MAKĠNE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ DIġ TĠCARETĠ

Transkript

1 MAKĠNE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ DIġ TĠCARETĠ I. SEKTÖRÜN DÜNYA TĠCARETĠ A. ĠTHALAT 24 yılında 1.2 trilyon $ olan dünya makine ve aksamları sektörü ithalatı (84. fasılın tamamı) beģ yıl içerisinde % 32,5 oranında büyüme kaydederek, 29 yılında 1.5 trilyon $ a ulaģmıģtır. Dünya genel ithalat değerinin 29 yılı itibariyle 12,6 trilyon $ seviyesinde gerçekleģtiği hususu dikkate alındığında, makine ve aksamları sektörünün (84. fasılın tamamı), dünya ithalatından % 12 oranında pay aldığı görülmektedir. Sektörün lideri durumundaki ülkeler olan ABD, ÇHC (Çin Halk Cumhuriyeti), Almanya, Fransa, Ġngiltere ve Hollanda toplam makine ithalatından yaklaģık % 41 oranında pay almaktadır. 28 Dünya Ekonomik Krizi nedeniyle dünya makine ithalatında yaģanan % 21 oranındaki daralma, ilk on ülkenin makine ithalat rakamlarına benzer oranda yansımıģtır. 22 yılında 52 milyar $ makine ve aksam ithalatı yapan ÇHC, yedi yılda %137 seviyesinde büyüme kaydetmiģtir. BM verilerine göre 29 yılında Türkiye, makine ve aksamları ithalatıyla (84. fasıl itibariyle) dünya sıralamasında 27. sırada yer almıģtır. 21 yılında da TÜĠK verilerine göre, sektörün ithalatı bir önceki yıla göre % 24 oranında azalarak 21,2 milyar $ a gerilemiģtir. TABLO 1. MAKĠNE VE AKSAMLARI (84.FASILIN TAMAMI) SEKTÖRÜNDE BAġLICA ĠTHALATÇI ÜLKELER (Bin $) ÜLKE % DEĞĠġĠM % PAY 1-ABD Çin Almanya Fransa Ġngiltere Hollanda Kanada Japonya Hong Kong Singapur Diğer Toplam Kaynak: Trademap verileri ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 1

2 GRAFĠK-1. BAġLICA ÜLKELERĠN MAKĠNE ĠTHALATI Milyar $ ABD 2-Çin 3-Almanya 4-Fransa 5-İngiltere Kaynak: Trademap verileri ABD nin Makine ve Aksamları Ġthalatı: Dünyada makine ve aksamları ithalatında en büyük paya (% 14) sahip olan ABD nin makine ve aksamları ithalatı incelendiğinde; 28 Dünya Ekonomik Krizi nin etkisiyle, ithalat değerinin 29 yılında bir önceki yıla göre % 19 oranında ciddi bir düģüģ yaģayarak 255 milyar $ dan 28 milyar $ a düģtüğü görülmektedir. ABD nin makine ve aksamları ithalatındaki baģlıca ülkeler sırasıyla; Çin, Meksika, Japonya, Kanada ve Almanya dır. ABD nin 29 yılında makine ithalatı yaptığı önemli ülkeler arasında en büyük ithalat azalıģı %34 ile Fransa da kaydedilmiģtir. ABD nin mal grubu bazında dörtlü GTĠP ten ithalatı incelendiğinde; 8471 GTĠP pozisyonunda yer alan otomatik bilgi iģlem makineleri ve ünitelerinin ilk sırada yer aldığı görülmektedir. ÇĠN HALK CUMHURĠYETĠ nin (ÇHC) Makine ve Aksamları Ġthalatı: 29 yılında Çin in makine ithalatı %11 azalma göstermiģ ve dünya makine ithalatından % 8 pay almıģtır. Çin, 25 yılından itibaren % 29 seviyesinde büyüme kaydetmiģ, 29 yılında da dünya makine ithalatı sıralamasındaki önemini devam ettirerek ilk üçte yer almıģtır. Çin in makine ve aksamları ithalatındaki baģlıca kalemler; 8471 nolu GTĠP pozisyonunda yer alan otomatik bilgi iģlem makineleri ve üniteleri, 8473 nolu GTĠP pozisyonundaki yazı, hesap, muhasebe, bilgi iģlem ve büro için diğer makine ve cihazların aksamı ve 8443 nolu GTĠP pozisyonunda yer alan matbaacılığa mahsus baskı makineleridir. Çin in makine ve aksamları ithalatındaki baģlıca ülkeler; Japonya, Almanya, ABD ve Güney Kore dir. ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 2

