FAYDA MALİYET ANALİZİ
|
|
- Umut Fırat
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ -8 FAYDA MALİYET ANALİZİ Benefit Cost Analysis Haz.: Doç. Dr. Ahmet DEMİRER KAYNAKLAR: 1-Mustafa KUTANİŞ, SAÜ. İnşaat Müh. Ders notları, Alper Göksu, Müh.Ekonomisi, Ders notları, SAÜ. End. Müh Osman Okka, "Mühendislik Ekonomisi", Nobel yayınları, Koray Palazoğlu, Müh. Ekonomisi, Ders notu, Mersin Üni. 1 FAYDA MALİYET ANALİZİ Bu haftaya kadar ele aldığımız tüm örnekler hep kar amacı güden işletmelere aitti. Burada da ana amaç gerçekleştirilmiş olan veya gerçekleştirilmesi düşünülen tüm yatırımların Net Şimdiki Değerlerinin en yüksek seviyeye çekilmesidir. Yatırımcılar sadece işletmeciler ve özel sektör değildir. Aynı zamanda Kamu Kurum ve Kuruluşları da yatırım gerçekleştirirler. Yatırım gerçekleştirirken de bazen özel sektörden farklı amaçlar güdebilirler. Amaçların farklılaşmasıyla yatırımların değerlendirme ve analizlerinde de farklılıklar gözlenir. Örneğin; yatırımın gerçekleştirilme amacı kar etmek, ekonomik bir fayda sağlamaksa bundan önceki haftalarda ele alınan mühendislik analiz metotlarının kullanıldığını görürsünüz. 1
2 FAYDA MALİYET ANALİZİ Fakat amaç kar etmekten daha çok hizmet etmekse o zaman bu yatırımların değerlendirilmesinde genellikle Fayda-Maliyet Analizi kullanılır. Örneğin, Türkiye de, İktisadi Devlet Teşekküllerinde (Türkiye Demir-Çelik Fabrikaları, Türkiye Kömür İşletmeleri gibi) sermayenin tamamı devlete aittir ve ticari esaslara göre yönetilirler. Ayrıca birde kar amacı gütmeyen, sağlık, eğitim gibi sosyal hizmetleri sağlamak amacıyla etkinlikte bulunan kurumlar vardır. İşte bu tür kurumlar analizlerini bu şekilde gerçekleştirirler. FAYDA MALİYET ANALİZİ aynı zamanda «Karlılık Endeksi» ismiylede anılmaktadır. FAYDA MALİYET ANALİZİ 2
3 Devlet Yatırımlarının Analizi için Bakış açısı ve Terminoloji Bir Kongre Merkezi ve Spor Kompleksinin Fayda Maliyet Analizi Devlet Yatırımlarının Analizi için Bakış açısı ve Terminoloji Fayda-Maliyet Analizi; Faydanın, maliyete bölünmesinden elde edilen bir orandır. 3
4 Kendi Kendini Ödeyen Yatırımlar (Projeler) Kendi kendini ödeyen yatırımlarda devletin geliştirdiği (gerçekleştirdiği) proje belli bir zaman diliminde yeterli geliri elde ederek kendi maliyetlerini karşılar. Bu projelerin birçoğu işe yarar hizmetlerdir. Örneğin; içme suyu, elektrik enerjisi, sulama suyu ve atık su arıtma gibi. Bunlar bir baraj projesinin sağladıklarıdır. Daha başka örnekler verilmesi gerekirse; köprü ve otoyol geçiş ücretleri kendi kendini ödeyen yatırımlar olarak değerlendirilebilir. Yap, İşlet, Devret?(Build-Operate-Transfer (BOT)) Çok Amaçlı Projeler Devlet sektörü projelerinin diğer önemli bir özelliği ise, çok amaçlı olmalarıdır. Bunu bir barajın inşasıyla gerçekleşecek amaçlar üzerinde değerlendirelim. Bu projenin çoklu amaçları; Sel sularını kontrol etmek Sulama suyu sağlamak Elektrik enerjisi üretmek İçme suyu sağlamak Sosyal bir tesis sağlamak, şeklinde sıralanabilir. Böyle bir projenin gerçekleştirilmesi durumunda birden çok amaç sağlanarak daha çok ekonomik fayda sağlanmış olacaktır. Bir baraj inşası çok fazla sermaye ve doğal kaynak kullanımı gerektirir. Bu sebeple bu şekilde çoklu amaca hitap etmesi istenen ve beklenen bir durumdur. Çok amaçlı bir projenin şematik gösterimi (Sel suyu kontrol, sulama ve güç üretimi) 4
5 Konunun başında da değindiğimiz gibi bir devlet proje yatırımının temelde diğer özel sektör yatırımlarından bir farkı yoktur. Bu nedenle de diğer analiz metotları da kullanılabilir. Fakat temel amacın özel sektörde olduğu gibi kâr etmek olmaması, bir projenin birden çok amacı karşılaması (fayda sağlaması), bazı faydalarınsa parayla ölçülememesi yüzünden bunların değerlendirilmesinde; yıllık eşdeğer faydaların eşdeğer giderlere oranlanmasıyla elde edilen Fayda-Maliyet Analiz kullanılır. Eğer farklı projeler mevcutsa ve bunlar arasında karar vermek gerekiyorsa; Fayda-Maliyet Analiziyle ilgili, geliştirilmiş birkaç farklı formülasyon vardır. Burada en yaygın olarak kullanılan; Şimdiki Değer ve Yıllık Değer kullanılması durumu ele alınmıştır. 1.ŞİMDİKİ DEĞER ile Geleneksel Fayda Maliyet Oranı Bir proje belirli bir maliyetle başlar, işletim gideriyle ve periyodik tamir bakım maliyetiyle devam eder. Fayda ise süreç içerisinde gerçekleşir. Karşılaştırma yapabilmek için ikisini aynı zamana indirgememiz gerekiyor(genellikle bugünkü değerlerine indirgenir). İlk olarak proje süresini ve indirgeme(bir ekonomik varlığın bugünkü değerinin bulunmasında kullanılan yıllık faiz oranı) oranı seçilmeli. Bu oranın tüm yıllarda eşit olduğu varsayılır. Şimdiki değer = Para Miktarı / (1+i) N 5
6 2.ŞİMDİKİ DEĞER ile Düzeltilmiş Fayda Maliyet Oranı Eşdeğer işletim ve bakım maliyetleri - Eşdeğer fayda F-M= Yatırım Maliyeti Pazar Değerine Geleneksel ve Düzeltilmiş Fayda-Maliyet eşitlikleri arasındaki temel fark; Düzeltilmiş Fayda-Maliyette, eşdeğer işletim ve bakım maliyetlerinin eşdeğer faydadan çıkartılmış olması ve sadece Yatırım Maliyeti Pazar Değerine bölünmüş olmasıdır. Bir projede Fayda- Maliyet Analizi kabul edildiği zaman, yukarıda verilen 1. ve 2. Eşitlik kullanılır (Eşitliğin sonucu = 1 veya 1 olduğu durum). 1. ve 2. eşitlikte Şimdiki Değer baz alınırken 3. ve 4. eşitlikte Yıllık Eşdeğer Maliyet baz alınarak yazılmıştır. 3.YILLIK EŞDEĞER MALİYET ile Geleneksel Fayda-Maliyet Oranı 6
7 4.YILLIK EŞDEĞER Maliyet ile Düzeltilmiş Fayda-Maliyet Oranı Tüm formülasyonlardan elde edilen F-M oranları, bir projenin kabul edilebilirliğinin belirlenmesinde kullanılabilir. (Örneğin F-M 1.0 veya F-M< 1.0) Geleneksel F-M oranı Şimdiki Değer ve Yıllık Değerin her ikisi de özdeş sayısal sonuçlar verecek. Benzer şekilde Düzeltilmiş F-M oranı da, Ş.D veya Y.E.M. kullanılması durumunda da özdeş sayısal sonuçlar verecektir. F-M oranının büyüklüğüne rağmen, geleneksel ve düzeltilmiş F-M oranları birbirinden farklı olacak, fakat karar seçiminden etkilenmeyecektir bu durum örnek 2 de gösterilmiştir. 7
8 Örnek 2 : Şehir havaalanında ticari jetlerinde kullanacağı paralel pistler yapılması düşünülüyor. Bu amaçla arazi alımı için TL lik bir harcama yapılacak. Projenin yapım maliyeti TL ve yıllık bakım maliyetleri de TL olarak tahmin ediliyor. Eğer pistler yapılırsa, küçük bir terminal binası da yapılacak ve bununda maliyeti TL olacak. Terminalin yıllık işletim ve bakım maliyetleri de TL olarak düşünülüyor. Sonuç olarak uçuşları idare edecek iki trafik kontrolörü içinde ilave yıllık TL lik bir masraf söz konusu. Projenin yıllık faydası aşağıdaki tabloda verilmiş. 20 yıllık bir periyod ve her yıl için %10 geri ödeme oranını göz önünde bulundurarak Fayda-Maliyet Analizini yapınız ve projenin uygulanıp uygulanmayacağını belirleyiniz. F= TL = Proje faydaları toplamı 8
9 İ&B= = TL PD = = TL F-M= * *8.531/ = 2,079 > 1 pistler yapılabilir. 9
10 Hesaplamalardan da görüldüğü gibi geleneksel ve düzeltilmiş Fayda-Maliyet oranları arasında farklılık vardır. Bu farklılıkta, İşletim ve bakım maliyetlerinin (İ & B) birinde bölen diğerinde bölümde olmasındandır. F-M oranının 1 den büyük olması için bölünenin bölenden daha büyük olması gerekir. Benzer şekilde bölünen bölenden daha küçükse F-M oranı da 1 den küçük olacaktır. Bölen ve bölünenin büyüklüğü göreceli olduğundan bölen ve bölünenin her ikisinden de sabit bir değer çıkartılması sonucu değiştirmez. Bu yüzden projenin kabul edilirliği geleneksel veya düzeltilmiş F-M oranının seçilmiş olmasından etkilenmez. Bu durum aşağıdaki eşitliklerle açıklanmıştır. 10
11 Bypass Önerilmesi Durumunda Fayda-Maliyet Oranı SAKARYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ -9 FİZİBİLİTE (YAPILABİLİRLİLİK) Haz.: Doç. Dr. Ahmet DEMİRER KAYNAKLAR: 1- Ekrem PAKDEMİRLİ, Müh. Ekonomisi Ders notları. 2-Osman Okka, "Mühendislik Ekonomisi", Nobel yayınları,
12 Buraya kadar anlatılanlar, bir yatırımın teknik olarak yapılıp yapılamayacağını, ekonomik olup olmayacağı, onun finanse edilip edilemeyeceğini görmek ve buna göre karar vermek içindi. Bazı yatırımcılar bu anlatılanları bilmeden genelde şuur altında yaptıkları analizle yatırıma karar verebilirler. Bu tür çalışma, yatırım kararları vermedeki isabetsizlikleri asgariye indirir. Dört önemli yapılabilirlilik söz konusudur. Bunlar: Teknolojik, Mali, ekonomik, idari (mevzuat) yönünden projenin yapılabilir olması gerekir. 1.Teknik Fizibilite: Yatırım projesinin teknolojik olarak yapılabilmesi en önemli konulardan biridir. Bu konuda know-how var mı, teknolojinin gerektirdiği iş gücü mevcut mu konuları ilk incelenecek hususlardır. Bunlar yoksa projenin yapılabilir olmasından bahsedilemez. Teknolojik fizibilite, know-how, teknik işgücü eksikliğinden doğuyorsa, bu eksiklikleri giderme yolları vardır. Know-how satın alınabilir, teknik iş gücü de eğitim yolu ile kazanılabilir. 1.Teknik Fizibilite (devam) Tabiatıyla bu maliyetli olup, bedeli projede gösterilmelidir. Kalkınmakta olan ülkelerde know-how ve teknik yardım desteği bulmak oldukça pahallıdır. Bu maliyetten kaçınanlar, ürün kopyalamasına gitmişler, o sektörde çalışan kişileri transfer ederek üretime geçme yollarını aramışlardır. Bugün fikri mülkiyet (intellectual properties) hukuki düzenlemeleri ile Know-How ve teknik bilgiler patentlerle korunduğundan gelişmekte olan ülkeler bu yola pek başvuramamaktadırlar. know-how: Bir işletme tarafından, o işletmenin üretim yöntemlerinin ya da teknolojisinin, aynı dalda çalışan veya aynı işi yapmaya hazırlanan bir başka firmaya satılması, ya da kiralanması, know-how ülke içindeki firmalar arasında olabileceği gibi, farklı ülkelerdeki firmalar arasında da gerçekleşebilir. Lisanstan farkı, lisansın sadece bir hakkı kullanma izni olmasına karşılık, know-how, bunu satın alan ya da kiralayan kuruluşa faydalanma olanağını fiilen hazırlamayı amaçlar. 12
13 2. Mali Fizibilite: Yapılmış bulunan proje, öz kaynak ve yabancı kaynaklarla finanse edilebiliyorsa, projenin mali fizibilitesi var denilir. Öz kaynak tespiti, işletmeye ortak olacakların başlangıçta koyacakları sermaye ile yapılır. Bu tespitin yanlış veya eksik yapılmamış olması esastır. Projede öngörülmemiş sermayeyi ortaklardan talep etmek her zaman zorluklar içerir. Yabancı kaynak temin edebilmek de kolay değildir. Her şeyden önce bir kaynak kullanım (faiz) bedelinin karşılanması yanında borç alınacak kuruma verilebilecek güvencenin var olması gerekir. Bir projenin başlangıcı, mali fizibilitenin var oluşu iledir. Proje fevkalade karlı olabilir, ama mali yönden gerçekleşmeyebilir. İşte o zaman, projenin mali fizibilitesi yok denilir. 3. Ekonomik Fizibilite: İşletmenin ekonomik ömrü içinde ortaklarına sağlayacağı kar payları, risksiz yatırımların (banka faizi) getirisinden fazla ise, iç karlılık oranı mevcut tesislerin iç karlılık oranları ile mukayese edilebilir mertebede ise bu projenin ekonomik fizibilitesi var denilir. İç karlılık oranı dışında, yatırımın geri dönüş süresi, sermayenin geri dönüş süresi, kara geçişin ne zaman sonra olacağı da yatırımın ekonomik fizibilitesinin tespitinde rol oynar. Yatırımın ekonomik ömrü sonundaki hurda değeri de gözden uzak tutulmamalıdır. 13
14 4. Mevzuat Yönünden Fizibilite: Çevre bilincinin gelişmesi, birçok yatırımın ancak özel bazı yerlerde yapılabilmesi durumu ortaya çıkarmıştır. Yatırımın yapılmak istendiği yerde yerel yönetimin tutumu, mevcut mevzuat, teşvikler, genel yönetimin çıkarmış olduğu kanun, yönetmelik ve yönergelerin incelenmesinden sonra, bu yörede sakınca yoksa projenin mevzuat yönünden fizibilitesi var denilir. Bir yatırımın ortakların isteği doğrultusunda belirli bir yere yapmak için sayısı ellileri bulan müsaade yazılarına ihtiyaç vardır. En problemlisi, o yer için çevre etkileşim raporu (ÇET raporu) almaktır. Çevre Etkileşim raporu almak fevkalade zorlaşmış olup aylarca bir zaman alabilmektedir. Önemli büyük yatırımlar hariç, yatırımların organize sanayi bölgelerinde yapılması birçok mevzuatın aşılmasını sağlar. Ülkemizde bazı ihtisas organize sanayi bölgeleri vardır. Örneğin, deri imalatı projeniz varsa, İzmir, Menemen, veya, İstanbul, Tuzla deri organize sanayi bölgesini seçmelisiniz. Ancak çok büyük projeler, organize sanayi bölgelerine sığmayabilir. Böyle büyük projelerde de yukarıdaki zorlukların aşılması gerekecektir. FİZİBİLİTE Fizibilite bir yatırımın mevcut ekonomik, mali, coğrafi, teknik ve politik şartlarda yapılıp yapılamayacağını ortaya koyar. Fizibilite etüdü, yapılması düşünülen yatırımın hangi derecede ekonomik ve sosyal faydalar sağladığını gösteren proje çalışmasıdır. Bu sayede girişimci yatırım için karar verebilecek ve etüt sonunda beklenen kâr ve faydaları görebilecektir. Fizibilite etüdünün yapılabilmesi için yatırım düşüncesine ihtiyaç vardır. Makro ve mikro anlamda yatırım ikiye ayrılır; Makro yatırım; Devlet tarafından bir ülkenin kaynaklarının en iyi şekilde değerlendirilmesidir. Mikro yatırım; gerçek veya tüzel kişilerin maddi imkanlarını ekonomik açıdan en faydalı şekilde değerlendirmesidir. 14
15 PROJE : Bu bölümde projenin hedefleri ortaya konur. Hangi mal ve/veya hizmetlerin üretileceği, bunların cinsleri ve miktarı, hangi kuruluş tarafından gerçekleştirileceği, projenin ne zaman hizmete gireceği ayrıntılı olarak açıklanır. Birçok proje iyi tanımlanmadığı veya hedefleri başlangıçta iyi saptanmadığı için başarısız olmuştur. Proje, sınırları ve çerçevesi belirlenmiş iştir. Hazırlanan proje sayesinde olaya bütün olarak bakma imkanı oluşur. Proje Çeşitleri: Tasarım projeleri, Araştırma ve geliştirme projeleri, Yatırım projeleri Projenin Safhaları: 1- İşletmenin kurulması için arazi yada bina üzerindeki faaliyetler başlayıncaya kadar yapılan çalışmalar iki aşamadan oluşmaktadır. Bunlar: Ön proje veya ön fizibilite etütleri Kesin proje veya fizibilite etütleri şeklinde adlandırılabilir. Planlama çalışmaları açısından her iki aşamada ilerde oluşabilecek aşırı maliyetlerin önceden kestirimi iç çok önemlidir. FİZİBİLİTE ÇALIŞMALARININ GENEL ŞEKLİ Bir fizibilite çalışması sektörel, teknik ve mali değerlendirmeler olmak üzere üç ana başlıktan oluşur. Sektörel durum, ekonomik ve mevzuat açısından ele alınır. 15
16 ÖN FİZİBİLİTE ETÜDÜ : Pazar etüdü, fiyat etüdü, ithalat-ihracat durumları, Pazarlama masrafları, Nakliyat depolama, Emniyet tedbirleri ( yangın su gibi), Tahmini yatırım bedeli, Karlılık ( Rantabilite ), Fabrika yeri, Ham madde İnşaat, makine, teçhizat, yatırım masrafları ( tahmini olarak ), Mümkün imalat metotları, Tercih edilen sistem, Ön kararın ekonomik faktörleri, Ön-Fizibilite nihai kararı Bedel Tahmini : Yerleşme planı ( Şema olarak ), Proses akış şeması, Makine, teçhizat bağlantı şeması, Makine ve teçhizat listesi, Malzeme ve enerji ( yakıt dahil ) balansı. Böylece ilk hazırlıkları biten yatırımın rantabl olması halinde fiiliyata dökülür ve aşağıdaki etütler yapılır: Etütler : