İZOLE SİNYALİZE KAVŞAKLARDAKİ ORTALAMA TAŞIT GECİKMELERİNİN YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İZOLE SİNYALİZE KAVŞAKLARDAKİ ORTALAMA TAŞIT GECİKMELERİNİN YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ"

Transkript

1 İZOLE SİNYALİZE KAVŞAKLARDAKİ ORTALAMA TAŞIT GECİKMELERİNİN YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ Y.Şazi MURAT 1, Özgür BAŞKAN 2 SUMMARY In this study, the feedforward Artificial Neural Network (ANN) model is used to estimate average delay in isolated signalized intersections. In the scope of the study, delay times of vehicles in isolated signalized intersections are observed, the effective parameters are determined and a model estimating the average vehicle delays by using ANN according to these parameters is developed. The model parameters are obtained by making field studies. Part of the data are used for ANN model development, and the rest are used for model testing. The estimations of the model are also compared with the observations and encouraging results are obtained, and the average relative error is obtained as %12 from these comparisons. ÖZET Bu çalõşmada, izole sinyalize kavşaklardaki ortalama gecikmeyi tahmin edebilmek için ileri beslemeli Yapay Sinir Ağlarõ (YSA) kullanõlmõştõr. Çalõşma kapsamõnda, izole sinyalize kavşaklarda taşõtlarõn gecikme süreleri gözlenmiş, etken parametreler belirlenmiş ve bu parametrelere bağlõ olarak YSA ile ortalama taşõt gecikmelerini tahmin eden bir model geliştirilmiştir. Model için arazi çalõşmalarõ yapõlarak ilgili veriler toplanmõştõr. Ölçülen veri gruplarõnõn bir kõsmõ ağõ eğitmek amacõyla, kalan diğer kõsmõ ise YSA modelini test etmek için kullanõlmõştõr. YSA model sonuçlarõ ile gözlem gecikme değerleri karşõlaştõrõlmõş ve ortalama %12 düzeyinde hata değeri elde edilmiştir. 1.GİRİŞ İnsan hayatõnõ günlük yaşamda etkileyen en önemli faktörlerden biri ulaşõm sorunlarõdõr. Gittikçe artan şehirleşme ile birlikte ortaya çõkan trafik sõkõşõklõğõnõ ve ulaşõmda karşõlaşõlan karmaşõk problemleri çözebilmek için optimum ölçülerde bir ulaşõm planlamasõ yapabilmek zor mühendislik problemlerinden biri haline gelmiştir. Kavşaklarda meydana gelen taşõt gecikmeleri tüm trafik sistemini etkiler. Gecikme sürelerinin fazla olmasõ, doğal olarak sürücülerin güzergah (rota) seçiminde ve trafiğin yol ağõ üzerindeki dağõlõmõnda esas rolü oynarlar. 1 Yrd.Doç. Dr., Paü, Müh. Fak., İnş. Müh. Böl., Denizli, Türkiye e-posta: ysmurat@pamukkale.edu.tr 2 Araş.Gör., Paü, Müh. Fak., İnş. Müh. Böl., Denizli, Türkiye e-posta: obaskan@pamukkale.edu.tr 214

2 İzole sinyalize kavşaklardaki trafik akõmlarõna en uygun sinyal sürelerinin verilmesi, kavşaktaki taşõt gecikmelerinin gerçeğe yakõn bir şekilde tahmin edilmesine dayanõr. Bu kavşak kapasitesinin tam olarak kullanõlabilmesini ve toplam gecikmenin minimuma indirilmesini sağlar. Gecikme tahmini özellikle sinyal tasarõmõnda ve trafik yönetiminde oldukça önemlidir. Bu tahmin doğrultusunda kavşak denetimi değiştirilebilmekte, daha etkin ve verimli hale getirilebilmektedir. Ayrõca, gerektiği durumlarda, kavşağõn denetim sistemi tamamen değiştirilebilmektedir (örneğin izole sistemin koordine hale dönüştürülmesi). Sinyalize kavşaklardaki gecikme konusu, çok boyutlu ve doğrusal olarak kolayca tanõmlanamayacak bir niteliğe sahiptir. Taşõtlarõn hareket kabiliyetleri, sürücü davranõş ve psikolojisi, grup veya dağõnõk hareket durumu, trafik hacmi, şerit genişliği, trafik kompozisyonu, kavşak yakõnõnda toplu taşõm durağõ olup olmamasõ, yol içi durma ve park etme, sinyal süreleri (devre, yeşil, kõrmõzõ), kuyruk oluşumu ve hava durumu gibi pek çok parametre gecikmeyi etkilemektedir. Bu parametrelerin bir kõsmõ birbiriyle ilişkili, bir kõsmõ ise tamamen bağõmsõzdõr. Dolayõsõ ile çok detaylõ bir analiz gerektirmektedir. Literatürdeki gecikme hesaplamalarõ için kullanõlan analitik formüller, gecikmenin doğrusal olmayan yapõsõnõ tam olarak formülize edemedikleri için, özellikle doygun üstü durumdaki gecikme tahmininde çoğu zaman yetersiz kalmaktadõrlar. Tüm bunlarõn yanõnda gecikmeyi arazi çalõşmalarõ ile ölçmek de kolay değildir. Ancak elektronik sayaçlar ile detaylõ ve gerçeği tam olarak yansõtabilen ölçümler yapõlabilmektedir. Fakat bu yöntem ise oldukça pahalõdõr ve dünyadaki tüm ülkelere ve kentlere hitap etmemektedir. Dolayõsõyla, gecikme değerini gerçeğe yakõn belirlemek güç ve maliyetli bir iştir. Bu çalõşmanõn amacõ, izole sinyalize kavşaklardaki ortalama taşõt gecikmelerinin YSA ile modellenmesidir. Bu çalõşma ile özellikle doygun üstü durumlarda, analitik modellere göre, gözlemlere dayanan gerçek gecikme değerlerini, YSA ile daha yakõn tahmin eden bir model geliştirmek amaçlanmõştõr. Gecikmeyi etkileyen parametrelerin doğrusal olmayan bir yapõya sahip olmasõndan dolayõ gecikme tahmininde YSA kullanõlmõştõr. İlk önce veri setlerinin çõktõ değerleri (ortalama gecikme), kullanõlan aktivasyon fonksiyonunun özelliğinden dolayõ (0-1) arasõnda normalize edilmiştir. Veri setlerinin hazõrlanmasõndan sonra ağ eğitilmiş, eğitim sõrasõnda 84 adet veri kullanõlmõş, en uygun sonucu bulana kadar ağõn mimarisi, gizli tabaka sayõsõ, nöron sayõsõ ve iterasyon sayõsõ deneme yanõlma yolu ile bulunmuştur. Uzun denemeler sonucunda, ağ mimarisi olarak ileri beslemeli ağ yapõsõ seçilmiş, tek gizli katman ve bu katmanda 16 nöron kullanõlmõş ve 5000 iterasyon sonucunda ağõn eğitimi tamamlanmõştõr. Eğitim işleminden sonra test işlemine geçilmiş ve daha önceden eğitimde kullanõlmayan 14 adet veri ağõn testi için kullanõlmõştõr. Test işleminin sonunda, gözlem gecikme değerleri ile YSA ortalama taşõt gecikmeleri model sonuçlarõ arasõndaki mutlak hata 0,12 olarak bulunmuştur. Bu çalõşma beş bölümden oluşmaktadõr. Gelecek (ikinci) bölümde gecikmenin tanõmõ ve mevcut yaklaşõmlar, üçüncü bölümde YSA, dördüncü bölümde gecikmenin YSA ile modellenmesi, ve son bölümde de sonuçlar ve öneriler yer almaktadõr. 2. GECİKME TAHMİNİNDE KULLANILAN MEVCUT YAKLAŞIMLAR Bir taşõt için gecikme, kavşağa yaklaşõrken beklemeden yaptõğõ seyir süresi ile bekleyerek yaptõğõ seyir süreleri arasõndaki fark olarak ifade edilmektedir. Bu ifade, 215

3 taşõtõn hõzlanmasõ ve yavaşlamasõ sõrasõndaki gecikmesini içermektedir. Gecikme hesabõ için, Webster, Avustralya (Akçelik) ve HCM yöntemleri geliştirilmiş ve yaygõn olarak kullanõlmõştõr Avustralya (Akçelik) Yöntemi ile Gecikme Hesabõ Bu yönteme göre bir akõmdaki araçlarõn ortalama gecikmesini bulabilmek için öncelikle bu akõmõn oluşturduğu kuyruk uzunluğunun hesaplanmasõ gerekmektedir. Kuyruk uzunluğu değeri denklem (1) yardõmõyla hesaplanmaktadõr. QTf = 4 ( x x ) z + z + QTf 0 N0 Eğer X o >X ise N o değeri 0 olmaktadõr. Denklem (1) de kullanõlan notasyonlar şu anlamlarõ ifade etmektedir: N o = Araç cinsinden ortalama kuyruk uzunluğu (birden fazla şerit varsa, tüm şeritlerdeki araç sayõsõ toplamõ), Q = Araç/saat cinsinden kapasite, T f = Akõm süresi, yani saat cinsinden zaman, q değerinin elde edildiği süre, QT f = T f süresi boyunca geçebilecek maksimum araç sayõsõ, X = q/q doygunluk derecesi, Z = x-l, = Kuyruğun yaklaşõk olarak 0 olduğu en büyük doygunluk derecesi, x o x 0 = sg / 600 bağõntõsõyla hesaplanõr. Bu bağõntõda; (1) (2) s g = Araç/saniye cinsinden doygun akõmõ, = Etkin yeşil süreyi ifade etmektedir. Toplam gecikme değeri aşağõdaki denklemle ifade edilir: ( 1 u) qc = 2(1 y) + N x D 0 2 (3) Burada; D = Toplam gecikme, qc = Her devrede gelen ortalama araç sayõsõ (q= Araç/saniye biriminden akõm), c = Saniye biriminden devre süresi, u = Yeşil zaman oranõ (=g/c), y = Akõm oranõ (=q/s). Ayrõca her araç sayõsõ için ortalama gecikme ise; d=d/q (4) şeklinde hesaplanmaktadõr. (4) denkleminde kullanõlan D toplam gecikmeyi, q ise araç/saniye cinsinden akõmõ ifade etmektedir [1]. 216

4 2.2. İngiliz (Webster) Yöntemi ile Gecikme Hesabõ Sinyal kontrollü bir kavşaktaki yaklaşõm kolundan geçen trafik miktarõ, trafik tarafõndan kullanõlabilen yeşil zamana ve yeşil periyot esnasõnda duruş hattõndan geçen maksimum taşõt oranõna bağlõ olmaktadõr. Genel yaklaşõm olarak, İngiliz Yöntemi nin Avustralya Yöntemiyle birçok benzer yönü görülmektedir. Önceden ayarlõ bir sinyalizasyon sisteminde gecikme hesaplarõnõ yapmak için çeşitli akõmlar, doygun akõmlar ve sinyal düzenlemeleri göz önüne alõnmõş ve sonuç olarak herhangi bir tekil yaklaşõm kolundaki ortalama gecikme için şu formül elde edilmiştir. C = + 0,65( C / q ) x 2(1 λx) 2q(1 x) 2 2 ( 1 λ) x 2 1/ λ d (5) Bu formülde; d λ x C q = Her koldaki her bir taşõt için ortalama gecikmeyi, = Etkin yeşilin devre süresine oranõ, = Doygunluk derecesini ifade etmektedir, = Devre Süresi (sn), = Her bir koldaki akõm (ta/sa). Doygunluk derecesi akõmõn maksimum mümkün akõma oranõdõr ve ifade edilir. Denklemin son kõsmõ gecikmenin %5 i ile %15 i arasõnda bir değeri ifade etmektedir.[2] x q λs = ile 2.3. Doherty Gecikme Formülü Doherty (1977), sinyalize kavşaklardaki taşõtlarõn ortalama gecikmesini hesaplamak amacõyla Denklem (6) da verilen gecikme formülünü geliştirmiştir. N M D( x, t) = A+ 4Q M = 2C + tq(1 x) N = + 2 1/'2 ( M 8CQtx) Burada; t = Taşõt geliş süresi (sn), x = Doygunluk derecesi, C = Taşõt geliş ve servis zamanõna bağlõ bir sabit, Q = Yaklaşõm kolu kapasitesi(λ.s), A = Çok düşük akõmlarda taşõt başõna ortalama gecikmeyi temsil eden bir sabit, c = Devre süresi (sn), λ = Etkin yeşilin devre süresine oranõ (sn). 2 A = c / 2(1 λ) (9) (6) (7) (8) 217

