TEMETTUAT DEFTERİ KAYITLARINA GÖRE SÖĞÜTLÜ KARYESİ
|
|
- Deniz Levni
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ TEMETTUAT DEFTERİ KAYITLARINA GÖRE SÖĞÜTLÜ KARYESİ Turgut SUBAŞI * ve Mahmut ARAZ ÖZET Tanzimat Fermanı nda eski vergi usulü eleştirilerek, kişilerin gelirine göre, eşit ve adil bir şekilde vergi toplama sistemine vurgu yapılmıştı. Bu amaçla çalışmalar başlatıldı. Memleketin her bölgesinde, halkın emlâk, arazi, hayvan ve benzeri şahsî mal varlıklarının sayımları yapılarak kaydedildi ve bu şekilde adına Temettuât Defterleri denilen defter serileri oluştu. Osmanlı sosyo-ekonomik tarihinin önemli kaynakları olan bu defterler, dönemin sosyal tarih araştırmacılığı bakımından da son derece önemli bilgileri kapsamaktadır. Temettuât Defterleri halkın servet ve yıllık kazancına göre vergilendirme yapmak için kişiye kazanç sağlayan her türlü mal varlığının kayıt altına alınmasıyla oluşmuştur. Bu defterlerden, kayıtlı olan kişilerin meslekleri, sahip oldukları toprak miktarı, ekili alanlardan elde edilen toplam gelir, dönüm başına verimlilik, tarım işletmelerinin büyüklüğü tespit edilebilmektedir. İncelemeye çalıştığımız, günümüzde Sakarya ilinin ilçesi konumunda bulunan Söğütlü nün, 1844 (Hicri:1260/61) tarihli temettuât defteri, Başbakanlık Osmanlı Arşivi nde ML.VRD.TMT-2831 kodu ile kayıtlıdır. 20 yaprak, 39 sayfadan oluşan defterde söz konusu dönemde 114 hane kayıtlıdır. Anahtar Kelimeler: Sakarya İli, Adapazarı kazası, Temettuat Defterleri, Söğütlü Karyesi * Sakarya Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Yakınçağ Tarihi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, subasi@sakarya.edu.tr Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yakınçağ Tarihi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Öğrencisi, mahmuttaraz@hotmail.com 1
2 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) SÖĞÜTLÜ VILLAGE ACCORDING TO TEMETTUAT REGISTER ABSTRACT Temettuat Defters have emerged as a result of the tax arrangements that are one of the most important elements of the new order established in the Ottoman Empire with the Tanzimat and they have constitued a very important source for historians today in the name of revealing the nineteenth century economic and social structures. For taxing according to wealth and annual profits of the public, Temettuat Defters consist of records of all kinds of taxation that make profit for the person. Temettuat Books, which are registered in their professions, the amount of land owned, cultivated areas, the total income per acre productivity, can be determined from the size of agricultural holdings. We have examined Söğütlü Temettuat Books which dated 1844 (Hijri: 1260/61). Söğütlü is today located at the town of the province of Sakarya. Söğütlü Temettuat Books are registered with the code ML.VRD.TMT-2831 in the Prime Ministry Ottoman Archives. This book has 20 sheets, 39-page scrapbook 114 households registered in the same period. Key words: The Province of Sakarya, the District of Adapazarı, Temettuat Defters, Söğütlü Village Giriş 1.1. Temettuat Nedir? Temettu, mal, eşya, kazanç, kâr etme, anlamında Arapça bir kelime olup çoğulu olan Temettuât kelimesi ise; kârlar, kazançlar manasını taşımaktadır Temettuat Defterlerinin Önemi 3 Kasım 1839 tarihinde ilan edilen Tanzimat Fermanı yla birlikte Osmanlı Devleti yeniden yapılanma sürecine girmişti. İdari alanda reformlara önem verilerek merkezi otoritenin sağlanması hedeflenmişti. Tanzimat 1 Mehmet Kanar, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Say Yayınları, İstanbul 2010; Ferit Devellioğlu, Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lügat, Doğuş Matbaası, Ankara 1962, s
3 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ Fermanı nda Herkesin gelirine göre adil bir vergi sistemine vurgu yapılarak, devletin gelirlerinin kontrol altında tutulması, vergi konusunda halk arasındaki dengesizliğin ve haksızlıkların önüne geçilmesi hedeflenmişti. Vergi verecek kişilerin tespit edilmesi, ağır vergi yükünün hafifletilip halkın refaha kavuşturulması, bu sayede devletin gelirlerinin artırılarak son dönemde gittikçe bozulan gelir-gider dengesinin yeniden kurulması için köklü değişiklikler yapılması amaçlanmıştı. Bunun için 19 Zilka de 1255 (23 Ocak 1840) tarihinde Muhassıllar Nezareti ne bir tâlimatnâme gönderilmiş, her yerde ahalinin ismi, şöhreti, arazileri, hayvanları ile tüccar ve esnafın yıllık gelirlerine dair bilgilerinin kaydedileceği Temettuât Defterleri adı verilen defterler tutulması emredilmişti. 2 Ancak Tanzimat'ın getirmeye çalıştığı yeni mâlî düzenin bütün ülkede uygulanması mümkün olmamıştır. Bu sebeple mâlî sistemin uygulanabilmesi amacıyla merkeze yakın eyaletler pilot bölge olarak seçilmişti. Çünkü bütün ülke topraklarının nüfus ve emlâk tahririnin bir anda yapılması o günkü şartlarda mümkün değildi. Tanzimat'ın getirdiği yeni mâlî düzen, önce Anadolu ve Rumeli'deki bazı eyaletlerde yani Hüdavendigâr, Konya, Aydın, Sivas, Ankara, Biga, Edirne, Rumeli, Silistre, Vidin ve Selânik eyaletlerinde uygulamaya konulmuştur. Daha sonra bu alan genişletilmiştir. Bu sebeple Osmanlı Arşivi'nde Osmanlı Eyâletlerinin tamamının Temettuât Defterleri bulunmamaktadır. 3 Temettuât Defterleri'nde kaza, köy gibi iskân merkezleri hane hane ele alınarak herkese ait şahsi mal varlığı, emlâk, arazî, hayvanât, mahsulât gibi bilgiler kaydedilmiştir. Temettuât Defterleri'nin tasnifi ve kataloglanmasında o tarihlerdeki idarî taksimât esas alınmıştır. Defterler, içindeki bilgiler esas alınarak alfabetik olarak eyaletlere ayrılmıştır. Her 2 Ayşe Özdemir Kızılkan, Osmanlı Vergi Düzeninde Temettuat Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 20, Nisan 2008, s Said Öztürk, "Temettüat Tahrirleri", Akademik Araştırmalar Dergisi, S.4-5, İstanbul 2000, s
4 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) eyalet de kendi içinde alfabetik olarak kazalara ayrılmıştır. 4 Adına Emlâk ve Arazî ve Hayvanât ve Temettuât Sayımları denilen bu sayımlar sonucu yirmi bine yaklaşan defter serileri oluşmuştur. 9 katalog halinde Başbakanlık Osmanlı Arşivinde araştırmaya açılan defter sayısı dir. Buna Maliyeden Müdevver ve Kepeci Tasnifi nde yer alan Temettuat Defterlerini de eklediğimizde bu sayı bir hayli yükselmektedir. 5 Temettuât yazımının birinci amacı ekonomik düzenlemelerin yapılmasıdır. Tanzimat reformlarının temelini oluşturan mâlî düzenlemelerin yapılabilmesi için, ekonomik potansiyelin tam olarak bilinmesi gereklidir. Yeni vergi düzenlemesini sistemleştirecek olan bu kayıtlar, uzun dönemde diğer mâlî reformlar için de veri oluşturmuşlardır. Mâlî düzenlemelerin başında vergi reformu gelmektedir. Tanzimat öncesindeki onlarca kalemlik vergi kaldırılarak temettü vergisi oluşturuldu. Aslında temettü vergisinin esası, II. Mahmut zamanında oluşturulmuştur. Esnafın sattığı yiyecek, giyecek gibi üzerinden değişik isimlerde ve değişik tarifelerle alınan vergilerden olan ihtisap resmi, Tanzimat tan sonra satış tutarı yerine kazanç üzerinden alınan vergiye dönüştü. 6 Temettuât Defterleri genel itibariyle bir bölge hakkında bize şu konularda bilgi vermektedir: Bölgenin; 1 - Demografik ve etnik yapısı, 2- Bireylerin menkul ve gayr-i menkul kaynaklar, 3- Bireyin yıllık kazancı, 4- İşletmelerin büyüklüğü, 5- Toplam ve ayrıntılı vergi yükü ile birlikte işgücünü, 6- Kişilerin mesleği, 4 Yusuf Sarınay, Başbakanlık Osmanlı Arşivi Rehberi, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı Arşiv Daire Başkanlığı Yayını, İstanbul 2010, s Said Öztürk, Türkiye de Temettuat Çalışmaları, 6 Nuri Adıyeke, Temettuat Sayımları ve Bu Sayımları Düzenleyen Nizamname Örnekleri Ankara Üniversitesi, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, sayı 11, Ankara 2000, s
