Üstyapı Talimatları. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 2011 Baskısı Sürüm 1.0

Transkript

1 Üstyapı Talimatları TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 2011 Baskısı Sürüm 1.0

2 YAYIMLAYAN MAN Truck & Bus AG (aşağıdaki metin içerisinde MAN olarak anılacaktır) ESC Bölümü Engineering Services Consultation Dachauer Str. 667 D Münih E-Posta: esc@man.eu Fax: + 49 (0) Teknik gelişmelerden dolayı değişiklik yapma hakkı saklıdır MAN Truck & Bus Aktiengesellschaft MAN Truck & Bus AG şirketinin yazılı izni olmaksızın, alıntı şeklinde dahi olsa, yeniden basımı, çoğaltılması veya tercüme edilmesi yasaktır. Özellikle telif hakları yasasında belirtilmiş olanlar olmak üzere, tüm hakkı MAN şirketine aittir. Trucknology ve MANTED markaları MAN Truck & Bus AG şirketinin tescilli markalarıdır. Şayet kullanılan tanımlamalar marka ise, yanında ( ) işaretleri bulunmasa dahi, ait oldukları sahibi tarafından korunmuş olduğu kabul edilmektedir.

3 TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 1. Kapsam ve Hukuki Anlaşmalar 1.1 Kapsam 1.2 Sorumluluk ve İzin Süreci Koşullar Sorumluluk Kalite Güvencesi İzin Belgelerin İbrazı Ayıplı Mal Sorumluluğu Ürün Sorumluluğu Emniyet Üstyapı ve Tadilat Firmalarının Kılavuzları Aksesuar/Yedek Parçalar için Sorumluluk Sınırlaması 2. Ürün Tanımları 2.1 Araç Tanımları, Tekerlek Çekiş Formülleri Kapı Tanımı Çeşit Tanımları Tekerlek Çekiş Formülü Sonekler 2.2 Tip Numarası, Araç Tanım Numarası, Araç Numarası, Temel Araç Numarası 2.3 Markaların işaretlerinin kullanılması 2.4 Sürücü kabinleri 2.5 Motor Çeşitleri 3. Genel Teknik Esaslar 3.1 Aşırı Aks Yükü, Tek Tarafl ı Yükleme 3.2 Asgari Ön Aks Yükü 3.3 Tekerlekler, Tekerlek Çevresi 3.4 İzin Verilen Sarkıntı Uzunluğu 3.5 Teorik Aks Mesafesi, Arka Sarkıntı, Teorik Aks Merkezi 3.6 Aks Yükü Hesaplaması ve Tartı İşlemi 3.7 Üstyapı Montajından Önceki ve Sonraki Kontrol/Ayar İşleri 3.8 MAN HydroDrive İle İlgili Açıklamalar TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) I

4 4. Araç Şasilerinin Değiştirilmesi 4.1 Şasi Malzemeleri 4.2 Korozyon Koruma 4.3 Şaside Delik Delme, Perçinli ve Cıvatalı Bağlantılar 4.4 Şaside Değişiklik Şaside Kaynak Yapma Şasi Sarkıntısının Değiştirilmesi Aks mesafesi değişiklikleri 4.5 Sonradan İlave Ekipman, Montaj Parçaları ve Aksesuar Montajı Fabrikadan Teslimden Sonra İlave Depo veya Daha Büyük Yakıt Depoları 4.6 Şaftlar Tekli Mafsal İki Mafsallı Şaft Üç Boyutlu Şaft Yerleşim Düzeni Şaft Sistemi Şaft Sistemindeki Kuvvetler MAN yürür şasileri aktarma orngan. sisteminde şaft yerleşim düzeninin değiştirilmesi 4.7 Tekerlek Formülünün Değiştirilmesi 4.8 Çeki Ekipmanları Temel Esaslar Römork Çeki Kancası, D-Değeri 4.9 Çekiciler ve Kamyon/Çekici Araç Türünün Değiştirilmesi Dorseli Araç Kamyonun Çekiciye ve Çekicinin Kamyona Dönüştürülmesi 4.10 Sürücü Kabini Değişiklikleri Genel Spoiler, Çatı Üstyapıları, Çatı Platformu Çatı kabinleri 4.11 Şasi İlave Montaj Parçaları Arka Alt Muhafaza Ön Alt Muhafaza FUP (FUP= front underride protection) Yan Koruma Tertibatı 4.12 Motor Civarında Değişiklikler Hava Emişinde ve Egzoz Sisteminde Değişiklikler, On Board Arıza Arama Sistemli EURO 4 ve Öncesi Motorlar Euro 5 Araçlarda AdBlue Sisteminde/Egzoz Sisteminde Değişiklikler İçin İlave Şartlar Motor soğutma sistemi Motor Kapsülü, Gürültü İzolasyonu 4.13 Başka Mekanik Şanzıman, Otomatik Şanzıman, Arazi Şanzımanı Takılması TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) II

5 5. Üstyapı 5.1 Genel Tehlikeli Madde Şildinin Ön Kapağa Tespit Edilmesi 5.2 Korozyon koruma 5.3 Yardımcı Şasiler Genel İzin verilen malzemeler, elastk uzama sınırı Yardımcı Şasi Tasarımı Yardımcı sasilerin ve Üstyapıların montajı Cıvatalı ve Perçinli Bağlantılar Esnek Bağlantılar Rijit Bağlantılar 5.4 Üstyapılar Üstyapı Muayenesi Açık ve Kapalı Kasalar Yükleme Platformu Değişken (Konteyner) Kasalar Yardımcı şasisiz kendini taşıyan üstyapılar Döner Tabla Üstyapısı Tanker ve Silo Üstyapısı Damperler Vinçli Konteyner Taşıyıcı, Kayar Vinçli Konteyner Taşıyıcı, Kayar Makaralı Damperli Araç Havalı Süspansiyonlu Araçların Desteklenmesi Yükleme vinci Halatlı vinç Transmikser Binek Araç Taşıyıcısı TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) III

6 6. Elektrik, Elektronik, Tesisat 6.1 Genel 6.2 Tesisat Döşenmesi, Şase Hattı 6.3 Akülerin Bakımı Akülerin Kullanımı ve Bakımı PAG Teknolojisine Sahip Akülerin Kullanımı ve Bakımı 6.4 İlave Devre Şemaları ve Kablo Demeti Resimleri 6.5 İlave Tüketiciler 6.6 Aydınlatma Sistemi 6.7 Elektromanyetik Uyumluluk 6.8 Telsiz Cihazları ve Antenler 6.9 Araçtaki Arabirimler, Üstyapı Hazırlıkları Yükleme Platformu Elektrik Arabirimi Şasi Sonunda Start/Stop Tertibatı Hız Sinyalinin Alınması 6.10 Elektronik Gösterge ve Enstrüman Konsepti Arıza Arama Konsepti ve MAN-Cats ile Parametrelendirme Aracın Elektronik Sistemlerinin Parametrelendirilmesi TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) IV

7 7. Yan Tahrikler (bkz. buna ait doküman) 8. Frenler, Tesisat 8.1 ALB, EBS Fren 8.2 Fren ve Basınçlı Hava Tesisatları Temel Esaslar Voss 232 Sistemi Geçme Bağlantılar Tesisatların Döşenmesi ve Sabitlenmesi Basınçlı Hava Kaybı 8.3 Tali Kullanıcıların Bağlanması 8.4 MAN Harici Sürekli Frenlerin Donanıma Eklenmesi 9. Hesaplamalar 9.1 Hız 9.2 Randıman 9.3 Çeki Kuvveti 9.4 Tırmanma Kabiliyeti Yokuş veya İnişte Kat Edilen Yol Yokuş veya İniş Açısı Tırmanma Kabiliyetinin Hesaplanması 9.5 Tork 9.6 Güç 9.7 Arazi Şanzımanındaki Yan Tahrik Devir Sayıları 9.8 Sürüş Dirençleri 9.9 İz Dairesi 9.10 Aks Yükü Hesaplaması Aks Yükü Hesaplamasının Yapılışı Arka İlave Aks Kaldırılmış Halde Ağırlık Hesaplaması 9.11 Yardımcı şasisiz üstyapılarda destek uzunlukları 9.12 Çeki Ekipmanları Römork Çeki Kancası Sabit Oklu Römork/Ortadan Akslı Römork Çeki Tablası Şekillerde belirtilen ESC numaraları dâhili organizasyon içindir. Okuyucular için bir önem taşımamaktadırlar. Aksi belirtilmediği sürece: Tüm ölçüler mm, tüm ağırlıklar ve yükler kg cinsinden verilmiştir. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) V

