5. İZMİR İKTİSAT KONGRESİ NE YÖNELİK DEĞERLENDİRME RAPORU

Transkript

1 5. İZMİR İKTİSAT KONGRESİ NE YÖNELİK DEĞERLENDİRME RAPORU Uzman Övgü PINAR Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk olarak 17 Şubat 4 Mart 1923 tarihleri arasında düzenlenen 1. İzmir İktisat Kongresi, Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının, Kurtuluş Savaşı ile kazanılan zaferden sonra öngördükleri siyasi ve ekonomik bağımsızlık hedefine nasıl ulaşılacağını belirlemek üzere düzenlenmiş bir kongre olup, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti nin ekonomik bağımsızlığını ilan etmesi ve ekonomi politikalarının ortaya konması açısından tarihsel bir öneme sahiptir. Bir ülkenin siyasi ve askeri başarılarının ekonomik başarı olmadan sürdürülemeyeceği, 1. İzmir İktisat Kongresi nde vurgulanmıştır. Daha sonra; Türkiye nin ithal ikameci sanayileşme modelinden dışa açık bir ekonomi politikasına geçiş yaptığı bir dönem olan 1981 yılında 2. İzmir İktisat Kongresi, Soğuk Savaş ın hemen ertesinde bir döneme denk düşen 1992'de 3. İzmir İktisat Kongresi yapılmış, Türkiye nin AB ile tam üyelik müzakerelerinin başladığı bir dönemde, 2004 yılında yapılan 4. Kongre ise "Türkiye İktisat Kongresi" ismi altında gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda; İktisat Kongreleri nin gerçekleştirildikleri dönemlerin, gerek Türkiye gerek dünyadaki gelişmeler bakımından her zaman önemli dönüm noktalarının olduğu dönemlere denk geldiği görülmektedir. Son olarak 30 Ekim-1 Kasım 2013 tarihleri arasında düzenlenen 5. İzmir İktisat Kongresi nin teması Küresel Ekonomik Yeniden Yapılanma Sürecinde Türkiye Ekonomisi olmuştur. 5. İzmir İktisat Kongresi; Küresel kriz sonrası dönemde dünyada yeniden yapılanmanın yaşandığı, ekonomik gücün batıdan doğuya kaydığı, aralarında Türkiye nin de bulunduğu, yükselen ekonomilerin dünya ekonomisinde ağırlık kazandığı bir dönemde gerçekleşmiştir. 5. İzmir İktisat Kongresi nin açılışı T.C. Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül, T.C. Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan, Dünya Bankası Başkanı Sayın Jim Yong Kim, T.C. Başbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan, T.C. Kalkınma Bakanı Sayın Cevdet Yılmaz, T.C. İzmir Valisi Sayın Mustafa Toprak, İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Sayın Aziz Kocaoğlu tarafından gerçekleştirilmiştir. 1

2 Bu doğrultuda; söz konusu kongre kapsamında en üst düzeyde katılımcılık gösterildiği görülmektedir. Türkiye nin değişik bölgelerinden, farklı meslek gruplarından katılımcılar kongreye katılmıştır. Söz konusu kongre Odamız tarafından da yakından izlenmiştir. Kongre kapsamında; 35 ayrı oturum düzenlenmiştir. Yanısıra T.C. Kalkınma Bakanı Sayın Cevdet Yılmaz ın katılımıyla 10. Kalkınma Planı Tanıtımı basın toplantısı da kongre kapsamında gerçekleştirilmiştir. Küresel ekonomiye ilişkin kongre kapsamında en çok tartışılan konular; küreselleşme, dünyadaki ekonomik gidişat, batıdan doğuya kayan ekonomik güç dengeleridir. Bu doğrultuda, küresel ekonomiye ilişkin konularda gerçekleşen paneller şu şekildedir: Ekonomist Yazar Deniz Gökçe nin moderatörlüğünde, T.C. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim in panelist olarak katıldığı Küresel Ekonomik Gelişmeler Çerçevesinde Türkiye Ekonomisi konulu Özel Oturum, Uluslararası Finans Kuruluşu Başkan Yardımcısı Dimitris Tsitsiragos, Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı İlker Avcı, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ünsal Ban, YASED Başkan Vekili Akın Kozanoğlu, Avrupa Yatırım Bankası İstanbul Ofisi Başkanı Massimo d Eufemia nın panelist olarak katıldığı Küresel Yatırımlar ve Türkiye Ekonomisi paneli, İstanbul Ticaret Üniversitesi Prof. Dr. Nazım Ekren in panel başkanlığında; TÜİK Başkanı Birol Aydemir, Dünya Bankası ndan William Dorotinsky, Marmara 2

3 Üniversitesi nden Prof. Dr. Turgay Berksoy, Bahçeşehir Üniversitesi nden Prof. Dr. Eser Karakaş, Milli Savunma Bakanlığı ndan Doç. Dr. Hasan Canpolat, Sabancı Üniversitesi nden Dr. Şerif Sayın, Ar-Ge Danışmanlık tan Dr. Yılmaz Argüden in panelist olarak katıldığı Dünyada Kamu Yönetimi Reformları ve Türkiye İçin Perspektifler paneli, Bahçeşehir Üniversitesi nden Prof. Dr. Seyfettin Gürsel in panel başkanlığında; Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Başkan Yardımcısı ve Bölge Direktörü Cihan Sultanoğlu, Dünya Bankası ndan Will Wiseman, Boğaziçi Üniversitesi nden Prof. Dr. Ayşe Buğra, Harran Üniversitesi nden Prof. Dr. Abuzer Pınar, İTÜ den Doç. Dr. İpek İlkkaracan Ajas, ODTÜ den Doç. Dr. Sibel Kalaycıoğlu, Boğaziçi Üniversitesi nden Yrd. Doç. Dr. Serra Müderrisoğlu nun panelist olarak katıldığı Kapsayıcı Kalkınma Politikaları paneli, T.C. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek in panel başkanlığında; T.C. Kalkınma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Erhan Usta, Çankaya Üniversitesi nden Prof. Dr. Nurettin Bilici, Özyeğin Üniversitesi nden Prof. Dr. Ümit Özlale, Dokuz Eylül Üniversitesi nden Prof. Dr. Mustafa Sakal, İstanbul Üniversitesi nden Doç. Dr. Nagihan Oktayer, Ufuk Üniversitesi nden Dr. Namık Kemal Uyanık ın panelist olarak katıldığı Küresel Kriz Sonrası Kamu Ekonomisinde Yeni Eğilimler ve Beklentiler panelidir. Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim; Dünya Bankası olarak iki temel hedefleri olduğunu, bunlardan birincisinin 2030 yılına kadar dünyadaki aşırı yoksulluğun sonlandırılması, ikincisinin ise 2025 yılına kadar günde 1 doların altında yaşayan insanların oluşturduğu yoksulluk sınırı, 1 doların üstüne çıkarmak olduğunu ifade etmiştir. Türkiye nin yoksulluk oranlarını düşürmek açısından başarılı bir ülke olduğunu kaydetmiştir. Bu nedenle sadece Türkiye nin kendi yakın çevresinin değil, dünyadaki tüm ülkelerin de Türkiye nin tecrübesinden faydalanması gerektiğinin altını çizmiştir. Ayrıca Batı dan Doğu ya doğru kaymakta olan ekonomik güç dengelerine de değinen Dr. Kim, bu durumun önümüzdeki süreçte de devam edeceğini belirtmiştir. Önümüzdeki süreçte gelişmekte olan ülkelerin ortalama % 5 oranında büyüme performansı sergileyeceklerini ifade etmiş, söz konusu ülkelerin performanslarının iyi olması ve bunu devam ettirmelerinin en önemli sebebini ise; zamanında IMF, Dünya Bankası gibi kuruluşlar tarafından bağımsız merkez bankası yapılanması kurmaları, makroekonomik politikalar ve mali açıklarını yönetmek konusunda yönlendirilmeleri nedeniyle söz konusu yönlendirmelerin kendileri için bir koruyucu kabuk görevi gördüğünün altını çizmiştir. Dr. Kim, makroekonomik mali dengenin sağlanmasından sonra ne yapılacağının da önemli olduğunu belirtmiş bu doğrultuda eğitim kalitesinin öne çıktığını ifade etmiştir. Bu doğrultuda; örneğin Türkiye de zorunlu eğitim süresinin uzatılmasının yerinde bir uygulama olduğunu, bununla birlikte bu eğitim süresi içerisinde ne öğrenildiğine de bakılması gerektiğini belirtmiştir. Ülkelerin gelecek kuşaklara yatırım yapmak amacıyla finansal kaynak ayırmaları gerektiğini ifade etmiştir. 3

4 T.C: Başbakan Yardımcısı Ali Babacan; Yeni 10. Kalkınma Planı kapsamında; Türkiye nin 2023 hedeflerinin göz önüne alındığını vurgulamıştır. Türkiye nin enerjide dışa bağımlılık, cari açık, sanayileşme ile birlikte göçün artması, tasarruf oranlarının düşük olması gibi sorunların çözümüne yönelik fikrinin sorulması üzerine Babacan, enerji sektörü reformları için özel sektörünü teşvik etmek gerektiğini belirtmiş bu doğrultuda yeni jenerasyon tesislerin özel sektörün elinde olduğu, mevcut tesislerin de özelleştirilmesi yönünde çalışma yaptıklarını vurgulamıştır. Ayrıca yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin bir şekilde değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiştir. Türkiye nin bundan sonra izleyeceği en önemli ekonomi politikasının; ar-ge ve inovasyona dayalı üretim yapmak olduğunun altı çizilmiştir. Katma değeri yüksek ürünlerin üretimi ile Türkiye nin rekabet gücünün artacağı vurgulanmıştır. Ayrıca kişilerin, malların, sermayenin ve hizmetlerin serbest dolaşımına yönelik işbirliği ve uygulamaların arttırılmasının orta ve uzun vadede küresel anlamda ülkeleri daha etkin kılacağının altını çizmiştir. Türkiye nin önümüzdeki süreçte; az gelişmiş ülkelere yardım etmek, kalkınmış ülkelerden gelecek yatırımcılar için de yatırım maliyetlerini düşürmek yönünde çalışmalar yapacağını belirtmiştir. Her iki panelist de dünyanın içinde bulunduğu durumda tecrübe paylaşımının önemli olduğu, bu doğrultuda Dünya Bankası, G20 gibi platformların ülkelerin tecrübelerini paylaşmaları ve kendileri için dersler çıkarabilmeleri açısından oldukça önemli olduğunu ifade etmiştir. Gerçekleştirilen söz konusu paneller kapsamında; yine ABD ve AB gibi blokların, küresel kriz öncesi dönemde dünya ekonomisinin % 70 ini kontrol ederken, küresel kriz ile birlikte günümüzde bu oranın % 45 e düştüğü ifade edilmiştir. ABD ve AB nin bu duruma gerilemesinin en önemli nedeninin sınırların kalkması, başka bir ifadeyle küreselleşme olduğu hususu bir görüş olarak ifade edilmiştir. Başka bir deyişle, ABD ve AB nin kendi silahları ile vurulduğu belirtilmiştir. Yanısıra; küresel kriz öncesi dönemdeki parlak günlerinde sürdürdüğü eski gelir ve tüketim alışkanlıklarını terketmeyen ABD ve AB nin, borçlarının arttığı, süreç içerisinde bu durumun bütçe açığı ve kamu borcu krizlerine yol açtığı vurgulanmıştır. Gerek AB gerek ABD de bu anlamda içeride bir dağılma sürecinin başladığı ifade edilmiştir. Avrupa Birliği açısından bütünleşmenin sonuna gelindiği tartışmalarının başladığı, söz konusu bütünleşme hareketi çerçevesinde kriz sonrası mali disiplini sağlamak adına yapılan girişimlerin, tüm ülkelerin aynı anda görüş birliğine varamaması nedeniyle sekteye uğradığı, ABD açısından da ABD Kongresi karşısında zaman zaman çaresiz kalmış bir ABD Başkanı nın olduğu ifade edilmiştir. Bu ülkelerin küresel krizden çıkış yolunu uluslararası vergi kaçakçılığına yönelik etkin bir politika sürdürmekte aradıkları, G20 gibi platformlarda bir veritabanı oluşturulması yönünde görüşler dile getirdikleri belirtilmiştir. Ancak dünya pastası içindeki paylarının azalmaya devam edeceği öngörülmüştür. 4