3 ALMANYA nın Makine ve Aksamları Ġthalatı: Makine ve aksamları ithalatında üçüncü en büyük paya (% 8) sahip olan Almanya nın sektör ithalatı 29 yılında bir önceki yıla göre % 19 küçülme kaydederek 117 milyar $ seviyesine gerilemiģtir. Almanya nın sektördeki baģlıca partnerleri sırasıyla; Çin, ABD, Ġtalya, Avusturya ve Fransa dır. Almanya nın ithalatında ilk 1 ülke arasında en hızlı artıģ % 7 lik oranla Hollanda tarafından kaydedilmiģtir. Ġthalatında en önemli ürünler 8471 GTĠP pozisyonunda yer alan otomatik bilgi iģlem makineleri ve üniteleri, 8443 No lu GTĠP pozisyonunda yer alan matbaacılığa mahsus baskı makineleri ve 8411 GTĠP pozisyonundaki turbojetler, turbo-propeller, diğer gaz türbinleridir. B. ĠHRACAT Dünya makine ihracatı 24 yılında 1.2 trilyon $ iken, beģ yılda % 34 oranında büyüme kaydederek 1.5 trilyon $ a ulaģmıģtır. Tüm sektörleri kapsayan dünya toplam ihracatının 12,3 trilyon $ olduğu dikkate alındığında; makine ve aksam ihracatı bu rakamdan % 12,2 pay almıģtır. ÇHC (Çin Halk Cumhuriyeti), Almanya ve ABD dünya makine ihracatında baģlıca tedarikçiler olup, bu ülkeleri Japonya ve Ġtalya takip etmektedir. Ġlk beģ ülkenin dünya makine ihracatından aldığı pay ise %53 civarındadır. Diğer bir ifadeyle, bu ülkeler dünya makine ticaretine yön vermektedir. 28 Dünya Ekonomik Krizi nedeniyle 29 dünya makine ihracatında yaģanan % 22 oranındaki daralma, ilk on ülkenin makine ihracat rakamlarına benzer oranda yansımıģtır. Aynı yıl, Türkiye nin makine ve aksam ihracatı % 21 oranında azalarak 8,1 milyar $ a gerilemiģtir (TÜĠK Verileri). Her geçen yıl dünya makine ihracatındaki payını arttıran ülkemiz, 29 yılında dünya makine ihracatından yaklaģık %,53 pay almıģtır. Türkiye, makine ve aksamları ihracatı ile dünya sıralamasında 29. sırada yer almıģtır. TABLO-2. MAKĠNE VE AKSAMLARI (84. FASLIN TAMAMI) SEKTÖRÜNDE BAġLICA ĠHRACATÇI ÜLKELER (Bin $) % ÜLKE DEĞĠġĠM 1-ÇHC Almanya ABD Japonya Ġtalya Hollanda Fransa Ġngiltere Singapur Hong Kong Diğer Toplam Kaynak: Trademap verileri ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 3 % PAY

4 GRAFĠK-2. BAġLICA ÜLKELERĠN MAKĠNE ĠHRACATI Milyar $ ÇHC 2-Almanya 3-ABD 4-Japonya 5-İtalya Kaynak: Trademap verileri ÇHC nin Makine ve Aksamları Ġhracatı: Son yıllarda, dünya ticaretinde önemli bir büyüme kaydeden Çin Halk Cumhuriyeti, makine ve aksamları sektörü ihracatını 24 yılından 29 yılına kadar % 57 oranında arttırarak 15 milyar $ dan 236 milyar $ a yükseltmiģ ve böylelikle sektörün dünyadaki en önemli tedarikçisi konumuna gelmiģtir. Çin in makine ve aksamları sektörü ihracatındaki baģlıca ülkeler; ABD, Hong Kong ve Japonya dır. Ġhracatında en önemli ürünler 8471 GTĠP pozisyonunda yer alan otomatik bilgi iģlem makineleri ve üniteleri, 8473 GTĠP pozisyonundaki yazı, hesap, muhasebe, bilgi iģlem ve büro için diğer makine ve cihazların aksamı ve 8443 No lu GTĠP pozisyonunda yer alan matbaacılığa mahsus baskı makineleridir. ALMANYA nın Makine ve Aksamları Ġhracatı: 27 yılında makine ve aksamları sektöründe dünyanın en önemli tedarikçisi konumunda bulunan Almanya, 28 yılı itibariyle sektör birinciliğini Çin e kaptırmıģtır. Almanya nın 29 yılı sektör ihracatı, 28 yılına oranla % 22 azalarak 25 milyar $ seviyesine gerilemiģtir. Almanya nın dünya makine ve aksamları ihracatından aldığı pay %14 seviyesindedir. Almanya nın makine ve aksamları sektörü ihracatında ilk sırada yer alan ülkeler sırasıyla, Fransa, Çin, ABD, Ġngiltere ve Avusturya dır. Ġlk on içerisinde yer alan ülkeler arasında en fazla ihracat düģüģü kaydedilen ülke % 42 ile Rusya olmuģtur. ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 4