5 Doherty nin geliştirdiği gecikme formülü, ilk kuyruk uzunluğu (0) alõnmak şartõyla, x doygunluk derecesi ve t zamanõnda gelen taşõtlarõn ortalama gecikmesini verir [3] Highway Capacity Manual (HCM-2000) Gecikme Formülü HCM (2000) e göre bir şeritteki ortalama gecikme aşağõdaki formülle ifade edilir; d = d ( + d + d 1 PF ) 2 3 Burada; d = Taşõt başõna kontrol gecikmesi(sn/ta), d 1 = Üniform varõşlar kabulüyle üniform kontrol gecikmesi(sn/ta), PF = Üniform gecikme dizisi düzeltme faktörü (sinyal süreci etkilerini açõklamak için), d 2 = Rastgele varõşlarõn ve doygun akõmdaki kuyruklarõn etkisini açõklamak için eklenik gecikme. Burada gecikme bileşeni analiz periyodunun başlangõcõnda, şerit grubu için başlangõç kuyruk durumunun olmadõğõnõ farz eder, d 3 = Analiz süresi başlangõcõndaki başlangõç kuyruğundan dolayõ tüm araçlara etkiyen gecikme değeri Sinyal Koordine Düzeltme Faktörü (Progression Factor) İyi bir koordine sinyal sistemi, yeşilde gelen araçlarõn sayõsõnõ arttõrmaktadõr. Sinyal koordine düzeltme faktörü, yarõ etkileşimli kontrol sistemlerinde, etkileşimsiz şerit gruplarõ ile sabit zaman kontrollü tüm koordine şerit gruplarõna uygulanmaktadõr. Etkileşimli şerit gruplarõ için koordine kontrolün sağlandõğõ durumlarda da, bu şerit gruplarõna Progression Factor (PF) uygulanabilir. PF in değeri; (1 P) f PF = g 1 c PA şeklinde ifade edilir ve burada; P = Yeşilde gelen araçlarõn oranõ, g/c = Yeşil sinyal süresinin devre süresine oranõ, f PA = Yeşil süre sõrasõnda gelen araçlar için tamamlayõcõ düzeltme katsayõsõ. Üniform Gecikme: Denklem (12) deki gecikme tahmin ifadesi, üniform gelişler, stabil akõm ve başlangõçta kuyruk olmamasõ durumu içindir. Webster õn gecikme formülünün birinci terimine dayanõr ve üniform varõşlarõn olduğu ideal durum için gecikmenin bulunuşunu ifade eder. g 2 0,5c(1 ) d1 = c g 1 [min(1, x) ] c Burada; d 1 c = Üniform gelişler kabulüyle üniform kontrol gecikmesi (sn), = Devre süresi (sn), (10) (11) (12) 218

6 g = Şerit gruplarõ için verimli yeşil süre (sn), x = Şerit için doygunluk oranõ, Eklenik gecikme: Denklem (13) de verilen formül ile üniform olmayan gelişlerle rastgele gecikmelere bağlõ eklenik gecikmeler ve doygun akõm gecikmeleri tahmin edilir. Bu denklemde, analiz periyodunun başlangõcõnda kuyruk oluşumuna sebep olacak beklenmedik bir talebin olmadõğõ kabul edilir. Eğer başlangõç kuyruğu yok ise d 3 değeri de 0 alõnõr. Aksi takdirde d 3 ün hesaplanmasõ için HCM (2000) nin Ek F kõsmõndan yaralanõlabilir. 2 8klx d 2 = 900T[( x 1) + ( x 1) + ] ct Burada; d 2 = Rastgele gelişlerin etkisini açõklamak için eklenik gecikme. Bu gecikme bileşeni analiz periyodunun başlangõcõnda şeritte başlangõç kuyruk durumunun olmadõğõnõ farz eder, T = Analiz periyodu süresi, k = Eklenik gecikme faktörü, l = Ölçüm düzeltme faktörü, c = Şerit grubu kapasitesi(ta/sa), X = Doygunluk derecesi. Eklenik Gecikme Kalibrasyon Faktörü: Denklem (13) e dahil edilmiş olan kalibrasyon katsayõsõ (k) kontrol tipinin gecikmeye etkisini ifade eder. Sabit zamanlõ sinyalizasyon sistemlerinde k=0,5 alõnõr. Ölçüm Düzeltme Faktörü: İzole kavşaklarõn sinyal analizinde ölçüm düzeltme faktörü I=1 olarak alõnmaktadõr [4]. (13) 3. YAPAY SİNİR AĞLARI(YSA) İnsan beyni bilinen en gizemli ve karmaşõk hesaplayõcõdõr. YSA, insan beyninin işleyişini taklit ederek modellemede kullanõlan yeni bir yaklaşõmdõr. Tüm YSA yapõlarõnõn esin kaynağõ biyolojik sinir ağlarõnõn işleyiş yöntemidir. YSA basit bir anlatõmla birçok basit işlemci elemandan oluşan yapõlardõr. Bu elemanlar farklõ formlarda ifade edilebilen nümerik verileri taşõyan bağlantõlar ve ağõrlõklar ile birbirlerine bağlõdõrlar. YSA daki gelişmelerin ana kaynağõ, insan beyninin rutin olarak gerçekleştirdiği karmaşõk hesaplarõ yapabilen yapay sistemlerin yapõlabileceği ümididir YSA nõn çok farklõ problemlerin çözümünde kolaylõkla kullanõlabileceğinin anlaşõlmasõyla konuya olan ilgi artmõş ve çok farklõ alanlarda çalõşmalar yapõlmõştõr. Genel olarak matematiksel modelleri oluşturulamayan veya çok zor tanõmlanabilen problemlerin çözümü için kullanõlõr. YSA kavramõnõ çekici kõlan özellikler aşağõda sõralanmõştõr: 1. Birinci özellik, sistemin paralelliği ve toplamsal işlevin yapõsal olarak dağõlmõşlõğõdõr. Başka bir deyişle, bir çok nöron eşzamanlõ olarak çalõşõr ve karmaşõk bir işlev çok sayõda küçük nöron aktivitesinin bir araya gelmesinden oluşur. Bu da, zaman içerisinde herhangi bir nöronun işlev dõşõ kalmasõ durumunda ağ başarõmõnõn dikkate değer ölçüde etkilenmeyeceği anlamõna gelir. 219

7 2. İkinci özellik ise, genelleme yeteneğidir. Başka bir deyişle ağ yapõsõnõn, eğitim esnasõnda kullanõlan nümerik bilgilerden eşleştirmeyi betimleyen kaba özellikleri çõkarsamasõ ve böylelikle eğitim sõrasõnda kullanõlmayan girdiler için de anlamlõ yanõtlar üretebilmesidir. 3. Bir başka özellik ise, ağ fonksiyonunun doğrusal olmayõşõdõr. Yapõ üzerinde dağõlmõş belli tipteki doğrusal olmayan alt birimler özellikle, istenen eşleştirmenin denetim yada tanõmlama işlemlerinde olduğu gibi doğrusal olmamasõ durumunda işlevin doğru biçimde yerine getirilebilmesini matematiksel olarak olasõ kõlar. Burada işlevin doğru biçimde gerçekleştirilebilmesi için yapõsal bir esneklik gerekliliği vurgulanmalõdõr. Yani ağ parametreleri, başarõmõ arttõracak yada maliyeti azaltacak şekilde değiştirilebilmelidir [5]. 4. YSA İLE ORTALAMA TAŞIT GECİKMELERİ TAHMİN MODELİ 4.1. YSA Model Parametreleri YSA, insanlar gibi örnekler ile eğitildikleri için eğitim sõrasõnda yeterli ve geniş bir veri setinin kullanõlmasõ ile çok iyi sonuçlar elde edilebilmektedir. YSA nõn eğitilmesinde girdi parametreleri olarak devre süresi, kõrmõzõ sinyal süresi ve trafik hacmi; çõkõş parametresi olarak da taşõt başõna ortalama gecikme kullanõlmõştõr. Trafik hacmi, gecikme hesaplarõnda çeşitli biçimlerde (doygunluk derecesi gibi) ele alõnan başlõca parametrelerdendir. Devre süresi ise, literatürdeki bütün gecikme formülasyonlarõnda kullanõlan ana faktörlerden biridir. Kõrmõzõ süre de, taşõtlarõn toplam gecikmesini oluşturan etkenlerden biri olan durma gecikmesini temsil eden bir parametredir. Ağda kullanõlan bu parametreler Şekil 1 de gösterilmiştir. Trafik Hacmi Devre Süresi Ortalama Gecikme Kõrmõzõ Süre Gizli Katman Şekil 1: Model Parametreleri 4.2 Model Arazi Çalõşmalarõ Model çalõşmasõ için gerekli olan gözlem gecikme değerleri İzmir ili Çankaya kavşağõ, Denizli deki izole olarak tesis edilmiş çeşitli kavşaklarda yapõlan gecikme etüdleri ve Gökdağ (1996) dan sağlanmõştõr. Gözlemler sabah ( ), öğle ( ) ve akşam ( ) olmak üzere zirve saatlerde yapõlmõştõr. Gözlem süresi boyunca (1 saat) her bir kavşak kolunda kõrmõzõ, sarõ ve yeşil süreler ölçülerek gözlem föyüne yazõlmõştõr. Gecikme değerleri gözlenirken kavşak kolunda oluşan kuyruk uzunluğuna göre ve bu uzunluğun dõşõnda 220