5 ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinin yanısıra Japonya da da yüksek borçlanma oranları görüldüğü ifade edilmiş, tüm bu sorunların küresel ölçekte büyük sorunlara yol açabileceği uyarısında bulunulmuştur. Ayrıca; dünyadaki mali trendler bakımından önemli tespitlerde bulunulmuştur. Ülkeler, kendi ülkelerindeki sermayeyi kaçırmamak ve uluslararası sermayeyi de kendilerine çekmek için ciddi anlamda vergi teşvikleri vermeye yönelmiştir. Başka bir ifadeyle sermaye üzerindeki vergiyi düşürmeye yönelik bir trend söz konusudur. Buna parallel olarak da emek üzerindeki vergi yükünün dünya genelinde artış trendinde olduğu belirtilmiştir. Kongre kapsamında; Türkiye ekonomisine yönelik gerçekleştirilen paneller şu şekildedir: Hazine Müsteşarı İbrahim Halil Çanakçı, Maliye Bakanlığı Müsteşarı Naci Ağbal, Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Yörükoğlu, MÜSİAD Başkanı Nail Olpak, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Memduh Boysak ın panelist olarak katıldığı Yüksek ve İstikrarlı Büyüme Perspektifinde Türkiye Ekonomisi paneli, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak ın başkanlığında; OECD Türkiye- Avusturya Masası Başkanı Rauf Gönenç, Türk Patent Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Habip Asan, All World Eş CEO su Anne Habbiby, ODTÜ den Prof. Dr. Erol Taymaz, ABD Hükümeti Girişimcilik Direktörü Steven R. Koltai, UNDP Türkiye den Murat Gürsoy un katılımıyla Yenilikçi Üretim Yapısına Geçişte Sanayileşme, Girişimcilik, Ar-Ge, Yenilik ve Ticarileştirme Politikaları paneli, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Eski Müşteşarı Yıldırım Aktürk ün panel başkanlığı, Sabancı Üniversitesi nden Doç. Dr. İzak Atiyas ın sunumuyla TED Üniversitesi nden Prof. Dr. Erol Çakmak, Marmara Üniversitesi nden Prof. Dr. İbrahim Öztürk, Afyon Kocatepe Üniversitesi nden Prof. Dr. İsa Sağbaş, Bilkent Üniversitesi nden Doç. Dr. Selin Sayek Böke, Sabancı Üniversitesi nden Dr. Hasan Ersel, Koç Üniversitesi nden Dr. Murat Üçer in panelist olarak katıldığı Türkiye nin Rekabet Gücünün Geliştirilmesine Yönelik Stratejiler paneli, YÖK Başkanı Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya nın başkanlığında; TEPAV Başkanı Prof. Dr. Güven Sak, Dünya Bankası ndan Alberto Rodriguez, Gazi Üniversitesi nden Prof. Dr. Ziya Selçuk, ERG de Prof. Dr. Üstün Ergüder, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi nden Prof. Dr. İbrahim Atilla Acar ve Yıldırım Beyazıt Üniversitesi nden Yrd. Doç. Dr. Bekir Gür ün panelist olarak katıldığı Nitelikli İnsan Kaynağının Geliştirimesinde Temel Stratejiler paneli, Dokuz Eylül Üniversitesi nden Prof. Dr. Yusuf Karakoç un panel başkanlığı ve Bahçeşehir Üniversitesi nden Prof. Dr. Seyfettin Gürsel in sunumuyla; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşarı Fatih Acar, OECD İstihdam, İşgücü ve Sosyal İşler Direktörü Stefano Scarpetta, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Kutadgobilik, Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Arslan, Türk-İş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, Koç Üniversitesi nden Prof. Dr. İnsan Tunalı, Cornell Üniversitesi nden Prof. Dr. Gary S. Fields, ODTÜ den Doç. Dr. Meltem Dayıoğlu nun panelist olarak katıldığı İstidamın ve İşgücü Piyasası Etkinliğinin Arttırılmasına Yönelik Stratejiler paneli, 5

6 TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Lütfi Elvan ın panel başkanlığı ve ODTÜ den Prof. Dr. Ayda Eraydın ın sunumuyla; Kalkınma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ahmet Yaman, OECD Kakınma Merkezi Direktörü Mario Pezzini, ODTÜ den Prof. Dr. İlhan Tekeli, New York Üniversitesi nden Prof. Dr. Alain Bertaud, Ege Üniversitesi nden Prof. Dr. Neşe Kumral, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Mevlüt Özen in panelist olarak katılımıyla Bölgesel Gelişme Politikaları ve Uygulamaları paneli, Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı İbrahim Şenel in panel başkanlığında, İzmir Ekonomi Üniversitesi nden Prof. Dr. Ayla Oğuş Binatlı nın sunumuyla, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu İcra Kurulu Başkanı Rona Yırcalı, Türk Standartları Enstitüsü Başkanı Hulusi Şentürk, TUSKON Yönetim Kurulu Başkanı Rızanur Meral, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkan Vekili Ali Nedim Türeli, Koç Üniversitesi nden Prof. Dr. Kamil Yılmaz, Dokuz Eylül Üniversitesi nden Doç. Dr. Hakan Kahyaoğlu nun panelist olarak katılımıyla; Uluslararası Ticarette Küresel Eğilimler ve Türkiye nin İhracat Hedefleri paneli, Emekli Büyükelçi Ertuğrul Apakan ın panel başkanlığında; Dünya Bankası Türkiye Direktörü Martin Raiser, Yaşar Üniversitesi nden Prod. Dr. Erinç Yeldan, İzmir Ekonomi Üniversitesi nden Prof. Dr. İ. Hakan Yetkiner, Kadir Has Üniversitesi nden Prof. Dr. Volkan Ediger, Sürdürülebilirlik Akademisi Başkanı Murat Sungur Bursa, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ndan Budak Dilli nin panelist olarak katılımıyla, Sürdürülebilir Kalkınma Bağlamında Yeşil Büyüme paneli, Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Dr. Vahdettin Ertaş, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı Mukim Öztekin, Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Dr. M. İbrahim Turhan, IMF Türkiye Temsilcisi Mark White Lewis, TEB Yatırım Genel Müdürü Baturalp Candemir, İzmir Ekonomi Üniversitesi nden Doç. Dr. Coşkun Küçüközmen in panelist olarak katılımıyla Türkiye de Finans Sektörünün Geliştirilmesi panelidir. Söz konusu panellerde tartışılan en önemli konulardan biri; 2023 hedeflerine nasıl ulaşılacağı olmuştur. Ortaya konulan hedeflerin iddialı hedefler olduğu ama öte yandan bir o kadar da gerçekçi hedefler olduğunun altı çizilmiştir. Türkiye nin doğalgaz, petrol gibi rezervleri bulunmadığı, bununla birlikte gerek tarihsel gerek kültürel mirası, yanısıra beşeri sermayesi dikkate alındığında muazzam bir potansiyeli olduğu, bu potansiyelinin doğru ve etkin bir şekilde değerlendirilmesinin Türkiye yi 2023 hedeflerine ulaştıracağı sonucuna ulaşılmıştır. Savaştan çıkmış, altyapısı tahrip olmuş genç bir Cumhuriyet in kuruluşundan 90 yıl sonra aldığı mesafenin takdir edilmesi gerektiği T.C. Kalkınma Bakanı Sayın Cevdet Yılmaz tarafından vurgulanmıştır. Türkiye nin 2023 yılında; Orta gelirden yüksek gelire, yine orta teknolojiden yüksek teknolojiye geçmiş, Kentsel dönüşüm projelerini başarı ile uygulamış ve çehresi değişmiş, Daha eğitimli bir nüfusa sahip, Kendi içinde sermayesini daha nitelikli hale getiren, 6

