Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri. 75. Yılında Cumhuriyet Hangi Cumhuriyet. Kadro Politikasında İnsan Tanıma. Kosova: Unutulmuş Bir Halkın Dramı

Transkript

1 İçindekiler Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri Sayfa 5 Ateşkes, Barış ve Politik Çözüm Sorunları ve Parti Tavrı Sayfa Yılında Cumhuriyet Hangi Cumhuriyet Sayfa 36 Kadro Politikasında İnsan Tanıma Sayfa 50 Kosova: Unutulmuş Bir Halkın Dramı Sayfa 62 Tarih Bilinci: Linç Sayfa 80 Tony Blair in Üçüncü Yol u Sayfa 84 Uyuşturucu Olayının Tarihsel Gelişimi ve Bugün Ulaştığı Düzey Sayfa 90 Kuruluşunun 134. Yılında I. Enternasyonal i Selamlıyoruz Sayfa 106 Proleter Doğrultu İki aylık Devrimci Sosyalist Teorik ve Politik Dergi Kasım - Aralık 1998 Sayı: 19 Sun Yayıncılık Adına Sahibi ve Yazıişleri Müdürü: Hatice Duman Yönetim Yeri: Çakırağa Mah. Çakırağa Cami Sok. Birlik Apt. No: 16/10 Tel-Faks: (0212) Baskı: Ceylan Matbaacılık Dağıtım: Biryay Banka Hesap No: Sun Yayıncılık Yapı Kredi Bankası Sirkeci fiubesi Hesap No: 3570/9

2

3 SUNU Kasım-Aralık sayımızla yeniden merhaba. İlk yazımız, Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri başlığını taşıyor. Yazıda, ülkemizdeki ve dünyadaki son işçi eylemlilikleri ele alınmaktadır. Dünya çapında mayalanmakta olan yeni işçi hareketinin sorunları değerlendirilmektedir. Coğrafyamızdaki işçi sınıfı hareketini, yeni eylemlilik dalgasını ele alan yazı, dünyadaki gelişmeleri de hesaba katarak, bütünlüklü bir değerlendirme yapmaktadır. İkinci yazımız, bir belge. Ateşkes, Barış ve Politik Çözüm Sorunları ve Parti Tavrı başlıklı belge, MLKP Merkez Yayın Organı PARTİNİN SESİ nin Ekim-Kasım 98 tarihli 16. sayısından alınmıştır. Yazı PKK nin son yıllardaki yönelimini değerlendirmekte, ateşkes, barış ve politik çözüm sorunlarını tartışmakta ve bu konularda MLKP nin tavrını özetlemektedir. Son gelişmeler, yazının güncel önemini daha da artırmıştır. 75. Yılında Cumhuriyet-Hangi Cumhuriyet başlıklı üçüncü yazımızda, Cumhuriyetin, tarihsel evrimi, siyasal ve sınıfsal içeriği analiz konusu yapılmaktadır. Yazı, Cumhuriyet kutlamalarından önce hazırlanmıştır. Kutlamalar tam da yazının öngördüğü gibi oldu. Büyük bir şamata içinde sürdürülen kutlamalar, tıpkı şişirilmiş bir balon gibi sönmeye mahkumdur. Çünkü, bu kutlamalar halkın hiçbir istemini yanıtlamıyor, güncel hiçbir sorunu çözmüyor. Ne var ki, Cumhuriyet rejiminin çıkmazları derinleşiyor. Kutlamalar, aynı zamanda bu gerçeği de örtmeyi hedefliyor. Dördüncü yazımız, Kadro Politikasında İnsan Tanıma sorununu işliyor. Leninist kadro politikası, marksistleninist örgütlenme politikasının temel bir bileşenidir. Marksist-leninist kadro politikası bir bütündür. Yazıda, bu politikanın önemli bir unsuru olan insan tanıma sorunu irdelenmektedir. Temel bir perspektif niteliğindeki yazı, kadroların sistematik bir tarzda ve çalışmalarının bütününde izlenerek, denetlenerek, sınanarak, pratik faaliyetin sonuçlarından hareketle bütüncül bir perspektifle değerlendirilmesi ve görevlendirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu bakımdan, yazı, parti yaşamında, kadroların elinin altında her zaman hazır tutmaları gereken bir çalışmadır. Kosova: Unutulmuş Bir Halkın Dramı başlığıyla beşinci sırada yayımladığımız yazı da, Kosova sorunu ele alınmaktadır. Son yıllarda, dünya siyaset sah-

4 nesinde önemli bir yer tutması, dünya devrimci ve ilerici kamuoyunda yaşanan tartışmalar ve farklı eğilimler nedeniyle bu sorun nispeten kapsamlı bir şekilde ele alındı. Yazı, özellikle coğrafyamızda tırmandırılan şovenizme karşı mücadelenin güçlendirilmesi bakımından da güncel bir yan taşımaktadır. Çünkü, Kürt ulusal sorunu gibi, Kosova sorunu da, devrimci-enternasyonalist eğilimle şovenist eğilim arasındaki karşıtlığı açığa çıkaran bir turnusol kağıdı işlevi görmektedir. Önümüzdeki sayılarımızda benzer sorunları işlemeye devam edeceğiz. Tarih Bilinci köşemizde yayınlanan Linç başlıklı altıncı yazımız bir çeviridir. Yazarı Ho Chi Minh tarafından Amerikan Uygarlığının İyi Bilinmeyen Bir Yanı olarak formüle edilen Linç yazısı, 1924 te La Correspondance İnternational in 74. sayısında yayımlanmıştır. Kürt ulusal sorununda tırmandırılan şovenizm dalgasına bağlı olarak coğrafyamızda da Kürt yurtseverlerine karşı geliştirilmekte olan linç girişimleri koşullarında, yazının yayınlanması önemlidir. Yedinci yazımız, Tony Blair in Üçüncü Yol u başlığını taşıyor. Yazı, Üçüncü Yol üzerine kısa bir değerlendirmeyi kapsıyor. Burjuva ideologlar tarafından üçüncü yol olarak reklam edilen bu yol, aslında yeni bir yol değildir. Sahibinin ifadesiyle ilke ve programlar, ideolojiler üzerine kurulmuyor. Tam tersine bu yol, (Blair e göre), ilke ve kuralları, ideolojiyi reddediyor (tabii yığınların gözünü boyamak için). Bu yol, değer ler üzerine kuruluyor; örneğin, yetmek, umut, çaba, vs. Üçüncü Yol un pragmatizmi, Blair e göre her türlü ilke ve ideolojinin üstündedir. Bu yol un yegane özelliği de budur. Günümüzde uyuşturucu sorununu, sekizinci yazımızın konusu yaptık. Uyuşturucu Olayının Tarihsel Gelişimi ve Bugün Ulaştığı Düzey başlıklı bu yazı da, kapitalist-emperyalist sistemin yol açtığı yıkıcı ve onulması güç sonuçlar irdelenmektedir. Sorun, sınıfsal bir görüş açısıyla ele alınmakta ve değerlendirilmektedir. Dokuzuncu yazımız, Kuruluşunun 134. Yılında 1. Enternasyonal i Selamlıyoruz başlığını taşıyor. Kuruluşunun 134. yıldönümü vesilesiyle ele alınan yazıda, bu tarihsel deneyin kısa bir özeti yapılmakta ve günümüzde enternasyonal görevlerimizin önem ve aciliyetine dikkat çekilmektedir. Yeni bir sayıda buluşmak dileğiyle! Proleter DOĞRULTU

5 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri Gi riş Ye ri ne Bu gün dün ya da ki ge liş me le ri he sa ba kat mak sı zın, coğ raf ya mız da ki iş çi ha re ke ti nin du ru mu üze ri ne fi kir yü rüt mek doğ ru ol ma ya ca ğı gi bi, hiç ol maz sa son 20 yı lın iş çi sı nı fı ve onun ha re ke ti üze rin de ki et ki le ri ni be lir le me den ha re ke tin yö nü nü çiz mek de pek ko lay ol ma ya cak. Dün ya da ge çen on yıl, re viz yo nist blo kun çö kü şü nün sar sın tı la rıy la baş la dı. Do ğu Blo ku ül ke le rin de ko mü nist re jim ler, par ti ler ve ik ti dar la rıy la dev ril di ler. So kak lar karşı dev rim ci kit le gös te ri le riy le in ler ken, geç miş dev rim ci de ğer ler, hey kel ler yer ler de sü ründü. Sos ya lizm ve pro le tar ya dev ri mi fik ri ne kar şı az gın bir kar şı dev rim ci ide olo jik sal dırı bu na eş lik et ti. On dan da bir on yıl ön ce, Po lon ya da sos yal fa şist dik ta tör lü ğün açık ça ilan edi li şi ve Af ga nis tan iş ga li, sos ya lizm eti ke tiy le dün ya nın 1/3 ünü elin de tu tan re vizyo nist blok, ey lem le riy le sos ya liz mi çok tar tı şı lır kıl mış tı. fiim di zin cir ta mam lan mıştı. Ar tık dün ya da sos ya lizm adın da bir sis tem yok tu ve pro le tar ya dev ri min den de söz edile mez di. Ta ri hin so nu gel miş, mey dan ka pi ta liz me, ka pi ta list te kel le re ve on la rın pro je leri ne kal mış tı! Em per ya list bur ju va zi nin ka lem şör le ri, sos ya liz min kö tü lük le ri ve ka pi ta liz min iyi likle ri üze ri ne yüz ler ce, bin ler ce ki tap-ga ze te-der giy le in san la rın bey ni ne kar şı hü cu ma geç- 5