8 1. Kapsam ve Hukuki Anlaşmalar 1.1 Kapsam Bu talimatnamedeki ifadeler bağlayıcı nitelikte olup istisnalara - teknik açıdan yapılabilir olmaları kaydıyla - ancak MAN ESC bölümüne (adres için bkz. yukarıda Yayınlayan ) yazılı olarak başvuru yapılması üzerine onay verilebilir. 1.2 Sorumluluk ve İzin Süreci Koşullar Uygulayıcı şirket, bu üstyapı talimatına ek olarak aracın kullanımı ve üstyapısı ile ilgili tüm kanunlara ve yönetmeliklere, kazadan korunma yönetmeliklerine kullanma kılavuzlarına uyacaktır. Normlar teknik standartlardır ve bu sebeple aranan asgari şartlardır. Bu aranan asgari şartlara uymaya gayret göstermeyenler ihmalkâr davranmış olurlar. Normlar yönetmeliklerin parçası olduklarından bağlayıcıdırlar. MAN ın telefonla yöneltilen sorulara verdiği bilgiler yazılı olarak teyit edilmemeleri halinde bağlayıcı değildir. Sorular konuyla ilgili yetkili MAN departmanına yöneltilmelidir. Bilgiler Avrupa daki kullanım şartlarına dayanmaktadır. Bundan sapma gösteren ölçüler, ağırlıklar ve diğer temel bilgiler üstyapının tasarımında, tespit edilmesinde ve yardımcı şasinin tasarlanmasında dikkate alınmalıdır. Uygulayıcı şirket komple aracın beklenen her türlü kullanım şartlarına dayanıklı olmasını sağlamak zorundadır. Yükleme vinçleri, liftli kasa kapağı, kurtarma vinçleri v.s. gibi belirli ekipmanlar için imalatçıları kendi üstyapı talimatlarını hazırlamıştır. Eğer bunlarda MAN üstyapı talimatlarına kıyasla başkaca şartlar öngörülüyorsa, bunlara da uyulmalıdır. Burada kanuni hükümlere, kazadan korunma yönetmeliklerine meslek kuruluşları yönetmeliklerine çalışma yönetmeliklerine diğer yönergelere ve kaynak verilere yapılan atıfl ar ve verilen bilgiler hiçbir şekilde tam değildir ve sadece bilgi edinilmesi amacıyla düşünülmüştür. Bunlar şirketin kendi kontrol yükümlülüğünün yerine geçmez. Araç değişiklikleri, üstyapı ve tasarımı, ekipmanların araç motorundan çalıştırılmaları sonucu aracın yakıt sarfi yatı büyük ölçüde etkilenir. Bu sebepten dolayı uygulayıcı şirketten, konstrüksiyonunu mümkün olan en az yakıt tüketimini sağlayacak şekilde tasarlaması beklenir. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 1

9 1.2.2 Sorumluluk Tekniğin gereklerine uygun bir konstrüksiyon, üretim, üstyapıların montajı, şasilerde değişiklik için sorumluluk daima üstyapıyı imal eden, montajını yapan veya değişikliği uygulayan şirkete aittir (üretici mesuliyeti). Bu, söz konusu üstyapının MAN tarafından yazılı olarak açıkça onaylanmış olması halinde de geçerlidir. MAN tarafından yazılı olarak onaylanan üstyapılar / tadilatlar üstyapı imalatçısını kendi ürün mesuliyetinden kurtarmaz. Eğer uygulayıcı şirket henüz planlama aşamasında veya tasarımda müşterinin, kullanıcının, kendi personelinin, araç üreticisinin bir hatasını tespit ederse, o kişi hatası konusunda ikaz edilmelidir. Şirket ayrıca aracın kullanım emniyeti, trafi k güvenliği, bakım kolaylığı, sürüş özellikleri bakımından herhangi bir olumsuzluk göstermemesinden sorumludur. Şirket, trafi k güvenliği ile ilgili olarak konstrüksiyon, üstyapıların imalatı, üstyapıların montajı, şasilerin değiştirilmesi, talimatlar, kullanma kılavuzları konularında en son teknolojiye ve söz konusu alanın kabul edilmiş kurallarına göre hareket etmelidir. Zorlaştırılmış kullanım şartları ayrıca dikkate alınmalıdır Kalite Güvencesi Müşterilerimizin yüksek kalite beklentilerini karşılamak amacıyla ve uluslararası ürün/üretici mesuliyeti bakımından tadilatların yapılmasında ve üstyapıların imalatında/montajında kesintisiz kalite kontrolü yapılması gerekmektedir. Bu da işleyen bir kalite güvence sisteminin olmasını gerektirir. Üstyapı imalatçısına, genel şartlara ve kabul görmüş kurallara uygun bir kalite yönetim sistemini (örn. DIN EN ISO 9000 vd. veya VDA 8 gibi) kurması ve belgelendirilmesi tavsiye edilir. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 2

10 Üstyapıyı veya tadilat MAN sipariş etmişse bir yeterlilik belgesi istenir. MAN Truck & Bus, VDA 8 uyarınca tedarikçinin tesislerinde bir sistem denetimi veya uygun bir proses akış incelemesi yapma hakkını saklı tutar. VDA Cilt 8 üstyapı üreticisi birlikleri ZKF (Karoseri ve Taşıt Tekniği Merkez Birliği), BVM (Alman Metal Zanaatkârları Birliği Federal Metal Konfederasyonu) ve ZDH (Alman Zanaatkârlar Konfederasyonu) ile mutabakat halinde hazırlanmıştır. Dokümanlar: VDA Cilt 8 Römork ve üstyapı imalatçılarının yönetim sistemlerine ilişkin asgari şartlar Alman Otomotiv Endüstrisi Birliğinden (VDA), tedarik edilebilir İzin Bir üstyapının veya bir şasi tadilatının bu üstyapı talimatlarına uygun olarak yapılması halinde, söz konusu üstyapı veya şasi tadilatı için MAN tarafından izin alınması gerekli değildir. MAN ın bir üstyapıyı veya bir şasi tadilatı için izin vermesi halinde bu izin, üstyapılarda sadece üstyapının prensipte söz konusu şasiyle ve üstyapı arabirimleriyle (örn. yardımcı şasinin boyutlandırılması ve tespit edilmesi) uyumluluğu, şasi tadilatlarında sadece söz konusu şasinin prensipte yapısal güvenilirliğine ilişkindir. MAN tarafından kendisine ibraz edilen teknik dokümanlar üzerine konulan onay şerhi işlevin, konstrüksiyonun, üstyapı donanımının veya değişikliğin kontrolünü kapsamamaktadır. Bu üstyapı talimatına uyulması, kullanıcının teknik olarak kusursuz bir üstyapı veya tadilat uygulaması sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Onay şerhi sadece ibraz edilen teknik dokümanlarda görülebilen önlemleri veya parçaları kapsar. MAN, daha önce benzeri bir onay verilmiş olsa dahi, üstyapı veya tadilat onayını vermeme hakkını saklı tutar. Teknolojik ilerlemeler koşulsuz bir eşit muameleye izin vermeyebilir. MAN bu üstyapı talimatlarını istediği zaman değiştirme ve münferit şasiler için bu talimatlardan farklı talimatlar verme hakkını saklı tutar. Eğer birden fazla yürür şasi aynı üstyapılara veya tadilatlara sahipse MAN işlemi kolaylaştırmak için toplu bir onay verebilir Belgelerin İbrazı Belgeler ancak eğer üstyapılar bu üstyapı talimatlarından farklılık gösteriyorlarsa MAN a gönderilirler. Onay verilmeye ve incelenmeye uygun teknik dokümanlar araç üzerindeki çalışmalara başlanmadan önce MAN ESC bölümüne gönderilmelidir (adres için bkz. yukarıda Yayınlayan ). Onay sürecinin seri bir şekilde tamamlanması için: Dokümanlar iki suret olarak hazırlanmalı, Yazılı belge sayısı mümkün olduğunca az olmalı, Teknik veri ve dokümanlar eksiksiz olmalıdır. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 3

