HEMŞİRE GÖREV TANIMLARI ALAN ÇALIŞMASI

Transkript

1 HEMŞİRE GÖREV TANIMLARI ALAN ÇALIŞMASI [İzmir Örneği; Rapor] Aralık 2013 İzmir İli Güney Bölgesi Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Tıbbi Hizmetler Başkanlığı Sağlık Bakım Hizmetleri Koordinatörlüğü Prof.Dr. Behzat ÖZKAN İzmir İli Güney Bölgesi Genel Sekreteri

2 ÇALIŞMA GRUBU Özlem KARADAĞ İKÇÜ ATATÜRK EAH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Satı TAŞ İKÇÜ ATATÜRK EAH Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Emine SARIOĞLU Bozyaka EAH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Emine KOCABAŞOĞLU Bozyaka EAH Gündüz Süpervizörü Ümran BİNGÖL Bozyaka EAH Gündüz Süpervizörü Dilek SOYDEMİR Bozyaka EAH Gündüz Süpervizörü Sibel ÇEVİK YÖNTEM Behçet Uz EAH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Nalan KARAOĞLAN Behçet Uz EAH Gündüz Süpervizörü Pınar AKÇAY Behçet Uz EAH Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Nilgün ÖZKAL ERGİN Behçet Uz EAH Kalite Yönetim Birimi Hemşiresi Nurcan DOĞAN YALÇIN Behçet Uz EAH Kalite Yönetim Birimi Hemşiresi Keziban ÇAKAL Urla DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Habibe AYDIN Urla DH Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Nuray EKŞİN Tire DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Emel GÖKTEN GÜNENÇ Tire DH Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Ayşe ATICI Ödemiş DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Emel PERVANLAR Ödemiş DH Hizmet İçi Eğitim / Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi Zümral SALAN Ödemiş DH Kardiyoloji Kliniği/ Koroner Yoğun Bakım Ünitesi Sorumlu Hemşiresi Yeliz BABER Ödemiş DH Dahiliye Kliniği Sorumlu Hemşiresi Figen ÜNLÜ Ödemiş DH Klinik Eğitim Hemşiresi Nursel ÖZER Selçuk DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Nebahat UÇAR Selçuk DH Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Hülya BULUT Selçuk DH Kalite Yönetim Birimi Hemşiresi Nuray EMREN KARASU Torbalı DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Mükerrem YILDIZ Torbalı DH Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Nurhayat AYDOĞDU Bayındır DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü A.Ezel BAŞKANOĞLU Bayındır DH Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Hacer ŞAHİN Kiraz DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Şükran KAYGUSUZ İzmir Eğitim Diş H Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Esma YÜKSEL İzmir Eğitim Diş H Sağlık Bakım Hizmetleri Eski Müdürü Özlem BÜYÜK İzmir Eğitim Diş H Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Nurcan GÜNEŞTEK İzmir Eğitim Diş H Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Füsun AYDIN Seferihisar DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Eylem ÖZBAHÇECİ Seferihisar DH Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Merva YAŞAR Çeşme DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Müslime DÜLDİKEN BULUT Çeşme DH Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Gönül KARAER Gaziemir DH Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Fatma GÜNTÜRKÜN İzmir İli Güney Bölgesi KHB Genel Sekreterliği Verimlilik İzleme Değerlendirme Birimi Esma GÜNEY KIZIL İzmir İli Güney Bölgesi KHB Genel Sekreterliği Sağlık Bakım Hizm. Koor. Seçil BEYECE İNCAZLI İzmir İli Güney Bölgesi KHB Genel Sekreterliği Sağlık Bakım Hizm. Koor. Sevil ERKEN İzmir İli Güney Bölgesi KHB Genel Sekreterliği Sağlık Bakım Hizm. Koor. 2

3 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... 3 Hemşire Görev Tanımları Alan Çalışması:... 4 Çalışmanın amacı;... 4 Gereç ve Yöntem; Bulgular ve Sonuç:... 4 Çalışma raporun amacı; Çalışma Raporun Hedefleri;... 5 Tanımı Yapılan Hemşirelik Branşları Hemşire Görev Tanımı Ebe Görev Tanımı Yenidoğan Hemşiresi Görev Tanımı Koroner Anjio Hemşiresi Görev Tanımı Psikiyatri Hemşiresi Görev Tanımı Amatem Hemşiresi Görev Tanımı Stoma ve Yara Bakım Hemşiresi Görev Tanımı Nütrisyon Hemşiresi Görev Tanımı Çocuk Hemşiresi Görev Tanımı Evde Bakım Hemşiresi Görev Tanımı Kadın Doğum Hemşiresi Görev Tanımı Periton Diyaliz Hemşiresi Görev Tanımı Hemodiyaliz Hemşiresi Görev Tanımı Yoğun Bakım Hemşiresi Görev Tanımı Onkoloji Hemşiresi Görev Tanımı Endoskopi Hemşiresi Görev Tanımı Acil Servis Hemşiresi Görev Tanımı Diyabet Eğitim Hemşiresi Görev Tanımı Ameliyathane Hemşiresi Görev Tanımı Merkezi Sterilizasyon Hemşiresi Görev Tanımı Enfeksiyon Hemşiresi Görev Tanımı Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi Görev Tanımı Sorumlu Hemşire Görev Tanımı Süpervizör Hemşire Görev Tanımı Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Görev Tanımı Sağlık Bakım Hizmetleri Koordinatörlüğü Çalışanı Görev Tanımı Sağlık Bakım Hizmetleri Koordinatörü Görev Tanımı Ek 1: Araştırmadan Elde Edilen Bulgular Tablo 1: Görev Yetki ve Sorumluluklarını Bilme, Benimseme ve Yerine Getirme Durumlarının Sayı ve Yüzde Dağılımları Ek 2: Hemşirelik Girişimleri Yetki Tablosu Ek 3: Poster Bildiri KAYNAKLAR

4 Sağlık hizmetlerinin yürütülmesinde yer alan meslekler içerisinde en büyük alanı oluşturan hemşirelerin görev tanımlarının; insan gücü planlanmasına temel sağlama, personele uygun görev yerini ve eğitim ihtiyaçlarını belirleme, performans değerlendirmesini yapabilme, olumlu çalışma ilişkileri geliştirme, yaşanan çatışmaları çözümleme ve hizmet kalitesini yükseltme gibi birçok işlevi vardır. Kurumumuzda sağlık bakım hizmetlerinin kapsamlı ve bireye özgü sağlık bakımına odaklanması ve hemşirelik bakımının standartlarının belirlenmesi, uygulanması ve değerlendirmesi amacı ile Hemşirelik Bakımın Standartları Projesi Nisan 2013 tarihinde başlatılmış ve projenin ikinci kilometre taşı olarak da görev tanımlarının kurumumuza bağlı tüm hastanelerde standart hale getirilmesi hedeflenmiştir. Hemşire görev tanımları ile ilgili olarak: Hemşirelik Yönetmeliği ile belirlenen hemşire görev yetki ve sorumluluklarının kurumuza bağlı hastanelerde benimsenmesi ve uygulanmasında yaşanan sıkıntılar, 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile birlikte Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü, Müdür Yardımcısı gibi görev tanımlarının mevzuat çerçevesinde tanımlanması, Sağlık alanında hasta bakımı ile ilgili hızlı bir gelişimin yaşanması, Görev karmaşasına neden olan farklı uygulamalar ve Hemşirelik mesleğinin hasta bakımına odaklanmasının zorunluluğu gibi nedenlerle ile görev tanımları ile ilgili alan çalışmasına ihtiyaç duyulmuştur. Hemşire Görev Tanımları Alan Çalışması: Çalışmanın amacı; hemşirelerin görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili mevcut durumun saptanması, gerçekleştirilemeyen görev ve nedenlerinin belirlenmesi, görev yetki ve sorumlulukların yeniden düzenlenerek standart hale getirilmesi olarak belirlenmiştir. Gereç ve yöntem; çalışmanın evrenini İzmir İli Güney Bölgesi Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği ne bağlı 13 kamu hastanesinde çalışan 2340 hemşire oluşturmuş, Nisan 2013 tarihleri arasında çalışan 1307 hemşire çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Çalışmaya Nisan 2013 tarihinde hemşirelik görev tanımları ile ilgili mevzuat ve güncel literatür taraması ile başlanmış, hastanelerde kullanımda olan görev tanımları değerlendirilmiş ve 25 farklı hemşirelik alanına özgü görev tanımı ve anketi oluşturulmuştur. Anketlerin giriş bölümü sosyo-demografik bilgilerden, ikinci bölümü ise belirlenen görev tanımını bilme, benimseme ve gerçekleştirme durumlarını belirleyen sorulardan oluşturulmuştur. Anketlerin standart uygulaması için Görev Tanımları Çalışması Anket Uygulama Rehberi oluşturulmuş ve anketler Eğitim ve Araştırma Hastaneleri nde çalışan hemşirelerin %50 sini, ilçe devlet hastanelerin ise tamamını kapsayacak şekilde, Hizmet İçi Eğitim Hemşireleri nce uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 16.0 programında sayı- yüzdelik hesapları, varyans analizi, t- testleri, Kruskal Wallis ve Mann-Whitney-U testleri kullanılmıştır. Bulgular ve Sonuç: Çalışma bulguları ile ilgili veriler Ek 1 de ayrıntılı olarak sunulmuştur. Sonuçlar, Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlükleri toplantılarında tartışılmış; Hemşire görev yetki ve sorumlulukları çalışma kapsamına alınan tüm hastanelerde standart hale getirilmiş, Hemşirelerin görevlerini bilme, benimseme ve yerine getirme oranları belirlenmiş, 4