6 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri ti ler. So ğuk sa va şın bit ti ği, çün kü sos yalizm yı kı lın ca ona ge rek kal ma dı ğı açık açık di le ge ti ri lir ol du. Bu ye ni du ru mun adı da ye ni dün ya dü ze ni idi. İn san lık tek ku tup lu dün ya ya ka vuş muş ola rak ve globa liz me sa rı la rak mut lu lu ğa ula şa bi lir di! Evet, söy le nen ler bun lar dı. Ama bu çok id di alı söz ler, ür kü tü cü gö rün tü ler, buz üze rin de ki ya zı lar ve çi zim ler gi bi kı sa za man da si li nip git ti ler. Yer le ri ni, em perya list ge ri ci li ğin özen le giz le me ye ça lış tı ğı ger çek le re bı rak tı lar. Yay ga ra nın üze rin den on yıl geç me den ka pi ta list sis te min in sanlık için hiç bir umut sun ma dı ğı açık ola rak an la şıl dı. İn san lık; baş ta iş çi sı nı fı, iş siz ler ve eme ği ile ge çi nen bü tün kat man lar ye ni bir mü ca de le ve ara yış içi ne gir di. Bu ye ni du rum da yı kı lan re viz yo nist ül ke ler de ki iş çi ve emek çi ler için, ya şanmış/de nen miş bir ger çek ola rak ad res açıktı: Sos ya lizm. Bu nun için bü tün ik ti dar sov yet le re ta le bi, gös te ri le rin baş lı ca slogan la rın dan bi ri ol du. Kla sik ka pi ta list ül ke ler dey se, yol o ka dar açık ve do lay sız de ğil di. Son yir mi yıl bo yun ca ne oli be ral de nen ik ti sa di po liti ka lar la bü yük iş let me ler le bir lik te üre tim ve iş gü cü kul la nım sü reç le ri bö lü nüp parça lan mış; iş çi sı nı fı ne re dey se yüz yı la va ran mü ca de le ler le ya ra ttı ğı ka za nım la rı hız la kay bet me ye baş la mış; ser ma ye nin bü tün sal dı rı la rı al tın da sen di ka lar bi le hızla kü çül me ye baş la mış tı. İş çi sı nı fı için de ve dev rim ci güç ler de re viz yo nist iha net le bir lik te baş la ya rak ide olo jik-si ya sal par çalan mış lık, ge le ce ğe gü ven siz lik ge liş miş ti. Em per ya list bur ju va zi nin ide olo jik he gemon ya sı, po li tik ha ki mi ye ti bü yük bir Uya nı şın ar ka sın da ve önün de ki ler Dev Uyan dı 12 Ey lül fa şiz mi nin bü tün ka za nım la rı nı gas p e de rek si lah la rın göl ge sin de MESS e ve Yük sek Ha kem Ku ru lu na, da ha son ra da Türk Me tal e tes lim et ti ği dev ni ha yet uyandı! Uyan dı di yo ruz; çün kü, iş bir lik çi ser ma ye ye, ün lü başka nın de yi şiy le kan kus tu ran me ta lur ji iş çi si nin en bü yük bö lü mü ne re dey se 18 yıl dır ha re ket siz di. 12 Ey lül ün sağ la dı ğı ses siz lik, ser ma ye sı nı fı nın ara dı ğı di ken siz gül bah çe si ol du. Gül me sı ra sı on la ra gel miş ti. TİSK prog ramı ana ya sa olun ca, 12 Mart ın ger çek leş ti re me di ği, son ra ki dev rim ci dal ga nın izin ver medi ği iş çi düş ma nı pek çok proje, 2821 ve 2822 sa yı lı ya sada so mut laş tı; iş ka nu nun da, top lan tı ve gös te ri yü rü yüş le ri ya sa la rın da ye ni dü zen le mele re ko nu ol du. Dar be nin ilk el de ba şar dı ğı gasp ve key filik, ar tık ya sa ve tü zük ka tı na çık mış, si lah la rın göl ge sin de ki iş çi sı nı fı çif te zin cir le ke lepçe len miş ti. Ya ni ser ma ye ve fa şizm, iş çi sı nı fın dan bir ön ce ki dö ne meç olan 70 le rin, hat ta 6 60 la rın öcü nü al mak için ge rek li bü tün si lah la rı nı ku şan mış tı. Son ra ki yıl lar da ser ma ye sı nı fı bu si lah la rı son de re ce küs tah ve bar bar ca kul la nır ken, en bü yük yar dımcı sı fa şist Öz bek çe te si nin ba şın da ol du ğu Türk Me tal Sen di ka sı y dı. En ge ri sen di ka cı lık ti pi nin uy gu lan dı ğı Türk Me tal, ya sa zo ruy la ken di si ne üye olan me ta lur ji iş çi si ni, sı nıf mü cade le si nin bü tün alan la rı ve bi çim le ri nin dı şın da tut ma yı ba şar dı. Çok çok sı kış tı ğın da sa lon top lan tı la rı ve Türk-İş

7 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri Kürt hal kı na kar şı ger çekle şen top ye kün kir li sa va şın en bü yük des tek çi le rin den ol du. ş çi le rin Kürt le re, Kürt ulu su nun öz gür lük is tem le ri ne kar şı düş man bir tav ra it mek için ça lış tı. Sa vaş kış kır tı cı, Türk-Kürt düş man lı ğı nı kö rükle yen ko ro nun men su bu ol du. Ka yıp-in faz çe te le ri nin baş des tek çi le rin den ol du. Öz ce si fa şist Mus ta fa Öz bek ve çe te si, sı nı fın adına, sı nı fın sen di ka sı nın ba şına çö rek le ne rek sı nıf düşman lı ğı yap ma nın, bu coğ rafya da ki en uç ör ne ği dir. Bu çe te, sen di ka yı ve sen di ka ola nak la rı nı iş çi sı nı fı nın bi limi ne, si ya si ve ör güt sel du ruşu na kar şı per va sız ca kul landı. Bu çe te, iş çi le ri, iş çi sı nı fıge liş me gös ter miş ti. O yüz den de em per yalist ül ke ler de ve ye ni sö mür ge ler de iş çi sı nı fı nın (ve di ğer emek çi le rin) mü ca de le dal ga sı, da ha ge ri den, da ha do lay lı yol lardan ve da ha ge ri ta lep ler le yük sel me ye baş la dı. Bir baş ka ifa dey le söy ler sek, bu gün bu ül ke ler de ki iş çi ve emek çi ler ka pi ta list sö mü rü ye; ye ni eko no mik po li tika la rın mah kum et ti ği es nek üre tim, ta şeron laş tır ma, dü şük üc ret ve iş siz lik sal dı rıla rı na ha yır di ye rek kar şı dur ma ya ça lı şıyor. Bu ara da, sis te min bü tü nüy le; eko nomik, si ya si, top lum sal ve ya pı sal özel lik leri, bas kı cı ka rak te riy le yüz yü ze gel se de, doğ ru dan bir mü ca de le ve kök lü de ği şik lik ta le bi yük sel mi yor. Ha re ket ken di li ğin den ge li şi yor. Ger çek bir top lum sal pro je ye ha re ke ti bağ la ya cak bir ön der li ğe sa hip ol ma ma nın ağır so run la rıy la bo ğu şu yor. Ama her şe ye rağ men dün ya ça pın da ye ni bir iş çi kit le ha re ke ti dal ga sı gö rü lüyor. Bu dal ga ken di li ğin den ha re ke tin he men bü tün te mel özel lik le ri ni yan sı tı yor. Bir sek tör de, bir ül ke de dal ga ani den yükse li yor, son ra ya vaş ya da hız lı ini yor. Birkaç haf ta ya da bir kaç ay son ra baş ka bir coğ raf ya da, baş ka bir sek tör de ye ni bir dal ga ken di si ni açık ça his set ti ri yor. Bun ların ara sın da az çok bir sı nıf da ya nış ma sı eği li mi ge li şi yor. Önem li olan şu; iş çi kit le ha re ke ti dal ga sı dün ya ça pın da ge li şi yor ve ha re ke ti bes le yen ana kay nak la rı, ay nı ol gu lar dır: Bi rin ci si; ka pi ta list-em per ya list sis te min neoli be ral eko no mi po li ti ka la rının ya rat tı ğı so nuç lar. İkin ci si; bu po li ti kala r (La tin Ame ri ka da, Av ru pa da ve Türki ye de far ket mi yor) uy gu la nır ken kul la nılan si ya sal zo run ya rat tı ğı öf ke bi ri ki mi. mi ting le riy le be la yı ba şın dan sa vuş tur ma yo lu na git ti. Me tal iş çi si ni di re niş adı na, sa kal-bıyık mas ka ra lık la rı na alet et ti. Türk- ş mi ting le rin de Me tal iş çi si nin top la ya bil di ği ke si mi ni, ser ma ye ve fa şiz min sal dı rı kuv ve ti ola rak ko numlan dır dı. 89 Ba har Atı lı mı na bu laş tı rıl ma dı. Açık ça sı Türk Me tal in elin de, me ta lur ji iş çi si üc ret li kö le le rin en kölesi ol du. Ye ri gel di, sı nıf kar deş leri ne sal dı rı nın ara cı ya pıl dı. 18 yıl bo yun ca Türk Me tal Sen di ka sı iş çi sı nı fı için ne yap tı? O; ser ma ye dü ze ni nin fa şist dar be si nin eli ne tes lim et ti ği me ta lur ji iş çi le ri ni, 18 yıl bo yun ca fa şist-ırk çı ide olo jiy le ze hir le di. 12 Ey lül cun ta sı nın po li ti ka la rı nın iş çi sı nı fı arasın da uy gu lan ma sı na ara cı lık yap tı. İş çi sı nı fı nın çe kir de ği olan me ta lur ji iş çi si ni, sı nıf bi lin ci ni ve sı nıf sal ör güt lü lüğü nü ka zan ma sı nı sağ la yacak bü tün fa ali yet le ri nin önünde ser ma ye nin koç ba şı, devle tin jan dar ma sı ola rak gö rev yap tı. Zul mün ve sö mü rü nün diz gin siz te kel kur du ğu bu coğ raf ya da sen di ka laş mak için ken di si ne baş vu ran, ör güt len me ve mü ca de le is teği ni di le ge ti ren iş çi le ri pat rona ilk ih bar eden sen di ka ol du. Türk Me tal Sen di ka sı, 12 Ey lül son ra sı nın bi lu mum kont ra çe te le riy le iç i çe ol du, iş çi le re, ile ri ci ve ay dın la ra sal dı rı la rın ya nın da ve hat ta için de ol du. 7

