Kardiyojenik Şok. Uzm. Dr. Hüseyin BOZBAŞ, Doç. Dr. Aylin YILDIRIR

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kardiyojenik Şok. Uzm. Dr. Hüseyin BOZBAŞ, Doç. Dr. Aylin YILDIRIR"

Transkript

1 Kardiyojenik Şok Uzm. Dr. Hüseyin BOZBAŞ, Doç. Dr. Aylin YILDIRIR Başkent Üniversitesi T p Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dal, ANKARA Cardiogenic Shock Anahtar Kelimeler: Kardiyojenik şok, akut miyokart infarktüsü, perkütan koroner girişimler Key Words: Cardiogenic shock, acute myocardial infarction, percutaneous coronary interventions TANIM Kardiyojenik şok hipotansiyon yap c nedenlerin yokluğunda yeterli intravasküler volümün sağlanmas na rağmen kardiyak ç kt n n azalmas sonucu kan bas nc düşüklüğü ile birlikte doku hipoperfüzyonunun olduğu klinik durum olarak tan mlan r. Diğer bulgular n varl ğ nda kardiyak indeksin 2.2 L/dakika/m 2 ve pulmoner kapiller kama bas nc n n > 18 mmhg olmas kardiyojenik şok tan s n destekleyici parametrelerdir. Hipotansiyon sistolik kan bas nc n n 90 mmhg n n alt nda veya sistolik kan bas nc nda 30 mmhg ve üzeri düşüş olarak kabul edilmektedir. Kardiyak ç kt ve kan bas nc n n düşük olmas sempatik tonus art ş na neden olur. Bunun sonucunda zihinsel fonksiyonlarda bozulma, ekstremitelerde soğukluk, morarma ve idrar ç kt s nda azalma izlenir. İNSİDANS Trombolitik alan ST segment yükselmeli akut miyokard infarktüsü (AMİ) olan hastalarda kardiyojenik şok s kl ğ n n % aras nda değiştiği bildirilmiştir (1-3). Danimarka da yap lan çok merkezli bir çal şmada, ard ş k 6676 AMİ hastas n n %6.7 sinde kardiyojenik şok saptanm şt r (4). PURSUIT çal şmas nda ST yüksekliği olmayan akut koroner sendromu (AKS) olan hastalarda kardiyojenik şok s kl ğ %2.9, GUSTO-IIB çal şmas nda ise %2.5 olarak rapor edilmiştir. Kardiyojenik şok karars z anjina pektorisli hastalar n %2.9 unda, ST yüksekliği olmayan AMİ li hastalar n ise %2.1 inde bildirilmiştir (5,6). ETYOLOJİ Etyolojinin saptanmas tedavi aç s ndan büyük önem taş maktad r. Bekleneceği üzere kardiyojenik şok ST segment yükselmeli miyokard infarktüsü (Mİ) nde ST segment yükselmesi olmayan Mİ ye oranla, tekrarlayan Mİ de ise ilk Mİ ye oranla daha s k görülmektedir. ST segment yükselmesi olmayan Mİ genellikle ileri yaş, diabetes mellitus (DM) ve geçirilmiş infarktüs öyküsü varl ğ nda gelişmektedir (7). İlk AMİ de tutulan ventrikül alan büyükse, örneğin proksimal sol ön inen arter lezyonunda ya da inferior AMİ de eşlik eden sağ ventrikül tutulumu varsa kardiyojenik şok gelişebilmektedir. Kardiyojenik şokun ortaya ç k ş zaman verilen tedaviye ve şokun hangi nedenle ortaya ç kt ğ na bağl olarak değişebilmektedir. GUSTO-I çal şmas nda kardiyojenik şok hastalar n %11 inde başvuru an nda, %89 unda ise izleyen iki hafta içerisinde gelişmiştir (8). SHOCK çal şmas nda ST yükselmeli Mİ sonras kardiyojenik şokun ortalama gelişim süresi beş saat (2.2-12) olarak belirtilmiştir (9). ST yüksekliği olmayan AKS sonras gelişen kardiyojenik şokta ise süre bekleneceği üzere daha uzundur. GUSTO-IIB çal şmas nda bu süre 76, PURSUIT çal şmas nda ise 94 saat olarak rapor edilmiştir (5,6). 12

2 Kardiyojenik şok gelişiminin en s k nedeni AMİ sonras gelişen sol ventrikül sistolik işlev bozukluğudur. Bu konudaki en büyük veri SHOCK çal şmas na aittir. Bu çal şma verilerine göre sol ventrikül işlev bozukluğu %74.5 oran nda kardiyojenik şok nedeni olarak saptan rken, akut mitral yetersizliği %8.3 ile ikinci s ray alm şt r (10). AKS d ş nda kardiyojenik şok yapan nedenler Tablo 1 de verilmiştir. Kardiyojenik şok gelişmesi için etkilenen sol ventrikül miktar n n > %40 olmas gerekmektedir. Alonso ve arkadaşlar, AMİ sonras kardiyojenik şok nedeniyle kaybedilen hastalarda sol ventrikül infarkt alan n n %51, diğer nedenlerle kaybedilenlerde ise %23 olduğunu saptam şlard r (11). Tablo 1. Kardiyojenik şok nedenleri. Akut miyokard infarktüsü Pompa yetmezliği Geniş infarktüs Bazal sol ventrikül fonksiyon bozukluğu İnfarkt ekspansiyonu İnfarkt ekstansiyonu Reinfarktüs Mekanik komplikasyonlar Papiller kas rüptürü (akut mitral yetersizliği) Ventriküler septal defekt Serbest duvar rüptürü Perikard tamponadı Sağ ventrikül miyokard infarktüsü Diğer nedenler Son dönem kardiyomiyopati Miyokardit Miyokard kontüzyonu Uzun süren kardiyopulmoner by-pass Ciddi miyokard depresyonuna neden olan septik şok Sol ventrikül çıkım yolu obstrüksiyonu Aort darlığı Hipertrofik obstrüktif kardiyomiyopati Sol ventrikül doluş obstrüksiyonu Mitral darlığı Sol atriyal miksoma Akut mitral yetersizliği (korda rüptürü) Akut aort yetersizliği ST yükselmeli AMİ de sağ ventrikül tutulumu kardiyojenik şokun önemli nedenlerinden birini oluşturur. GUSTO-I çal şmas verilerine göre ST yüksekliği olan hastalar n %20 sinde sağ ventrikül tutulumu kardiyojenik şok gelişiminin nedeni olarak bulunmuştur (12). AMİ sonras izlenen mekanik komplikasyonlar n kardiyojenik şoka neden olma s kl ğ GUSTO-I çal şmas verilerine göre; akut mitral yetersizliği %10.7, ventriküler septal defekt (VSD) %3.1, miyokardiyal rüptür %2.8 dir (12). TANI Fizik inceleme ve ekokardiyografi (EKO) tan da çok yard mc d r. Hipotansiyona eşlik eden düşük perfüzyon bulgular şüphe uyand rmal ve ayr nt l fizik inceleme yap lmal d r. Hipotansiyon yap c nedenler, sepsis, kanama, pulmoner emboli, tamponad vb. durumlar d şlanmal d r. Akciğerde ral duyulmas, yeni gelişen akut mitral yetersizliği ve VSD üfürümü tan - da çok önemli ipuçlar sağlayan bulgulard r. Fizik incelemenin ard ndan yap lacak ayr nt l bir ekokardiyografik değerlendirme sol ventrikül işlev bozukluğunun derecesini, mekanik komplikasyonlar n varl - ğ n ve şiddetini bize kolayl kla gösterecektir. Sağ kalp kateterizasyonu tan y destekleyici bulgular vermektedir, ancak çok gerekli olmayabilir. Dolum bas nçlar n n ölçümü ile volüm durumu hakk nda daha net ve objektif bulgular elde edilir. Mekanik komplikasyonlar n varl ğ ve hemodinamik önemi hakk nda bilgi edinilebilir. Kardiyak ç kt hesaplanarak tedavi plan hakk nda karar verilebilir. TEDAVİ Kardiyojenik şok gerçek bir acildir. Tedavinin planlanmas nda şoka neden olan mekanizman n saptanmas çok önemlidir. Önceden olan kardiyak patolojiler (örneğin; aort darl ğ ) akut iskeminin kardiyojenik şoka yol açmas n kolaylaşt r r. Kardiyojenik şok gelişen hastalar n yaklaş k %40 nda önceden geçirilmiş infarktüs öyküsü vard r (6). Yeniden kanland rma tedavinin temel hedefi olmal, ancak çoklu organ hasar n n engellenmesi için destekleyici ek tedavilerin rolünün çok önemli olduğu unutulmamal d r. Vazopresör-pozitif inotropik ajanlar, mekanik ventilasyon ve intraaortik balon pompas (İABP) bu tedaviler aras nda say labilir. Hastan n kesin tedavi için h zl bir şekilde değerlendirilmesi ve uygun bir merkezde değilse üçüncül bir merkeze sevki yap lmal d r. Yeterli oksijenizasyon mutlaka sağlanmal d r. Devam eden hipotansiyon solunum kaslar nda güçsüzlüğe yol açabilir. Oksijenizasyon arteryel kan gazla- 13