11 Aşağıdaki bilgiler mevcut olmalıdır: Araç tipi (tip kodu, bkz. Bölüm 2.2) ile birlikte - sürücü kabini tipi - Aks aralığı - Şase sarkıntısı Araç şasi numarası veya araç numarası (eğer hâlihazırda mevcutsa, bkz. Bölüm 2.2) Bu üstyapı talimatlarına göre olan farklılıklar dokümanların hepsinde işaretlenmiş olmalıdır! Yükler ve yük etki noktaları: - Üstyapıdan kaynaklanan yükler Aks yükü hesaplaması Özel çalışma koşulları: Yardımcı şasi: - Malzeme ve kesit değerleri - Boyutlar - Profi l türü - Yardımcı şaside traverslerin yerleşim düzeni - Yardımcı şasi tasarımındaki özel durumlar - Kesit değişiklikleri - İlave takviyeler - Bükümler vs. Bağlantı elemanları: - Konumlandırma (şasiye göre) - Türü - Boyutu - Miktarı. İncelenmeye ve onay verilmeye uygun olmayanlar: Parça listeleri Prospektüsler Fotoğrafl ar Diğer bağlayıcı olmayan dokümanlar. Çizimler ancak onlara verilmiş olan numarayla birlikte anlamlı olurlar. Bu nedenle üstyapıların veya tadilatların MAN tarafından verilen yürür şasi resimleri üzerine çizilmesi ve onay için sunulması uygun değildir Ayıplı Mal Sorumluluğu Ayıplı mal sorumluluğu ancak alıcı ve satıcı arasındaki satış sözleşmesi çerçevesinde mevcuttur. Buna göre ayıplı mal sorumluluğu satılan malın satıcısına aittir. Şikâyet konusu olan hatanın / kusurun aşağıdaki sebeplerden birine dayanması halinde MAN a karşı herhangi bir talep hakkı bulunmaz: bu üstyapı talimatına uyulmamış olması, aracın kullanım amacı açısından uygun olmayan bir yürür şase seçilmiş olması, yürür şasedeki hasarın - üstyapı, - üstyapı montajının şekli/uygulaması, - şasi tadilatı, - uygun olmayan kullanım nedeniyle ortaya çıkması. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 4

12 1.2.7 Ürün Sorumluluğu MAN tarafından tespit edilen işçilik hataları düzeltilmelidir. Kanunların elverdiği sürece MAN, özellikle de dolaylı zarar ve ziyanlar olmak üzere, her türlü mesuliyetten muaftır. Ürün mesuliyeti aşağıdaki hususları düzenler: İmalatçının kendi ürünü veya kısmi ürünü için mesuliyeti Ortaya çıkan zarar kısmi ürünün hatasından kaynaklanıyorsa, üreticinin bütünleşik kısmi ürünün üreticisine karşı olan rücu hakkı. Üstyapıyı veya şasi tadilatını uygulayan şirket, ortaya çıkan hasarın aşağıdaki sebeplerden birinden kaynaklanması halinde, müşterisine veya diğer üçüncü şahıslara karşı MAN ı her türlü mesuliyetten muaf tutar: Şirketin bu üstyapı talimatına uymamış olması halinde, Üstyapının veya şasi tadilatının hatalı - konstrüksiyon, - imalat, - montaj, - talimat sebebiyle zarara neden olması herhangi başka bir şekilde belirlenen ilkelere uyulmamış olması halinde Emniyet Yürür şasi/araç üzerinde çalışan şirketler işlev ve işletim güvenliğinin kusurlu veya kullanma kılavuzlarının eksik olmasından kaynaklanan hasarlardan dolayı sorumludurlar. Bundan dolayı MAN üstyapı imalatçılarından veya tadilat şirketlerinden şunları talep eder: En son teknolojiye uygun olarak mümkün olan azami emniyet Anlaşılır ve yeterli kullanma kılavuzları Kullanıcı ve/veya üçüncü şahıslar için tehlikeli olan noktalarda iyi görülebilir ve kalıcı olarak yerleştirilmiş uyarı levhaları Gerekli koruyucu önlemlere uyulması (örn. yangın ve patlama emniyeti) Toksikolojik etkilere dair eksiksiz bilgiler Ekolojik etkilere dair eksiksiz bilgiler. Önce emniyet! İşletim sırasında olabilecek emniyetsiz durumlardan kaçınmak için tüm teknik olanaklar kullanılmalıdır. Bu şart bilhassa aşağıdakiler için geçerlidir: Aktif emniyet = Kazaların önlenmesi. Bunlar: - Üstyapı dâhil olmak üzere aracın genel tasarımının bir sonucu olarak sürüş emniyeti - Yolcuların titreşim, gürültü, iklim etkileri vs. gibi etkilerden dolayı bedensel etkilere mümkün olduğunca az maruz kalmalarının bir sonucu olarak kondisyon emniyeti - Öncelikle aydınlatma sistemlerinin, uyarı sistemlerinin doğru tasarımı, yeterli direkt görüş, yeterli dolaylı görüş sayesinde algılama emniyeti - Üstyapı dâhil olmak üzere tüm sistemlerin en iyi şekilde kullanılabilir olmasının bir sonucu olarak kullanım emniyeti Pasif emniyet = Kazaların sonuçlarının önlenmesi ve etkilerinin azaltılması. Bunlar: - Aracın ve üstyapının dış kısımlarının deformasyon kabiliyeti bakımından tasarımı, emniyet sistemlerinin monte edilmiş olması gibi harici emniyet - Üstyapı şirketi tarafından monte edilen kabinler dâhil olmak üzere, araçların içinde yolculuk edenlerin korunmasını kapsar şekilde iç emniyet. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 5

13 İklim ve çevre koşulları şunları etkilemektedir: kullanım emniyeti, hazır bulunuşluk, kullanım davranışı, kullanım ömrü, ekonomiklik. İklim ve çevre şartlarının etkileri örn. şunlardır: Sıcaklık etkileri Nem Tahriş edici maddeler Kum ve toz Işınım. Hareketli bir işleme hizmet eden tüm parçaların, tüm tesisatlar da bunlara dâhildir, yeterli hareket serbestliğine sahip olması sağlanmalıdır. MAN kamyonların kullanma kılavuzları araçtaki bakım noktaları hakkında bilgi vermektedir. Üstyapının türü ne olursa olsun, her halükarda bakım noktalarına kolay erişilebilir olmasına dikkat edilmelidir. Herhangi bir parçayı sökmeye gerek kalmaksızın, kolaylıkla bakım yapılabilmelidir. Ekipmanların yeterince havalandırılması ve/veya soğutulması sağlanmalıdır Üstyapı ve Tadilat Firmalarının Kılavuzları Aracın işletmecisi tadilatçı fi rmalarca yapılan üstyapılarda veya araç tadilatlarında da bir kullanma kılavuzu alma hakkına sahiptir. Eğer müşteri ürünü aşağıdaki gibi kullanamıyorsa, ürünün getirdiği spesifi k yararların hiçbirinden istifade edilemez: Güvenli ve amacına uygun kullanım Rasyonel ve zahmetsiz yararlanma Tekniğine uygun bakım ve onarım Tüm işlevlerine tam hâkimiyet. Buna göre her üstyapı ve tadilat şirketi hazırladığı teknik kılavuzlarını anlaşılırlık eksiksizlik doğruluk tutarlılık ürüne özgü emniyet uyarıları bakımından kontrol etmelidir. Hatalı veya eksik bir kullanma kılavuzu kullanıcılar için ciddi risk faktörleri barındırır. Olası etkileri şunlar olabilir: Ürün avantajları bilinmediğinden üründen yeterince yararlanılamaz Şikâyet ve sorunlar Nedeni çoğunlukla yürür şasiye yüklenen arıza ve hasarlar Onarım ve zaman kaybından doğan beklenmedik ve gereksiz ek maliyetler Olumsuz bir imaj ve ilerideki alım eğiliminin düşmesi. Kullanıcı personel araç üstyapısı veya tadilatına göre kullanım ve bakım hakkında bilgilendirilmelidir. Bu eğitim aracın etkilenmiş olması muhtemel statik ve dinamik davranışlarını da kapsamalıdır. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 6

