TÜRKİYE DE BELEDİYELERDE MALİ ÖZERKLİK VE BELEDİYE BAŞKANLARININ MALİ ÖZERKLİK ALGILAMASI
|
|
- Bora Halefoğlu
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1
2 T.C. MALİYE BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı YEREL YÖNETİMLERDE MALİ REFORM ARAYIŞLARI: TÜRKİYE DE BELEDİYELERDE MALİ ÖZERKLİK VE BELEDİYE BAŞKANLARININ MALİ ÖZERKLİK ALGILAMASI Yrd.Doç.Dr. İrfan TÜRKOĞLU Ankara, 2009 i
3 T.C. MALİYE BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayın No:2009/ Her hakkı Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı na aittir. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. ISBN: Adet Ankara, 2009 Tasarım: İvme Tel: Baskı: Ümit Ofset Matbaacılık Tel: ii
4 Gönlümün semasından bir yıldız gibi kayarken, en samimi, en sıcak sözcüğü sonsuza kadar dağarcığımdan alıp giden rahmetli babam Mehmet TÜRKOĞLU nun anısına rahmet ve minnetle iii
5 iv
6 İÇİNDEKİLER KISALTMALAR... xiv TABLOLAR LİSTESİ... xvi ŞEKİLLER VE EKLER LİSTESİ... xxii GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM TEORİDE VE PRATİKTE YEREL YÖNETİMLER 1. YEREL YÖNETİM KAVRAMI MERKEZDEN YÖNETİM VE YERİNDEN YÖNETİM Merkezden Yönetim Yerinden Yönetim Siyasi Yerinden Yönetim İdari Yerinden Yönetim Yer Yönünden Yerinden Yönetim Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim YEREL YÖNETİMLERİN OLUŞUMUNU ETKİLEYEN NEDENLER Yerel Yönetimlerin Oluşumunu Etkileyen Hukuki Nedenler Yerel Yönetimlerin Oluşumunu Etkileyen Siyasi Nedenler Yerel Yönetimlerin Oluşumunu Etkileyen Ekonomik Nedenler YEREL YÖNETİMLERİN ÖNEMİNİ ARTIRAN NEDENLER Sosyal Yapıdaki Değişiklikler Siyasi Yapıdaki Değişiklikler Ekonomik Yapıdaki Değişiklikler Hizmet Anlayışındaki Değişiklikler YEREL YÖNETİMLERİN ÖZELLİKLERİ Topluca Yaşama Birimleri Olmaları Yerel Ortak Hizmetleri Yerine Getiren Birimler Olmaları Demokrasinin Gelişimini Etkileyen Birimler Olmaları BAZI ÜLKELERDE YEREL YÖNETİM UYGULAMALARI Yerel Yönetim Türleri ve Özellikleri Yerel Yönetimlerin Görevleri Yerel Yönetimlerin Mali Yapıları v
7 7. ÜNİTER DEVLETLERDE YEREL YÖNETİM UYGULAMALARI İngiltere de Yerel Yönetimler İngiltere de Yerel Yönetim Türleri ve Özellikleri İngiltere de Yerel Yönetimlerin Görevleri İngiltere de Yerel Yönetimlerin Mali Yapıları Fransa da Yerel Yönetimler Fransa da Yerel Yönetim Türleri ve Özellikleri Fransa da Yerel Yönetimlerin Görevleri Fransa da Yerel Yönetimlerin Mali Yapıları FEDERAL DEVLETLERDE YEREL YÖNETİM UYGULAMALARI ABD de Yerel Yönetimler ABD de Yerel Yönetimlerin Türleri ve Özellikleri ABD de Yerel Yönetimlerin Görevleri ABD de Yerel Yönetimlerin Mali Yapıları İsviçre de Yerel Yönetimler İsviçre de Yerel Yönetimlerin Türleri ve Özellikleri İsviçre de Yerel Yönetimlerin Görevleri İsviçre de Yerel Yönetimlerin Mali Yapıları Almanya da Yerel Yönetimler Almanya da Yerel Yönetim Türleri ve Özellikleri Almanya da Yerel Yönetimlerin Görevleri Almanya da Yerel Yönetimlerin Mali Yapıları Belçika da Yerel Yönetimler Belçika da Yerel Yönetim Türleri ve Özellikleri Belçika da Yerel Yönetimlerin Görevleri Belçika da Yerel Yönetimlerin Mali Yapıları AVRUPA YEREL YÖNETİMLER ÖZERKLİK ŞARTI VE YEREL YÖNETİMLERİN MALİ ÖZERKLİĞİ Avrupa Birliğinde Yerel Yönetim Uygulamaları Avrupa Birliği Tarafından Yerel Yönetimlere Sağlanan Mali Kaynaklar vi
8 İKİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE DE YEREL YÖNETİMLER MALİYESİ 1. TÜRKİYE DE YEREL YÖNETİMLERİN TARİHSEL GELİŞİMİ Osmanlı Döneminde Yerel Yönetimler Cumhuriyet Döneminde Yerel Yönetimler YEREL YÖNETİMLERİN MALİ YAPILARI Belediyeler Belediyelerin Tarihsel Gelişimi Osmanlı Döneminde Belediyeler Cumhuriyet Döneminde Belediyeler Belediyelerin Yönetim Organları Belediye Meclisi Belediye Encümeni Belediye Başkanı Belediyelerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları Belediyelerin Mali Yapıları Belediyelerin Gelirleri Belediye Kanununa Göre Elde Edilen Gelirler Genel Bütçe Vergi Gelirleri Üzerinden Ayrılan Pay Belediye Gelirleri Kanununa Göre Elde Edilen Gelirler Belediye Vergileri Belediye Harçları Harcamalara Katılma Payları Emlak Vergisi Gelirleri Borçlanma Mali Yardımlar ve Bağışlar Teşebbüs Gelirleri Emlak Gelirleri Müze Giriş Ücretlerinden ve Madenlerden Pay Alınması Şerefiye Gelirleri Para Cezası Gelirleri Belediyenin Giderleri Büyükşehir Belediyeleri Büyükşehir Belediyelerinin Yönetim Organları Büyükşehir Belediye Meclisi vii
9 Büyükşehir Belediye Encümeni Büyükşehir Belediye Başkanı Büyükşehir Belediyelerinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları Büyükşehir Belediyelerinin Mali Yapıları Büyükşehir Belediyelerinin Gelirleri Büyükşehir Belediyelerinin Giderleri İl Özel İdareleri İl Özel İdarelerinin Tarihsel Gelişimi İl Özel İdarelerinin Yönetim Organları İl Genel Meclisi İl Encümeni Vali İl Özel İdarelerinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları İl Özel İdarelerinin Mali Yapıları İl Özel İdarelerinin Gelirleri Genel Bütçe Vergi Gelirleri Üzerinden Ayrılan Pay Borçlanma Diğer Gelirler İl Özel İdarelerinin Giderleri Köyler Köylerin Tarihsel Gelişimi Köylerin Yönetim Organları Köy Derneği İhtiyar Meclisi Muhtar Köylerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları Köylerin Mali Yapıları Köylerin Gelirleri İmece Salma Köy Parası Köylerin Giderleri YEREL YÖNETİM YARDIMCI KURULUŞLARI İller Bankası Yerel Yönetim Birlikleri viii
10 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YEREL YÖNETİMLERİN MALİ ÖZERKLİĞİ 1. MALİ ÖZERKLİK KAVRAMI KARAR ALMA VE UYGULAMA SERBESTİSİ OLAN BAĞIMSIZ ORGANLARIN OLMASI YÖNETİMLER ARASINDA DENGELİ GÖREV VE GELİR BÖLÜŞÜMÜNÜN OLMASI Yönetimler Arasında Görev Bölüşümü Görev Bölüşümünde Uygulanan Kriterler İktisadi Kriterler Hizmetin Faydasının Yayıldığı Alan Bölgesel Değerlendirilmiş Mallar Hizmetlere Olan Talebin Optimum Düzeyde Belirlenmesi Dışsallıkların Giderilmesi Sorunu Azalan Verimler Kanununun Etkisi Geleneksel Kriterler Hizmetlerin Merkezileştirilme Nedenleri Gelirlerin Merkezileştirilmesi Bilim ve Teknikteki Gelişmeler Göçlerin Sebep Olduğu Değişiklikler Hizmet Boyutlarının Genişlemesi Yönetimin Rasyonel Olma Zorunluluğu Yerel Yönetimler Tarafından Gerçekleştirilen Bazı Hizmetler Merkezi Yönetim ile Ortaklaşa Görülen Bazı Hizmetler Bayındırlık ve İmar Hizmetleri Sağlık ve Çevre Hizmetleri Eğitim Hizmetleri Sosyal Yardım Hizmetleri Sadece Yerel Yönetimlerce Yerine Getirilen Hizmetler Yönetimler Arasında Gelir Bölüşümü Gelir Bölüşümünü Zorunlu Kılan Sebepler Gelir Bölüşümü Esasları Hukuki Etkinliğin Sağlanması Yönetsel Etkinliğin Sağlanması Geleneksel ve Tarihsel Faktörler ix
11 Gelir Bölüşümünü Etkileyen Faktörler Devlet Yapısındaki Farklılıklar Milli Gelir Düzeyindeki Farklılıklar Merkezden Yönetim ve Yerinden Yönetim Anlayışı Farklılıkları MALİ KAYNAKLARA VE HARCAMA YETKİSİNE SAHİP OLMA Yerel Yönetimlerin Mali Kaynakları Yerel Yönetimlerde Yeni Mali Kaynak Arayışları Yerel Yönetimlerde Rant Gelirleri Yerel Vergiler Yerel Yönetimlerde Vergilendirme Yetkisi Vergilendirme Yolu ile Gelir Sağlama Yöntemleri Sınırsız Vergilendirme Yetkisi Verilmesi Vergi Kaynaklarının Paylaştırılması Bazı Vergilerin Yerel Yönetimlere Bırakılması Vergi Gelirleri Üzerinden Pay Verilmesi Vergi Kaynaklarını Paylaştırmanın Olumlu Yönleri Vergi Kaynaklarını Paylaştırmanın Olumsuz Yönleri Munzam Kesir ve Munzam Vergi Yolu ile Gelir Sağlanması Genel Bütçe Vergi Gelirleri Üzerinden Pay Verilmesi Yerel Yönetimlerde Vergilendirme Sorunları Kanuni Düzenlemelerin Yetersizliği Yerel Yönetimlerin Mali Kaynak Sorunları Hizmet Alanının Optimum Seviyede Belirlenmemiş Olması Yönetimler Arası Görev ve Gelir Bölüşümü Sorunları DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BELEDİYE BAŞKANLARININ MALİ ÖZERKLİĞİ ALGILAMA BİÇİMLERİ VE BAKIŞ AÇILARINA YÖNELİK BİR ANKET ÇALIŞMASI 1. ARAŞTIRMANIN AMACI ARAŞTIRMANIN ALANI VE ÖRNEK KİTLESİ ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ ANKET FORMU x
12 5. VERİ ANALİZİ VE KULLANILAN İSTATİSTİKSEL TEKNİKLER ÖRNEK KİTLE HAKKINDA GENEL BİLGİLER ARAŞTIRMANIN BULGULARI Sıklık ve Yüzde Dağılımı Analizi Belediye Başkanlarının Mali Özerkliği Algılama Biçimleri Belediye Başkanlarının Mali Düzenlemelerle İlgili Görüşleri Belediye Başkanlarının Hizmet Öncelikleri Hakkındaki Düşünceleri Belediye Başkanlarının Kaynak Arayışları Hakkındaki Görüşleri Çapraz Tablo Analizi Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Elde Edilen Farklı Çapraz Tablolar Yerel Yönetim Özerkliği Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi Genel Bütçe Vergi Gelirleri Üzerinden Yerel Yönetimlere Pay Verilmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Kriterlerin Görev Yapılan Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliği ile İlişkisi Yerel Yönetimlerin Gelir Kaynaklarını En İyi Şekilde Arttırılabilmesi İçin Öncelik Vermesi Gereken Kaynakların Görev Yapılan Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi Yerel Yönetimlerin Mali Özerkliğe Sahip Olup Olmadıkları Hakkındaki Görüşlerin Görev Yapılan Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi Yerel Yönetimlerin Mevcut Yetkileri Mali Açıdan Yeterli Düzeyde Olup Olmaması Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi Vergilerin Belirlenmesi ve Uygulanması Konularında Yerel Yönetimlerin Yeterli Bilgi Birikimine, Teknik Donanıma ve Personele Sahip Olup Olmadığı Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişimi Merkezi Yönetimin Yerel Yönetimler Üzerinde Yoğun Bir Mali Denetim Uygulayıp Uygulamadığı Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi Yerel Yönetimler ile Merkezi Yönetim Arasında Hizmetlerin Yürütülmesiyle İlgili Olarak Koordinasyon Eksikliklerinin Bulunup Bulunmaması Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişimi xi