3 Bozbaş H, Yıldırır A r na göre takip edilmeli ve oksijen maske ile verilmeli, yeterli olmuyorsa devaml pozitif hava yolu bas nc (CPAP) uygulamas ya da mekanik ventilasyon düşünülmelidir. Hastan n sol ventrikül dolum bas nçlar göz önüne al - narak diüretik ya da intravenöz (IV) s v verilmelidir. Hipotansiyon düzeltilerek yeterli doku perfüzyonunun sağlanmas hedeflenmelidir. Hipotansiyonun ciddiyetine göre dopamin veya noradrenalin başlanmal ve doz uygun şekilde artt r lmal d r. Kardiyojenik şok tedavisinde kullan lan pozitif inotropik ajanlar ve dozlar Tablo 2 de verilmiştir. Dobutamin, dopamin ile birlikte veya tek baş na kullan labilir. Hasta sürekli elektrokardiyografi (EKG) monitörizasyonunda olmal ve defibrilatör, IV amiodaron, lidokain haz r bulundurulmal d r. Aspirin ve etkin dozda heparin verilmelidir. İABP miyokard n oksijen gereksinimini artt rmaks - z n diyastolde koroner perfüzyonu artt r p ardyükü azalt r. Tek baş na kullan m n n yararl olduğuna dair veriler s n rl d r, ancak yeniden kanland rma düşünülen hastalarda köprü olarak kullan lmas önerilmektedir. SHOCK çal şmas verilerine göre hem erken girişim hem de konservatif tedavi grubuna önerilmektedir (9). Yeniden kanland rma bu hastalarda tedavinin ana hedefini oluşturmaktad r. Trombolitik tedavinin kardiyojenik şokta olan hastalarda etkinliği çok s n rl d r. GISSI çal şmas nda streptokinaz kardiyojenik şoklu hastalarda plasebodan farks z bulunmuştur (13). GUSTO-I verilerine göre tpa kardiyojenik şoku önlemede streptokinazdan daha etkin gözükmektedir (14). Ancak eğer şok gelişmişse streptokinaz n tpa dan daha etkin olduğu yönünde veriler mevcuttur (15). Trombolitik tedavi perkütan koroner girişimin (PKG) yap lamayacağ durumlarda veya transferi düşünülen hastalarda eğer mesafe iki saatten fazla ise İABP ve inotropik destek eşliğinde sistemik ve koroner perfüzyon artt r larak verilebilir. ST yükselmesi olmayan AKS li hastalara GPIIb/IIIa inhibitörü başlanmas düşünülmelidir. Trombolitik tedaviye oranla mekanik yeniden kanland rma bu hastalarda daha etkindir. GUSTO-I çal şmas nda hastaneye başvurduktan sonra kardiyojenik şok gelişen hastalarda başar l PKG sonras mortalite %29 olarak saptan rken, trombolitik tedavi sonras bu oran %75 olmuştur (15). Amerika Birleşik Devletleri ulusal AMİ kay tlar nda da benzer sonuçlar bildirilmektedir (16). Hastane içi kardiyojenik şok gelişimi trombolitik tedavinin başar s z olmas ya da başar l trombolitik tedavi sonras tekrarlayan AMİ, infarkt ekstansiyonu ve tekrarlayan iskemi sonucu olur. Bu sayd ğ m z komplikasyonlar primer anjiyoplasti ile önemli ölçüde azalt labilmektedir. Kardiyojenik şokun tedavisi ile ilgili en önemli veriler yine SHOCK çal şmas ndan gelmektedir. Bu çal şmada AMİ nin ilk 36 saati ve kardiyojenik şok gelişiminin 12 saati içerisinde olan hastalar erken girişim [PKG veya koroner arter by-pass greftleme (KABG), gerektiğinde İABP kullan larak; n= 152] ve konservatif tedavi (trombolitik uygulamas dahil medikal tedavi, gerektiğinde İABP kullan larak; n= 150) gruplar na randomize edilmiştir. Burada mekanik komplikasyon ve sağ ventrikül AMİ olan hastalar çal şma d ş b rak lm şt r (17). Tablo 2. Rutin uygulamadaki intravenöz inotropik ajanlar n özellikleri. Kalp debisi PCWP KB Nabız Aritmi Dopamin 2-5 µg/kg/dakika µg/kg/dakika µg/kg/dakika Dobutamin İsoproterenol / Norepinefrin ++ 0/ Epinefrin ++ 0/ Milrinon Amrinon PCWP: Pulmoner kapiller wedge basıncı, KB: Kan basıncı. 14

4 Erken girişim grubunda hastalar n %97 sine koroner anjiyografi, %87 sine yeniden kanland rma işlemi uygulanm şt r. Otuz günlük ölüm oran erken girişim grubunda %46.7, medikal tedavi grubunda %56.0 olmuş ve aradaki fark istatistiksel anlaml l ğa ulaşamam şt r. Ancak alt ayl k mortalitede aradaki fark anlaml bulunmuş (%50.3 ve %63.1; p= 0.02) ve bu fark 12 ayl k izlemde de korunmuştur. SHOCK çal şmas n n bir diğer sonucu da 75 yaş ve üzeri hastalarda yeniden kanland rma işleminin yarar n n gösterilememiş olmas d r. Ancak buradan kesin bir sonuca varmak çok doğru değildir. Çünkü bu çal şmada 75 yaş üzeri yeniden kanland rma işlemi yap lan hastalar n say s yeterli değildir. Bu konuda daha net bir fikir sahibi olabilmek için ileri çal şmalara gereksinim olduğu aç kt r. Yaşl hastalara hasta baz nda yaklaş larak; fonksiyonel s n f, eşlik eden hastal klar, koroner anatomi vb. faktörler göz önünde bulundurularak girişim karar n n verilmesi gerekmektedir. SHOCK çal şmas nda PKG yap lan hastalarda işlem başar s %76 olarak bildirilmiştir. Başar l PKG sonras 30 günlük sağkal m %65 iken, başar s z PKG sonras bu oran %20 olmuştur. Bir y ll k sağkal ma bak ld ğ nda ise bu rakamlar s ras yla %61 ve %15 olarak saptanm şt r (18). Görüldüğü gibi aradaki fark oldukça anlaml d r. Yani başar l PKG sonras sağkal m belirgin iyileşmektedir. Burada bir y ll k prognoz parametrelerine çok değişkenli analizle bak ld ğ nda ileri yaş, düşük sistolik kan bas nc, PKG yap l ncaya kadar geçen süre, PKG sonras düşük TIMI skoru ve çok damara PKG yap lmas mortalitenin bağ ms z belirteçleri olarak bulunmuştur. Hastalar n AMİ sonras PKG ye al nma süreleri ortalama 11 saat olmuştur. Bu bize şok durumunda PKG nin yarar n n 12 saatten fazla süre geçen hastalarda da olduğunu göstermektedir. Birincil basamak sağl k merkezlerinden nakledilen hastalarda da PKG nin faydas aşikard r. Burada vurgulanmas gereken önemli bir nokta da bu çal şmada GPIIb/IIIa inhibitörleri ve thienopiridinlerin kullan m oranlar - n n düşük oluşudur. Stent kullan m oran ise %34 tür. Bu rakamlar n günümüz pratiğinin çok gerisinde olduğu görülmektedir. Günümüzde artm ş stent kullan m (ilaç kapl stentlerin varl ğ ) ve etkin antitrombosit tedavi ile daha başar l sonuçlar n al - nacağ n rahatl kla söyleyebiliriz. PKG başar şans n n düşük olduğu ya da yeterli yeniden kanland rman n sağlanamayacağ hastalarda cerrahi tercih edilmelidir. Diğer önemli bir nokta ciddi mitral yetersizliği bulunan hastalarda cerrahi tedavinin daha uygun olduğunun unutulmamas d r. Bu nedenle hastalar n EKO ile bu ve diğer mekanik komplikasyonlar aç s ndan değerlendirilmeleri ayr nt l bir şekilde yap lmal d r. SHOCK çal şmas yazarlar, yukar da sunduğumuz verilerden hareketle AMİ nedeniyle gelişen kardiyojenik şokta erken yeniden kanland rma girişiminin mutlaka düşünülmesi gerektiğini vurgulam şlard r. Ancak unutulmamas gereken nokta PKG ya da KABG nin bu hastalarda az msanamayacak oranda risk taş yan işlemler oluşudur. Bu nedenle erken yeniden kanland rma işleminin seçilmiş vakalarda uygulanmas görüşü daha yayg n kabul görmektedir. Doğal olarak burada akla gelen soru bu hastalar n nas l seçileceği konusudur. Bu aç dan SHOCK ve SMASH çal şmalar n n verileri bize ş k tutmaktad r (17,19). En önemli nokta risk alt nda olan miyokard bölgelerinin perfüzyon ve işlevinin koroner darl ğ n giderilerek düzeltilmesidir. Miyokardiyal canl l k (viabilite) başar l bir yeniden kanland rma işlemi için çok büyük önem arz etmektedir. Yani geç başvuru ve gecikmiş yeniden kanland rma işleminin getireceği fayda çok azalmaktad r. Erken başvuran ve devam eden iskemi bulgular olan hastalar yeniden kanland rma aç s ndan ivedilikle değerlendirilmelidir. Geç başvuran ancak tehlike alt nda bulunan miyokard alan büyük olan hastalar n da girişim aç s ndan değerlendirilmeleri gerekmektedir (Şekil 1). Koroner anjiyografide mümkün olan en az miktarda kontrast madde kullan m na özen gösterilmelidir. Ekokardiyografik değerlendirme yeterli ise ventrikülografi yap lmas na gerek olmayabilir. Koroner anatomi görüldükten sonra ventrikül işlev bozukluğunun derecesi sorumlu lezyon ile ilişkilendirilmelidir. Örneğin; izole sağ koroner arter lezyonunun sağ ventrikül Mİ, aritmi, kapak hastal ğ yokluğunda kardiyojenik şoka neden olmas oldukça nadirdir. Bu tür durumlarda mekanik nedenler araşt r lmal d r. Koroner anatomi incelenip yeniden kanland rma seçeneğine h zl ca karar verilmelidir. PKG genellikle tercih edilen tedavi seçeneğidir. Çok damar hastal ğ olanlarda izlenecek yaklaş m infarkt sorumlu artere müdahale edip izlemde KABG nin planlamas şeklinde olmal d r. Kardiyojenik şoklu hastalarda PKG ile KABG yi direkt karş laşt ran çal şma yoktur. KABG ciddi üç damar hastal ğ olan hastalarda etkinliği gösterilmiş bir tedavi seçeneğidir. SHOCK çal şmas nda hastane içi mortalite PKG ve KABG gruplar nda benzer bulunmuştur. Ancak burada vurgulanmas gereken nokta KABG grubunda koroner arter hastal ğ n n daha yay- 15