14 Aksesuar/Yedek Parçalar için Sorumluluk Sınırlaması MAN tarafından üretilmemiş ve kendi ürünlerinde kullanılmasına izin verilmemiş olan aksesuar ve yedek parçalar aracın trafi k ve işletim emniyetini olumsuz yönde etkileyebilir ve tehlikeli durumlara neden olabilirler. MAN Truck & Bus Aktiengesellschaft (ya da satıcı), söz konusu parçanın kendisi tarafından satılmış veya araca (ya da sözleşme konusu nesneye) monte edilmiş olması haricinde, hangi türden olursa olsun, aracın başka bir üreticiye ait parça ile kombinasyonundan doğmuş olan talep hakları için herhangi bir sorumluluk üstlenmez. 2. Ürün Tanımları 2.1 Araç Tanımları, Tekerlek Çekiş Formülleri Çeşitlerin karışmayacak ve kolay anlaşılır şekilde tanımlanması için yeni araç tanımları sistematik olarak uygulamaya konmuştur. Araç tanımı 3 boyutta aşağıdaki gibi kullanılmaktadır: - Kapı tanımı - Çeşit tanımı (satış dokümanları ve teknik dokümanlarda, örn. bilgi broşürleri, yürür şasi resmi) - Tip anahtarı Kapı Tanımı Kapı tanımı şunlardan oluşmaktadır: Yapı serisi + izin verilen ağırlık + güç bilgisi TGX Seri + İzin verilen ağırlık + Güç bilgisi TGX Serinin kısaltması TGX = Trucknology Generation X Teknik olarak izin verilen ağırlık [t] Motor gücü [DIN-PS], birler hanesi 10 PS olacak şekilde yuvarlatılır Çeşit Tanımları Çeşit tanımı = araç tanımı kapı tanımı + tekerlek formülü + sonekten oluşmaktadır. Tekerlek formülü ve sonek kavramları aşağıda tanımlanmıştır. Seri + istiap haddi + güç bilgisi - tekerlek çekiş formülü + sonek TGS x2-2 LL-U Seri + İzin verilen ağırlık + Güç bilgisi TGS x2-2 LL-U Tekerlek çekiş formülü Sonek TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 7

15 2.1.3 Tekerlek Çekiş Formülü Tekerlek formülü aks sayısını belirtir ve ek olarak tahrikli, yönlendirici ve arka/ön ilave aksların tanımlanmasına yarar. Tekerlek formülü yaygın bir kavram olmakla beraber standartlaşmamıştır. Bunda tek tek tekerlekler değil tekerlek grupları sayılmaktadır, yani ikiz lastikler bir tekerlek olarak tanımlanmaktadır. İki örnekle tekerlek formülü kavramı açıklanabilir: Tablo 1: Tekerlek formülüne örnekler 6 x x 2 / 4 6 = Toplam tekerlek grubu sayısı, yani 3 akslı x = Veri yok 2 = Çekişli tekerleklerin sayısı - = Çekişli arka aks grubunun arkasındaki arka ilave aks / = Çekişli arka aks grubunun önündeki ön ilave aks 4 = Yönlendirici tekerleklerin sayısı Yönlendirici tekerleklerin sayısı yalnızca, yönlendirici ön tekerleklerden başka, yönlendirici ön veya arka ilave akslar olduğunda belirtilir. Bir ön ilave aks, çekişli arka aks grubunun önünde, arka ilave aks ise çekişli arka aks grubunun arkasında bulunur ve eğik çizgi / ön ilave aksı, kısa çizgi - ise arka ilave aksı temsil eder. Bir yürür şaside hem ön ilave aks hem de arka ilave aks varsa, yönlendirici tekerleklerin sayısı kısa çizgi - ile gösterilir. MAN HydroDrive hidrostatik ön aks çekişi varsa, tekerlek formülüne bir H harfi eklenir, örn. 6x4H = MAN HydroDrive donanımlı ön aks, 2 arka aks, bunlardan biri çekişli. Halen fabrika çıkışı olarak aşağıdaki tekerlek formülleri mevcuttur: Tablo 2: TGS ve TGX tekerlek formülleri 4x2 Bir çekişli aksa sahip iki akslı araç 4x4 İki çekişli aksa sahip iki akslı araç, tüm tekerlekleri çekişli çeker 4x4H İki çekişli aksa sahip iki akslı araç, ön aksta MAN HydroDrive 6x2/2 Yönlendirici olmayan ön ilave aksa sahip üç akslı araç, pusher 6x2/4 Yönlendirici ön ilave aksa sahip üç akslı araç 6x2-2 Yönlendirici olmayan arka ilave aksa sahip üç akslı araç 6x2-4 Yönlendirici arka ilave aksa sahip üç akslı araç 6x4 İki çekişli ve yönlendirici olmayan arka aksa sahip üç akslı araç 6x4-4 İki çekişli (birinci ve ikinci aks) aksa ve bir yönlendirici arka ilave aksa sahip üç akslı araç 6x4H/2 Bir çekişli arka aksa ve bir yönlendirici olmayan ön ilave aksa sahip, ön aksında MAN HydroDrive olan üç akslı araç 6x4H/4 Bir çekişli arka aksa ve bir yönlendirici ön ilave aksa sahip, ön aksında MAN HydroDrive olan üç akslı araç 6x4H-2 Bir çekişli arka aksa ve bir yönlendirici olmayan arka ilave aksa sahip, ön aksında MAN HydroDrive olan üç akslı araç 6x4H-4 Bir çekişli arka aksa ve bir yönlendirici arka ilave aksa sahip, ön aksında MAN HydroDrive olan üç akslı araç TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 8

16 6x6 Tüm tekerlekleri çekişli üç akslı araç 6x6H Tüm tekerlekleri çekişli, ön aksında MAN HydroDrive olan üç akslı araç 8x2-4 Bir çekişli aksa, iki yönlendirici ön ilave aksa, bir yönlendirici olmayan arka ilave aksa sahip dört akslı araç veya ön aksı ve arka ilave aksı yönlendirici olan üç arka aksa sahip dört akslı araç 8x2-6 Bir çekişli aksa, iki yönlendirici ön aksa, bir yönlendirici arka ilave aksa sahip dört akslı araç 8x4 İki yönlendirici ön aksa ve iki çekişli arka aksa sahip dört akslı araç 8x4/4 Bir ön aksa, bir yönlendirici ön ilave aksa ve iki çekişli arka aksa sahip dört akslı araç 8x4-4 Bir ön aksa, iki çekişli arka aksa ve bir yönlendirici arka ilave aksa sahip dört akslı araç 8x4H-6 İki yönlendirici ön aksa (ikinci ön aksta MAN HydroDrive ), bir çekişli arka aksa ve bir yönlendirici arka ilave aksa sahip dört akslı araç 8x6 İki ön aksa (ikinci aks çekişli) ve iki çekişli arka aksa sahip dört akslı araç, tüm tekerlekleri çekişli 8x6H İki ön aksa (ikinci aksta MAN HydroDrive ) ve iki çekişli arka aksa sahip dört akslı araç, tüm tekerlekleri çekişli 8x8 İki çekişli ön aksa ve iki çekişli arka aksa sahip dört akslı araç, tüm tekerlekleri çekişli Sonekler Araç tanımındaki son ek süspansiyon türünü tanımlar, çekiciyi kamyondan ayırt eder ve bazı ürün özelliklerini belirtir. TGX x2-2 LL-U Sonek Süspansiyon türü (sonekin 1. ve 2. haneleri) Tablo 3: Süspansiyon türü BB BL LL Ön aksta/akslarda makaslı süspansiyon, arka aksta/akslarda makaslı süspansiyon Ön aksta/akslarda makaslı süspansiyon, arka aksta/akslarda havalı süspansiyon Ön aksta/akslarda havalı süspansiyon, arka aksta/akslarda havalı süspansiyon Çekiciler bunun arkasına bir S harfi getirilerek işaretlenir, kamyonlar için ayrı bir işaretlendirme yoktur. Dorse çekici için örnek: TGS x6 BBS S = Dorse çekici TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 9

