Vezin Sirküler

Transkript

1 Vezin Sirküler Sirkülerimizin konusunu Yargı Kararı Işığında Konutlarda uygulanacak KDV oranı ve KDV İadesi Sürecinde 150 m2 lik Net Alan Tespitinde Son Durum oluşturmaktadır. KAPSAM : Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu nun Maliye Bakanlığı nın yürütmeyi durdurma kararına ilişkin itirazını red kararı ışığında; konutlarda 150 m2 lik net alan tespitinde KDV Genel Uygulama Tebliği ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde gelinen son durum hakkında değerlendirme yapılmaktadır. ÖZET : Maliye Bakanlığı, konutlarda 150 m2 lik net kullanım alanının hesabında süregelen tartışmayı Yüksek Yargı Organının Kararına uyma yönünde açıklamada bulunarak sonlandırdı. Danıştay Dördüncü Dairesinin 10/12/2014 tarih ve Esas No:2014/4835 sayılı kararı ile Maliye Bakanlığınca konutlarda net alanın hesabını ve uygulamasını belirleyen KDV Genel Uygulama Tebliği nin ilgili bölümünün (III/B Net Alan) düzenlemesine ilişkin yürütmeyi durdurma kararı vermiş ve Maliye Bakanlığınca karara itraz edilmişti. Bakanlıkça yapılan itiraz ise Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca reddedilmiştir. Mevcut hukuki durumda; konutlarda 150 m2 lik net alan tespitinde KDV Uygulama Tebliğinin ilgili bölümünün uygulama imkanı kalmadığından Maliye Bakanlığı, yaptığı açıklama ile tarihinden sonraki teslimlerde Tebliğin ilgili bölümünün uygulanmasının mümkün olmadığını belirtmesine karşın Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu nun esastan vereceği kararı beklemektedir. Konutun net alanı neye göre tespit edilecek, net alan tespitinde neler dikkate alınmayacak, uygulanacak KDV oranı ve iade sürecinde neler yaşanacak! Konuya ilişkin açıklamalara sirkülerimizde yer verilmektedir.

2 Maliye Bakanlığı; konutlarda uygulanacak KDV oranının ve iadeyi belirleyen 150 m2 lik net kullanım alanı nın hesabında yaşanan tartışmaları, Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun esastan vereceği kararı beklemek üzere, KDV Uygulama Genel Tebliğinin III/B bölümü uygulamasında Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğinin uygulanacağı açıklamasıyla geçici olarak sonlandırdı. Katma Değer Vergisi Kanununa göre, uygulanan genel oranı %18 dir. 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ; Net alanı 150 m2 ye kadar konut teslimleri, Kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere yapılan sadece 150 m2 ye kadar konutlara ilişkin inşaat taahhüt işleri için KDV oranı % 1 olarak tespit edilmiştir. İnşaat sektöründe konut inşaası gerçekleştiren şirketler tarafından; konut imal ve inşaasında kullanılan malzemelerin birçoğunun KDV oranının %18 olduğu hususu dikkate alındığında yüklenilip de indirim yoluyla giderilemeyen KDV oluşmaktadır. Yüklenildiği halde indirim yoluyla giderilemeyen KDV nin iadesinin talep edilmesi, KDV Kanunun 29/2 nci maddesi hükmü çerçevesinde imkan dahilindedir. İnşaa edilen konutların net kullanım alanının 150 m2 lik altında olup olmadığı hususu, uygulanacak KDV oranı ve KDV iadesi yönlerinden önem arz etmektedir. NET ALAN VE FAYDALI ALAN KAVRAMLARI Maliye Bakanlığı, konutlarda 150 m2 lik alanın tespitinin uygulamasında KDV Uygulama Genel Tebliğinde yer alan açıklamalar çerçevesinde hareket etmektedir. KDV Genel Uygulama Tebliği nin III/B Net Alan başlıklı bölümünde ; Net alan deyimi "konut içerisinde duvarlar arasında kalan temiz alan" olarak tanımlanan faydalı alanı ifade etmekte olup, plan ve proje gereği konut dışında bir amaçla kullanılacak bölümleri de ihtiva eden inşaatlarda indirimli oran sadece konut olarak kullanılacak bölümlere uygulanır. Net alanın hesaplanması konusunda aşağıdaki şekilde hareket edilir: a) Balkon, kömürlük, garaj, asansör boşluğu ve benzeri yerler, konutlardan ayrı olarak kullanılmaları mümkün olmadığından prensip olarak net alan hesabına dahildir. b) Faydalı alan genel olarak duvar yüzlerinde 2,5 cm sıva bulunduğu kabul edilerek, proje üzerinde gösterilmiş bulunan kaba yapı boyutlarının her birinden 5'er cm. düşülmek suretiyle hesaplanır. Ancak;