5 Acil servis, ebe, stoma ve yara bakımı, psikiyatri/amatem, onkoloji, evde bakım vb. gibi sorun yaşanan görev tanımlarına ve gerçekleştirilemeyen görevlere yönelik araştırma ve değerlendirme faaliyetleri planlanmış, Tüm hastanelerde hemşire görev tanımlarının standart hale getirilmesi amacı ile Hemşire Görev Tanımları Alan Çalışması Raporu oluşturulmuştur. Çalışma, 14. Ulusal Hemşirelik Kongresi (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Muğla Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü, Ekim 2013) ve 1. Ulusal Hemşirelikte Yönetim Sempozyumu na (İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Aralık 2013) poster bildiri olarak sunulmuştur (Ek 3). Çalışma ayrıca, Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanlığı na Genel Sekreterliğimizce, rapor olarak sunulmuştur. Çalışma raporunun amacı; kurum vizyon ve misyonu doğrultusunda sağlık bakım hizmetlerinin ve hemşirelik uygulamalarının mevzuat ve güncel literatür çerçevesinde kuruma bağlı tüm hastanelerde standart bir şekilde uygulanmasını sağlamaktır. Rapor, İzmir İli Güney Bölgesi Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği ne bağlı hastanelerde Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlükleri ne bağlı çalışan hemşire, ebe, sağlık memurlarının görev yetki ve sorumluluklarının düzenlenmesini kapsar. Çalışma raporunun hedefleri; Görev tanımlarının bilinmesi ve gerçekleştirilmesini sağlamak, Gerçekleştirilemeyen görev tanımlarına dikkat çekmek, İlgili görev tanımlarının uygulanma oranını arttırmak, Hemşirelik bakımının ve uygulamalarının kalitesini artırmak, Hemşirelik hizmetleri yönetim ve bakım standartlarını belirlemek, Görevlendirmelerin eğitim ve liyakat esaslarına uygun olarak yapılmasını sağlamak, Hemşirelerin hemşirelik bakım hizmetleri dışındaki işlerde çalışmasını önlemek, Tüm sağlık disiplinleri ile olumlu çalışma ilişkilerini geliştirmek, Hemşirelerin nicel ve nitel olarak yeterli olup olmadıklarını belirlemek, Hasta odaklı hizmet kültürünü oluşturmak, Hemşirelik eğitimi ve değerlendirmesi için ihtiyaçlarının belirlenmesine kaynak oluşturmak, Etkin verimli ve kaliteli hemşirelik hizmetini tüm hastanelerde standart şekilde sunmaktır. 5

6 Tanımı Yapılan Hemşirelik Branşları 1. Hemşire, 1 2. Ebe, 3. Yenidoğan Hemşiresi, 4. Koroner Anjio Hemşiresi, 5. Psikiyatri Hemşiresi, 6. Amatem Hemşiresi, 7. Stoma ve Yara Bakım Hemşiresi, 8. Nütrisyon Hemşiresi, 9. Çocuk Hemşiresi, 10. Evde Bakım Hemşiresi, 11. Kadın Doğum Hemşiresi, 12. Periton Diyaliz Hemşiresi, 13. Hemodiyaliz Hemşiresi, 14. Yoğun Bakım Hemşiresi, 15. Onkoloji Hemşiresi, 16. Endoskopi Hemşiresi, 17. Acil Servis Hemşiresi, 18. Diyabet Eğitim Hemşiresi, 19. Ameliyathane Hemşiresi, 20. Merkezi Sterilizasyon Hemşiresi, 21. Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi, 22. Hizmet İçi Eğitim Hemşiresi, 23. Sorumlu Hemşire, 24. Süpervizör Hemşire, 25. Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü, 26. Sağlık Bakım Hizmetleri Koordinatörlüğü Çalışanı, 27. Sağlık Bakım Hizmetleri Koordinatörü. Çalışması yapılan tüm görev tanımlarında Hemşirelik Yönetmeliği nde belirtilen ve doğrudan hemşire kararı ile uygulanamayan girişimler ( ) ile işaretlenmiştir. Hastanelerde bu görevlerin hekim istemi beklemeden hemşire tarafından uygulanması için ortak bakım protokolü oluşturmalıdır. Protokole bağlanması gereken uygulamalar, hemşire ve hekim kararı ile uygulanan hemşirelik girişimleri Ek 2 de ayrıca belirtilmiştir. Hemşirenin uygulaması için Bakanlıkça kabul edilen bir eğitim almak gereklidir, şartının olduğu girişimler ise ( ) ile belirtilmiştir. Hemşirelik Yönetmeliği nde ilgili maddeler aşağıdaki gibi belirtilmiştir; Ekip belli vakalarda neyin izleneceğine dair ortak bakım planları hazırlanmış ya da kararlaştırmış ise hekim istemi beklemeden hemşire bu parametreleri izler. Bakanlıkça kabul edilen bir eğitim alınması zorunludur. 1 Hemşirelik temel görev yetki ve sorumluklarını kapsar. 6