17 Özel (yapısal) ürün özellikleri bir kısa çizgi ( - ) ile sonekin ilk kısmından ayrılmaktadır. Özel ürün özellikleri için örnek: TGS x2 BLS -TS -TS = Tanker/silo için ağırlık optimizasyonu yapılmış model Tablo 4: Şimdiye kadar kullanılmış olan özel uygulamalara ait işaretler (başkaları da gelecektir) -U Alçak model Ultra için, örnek: TGX x2 LLS-U -TS Tanker/silo için ağırlık optimizasyonu yapılmış model, örnek: TGS x2 BLS-TS -WW world wide çeşidi, yalnız Avrupa dışında ruhsat alabilir, örnek: TGS 40.xxx 6X6 BB-WW -CKD completely knocked down alıcı ülkenin MAN fabrikasında monte edilmek üzere komple dağıtılmış araç, örnek: TGS 40.xxx 6X4 BB-WW-CKD 2.2 Tip Numarası, Araç Tanım Numarası, Araç Numarası, Temel Araç Numarası MAN yürür şasisinin teknik olarak kimliklendirilmesi ve model serisiyle eşleştirilmesi, tip kodu olarak da anılan üç haneli tip numarasıyla sağlanır. Bu, 17 haneli araç tanım numarasının (şasi numarası veya FIN = Araç-Ident.-Nr.; VIN = Vehicle Identifier Number olarak da anılır) bir parçasıdır ve bunun içinde 4. ilâ 6. hanelerde bulunur. satış amaçlı olarak temel araç numarası (GFZ No.) oluşturulur ve bu da 2. ilâ 4. hanelerinde tip numarasını içerir. Araç numarası 7 haneli olup aracın teknik donanımını gösterir, bunun 1. ilâ 3. hanelerinde tip numarası ve ardında 4 haneli sıra numarası bulunur. Bu, araç belgelerinde ve aracın fabrika şildinde yazılı olup tadilat ve üstyapılarla ilgili tüm teknik başvurularda 17 haneli araç tanım numarasının yerine kullanılabilir. Tablo 5 te tip numarası, araç tanım numarası, temel araç numarası ve araç numarası kavramlarına ilişkin bazı örnekler verilmiştir. Tablo 5: Araç tanımı, tip numarası, araç tanım numarası, temel araç numarası ve araç numarasına örnekler Araç tanımı Tip numarasıtip anahtarı Nr. Araç tanım numarası (FIN) Şasi numarası GFZ No. Temel araç numarası Araç numarası TGX x2 BLS TGS x2-4 LL TGX x4 BB 06X 21S 26X WMA06XZZ97K WMA21SZZ67M WMA26XZZ67K L06XKG31 L21SGF38 L26XLV12 06X S X0001 TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 10

18 Doküman baskıya girdiği sırada (03/2010) TGS ve TGX serileri aşağıdaki tip numaralarından oluşmaktaydı: Tablo 6: TGS, TGS-WW ve TGX serilerindeki tip numaraları, tonaj sınıfl arı, araç tanımları ve tekerlek formülleri TGS tip anahtarı Tip numarası Tonaj Tanım, xxx çeşitli motor güçlerini Motor Süspansiyon temsil etmektedir 03S 18 t TGS 18.xxx 4X2 BB D20/D26 R6 BB 06S 18 t TGS 18.xxx 4X2 BL D20/D26 R6 BL 08S 18 t TGS 18.xxx 4X2 BLS-TS D20/D26 R6 BL 10S 18 t TGS 18.xxx 4X2 LL D20/D26 R6 LL 13S 18 t TGS 18.xxx 4X2 LLS-U D20/D26 R6 LL 15S 18 t TGS 18.xxx 4X2 LL-U D20/D26 R6 LL 18S 26 t TGS 26.xxx 6X2-2, 6X2-4 BL D20/D26 R6 BLL 21S 26 t TGS 26.xxx 6X2-2, 6X2-4 LL D20/D26 R6 LLL 22S 18 t TGS 18.xxx 4X4H BL D20/D26 R6 BL 24S 24/26 t TGS 24/26.xxx 6X2/2, 6X2/4 BL D20/D26 R6 BLL 26S 26/33 t TGS 26/33.xxx 6X4 BB D20/D26 R6 BBB 30S 26/33 t TGS 26/33.xxx 6X4 BL D20/D26 R6 BLL 35S 26 t TGS 26.xxx 6X4H-2, 6X4H-4 BL D20/D26 R6 BLL 37S 35 t TGS 35.xxx 8X4 BB D20/D26 R6 BBBB 39S 37/41 t TGS 37/41.xxx 8X4 BB D20/D26 R6 BBBB 41S 32/35 t TGS 32/35.xxx 8X4 BL D20/D26 R6 BBLL 42S 26 t TGS 26.xxx 6X4H/2, 6X4H/4 BL D20/D26 R6 BLL 45S 24 t TGS 24.xxx 6X2-2 LL-U D20/D26 R6 LLL 49S 32 t TGS 32.xxx 8X4 BB D20/D26 R6 BBBB 52S 18 t TGS 18.xxx 4X4 BB D20/D26 R6 BB 56S 26/33 t TGS 26/33.xxx 6X6 BB D20/D26 R6 BBB 58S 40 t TGS 40.xxx 6X6 BB D20/D26 R6 BBB 59S 35 t TGS 35.xxx 8X6H BL D20/D26 R6 BBLL 69S 39 t TGS 39.xxx 8X2-4 BL D20/D26 R6 BLLL 70S 26 t TGS 26.xxx 6X6H BL D20/D26 R6 BLL 71S 28 t TGS 28.xxx 6X4H-4 BL D20/D26 R6 BLL 73S 35 t TGS 35.xxx 8X4H-6 BL D20/D26 R6 BBLL 74S 28 t TGS 28.xxx 6X2-4 BL D20/D26 R6 BLL 80S 18 t TGS 18.xxx 4X4 BL D20/D26 R6 BL 82S 26/33 t TGS 26/33.xxx 6X6 BL D20/D26 R6 BLL 84S 28 t TGS 28.xxx 6X4-4 BL D20/D26 R6 BLL 89S 28 t TGS 28.xxx 6X2-2 BL D20/D26 R6 BLL 90S 35 t TGS 35.xxx 8X2-4, 8X2-6 BL D20/D26 R6 BBLL 92S 35 t TGS 35.xxx 8X4-4 BL D20/D26 R6 BLLL 93S 35/41 t TGS 35/41.xxx 8X6 BB D20/D26 R6 BBBB 96S 35/41 t TGS 35/41.xxx 8X8 BB D20/D26 R6 BBBB TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 11

19 TGS tip anahtarı Tip numarası Tonaj Tanım, xxx çeşitli motor güçlerini temsil Motor Süspansiyon etmektedir 03W 19 t TGS 19.xxx 4X2 BBS-WW D20/D26 R6 BB 06W 19 t TGS 19.xxx 4X2 BLS-WW D20/D26 R6 BL 18W 26 t TGS 26.xxx 6X2-2, 6X2-4 BL-WW D20/D26 R6 BLL 19W 28 t TGS 28.xxx 6X2-2 BL-WW D20/D26 R6 BLL 26W 33 t TGS 33.xxx 6X4 BB-WW D20/D26 R6 BBB 30W 26/33 t TGS 26/33.xxx 6X4 BLS-WW D20/D26 R6 BLL 34W 40 t TGS 40.xxx 6X4 BB-WW D20/D26 R6 BBB 39W 41 t TGS 41.xxx 8X4 BB-WW D20/D26 R6 BBBB 49W 32 t TGS 32.xxx 8X4 BB-WW D20/D26 R6 BBBB 52W 18 t TGS 18.xxx 4X4 BB-WW D20/D26 R6 BB 56W 33 t TGS 33.xxx 6X6 BB-WW D20/D26 R6 BBB 58W 40 t TGS 40.xxx 6X6 BB-WW D20/D26 R6 BBB 60W 35/41 t TGS 35/41.xxx 8X8 BB-WW D20/D26 R6 BBBB 71W 19 t TGS 19.xxx 4X2 BBS-WW-CKD D20/D26 R6 BB 72W 19 t TGS 19.xxx 4X2 BLS-WW-CKD D20/D26 R6 BL 73W 28 t TGS 28.xxx 6X2-2 BL-WW-CKD D20/D26 R6 BLL 76W 33 t TGS 33.xxx 6X4 BB-WW-CKD D20/D26 R6 BBB 77W 40 t TGS 40.xxx 6X4 BB-WW-CKD D20/D26 R6 BBB 78W 26 t TGS 26.xxx 6X4 BL-WW-CKD D20/D26 R6 BLL 79W 41 t TGS 41.xxx 8X4 BB-WW-CKD D20/D26 R6 BBBB TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 12

