metre; tampon çözeltilerle kalibre edilmiş. Vakumlu süzme cihazı; membranfiltrasyona uygun. 18

29 Elek sistemi; 1 mm, 0,63 μ ve 0,63 μ dan küçük parçaların elenmesine uygun. Otomatik sıcaklık düzeltmeli kondüktivitimetre; k sabiti 1,03 olan. 3.2 Yöntem Bu araştırma Gökçekaya Baraj Gölü nde yaklaşık 950 t/yıl kapasiteli alabalık kafes işletmesinden yetiştiricilik periyodunun başında ve sonundasediment ve su örnekleri alınarak saha ve laboratuar çalışması olmak üzere yürütülmüştür Saha çalışması Araştırma istasyonu Bu çalışma Gökçekaya Baraj Gölü nde belirlenen alabalık kafes işletmesinde, kafeslerin yoğun bulunduğu 950 t/yıl kapasitelibir istasyonda yürütülmüştür. Şekil 3.2 Araştırma yeri ve seçilen istasyonun konumu Sediment örneklerinin alınması Sediment örnekleri, sediment alma kepçesi ile baraj gölü üzerinde belirlenen alabalık kafes işletmesinde üretim kafeslerinin tabanından alınmıştır. Sediment örnekleri, koyu renkli polietilen torbalarda laboratuvara ulaştırılmıştır. 19

30 Sediment örneklerinde redoks potansiyeli ölçümleri redoks potansiyel ölçüm probu uyumlu ph metre ile yerinde ölçülmüştür Su örneklerinin alınması Araştırma için belirlenen istasyonda yüzeyden Ruttner su örnek alıcısı ile alınan su örnekleri 1 L lik polietilen örnek alma kaplarında, koruyucu madde ilave edilmeksizin laboratuara ulaştırılmıştır. Su örneklerinde çözünmüş oksijen ve ph tayini arazi tipi araçlarla yerinde ölçülmüştür Laboratuvar çalışması Sediment örneklerinde yapılan analizler Gökçekaya Baraj Gölü üzerindeağ kafeslerde alabalık yetiştiriciliğinin yapıldığı işletmede belirlenen bir istasyondan üretim periyodu başlangıcında ve sonunda alınan sediment örnekleri 20 gün süre ile havada kurutulup daha sonra havanda dövülerek 0,5mm lik elekten geçirilmiştir. Bu örneklerde aşağıdaki analizler yapılmıştır. Sedimentte tekstür tayini Sedimentin tekstür tayini, toprağı oluşturan taneciklerin birbirleri ile olan bağlantılarını ortadan kaldırarak teksel hale getirmek suretiyle taneciklerin yüzde oranlarının ve bu oranların tekstür üçgenine uygulanarak tekstür sınıfının bulunması esasına dayanarak hesaplanmıştır (Tüzüner 1990). Su içeriğinin tayini (%) Sediment örneğinin 110 C'de 16 saat kurutulmadan önceki ve sonraki tartım ağırlıkları arasındaki farktan Shrestha ve Lin (1996) e göre saptanmıştır. 20

31 Organik madde tayini (%) Havada kurutulmuş sediment örneğinin 0,5 mm lik elekten geçirilmesinden sonra örneğin 550 C'de 2 saat yakılmadan önceki ve sonraki tartım ağırlıkları kaybını dikkate alarak Kacar (1995) e göre belirlenmiştir. Toplam organik karbon (%) Toplam organik karbon değerleri Organik Karbon Analizör cihazı kullanılarak saptanmıştır. Toplam azot (%) Toplam azot değerleri Toplam Azot Ölçüm Ünitesi kullanılarak saptanmıştır. Toplam fosfor (%) Havada kurutulan sediment örneklerinde Kacar (1995) e göre, vanadamolibdat kompleksinin oluşumuna dayanan kolorimetrik metod ile saptanmıştır Sediment gözenek suyunun eldesi Sediment gözenek suyu sediment örneklerinin 3000 rpm de 20 dakika santrifüj işlemini takiben üst kısımda biriken berrak sıvının 0,45 µm membran filtreden süzülmesiyle elde edilmiştir Sediment gözenek suyu örneklerinde yapılan analizler Santrifüj yöntemiyle elde edilen sediment gözenek suyunda aşağıdaki analizler yapılmıştır. 21

32 Toplam filtre edilebilir ortofosfat Askorbik asit metodu ile APHA (2012) e göre yapılmıştır. Amonyak Amonyum iyonunun bazik ortamda Nessler reaktifi ile vermiş olduğu sarı rengin konsantrasyonuna bağlı renk şiddetinin spektrofotometrede 425 nm dalga boyunda ölçülmesiyle saptanmıştır (APHA 2012). Nitrit Örnekteki nitrit iyonları ile sülfanilik asidin diazolanması sonucu oluşan diazo bileşiğinin alfa naftilamin ile verdiği kırmızı renk kolorimetrik olarak spektrofotometre yardımı ile 520 dalga boyunda okunmuştur (APHA 2012). Nitrat Örnekteki nitrat iyonları ile brucine arasındaki reaksiyon sonucu oluşan sarı renk kolorimetrik olarak spektrofotometre yardımı ile 420 dalga boyunda ölçülmüştür (APHA 2012). ph tayini Sediment gözenek sularının ph değerleri, ölçüm aralığı 0-14, hassasiyeti ise 0,01 olan laboratuvar tipi dijital ph metre ile ölçülmüştür. 3.3 İstatistik Analizler Elde edilen verilerin istatistik olarak değerlendirilmesinde Minitab ve MStat programları kullanılarak, örnekleme zamanları arası farkların tayininde ANOVAveTtestleri uygulamıştır (Kesici ve Kocabaş 2007). 22

33 4. ARAŞTIRMA BULGULARI Gökçekaya Baraj Gölü nde seçilen ağ kafeslerde gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliği yapan bir işletmede sediment ve sediment gözenek suyuna ilişkin bazı fiziko-kimyasal özellikler incelenmiştir. Araştırma amacı kapsamında, işletmenin üretim periyodu öncesi ve üretim periyodu sonrasındaki değişimin istatistik açıdan önem derecesinin belirlenmesi esas alınmıştır. 4.1 Gökçekaya Baraj Gölü nün Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerine İlişkin Bulgular Derinlik Araştırma periyodu boyunca su ve sediment örneklerinin alındığı istasyonun ortalama derinliği 110±3 m, Secchi derinliği ise 90±10 cm olarak saptanmıştır Su sıcaklığı Araştırma süresi boyunca en yüksek sıcaklık üretim periyodu sonunda nisan ayında (21,38±0,54ºC), en düşük sıcaklık değeri ise üretim öncesi eylül ayında (12,43±0,08ºC) ölçülmüştür Çözünmüş oksijen konsantrasyonu Araştırma süresi boyunca en yüksek çözünmüş oksijen derişimi üretim periyodu sonunda nisan ayında (18,13±0,17 mg/l), en düşük çözünmüş oksijen derişimi ise üretim öncesi eylül ayında (13,35±0,13 mg/l) ölçülmüştür Kalsiyum sertliği Yetiştiricilik periyodu öncesi ve sonrası dikkate alındığında, en yüksek değer nisan ayında (14,075±0,048 mg/l), endüşük değer ise eylül ayında (7,100±0.058 mg/l) ölçülmüştür. 23

