Amasya İli Kırılgan Gruplar (Kırsalda Yaşayanlar, Engelliler, Kadınlar, Yaşlılar, Göçle Gelenler, Mülteciler, Mevsimlik İşçiler)

Transkript

1 Amasya İli Kırılgan Gruplar (Kırsalda Yaşayanlar, Engelliler, Kadınlar, Yaşlılar, Göçle Gelenler, Mülteciler, Mevsimlik İşçiler) Kolaylaştırıcı: Yrd. Doç. Dr. Adem Bayar Raportör: Tuğba Şavlı I.Bölüm Sorunlar Açıklamalar Kırsalda Yaşayanlar Eğitim ve sağlık başta olmak üzere kamu hizmetlerinden yeterince yararlanamama Sosyal ve kültürel alan eksikliği Dağ köylerinde ortaokuldan sonra kız çocuklarının okula gönderilmemesi Hamamözü 'nde özellikle Evlendirilmesi düşünüldüğü için okutmuyoruz diyebiliyorlar. 18 yaş altı evlilikler az Kadın ve engellilerin sağlık hizmetlerinden yeterince yararlanamaması Erken teşhis kırsaldaki kadınlara ulaşılamıyor, Halk Sağlığı'nın mobil kanser tarama aracı yok, kadın için merkeze gelmesi bir işgücü kaybı İstihdam olanaklarının kısıtlı olması Mevsimsel olarak çalışma şartlarının ağır ve uzun olması Nüfusun yaşlanması Yaşlı nüfusun sağlık hizmetlerinden yararlanma sorunu Tarlada çalışan kadınların çocuklarının bakım ve yeterli ve dengeli beslenme sorunu Yazları köy nüfusları artıyor İnternet ve telefondan hastanelerden randevu almakta zorluk çekiliyor. Hastaneye geldiklerinde bu durum sıkıntılara ve hastane çalışanlarını suçlamalarına neden oluyor. Emzirme dönemindeki anneler tarlaya götürülmekte

2 Boşanmaların artması İletişim, ekonomik sıkıntılar, medyada görüldüğü gibi çok para tüketim yapılarak yaşanılmaya çalışılması Mevsimlik Çalışanlar Kayıt dışı istihdam Kooperatifleşme çok düşük olması Çiftçinin gelirinin çok az olması, arazilerin küçük olması Çöp toplanmamasından kaynaklanan çevre kirliliği Mesleki ve kişisel gelişimde eksikler Temel ihtiyaç belirlenmesinde sorunlar Sosyal yardımların suiistimal edilmesi, devlet politikasının tam olarak oluşmamış olması Barınma sorunu Sağlık problemleri-temiz su sıkıntısı, Kişisel gelişimlerin eksik olması Suluova-yardımlardan yararlanmak için göstermelik boşanma ve aynı evde yaşayanlar yaygın Farkındalık yaratma için hizmet aracı eksikliği var, kooperatif ve biriliklerin desteklenmesi Şehzade köyü kadın kooperatifi var, çalışma ziyaretleri, bir araya gelme konusunda çalışmalar yapılması gerekiyor Kapanan belde belediyelerinin çöpleri toplanıyor, diğer köylerde çöp toplanmıyor. Şanlıurfa, Mardin, Kahramanmaraş'tan gelen mevsimlik işçiler var 3168 kişi geçen sene geldi-jandarma verileri Yetişkinden çok çocuk var Gökhöyük mahallesi, Doğantepe, Büyükızılca, Ovasaray köyü, Kayabaşı köyü, Göynücek yoğunlaşma olan yerler Çadır vb yerlerde kalmaları sağlıkları bozmakta 4-5 çocuğa 1 kişi bakıyor, aşı süreleri