8 kalmak üzere bir nokta seçilmiş ve taşõtõn bu noktadan geçiş zamanõ ile kavşağõ terk edişi arasõnda geçen zaman o taşõtõn gecikmesi olarak gözlem föyüne yazõlmõştõr. Ayrõca gözlem süresi boyunca (1 saat) kavşaktan geçen toplam araç sayõsõ gözlenmiş ve ortalama gecikme değeri, gözlem süresi boyunca geçen taşõtlarõn toplam gecikmelerinin toplam taşõt sayõsõna bölünmesiyle bulunmuş ve föye yazõlmõştõr Model Yapõsõ Ortalama taşõt gecikmelerinin tahmini için kullanõlan örnek eğitim verileri Tablo 1 de verilmiştir. Model oluşturulurken en uygun sonucu elde etmek için ağõrlõklar, gizli katman sayõsõ, her bir gizli katmandaki nöron sayõsõ, öğrenme derecesi ve momentum katsayõsõ deneme yanõlma yolu ile bulunmuştur. YSA eğitilirken aktivasyon fonksiyonu olarak aşağõda verilen sigmoid tipi aktivasyon fonksiyonu kullanõlmõştõr. 1 ψ ( S) = 1 + e s Kullanõlan sigmoid tipi aktivasyon fonksiyonunun özelliğinden dolayõ, eğitim ve test çõktõ verileri (0-1) arasõnda normalize edilmiştir. Bunun için her bir giriş ve çõkõş değerlerinin maksimum ve minimum değerleri bulunarak aradaki değerler normalize edilmiştir.buna bağlõ olarak yapay sinir ağlarõnõn üreteceği sonuç değerleri de (0-1) arasõnda elde edilmiştir. Bu durumda başlangõçta yapõlan normalize işlemi tersine çevrilerek çõkõş değerleri bulunmuştur. Ağõn eğitiminde 84 adet veri kullanõlmõş ve bunlardan örnek olarak 10 adedi Tablo 1 de verilmiştir. No Tablo 1: Yapay Sinir Ağlarõ Örnek Eğitim Verileri Trafik Devre Kõrmõzõ Hacmi Süresi Süre (ta/sa) (sn) (sn) Ortalama Gecikme (sn/taşõt) , , , , , , , , , ,31 Ayrõca yapõlan bu çalõşmada, YSA mimarisi olarak ileri beslemeli sinir ağõ, öğrenme tipi olarak denetimli öğrenme, öğrenme algoritmasõ olarak da hatayõ geriye yayma algoritmasõ kullanõlmõştõr.ysa nõn eğitimi tamamlandõktan sonra test işlemine geçilmiştir. Test işleminde daha önceden eğitimde kullanõlmayan 14 tane veri grubu kullanõlmõştõr. Test verileri Tablo 2 de verilmiştir. (14) 221

9 Tablo 2: Yapay Sinir Ağõ Test Verileri No Trafik hacmi (ta/sa) Devre Süresi (sn) Kõrmõzõ Süre (sn) Ortalama Gecikme (sn/taşõt) , , , , , , , , , , , , , ,20 Yapay sinir ağlarõnõn eğitim ve test işleminde Matlab 6.5 paket programõnõn Yapay Sinir Ağlarõ İşlev Kutusu (Neural Network Toolbox) kullanõlmõştõr. Çalõşmada, gizli katman sayõsõ 1, bu katmandaki nöron sayõsõ 16, öğrenme derecesi 0.1, momentum katsayõsõ 0.6 ve iterasyon sayõsõ ise 5000 alõnmõştõr YSA Modeli, Gerçek Gecikme Değerleri ve Analitik Yöntemlerin Karşõlaştõrõlmasõ YSA modeli ile, gerçek gecikme değerleri ve analitik yöntemlerle bulunan gecikme değerlerinin karşõlaştõrõlmasõ yapõlmõştõr. Tablo 1 ve 2 deki eğitim ve test verileri kullanõlarak programdan alõnan ilk eğitim ve test çõktõ grafiği Şekil 2 deki gibidir. 222

10 Şekil 2: Eğitim ve Test Verilerinin Matlab Ortamõnda Karşõlaştõrõlmasõ Şekil 2 de görüldüğü üzere, eğitim verileri ile gözlem gecikme değerleri oldukça uyumludur. Karşõlaştõrmadan elde edilen ortalama hata değeri 0,12 dir. Bu hata değerine göre modelin tahmin amaçlõ kullanõlabileceği kararõ verilmiştir. Test işleminden sonra elde edilen YSA çõktõlarõ ile gözlem gecikme değerleri arasõndaki ilişki Tablo 3 de verilmiştir. Test Veri Sayõsõ Tablo 3: Gözlem ve YSA Gecikme Değerlerinin Karşõlaştõrõlmasõ Devre Kõrmõzõ Trafik Ortalama YSA Süresi Süre Hacmi Gecikme Gecikme (sn) (sn) (ta/sa) (sn/ta) (sn/ta) Mutlak Hata ,41 21,58 0, ,32 15,55 0, ,45 23,77 0, ,60 22,93 0, ,64 25,27 0, ,54 28,19 0, ,75 34,41 0, ,40 27,41 0, ,10 31,51 0, ,00 35,08 0, ,71 26,66 0, ,75 22,25 0, ,16 36,87 0, ,20 50,14 0,13 Bu değerler grafik olarak Şekil 3 de verilmiştir. 223

11 YSA-Gözlem 140 Ortalama Gecikme (sn/ta) YSA Tahmin Gözlem Trafik Hacmi (ta/sa) Şekil 3: Gözlem ve YSA Gecikme Değerlerinin Karşõlaştõrõlmasõ Bu değerlendirmelerden sonra, çalõşmanõn esas amacõ olan analitik gecikme modellerine dayalõ gecikme değerleri, gözlem ve YSA çõktõ sonuçlarõnõn karşõlaştõrõlmasõ Tablo 4 de verilmiştir. Tablo 4: Analitik Formüller, Gözlem ve YSA Gecikme Değerlerinin Karşõlaştõrõlmasõ Test Verileri Devre Süresi (sn) Kõrmõzõ Süre(sn) Ortalama Gecikme (sn/ta) Trafik Hacmi(ta/sa) Akçelik Webster Doherty HCM 2000 Gözlem YSA ,05 25,42 24,41 24,88 25,41 21, ,83 19,93 18,38 19,39 25,32 15, ,07 29,83 28,13 28,80 24,45 23, ,68 30,47 29,46 29,10 20,6 22, ,36 30,50 28,78 29,38 20,64 25, ,74 31,16 29,47 29,95 23,54 28, ,30 34,89 34,41 32,95 38,75 34, ,96 30,40 28,80 29,00 27,4 27, ,29 45,86 46,68 40,99 32,10 31, ,55 56,32 56,74 44,27 34,00 35, ,66 33,10 31,96 30,86 24,71 26, ,05 24,63 21,17 23,58 25,75 22, ,61 92,69 58,75 47,46 33,16 36, ,09 676,70 681,82 44,20 50,14 Doygunluk derecesi ve gecikmeye göre karşõlaştõrmalar Şekil 4 de verilmiştir. 224

12 Ortalama Gecikme (sn/ta) webster doherty akçelik HCM GÖZLEM YSA ,0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Doygunluk Derecesi Şekil 4: Analitik Formüller, Gözlem ve YSA Gecikme Değerlerinin Karşõlaştõrõlmasõ Şekil 4 de verilen karşõlaştõrmalar sonucunda, geliştirilen YSA gecikme tahmin modelinin, arazide ölçülen gözlem değerlerine oldukça yakõn sonuçlar verdiği anlaşõlmõştõr.. 5. Sonuçlar ve Öneriler 5.1 Sonuçlar Çalõşma sonucunda elde edilen bulgularõ aşağõda verilmiştir. İzole sinyalize kavşaklardaki ortalama taşõt gecikmelerini tahmini için oluşturulan YSA modeli diğer analitik formüllere göre daha iyi sonuç vermiştir. YSA nõn testinden elde edilen gecikme değerleri ile gözlem gecikme değerleri arasõndaki mutlak hata 0,12 dir. Özellikle doygunluk derecesinin x>1 olduğu durumda analitik formüllerle elde edilen gecikme değerleri gözlem değerlerinden uzaklaşõrken, YSA ile elde edilen gecikme değerlerinin gözlem değerleri ile uyum sağladõğõ görülmüştür. YSA, izole sinyalize kavşaklardaki ortalama taşõt gecikmelerinin tahmininde farklõ bir yaklaşõm sağlamõştõr. Özellikle veri setinin genişletilmesi ile çok daha iyi sonuçlara ulaşõlabileceği anlaşõlmaktadõr. Çünkü, YSA, problemi çözerken mevcut veriler dõşõnda başka bir bilgiye ihtiyaç duymaz, bu nedenle veri seti ne kadar geniş olursa, tahmin de o kadar gerçeğe yaklaşõr. 225

13 5.2 Öneriler Yapõlan bu çalõşma, izole sinyalize olarak kurulmuş olan kavşaklarõn performans değerlendirilmesinde ve yeni tasarlanacak izole sinyalize olarak tesis edilecek kavşaklar için önceden tahmin modeli olarak kullanõlabilir. YSA nõn eğitiminde kullanõlan veri seti genişletilerek daha kapsamlõ ve gelişmiş modeller kurulabilir. YSA nõn girdi parametreleri değiştirilerek veya daha fazla parametre kullanõlarak daha iyi sonuç veren modeller oluşturulabilir. YSA da kullanõlan eğitim algoritmasõ ve aktivasyon fonksiyonunun tipi değiştirilerek yeni denemeler yapõlabilir ve izole sinyalize sistem yerine koordine edilmiş sinyalizasyon sistemleri dikkate alõnarak modeller tasarlanabilir. Literatürde mevcut olan yazõlõmlar (HCM, SIDRA, TRANSYT) mevcut yaklaşõmlarõ kullanmaktadõr. Geliştirilen gecikme modelinin mevcut yazõlõmlara ilavesi veya yeni bir yazõlõm geliştirilmesiyle gecikme tahminleri daha gerçekçi olabilecektir. 226

14 KAYNAKLAR 1. Murat, Y. Ş., Denizli Şehiriçi Kavşaklarõndaki Trafik Akõmlarõnõn Bilgisayarla İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalõ Yüksek Lisans Tezi, Denizli, Ayfer, M. Ö., Trafik Sinyalizasyonu, T.C. Bayõndõrlõk Bakanlõğõ Karayollarõ Genel Müdürlüğü, Yayõn No:226, 182 s., Ankara, Doherty, A. R., Comprenhensive Junction Delay Formulae, LRT1 Working Paper, Department of Transport, TRB, Special Report 209: Hõghway Capacity Manual, Transportation Research Board, National Research Council, Washington D.C., USA, Sağõroğlu, Ş., Beşdok, E. ve Erler, M., Mühendislikte Yapay Zeka Uygulamalarõ-I Yapay Sinir Ağlarõ, Ufuk Kitap Kõrtasiye Yayõncõlõk Tic. Ltd. Şti., ISBN , 426 s., Kayseri, Akçelik, R., Traffic Signals: Capacity and Timing Analysis, Research Report ARR No:123, ISBN , 108 p., Australia, Akçelik, R., Traffic Signals: Capacity and Timing Analysis, Research Report 123, Australian Road Research Board, Melbourne, Australia, Başkan, Ö., İzole Sinyalize Kavşaklardaki Ortalama Taşõt Gecikmelerinin Yapay Sinir Ağlarõ ile Modellenmesi, Pamukkale Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalõ Yüksek Lisans Tezi, Denizli, Gökdağ, M. ve Haşiloğlu, A., Sinyalize Kavşaklardaki Taşõt Gecikmelerinin Yapay Bulanõk Sinir Ağõ ile Tahmin Edilmesi, Türkiye İnşaat Mühendisliği XVI. Teknik Kongre ve Sergisi, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odasõ, Ankara, Gökdağ, M., Sinyalize Kavşaklarda Meydana Gelen Taşõt Gecikmelerinin Simülasyon Modellemesi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalõ, Doktora Tezi, Trabzon, Murat, Y. Ş., Prediction of Traffic Volumes In Bosphorus Bridge Using Artificial Neural Networks, Proceedings of The 11 th Mini-EURO Conference on Artificial Intelligence In Transportation Systems And Science, And The 7 th EURO-Working Group Meeting On Transportation, Helsinki University Of Technology Espoo, p., Finland, Murat, Y. Ş., Sinyalize Kavşaklarda Bulanõk Mantõk Tekniği ile Trafik Uyumlu Sinyal Devre Modeli, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalõ, Ulaştõrma Mühendisliği Programõ Doktora Tezi, İstanbul, Webster, F. V., Traffic Signal Settings, Road Research Technical Paper, No 39, Road Research Laboratory, Her Majesty Stationary Office, London, UK, Webster, F. V., Traffic Signal Settings, Road Research Technical Paper, No 39, Road Research Laboratory, Her Majesty Stationary Office, London, UK, TRB, Special Report 209: Hõghway Capacity Manual, Transportation Research Board, National Research Council, Washington D.C., USA,