7 Uuslararası sermayeyi de çeken bir ülke haline geleceği öngörülmüştür. Bu doğrultuda; demokratikleşme yönünde atılan adımların herbirinin çok önemli olduğu hususu yine Kalkınma Bakanı tarafından vurgulanmıştır. Türkiye ekonomisine yönelik değerlendirilen bir diğer önemli konu da; iş ve yatırım ortamının iyileştirilmesi olmuştur. Bu kapsamda; Bürokrasiyi azaltıcı tedbirler alınması, Yargı süreçlerinin daha etkin hale getirilmesi, Kayıtdışı ekonomiyle mücadelenin etkin bir şekilde sürdürülmesi, Ticaretin artmasına bağlı olarak lojistik sektörüne özel önem verilmesi, Fiziki altyapının iyileştirilmesi, Sermaye ve finans sisteminin iyileştirilmesi yönünde talepler gündeme gelmiştir. Dünya Bankası nın Dünya İş Yapma Endeksi nde Türkiye nin 69. sırada yer almasının Türkiye nin imajına yakışmadığı ifade edilmiştir. Ayrıca; yatırımların finanse edilmesi gerektiği hususuna da özel olarak değinilmiştir. Bunun da ancak tasarruflarla mümkün olabileceği, Türkiye de şu anda yeterli oranda tasarruf yapılmadığı, tasarrufların arttırılması gerektiği ortaya konmuştur. Türkiye deki tasarrufların çok düşük olmasının cari açığın artmasına yol açabileceği uyarısında bulunulmuştur. Değerlendirilen bir diğer önemli konu da ar-ge ve inovasyon olmuştur. Katma değeri daha yüksek bir ekonominin yolunun eğitim ve teknolojiye daha fazla yatırım yapmaktan geçtiği, ar-genin ticarileşmesi ve ekonomik katma değere dönüşümünün sağlanması gerektiği vurgulanmıştır. Bu doğrultuda; ar-ge ve inovasyon alanında girişimcilik için uygun bir ortam oluşturulmasının şart olduğu belirtilmiştir. Bu yönde öne çıkan en önemli tespitlerden biri de; diğer ülkelerin de hızla bu alanda politika geliştirmeleri, bu nedenle nisbi başarının şart olduğu hususu olmuş, avantajlarımızın iyi kullanılması gerektiğinin altı çizilmiştir. Bir diğer önemli nokta ise; Türkiye nin kriz sonrası dönemde yaptığı sıçramaya ek olarak ikinci bir sıçrama daha yapması gerektiği, makro ekonomik istikrarın oldukça önemli olduğu, yanısıra mikro ekonomik reformların da önem taşıdığı, bu doğrultuda bölgesel, sektörel ve tematik politikaların da oluşturulması konusunda görüş birliğine varılmıştır. 7