34 4.1.5 Elektriksel iletkenlik Araştırma periyodunda, en yüksek elektriksel iletkenlik değeri eylül ayında (917±20,00 µmhos/cm), en düşük değer ise nisan ayında (699±40,00 µmhos/cm) saptanmıştır. 4.2 Sediment Örneklerine İlişkin Bulgular Gökçekaya Baraj Gölü nde seçilen işletmeden alınan sediment örneklerinde elde edilen ölçümler doğrultusunda istatistik analizi yapılmıştır. Yapılan T-testi analizi tekniğine göre her bir parametre için üretim periyodu öncesi ve üretim sonrası arasında interaksiyon olduğu tespit edilmiştir (Çizelge 4.1) Tekstür tayini Araştırmada, 20 gün süre ile havada kurutulan sediment örnekleri daha sonra havanda dövülerek elek sisteminden; 1 mm (kum), 0,63 μ (silt) ve 0,63 μ (kil) dan küçük parçalara elenmesiyle sedimentin tekstürel yapısı elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre; üretim öncesi değerler (Eylül) % 23,08 (kum), % 45,22 (silt), % 20,01 (kil) üretim sonu (Nisan) % 15,43 (kum), % 55,16 (silt), % 27,45 (kil) olarak elde edilmiştir Su içeriği tayini (%) Araştırma süresince yapılan ölçümlerde, istasyondan alınan sediment örneklerinde en yüksek ortalama değer eylül ayında (% 97,68±0,28), en düşük değer ise nisan ayında (% 96,38±0,41) saptanmıştır. Üretim periyodu öncesi ve üretim sonrası arasındaki fark istatistik olarak önemlidir (p<0,05) (Çizelge 4.1, Şekil 4.2). 24

35 4.2.3 Redoks potansiyeli ölçümleri Sediment örneklerinde, üretim periyodu öncesi ölçülen redoks potansiyeli ile üretim sonrası ölçülen redoks potansiyeli değerlerinin ortalamaları istatistik olarak önemli bulunmuştur (p<0,05). En yüksek değer üretim periyodu sonunda (Nisan) -170,00±4,08 mv olarak, en düşük değer üretime başlamadan önce (Eylül) -327,00±0,08 mv hesaplanmıştır (Çizelge 4.1, Şekil 4.2) Organik madde tayini (%) Araştırma süresi boyunca ölçümler baz alınarak yapılant-testi analizi sonucunda, üretim periyodu öncesi ve sonrasına ait organik madde (OM) değerleri arasındaki farklılık istatistik açıdan önemli bulunmamıştır (p>0.05) (Çizelge 4.1, Şekil 4.1). Sediment örneklerinde en yüksek ortalama değer Nisan ayında (% 0,146±0,002), en düşük değer ise Eylül ayında (% 0,144±0,004) saptanmıştır Toplam organik karbon (%) Araştırmada aynı derinlikten, üretim periyodu öncesi ve üretim sonrası alınan sediment örneklerinde en düşük organik karbon (TOC) değeri Eylül ayında (% 0,113±0,001), en yüksek değer Nisan ayında (% 0,134±0,001) saptanmıştır. Yapılan T-testi sonucuna göre ise, üretim öncesi ve üretim sonrası arasındaki farklılık istatistik olarak önemli bulunmuştur (p<0,05) (Çizelge 4.1, Şekil 4.1) Toplam azot (%) Toplam azot (TN) değerleri yapılan T-testi analizi sonucuna göre, üretim periyodu öncesi (Eylül) ve üretim sonrası (Nisan) karşılaştırıldığında aradaki fark istatistik olarak önemli bulunmamıştır (p>0.05) (Çizelge 4.1, Şekil 4.1). Üretim periyodu öncesinde 25

36 (Eylül) toplam azot değeri % 0,170±0,002 olarak, üretim periyodu sonunda (Nisan) ise % 0,170±0,001 olarak hesaplanmıştır Toplam fosfor (%) Üretim periyodu öncesi (Eylül) ölçülen toplam fosfor (TF) ile üretim sonrası (Nisan) ölçülen toplan fosfor (TF) ortalamaları arasındaki fark istatistik olarak önemli bulunmuştur (p<0,05). En yüksek TF değeri üretim periyodu sonrasında (% 0,091±0,02), en düşük TF değeri ise üretim periyodu öncesinde (% 0,088±0,005) ölçülmüştür (Çizelge 4.1, Şekil 4.1). Çizelge 4.1 Araştırma istasyonunun sediment örneklerinde üretim periyodu öncesi (Eylül) ve üretim sonrasına (Eylül) bağlı değişimler (N=4) Aylar Parametreler Eylül (Ort±SD) Nisan (Ort±SD) TP (%) ORT 0,088±0,005 a 0,091±0,002 b * EKD 0,088 0,091 EBD 0,090 0,092 TN(%) ORT 0,170±0,002 a 0,170±0,001 a ** EKD 0,167 0,169 EBD 0,173 0,171 TOC (%) ORT 0,113±0,001 a 0,134±0,001 b * EKD 0,110 0,137 EBD 0,114 0,132 OM (%) ORT 0,144±0,004 a 0,146±0,002 a ** EKD 0,138 0,140 EBD 0,159 0,151 Redox Potansiyeli (mv) ORT -170,00±4,08 b -327,00±0,08 a* EKD EBD % Su İçeriği ORT 97,68±0,28 b 96,38±0,41 a* EKD 97,00 95,37 EBD 98,23 97,37 * Her bir parametre için üretim periyodu öncesi (Eylül-2011) ve üretim sonrası (Nisan-2012) ortalamalar arasındaki fark istatistik olarak önemli bulunmuştur (p<0,05). * * Her bir parametre için üretim periyodu öncesi (Eylül-2011) ve üretim sonrası (Nisan-2012) ortalamalar arasındaki fark istatistik olarak önemli bulunmamıştır (p>0,05). 26

37 0,2 0,18 0,16 0,14 0,12 0,1 0,08 0,06 0,04 0,02 0 TP TN TOC OM Eylül Nisan Şekil 4.1 Araştırma istasyonunun sediment örneklerinde üretim periyodu öncesi (Eylül) ve üretim periyodu sonrası (Nisan) toplam fosfor, toplam azot, toplam organik karbon ve organik maddenin değişimi Eylül Nisan Redox potansiyeli % Su içeriği Şekil 4.2 Araştırma istasyonunun sediment örneklerinde üretim periyodu öncesi (Eylül) ve üretim periyodu sonrası (Nisan) redoks potansiyeli ve % su içeriğinin değişimi 4.3 Sediment Gözenek Suyuna İlişkin Bulgular Araştırmada elde edilen sediment gözenek suyu örneklerine uygulanan T-testine göre üretim periyodu öncesi (Eylül) ve üretim sonrası (Nisan) değerler arasında interaksiyon olduğu saptanmıştır. 27