5 ABD nin Makine ve Aksamları Ġhracatı: 29 yılında ABD, dünya makine ve aksamları ihracatında, Almanya dan sonra üçüncü sırada yer almaktadır. ABD nin makine ihracatı, 29 yılında % 28 oranında azalarak 212 milyar $ dan 153 milyar $ seviyesine gerilemiģtir. ABD nin makine ve aksamları ihracatındaki baģlıca ülkeler; Kanada, Meksika, Çin, Ġngiltere, Brezilya, Güney Kore ve Ġngiltere olup, bu ülkelerin tamamına yönelik ihracatta daralma kaydedilmiģtir. II. TÜRKĠYE NĠN MAKĠNE VE AKSAMLARI SEKTÖRÜ ĠHRACAT DEĞERLENDĠRMESĠ Birliğimiz iģtigal alanına giren GTĠP ler kapsamında belirlenen Türkiye geneli ihracat kayıtlarına göre; 29 yılı Ocak-Aralık döneminde ihracat kayıt rakamı 5,6 milyar $ iken, bu rakam 21 yılı aynı döneminde % 13,2 oranında artıģ göstererek 6,3 milyar $ a yükselmiģtir. Makine ve aksamları sektörünün tamamına ait (Birliğimiz iģtigal alanında olmayan GTĠP lerin de dâhil edilmesi halinde) 21 yılı Ocak-Aralık dönemi ihracatı ise bir önceki yıl eģ dönemine kıyasla % 13,6 artarak 1 milyar $ seviyesinde kaydedilmiģtir. Ülkeler itibariyle ihracat kayıt rakamları incelendiğinde; 21 yılında 84. faslın tamamı bazında en fazla ihracat yapılan ilk üç ülke Almanya, Ġngiltere ve Fransa olmuģtur. Söz konusu dönemde ilk on ülke arasında en büyük ihracat artıģı % 48,6 ile A.B.D. ye yönelik kaydedilmiģtir. Anılan ülkeye ihracatımız 47 milyon $ dır. GRAFĠK-3. TÜRKĠYE GENELĠ MAKĠNE VE AKSAMLARI ĠHRACATINDA ĠLK ON ÜLKE (84. Fasıl) Bin $ ALMANYA İNGİLTERE FRANSA İRAN ROMANYA IRAK A.B.D. İTALYA RUSYA FEDERASYONU İSPANYA Kaynak: TÜİK Verileri ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 5