3 çöp toplanması, sağlık taramaları, atık suların getirdiği sağlığa zarar geçiriliyor, gezici tarayıcı bir hizmet aracı gerekiyor, aşı, gebe izleme, koruyucu sağlık hizmetleri için Sivrisinek, karasineklerin yaygın olması sağlık sorunları yaratıyor. Yataklı tedavilerde merkezi randevu sistemi var, bir kısmının nüfus kaydı yok Türkiye'de sağlık ve eğitimden yararlanamıyor. Sağlıkta hizmet verilmek zorunda, geçmiş hasatlıklar, aşılar konusunda bilgisi sistemde bulunmuyor. Sorumluluk sağlık personeli üzerinde kalıyor. Yakacak eksikliliği nedeniyle ağaç Zehirlenme vakaları da görülebiliyor keserek çevreye zarar verme İş kazalarının fazla olması İş kazalarında şikayetçi olması gerekiyor, sigortası olmadığı için engel olunuyor şikayetçi olmaması için, bildirim olmadığı için yaptırımı da olmuyor. Dengesiz ve yetersiz beslenme Kayıt dışı istihdam Mülteciler, Sığınmacılar Çocukların eğitim sorunu-ulaşım, dil zorluğu Çalışma konusunda yaşadıkları sıkıntılar Düşük ücret, sigortasız çalışma Ucuz işgücü olduğu için diğer kişiler açısından işsizliğe neden olma Barınma sorunu MEM taşımalı eğitim planlıyor, oyun grupları oluşturulmaya çalışılıyor. Çoğu köyde oyun parkı olmadığı için onlara oyun parkı yapılması ayrımcılık olarak görülebiliyor. Valiliğin köylerde oyun parkı projesi var. Kanunda bir esneklik yok, yabancılara çalışma izni alması gerekiyor, restaurant, tarla, sanayide düşük fiyatlarla çalışıyorlar Irak'tan gelenler fazla Kerkük tarafından Şeyuci, Dere mahallesi, Çamlık, Yüzevler, Hatuniye, Hacı İlyas

4 mahallelerinde, 800 lira kira verip kalan sığınmacılar da var Kiraya vermek istenilmiyor, verildiği durumlarda eski evle, değerinden yüksek şekilde kiralanıyor. Kültür değişikliğinin uyum sorunu Farklı mahallelerde ortama kültüre uyum sağlayamama Çok fazla grup halinde hareket ediliyor. halk tarafından zaman zaman sosyal alanları mülteciler yüzünden kullanamadıklarına dair şikayetler geliyor MEM HEM ile Türkçe kursuna talep oluyor, sonra belirlene sayının altına düştüğü için dil kursları yapılamıyor, günlük dili öğreniyorlar Engelliler Çocukların eğitimde uyum sorunu Dil sorunu nedeniyle uyumda zorluklar ve kamu hizmetlerinden yararlanama Geçici koruma sağlık giderlerinde sorun Evde sağlık hizmetlerinden yararlanma kapasitesinin sınırlı olması Veritabanının olmaması Engelli tanımının net olarak yapılmamış olması Sağlık hizmetleri için rahatsız ve hastalıklarını kolay bir şekilde ifade edemiyorlar. Sağlık konusunda bir sıkıntı olmuyor genel olarak. Geçici korumada AFAD sorumlu. Uluslararası korumada sorun yok Hizmet yararlanma standart yok, mobil araç yok