38 4.3.1 ph Araştırma süresi sonundaki ölçümler baz alınarak yapılan T-testi analizi sonucunda, sediment gözenek suyu ph değerleri arasındaki farklılık istatistik olarak önemli değildir (p>0,05). En yüksek değer Nisan ayında (7,77±0,01) en düşük değer Eylül ayında (7,69±0,04) saptanmıştır (Çizelge 4.2, Şekil 4.3) Toplam filtre edilebilir ortofosfat (TFO) Araştırma, üretim periyodu öncesi ve üretim periyodu sonrası ölçümler baz alınarak yapılan T-testi analizi sonucunda, Eylül ve Nisan değerlerindeki değişime bağlı olarak toplam ortofosfat konsantrasyonları arasındaki farklılık istatistik olarak önemli bulunmuştur (p<0,05). En yüksek değer üretim sonrası Nisan ayında (7,75±1,18 µg/l), en düşük değer üretim öncesi Eylül ayında (2,52±0,14 µg/l) saptanmıştır (Çizelge 4.2, Şekil 4.3) Amonyak Araştırmada üretim periyodu öncesi ve üretim periyodu sonrası yapılan T-testi sonucunda amonyak değeri istatistik olarak önemli bulunmamıştır (p>0,05) (Çizelge 4.2, Şekil 4.3). En yüksek değer üretim sonrası nisan ayında (1,18±0,06 mg/l), en düşük değer üretim periyodu öncesi eylül ayında (1,13±0,09 mg/l) saptanmıştır (Çizelge 4.2, Şekil 4.3) Nitrit Araştırma periyodu boyunca sediment gözenek suyu örneklerinde nitrit konsantrasyonları, üretim öncesi ve üretim sonrası olarak karşılaştırıldığında aradaki fark istatistik olarak önemli bulunmuştur (p<0,05). En yüksek değer nisan ayında (12,75±0,22 µg/l), en düşük değer eylül ayında (8,83±0,23 µg/l) belirlenmiştir (Çizelge 4.2, Şekil 4.3). 28

AĞ KAFESLERDE BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SU

AĞ KAFESLERDE BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SU AĞ KAFESLERDE BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SU KALİTESİNE ETKİSİ Gelişmiş ülkelerde bir taraftan su ürünleri yetiştiriciliğinin sağladığı sosyo-ekonomik yararlar dikkate alınırken bir taraftan da çevrenin korunması

Detaylı

Akvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon

Akvaryum veya küçük havuzlarda amonyağın daha az zehirli olan nitrit ve nitrata dönüştürülmesi için gerekli olan bakteri populasyonunu (nitrifikasyon Azotlu bileşikler Ticari balık havuzlarında iyonize olmuş veya iyonize olmamış amonyağın konsantrasyonlarını azaltmak için pratik bir yöntem yoktur. Balık havuzlarında stoklama ve yemleme oranlarının azaltılması

Detaylı

İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ

İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ İÇ SU BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ Karada bir su ürünleri işletmesi kurulacaksa, su kaynağı olarak kaynak suyu, dere, ırmak, akarsu, göl, baraj suları veya yeraltı suları kullanılabilir. Yetiştiriciliğin

Detaylı

Su Ürünleri Yetiştiriciliğinden Kaynaklanan

Su Ürünleri Yetiştiriciliğinden Kaynaklanan Su Ürünleri Yetiştiriciliğinden Kaynaklanan Kirlenme Balık yetiştiriciliği yapılan ağ kafes işletmelerinden kaynaklanan atıklar, tüketilmeyen yemler ve boşaltım ürünlerinin oluşturduğu çözünmeyen ve çözünebilir

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ KESİKKÖPRÜ BARAJ GÖLÜ NDE KAFESLERDE GÖKKUŞAĞI ALABALIĞI (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SEDİMENT KALİTESİNE ETKİSİ

Detaylı

ÇEVRE OLÇUM VE ANALİZLERİ ON YETERLİK BELGESİ

ÇEVRE OLÇUM VE ANALİZLERİ ON YETERLİK BELGESİ C T.C. T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE OLÇUM VE ANALİZLERİ ON YETERLİK BELGESİ : ÖY-48/242/2013 Kapsam Düzenleme Tarihi : : Su, Atık Su, Deniz Suyu, Numune Alma : Adres : ALM Binası Zemin Kat

Detaylı

Çizelge 2.6. Farklı ph ve su sıcaklığı değerlerinde amonyak düzeyi (toplam amonyağın yüzdesi olarak) (Boyd 2008a)

Çizelge 2.6. Farklı ph ve su sıcaklığı değerlerinde amonyak düzeyi (toplam amonyağın yüzdesi olarak) (Boyd 2008a) - Azotlu bileşikler Su ürünleri yetiştiricilik sistemlerinde oksijen gereksinimi karşılandığı takdirde üretimi sınırlayan ikinci faktör azotlu bileşiklerin birikimidir. Ana azotlu bileşikler; azot gazı

Detaylı

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ SU KALİTE ÖZELLİKLERİ Su kirliliği Su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik

Detaylı

DENİZ BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ

DENİZ BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ DENİZ BALIKLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SU KALİTESİ Su ürünleri yetiştiriciliği açısından önemli su kalite özellikleri ve bu özelliklere ilişkin sınır (standart) değerler uzun yıllar süren araştırma ve deneyimler

Detaylı

Alabalık İşletmelerinin Çevreye Olan Etkileri ve Alınacak Önlemler

Alabalık İşletmelerinin Çevreye Olan Etkileri ve Alınacak Önlemler Alabalık İşletmelerinin Çevreye Olan Etkileri ve Alınacak Önlemler Doç Dr Memet VAROL İnönü Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, MALATYA GİRİŞ Artan nüfusla birlikte gıda ihtiyacının artması, teknolojik

Detaylı

İyi kalitedeki yem seçimi ve yönetimi, Yoğun yetiştiricilik yapılan karides havuzlarında mekanik havalandırma yapılması, Mümkün olabildiğince su

İyi kalitedeki yem seçimi ve yönetimi, Yoğun yetiştiricilik yapılan karides havuzlarında mekanik havalandırma yapılması, Mümkün olabildiğince su SU KALİTESİ YÖNETİMİ Su ürünleri yetiştiriciliğinde su kalitesi yönetimi; su kalite özelliklerinin yetiştiricilik açısından uygun sınır değerlerde tutulmasını ve temel su kalite değerlerinden olan sapmalarda

Detaylı

ÖZET Yüksek Lisans Tezi AĞ KAFESLERDE GÖKKUŞAĞI ALABALIĞI (Onchorhyncus mykiss Walbaum, 1792) YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ İÇİN BİR BİLGİSAYA

ÖZET Yüksek Lisans Tezi AĞ KAFESLERDE GÖKKUŞAĞI ALABALIĞI (Onchorhyncus mykiss Walbaum, 1792) YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ İÇİN BİR BİLGİSAYA ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ AĞ KAFESLERDE GÖKKUŞAĞI ALABALIĞI (Onchorhyncus mykiss Walbaum, 1792) YETİŞTİRİCİLİĞİNİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ İÇİN BİR BİLGİSAYAR PROGRAMININ

Detaylı

TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ

TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ Tekrar dolaşımlı (resirkülasyonlu) su ürünleri yetiştiricilik sistemleri, günümüzde özellikle doğal su kaynaklarının tükenmeye başlamasıyla

Detaylı

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü T.C. Belge No Kapsam : Y-01/170/2011 Düzenleme Tarihi : 06.07.2011 : Su, Atık Su, Deniz Suyu, Numune Alma, Emisyon, İmisyon, Gürültü Laboratuvar Adı : ARTEK Mühendislik Çevre Ölçüm ve Danışmanlık Hiz.