13 xii Yerel Yönetimlerce Yerine Getirilen/Getirilecek Olan Hizmetlerdeki Etkinlik, Sosyal Adalet ve Tarafsızlığın, Yeterli Düzeyde Mali Kaynaklara Sahip Olmaları Halinde Sağlanıp Sağlanamayacağı Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişimi Yerel Yönetimlerin Alternatif Gelir Kaynakları Bulabilecek Güçte Olup Olmadıkları Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişimi İller Bankasının Yerel Yönetimlerin Gelişmesine Yardımcı Olup Olmadığı Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimlerin Büyüklüklerine Göre Değişimi Öğrenim Durumuna Göre Elde Edilen Farklı Çapraz Tablolar Yerel Yönetim Özerkliği Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Durumuna Göre Değişmesi Genel Bütçe Vergi Gelirleri Üzerinden Yerel Yönetimlere Pay Verilmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Kriterlerin Belediye Başkanlarının Öğrenim Durumu ile İlişkisi Yerel Yönetimlerin Gelir Kaynaklarını En İyi Şekilde Arttırılabilmesi İçin Öncelik Vermesi Gereken Kaynakların Belediye Başkanlarının Öğrenim Durumuna Göre Değişmesi Yerel Yönetimlerin Mali Özerkliğe Sahip Olup Olmadıkları Hakkındaki Görüşlerin Belediye Başkanlarının Öğrenim Durumuna Göre Değişmesi Yerel Yönetimlerin Mevcut Yetkileri Mali Açıdan Yeterli Düzeyde Olup Olmaması Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişmesi Vergilerin Belirlenmesi ve Uygulanması Konularında Yerel Yönetimlerin Yeterli Bilgi Birikimine, Teknik Donanıma ve Personele Sahip Olup Olmadığı Hakkındaki Görüşlerin Belediye Başkanının Öğrenim Durumuna Göre Değişimi Merkezi Yönetimin Yerel Yönetimler Üzerinde Yoğun Bir Mali Denetim Uygulayıp Uygulamadığı Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişmesi Yerel Yönetimler ile Merkezi Yönetim Arasında Hizmetlerin Yürütülmesiyle İlgili Olarak Koordinasyon Eksikliklerinin Bulunup Bulunmaması Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişimi
14 Yerel Yönetimlerce Yerine Getirilen / Getirilecek Olan Hizmetlerdeki Etkinlik, Sosyal Adalet ve Tarafsızlığın, Yeterli Düzeyde Mali Kaynaklara Sahip Olmaları Halinde Sağlanıp Sağlanamayacağı Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişimi Yerel Yönetimlerin Alternatif Gelir Kaynakları Bulabilecek Güçte Olup Olmadıkları Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişimi SONUÇ ve ÖNERİLER KAYNAKÇA EKLER YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ xiii
15 KISALTMALAR AB ABB ABD AİD Ay AYYÖŞ BBK Bel-Des BİT BK Bkz ÇYYD DDK DEÜİİBF DİE DPT EÜİİBF GAPBKİB GSMH GÜİİBF İB İBMİGM İBRAR İÖİK KAV KAYA KK Köy-Des mad : Avrupa Birliği : Ankara Büyükşehir Belediyesi : Amerika Birleşik Devletleri : Amme İdaresi Dergisi : Anayasa : Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı : Büyükşehir Belediyesi Kanunu : Belediyelerin Altyapısının Desteklenmesi Projesi : Belediye İktisadi Teşekkülleri : Belediye Kanunu : Bakınız : Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi : Devlet Denetleme Kurulu : Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari İdari Bilimler Fakültesi : Devlet İstatistik Enstitüsü : Devlet Planlama Teşkilatı : Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari İdari Bilimler Fakültesi : Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı : Gayri Safi Milli Hasıla : Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari İdari Bilimler Fakültesi : İçişleri Bakanlığı : İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü : İller Bankası Reorganizasyon Araştırma Raporu : İl Özel İdaresi Kanunu : Konrad Adenauer Vakfı : Kamu Yönetimi Araştırma Raporu : Köy Kanunu : Köylerin Altyapısının Desteklenmesi Projesi : Madde xiv
16 MBBB MEHTAP MİBK Mük MÜMAUM OECD ODTÜSBE OHAL ÖİKR RTÜK SBE sf SSK TBB TBD TESEV TİD TOBB TODAİE TOKİ TRT TTK TÜİK TÜSİAD Ty Yay YÖK : Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği : Merkezi Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi : Mahalli İdare Birlikleri Kanunu : Mükerrer : Marmara Üniversitesi Maliye Araştırma ve Uygulama Merkezi : Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (Organisation for Economic Cooperation and Development) : Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü : Olağanüstü Hal : Özel İhtisas Komisyonu Raporu : Radyo ve Televizyon Üst Kurulu : Sosyal Bilimler Enstitüsü : Sayfa : Sosyal Sigortalar Kurumu : Türk Belediyeler Birliği : Türk Belediyecilik Derneği : Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı : Türk İdare Dergisi : Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği : Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü : Toplu Konut İdaresi Başkanlığı : Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu : Türk Tarih Kurumu : Türkiye İstatistik Kurumu : Türk Sanayici ve İşadamları Derneği : Tarih yok : Yayını : Yüksek Öğretim Kurulu xv
17 TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1.1: Bazı AB Ülkelerinde Yerel Yönetimlerin Yerine Getirdikleri Hizmetler Tablo 1.2: Bazı AB Ülkelerinde Yerel Yönetimlerin Gelirleri Tablo 1.3: Birleşik Krallık ta Nüfusun Dağılımı (2002) Tablo 1.4: Fransa da yerel yönetimlerin sayıları Tablo 1.5: ABD de Yerel Yönetimlerin Sayıları Tablo 1.6: Almanya da Belediyelerin Nüfus Oranları (2000) Tablo 1.7: Almanya da Kamu Hizmetlerinin Yönetimler Arasında Dağılımı Tablo 1.8: Almanya da Vergi Gelirlerinin Yönetimler Arasında Paylaşımı (2003) Tablo 1.9: AB (EU25) Ülkelerinde Yerel Yönetimlerin Yapısı Tablo 1.10: Vergilerin Merkezi ve Yerel İdareler Arasında Paylaşımı (1998) Tablo 1.11: AB (EU15) Ülkelerinde Eyalet ve Yerel Yönetimlerin Gelir ve Harcamalarının GSYİH ya Oranı Tablo 1.12: Yönetimler Arasında Bütçe Disiplini Mekanizması Tablo 2.1: Yerel Yönetimlerin Sayısı Tablo 2.2: Genel Bütçe Gelirlerinden Yerel Yönetimlere Ayrılan Paylar Tablo 2.3: Yerel yönetimlerimizin Gelir ve Harcamaları Tablo 2.4: Belediyelerin Türlerine Göre Dağılımı Tablo 2.5: Türkiye de Belediye ve Köy Sayıları, Nüfusları ve Genel Nüfus İçindeki Payı ( ) Tablo 2.6: Belediye Nüfusunun Genel Nüfus İçindeki Payı Tablo 2.7: Nüfus Gurubuna Göre Belediyelerin Tablo 2.8: Belediyelerin Gelirleri xvi
18 Tablo 2.9: Belediye Gelirlerinin Dağılım Oranı Tablo 2.10: Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Yerel Yönetimlere Verilen Pay Oranları ( ) Tablo 2.11: Belediyelerden Alacaklı Olan Kuruluşlar Tablo 2.12: Büyükşehir Belediyeleri, Belediyeler ve Bağlı Kuruluşlar için Konsolide Borç Özeti Tablo 2.13: Belediyelerin Giderleri Tablo 2.14: Büyükşehir Belediyeleri ve Nüfusları Tablo 2.15: Büyükşehirlerin Toplam Belediye Nüfusu İçindeki Payı Tablo 2.16: Büyükşehir Belediyelerinin Gelirleri Tablo 2.17: Büyükşehir Belediyeleri ve Bağlı Kuruluşlardan Alacaklı Olan Kuruluşlar Listesi Tablo 2.18: Büyükşehir Belediyeleri ve Bağlı Kuruluşlar için Toplam Borç Özet Tablosu Tablo 2.19: Büyükşehir Belediyelerinin Giderleri Tablo 2.20: İl Özel İdarelerinin Gelirleri Tablo 2.21: İl Özel İdarelerinin Giderleri Tablo 2.22: İçme Suyu Durumuna Göre Köy ve Bağlantısı Yerleşimleri Tablo 2.23: Yollarının Niteliğine Göre Köy ve Bağlantı Yerleşimlerinin Durumu Tablo 2.24: Köy Yönetimlerinin Gelirleri Tablo 2.25: Köy Yönetimlerinin Giderleri Tablo 3.1: Yerel Yönetimlerin Gelir Kaynakları Tablo 3.2: Türkiye de Yerel Yönetimlerin Gelir ve Harcamaları Tablo 3.3: Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Yerel Yönetimlere Ayrılan Paylar Tablo 3.4: Genel Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatı Üzerinden Yerel Yönetimlere Verilen Payların Dağılımı ( ) (BİN YTL) Tablo 4.1: Belediyelerin Türlerine Göre Dağılımı xvii
19 Tablo 4.2: Anket Yapılan Belediyelerin Türlerine Göre Dağılımı Tablo 4.3: Ankete Katılan Belediye Başkanlarının Öğrenim Durumu Tablo 4.4: Belediye Başkanı nın Görev Yaptığı Bölge Tablo 4.5: Ankete Katılan Belediyelerin Nüfus Aralığı Tablo 4.6: Belediye Başkanlarının Yerel Yönetimlerin Özerkliği Hakkındaki Düşünceleri Tablo 4.7: Yerel Yönetimlerin Mali Anlamda Özerk Olabilmesi İçin Gerekli Unsurlar Tablo 4.8: Yerel Yönetimler Mali Özerkliğe Sahip Bulunmaktadır Tablo 4.9: Yerel Yönetimler İdari Özerkliğe Sahip Bulunmaktadır Tablo 4.10: Merkezi Yönetimlerce Ayrılan Gelir Kaynakları Yerel Yönetimler Arasında Adil Olarak Paylaştırılmaktadır Tablo 4.11: Yerel Yönetimlerin Mevcut Yetkileri Mali Açıdan Yeterli Düzeydedir Tablo 4.12: Belediye Başkanlarına Göre Genel Bütçe Vergi Gelirleri Üzerinden Yerel Yönetimlere Pay Verilmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Kriter Sıralaması Tablo 4.13: Belediye Başkanlarına Göre Kamu Hizmetlerinin Merkezi İdare Tarafından Yürütülmesinin Nedeni Tablo 4.14: Belediye Başkanlarının Yerel Yönetimlerle İlgili Son Yasal Düzenlemelere Mali Açıdan Yaklaşımları Tablo 4.15: Mevzuatta Yerel Yönetimlere Gereğinden Fazla Görevler Verilmiştir Tablo 4.16: Vergilerin Belirlenmesi Ve Uygulanması Konularında Yerel Yönetimler Yeterli Bilgi Birikimine, Teknik Donanıma ve Personele Sahip Bulunmaktadır Tablo 4.17: Merkezi Yönetim Yerel Yönetimler Üzerinde Yoğun Bir Mali Denetim Uygulamaktadır Tablo 4.18: Merkezi Yönetimlerin Yerel Yönetimler Üzerinde Yoğun Bir İdari Vesayet Denetimi Vardır xviii
20 Tablo 4.19: Belediyelerin Öncelikli Hizmet Alanları Tablo 4.20: Merkezi Yönetim İle Yerel Yönetimler Tarafından Birlikte Görülmesi Gereken Hizmetler Tablo 4.21: Yerel Yönetimler ile Merkezi Yönetim Arasında Hizmetlerin Yürütülmesiyle İlgili Olarak Koordinasyon Eksiklikleri Bulunmaktadır. 239 Tablo 4.22: Yerel Yönetimlerce Yerine Getirilen/Getirilecek Olan Hizmetlerdeki Etkinlik, Sosyal Adalet ve Tarafsızlık, Yeterli Düzeyde Mali Kaynaklara Sahip Olmaları Halinde Sağlanabilir Tablo 4.23: Vergileri ve Oranları Yerel Yönetimler Tarafından Belirlenebilmesi Gereken Kamu Hizmeti Türleri Tablo 4.24: Yerel Yönetimlerin Gelir Kaynaklarını En İyi Şekilde Arttırılabilmesi İçin Öncelik Vermesi Gereken Kaynaklar Tablo 4.25: Yerel Yönetimler Alternatif Gelir Kaynakları Bulabilecek Güçtedir Tablo 4.26: İller Bankası Yerel Yönetimlerin Gelişmesine Yardımcı Olmaktadır Tablo 4.27: Yerel Yönetim Özerkliği Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi Tablo 4.28: Genel Bütçe Vergi Gelirleri Üzerinden Yerel Yönetimlere Pay Verilmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Kriterlerin Görev Yapılan Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliği ile İlişkisi Tablo 4.29: Yerel Yönetimlerin Gelir Kaynaklarını En İyi Şekilde Arttırılabilmesi İçin Öncelik Vermesi Gereken Kaynakların Görev Yapılan Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi Tablo 4.30: Yerel Yönetimlerin Mali Özerkliğe Sahip Olup Olmadıkları Hakkındaki Görüşlerin Görev Yapılan Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi Tablo 4.31: Yerel Yönetimlerin Mevcut Yetkileri Mali Açıdan Yeterli Düzeyde Olup Olmaması Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi xix