5 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ 7- Yetiştirilen zirai ürün ve hayvanlar, 8- Ticari ve sınai müesseseler hakkında bilgiler vermektedir Söğütlü Karyesi Günümüzde Sakarya ilinin ilçesi konumunda bulunan Söğütlü nün tarihi ile ilgili çalışmalar oldukça azdır. Literatürde bulunan çalışmalar arasında en dikkate değeri şüphesiz Dilşah Cengiz in Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Yrd. Doç Hüdai Şentürk danışmanlığında yapmış olduğu Adapazarı/Söğütlü Karyesi Temettuat Defteri Transkripsiyon ve Değerlendirilmesi başlıklı yüksek lisans tezidir 8. Söğütlü sosyal ve ekonomik tarihini aydınlatmayı hedeflediğimiz bu çalışmamızın konusu olan temettuât defteri, Bolu Eyaleti, Kocaili Sancağı na bağlı Sapanca ma a Adapazarı kazasının Söğütlü karyesi temettuât defteridir. 9 Önceleri bir köy, sonra nahiye, kaza ve bir şehir, nihayet günümüzde bir vilayet merkezi olan Adapazarı nın 1536 yılında bir köy konumunda iken Ada Kadılığına yazılan 25 Zi l- Ka de 966 (29 Ağustos 1559) tarihli bir hükümden itibaren en geç bu tarihte kaza hüviyetine sahip olduğunu söyleyebiliriz da nahiye olan Adapazarı, Akyazı nahiyesine bağlanarak tekrar köy olmuş ve bu dönemde Tığcılar karyesi (köyü) adını taşımıştır de kaza, 1701 de Sapanca ya bağlı bir köy, 1742 de nahiye ve 1837 yılında İzmit sancağına bağlı bir kaza haline gelmişse de daha önce bağlı olduğu Sapanca Kazası merkezi Adapazarı na nakledilerek resmi belgelerde Adabazarı ma a Sapanca Kazası adı ile anılmıştır. Çalışmamıza konu defter de bu durumun önemli bir delilidir. Defterin başlığı Bolu Eyâleti Dâhilinde Kâin Kocaili Sancağı Kâim- 7 İsmail Arslan, "XIX. Yüzyıl Osmanlı Tarihi Kaynakları Arasında Temettüat Defterlerinin Yeri ve İğdiç (Selimağa) Temettüat Defteri Örneği", BAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, V/8, Balıkesir 2002, s Dilşah Cengiz, Adapazarı/Söğütlü Karyesi Temettuat Defteri Transkripsiyon ve Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, SBE, Sakarya Söz konusu defter Başbakanlık Osmanlı Arşivi nde ML.VRD.TMT. Koduyla 2831 numarada kayıtlıdır. 10 Hüdai Şentürk, Osmanlılar Döneminde Sakarya, Sakarya İli Tarihi, (Editör Mustafa Demir), SAÜ Yayını, Sakarya C:1. s
6 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) makamlığında Sapanca Ma a Adapazarı Kazası na Tâbi Söğütlü Karyesi nde Mukîm Ahâli-i İslâmın Emlâk ve Arazî ve Temettuâtının Mikdârı şeklindedir Nüfus 39 Sayfadan oluşan defterde kayıtlı 114 hane bulunmaktadır. Osmanlı haneleri ile hanelerin ne büyüklükte oldukları hakkında maalesef yeterli bilgiye sahip değiliz 12. Osmanlı da hane ile nüfusun sayısı arasında bağlantı kurmak gerekirse, Osmanlı ailesi genellikle 4-7 kişiden oluşuyordu: Karı, koca ve çocukları 13. Fakat bu çalışmada, Ömer Lütfi Barkan tarafından ileri sürülen ve genellikle kabul gören anlayışa göre her hanenin nüfusunun 5 kişiden ibaret olduğundan hareket edilerek Söğütlü Karyesi nin nüfus tahminleri yapılmıştır 14. Sonuçlar aşağıdaki tablodan incelenebilir. Tablo:1 Söğütlü Karyesi nde Nüfus-1844 Köy Hane Sayısı Nüfus (Hane X 5) Söğütlü Karyesi Kaynak: ML.VRD.TMT.2831 Bu haliyle Söğütlü Karyesi 1844 yılında Adapazarı nın nüfus bakımından en büyük köyüdür. 15 Hane reislerinin meslekleri söz konusu olduğunda köyde 3 imam, 1 çoban, 1 esnaf ve 109 ziraat erbabı yaşamaktaydı. Temettuât defterlerinde verginin esas olduğu hane reislerinin isimleri kayıtlıdır. İsimler, tahrir defterlerinde "Ali veled-i Hüseyin" gibi bir 11 Bkz. ML.VRD.TMT Halil İnalcık Donalt Quataert, Osmanlı İmparatorluğu nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, Eren Yayınları. İstanbul 2004 C:2. s Bahaeddin Yediyıldız, Osmanlı Toplumu, Osmanlı Devleti ve Medeniyeti Tarihi, IRCICA Yay, İstanbul 1990, C: 2, s Ömer Lütfi Barkan, Tarihi Demografi Araştırmaları Ve Osmanlı Tarihi, Türkiyat Mecmuası, C: 10, İstanbul Fatih Odabaş, 19. Yüzyılda Adapazarı nın Sosyo-Ekonomik Yapısı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, SBE, İstanbul
7 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ önceki şahsın oğlu ve kardeşi olması halinde "Osman veled-i o" yahut "Halil birader-i o" şeklinde "veled" kelimesi kullanılarak yazılırken Temettü Defterleri'nde "Receb Oğlu Bekir" örneğinde olduğu gibi genellikle "Oğlu" kelimesi tercih edilmiştir. Çok kere "Osman oğlu Ali" veya "Hasan Oğlu İbrahim" şeklinde baba adı, bazen de "Çırak Oğlu İbrahim" gibi babanın lakabı veya aile adı yazılmıştır. Aile adlarının mevcudiyeti mahalle veya köydeki akrabaların tespitini mümkün kılmaktadır. Baba-oğul veya kardeşler, hatta bazen amca-yeğen ve kuzenler peş peşe veya araya bir yahut iki hane gelerek yazılmıştır. Bu kolay ayırd edilebilen bir aile adına sahip olmayanların da aynı ailenin kolu olduklarını ortaya koyması bakımından tespitleri kolaylaştırıcı bir husus olmuştur. Bazı ailelerin bir kolunun diğer mahallelerde yaşadığı da görülmektedir. Aynı lakabı taşıyanların çoğu iki haneden ibarettir. 16 Söğütlü karyesi Osmanlı toplum tipolojisinde devamlılık sorununa güzel bir örnek teşkil etmektedir. Adapazarı, yaşadığı yıllar boyunca birçok deprem, sel ve savaş dolayısıyla toplumsal hareketliliğin yoğun yaşandığı, göç alan ve veren bir yerleşim yeri olmasına rağmen Söğütlü karyesi temettuât defterlerinde kayıtlı olan hane reislerinin aile lâkapları incelendiğinde günümüzde yarıdan fazlasının varlığını devam ettirdiğini görüyoruz. Örneğin defter kayıtlarına göre 36, 52, 89 ve 108. hanelerde ikamet eden Kadıoğlu sülalesi günümüzde Zeybek ve Aytaç soyadlarını almışsa da Kadıoğulları sülalesi olarak anılmaya devam etmektedirler. Yine defterde 1, 3, 8, 63 ve 113. Hanelerde kayıtlı Köse sülalesi de günümüzde varlığını devam ettiren geniş ailelerden birisi olarak göze çarpmaktadır. Söğütlü de Temettuât defterlerinde mesleği Erbâb-ı ziraatdan şeklinde kaydedilen hane sahipleri çiftçi zümresi olarak tasnif edildiğinde, 1844 yılı itibarı ile burada 108 hanenin geçimini ziraî faaliyetlerden sağladığı görülmektedir. 16 Temettuat Defterleri,
8 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) Aşağıdaki tablodan Söğütlü Karyesi nde meskûn hanelerin % 94,73 ünün ziraatla meşgul olduğu anlaşılmaktadır 17. Tablo 2: Söğütlü Karyesi'nde Ziraatla Uğraşan Zümre KÖY Hane Sayısı Çiftçi Hane Köy İçinde Çiftçi % Yıllık Gelir (Kuruş) Zuhurat (Kuruş) Söğütlü Karyesi , Kaynak: ML VRD TMT: 2831 Çiftçilikle uğraşan hanelerin dışında köyün üç imamının bulunması dikkat çekici bir husustur. İncelediğimiz dönemde din görevlileri devlet tarafından atanmamakta idi ve dolayısıyla maaş almaları söz konusu değildi. Diğer bütün din görevlileri gibi imamlar da halkın kurmuş olduğu vakıflardan ki çoğu para vakıflarıdır, elde edilen gelirlerle geçimlerini sağlamakta idiler. 18 Bunların dışında temettuât defteri kayıtlarında iki hane reisinin mesleklerine dair bilgi de verilmemiştir. Sosyal refah düzeyi, elde edilen gelirin ihtiyacı karşılayabilirliğiyle doğru orantılıdır. Bu açıdan temettuât defterlerinden elde ettiğimiz veriler Söğütlü karyesinde ziraat erbabının refah düzeyinin yüksek olduğu şeklinde değerlendirilebilir. Zira aynı dönemde bir gümrük ve liman kenti olan Çanakkale de meskûn çiftçi hanesinin yıllık geliri ortalama olarak 1230 kuruştur (Müslüman mahallesinde) Ziraat Temettuât Defterlerine göre 1844 yılında Söğütlü Karyesi nde ekonomik değeri olan (tarla, bahçe, bağ, çayır, ağaçlık gibi ekonomik faaliyetlerde kullanılan) 2855 dönüm toprak bulunmaktadır. Bu rakam ekonomik değere sahip olan toprak miktarını göstermekte olup buna bataklık arazi, 17 Ayrıca bkz. Dilşah Cengiz, Adapazarı/Söğütlü Karyesi Temettuat Defteri Transkripsiyon ve Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, SBE, Sakarya Odabaş, a.g.t, s Mustafa Büberci, 19.Yüzyılda Sosyo Ekonomik Yönleriyle Çanakkale, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Marmara Üniversitesi, SBE, 2003, s