Sinyalize Kavşaklardaki Taşıt Gecikmelerinin Bulanık Mantık ile Modellenmesi*

Sinyalize Kavşaklardaki Taşıt Gecikmelerinin Bulanık Mantık ile Modellenmesi* İMO Teknik Dergi, 2006 3903-3916, Yazı 258 Sinyalize Kavşaklardaki Taşıt Gecikmelerinin Bulanık Mantık ile Modellenmesi* Y. Şazi MURAT* ÖZ Sinyalize kavşakların tasarımı ve işletilmesinde etkili parametrelerden

Detaylı

ÇOK ŞERİTLİ DÖNEL KAVŞAKLAR ÜZERİNDE OD- MATRİSİNİN ETKİSİ

ÇOK ŞERİTLİ DÖNEL KAVŞAKLAR ÜZERİNDE OD- MATRİSİNİN ETKİSİ ÇOK ŞERİTLİ DÖNEL KAVŞAKLAR ÜZERİNDE OD- MATRİSİNİN ETKİSİ Tuna AYDEMİR 1 Serhan TANYEL 2 SUMMARY In common, roundabouts are treated as series of T-junctions in roundabout capacity and performance analysis.

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi - Denizli Tel: (0 258) , (0 258) E-Posta:

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi - Denizli Tel: (0 258) , (0 258) E-Posta: S Ziya Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi - Denizli Tel: (0 258) 296 34 66, (0 258) 296 33 57 E-Posta: zcakici@pau.edu.tr, ysmurat@pau.edu.tr Öz Depolama konular, Ol 4 durum dikkate ile analiz

Detaylı

POMPALARDA TAHRİK ÜNİTELERİ

POMPALARDA TAHRİK ÜNİTELERİ POMPALARDA TAHRİK ÜNİTELERİ Serkan ÖĞÜT Alarko-Carrier San. ve Tic. A.Ş. KISA ÖZET Genel olarak pompalar, sõvõlara hidrolik enerji kazandõrarak bir yerden bir yere naklini sağlamak ve akõşkanlarõn enerji

Detaylı

YAPAY SİNİR AĞLARI VE BİRLEŞTİRİLMİŞ SİNİRSEL BULANIK SİSTEMLER İLE ŞEHİRLERARASI YÜK TAŞIMASI TÜR SEÇİMİNİN MODELLENMESİ

YAPAY SİNİR AĞLARI VE BİRLEŞTİRİLMİŞ SİNİRSEL BULANIK SİSTEMLER İLE ŞEHİRLERARASI YÜK TAŞIMASI TÜR SEÇİMİNİN MODELLENMESİ YAPAY SİNİR AĞLARI VE BİRLEŞTİRİLMİŞ SİNİRSEL BULANIK SİSTEMLER İLE ŞEHİRLERARASI YÜK TAŞIMASI TÜR SEÇİMİNİN MODELLENMESİ Ahmet TORTUM 1, Nadir YAYLA 2, Mahir GÖKDAĞ 3 SUMMARY In this study, the mode choices

Detaylı

ASFALT ÇİMENTOLARINDA BEKLEME SÜRESİ VE ORTAM SICAKLIĞININ DUKTULİTEYE ETKİSİ

ASFALT ÇİMENTOLARINDA BEKLEME SÜRESİ VE ORTAM SICAKLIĞININ DUKTULİTEYE ETKİSİ ASFALT ÇİMENTOLARINDA BEKLEME SÜRESİ VE ORTAM SICAKLIĞININ DUKTULİTEYE ETKİSİ Ercan ÖZGAN *, Tuncay KAP* Özet - Karayollarõnda, esnek üst yapõ tabakalarõndan olan binder ve aşõnma tabakalarõ trafik etkisi

Detaylı

KENTİÇİ OTOBÜS TAŞIMACILIĞINDA BİR MODEL ÖNERİSİ, SİMÜLASYON TEKNİĞİ İLE PERFORMANS DEĞERLEMESİ

KENTİÇİ OTOBÜS TAŞIMACILIĞINDA BİR MODEL ÖNERİSİ, SİMÜLASYON TEKNİĞİ İLE PERFORMANS DEĞERLEMESİ KENTİÇİ OTOBÜS TAŞIMACILIĞINDA BİR MODEL ÖNERİSİ, SİMÜLASYON TEKNİĞİ İLE PERFORMANS DEĞERLEMESİ Erdal Yõlmaz 1 SUMMARY One of the essential problems of a city is the problem of transportation and one basic

Detaylı

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ULUSAL GRAVİTE DATUMU VE ULUSAL GRAVİTE AĞI NIN (KUGA-2001) OLUŞTURULMASI. Ali KILIÇOĞLU Orhan FIRAT

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ULUSAL GRAVİTE DATUMU VE ULUSAL GRAVİTE AĞI NIN (KUGA-2001) OLUŞTURULMASI. Ali KILIÇOĞLU Orhan FIRAT ÖZET KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ULUSAL GRAVİTE DATUMU VE ULUSAL GRAVİTE AĞI NIN (KUGA-2001) OLUŞTURULMASI Ali KILIÇOĞLU Orhan FIRAT Kuzey Kõbrõs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Ulusal Gravite Datumu nun belirlenmesi

Detaylı

GPS İLE HAREKET HALİNDEKİ ARAÇLARDAN ELDE EDİLEN GERÇEK ZAMANLI VERİLERİN ORTA ÖLÇEKLİ CBS ÇALIŞMALARINDA KULLANILABİLİRLİĞİ

GPS İLE HAREKET HALİNDEKİ ARAÇLARDAN ELDE EDİLEN GERÇEK ZAMANLI VERİLERİN ORTA ÖLÇEKLİ CBS ÇALIŞMALARINDA KULLANILABİLİRLİĞİ Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ BİLDİRİ GPS İLE HAREKET HALİNDEKİ ARAÇLARDAN ELDE EDİLEN GERÇEK ZAMANLI VERİLERİN

Detaylı

1950 lerde terk etmişlerdir. Bu günkü çözümler insanlarõ, insanlarõn hareketliliği ni hedef almaktadõr.

1950 lerde terk etmişlerdir. Bu günkü çözümler insanlarõ, insanlarõn hareketliliği ni hedef almaktadõr. KARAYOLU TRAFİK DÜZENLEMELERİ İLE YOLAĞI KULLANIMINDA VERİMLİLİĞİN ARTIRILMASI Bugün dünyanõn gelişmiş ülkelerinde dahi trafik ve ulaşõm sorunu tam anlamõyla çözümlenememiştir. Özellikle 1960 lardan sonra

Detaylı

İSTANBUL DAKİ TOPLU TAŞIMA YOLCULUKLARININ İLERİ BESLEMELİ GERİ YAYILIMLI YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ

İSTANBUL DAKİ TOPLU TAŞIMA YOLCULUKLARININ İLERİ BESLEMELİ GERİ YAYILIMLI YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ İSTANBUL DAKİ TOPLU TAŞIMA YOLCULUKLARININ İLERİ BESLEMELİ GERİ YAYILIMLI YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ Hilmi Berk ÇELİKOĞLU 1 SUMMARY Artificial neural networks are one of the recently explored

Detaylı

KENTSEL ULAŞIM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (BALIKESİR ÖRNEĞİ)

KENTSEL ULAŞIM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (BALIKESİR ÖRNEĞİ) KENTSEL ULAŞIM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (BALIKESİR ÖRNEĞİ) Turgut ÖZDEMİR 1, Ayşe TURABİ 2, Füsun ÜÇER 3, Ayhan ARIK 4 SUMMARY The present transportation infrastructures couldn t enough

Detaylı

ICS 91.100.30 TÜRK STANDARDI TS EN 12504-1/Nisan 2002

ICS 91.100.30 TÜRK STANDARDI TS EN 12504-1/Nisan 2002 ÖNSÖZ Bu standard, CEN tarafõndan kabul edilen EN 12504-1 (2000) standardõ esas alõnarak, TSE İnşaat Hazõrlõk Grubu nca hazõrlanmõş ve TSE Teknik Kurulu nun 19 Nisan 2002 tarihli toplantõsõnda Türk Standardõ

Detaylı

35 Bu dokümanõn hiçbir kõsmõ yazarlarõn yazõlõ izni olmadan herhangi bir biçimde kopyalanamaz, çoğaltõlamaz.

35 Bu dokümanõn hiçbir kõsmõ yazarlarõn yazõlõ izni olmadan herhangi bir biçimde kopyalanamaz, çoğaltõlamaz. 3. MALİYET YÖNETİMİ 35 3.1 GİRİŞ Bu bölüm, tüm proje evrelerinde tümleşik ve kapsamlõ bir maliyet yönetim sistemi yardõmõ ile, proje maliyetlerinin yönetilmesi, kontrol edilmesi ve izlenmesi hususunda

Detaylı

DÜZENLENMESİ: KATILIM YÖNETİMİ

DÜZENLENMESİ: KATILIM YÖNETİMİ BOĞAZİÇİ KÖPRÜSÜ NDEN SABAH GEÇİŞLERİN DÜZENLENMESİ: KATILIM YÖNETİMİ İsmail ŞAHİN 1 SUMMARY (Regulation of Morning Passages through the Bosporus Bridge: Ramp Management) Recurring congestion occurs in

Detaylı

İZOLE SİNYALİZE KAVŞAKLARDAKİ ORTALAMA TAŞIT GECİKMELERİNİN YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ

İZOLE SİNYALİZE KAVŞAKLARDAKİ ORTALAMA TAŞIT GECİKMELERİNİN YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İZOLE SİNYALİZE KAVŞAKLARDAKİ ORTALAMA TAŞIT GECİKMELERİNİN YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ Özgür BAŞKAN Yüksek Lisans Tezi DENİZLİ-2004 İZOLE SİNYALİZE

Detaylı

Teminatlandõrma ve Kar/Zarar Hesaplama

Teminatlandõrma ve Kar/Zarar Hesaplama Giriş Borsada kullanõlan elektronik alõm satõm sisteminde (VOBİS) tüm emirler hesap bazõnda girilmekte, dolayõsõyla işlemler hesap bazõnda gerçekleşmektedir. Buna paralel olarak teminatlandõrma da hesap

Detaylı

POMPALARDA ENERJİ TASARRUFU

POMPALARDA ENERJİ TASARRUFU POMPALARDA ENERJİ TASARRUFU Serkan ÖĞÜT Alarko-Carrier San. ve Tic. A.Ş. KISA ÖZET Enerji tasarrufunun temelde üç önemli faydasõ bulunmaktadõr.en kõsa vadede şahõs veya firmalar için görünen faydasõ maliyetlerin

Detaylı

YAPAY SİNİR AĞLARI. Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ

YAPAY SİNİR AĞLARI. Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ YAPAY SİNİR AĞLARI Araş. Gör. Nesibe YALÇIN BİLECİK ÜNİVERSİTESİ İÇERİK Sinir Hücreleri Yapay Sinir Ağları Yapısı Elemanları Çalışması Modelleri Yapılarına Göre Öğrenme Algoritmalarına Göre Avantaj ve

Detaylı

İSTANBUL METROPOLİTAN ALANININ DEPREM RİSK ANALİZİ ÖZET

İSTANBUL METROPOLİTAN ALANININ DEPREM RİSK ANALİZİ ÖZET İSTANBUL METROPOLİTAN ALANININ DEPREM RİSK ANALİZİ ÖZET DEPREM MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştõrma Enstitüsü İstanbul, Mayõs 2002 İSTANBUL METROPOLİTAN ALANININ

Detaylı

Sinyalize Kavşaklarda Durma Gecikmesi ve Kontrol Gecikmesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Sinyalize Kavşaklarda Durma Gecikmesi ve Kontrol Gecikmesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Sinyalize Kavşaklarda Durma Gecikmesi ve Kontrol Gecikmesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Yetiş Şazi Murat, Ziya Çakıcı Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü - Denizli

Detaylı

AKM 202. Akõşkanlar Mekaniği. Ders Notları. 7.Bölüm. Boyut Analizi ve Benzerlik. Gemi İnşaatõ ve Deniz Bilimleri Fakültesi.