21 Tablo 4.32: Vergilerin Belirlenmesi ve Uygulanması Konularında Yerel Yönetimlerin Yeterli Bilgi Birikimine, Teknik Donanıma ve Personele Sahip Olup Olmadığı Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişimi Tablo 4.33: Merkezi Yönetimin Yerel Yönetimler Üzerinde Yoğun Bir Mali Denetim Uygulayıp Uygulamadığı Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişmesi Tablo 4.34: Yerel Yönetimler ile Merkezi Yönetim Arasında Hizmetlerin Yürütülmesiyle İlgili Olarak Koordinasyon Eksikliklerinin Bulunup Bulunmaması Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişimi Tablo 4.35: Yerel Yönetimlerce Yerine Getirilen/Getirilecek Olan Hizmetlerdeki Etkinlik, Sosyal Adalet ve Tarafsızlığın, Yeterli Düzeyde Mali Kaynaklara Sahip Olmaları Halinde Sağlanıp Sağlanamayacağı Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişimi 261 Tablo 4.36: Yerel Yönetimlerin Alternatif Gelir Kaynakları Bulabilecek Güçte Olup Olmadıkları Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimin Tüzel Kişiliğine Göre Değişimi Tablo 4.37: İller Bankasının Yerel Yönetimlerin Gelişmesine Yardımcı Olup Olmadığı Hakkındaki Görüşlerin Yerel Yönetimlerin Büyüklüklerine Göre Değişimi Tablo 4.38: Yerel Yönetim Özerkliği Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Durumuna Göre Değişmesi Tablo 4.39: Genel Bütçe Vergi Gelirleri Üzerinden Yerel Yönetimlere Pay Verilmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Kriterlerin Belediye Başkanlarının Öğrenim Durumu ile İlişkisi Tablo 4.40: Yerel Yönetimlerin Gelir Kaynaklarını En İyi Şekilde Arttırılabilmesi İçin Öncelik Vermesi Gereken Kaynakların Belediye Başkanlarının Öğrenim Durumuna Göre Değişmesi Tablo 4.41: Yerel Yönetimlerin Mali Özerkliğe Sahip Olup Olmadıkları Hakkındaki Görüşlerin Belediye Başkanlarının Öğrenim Durumlarına Göre Değişmesi xx
22 Tablo 4.42: Yerel Yönetimlerin Mevcut Yetkileri Mali Açıdan Yeterli Düzeyde Olup Olmaması Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişmesi Tablo 4.43: Vergilerin Belirlenmesi ve Uygulanması Konularında Yerel Yönetimlerin Yeterli Bilgi Birikimine, Teknik Donanıma ve Personele Sahip Olup Olmadığı Hakkındaki Görüşlerin Belediye Başkanının Öğrenim Durumuna Göre Değişimi Tablo 4.44: Merkezi Yönetimin Yerel Yönetimler Üzerinde Yoğun Bir Mali Denetim Uygulayıp Uygulamadığı Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişmesi Tablo 4.45: Yerel Yönetimler ile Merkezi Yönetim Arasında Hizmetlerin Yürütülmesiyle İlgili Olarak Koordinasyon Eksikliklerinin Bulunup Bulunmaması Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişimi 276 Tablo 4.46: Yerel Yönetimlerce Yerine Getirilen/Getirilecek Olan Hizmetlerdeki Etkinlik, Sosyal Adalet ve Tarafsızlığın, Yeterli Düzeyde Mali Kaynaklara Sahip Olmaları Halinde Sağlanıp Sağlanamayacağı Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişimi Tablo 4.47: Yerel Yönetimlerin Alternatif Gelir Kaynakları Bulabilecek Güçte Olup Olmadıkları Hakkındaki Görüşlerin Öğrenim Düzeyine Göre Değişimi xxi
23 ŞEKİLLER VE EKLER LİSTESİ Şekil 1.1: Batı Almanya da Belediyelerin Gelir Kaynakları (2001) Şekil 1.2: Batı Almanya da Belediyelerin Vergi Gelirleri (2001) Ek 1: Anket Formu xxii
24 GİRİŞ Yerel yönetimlerin önemi bütün dünyada her geçen gün artmaktadır. Yerel halkın ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla özerk kamu tüzel kişileri olarak kurulmuş olan yerel yönetimler demokrasinin olgunlaşmasında ve yerleşmesinde son derece önemli roller üstlenmişlerdir. Bunda en önemli etken yerel yönetimlerin yerel hizmetleri daha iyi karşılayabilme avantajlarının ve demokrasinin gelişmesinde oynadığı etkin rolün anlaşılması olmuştur. Bu nedenle yerel yönetimler, gerek yerine getirmiş oldukları hizmetler, gerekse ülkenin demokratikleşmesi açısından büyük önem taşımaktadırlar. Yüz elli yılı aşkın yerel yönetim geleneğine sahip olan Türkiye de yerel yönetimler uzun yıllar boyunca aynı yasal düzenlemelerle hizmetlerini yürütmüşlerdir. Avrupa Birliği sürecinde yaşanan gelişmeler yerel yönetimlerin daha etkin hizmet vermesini sağlamak amacıyla mali açıdan güçlendirilmesini gerekli kılmıştır. Bu nedenle yerel yönetimlerin mali özerkliğini de ilgilendiren yeni kanuni düzenlemeler yapılmıştır yılından beri yürürlükte olan İl Özel İdaresi Kanunu yerine 2005 yılında 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu, 1984 yılında yürürlüğe girmiş olan 3030 sayılı Büyük Şehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun yerine 2004 yılında 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 1930 yılından beri yürürlükte olan Belediye Kanunu yerine 2005 yılında 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 2005 yılında Mahalli İdare Birlikleri Kanunu kabul edilmiştir. Anayasa nın 127. maddesinde yerel yönetimlerin tanımı şu şekilde yapılmaktadır: Mahalli idareler; il, belediye veya köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişileridir. Ancak, aynı maddede belirtilmiş olan Bu idarelere, görevleri ile orantılı gelir kaynakları sağlanır, hükmünün uygulanamamış olması nedeniyle yerel yönetimlere mali ve hukuki alanda özerklik sağlanamadığından, zaman içerisinde yerel yönetimler tarafından yerine getirilmesi gereken yerel ortak hizmetler merkezi yönetim tarafından yerine getirilmeye başlamıştır. Aşırı merkeziyetçi idari bir yapının olması ve yerel yönetimler üzerinde aşırı vesayet denetiminin bulunması, yetki genişliği ilkesinin etkin 1
25 olarak uygulanmaması, hizmetlerin hızlı üretimine, kaynakların verimli kullanımına ve demokratik kültürün gelişmesine fazla imkan vermemektedir. Merkeziyetçi yapı içerisinde merkezi yönetim ve yerel yönetimler arasında uygun bir hizmet paylaşımı ve bu hizmetleri yerine getirmek için etkin bir kaynak paylaşımı gerçekleştirilemeyecektir. Böyle bir durum Anayasamıza ve imzalamış olduğumuz Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı (AYYÖŞ) na da uygun düşmeyecektir. Bu nedenle, bütün bu sorunların çözümünde yapılabilecek en kesin çözüm hizmetlerin halka en yakın olan yönetimlere bırakılması, bu hizmetler için gerekli kaynakların ve imkanlarının belirlenmesi, bunlar için gerekli kararların alınmasında yerel yönetimlere yetkiler verilmesi şeklinde düşünülebilir. Çünkü idari ve mali özerklik yerel yönetimlerin özerkliğini tamamlayan unsurlardır. Türkiye de planlı dönemden beri gerek merkezi yönetimin gerekse yerel yönetimlerin idari yapılarını ve işleyişlerini düzenleyen birçok idari reform projesi uygulanmış ancak, özellikle yerel yönetimlerin kaynak sorunlarını çözümleyecek mali yapılarını düzenleyecek kapsamlı bir çalışma yapılmamıştır. Bu nedenle bu projelerden çok az bir kısmı başarılı olabilmiştir yılları arasında 7 temel araştırma yapılmış olup bunlardan MEHTAP (Merkezi Hükümet Teşkilatı Araştırma Projesi), KAYA (Kamu Yönetimi Araştırma Raporu) ve İdarenin Yeniden Düzenlenmesi Raporu olmak üzere sadece üçünde 1700 dolayında öneri yer almış ve bunlardan çok azı önemsenmiş ve uygulanmıştır. Merkezi ve yerel yönetimlerin idari yapılarıyla ilgili birçok konu araştırılmış ve ilgili raporlarda ve akademik çalışmalarda belirtilmiştir. Bu nedenle yerel yönetimlerin mali yapılarının düzenlenmesi ve yeni kaynak imkanlarının ortaya konulmasıyla ilgili çalışmalara daha çok ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun için yapılması gereken en önemli konu, yerel yönetimlerin idari ve mali yapılarının yeniden düzenlenmesiyle ilgili bu çalışmalar ışığında alınan karar ve önerileri idari, mali ve siyasi kararlılık göstererek uygulamaya koymak olmalıdır. Gelişmiş demokratik ülkelerde yerel nitelikli hizmetler ağırlıklı olarak yerel yönetimler tarafından yerine getirilmektedir. Bu ülkelerde yerel yönetimlerin hizmetleri yerine getirmedeki payı %20-60 arasında değişmekle birlikte zaman içinde bu ağırlık artmakta ve yerel nitelikli hizmetlerin yerel yönetimler tarafından etkin bir şekilde yerine getirilmesinin önemi her geçen gün daha çok vurgulanmaktadır. Hangi kaynakları, ne şekilde kullanarak hizmetlerde etkinliğin sağlanabileceği merkezi ve yerel yönetimlerin çözmek zorunda olduğu önemli sorunlardan biri olmuştur. 2
26 Yerel yönetimlerin kendi organları aracılığıyla serbestçe karar alabilmeleri için idari özerklikleri ile ayrı mal varlığı ve gelir kaynaklarına sahip olmalarını gerektiren mali özerkliklerinin sağlanması gerekmektedir. Yerel yönetimlerin özerkliğinden bahsedilebilmesi için bu yönetimlerin kesin karar alma yetkisinin bulunması, merkezi yönetim karşısında bağımsız organlara sahip olması, görev ve yetkilerini gereği gibi yerine getirebilmek için yeterli mali imkanlara sahip olması gerekmektedir. Yerel özerklik, yerel yönetimlerin tamamen bağımsızlığı anlamına gelmemekle birlikte, hizmetlerde etkinliği, verimliliği, yerel inisiyatifi, yerel girişimciliği artırabileceği gibi yerel katılımı, demokratik kültürü geliştirebilecek ve merkezi yönetimin sebep olduğu hantal bürokratik işlemleri ortadan kaldırabilecektir. Ayrıca merkezi hükümetler popülist yaklaşımlarla, yerel yönetimler üzerindeki egemenliklerini kaybetmek istememektedirler. Böylece idari düzenlemelerin yanısıra mali alanda yapılacak düzenlemeler bu sorunları ortadan kaldırmış olacaktır. Türkiye de yerel yönetimlerle ilgili olarak birçok çalışma bulunmasına rağmen yerel yönetimlerin mali özerkliği ile ilgili çalışma sayısının oldukça sınırlı olması ve çalışmamızın önceki çalışmaları pratik yönden tamamlayıcı nitelikte olması bizi bu konuda çalışmaya teşvik etmiştir. Özellikle belediyelerin mali özerkliği ile ilgili yapılmış bir alan araştırmasının olmaması çalışmamıza bir ilk olma özelliği kazandırmıştır. Çalışmamızda bir buçuk asırlık yerel yönetim süreci göz önünde bulundurulurken, yerel hizmetlerde belediyelerin ön plana çıkması nedeniyle çalışmamızın kapsamını daha fazla genişletmemek amacıyla belediye ve belediye başkanlarıyla sınırlandırma gereği duyulmuştur. Çalışmanın teorik yaklaşımlarının gerçekleri yeterince yansıtması amacıyla belediye başkanlarına yönelik olarak bir anket çalışması yapılmış, anket uygulamasıyla birlikte beş belediye başkanıyla yapılan görüşmeler neticesinde dolaylı olarak mülakat yönteminden de yararlanılarak tümevarımsal çıkarımlar yapılmıştır. Türkiye genelinde mali özerklik konusunda belediye ve belediye başkanlarına yönelik olarak yapılmış olan ilk anket çalışması olması, bu konuyla ilgili monografik bir çalışmanın olmaması, yeterli kaynak bulunmaması nedeniyle bu çalışmada önemli zorluklar yaşanmıştır. Anketin içeriği tamamen kendi çabamızla, belediye başkanlarının anlayacağı bir terminolojiyle, açık ve sade bir şekilde hazırlanmış olmakla birlikte 270 belediye başkanı tarafından doldurulmuş, çoğu belediye başkanı tarafından iş 3