3 Konutlarda kapı ve pencere şeritleri, duman ve çöp bacası çıkıntıları, ışıklıklar ve hava bacaları, Karkas binalardaki kolonların duvarlardan taşan dişleri, Bir konuttaki balkonların veya arsa zemininden 0,75 m.den yüksek terasların toplamının 2 m 2 'si çok katlı binalarda yapılan çekme katların etrafında kalan ve ticaret bölgelerinde zemin katların komşu hududuna kadar uzaması ile meydana gelen teraslar, Çok katlı binalarda genel giriş, merdiven, sahanlıklar ve asansörler, İki katlı tek ev olarak yapılan konutlarda iç merdivenlerin altında 1,75 m. yüksekliğinden az olan yerler, Bodrumlarda konut başına bir adet, konutun bulunduğu bina dışında konut başına 4 m 2 'den büyük olmamak üzere yapılan kömürlük veya depo, Kalorifer dairesi, yakıt deposu, sığınak, kapıcı dairesi, müşterek hizmete ayrılan depo, çamaşırlık, Bina içindeki garajlar ile bina dışında konut başına 18 m 2 'den büyük olmamak üzere yapılan garajlar, faydalı alan dışındadır. Bina dışındaki kömürlük ve depoların 4 m 2 'yi, garajların 18 m 2 'yi aşan kısmı, ait oldukları konutun faydalı alanına dahil edilirler. Hükmü yer almaktadır. Maliye Bakanlığı, KDV Uygulama Genel Tebliği nde açıklık bulunmayan durumlarda ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ndan görüş alarak, bu görüş doğrultusunda işlem yapılmaktadır. Bu şekilde verilen bazı özelgelerin özetleri aşağıdadır: Bloklar arası mesafeler içindeki sosyal alanlar altında kalan otoparkların bina içerisinde yapılan garaj olarak değerlendirilmesi ve faydalı alana dahil edilmemesi gerekir. Akıllı bina projelerinde dairelere paylaştırılarak her kata yapılacak elektrik ve tesisat odaları, faydalı alan dışında değerlendirilecek olup konutlara ilişkin faydalı alanın tespitinde dikkate alınmasına gerek bulunmamaktadır. Çok katlı binalarda yapılan son katlardaki dubleks daire olarak tabir edilen konutların faydalı alanının hesaplanmasında, bu konutların tamamen açık alan niteliğinde olan teras kısmının hesaplamaya dahil edilmemesi gerekir. Bir konuttaki balkonların 2 m 2 si faydalı alan dışında olduğundan, projede yer alan çatı teraslarının (çok katlı binalarda yapılan çekme katların etrafında kalan ve tavanı olmayan gökyüzüne açık olan terasların) bir konuta ait olması halinde 2 m 2 si, herhangi bir konuta ait olmaması halinde ise tamamı faydalı alan dışında değerlendirilecektir.

4 İnşa edilecek konutlarda yer alacak olan fransız balkonun istisna olan (2 m 2 ) si düşüldükten sonra kalan kısmı faydalı alan kapsamında meskenin net kullanım alanına dahil edilecektir. Ancak, çok katlı mesken inşaatında imar yasası gereğince bulunması zorunlu olan yangın merdiveni ve bu merdivene meskenlerden ulaşılmayı sağlayan yangın kaçış koridoru ise faydalı alan dışında olduğundan, net kullanım alanına dahil edilmeyecektir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ise konutlarda 150 m2 lik net alan hesabında; Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği nin 16. maddesine tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere eklenen 41 numaralı bent hükmü çerçevesinde değerlendirmektedir. Anılan Yönetmeliğin söz konusu bent hükmü ise aşağıdadır: 41. (Ek:RG ) Bağımsız Bölüm Net Alanı: Bağımsız bölüm içerisindeki kapalı olup duvarlar arasında kalan net alandır. Bu alana; kapı ve pencere eşikleri, 2.5 cm i geçmemek koşuluyla sıva payları, kolonlar, duman, çöp, atık, tesisat ve hava bacaları ile ışıklıklar, bağımsız bölüm içindeki asansör ve galeri boşlukları, tesisat odası, merdivenlerin altlarında 1.80 m. yüksekliğinden az olan yerler, tek bağımsız bölümlü müstakil binalarda bağımsız bölüm içindeki otopark, sığınak, odunluk, kömürlük, hidrofor ve arıtma tesisi alanı, su ve yakıt deposu ve kazan dairesi dahil edilmez. Açık çıkmalar, balkonlar, zemin, çatı ve kat terasları, kat ve çatı bahçeleri gibi en az bir cephesi açık olan mekanlar ile aynı katta veya farklı katta olup bağımsız bölümün eklentisi olan mekanlar ile ortak alanlar bağımsız bölüm net alanı içinde değerlendirilmez. Bağımsız bölümün içten bağlantılı olarak çatı araları dahil birden fazla katta yer alan mekanlardan oluşması halinde bu katlardaki bağımsız bölüme ait alanlar birlikte değerlendirilerek bağımsız bölüm net alanı bulunur. Danıştay Dördüncü Dairesinin 10/12/2014 tarih ve Esas No:2014/4835 sayılı kararı ile Maliye Bakanlığınca konutlarda net alanın hesabını ve uygulamasını belirleyen KDV Genel Uygulama Tebliği nin ilgili bölümünün (III/B Net Alan) düzenlemesine ilişkin yürütmeyi durdurma kararı vermiş, Maliye Bakanlığınca karara yapılan itiraz ise Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca reddedilmiştir. Anılan yürütmeyi durdurma kararının gerekçesi; Maliye Bakanlığı na KDV oranlarının belirlendiği Kararnameyle her ne kadar tanımlama yetkisi verilmişse de, bu yetki sınırsız olmayıp uzman kuruluşlardan görüş alınması veya bu konuda teknik düzeyde düzenleme ve tanımlama yetkisi bulunan kurumların düzenlemelerinden yararlanılması İdarelerin takdir yetkilerine giren işlemleri tesis ederken mutlak ve sınırsız hareket edemeyeceklerine ilişkin idare hukuku ilkesinin bir gereği olup, bu ilkeye aykırı düşen dava konusu düzenlemede hukuki uyarlık görülmemiştir. şeklindedir. Maliye Bakanlığının mahkeme kararını dikkate alarak Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun esastan vereceği kararı beklemek üzere, uygulamadaki tartışmaları geçici olarak yayımladığı Dağıtım Yazısı ile sonlandırdı.