AKM 202. Akõşkanlar Mekaniği. Ders Notları. 7.Bölüm. Boyut Analizi ve Benzerlik. Gemi İnşaatõ ve Deniz Bilimleri Fakültesi. AKM 0 Akõşkanlar Mekaniği Ders Notları 7.Bölüm Boyut Analizi ve Benzerlik İTÜ Gemi İnşaatõ ve Deniz Bilimleri Fakültesi Hazõrlayan Yrd. Doç. Dr. Şafak Nur Ertürk Oda No:47 Tel: () 85 638 e-posta: erturk@itu.edu.tr

Detaylı

PRESİZYONLU EĞİM SENSÖRLERİNİN BÜYÜK YAPILARIN HAREKETLERİNİN İZLENMESİNDE KULLANILMASI

PRESİZYONLU EĞİM SENSÖRLERİNİN BÜYÜK YAPILARIN HAREKETLERİNİN İZLENMESİNDE KULLANILMASI Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ BİLDİRİ PRESİZYONLU EĞİM SENSÖRLERİNİN BÜYÜK YAPILARIN HAREKETLERİNİN İZLENMESİNDE

Detaylı

DİGİTAL FOTOGRAMETRİNİN TIP ALANINDA UYGULANMASINA BİR ÖRNEK

DİGİTAL FOTOGRAMETRİNİN TIP ALANINDA UYGULANMASINA BİR ÖRNEK Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ BİLDİRİ DİGİTAL FOTOGRAMETRİNİN TIP ALANINDA UYGULANMASINA BİR ÖRNEK Dursun Z. ŞEKER

Detaylı

Sinyalize Dönel Kavşakların Performanslarının Farklı Senaryolar Altında İncelenmesi

Sinyalize Dönel Kavşakların Performanslarının Farklı Senaryolar Altında İncelenmesi Sinyalize Dönel Kavşakların Performanslarının Farklı Senaryolar Altında İncelenmesi Ziya Çakıcı, Yetiş Şazi Murat Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü - Denizli Tel:

Detaylı

ÖZELLEŞTİRME MEVZUATININ TAŞINMAZ MÜLKİYETİ AÇISINDAN İRDELENMESİ

ÖZELLEŞTİRME MEVZUATININ TAŞINMAZ MÜLKİYETİ AÇISINDAN İRDELENMESİ (1997) - YOMRALIOĞLU, T. / UZUN, B., Özelleştirme Mevzuatõnõn Taşõnmaz Mülkiyeti Açõsõndan İrdelenmesi, İşletme ve Finans Dergisi, Sayõ:120,Ankara ÖZELLEŞTİRME MEVZUATININ TAŞINMAZ MÜLKİYETİ AÇISINDAN

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ( CBS ) TEKİL NESNE TANIMLAYICILARI İÇİN ÖNERİLER

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ( CBS ) TEKİL NESNE TANIMLAYICILARI İÇİN ÖNERİLER Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ BİLDİRİ COĞRFİ BİLGİ SİSTEMLERİ ( CBS ) TEKİL NESNE TNIMLYICILRI İÇİN ÖNERİLER Hande

Detaylı

TURİST BİLGİ SİSTEMİ TASARIMI VE PANORAMİK GÖRÜNTÜ İLE ENTEGRASYONU

TURİST BİLGİ SİSTEMİ TASARIMI VE PANORAMİK GÖRÜNTÜ İLE ENTEGRASYONU Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ POSTER TURİST BİLGİ SİSTEMİ TASARIMI VE PANORAMİK GÖRÜNTÜ İLE ENTEGRASYONU Özgün

Detaylı

ESTIMATION OF EFFLUENT PARAMETERS AND EFFICIENCY FOR ADAPAZARI URBAN WASTEWATER TREATMENT PLANT BY ARTIFICIAL NEURAL NETWORK

ESTIMATION OF EFFLUENT PARAMETERS AND EFFICIENCY FOR ADAPAZARI URBAN WASTEWATER TREATMENT PLANT BY ARTIFICIAL NEURAL NETWORK ESTIMATION OF EFFLUENT PARAMETERS AND EFFICIENCY FOR ADAPAZARI URBAN WASTEWATER TREATMENT PLANT BY ARTIFICIAL NEURAL NETWORK ADAPAZARI KENTSEL ATIKSU ARITMA TESĐSĐ ÇIKIŞ SUYU PARAMETRELERĐ VE VERĐM DEĞERLERĐNĐN

Detaylı

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ IŞIKLI KAVŞAKLARDA DEĞİŞİK HESAPLAMA YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ IŞIKLI KAVŞAKLARDA DEĞİŞİK HESAPLAMA YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ IŞIKLI KAVŞAKLARDA DEĞİŞİK HESAPLAMA YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI YÜKSEK LİSANS TEZİ İnş. Müh. Gülcan ÇETİNKAYA Anabilim Dalı: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

YÜK TAŞIMACILIĞINDA TÜR TERCİHİ VE KARAR DEĞİŞKENLERİ

YÜK TAŞIMACILIĞINDA TÜR TERCİHİ VE KARAR DEĞİŞKENLERİ YÜK TAŞIMACILIĞINDA TÜR TERCİHİ VE KARAR DEĞİŞKENLERİ Sevil AY 1, Aydõn EREL 2 SUMMARY Facilitating economic growth and prosperity through efficient movement of goods is at the center of any comprehensive

Detaylı

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNDE RASTER TEKNİĞİ İLE KENT TAŞINMAZ DEĞER HARİTALARININ ÜRETİLMESİ

COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNDE RASTER TEKNİĞİ İLE KENT TAŞINMAZ DEĞER HARİTALARININ ÜRETİLMESİ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNDE RASTER TEKNİĞİ İLE KENT TAŞINMAZ DEĞER HARİTALARININ ÜRETİLMESİ HarYük.Müh. Erdinç EREN * Prof.Dr. Türkay TÜDEŞ **, Doç.Dr. Tahsin YOMRALIOĞLU ** * Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü,

Detaylı

T A S A R I M A G i R i Ş

T A S A R I M A G i R i Ş T A S A R I M A G i R i Ş Dr. Hasip Yeniova İÇİNDEKİLER 1.1. Giriş 1 1.2. Tasarõmda karşõlaşõlan kõsõtlamalar 1 1.3. Tasarõmõn amaçlarõ 3 1.4. Verilerin toplanmasõ 3 1.5. Tasarõm probleminin alternatif

Detaylı

Farklõ Tip Termal Kollektörler İçin Ekolojik Değerlendirme Analizi. Hans-Jörg Althaus, MSc, ETH, Ernst Schweizer AG, Hedingen

Farklõ Tip Termal Kollektörler İçin Ekolojik Değerlendirme Analizi. Hans-Jörg Althaus, MSc, ETH, Ernst Schweizer AG, Hedingen Farklõ Tip Termal Kollektörler İçin Ekolojik Değerlendirme Analizi Hans-Jörg Althaus, MSc, ETH, Ernst Schweizer AG, Hedingen Binalara entegre güneş kollektörlerinin üretim süreçleri ve malzemelerinin çevreye

Detaylı

T TİPİ LOGARİTMİK ORTAM FİLTRESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ OLARAK TASARLANMASI VE LABORATUVAR ORTAMINDA GERÇEKLENMESİ

T TİPİ LOGARİTMİK ORTAM FİLTRESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ OLARAK TASARLANMASI VE LABORATUVAR ORTAMINDA GERÇEKLENMESİ T TİPİ LOGARİTMİK ORTAM FİLTRESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ OLARAK TASARLANMASI VE LABORATUVAR ORTAMINDA GERÇEKLENMESİ Abdullah T. TOLA 1 Remzi ARSLANALP 2 Mehmet ÜNAL 3 Şaziye SÜRAV YILMAZ 4 1,2,3 Elektrik-Elektronik

Detaylı

ÇİMENTO BASMA DAYANIMI TAHMİNİ İÇİN YAPAY SİNİR AĞI MODELİ

ÇİMENTO BASMA DAYANIMI TAHMİNİ İÇİN YAPAY SİNİR AĞI MODELİ ÇİMENTO BASMA DAYANIMI TAHMİNİ İÇİN YAPAY SİNİR AĞI MODELİ Ezgi Özkara a, Hatice Yanıkoğlu a, Mehmet Yüceer a, * a* İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü, Malatya, 44280 myuceer@inonu.edu.tr

Detaylı

Şenol Gürvit sgurvit@apc.com 11/27

Şenol Gürvit sgurvit@apc.com 11/27 sgurvit@apc.com 11/27 3 KGK Seçiminde Gözönüne Alõnmasõ Gereken Parametreler KGK gibi sistemlere yapõlan yatõrõmõn kullanõcõ açõsõndan edinilen yararõ "availability"dir. Yani KGK çõkõşõna bağlanacak yük

Detaylı

Abdülkadir ERDEN (erden@metu.edu.tr, http://design.me.metu.edu.tr/aerden/)

Abdülkadir ERDEN (erden@metu.edu.tr, http://design.me.metu.edu.tr/aerden/) Endüstri&Otomasyon MEKATRONİK TEKNOLOJİ ve UYGULAMALARI Abdülkadir ERDEN (erden@metu.edu.tr, http://design.me.metu.edu.tr/aerden/) Makina Mühendisliği Bölümü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara GİRİŞ

Detaylı

TUĞLA VE KİREMİT FABRİKALARININ HAVA KİRLİLİĞİNE KATKILARININ YAPAY SİNİR AĞI MODELLEMESİ İLE ARAŞTIRILMASI

TUĞLA VE KİREMİT FABRİKALARININ HAVA KİRLİLİĞİNE KATKILARININ YAPAY SİNİR AĞI MODELLEMESİ İLE ARAŞTIRILMASI TUĞLA VE KİREMİT FABRİKALARININ HAVA KİRLİLİĞİNE KATKILARININ YAPAY SİNİR AĞI MODELLEMESİ İLE ARAŞTIRILMASI Merve ARABACI a, Miray BAYRAM a, Mehmet YÜCEER b, Erdal KARADURMUŞ a a Hitit Üniversitesi, Mühendislik

Detaylı

YOL PROJELERİNDE SAYISAL ARAZİ MODELLERİNİN KULLANILMASI

YOL PROJELERİNDE SAYISAL ARAZİ MODELLERİNİN KULLANILMASI Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ POSTER YOL PROJELERİNDE SAYISAL ARAZİ MODELLERİNİN KULLANILMASI Arzu SOYCAN, Metin