Detaylı

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi October26-28, 216, Malatya Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi ÖZET Murat Topal DSİ Genel Müdürlüğü, DSİ 9. Bölge Müdürlüğü, Elazığ, murattopal@dsi.gov.tr

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Akreditasyon No: Adresi :Güvercinlik Mah. Okul Sok. No 221/C Bodrum 48400 MUĞLA / TÜRKİYE Tel : 0252 374 54 77 Faks : 0252 374 54 78 E-Posta

Detaylı

15 Nisan 2015 ÇARŞAMBA. Resmî Gazete. Sayı : YÖNETMELİK. Orman ve Su İşleri Bakanlığından: YÜZEYSEL SU KALİTESİ YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİNDE

15 Nisan 2015 ÇARŞAMBA. Resmî Gazete. Sayı : YÖNETMELİK. Orman ve Su İşleri Bakanlığından: YÜZEYSEL SU KALİTESİ YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİNDE 15 Nisan 2015 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 29327 YÖNETMELİK Orman ve Su İşleri Bakanlığından: YÜZEYSEL SU KALİTESİ YÖNETİMİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE 1 30/11/2012 tarihli

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/7

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/7 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/7 (1, 2, 3,4) SU, ATIK SU ph Elektrometrik Metot SM 4500 H+ B Sıcaklık Laboratuvar ve Saha Metodu SM 2550 B İletkenlik Elektrokimyasal Metot SM 2510 B Renk Spektrofotometrik

Detaylı

ÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon. Ötrofikasyon

ÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon.   Ötrofikasyon ÇEV 219 Biyoçeşitlilik Ötrofikasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ötrofikasyon Eutrophication (Bataklıklaşma) kelimesi eski Yunancadaki eutrophos kelimesinden gelmektedir. Eutrophos:

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE 1 / 11

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE 1 / 11 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE 1 / 11 Titrimetrik Metot SM 4500 NH ₃ F SM 4500 NH ₃ C - Ön İşlem Distilasyon Metodu SM 4500 NH ₃ B Askıda Katı Madde (AKM) Gravimetrik Metot TS EN 872 Zehirlilik Deneyleri

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/6

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/6 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/6 SU, ATIK SU 1,2,3 ph Elektrometrik Metot SM 4500-H + B Bulanıklık Nefhelometrik Metot SM 2130 B İletkenlik Laboratuvar Metodu SM 2510-B Çözünmüş Oksijen/ Elektrometrik

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot adı Metot Numarası CO Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 12039

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot adı Metot Numarası CO Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 12039 Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/13 CO Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 12039 EMİSYON 1 O 2 Tayini Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 12039 CO 2 Tayini Elektrokimyasal

Detaylı

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRE BAŞKANLIĞI ISO 5667-4 Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları KİMYASAL İZLEME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

Detaylı

On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu

On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu Speaker: Ercan Basaran, Uwe Späth LAR Process Analysers AG 1 Genel İçerik 1. Giriş 2. Proses optimizasyonu 3. İki optimizasyon

Detaylı

Bir Balık Üretim Tesisi (Elazığ) ndeki Balık Havuzlarında Su Kalitesi ve Mevsimsel Değişimleri

Bir Balık Üretim Tesisi (Elazığ) ndeki Balık Havuzlarında Su Kalitesi ve Mevsimsel Değişimleri Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Der.. Science and Eng. J of Fırat Univ. 17 (4), 599-603, 2005 17 (4), 599-603, 2005 Bir Balık Üretim Tesisi (Elazığ) ndeki Balık Havuzlarında Su Kalitesi ve Mevsimsel Değişimleri

Detaylı

ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ

ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ ANKARA ATMOSFERİNDEKİ AEROSOLLERİN KİMYASAL KOMPOZİSYONLARININ BELİRLENMESİ İlke ÇELİK 1, Seda Aslan KILAVUZ 2, İpek İMAMOĞLU 1, Gürdal TUNCEL 1 1 : Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü

Detaylı

Şekil Su ürünleri yetiştiriciliği yapılan havuzlarda fosfor döngüsü (Boyd and Tucker 1998)

Şekil Su ürünleri yetiştiriciliği yapılan havuzlarda fosfor döngüsü (Boyd and Tucker 1998) - Fosfor Doğal sularda fosfor, inorganik ve organik fosfatlar (PO 4 ) halinde bulunur. Fosfor, canlı protoplazmanın yaklaşık % 2 sini oluşturduğundan yetersizliğinde, özellikle fotosentezle üretim yapan

Detaylı

İZNİK GÖLÜ SU KALİTESİNİN FİTOPLANKTON GRUPLARINA GÖRE BELİRLENMESİ

İZNİK GÖLÜ SU KALİTESİNİN FİTOPLANKTON GRUPLARINA GÖRE BELİRLENMESİ İZNİK GÖLÜ SU KALİTESİNİN FİTOPLANKTON GRUPLARINA GÖRE BELİRLENMESİ Ayça Oğuz, Reyhan Akçaalan & Meriç Albay İstanbul Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Ordu Cd., No: 200, Laleli-Fatih, İSTANBUL Suların

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ KESİKKÖPRÜ BARAJ GÖLÜ NDE AĞ KAFESLERDE GÖKKUŞAĞI ALABALIĞININ (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) PELET VE EKSTRUDE YEMLE BESİCİLİĞİNDEN KAYNAKLANAN

Detaylı

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Şükran DENİZ Uzman Kasım 2015 1 SUNUM İÇERİĞİ AMAÇ NUMUNE KABI NUMUNE ALMA CİHAZ TİPLERİ NUMUNE ALMA YERİ NUMUNELERİN KORUNMASI

Detaylı

23 Temmuz 2016 CUMARTESİ

23 Temmuz 2016 CUMARTESİ 23 Temmuz 2016 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 29779 YÖNETMELİK Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığından: TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ

Detaylı

LOGO. Doç. Dr. Esin SUZER. Prof. Dr. Aynur KONTAŞ. Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Deniz Kimyası Bölümü

LOGO. Doç. Dr. Esin SUZER. Prof. Dr. Aynur KONTAŞ. Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Deniz Kimyası Bölümü LOGO Doç. Dr. Esin SUZER Prof. Dr. Aynur KONTAŞ Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Deniz Kimyası Bölümü Deniz Kirliliği İnsan kaynaklı ya da doğal etkiler sonucu ortaya çıkan,