7 1. Hemşire Görev Tanımı GÖREV/ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK Hemşire Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü, Sorumlu Hemşire - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/özellik arz eden birim ve hemşirelik alanlarında diploma/sertifika/yetkibelgesine sahip olmak. - Hemşirelik Kanunu ( tarih ve 6283 nolu), Hemşirelik Yönetmeliği ( tarih ve nolu), Hemşirelik Yönetmenliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ( tarihe ve nolu ), Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ( tarih ve 8/5319 nolu) GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI 1. Hemşirelik tanılama süreci kapsamında belirlenen ihtiyaçlar çerçevesinde hemşirelik bakımını kanıta dayalı olarak planlar, uygular. 2. Hastanın hemşirelik süreci kapsamında değerlendirilebilmesi için hastanenin / kurumun belirlediği formları ve ölçme değerlendirme ölçütlerini ( Düşme Riski Skalası, Dekübit Skalası, Ağrı Değerlendirme Skalası vb.) kullanır. 3. Verilen hemşirelik bakımının kalitesini ve sonuçlarını değerlendirir, hizmet sunumunda bu sonuçlardan yararlanarak gerekli iyileştirmeleri yapar ve sonuçları ilgili birime iletir. 4. Tıbbi tanı ve tedavi planının uygulanmasında; hekim tarafından, acil durumlar dışında yazılı olarak verilen tedavileri uygular, sözel order durumunda ise, sağlıkta kalite standartları kapsamında uygun girişimleri yapar ve kayıt eder. 5. Hekim istemine göre ilaç uygulamalarını sekiz doğru ilkesine (doğru ilaç, doğru doz, doğru hasta, doğru zaman, doğru yol, doğru ilaç şekli, doğru kayıt, doğru yanıt) göre yapar. 6. Hastaya lüzumu halinde uygulanmak üzere hekim tarafından reçete edilen hekim istemini bilimsel esaslara göre belirlenen sağlık bakım, tanı ve tedavi protokolleri doğrultusunda yerine getirir. 7. Tıbbi tanı ve tedavi işlemlerinin hizmetten faydalanana zarar vereceğini öngördüğü durumlarda, hastanın hekimi ile durumu görüşür, hekim işlemin uygulanmasında ısrar ederse durumu kayıt altına alarak hekimin yazılı istemi üzerine söz konusu işlemi uygular. 8. Tıbbi tanı ve tedavi girişimlerinin hasta üzerindeki etkilerini izler, istenmeyen durumların oluşması halinde gerekli kayıtları tutarak hekime bildirir ve gerekli önlemleri alır. 9. Görevi teslim alacak hemşire gelmeden ve gerekli bilgiyi hasta başında sözlü ve yazılı olarak teslim etmeden kurumdan ayrılamaz. Ayrıca doğal afet, toplu kazalar gibi olağanüstü durumlarda ise hemşireye olan ihtiyaç ortadan kalkmadan kurumdan ayrılamaz. 10. Hemşirelikle ilgili eğitim, danışmanlık, araştırma faaliyetlerini yürütür. Mesleği ile ilgili bilimsel etkinliklere katılır. Toplumun, öğrenci hemşirelerin, sağlık çalışanlarının ve adaylarının eğitimine destek verir ve katkıda bulunur. 11. Sağlık hizmetlerinin verildiği tüm alanlarda etkin bir şekilde görev alır, oluşturulan sağlık politikalarının yürütülmesinde, mevzuat çerçevesinde karar mekanizmalarına katılır. 12. Hizmet sunumunda, hizmetten faydalananların bireysel farklılıklarını kabul ederek; insan onurunu, mahremiyetini ve kültürel değerlerini azami ölçüde göz önünde bulundurur. 13. Tüm uygulamaları, yaptığı uygulamayı takiben kayıt altına alır. 14. Hastaneye yatış işlemleri tamamlanmış hasta ve varsa refakatçisinin servise ve hastaneye uyumunu sağlar. 15. Hasta ve ailesini, hastaneye yatış yapıldığı andan itibaren taburculuğa ve evde bakıma hazırlar, gerekli eğitimleri verir. 16. Hastanın varsa beraberinde getirdiği ilaçlarını gerekli kontrollerini (adı, adeti, son kullanma tarihi vb.) yaparak teslim alır, kurumun/hastanenin belirlediği formları kullanarak kayıt eder, uygun koşullarda saklanmasını ve korunmasını sağlar. 17. Hastası için kullanacağı ilaçları güvenli bir şekilde temin eder. Uygun koşullarda saklanmasını ve korunmasını sağlar, son kullanma tarihlerini kontrol eder. 18. Narkotik ilaçları talimatlara uygun saklar ve kullanır. Nöbet teslimlerinde narkotik ilaçları sayarak teslim alır ve kayıt eder. 19. Acil durumlar için kullanılan acil müdahale setini her vardiyada kontrol ederek sürekli kullanıma hazır halde bulundurur.

8 20. Hemşirelik uygulamaları için gerekli diğer malzemelerin yeterli ve çalışır durumda olduğunu kontrol eder. 21. Tanı amaçlı hastadan alınan kan, idrar, sıvı ve doku örneklerinin uygun şekilde ve en kısa sürede ilgili laboratuara transferini sağlar. 22. Hekim tarafından gerçekleştirilen invaziv tanı ve tedavi girişimlerine katılır; bu girişimler için hastayı hazırlar, işlem sırasında destek olur, işlem sonrası hastayı izler. 23. Diğer sağlık çalışanları ile beraber hasta vizitine katılır, hastanın tedavi ve hemşirelik bakım planının oluşturulmasına katkıda bulunur. 24. Enfeksiyon gelişmesinin önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlar. Hemşirelik bakımında gerekli olan asepsi, antisepsi, sterilizasyon, izolasyon vb. tekniklere uyar ve uyulmasını sağlar. 25. İzolasyonu gereken hastalar için gerekli tedbirleri alır ve enfeksiyon kontrol hemşiresine bildirir. 26. Aspirasyon*, oksijen tedavisi*, vücut pozisyonları, genel vücut bakımı, postural drenaj*, aseptik uygulamalar (sonda/kateter bakımı vb.), stoma bakımı gibi temel girişimsel uygulamalara yönelik uygun hemşirelik aktivitelerini planlar, uygular ve değerlendirir. (*) Ekip belli vakalarda neyin izleneceğine dair ortak bakım planları hazırlanmış ya da kararlaştırmış ise hekim istemi beklemeden hemşire bu parametreleri izler. 27. Bası yaraları, risk faktörleri, prognoz üzerindeki etkilerini değerlendirerek, gelişiminin önlenmesi için uygun hemşirelik yaklaşımını sağlar. Bası yarası oluşması halinde uygun hemşirelik bakımını planlar, uygular ve değerlendirir. 28. Hastanın tıbbi durumuna uygun beslenme ihtiyaçlarını diyetisyen ve nutrisyon hemşiresi ile işbirliği yaparak planlar ve hastanın öğünlerini tam almasına destek olur, kayıt eder. Yetersiz beslenen ya da beslenemeyen hastaların nutrisyon desteği gereksinimine (enteral ve parenteral beslenme) göre uygun hemşirelik bakımını planlar, uygular, devamlılığını sağlar. 29. Hastalara verilen yemeğin diyetine uygunluğunu ve hastaların yemek yeme durumlarını kontrol eder. 30. Hastanın transferi gerektiğinde; hastanın güvenli kurum politikalarına uygun bir şekilde transferini sağlar. 31. Hizmet içi eğitim hemşiresi ve sorumlu hemşire ile işbirliği yaparak eğitim gereksinimlerine yönelik önerilerde bulunur. Hizmet içi eğitim seminerlerine katılır, klinik içi eğitimlerin hazırlanması ve sunumunda klinik içi eğitim hemşiresine katkıda bulunur. 32. Sağlıkta Kalite Akreditasyon Standartları ve Hasta ve Çalışan Güvenliği uygulamaları kapsamındaki faaliyetlerin yürütülmesinde rol alır. 33. Sağlık bakım hizmetleri uygulamalarının yürütüldüğü ve hemşire görev tanımı kapsamındaki girişimlerin olduğu poliklinik alanları/tanı birimlerinde Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü nün onayı ile görev yapar. 34. Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğünün verdiği diğer görevleri yerine getirir. 8