9 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ göller, ırmaklar ve kullanışa elverişsiz kayaç dağlar dâhil değildir. Köyde işletme başına 20,87 dönüm tarla, 0,35 dönüm dut bahçesi, 3,46 dönüm de çayırlık alan düşmektedir. Fiilen ekilen arazi olarak bakıldığında hane başına (ziraatla uğraşan haneler) ortalama 10,91 dönüm toprak düştüğü görülür ki bu rakam dönemin Türkiye ortalaması olan 22 dönümün yarısı kadardır. 20 Söğütlü Karyesi nde üretimi yapılan tarım ürünleri Anadolu nun umumunda olduğu gibi, hınta (buğday), şaîr (arpa), alaf (ot, saman, hayvan yemi, yulaf), kabluca, (ufak taneleri kavuzcuğa 21 sıkı şekilde yapışmış bir cins buğday), mısır, burçak gibi tahıl mahsulleri ile duhan (tütün) ve kettandır (keten). Söğütlü Karyesi nde üretimi yapılan tarla ve bahçe ürünleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir. Tablo 3: Söğütlü Karyesinde Tarla - Bahçe ürünleri Üretimi (Kile-Kıyye) Köy Söğütlü Karyesi Alaf Burçak Duhan Hınta Kabluca Kettan Mısır Şaîr 26 4,3 115,3 90, ,7 56 Kaynak: ML VRD TMT: yılında Söğütlü Karyesi nde yapılan ziraî faaliyetlerden elde edilen ürünlerin miktarına bakılacak olursa; buğday ve arpa hem insan hem de hayvanların gıda ihtiyacına yönelik üretilen ürünler iken işletmenin yıllık ihtiyacını giderecek ölçüde bir üretimin yapıldığı görülmektedir. Ancak yapılan tütün üretiminin köyün ihtiyacından fazla olduğu aşikârdır. Bu durum Söğütlü Karyesi nin, başta İstanbul olmak üzere Marmara bölgesinin tütün ihtiyacını karşılayan merkezlerden biri olduğu izlenimini doğurmaktadır. 20 Gülfettin Çelik, Yüzyıllarda Gebze (Sosyo-Ekonomik Bir İnceleme), Gebze Belediyesi Kültür Yayınları, Gebze 2003, s Bir çeneklilerden, çiçeklerinde renkli taç yaprağı yerine bulunan kavuz denilen, yeşil renkteki yaprak Türkçe Sözlük, TDK, Ankara
10 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) Hayvancılık Tarla tarımını temel faaliyet olarak yürüten işletme, hayvanlarını üretim faaliyetinin yardımcı araçları olarak kullanır. Bu işletmelerde hayvanlar, gübre sağlar; taşıma, çift sürme, harman dövme işlerini görür; çiftçinin hayvan ihtiyacını karşılar. Buna karşılık hayvancılığı temel faaliyet olarak yürüten işletme, pazar için et, yağ, süt, deri ve yapağı üretmek üzere hayvan yetiştirir yılı itibarıyla Söğütlü karyesi Temettuât Defteri ne kayıtlı toplam 665 baş hayvan vardır. Bu rakam 499 büyükbaş, 132 küçükbaş ve 34 taşımacılık, ulaşım ve iş gücünde kullanılan aygır, kısrak gibi hayvanlardan oluşmaktadır. Bunların yanı sıra köyde 45 adet arı kovanı vesilesiyle arıcılık faaliyetinde bulunulduğu anlaşılmaktadır. Tarım ekonomisinin esas üretim vasıtası, bir çift öküzle çekilen sabandır. Eski Mezopotamya uygarlıklarından beri, kuru ziraat ile buğday ve arpa ekimi yapılan orta iklim kuşaklarında, bir çift öküzle çekilen saban, en ileri üretim vasıtası olmuştur. Sabanın ağaç ya da demirden olması, yapım tekniği ve başka özellikler doğal olarak zamanla önemli değişiklikler getirmiştir. Fakat öküz gücünün yerini makine gücü alıncaya kadar bu ülkelerin tarım teknolojisinde esaslı bir değişiklik görülmemiştir Tevfik Güran, 19.Yüzyılda Osmanlı Tarımı, Eren Yayıncılık, İstanbul 1998, s Halil İnalcık, Osmanlı İmparatorluğu Toplum Ve Ekonomi, 2. Baskı, Eren Yayıncılık, İstanbul 1996, s
11 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ Tablo 4: Söğütlü Karyesinde Büyükbaş Hayvanların Cinslere Göre Dağılımı Köy CAMUS İNEĞİ CAMUS ÖKÜZÜ KARASIĞIR İNEĞİ KARASIĞIR ÖKÜZÜ KARASIĞIR DÜĞESİ KISIR BÜYÜKBAŞ TOPLAM BÜYÜKBAŞ Söğütlü Karyesi Kaynak: ML VRD TMT: 2831 Tarım ekonomisinin açıkça kendisini gösterdiği Söğütlü Karyesi nde çiftçiliğin gereği olarak şekillenen hayvancılık faaliyetleri büyükbaşlar arasında öküzün ön plana çıkmasına neden olmuştur yılı itibarıyla köyde bulunan öküz sayısı 196 karasığır öküzü, 50 camus 24 öküzü olmak üzere toplam 246 baştır. Bu rakama göre hane başına 2,15 baş öküz düşmektedir. Bu rakam, çiftçiliğin tanımında olan bir çift öküz ifadesini karşılamakla birlikte Söğütlü karyesinin geçimini tarımsal faaliyetlerden sağladığını göstermektedir. İncelediğimiz Temettuat Defteri nde hayvanların kıymetlerine dair kayıt olmayıp bir yılda sağladığı hâsıla kaydedilmiştir. Buna göre genel olarak bir karasığır ineğinin yıllık hâsılatı 15 kuruştur. Camus ineğinin yıllık hâsılatı ise 30 kuruştur. Adapazarı nın bulunduğu coğrafya, bu coğrafyaya bağlı tarımsal faaliyetler ve ürün çeşitliliği köylüyü büyükbaş hayvan beslemeye yönlendirmiştir. Toprakların verimli, sulak ve arazinin ova oluşu bu toprakların daha çok tarla olarak kullanılması sonucunu doğururken 24 Halk arasında camız, camış, manda, su sığırı olarak bilinen ( Büyük Türkçe Sözlük, haz. Mehmet Doğan, Ankara 1986 ) bu hayvan orijinal belgelerde kısır camus, sağman camus olarak kullanıldığından kelimenin aslına sadık kalınarak bu şekilde kullanılmıştır. (Örneğin ML VRD TMT: 2831, hane 3, Erbâb-ı ziraatdan Köseoğlu Ahmed in Emlâk ve Arazî ve Temettuı) 11
12 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) küçükbaş hayvanların beslenmesine imkân tanıyan geniş otlaklar bırakılmamıştır. Bunun sonucunda 1844 yılında Adapazarı na bağlı bulunan 41 köy yerleşim yerinin üçte birinden daha azında (11 köy) koyun ve keçi yetiştiriciliğine rastlamaktayız. Özellikle yaylalarda, sarp ve nispeten kıraç arazilerde görmeğe alıştığımız keçi, 1844 yılında sadece, Karaman ve Söğütlü karyelerinde karşımıza çıkmaktadır. 25 Söğütlü karyesi 63 baş sağılır ve 30 baş kısır, toplamda 93 baş koyun ile 39 baş keçi olmak üzere 132 küçükbaş hayvanla birinci sırayı alırken onu 61 baş sağılır, 19 baş kısır, toplam 80 baş koyuna sahip olmakla Damlık karyesi takip etmektedir. 26 Tablo 5: Söğütlü Karyesinde Küçükbaş Hayvancılık-1844 Koyun Kısır Koyun Keçi KÖY Hane Sayısı Baş Yıllık Geliri (Kuruş) Baş Yıllık Geliri (Kuruş) Baş Yıllık Geliri (Kuruş) Söğütlü Karyesi Kaynak: ML VRD TMT: 2831 Koyun ve keçinin et ve sütünün yanı sıra yün ve tüylerinden de faydalanıldığından kısır koyun ve keçilerin de en az verimlilerin yarısı kadar getirisi vardı. Söğütlü karyesi temettuât defteri verilerine göre 1844 yılında burada bulunan ve iş gücü - ulaşım sınıfına dâhil edebileceğimiz hayvan sayısı 15 hanede toplam 34 baştır. Bu rakamın tamamı kısrak olarak kaydedilmiştir. 13 ayrı hanede birer, bir hanede 3, bir hanede 4 ve bir hanede de 14 baş kısrak kaydı söz konusudur. 25 Odabaş, a.g.t, s Odabaş, a.g.t, s
13 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ Köy kaydında 1, 3, 8, 63 ve 113. Hanelerde meskûn olan Köseoğulları, Söğütlü karyesinin zengin hanelerinden olup diğerlerine göre daha fazla toprak ve hayvan varlığına sahip oldukları defter kayıtlarından anlaşılmaktadır. 113 numaralı hanede Köse Mehmed Oğlu Ali nin büyük ve küçükbaş toplam 39 baş hayvanından 14 ü kısraktır. Aile ihtiyacının üzerinde olan bu rakam bahsi geçen hane için, köy standartlarının üstünde büyük bir çiftlik görüntüsü vermektedir. Tablo 6: Söğütlü Karyesinde İş Gücü ve Ulaşımda Kullanılan Hayvanlar-1844 Bargir Kısrak KÖY Hane Sayısı (Baş) (Baş) Tay (Baş) Söğütlü Karyesi Kaynak: ML VRD TMT: Vergiler Yaklaşık 600 yıldan fazla hüküm süren Osmanlı Devleti, şer î hükümlere tâbi olan bir İslam devletiydi. Bu nedenle hemen her alanda şer î hukuk kurallarının hâkimiyeti görülür. Bu durum Osmanlı vergi sisteminin oluşumunda da etkili bir faktör olmuş ve Osmanlı vergi sistemi, şer î hukuk kuralları çerçevesinde şekillenmiştir. Dolayısıyla uzun bir süre, İslam vergi hukukunda görülen zekât, öşür, haraç ve cizyeden oluşan şer î vergiler hâkim olmuştur. Kur an, sünnet, icma ve kıyasa dayanan bu vergiler dışında, zamanla şer î vergiler karşılığında alınan ile örfî vergiler adı altında iki ayrı vergi grubu daha ortaya çıkmıştır. 27 Şer î vergiler (tekâlif-i şer îye), tamamıyla İslam hukuku kurallarına göre konmuş, zekât, öşür (aşar), haraç ve cizyeden oluşan vergilerdir. Zekât, Müslüman halktan 1/40 oranında alınan bir vergidir. Bu vergi, belli bir miktar koyun, keçi, sığır, deve gibi hayvanlar ile altın, gümüş ve ticari eşyası olan kişilerden alınmıştır. Öşür; arazide yetişen ürünlerden alınan ve Müslüman halkın ödediği bir vergidir. Yine şer î vergilerden biri olan haraç (arazi-i haraciye), ürünler üzerinden toprağın verimine göre farklı oranlarda alınan harac-ı mukaseme (orantılı haraç) ile arazi üzerinden 27 Yusuf Halaçoğlu, Klasik Dönemde Osmanlı Devlet Teşkilatı, Genel Türk Tarihi Ansiklopedisi, C. 6, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, s