8 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri Üçün cü sü; her iki siy le, ya ni hem ye ni ekono mi po li ti ka la rıy la, hem de si ya sal zor la uyum kur muş, des tek ol muş ya da bun ların kar şı sın da ses siz/et ki siz kal mış sa rı sen di ka bü rok ra si si nin iş çi saf la rın da ya rat tı ğı de rin hoş nut suz luk. fiim di ki ha re ket, bir yer de pra tik te herhan gi bi ri ne kar şı or ta ya çı ka rak baş la sa da, po tan si yel ola rak her üçü nü bir den he def le ye rek ge li şi yor. Bu ha re ke tin ar ka p la nın da, yu ka rı dan be ri özet le di ği miz ol gu lar, ya ni ye ni kit le ha re ke ti nin bu gün he def le di ği güç le rin sı nı fa kar şı yıl lar dır sü re gi den uy gu la ma la rı var dır. *** Ha re ke tin bu gün kü ge nel içe ri ği ni, hatta dü ze yi ni, ik ti sa di/sen di kal is tem ler için ka pi ta list sis tem le ve pat ron lar la gi ri şi len ik ti sa di mev zi çar pış ma lar be lir li yor. Ki mile ri ne ise, sen di ka sız lı ğa ve ör güt süz lü ğe mah kum et me ye kar şı mev zi is yan lar di yebi li riz. Kuş ku suz bu gün kü ha re ket iş çi sı nı fı nın bir as rı aşan sa va şı mı nın ör nek le ri kar şı sın da pek de önem li bir dü zey de sa yıla maz. Da ha önem li olan, iş çi sı nı fı ha reke ti nin önü nün ge rek dün ya da ge rek se coğ raf ya mız da esa sen sos ya lizm bi li miy le ay dın lan ma mış ol ma sı dır. Çün kü dün ya iş çi sı nı fı, bir za man lar ken di si ni Rus ya da ol du ğu gi bi ik ti da ra ta şı yan ve ya Hit ler fa şiz miy le sa vaş yıl la rın da ol du ğu gi bi, ser ma ye sı nı fı ve ser ma ye dü ze ni ne kar şı bü yük kav ga la ra yö nel ten ve bu kav ga larda onu yö ne ten, ser ma ye ve fa şiz mi yenme si ni sağ la yan par ti le re sa hip de ğil dir. Bu ne den le de ka pi ta liz me kar şı açık tan ve cep he den sos ya lizm için sa va şım içi ne gi re mi yor. nın baş ide olo ji-si ya sal-ör gütsel düş ma nı olan, ser ma ye nin koç ba şı MHP li leş tir mek is tedi. ş çi sı nı fı nı bu ka til ler sü rüsü nün çı kar la rı na alet et mek is te di. Fa şist-ge ri ci ya sa lar da hil, bü tün ola nak la rı, iş çi sı nı fı na düş man fa ali yet ler de kul lan dı. Öy ley se hiç ol maz sa ge çen 18 yı lın bü tün ki ri ve pa sıy la uyuş tu rul muş, suç la ra or tak edil miş bin ler ce me ta lurji iş çi si nin aya ğa kal kı şı, ba sit ve sı ra dan bir iş çi ha re ke ti ola rak gö rü le mez. Bu ha re ket, bir de vin uya nı şı ni te le me si ni hak edi yor. Öy ley se, dev uya nır ken men zi le ilk an da Türk Me tal Sen di ka sı nı koyma sı da çok ye rin de bir ilk adım dır. Son ra sı adım la rı atabil mek için, ser ma ye sı nı fı ve fa şist re jim le he sap la şa bil mek için ilk ön ce sı nıf sa va şı mı nın önü nü ke sen, fa tu ra nın iş çi sı nı fı na yı kıl ma sı nın ara cı olan fa şist sen di ka ağa lı ğıy la he sap la şıl ma sı, bu en ge lin or ta dan kal dı rıl ma sı ge re kirdi. Bu ra da sı nıf lar mü ca de lesi nin te mel bir ku ra lı na uy gun bir ge liş me var: Sa va şın önünü ke sen ba ri kat yı kı lı yor, aşılı yor, sa rı fa şist sen di ka cı lar su çüs tü ya ka la nı yor, iş çi sı nı fı ve tüm di ğer emek çi ler nezdin de de teş hir edi li yor lar. Bü tün bun la ra da ya na rak; me ta lur ji iş çi si nin baş kal dı rı sının ar ka sın da, Türk- Me tal in sen di ka ağa lı ğı ve fa şist ge ri ci sen di ka cı lı ğın iş çi sı nı fı na, 85 ser ma ye le hi ne bo yun eğ dirme si, üc ret li kö le li ği kat merleş tir me si var. Yal nız ca bu da de ğil; Türk Me tal gi bi ırk çı fa şist sen di ka cı la rın sal ta nat kur ma sı nı sağ la yan 12 Ey lül fa şiz mi ve onun ya sa dü ze ninin var ol du ğu ko lay lık la tes pit edi le bi lir. De mek ki bu baş kaldı rı yı, baş kal dı ran lar far kın da ol sun ya da ol ma sın, ağır fa şist si ya sal bas kı ve çok yo ğun ka pi ta list sö mü rü ha zırla mış tır. Baş kal dı rı, baş kal dıran lar far kın da ol sun ya da ol ma sın, nes nel ola rak sı nıfsal ve si ya sal bir öze sa hip tir. ş çi sı nı fı ha re ke ti ni ile ri ye ta şı yan, bü yük iş çi yı ğın la rı nı ay dın la tan özel lik le re sa hiptir. Ser ma ye nin sa ca ya ğı nın üçün cü sü nü, en ge ri ci hal ka