27 yoğunluğu, internetin etkili olarak kullanılmaması, belediye başkanlarının çeşitli nedenlerle cevap vermekten kaçınmaları nedeniyle doldurulmamış ve bazı belediye başkanları tarafından eksik doldurulmuştur. Bu çalışmanın amacı, belediye başkanlarının mali kaynak, idari yapılanma, görev ve yetkiler açısından mali özerklikten ne anladıklarını ortaya koyarak; belediyelerin mali anlamda özerkliğinin sağlanması ile belediye hizmetlerinin etkin bir şekilde yerine getirilmesi arasındaki ilişkilerin tespit edilmesidir. Bu çalışmada belediye başkanlarının mali özerkliği algılama biçimleri, bakış açıları ve mali özerklikle ilgili görüşleri hakkında bilgi sahibi olunarak, belediyelerin mali özerkliğiyle hizmet etkinliği arasındaki ilişki ortaya konulmuştur. Çünkü belediyelerin mali özerkliğinin sağlanmasında ve belediye hizmetlerinin etkin bir şekilde ortaya konulmasında belediye başkanlarının bireysel özellikleri ve yetenekleri de önemli olmaktadır. Bu çalışmada belediye hizmetlerinin etkin bir şekilde yerine getirilebilmesi için mali kaynak alternatifleri ortaya konularak anket çalışması ışığında bir takım öneriler getirilmiştir. Bu çalışmanın bölümleri oluşturulurken yerel yönetimlerin yerine getirmek zorunda olduğu hizmetlerin neler olabileceği, bu hizmetler için gerekli kaynakların ne şekilde sağlanabileceği ve il özel idaresi, belediye ve köy yerel yönetimleri içerisinde de en etkin idarenin belediyelerin olması gibi hususlar çalışmanın sınırlarını belirlemede önemli bir etken olmuştur. Dolayısıyla ilk bölümde yerel yönetim kavramı üzerinde durularak yerel yönetimlerin yönetim kapsamı içerisinde nerede yer aldığı, yerel yönetimlerin tarihsel süreç içerisindeki gelişimi üzerinde durulmuş, yerel yönetimlerin bu süreç içerisinde oluşum nedenlerini ve gerekliliğini etkileyen konular ele alınmıştır. Burada siyasi yerel yönetim ile hizmet yönünden yerinden yönetim konularına, ayrıntıya girilmeden, konuya açıklık kazandırmak ve karşılaştırma kolaylığı sağlamak amacıyla gerektiği ölçüde değinilmiştir. Dünyada hemen her ülkede farklı bir yerel yönetim uygulaması olduğu gibi Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde bile yerel yönetim uygulamalarında bir tekdüzelik bulunmamakta, birbirinden farklı isim ve uygulamalar görülmektedir. Bu nedenle birinci bölümde yeri geldiğinde ülke karşılaştırmalarına yer verilerek bu farklılıklar ortaya konulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde bazı ülkelerdeki yerel yönetim yapıları ve uygulamaları gözönünde bulundurularak Türkiye deki yerel yönetimlerin özellikle gelir kaynakları, vermiş oldukları hizmetler ve işleyişleri üzerinde durularak yerel yönetim yapıları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Üçüncü 4
28 bölümde ise, yerel yönetimlerin bu görevleri yerine getirmeleri için gerekli kaynakların nasıl sağlandığı konusu üzerinde durulmuş, bir mali kaynak bulma ve kullanma modeli olarak mali özerklik inceleme konusu yapılmıştır. Özellikle mali özerklik için yerel yönetimlere idari ve mali anlamda nasıl bir yapılanmaya gidilerek bu yönetimlerin etkin hale gelebilecekleri üzerinde durulmuştur. İl, ilçe ve köy gibi yerleşim yerlerinde yaşayan insanların birarada yaşamalarından kaynaklanan ortak ihtiyaçlarının karşılanması sürecindeki üretim, bölüşüm, tüketim ve bunların finansmanı gibi bir takım idari, mali ve iktisadi konular burada açıklanmıştır. Ayrıca bu hizmetlerin bir bedeli olarak özellikle vergiler ve vergilendirme konularına değinilmiştir. Bu nedenle il özel idaresi, belediye ve köy gibi yerel yönetimler üzerinde durularak özellikle belediyeler üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bunda en önemli etken, çeşitli sebeplerle köylerden şehirlere doğru yaşanan göçlerin belediyecilik hizmetlerini ön plana çıkarması olmuştur. Dördüncü bölümde belediye başkanlarının mali özerkliği algılama biçimleri, bakış açıları ve mali özerklikle ve Türkiye de son yıllarda yerel yönetimler reformu ile getirilmek istenen değişikliklerle ilgili görüşlerini öğrenmeye yönelik bir anket çalışması yapılmıştır. Bu nedenle anketimizde belediye başkanlarına sorulan 15 sorunun cevapları analiz edilerek elde ettiğimiz sonuçlar değerlendirilmiştir. 5
29 6
30 BİRİNCİ BÖLÜM TEORİDE VE PRATİKTE YEREL YÖNETİMLER Yerel yönetimlerin oluşumu devletin oluşumu kadar eskilere dayanmaktadır. Tarihsel bir olgu olarak devletin nerede nasıl ortaya çıktığı konusunda kesin bir bilgiye ulaşılamamakla birlikte modern devletler feodalitenin yıkılmasını takiben kurulmaya başlamışlardır. Aynı şekilde bugünkü anlamı ile yerel yönetimler de XIX. yüzyılın ortalarına doğru devlet içinde ayrı bir hukuki kişilik kazanmışlardır. Çalışmanın bu bölümünde öncelikle yerel yönetim kavramı üzerinde durulmuş, devletin idari yapısı içerisinde yerel yönetimlerin konumları ortaya konulmuş, daha sonra yerel yönetimlerin oluşumunu etkileyen unsurlar ve yerel yönetimlerin önemini arttıran nedenlere değinilmiştir. Ayrıca yerel yönetimlerin oluşumuna katkıda bulunan unsurlar ve yerel yönetimlerin özellikleri ele alınarak, yerel yönetimlerin idari ve mali yapıları ortaya konulmuştur. Yerel yönetimlerin dünyadaki bazı uygulamalarına da değinilerek üniter ve federal devletlerden örnekler verilmiştir. 1. YEREL YÖNETİM KAVRAMI Bir siyasi organizasyon olan devletin amacı; belli bir toprak parçası üzerinde yaşayan insanların iç ve dış güvenlik, adalet, toplumsal refah ve kalkınma, sosyal güvenliğin etkin bir biçimde gerçekleştirilmesi gibi ortak nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamaktır. Devletler bu tür görevlerini yerine getirebilmek için faaliyet alanları tüm ülkeyi kapsayan bir merkezi yönetim örgütü yanı sıra etkin, verimli hizmetler verebilmek ve demokratik düzenin gereklerinden dolayı yerel nitelikteki ortak ihtiyaçları karşılayabilmek için özerk yerel yönetim örgütleri de kurmuşlardır (Musgrave,1991:120). Özerk yerel yönetim kavramından ise, yerel topluluğu ilgilendiren tüm işleri yasalar çerçevesinde, kendi sorumluluğu altında yerine getiren ve çeşitli öz kaynaklara, demokratik usullerle seçilmiş bağımsız organlara sahip olan yönetimler anlaşılmaktadır (Hoffschulte,1994:153). Bu tanımdan da anlaşıldığı üzere yerel yönetimler; devlet sınırları içinde köy, kasaba, kent gibi yerlere yerleşmiş insan topluluklarının ortak ve yerel nitelikteki kamu hizmetlerini yerine getiren, yerel halkın kendi seçtiği organlarca yönetilen, yasalarla belirlenmiş görevlere, yetkilere, gelirlere, bütçeye ve personele 7
31 sahip, merkezi yönetimle olan ilişkilerinde özerk olarak hareket edebilen, belli bir hukuk düzeni içinde oluşturulmuş anayasal kuruluşlardır. Yerel yönetimler, ilgili bulundukları yerleşim yerlerinin sınırları içinde yaşayan insanlara imar, su, kanalizasyon, ulaşım, çevre düzenlemesi ve çevre sağlığı, temizlik, katı atık, zabıta, itfaiye, acil yardım, şehir içi trafik, defin ve mezarlık hizmetleri, ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar, konut, kültür ve sanat hizmetleri gibi birçok alanda önemli yerel müşterek hizmetler sunmakla yükümlü tutulmuşlardır. Dünyada çeşitli uygulamalarıyla birlikte eyalet, kanton, bölge, köy, belediye ve il özel idareleri gibi yerel yönetimler mahalli nitelikteki bir çok hizmetlerin görülmesini sağlayan ve demokratik hayatın gelişmesinde önemli rolü olan yönetim birimleridir. Bu yönetimler, belirli bir coğrafi alanda oturan halka, komşuca yaşamalarından doğan çeşitli konularda, merkezi yönetimin etkisinden uzak kararlar almak ve bunları uygulamak hususunda tanınan özerklik sonucu doğmuşlardır (Öncel,1992:7). Bunlar arasında belediyeler diğer yerel yönetim birimlerine göre daha etkin hizmetler vermeleri, halka daha yakın olmaları, daha demokratik ve daha özerk olmaları; özellikle siyasi ve ekonomik nedenlerden dolayı ön plana çıkmaktadırlar (Şener,1998:7). 2. MERKEZDEN YÖNETİM VE YERİNDEN YÖNETİM Her ülke siyasal, toplumsal ve ekonomik yapısına göre ya merkezden yönetime ya da yerinden yönetime ağırlık vererek, yönetsel yapısını düzenlemektedir (Gözübüyük ve Tan,2004:159). Bazı ülkeler iktisadi, sosyal ve siyasi nedenlerden dolayı, geniş mali ve idari yetkilerle donatılmış özerk yerel yönetim sistemini benimsedikleri halde; bazıları güçlü yerel yönetim sistemini tercih etmekte, bir kısmı da karma bir sistem uygulamaktadırlar. Bu nedenle hiçbir ülkede bütünüyle salt bir merkeziyet ya da bütünüyle salt bir yerinden yönetim anlayışına dayalı bir yönetim modeli bulunmamaktadır. Her iki sistemin de üstünlükleri olmakla birlikte merkezden yönetimin adalet, makro ekonomik politikalar, etkinlik, dışsallıklar ve mali hesaplaşma gibi açılardan bakıldığında daha avantajlı olduğu görülmektedir (Prud homme,1991: ). Batı ülkelerinde genellikle önemli yetkilere sahip, özerk yerel yönetim sistemi benimsendiği için bu birimlere yerel yönetim (local government) denilmektedir. Merkezi yönetimler kadar yerel yönetimler de hükümet niteliğinde fonksiyonlar icra eden kuruluşlar halinde düzenlenmeye 8
32 çalışılmaktadır. Yerel yönetimin bu özelliklerinden dolayı merkezi yönetim karşısında müstakil ve kendi kendine yeten idari birimler olmaları gerektiği çok sık vurgulanmakla birlikte, merkezi yönetimden sonra ikinci derece fonksiyonlara sahip ve merkezi hükümetin denetimine, iktisadi ve siyasi etkisine açık yönetim birimleridir (DPT,1991:31). Kamu hizmetlerinin düzenlenmesinde merkezden yönetim ve yerinden yönetim olmak üzere iki temel ilke bulunmaktadır. Günümüzde pek çok ülkede olduğu gibi, Türkiye de de Anayasanın 123. maddesinde merkezden yönetim ve yerinden yönetim birbirini tamamlayan ilkeler olarak kabul edilmiştir Merkezden Yönetim Merkezden yönetim (merkeziyetçilik, centralization); idarenin topluma sunacağı hizmetlerin merkezden ve tek elden yürütülmesi ve kamu gücünün tamamen merkezde toplanmasıdır. Merkezi yönetim, başkent teşkilatı ve taşra teşkilatıyla birlikte idari hizmetleri yerine getirmektedir (Günday,2003:57). Merkeziyetçi ülkelerde, yasama, yürütme ve yargıya ilişkin tüm yetkiler yani kamu gücünün tamamı merkezi otoritede toplanmakta, tüm kamusal mal ve hizmetler merkezi yönetim tarafından sağlanmakta ve finanse edilmektedir (Prud homme,1991:187). Böyle bir sistemde gerek yerel, gerekse merkezi hizmetler merkezde toplanmakta ve merkezi örgütler veya merkezi hiyerarşiye dahil örgütler tarafından yerine getirilmektedir. Merkezi yönetim ve yerel yönetimlerin birlikte var olmaları çok katmanlı bir yönetim şeklinin varlığına ve yönetim hiyerarşisine sebep olmaktadır. Yetki ve olanaklar açısından yerel yönetimler merkezi yönetimlere göre daha zayıf durumdadırlar. Böyle bir durumda vesayete sebep olması bile yerel yönetimleri merkezi hükümetlere karşı bağımlı hale getirmektedir (Akalın,1994:11). Merkezi yönetim doğrudan yetkilerini kullanabileceği gibi bazı önemli ve acele işlerde gecikmelerin önlenmesi için ülkenin çeşitli yerlerinde merkezi temsil eden ve onun namına hareket eden merkez memurlarına önemli ve acele sayılabilecek konularda karar alma ve bunları uygulama yetkisi tanıyabilmektedir (Onar,1952: ). Günümüzde tüm dünya ülkelerinde hizmetler, merkezi ve yerel yönetimlerin kontrolü altında sürdürülmektedir. Ancak, uygulamada merkezi ve yerel yönetimler arası hizmet bölüşümü, ülkeden ülkeye değişmektedir. 9