14 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) yılda bir kez alınan harac-ı muvazzaf (sabit haraç) olarak iki vergiden oluşmaktadır. Cizye ise, Müslüman olmayan halktan alınan bir vergiydi. Cizyeyi devlet direkt olarak kendisi tahsil ediyordu. Örfî vergiler (tekâlif-i örfîye) ise padişahın iradesiyle, geleneklere dayanarak konmuş vergilerden oluşmaktadır. Din ayırımı olmaksızın herkesten, yerel ve olağanüstü harcamaları karşılamak üzere alınmış vergilerdi. XVI. yüzyıl boyunca yalnızca olağanüstü durumlarda, ihtiyaç duyuldukça nakdi, aynî ya da hizmet şeklinde toplanan Avarız-ı Divaniye ve Tekâlif-i Örfîye idi. Kısaca avarız olarak bilinen bu vergiler Müslüman, gayrimüslim bütün tebaadan alınırdı. 28 Söğütlü Karyesinde vergiye tâbi hanelerin 1844 yılında elde ettiği toplam gelir kuruştur. Bu meblağın %86,09 u ( kuruş) hane reisinin bir yıldaki mesleki kazancı olarak kaydedilmişken, %13,9 u (17450 kuruş) zuhurattan hâsıl olan gelir şeklinde kaydedilmiştir. Tablo 7: Söğütlü Karyesinde Gelir-Vergi Dağılımı 1844 Köy Hane Sayısı Gelir Yıllık Zuhurat Geliri (Kuruş) (Kuruş) Hane Başına Düşen Gelir (Kuruş) Vergi (Kuruş) Söğütlü Karyesi , Kaynak: ML VRD TMT: yılı Söğütlü karyesinde topraktan elde edilen ürünlere bağlı devletin alacak olarak mahsup ettiği öşür vergisi miktarı kuruştur. Bu meblağ 10 kalem üründen hâsıl olmuştur. 28 Halaçoğlu, a.g.e. s
15 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ Tablo 8: Söğütlü Karyesinde Öşür Vergisi (Kuruş) Köy Alaf Bostan Burçak Cair Duhan Hınta Kabluca Kettan Mısır Şaîr Söğütlü Karyesi , , Kaynak: ML VRD TMT: 2831 Osmanlı Anadolu su ve Adapazarı nın genelinde olduğu gibi tarımsal ekonominin temelinde aile geçimini sağlamak ve karnını doyurabilmek fikrinin sonucu olarak buğday üretiminin ön plana çıkması, devletin vergi kalemlerinden biri olan öşür vergisinde de bu üretimin en büyük geliri sağlamasına yol açmıştır yılı itibarıyla Söğütlü karyesinde üretilen buğdaydan devletin mahsup ettiği öşür vergisi 907 kuruştur. Çiftçiliğin gereği olan hayvansal üretimde hayvan besiciliğinde gerekli çayır ile hane ihtiyacının çok üzerinde bir üretime sahip olan tütün de bu dönemde Söğütlü karyesinden mahsup edilen öşür vergisinin en önemli kalemleridir. Keten ve bostan ürünleri ise üretimin düşüklüğüne binaen verginin en az kısmını oluşturan üretim kalemleri olarak göze çarpmaktadır. 4. Sonuç Merkezi otoriteyi güçlendirmeyi hedefleyen Tanzimat yönetimi, vergi adaletinin sağlanması için emlâk, arazî ve temettü sayımının yapılmasını kararlaştırdı. İlki 1840, ikincisi yıllarını kapsayan süreçte yapılan tahrirler neticesinde temettuât defterleri ortaya çıkmıştır. Temettuat kayıtlarına göre Söğütlü karyesi, 19. yüzyılın ortasında İzmit Sancağına bağlı Adapazarı Ma a Sapanca kazasının bir köyü durumundadır. İncelediğimiz dönem için Adapazarı nın nüfus bakımından en büyük köyü 114 hane ile Söğütlü karyesidir. Bataklık arazilerin uzağında kalması, ekilebilir arazilerinin genişliği ve zamanın 15
16 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) önemli bir kenti olan Karasu kazasına ulaşan yol güzergâhında bulunması Söğütlü karyesine bu özelliğini kazandırmış olmalıdır. Osmanlı ülkesinin genelinde olduğu gibi Söğütlü de de esas ekonomik faaliyet tarım ve hayvancılıktır. Bölgenin bir kısmının bataklık olması tarım ve hayvancılığı şekillendirmiş, genellikle öküz, Camus (manda), beygir gibi güçlü büyükbaş hayvanlar beslenmek zorunda kalınmıştır. Çiftçilikle geçimlerini sağlayan hanelerin 1844 yılında hane başına düşen ortalama yıllık gelirleri 1.112,95 kuruş olarak gerçekleşmiştir ve bu durum, gelirin ihtiyacı karşılayabilirliğiyle oranlandığında Söğütlü de ziraat erbabının refah düzeyinin yüksek olduğu şeklinde değerlendirilebilir. Toprağın verimliliğine binaen tütünden buğdaya, mısırdan cevize kadar birçok sebze, meyve ve tahıl bol miktarda üretilmiş, üretim fazlası da başta İstanbul olmak üzere bölgenin diğer şehirlerinin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ihraç edilmiştir. İncelediğimiz temettuât kayıtlarına göre Söğütlü karyesi halkının 1844 yılında elde ettiği toplam gelir kuruştur. Bu meblağın kuruşu devlet tarafından vergi-i mahsusa olarak alınmıştır. Ayrıca 1844 yılı Söğütlü karyesinde topraktan elde edilen ürünlere bağlı devletin alacak olarak mahsup ettiği öşür vergisi miktarı ise kuruştur. Bu meblağ 10 kalem tarım ürününden hâsıl olmuştur. Halkın tamamı Müslüman olduğundan gayr-i Müslimlerden alınan cizye vergisine Söğütlü karyesi kayıtlarında rastlanmamıştır. Kısaca devletin Söğütlü karyesinden, Söğütlü nün kalabalık olması ve ürün verimliliği ile yıllık gelirlerinin yüksek olması dikkate alındığında önemli oranda vergi topladığı görülmektedir. Söğütlü, geçmişi daha eskiye dayansa da 19. yüzyılda özellikle dış göçlerin etkisiyle sahne almış bir yerleşke olarak, tarıma elverişli ovasının ve Adapazarı nı Karadeniz e bağlayan ulaşım yolları üzerinde olmasıyla birlikte tarımsal ekonominin merkezlerinden birisi olarak, 16
17 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ Adapazarı nın sosyal ve ekonomik hayatına en önemli girdileri yapan ilçelerinden birisidir. SÖĞÜTLÜ KARYESİ SAKİNLERİ HANE NO HANE REİSİ MESLEĞİ 1 Köse Ömer Oğlu Hacı Abdülfettah Ziraat 2 Kaytazoğlu Ahmed Ziraat 3 Köseoğlu Ahmed Ziraat 4 Molla Ömer Oğlu İbrahim Ziraat 5 Karabacak Oğlu mustafa Ziraat 6 Keseci mehmed oğlu Ali Ziraat 7 Çoturoğlu Hasan Ziraat 8 Köse Ömer Oğlu İbrahim Ziraat 9 Keseci Ali Oğlu Emin Ziraat 10 Kara Emin'in Şakir Ziraat 11 Cevayoğlu İbrahim Ziraat 12 Emrah Oğlu Ali Ziraat 13 Müsella Bekir Oğlu Bekir Ziraat 14 Timurci Esnafından Ali Usta Demirci 15 Karakazıkoğlu Mustafa Ziraat 16 Kandıralı Mehmed Ziraat 17 Topcuoğlu Süleyman Ziraat 18 Abacıoğlu Ali Ziraat 19 Hoca Köse oğlu Ali Ziraat 20 Kene Oğlu Hüseyin Ziraat 21 Ali Koca Oğlu İsmail Ziraat 22 Veli Oğlu Tahir Ziraat 23 Adalı Ömer Ziraat 24 Eşkinoğlu Mustafa Ziraat 25 Nalband emin Ziraat 26 Cincinoğlu Ahmed Ziraat 17
18 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) 27 Aziz Oğlu Mustafa Ziraat 28 Söğütlü Oğlu Hasan Ziraat 29 Kuru oğlu Tahir Ziraat 30 Kuru oğlu Hasan Ziraat 31 Bedelli Halil Ziraat 32 Murad Oğlu Şakir Ziraat 33 Sefer Oğlu Hasan Ziraat 34 Müsella Oğlu Mehmed Ziraat 35 Emir Oğlu Ahmed Ziraat 36 Kadı Oğlu Osman Ziraat 37 Değirmencikli Hasan Ziraat 38 Sarı Ahmed Oğlu Bekir Ziraat 39 Koca Abdullah Oğlu Arif Ziraat 40 Murad Oğlu Mehmed Ziraat 41 Kara Hasan oğlu Osman Ziraat 42 Emir Oğlu Mustafa Ziraat 43 Devrekli Ahmed Ziraat 44 Murad Oğlu Ali Ziraat 45 Emir Oğlu Hüseyin Ziraat 46 Teciroğlu Emin Ziraat 47 Kadı Oğlu İbrahim Ziraat 48 Koz Mustafa Ziraat 49 Kara Hüseyin Oğlu Ali Osman Ziraat 50 Dalyan Oğlu Mehmed Ziraat 51 Keşçi Feyyaz Oğlu Mehmed Ziraat 52 Kadı Oğlu Hasan Ziraat 53 Ahmed Oğlu Mehmed Ziraat 54 Kuru Ali Oğlu Tahir Ziraat 55 Murad Oğlu Ali Ziraat 56 Müsella Bekir Oğlu İbrahim Ziraat 57 Emir Oğlu Emin Ziraat 58 Almacıklı Oğlu İbrahim Ziraat 59 Sarı Hüseyin Oğlu Ali Ziraat 18
19 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ 60 İmamoğlu Mehmed Ziraat 61 Hacı ibrahim oğlu Hüseyin Ziraat 62 Köle Oğlu Mehmed Ziraat 63 Köse Oğlu Feyzi Ziraat 64 Hasan Oğlu Mehmed Ziraat 65 Sarı Hüseyin Oğlu İbrahim Ziraat 66 İbrahim oğlu Hatib mehmed Ziraat 67 Berberoğlu Mustafa Ziraat 68 Kır Ali Oğlu Deli İbrahim Ziraat 69 Viranoğlu Ahmed Ziraat 70 Müsella Emir Oğlu Arif Ziraat 71 Araklı'lı Mehmed Ziraat 72 Sarı Mustafa Oğlu Halil Ziraat 73 Zennim Oğlu Emin Ziraat 74 Zennim Oğlu Mustafa Ziraat 75 Mihman oğlu Hüseyin Ziraat 76 Kara Hasan Oğlu Ali Ziraat 77 Adalı İbrahim Ziraat 78 Receb oğlu Mustafa Ziraat 79 Almacıklı Oğlu Ömer Ziraat 80 Dalyan Oğlu Ömer Ziraat 81 Mihmanoğlu Hacı Hasan Ziraat 82 Hasan Efendi İmam 83 Mir Hacı Oğlu Hüseyin Ziraat 84 Ali Oğlu Ömer Ziraat 85 Beyaz Oğlu Ali Osman Ziraat 86 Receb Oğlu Bekir Ziraat 87 Receb Oğlu Ali Ziraat 88 Akca Ali Oğlu Ali Ziraat 89 Kadı Oğlu Emin Ziraat 90 Akçalıoğlu Mehmed Ziraat 91 Falcıoğlu Süleyman Ziraat 92 Falcıoğlu Kadri Ziraat 19