8 Türkiye nin mevcut reformlarının da etkin bir şekilde devam etmesi gerektiği hususuna vurgu yapılmıştır. Bu süreçte en önemli şeyin; değişim yönünde irade olduğunu da Kalkınma Bakanı özel olarak ifade etmiştir. Kamu maliyesine ilişkin yapılan değerlendirmelerde; Türkiye nin geçmiş tecrübelerinden dersler çıkararak son 10 yıllık dönemde mali disipline önem verdiği, mevcut durum itibariyle Maastricht Kriterleri ni sağlayan bir ülke durumuna geldiği, Türkiye nin kamu borçlarının % 35 düzeyine gerilediği, faiz harcamalarının düştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Daha önceki dönemlerde faiz harcamalarına ödenen paraların günümüzde; artık eğitim, sosyal harcamalar gibi alanlara ayrılabildiği belirtilmiştir. Kayıtdışılığın önlenmesi, haksız rekabetin ortadan kaldırılması ve dengeli gelir sisteminin kurulması gerektiği ileriye dönük politikalar olarak ortaya konmuştur. Ayrıca dolaylı vergilerin payının arttırılarak dolaysız vergilerin payının azaltılması gerektiği, cari harcamalardan ziyade yatırım harcamalarına öncelik veren bir mali politika anlayışının sürdürülmesi gerektiği konusuna değinilmiştir. Dünyadaki pratiklere bakıldığında, kriz dönemlerinde ülkelerin reform yapmasının daha kolay olduğunun gözlemlendiği ancak Türkiye deki reformların en dikkat çekici yanının bir kriz yaşamadan gerçekleştirimesi olduğu ortaya konmuştur. Kongre kapsamında istihdam konusu da değerlendirilen bir diğer önemli konu olmuştur. Sosyal refah için istihdam dostu bir büyüme stratejisinin ortaya konması gerektiği konusunda görüş birliğine varılmıştır. Kongre kapsamında sektörel değerlendirmeler de geniş yer bulmuştur. Bu doğrultuda; sektörel konulara yönelik gerçekleştirilen paneller şu şekildedir: Ezcacıbaşı Holding den Faruk Eczacıbaşı nın pane başkanlığında Türkiye Bilişim Derneği nden Turhan Menteş, ODTÜ den Prof. Dr. Erkan Erdil, Bilkent Üniversitesi nden Doç. Dr. Mustafa Akgül, TESİD Başkanı ve Netaş CEO su Müjdat Altay, McKinsey den Bengi Korkmaz ve Technopolis Grup tan Şirin Elçi nin panelist olarak katıldığı Bilişim Politikaları paneli, Hacettepe Üniversitesi nden Prof. Dr. Ahmet Burçin Yereli nin panel başkanlığında, Birmingham City Üniversitesi nden Prof. Dr. Paul Joyce un sunumuyla, Kalkınma Bakanlığı Bakan Yardımcısı Mehmet Ceylan, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi nden Prof. Dr. Erdal Tanas Karagöl, Hacettepe Üniversitesi nden Necmiddin Bağdadioğlu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi nden Prof. Dr. Selami Sezgin, Ege Üniversitesi nden Prof. Dr. Osman Aydoğuş, Gazi Üniversitesi nden Doç. Dr. Metin Şenbil in panelist olarak katılımıyla Türkiye nin Stratejik Sektörlerinde Temel Politikalar paneli, Avea CEO su Erkan Akdemir in panel başkanlığında; Türk Bankalar Birliği Başkan Yardımcısı Meriç Uluşahin, Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı Murat Ersoy, Tüm Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu Başkanı Vahap Küçük, Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği Yönetim Kurulu 8

9 Başkanı Turgut Erkeskin in panelist olarak katılımıyla Hizmetler Sektörünün Geliştirilmesi paneli, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşarı Vedat Mirmahmutoğulları nın panel başkanlığında; Ankara Üniversitesi nden Prof. Dr. Erdoğan Güneş, Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürü Abdullah Kutlu, Sulama Birlikleri Derneği Başkanı Mehmet Ergücen, TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Rahime Petek Ataman, Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Murat Yörük, Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkan Danışmanı Hüseyin Coşkun, TEPAV dan Ozan Acar ın panelist olarak katılımıyla Tarım ve Gıda Sektöründe Dönüşüm panelidir. Türkiye ekonomisi içinde oldukça önemli bir yeri olan tarım sektörüne ilişkin olarak ise; nüfusun sağlıklı ve uygun maliyetlerle beslenmesinin önemli olduğu, sulama projeleri bakımından gelişmiş, kırsal kalkınma politikaları ile bütünleşmiş bir tarım politikasının belirlenmesi yönünde dersler çıkarılmıştır. Yine oldukça stratejik bir sektör olan enerji ile ilgili olarak ise; yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin bir şekilde değerlendirilmesi, daha az enerji tüketen, daha az karbon üreten şehirlerin kurulması, yeşil büyüme sağlanması gerektiği hususları üzerinde hassasiyetle durulmuştur. Bu doğrultuda; düşük karbonlu ekonomik üretime geçiş için bilişim teknolojileri sektörünün de büyük öneme sahip olduğu vurgulanmıştır. Kongre kapsamında; daha önce gerçekleşen İktisat Kongreleri nden farklı olarak İzmir ve Ege Bölgesi daha yoğun bir şekilde tartışılmıştır. T.C. Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, İktisat Kongresi nin İzmir de düzenlenmesiyle ilgili olarak İzmir in rastgele seçilmediği, kentin dünya ile Türkiye yi buluşturan nokta olduğu vurgulanmıştır. Bu doğrultuda İzmir e ve Ege Bölgesi ne yönelik gerçekleşen paneller şunlardır: İşadamı Uğur Yüce nin panel başkanlığı ve Mülkiye Başmüfettişi Doç. Dr. Ergüder Can ın sunumuyla, İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Aziz Kocaoğlu, İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Mutlu ve Marka Uzmanı Haluk Mesci nin panelist olarak katılımıyla, Akdeniz de Marka Kent İzmir Zirvesi paneli, Koç Üniversitesi nden Prof. Dr. Ziya Öniş in panel başkanlığı ve Sabancı Üniversitesi nden Prof. Dr. Fuat Keyman ın sunumuyla, İstanbul Milletvekili Erol Kaya, Dünya Bankası ndan Stephan Karam, Dokuz Eylül Üniversitesi nden Recep Kök, GYODER Başkanı Aziz Torun ve TEPAV dan Esen Çağlar ın panelist olarak katılımıyla Yaşanabilir ve Rekabetçi Kentler paneli, Gediz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyfullah Çevik in panel başkanlığı ve Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Candeğer Yılmaz, Dokuz Eylül Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Halil Köse, İYTE Rektörü Prof. Dr. Mustafa Güden, İzmir 9