33 Bazı ülkelerde yetkilerin büyük ölçüde merkezde toplandığı merkeziyetçi bir yönetim şekli benimsenirken; bazılarında ise, merkezi ve yerel yönetimler arasında daha etkin bir hizmet, dolayısıyla yetki ve kaynak bölüşümüne gidildiği görülmektedir. Burada, yönetimler arası hizmet, yetki ve kaynak bölüşümünde ülkelerin ekonomik, sosyal, siyasi ve kültürel yapılarıyla birlikte, sunulacak hizmetlerin özelliği de önemli rol oynamaktadır (Öztürk, 1997:46) Yerinden Yönetim Yerinden yönetim (adem-i merkeziyet, decentralization); mahalli nitelikteki kamu hizmet ve faaliyetleri ile teknik bazı hizmet ve faaliyetlerin merkezi iktidardan ve onun organlarından bağımsız kamu tüzel kişilerince yerine getirilmesidir. Merkezden yönetimin tersine, yerinden yönetim topluma sunulacak olan bazı idari ve teknik hizmetlerin devlet merkezinden ve tek elden değil, merkezi yönetim teşkilatının dışında yer alan ve merkezi yönetim hiyerarşisine dahil olmayan kamu tüzel kişilerince yürütülmesi esasına dayanmaktadır (Günday,2003:61). Yerinden yönetim kısaca, yerel nitelikteki kamusal hizmetlerin devletin tüzel kişiliği dışındaki kamu tüzel kişilerince gerçekleştirilmesi için kamu yönetimiyle ilgili kararların, devlet tüzel kişiliğinin dışında, ayrı bir tüzel kişiliğe sahip bu kuruluşların idarecileri tarafından alınabilmesi sistemine denir. Yerel yönetimlerin varoluşunun nedenlerini açıklayan ve gerekliliğini savunan görüşlerin hukuki dayanağı olan yerinden yönetim kavramı, 1876 ve 1924 Anayasalarında tefrik-i vezaif (vazifelerin ayırımı, görev ayırımı) şeklinde, 1961 ve 1982 Anayasalarında yerinden yönetim olarak isimlendirilmiştir (Nadaroğlu,1986:22). Yerel yönetimlerin görevlerinin belirlenmesinde ve yerel yönetimlerin merkezi yönetimlerle olan ilişkilerinin düzenlenmesinde yerinden yönetim temel ölçüt olarak kullanılmaktadır (Keleş,2003:56). Yerinden yönetim siyasi ve idari yerinden yönetim olmak üzere iki şekilde görülmektedir. Siyasi yerinden yönetim bir anlamda federalizm demek olup, devlete ait işlerin, bunların ortaya çıktığı yerde ve bizzat bunlardan etkilenenler tarafından yürütülmesi (Hoffschulte,1994:141) ve federal devleti oluşturan her bir federe devletin idari yetkileri yanı sıra, belli ölçüde yasama ve yargı yetkilerine de sahip olması anlamına gelmektedir. İdari yerinden yönetimde ise, yerel yerinden yönetim ve hizmet yerinden yönetimi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. 10
34 Siyasi Yerinden Yönetim Siyasi yerinden yönetim; siyasi gücün merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasında paylaşılması esasına dayanan, devlet teşkilatının bütünlük teşkil etmediği yönetim şeklidir. Yasama, yargı ve yürütme yetkilerinin dağılım ve derecelerine göre çeşitli devlet sistemleri bulunmaktadır. Bu devlet sistemi içerisinde eyalet, kanton, cumhuriyet, federe devlet gibi adlarla ayrı yönetsel düzeylerden oluşan; yönetsel yetkilerin yanı sıra belli ölçüde yasama ve yargılama yekileri olan devletler bulunmaktadır. Federal ve federe devletlerden oluşan federasyonda, federal devlet üstün yetkilere, tek bir hükümete ve uluslararası kişiliğe sahip olan devlettir. Ancak, federal anayasa ile federal devlete bırakılmış olanların dışında kalmak koşuluyla, federe devletler yasama ve yargı bağımsızlığına sahiptirler. Bu devletlerin özerklikleri ve bu özerkliğin derecesi bu devletlerin kendi rızaları olmadan değiştirilemez. Günümüzdeki federasyonlara Amerika Birleşik Devletleri, İsviçre ve Almanya örnek olarak gösterilirken, ABD de State ler, İsviçre de Canton lar, Almanya da Land lar, federal devlet sistemi içerisinde üye (federe) devletleri temsil etmektedirler İdari Yerinden Yönetim İdari yerinden yönetim, bazı hizmetlerin yürütülmesinin genel idare hiyerarşisine dahil olmayan çeşitli kamu tüzel kişilerine verilmesidir (Akyılmaz,2003:111). Bu yönetim, merkeziyetçi sistemin, yerel nitelikteki ortak yararları gereği gibi koruyamaması sonunda ortaya çıkmış bir sistemdir (Nadaroğlu,1986:26). İdari yerinden yönetim, yerel nitelikteki kamusal hizmetlerin bir kısmının devlet içinde yer almakla beraber ondan ayrı varlıkları olan, kendi çevrelerinde ve yasalarla belirlenmiş sınırlar içinde faaliyette bulunabilen yerel otoritelerce görülmesini ifade etmektedir. Burada söz konusu hizmetleri yapma görev ve yetkisi merkezi yönetimden, yerinden yönetim kuruluşlarına aktarılmıştır. Merkezi yönetimin yerel yönetimler üzerinde denetim yetkisi bulunmaktadır. Ancak, bu denetim, hiyerarşik bir kontrolden ziyade; idari vesayet adı altında yerel yönetimlerin idari ve mali özerkliği ile bağdaşabileceği kabul edilen özel bir denetim türüdür (Hamamcı,1990: ). Yerel yönetimler, kavram olarak idari yerinden yönetim biçiminden kaynaklanmaktadır. İdari merkeziyet eğiliminden uzaklaştıkça yerel yönetimlerin uygulama alanı genişleyecektir. Bu durumda yerel yönetimleri açıklayan hukuki yaklaşım bir neden değil, sonuç olmaktadır. Diğer bir 11
35 deyişle, idari yerinden yönetim veya merkeziyet eğilimlerine göre yerel yönetimler ortaya çıkmış bulunmaktadır. İdari yerinden yönetim, yer yönünden yerinden yönetim ve hizmet yönünden yerinden yönetim olmak üzere ikiye ayrılmaktadır Yer Yönünden Yerinden Yönetim Yer Yönünden Yerinden Yönetim; bir yörede oturanların orada oturmalarından dolayı ortaya çıkmış olan ortak ve idari çıkarlarını korumak ve birlikte yaşamalarının gerektirdiği işlerin görülmesi açısından tanınmış olan özerkliktir (Giritli-Bilgen ve Akgüner,2001:179). Yerel yönetimlerin merkezi yönetimlerde olduğu gibi kamu gücünden yararlanma, icrai kararlar alarak hukuksal durumlarda değişiklik yapabilme yetkileri vardır (Yıldırım,2005:21). Türkiye deki il özel idareleri, belediyeler ve köyler yerel yerinden yönetimin temel örneklerini oluştururlar. Yerel yerinden yönetim, yöre sakinlerine verilecek ortak yerel hizmetlerin yerine getirilmesinde, yöre halkının kendi seçtiği organlara bu hizmetleri saptamak ve gereğini yerine getirmek hususunda özerklik verilmesi esasına dayalıdır. Böylece köylere, belediyelere, il özel idarelerine belirli yerel hizmetler için karar alabilme ve yerine getirebilme yetkisi tanınmıştır Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim; belli bir kamu hizmetinin mutlaka bir toprak parçasıyla sınırlı olmaksızın sadece bu hizmeti yürütmek üzere kurulmuş kamu tüzel kişilerine gördürülmesidir. Teknik nitelikteki bazı hizmet ve faaliyetler merkezi otoritenin dışında, kısmen bağımsız ve özerk bir kurum veya kuruluş tarafından yerine getirilir (Giritli-Bilgen ve Akgüner:2001:180). Teknik nedenlerle bir hizmetin daha etkin görülebilmesi için belli bir hizmet sahası ile sınırlı olmak üzere bir kısım kuruluşlara (Ticaret Odası, Tabibler Odası, Baro, TRT, RTÜK, YÖK vb. gibi) özerklik tanınmaktadır. Bu kurum ve kuruluşlar, kendilerine verilen hizmetlerle ilgili konularda merkezi otoriteye tabi bulunmadan kendi kararlarını kendileri almaktadırlar. Bunlara devlet tüzel kişiliğinin dışında ayrı bir kamu tüzel kişiliği tanınmıştır. İdari, mali ve hukuki özerklik çerçevesinde faaliyet gösteren bu kuruluşlar idarenin bütünlüğü ilkesine göre ilgili oldukları bakanlıklarla vesayet ilişkisi içerisinde fonksiyonlarını yerine getirirler. 12
ERDEM ERCAN GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE YEREL YÖNETİMLERDE MALİ ÖZERKLİK (ANAYASAL VE YASAL BOYUTUYLA)
ERDEM ERCAN GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE YEREL YÖNETİMLERDE MALİ ÖZERKLİK (ANAYASAL VE YASAL BOYUTUYLA) (Yerel Yönetimlere İlişkin Son Değişiklikler İşlenmiş) İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX TABLOLAR LİSTESİ...
DetaylıİÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM: MAHALLİ İDARELERİN ORTAYA ÇIKIŞI VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE...
İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM: MAHALLİ İDARELERİN ORTAYA ÇIKIŞI VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE... 1 I. MAHALLİ İDARELERİN ORTAYA ÇIKIŞI... 1 A. Tarihsel Süreç... 1 B. Gelişim Sürecinde Kent ve İşlevleri... 2 C. Feodalite
DetaylıProf. Dr. Semih ÖZ Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
Konu 12 : Yerel Yönetimler Maliyesi Prof. Dr. Semih ÖZ Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi 14 Aralık 2017 ANKARA 1Yerel Yönetimler Maliyesi Yerel Yönetimlerin Tanımı Yerel yönetimler, belirli
Detaylı1: YÖNETİM-YERİNDEN YÖNETİME İLİŞKİN KAVRAMSAL ÇERÇEVE...1
bölüm 1: YÖNETİM-YERİNDEN YÖNETİME İLİŞKİN KAVRAMSAL ÇERÇEVE...1 1. Kavramsal Çerçeve: Yönetim-Yerinden Yönetim...2 1.1. Yönetim Kavramı...2 1.2. Yerinden Yönetim...4 2. Yerel Yönetimlerin Önemi ve Varlık
DetaylıÜNİTER VE FEDERAL DEVLETLERDE YEREL YÖNETİMLER: LATİN AMERİKA ÜLKELERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME
Arş. Gör. Ünal Yıldız Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi ÜNİTER VE FEDERAL DEVLETLERDE YEREL YÖNETİMLER: LATİN AMERİKA ÜLKELERİ ÜZERİNDEN BİR İNCELEME İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...
DetaylıYerel Yönetimler. Doç. Dr. Aslı Yağmurlu
Yerel Yönetimler Doç. Dr. Aslı Yağmurlu Yerinden Yönetim Yerinden yönetim bazı kamu hizmetlerinin devlet dışındaki kamu tüzel kişileri tarafandan yürütülmesi demektir. Özellik Merkezden Y. Yerinden Y.