20 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) 93 Falcı Tahir Ziraat 94 Falcıoğlu Bekir Ziraat 95 Kadı Oğlu Hüseyin Ziraat 96 Tekerci Oğlu Mehmed Ziraat 97 Tekerci Oğlu Salih Ziraat 98 Hacı Mustafa Oğlu Osman Ziraat 99 Mir Hacı Oğlu Ahmed Ziraat 100 Cebel oğlu mehmed Ziraat 101 Kara Feyzi oğlu Ali Ziraat 102 Sarıcalar karyesinden Abdullah oğlu Mahmud Çoban 103 Salih Efendi İmam 104 Hacı Mustafa Oğlu Hasan Ziraat 105 Karasu'lu Mehmed Ziraat 106 Koca Gün Oğlu Hacı Osman Ziraat 107 Çırakoğlu Ali Osman Ziraat 108 Kadıoğlu Mustafa Ziraat 109 Kara Mehmed Damadı Ali Ziraat 110 Canbazoğlu Ahmed Ziraat 111 Ahmed Oğlu Ali Ziraat 112 İsmail Efendi İmam 113 Köse Mehmed Oğlu Ali Ziraat 114 Cebeloğlu Osman Hizmetkâr Kaynak: ML.VRD.TMT
21 SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) T.SUBAŞI, M.ARAZ ARŞİV BELGELERİ KAYNAKLAR TC Başbakanlık Osmanlı Arşiv Dairesi Maliye Varidât Temettuât BOA ML. VRD. TMT. :2831 YAZILI KAYNAKLAR ADIYEKE Nuri, Temettuat Sayımları ve Bu Sayımları Düzenleyen Nizamname Örnekleri Ankara Üniversitesi, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, sayı 11, 2000, s ARSLAN, İsmail, "XIX. Yüzyıl Osmanlı Tarihi Kaynakları Arasında Temettüat Defterlerinin Yeri ve İğdiç (Selimağa) Temettüat Defteri Örneği", BAÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, V/8, Balıkesir 2002, s BARKAN, Ömer Lütfi, Tarihi Demografi Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi, Türkiyat Mecmuası, cilt 10, İstanbul 1953, s BÜBERCİ, Mustafa, 19. Yüzyılda Sosyo Ekonomik Yönleriyle Çanakkale, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, MÜ SBE İstanbul CENGİZ, Dilşah, Adapazarı/Söğütlü Karyesi Temettuat Defteri Transkripsiyon ve Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi. SBE Sakarya ÇELİK, Gülfettin, Yüzyıllarda Gebze (Sosyo-Ekonomik Bir İnceleme), Gebze Belediyesi Kültür Yayınları, Gebze DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi Yayını, Ankara GÜRAN, Tevfik, 19. Yüzyılda Osmanlı Tarımı, Eren Yayıncılık, İstanbul HALAÇOĞLU, Yusuf, Klasik Dönemde Osmanlı Devlet Teşkilatı, Genel Türk Tarihi Ansiklopedisi, C. 6, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, s İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu Toplum ve Ekonomi, 2. Baskı, Eren Yayıncılık, İstanbul
22 T.SUBAŞI, M.ARAZ SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2013-I) İNALCIK ve QUATAERT, Donalt, Osmanlı İmparatorluğu nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, cilt 2, Eren Yayınları, İstanbul KANAR, Mehmet, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Say Yayınları, İstanbul KIZILKAN, Ayşe Özdemir, Osmanlı Vergi Düzeninde Temettuat Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme, Dumlupınar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 20, Nisan 2008, s ODABAŞ, Fatih, 19. Yüzyılda Adapazarı nın Sosyo-Ekonomik Yapısı, İstanbul Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, SBE İstanbul ÖZTÜRK, Said, Türkiye de Temettuat Çalışmaları ÖZTÜRK, Said, "Temettüat Tahrirleri", Akademik Araştırmalar Dergisi, Sayı 4-5, İstanbul 2000, s SARINAY, Yusuf, Başbakanlık Osmanlı Arşivi Rehberi, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı Arşiv Daire Başkanlığı Yayını, İstanbul ŞENTÜRK, Hüdai, Osmanlılar Döneminde Sakarya Sakarya İli Tarihi, Editör Mustafa Demir, Cilt I, SAÜ Yayınları, Sakarya 2005, s TEMETTUAT DEFTERLERİ, TÜRKÇE SÖZLÜK, TDK Yayınları, Ankara
TANZİMAT DÖNEMİ NDE AHIRLI KÖYÜNÜN NÜFUS VE EKONOMİK YAPISI POPULATION AND ECONOMIC STRUCTURE OF AHIRLI VILLAGE DURING TANZİMAT PERIODS
TANZİMAT DÖNEMİ NDE AHIRLI KÖYÜNÜN NÜFUS VE EKONOMİK YAPISI POPULATION AND ECONOMIC STRUCTURE OF AHIRLI VILLAGE DURING TANZİMAT PERIODS Ozan Batuhan ATICI * Öz Çalışmamızın konusu adından da anlaşılacağı
Detaylı/ TEMETTUAT KAYITLARI IŞIĞINDA KUBAD KÖYÜNÜN SOSYAL VE EKONOMİK GÖRÜNTÜSÜ
Cilt: 8 Sayı: 14 Şubat 2018 ISSN: 2147-5210 DOI Number: 10.19039/sotod.2018.81 Geliş Tarihi/Received:20.12.2017 Kabul Tarihi/Accepted:04.02.2018 1260-61 / 1844-45 TEMETTUAT KAYITLARI IŞIĞINDA KUBAD KÖYÜNÜN
Detaylı19.YÜZYILIN ORTALARINDA BARTIN KAZASINA BAĞLI MEKEÇLER KÖYÜNÜN EKONOMİK
YAPISI Bartın - Yrd. Üniversitesi Doç. Dr. Ramazan ARSLAN Çeşm-i Cihan: Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları E - Dergisi Cilt 1, Sayı 1, s. 26-36, Yaz 2014 BARTIN TÜRKİYE Bartın ve Yöresi Tarih Kültür Araştırmaları
DetaylıTanzimat Döneminde Sinop a Tâbii Köylerdeki Ermenilerin Sosyal ve Ekonomik Yapıları
Tanzimat Döneminde Sinop a Tâbii Köylerdeki Ermenilerin Sosyal ve Ekonomik Yapıları Selim Özcan* Osmanlı Devlet inde Tanzimat ın uygulandığı eyaletlerde temettuat sayımları yapılmıştır. Bu dönemde Sinop
DetaylıKUġU ĠLE ĠLGĠLĠ ĠLK VERGĠ DEFTERĠ 19. YÜZYILDA KUġU GEDÜS KAZASI KUġU KARYESĠ TEMETTUAT DEFTERĠ * Hidayet GÜRAKAN Eski, tarihi yerleşim birimi
KUġU ĠLE ĠLGĠLĠ ĠLK VERGĠ DEFTERĠ 19. YÜZYILDA KUġU GEDÜS KAZASI KUġU KARYESĠ TEMETTUAT DEFTERĠ * Hidayet GÜRAKAN Eski, tarihi yerleşim birimi olmayan, önemli tarihi olayların geçmediği küçük yerleşim
DetaylıTEMETTUAT DEFTERLERİNE GÖRE KURUCAŞİLE 1 DİVANI
TEMETTUAT DEFTERLERİNE GÖRE KURUCAŞİLE 1 DİVANI Özet Nihat YASA Bugün Bartın ilinin bir ilçe merkezi olan Kurucaşile Osmanlı devleti döneminde Bolu Vilayeti Viranşehir 2 Sancağı Amasra kazasına bağlı bir
DetaylıTEMETTUAT DEFTERLERİ KAYITLARINA GÖRE SAPANCA KASABASI
SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2011-II) ÖZET A.G.AYDENİZ TEMETTUAT DEFTERLERİ KAYITLARINA GÖRE SAPANCA KASABASI Ahmet Güllü AYDENİZ 1 Osmanlı Devleti nde Tanzimat la birlikte kurulmaya çalışılan yeni düzenin
DetaylıÇaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir.
Çaldıran Tarihçesi: İlçe birçok tarihi medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Medler, Bizanslılar, Urartular, İranlılar ve son olarak Osmanlı devleti bu ilçede hâkimiyet sürmüşlerdir. İlçenin tarih içerisindeki
DetaylıTarım Sayımı Sonuçları
Tarım Sayımı Sonuçları 2011 DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ İstatistik ve Araştırma Dairesi Ocak 2015 TARIM SAYIMININ AMACI Tarım Sayımı ile işletmenin yasal durumu, arazi kullanımı, ürün bazında ekili alan, sulama
DetaylıTÜRK - İSLAM MEDENİYETİ
TÜRK - İSLAM MEDENİYETİ AKADEMİK ARAŞTIRMALAR DERGİSİ Yılda iki kez yayımlanan uluslar arası hakemli bir dergidir. Editor / Editor in Chief Prof. Dr. Mehmet AYDIN Editör Yardımcıları / Associaties Editor
Detaylı2016 Özalp Tarihçesi: Özalp Coğrafyası: İlçe Nüfus Yapısı: Yaş Grubu Erkek Kadın Toplam 0-14 Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş
Özalp Tarihçesi: Özalp ilçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla bu günkü Saray ilçe merkezinde kurulmuştur. 1948 yılında bu günkü Özalp merkezine taşınmış ve burası ilçe merkezi haline dönüştürülmüştür. Bölgede
DetaylıEBUTAHİR KAZASI NÜFUS VE TOPLUM YAPISI 1834 M (1250 H.) Salih AKYEL 1
Fırat Üniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi Geçmişten Geleceğe Harput Sempozyumu, Elazığ 23-25 Mayıs 2013 93 EBUTAHİR KAZASI NÜFUS VE TOPLUM YAPISI 1834 M (1250 H.) Salih AKYEL 1 1831 yılına
DetaylıTEMETTUAT DEFTERLERİNE GÖRE XIX. YÜZYIL ORTALARINDA KOÇARLI NIN SOSYO-EKONOMİK YAPISI. Aysun SARIBEY HAYKIRAN
Tarih Okulu Dergisi (TOD) Journal of History School (JOHS) Mart 2016 March 2016 Yıl 9, Sayı XXV, ss. 31-43. Year 9, Issue XXV, pp. 31-43. DOI No: http://dx.doi.org/10.14225/joh877 TEMETTUAT DEFTERLERİNE
DetaylıTÜRK VERGİ SİSTEMİ-1.BÖLÜM
TÜRK VERGİ SİSTEMİ-1.BÖLÜM I. TÜRK VERGİ SİSTEMİNİN TARİHÇESİ Cumhuriyet öncesinde uygulanan Osmanlı dönemi vergileri, genel olarak şer i vergilerden oluşuyordu. Bunların arasında Müslüman olmayan tebaadan
DetaylıAKÇAABAD VAKFIKEBĠR NÜFUS KÜTÜĞÜ - (1835-1845)
AKÇAABAD VAKFIKEBĠR NÜFUS KÜTÜĞÜ - (1835-1845) C. Yunus Özkurt Osmanlı döneminde ilk genel nüfus sayımı, II. Mahmud döneminde 1831 (Hicri: 1246) yılında alınan bir karar ile uygulanmaya başlamıştır (bundan
DetaylıRafet Metin NWSA ID : 2013.8.1.4C0155 Kırıkkale University, Kırıkkale-Turkey ISSN : 1308-7320 rafet_metin71@hotmail.com 2013 www.newwsa.
ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy NWSA-HUMANITIES Received: September 2012 Accepted: January 2013 Rafet Metin NWSA ID : 2013.8.1.4C0155 Kırıkkale University, Kırıkkale-Turkey ISSN
DetaylıXIX. YÜZYILIN ORTALARINDA KURŞUNLU KAZASININ SOSYO- EKONOMİK DURUMU
XIX. YÜZYILIN ORTALARINDA KURŞUNLU KAZASININ SOSYO- EKONOMİK DURUMU Ahmet YURTSEVEN Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Yrd. Doç. Dr. ahmetyurtseven59@gmail.com
DetaylıİZMİT TE ZİRÂÎ ÜRETİM ( )
İZMİT TE ZİRÂÎ ÜRETİM (1909-1926) Halim DEMİRYÜREK * Osmanlı da zirai üretim iklime ve araziye bağlı olarak çeşitlilik arz ederdi. İklimi elverişli ve toprakları verimli olan İzmit ve mülhakatında her
DetaylıBolu Temettuat Defterleri (1844/1845)
21. Yüzyılda Köroğlu ve Bolu Araştırmaları Uluslarası Köroğlu, Bolu Tarih ve Kültürü Sempozyumu Bildirileri (17-18 Ekim 2009 Bolu, Dörtdivan/Türkiye) Editörler: A.Yaman - A. Aktaş Yasa - E. Öztürk B. Kaya
Detaylı(TEMETTUAT DEFTERLERİNE GÖRE)
i XIX. YÜZYILDA DENİZLİ MERKEZ KAZASINA BAĞLI KÖYLERİN SOSYO-EKONOMİK DURUMU (TEMETTUAT DEFTERLERİNE GÖRE) Hülya ÖZLÜ Eylül 2006 DENİZLİ ii XIX. YÜZYILDA DENİZLİ MERKEZ KAZASINA BAĞLI KÖYLERİN SOSYO-EKONOMİK
DetaylıÜNİTE:1. Gelir Vergisi: Konu, Gelir Kavramı, Mükellefiyet, Ticari Kazançlar (Bilanço Esası) ÜNİTE:2
ÜNİTE:1 Gelir Vergisi: Konu, Gelir Kavramı, Mükellefiyet, Ticari Kazançlar (Bilanço Esası) ÜNİTE:2 Ticari Kazançlar (İşletme Hesabı Esası, Basit Usul, Esnaf Muaflığı), Zirai Kazançlar ÜNİTE:3 Ücretler,
DetaylıAnkaraVilayetiYabanabadKazası ŞeyhlerKaryesi(1.Ş.1256-28EYLÜL 1840)NüfusSayımı
1 AnkaraVilayetiYabanabadKazası ŞeyhlerKaryesi(1.Ş.1256-28EYLÜL 1840)NüfusSayımı Karye-i Şeyhler ( 175) 1 1 1 Eş-şeyh Mehmed Arif ibn-i El-Hac Şeyh İbrahim Uzun boylu, Kır sakallı 60 2 Oğlu Şeyh İsmail
DetaylıDumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı 35 Ocak 2013
Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı 35 Ocak 2013 1844 TARİHLİ TEMETTÜAT KAYITLARINA GÖRE KÜTAHYA SANCAĞINA BAĞLI ŞAPHANE KÖYÜNÜN SOSYAL EKONOMİK YAPISI Arzu BAYKARA TAŞKAYA Dr. Okutman,
Detaylı1928 1929 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLET YILLIĞI NDA BURDUR Osman KOÇIBAY BURDUR VİLÂYETİ
1928 1929 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLET YILLIĞI NDA BURDUR Osman KOÇIBAY BURDUR VİLÂYETİ Hudûd 1 ve Mesâha-i Sathîye 2 : Burdur Vilâyeti şarkta 3 Isparta Vilâyeti nin İğridir 4 Kazası, garbte 5 Denizli Vilayeti
DetaylıTürkiye'de Toprakların Kullanımı
On5yirmi5.com Türkiye'de Toprakların Kullanımı Türkiye de arazi kullanımı dağılışı nasıldır? Yayın Tarihi : 14 Kasım 2012 Çarşamba (oluşturma : 12/13/2018) Ülkemiz topraklarının kullanım amacına göre dağılımı
Detaylı(1983). 1980 Genel Nüfus Sayımı: Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri; 12-10-1980, 05 Amasya. Ankara: Devlet İstatistik Enst. Yay..
İktisat Tarihi (1983). 1980 Genel Nüfus Sayımı: Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri; 12-10-1980, 05 Amasya. Ankara: Devlet İstatistik Enst. Yay.. (1962). "Yükseliş Devri'nde Osmanlı Ekonomisine Umumi
DetaylıSȖDȂN SEYAHȂTNȂMESİ: METİN VE İNCELEME
T.C. FATİH SULTAN MEHMET VAKIF ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI SȖDȂN SEYAHȂTNȂMESİ: METİN VE İNCELEME Khalid Khater Mohemed Ali 130101036 TEZ DANIŞMANI Prof.
DetaylıYrd. Doç. Dr. Sezai SEVİM YAYIN LİSTESİ
Yrd. Doç. Dr. Sezai SEVİM YAYIN LİSTESİ KİTAP - Osmanlı Kuruluş Dönemi Bursa Vakfiyeleri, Yayına Hazırlayanlar, Yrd. Doç. Dr. Sezai Sevim- Dr. Hasan Basri Öcalan, Osmangazi Belediyesi Yayınları, İstanbul
DetaylıSakarya ili kültür ve turizm bakımından önemli bir potansiyele ve çeşitliliğe sahiptir. İlde Taraklı Evleri gibi
TARİH Tarihi kaynaklar bize, Adapazarı yerleşim bölgesinde önceleri Bitinya'lıların, ardından Bizanslıların yaşadıklarını bildirmektedir. Öte yandan, ilim adamlarının yaptıkları araştırmalara göre; Sakarya
DetaylıMURADİYE Nüfus Erkek Kadın Toplam Gürpınar Oran %52 % Kaynak: Tüik
Muradiye Tarihi: Muradiye, cumhuriyet ilanına kadar Kandahar ve Bargıri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken cumhuriyet sonrası birleşerek Muradiye ismini almıştır. Tarihi ile ilgili fazla bilgi
DetaylıXIX. Yüzyılın Ortalarında Çumra nın Sosyo- Ekonomik Görüntüsü (10353 Numaralı Temettuat Defterine Göre)
TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ 253 XIX. Yüzyılın Ortalarında Çumra nın Sosyo- Ekonomik Görüntüsü (10353 Numaralı Temettuat Defterine Göre) Social And Economic Panorama Of Çumra In The Mid-19th Century
DetaylıCabir DOĞAN TARİHLİ TEMETTUAT DEFTERİNE GÖRE ISPARTA SANCAĞI EĞİRDİR KAZASI YUKARI GÖKDERE KÖYÜ NÜN SOSYAL ve EKONOMİK YAPISI
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 22, Mart 2016, s. 255-276 Cabir DOĞAN 1 1845 TARİHLİ TEMETTUAT DEFTERİNE GÖRE ISPARTA SANCAĞI EĞİRDİR KAZASI YUKARI GÖKDERE KÖYÜ NÜN SOSYAL ve EKONOMİK
DetaylıSOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN: )
SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN:2587-1587) Economics and Administration, Tourism and Tourism Management, History, Culture, Religion, Psychology, Sociology, Fine Arts, Engineering, Architecture,
Detaylıtoplanması hususunda istenilen başarı sağlanamadığı için hazine büyük sıkıntıya düştü. Bunun üzerine 1842 Mart ında muhassıllık kurumu kaldırıldı. Tek
19. Yüzyıl Ortalarında Gevrek Köyü nün Sosyo-Ekonomik Yapısı (14652 Numaralı Temettuât Defterine Göre) Erdoğan Keleş 1 Özet 19. yüzyıl ortalarında vergi kaynaklarını yeniden tespit ederek halkın üzerindeki
DetaylıDEMİRCİ TARİHİNİN KAYNAKLARI DEMİRCİ KAZASI ÇİFTLİKLERİ VE ŞEHİR NAHİYESİ KÖYLERİ TEMETTUAT DEFTERLERİ ( ) (DEĞERLENDİRME VE TRANSKRİPSİYON)
T.C. CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ MANİSA YÖRESİ TÜRK TARİHİ VE KÜLTÜRÜNÜ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ DEMİRCİ TARİHİNİN KAYNAKLARI DEMİRCİ KAZASI ÇİFTLİKLERİ VE ŞEHİR NAHİYESİ KÖYLERİ TEMETTUAT DEFTERLERİ
DetaylıSARAY Saray İlçesinin Tarihçesi:
Saray İlçesinin Tarihçesi: Saray İlçesinin ne zaman ve kimler tarafından hangi tarihte kurulduğu kesin bilinmemekle beraber, bölgedeki yerleşimin Van Bölgesinde olduğu gibi tarih öncesi dönemlere uzandığı
DetaylıAVUSTURYA VE MACARİSTAN DA TAHIL VE UN PAZARI
AVUSTURYA VE MACARİSTAN DA TAHIL VE UN PAZARI Avusturya da un üretimi sağlayan 180 civarında değirmen olduğu tahmin edilmektedir. Yüzde 80 kapasiteyle çalışan bu değirmenlerin ürettiği un miktarı 500 bin
DetaylıPolonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı
Polonya ve Çek Cumhuriyeti nde Tahıl ve Un Pazarı Polonya da 400-450 un değirmeni olduğu biliniyor. Bu değirmenlerin yıllık toplam kapasiteleri 6 milyon tonun üzerine. Günde 100 tonun üzerinde üretim gerçekleştirebilen
DetaylıSağlıklı Tarım Politikası
TARLADAN SOFRAYA SAĞLIKLI BESLENME Sağlıklı Tarım Politikası Prof. Dr. Ahmet ALTINDĠġLĠ Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü ahmet.altindisli@ege.edu.tr Tarım Alanları ALAN (1000 ha)
DetaylıTürkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi-Journal of Turkish Researches Institute TAED-61, Ocak-January 2018 Erzurum ISSN : : : : :
Yrd. Doç. Dr., Erzincan Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü/ Assist. Prof. Dr.Erzincan University Faculty of Science and Letters History Department asuman_krblt@hotmail.com ORCID ID: orcid.org/0000-0003-2816-7286
DetaylıTÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ
TÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ Arş. Gör. Atilla KESKİN 1 Arş.Gör. Adem AKSOY 1 Doç.Dr. Fahri YAVUZ 1 1. GİRİŞ Türkiye ekonomisini oluşturan sektörlerin geliştirilmesi
DetaylıBölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri. Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği)
Bölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği) Tarımsal yapı, toprak (doğa), sermaye, emek ve girişimcilik gibi temel üretim araçlarının
DetaylıBaşkale nin Tarihçesi: Başkale Coğrafyası:
Başkale nin Tarihçesi: Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme yeriydi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdir. Sonraları Romalılar ve Partlar arasında sınır bölgesi
DetaylıBĠLECĠK ÜNĠVERSĠTESĠ AKADEMĠK ÖZGEÇMĠġ FORMU
BĠLECĠK ÜNĠVERSĠTESĠ AKADEMĠK ÖZGEÇMĠġ FORMU Adı Soyadı İlhami YURDAKUL Ünvanı Doç. Dr. Alanı Tarih Doğum Yeri İspir-Erzurm Doğum 01/08/67 E-Posta ilhami.yurdakul KĠġĠSEL BĠLGĠLER EĞĠTĠM DURUMU Derece
DetaylıSİVAS İLİ TARIM VE HAYVANCILIK RAPORU
SİVAS İLİ TARIM VE HAYVANCILIK RAPORU HAZIRLAYAN DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ TOBB SİVAS İLİ AKADEMİK DANIŞMANI Sivas İli 28.6 bin metrekarelik toprağı ile ülkemizin toprak büyüklüğü sıralamasında 2. sıradadır.