5 Bozbaş H, Yıldırır A Kardiyojenik şok Tan Tedavi İlk tan basamaklar Öykü, fizik inceleme EKG EKO X-ray Pulmoner arter kateterizasyonu Biyokimya testleri İlk tedavi basamaklar Oksijen, mekanik ventilasyon Damar yolu, arter line, idrar sondas Monitörizasyon, oksimetri Ağr n n giderilmesi Hemodinamik destek (s v, inotropik destek) Yetersiz doku perfüzyonu İnotropik ajanlar İntraaortik balon pompas (İABP) Kateterizasyon imkan var Reperfüzyon Yeterli doku perfüzyonu, konjesyon Diüretik Vazodilatör Kateterizasyon imkan yok Kalp kateterizasyonu Trombolitik ve İABP PCI (stent, GPIIb/IIIa Koroner arter by-pass greftleme Şokun sürmesi Klinik düzelme Şekil 1. Kardiyojenik şokta tan ve tedavi basamaklar. g n ve DM nin iki kat daha s k olduğudur. Acil KABG nin iyi yan yeniden kanland rman n tam sağlanabilmesi, mitral yetersizliğine müdahale edebilme olanağ n n olmas ve bu s rada kardiyopulmoner bypass ile sistemik perfüzyonun gerçekleştirilmesidir. AMİ sonras mekanik komplikasyonlar erken yeniden kanland rma tedavilerinin başar l bir şekilde uygulanmas ile azalm şt r. Bu komplikasyonlar n geliştiği hastalara İABP tak lmal ve hastalar acil cerrahiye verilmelidir. Serbest duvar rüptürü ve perikard tamponad olan hastalara bir taraftan kontrollü bir şekilde perikardiyosentez yap l rken, diğer taraftan acil olarak ameliyat koşullar haz rlanmal ve cerrahiye verilmelidir. Ventrikül yard mc cihazlar n n kardiyojenik şoklu hastalarda kullan m ile ilgili veriler s n rl ve bu hastalar n nas l seçileceği konusu net değildir. Kardiyak transplantasyon düşünülen hastalara köprü olarak tak lmas önerilmektedir. Kardiyojenik şok tedavisi ile ilgili birtak m yeni tedavi seçenekleri üzerinde çal ş lmaktad r. Kardiyojenik şoklu hastalarda miyokard ciddi fonksiyonel ve yap sal hasara maruz kal r. İnfarkttan sorumlu damar aç lsa bile miyokard n bozulmuş metabolizmas iyileşmeyi engelleyebilir ya da zorlaşt rabilir. Bu nedenle birtak m metabolik tedavi yaklaş mlar araşt - r lmaktad r. Miyokard n serbest yağ asidi metabolizmas n iyileştirmek için insülin kullan m n bir örnek olarak verebiliriz (20). L-karnitin ve adenozin analoglar n n da kullan m ile ilgili veriler mevcuttur (21). Sistemik hipotermi henüz deneysel aşamadad r. Süpersatüre oksijen test edilen diğer bir yöntemdir. Bir nitrik oksit sentaz antagonisti olan N-mono-metil-L-arginin kullan m n n bir pilot çal şmada faydal olduğu gösterilmiştir. Hastalar n kan bas nc yükselmiş, idrar ç kt lar artm ş ve 11 hastadan 10 unda mekanik ventilasyondan ay rma (weaning) başar ile gerçekleştirilmiştir (22). PROGNOZ ve GÖSTERGELERİ Kardiyojenik şok oldukça kötü prognoza sahip bir durumdur, AKS sonras izlenen ölümlerin en s k nedenini oluşturur. Hastane içi mortalite 1970 li y llarda %90 düzeylerinde iken, 1990 l y llara gelindiğin- 16

6 de bu oran %45-80 lere gerilemiştir (15,23). Görüldüğü gibi sağlanan başar önemlidir, ancak mortalite hala çok yüksektir. Kardiyojenik şok hastalar nda orta dönem izlemde sağkal m oran tatminkar say labilecek düzeyde iken, uzun dönemde mortalitenin çok yüksek olduğu görülmektedir. GUSTO-I çal şmas nda 30 günlük dönemi sağ geçiren hastalar n birinci y lda %85 inin hayatta olduğu saptan rken, TRACE çal şmas nda alt y lda toplam mortalite %88 olarak bildirilmiştir (24,25). GUSTO-I verilerine göre kalp ç kt s en önemli sağkal m belirtecidir (12). Modern koroner yoğun bak m ünitelerinde bulunan bir Swan-Ganz kateteri ile kardiyak ç kt n n hesaplanmas mümkündür. Bu tür bir olanağ n olmad ğ durumlarda ise maksimum inotropik desteğe rağmen kan bas nc 100/70 mmhg y tutturam yor ve hastada hipoperfüzyon bulgular varsa kardiyak ç kt yetersizdir ve bu hasta kötü prognoza sahiptir. Sağ ventrikül tutulumu diğer bir kötü prognoz göstergesidir. Bu aç dan çok dikkatli olunmal ve girişimsel monitörizasyon ile uygun hemodinami temin edilmeye çal ş lmal d r. SHOCK çal şmas nda kardiyojenik şoklu hastalarda PKG nin işlem başar s %76 bulunmuştur ki, bu rakam AMİ de uygulanan primer anjiyoplasti başar oran n n çok gerisindedir. PKG nin başar s sağkal m için çok büyük önem taş maktad r. İşlemin başar l olduğu hastalarda 30 günlük ve bir y ll k sağkal m oranlar s ras yla %65 ve %61 iken, başar s z olunan hastalarda bu rakamlar s ras yla %20 ve %15 olmuştur. Görüldüğü gibi aradaki fark oldukça dikkat çekicidir. Mitral yetersizliği PKG uygulanan hastalarda prognozun diğer önemli bir göstergesidir. Ciddi mitral yetersizliği olan hastalarda bir y ll k sağkal m %18 iken, mitral yetersizliği olmayanlarda %64 bulunmuştur (18). KARDİYOJENİK ŞOKUN ÖNLENMESİ Kardiyojenik şok geliştiğinde mortalite yeniden kanland rma tedavilerine rağmen yüksektir. Bu nedenle kardiyojenik şokun AKS li hastalarda önlenmesi hedeflenmelidir. Primer anjiyoplastinin trombolitiklere oranla kalp yetersizliği gelişimini azaltt ğ belirtilmekle beraber bunun kardiyojenik şok gelişimine olan net etkisi bilinmemektedir (26). Yeni ve ilaç kapl stentlerin kullan m, antiagregan tedavide sağlanan önemli gelişmeler primer PKG nin başar s n artt rmaktad r. Burada (pre-şok diye tan mlanan) şok öncesi durumun zaman nda tan mlanmas ve iskeminin giderilmesi, aritmilerin tedavi ve profilaksisinin yap lmas, pozitif inotropik ajanlarla yeterli hemodinaminin sağlanmas çok büyük önem taş maktad r. Pre-şok kardiyojenik şok öncesi olan klinik durumu ifade etmek için kullan lan bir terimdir ve klinik olarak sistolik kan bas nc > 90 mmhg iken, kalp h z nda art ş, nefes darl ğ, idrar ç kt s nda hafif azalma, akciğer bazallerinde raller ve serebral fonksiyonlarda azalman n başlamas ile karakterize bir durumdur. Hastalar n bu aç dan takibi ve erken müdahalenin yap lmas kardiyojenik şokun önlenmesi bak m ndan büyük önem taş maktad r. Hipotansiyon ve bunun sonucunda gelişen koroner hipoperfüzyonun aralar nda oluşturacağ k s r döngünün erken saptanmas ve k r lmas gerekmektedir. Kardiyojenik şokun kalp yetersizliğinden çok farkl bir durum olduğu unutulmamal ve hipotansiyon yap c beta-bloker, anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörü, nitrat ve opiyoidlerden AMİ seyrinde olup hipotansif seyreden hastalarda kaç n lmal d r. Kardiyojenik şok gelişimi aç s ndan yüksek risk taş - yan hastalar n erken tan nmas ve hemodinamik bozukluk gelişmeden üçüncül merkezlere erken sevkedilmesi önemlidir. Yine trombolitik tedavi başar s z olduğunda da kurtar c PKG için erken sevkin önemi unutulmamal d r. Kardiyojenik şok gelişimini öngörmede birtak m belirteçlerin faydal olduğu gösterilmiştir. GUSTO-I çal şmas nda yaş, sistolik kan bas nc, kalp h z ve başvurudaki killip s n f n n > %85 oran nda öngördürücü değere sahip olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde PURSUIT çal şmas nda ise AKS li hastalarda yaş, başvuru EKG sinde ST çökmesi, sistolik kan bas nc, kalp h z ve akciğerde ral varl ğ kardiyojenik şok gelişiminin belirteçleri olarak bulunmuştur (1,5). SONUÇ Sonuç olarak İABP dahil yeterli destek tedavisi uygulanmal ve hastalar yeniden kanland rma tedavisi aç s ndan ivedilikle değerlendirilmelidir. PKG uygun olan hastalara uygulanmal d r. Eğer PKG imkan yok ya da hastan n nakil süresi uzun ise yeterli inotropik destek alt nda trombolitik tedavi verilmesi uygun olabilir. PKG ye uygun olmayan ya da işlem başar şans n n düşük gözüktüğü, çok damar hastal - ğ veya akut mitral yetersizliği olan hastalarda KABG düşünülmelidir. Mekanik komplikasyonlar varl ğ nda İABP tak lmal ve hastalar acil cerrahiye verilmelidir. 17