Detaylı

Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yavrularının İlk Dönemlerde Büyüme Performansı ve Ölüm Oranı Üzerine Tuzluluğun Etkisi

Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yavrularının İlk Dönemlerde Büyüme Performansı ve Ölüm Oranı Üzerine Tuzluluğun Etkisi Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss Walbaum, 1792) Yavrularının İlk Dönemlerde Büyüme Performansı ve Ölüm Oranı Üzerine Tuzluluğun Etkisi Halim İbrahim ERBAŞ Nadir BAŞÇINAR Mehmet KOCABAŞ Şebnem ATASARAL

Detaylı

ANALİZ LİSTESİ EKOSFER LABORATUVAR VE ARAŞTIRMA HİZMETLERİ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. SU ANALİZLERİ. Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS) Tayini

ANALİZ LİSTESİ EKOSFER LABORATUVAR VE ARAŞTIRMA HİZMETLERİ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. SU ANALİZLERİ. Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS) Tayini Kod : Yayın : 26.09.2014 Revizyon /: 00/00 Sayfa : 1/15 SU ANALİZLERİ 1 Su (*) (**) (T) ph Tayini Elektrometrik 2 Su (*) (**) (T) İletkenlik Tayini Laboratuvar 3 Su (T) Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS)

Detaylı

Beril ÖZDAL 1 Serap PULATSÜ 1

Beril ÖZDAL 1 Serap PULATSÜ 1 Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi 4 (1), 15-26 (2012) Ağ Kafeslerde Sürdürülebilir Balık Yetiştiriciliği için Bir Bilgisayar Yazılımının Kullanımı Using of the Computer Software for the Sustainable

Detaylı

ANALİZ LİSTESİ EKOSFER LABORATUVAR VE ARAŞTIRMA HİZMETLERİ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. SU ve ATIKSU ANALİZLERİ. Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS) Tayini

ANALİZ LİSTESİ EKOSFER LABORATUVAR VE ARAŞTIRMA HİZMETLERİ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. SU ve ATIKSU ANALİZLERİ. Toplam Çözünmüş Mineral Madde (TDS) Tayini Kod : Yayın : 26.09.2014 Revizyon /: 00/00 Sayfa : 1/9 SU ve ATIKSU ANALİZLERİ 1 Su, Atıksu (*) (**) (T) ph Elektrometrik 2 Su, Atıksu (*) (**) (T) İletkenlik Laboratuvar 3 Su, Atıksu (*) (**) (T) Toplam

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası EK LİSTE-1/10 SU, ATIK SU 1 ph Elektrokimyasal Metot SM 4500 H + B Bulanıklık Nefelometrik Metot SM 2130 B Çözünmüş Oksijen / Oksijen Doygunluğu Membran Elektrot Limunisanse SM 4500-O G ASTM D 888 İletkenlik

Detaylı

Ekosistem ve Özellikleri

Ekosistem ve Özellikleri Ekosistem ve Özellikleri Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ekosistem Belirli bir bölgede yaşayan ve birbirleriyle sürekli etkileşim halindeki canlılar (biyotik faktörler) ve cansız

Detaylı

Ülkemizde ve Diğer Ülkelerde Balık Çiftliklerinin Su Kalitesi Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi. Doç.Dr.Güzel YÜCEL GIER

Ülkemizde ve Diğer Ülkelerde Balık Çiftliklerinin Su Kalitesi Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi. Doç.Dr.Güzel YÜCEL GIER Ülkemizde ve Diğer Ülkelerde Balık Çiftliklerinin Su Kalitesi Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi Doç.Dr.Güzel YÜCEL GIER Ulusal Su ve Sağlık Kongresi. Antalya 26-30 Ekim 2015 Ton Ton Kültür Balıkçılığı

Detaylı

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ) TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak

Detaylı

Elazığ İlinde Bir Maden Sahasından Kaynaklanan Sızıntı Sularının Maden Çayına Etkisi: II. Diğer Parametreler

Elazığ İlinde Bir Maden Sahasından Kaynaklanan Sızıntı Sularının Maden Çayına Etkisi: II. Diğer Parametreler Karaelmas Science and Engineering Journal/Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi 2 (1): 15-21, 212 Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi Journal home page: www.fbd.karaelmas.edu.tr Araştırma Makalesi Elazığ

Detaylı

EĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ

EĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ EĞİRDİR GÖLÜ SU KALİTESİ Yrd. Doç. Dr. Şehnaz ŞENER Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Göl 482 km² yüzölçümü ile Türkiye nin 4. büyük gölü aynı zamanda 2.

Detaylı

LABORATUVAR ANALİZ VE FİYATLANDIRMA LİSTESİ

LABORATUVAR ANALİZ VE FİYATLANDIRMA LİSTESİ Belgesi KULLANMA SUYU VE YÜZEYSEL SU 2019 As, Sb, Se, Hg TL43.PS08 İşletme İçi Metot Hg EPA Method 245.2 Cd, Cr, Cu, Mo, Ni, Pb, Zn, Al, Fe, Sr, Mn, Sn, Bi, Co, Si, Ag, Ti, W, V, Zr, B TS EN 11885 Ba,

Detaylı

Çevre Biyolojisi

Çevre Biyolojisi Çevre Biyolojisi 115-02 Bölüm 03-02 Temel Ekolojik Kavramlar ve Süreçler Çağatay Tavşanoğlu 2017-2018 Güz Biyojeokimyasal döngüler ve madde geri kazanımı Ekosistem boyunca enerji akışı tek yönlü bir süreçtir

Detaylı

ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ

ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ Bölgemiz I. Kısım Atıksu Arıtma Tesisi (yatırım bedeli 15 milyon $) 1995 yılında, II. Kısım Atıksu Arıtma Tesisi ( yatırım bedeli 8 milyon

Detaylı

TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ

TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığından

Detaylı

TEBLĐĞ Çevre ve Orman Bakanlığından: KENTSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELĐĞĐ HASSAS VE AZ HASSAS SU ALANLARI TEBLĐĞĐ ĐKĐNCĐ BÖLÜM

TEBLĐĞ Çevre ve Orman Bakanlığından: KENTSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELĐĞĐ HASSAS VE AZ HASSAS SU ALANLARI TEBLĐĞĐ ĐKĐNCĐ BÖLÜM 27 Haziran 2009 CUMARTESĐ Resmî Gazete Sayı : 27271 TEBLĐĞ Çevre ve Orman Bakanlığından: KENTSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELĐĞĐ HASSAS VE AZ HASSAS SU ALANLARI TEBLĐĞĐ BĐRĐNCĐ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Yasal Dayanak

Detaylı

Karadeniz ve Kıyılarının Çevresel Özellikleri ve Sorunları T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DENİZ VE KIYI YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Didem UĞUR ÇEVRE ve ORMAN UZMANI Sunum

Detaylı

KAYSERİDEKİ İÇME SULARINDA NİTRAT VE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