20 TGX tip anahtarı Tip numarası Tonaj Tanım, xxx çeşitli motor güçlerini temsil Motor Süspansiyon etmektedir 05X 18 t TGX 18.xxx 4X2 BLS D20/D26 R6 BL 06X 18 t TGX 18.xxx 4X2 BL D20/D26 R6 BL 10X 18 t TGX 18.xxx 4X2 LL D20/D26 R6 LL 13X 18 t TGX 18.xxx 4X2 LLS-U D20/D26 R6 LL 15X 18 t TGX 18.xxx 4X2 LL-U D20/D26 R6 LL 18X 26 t TGX 26.xxx 6X2-2, 6X2-4 BL D20/D26 R6 BLL 21X 26 t TGX 26.xxx 6X2-2, 6X2-4 LL D20/D26 R6 LLL 22X 18 t TGX 18.xxx 4X4H BL D20/D26 R6 BL 24X 24/26 t TGX 24/26.xxx 6X2/2, 6X2/4 BL D20/D26 R6 BLL 26X 26/33 t TGX 26/33.xxx 6X4 BB D20/D26 R6 BBB 27X 28 t TGX 28.xxx 6X4 BB D20/D26 R6 BBB 28X 28 t TGX 28.xxx 6X4 BB-CKD D20/D26 R6 BBB 30X 26/33 t TGX 26/33.xxx 6X4 BL D20/D26 R6 BLL 35X 26 t TGX 26.xxx 6X4H-2, 6X4H-4 BL D20/D26 R6 BLL 42X 26 t TGX 26.xxx 6X4H/2, 6X4H/4 BL D20/D26 R6 BLL 45X 24 t TGX 24.xxx 6X2-2 LL-U D20/D26 R6 LLL 70X 26 t TGX 26.xxx 6X6H BL D20/D26 R6 BLL 78X 18 t TGX 18.xxx4X2 BLS D28 V8 BL 79X 33 t TGX 33.xxx 6X4 BL D28 V8 BLL 86X 41 t TGX 41.xxx 8X4/4 BBS D26 R6 BLBB 87X 41 t TGX 41.xxx 8X4/4 BLS D26 R6 BLLL 88X 28 t TGX 28.xxx 6X2-2 BL-CKD D20/D26 R6 BLL 89X 28 t TGX 28.xxx 6X2-2 BL D20/D26 R6 BLL 92X 35 t TGX 35.xxx 8X4-4 BL D20/D26 R6 BLLL 94X 41 t TGX 41.xxx 8X4/4 BBS D28 V8 BLBB 95X 41 t TGX 41.xxx 8X4/4 BLS D28 V8 BLLL 2.3 Markaların İşaretlerinin Kullanılması Yürür şasi üzerinde bulunan MAN marka işaretleri izinsiz olarak sökülemez ve değiştirilemez. Bu üstyapı talimatlarına uygun olarak yapılmayan ve yetkili ESC bölümünden (adres için bkz. yukarıda Yayınlayan ) tadilat veya üstyapı için MAN onayı alınmamış olan yürür şasi tadilatları veya üstyapılar, bu durumda sorumlu olan üreticiye (genelde tadilatı yapana) ait yeni bir şasi numarası (FIN) almak zorundadırlar. Yürür şasinin/aracın yeni bir şasi numarası (FIN) aldığı durumlarda radyatör panjuru üzerindeki marka işaretleri ( MAN yazısı, aslan amblemi) ve kapılardaki işaretler (kapı tanımları, bkz ) sökülmelidir. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 13

21 2.4 Sürücü Kabinleri TGS ve TGX serileri sürücü kabinlerinin büyüklüğüyle ayırt edilmektedir. Her birinde 3 farklı sürücü kabini bulunmaktadır. Tablo 7: TGS ve TGX sürücü kabinleri TGS Tanım Boyutlar* Görünümler Adı Teknik Uzunluk Genişlik Yükseklik Yandan Önden Tanım M Soldan direksiyonlu F99L17S Sağdan direksiyonlu F99R17S L Soldan direksiyonlu F99L34S Sağdan direksiyonlu F99R34S LX Soldan direksiyonlu F99L39S Sağdan direksiyonlu F99R39S normal TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 14

22 va TGX Tanım Boyutlar* Görünümler Adı Teknik Uzunluk Genişlik Yükseklik Yandan Önden Tanım XL Soldan direksiyonlu F99L44S Sağdan direksiyonlu F99R44S VA va XLX Soldan direksiyonlu F99 L49 S Sağdan direksiyonlu F99R49 S normal XXL Soldan direksiyonlu F99L45S Sağdan direksiyonlu F99R45S yüksek *) Ölçüler, çamurluk, muhafaza, ayna, spoiler vs. gibi montaj parçaları olmaksızın, yalnız sürücü kabinini esas almaktadır. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 15

23 2.5 Motor Çeşitleri TGS ve TGX serilerinde yeni motor serisinden D20 Common Rail / D26 Common Rail (= motor tanımının 1. ilâ 3. haneleri) sıralı altı silindirli (R6) dizel motorlar monte edilmektedir. Motorlar soğutmalı egzoz gazı geri dönüşlü (AGR) ve PM-Kat katalizatörlü Euro 4 olarak veya SCR (= Selective Catalytic Reduction, indirgeme maddesi olarak AdBlue kullanılır) teknolojili Euro 5 olarak temin edilebilmektedir. D28 motor ailesinden yeni geliştirilen V8 Common Rail ise TGX modellerini tamamlamaktadır. Motorlar Avrupa mevzuatına uygun olarak araç üstü arıza arama (OBD) ve NOx kontrolü (NO x kontrolünde hata olduğunda tork indirgemesi) ile donatılmıştır. Tablo 8: TGS/TGX motorlar / motor tanımları D20 / D26 Araçtanımı Emisyon sınıfı Güç [kw] / Devir [dev/dak] ODB Kademesi AGR Emisyon kontrolü Maks. tork [Nm] / [dev/dak] Motor yapısı Motor tanımı xx kw / / d/d D2066LF48 xx kw / / d/d D2066LF49 Euro 3 OBD yok yok xx kw / / d/d D2066LF50 xx kw / / d/d D2676LF31 xx kw / AGR var / d/d D2066LF39 xx kw / / d/d D2066LF38 xx kw / PM-Kat / d/d D2066LF37 xx kw / / d/d D2066LF36 xx kw / / d/d D2676LF05 xx kw / / d/d D2066LF65 xx kw / / d/d D2066LF64 xx kw / / d/d D2066LF63 xx.440 Euro kw / / d/d D2066LF62 xx kw / / d/d D2676LF20 xx kw / / d/d D2676LF19 xx.320* 235 kw / / d/d D2066LF72 xx.360* 265 kw / / d/d R6 D2066LF71 xx.400* 294 kw / / d/d D2066LF70 OBD 1 + xx.440* 324 kw / / d/d D2066LF69 NO x control xx.480* 353 kw / / d/d D2676LF33 xx.540* 397 kw / / d/d D2676LF32 AGR yok SCR xx kw / / d/d D2066LF28 xx kw / / d/d D2066LF27 xx kw / / d/d D2066LF26 xx kw / / d/d D2066LF25 xx kw / / d/d D2676LF14 xx kw / / d/d D2676LF13 Euro 5 xx.320* 235 kw / / d/d D2066LF20 xx.360* 265 kw / / d/d D2066LF19 xx.400* 294 kw / / d/d D2066LF18 xx.440* 324 kw / / d/d D2066LF17 xx.480* 353 kw / / d/d D2676LF16 xx.540* 397 kw / / d/d D2676LF15 TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 16