7 Bozbaş H, Yıldırır A KAYNAKLAR 1. Holmes DR Jr, Bates ER, Kleiman NS, et al. Contemporary reperfusion therapy for cardiogenic shock: The GUSTO-I trial experience. The GUSTO-I Investigators. Global Utilization of Streptokinase and Tissue Plasminogen Activator for Occluded Coronary Arteries. J Am Coll Cardiol 1995; 26: Hasdai D, Holmes DR Jr, Topol EJ, et al. Frequency and clinical outcome of cardiogenic shock during acute myocardial infarction among patients receiving reteplase or alteplase. Results from GUSTO-III. Global Use of Strategies to Open Occluded Coronary Arteries. Eur Heart J 1999; 20: Holmes DR Jr, Berger PB, Hochman JS, et al. Cardiogenic shock in patients with acute ischemic syndromes with and without ST-segment elevation. Circulation 1999; 100: Cardiac Evaluation (TRACE) study: Rationale, design, and baseline characteristics of the screened population. Am J Cardiol 1994; 73: Hasdai D, Harrington RA, Hochman JS, et al. Platelet glycoprotein IIb/IIIa blockade and outcome of cardiogenic shock complicating acute coronary syndromes without persistent ST-segment elevation. J Am Coll Cardiol 2000; 36: Holmes DR Jr, Berger PB, Hochman JS, et al. Cardiogenic shock in patients with acute coronary syndromes with and without ST segment elevation. Circulation 1999; 100: Holmes DR Jr, Hasdai D. Cardiogenic shock complicating non-st-segment elevation acute coronary syndrome. In: Hasdai D, Berger P, Battler A, Holmes DR Jr (eds). Cardiogenic Shock: Diagnosis and Treatment. Totowa NJ: Humana Press, 2002: Berger PB, Holmes DR Jr, Stebbins AL, et al. Impact of an aggressive invasive catheterization and revascularization strategy on mortality in patients with cardiogenic shock in the Global Utilization of Streptokinase and Tissue Plasminogen Activator for Occluded Coronary Arteries (GUSTO-I) trial. An observational study. Circulation 1997; 96: Hochman CS, Sleeper LA, Webb JG, et al. For the SHOCK investigators. Early revascularization in acute myocardial infarction complicated by cardiogenic shock. N Engl J Med 1999; 341: Hochman CS, Buller CE, Sleeper LA. Cardiogenic shock complicating acute myocardial infarction-etiologies, management and outcome: A report from the SHOCK trial registry. Should we emergently revascularize occluded coronaries for cardiogenic shock. J Am Coll Cardiol 2000; 36: Alonso DR, Scheidt S, Post M, et al. Pathophysiology of cardiogenic shock: Quantification of myocardial necrosis, clinical, pathologic and electrocardiographic correlations. Circulation 1973; 48: Hasdai D, Holmes DR, Califf RM, et al. Cardiogenic shock complicating acute myocardial infarction: Predictors of death. GUSTO Investigators. Global Utilization of streptokinase and tissue plasminogen activator for occluded coronary arteries. Am Heart J 1999; 138: Effectiveness of intravenous thrombolytic treatment in acute myocardial infarction. Gruppo Italiano per lo Studio della Streptochinasi nell Infarto Miocardico (GISSI). Lancet 1986; 1: In-Hospital mortality and clinical course of patients with suspected acute myocardial infarction randomized between alteplase and streptokinase with and without heparin. The International Study Group. Lancet 1992; 339: Holmes DR, Bates ER, Kleiman NS, et al. Contemporary reperfusion therapy for cardiogenic shock: The GUSTO-I trial experience. J Am Coll Cardiol 1995; 26: Baron HV, Every NR, Parsons LS, et al. The use of intra-aortic balloon counterpulsation in patients with cardiogenic shock complicating acute myocardial infarction: data from the National Registry of Myocardial Infarction 2. Am Heart J 2001; 141: Hochman CS, Sleeper LA, Godfrey E, et al. Should we emergently revascularize occluded coronaries for cardiogenic shock: An international randomized trial of emergency PTCA/CABG. Am Heart J 1999; 137: Webb JG, Lowe AM, Sanborn TA, et al. Percutaneous coronary intervention for cardiogenic shock in the SHOCK trial. J Am Coll Cardiol 2003; 42: Urban P, Stauffer JC, Bleed D, et al. A randomized evaluation of early revascularization to treat shock complicating acute myocardial infarction. The Swiss Multicenter Trial of Angioplasty for Shock. Eur Heart J 1999; 20: Klein CA, Raymond RM, Leonova ED, et al. Insulin improves heart function and metabolism during nonischemic cardiogenic shock in awake canines. Cardiovasc Res 1997; 34: Abd-Elfattah AS, Jessen ME, Hanan SA, et al. Is adenosine 5-triphosphate derangement or free radical mediated injury the major cause of ventricular dysfunction during reperfusion? Role of adenosine nucleoside transport in myocardial reperfusion injury. Circulation 1990; 82 (Suppl 4): Cotter G, Kaluski E, Blatt A, et al. L-NMMA (a nitric oxide synthase inhibitor) is effective in the treatment of cardiogenic shock. Circulation 2000; 101: Goldberg RJ, Samad NA, Yarzebski J, et al. Temporal trends in cardiogenic shock complicating acute 18

8 myocardial infarction. N Engl J Med 1999; 340: Berger PB, Tuttle RH, Holmes DR, et al. One year survival among patients with acute myocardial infarction complicated cardiogenic shock, and it s relation to early revascularization. Results from the GUSTO-I trial. Circulation 1999; 99: The Trace Study Group. The TRAndolapril Cardiac Evaluation (TRACE) study: Rationale, design and baseline characteristics of the screened population. Am J Cardiol 1994; 73: Ottervanger JP, Liem A, de Boer MJ, et al. Limitation of myocardial infarct size after primary angioplasty: Is a higher patency the only mechanism? Am Heart J 1999; 137: YAZIŞMA ADRESİ Doç. Dr. Aylin YILDIRIR Başkent Üniversitesi T p Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dal Bahçelievler-ANKARA 19

KARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI

KARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI KARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI KARDİYOJENİK ŞOK-TANIM Ø Kardiyojenik şok (KŞ), kardiyak yetersizliğe bağlı uç-organ hipoperfüzyonudur. Ø KŞ taki hemodinamik

Detaylı

Akut Koroner Sendromlar ve Güncel Yaklaşım. Yrd.Doç.Dr. Hasan Büyükaslan Harran üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D.

Akut Koroner Sendromlar ve Güncel Yaklaşım. Yrd.Doç.Dr. Hasan Büyükaslan Harran üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D. Akut Koroner Sendromlar ve Güncel Yaklaşım Yrd.Doç.Dr. Hasan Büyükaslan Harran üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D. Kılavuzlar 2011 Israrcı ST-segment yükselmesi belirtileri göstermeyen hastalarda

Detaylı

YOĞUN BAKIMDA AKUT KALP YETMEZLİĞİNE YAKLAŞIM

YOĞUN BAKIMDA AKUT KALP YETMEZLİĞİNE YAKLAŞIM YOĞUN BAKIMDA AKUT KALP YETMEZLİĞİNE YAKLAŞIM Doç. Dr. Ali Serdar Fak Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Şubat 2009 Tanım: Kalp yetmezliği semptom ve bulgularının hızlı ortaya

Detaylı

Kardiyojenik Şok Tedavisi

Kardiyojenik Şok Tedavisi Kardiyojenik Şok Tedavisi Mustafa KILIÇKAP* * Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, ANKARA Son zamanlarda reperfüzyon tedavilerinin yaygın olarak kullanımıyla akut miyokard infarktüsünün

Detaylı

KORONER ARTER HASTALIĞINDA BETA BLOKERLER GÖZDEN DÜŞÜYOR MU?

KORONER ARTER HASTALIĞINDA BETA BLOKERLER GÖZDEN DÜŞÜYOR MU? KORONER ARTER HASTALIĞINDA BETA BLOKERLER GÖZDEN DÜŞÜYOR MU? TABİ Kİ HAYIR, HER HASTAYA VERMELİYİZ DR. SABRİ DEMİ RCAN Beta Blokerler Adrenerjik reseptörler katekolaminler tarafından stimüle edilen G-protein

Detaylı

TKD/TKYK KORONER BAKIM İLERİ KLİNİK UYGULAMALAR SERTİKASYON PROGRAMININ ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI

TKD/TKYK KORONER BAKIM İLERİ KLİNİK UYGULAMALAR SERTİKASYON PROGRAMININ ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI TKD/TKYK KORONER BAKIM İLERİ KLİNİK UYGULAMALAR SERTİKASYON PROGRAMININ ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI Kardiyovasküler olaylar tüm dünyada en önemli ölüm nedenidir. İnsan ömrünün uzaması kardiyak sorunu olan

Detaylı

Hemorajik Şok Tedavisinde İntraaortik balon pompası. Doç. Dr. Halil DOĞAN Bakırköy Dr Sadi Konuk EAH Acil Tıp Kliniği

Hemorajik Şok Tedavisinde İntraaortik balon pompası. Doç. Dr. Halil DOĞAN Bakırköy Dr Sadi Konuk EAH Acil Tıp Kliniği Hemorajik Şok Tedavisinde İntraaortik balon pompası Doç. Dr. Halil DOĞAN Bakırköy Dr Sadi Konuk EAH Acil Tıp Kliniği Sunu Planı IABP Nedir? Endikasyonları Kontraendikasyonları Komplikasyonları IABP Ekipmanı

Detaylı

Koroner Mikrosirkülasyonun Fonksiyonel Açıdan Değerlendirilmesinde Kullanılan İnvazif Yöntemler. Dr. Murat Sezer İstanbul Tıp Fakültesi

Koroner Mikrosirkülasyonun Fonksiyonel Açıdan Değerlendirilmesinde Kullanılan İnvazif Yöntemler. Dr. Murat Sezer İstanbul Tıp Fakültesi Koroner Mikrosirkülasyonun Fonksiyonel Açıdan Değerlendirilmesinde Kullanılan İnvazif Yöntemler Dr. Murat Sezer İstanbul Tıp Fakültesi Miyokard infarktüsü sonrası koroner mikrosirkülasyonun önemi Erken

Detaylı

Stabil koroner arter hastalığında doğrular ve yanlışlar:

Stabil koroner arter hastalığında doğrular ve yanlışlar: Stabil koroner arter hastalığında doğrular ve yanlışlar: Hangi asemptomatik hastaya revaskülarizasyon? Prof. Dr. Sabri Demircan İstanbul Bilim Üniversitesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Koroner arter hastalığında

Detaylı

Konjestif Kalp Yetmezliğinde Solunum Desteği. Uzm. Dr. Nil ÖZYÜNCÜ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Konjestif Kalp Yetmezliğinde Solunum Desteği. Uzm. Dr. Nil ÖZYÜNCÜ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Konjestif Kalp Yetmezliğinde Solunum Desteği Uzm. Dr. Nil ÖZYÜNCÜ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Solunum yetmezliği ile başvuran dekompanse kalp yetmezliği hastası 76 yaşında,