9 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri Bu gün kü ha re ke ti bu açı dan de ğer len dirir sek, her ken di li ğin den ha re ket gi bi el bette böy le bir po tan si ye le sa hip. Ama mev cut ve da ha da açı ğa çı ka cak po tan si ye li de ğerlen dir mek, yi ne de sı nı f ha re ke ti ne ko münist mü da ha le nin gü cü ne bağ lı. Da ha doğru su ken di li ğin den içe rik li iş çi ha re ke ti nin hiç ol maz sa or ta va de de, sos ya lizm sa va şımı pro je si ne bağ lan ma sı bu na bağ lı. Kal dı ki gün cel ta lep le rin ka za nıl ma sı ve az çok ka lı cı ba şa rı şan sı bi le, ön cü kur may ça lışma la rı nın gü cü ne bağ lı. Bu ya zı da kı sa ve özet ola rak koy ma ya ça lış tı ğı mız şey; ken di li ğin den ge li şen iş çi ha re ke ti dal ga sı nın, iş çi ha re ke ti ile ko münist ha re ke tin ay rı ka nal lar dan yü rü me du ru mu nu or ta dan kal dır ma ve iki ha re ke ti bir leş tir me ola nak la rı nı ar tır dı ğı dır. Mevcut ha re ket, sos ya list pro pa gan da-aji tas yon ve ör güt le me ça lış ma la rı için uy gun bir ze min su nu yor. Çün kü, her ne ka dar ha reket ik ti sa di içe rik li ol sa da, ko şul lar ik tisa di, si ya si ve top lum sal iş çi le ri is ter is temez si ya set le uğ raş ma ya da ha faz la zor luyor. Ör ne ğin özel leş tir me uy gu la ma la rı ilk an da iş çi le ri iş siz ya da sos yal hak yok su nu kı lı yor. Ama uy gu la ma nın ka yna ğı, doğ rudan hü kü met ka ra rı ve onun da ar ka sın da IMF ol du ğu için, iş çi ey le mi en ba şın da po li tik le şi yor. Hem hü kü me ti, hem de IMF-Dün ya Ban ka sı po li ti ka la rı ne de niy le iş bir lik çi ka pi ta liz mi ve em per ya liz mi he def alı yor. Ör ne ğin SE KA iş çi le ri, iş siz ve gü ven ce siz kal ma ya kar şı çı ka rak di reni şe baş la dı lar, ama bu nun için dev le tin ve IMF nin özel leş tir me po li ti ka la rı na mü daha le et mek zo run da kal dı lar. Ay nı şey, bir öl çü de İn cir lik Üs sü gre vin de de ya şan dı. Ame ri ka da UPS gre vi ise part-ti me ça lış- sın da yaz ma sı ne de niy le bü yük bir ta rih sel iler le me, yi ne ta rih sel bir de ney; sı nıf ha re ke ti nin ge nel bi lan ço su için de önem li bir ki lo met re ta şı sa yı la cak tır. Me ta lur ji iş çi si coğ raf yamız da ki baş kal dı rı sıy la, dünya da ki sı nıf kar deş le ri ni bu ye ni dö nem de yal nız bı rak maya ca ğı nı gös ter di. 80 li yıl lar bo yun ca em per ya liz min Fre idman cı po li ti ka la rı na mi li tan ca kar şı ko yan Gü ney Ko re iş çi sı nı fı nın me ta lur ji bö lü ğü nün ya nın da ar tık ser ma ye nin her tür lü sal dı rı sı na kar şı gö zü pek kav ga lar ve re cek bir iş çi ku şağı oluş tu ğu nu coğ raf ya mız da da tes pit ede bi li riz. Geç ti ği miz ay lar da Ame rika da dev te kel ler den Ge ne ral Mo tors u sar san me ta lur ji iş çile ri nin ey le mi sı cak lı ğı nı ko rur ken, Tür ki ye den böy le bir ha re ke tin yük se li şi ol duk ça önem li şey le re işa ret ediyor. De mek ki; ye ni dün ya dü ze ni, glo ba lizm rüz ga rı, ta rihin sı nıf mü ca de le le ri ta ri hi ol du ğu ger çe ği ni ka rar ta mıyor. Dün ya ça pın da ezi len le rin is yan ha re ket le ri, dev rim ci ça tış ma lar dur du ru la mı yor. Bur ju va dün ya ya kar şı ezi lenler dün ya sın da kav ga, da ha önem li si de ye ni bir pro le ter dal ga yük se li yor. Bur sa da ki Me tal iş çi le ri nin baş kal dı rı sının bir kaç sa at için de Tür ki ye met ro pol le rin de hız la ya yı larak ser ma ye ye ve sen di ka ağa la rı na bü yük kor ku lar ya şat tı ğı, ay nı şe kil de iş çi 9 6 sı nı fı ve di ğer ezi len le re umut kay na ğı ol du ğu açık tır. Ha reke tin öz nel du ru mun dan ve ha zır da ki za af la rın ko şul la dı ğı olum suz luk la rın bas kı sı al tında kal ma dan, bu ger çek teş hir edil me li dir. Böy le ce ge çen bir yıl içinde, sı nıf mü ca de le le ri nin so na er di ği, uz laş ma ve glo bal leşme nin ger çek leş ti ği ya lan ba lo nu nu pat la tan ha re ke te, hiç kim se nin um ma dı ğı, bekle me di ği ve açık ki, hiç ha zır ol ma dı ğı bir an da, bir hal ka da bu coğ raf ya dan ek len di Me ta lur ji iş çi le ri, dün ya nın de ği şik ül ke le rin de ar ka ar kaya pat la yan ey lem le riy le iş çi sı nı fı üze ri ne bur ju va ide ologla rın spe kü las yon la rı na ölümcül bir dar be in dir di ler. Ka pi ta

10 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri tır ma po li ti ka la rı na kar şı iş çi sı nı fı nın bir mü da ha le siy di. Öz ce si, iş çi sı nı fı ik ti sa di, si ya si ve toplum sal ko şul la rın zor la ma sıy la po li ti kay la uğ ra şı yor, eko no mik mü ca de le si po li tik bir bo yut da ka za nı yor. Bu nun na sıl bir po li tika ol du ğu nu be lir le ye cek olan sa, her za man ve her ko şul da po li ti ka ya pı cı iş çi sı nı fı bö lü ğü nün bi linç ve ör güt lü lük dü zeyi ve ni te li ği dir. İş çi sı nı fı, bur ju va bi linç ve ör güt lü lü ğü aş ma mış sa yap tı ğı po li ti ka da, po li ti ka ya ka rış ma sı nın içe ri ği de el bette bur ju va ola cak tır. SE KA ör ne ğin de gördük ki, Re fah yan lı sı sen di ka yö ne ti mi ve re for mist par ti ler, di re ni şi ve di re niş te ki iş çi bi lin ci ni bur ju va/dü zen içi tut ma ya, dev rim ci ve ko mü nist aji tas yon dan ya lıtma ya özel bir ça ba gös ter di ler. Da ha sı, di re ni şi, hü kü me te kar şı ken di bur ju va mu ha le fet çiz gi le ri ne kal dı raç yap ma ya ça lış tı lar. Sı nıf lar sa va şı mı nın man tı ğı na uy gun ve do ğal bir du rum dur bu. *** Si ya set, eko no mi nin yo ğun laş mış ifa desi dir. İş çi sı nı fı nın si ya se ti, ken di si nin ekono mik kur tu lu şu nun ara cı dır. İş çi sı nı fı nın si ya sal mü ca de le si son tah lil de sı nıf sız ve sö mü rü süz bir dün ya yı, bü tün top lu mun mad di, ma ne vi ve kül tü rel ih ti yaç la rı nın kar şı lan ma sı ve ya tat mi ni ni he def ler. Bu he de fe var mak için iş çi sı nı fı ön ce ik ti da rı al mak zo run da dır. Onun ik ti da rı, an cak ka pi ta list sı nıf ın ege men li ği nin yı kıl ma sıyla ola nak lı dır. Bu ra dan do ğal ve man tı ki ola rak şu çı kar; iş çi sı nı fı nın her alan da ki mü ca de le si ik ti dar mü ca de le si nin ge li şi mine hiz met et me li, ona bağ lan ma lı dır. Pe ki bu na sıl ola cak? Bu nun tek gü ven ce si, kendi dün ya gö rü şü nün/bi lim sel sos ya liz min ay dın la tı cı ışı ğıy la ken di li ğin den ha re ke tin liz min me zar ka zı cı sı ola rak pro le tar ya kim li ği nin nes nel du ru mun da bir de ğiş me ol madı ğı nı, göz le re so kar ca sı na gös te ri yor lar. ş çi sı nı fı nın çe kir de ği nin me ta lur ji iş çi le ri ol du ğu nun, bir kez da ha bu olay lar do la yı sıy la ha tır la tıl dığı nı, al tı nın di zil di ği ni de be lirte lim. Türk Me tal e baş kal dıran dev, iş te bu çe kir dek ten, me ta lur ji iş çi le rin den çok önem li bir bö lük. Bu gün kü baş kal dı rıy la, yıl lar bo yu uzak laş tı rıl dı ğı sı nıf ni te lik le rini, sı nıf du yu su nu ye ni den ka zan mak ta ol du ğu nu gös terdi. Ken di li ğin den bir sı nıf tu tumu ta kın mak bi le, dün kü sü rece gö re, me ta lur ji iş çi si açı sından önem li bir iler le me yi, kendi gü cü ne gü ve ni, ken di si için sı nıf ol ma bi linç pı rıl tı la rı nı ifade edi yor. Evet, me ta lur ji iş çi si nin bü yük ve üre tim de ki ye ri iti bariy le önem li bir bö lü mü, kö tü ün lü dü nü red det mek için önem li, ta rih sel bir adım at tı. Bir dö ne meç geç ti, bir ki lomet re ta şı dö şen di. Ya zı nın bu bö lü mün de, baş kal dı rı nın, dö şe nen ki lo met re ta şı nın ar ka sın da ki le ri ha zır la yan et ken le ri ve ol gu la rı ir de le meye ça lış tık. fiim di, baş kal dı rının ya rı nı nı dü şün me nin sı rası. Ki lo met re ta şı nın önün deki le ri dü şün mek ge re ki yor. Uya nı şın önün de ki ler Ko nu nun bu ya nı na geçme den bu gü nü, ya ni baş kal dırı nın he men ar dın dan ge çen 107 bir haf ta-on gü nü ka rak te ris tik özel lik le riy le ta nım la ya lım. Bı ça ğın ke mi ğe da yan dı ğı yer de ger çek le şen pat la ma, ken di li ğin den bir kit le ha re keti nin ti pik özel lik le ri ne sa hip. Baş kal dı rı ya yol açan, bü yük bir öf ke ve he sap sorma is te ği dir. Ken di le rin den ha ber siz ce ve is te ne nin, hat ta bek le ne nin çok al tın da zam oran la rıy la söz leş me nin im zalan ma sı bar da ğı ta şı ran son dam la dır: Ör ne ğin Re na ult iş çi le ri; söz leş me nin im za landı ğı nı du yar duy maz iş çi temsil ci le ri nin aran ma sı, bu lu nama yın ca ay nı an da bant la rın dur du ru la rak üre ti min bü tün bi rim ler de dur ma sı nın üç-beş da ki ka yı al ma sı, iş çi le rin bu labil dik le ri ve ken di le ri ni kö le lik

11 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri he de fin siv ri ucun da sen di kacı la rın dur ma sı nın ya rat tı ğı ken di le ri le hi ne gö re ce ra hat lık tan da ya rar la na rak, üre ti me ara ve ri p iş çi le rin izin li sa ya rak fab ri ka la rı terk et me le ri ni sağ la dı lar. Baş kaldı rı nın ge tir di ği öz gür lük, fabri ka da üre ti mi dur dur ma gü cüne bağ lı ol du ğun dan, fab ri kadan çı kın ca sı nır lı öz gür lük, he men da ha da sı nır lan ma ya baş la mış tır. Haf ta ba şın da, fab ri ka lar da ar tık öz gür lük de ğil, ge nel lik le bas kı, sin dirme, iş ten atıl ma teh di diy le birle şen sı kı yö ne tim var dır. Bu bas kı, pat ron ve dev ril miş olan Türk Me tal Sen di ka sı nın or tak ey le mi dir. Bas kı, ay nı za man da, iş çi le re rüş vet tek lifi, sen di ka sız kal ma nın iyi li ğisoy lu laş ma sı dır. İş te ön cü/ko mü nist par ti bu ra da ge rek li dir. İş çi sı nı fı nın ken di çı karla rı doğ rul tu sun da si ya se te gir me si an cak par ti ön cü lü ğün de olur. *** Bu gün kü ko şul lar da kuş ku suz iş çi sı nıfı nın sos ya list si ya sal bi linç edin me si nin ve ör güt len me si nin önün de önem li en gel ler var. Baş lı ca ola rak; ser ma ye sı nı fı nın baskı la rı, fa şist re ji min ya sa la rı, bas kı ve te rörü, dü zen par ti le ri, kü çük bur ju va re for mist par ti ler ve iş çi sı nı fı nın bur ju va ide olo ji sinin he ge mon ya sı al tın da ol ma sı dır. De mek ki; iş çi sı nı fı nın eko no mik-si ya si mü ca dele si nin düş man la rı çok. İş çi sı nı fı, bur ju vazi nin eko no mik sö mü rü sü, fa şist re ji min ide olo jik-si ya si ab lu ka sı al tın da. Bu ab luka yı yar mak ge rek iyor, ya rı la cak tır. Çünkü, ta rih sel ve si ya sal ba kım dan en devrim ci top lum sal tek güç iş çi sı nı fı dır. Mark sist le ni nist ko mü nist le rin te ori ve prog ram la rı nın mer ke zin de iş çi sı nı fı ve onun ege men sı nıf ola rak ör güt len me si du rur. Bu bir dev rim pla nın da, stra te ji ve tak tik ler pla nın da so mut la nır. Ko mü nist par ti si nin as li işi, iş çi sı nı fı nı ken di li ğin den bir sı nıf ol mak tan çı ka ra rak bu plan da ki ye ri ne yer leş me si ni sağ la mak tır. Bir baş ka ifa dey le, iş çi sı nı fı nın si ya sal eği ti mi ni sağ la mak ve onu bir dev rim or du su ola rak ör güt le mek, ik ti da ra ulaş mak du rur. Ye ni İş çi Ha re ke ti Dal ga sı Coğ raf ya mız da da iş çi sı nı fı ha re ke ti önem li bir ge liş me sü re ci için de bu lu nu yor. Harb-İş gre vi nin ka za nım la so nuç lan ma sı, Me tal iş çi le ri nin 18 Ey lül de Türk Me tal in iha ne ti ne kar şı baş kal dı rı sı, SE KA iş çi le rinin özel leş tir me ye kar şı fab ri ka la rı iş ga li ko şul la rın da ça lış tır mak tan so rum lu say dık la rı iş let me mü dür le ri ni döv me le ri, hız la so ka ğa çı kıp s tan bul yo lu nu tra fi ğe ka pa ya rak hal ka yı ta mam la ma la rı; ani bir pat lama, hız la ya yıl ma, ve son ra ör güt len me ko mi te le rin ku rul ma sı ti pik bir ken di li ğinden kit le ha re ke ti, kit le şid de tini gös te rir. Söy le nen le re ve ya zı lan la ra ba kın ca gö rü lür ki, Re na ult da ki her şe ye sen dika ya, iş let me yö ne ti mi ne, grev, söz leş me üze ri ne ya sal pro se dür le re, gös te ri vb. ya sa la ra mey dan oku yan di re niş, hız la ön ce Bur sa da ki di ğer fab ri ka la ra, ar dın dan z mir, s tan bul, An ka ra vb. he men he men ay nı bi çim ler de ve he men he men ay nı hız la ya yı lı yor. Ör ne ğin; s tan bul- Oto mar san iş çi le ri, Bur sa da ki baş kal dı rı yı rad yo ha ber le rinden öğ re ni yor ve anın da üretim bant la rı nı ka pa ta rak di reni şi baş la tı yor lar. Ör güt len me ha re ket başla dık tan son ra ge li yor. Bi rer Na zi top la ma kam pı gi bi ça lışan fab ri ka lar da iş çi ler, an cak baş kal dı rı dan son ra ko mi te ler kur ma ya ya da açık ör güt leme ye baş la ya bi li yor lar. Ya ni baş kal dı rı, öz gür leş ti ri yor; ör güt len me ve sen di ka yı terket me öz gür lü ğü nü baş kal dıra rak ele ge çi ri yor lar. Hiç kuşku suz bu, çok ko şul lu, sı nır lı ve kı sa za man lı bir öz gür lüktür. Pat la ma yı bas tı ra ma yacak la rı nı an la yan iş ve ren ler; 118