KAYSERİDEKİ İÇME SULARINDA NİTRAT VE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ KAYSERİDEKİ İÇME SULARINDA NİTRAT VE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ NİTRİT 1 Serap ŞAHİN KOLSUZ 2 Canan GÖNÜLALAN Danışman: Yrd. Doç.Dr.Fatih DUMAN Yrd. Doç.Dr. İskender PARMAKSIZ ÖZET: Bu çalışma Kayseri deki

Detaylı

- Öğrenim Durumu: - Akademik Unvanlar: Yardımcı Doçentlik Tarihi : Doçentlik Tarihi : Profesörlük Tarihi :

- Öğrenim Durumu: - Akademik Unvanlar: Yardımcı Doçentlik Tarihi : Doçentlik Tarihi : Profesörlük Tarihi : - Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Su Ürünleri Ankara Üniversitesi 1985 Y. Lisans Su Ürünleri Ankara Üniversitesi 1988 Doktora Su Ürünleri Ankara Üniversitesi 1995 - Akademik Unvanlar:

Detaylı

DENİZLERDE BALIK ÇİFTLİKLERİNİN KURULAMAYACAĞI HASSAS ALAN NİTELİĞİNDEKİ KAPALI KOY VE KÖRFEZ ALANLARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ

DENİZLERDE BALIK ÇİFTLİKLERİNİN KURULAMAYACAĞI HASSAS ALAN NİTELİĞİNDEKİ KAPALI KOY VE KÖRFEZ ALANLARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ DENİZLERDE BALIK ÇİFTLİKLERİNİN KURULAMAYACAĞI HASSAS ALAN NİTELİĞİNDEKİ KAPALI KOY VE KÖRFEZ ALANLARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre

Detaylı

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları

Detaylı

MESKİ MERKEZ SU ANALİZ LABORATUVARI KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

MESKİ MERKEZ SU ANALİZ LABORATUVARI KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ 1 ph 2 Sıcaklık 3 İletkenlik Doküman SM 4500 H + B Elektrometrik Metod SM 2550 B Laboratuvar SM 2510 B Laboratuvar Revizyon Tarih/ 1 / 11 Atık Su 100 ml 30 Dakika 25 Var - Atık Su 100 ml 30 Dakika 25 -

Detaylı

BARAJ GÖLLERİNDE AĞ KAFESLERDE BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ Doç. Dr. Şükrü YILDIRIM. Ege Üniversitesi, Su ürünleri Fakültesi, Yetiştiricilik Bölümü LOGO

BARAJ GÖLLERİNDE AĞ KAFESLERDE BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ Doç. Dr. Şükrü YILDIRIM. Ege Üniversitesi, Su ürünleri Fakültesi, Yetiştiricilik Bölümü LOGO BARAJ GÖLLERİNDE AĞ KAFESLERDE BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ Doç. Dr. Şükrü YILDIRIM Ege Üniversitesi, Su ürünleri Fakültesi, Yetiştiricilik Bölümü İçerik 1 Üretim Sahasının Seçimi 2 Yetiştiricilik Yapılan Sistemler

Detaylı

Ötrifikasyon. Ötrifikasyonun Nedenleri

Ötrifikasyon. Ötrifikasyonun Nedenleri Ötrifikasyon Ötrifikasyon, göllerin olgunlaşma aşamalarında meydana gelen dogal bir olay. Genç göller düşük oranlarda besin içermekte dolayısıyla biyolojik aktivite az..oligotrofik göller Yaşlı göller,

Detaylı

Havza Amenajmanı Laboratuvarı

Havza Amenajmanı Laboratuvarı MÜDEK Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği Havza Amenajmanı Laboratuvarı Havza Amenajmanı Laboratuvarı 1971 yılında Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümünde kurulmuş

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Deney Laboratuvarı Adresi : Kazımiye Mah. Dadaloğlu Cad. No:32 /A Çorlu/Tekirdağ 59850 TEKİRDAĞ / TÜRKİYE Tel : 0 282 652 40 55 Faks : 0 282 652 04 56 E-Posta :

Detaylı

KESTEL DERESİ (BURDUR) SU KALİTESİNİN BELİRLENMESİ VE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

KESTEL DERESİ (BURDUR) SU KALİTESİNİN BELİRLENMESİ VE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ KESTEL DERESİ (BURDUR) SU KALİTESİNİN BELİRLENMESİ VE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Cafer BULUT 1, Ufuk AKÇİMEN 1, Kazım UYSAL 2, Şakir ÇINAR 1,Ramazan KÜÇÜKKARA 1, Soner SAVAŞER

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Deney Laboratuvarı Adresi : Yavuz Sultan Selim Cad. 118. Sokak No: 29 Dilovası 41455 KOCAELİ/TÜRKİYE Tel : 0 262 754 17 81 Faks : 0 262 754 19 84 E-Posta : EHSTurkey@sgs.com

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/9

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE-1/9 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/9 Düzenleme tarihi : 22.09.2011 Başlangıç tarihi : 22.09.2011 CO Tayini Elektrokimyasal hücre metodu TS ISO 12039 Emisyon (1),(2) CO 2 Tayini SO 2 Tayini NOx (NO+NO

Detaylı

TEZ ONAYI Hatice BİLGİN YILDIRIM tarafından hazırlanan Karada Kurulu Farklı Kapasitedeki Alabalık İşletmeleri (Muğla, Fethiye) Çıkış Suları Özellikler

TEZ ONAYI Hatice BİLGİN YILDIRIM tarafından hazırlanan Karada Kurulu Farklı Kapasitedeki Alabalık İşletmeleri (Muğla, Fethiye) Çıkış Suları Özellikler ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ KARADA KURULU FARKLI KAPASİTEDEKİ ALABALIK İŞLETMELERİ (MUĞLA, FETHİYE) ÇIKIŞ SULARI ÖZELLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Hatice BİLGİN YILDIRIM SU

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE 1 / 14

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZLERİ YETERLİK BELGESİ EK LİSTE 1 / 14 ÇED, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE 1 / 14 Metaller ( Alüminyum, Antimon, Arsenik, Bakır, Baryum, Berilyum, Bor, Civa, Çinko, Demir, Gümüş, Kadmiyum, Kalay, Kalsiyum, Kobalt, Krom, Kurşun, Lityum, Magnezyum,

Detaylı

HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN

HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN 1-1 YARDIMCI DERS KİTAPLARI VE KAYNAKLAR Kitap Adı Yazarı Yayınevi ve Yılı 1 Hidroloji Mehmetçik Bayazıt İTÜ Matbaası, 1995 2 Hidroloji Uygulamaları Mehmetçik Bayazıt Zekai

Detaylı

DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ *

DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * Investigation About Seasonal Pollution Drainage Channels, Asagi Seyhan Samples Şevki İSKENDEROĞLU Çevre Mühendisliği Anabilim

Detaylı

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM

Detaylı

Kabak Çekirdeği Kabuğu ve Pirolizinin Buğday ın Gelişimi ve Bitki Besin Elementi. İçeriklerine Etkisi EMRE CAN KAYA