6 Mal grupları bazında incelendiğinde; 21 yılı Ocak-Aralık döneminde, ihracatında artıģ gerçekleģen kalemler Ģunlardır; % 66,8 ile diğer endüstriyel yıkama ve kurutma makineleri, % 58,1 ile ambalaj makineleri aksam ve parçaları, % 41 ile deri iģleme ve imalat makineleri, % 36,3 ile kâğıt imaline ve matbaacılığa mahsus makineler, % 35,5 ile rulmanlar. OAĠB iģtigal alanına giren ürünler itibariyle, mal gruplarının sektör ihracatından aldıkları paylar incelendiğinde; 21 yılı Ocak-Aralık döneminde; % 14,5 pay ile Endüstriyel Klimalar ve Soğutma Makineleri birinci, % 12,7 pay ile ĠnĢaat ve Madencilikte Kullanılan Makineler ikinci, % 9 pay ile Pompa ve Kompresörler üçüncü sırada yer almaktadır. Endüstriyel Klimalar ve Soğutma Makineleri: Endüstriyel Klimalar ve soğutma makineleri alt sektörü ihracatı 21 yılında, % 28,5 oranında artıģ göstererek 715 milyon $ dan 919 milyon $ a yükselmiģtir. Sektör ihracatında baģlıca ülkeler Ġngiltere, Irak, Almanya, Fransa, Ġran, Rusya Federasyonu, Ġtalya, Romanya, Cezayir ve Ġsrail dir. GRAFĠK-4. ENDÜSTRĠYEL KLĠMA VE SOĞUTUCULAR ĠHRACATINDA ĠLK ON ÜLKE Bin $ İNGİLTERE IRAK ALMANYA FRANSA İRAN RUSYA FEDERASYONU İTALYA ROMANYA CEZAYİR İSRAİL Kaynak: TÜİK Verileri ĠnĢaat ve Madencilik Makineleri: ĠnĢaat ve madencilikte kullanılan makinelerin ihracatı 21 yılında değer bazında % 29,6 oranında artarak 628 milyon $ dan 814 milyon $ a yükselmiģtir. Sektörde en fazla ihracat yapılan ülkeler; Almanya, Ġran, Irak, Ġngiltere, Libya, Ġtalya, Ege Serbest Bölgesi, Cezayir, Rusya Federasyonu ve Romanya dır. En çok ihracat artıģı ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 6

7 görülen ülke % 13 ile Ġngiltere olup, onu % 122 ile Irak ve % 12 ile Romanya izlemektedir. GRAFĠK-5. ĠNġAAT VE MADENCĠLĠK MAKĠNELERĠ ĠHRACATINDA ĠLK ON ÜLKE Bin $ ALMANYA İRAN IRAK İNGİLTERE LİBYA İTALYA EGE SER. BÖLGE CEZAYİR RUSYA FED. ROMANYA Kaynak: TÜİK Verileri Pompa ve Kompresör: Pompa ve Kompresör alt sektör ihracatı % 23 artıģla 21 yılında 47 milyon $ dan 577 milyon $ a yükselmiģtir. En fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla; Almanya, A.B.D., Rusya Federasyonu, Irak, Ġngiltere, Ġtalya, Romanya, Ġran, Azerbaycan ve Türkmenistan dır. 21 yılında sektör ihracatında en fazla artıģ görülen ülke % 18 ile Rusya Federasyonu dur. GRAFĠK-6. POMPA VE KOMPRESÖR ĠHRACATINDA ĠLK ON ÜLKE Bin $ ALMANYA ABD RUSYA FED. IRAK İNGİLTERE İTALYA ROMANYA İRAN AZERBAYCAN TÜRKMENİSTAN Kaynak: İhracatçı Birlikleri Kayıtları ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 7

8 21 yılı Ocak-Aralık döneminde mal grupları bazında en fazla ihracat yapılan ülkeler Ģunlardır; Endüstriyel Klimalar ve Soğutucularda; Ġngiltere, Irak, Almanya, ĠnĢaat ve Madencilik Makinelerinde; Almanya, Ġran, Irak, Takım Tezgâhlarında; Ġran, Irak, Almanya, Pompa ve Kompresörlerde; Almanya, A.B.D., Rusya Fed., Gıda Sanayii Makinelerinde; Almanya, Azerbaycan, Kazakistan Savunma Sanayi Ġçin Silah ve Mühimmatta; Malezya, S.Arabistan, B.A.E., Tekstil ve Konfeksiyon Makinelerinde; Ġran, Hindistan, Özbekistan Hadde ve Döküm Makinelerinde; Rusya, Ġran, Almanya, Tarım ve Ormancılık Makinelerinde; A.B.D., Irak, Ġtalya, Vanalarda; Almanya, Irak, Ġran, Reaktör ve Kazanlarda; Ġst. Deri Ser. Böl., Ġngiltere, Almanya, Türbin, Turbojet ve Hidrolik Silindirlerde; A.B.D., Japonya, Fransa, Endüstriyel Isıtıcı ve Fırınlarda; Almanya, Fransa, K.K.T.C., Yük Kaldırma, TaĢıma ve Ġstif. Makinelerinde; Ġran, Irak, Azerbaycan, Ambalaj Makinelerinde; Ġtalya, Irak, Mısır, Kauçuk, Plastik, Lastik ĠĢleme Makinelerinde; Rusya, Ġran, Almanya, Rulmanlarda; Almanya, Fransa, Ġtalya, Kağıt ve Matbaacılık Makinelerinde; Ġran, Almanya, Bulgaristan dır. TÜĠK verilerine göre, 21 yılında, 84. faslın tamamı itibariyle, makine ve aksamları sektörü ithalatı bir önceki yıla göre, % 24 oranında artarak, 17 milyar $ dan 21 milyar $ a yükselmiģtir. Sektörde en fazla ithalat yapılan ülkeler; Çin, Almanya ve Ġtalya dır. 4 lü GTĠP bazında baģlıca ithal kalemlerimiz incelendiğinde ise; (8471) otomatik bilgi iģlem makineleri 2,1 milyar $ ile 1. sırada, (848) dizel ve yarı dizel motorlar 2 milyar $ ile 2. sırada ve (8411) turbojetler, turbo-propeller, diğer gaz türbinleri 928 milyon $ ile 3. sırada yer almaktadır. 84. faslın tamamı itibariyle sektörün ihracatı ise bir önceki yıla göre, % 15 oranında artarak 9,3 milyar $ olmuģtur. ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 8