10 Ekonomi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Tunçdan Baltacıoğlu, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Rektörü Galip Akhan, İzmir Üniversitesi Rektör Yardımcısı Aydın Özlük, Yaşar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Murat Barkan ve Şifa Üniversitesi Rektörü Yusuf Erdoğan ın panelist olarak katılımıyla; Üniversiteler Gözüyle İzmir paneli, Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kızılgüneşler in panel başkanlığında, Ege Giyim Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Mukadder Özden, Ege Üniversitesi nden Prof. Dr. Hüseyin Kadoğlu, Dokuz Eylül Üniversitesi nden Prof. Dr. Sevil Yeşilpınar, EBSO Diğer Tekstil Ürünleri Sanayi Komitesi Başkanı Atınç Abay ın panelist olarak katılımıyla Ege Bölgesinde Tekstil Sektörünün Geleceği paneli, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Dr. Ferhat Şelli nin panel başkanlığında; Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Türkmenoğlu, Adnan Menderes Üniversitesi nden Prof. Dr. Orhan Karaca, Pamukkale Üniversitesi nden Prof. Dr. Ali Çelik, Yaşar Holding İcra Kurulu Başkanı Zeki Ilgaz, Te-Ta Teknik Tarım dan Sümer Tömek Bayındır, Süleyman Demirel Üniversitesi nden Yrd. Doç. Dr. Fatma Handan Giray ın panelist olarak katılımıyla Ege Bölgesinde Tarım ve Gıda Sektörünün Geleceği paneli, Dokuz Eylül Üniversitesi nden Prof. Dr. Okan Tuna nın panel başkanlığında, PETKİM CEO su Kenan Yavuz, Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, TCDD 3. Bölge Müdürü Selim Koçbay, İzmir Kalkınma Ajansı ndan Sena Gürsoy un panelist olarak katılımıyla Ege Bölgesinde Lojistik Sektörünün Geleceği paneli Türkiye Sağlık Turizmi Derneği Genel Sekreteri ve Sağlık Bakanlığı Müşaviri Enginer Birdal ın panel başkanlığında; DEİK Sağlık Turizm İş Konseyi Yürütme Kurulu Başkanı Dr. Ruşen Yıldırım, Afyon kocatepe Üniversitesi nden Prof. Dr. Şuayıp Özdemir, İzmir Üniversitesi nden Dr. Zeki Hozer, Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet İşler, İzmir Sağlık Turizmi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Cinel, Afyon Termal Turistik Otelciler ve İşletmeciler Derneği Başkanı Ali Acar ın panelist olarak katılımıyla Ege Bölgesi nde Sağlık Turizmi Sektörünün Geleceği paneli, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı İzmir İl Müdürü Dr. Rasim Akpınar ın panel başkanlığında, OSD Genel Sekreteri Prof. Dr. Ercan Tezer, Süleyman Demirel Üniversitesi nden Prof. Dr. Nurhan Papatya, Ege Üniversitesi Otomotiv Program Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Bülent Demir, Ege Otomotiv Derneği Başkanı Mustafa İduğ, Tiryakiler Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Tiryaki, Poyraz Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Selami Özpoyraz, CMS Jant ve Makina Sanayi A.Ş. den Şener Muter in panelist olarak katılımıyla Ege Bölgesi nde Otomotiv Yan Sanayi Sektörünün Geleceği paneli Emekli Büyükelçi Ertuğrul Apakan ın panel başkanlığında; EXPO 2020 Genel Sekreteri Doç. Dr. Ergüder Can, Türkiye BIE Baş Delegesi, Büyükelçi Murat Ersavcı, Mimar Şehir Plancısı Gordon linden, Ege Üniversitesi nden Yrd. Doç. Dr. Çağaçan Değer in katılımıyla EXPO 2020 Oturumu, 10

11 ODTÜ/Designnobis ten Dr. Hakan Gürsu nun panel başkanlığında, Brightwell Holdings Yönetim Kurulu Başkanı Alphan Manas, İZKA Yönetim Kurulu Üyesi ve Alfemo Mobilya Genel Müdürü Ramazan Davulcuoğlu, Coca Cola İçecek Kurumsal İlişkiler Müdürü Aykan Gülten, İZKA dan Filiz İneler in panelist olarak katılımıyla İzmir de Yaşam Kalitesi ve Ekonomi paneli, Ege Üniversitesi nen Prof. Dr. Osman Aydoğuş un panel başkanlığında, Dokuz Eylül Üniversitesi nden Doç. Dr. K. Mert Çubukçu, Dokuz Eylül Üniversitesi nden Doç. Dr. Şebnem Gökçen Dündar, SOfTIN Teknoloji den Yrd. Doç. Dr. Tuğkan Tuğlular, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü nden Yrd. Doç. Dr. Koray Velibeyoğlu, Ege Üniversitesi nden Dr. Serdar Temel, TEPAV dan Ussal Şahbaz ve İZKA dan Saygın Can Oğuz un panelist olarak katılımıyla, İzmir Bölge planı: Bölgesel Analizler paneli, Kalkınma Bakanlığı Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürü Nahit Bingöl ün panel başkanlığında, İstanbul kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Doç. Dr. Abdülmecit Karataş, Mevlana Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. Ahmet Akman, Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Dr. Emin Yaşar Demirci, Trakya kalkınma ajansı Genel Sekreteri Mehmet Üstün Gökay, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Çetin Oktay Kaldırım, Güney Ege Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Süleyman Alata, Çukurova Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Zekeriya Şarbak, İzmir Kalkınma Ajansı Planlama, Programlama ve Koordinasyon Birim Başkanı Sibel Ersin in panelist olarak katılımıyla Bölgesel Kalkınmada Kalkınma Ajanslarının Rolü paneli, EGİAD Genel Sekreteri Prof. Dr. Mustafa Tanyeri nin panel başkanlığında, Doğu Akdeniz Üniversitesi nden Prof. Dr. Mehmet Balcılar, Drexel Üniversitesi nden Prof. Dr. Shawkat Hammoudeh, Southern Illinois Üniversitesi nden Doç. Dr. Rıza Demirer, Grant Thornton Türkiye den Sezer Bozkuş Kahyaoğlu nun panelist olarak katılımıyla, Ege de Finansal Altyapı ve Sektörün Geleceği panelidir. Söz konusu panellerde; İzmir in EXPO 2020 adaylığına kongre kapsamında yoğun destek verilmiştir. T.C. Kalkınma Bakanı Sayın Cevdet Yılmaz, söz konusu kongrenin Expo 2020 öncesi geniş katılımlı bir uluslararası toplantı olduğunu belirtmiştir. Yerel kalkınmanın giderek önem kazandığı hususu vurgulanmıştır hedeflerine giden yolda tüm kaynakların etkin bir şekilde seferber edilmesi gerektiği, bu nedenle tüm bölgelerin kaynaklarının doğru bir şekilde değerlendirilmesinin önem taşıdığı, İzmir ve Ege Bölgesi nin potansiyelinin de 2023 hedeflerine giden yolda büyük katkı sağlayacağı değerlendirilmiştir. Bu kapsamda; Kuzey Ege Çandarlı Limanı, İzmir-İstanbul Otoyolu, Havalimanının kapasitesinin arttırılması, Kent içi raylı system ulaşımı gibi projelerin acilen tamamlanması gerektiği ifade edilmiştir. 11