5 Her kurum farklı engel oranı veriyor, standardı yok İstihdam hayatına girememe Kitapçığın standardı var ama doktor uygulamayabiliyor Kadınlar Eğitim alanında yaşanan sıkıntılar Sağlık hizmetleri Mevcut yapılarının düzenlenmesi ihtiyacı Alternatif tıp imkanlarının olmaması İlçelerde engelli okulları yeterli olmaması Mevcut binalarda yapılan düzenlemeler sonucu kullanımda yoğunlaşma/sıkıntılar olması Engelli memur olarak çalışanlara karşı önyargı oluşması ve yalnızlaşma Eğitim eksikliği Ambulanslar uygun Kaynaştırma eğitimlerinde öğretmenlerin niteliği önemli. Öğretmenlerin bu konuda eğitim alması gerekiyor, şu an zorunlu ders olarak özel eğitim dersi var Yaşlılar Özgüven eksikliliği Sorumluluk alanının çok geniş olması Ulaşım 65 yaş üstü ücretsiz ama toplu taşımada şoförlerin tutumları çok olumsuz ve saygısız. Bu konuda eğitilmeleri gerekiyor. Oda yönetiminin daha iyi olması gerekiyor. Bireyselleşme sonucu yalnızlığın artması Çekirdek ailelerin yaygınlaşması ve ailede çalışanlar olmasıyla yaşlılar yalnız kalıyor. Huzurevleri bu sorunu çözmüyor, sadece fiziksel ihtiyacı gideriyor.

6 Bakım sorunu- Kişisel ihtiyaçların karşılanmaması Huzurevlerinin olumsuz görülmesi Eşini kaybedenlerin ikinci evlilik için yabancılar tarafından dolandırılması Ağır ameliyat geçiren yaşlı hastaları hastaneden yakınları çıkarmak istemiyorlar. Geriatri merkezleri büyükşehirlerde var. Bu psikoloji ile yaşlı da çıkmak istemiyor hastaneden. Kötü bakım sağlanacağı düşünüldüğü için götürülmek istenilmiyor. Suluova huzurevi 1 sene önce açıldı, insanlar bilinçlenmeye başlandı, şu an dolu Erkekler daha çok ikinci evlilikleri yapıyor. Ekonomik güvence ile kadınlar tercih etmeyebiliyor. Katılabilecekleri sosyo-kültürel aktivitelerin eksikliği Alternatif tıp imkanlarının olmaması Adalet ve Güvenlik İl/ilçede suç oranları yüksek mi? Hangi suçlar daha çok görülüyor? Kadınlara karşı şiddet-kasten yaralama İnşaatçıların topluma zarar verecek şekilde yol ortasında malzemeleri bırakması Madde bağımlılığı, çocuk ve gençler arasında yaygın. Alt komisyon toplantısı yapılıyor. Taşova, Göynücek ekim yapılıyor-tedarik kaynakları üzerinde duruluyor. Liselerde daha yaygın, bonzai, kırsal kesimde ise kenevir Madde bağımlılığı konusunda kayıt sorunu var. İl Uyuşturucu Koordinasyon Kurulu kuruldu. Tarlalarda arazi kavgaları İl merkezine veya diğer illere göçle ilgili tespitler Merzifon göç alıyor Kırsal yoğun göç veriyor, köy nüfusları çok az, doğuracak genç nüfus yok

7 Dış göçün nedenleri-istihdam, eğitim, sosyal olanaklar vs. Göç edenler daha rahat yaşam koşullarına sahip olamıyor, varoşlarda yaşamak durumunda kalıyorlar. İlin kırsal alanından kent merkezine göç oluyor mu? II. BÖLÜM Yenilikçi Çözüm Önerileri Başlık Çözüm Önerileri Tarım ürünlerinin değerinin artırılması 1.Kırsal Alanda Gelir Getirici Faaliyetlerin Desteklenmesi Kooperatifleşmenin yaygınlaşması ile aracının kaldırılması Endüstriyel tarıma geçilmesi Uygun küçük sosyal donatı alanlarının oluşturulması Küçük ve büyükbaş hayvancılığın geliştirilmesi-yapılan destek ve projeler başarılı olamadı şimdiye kadar Yardım talebi gelmeden Tarım Müdürlüğü temsilcilerinin tarım ve hayvancılıkla uğraşanlarla destek olması Küçük işletmelerin desteklenmesi Arazi birleştirme çalışmalarının hızlanması Kişisel ve mesleki gelişim konusunda eğitim ve farkındalık geliştirilmesi Doğal gıda üretiminin desteklenmesi Köy muhtarlarının etkinleştirilmesi, tam zamanlı bir iş olarak muhtarlığın standartlaştırılması Köy önderlerinin oluşturulması Aile ve Sosyal Politikalar müdürlüklerinin psikoloji, iletişim, çocuk yetiştirme konusunda eğitimler verilmesi