9 TABLO 3-ORTA ANADOLU MAKĠNE VE AKSAMLARI ĠHRACATÇILARI BĠRLĠĞĠ ĠġTĠGAL ALANI ĠTĠBARĠYLE ĠHRACAT-ĠTHALAT KAYIT RAKAMLARI Değer ($) ĠHRACAT (OCAK-ARALIK) ĠTHALAT (OCAK-ARALIK) (%)DeğiĢim Ġhracat Ġthalat REAKTÖRLER VE KAZANLAR ,2-21, TÜRBĠNLER-TURBOJETLER, HĠDROLĠK SĠLĠNDĠR AKS.-PRÇ ,3 2,7 POMPALAR VE KOMPRESÖRLER ,9 28,2 VANALAR ,1 29,2 KLĠMALAR VE SOĞUTMA MAKĠNELERĠ ,5 3,3 ISITICILAR VE FIRINLAR ,9-17, HADDE VE DÖKÜM MAK., KALIPLAR, AKS. VE PARÇ ,5-46,3 GIDA SAN. MAKĠNELERĠ, AKS. VE PARÇ ,3 15,7 TARIM VE ORMANCILIKTA KULLANILAN MAK., AKS.,PARÇ ,2 92,8 YÜK KALDIRMA,TAġIMA VE ĠSTĠFLEME MAK.,AKS.,PARÇ , 18,8 ĠNġAAT VE MADENCĠLĠKTE KULLAN. MAK. AKS. PARÇ ,6 54,1 KAĞIT ĠMALĠNE VE MATBAACILIĞA MAHSUS MAK , 45,6 KURUTMA, YIKAMA MAKĠNELERĠ AKSAM VE PARÇALARI ,4 14,3 TEKSTĠL VE KONFEKSĠYON MAKĠNELERĠ, AKS. VE PARÇ ,4 136,3 DERĠ ĠġLEME VE ĠMALAT MAKĠNELERĠ, AKS. VE PARÇ ,7 54,6 KAUÇUK, PLASTĠK, LASTĠK ĠġLEME VE ĠMALĠ MAK ,3 43,2 TAKIM TEZGAHLARI , 41,3 MOTORLAR, AKSAM VE PARÇALARI ,5 137,1 BÜRO MAKĠNELERĠ ,9 33,4 RULMANLAR ,4 41,3 SĠLAH VE MÜHĠMMAT , -29,9 AMBALAJ MAKĠNELERĠ, AKSAM VE PARÇALARI ,5 26,8 DĠĞER MAKĠNELER, AKSAM VE PARÇALAR ,6 15,5 TOPLAM ,2 24,7 Kaynak: Tüm Ġhracatçı Birlikleri Kayıtları ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 9