Kabak Çekirdeği Kabuğu ve Pirolizinin Buğday ın Gelişimi ve Bitki Besin Elementi. İçeriklerine Etkisi EMRE CAN KAYA Kabak Çekirdeği Kabuğu ve Pirolizinin Buğday ın Gelişimi ve Bitki Besin Elementi EMRE CAN KAYA NAZLI ZEYNEP ARIÖZ AYŞENUR ŞAHIN ABDULLAH BARAN İçeriklerine Etkisi 1. GİRİŞ Tarımda kimyasal girdilerin azaltılması

Detaylı

1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com

1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Sosyoekonomik Etkiler Sağlık Etkileri 1. DOĞAL KAYNAKLAR ÜZERİNDEKİ

Detaylı

GÜLSER FİDANCI ZİRAAT MÜHENDİSİ UNIVERSITY OF STIRLING 28 ARALIK 2012-27 NİSAN 2013

GÜLSER FİDANCI ZİRAAT MÜHENDİSİ UNIVERSITY OF STIRLING 28 ARALIK 2012-27 NİSAN 2013 GÜLSER FİDANCI ZİRAAT MÜHENDİSİ UNIVERSITY OF STIRLING 28 ARALIK 2012-27 NİSAN 2013 Su Ürünleri İşletmeleri İçin Yer Seçimi: Su ürünleri yetiştiriciliğinde başarıya ulaşmak ve sürdürülebilirliği sağlamak

Detaylı

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ DERS NOTLARI GÖLLERĠN KĠRLĠLĠĞĠ. Dr. Orhan CERİT

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ DERS NOTLARI GÖLLERĠN KĠRLĠLĠĞĠ. Dr. Orhan CERİT ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ DERS NOTLARI GÖLLERĠN KĠRLĠLĠĞĠ Dr. Orhan CERİT Vers. 22.10.2008 Dünyanın yaklaģık 2/3 ü su ile kaplıdır. 1,4 milyar kilometreküp civarında hacim kaplayan bu suyun sadece yüzde

Detaylı

Almus Baraj Gölü (Tokat) nde Kafeslerde Gökkuşağı Alabalığı Yetiştiriciliğinin Sedimentten Fosfor Salınımına Etkisi

Almus Baraj Gölü (Tokat) nde Kafeslerde Gökkuşağı Alabalığı Yetiştiriciliğinin Sedimentten Fosfor Salınımına Etkisi Araştırma Makalesi / Research Article Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 7(2): 201-208, 2017 Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Iğdır University Journal

Detaylı

SAPACA DERESİ (ERZURUM, UZUNDERE) ÜZERİNDE KURULAN ALABALIK ÜRETİM ÇİFTLİKLERİNİN DERE SUYU VE ÇEVREYE ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

SAPACA DERESİ (ERZURUM, UZUNDERE) ÜZERİNDE KURULAN ALABALIK ÜRETİM ÇİFTLİKLERİNİN DERE SUYU VE ÇEVREYE ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA SAPACA DERESİ (ERZURUM, UZUNDERE) ÜZERİNDE KURULAN ALABALIK ÜRETİM ÇİFTLİKLERİNİN DERE SUYU VE ÇEVREYE ETKİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Özer AYIK 1 Muhammed ATAMANALP 1 Mahmut KOCAMAN 1 Bahar KOCAMAN 2,

Detaylı

ÇEVRE KORUMA SU KİRLİLİĞİ. Öğr.Gör.Halil YAMAK

ÇEVRE KORUMA SU KİRLİLİĞİ. Öğr.Gör.Halil YAMAK ÇEVRE KORUMA SU KİRLİLİĞİ Öğr.Gör.Halil YAMAK 1 Su Kirliliği Tabii sular, çözünmüş ve askı halinde bulunan yabancı maddeleri ihtiva ederler. Çoğunlukla, suyu kullanılabilir hale getirmek için bu maddeler

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/12) Deney Laboratuvarı Adresi : Yokuşbaşı Mah. Emin Anter Bulvarı No:43/B BODRUM 48400 MUĞLA / TÜRKİYE Tel : 0252 313 20 06 Faks : 0252 313 20 07 E-Posta : info@akademi-lab.com

Detaylı

DOĞU KARADENİZ VE BATI KARADENİZ ATMOSFERİ AEROSOLLERİ KİMYASAL KOMPOZİSYONUNUN KARŞILAŞTIRILMASI

DOĞU KARADENİZ VE BATI KARADENİZ ATMOSFERİ AEROSOLLERİ KİMYASAL KOMPOZİSYONUNUN KARŞILAŞTIRILMASI DOĞU KARADENİZ VE BATI KARADENİZ ATMOSFERİ AEROSOLLERİ KİMYASAL KOMPOZİSYONUNUN KARŞILAŞTIRILMASI İlker BALCILAR, Abdullah ZARARSIZ, Yakup KALAYCI, Güray DOĞAN, Gürdal TUNCEL SEMPOZYUMU 7-9 EKİM 2015 İZMİR

Detaylı

3.5. TARIM MAKİNALARI BÖLÜMÜ

3.5. TARIM MAKİNALARI BÖLÜMÜ 3.5. TARIM MAKİNALARI BÖLÜMÜ 3.5.1. TARIM MAKİNALARI ANABİLİM DALI Yürütücü Kuruluş (lar) : Çeşitli Tarımsal Ürünlerin Vakumla Kurutulmasında Kurutma Parametrelerinin Belirlenmesi İşbirliği Yapan Kuruluş

Detaylı

Normal derişimler için: PE- HD, PTFE Nitrik asit (ρ 1,42 g/ml) ile ph 1-2 olacak şekilde asitlendirilmelidir. Düşük derişimler için: PFA, FEP

Normal derişimler için: PE- HD, PTFE Nitrik asit (ρ 1,42 g/ml) ile ph 1-2 olacak şekilde asitlendirilmelidir. Düşük derişimler için: PFA, FEP Ek-1 Nnumunelerin Muhafazası İçin Uygun Olan Teknikler Yapılacak Tayin Kabın Tipi Muhafaza Tekniği En uzun Muhafaza Süresi Yüksek derişimde çözünmüş gaz içeren numuneler için, alındıkları yerde analiz

Detaylı

Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR

Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR AMAÇ Çorlu katı atık depolama sahası sızıntı sularının ön arıtma alternatifi olarak koagülasyon-flokülasyon yöntemi ile arıtılabilirliğinin değerlendirilmesi Arıtma alternatifleri

Detaylı

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00 ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ Sıra No: SULAMA SUYU ANALİZLERİ: 2014 FİYATI 1 ph 14,00 2 Elektriksel İletkenlik 14,00 3 Sodyum (Na)

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Deney Laboratuvarı Adresi : Karamehmet Mah. 11. sk. No:21/B/4 MENTEŞE 48000 MUĞLA/TÜRKİYE Tel : 0252 818 02 00 Faks : 0 E-Posta : ekosistemege@gmail.com Website

Detaylı

Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:

Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: 12 Ocak 2014 PAZAR Resmî Gazete Sayı : 28880 YÖNETMELİK Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: ALABALIK VE SAZAN TÜRÜ BALIKLARIN YAŞADIĞI SULARIN KORUNMASI VE İYİLEŞTİRİLMESİ

Detaylı

MESKİ MERKEZ SU ANALİZ LABORATUVARI KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

MESKİ MERKEZ SU ANALİZ LABORATUVARI KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ 1 ph 2 Sıcaklık 3 İletkenlik Doküman SM 4500 H + B Elektrometrik Metod SM 2550 B Laboratuvar SM 2510 B Laboratuvar 1 / 12 Atık Su 100 ml 30 Dakika 25 Var - Atık Su 100 ml 30 Dakika 25 - - Atık Su 100 ml

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Belge No Kapsam T.C. : Y-59/309/2017 Düzenleme Tarihi : 04.12.2017 : Emisyon, İmisyon, Atık Su, SEÖS,, Deniz Suyu, Su Laboratuvar Adı Adres : 2M LABORATUVAR HİZMETLERİ SANAYİ TİCARET LİMİTED : KAZIMİYE

Detaylı

Ölçüm/Analiz Kapsamı Parametre Metot Metodun Adı

Ölçüm/Analiz Kapsamı Parametre Metot Metodun Adı Çevre Mevzuatı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği (devamı var) Her tür kapsam Gürültü Gürültü Kömür Çevre Mevzuatında

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/9) Deney Laboratuvarı Adresi : Toros Mah. 78178 Sok.No:3/A Aygen Hanım Apt. Altı Çukurova ADANA / TÜRKİYE Tel : 0 322 457 88 67 Faks : 0 322 457 88 28 E-Posta : artek@artekcevre.com.tr

Detaylı

EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER

EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİK BİRİMLER *Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. Ekolojik birimlerin küçükten büyüye doğru sıralaması: Ekoloji

Detaylı

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523

ÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523 Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/8 ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523 SU, ATIK SU 1,2 İletkenlik Elektrot Metodu TS 9748 EN 27888 Sıcaklık Laboratuvar ve Saha Metodu SM

Detaylı

Araştırma Makalesi / Research Article

Araştırma Makalesi / Research Article BEÜ Fen Bilimleri Dergisi BEU Journal of Science 3(1), 53-64, 2014 3(1), 53-64, 2014 Araştırma Makalesi / Research Article Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi Çıkış Sularının Kehli Deresi Su Kalitesi Üzerine

Detaylı

HACH LANGE. Evsel Atık Su Arıtma Tesisine Giriş Öncesi Endüstriyel Deşarjların İzlenmesi İSKİ Örneği HACH LANGE TÜRKİYE OFİSİ

HACH LANGE. Evsel Atık Su Arıtma Tesisine Giriş Öncesi Endüstriyel Deşarjların İzlenmesi İSKİ Örneği HACH LANGE TÜRKİYE OFİSİ HACH LANGE Evsel Atık Su Arıtma Tesisine Giriş Öncesi Endüstriyel Deşarjların İzlenmesi İSKİ Örneği HACH LANGE TÜRKİYE OFİSİ Metin BARAN Proje Müdürü 24 Eylül 2014 Hach Lange Dünya üzerinde birçok noktada

Detaylı

Marmara Kıyıları Hassas Alan Yönetimi

Marmara Kıyıları Hassas Alan Yönetimi Marmara Kıyıları Hassas Alan Yönetimi Huri EYÜBOĞLU Şub. Müd. huri.eyuboglu@csb.gov.tr İSTANBUL SUNUM İÇERİĞİ SINHA PROJESİ Türkiye Kıyılarında Kentsel Atıksu Yönetimi: Sıcak Nokta ve Hassas Alanların

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1305-631X Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (1) 43-50 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Kısa Makale Yılmaz İÇAĞA 1, Yalçın BOSTANOĞLU 2, Erhan KAHRAMAN 1 1 Afyon Kocatepe

Detaylı

LABORATUVAR ANALİZ VE FİYATLANDIRMA LİSTESİ

LABORATUVAR ANALİZ VE FİYATLANDIRMA LİSTESİ LABORATUVAR VE FİYATLANDIRMA LİSTESİ LS01.PS0804/0118 Yeterlilik Belge No Y34/227/2012 Belgesi 2018 As, Sb, Se TL43.PS08 İşletme İçi Metot Hg EPA Method 245.2 ICPOES Spektrofotometrik Metot Cd, Cr, Cu,

Detaylı

Atatürk Baraj Gölünde Alabalýk Üretiminin Oluþturduðu Kirlilik Yükünün Araþtýrýlmasý

Atatürk Baraj Gölünde Alabalýk Üretiminin Oluþturduðu Kirlilik Yükünün Araþtýrýlmasý Atatürk Baraj Gölünde Alabalýk Üretiminin Oluþturduðu Kirlilik Yükünün Araþtýrýlmasý 13, 53, 1-9 2004 Ayþe Dilek SINANMIÞ ATASOY, Suat ÞENEÞ Harran Üniversitesi, Müh. Fak., Çevre Müh.Bölümü, Osmanbey Kampusü,

Detaylı

AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI

AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI AKARSULARDA KİRLENME KONTROLÜ İÇİN BİR DİNAMİK BENZETİM YAZILIMI *Mehmet YÜCEER, **Erdal KARADURMUŞ, *Rıdvan BERBER *Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Tandoğan - 06100

Detaylı

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar

Detaylı

SUMAE YUNUS Araştırma Bülteni, 4:3, Eylül 2004

SUMAE YUNUS Araştırma Bülteni, 4:3, Eylül 2004 HABERLER HABERLER Tarımsal Üretimi Geliştirme Genel Müdürlüğünün isteği üzerine Ordu İli Perşembe İlçesinde bulunan ağ kafeslerde alabalık ve levrek yetiştiren tesislerin sorunlarının giderilmesi amacıyla

Detaylı

BORÇKA BARAJ GÖLÜ (ARTVİN ) SU KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI

BORÇKA BARAJ GÖLÜ (ARTVİN ) SU KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI 1 BORÇKA BARAJ GÖLÜ (ARTVİN ) SU KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI Hasan ERYILMAZ 1, Şükrü İsmail İPEK 2, * Beste YALÇIN ÇELİK 1 1 Artvin Çoruh Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Artvin,

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Belge No Kapsam T.C. ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü : Y-41/278/2016 Düzenleme Tarihi : 20.06.2016 Laboratuvar Adı Adres : Su, Atık Su, Deniz Suyu, Numune Alma, Emisyon, İmisyon : : AKARE ÇEVRE LABORATUVARI

Detaylı

Plankton ve sucul bitki yönetimi

Plankton ve sucul bitki yönetimi Plankton ve sucul bitki yönetimi Su ürünleri yetiştiriciliği yapılan havuzların gübrelenmesinin amacı, fitoplankton verimliliğini ve dolayısıyla su ürünleri üretim miktarını artırmaktır. Fitoplankton verimliliği

Detaylı