DetaylıTÜRKİYE DE YEREL YÖNETİMLER. Yerel Yönetimler Maliyesi Dersi
TÜRKİYE DE YEREL YÖNETİMLER Yerel Yönetimler Maliyesi Dersi Türkiye de Yerel Yönetimler Türkiye de yerel yönetim kapsamındaki idareler geniş anlamda; belediyeler, il özel idareleri, belediyelere bağlı
DetaylıMERKEZİ İDARE YEREL YÖNETİM İLİŞKİLERİ. Erol KAYA Pendik Belediye Başkanı
MERKEZİ İDARE YEREL YÖNETİM İLİŞKİLERİ Erol KAYA Pendik Belediye Başkanı Merkezi Yönetim Yerel Yönetim İlişkileri 1 2 Merkezden yönetim, kamu hizmetlerinde birlik ve bütünlüğü sağlamak amacıyla hizmetlerin
DetaylıKAMU YÖNETİMİ. 8.Ders. Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER
KAMU YÖNETİMİ 8.Ders Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER 1 TÜRK KAMU YÖNETİMİNİN YAPISI (YEREL YÖNETİMLER) YEREL YÖNETİM KURULUŞLARI Belediye Yönetimi Büyükşehir Belediye Yönetimi Köy Yönetimi HİZMET YÖNÜNDEN YERİNDEN
DetaylıTEMEL HUKUK ARŞ. GÖR. DR. PELİN TAŞKIN
ARŞ. GÖR. DR. PELİN TAŞKIN BU DERSTE NELER ÖĞRENECEĞİZ? İdare nedir? Organik anlamda idare-fonksiyonel Anlamda İdare Hukuk devleti İdare teşkilatı İdari davalar İDARE HUKUKU Devletin 3 fonksiyonu vardır:
DetaylıCari: 5393 Sayılı. Belediye Kanunu
Cari: 5393 Sayılı Belediye Kanunu a) Belediye: Belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve
DetaylıYÖNETİMDE MERKEZDEN VE YERİNDEN YÖNETİM SİSTEMLERİ DOÇ.DR.HAKAN SUNAY A.Ü. SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ
YÖNETİMDE MERKEZDEN VE YERİNDEN YÖNETİM SİSTEMLERİ DOÇ.DR.HAKAN SUNAY A.Ü. SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MERKEZDEN YÖNETİM SİSTEMİ (1) Merkeziyetçilik, karar verme yetkisinin yönetimin en tepesinde olan(lar)da
DetaylıKamu Yönetimi 2. Kısm Ders Notları. Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR
Kamu Yönetimi 2. Kısm Ders Notları Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR Türkiye de Seçim Türkiye de Seçimler, yargı organlarının yönetim ve denetimi altında yapılmaktadır. Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin
DetaylıBİRİNCİ KISIM İDARE HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
İÇİNDEKİLER BİRİNCİ KISIM İDARE HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI Birinci Bölüm: İdare Hukukunun Tanımı I. İdare... 3 II. İdari Fonksiyon... 4 A. Toplumun Genel ve Sürekli İhtiyaçlarının Karşılanmasına Yönelik
DetaylıKAMU YÖNETİMİ. 7.Ders. Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER
KAMU YÖNETİMİ 7.Ders Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER 1 TÜRK KAMU YÖNETİMİNİN YAPISI (YEREL YÖNETİMLER) YEREL YÖNETİMLER YEREL YÖNETİM KURULUŞLARI İl Özel İdaresi YEREL YÖNETİMLER Yerinden yönetim ilkesini coğrafi
DetaylıT.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI
T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI MANİSA BELEDİYESİ 2012 YILI DENETİM RAPORU ARALIK 2013 T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI 06100 Balgat / ANKARA Tel: 0 312 295 30 00; Faks: 0 312 295 40 94 e-posta: sayistay@sayistay.gov.tr
DetaylıYERELYÖNETİM TARKANOKTAY
YERELYÖNETİM REFORMUSONRASINDA İLÖZELİDARELERİ Dünyadayaşananküreseleşme,sanayitoplumundanbilgitoplumuna geçiş,şehirleşmeninartışı,ekonomikvesosyaldeğişimleryönetim paradigmalarınıveyapılarınıdaetkilemektedir.çevrefaktörlerinde
DetaylıAtilla NALBANT ÜNİTER DEVLET. Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye
Atilla NALBANT ÜNİTER DEVLET Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye İçindekiler Sunuş (İkinci Baskı)...V Sunuş (İlk Baskı)...VII İçindekiler... IX Kısaltmalar...XVII Giriş...1 Birinci Kısım MERKEZ-ÇEVRE İLİŞKİSİ
DetaylıM. Gözde ATASAYAN. Kamu Hizmetlerinin Süreklilik ve Düzenlilik İlkesi
M. Gözde ATASAYAN Kamu Hizmetlerinin Süreklilik ve Düzenlilik İlkesi İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... XI KISALTMALAR...XXI GİRİŞ...1 A. «KAMU HİZMETİ» KAVRAMI...1 1. Kamu Hizmetinin Klasik Tanımı...1
DetaylıT.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI
T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI KIRŞEHİR BELEDİYESİ 2012 YILI DENETİM RAPORU ARALIK 2013 T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI 06100 Balgat / ANKARA Tel: 0 312 295 30 00; Faks: 0 312 295 40 94 e-posta: sayistay@sayistay.gov.tr
DetaylıT.C. ANADOLU MEDENİYETLERİ BELEDİYELER BİRLİĞİ 2012 YILI FAALİYET RAPORU. EKLER: EK-1 : Üst Yönetici ve Harcama Yetkilisi İç Kontrol Güvence Beyanı
İÇİNDEKİLER: SUNUŞ: T.C. ANADOLU MEDENİYETLERİ BELEDİYELER BİRLİĞİ 2012 YILI FAALİYET RAPORU I- GENEL BİLGİLER A- Misyon ve Vizyon B- Yetki, Görev ve Sorumluluklar C- İdareye İlişkin Bilgiler 1- Fiziksel
DetaylıGENEL OLARAK DEVLET TEŞKİLATI SORULARI
1.... ilkesi, Devlet organları arasında üstünlük sıralaması anlamına gelmez. Belli devlet yetki ve görevlerinin kullanılmasından ibaret olup bununla sınırlı medeni bir iş bölümü ve işbirliği olduğunu anlatır.
DetaylıKAMU YÖNETİMİ. Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER
KAMU YÖNETİMİ Yrd.Doç.Dr. Uğur ÖZER 1 KAMU YÖNETİMİNE HAKİM OLAN İLKELER ANAYASAL İLKELER Merkezden Yönetim Yetki Genişliği Yerinden Yönetim Yönetimin (İdarenin) Bütünlüğü Yasal Yönetim (Kanuni İdare)
DetaylıErkan KARAARSLAN www.erkankaraarslan.org
BELEDİYE KANUNUNA GÖRE BELEDİYE GELİRLERİ VE BUNLARDAN HACZEDİLEMEYECEK OLANLAR Erkan KARAARSLAN www.erkankaraarslan.org GİRİŞ Belediyelerimiz, ilk kuruluşundan bu yana amaçlananın aksine mahallî kamu
DetaylıYrd. Doç. Dr. Demet ÇELİK ULUSOY. FEDERAL SİSTEMLERDE YETKİ PAYLAŞIMI VE YETKİ UYUŞMAZLIKLARININ YARGISAL ÇÖZÜMÜ (Karşılaştırmalı)
Yrd. Doç. Dr. Demet ÇELİK ULUSOY FEDERAL SİSTEMLERDE YETKİ PAYLAŞIMI VE YETKİ UYUŞMAZLIKLARININ YARGISAL ÇÖZÜMÜ (Karşılaştırmalı) İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... XI KISALTMALAR... XVII TABLO LİSTESİ...
Detaylı2013 YILI FAALİYET RAPORU
I- GENEL BİLGİLER: A-Misyon ve Vizyon : 2013 YILI FAALİYET RAPORU Misyonumuz: Anadolu Medeniyetleri Belediyeler Birliğinin misyonu; 5355 Sayılı Mahalli İdare Birlikleri Yasası nda ve Birlik Tüzüğü nde
Detaylıİ Ç İ N D E K İ L E R
İ Ç İ N D E K İ L E R ÖN SÖZ.V İÇİNDEKİLER....IX I. YURTTAŞLIK A. YURTTAŞLIĞI YENİDEN GÜNDEME GETİREN GELİŞMELER 3 B. ANTİK YUNAN-KENT DEVLETİ YURTTAŞLIK İDEALİ..12 C. MODERN YURTTAŞLIK İDEALİ..15 1. Yurttaşlık
DetaylıİDARE VE İDARE HUKUKU İLE İLGİLİ KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER Önsöz Bölüm 1 İDARE VE İDARE HUKUKU İLE İLGİLİ KAVRAMLAR 1.1.İdare Kavramı 1.1.1.İdare Kavramının Tanımı 1.1.2.İdare ile Yasama, Yürütme ve Yargının İlişkisi- Organik Anlamda İdare 1.1.3. İdari
DetaylıBu doküman Kâtip Çelebi tarafından 1632 de yazılan ve İbrahim Müteferrika nın eklemeleri ile Matbaa-ı Amire de basılan Kitabı-ı Cihannüma nın
Detaylı
İDARE HUKUKU DERSİ (VİZE SINAVI) SORULAR
İDARE HUKUKU DERSİ (VİZE SINAVI) SORULAR 1., 2., 3. ve 4. 4 soruları cevaplamak zorundur. İstediğiniz sorudan başlayabilirsiniz. 1- Đdarenin bütünlüğü ilkesini açıklayarak; hiyerarşi ve vesayet kavramlarını
DetaylıMAHALLİ İDARELER TEŞKİLATI VE SPOR H.SUNAY A.Ü. SBF
MAHALLİ İDARELER TEŞKİLATI VE SPOR H.SUNAY A.Ü. SBF Mahalli idareler (1) Mahalli halk tarafından seçilen kişilerce yönetilen özerk ya da bağımsız bir yapıya ve mali güce sahip olan, Yörenin menfaatlerine,
DetaylıAKSARAY BELEDİYESİ 2018 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ
AKSARAY BELEDİYESİ 2018 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ SUNUŞ 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu nun 30. maddesinde Genel yönetim kapsamındaki idareler
DetaylıKamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları
Kamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları PA 101 Kamu Yönetimine Giriş (3,0,0,3,5) Kamu yönetimine ilişkin kavramsal altyapı, yönetim alanında geliştirilmiş teori ve uygulamaların analiz edilmesi, yönetim biliminin
DetaylıBelediyenin gelirleri
Belediyenin gelirleri a) Kanunlarla gösterilen belediye vergi, resim, harç ve katılma payları. b) Genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan pay. c) Genel ve özel bütçeli idarelerden yapılacak ödemeler. d)
DetaylıKURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU
KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU TEMMUZ - 2015 SUNUŞ... 4 I-OCAK HAZİRAN 2015 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI... 5 A. Bütçe Giderleri... 5 01. Personel Giderleri... 7 02. Sosyal Güvenlik Kurumlarına
Detaylıgörüşler ve yorumlar Demokratik Kitle Örgütlerinin Yerel Yönetimlere Demokratik Katılımı Mahalli İdareler Reformu Kanun Taslağına Göre Atilla inan'
görüşler ve yorumlar Mahalli İdareler Reformu Kanun Taslağına Göre Demokratik Kitle Örgütlerinin Yerel Yönetimlere Demokratik Katılımı Atilla inan' Her kurum ve kavram gibi demokrasi de zamanınızda yeni
DetaylıGİRİŞ KANUN- İ ESASİ ANAYASASI ANAYASASI ANAYASASI...