12 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri ve di ğer gös te ri le rin ar dın dan ka pat ma ka ra rı nı ip tal et tir me si, Tuz la de ri iş çi le rinin iş çi kı yı mı na ve jan dar ma sal dı rı sı na kar şı kit le sel mü ca de le si, tek tek iş yer le rinde iş ten at ma ve sen di ka sız laş tır ma ya kar şı di re niş ör nek le ri sı nıf ha re ke tin de bir canlan ma ve yük sel me eği li mi ni açı ğa vu ruyor. Tür ki ye iş çi sı nı fı nın mü ca de le sin de ki yük sel me eği li mi, dün ya da ki iş çi sı nı fı ha re ke ti nin yük se liş eği li mi ile kıs mi pa rale llik ler gös te ri yor. Rus ya da 45 bin iş ye rini kap sa yan ve on mil yon lar ca iş çi nin ka tıl dı ğı ge nel grev, Ko lom bi ya da iş çi lerin hü kü me tin uy gu la dı ğı po li ti ka la ra kar şı ge liş tir di ği bir haf ta yı aşan ge nel grev ha re ke ti, Gü ney Ko re me tal iş çi le ri nin fabri ka iş gal le ri ve mi li tan kit le gös te ri le ri, Avus t ral ya li man iş çi le ri nin ba ri kat mü cade le si ve za fe ri em per ya liz min, Ye ni Dünya Dü ze ni nin ka le si ABD de Ge ne ral Mo tors gre vi, Da ni mar ka da iş çi le rin sendi ka yö ne ti ci le ri ne rağ men sü ren iki haf talık ge nel gre vi, Yu na nis tan da em per ya lizmin uy gu la dı ğı po li ti ka la ra kar şı iş çi le rin, (köy lü le rin ve öğ ren ci le rin) ge nel gre vi, boy kot ve di re niş le ri; En de noz ya da Su har to fa şist dik ta tör lü ğü ne kar şı iş çi lerin(ve emek çi le rin) ayak lan ma sı, Fransa da, Bel çi ka da, İtal ya da, Pe ru da vb. iş çi ey lem ve di re niş le ri bü tün bun lar, dünya nı n her ye rin de ge li şen ve güç le nen bir iş çi sı nı fı ha re ke ti nin var lı ğı nı or ta ya ko yu yor. Ye ni Dün ya Dü ze ni nin kü resel leş me po li ti ka la rı na kar şı iş çi sı nı fı ha re ke ti tep ki gös te ri yor. Son Gü ney As ya ve Rus ya da baş gös te ren ma li kriz le bir leşen ko şul la rın da et ki siy le iş çi sı nı fı dün yada ka pi ta li st sis te min yı kı cı so nuç la rı na nin pro pa gan da sıy la bir lik tedir. Ser ma ye dar ve hiz met li le ri ge çen iki gü nü iyi de ğer len dirmiş ler di. Cu ma-pa zar te si ara sın da, her şe ye mey dan oku ma ce sa re ti ni gös te ren me ta lur ji iş çi le ri nin çok az bir ke si mi, ser ma ye ye kar şı sen di kal mev zi nin öne mi ni an la ya rak, mev cut lar için en uy gun gö rülen Bir le şik Me tal- ş e üye ol ma yı ba şar dı. Son ra, he defle ri bel li ol ma yan ya da he defe doğ ru ör güt len me yen kendi li ğin den bir ha re ke tin kar şıla şa bi le ce ği bir du rum oluş tu; du rak sa ma ve be lir siz lik. Patron ve dev ril miş sen di ka la rın kol ko la iş çi le ri teh dit al tı na al ma sı nı ko lay laş tır dı. Türk Me tal e dö nüş, eği lim ha lin de ol ma sa da bir öl çü de ger çekleş ti. Da ha önem li si, iş çi yı ğın la rı nın sen di ka sız kal ma teh li ke si, bu sü reç te or ta ya çık tı. Ni ye du rak sa ma ol du? Çün kü ge liş me le re ha zırlık sız ya ka lan dı her kes. Yalnız ca ön cü ler de ğil, Bir le şik Me tal- ş yö ne ti ci le ri de, ara salar bu la ma ya cak la rı böy le bir el ve riş li fır sa tı de ğer len di recek bir per for mans gös te reme di ler. On la rı du rak sa tan ne den ler, el bet te ki, bur ju va sen di ka cı lı ğın kul va rı için de kal ma la rı ndan kay nak la nı yor. Sen di ka yö ne ti ci le ri bu du rum dan dev rim ci, ön cü iş çile rin uya rı la rıy la bi raz sil ki nir gi bi ol du lar sa da, ha re ke te geç me di ler ilk an da. On lar, 12 kar şı kar şı ya ol duk la rı iş çi ha re ke ti dal ga sı nı gö ğüs le me ce sa re ti ni gös te re me di ler, gös te re mez ler de. Ser ma yedar lar la ye ni bir top lu söz leşme mü ca de le si ni, he le de grevi gö ze al ma la rı zor du. le ri ye doğ ru atıl dık la rın da el de ki le ri de kay bet me kor ku su ya şa dılar. O ne den le, du rup çe şit li he sap lar yap tı lar. Bi raz da alttan ite len di ler ve ni ha yet D SK Baş ka nı yla bir lik te Bursa çı kar ma sı yap tı lar. Ve Re na ult iş çi le ri ni ör güt le mek le ye tin di ler. Ar ka dan ge len kı yım te rö rü ile ya sal bi çimle rin dı şın da, mü ca de le et me güç le ri ise yok tur. Türk Me tal e teh dit le iş çi ler ge ri dön me eği li mi ne gi rin ce,

13 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri kar şı mü ca de le ye gi ri şe rek, onun kü re selleş me po li ti ka la rı nın if la sı nı ilan edi yor. Kü re sel leş me po li ti ka sı nın ge le ce ği ni tar tış mak ama cıy la dün ya nın ye di bü yük em per ya list de vi nin (G 7) ve IMF nin toplan tı la rı kri zin et ki le ri ne kar şı kı sa sü re li bir ka rar ve so nuç ala ma dan da ğı ldı. Em per ya list ne oli be ral eko no mi po li ti ka ları ger çek te if las aşa ma sın da dır. Bü tün bun la rın bir so nu cu ola rak em per ya list sis te min ken di iç çe liş ki ve ça tış ma la rı, em per ya lizm le ezi len halk lar; iş çi sı nı fıy la bur ju va zi ara sın da ki çe liş ki ve ça tış ma lar şid det le açı ğa çı kı yor. Le nin in ça ğı mı zın ba şın da yap tı ğı şu sap ta ma, karşı dev rim bo ra zan la rı nı ha yal kı rık lı ğı na uğ ra ta rak ken di ni doğ ru la tı yor: Ça ğı mız, em per ya lizm ve pro le tar ya dev rim le ri ça ğı dır! Evet, dün ya da ge liş mek te olan bu gün kü iş çi sı nı fı ve halk la rın ha re ke ti dev ri min gün cel bir so run ol du ğu nu, dü nün, geç mişin ve uzak ge le ce ği n bir so ru nu ol ma dı ğını da gös te ri yor. Ka pi ta list re ka bet ve krizin, eme ği ile ge çi nen le ri yı kı ma, yok sullu ğa sü rük le me si, em per ya list sal dır gan lık ve sö mü rü nün yo ğun laş ma sı, iş çi sı nı fı ve emek çi ler de mev cut du rum dan çı kış ara yışı nı hız lan dı rı yor. İş çi sı nı fı dün ya nın de ğişik böl ge le rin de yap tı ğı ey lem ler le ka pi talist sis te mi zor lu yor. Ka pi ta list sö mü rü ve bar bar lı ğın ka bu ğu nu par ça la ma po tan si yeli ni açı ğa vu ru yor. Ne var ki; ulus la ra ra sı iş çi ha re ke ti için ge liş me ve yük sel me eği li mi ne kar şı lık mark sist le ni nist par ti ve ör güt le rin, ya emb ri yon ha lin de ya da ül ke le rin de ki sı nıf ha re ke ti ne ön der lik ede cek dü zey de ör güt- ya pa cak la rı bir şey kal ma mıştı. Si ya sal ön cü ler açı sın dansa so run, da ha çok böy le bir du ru ma ha zır lık sız lık la açık lana bi lir. ş çi sı nı fıy la ku rul muş bağ la rın za yıf lı ğı, iş çi sı nı fı nın ha re ke te ge çen ke sim le ri ba kı mın dan iyi ce ağır bir du ru m ol du ğu açı ğa çık tı. Bir di ğer et ken ola rak al ter na tif ola rak gös te ri le cek sen di ka la rın da, bu ör nek te Bir le şik Me tal- ş in, bur ju va re for mist bir çiz gi de sen di kacı lık ya pı yor ol ma sı nın ya rat tığı çe kin ce sa yı la bi lir. Bu çe kin ce, ger çek te me ta lur ji iş çi le ri nin çe kin ce le ri nin, Bir leşik Me tal- ş da hil sen di ka la ra gü ven siz li ğin bas kı sın dan ile ri gel mek te dir. Za ten çe kin ce 13 de, BMS de sı nı fı sa tar sa ne ya pa ca ğız, şek lin de ifa de edili yor. Oy sa ki baş kal dı rı nın he men er te sin de so run tam ola rak şöy le dir: Türk Me tal- ş gi bi azı lı fa şist bir sen di ka dan baş kal dı ra rak is ti fa eden binler ce iş çi so kak ta dır. Ya ni sen di kal alan da boş luk ta dır. Boş luk sa, teh li ke ler le do lu dur. Bu du rum da me ta lur ji iş ko lunda son yıl lar da ger çek leş ti rilme ye ça lı şı lan ik ti sa di po li tika lar; es nek üre tim, tam za ma nın da üre tim, te la fi ça lışma vb., iş çi le rin ör güt süz leş tiril di ği du rum da çok da ha ra hat uy gu la ma ya so ku la caktır. Türk Me tal gi bi en sa rı sen di ka bi le ser ma ye için po liti ka la rı nın ses siz ce uy gu lanma sı nı sağ la ya ma dı ğı na gö re, sen di ka sız lık tan baş ka çı kış yok tur. Bin ler ce iş çi nin boş ta kal ma sı, ser ma ye nin ara yıp bu la ma dı ğı bir du rumdur. Bu boş lu ğu kim dol du racak? Ko mü nist dev rim ci ça lışma mı, ser ma ye nin sen di kasız laş tır ma ey le mi mi, yok sa Türk Me tal in ge ri dön me ey le mi mi? Boş lu ğu ko mü nist dev rimci ça lış ma nın dol dur ma sı için ya pı la cak ilk iş, son iki ola sı lığı dev re dı şı na çı ka ra bil mek için, boş luk ta ki iş çi le rin baş ka bir sen di ka da top lan ma sı için yol gös ter mek tir. Bu nun için, şu an en uy gun al ter na tif olarak Bir le şik Me tal- ş in gös teril me si, bu nun la ye tin me yip