24 Araçtanımı Emisyon sınıfı Güç [kw] / Devir [dev/dak] ODB Kademesi AGR Emisyon kontrolü Maks. tork [Nm] / [dev/dak] Motor yapısı Motor tanımı xx kw / / d/d D2066LF43 xx kw / / d/d D2066LF42 xx kw / / d/d D2066LF41 xx kw / / d/d D2066LF40 xx kw / / d/d D2676LF07 xx kw / / d/d D2676LF06 ohne AGR SCR xx.320* 235 kw / / d/d D2066LF47 xx.360* 265 kw / / d/d D2066LF46 xx.400* Euro kw / / d/d D2066LF45 xx.440* 324 kw / / d/d D2066LF44 xx.480* 353 kw / OBD / d/d D2676LF09 xx.540* 397 kw / NO x / d/d R6 D2676LF08 xx kw / control / d/d D2066LF53** xx kw / / d/d D2066LF52** xx kw / AGR var Oxi-Kat / d/d D2066LF51** xx kw / / d/d D2676LF22** xx kw / / d/d D2676LF21** xx kw / / d/d D2066LF60 xx kw / / d/d D2066LF59 xx kw / / d/d D2066LF58 EEV AGR yok SCR xx kw / / d/d D2066LF57 xx kw / / d/d D2676LF18 xx kw / / d/d D2676LF17 * = ODB 1b veya ODB 2 olup NO X kontrolü hatası durumunda tork indirgemesi (DMR) olmayan motorlar.2006/81/at ile değişik 2005/55/AT sayılı direktifi n I.6558 sayılı eki uyarınca yalnız itfaiye, kurtarma araçları ve askeri araçların motorlarında. ** = Yalnız Birleşik Krallık ve İrlanda için olan motorlar Tablo 9: TGX motorlar / motor tanımı D28 V8 Araçtanımı Emisyon sınıfı Güç [kw] / Devir [dev/dak] ODB Kademesi AGR Emisyon kontrolü Maks. tork [Nm] / [dev/dak] Motor yapısı Motor tanımı xx.680 Euro kw / OBD / d/d D2868LF02 xx kw / NOx / d/d D2868LF03 xx.680* 500 kw / control OBD 2 AGR yok SCR / d/d V8 D2868LF04 xx kw / NOx / d/d D2868LF06 xx.680* 500 kw / control / d/d D2868LF07 xx.680 EEV 500 kw / / d/d D2868LF05 * = ODB 1b veya ODB 2 olup NO X kontrolü hatası durumunda tork indirgemesi (DMR) olmayan motorlar.2006/81/at ile değişik 2005/55/AT sayılı direktifi n I.6558 sayılı eki uyarınca yalnız itfaiye, kurtarma araçları ve askeri araçların motorlarında. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 17

25 Tablo 10: TGS-WW motorlar / motor tanımları D20 / D26 Araçtanımı Emisyon sınıfı Güç [kw] / Devir [dev/dak] ODB Kademesi AGR Emisyon kontrolü Maks. tork [Nm] / [dev/dak] Motor yapısı Motor tanımı xx kw / / d/d D2066LF48 xx kw / / d/d D2066LF49 xx.440 Euro kw / OBD yok ohne / d/d D2066LF50 xx kw / / d/d D2676LF02 xx kw / / d/d D2676LF31 xx kw / / d/d D2066LF35 xx kw / / d/d D2066LF33 xx kw / OBD 1 AGR var / d/d D2066LF32 xx kw / / d/d D2066LF31 xx kw / / d/d D2676LF01 PM-Kat xx kw / / d/d D2066LF39 xx kw / / d/d D2066LF38 xx kw / / d/d D2066LF37 xx kw / / d/d R6 D2066LF36 xx kw / / d/d D2676LF05 xx kw / / d/d D2066LF65 Euro 4 xx kw / / d/d D2066LF64 xx kw / OBD / d/d D2066LF63 xx kw / NO X / d/d D2066LF62 xx kw / control / d/d D2676LF20 xx kw / / d/d D2676LF19 AGR yok SCR xx.320* 235 kw / / d/d D2066LF72 xx.360* 265 kw / / d/d D2066LF71 xx.400* 294 kw / / d/d D2066LF70 xx.440* 324 kw / / d/d D2066LF69 xx.480* 353 kw / / d/d D2676LF33 xx.540* 397 kw / / d/d D2676LF32 * = ODB 1b veya ODB 2 olup NO X kontrolü hatası durumunda tork indirgemesi (DMR) olmayan motorlar.2006/81/at ile değişik 2005/55/AT sayılı direktifi n I.6558 sayılı eki uyarınca yalnız itfaiye, kurtarma araçları ve askeri araçların motorlarında. Tablo 11: 27X ve 28X modelleri için motorlar / motor tanımı D26 (AT ye uygun değil ve tork indirgemesi yok) 27X ve 28X modellerinde Araçtanımı Emisyon sınıfı Güç [kw] / Devir [dev/dak] ODB Kademesi AGR xx.440 Euro kw / OBD yok AGR var Emisyon Maks. Motor Motor kontrolü tork [Nm] / [dev/dak] yapısı tanımı Oxi-Kat / d/d R6 D2676LF10 TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 18

26 3. Genel Teknik Esaslar Eğer ulusal ve uluslararası yönetmelikler boyutları ve ağırlıkları kısıtlıyorsa, o zaman teknik olarak izin verilen boyut ve ağırlıklardan önceliklidirler. Teklif dokümanlarında ve adresindeki MANTED dokümanlarında aşağıdaki bilgiler bulunmaktadır: Seri üretim dorse çekici aracın seri üretim yürür şasisine ait Boyutlar Ağırlıklar Faydalı yük ve üstyapı için ağırlık merkezi konumu (asgari ve azami üstyapı konumu). Bu dokümanlarda belirtilen veriler aracın teknik teslimat kapsamına göre değişiklik gösterebilir. Aracın gerçek imalat ve teslimat durumu esas alınır. Optimal bir faydalı yük orantısı elde etmek için, üstyapı montajına başlanmadan önce, teslim edilen yürür şasinin tartılması gerekir. Ardından yapılacak hesaplamalarla faydalı yük ve üstyapı için elverişli ağırlık merkezi konumu ve optimum üstyapı uzunluğu belirlenmelidir. Yapı parçası toleranslarından dolayı DIN uyarınca ±%5 ağırlık sapmalarına izin verilir. Seri donanımdan sapmalar kendilerini ölçüler ve ağırlıklar bakımından belli ederler. İzin verilen boyutlardan ve ağırlıklardan sapmalar donanım değişikliği ile, özellikle de, aynı zamanda izin verilen yüklerin değişmesine yol açan lastik donanımı değişikliğinin yapılmasıyla beraber mümkündür. Her üstyapı imalatında aşağıdakilere dikkat edilmelidir: izin verilen azami aks yükleri hiçbir surette aşılmamalıdır yeterli bir asgari ön aks yüküne ulaşılmalıdır ağırlık merkezi konumu ve yükleme bir yana doğru olmamalıdır izin verilen sarkıntı uzunluğu (araç sarkıntısı) aşılmamalıdır. 3.1 Aşırı Aks Yükü, Tek Taraflı Yükleme Şekil 1: Ön aksın aşırı yüklenmesi ESC-452 Şekil 2: Tekerlek yükü farkı ESC-126 G G TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 19

27 Formül 1: Tekerlek yükü farkı G 0,05 G tat Üstyapı projelendirmesinde tek tarafl ı tekerlek yükleri meydana gelmemelidir. Sonradan yapılan testlerde azami % 5 tekerlek yükü farkına izin verilir. Burada izin verilen azami aks yükü değil, % 100 gerçek aks yükü dikkate alınır. Örnek: Gerçek mevcut aks yükü G tat = kg Buna göre izin verilen azami tekerlek yükü farkı: G = 0,05 G tat = 0, kg G = 550 kg Buna göre örn. bir tarafta kg ve diğer tarafta kg olabilir. Hesaplanan azami tekerlek yükü takılacak lastiklerin izin verilen azami tek teker yükü hakkında bilgi vermez. Bu konuda bilgi lastik üreticilerinin teknik el kitaplarında mevcuttur. 3.2 Asgari Ön Aks Yükü Direksiyon kabiliyetinin korunması için aracın her türlü yükleme durumunda ön aks üzerinde Tablo 12 uyarınca öngörülen asgari yük mevcut olmalıdır. Şekil 3: Asgari ön aks yükü ESC-451 TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 20