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı Üniversite/Kurum Temel Alan ALPAY BİZBİRLİK MANİSA CELÂL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL, BEŞERI VE İDARI BILIMLER TEMEL ALANI Öğrenim Bilgisi Doktora 1992 1/Ocak/1996
DetaylıSOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN: )
SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN:2587-1587) Economics and Administration, Tourism and Tourism Management, History, Culture, Religion, Psychology, Sociology, Fine Arts, Engineering, Architecture,
DetaylıÖZGEÇMİŞ. 1995-2008 2008-2014 Profesör Tarih/Yakınçağ Celal Bayar Üniversitesi Fen Edebiyat Fak. 2014
ÖZGEÇMİŞ 1.Adı Soyadı : MUZAFFER TEPEKAYA 2.Doğum Tarihi : 20.10.1962 3.Unvanı : Prof. Dr. / Tarih Bölümü 4. e-mail : muzaffer.tepekaya@cbu.edu.tr Öğrenim Hayatı: Derece Alan Üniversite Lisans Tarih Selçuk
DetaylıSUSURLUK. TiCARET BORSASI. Ekonomik İstatistik Raporu SAYI : 2
SUSURLUK TiCARET BORSASI 2014 Ekonomik İstatistik Raporu SAYI : 2 Tüccar, milletin emeği ve üretimi kıymetlendirmek için eline zekasına emniyet edilen ve bu emniyete liyakat göstermesi gereken adamdır.
DetaylıTEMEL ZOOTEKNİ KISA ÖZET KOLAY AÖF
DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. TEMEL ZOOTEKNİ KISA ÖZET KOLAY AÖF Kolayaöf.com
DetaylıBAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNE DUYURU
BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNE DUYURU - Bahçe Bitkileri Bölümü öğrencileri 251311008 kodlu Türk Dili I dersinin yerine Tarımsal Biyoteknoloji Bölümünde açılan 251511008 kodlu Türk Dili I dersini
DetaylıSTUDIES OF THE OTTOMAN DOMAIN
STUDIES OF THE OTTOMAN DOMAIN ISSN: 2147-5210 Volume-Cilt: 8 / Issue-Sayı: 15/ Ağustos 2018 Sayfa-Page: 185-202 Geliş Tarihi / Received: 24.07.2018 Kabul Tarihi / Accepted: 09.08.2018 DOI Number: 10.19039/sotod.2018.95
DetaylıISSN: (Online) (Print) Volume 7 Issue 1, A Tribute to Prof. Dr. İbrahim GÜLER, p , March 2015
ISSN: 1309 4173 (Online) 1309-4688 (Print),, p. 95-119, XIX. Yüzyıl Ortalarında Seyitgazi Kazası Künbet Köyü nün Sosyal ve Ekonomik Yapısı (9184 Numaralı Temettuât Defterine Göre) Social and Economic Structure
DetaylıErmenek Mevlevihanesi/ Karamanoğlu Halil Bey Tekkesi
Ermenek Mevlevihanesi/ Karamanoğlu Halil Bey Tekkesi PROF. DR. NEJAT GÖYÜNÇ ARMAĞANI 305 Mevlüt ESER Prof. Dr. Yusuf KÜÇÜKDAĞ NEÜ A. Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Eğitimi Mevlevilik, Mevlâna
DetaylıOcak - Nisan 2012 January - April 2012 Sayı XII, ss Number XII, ss
Tarih Okulu The History School Ocak - Nisan 2012 January - April 2012 Sayı XII, ss. 193-220. Number XII, ss. 193-220. TEMETTÜAT DEFTERLERİNE GÖRE TURGUTLU NUN SOSYAL VE EKONOMİK DURUMU (1844-1845) Saadet
Detaylı4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ
4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ Ekonomi: İnsanların geçimlerini sürdürmek için yaptıkları her türlü üretim, dağıtım, pazarlama ve tüketim faaliyetlerinin ilke ve yöntemlerini inceleyen bilim dalına ekonomi denir.
DetaylıBüyük baş hayvancılık
Büyük baş hayvancılık hayvancılık faaliyetleri özellikle dağlık bir araziye sahip kırsal kesimlerde ön plana geçerek, birinci derecede etkili ekonomik Yakın yıllara kadar bir tarım ülkesi olarak kabul
Detaylı2016 Başkale nin Tarihçesi: Başkale Coğrafyası:
Başkale nin Tarihçesi: Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme yeriydi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdir. Sonraları Romalılar ve Partlar arasında sınır bölgesi
DetaylıÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI 1- İtalya da etkili olan iklimler nelerdir? Yarımada İtalya sında ve adalarda, Akdeniz iklimi görülür. Kuzeyde, Po Ovası ve Alp eteklerinde karasal iklim egemendir. 2-İtalya
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: İsmail ARAS Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Ziraat Yüksek Mühendisi
DEĞERLENDİRME NOTU: İsmail ARAS Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Ziraat Yüksek Mühendisi BÖLGEMİZDE TARIM ALANLARI AZALIYOR MU? 28.07.2014 1 TR52 TR72 TRC2 TR71 TR33 TR83
DetaylıTARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA
TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA İç Anadolu Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Çok fazla engebeli bir yapıya sahip olmayan
DetaylıADANA İLİ TARIMSAL ÜRETİM DURUMU RAPORU
ADANA İLİ TARIMSAL ÜRETİM DURUMU RAPORU Ağustos 2013, Adana Hazırlayanlar Sabahattin Yumuşak; Adana Güçbirliği Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Sinem Özkan Başlamışlı; Çiftçiler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi
DetaylıDoktora İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2000
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı (Unvanı) Sıddık ÇALIK (Yrd. Doç. Dr.) Doktora: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2000 E-posta: (kurum/özel) scalik@ybu.edu.tr-siddikcalik@gmail.com Web sayfası Santral
DetaylıAR&GE BÜLTEN 2012 EYLÜL SEKTÖREL TARIM KENTİ İZMİR
TARIM KENTİ İZMİR Şebnem BORAN Gözde SEVİLMİŞ Küresel iklim değişikliği, gıda fiyatlarındaki yükseliş, dünya nüfusundaki hızlı artış gibi gelişmelerin etkisiyle tarım sektörünün son derece stratejik bir
DetaylıNÜFUS VE TEMETTUAT DEFTERLERİNE GÖRE BOZKIR KAZA MERKEZİ NİN DEMOGRAFİK YAPISI, SOSYAL VE EKONOMİK ÖZELLİKLERİ ( )
NÜFUS VE TEMETTUAT DEFTERLERİNE GÖRE BOZKIR KAZA MERKEZİ NİN DEMOGRAFİK YAPISI, SOSYAL VE EKONOMİK ÖZELLİKLERİ (1840 1845) Hüseyin MUŞMAL * Müjgan ŞAHİNKAYA ** Öz Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Osmanlı
DetaylıYrd. Doç. Dr., Çankırı Karatekin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü. 1
Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 9 Sayı: 43 Volume: 9 Issue: 43 Nisan 2016 April 2016 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 OSMANLI DEVLETİ
Detaylı2014 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER
04 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ Hayvan Başı Ödeme Suni Tohumlama Besilik Materyal Üretim Desteği(baş) 3 Hayvan Başı Ödeme 4 Tiftik Üretim 5 Süt Primi( TL/lt) 6 İpek Böceği Sütçü
DetaylıTürkiye de hayvancılık sektörünün önündeki sorunları iki ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar;
Tarımı gelişmiş ülkelerin çoğunda hayvancılığın tarımsal üretim içerisindeki payı % 50 civarındadır. Türkiye de hayvansal üretim bitkisel üretimden sonra gelmekte olup, tarımsal üretim değerinin yaklaşık
DetaylıZeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks XIX. YÜZYILDA BAŞMAKÇI DA SOSYAL VE İKTİSADİ HAYAT
XIX. YÜZYILDA BAŞMAKÇI DA SOSYAL VE İKTİSADİ HAYAT SOCIAL AND ECONOMIC LIFE IN BAŞMAKÇI DURING XIX th CENTURY Nurgül BOZKURT * Özet: Bu makalede, XIX. yüzyıl ortalarında Hüdavendigâr Eyâleti, Kütahya Sancağı
DetaylıİŞ GÜCÜ PİYASASI İHTİYAÇ ANALİZİ RAPORU
İŞ GÜCÜ PİYASASI İHTİYAÇ ANALİZİ RAPORU Aşağıda 30.12.2014 tarihinde Yozgat Ticaret Ve Sanayi Odası ve Boğazlıyan Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yapılan Boğazlıyan Ve Çevresindeki İşgücü İhtiyaç Analizi
Detaylı2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık İhtisas Komisyonu Çalışmaları 07 Mayıs 2013 ESKİŞEHİR
2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Tarım, Tarıma Dayalı Sanayi ve Ormancılık İhtisas Komisyonu Çalışmaları 07 Mayıs 2013 ESKİŞEHİR İklim değişikliği Biyoçeşitliliğin Korunması Biyoyakıt Odun Dışı Orman
DetaylıTEMETTÜÂT DEFTERLERİNE GÖRE VİDİN EYALETİNE BAĞLI SERVİ KAZASININ SOSYAL VE EKONOMİK YAPISI (1844)
T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İKTİSAT ANABİLİM DALI İKTİSAT TARİHİ BİLİM DALI Yüksek Lisans Tezi TEMETTÜÂT DEFTERLERİNE GÖRE VİDİN EYALETİNE BAĞLI SERVİ KAZASININ SOSYAL VE EKONOMİK
DetaylıKaramürsel, Marmara Bölgesinde İzmir Körfezi nin güneyinde Kocaeli iline bağlı bir ilçedir.