9 2. Ebe Görev Tanımı GÖREV/ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK Ebe Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü, Sorumlu Ebe, Sorumlu Hemşire - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/tercihen Ebelik alanında yüksek lisans yapmış ya da Sağlık Bakanlığı nca onaylanmış alanı ile ilgili sertifikaya sahip olmak - Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ( tarih ve 8/5319 nolu) GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI 1. Müracaat eden hastaların tıbbi olarak muayene ve doğuma hazırlanmaları için, yetkileri dahilinde her türlü tedbirleri alır ve hazırlıkları yapar. 2. Mesleğin gerektirdiği şekilde anne ve bebeğin standarda göre genel sağlık durumunu değerlendirir. 3. Doğum esnasında anne ve bebek için gerekli tüm hazırlıkları yaparak, hekimle birlikte doğuma girer. 4. Doğan bebeklerin yenidoğan değerlendirmesini yapar; cinsiyetini, ağırlığını, boyunu, kafa çevresini ölçer ve kayıt eder. Normalden sapma durumunda hekimi bilgilendirir. 5. İkiz veya daha fazla sayıda doğan bebeklerin doğum sıralarını, ne kadar ara ile doğduklarını, ölü doğanların doğumdan sonra nefes alıp almadıklarını dikkat ve titizlikle değerlendirir ve kayıt eder. 6. Her doğan bebeğin annesinin adı soyadını, cinsiyetini, doğum tarih ve saatini, doğumun kim tarafından gerçekleştirildiğini belirten bir doğum kartı doldurur. Ayrıca yenidoğan bebeğin cinsiyetine uygun olarak (kız-pembe renk, erkek-mavi renk) anne ve bebeğe aynı kod numarasını taşıyan anne-bebek bilekliği takar. 7. Yenidoğan göbeğini standartlara göre kesip göbek bakımını yapar, bebekler için gerekli önlemlerin alınmasını sağlar. 8. Yenidoğan bebeğe doğum sonrası 1 mg K vitamini (IM) yapar. 9. Muayene odalarının, doğum ve müdahaleler için gerekli alet ve malzemenin her zaman temiz ve kullanmaya elverişli bir şekilde bulundurulmasını sağlar. 10. Muayene, doğum ve müdahaleler esnasında gebe ve hastaların yanında bulunur. 11. Acil durumlarda hekimle işbirliği sağlayarak uygun girişimleri yerine getirir. 12. Yenidoğanın vücut ısısının korunması ve sürdürülmesini sağlar. 13. Aile bebek etkileşiminin en erken dönemde başlamasına yardımcı olur. Bunun için annenin gereksinimlerini karşılar, anne-bebek arasındaki ilişkinin niteliğini değerlendirir. 14. Ailelere aile planlaması ile ilgili (aile planlaması sertifika belgesine sahip olan ebeler) bilgi verir. 15. Hemşirelik yetkisi almış ebeler, asli görevleri yanında kurumun belirlediği alanlarda hemşirelik hizmetleri ile ilgili görevleri, yetkileri dahilinde yürütür. 16. Hastanın laboratuvar/radyolojik tetkikleri için varsa gerekli örnekleri toplar; ilgili birime gönderir, değerlendirir ve hastanın hekimine bilgi verir. 17. Enfeksiyonun gelişmesi ve yayılmasının önlenmesi için gerekli önlemleri alır ve alınmasını sağlar. (el yıkama, koruyucu ekipman kullanımı, izolasyon vb.) 18. Kullanılan tıbbi malzemelerin uygun şekilde steril/dezenfekte edilmesini sağlar. 19. Hasta ilaçlarının hastane eczanesinden getirilmesini sağlar. Getirilen ilaçları kontrol ederek teslim alır. İlaçları uygun şekilde yerleştirir ve muhafaza eder. 20. Narkotik ilaçların kullanılması ve saklanmasını kontrol altına alır. 21. Hasta bakım hizmetleri için gerekli olan araç gereç ve malzemelerin tespit teminini sağlar. 22. Kliniğin genel hizmet ve temizlik hizmetlerinin yürütülmesini sağlar ve kontrol eder. 23. Bebeğin nakline karar verildiğinde güvenli bir biçimde nakli gerçekleştir ve ilgili bölüm hemşiresine sözlü ve yazılı olarak hastayı teslim eder. 24. Yaşamı sona eren bebeği standart doğrultusunda hazırlar, morga transferini sağlar ve yakınlarına destek olur. 25. Sağlıkta kalite akreditasyon standartları ve hasta ve çalışan güvenliği uygulamaları kapsamındaki faaliyetlerin yürütülmesinde rol alır. 9

10 3. Yenidoğan Hemşiresi Görev Tanımı GÖREV/ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK Yenidoğan Hemşiresi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü, Sorumlu Hemşire - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/tercihen Pediatri Hemşireliği alanında yüksek lisans yapmış ya da Sağlık Bakanlığı nca onaylanmış alanı ile ilgili sertifikaya sahip olmak. - Hemşirelik Kanunu ( tarih ve 6283 nolu), Hemşirelik Yönetmeliği ( tarih ve nolu), Hemşirelik Yönetmenliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ( tarihe ve nolu ), Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ( tarih ve 8/5319 nolu) GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları hemşiresi görev tanımında belirtilen görev yetki ve sorumlulukların yanı sıra; 1. Bebeğin anomalili olması, erken doğması, düşük doğum ağırlıklı olması veya bebeğin kaybı gibi ailelerde anksiyete ve strese neden olan kriz dönemlerinde aileye destek olur. 2. Yenidoğan genel sağlık durumunun değerlendirilmesini standarda uygun şekilde yapar. Yenidoğanın normalden sapma durumunda hekime bildirir. 3. Yenidoğanın hemşiresi, yenidoğanın vücut ısısının korunması ve sürdürülmesini sağlar. Doğum haftası ve kilosuna uygun küvöz ısısı ve ortam ısısını ayarlar. 4. Gürültü, ışık vb. çevresel uyaranları kontrol altına alır ve rahat bir çevre sağlar. 5. Aile bebek etkileşiminin en erken dönemde başlamasına yardımcı olur. Bunun için annenin bebek bakım gereksinimlerini belirler, anne bebek arasındaki ilişkinin niteliğini değerlendirir. 6. Bebeğin sağlığını koruma ve geliştirme için bakımın her düzeyinde aileye rehberlik eder, sağlık eğitimini planlar uygular. (Anne sütünün önemi ve emzirme tekniği, meme bakımı, yenidoğan tarama testleri, bebek masajı, büyüme gelişme, kazaları önleme, aşılama, izlem ve kontrolleri ) 7. Hasta izleminde yenidoğana beslenmesi için anneden alınan sütü teslim alır. Buzdolabı ve derin dondurucuda muhafazası, saklanmasını sağlar ve hasta adına kayıt eder. 8. Saklanan ve muhafaza edilen anne sütünü verilecek miktar kadarını uygulanacak hale getirir, yenidoğana verir ve uygulanan miktar hemşire gözlem formuna kayıt edilir. 9. Anne sütüyle beslenemeyen yenidoğanların enteral veya peranteral beslenmesini sağlar, gerekli kayıtları tutar. 10. Yenidoğanın günlük olarak öz bakım ihtiyaçlarını belirler, saptanan gereksinimlere yönelik hemşirelik sürecini planlar, uygular ve değerlendirir. 11. Yenidoğan tarama programları için örnekleri uygun şekilde alır, muhafaza eder ve uygun koşulları sağlayarak ilgili yerlere gönderir. 12. Yenidoğan bebeklerin aşılama durumlarını sorgulayarak aşı uygulanmamış bebeklere Hepatit B aşısını uygular, kayıt eder ve aileye bilgi vererek uygun yönlendirmeleri yapar. 13. Yenidoğan ve ailesini, taburculuğa ve evde bakıma hazırlar, anneye gereksinim duyduğu konularda rehberlik eder. 10

11 4. Koroner Anjio Hemşiresi Görev Tanımı GÖREV/ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK Koroner Anjio Hemşiresi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü, Sorumlu Hemşire - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/tercihen Sağlık Bakanlığı nca onaylanmış bir sertifikaya sahip olmak. - Hemşirelik Kanunu ( tarih ve 6283 nolu) GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Hemşire görev tanımında belirtilen görev yetki ve sorumlulukların yanı sıra; 1. Koroner anjiografi işlemi için gelen hastaları işlem için hazırlar ve hastaya işlem hakkında bilgi verir. 2. İşlem masasının hazırlanmasını ve işlemde kullanılacak malzemelerin hazırlanmasını sağlar. 3. Kurumda belirlenmiş talimatlar ve prosedürler doğrultusunda hastanın kimlik doğrulamasını yapar, hastanın bilekliğini kontrol eder. 4. Hastanın üniteye alınmasını ve masaya yatırılmasını sağlar. 5. Hastanın damar yolu yoksa damar yolunun açılmasını sağlar. Gerekli ise kateter kontrolünü yapar. 6. Hasta ile gelen ve kullanılabilecek ilaçları dosya ve evraklarını kontrol eder. 7. Hastanın vital bulgularının takibini yapar. 8. Girişim yapılacak hastanın girişimsel bölgesinin hazırlığını hastanede belirlenmiş talimatlara uygun olarak yapar. 9. Anjiografi ve tüm girişimsel işlemlerde, salon ve kateter ön hazırlığında, işlem süresince gerekli tüm işlemlerin yapılmasında yardımcı olmak üzere hazır bulunur. 10. İşlem süresince gerekli hemşirelik girişimlerini gerçekleştirir ve uygun kayıtlarını sağlar. 11. Monitör takibi yapar, gerekli kayıtları tutar. 12. İşlem esnasında enfeksiyonların önlenmesi ile ilgili gereken tekniklere (asepsi, sterilizasyon, izolasyon vb.) uyulmasını sağlar. 13. İşlem sonrası hastanın sedyeye alır, vital bulgularının alınarak kanama kontrolünü yapar. 14. Yeniden kullanılacak malzemelerin temizliğini sağlar. 15. Örtü ve set bohçalarının hazırlanmasının sağlar. 16. İşlem bittiğinde ünitesinin temizlenerek dezenfekte edilmesini sağlar. 17. Ünitenin tertip ve düzenini sağlar. Ünitede kullanılan malzemelerin teminini sağlar. 18. Ünitesinde kullanılan demirbaş, sarf, tıbbi malzeme vb. sayım ve takibini yapar. 19. Ünitede kullanılan ilaçların uygun şekilde saklanması, narkotiklerin kayıt ve kilit altında tutulması, son kullanma tarihlerine dikkat edilmesini sağlar. 20. Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü tarafından istenilen kayıt ve istatistikleri toplamak, çalışmalarına ilişkin hemşirelik hizmetleri müdürlüğüne yazılı ve sözlü rapor verir. 11

12 5. Psikiyatri Hemşiresi Görev Tanımı GÖREV/ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK Psikiyatri Hemşiresi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü, Sorumlu Hemşire - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/tercihen Psikiyatri Hemşireliği alanında yüksek lisans yapmış ya da Sağlık Bakanlığı nca onaylanmış alanı ile ilgili sertifikaya sahip olmak. - Hemşirelik Kanunu ( tarih ve 6283 nolu), Hemşirelik Yönetmeliği ( tarih ve nolu), Hemşirelik Yönetmenliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ( tarihe ve nolu ), Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ( tarih ve 8/5319 nolu) GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Hemşire görev tanımında belirtilen görev yetki ve sorumlulukların yanı sıra; 1. Hasta güvenliği açısından riskli olabilecek eşyaların kontrolünü yapar, emanete alır, kaydeder ya da ailesine ulaştırır. 2. Hastaya ait para ve özel eşyaları emanete alır, kaydeder, gerektiğinde hastaya verir. 3. Hastanın ihtiyacı olan kişisel eşyalarının (pijama, terlik, havlu gibi) ailesi tarafından temin edilmesini sağlar. 4. Hastayla biyo-psiko-sosyal bir bütünlük içerisinde, terapötik iletişim tekniklerini ve kanıta dayalı değerlendirme araçlarını kullanarak sürekli ve sistematik biçimde veri toplar. 5. Riskli davranışlara (intihar, şiddet, kendine ve/veya çevresine zarar verme, kötüye kullanım, ihmal) ilişkin öykü alır, risk düzeyini değerlendirir. 6. Hastaların öz bakımını yapması için teşvik eder, destekler, gerektiğinde yapar. 7. Hastanın servise kabulünde fiziki muayenesini yaparak yara, iz ve darp bulgularını kontrol ederek kaydeder. 8. Ailesi olmayan, ya da ailesi hakkında bilgi alınamayan hastanın ihtiyacı olan kişisel eşyaların (pijama, terlik vb.) hastane depolarından teminini sağlar. 9. Hastanın sosyal güvencelerini takip eder, sosyal güvencesi olmayan hastaların sosyal güvencelerinin temini için ilgili birimlerle irtibata geçer. 10. Hastanın özel gözlem, ziyaret, telefon izni ve tedbirlerin planlamasına katkıda bulunur, kararı uygular. 11. Hasta ziyaretçilerini ve getirdiklerini denetler. 12. Hastanın bakım gereksinimlerini ve sorunlarını belirler, hasta bakımında hemşirelik süreci sistemini kullanır. 13. Beslenme, kilo takibi, uyku takibi, konversiyon takibi, deliryum takibi, ilaç yan etki takibi, pnömoni takibi, hipomani takibi ve istisnaları önleme takibi yapar. 14. Düzenli olarak üst araması yapılarak yanıcı, yakıcı, kesici aletlerin ve madde girişinin engellenmesini sağlar, güvenlik önlemlerinin kontrollerini yapar (kamera takibi, dolapların kilit kontrolü vb.). 15. Hasta yakını ve hekim ile iletişim kurarak hastanın servise kabul ediliş biçimine karar verir. 16. Hastaların en az kısıtlayıcı olan çevrede güvenli tedavi ve hizmet almalarına yardımcı olur. 17. Hastaların ruhsal ve fiziksel sağlığının değerlendirildiği, planlanan hemşirelik uygulamaları doğrultusunda hasta sorunlarının ele alındığı planlı ve düzenli görüşmeler yapar. Yaptığı bireysel görüşme ve gözlemlerle, hastanenin belirlediği uygun hemşirelik formlarını doldurur. 18. Hastalara verilen yemeğin diyetine uygunluğunu ve hastaların yemek yeme durumlarını kontrol eder. 19. Elektrokonvülzif tedavi planlanan hastaya işlem öncesi, en az dört saat aç kalmasını sağlar, mesane boşaltımını kontrol eder, protezlerin çıkarılmasını sağlar, vital bulgu takibi yapar. 20. Elektrokonvülzif tedavi uygulaması sırasında hastaya uygun pozisyonun verilmesini sağlar, nöbet izlemi ve süresini kayıt eder. Uygulama sonrasında olası komplikasyonları gözlemler. 21. Tecrit ya da tespit gerekiyorsa, bu işlemlerle ilgili hastaya açıklama yapar, güven verir ve sık aralarla gözlemler, gözlemleri kaydeder, olası riskler için tedbir alır. 22. Hastanın kendine ya da çevresine zarar verme riskini (suicid girişimi*)gösteren belirtileri takip eder, kriz ve acil durum oluşmasını engelleyici, önleyici yaklaşımlar uygular. (*) Ekip belli vakalarda neyin izleneceğine dair ortak bakım planları hazırlamış ya da kararlaştırmış ise hekim istemi beklemeden hemşire bu parametreleri izler. 12

13 23. Psikiyatrik acil durumları yönetir ve etkili acil bakımı başlatır. 24. Tedaviyle ilgili gözlemleri doğrultusunda ekibe tıbbi tedaviye ilişkin gerekli önerilerde bulunur. 25. Ruh sağlığı ekibinin önemli bir üyesi olarak grup terapisi görüşmelerine katılabilir. 26. Ruh sağlığı hizmetinin etkinliği için gerekirse başka birimlerden ya da disiplinlerden danışmanlık alır, danışmanlık alması için bireyi/aileyi yönlendirir. 27. Yararlı ve kullanabileceği destek sistemlerini ve toplum kaynaklarını değerlendirir, bireyi/aileyi yönlendirir. 28. Hastanın gelişim düzeyi, öğrenme istekliliği, bilgilenme ihtiyacı, kültürel yapısı ve inançlarını göz önüne alarak sağlık eğitimini ve hasta eğitimini planlar. 29. Hastayı ve aileyi desteklemede stresle baş etme, stigmatizasyon, kişiler arası ilişkiler, farkındalık ve girişkenliği artırma, problem çözme becerisi, sosyal beceriler eğitimi gibi konularda psiko-eğitim programlarını planlar ve uygular. 30. Hasta ve ailesine; ilaçların etki ve yan etkileri konusunda gerekli eğitimleri planlar, uygular, eğitimin etkinliğini değerlendirir. 31. Klinikte çalışan destek hizmet personeline hasta ve yakınlarıyla iletişim ve yaklaşımlar konusunda eğitim ve danışmanlık sağlar. 13