14 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri lü ol ma dık la rı ger çe ği de bu ara da ken di ni da ha faz la his set ti ri yor. İş çi sı nı fı nın ön cü sü id dia sın da olan adı söz de ko mü nist, sos ya list, mark sist olan par ti le rin mo dern re viz yo nist sis tem le rin yı kıl ma sın dan son ra pu su la sız kal dı. Bir kıs mı ha la yı kın tı la rı n en ka zı al tın da ka larak re for mcu bir çiz gi de, bur ju va zi nin hizme tin e gir di. Bir kı smı da bi rer re form ve top lum sal mu ha le fet ör gü tü ne dö nüş müş par ti ler ko nu mun da bu lu nu yor. İş çi sı nı fı ha re ke tin de ve sen di ka lar da da ay nı şey ler göz le ni yor. Re form cu par ti ve akım la rın et ki si i le bu gün kü iş çi ha re keti bü yük lü ğü ne rağ men önem li so nuç la ra ka dar gi de mi yor. Ha re ke ti n Özel lik le ri Dün ya da iş çi sı nı fı ha re ke ti nin be lir gin özel lik le rin den bi ri, ge nel gre vin ba şat bir mü ca de le ara cı ha li ne gel miş ol ma sı dır. Son yıl lar da tek tek ül ke ler de ge li şen ge nel grev ha re ke ti em per ya liz min top ye kün saldı rı la rı na kar şı bir çok ül ke de bir le şik, topye kün bir kar şı ko yuş gös te ri yor. Bir baş ka özel li ği, ha re ke tin yük sel di ği ül ke ler de iş çi sı nı fı ha re ke ti nin ge niş le me eği li mi ne de sa hip ol ma sı dır. Ör neğ in Rusya da bu son yıl la rın en ge niş ka tı lım lı ge nel grev ha re ke ti ol du. Ko lom bi ya da iki haf ta yı bu lan ge nel grev de bu na ör nek ola rak ve ri le bi lir. Dün ya da sı nıf ha re ke tin de bir sert leş me eği li min den sö z e di le bi lir. Gü ney Ko re de fab ri ka iş ga li ve so kak ça tış ma la rı dün den bu gü ne ta şı nan bir eği lim. Ama ar tık, Gü ney Ko re ye has bir özel lik ol mak tan çı ka rak ge nel le şi yor. Ör ne ğin, Avus t ral ya, BMS ye ge çi şi ör güt le me ye ka tıl mak ge re kir di. BMS nin MESS in kar şı sı na ye ni bir söz leş me tas la ğıy la çık ma sı ve gre ve ha zır lık yö nün de ajitas yon lar sü re ce mü da ha le yi sür dür mek ge re kir di. Fab ri kalar da ki ko mi te le rin ve böl geler de iş çi bir lik le ri nin ör güt lenme si ne hız ver mek ge re kir di. Türk Me tal sen di ka cı lı ğı nı, sı nı fa iha ne ti ni ya pı sal so runla rıy la bir lik te teş hir eder ken Bir le şik Me tal- ş te de sı nıf sen di ka cı lı ğı esas la rı nın iş çile ri bir leş ti re cek ana ek sen ol ma sı yö nün de ça lış ma yı yo ğun laş tır mak, mev zi ler ka zan mak ge re kir di. Bu ba kım dan iş çi le ri BMS de toplan ma ya ça ğı rır ve ör güt lenme si ne ka tı lır ken, ay nı za man da ka pi ta liz me ve fa şizme kar şı mü ca de le de sı nıf sen di ka cı lı ğı için aji tas yon yay gın ca ör güt len me li dir. Bun la rı ya pa rak BMS de 20 yıl son ra ye ni bir tas fi ye ci-geri ci Ma den- ş pra ti ği nin or ta ya çık ma sı na izin ver me ye cek bir ide olo jik-si ya sal ve pra tik ha zır lı ğı ör güt le mek ge re kir. Evet, baş kal dı rı nın önünde ki ler de kı sa ca bun lar dı; şim di baş kal dı rı yı ile ri ye ta şıya bil mek için gü nün acil devrim ci gö rev le ri de bun lar dır. Son bir nok ta ola rak tas fiye ci ge ri ci Ma den- ş pra ti ğinden söz et mek te ya rar var. Ma den- ş, D SK in ku ru luşu nu ger çek leş ti ren sen di kalar dan bi ri idi. 60 lı yıl la rın çok önem li iş çi di re niş ler in den, 14 grevlerden doğdu. DİSK in oluşumunu ateşle yenide zaten bu direnişlerdi. Ma den İş te toplanan metalurji iş çi le ri, Ha zi ran böl ge sel ge nel gre vin de de baş lar da yer al dı lar. 12 Mart sı kı yö ne ti min de yar gı la nan beş bin iş çi ve sen di ka cı nın önem li bir bö lü mü, me ta lur ji iş çi ve Ma den ş üye si dir. Bu olay la rın için de 16 Ha zi ran ak şa mın da sı kı yö ne tim ilan eden dev let, te le viz yo na Ma den ş Baş ka nı Ke mal Türk ler i çı ka ra rak, iş çi ha re ke ti nin dur du 1974 ten rul ma sı nı iti ba sağ ren la ma ül ke ya ça pın lış da mış kit tı. le ha re ke ti bü yük bir dev rim ci yük se liş gös terdi. Ma den- ş ve me ta lur ji iş çile ri bu yük se liş te yer al dı lar.