Detaylı

PULMONER HİPERTANSİYONUN. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı

PULMONER HİPERTANSİYONUN. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı PULMONER HİPERTANSİYONUN YBÜ de TEDAVİSİ Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı YBÜ-pulmoner hipertansiyon PULMONER VENÖZ HİPERTANSİYON

Detaylı

ST YÜKSELMESİZ AKUT KORONER SENDROMDA GİRİŞİMSEL TEDAVİ STRATEJİSİ

ST YÜKSELMESİZ AKUT KORONER SENDROMDA GİRİŞİMSEL TEDAVİ STRATEJİSİ ST YÜKSELMESİZ AKUT KORONER SENDROMDA GİRİŞİMSEL TEDAVİ STRATEJİSİ Sabahattin Umman İTF Kardiyoloji Anabilim Dalı 1 /18 Akut Koroner Sendromlar Önemleri Miyokart Hasarı Fonksiyon kaybı, Patolojik Fonksiyon

Detaylı

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyak Yoğun Bakım Sertifika Programı

Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyak Yoğun Bakım Sertifika Programı Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyak Yoğun Bakım Sertifika Programı Tanım: Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Ankara Hastanesi Kardiyoloji Ana Bilim Dalında uygulanacak olan 2 yıllık kardiyoloji

Detaylı

AKUT KORONER SENDROMLARDA OLASILIK SKORLARI VE STRES TESTLERİNİN KULLANIMI

AKUT KORONER SENDROMLARDA OLASILIK SKORLARI VE STRES TESTLERİNİN KULLANIMI AKUT KORONER SENDROMLARDA OLASILIK SKORLARI VE STRES TESTLERİNİN KULLANIMI Yrd. Doç. Dr. Arif Onur EDEN ERZİNCAN ÜNİVERİSTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI AKUT KORONER SENDROM (AKS) Tanı Kriterleri:

Detaylı

Her kronik tam tıkalı lezyon açılmalı mı? Prof. Dr. Murat ÇAYLI Özel Adana Medline Hastanesi

Her kronik tam tıkalı lezyon açılmalı mı? Prof. Dr. Murat ÇAYLI Özel Adana Medline Hastanesi Her kronik tam tıkalı lezyon açılmalı mı? Prof. Dr. Murat ÇAYLI Özel Adana Medline Hastanesi Tanım Anjiyografik veya klinik olarak bir oklüzyonun süresinin 3 ay olmasıdır. Kesin (anjiyografik ispat): 3

Detaylı

KONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA. Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji

KONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA. Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji KONGENİTAL KALP HASTALIKLARINDAN KORUNMA Doç. Dr. Kemal Nişli İTF Pediatrik Kardiyoloji Doğumsal kalp hastalığının sıklığı % 0.9 Ciddi anomali % 0.3 Her yıl 1.2 milyon kalp hastası bebek dünyaya gelmekte

Detaylı

KALP YETMEZLİĞİ TEDAVİSİ;

KALP YETMEZLİĞİ TEDAVİSİ; YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE KALP YETMEZLİĞİ TEDAVİSİ; Türk Toraks Derneği 13. Yılık Kongresi İstanbul Prof. Dr. Ali Serdar Fak Marmara Üniversitesi Hastanesi Hipertansiyon ve Ateroskleroz Ünitesi Mayıs 2010

Detaylı

Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ

Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ Prof.Dr.Oktay Demirkıran İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yoğun Bakım Bilim Dalı Acil Yoğun Bakım Ünitesi Avrupa da yaklaşık 700,000/yıl

Detaylı

YÜKSEK RİSKLİ EKG PATERNLERİ S İ VA S

YÜKSEK RİSKLİ EKG PATERNLERİ S İ VA S YÜKSEK RİSKLİ EKG PATERNLERİ D R. S E V G İ S A R Z E P Ç AT L A K S İ VA S N U M U N E H A S TA N E S İ S İ VA S - 2017 o Elektrokardiyografi(EKG), akut koroner sendrom(aks) ların ve bazı diğer kardiyak

Detaylı

ACİL SERVİSTE ŞOK YÖNETİMİ

ACİL SERVİSTE ŞOK YÖNETİMİ ACİL SERVİSTE ŞOK YÖNETİMİ Yrd. Doç. Dr. Z. Defne DÜNDAR Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fak. Acil Tıp AD. KONYA ŞOK Sistemik doku perfüzyonu bozulduğu ve dokulara oksijen sunumunun azaldığı klinik

Detaylı

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu

Detaylı

Kardiyak hastaların bakımında Türkiye'de sorunlar neler ve ne yapmalıyız? Kardiyoloji Gözüyle

Kardiyak hastaların bakımında Türkiye'de sorunlar neler ve ne yapmalıyız? Kardiyoloji Gözüyle Kardiyak hastaların bakımında Türkiye'de sorunlar neler ve ne yapmalıyız? Kardiyoloji Gözüyle Dr. Mehmet Emre Özpelit İzmir Ünv. Tıp Fak. Medicalpark Hastanesi Kardiyoloji AD Acil serviste karģılaģılan

Detaylı

1. HİZMET KAPSAMI: UÜ-SK KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI

1. HİZMET KAPSAMI: UÜ-SK KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 7 1. HİZMET KAPSAMI: Kardiyoloji Anabilim Dalı, erişkin ayaktan ve yatan hastalara tanı ve tedavi hizmetleri sunmaktadır. Bu hizmet haftada 7 gün ve 24 saat

Detaylı

RENAL ARTER DARLIĞI VE HİPERTANSİYON TEDAVİSİ Medikal tedavi daha iyi

RENAL ARTER DARLIĞI VE HİPERTANSİYON TEDAVİSİ Medikal tedavi daha iyi RENAL ARTER DARLIĞI VE HİPERTANSİYON TEDAVİSİ Medikal tedavi daha iyi Dr. Halil Yazıcı İstanbul Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı Renal arter stenozu Anatomik bir tanı Asemptomatik Renovasküler hipertansiyon

Detaylı

Hazırlayan ekip : Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çalışma Grubu. Üyeler - Dr.Baktash Morrad - Dr.Ayşe Hüseyinoğlu - Dr.

Hazırlayan ekip : Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çalışma Grubu. Üyeler - Dr.Baktash Morrad - Dr.Ayşe Hüseyinoğlu - Dr. Genç Kardiyologlar Grup Sorumlusu - Prof.Dr.Oktay Ergene Bilimsel İçeriğin Değerlendirilmesi, Son Düzenleme - Prof.Dr. Recep Demirbağ Düzenleme, Gözden Geçirme - Uz.Dr.Rida Berilğen - Uz.Dr.Barış Düzel

Detaylı

EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV GRUP 4

EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV GRUP 4 DÖNEM-4 KARDİYOLOJİ STAJI GENEL AMAÇ VE ÖĞRENİM HEDEFLERİ 1-Kalp hastalarından medikal öykü alır ve fizik muayenesini yapar. (Psikomotor) 2-Kalp hastalıklarında, tanıya götürecek temel laboratuvar yöntemlerini

Detaylı

KTO'da antiplatelet seçimi nasıl olmalı? DAPT süresi daha mı uzun olmalı? Prof.Dr.Oğuz Yavuzgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Abd, İzmir

KTO'da antiplatelet seçimi nasıl olmalı? DAPT süresi daha mı uzun olmalı? Prof.Dr.Oğuz Yavuzgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Abd, İzmir KTO'da antiplatelet seçimi nasıl olmalı? DAPT süresi daha mı uzun olmalı? Prof.Dr.Oğuz Yavuzgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Abd, İzmir DES implantasyonu sonrası DAPT süresi DES

Detaylı

ST SEGMENT YÜKSELMELİ MİYOKART ENFARKTÜSÜ (STEMI)

ST SEGMENT YÜKSELMELİ MİYOKART ENFARKTÜSÜ (STEMI) ST SEGMENT YÜKSELMELİ MİYOKART ENFARKTÜSÜ (STEMI) ÖLÜMLERİN EN BAŞTA GELEN NEDENİ Doç. Dr. Ekrem Yeter Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2010, American Heart Association, www.heart.org,

Detaylı

Kardiyak Resenkronizasyon Tedavisi (CRT)

Kardiyak Resenkronizasyon Tedavisi (CRT) Kardiyak Resenkronizasyon Tedavisi (CRT) Dr. Sabri Demircan Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji ABD September 20, 2014 Kardiyoloji Semineri 2009 1 Kalp Yetersizliğinin Ciddiyeti Ölüm Nedenleri

Detaylı

Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi

Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Kahramanmaraş 1. Biyokimya Günleri Bildiri Konusu: Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Mehmet Aydın DAĞDEVİREN GİRİŞ Fetuin-A, esas olarak karaciğerde

Detaylı

Tam revaskülarizasyonda CABG standart tedavidir

Tam revaskülarizasyonda CABG standart tedavidir Tam revaskülarizasyonda CABG standart tedavidir Dr. Cem Alhan XVI. Ulusal Kongre, 19-22 Mayıs, Eskişehir Changing patterns of initial treatment selection among medical therapy (MED, yellow line), percutaneous

Detaylı

Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir

Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir Kalp yetmezliği Ventrikülün dolumunu veya kanı pompalamasını önleyen yapısal veya işlevsel herhangi bir kalp bozukluğu nedeniyle oluşan karmaşık

Detaylı

APAH: konjenital kalp hastalığı. Prof. Dr. Sanem Nalbantgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD 2015 ADHAD 2. PAH OKULU

APAH: konjenital kalp hastalığı. Prof. Dr. Sanem Nalbantgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD 2015 ADHAD 2. PAH OKULU APAH: konjenital kalp hastalığı Prof. Dr. Sanem Nalbantgil Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD 2015 ADHAD 2. PAH OKULU Klinik Sınıflama 2009 Eisenmenger Sendromu ve sistemik komplikasyonlar European

Detaylı

AMAÇ TANIM SINIFLAMA-1 SINIFLAMA-2 AKUT KONJESTİF KALP YETMEZLİĞİ SENDROMU TEDAVİSİ

AMAÇ TANIM SINIFLAMA-1 SINIFLAMA-2 AKUT KONJESTİF KALP YETMEZLİĞİ SENDROMU TEDAVİSİ AMAÇ AKUT KONJESTİF KALP YETMEZLİĞİ SENDROMU Sİ Alten OSKAY 29/12/2009 Akut kalp yetmezliği sendromu (AKYS) çeşitlerini ve tedavisini öğrenmek. TANIM Akut kalp yetmezliği sendromu (AKYS), kalp yetmezliği

Detaylı

Takiplerde hastalarda hangi özelliklere dikkat edilmesi gerektiğini

Takiplerde hastalarda hangi özelliklere dikkat edilmesi gerektiğini Dönem IV Kardiyoloji Stajı Konu: Atrial fibrilasyonlu hastaya yaklaşım Amaç: Bu dersin sonunda dönem IV öğrencileri atrial fibrilasyonu tanımlayabilecek, hastaya yaklaşımdaki temel prensipleri belirtebileceklerdir.