Detaylı

İSTANBUL TİCARET ODASI NA KAYITLI FİRMA KURULUŞLARINDA YABANCI ORTAK ve SERMAYE DURUMU 2007 OCAK - HAZİRAN

İSTANBUL TİCARET ODASI NA KAYITLI FİRMA KURULUŞLARINDA YABANCI ORTAK ve SERMAYE DURUMU 2007 OCAK - HAZİRAN İSTANBUL TİCARET ODASI NA KAYITLI FİRMA KURULUŞLARINDA YABANCI ve SERMAYE DURUMU 2007 OCAK - HAZİRAN Yabancõ sermaye yatõrõmlarõ için Hazine Müsteşarlõğõ ndan ön izin alma mecburiyetinin 2003 Haziran ayõnda

Detaylı

Sezgisel Optimizasyon Algoritmalarının Taşıt Gecikmesi Problemi Üzerine Uygulaması

Sezgisel Optimizasyon Algoritmalarının Taşıt Gecikmesi Problemi Üzerine Uygulaması Sezgisel Optimizasyon Algoritmalarının Taşıt Gecikmesi Problemi Üzerine Uygulaması Prof. Dr. Yetiş Şazi Murat, Arş. Gör. Ziya Çakıcı Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BENZER SÜREÇLERDE ÜRETİLEN ÜRÜNLER İÇİN YAPAY ZEKA İLE ZAMAN TAHMİNİ SONER ŞÜKRÜ ALTIN

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BENZER SÜREÇLERDE ÜRETİLEN ÜRÜNLER İÇİN YAPAY ZEKA İLE ZAMAN TAHMİNİ SONER ŞÜKRÜ ALTIN BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BENZER SÜREÇLERDE ÜRETİLEN ÜRÜNLER İÇİN YAPAY ZEKA İLE ZAMAN TAHMİNİ SONER ŞÜKRÜ ALTIN YÜKSEK LİSANS TEZİ 2011 BENZER SÜREÇLERDE ÜRETİLEN ÜRÜNLER İÇİN YAPAY

Detaylı

GEOMETRİK DOĞRULUĞUNUN GPS VE HARİTA KOORDİNATLARI KULLANILARAK ANALİZİ

GEOMETRİK DOĞRULUĞUNUN GPS VE HARİTA KOORDİNATLARI KULLANILARAK ANALİZİ Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ BİLDİRİ UYDU GÖRÜNTÜLERİNİN ÇÖZÜNÜRLÜĞE BAĞLI GEOMETRİK DOĞRULUĞUNUN GPS VE HARİTA

Detaylı

GENETİK ALGORİTMA İLE GÖRÜNTÜ BÖLÜTLEME

GENETİK ALGORİTMA İLE GÖRÜNTÜ BÖLÜTLEME GENETİK ALGORİTMA İLE GÖRÜNTÜ BÖLÜTLEME Oğuz Mut ve Fatoş T. Yarman Vural Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 06531 Ankara, Türkiye omut@havelsan.com.tr, vural@ceng.metu.edu.tr

Detaylı

YOLCULUK YARATIMININ YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ MODELLING OF THE TRIP GENERATION WITH ARTIFICIAL NEURAL NETWORK

YOLCULUK YARATIMININ YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ MODELLING OF THE TRIP GENERATION WITH ARTIFICIAL NEURAL NETWORK YOLCULUK YARATIMININ YAPAY SİNİR AĞLARI İLE MODELLENMESİ * Nuran BAĞIRGAN 1, Muhammet Mahir YENİCE 2 1 Dumlupınar Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Kütahya, nbagirgan@dumlupinar.edu.tr

Detaylı

TOPLULAŞTIRILMIŞ LOGİT TÜREL DAĞILIM MODELİ KALİBRASYONU: İSTANBUL İÇİN BİR DEĞERLENDİRME

TOPLULAŞTIRILMIŞ LOGİT TÜREL DAĞILIM MODELİ KALİBRASYONU: İSTANBUL İÇİN BİR DEĞERLENDİRME TLULAŞTIRILMIŞ LGİT TÜREL DAĞILIM MDELİ KALİBRASYNU: İSTANBUL İÇİN BİR DEĞERLENDİRME Hilmi Berk ÇELİKĞLU SUMMARY This study examines the possibilities of obtaining better modal-split models for each trip

Detaylı

YAPAY SĠNĠR AĞLARININ EKONOMĠK TAHMĠNLERDE KULLANILMASI

YAPAY SĠNĠR AĞLARININ EKONOMĠK TAHMĠNLERDE KULLANILMASI P A M U K K A L E Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ K F A K Ü L T E S İ P A M U K K A L E U N I V E R S I T Y E N G I N E E R I N G C O L L E G E M Ü H E N D ĠS L ĠK B ĠL ĠM L E R ĠD E R G ĠS

Detaylı

ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN ULAŞIM TALEBİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI: DENİZLİ ÖRNEĞİ

ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN ULAŞIM TALEBİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI: DENİZLİ ÖRNEĞİ ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNİN ULAŞIM TALEBİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI: DENİZLİ ÖRNEĞİ Soner Haldenbilen 1 Halim Ceylan 2 Yasemin Menekşe 3 SUMMARY This study investigates the possible effects of the shopping

Detaylı

DİŞ HEKİMLİĞİNDE DİGİTAL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIMI

DİŞ HEKİMLİĞİNDE DİGİTAL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIMI Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ BİLDİRİ DİŞ HEKİMLİĞİNDE DİGİTAL FOTOGRAMETRİNİN KULLANIMI Ferruh YILDIZ, Hakan KARABÖRK,

Detaylı

ARAŞTIRMA / RESEARCH / ARAŞTIRMA / RESEARCH / ARAŞTIRMA / RESEARCH

ARAŞTIRMA / RESEARCH / ARAŞTIRMA / RESEARCH / ARAŞTIRMA / RESEARCH ARAŞTIRMA / RESEARCH / ARAŞTIRMA / RESEARCH / ARAŞTIRMA / RESEARCH ÜÇÜNCÜ ULUSLARARASI MATEMATİK VE FEN ÇALIŞMASINDA TÜRK ÖĞRENCİLERİN BAŞARI DÜZEYLERİNİ ETKİLEYEN ETMENLER Prof.Dr. Giray Berberoğlu Araş.Gör.

Detaylı

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni İÇİNDEKİLER YÖNETİCİ ÖZETİ... 3 1 Toz ve Gaz Emisyonlarõnõn Kontrolü...4-5 Toz...4-5 Havada Hidrojen Siyanür (HCN) Gazõ... 6 2 Gürültü Kontrolü... 7 3 Kimyasal

Detaylı

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni İÇİNDEKİLER YÖNETİCİ ÖZETİ... 3 1 Toz ve Gaz Emisyonlarõnõn Kontrolü...4-5 Toz...4-5 Havada Hidrojen Siyanür (HCN) Gazõ... 6 2 Gürültü Kontrolü... 7 3 Kimyasal

Detaylı

44 Bu dokümanõn hiçbir kõsmõ yazarlarõn yazõlõ izni olmadan herhangi bir biçimde kopyalanamaz, çoğaltõlamaz.

44 Bu dokümanõn hiçbir kõsmõ yazarlarõn yazõlõ izni olmadan herhangi bir biçimde kopyalanamaz, çoğaltõlamaz. 4. SÜRE YÖNETİMİ 44 4.1 GİRİŞ İnsanlarõ, ekipmanlarõ, araçlarõ ve parayõ projede en etkin biçimde kullanmak için, etkin çalõşan bir süre yönetim sistemine ihtiyaç vardõr. Doğru planlama, programlama ve

Detaylı

APSİS ARAÇ TAKİP SİSTEMİ İLE ŞEHİR HARİTALARININ SAYISALLAŞTIRILMASI ve KONYA UYGULAMASI

APSİS ARAÇ TAKİP SİSTEMİ İLE ŞEHİR HARİTALARININ SAYISALLAŞTIRILMASI ve KONYA UYGULAMASI Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ POSTER APSİS ARAÇ TAKİP SİSTEMİ İLE ŞEHİR HARİTALARININ SAYISALLAŞTIRILMASI ve KONYA

Detaylı

İLAN VE REKLAM GELİRLERİNDE VERİMİN ARTIRILMASI

İLAN VE REKLAM GELİRLERİNDE VERİMİN ARTIRILMASI İLAN VE REKLAM GELİRLERİNDE VERİMİN ARTIRILMASI Y.Doç.Dr. Tahsin YOMRALIOĞU Araş.Gör. Bayram UZUN Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü 61080 - Trabzon 1. GİRİŞ Kentin

Detaylı

ELEKTRİK ÜRETİMİ İÇİN GÜNEŞ PİLLERİNİN KULLANIMINDA VERİMİ ARTTIRICI YENİ BİR. DOKTORA TEZİ Y. Müh. M. Alp BATMAN (504922016)

ELEKTRİK ÜRETİMİ İÇİN GÜNEŞ PİLLERİNİN KULLANIMINDA VERİMİ ARTTIRICI YENİ BİR. DOKTORA TEZİ Y. Müh. M. Alp BATMAN (504922016) İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ! FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ÜRETİMİ İÇİN GÜNEŞ PİLLERİNİN KULLANIMINDA VERİMİ ARTTIRICI YENİ BİR YÖNTEM DOKTORA TEZİ Y. Müh. M. Alp BATMAN (504922016) Tezin Enstitüye

Detaylı

SAYISAL GRAFİK www.sayisalgrafik.com.tr

SAYISAL GRAFİK www.sayisalgrafik.com.tr Ulaşõlabilir GIS SAYISAL GRAFİK www.sayisalgrafik.com.tr GIS Uygulamaları Semineri 16 Aralık 98 ANKARA Ulaşõlabilir GIS Çözümleri Erol Parmakerli SAYISAL GRAFİK Coğrafi verilerin toplanmasõ ve kaydedilmesinin

Detaylı

İSTANBUL BOĞAZI NDAKİ KÖPRÜLERİN ETKİLERİ

İSTANBUL BOĞAZI NDAKİ KÖPRÜLERİN ETKİLERİ İSTANBUL BOĞAZI NDAKİ KÖPRÜLERİN ETKİLERİ ÜZERİNE İsmail ŞAHİN 1 ve Demet ERSOY 2 SUMMARY (On the Effects of Bridges Crossing the Bosporus Strait in İstanbul) The Bosporus strait in İstanbul is a natural

Detaylı

DALGACIK TABANLI SENKRON GENERATÖR KORUMA ALGORİTMASI

DALGACIK TABANLI SENKRON GENERATÖR KORUMA ALGORİTMASI DALGACIK TABANLI SENKRON GENERATÖR KORUMA ALGORİTMASI Okan ÖZGÖNENEL 1 Güven ÖNBİLGİN 2 Erdinç ARISOY 3 1,2,3 Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Mühendislik Fakültesi Ondokuz Mayõs Üniversitesi, 55139,

Detaylı

İSTANBUL NİRENGİ ÇALIŞMALARININ İRDELENMESİ

İSTANBUL NİRENGİ ÇALIŞMALARININ İRDELENMESİ Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ BİLDİRİ İSTANBUL NİRENGİ ÇALIŞMALARININ İRDELENMESİ R. Gürsel HOŞBAŞ 1, Nihat ERSOY