12 Expo 2020 nin alınması durumunda İzmir in büyük kazanımlar elde edeceği belirtilirken aynı zamanda sonuç ne olursa olsun bu tür uluslararası yarışların içinde olmak hususunun da çok önemli olduğunun altı çizilmiştir. Yönetim Kurulu Başkanımız Sayın Ekrem Demirtaş ın da panelist olarak konuşma yaptığı Akdeniz de Marka Kent İzmir Zirvesi panelinde, İzmir e ilişkin önemli notlar düşülmüştür. Ülke nüfusunun % 5,3 ü, Ege Bölgesi nüfusunun ise % 41 ini barındıran İzmir in Türkiye ye göre daha yoğun bir nüfusa sahip olduğu belirtilmiştir. Kentte yaş ortalamasının 34 olduğu, bu doğrultuda yaşlanan nüfusa uygun hizmet ihtiyacının arttığı ifade edilmiştir. Eğitim, okullaşma, sağlık kapsamında hastane ve yatak kapasitesi bakımından Türkiye ortalamasının üzerinde bir kent olduğu vurgulanmıştır. Kentte istihdam oranının hizmetler sektöründe artma eğiliminde olduğu gözlemlenmiştir. Bununla birlikte Türkiye ortalamasının üzerinde bir işsizlik oranı görüldüğü belirtilmiştir. Ancak kadınların işgücüne katılım oranının Türkiye ortalamasına göre daha yüksek olduğunun altı çizilmiştir. Mevcut ekonomik potansiyeli göz önünde tutulduğunda sıçrama potansiyeli en yüksek 2. il olduğu tespit edilmiştir. Yenilenebilir enerji kaynakları açısından muazzam bir potansiyeli elinde tuttuğu vurgulanırken hava kirliliği değerlerinin yüksek olduğu, Türkiye de üretilen tehlikeli atığın % 25 inin İzmir de olduğu, su yeterliliği açısından ise fakir bir kent olduğu belirtilmiş, bu da gelecek için bir tehdit olarak değerlendirilmiştir. Kentteki binaların yarısından çoğunun yeni deprem yönetmeliğine uygun olmadığı belirtilerek, kentsel dönüşüm sürecinde aktif politikaların uygulanması gerektiği sonuca bağlanmıştır. 12

13 Söz konusu panelde; Yönetim Kurulu Başkanımız Sayın Ekrem Demirtaş, İzmir İktisat Kongresi nin düzenli olarak ve eşit periyotlarla bir türlü düzenlenemediğini, kongrenin her 5 yılda bir düzenlenmesi gerektiğini ifade etmiştir. Ayrıca; İzmir in kurulduğundan bu yana, 8500 yıldır dünya üzerinde yaşamın devam ettiği iki kentten birisi olduğuna ve bunu büyük oranda limanına borçlu olduğuna dikkat çekmiş, İzmir in, korunaklı limanı sayesinde savaş, deprem yangın gibi her türlü felaketin ardından küllerinden yeniden doğmayı başarmış bir kent olduğunu belirtmiştir. Yanısıra; İzmir in denizle ilişkisi ve Asya Kıtası nın en batısında olması, kentimizin bir ticaret kenti olması sonucunu doğurduğunu belirtmiş, limanın İzmir için olmazsa olmaz olduğunu vurgulamıştır. İzmir in, sürekli artan ihracatı ile yüzyıllardır ülke ihracatına en fazla katkı koyan kentlerin başında yer aldığı hususunun da altını çizmiştir. İzmir in 1 milyon kişinin üzerinde turist çektiğini ve bundan 2004 yılından bu yana Oda olarak kruvaziyer turizmde sürdürdüğümüz çalışmaların büyük etkisi olduğunu vurgulamış, yeni bir liman olmamasına karşın 3 yıl üst üste Avrupa nın En İyi Kruvaziyer Destinasyonu seçildiğimizi hatırlatarak yeni bir liman olması halinde ise hem 2 milyon turist ağırlayabileceğimizi hem de İzmir in homeport liman olma özelliği kazanacağını belirtmiştir. Dünya Markası Türk Hava Yolları nın, İzmir den Avrupa nın önemli kentlerine uçmasını istemiştir. Turizm konusunda ise; butik turizm ve yıl 12 ay şehir turizmi hedefimiz olduğuna değinmiştir. Ayrıca kongre turizminde Barselona gibi başarılı olmak, sağlık turizmi potansiyelini değerlendirmek ve geliştirmek konularının önem taşıdığına da dikkat çekmiştir. Bu doğrultuda; İzmir in dünya kenti olmak isteyen bir kent olduğunu, EXPO 2020 nin kazanılması halinde İzmir e sihirli değnek değeceğini belirtmiştir. Söz konusu paneller içerisinde; üniversite rektörlerinin değerlendirmeleri İzmir için oldukça stratejik hedefler içermektedir. Bu doğrultuda söz konusu panelde; sosyo ekonomik kalkınmanın küreselleşen ekonomilerde rekabet edebilirlik açısından önemli olduğu vurgulanarak beşeri sermayenin önemine bir kez daha dikkat çekilmiştir. Mevcut durum incelendiğinde, yeni neslin gelişmeye açık, katılımcı ve yenilikçi bir paradigma değişikliği içerisinde bulunduğu tespit edilmiştir. Üniversite ve sanayi arasında sürdürülebilir bir işbirliğinin kurulması gerektiğine dikkat çekilen panelde, üniversitelerin bu doğrultuda kente kazandırdıkları değerlendirilmiştir. Bunların arasında tam donanımlı araştırma laboratuarları, pilot tesisler, mükemmeliyet merkezleri, akredite laboratuarlar, yeni ve öncü eğitim programları yer almaktadır. 13