15 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri Pe ru ve Ko lom bi ya da ge nel grev le bir lik te so kak gös te ri le ri, di ğer emek çi le rin so kak ha re ke ti dev re ye gi ri yor. Bir baş ka özel lik; ay nı iş ko lun da ki grev le rin sa de ce baş la dı ğı yer le sı nır lı kalma yı şı dır. Geç ti ği miz yıl ya şa nan UPS grevi ulus la ra ra sı bir özel lik ka zan dı. ABD de baş la yan ve UPS nin ör güt lü ol du ğu tüm ül ke le re ya yı lan grev, ser ma ye ye kar şı birle şik ha re ke tin za fer le so nuç lan ma sı nı sağla dı. Ge ne ral Mo tors gre vi de es nek üre time kar şı uzun sü re li ol du ve baş ka iş let mele re ya yı lan bir grev özel li ği ne ulaş tı. Em per ya list ka pi ta list dün ya da baş göste ren ma li kri zin ya nı sı ra, eko no mik kri zin cid di be lir ti le ri nin gö rün me si, dün ya iş çi sı nı fı ve emek çi le ri nin te kel ci ser ma ye ye kar şı doğ ru dan, açık, cep he den sa va şı mı nı ko şul lu yor. Gü ney do ğu As ya dan baş la yıp ya yı lan ma li kri zin et ki le ri ne kar şı Rus ya iş çi sı nıfı nın yük se len mü ca de le si, kri zin et ki le ri ne kar şı ulus la ra ra sı kap sam da sı nıf ha re ke tinin iz le ye ce ği ro ta ko nu sun da ye te rin ce fi kir ve ri yor. İş çi ha re ke ti pro tes to tar zı nı aşa rak sal dı rı tar zı na ge çi şe zor lu yor. Tür ki ye iş çi sı nı fı nın Kü re sel leş me po li ti ka sı nın bir so nu cu ola n özel leş tir me, sen di ka sız laş tır ma vb. uy gu la ma la rı na karşı mü ca de le eği li mi güç le ni yor. Bu ne den le SE KA iş çi le ri nin di re ni şi, SE KA ile il gi li bir ey lem ol mak tan çok ulus la ra ra sı ser maye nin po li ti ka la rı na kar şı mü ca de le nin gün cel ör ne ği dir. Ya ni, Tür ki ye iş çi sı nı fı da, IMF ve Dün ya Ban ka sı nın da yat ma ları na kar şı ses siz dur mu yor. Dün ya ça pın da ser ma ye ye kar şı güç len mek te olan sı nıf mü ca de le si eği li min den et ki le ni yor. DGM boy ko tu, MESS gre vi ve 1 Ma yıs, bel li baş lı ey lem lerdir. Bü tün bu ey lem ler iş çi sı nı fı na önem li ka za nım lar sağ la dı, iş çi sı nı fı ha re ke ti ni ile ri ye ta şı dı. An cak ay nı sü reç te Ma den- ş i ele ge çi ren mo dern re viz yo nist TKP, ge rek me ta lur ji iş çi le ri nin mü ca de le si ni, ge rek se sen dika yı ken di ge ri ci po li ti ka la rı nın ara cı ve kal dı ra cı yap ma ya yö nel di. Ma den- ş baş ta ol mak üze re D SK te yo ğun la şan TKP kad ro la rı, sos ya lizm adına re viz yo nist dik ta tör lük le rin, en ter nas yo na lizm adı na sosyal em per ya list Rus ya nın pro pa gan dis ti ol du lar, iş çi ha re ke ti ni ve ya ra tı lan mu azzam ola nak la rı bu ge ri ci ha reke ti ne ka na li ze et me ye ça lış tılar. Bu pra ti ğin sa hip le ri do ğal ola rak, sü reç te ki bü tün devrim ci kuv vet ler le, iş çi sı nı fı nın ge le cek çı kar la rıy la ça tış maya, el de et ti ği mev zi le re da yana rak on la rı tas fi ye ye gi riş tiler Ma yı sı n da iş çi sı nı fı na ve emek çi le re kar şı ger çek le şen kontr ge ril la sal dırı sı na, pro vo kas yon ede bi yatıy la su nul muş kat kı da TKP nin ve onun de ne ti min deki Ma den- ş in özel bir pa yı var dır. Ma den- ş in iş çi sı nı fının mi li tan, dev rim ci öğe le ri ni tas fi ye si, sen di ka da dev rim ci mu ha le fet nok ta la rı nı da ğıtma sı bu olay dan son ra hız landı ve kar şı dev rim ci şid det uy gu la ma la rı baş la dı dar be si yak la şır ken ar tık D SK ve özel olarak Ma den- ş i iş çi le rin kit le sel ola rak terk edi şi ve ba ğım sız sen di ka la ra ya da Türk- ş e bağ lı sen di ka la ra ge çi şi nin hız lan dı ğı açık ola rak gö rü lüyor du. 12 Ey lül dar be si he men ön ce sin de TKP çiz gi si, tas fiye ci po li ti ka la rı nı iş çi sı nı fı için de de do ru ğa ulaş tırdı. Dar be ci ler le ye rel sen di kacı lar ve bin ler ce ön cü iş çi baş ba şa kal dı. Yüz ler ce sen di kacı, bin ler ce ön cü iş çi 12 Ey lül ye nil gi si nin ilk taş la rı ol dular. Bu yüz den dir ki, ye nil giden çı kış sü re ci nin en acı lı ya şan dı ğı alan lar dan bi ri, es ki Ma den- ş ve D SK üye si olan iş kol la rın da ve fab ri ka lar ol du.

16 Sınıf Hareketinin Gelişim Özellikleri 18 Ey lül de iha ne te ve sen di kal des potiz me kar şı aya ğa kal kan Türk Me tal üye si iş çi le rin Gü ney Ko re ve Ge ne ral Mo tors iş çi le rin den et ki len di ği çok açık. Gös te ri bi çim le ri, ka rar lı ve öf ke li göz ler, sı kı lı yum ruk lar, hep te le viz yon ek ra nın da iz ledi ği miz iş çi yüz le ri, Gü ney Ko re ma nza rala rıy la açık bir ben ze rlik gös te ri yor du. Me ta lur ji iş çi le ri, Türk Me tal in iha ne ti ne ve sen di kal bü rok ra tik çar ka kar şı sen di kal de mok ra si is tem le ri ve ser ma ye ye kar şı ka ba ran öf ke si yle şal te r in dir di. SE KA iş çi le ri, me tal iş çi le rin den fark lı bir ta lep le, fab ri ka la rı nın ka pa tıl ma sı na kar şı iş gal ey le miy le gün de mde kal dı lar. Mi ting ve An ka ra ya yü rü yüş pla nı ile uzun sü re di ren di ler, di ğer bö lük le rin bi lincin de sıç ra ma kı vıl cım la rı nı sağ la dık la rı gi bi özel leş tir me ye kar şı iş çi sı nı fı nın önem li bir mü ca de le po tan si ye li ne sa hip ol du ğu na işa ret et ti ler. İz mit iş çi ve emek çi le ri nin SE KA iş çile ri nin ya nın da saf tut ma sı, özel leş tir me ye kar şı önem li bir mü ca de le hal ka sı nın ya kala ndı ğı nı gös ter mek te dir. Ge niş bir iş çi kitle si nin İz mit SE KA di re ni şiy le da ya nış ma için de ol ma sı ve kit le sel des tek zi ya re tle ri, bu ba kım dan da önem ta şı yor. İş çi le rin öğ ren ci ço cuk la rı nı oku la gön der me me le ri, öğ ren ci le ri n fa bri ka ya ge le rek da ya nış ma yı yük selt me le ri, Ko ca eli Sen di ka lar Bir liği nin ey lem ka rar la rı ve me tal iş çi le ri nin ey le mi, sı nı fın sa hip bu lun du ğu mev zi le ri ko ru mak için sal dı rı ya geç ebi le ce ği nin işare ti sa yıl ma lı. Önü müz de ki sü reç te te kel, ener ji ve pet rol iş ko lla rın da özel leş tir me ye kar şı iş gal, di re niş ve gös te ri le rin ge li şe bile ce ği, bu ba kım dan da SE KA di re ni şi nin ve me tal iş çi le ri nin iş çi sı nı fı mü ca de le sinde ye ni bir sü re cin önü nü aç tı ğı söy le ne bilir. Mü ca de le po tan si ye li ta şı yan iş kol la rında ör güt lü sen di ka la r, ta ban ba skı sı nın et ki siy le ol sa da, ken di dar ka bu kla rı nı kı ra rak ey lem li bir sü re cin içi ne gi ri yor lar. Sen di ka bü rok ra si si, ta ba nın bas kı sından ar tık es ki sin den da ha faz la kor ku yor. Me ta lur ji iş çi si nin is ya nı, on la ra bu kor ku- Kuş ku suz bun a 12 Ey lül ön ce sin de TKP nin ve Ma den- ş yö ne ti mi nin kıb le di ye iman et ti ği re viz yo nist dün ya nın çö kü şü nün ya rat tı ğı dep re min sar sın tı la rı da ek len di. 12 Ey lül cun ta sı nın ka patıp her şe yi ne el koy du ğu D SK (ve Ma den- ş) 1992 de ye ni den açıl dı ğın da du rum bu mer kez dey di. Ma den- ş, elinde ma lı mül kü olan her tür lü gü ve ni lir li ği ni yi tir miş, re viz yonist sis te min çö kü şüy le bir lik te yön le ri ni yi tir miş, çağ daş laşmış es ki sen di ka cı lar dı şın da üye si ol ma yan ta be la bir sendi kay dı. Ye ni den to par lan ma, 12 Ey lül yıl la rın dan çı kış ta NE TAfi gi bi önem li di re niş le re im za at mış olan Oto mo bil- ş le bir leş mey le baş la dı. Bu gün me ta lur ji iş ko lun da, bu iş çi le ri Türk-Me tal cen dere sin den ko par tan dep rem, iş çi le ri ye ni den zo run lu ve doğ ru ola rak es ki Ma den- ş i de bün ye sin de ba rın dı ran Birle şik Me tal- ş te top lu yor. fiimdi so run; Bir le şik Me tal- ş te 16 sö zü nü et ti ği miz kö tü ün lü Ma den- ş mi ra sı nın ye şer mesi ne izin ver me ye cek dev rim ci mü da ha le le rin ör güt len me sidir. Me ta lur ji iş çi le ri ara sın da ka pi ta liz me kar şı sos ya lizm bi lin ci, bur ju va sen di ka cı lı ğı na kar şı sı nıf sen di ka cı lı ğı bi lin cini ya ya cak ön cü ça lış ma nın sis tem li, sü rek li ve kap sam lı bir şe kil de ör güt len me si; iş te ge rek li dev rim ci mü da ha le, her tür lü kö tü lü ğe kar şı, devrim ci gü ven ce bu olacak tır.