14 6. AMATEM Hemşiresi Görev Tanımı GÖREV/ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK AMATEM Hemşiresi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü, Sorumlu Hemşire - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/tercihen Psikiyatri Hemşireliği alanında yüksek lisans yapmış ya da Sağlık Bakanlığı nca onaylanmış alanı ile ilgili sertifikaya sahip olmak. - Hemşirelik Kanunu ( tarih ve 6283 nolu), Hemşirelik Yönetmeliği ( tarih ve nolu), Hemşirelik Yönetmenliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ( tarihe ve nolu ), Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ( tarih ve 8/5319 nolu) GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Hemşire görev tanımında belirtilen görev yetki ve sorumlulukların yanı sıra; 1. Alkol, psikoaktif madde ya da bağımlılık yapıcı diğer maddeleri bırakma isteği ya da yoksunluk yakınmaları nedeniyle hastaneye başvuran hastaların ve ailelerinin fiziksel ve psikososyal tanılamasını yapar (özellikle hastanın madde kulanım öyküsü, önceki tedavi durumu, yasal sorunlar ve diğer kayıplar, danışanın/ailenin hastalığı, durumu algılamaları, emosyonel tepkileri, baş etme davranışları, madde kullanımının aile üzerindeki etkisi hakkında veri toplar). 2. Hasta ve ailesine ilişkin toplanan veriler doğrultusunda sorununu belirleyerek, hemşirelik tanısını koyar. 3. Hemşirelik tanılarına ilişkin hasta/ailesine yönelik bakım girişimlerini planlar ve uygular (bağımlılığı açıklama, inkar üzerinde çalışma, etkin baş etme stratejilerini geliştirme, anksiyete yönetimi, destek sistemlerini harekete geçirme, duyguların ifade edilmesini kolaylaştırma, danışmanlık ve eğitim, rol modeli olma, psikoterapi, hasta takibi, psikofarmakolojik ilaçların etki ve yan etkilerini değerlendirme, psikiyatristle işbirliği, eğitim ve araştırma), bakımın etkinliğini değerlendirir. 4. Detoks tedavi sürecinde yoksunluk belirtileri açısından hastayı gözlemler, bilinç takibi yapar, tremor, terleme, halusinasyon, ajitasyon, hezeyan, konvulsüyon varlığını takip eder, yoksunluk belirtilerinin şiddetini değerlendirir, kaydeder. 5. Hastanın ihtiyacı olan uygun hidrasyonu sağlamak için, sıvı alabilmesine bağlı olarak oral ya da intravenöz sıvı alımı konusunda destek sağlar. 6. Hastanın yoksunluk belirtilerine, vitamin ve mineral kaybına ya da genel tıbbi durumuna yönelik planlanan tedaviyi uygular. 7. Hastaların bireysel gelişimini ve sosyalizasyonunu sağlayacak, kişisel benlik saygılarını, girişimciliğini arttıracak terapötik grup çalışmalarını (günaydın, işe yönlendirme, uğraşı, spor, sinema, kitap, gezi vb.) düzenler, hastaların katılımını teşvik eder ve gözlemler. Rehabilitasyon ekibi ile işbirliği sağlar. 8. Hastalardan terapötik amaçlı istenen etkinliklerin sürdürümünü izler. 9. Servise madde girişini önlemeye yönelik tedbirler alır, gözlem yapar, binada aramalar yaptırır ve güvenliği sağlar. 10. Hastaların hastanede kalmaya bağlı (kapalı servisler için) yaşadıkları duyguları ifade etmeleri ve problemlerini çözmelerine yardımcı olur. 11. Hasta ile ailesi arasında iletişim problemlerinin ve çatışmalarının çözümlenmesinde yardımcı olur, etkin kişiler arası iletişimi ve terapötik ilişkiyi geliştirici girişimler planlar ve uygular. 12. Gerekli durumlarda yasal sorunu olan hasta/danışanların ilgili mercilere iletilmek üzere tedavi sürecindeki durumlarını gözlemleyerek gözlem raporları kayıtlarını tutar. Gerekli durumlarda denetimde serbestlik yasası gereğince gözlem yapılan hasta/danışanların bağımlılık davranışı gözlemlerini yaparak raporlarını tutar. 13. Taburculuk öncesi ya da sonrasında nükslerin önlenmesinde bireysel ya da grup danışmanlığı yapar ve psiko eğitim grupları oluşturur. 14. Hastaların adsız alkolik (AA), adsız narkotik (NA) gibi, ailelerinin (Al-Anon), çocukların (ACA) gibi kendi kendine yardım gruplarına katılımını sağlar. 15. Sağlık hizmeti veren personelin bağımlılık alanında eğitimini/gelişimlerini sağlayacak programları planlar, organize eder ve değerlendirir. 16. Toplumu bilgilendirme aktivitelerinde rol alır, ruhsal sağlığını koruma ve geliştirme konusunda eğitim ve danışmanlık hizmeti verir. 14

15 17. Hastaların öz bakımını yapması için teşvik eder, destekler gerektiğinde yapar. 18. Yemek saatlerinde yemek dağıtan personele eşlik ederek, hastalara verilen yemeğin uygunluğunu ve hastaların yemek yeme durumlarını kontrol eder. 19. Hastanın özel gözlem, ziyaret ve telefon izin ve yasaklarının planlanmasına katkıda bulunur, kararı uygular. 20. Hasta ziyaretçilerini ve getirdiklerini denetler. Ziyaret saatlerinde göreli personel ile birlikte görüşmelerin yapıldığı alanda bulunur. 21. Genel vizitlere katılır, hasta gözlemlerini, bakım sonuçlarını iletir, öneriler sunar. Tedaviyle ilgili gözlemleri doğrultusunda ekibe tıbbi ilişkin gerekli önerilerde bulunur. 22. Hastaların servis kurallarına uymalarını sağlar; kuralları ihlal eden hastaların puanını işler, yapılabilmesi için idrar ve kan örneği alır. 23. Hastanın kendine ya da çevresine zarar verme riskini (suicid girişimi*)gösteren belirtileri takip eder, kriz ve acil durum oluşmasını engelleyici, önleyici yaklaşımlar uygular.(*) Ekip belli vakalarda neyin izleneceğine dair ortak bakım planları hazırlamış ya da kararlaştırmış ise hekim istemi beklemeden hemşire bu parametreleri izler. 24. Psikiyatrik acil durumları yönetir ve etkili acil bakımı başlatır. 25. Tecrit ya da tespit gerekiyorsa, bu işlemlerle ilgili hastaya açıklama yapar, güven verir ve sık aralarla gözlemler, gözlemleri kaydeder, olası riskler için tedbirler alır. 26. Klinikte çalışan destek personeline hasta ve yakınlarıyla iletişim ve yaklaşımlar konusunda eğitim ve danışmanlık sağlar. 27. Hastanın taburculuk planlamasına katılır, taburculuk için hazırlanmasını sağlar. Hastanın ailesine hasta bakımı ve taburcu olduktan sonra evde bakım hizmetine yönelik eğitim verir, gerektiğinde bağlantı kurabilecekleri sosyal hizmet kurumlarına ilişkin bilgi verir. 15

16 7. Stoma ve Yara Bakım Hemşiresi Görev Tanımı GÖREV/ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK Stoma ve Yara Bakım Hemşiresi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/ Tercihen Stoma ve Yara Bakım Hemşireliği ile ilgili Sağlık Bakanlığı nca onaylanmış bir sertifikaya sahip olmak. Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü/Sorumlu hemşire tarafından görevlendirilen diğer klinik/birim hemşiresi Hemşirelik Kanunu ( tarih ve 6283 nolu), Hemşirelik Yönetmeliği ( tarih ve nolu), Hemşirelik Yönetmenliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ( tarihe ve nolu ) GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Hemşire görev tanımında belirtilen görev yetki ve sorumlulukların yanı sıra; 1. Stoma, yara, inkontinans ve fistül sorunu olan bireyi, fiziksel ve psikososyal açıdan değerlendirir, değerlendirme sonuçlarını ilgili formlara kaydeder. Değerlendirme sonuçları ve ilgili kaynaklardan (hasta dosyası gibi) edinilen verileri yorumlayarak hemşirelik tanılarını belirler. 2. Gereksinim duyulan hemşirelik bakımını kanıta dayalı olarak planlar ve yürütür. Hemşirelik bakımının kalitesini ve sonuçlarını değerlendirir; bu sonuçlar doğrultusunda hemşirelik bakımını yeniden düzenler. 3. Hastanın ameliyat öncesi hazırlığında cerrahla birlikte stoma bölgesini belirler. 4. Ameliyat sonrası erken dönemde (24 saat içinde) stoma ve peristomal cildi değerlendirir, stomayı erken dönem komplikasyonları açısından değerlendirir, gaz, gaita ve idrar çıkışını kontrol eder. 5. Stomanın tipine, biçimine ve çapına uygun adaptörü/torbayı ve yardımcı stoma bakım ürünlerini uygular. 6. Stomanın ve stoma çevresindeki cildin bakımını yapar. 7. Kalıcı kolostomisi olan uygun hastalarda kolostomi irrigasyonu yapar, sonucunu kaydeder. 8. Uygun hastalarda hekimle işbirliği içinde lavman (ante-grade continent) yapar. 9. Stoma çevresinde gelişen cilt problemlerinde, cilt bakımı yapar. 10. Stomaya ilişkin komplikasyonlarda ilgili hekimle işbirliği yaparak gerekli uygulamaları yapar (Kemer ve korse uygulama, prolapsusun elle redüksüyonu, ileostomi lavajı, kanamanın durdurulması, suppozituar ve lavman uygulama). 11. Fistül bakımı yapar ve fistül çevresindeki cildi korur. 12. Gastrostomi, jejenostomi ve beslenme tüpü yerleştirilen durumlarda tüpün ve ostomi çevresindeki cildin bakımını yapar. 13. Yarayı değerlendirir. Yaranın mekanik temizliğini yapar. Yara irrigasyonu yapar. Yara pansumanı yapar. Yaraya bandaj uygulaması yapar. 14. Bakım verdiği bireyi, yarayı, yara bakımına ilişkin ürünleri ve yara bakım uygulamalarını değerlendirerek en etkili ürüne karar verir, aileyi ve ekibi yönlendirir. 15. Basınç ülseri açısından risk grubunda yer alan hastaları değerlendirir. Basınç ülseri gelişmesi durumunda basınç ülserini değerlendirir, ülserin iyileşmesini sağlayacak uygun bakım ve tedavi edici uygulamaları yapar. 16. Hastaya yapılan bakım ve tedavi uygulamaları/gözlemlere ilişkin hemşirelik kayıtlarını nöbet/vardiya değişimlerinde yazılı ve sözel olarak bölüm hemşirelerine/ilgili ekibe teslim eder. 17. Stoma, yara ve inkontinans bakımında asepsi ilkelerine uyar, bu ilkelere uyulmasını sağlar. 18. Stoma, yara ve inkontinansa yönelik kayıt formlarını geliştirerek bakım verdiği hastalara ilişkin hemşirelik uygulamalarının her aşamasını zamanında ve eksiksiz olarak kaydeder. 19. Stoma ve yara bakım ilkeleri, yöntemleri ve ürünler konusundaki gelişmeleri takip ederek bilgisini güncelleştirir ve uygulamaya aktarır. 20. Hasta vizitleri yaparak hastaların durumunu izler, ilgili ekiple bilgi alış verişinde bulunur. Uygulamalarını ilgili formlara kaydeder. 21. Hemşirelik uygulamaları için gerekli malzemelerin yeterli ve çalışır durumda olduğunu kontrol eder. 22. Stomadan idrar, dışkı örneği alır. 23. İnkontinans tipini belirlemeye yönelik tanı işlemlerine katılır. 24. Hekimle işbirliği içerisinde yaraya topikal ajanları uygular. 25. Yaraya mekanik debritman uygular (Islak kuru pansuman, basınçlı yıkama) 26. Yaradan kültür alır*. 27. Hekimle işbirliği içerisinde yaraya kimyasal debritman* /cerrahi debritman* uygular.(*) Ekip belli vakalarda neyin izleneceğine dair ortak bakım planları hazırlanmış ya da kararlaştırmış ise hekim 16