28 Tablo 12: Her türlü yükleme durumunda aracın gerçek ağırlığı üzerinden % cinsinden ön akstaki/akslardaki asgari yük Her türlü yükleme durumunda aracın gerçek ağırlığı üzerinden % cinsinden ön akstaki/akslardaki asgari yük SDAH = Sabit oklu römork, ZAA = Ortadan akslı römork, GG = Toplam ağırlık (araç/römork) Aks sayısı Tekerlek formülü SDAH/ZAA hariç SDAH/ZAA ile GG 18 t Tridem SDAH/ZAA GG > 18 t İki akslı araçlar 4x2, 4x4H,4x4 %25 %25 %30 %30 2 akstan fazlaliftli ön veya arka ilave akslı üç akslı araçlar lift kalkmışken iki akslı olarak değerlendirilir. Bu durumda iki akslı araçlardaki daha büyük olan asgari ön aks yükü geçerlidir. 6x2/2, 6x2/4,6x2-2, 6x2-4,6x4, 6x4-4,6x4H/2, 6x4H/4,6x4H-2, 6x4H-4,6x6, 6x6 H,8x2-4, 8x2-6, 8x4, 8x4/4, 8x4-4, 8x4H-6, 8x6, 8x6H, 8x8 %20* %25* %30* %25* Diğer arka yükler örn. vinç Birden fazla ön aks varsa, % değeri ön aks yüklerinin toplamı şeklinde anlaşılmalıdır. SDAH/ZAA ve başka arka yüklerle (örn. yükleme rampası, vinç) kullanım sırasında daha yüksek olan değer geçerlidir. * = Yönlendirici ön ilave/arka ilave akslarda -%2 Değerler olası ilave arka yükler dâhil olmak üzere geçerlidir, örneğin: Ortadan akslı römorktan dolayı çeki kancası yükü Araç arkasındaki yükleme vinci Yükleme rampaları Taşınabilir forklift. 3.3 Tekerlekler, Tekerlek Çevresi Tüm tekerlekleri çekişli araçlarda ön ve arka akslar arasında farklı lastik ebatlarına, ancak kullanılan lastik ebatları arasındaki lastik çevresi farkı %2 den ve MAN HydroDrive da %1,5 ten büyük değilse, izin verilir. Bölüm 5 Üstyapı altındaki patinaj zincirleri, taşıma kapasitesi ve çalışma serbestliği ile ilgili uyarılar dikkate alınmalıdır. 3.4 İzin Verilen Sarkıntı Uzunluğu Teorik sarkıntı uzunluğundan, aracın (teorik aks mesafesiyle bulunan) arka aks ortasından araç sonuna (üstyapı dâhil) kadar olan ölçü anlaşılır; tanımla ilgili olarak takip eden Bölüm 3.5 e bakınız. Teorik aks mesafesinin yüzdesi olarak ifade edilen aşağıdaki azami değerlere izin verilir: - iki akslı araçlarda % 65 - diğer tüm araçlarda % 70. Bir römork çekme donanımı yok ise bu değerler % 5 oranında aşılabilir. Bölüm 3.2 de Tablo 12 de verilen asgari ön aks yüklerine her tür çalışma şartlarında uyulması temel ön şarttır. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 21

29 3.5 Teorik Aks Mesafesi, Arka Sarkıntı, Teorik Aks Merkezi Teorik aks mesafesi ağırlık merkezi konumunun ve aks yüklerinin hesaplanmasında yardımcı bir faktördür. Tanım aşağıdaki şekillerde mevcuttur. Şekil 4: İki akslı araçta teorik aks mesafesi ve arka sarkıntı ESC-446 Teorik arka aks merkezi l 12 = l t u t G zul1 G zul2 Formül 2: İki akslı araçta teorik aks mesafesi l t = l 12 Formül 3: İki akslı araçta izin verilen arka sarkıntı uzunluğu U t 0,65 l t Şekil 5: Eşit arka aks yüklerine sahip iki arka aksı bulunan üç akslı araçta teorik aks mesafesi ve arka sarkıntı ESC-447 Teorik arka aks merkezi l 12 l 23 G zul1 l t G zul2 G zul3 ut TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 22

30 Formül 4: Eşit arka aks yüklerine sahip iki arka aksı bulunan üç akslı araçta teorik aks mesafesi l t = l ,5 l 23 Formül 5: Eşit arka aks yüklerine sahip iki arka aksı bulunan üç akslı araçta izin verilen arka sarkıntı uzunluğu U t 0,70 l t Şekil 6: Farklı arka aks yüklerine sahip iki arka aksı bulunan üç akslı araçta teorik aks mesafesi ve arka sarkıntı (MAN araç programında örn. tüm 6x2 araçlar) ESC-448 Teorik arka aks merkezi l 12 l 23 G zul1 l t G zul2 G zul3 ut Formül 6: Farklı arka aks yüklerine sahip çift arka aksı bulunan üç akslıda teorik aks mesafesi l t = l 12 + G zul3 l 23 G zul2 + G zul3 Formül 7: Farklı aks yüklerine sahip iki arka aksı bulunan üç akslı araçta izin verilen arka sarkıntı boyu U t 0,70 l t TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 23

31 Şekil 7: İki ön ve iki arka aksı bulunan dört akslı araçta teorik aks mesafesi ve arka sarkıntı (aks yükü dağılımı rastgele) ESC-450 Teorik ön aks merkezi Teorik arka aks merkezi l 12 l 23 l 34 G zul1 G zul2 G zul3 G zul4 l t U t Formül 8: İki ön ve iki arka aksı bulunan dört akslı araçta teorik aks mesafesi (aks yükü dağılımı rastgele) G zul1 l 12 G zul4 l 34 l t = l G zul1 + G zul2 G zul3 + G zul4 Formül 9: İki ön ve iki arka aksı bulunan dört akslı araçta izin verilen azami arka sarkıntı uzunluğu U t 0,70 l t 3.6 Aks Yükü Hesaplaması ve Tartı İşlemi Doğru üstyapı tasarımı için bir aks yükü hesabı yapılması kaçınılmazdır. Üstyapının kamyona optimal şekilde uyması ancak her türlü üstyapı çalışmasına başlamadan önce aracın tartılması ve tartılan ağırlıkların aks yükü hesaplamasında dikkate alınması halinde mümkündür. Satış dokümanlarında verilen ağırlıklarda sadece bir aracın seri ekipmanlı hali dikkate alınmaktadır; yapı toleransları ortaya çıkabilir. Araç: sürücüsüz yakıt deposu tamamen dolu el freni serbest bırakılmış, araç takozlarla emniyete alınmış havalı süspansiyonda normal sürüş konumuna getirilmiş liftli akslar indirilmiş ve kalkış yardımı devreye alınmamış halde tartılır. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 24

32 Tartım esnasında aşağıdaki sıraya uyulmalıdır: İki akslı araçlar 1. aks 2. aks Kontrol için komple araç İki arka aksı olan üç akslı araçlar 1. aks 2. ile 3. aks Kontrol için komple araç İki ön ve iki arka aksı olan dört akslı araçlar 1.ile 2. aks 3.ile 4. aks Kontrol için komple araç Bir ön ve üç arka aksı olan dört akslı araçlar 1. aks 2. ile 3. aks ve 4. aks Kontrol için komple araç. 3.7 Üstyapı Montajından Önceki ve Sonraki Kontrol/Ayar İşleri TGS/TGX araçlarda kontrol edilmeyecek/ayarlanmayacak olanlar: ALB ayarı: Üstyapı montajından sonra ayarlamaya gerek yoktur MTCO takograf, fabrika çıkışı kalibre edilmiştir DTCO dijital takograf, fabrika çıkışı kalibre edilmiştir. Ancak AB Yönetmeliği uyarınca muayene yapmaya yetkili bir kişi tarafından araç plakası girilmelidir (MAN fabrikasından çıktığı sırada genellikle belli değildir). Merkezi yağlama sistemi monte edildiğinde: Yağlamayı kampana frenli çekişli aksların bakım gerektirmeyen kam millerine bağlamayın. Kampana frenli çekişli akslar tüm tekerlekleri çekişli araçlarda ve orta yüksek yapıdaki araçlarda (dış planet akslı) bulunmaktadır. Bakım gerektirmeyen fren kam milleri koruyucu borudan ayırt edilebilir, bkz. Şekil 8. Yağlama yalnızca 4 yılda bir MAN 284 standardına uygun özel yüksek sıcaklık gresi ile yapılabilir. TRUCKNOLOGY GENERATION S ve X (TGS/TGX) 25