5 KONUTLARDA 150 M2 LİK ALANIN TESPİTİNDE TARİHİNDEN SONRAKİ TESLİMLERDE; TEBLİĞİN İLGİLİ BÖLÜMÜNDEKİ DÜZENLEMELERİN DİKKATE ALINMAYACAĞI, PLANLI ALANLAR TİP İMAR YÖNETMELİĞİNDE YER ALAN HÜKMÜN DİKKATE ALINACAĞI DİKKATE ALINDIĞINDA, AŞAĞIDAKİ SONUÇLAR ORTAYA ÇIKMAKTADIR. Bağımsız bölümün net alanı; bağımsız bölüm içerisindeki kapalı olup duvarlar arasında kalan net alandır. Bu alana; kapı ve pencere eşikleri, 2.5 cm yi geçmemek koşuluyla sıva payları, kolonlar, duman, çöp, atık, tesisat ve hava bacaları ile ışıklıklar, bağımsız bölüm içindeki asansör ve galeri boşlukları, tesisat odası, merdivenlerin altlarında 1.80 m. yüksekliğinden az olan yerler, tek bağımsız bölümlü müstakil binalarda bağımsız bölüm içindeki otopark, sığınak, odunluk, kömürlük, hidrofor ve arıtma tesisi alanı, su ve yakıt deposu ve kazan dairesi, DÂHİL EDİLMEYECEKTİR. Açık çıkmalar, balkonlar, zemin, çatı ve kat terasları, kat ve çatı bahçeleri gibi en az bir cephesi açık olan mekânlar ile aynı katta veya farklı katta olup bağımsız bölümün eklentisi olan mekânlar (depo ve kömürlük gibi), otoparklar ile ortak alanlar bağımsız bölüm net alanı içinde DEĞERLENDİRİLMEYECEKTİR. Genel giriş, merdiven, sahanlıklar ve asansör boşlukları net alan hesabına DAHİL EDİLMEYECEKTİR. Fransız balkonlar ve teraslar konut net alanının hesabında DİKKATE ALINMAYACAKTIR. Bu çerçeve 150 m2 lik net alan tespitindeki düzenlemeler nedeniyle daha evvel KDV oranı % 18 uygulanan konutların teslimi %1 oranına tabi olacak ve KDV Kanununun 29/2 nci maddesi uyarınca iadeye konu olabilecek. SONUÇ: Mevcut hukuki durum değerlendirildiğinde; Maliye Bakanlığı, tarihinden sonraki teslimlerde Tebliğin ilgili bölümünün uygulanmasının mümkün olmadığını belirtmesine karşın Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu nun esastan vereceği kararı beklemektedir. Görüşümüz esas hakkında da karardaki görüşün muhafaza edileceği yönünde olmakla birlikte iade sürecinde yeni durum dikkate alınarak gerçekleştirilen iade tutarlarının idare lehine bir karar çıkması halinde geri talep edileceği hususunun da değerlendirmeler de dikkate alınması gerekmektedir tarihinden bugüne gerçekleşen teslimlerde durum nedir? Teslime konu edilenlerin İade süreci tamamlanmışsa neler yapılabilir? Bundan sonraki süreci nasıl yönetmeliyiz?... Sorularının cevabını yüz yüze çözüm anlayışımızla birlikte vermek en doğrusu