17 istemi beklemeden hemşire bu parametreleri izler. 28. Hasta taburcu olana kadar hasta ve yakınına stoma bakımı (cilt temizliği, torbanın değiştirilmesi, pansuman yapımı) yapabilme becerisini kazandırır. 29. Kalıcı kolostomisi olan uygun hastalara kolostomi irrigasyonu yapar ve gerekli durumlarda hasta yakınlarına kolostomi irrigasyonu yapabilme becerisini kazandırır. 30. Hastaların sosyal yaşama uyumlarını sağlamak amacıyla günlük yapılan aktivitelerine yönelik (beslenme, cinsel yaşam, banyo, ilaç kullanımı, sportif faaliyetler, seyahat, iş yaşamı, atıkların yok edilmesi vb) eğitim programları düzenler. 31. Stoma, yara ve inkontinansa yönelik kayıt formlarını kullanarak bakım verdiği hastalara ilişkin hemşirelik uygulamalarının her aşamasını zamanında ve eksiksiz olarak kaydeder. 32. Hizmetiçi Eğitim Hemşiresi ile hemşirelerin stoma bakımı eğitimi konusunda eğitim gereksinmelerine yönelik işbirliği yapar, önerilerde bulunur. Hizmetiçi eğitim etkinliklerine katılır. 33. Stoma bakımı konusunda ilgili birimlerle koordinasyonu sağlar. 34. Belirlenmiş aralıklarla eğitim çalışmalarını değerlendirir ve raporları hazırlar. 17

18 8. Nütrisyon Hemşiresi Görev Tanımı GÖREV/ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK Nütrisyon Hemşiresi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/ Nutrisyon Hemşireliği ile ilgili Sağlık Bakanlığı nca onaylanmış bir sertifikaya sahip olmak. - Hemşirelik Kanunu ( tarih ve 6283 nolu),yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ( tarih ve 8/5319 nolu) GÖREV YETKİ ve SORUMLULUKLARI Hemşire görev tanımında belirtilen görev yetki ve sorumlulukların yanı sıra; 1. Kurumun belirlediği politika, hedef, kural ve düzenlemeler doğrultusunda, nütrisyon destek ünitesindeki Hemşirelik Hizmetlerinin etkin bir şekilde yerine getirilmesinden sorumludur. 2. Konsültasyon istenen poliklinik, servis hastalarının Nütrisyon destek tedavisi değerlendirmelerini ekip işbirliği çerçevesinde hekim ve diyetisyenle birlikte yapar. Nütrisyon desteği alan ve Nutrisyon Destek Birimi tarafından izlenen hastaların günlük izlemlerini yapar. 3. Nütrisyon desteğinde kullanılan tüm araç ve gerecin korunması bakımı ve eksiklerinin tamamlanmasında klinik sorumlu hemşiresi ile işbirliği yapar. 4. Ekiple işbirliği içerisinde hasta/hasta yakınlarının sorularını cevaplandırır, öneri, istek ve şikâyetlerini dinler, değerlendirir. 5. Tedavi protokülünde yapılan değişikliği hastanın bakımından sorumlu kişilere aktarır. 6. Nütrisyon destek tedavilerinin (oral destek, enteral ve parenteral beslenme için) doğru uygulanmasını ve beslenme yeterliliğine ulaşmasını sağlar. 7. Enteral beslenmenin daha seyrek ya da ilk kez uygulandığı bölümlerde hasta başında enteral beslenme sistemini (pompa, set, ürün vb.) kurar. Hasta/hasta yakınları ve servis/ünite hemşirelerine gerekli bilgileri uygulamalı olarak gösterir. 8. Enteral beslenme uygulanan hastalarda kullanılan ürünlerin doğruluğu, saklama ve kullanma koşullarını kontrol eder, aksaklıkları giderir ve kaydeder. 9. Merkezi total parenteral nütrisyon ürünü hazırlanan birimlerde nutrisyon desteği alan hastaların torbalarının doğru, steril şartlarda hazırlanmasını ve servis/ünitelere ulaştırılmasını sağlar. 10. Enteral beslenme uygulanan hastalarda komplikasyonların önlenmesi için tüpün ve setin yıkanması, doğru ürün, veriliş hızı, verildiği saatler, son kullanma tarihleri, saklama koşullarını kontrol eder/edilmesini sağlar ve gözlemlerini kaydeder. 11. Enteral beslenme uygulanan hastalarda gelişebilecek, ishal, bulantı-kusma, hiperglisemi-hipoglisemi, sıvıelektrolit dengesizliği gibi komplikasyonları izler ve ilgili hekime bilgi verir. 12. Nazogastrik ve gastrostomi tüplerinin bakımını yapar, yaptırır ve takibini yapar, ilgili formlara kaydeder. 13. Nazal beslenme tüplerinin korunması için tespit bantlarını değiştirir/değiştirilmesini sağlar, tüp yerini kontrol eder, gastrik rezidü bakılması için uygulamaları hasta başı uygulamalı hasta, hasta yakınları, servis/ünite hemşirelerine gösterir, anlatır, her gün kontrol eder ve ilgili forma kaydeder. 14. Total parenteral nütrisyon sırasında meydana gelebilecek metabolik komplikasyonlar ve sıvı elektrolit dengesizlikleri gibi durumları izler ve ilgili hekime haber verir. 15. Multidisipliner nütrisyon ekibinin üyesi olarak ekip içi ve diğer bölümler arasında iletişim ve koordinasyonu sağlar. 16. Nütrisyon destek tedavisinde kullanılan (set, pompa, tüp vb.) ve ihtiyaç duyulan araç-gerecin belirlenmesi ve en uygun ürün seçiminin yapılması ve alımı konusunda önerilerde bulunur. 17. Eğitim hemşiresi ile işbirliği yaparak nütrisyon hemşireliği konusundaki eğitim gereksinimlerine yönelik önerilerde bulunur. Hizmet içi eğitim etkinliklerini yapar. 18. Kurum içi- kurum dışı seminer, toplantı, kongre ve benzeri etkinliklere katılır., bilimsel yayınları takip eder, eğitim materyalleri ve yayın geliştirir. Hemşirelik ve nütrisyon hemşireliği alanına araştırmalar yapar ve yapılan araştırmalara katılır. 19. Tüm uygulamalarını etik kurallar doğrultusunda yapar. 18