14 Ayrıca İzmir in son derece yüksek potansiyeline sahip olduğu yenilenebilir enerji kaynakları açısından üniversitelerimizin önemli çalışmaları bulunduğu, yine mevcut teknoparkın yanısıra kente kazandırılmak üzere teknoparklar kurulmasına yönelik çalışmaların devam ettiği belirtilmiştir. Bununla birlikte; teknoparkların zaman zaman sadece kira gelirleri ile gelişen yerler olduğu, bunun kesinlikle önlenmesi gerektiği, teknoparkların en önemli gelir kaynağının ar-ge ve inovasyon alanında yapılan çalışmalar olması gerektiği vurgulanmış ve kurulacak olan teknoparklarda bu konuda önlemlerin alınması istenmiştir. İzmir in çok yönlü bir kent olduğu vurgulanmıştır. Üzerinde hassasiyetle durulan bir diğer konu ise; sanayicilerin mezun olan kalifiye elemanlara iyi ücret vermesi gerektiği hususu olmuştur. Ayrıca kalifiye elemanlar açısından VOB gibi kurumların önemli merkezler olduğu, bu tür kurumların İzmir den taşınmasının İzmir e kaybettireceği hususu vurgulanmıştır. İş yaratan, rekabet edebilen bir gençliğe ihtiyaç olduğu, bunun da eğitim programlarındaki yapılanmanın bu hedef çerçevesinde düzenlenmesinden geçtiğinin altı çizilmiştir. Başka bir oturum kapsamında öne çıkan bir diğer önemli konu ise; İzmir başta olmak üzere Türkiye yi dünyada ön plana çıkarmak için şehirleşme konusunun oldukça önemli olduğu, yeşil büyüme hedefinin de bu sürece dahil edilmesi gerektiği, çevreyi koruyan, çevresel kalkınma ve ekonomik kalkınmanın eşzamanlı olarak gerçekleştiği bir anlayış içerisinde olunduğu hususunun ortaya konulması olmuştur. Kalkınma ajansları tarafından geliştirilen yenilikçi programlar, yanısıra bölgesel, yerel ve kırsal kalkınma politikalarının birbirini tamamlar nitelikte olması gerektiği, bu doğrultuda sürdürülebilir, yaşanabilir, dünya ile yarışır şehirlerin kurulmasının temel hedef olduğu belirtilmiştir. Değerlendirilen bir diğer önemli konu ise kamu yönetimi olmuştur. Yaşanan son küresel krizde de görüldüğü üzere devletlerin kriz ortamında daha borçlu hale geldiği, bununla birlikte vatandaşların devletlerinden taleplerinin de artarak devam ettiği hususuna dikkat çekilmiştir. Krize bağlı olarak yüksek borç oranlarına ulaşan ülkeler, vatandaşlarının taleplerine yanıt veremez hale geldiği, Türkiye nin böyle bir durumunun olmadığı belirtilmiştir. Böyle bir ortamda kamu yönetiminin daha az kaynakla, çok daha etkin ve vatandaşları tatmin edici hizmetler üretmesi gerektiği konusuna vurgu yapılmış, önümüzdeki süreçte kamu yönetiminin çok daha verimli bir yapıya dönüştürülmesi, kalkınmaya öndrlik edecek bir yerel yönetim anlayışının getirilmesi geretiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca; daha şeffaf, bilgi edinme hakkı tanıyan bir kamu yönetimi anlayışının ortaya konmasının önemli olduğu belirtilmiştir. Kongre kapsamında kadın ve gençlerin ekonomideki yeri de özel olarak değerlendirilmiştir. Kalkınma Bakanı, Türkiye nin, kalkınmayı sağlayacaksa bunu kadın ve gençlerin desteği olmadan sağlayamayacağını ifade etmiştir. Bununla birlikte Türkiye genelinde kadınların işgücüne katılım oranının henüz istenilen seviyede olmadığı da belirtilmiştir. 14

15 Yine gençlerle ilgili olarak; Ege Üniversitesi Öğreci Temsilcisi Özge Erdölek in panel başkanlığında, Dokuz Eylül Üniversitesi Öğrenci Temsilcisi Can Apaydın, İzmir Ekonomi Üniversitesi Öğrenci Temsilcisi Çisem Kayar, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Öğrenci Temsilcisi Sümeyye Zehir, İzmir Üniversitesi Öğrenci Temsilcisi Salih Gürkan Hüsünbeyi, Yaşar Üniversitesi Öğrenci Temsilcisi İmran Birgenç, Gediz Üniversitesi Öğrenci Temsilcisi Dilek Çoroz un panelist olarak katılımıyla İktisat Öğrencileri Gözüyle Türkiye İktisat Politikaları paneli düzenlenmiştir. Söz konusu panel kapsamında gençlerin potansiyelinin önemli olduğu, bu kapsamda esnek çalışma saatleri, kısmi çalışma modelleri gibi uygulamaların gençlerin işgücü piyasasına girişi bakımından oldukça önemli olduğu belirtilmiştir. Son olarak demokrasinin olmazsa olmaz unsurlarından biri olan medyaya ilişkin olarak; Milliyet Gazetesi nden Güngör Uras ın panel başkanlığında, Radikal Gazetesi nden Prof. Dr. Fatih Özatay, Sabah Gazetesi nden Dr. Şeref Oğuz, Hürriyet Gazetesi nden Erdal Sağlam, Habertürk Gazetesi nden Abdurrahman Yıldırım, Today s Zaman Gazetesi nden Abdullah Bozkurt un panelist olarak katılımıyla, Medya Gözüyle Türkiye Ekonomisi, İzmir Sky TV Genel Müdürü Uğur Oral ın panel başkanlığında Yeni Asır Gazetesi nden Ahmet Veli Olgundeniz, Manisa Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Ertuğrul Aytaç, Uşak Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Abdurrahman Yavuz, Afyonkarahisar Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Mehmet Emin Güzbey in panelist olarak katılımıyla; Ege Medyası Gözüyle İzmir ve Ege Ekonomisi paneli, düzenlenmiştir. Söz konusu paneller kapsamında da, daha bilgili, daha fazla analiz yapan bir medyanın hükümetlerin hesap verebilirlikleri açısından önemli olduğu, çünkü demokratik hükümetlerin kamuoyuna hesap vermeleri gerektiği belirtilmiştir. 5. İzmir İktisat Kongresi nin kapanış konuşmaları ise; T.C. Kalkınma Bakanı Sayın Cevdet Yılmaz, T.C. İzmir Valisi Sayın Mustafa Toprak, İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Sayın Aziz Kocaoğlu tarafından gerçekleştirilmiştir. 15