8 2.Mülteci ve Sığınmacılar Çalışma hayatı ile ilgili yasal düzenleme yapılması Dil problemi için içlerinden bir grubun eğitilmesi, çevirmenlerin istihdam edilmesi sağlıkta, eğitimde ara sınıflar için önlemler alınması Kaynaştırmaya yönelik programlar düzenlenmesi -Aynı kültüre sahip olunduğu ortak paydalar olduğu konusunda MEM, Diyanet ve STK'ların çalışmalar yapması Eğitimlerin kişilerin bulundukları ortamlarda verilmesi Yük oldukları algısının ortadan kaldırılması 3.Mevsimlik işçiler Kaynaştırma ve empati kurulmasına yönelik çalışmalar yapılması Gezici sağlık taramalarının yapılmasının sağlanması Belediye ve muhtarlıkların çadır kurulacak yerlerinin belirlenmesi, altyapının kurulması Bir yönerge var, ama realite bu şekilde değil, kamu arazisi bulmak çok güç, toplu yaşamak istemediklerini belirtiyorlar farklı gruplar, taşımak gerekiyor bu toplu olmadığı için güvenlik ve altyapı sorunları olur. Elektrik getirilmesi düşünüldü ama ödeme konusunda sıkıntı olacağı için istenilmiyor.

9 4. Yaşlılar Huzurevlerinden psikolojik ve manevi destek verilmesi için uzman ve gönüllülerin görevlendirilmesi-üniversite öğrencileri kullanılabilir, part-time çalışma ve gönüllülük ile yapılması Evleri uygun olan tüm kişiler için yaşlısına bakanlara emlak vergisinde elektrik, su, doğalgaz ödemelerinde teşvik verilmesi Eğitim fakültelerinde yaşlılarla iletişim ve işbirliği konusunda seçmeli dersler verilmesi SYDV ve belediyelerin evde bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması Bu şekilde sağlık problemlerinin tespit edilmesi ve yalnızlığın bir ölçüde giderilmesi de mümkün oluyor 5.Engelliler Halk Sağlığı Müdürlüğüne mobil tarama aracının temin edilmesi Toplumsa empati ve farkındalık yaratmaya uygun çalışmalar yapılması Sosyal hayata katılım ve kendini geliştirme için engelli spor kulüplerinin yaygınlaştırılması Kültürel aktivitelerin artırılması Engelli derneklerinin kapasitesinin ve engelli üyelerin artırılması Rehabilitasyon merkezlerinin hizmet kalitesinin artırılması Anne-baba çalışan engelli çocuklarına yönelik bakım yardımısigortalı ve sertifikalı kişilerin bakımdan sorumlu olması Engellilerin sahip olduğu çocuk sayısına göre erken emeklilik düzenlemelerinin yapılması Engelli bakımı yapan kişilerin sertifikalarının olması zorunluluğu getirilmesi

10 6. Kadınlar Kırsal alanda yapılacak olan çalışmalarda kamu ve STK çalışanları periyodik olarak toplanılması Valilik tarafından bir çalışma grubunun oluşturulması Kurumlar arası iletişim ve işbirliğinin artırılması Yapılan çalışmaların tanıtımının artırılması Koruma kararları etkin değil şiddete karşı eğitim ve farkındalık oluşturulması Kadınların bilinç düzeyinin artırılması-barışıyor sonra tekrar aynı sorunları yaşıyorlar Evlilik sertifikası zorunlu olması, eğitim standartlarının iyi belirlenmesi