Üçüncü Bölüm: Anayasalarımızda Yerel Yönetimler Bölüm Hedefleri Bu üniteyi çalıştıktan sonra; 1876 Kanun- i Esasi de yerel yönetimlerle ilgili temel ilkeleri öğrenecek, 1921 ve 1924 anayasalarında yerel
DetaylıTÜRK İDARİ TEŞKİLAT YAPISI
TÜRK İDARİ TEŞKİLAT YAPISI YERİNDEN YÖNETİM BİRİMLERİ DERS NOTLARI Hazırlayan : Tacettin ÇALIK Mail : tcttnhoca@gmail.com İnternet Sitesi : Facebook adresi : https://www.facebook.com/anahtarkelimelerlevatandaslik/
Detaylı1 MALİYE BİLİMİNİN ESASLARI VE DİĞER BİLİM DALLARIYLA İLİŞKİSİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 MALİYE BİLİMİNİN ESASLARI VE DİĞER BİLİM DALLARIYLA İLİŞKİSİ 11 1.1. Kamu Sektörü Ekonomisi 12 1.1.1. Kamu Maliyesinin Tanımı 13 1.1.2. Kapsam ve Konusu 14 1.1.3. Kamu Maliyesinin
DetaylıDr. GÜL ÜSTÜN Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN HUKUKİ BOYUTU
Dr. GÜL ÜSTÜN Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN HUKUKİ BOYUTU İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii İÇİNDEKİLER... ix KISALTMALAR...xv GİRİŞ... 1
Detaylı16 Nisan 2017 Anayasa Değişikliği Karşısında Mahalli İdareler Seçimlerinin Durumu
www.mevzuattakip.com.tr 16 Nisan 2017 Anayasa Değişikliği Karşısında Mahalli İdareler Seçimlerinin Durumu 16 Nisan 2017 Anayasa Değişikliği Karşısında Mahalli İdareler Seçimlerinin Durumu Halil Memiş Giriş
DetaylıANAYASAL ÖZELLİKLER. Federal Devlet
ANAYASAL ÖZELLİKLER Ulus devlet, belirli bir toprak parçası üzerinde belirli bir nüfus ve egemenliğe sahip bir örgütlenmedir. Ulus-devlet üç unsura sahiptir: 1) Ülke (toprak), 2) Nüfus, 3) Egemenlik (Siyasal-Yönetsel
DetaylıYrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ
Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... IX İÇİNDEKİLER...XIII KISALTMALAR...XXI TABLOLAR
DetaylıKTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ ANAYASA HUKUKU DERSİ ÖĞRETİM YILI I. DÖNEM DERS PROGRAMI İÇERİĞİ
KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ ANAYASA HUKUKU DERSİ 2014 2015 ÖĞRETİM YILI I. DÖNEM DERS PROGRAMI İÇERİĞİ DERS TARİHİ 1. DERS SAATİ 2. DERS SAATİ 15.09.2014 TANIŞMA DERSİ TANIŞMA DERSİ 17.09.2014 22.09.2014
DetaylıBağımsız İdari Otoriteler/ Düzenleyici ve Denetleyici Kuruluşlar. Doç. Dr. Aslı Yağmurlu
Bağımsız İdari Otoriteler/ Düzenleyici ve Denetleyici Kuruluşlar Doç. Dr. Aslı Yağmurlu Ortaya Çıkışı ve Gelişimi 80 li yıllarda başlayan Yeni Sağ politikaların sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Yapısal-kurumsal
DetaylıTürkiye'de "Decentralization" Süreci
Türkiye'de "Decentralization" Süreci 30 Nisan 2013 Bahçeşehir Üniversitesi İlker Girit Ahmet Ketancı Türkiye'de "Decentralization" Süreci Decentralization Prensipleri Türkiye deki Tarihi Süreç Türkiye
DetaylıBAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI TEKNİK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Sevilay ARMAĞAN Mimar. Şb. Md. Tel:0312 4102355 KAPSAM
BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI TEKNİK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MİMARLAR ODASI İZMİR ŞUBESİ PLANLAMA VE YAPILAŞMAYA İLİŞKİN MEVZUAT VE UYGULAMA Sevilay ARMAĞAN Mimar Şb. Md. Tel:0312 4102355
DetaylıYEREL YÖNETİMLERDE İNTERNET KULLANIMI ve BULDAN BELEDİYE Sİ ÖRNEĞİ
YEREL YÖNETİMLERDE İNTERNET KULLANIMI ve BULDAN BELEDİYE Sİ ÖRNEĞİ Öğr. Gör. Özlem FEDAİ DENİŞ Pamukkale Üniversitesi, İ.İ.B.F GİRİŞ Türkiye de yerel yönetimlerin kamu bütünü içindeki payı 1950 li yıllardan
DetaylıANAYASA DERSĐ (41302150) (2010-2011 GÜZ DÖNEMĐ YILSONU SINAVI) CEVAP ANAHTARI
ANAYASA DERSĐ (41302150) (2010-2011 GÜZ DÖNEMĐ YILSONU SINAVI) CEVAP ANAHTARI ANLATIM SORULARI 1- Bir siyasal düzende anayasanın işlevleri neler olabilir? Kısaca yazınız. (10 p) -------------------------------------------
DetaylıYeniden Yapılanma Sonrasında Belediye Meclisleri: İstanbul Örneği. Erbay ARIKBOĞA Tarkan OKTAY Nail YILMAZ
Yeniden Yapılanma Sonrasında Belediye Meclisleri: İstanbul Örneği Erbay ARIKBOĞA Tarkan OKTAY Nail YILMAZ 2 İÇİNDEKİLER Önsöz. BİRİNCİ KISIM Birinci Bölüm YEREL YÖNETİMLER VE KARAR ORGANLARI 1. Yerel Yönetim:
DetaylıYRD. DOÇ. DR. ULAŞ KARAN. Uluslararası İnsan Hakları Hukuku ve Anayasa Hukuku Işığında EŞİTLİK İLKESİ VE AYRIMCILIK YASAĞI
YRD. DOÇ. DR. ULAŞ KARAN Uluslararası İnsan Hakları Hukuku ve Anayasa Hukuku Işığında EŞİTLİK İLKESİ VE AYRIMCILIK YASAĞI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XXI GİRİŞ VE YÖNTEM I.
DetaylıŞEHİRSEL TEKNİK ALTYAPI ( ) Prof. Dr. Hülya DEMİR
ŞEHİRSEL TEKNİK ALTYAPI (2017-2018) Prof. Dr. Hülya DEMİR Mekânsal kullanım tanımları ve esasları (madde 5) i) Sosyal altyapı alanları (kentsel sosyal altyapı alanları) Birey ve toplumun kültürel, sosyal
DetaylıİSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI VE İNSAN HAKLARI
İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER...V KISALTMALAR... XI ÖNSÖZ... XIII GİRİŞ... 1 Birinci Bölüm İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI VE İNSAN HAKLARI I. İSLAM KONFERANSI TEŞKİLÂTINDAN İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATINA... 5 II. İNSAN
DetaylıKAMU YÖNETİMİ KAMU YÖNETİMİ YRD.DOÇ.DR. BİLAL ŞİNİK
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ KAMU YÖNETİMİ YRD.DOÇ.DR. BİLAL ŞİNİK BAKANLAR KURULU Bakanlar Kurulu, Başbakan ve bakanlardan kurulur. Cumhurbaşkanı bakanlar kurulunun
DetaylıTARİHSEL VE TOPLUMSAL GELENEK
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 5 KISALTMALAR 17 BİRİNCİ BÖLÜM: TARİHSEL VE TOPLUMSAL GELENEK I. İSLAMİYET ÖNCESİNDE KURULAN DEVLETLER VE ANAYASAL YAPI 20 A. HUN DEVLETİ (MÖ. IV. yy.-ms 4. yy) 20 B. GÖKTÜRK DEVLETİ
DetaylıAnayasa ve İdare Türk idare teşkilatı Anayasal bir kurumdur. 1982 Anayasası belli başlıklar altında idari teşkilatlanmayı düzenlemiştir.
İDARE HUKUKU Anayasa ve İdare Türk idare teşkilatı Anayasal bir kurumdur. 1982 Anayasası belli başlıklar altında idari teşkilatlanmayı düzenlemiştir. Bu düzenlemede yer alan ilkeler şunlardır; - Hukuk
DetaylıMALİ YILI BÜTÇESİ GELİR-GİDER TAHMİNLERİ. MALİ HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI Bütçe ve Denetim Müdürlüğü
2018 MALİ YILI BÜTÇESİ 2019-2020 GELİR-GİDER TAHMİNLERİ MALİ HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI Bütçe ve Denetim Müdürlüğü İÇİNDEKİLER 2018 Yılı Bütçe Kararnamesi... 5 Fonksiyonel ve Ekonomik Sınıflandırma Düzeyinde
DetaylıBELEDİYE VERİLERİNE AİT İSTATİSTİKLERİN EŞLEŞTİRİLMESİ (MAPPING) ÇALIŞMASI. Doç. Dr. H. Hakan Yılmaz 21.12.2012 Ankara
BELEDİYE VERİLERİNE AİT İSTATİSTİKLERİN EŞLEŞTİRİLMESİ (MAPPING) ÇALIŞMASI Doç. Dr. H. Hakan Yılmaz 21.12.2012 Ankara Sunum Planı Çalışmanın Amaçları Belediye İstatistiklerinin Eşleştirilmesi Belediyeler
DetaylıYönetimi Belirleyen Anayasal İlkeler. Türkiye nin Yönetim Yapısı Doç. Dr. Aslı Yağmurlu
Yönetimi Belirleyen Anayasal İlkeler Türkiye nin Yönetim Yapısı Doç. Dr. Aslı Yağmurlu I. Devletin şekli Türkiye Cumhuriyeti nin Temel MADDE 1- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir. II. Cumhuriyetin nitelikleri
DetaylıBelediyeler. Doç. Dr. Aslı Yağmurlu
Belediyeler Doç. Dr. Aslı Yağmurlu Tür Sayı Büyükşehir Belediyesi 30 Büyükşehir İlçe Belediyesi 519 İl Belediyesi 51 İlçe Belediyesi 400 Belde (Kasaba) Belediyesi 397 Türkiye nüfusu: 74.724.269 Köy: 12.045.518
DetaylıKurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu
1 Ocak 31 Aralık Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Daire Başkanlığı TEMMUZ- İçindekiler SUNUŞ... 2 I. OCAK-HAZİRAN DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA
DetaylıSAKARYA ÜNİVERSİTESİ. Kamu Yönetimi. Hafta 2. Yrd. Doç. Dr. Hale BİRİCİKOĞLU
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Kamu Yönetimi Hafta 2 Yrd. Doç. Dr. Hale BİRİCİKOĞLU Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan Öğretim" tekniğine uygun olarak hazırlanan
DetaylıKURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU
KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU TEMMUZ - 2018 SUNUŞ... 4 I-OCAK HAZİRAN 2018 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI... 5 A. Bütçe... 5 01. Personel... 7 02. Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi...
DetaylıTÜRK İDARİ TEŞKİLAT YAPISI
TÜRK İDARİ TEŞKİLAT YAPISI MERKEZDEN YÖNETİM BİRİMLERİ DERS NOTLARI Hazırlayan : Tacettin ÇALIK Mail : tcttnhoca@gmail.com İnternet Sitesi : Facebook adresi : https://www.facebook.com/anahtarkelimelerlevatandaslik/
DetaylıTÜRK HUKUKUNDA BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VE VERGİLENDİRİLMESİ
Dr. SERKAN ACUNER Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Ardeşen Meslek Yüksek Okulu Öğretim Elemanı TÜRK HUKUKUNDA BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ VE VERGİLENDİRİLMESİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX
DetaylıMALİ YILI BÜTÇESİ GELİR-GİDER TAHMİNLERİ. MALİ HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI Bütçe ve Denetim Müdürlüğü
2017 MALİ YILI BÜTÇESİ 2018-2019 GELİR-GİDER TAHMİNLERİ MALİ HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI Bütçe ve Denetim Müdürlüğü İÇİNDEKİLER 2017 Yılı Bütçe Kararnamesi... 5 Fonksiyonel ve Ekonomik Sınıflandırma Düzeyinde
DetaylıTÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri
TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ Mehmet Uçum 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri a. Tartışmanın Arka Planı Ülkemizde, hükümet biçimi olarak başkanlık sistemi tartışması yeni
DetaylıÜNİTE:1. Vergi Hukukuna İlişkin Genel Bilgiler ÜNİTE:2. Vergi Hukukunun Kaynakları ÜNİTE:3. Vergi Kanunlarının Uygulanması ÜNİTE:4
ÜNİTE:1 Vergi Hukukuna İlişkin Genel Bilgiler ÜNİTE:2 Vergi Hukukunun Kaynakları ÜNİTE:3 Vergi Kanunlarının Uygulanması ÜNİTE:4 Vergi Hukukunda Yorum ÜNİTE:5 1 Vergi Mükellefiyeti ve Sorumluluğu ÜNİTE:6
DetaylıISPARTA MİMARLAR ODASI
Ulaşılabilirlik Mevzuatında adı geçen Türk Standardları Enstitüsü standartlarının, özürlülerin ulaşabilirliği ile doğrudan ilgili olan üç tanesi; TS 9111: Özürlüler ve Hareket Kısıtlılığı Bulunan Kişiler
DetaylıProf. Dr. TURAN YILDIRIM. Yrd. Doç. Dr. H. EYÜP ÖZDEMİR. Doç. Dr. MELİKŞAH YASİN İDARE HUKUKU II
Prof. Dr. TURAN YILDIRIM Doç. Dr. MELİKŞAH YASİN Yrd. Doç. Dr. H. EYÜP ÖZDEMİR Yrd. Doç. Dr. GÜL ÜSTÜN Dr. ÖZGE OKAY İDARE HUKUKU II İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... v İÇİNDEKİLER... vii KISALTMALAR... xvii Birinci
DetaylıYAHYA BERKOL GÜLGEÇ NORMLAR HİYERARŞİSİ TÜRK, ALMAN VE İNGİLİZ HUKUK SİSTEMLERİNDE KURAL İŞLEMLERİN VE MAHKEME KARARLARININ HİYERARŞİK GÜCÜ
YAHYA BERKOL GÜLGEÇ NORMLAR HİYERARŞİSİ TÜRK, ALMAN VE İNGİLİZ HUKUK SİSTEMLERİNDE KURAL İŞLEMLERİN VE MAHKEME KARARLARININ HİYERARŞİK GÜCÜ İÇİNDEKİLER İKİNCİ BASIYA ÖNSÖZ...VII ÖNSÖZ... IX İÇİNDEKİLER...