10 TABLO 4- ORTA ANADOLU MAKĠNE VE AKSAMLARI ĠHRACATÇILARI BĠRLĠĞĠ ĠġTĠGAL ALANI ĠTĠBARĠYLE ĠHRACAT GERÇEKLEġTĠRĠLEN ĠLK ON ÜLKE ÜLKE % DEĞĠġĠM 1/9 ALMANYA ,8 ĠRAN ,3 A.B.D ,9 IRAK ,6 ĠNGĠLTERE ,4 RUSYA ,8 ĠTALYA ,7 FRANSA ,8 AZERBAYCAN ,5 LĠBYA ,2 DĠĞER ,7 TOPLAM ,2 Kaynak: TÜİK Verileri GRAFĠK 7- ORTA ANADOLU MAKĠNE VE AKSAMLARI ĠHRACATÇILARI BĠRLĠĞĠ ĠHRACAT KAYITLARININ ALT ÜRÜN GRUPLARI BAZINDA DAĞILIMI (21 YILI-YÜZDE PAY) VANALAR 5,1% SAVUNMA SAN.İÇİN SİLAH VE MÜHİMMAT 4,6% REAKTÖRLER VE KAZANLAR 4,6% TEKSTİL VE KONFEKSİYON MAKİNELERİ AKS. 4,3% " DİĞERLERİ 18,9% ENDÜSTRİYEL KLİMALAR VE SOĞUTMA 14,5% İNŞAAT VE MADENCİLİKTE KULLANILAN 11,7% TARIM VE ORMANCILIKTA KULLANILAN MAK. 5,4% GIDA SANAYİİ MAKİNELERİ, AKS. VE PARÇ. 6,% DİĞER MAKİNELER, AKSAM VE PARÇALAR 7,8% TAKIM TEZGAHLARI 8,1% POMPALAR VE KOMPRESÖRLER 9,2% Kaynak: TÜİK Verileri ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 1

11 TABLO FASILIN TAMAMI VE BĠRLĠĞĠMĠZ ĠġTĠGAL ALANI MAKĠNE SEKTÖRÜ TÜRKĠYE GENELĠ FĠĠLĠ ĠHRACAT-ĠTHALAT RAKAMLARI Değer ($) ĠHRACAT (OCAK-ARALIK) ĠTHALAT (OCAK-ARALIK) (%)DeğiĢim Ġhracat Ġthalat REAKTÖRLER VE KAZANLAR ,2-21, TÜRBĠNLER-TURBOJETLER, HĠDROLĠK SĠLĠNDĠR AKS.-PRÇ ,3 2,7 POMPALAR VE KOMPRESÖRLER ,9 28,2 VANALAR ,1 29,2 KLĠMALAR VE SOĞUTMA MAKĠNELERĠ ,7 24,9 ISITICILAR VE FIRINLAR ,2-15,2 HADDE VE DÖKÜM MAK., KALIPLAR, AKS. VE PARÇ ,5-46,3 GIDA SAN. MAKĠNELERĠ, AKS. VE PARÇ ,3 15,7 TARIM VE ORMANCILIKTA KULLANILAN MAK., AKS.,PARÇ ,2 92,8 YÜK KALDIRMA,TAġIMA VE ĠSTĠFLEME MAK.,AKS.,PARÇ , 18,8 ĠNġAAT VE MADENCĠLĠKTE KULLAN. MAK. AKS. PARÇ ,6 54,1 KAĞIT ĠMALĠNE VE MATBAACILIĞA MAHSUS MAK , 45,6 KURUTMA, YIKAMA MAKĠNELERĠ AKSAM VE PARÇALARI ,5 23,8 TEKSTĠL VE KONFEKSĠYON MAKĠNELERĠ, AKS. VE PARÇ ,4 136,3 DERĠ ĠġLEME VE ĠMALAT MAKĠNELERĠ, AKS. VE PARÇ ,7 54,6 KAUÇUK, PLASTĠK, LASTĠK ĠġLEME VE ĠMALĠ MAK ,3 43,2 TAKIM TEZGAHLARI , 41,3 MOTORLAR, AKSAM VE PARÇALARI ,8 26,8 BÜRO MAKĠNELERĠ ,3 19,1 RULMANLAR ,4 41,3 SĠLAH VE MÜHĠMMAT , -29,9 AMBALAJ MAKĠNELERĠ, AKSAM VE PARÇALARI ,5 26,8 DĠĞER MAKĠNELER, AKSAM VE PARÇALAR ,1 15, TOPLAM ,3 23,7 Kaynak: TÜİK verileri ORTA ANADOLU MAKİNE VE AKSAMLARI İHRACATÇILARI BİRLİĞİ 11