Detaylı

sahiptir. 450 kişilik oturma kapasitesi bulunan kütüphanede, 15 adet Internet bağlantõ noktasõ

sahiptir. 450 kişilik oturma kapasitesi bulunan kütüphanede, 15 adet Internet bağlantõ noktasõ GENEL BİLGİ Ege Üniversitesi Tõp Fakültesi Tõp Kütüphanesi 1956 yõlõnda hizmet vermeye başlamõştõr. Kütüphane yaklaşõk 2000 m² kullanõm alanõna sahiptir. 450 kişilik oturma kapasitesi bulunan kütüphanede,

Detaylı

TEMATİK BİLGİ TABANLI KENT BİLGİ SİSTEMİ UYGULAMASI : TRABZON ÖRNEĞİ

TEMATİK BİLGİ TABANLI KENT BİLGİ SİSTEMİ UYGULAMASI : TRABZON ÖRNEĞİ TEMATİK BİLGİ TABANLI KENT BİLGİ SİSTEMİ UYGULAMASI : TRABZON ÖRNEĞİ Arş. Gör. Selçuk REİS ve Doç. Dr. Tahsin YOMRALIOGLU Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü Karadeniz Teknik Üniversitesi, 61080

Detaylı

DOĞU KARADENİZ BÖLGESEL GELİŞME PLANI (DOKAP)

DOĞU KARADENİZ BÖLGESEL GELİŞME PLANI (DOKAP) No. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlõk Devlet Planlama Teşkilatõ Müsteşarlõğõ Japonya Uluslararasõ İşbirliği Ajansõ JICA DOĞU KARADENİZ BÖLGESEL GELİŞME PLANI (DOKAP) Nihai Rapor CİLT II: ANA PLAN Ağustos

Detaylı

Sinyalize Dönel Kavşaklar için Hesap Yöntemi Önerisi ve Performans Analizi *

Sinyalize Dönel Kavşaklar için Hesap Yöntemi Önerisi ve Performans Analizi * İMO Teknik Dergi, 2016 7569-7592, Yazı 461 Sinyalize Dönel Kavşaklar için Hesap Yöntemi Önerisi ve Performans Analizi * Ziya ÇAKICI 1 Yetiş Şazi MURAT 2 ÖZ Sinyalize dönel kavşaklar son yıllarda yaygın

Detaylı

GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ ELEKTRİK EĞİTİMİ BÖLÜMÜ ELK - 101 ÖLÇME TEKNİĞİ LABORATUVARI

GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ ELEKTRİK EĞİTİMİ BÖLÜMÜ ELK - 101 ÖLÇME TEKNİĞİ LABORATUVARI GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ ELEKTRİK EĞİTİMİ BÖLÜMÜ ELK - 101 ÖLÇME TEKNİĞİ LABORATUVARI DENEY NO: 2 DENEYİN ADI: ÖLÇÜ ALETLERİNİN HARKETLİ KISIMLARININ İNCELENMESİ, ELEKTROMANYETİK ÖLÇÜ

Detaylı

(Noise in Pumps) Reşat Gün Taşel Alarko-Carrier

(Noise in Pumps) Reşat Gün Taşel Alarko-Carrier POMPALARDA GÜRÜLTÜ (Noise in Pumps) Reşat Gün Taşel Alarko-Carrier 1973 yõlõnda İstanbul da doğan Reşat Gün Taşel, Özel Saint Michel Fransõz Lisesi nden 1991 yõlõnda mezun oldu. İstanbul Teknik Üniversitesi

Detaylı

KAVŞAKLARDA TRAFİK AKIMININ KUYRUK TEORİSİ İLE TAHMİNİ, ÖRNEK BİR UYGULAMA

KAVŞAKLARDA TRAFİK AKIMININ KUYRUK TEORİSİ İLE TAHMİNİ, ÖRNEK BİR UYGULAMA KAVŞAKLARDA TRAFİK AKIMININ KUYRUK TEORİSİ İLE TAHMİNİ, ÖRNEK BİR UYGULAMA Ercan ÖZGAN*, Müge ORAKOĞLU**, Sercan SERİN*, Şebnem SARGIN* *Düzce Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Yapı Bölümü, Konuralp,

Detaylı

ICS 13.040.20/13.040.01 TÜRK STANDARDI TS 2361/Nisan 1976 İÇİNDEKİLER

ICS 13.040.20/13.040.01 TÜRK STANDARDI TS 2361/Nisan 1976 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER 0 - KONU VE KAPSAM... 1 0.1 - KONU... 1 0.2 - KAPSAM... 1 1 - ANALİZ METOTLARI... 1 1.1 - GENEL ESASLAR... 1 1.2 - HAVADA SÜSPANSİYON DURUMUNDA BULUNAN MADDE MİKTARININ TAYİNİ (OPTİK YANSIMA

Detaylı

Türk Akreditasyon Kurumu. LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: P704 Revizyon No: 03. Hazõrlayan Kontrol Onay

Türk Akreditasyon Kurumu. LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: P704 Revizyon No: 03. Hazõrlayan Kontrol Onay Doküman Adõ: YETERLİLİK DENEYLERİ VE LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: Revizyon No: 03 5.2,5.3 03 5.2 ve 5.3 maddeleri değiştirildi 3, 4 02 5.2. Karşõlaştõrma Ölçümleri

Detaylı

DERAYMAN OLAYLARININ MUHTELİF NEDENLERİ VE DERAYMAN RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER

DERAYMAN OLAYLARININ MUHTELİF NEDENLERİ VE DERAYMAN RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER DERAYMAN OLAYLARININ MUHTELİF NEDENLERİ VE DERAYMAN RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER Aydõn Erel 1, Selim Dündar 2 SUMMARY Reasons of accidents that occur on railroads, which is the safest mode of

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN

Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN ULAŞTIRMA MÜHENDİSLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN 2 8-KAPASİTE 3 Karayolu Kapasite Analizi 1950 yılında Amerika Transportation Research Board tarafından ilk defa Highway Capacity Manual ile başlamıştır.

Detaylı

NESNEYE DAYALI VERİ MODELİNİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ TASARIMINDAKİ YERİ

NESNEYE DAYALI VERİ MODELİNİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ TASARIMINDAKİ YERİ Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ BİLDİRİ NESNEYE DAYALI VERİ MODELİNİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ TASARIMINDAKİ YERİ Doğan

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 7 Sayı: 1 s. 19-30 Ocak 2005

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 7 Sayı: 1 s. 19-30 Ocak 2005 DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 7 Sayı: 1 s. 19-30 Ocak 2005 YUVARLAKADA KAVŞAKLARDA ANAAKIMDAKİ AĞIR ARAÇ YÜZDESİNİN YANYOL KAPASİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ (THE EFFECT OF HEAVY

Detaylı

Makina İmalatõ Sektöründe İş Mükemmelliği ve Elektronik İş Stratejileri

Makina İmalatõ Sektöründe İş Mükemmelliği ve Elektronik İş Stratejileri Makina İmalatõ Sektöründe İş Mükemmelliği ve Elektronik İş Stratejileri Özet Bulgular 09 Ekim 2002 TS/BAS/02-83 TÜSİAD tarafõndan hazõrlanan Makina İmalatõ Sektöründe İş Mükemmelliği ve Elektronik İş Stratejileri

Detaylı

VİA Veri / İnternet Adaptörü. Özet Bilgi

VİA Veri / İnternet Adaptörü. Özet Bilgi VİA Veri / İnternet Adaptörü Özet Bilgi MST/YMM-KKH 26 Ağustos 2002 1 Tanõm Taktik Veri / İnternet Adaptörü (VIA), CNR bölgesinde çevrim düzeninde çalõşan taktik telsizlere yerel alan ağõ (LAN) oluşturma

Detaylı

YAPAY SİNİR AĞLARI İLE TRAFİK AKIM KONTROLÜ. İbrahim ALTUN 1, Selim DÜNDAR 1, ialtun@yildiz.edu.tr, sdundar@yildiz.edu.tr

YAPAY SİNİR AĞLARI İLE TRAFİK AKIM KONTROLÜ. İbrahim ALTUN 1, Selim DÜNDAR 1, ialtun@yildiz.edu.tr, sdundar@yildiz.edu.tr YAPAY SİNİR AĞLARI İLE TRAFİK AKIM KONTROLÜ İbrahim ALTUN 1, Selim DÜNDAR 1, ialtun@yildiz.edu.tr, sdundar@yildiz.edu.tr Öz: Yapay sinir ağları birçok basit elemanın birleşmesinden oluşmuş paralel bağlantılı

Detaylı

E-Devlet ve İnternet Veri Merkezleri

E-Devlet ve İnternet Veri Merkezleri E-Devlet ve İnternet Veri Merkezleri Haluk Tanrõkulu haluk.tanrikulu@telekom.gov.tr Her yerde WEB Web sayfa sayõsõ dünyadaki insan sayõsõndan çoktur. Daha fazla band genişliği = Çok daha fazla disk Alanõ

Detaylı

HİZMET AKDİ İLE ÇALIŞAN ÜCRETLİLERİN ÜZERİNDEKİ DOLAYLI VE DOLAYSIZ VERGİ YÜKLERİ

HİZMET AKDİ İLE ÇALIŞAN ÜCRETLİLERİN ÜZERİNDEKİ DOLAYLI VE DOLAYSIZ VERGİ YÜKLERİ HİZMET AKDİ İLE ÇALIŞAN ÜCRETLİLERİN ÜZERİNDEKİ DOLAYLI VE DOLAYSIZ VERGİ YÜKLERİ Ali COŞKUN Fatih Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü Öğretim Görevlisi GİRİŞ: D evlet çeşitli ihtiyaçlarõnõ karşõlamak için

Detaylı

Doygun Akımın Belirlenmesinde Sürücü Davranışına Bağlı Bir Matematik Yaklaşım *

Doygun Akımın Belirlenmesinde Sürücü Davranışına Bağlı Bir Matematik Yaklaşım * İMO Teknik Dergi, 2013 6399-6414, Yazı 400 Doygun Akımın Belirlenmesinde Sürücü Davranışına Bağlı Bir Matematik Yaklaşım * Murat ÇETİN* Yetiş Şazi MURAT** ÖZ Doygun akım, ışıklı kavşak tasarımında kullanılan

Detaylı

R10.06 TÜRK AKREDİTASYON KURUMU TÜRKAK AKREDİTASYON MARKASI NIN TÜRKAK TARAFINDAN AKREDİTE EDİLMİŞ KURULUŞLARCA KULLANILMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR

R10.06 TÜRK AKREDİTASYON KURUMU TÜRKAK AKREDİTASYON MARKASI NIN TÜRKAK TARAFINDAN AKREDİTE EDİLMİŞ KURULUŞLARCA KULLANILMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR R10.06 TÜRKAK AKREDİTASYON MARKASI NIN TÜRKAK TARAFINDAN AKREDİTE EDİLMİŞ KURULUŞLARCA KULLANILMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR Rev. 03 01-2006 İÇİNDEKİLER Sayfa 1. AMAÇ... 3 2. KAPSAM... 3 3. İLGİLİ DOKÜMANLAR...