DetaylıHUKUKA ve AHLÂKA AYKIRILIK UNSURLARI ÇERÇEVESİNDE SALT MALVARLIĞI ZARARLARININ TAZMİNİ
Dr. Pınar ÇAĞLAYAN AKSOY Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Araştırma Görevlisi HUKUKA ve AHLÂKA AYKIRILIK UNSURLARI ÇERÇEVESİNDE SALT MALVARLIĞI ZARARLARININ TAZMİNİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...
DetaylıT.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI
T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI KAYSERİ MELİKGAZİ BELEDİYESİ 2012 YILI DENETİM RAPORU ARALIK 2013 T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI 06100 Balgat / ANKARA Tel: 0 312 295 30 00; Faks: 0 312 295 40 94 e-posta: sayistay@sayistay.gov.tr
DetaylıKTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ ANAYASA HUKUKU DERSİ ÖĞRETİM YILI I. DÖNEM DERS PROGRAMI İÇERİĞİ DERS TARİHİ 1. DERS SAATİ 2.
KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ ANAYASA HUKUKU DERSİ 2015 2016 ÖĞRETİM YILI I. DÖNEM DERS PROGRAMI İÇERİĞİ DERS TARİHİ 1. DERS SAATİ 2. DERS SAATİ 28.09.2015 30.09.2015 05.10.2015 07.10.2015 12.10.2015 TANIŞMA
DetaylıT.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI
T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI ANTALYA MURATPAŞA BELEDİYESİ 2012 YILI DENETİM RAPORU ARALIK/2013 T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI 06100 Balgat / ANKARA Tel: 0 312 295 30 00; Faks: 0 312 295 40 94 e-posta: sayistay@sayistay.gov.tr
DetaylıIMF Mali Saydamlık Standartları Çerçevesinde 2000 li Yılların Başlarında Türkiye de Mali Saydamlık
İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 1 2. MALİ SAYDAMLIK VE IMF MALİ SAYDAMLIK İYİ UYGULAMALAR TÜZÜĞÜ... 5 2.1. MALİ SAYDAMLIK KAVRAMI VE TANIMI... 5 2.1.1. Kavram... 5 2.1.2. Tanım... 5 2.1.3. Mali Saydamlığın Yararları
DetaylıPartilerin 1 Kasım 2015 Seçim Beyannamelerinde Mahalli İdareler: Adalet ve Kalkınma Partisi
www.mevzuattakip.com.tr Partilerin 1 Kasım 2015 Seçim Beyannamelerinde Mahalli İdareler: Adalet ve Kalkınma Partisi 1 Kasım 2015 seçimleri için partiler seçim beyannamelerini açıkladılar. Adalet ve Kalkınma
DetaylıAnkara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet MYO. Adalet Programı. Mali Hukuk Bilgisi Dersleri
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet MYO Adalet Programı Mali Hukuk Bilgisi Dersleri ÜNİTE I KAMU EKONOMİSİ, KAMU MALİYESİ, MALİ HUKUK İhtiyaç-Gereksinim Kavramı-1 İhtiyaç: İnsana, tatmin edildiğinde
DetaylıYEREL YÖNETİMLER MALİYESİ «GİRİŞ» Prof. Dr. H. Hakan Yılmaz
1 YEREL YÖNETİMLER MALİYESİ «GİRİŞ» Prof. Dr. H. Hakan Yılmaz GİRİŞ Yerel yönetim sistemimiz bugüne değin muhtelif aşamalardan geçmiş bulunmaktadır. Cumhuriyetin ilk yıllarında göreceli olarak birçok kamu
DetaylıYAHYA BERKOL GÜLGEÇ NORMLAR HİYERARŞİSİ TÜRK, ALMAN VE İNGİLİZ HUKUK SİSTEMLERİNDE KURAL İŞLEMLERİN VE MAHKEME KARARLARININ HİYERARŞİK GÜCÜ
YAHYA BERKOL GÜLGEÇ NORMLAR HİYERARŞİSİ TÜRK, ALMAN VE İNGİLİZ HUKUK SİSTEMLERİNDE KURAL İŞLEMLERİN VE MAHKEME KARARLARININ HİYERARŞİK GÜCÜ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR CETVELİ...
DetaylıKMÜ İİBF KAMU YÖNETİMİ VİZE SORULARI
KMÜ İİBF KAMU YÖNETİMİ VİZE SORULARI -A Grubu- AÇIKLAMA : Sınav 25 sorudan oluşmakta olup her soru 4 puan üzerinden değerlendirilecektir. Yanlış cevaplar doğruyu götürmemektedir. Sınav süresi 30 dakikadır.
DetaylıGİRİŞ BİRİNCİ BÖLÜM KAVRAMSAL VE KURAMSAL ÇERÇEVE: İŞLETME KULUÇKASI KAVRAMI 1.1. İŞLETME KULUÇKALARININ TANIMI... 24
iv İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR... İ ÖZET... İİ ABSTRACT... İİİ İÇİNDEKİLER... İV KISALTMALAR DİZİNİ... X ŞEKİLLER DİZİNİ... Xİ ÇİZELGELER DİZİNİ... Xİİİ GİRİŞ GİRİŞ... 1 ÇALIŞMANIN AMACI... 12 ÇALIŞMANIN
DetaylıKURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU
KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU TEMMUZ - 2017 SUNUŞ... 4 I-OCAK HAZİRAN 2017 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI... 5 A. Bütçe... 5 01. Personel... 7 02. Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi...
DetaylıT.C. EYYÜBİYE BELEDİYESİ STRATEJİ GELİŞTİRME MÜDÜRLÜĞÜ KURULUŞ, GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI YÖNETMELİĞİ
T.C. EYYÜBİYE BELEDİYESİ STRATEJİ GELİŞTİRME MÜDÜRLÜĞÜ KURULUŞ, GÖREV VE ÇALIŞMA ESASLARI YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Temel İlkeler Amaç MADDE 1- Bu Yönetmeliğin amacı;
DetaylıYEREL YÖNETİMLERDE STRATEJİK PLAN ve UYGULAMA ÖRNEKLİ PERFORMANS ESASLI BÜTÇE. Dr. Ali İhsan ÖZEROĞLU Hatice KÖSE
YEREL YÖNETİMLERDE STRATEJİK PLAN ve UYGULAMA ÖRNEKLİ PERFORMANS ESASLI BÜTÇE Dr. Ali İhsan ÖZEROĞLU Hatice KÖSE İstanbul, 2014 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... 13 YEREL YÖNETİMLER EVRENSEL BİLDİRGESİ... 15 GİRİŞ...
Detaylı1: İNSAN VE TOPLUM...
İÇİNDEKİLER Bölüm 1: İNSAN VE TOPLUM... 1 1.1. BİREYİN TOPLUMSAL HAYATI... 1 1.2. KÜLTÜR... 3 1.2.1. Gerçek Kültür ve İdeal Kültür... 5 1.2.2. Yüksek Kültür ve Yaygın Kültür... 5 1.2.3. Alt Kültür ve Karşıt
DetaylıAKSARAY BELEDİYESİ 2016 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ
AKSARAY BELEDİYESİ 2016 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ SUNUŞ 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu nun 30. maddesinde Genel yönetim kapsamındaki idareler
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE ÖZEL OKULLAR Murat YALÇIN > muratmetueds@yahoo.com
AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE ÖZEL OKULLAR Murat YALÇIN > muratmetueds@yahoo.com Özel okul anlayışı, tüm dünyada olduğu gibi Avrupa Birliği ülkelerinde de farklı uygulamalar olmakla birlikte vardır ve yaygınlık
DetaylıÜNİTE:1. Devlet Bütçesi Özellikleri ve İşlevleri ÜNİTE:2. Devlet Bütçe İlkeleri ÜNİTE:3. Devlet Bütçeleme Teknikleri ÜNİTE:4
ÜNİTE:1 Devlet Bütçesi Özellikleri ve İşlevleri ÜNİTE:2 Devlet Bütçe İlkeleri ÜNİTE:3 Devlet Bütçeleme Teknikleri ÜNİTE:4 Harcama-Gelir Tahminleri, Politika ve Program Analizleri ÜNİTE:5 1 Türk Kamu Maliyesinde
DetaylıİÇİNDEKİLER. Karşılaştırmalı Eğitim Nedir?... 1 Yabancı Ülkelerde Eğitim... 4 Uluslararası Eğitim... 5 Kaynakça... 12
İÇİNDEKİLER Karşılaştırmalı Eğitim Nedir?... 1 Yabancı Ülkelerde Eğitim... 4 Uluslararası Eğitim... 5 Kaynakça... 12 I. ALMANYA EĞİTİM SİSTEMİ 1. DOĞAL FAKTÖRLER (Coğrafi Yapı, İklim Koşulları)... 14 1.1.
DetaylıEKONOMİK SÜREÇ İÇİNDE DEVLETİN FONKSİYONLARI KAMU HİZMETLERİ DIŞSALLIKLAR KAMU HARCAMALARININ ARTIŞINA YÖNELİK GÖRÜŞLER
4.bölüm EKONOMİK SÜREÇ İÇİNDE DEVLETİN FONKSİYONLARI KAMU HİZMETLERİ DIŞSALLIKLAR KAMU HARCAMALARININ ARTIŞINA YÖNELİK GÖRÜŞLER EKONOMİK SÜREÇ İÇİNDE DEVLETİN FONKSİYONLARI 1.Kaynak Dağılımında Etkinlik:
DetaylıT.C. SİVAS BELEDİYESİ PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU RAPORU. Sayı :29 20/11/2018 Konu : 2019 Yılı Performans Programı MECLİS BAŞKANLIĞINA (KOMİSYON RAPORU)
T.C. PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU RAPORU Sayı :29 20/11/2018 Belediye Meclisinin 07/11/2018 tarihli Birleşiminde, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilen 2019 Yılı Performans Programı komisyonumuzca
DetaylıİÇİNDEKİLER. ÖN SÖZ... iii GİRİŞ...1 ÖRGÜTLERDE İNSAN KAYNAKLARI VE YÖNETİMİ...9
İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ... iii GİRİŞ...1 1. BÖLÜM ÖRGÜTLERDE İNSAN KAYNAKLARI VE YÖNETİMİ...9 İNSAN KAYNAKLARI KAVRAMI, ÖNEMİ VE ÖZELLİKLERİ...10 İnsan Kaynakları Kavramı...10 İnsan Kaynaklarının Önemi...12
DetaylıBİRİNCİ BÖLÜM AMAÇ, KAPSAM, HUKUKİ DAYANAK, TANIMLAR
ALTIEYLÜL BELEDİYE BAŞKANLIĞI MUHTARLIK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜNÜN TEŞKİLAT YAPISI VE ÇALIŞMA ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM AMAÇ, KAPSAM, HUKUKİ DAYANAK, TANIMLAR Amaç MADDE 1- (1) Bu yönetmeliğin
DetaylıİL ÖZEL İDARELERİ PAYININ DAĞITIM VE KULLANIM ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
İL ÖZEL İDARELERİ PAYININ DAĞITIM VE KULLANIM ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 10/06/1997 Yayımlandığı Resmi Gazete No: 23015 BİRİNCİ KISIM : Amaç, Kapsam, Dayanak Amaç Madde
DetaylıDoç. Dr. SERDAR GÜLENER TÜRKİYE DE ANAYASA YARGISININ DEMOKRATİK MEŞRULUĞU
Doç. Dr. SERDAR GÜLENER TÜRKİYE DE ANAYASA YARGISININ DEMOKRATİK MEŞRULUĞU İÇİNDEKİLER İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...VII BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ...IX İÇİNDEKİLER... XIII KISALTMALAR... XIX TABLO LİSTESİ... XXI
DetaylıProf. Dr. Semih ÖZ Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
Kamu hizmetleri Konu 4: Kamu Hizmetleri Prof. Dr. Semih ÖZ Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi 2 Ocak 2018; NKARA 1 Anayasa BKK / KHK Anayasa Mahkemesi 2Kamu hizmetleri Güçler ayrılığı kuramı
DetaylıBüyükşehir Belediyesinin Organları
Büyükşehir Belediyesinin Organları Büyükşehir belediye meclisi Büyükşehir belediye meclisi, büyükşehir belediyesinin karar organıdır. Büyükşehir belediye başkanı büyükşehir belediye meclisinin başkanıdır;
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX
ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX BIRINCI BÖLÜM ANAYASA HUKUKUNUN KISA KONULARI 1. 1961 Anayasası ile 1982 Anayasası nın Hazırlanış ve Kabul Ediliş Süreçlerindeki Farklılıklar...1 2. Üniter, Federal ve Bölgeli
DetaylıKurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu
1 Ocak 31 Aralık 2018 Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Daire Başkanlığı TEMMUZ-2018 İçindekiler SUNUŞ... 2 I. OCAK-HAZİRAN 2018 DÖNEMİ
Detaylı