19 9. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşiresi Görev Tanımı GÖREV/ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşiresi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü, Sorumlu Hemşire - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/tercihen Pediatri Hemşireliği alanında yüksek lisans yapmış ya da Sağlık Bakanlığı nca onaylanmış alanı ile ilgili sertifikaya sahip olmak. - Hemşirelik Kanunu ( tarih ve 6283 nolu), Hemşirelik Yönetmeliği ( tarih ve nolu), Hemşirelik Yönetmenliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ( tarihe ve nolu ), Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği ( tarih ve 8/5319 nolu) GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Hemşire görev tanımında belirtilen görev yetki ve sorumlulukların yanı sıra; 1. Yatış işlemleri tamamlanmış çocuğu ve ailesini servise kabul eder, kendileri için ayrılan odaya ve yatağa alır, çocuk ve ailesinin servise/ kuruma uyumunu sağlar. 2. Çocuk ve ailesine, rahat ve güvenli bir ortam sağlar, odada gerekli olan malzemelerin yeterli ve çalışır durumda olduğunu kontrol eder. 3. Hastanın hemşirelik süreci kapsamında değerlendirilebilmesi için hastanenin / kurumun belirlediği formları ve ölçme değerlendirme ölçütlerini ( Düşme Riski Skalası, Dekübit Skalası, Ağrı Değerlendirme Skalası, Oral Mukozit Tanılama Skalası vb.) kullanır. 4. Çocuğun alınan öyküsünün değerlendirilmesi; çocuğun ve ailenin kültürel, sosyal, tıbbi durumuna ilişkin veriler doğrultusunda gerekli hemşirelik tanılarını koyar, hasta bakım planını hazırlar, belirlediği gereksinimlerin karşılanması için planladığı hemşirelik girişimlerini uygular, bakımın sonuçlarını değerlendirir, kayıt eder, denetler. Bu sonuçlardan yararlanarak hizmet sunumunda gerekli iyileştirmeleri yapar ve sonuçları ilgili birime iletir. 5. Hastalık sürecini objektif (ateş, kan basıncı ve solunum düzeyi) ve subjektif veriler doğrultusunda değerlendirerek izler ve değişiklikleri kaydeder. 6. Çocuğu, aile ve çevresi ile bir bütün olarak ele alır, vereceği bakımın her aşamasında aileyi dahil eder. 7. Çocuk/ aile/ çevresi ile ilişki kurmada uygun iletişim tekniklerini kullanır. 8. Hizmet sunumunda, hizmetten faydalananların bireysel farklılıklarını kabul ederek, insan onurunu, mahremiyetini ve kültürel değerlerini göz önünde bulundurur. 9. Her yaş grubuna özgü uygulanması gereken ilaç çeşitlerini, farklı dozlarını, yaşa göre uygulama şekillerini ve hasta üzerindeki yan etkilerini bilir, hekim istemine göre ilaç uygulamalarını sekiz doğru ilkesine (doğru ilaç, doğru doz, doğru hasta, doğru zaman, doğru yol, doğru ilaç şekli, doğru kayıt, doğru yanıt) göre yapar. 10. Tıbbi tanı ve tedavi girişimlerinin, ilaç uygulamalarının hasta üzerindeki etkilerini izler, istenmeyen durumların oluşması halinde gerekli kayıtları tutarak hekime bildirir ve gerekli önlemleri alarak uygun girişimlerde bulunur. 11. Tıbbi tanı ve tedavi işlemlerinin hizmetten faydalanana zarar vereceğini öngördüğü durumlarda, hastanın hekimi ile durumu görüşür, hekim işlemin uygulamasında ısrar ederse durumu kayıt altına alarak hekimin yazılı talebi üzerine söz konusu işlemi uygular. 12. Tanı ve tedavi amaçlı girişimler/ameliyat için çocuk ve ailesini hazırlar, işlem sırasında destek olur, işlem sonrası hastayı izler. 13. Basınç ülserleri, risk faktörleri, prognoz üzerindeki etkilerini değerlendirerek, gelişiminin önlenmesi için uygun hemşirelik yaklaşımını sağlar. Bası yarası oluşması halinde uygun hemşirelik bakımını planlar, uygular ve değerlendirir. 14. Diğer sağlık personelleri ile beraber hasta vizitine katılır, hastanın tedavi ve bakım planının oluşturulmasına katkıda bulunur. 15. Çocuk ve ailenin, taburcu olduktan sonra verilen bakımının devamlılığını sağlayabilmeleri için onlara gerekli bakım becerilerini öğretir, rehberlik ve danışmanlık yapar. 16. Çocuğun sağlığını koruma ve geliştirme için, bakımın her düzeyinde aileye rehberlik eder, sağlık eğitimini planlar, uygular. 17. Çocuk ihmal ve istismarı durumlarını tanır. Şüpheli durumlarda ilgili yerlere bildirimde bulunur. 19

20 10. Evde Bakım Hemşiresi Görev Tanımı GÖREV/ ÜNVAN ADI BAĞLI BULUNDUĞU YÖNETİCİ/ÜST POZİSYON KENDİSİNE BAĞLI ALT POZİSYONLAR/BİRİMLER EĞİTİM/GEREKEN NİTELİKLER YERİNE VEKALET EDECEK KİŞİ YASAL DAYANAK Evde Bakım Hemşiresi Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü - Sağlık Meslek Lisesi/Önlisans/Lisans/Lisansüstü derecelerinde hemşirelik bölümlerinden mezun olmak/tercihen Halk Sağlığı Hemşireliği alanında yükseklisans yapmış ya da Evde Bakım Hemşireliği ile ilgili Sağlık Bakanlığı nca onaylanmış bir sertifikaya sahip olmak. - Hemşirelik Kanunu ( tarih ve 6283 nolu), Hemşirelik Yönetmeliği ( tarih ve nolu), Hemşirelik Yönetmenliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ( tarihe ve nolu ), Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği, ( tarih ve 8/5319 nolu) Evde Bakım Hizmetleri İle İlgili Yönetmelik ( tarih ve nolu) GÖREV YETKİ ve SORUMLULUKLARI Hemşire görev tanımında belirtilen görev yetki ve sorumlulukların yanı sıra; 1. Ev ortamını hastanın gereksinimlerine uygunluk yönünden değerlendirir (ısı, ışık, havalandırma, hijyen, tekstil, zemin, duvarlar vb.). Gürültü, ışık, ısınma, havalandırma gibi çevresel uyaranları kontrol altına alarak hastanın uyku ve dinlenmesini sağlar. 2. Bireyin günlük yaşam aktivitelerinin karşılanması, çevre düzenlemesi ve sosyal gereksinimlerinin karşılanmasına yönelik görev alan bakım destek elemanlarının denetimini yapar, gerektiğinde ilgililere bildirimde bulunur. 3. Birey ve ailenin eğitim ve danışmanlık ihtiyacının belirlenmesini ve yerine getirilmesini sağlar. 4. Hastaya evde sağlık hizmeti kapsamında uygulanacak girişimlerde hekime ve diğer ekip üyelerine destek sağlar. 5. Rutin takibe alınan hastaların bakım planındaki işleri yapar, yaşamsal bulgularını değerlendirir, kaydeder, değişiklikleri hekime rapor eder. 6. Tedavi planına göre hastaya oral, parenteral ve haricen verilecek ilaçları uygular ve kaydeder, uygulanan ilaçların etki ve yan etkilerini gözler, kaydeder. 7. Hizmetlerde gerekli olacak araç-gereç, malzemeler için istem yapar, bunların yeterli ve çalışır şekilde bakımı için görüş bildirir. 8. Araç-gereçleri kullandıktan sonra temizler, dezenfekte eder ve gerektiğinde sterilizasyon için hazırlar. 9. Hasta ve ailesine, gereksinimlerine göre, hastalığa özel, kendi kendine bakım ya da yardımla bakım teknikleri gibi konularda ve genel sağlık konularında eğitim yapar. 10. Tüm uygulama ve işlemlerini etik kurallarına uyarak, hasta hakları doğrultusunda uygular. 11. Bireyin öneri, istek ve şikâyetlerini dinler ve değerlendirir ve ilgili birimlere yönlendirir. 20