XIX. YÜZYILIN İLK YARISINDA KARAMÜRSEL KAZASINDA NÜFUS Zafer ATAR * Muzaffer TEPEKAYA** Karamürsel, Marmara Bölgesinde İzmir Körfezi nin güneyinde Kocaeli iline bağlı bir ilçedir. Karamürsel in yerleşim
Detaylı1926
1926 1926 2011 YILI BİRİME DESTEK MİKTARLARI ALAN BAZLI DESTEKLEMELER (TL/da) 1 Tütüne Alternatif Ürün Desteği 120 2 Toprak Analizi 2,5 3 Organik Tarım Tarla bitkileri, Sebze, Meyve 25 Hayvancılık,
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Arşivcilik İstanbul Üniversitesi 1996. Ortadoğu Enstitüsü. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Nurdan Şafak 2. Doğum Tarihi ve Yeri:. Unvanı: Yrd. Doç. Dr. 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Arşivcilik İstanbul Üniversitesi 1996 Yüksek Siyasi Tarih ve Marmara
DetaylıBölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı
Bölüm 2. Tarımın Türkiye Ekonomisine Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı Üretim ve Verim Katkısı Toplum Beslenmesine Katkı Sanayi Sektörüne Katkı Milli Gelire Katkı Dış Ticaret Katkısı Nüfus ve İşgücü Katkısı
DetaylıSUSURLUK. Ekonomik İstatistik Raporu. TiCARET BORSASI. Sayı: 2
SUSURLUK TiCARET BORSASI Sayı: 2 2015 Ekonomik İstatistik Raporu Kalite Yönetimi ve Akreditasyon Sistemleri kapsamında; sürekli iyileştirme prensibi çerçevesinde gelişmeye açık, çağdaş, kaliteli hizmet
DetaylıAraştırma Notu 14/163
g Araştırma Notu 14/163 7 Mart 2014 REİSİ KADIN OLAN HER DÖRT HANEDEN BİRİ YOKSUL Gökçe Uysal * ve Mine Durmaz ** Yönetici özeti Gerek toplumsal cinsiyet eşitliği gerekse gelecek nesillerin fırsat eşitliği
DetaylıTEMETTUAT KAYITLARINA GÖRE İZZEDDİN KÖYÜ NÜN SOSYO- EKONOMİK DURUMU ( ) 1. Dr. İlker Mümin ÇAĞLAR Milli Eğitim Bakanlığı
CBÜ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yıl : 2015 Cilt :13 Sayı :1 TEMETTUAT KAYITLARINA GÖRE İZZEDDİN KÖYÜ NÜN SOSYO- EKONOMİK DURUMU (1844-1845) 1 Dr. İlker Mümin ÇAĞLAR Milli Eğitim Bakanlığı ÖZ Osmanlı Devleti
DetaylıSonuç. Beylikler dönemi, Anadolu'da Türk kültür ve medeniyetinin gelişmesi
78 ağaçları bulunan yer, Ermenek'e bağlı Görme! Köyü'nde 32 Paşaçukuru olarak bilinen yer, Ermenek'te Emir Ahmed mülkü civarındaki yer, Ermenek'e bağlı Gargara Köyü'nde 33 yer, Mut Medresesi yakınındaki
DetaylıYILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARI
YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARI TARİH TEZLİ YÜKSEK LİSANS Tezli yüksek lisans programında eğitim dili Türkçedir. Programın öngörülen süresi 4
Detaylı... i S TAT i S T i K L E R L E DiYAR BAKiR 2018
... istatistiklerle DiYAR BAKiR 2018 Gösterge TR Türkiye Veri TRC2 Diyarb akır Veri TRC2 Diyarb akır Sıra Nüfus 2017 80.810.525 1.699.901 12 Şehir Nüfusunun Toplam Nüfus İçindeki Oranı 2017 % 92,5 100
Detaylı2013 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER
03 YILI TARIMSAL DESTEKLEMELER HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ Hayvan Başı Ödeme Suni Tohumlama 3 Hayvan Başı Ödeme 4 Tiftik Üretim 5 Süt Primi( TL/lt) 6 İpek Böceği Sütçü ve kombine ırklar ve melezleri ile
DetaylıSiyakatle yazılmış bir tımar defteri örneği
ALUCRA NIN VERGİ MÜLTEZİMLERİ VE KÖYLERİ Maa: birlikte, beraber Arşivin konu özetinde de görüleceği gibi defterin tarihi belirtilmemiştir. Bu büyük bir eksiklik olmakla birlikte tarihi hakkında tahminde
DetaylıTrakya Kalkınma Ajansı. www.trakyaka.org.tr. Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı
Trakya Kalkınma Ajansı www.trakyaka.org.tr Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı EDİRNE YATIRIM DESTEK OFİSİ EDİRNE İLİNDE YEM BİTKİLERİ EKİLİŞİ, MERALARIN DURUMU
DetaylıTarih Öğretmenliği Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : MUZAFFER TEPEKAYA 2. Doğum Tarihi : 20.10.1962. Unvanı : Prof. Dr. / Tarih Bölümü 4. E-mail : muzaffer.tepekaya@cbu.edu.tr Öğrenim Hayatı: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Tarih
Detaylı10. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ
KASIM EKİM 0. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR TEST NO TEST ADI. OSMANLI DEVLETİ NİN KURULUŞU (00-5). XIV. yüzyıl başlarında Anadolu, Avrupa ve Yakın
DetaylıKonu Başlığı: Türk Vergi Sistemindeki Vergilerin Ekonomik Kaynağına Göre Tasnifi
GENEL VERGİ TEORİSİ IV Konu Başlığı: Türk Vergi Sistemindeki Vergilerin Ekonomik Kaynağına Göre Tasnifi Kavramlar: Gelirden Alınan Vergiler, Servetten Alınan Vergiler, Harcamalardan Alınan Vergiler Kavramlara
Detaylı820 NUMARALI TEMETTUÂT DEFTERİNE GÖRE TANZİMAT IN İLK YILLARINDA MUCUR VE HACIBEKTAŞ IN DEMOGRAFİK YAPISI VE SOSYAL DURUMU
GAZİ ÜNİVERSİTESİ KIRŞEHİR EĞİTİM FAKÜLTESİ, Cilt 6, Sayı 1, (2005), 95-102 95 820 NUMARALI TEMETTUÂT DEFTERİNE GÖRE TANZİMAT IN İLK YILLARINDA MUCUR VE HACIBEKTAŞ IN DEMOGRAFİK YAPISI VE SOSYAL DURUMU
DetaylıÖZGEÇMİŞ KİMLİK BİLGİLERİ
ÖZGEÇMİŞ KİMLİK BİLGİLERİ Adı ve Soyadı: Arif KOLAY Doğum Yeri: Kütahya Doğum Tarihi: 17.03.1973 Medeni Hali: Evli Yabancı Dil: İngilizce Yabancı Dil Puanları: ÜDS: 60 KPDS: 61 Bölümü/Anabilim Dalı: Tarih
DetaylıZİRAİ KAZANÇ ÖLÇÜLERİNİN TESBİTİ HAKKINDA YÖNETMELİK
2471 ZİRAİ KAZANÇ ÖLÇÜLERİNİN TESBİTİ HAKKINDA YÖNETMELİK Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 12.2.1987, No : 87/11549 Dayandığı Kanunun Tarihi : 4.1.1961, No : 213 Yayımlandığı R. Gazetenin Tarihi : 23.3.1987,
DetaylıTarım Ekonomisi ve İşletmeciliği
Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL 6.Bölüm Tarımsal Üretim Faktörleri Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından Faydalanılmıştır.
DetaylıSELÇUK ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü/Tarih Anabilim Dalı/Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
AYŞE DEĞERLİ YARDIMCI DOÇENT E-Posta Adresi : aysedegerli@artvin.edu.tr Telefon (İş) : 4662151043-2342 Adres : AÇÜ Şehir Yerleşkesi, Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Eğitimi ABD, Oda no: 108, Merkez/ARTVİN
DetaylıKuruluş Dönemi Osmanlı Kültür ve Uygarlığı Flash Anlatım Perşembe, 12 Kasım :53 - Son Güncelleme Çarşamba, 25 Kasım :14
Kuruluş Dönemi Osmanlı Kültür ve Uygarlığı Flash Anlatım Kuruluş Dönemi Osmanlı Kültür ve Uygarlığı Ders Notu OSMANLI KÜLTÜR VE MEDENİYETİ (1300-1453) 1. OSMANLI'DA DEVLET ANLAYIŞI Türkiye Selçuklu Devleti
DetaylıT.C. SİVAS TİCARET BORSASI AYLIK BORSA BÜLTENİ. Ortalama Fiyat. Enaz Fiyat. Ençok Fiyat YULAF , KG 54,
HUBUBAT ARPA ARPA YEMLİK 0/0/207 T.C. Sayfa: - 0 ARPA YEMLİK MTS 0.64 0.8 0.6994,684,490.00 KG,78,54.80 32 ARPA YEMLİK OFİS-S 0.59.95 0.900 7,795,530.00 KG 7,094,256.50 6 ARPA YEMLİK TTS 0.7 0.92 0.7634
DetaylıTÜRKİYE DE HAYVANCILIK
TÜRKİYE DE HAYVANCILIK Geniş anlamda hayvancılık tarımsal etkinlerin bir koludur. Tarımla uğraşan nüfus bir yandan toprağı işleyip çeşitli ürünler elde ederken, diğer yandan da hayvan besler. Tarımın
DetaylıALUCRA DELLÜ KÖYÜ CAMİSİ VE KOYUN BABA HAZRETLERİ ZİYARETİ
ALUCRA DELLÜ KÖYÜ CAMİSİ VE KOYUN BABA HAZRETLERİ ZİYARETİ Koyun Baba Zaviyesi nin bulunduğu Dellü köyüne 2 yıl önce ziyarete gittiğimde adeta terk edilmiş vaziyette bulmuştum. Yaz ayı olmasına rağmen
DetaylıTR41 Bursa Eskişehir Bilecik Bölge Planı Hazırlık Çalışmaları BİLECİK TARIM, TARIMA DAYALI SANAYİ VE ORMANCILIK BİLGİ NOTU
TR41 Bursa Eskişehir Bilecik Bölge Planı Hazırlık Çalışmaları BİLECİK TARIM, TARIMA DAYALI SANAYİ VE ORMANCILIK BİLGİ NOTU TR41 BURSA ESKİŞEHİR BİLECİK BÖLGE PLANI HAZIRLIK ÇALIŞMALARI BİLECİK TARIM, TARIMA
DetaylıXıx. Yüzyılın Ortalarında Plevne nin Sosyal Ve İktisadî Yapısı. The Social and Economic Structure of Plevne in The Middle of The XIXth Century
Xıx. Yüzyılın Ortalarında Plevne nin Sosyal Ve İktisadî Yapısı Ali Haydar BEŞER Arş. Gör., Kırklareli Üniversitesi, İİBF, İktisat Bölümü. Doktora Öğrencisi, Sakarya Üniversitesi, SBE, ali.beser@klu.edu.tr
DetaylıGrafik-1: Avrupa Birliğinde Haftalık Dana Karkas Ortalama Fiyatları / 100 KG
1. KIRMIZI ET SEKTÖRÜNDEKİ GELİŞMELER a. Kırmızı Et Sektörü Pazar Analizi AVRUPA BİRLİĞİ: Grafik-1: Avrupa Birliğinde Haftalık Dana Karkas Ortalama Fiyatları / 100 KG Kaynak: Avrupa Birliği Komisyonu,
Detaylı