Detaylı

AĞIRLIKLI SİYAH ÇİZGİ YÖNTEMİ İLE YOL PROJELENDİRMEDE TOPRAK İŞLERİ OPTİMİZASYONU

AĞIRLIKLI SİYAH ÇİZGİ YÖNTEMİ İLE YOL PROJELENDİRMEDE TOPRAK İŞLERİ OPTİMİZASYONU AĞIRLIKLI SİYAH ÇİZGİ YÖNTEMİ İLE YOL PROJELENDİRMEDE TOPRAK İŞLERİ OPTİMİZASYONU A. Burak Göktepe 1, A. Hilmi Lav 2 ve Selim Altun 1 SUMMARY Earthwork cost is of the important factors influencing the

Detaylı

Cam Elyaf Katkılı Betonların Yarmada Çekme Dayanımlarının Yapay Sinir Ağları İle Tahmini

Cam Elyaf Katkılı Betonların Yarmada Çekme Dayanımlarının Yapay Sinir Ağları İle Tahmini 6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-18 May 211, Elazığ, Turkey Cam Elyaf Katkılı Betonların Yarmada Çekme Dayanımlarının Yapay Sinir Ağları İle Tahmini S. Yıldız 1, Y. Bölükbaş

Detaylı

Yapay Sinir Ağları. (Artificial Neural Networks) DOÇ. DR. ERSAN KABALCI

Yapay Sinir Ağları. (Artificial Neural Networks) DOÇ. DR. ERSAN KABALCI Yapay Sinir Ağları (Artificial Neural Networks) J E O L O J İ M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ A. B. D. E S N E K H E S A P L A M A Y Ö N T E M L E R İ - I DOÇ. DR. ERSAN KABALCI Yapay Sinir Ağları Tarihçe Biyolojik

Detaylı

DOĞU KARADENİZ BÖLGESEL GELİŞME PLANI (DOKAP) Nihai Rapor CİLT VII: KURUMSAL GELİŞME

DOĞU KARADENİZ BÖLGESEL GELİŞME PLANI (DOKAP) Nihai Rapor CİLT VII: KURUMSAL GELİŞME No. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlõk Devlet Planlama Teşkilatõ Müsteşarlõğõ Japonya Uluslararasõ İşbirliği Ajansõ JICA DOĞU KARADENİZ BÖLGESEL GELİŞME PLANI (DOKAP) Nihai Rapor CİLT VII: KURUMSAL GELİŞME

Detaylı

DEN 318. Dalga Mekaniği. Ders Notlarõ. Dalga Mekaniğine Giriş. Gemi İnşaatõ ve Deniz Bilimleri Fakültesi. Hazõrlayan. Yrd. Doç. Dr.

DEN 318. Dalga Mekaniği. Ders Notlarõ. Dalga Mekaniğine Giriş. Gemi İnşaatõ ve Deniz Bilimleri Fakültesi. Hazõrlayan. Yrd. Doç. Dr. DEN 318 Dalga Mekaniği Ders Notlarõ 1. Bölüm Dalga Mekaniğine Giriş İTÜ Gemi İnşaatõ ve Deniz Bilimleri Fakültesi Hazõrlayan Yrd. Doç. Dr. Şafak Nur Ertürk Oda No:417 Tel: (212) 285 6382 e-posta: erturk@itu.edu.tr

Detaylı

YEŞİLIRMAK NEHRİ İÇİN TOPLAM ORGANİK KARBON ÖNGÖRÜ MODELLERİ

YEŞİLIRMAK NEHRİ İÇİN TOPLAM ORGANİK KARBON ÖNGÖRÜ MODELLERİ YEŞİLIRMAK NEHRİ İÇİN TOPLAM ORGANİK KARBON ÖNGÖRÜ MODELLERİ Mehmet Yüceer a*, İlknur Atasoy b, Eda Semizer c, Erdal Karadurmuş d, Kazım Yetik e, Ayla Çalımlı c, Rıdvan Berber c a İnönü Üniversitesi Mühendislik

Detaylı

AKILLI ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ VE TÜRKİYE DEKİ UYGULAMALAR

AKILLI ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ VE TÜRKİYE DEKİ UYGULAMALAR AKILLI ULAŞTIRMA SİSTEMLERİ VE TÜRKİYE DEKİ UYGULAMALAR Mustafa Sinan YARDIM 1, Güzin AKYILDIZ 2 SUMMARY The aim of this study is to give information about Intelligent Transportation Systems (ITS) which

Detaylı

BULANIK MANTIK SINIFLANDIRMADAN YARARLANARAK KABLO MALZEMESİ SEÇİMİ

BULANIK MANTIK SINIFLANDIRMADAN YARARLANARAK KABLO MALZEMESİ SEÇİMİ BULANIK MANTIK SINIFLANDIRMADAN YARARLANARAK KABLO MALZEMESİ SEÇİMİ Taner AYDIN Özcan KALENDERLİ 2 2 İstanbul Teknik Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Fakültesi, Elektrik Mühendisliği Bölümü, 34469 Maslak,

Detaylı

GİRİŞ... 1 REHBERİN AMACI VE KAPSAMI... 3 TANIMLAR... 5. A- STRATEJİK PLAN, PERFORMANS PROGRAMI ve BÜTÇE... 9

GİRİŞ... 1 REHBERİN AMACI VE KAPSAMI... 3 TANIMLAR... 5. A- STRATEJİK PLAN, PERFORMANS PROGRAMI ve BÜTÇE... 9 1 içindekiler GİRİŞ... 1 REHBERİN AMACI VE KAPSAMI... 3 TANIMLAR... 5 A- STRATEJİK PLAN, PERFORMANS PROGRAMI ve BÜTÇE... 9 B- PERFORMANS PROGRAMI HAZIRLAMA SÜRECİ... 10 1- Program Dönemi Stratejisinin

Detaylı

E-Business ve B2B nin A B C si

E-Business ve B2B nin A B C si E-Business ve B2B nin A B C si Hazõrlayan : Cengiz Pak diyalog Bilgisayar Üretim Sistemleri Yazõlõm ve Danõşmanlõk Ltd. Şti Büyükdere Caddesi No : 48 / 4 Mecidiyeköy İstanbul URL : www.diyalog.com Öneri

Detaylı

Endüstri Bölgeleri Kanununda Değişiklik Yapõlmasõ Hakkõnda Kanun

Endüstri Bölgeleri Kanununda Değişiklik Yapõlmasõ Hakkõnda Kanun Endüstri Bölgeleri Kanununda Değişiklik Yapõlmasõ Hakkõnda Kanun Kanun No. 5195 Kabul Tarihi: 22.6.2004 MADDE 1.- 9.1.2002 tarihli ve 4737 sayõlõ Endüstri Bölgeleri Kanununa 1 inci maddeden sonra gelmek

Detaylı

İSTANBUL TİCARET ODASI NA KAYITLI FİRMALARIN KURULUŞUNDA YABANCI ORTAK ve SERMAYE DURUMU 2006 YILI DEĞERLENDİRMESİ

İSTANBUL TİCARET ODASI NA KAYITLI FİRMALARIN KURULUŞUNDA YABANCI ORTAK ve SERMAYE DURUMU 2006 YILI DEĞERLENDİRMESİ İSTANBUL TİCARET ODASI NA KAYITLI FİRMALARIN KURULUŞUNDA YABANCI ve SERMAYE DURUMU 2006 YILI DEĞERLENDİRMESİ Yabancõ sermaye yatõrõmlarõ için Hazine Müsteşarlõğõ ndan ön izin alma mecburiyetinin 2003 Haziran

Detaylı

VIII Inetr 02. Türkiye İnternet Konferansõ 19-21 Aralõk 2002 Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi İstanbul

VIII Inetr 02. Türkiye İnternet Konferansõ 19-21 Aralõk 2002 Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi İstanbul VIII Inetr 02 Türkiye İnternet Konferansõ 19-21 Aralõk 2002 Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi İstanbul Java ve SOAP kullanõlarak Mobil Cihazlardan Hisse Senedi Alõmõ Uygulamasõ Özgür Toprak, Seyhun

Detaylı

AKIŞ TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİNİN GENETİK ALGORİTMA YARDIMI İLE ÇÖZÜMÜNDE UYGUN ÇAPRAZLAMA OPERATÖRÜNÜN BELİRLENMESİ

AKIŞ TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİNİN GENETİK ALGORİTMA YARDIMI İLE ÇÖZÜMÜNDE UYGUN ÇAPRAZLAMA OPERATÖRÜNÜN BELİRLENMESİ Doğuş Üniversitesi Dergisi, 2002/6, 27-35 AKIŞ TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİNİN GENETİK ALGORİTMA YARDIMI İLE ÇÖZÜMÜNDE UYGUN ÇAPRAZLAMA OPERATÖRÜNÜN BELİRLENMESİ Orhan ENGİN Selçuk Üniversitesi, Endüstri

Detaylı

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD BETON BASINÇ DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI, HIZLANDIRILMIŞ KÜRÜ VE BASINÇ DAYANIM DENEYİ

TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD BETON BASINÇ DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI, HIZLANDIRILMIŞ KÜRÜ VE BASINÇ DAYANIM DENEYİ https://www.tse.org.tr/turkish/abone/kapak.asp?stdno=7620 Page 1 of 1 19.04.2004 TÜRK STANDARDI TURKISH STANDARD TS 3323 Mart 1979 ICS 91.100.30 BETON BASINÇ DENEY NUMUNELERİNİN HAZIRLANMASI, HIZLANDIRILMIŞ

Detaylı

ICS 91.040.10 TÜRK STANDARDI TS 6793/Nisan 1989 91.040.30 İÇİNDEKİLER

ICS 91.040.10 TÜRK STANDARDI TS 6793/Nisan 1989 91.040.30 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER 0 - KONU, TARİF, KAPSAM... 1 0.1 - KONU... 1 0.2 - TARİF... 1 0.2.1 - Teçhizat... 1 0. - KAPSAM... 1 1 - GENEL KURALLAR... 1 2 - YÜK DEĞERLERİ... 1 - DÜZGÜN YAYILI YÜKLERİN AZALTILMASI... 2

Detaylı

Türk altõn madenciliğinde siyanürleme işleminin ilk olarak uygulanmasõ ve bunun çevreye etkileri *

Türk altõn madenciliğinde siyanürleme işleminin ilk olarak uygulanmasõ ve bunun çevreye etkileri * Türk altõn madenciliğinde siyanürleme işleminin ilk olarak uygulanmasõ ve bunun çevreye etkileri * A. Akçõl ** Maden Mühendisliği Bölümü, Cevher Hazõrlama Anabilimdalõ, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta,

Detaylı

ERP nin A B C si. diyalog 2002 ERP nin ABC si 1. Hazõrlayan : Cengiz Pak. diyalog Bilgisayar Üretim Sistemleri Yazõlõm ve Danõşmanlõk Ltd. Şti.

ERP nin A B C si. diyalog 2002 ERP nin ABC si 1. Hazõrlayan : Cengiz Pak. diyalog Bilgisayar Üretim Sistemleri Yazõlõm ve Danõşmanlõk Ltd. Şti. diyalog 2002 ERP nin ABC si 1 ERP nin A B C si Hazõrlayan : Cengiz Pak diyalog Bilgisayar Üretim Sistemleri Yazõlõm ve Danõşmanlõk Ltd. Şti. Büyükdere Caddesi No : 48 / 4 Mecidiyeköy İstanbul URL : www.diyalog.com

Detaylı

Zeminlerde Statik ve Dinamik Yükler Altõnda Taşõma Gücü Anlayõşõ ve Hesabõ

Zeminlerde Statik ve Dinamik Yükler Altõnda Taşõma Gücü Anlayõşõ ve Hesabõ Zeminlerde Statik ve Dinamik Yükler Altõnda Taşõma Gücü Anlayõşõ ve Hesabõ Prof. Dr. S. Feyza ÇİNİCİOĞLU İstanbul Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü 1. Giriş Bir yapõ sistemi genel olarak iki kõsõmda

Detaylı