Detaylı

Yirmi dört yaşındaki annenin G3P2Y2 38 haftalık sezaryanla 3270 g doğan bebeğinin, doğar doğmaz ağladığı, annesini aktif olarak emdiği, genel

Yirmi dört yaşındaki annenin G3P2Y2 38 haftalık sezaryanla 3270 g doğan bebeğinin, doğar doğmaz ağladığı, annesini aktif olarak emdiği, genel Yirmi dört yaşındaki annenin G3P2Y2 38 haftalık sezaryanla 3270 g doğan bebeğinin, doğar doğmaz ağladığı, annesini aktif olarak emdiği, genel durumunun iyi olduğu ve postnatal ikinci gününde taburcu edildiği

Detaylı

Akut koroner sendromlarda yeni antiagreganlar. Yrd.Doç.Dr.Mehmet DOKUR Zirve Üniversitesi Emine-Bahaeddin Nakıboğlu Tıp Fakültesi/Acil Tıp AD.

Akut koroner sendromlarda yeni antiagreganlar. Yrd.Doç.Dr.Mehmet DOKUR Zirve Üniversitesi Emine-Bahaeddin Nakıboğlu Tıp Fakültesi/Acil Tıp AD. Akut koroner sendromlarda yeni antiagreganlar Yrd.Doç.Dr.Mehmet DOKUR Zirve Üniversitesi Emine-Bahaeddin Nakıboğlu Tıp Fakültesi/Acil Tıp AD. Akut Koroner Sendrom(ACS) ST Segment Elevasyonlu Miyokart İnfarktüsü(STEMI)

Detaylı

Dr. Burak KATİPOĞLU Ankara E.A.H. Acil Tıp

Dr. Burak KATİPOĞLU Ankara E.A.H. Acil Tıp Dr. Burak KATİPOĞLU Ankara E.A.H. Acil Tıp Giriş Miyokardiyal perfüzyon ve kardiyak fonksiyon bozukiuğu tüm vücudun kan akımını etkiler. Bunun sonucu olarak kardiyak pompa fonksiyonu azaldığında hedef

Detaylı

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite

Detaylı

Kalp Damar Cerrahisi Olmayan Tersiyer Bir Merkezin Primer Anjiyoplasti Sonuçları

Kalp Damar Cerrahisi Olmayan Tersiyer Bir Merkezin Primer Anjiyoplasti Sonuçları Klinik Araştırma MN Kardiyoloji 21/2014 Kalp Damar Cerrahisi Olmayan Tersiyer Bir Merkezin Primer Anjiyoplasti Sonuçları Dr. Candan MANSUROĞLU, Dr. Ender ÖRNEK, Dr. Mustafa ÇETİN, Dr. Emrullah KIZILTUNÇ,

Detaylı

Short and long term outcomes of primary angioplasty in patients aged 75 years and over

Short and long term outcomes of primary angioplasty in patients aged 75 years and over Dicle Tıp Dergisi 2011; 38 (2): 189-196 Dicle Medical Journal T. Işık ve ark. Yaşlı hastalarda primer anjiyoplasti doi: 10.5798/diclemedj.0921.2011.02.0013 sonuçları 189 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE

Detaylı

BALIK YAĞI MI BALIK MI?

BALIK YAĞI MI BALIK MI? BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda

Detaylı

EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ

EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI Doç.Dr.Mitat KOZ Fiziksel Uygunluk Test Sonuçları Klinik Egzersiz Test Sonuçları Fiziksel Uygunluk Test Sonuçlarının Yorumlanması Bireyler arası karşılaştırmalar

Detaylı

Yetmiş beş yaş ve üstündeki akut miyokart enfarktüslü hastalarda primer perkütan girişim: Hastane içi mortalite ve klinik sonuçları

Yetmiş beş yaş ve üstündeki akut miyokart enfarktüslü hastalarda primer perkütan girişim: Hastane içi mortalite ve klinik sonuçları Türk Kardiyol Dern Arş - Arch Turk Soc Cardiol 2012;40(7):565-573 doi: 10.5543/tkda.2012.53806 565 Yetmiş beş yaş ve üstündeki akut miyokart enfarktüslü hastalarda primer perkütan girişim: Hastane içi

Detaylı

VAKA SUNUMU. Dr. Arif Alper KIRKPANTUR Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nefroloji Ünitesi

VAKA SUNUMU. Dr. Arif Alper KIRKPANTUR Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nefroloji Ünitesi VAKA SUNUMU Dr. Arif Alper KIRKPANTUR Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nefroloji Ünitesi ÖYKÜ 58 yaşında, erkek hasta, emekli memur, Ankara 1989: Tip 2 DM tanısı konularak, oral antidiyabetik

Detaylı

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden

Detaylı

Göğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016

Göğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016 Göğüs Ağrısı Olan Hasta Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016 Göğüs Ağrısı??? Yan ağrısı? Sırt ağrısı? Mide ağrısı? Karın ağrısı? Boğaz ağrısı? Omuz ağrısı? Meme ağrısı? Akut Göğüs Ağrısı Aniden başlar-tipik

Detaylı

Akut Koroner Sendromlarda Glikoprotein IIB/IIIA Reseptör Blokerlerinin Kullanımı

Akut Koroner Sendromlarda Glikoprotein IIB/IIIA Reseptör Blokerlerinin Kullanımı Akut Koroner Sendromlarda Glikoprotein IIB/IIIA Reseptör Blokerlerinin Kullanımı Enver ATALAR*, Lale TOKGÖZOĞLU* * Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, ANKARA Akut koroner sendromlar

Detaylı

AKUT KORONER SENDROMDA ANTİPLATELET SEÇİMİ; NE, NE ZAMAN? DOÇ. DR. AYHAN SARITAŞ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD

AKUT KORONER SENDROMDA ANTİPLATELET SEÇİMİ; NE, NE ZAMAN? DOÇ. DR. AYHAN SARITAŞ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD AKUT KORONER SENDROMDA ANTİPLATELET SEÇİMİ; NE, NE ZAMAN? DOÇ. DR. AYHAN SARITAŞ DÜZCE ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD Plan AKS Patofizyolojisi Antiplatelet Mekanizma Antiplatelet İlaç Çalışmaları UA/NSTEMI de

Detaylı

AKUT KORONER SENDROMLAR

AKUT KORONER SENDROMLAR AKUT KORONER SENDROMLAR Akut Miyokardiyal İnfarktüs ve Stabil Olmayan Anjina Dr. Salim SATAR Ç.Ü.T.F Acil Tıp AD. İskemik kalp hastalığından dolayı 500.000 ölüm Yılda 5 milyon acil başvurusu Başvuruların

Detaylı

Anestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler

Anestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler Anestezi Uygulama II 2017-2018 Bahar / Ders:9 Anestezi ve Emboliler Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Emboli Nedir? Damarlarda dolaşan kan içerisine hava ya da yabancı cisim girişine bağlı olarak, dolaşımı engelleyen

Detaylı

OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK FEMORAL BLOK YÖNTEMİ

OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK FEMORAL BLOK YÖNTEMİ OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK TORAKAL EPİDURAL ANESTEZİ VE FEMORAL BLOK YÖNTEMİ A.DOSTBİL*, H.BAŞEL**, Ö.TEKİN***, M.ÇELİK*, A.AHISKALIOĞLU*, AF.ERDEM* *ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

Dicle Tıp Dergisi, 2008 Cilt: 35, Sayı: 2, ( )

Dicle Tıp Dergisi, 2008 Cilt: 35, Sayı: 2, ( ) Dicle Tıp Dergisi, 2008 Cilt: 35, Sayı: 2, (114-119) Akut Miyokard İnfarktüsünde Kullanılan Trombolitik Ve Primer Perkütan Koroner Girişim Tedavi Yöntemlerinin Miyokardiyal Performans İndeksine Etkileri

Detaylı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Kan Basıncında Yeni Kavramlar Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Prof. Dr. Enver Atalar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Nabız Basıncı Nabız Basıncı: Sistolik

Detaylı

KVC YOĞUN BAKIMDA HİPOTANSİF VE KANAMALI HASTAYA YAKLAŞIM HEM. ASLI AKBULUT KVC YOĞUN BAKIM

KVC YOĞUN BAKIMDA HİPOTANSİF VE KANAMALI HASTAYA YAKLAŞIM HEM. ASLI AKBULUT KVC YOĞUN BAKIM KVC YOĞUN BAKIMDA HİPOTANSİF VE KANAMALI HASTAYA YAKLAŞIM HEM. ASLI AKBULUT KVC YOĞUN BAKIM YOĞUN BAKIMA HASTANIN KABULÜ Açık kalp ameliyatı yapılan hastaların ameliyathaneden yoğun bakıma transferi entübe

Detaylı

Sunum Planı. Resusitasyonda Trombolitik Tedavi. Akut Koroner Sendrom (AKS) AKS. Akut Koroner Sendrom. Akut Stroke.

Sunum Planı. Resusitasyonda Trombolitik Tedavi. Akut Koroner Sendrom (AKS) AKS. Akut Koroner Sendrom. Akut Stroke. Sunum Planı Resusitasyonda Trombolitik Tedavi Doç. Dr. Şule Akköse Aydın U.Ü.T.F Acil Tıp AD VII. Ulusal Acil Tıp Kongresi, 2011 Akut Koroner Sendrom Akut Stroke Diğer durumlar Akut Koroner Sendrom (AKS)

Detaylı

Yafll da Akut Koroner Sendroma Yaklafl m

Yafll da Akut Koroner Sendroma Yaklafl m DERLEME/REVIEW Akad Geriatri 2009; 1: 98-106 Gelifl Tarihi/Received: 02/01/2009 - Kabul Edilifl Tarihi/Accepted: 12/01/2009 Yafll da Akut Koroner Sendroma Yaklafl m Management of Acute Coronary Syndrome

Detaylı

Normal kan basıncı sınırlarını belirlemek güç olsa da,

Normal kan basıncı sınırlarını belirlemek güç olsa da, Hipotansiyonlu hastaya yaklaşım Dr. Nevin Uysal Amerikan Hastanesi, Yoğun Bakım Ünitesi, Ankara Normal kan basıncı sınırlarını belirlemek güç olsa da, genelde kabul gördüğü üzere sistolik kan basıncının

Detaylı

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Dönem V Kardiyoloji Staj Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Doç. Dr. Erkan Melih ŞAHİN Yrd. Doç. Dr. Baran GENCER Yrd. Doç. Dr. Oğuz GÜÇLÜ Yrd. Doç. Dr.

Detaylı

Hipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Hipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Hipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Sağlıklı kişi Hipertansiyon: ne yapmalı? Risk faktörlerinden ölüme kardiyovasküler

Detaylı

Koroner Anjiyografi Darlık Derecesinin Değerlendirilmesi

Koroner Anjiyografi Darlık Derecesinin Değerlendirilmesi Koroner Anjiyografi Darlık Derecesinin Değerlendirilmesi Prof. Dr. Bülent Mutlu Marmara Üniversitesi, Kardiyoloji AbD İstanbul İstanbul Girişimsel Kardiyoloji Kursu, 2011 Koroner Değerlendirme Anatomik

Detaylı

23 Nisan 2015, Perşembe. 23 Nisan 2015, Perşembe 13:15-14:10 17:20-18:10 14:30-15:20 İLGİNÇ OLGULAR VE KOMPLİKASYONLAR

23 Nisan 2015, Perşembe. 23 Nisan 2015, Perşembe 13:15-14:10 17:20-18:10 14:30-15:20 İLGİNÇ OLGULAR VE KOMPLİKASYONLAR 23 Nisan 2015, Perşembe 23 Nisan 2015, Perşembe 13:15-14:10 Saat Salon1 Açılış Töreni 13:00-13:15 GİRİŞİMSEL KARDİYOLOJİ DE 2014 GÜNCELLEMESİ 13:15-13:30 Perkütan Koroner Girişimlerde Yeni Antiagreganlar

Detaylı

Olgu sunumu. Dr. Gülten AYDOĞDU TAÇOY Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Olgu sunumu. Dr. Gülten AYDOĞDU TAÇOY Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Olgu sunumu Dr. Gülten AYDOĞDU TAÇOY Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Ventriküler septal defekt İlk tanımlanma 1879 yılında En sık gözlenen doğumsal kalp anomalisi Embriyolojik

Detaylı

Düşüğe Neden Olan Bir Hipertansif Fibromusküler Displazi Vakası. A Case of Hypertensive Fibromuscular Dysplasia Leading To Abortus

Düşüğe Neden Olan Bir Hipertansif Fibromusküler Displazi Vakası. A Case of Hypertensive Fibromuscular Dysplasia Leading To Abortus Düşüğe Neden Olan Bir Hipertansif Fibromusküler Displazi Vakası A Case of Hypertensive Fibromuscular Dysplasia Leading To Abortus Mehmet Mustafa TABAKCI1, Cüneyt Toprak1, Anıl Avcı1, Ramazan Kargın1 1

Detaylı

Türk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr

Türk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr Türk Toraks Derneği Türk Toraks Derneği Cep Kitapları Serisi Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı www.toraks.org.tr Editörler HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Münevver Erdinç Ege Üniversitesi

Detaylı

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62

Detaylı

Yoğun Bakım Prensipleri. Doç. Dr. Emrah Oğuz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp-Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, İzmir

Yoğun Bakım Prensipleri. Doç. Dr. Emrah Oğuz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp-Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, İzmir Yoğun Bakım Prensipleri Doç. Dr. Emrah Oğuz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp-Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, İzmir Yoğun Bakımda Bakımda Takip Edilen Parametreler EKG (ritm, ST değişiklikleri) Arteriyel

Detaylı

KPR SIRASINDA TROMBOLİTİK TEDAVİ. Dr ERTAN SÖNMEZ ACİL TIP A.B.D

KPR SIRASINDA TROMBOLİTİK TEDAVİ. Dr ERTAN SÖNMEZ ACİL TIP A.B.D KPR SIRASINDA TROMBOLİTİK TEDAVİ Dr ERTAN SÖNMEZ ACİL TIP A.B.D KPR de trombolitik neden düşünülmüş? 1- Kardiyak arrestlerin %50-70 i PE veya AMI ya bağlı 2- Dolaşımın durmasına bağlı intravasküler mikrotrombüslerin

Detaylı

NSTE-AKS Dr Behçet AL. Gaziantep University Antalya/Turkey-2012

NSTE-AKS Dr Behçet AL. Gaziantep University Antalya/Turkey-2012 NSTE-AKS 2012 Dr Behçet AL Gaziantep University Antalya/Turkey-2012 Önerilerin sınıfları Kanıt düzeyleri Tanı Tipik semptom göğüs ağrısıdır. Pratik tanı yöntemi EKG Klinik tablo İstirahatta uzun süreli

Detaylı

Çalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı)

Çalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı) Sevgili Arkadaşlarım, CANTAB için en önemli çalışmamız CHARM Çalışmasıdır.. Eğitimlerde söylediğim gibi adınız-soyadınız gibi çalışmayı bilmeniz ve doğru yorumlayarak kullanmanız son derece önemlidir.

Detaylı

DÖNEM IV DERS PROGRAMI

DÖNEM IV DERS PROGRAMI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KALP VE DAMAR CERRAHİSİ A.D. BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KALP VE DAMAR CERRAHİSİ KLİNİĞİ 2013-2014 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV

Detaylı

Perfüzyon Teknikleri Programı Ders İçeriği

Perfüzyon Teknikleri Programı Ders İçeriği Perfüzyon Teknikleri Programı Ders İçeriği DERSİN ADI DERSİN KATEGORİSİ SÜRE Perfüzyon I Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Perfüzyon Teknikleri Programı 1. Yarıyıl ZORUNLU DERS MESLEK DERSİ SEÇMELİ DERS Anatomi

Detaylı

ELEKTİF OLGULARDA ANTİTROMBOSİT,ANTİTROMBİN TEDAVİ STRATEJİSİ

ELEKTİF OLGULARDA ANTİTROMBOSİT,ANTİTROMBİN TEDAVİ STRATEJİSİ ELEKTİF OLGULARDA ANTİTROMBOSİT,ANTİTROMBİN TEDAVİ STRATEJİSİ Doç.Dr.B.Yılmaz CİNGÖZBAY GATA HAYDARPAŞA EĞİTİM HASTANESİ KARDİYOLOJİ SERVİSİ İSTANBUL İSTANBUL GİRİŞİMSEL KARDİYOLOJİ KURSU 11 Haziran 2011

Detaylı

Perioperatif Sağ Ventrikül Yetersizliği. Emre Çamcı İstanbul Tıp Anesteziyoloji AD.

Perioperatif Sağ Ventrikül Yetersizliği. Emre Çamcı İstanbul Tıp Anesteziyoloji AD. Perioperatif Sağ Ventrikül Yetersizliği Emre Çamcı İstanbul Tıp Anesteziyoloji AD. Tanım Sıklık ve önem Fizyopatoloji Klinik tablolar Önlem ve Tedavi Kalp yetersizliği: Yapısal veya fonksiyonel bozukluk

Detaylı

Ani Kardiyak Ölüm: Önleyebilir miyiz? Doç. Dr. Yakup Ekmekçi Özel Ankara Güven Hastanesi

Ani Kardiyak Ölüm: Önleyebilir miyiz? Doç. Dr. Yakup Ekmekçi Özel Ankara Güven Hastanesi Ani Kardiyak Ölüm: Önleyebilir miyiz? Doç. Dr. Yakup Ekmekçi Özel Ankara Güven Hastanesi DİYALİZ-MORTALİTE 200 ölüm/1000 hasta-yıl. USRDS-2011 En önemli ölüm nedeni kardiyak hastalıklardır. USRDS -2011:

Detaylı

GİRİŞ. Serebral Oksimetre (NIRS) kardiyak cerrahide beyin oksijen sunumunun monitörizasyonunda sıklıkla kullanılmaktadır

GİRİŞ. Serebral Oksimetre (NIRS) kardiyak cerrahide beyin oksijen sunumunun monitörizasyonunda sıklıkla kullanılmaktadır Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara Ayşegül Özgök, Ümit Karadeniz, Dilek Öztürk, Dilan Akyurt, Hija Yazıcıoğlu GİRİŞ Serebral Oksimetre (NIRS) kardiyak cerrahide beyin oksijen

Detaylı

Karotis ve Serebrovasküler Girişimlerde Komplikasyonlar ve Önlenmesi. Doç Dr Mehmet Ergelen

Karotis ve Serebrovasküler Girişimlerde Komplikasyonlar ve Önlenmesi. Doç Dr Mehmet Ergelen Karotis ve Serebrovasküler Girişimlerde Komplikasyonlar ve Önlenmesi Doç Dr Mehmet Ergelen 1-Karotis Girişimleri 2-Akut İskemik İnme de MekanikTrombektomi Karotis Girişimleri Komplikasyonlar 1-Karotid

Detaylı

DEKOMPANSE KALP YETMEZLİĞİNİN ACİL SERVİS YÖNETİMİ DR ŞÜKRÜ KOÇKAN KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ

DEKOMPANSE KALP YETMEZLİĞİNİN ACİL SERVİS YÖNETİMİ DR ŞÜKRÜ KOÇKAN KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ DEKOMPANSE KALP YETMEZLİĞİNİN ACİL SERVİS YÖNETİMİ DR ŞÜKRÜ KOÇKAN KIZILTEPE DEVLET HASTANESİ Sunum planı Kalp yetmezliği tanımı Kalp yetmezliği tipleri sınıflandırma Akut kalp yetmezliği kliniği Akut

Detaylı

NEREYE KOŞUYOR. Doç. Dr. İbrahim İKİZCELİ. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı

NEREYE KOŞUYOR. Doç. Dr. İbrahim İKİZCELİ. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı 2012 β-blokörler NEREYE KOŞUYOR Doç. Dr. İbrahim İKİZCELİ İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Adernerjik sistem Tarihçesi 1900-1910 Epinefrin 1940-1950 Norepinefrin α, β-reseptör 1950-1960

Detaylı

ÖĞRETĠM YILI KALP DAMAR CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI SEMĠNER PROGRAMI

ÖĞRETĠM YILI KALP DAMAR CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI SEMĠNER PROGRAMI 2011-2012 ÖĞRETĠM YILI KALP DAMAR CERRAHĠ ANABĠLĠM DALI SEMĠNER PROGRAMI Tarih Saat Yer KonuĢmacı Konu BaĢlığı 07.09.2011 08:00-14.09.2011 08:00-21.09.2011 08:00-28.09.2011 08:00-05.10.2011 08:00-12.10.2011

Detaylı

YILDIRIM /1 /2 /3 /4 /5 KOD DERS ADI

YILDIRIM /1 /2 /3 /4 /5 KOD DERS ADI KAR 16 KARDİYOLOJİ Dr. Haksun EBİNÇ /1 Dr. Mehmet Tolga DOĞRU /2 Dr. Murat TULMAÇ /3 Dr. Vedat ŞİMŞEK /4 Dr. Nesligül YILDIRIM /5 KOD DERS ADI ÖÜ T P KREDİ AKTS KAR 7001 SEMİNER SAATİ (Her Öğretim Üyesi

Detaylı

DOÇ. DR. SADIK GİRİŞGİN NEÜ MERAM TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP KLİNİĞİ TAKSİM (GOP) EA HASTANESİ ACİL TIP KLİNİĞİ

DOÇ. DR. SADIK GİRİŞGİN NEÜ MERAM TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP KLİNİĞİ TAKSİM (GOP) EA HASTANESİ ACİL TIP KLİNİĞİ DOÇ. DR. SADIK GİRİŞGİN NEÜ MERAM TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP KLİNİĞİ TAKSİM (GOP) EA HASTANESİ ACİL TIP KLİNİĞİ Sistemik perfüzyon bozukluğu ile birlikte hücresel hipoksi ve sonunda organlardaki fonksiyon

Detaylı

Hipotetik vaka sunumu: yüksek kanama riski ve komorbiditeleri olan hastada strok riskinin ve çarpıntının tanımlanması ve yönetimi

Hipotetik vaka sunumu: yüksek kanama riski ve komorbiditeleri olan hastada strok riskinin ve çarpıntının tanımlanması ve yönetimi Hipotetik vaka sunumu: yüksek kanama riski ve komorbiditeleri olan hastada strok riskinin ve çarpıntının tanımlanması ve yönetimi Dr. Mustafa Akçakoyun Kartal Kosuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma

Detaylı

MİYOKARDIN İSKEMİK SORUNLARINA YAKLAŞIM

MİYOKARDIN İSKEMİK SORUNLARINA YAKLAŞIM MİYOKARDIN İSKEMİK SORUNLARINA YAKLAŞIM Akut Koroner Sendrom ST elevasyonlu miyokard infarktüsü (STEMI) ST elevasyonsuz miyokard infarktüsü (NSTEMI) Kararsız angina pektoris (KA) Tanı Semptomlar (angina

Detaylı

Göğüs ağrılarının ayırıcı tanısı. Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Göğüs ağrılarının ayırıcı tanısı. Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Göğüs ağrılarının ayırıcı tanısı Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Göğüs ağrısı ile ne sıklıkta karşılaşıyoruz? Göğüs ağrısı ile ne sıklıkta karşılaşıyoruz? İngiltere

Detaylı

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,

Detaylı

Kalp Kapak Hastalıkları

Kalp Kapak Hastalıkları BR.HLİ.085 içerisinde kanın bulunduğu dört odacık vardır. Bunlardan ikisi sağ, ikisi ise sol kalp yarımında bulunur. Kalbe gelen kan önce sağ atriuma gelir ve kalbin sağ kulakcığı ve sağ karıncığı arasında

Detaylı

2.Valvüler kalp hastalıklarına cerrahi yaklaşım: Aort,Mitral, Trikuspit (2 saat)(yrd.doç.dr.şenol Gülmen)

2.Valvüler kalp hastalıklarına cerrahi yaklaşım: Aort,Mitral, Trikuspit (2 saat)(yrd.doç.dr.şenol Gülmen) Kalp Damar Cerrahi Dönem 4 2012-2013 Öğretim Yılı Teorik Dersler 12.11.2012-16.11.2012 Staj Grubu(4) 1.Kardiyopulmoner Baypas, İntraaortik Balon Pompası, Yapay Kalp (1 saat) Yrd.Doç.Dr.Şenol 2.Valvüler

Detaylı

Dr. Ayşegül Gümrükçü Trabzon Kanuni EAH Mayıs 2016 Trabzon

Dr. Ayşegül Gümrükçü Trabzon Kanuni EAH Mayıs 2016 Trabzon Dr. Ayşegül Gümrükçü Trabzon Kanuni EAH 26 29 Mayıs 2016 Trabzon 1 Göğüs ağrısı veya AKS şüphesi AS başvurularının önemli bir sebebi (%10), 6milyon/yıl başvuru ABD de Hastaneye yatışların %25 nedeni Fakat

Detaylı

Kardiyak Problemler ve Karaciğer Nakli

Kardiyak Problemler ve Karaciğer Nakli Kardiyak Problemler ve Karaciğer Nakli Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK Karaciğer Nakli Enstitüsü Problem Karaciğer nakli Kardiyak Problemler Hasta Sayısı Giderek Artıyor KC Problemi KPB New York Eyaletinde 1998

Detaylı

Diabetes mellitus ve Kalp Kalp Yetersizliği: Kardiyovasküler sonuç olarak göz ardı mı ediliyor?

Diabetes mellitus ve Kalp Kalp Yetersizliği: Kardiyovasküler sonuç olarak göz ardı mı ediliyor? Diabetes mellitus ve Kalp Kalp Yetersizliği: Kardiyovasküler sonuç olarak göz ardı mı ediliyor? Prof.Dr.Mehmet Birhan YILMAZ, FESC, FACC, FHFA Türk Kardiyoloji Derneği Kalp Yetersizliği ÇG Başkanı (2014-2016)

Detaylı

Doç.Dr. Mehmet Güngör KAYA

Doç.Dr. Mehmet Güngör KAYA ERCIYES ÜNĠVERSĠTESĠ TIP FAKÜLTESĠ KARDİYOLOJİ Anabilim Dalı I. GENEL BĠLGĠLER Dersin Adı MED 402 KARDİYOLOJİ STAJI Yerel Kredi:2 Yıl ve Dönemi 4. sınıf & 7. ya da 8. sömestr AKTS Kredi:3 Öğretim Üyeleri

Detaylı

Bradiaritmiler. Sinüs Bradikardisi. Birinci Derece AV blok. Birinci Derece AV blok. Bradisritmiler

Bradiaritmiler. Sinüs Bradikardisi. Birinci Derece AV blok. Birinci Derece AV blok. Bradisritmiler Bradiaritmiler Bradisritmiler Dr. Ali Vefa SAYRAÇ Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı 20/10/2009 Sinüs bradikardisi Birinci derece AV blok (20msn den uzun PR) İkinci derece AV blok

Detaylı

Hasar Kontrol Cerrahisi yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır.

Hasar Kontrol Cerrahisi yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır. Doç. Dr. Onur POLAT Hasar Kontrol Cerrahisi 1992 yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır. Hasar Kontrol Cerrahisi İlk aşama; Kanama ve kirlenmenin

Detaylı

HASTA TRANSFER PROSEDÜRÜ

HASTA TRANSFER PROSEDÜRÜ REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 08.11.2012 Acil Servis Hemşire İzlem Formu ifadesi kaldırıldı. 01 Yerine Acil Servis hasta Değerlendirme ve Gözlem Formu ndaki hemşire izlem notları

Detaylı

Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi

Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi Yrd.Doç.Dr. Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisi

Detaylı

ACİL KARDİYOLOJİDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ DR. BÜLENT BEHLÜL ALTUNKESER SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ AD.

ACİL KARDİYOLOJİDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ DR. BÜLENT BEHLÜL ALTUNKESER SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ AD. ACİL KARDİYOLOJİDE GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ DR. BÜLENT BEHLÜL ALTUNKESER SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ AD. KONYA ACİLE MÜRACAAT Akut koroner sendromlar (en sık) Akciğer ödemi akut kalp

Detaylı

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi

Detaylı

PERİOPERATİF ANEMİ. Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK İnönü Ün. Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Rean AD

PERİOPERATİF ANEMİ. Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK İnönü Ün. Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Rean AD PERİOPERATİF ANEMİ Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK İnönü Ün. Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Rean AD 1 SORU? Anemi Neden Önemli? 2 SORU? 3 İnsidans Önemi ANEMİ Tanı Tedavi 4 Anemi Nedir? WHO Hb < 13 g/dl Hb

Detaylı

Asistan Oryantasyon Eğitimi

Asistan Oryantasyon Eğitimi Türkiye Acil Tıp Derneği Asistan Oryantasyon Eğitimi ST YÜKSELMESİZ Akut Koroner Sendrom SOAP/NSTEMI Gazi Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı 02.04.2011 Sunumu Hazırlayan Dr. Mehmet Mahir KUNT Hacettepe

Detaylı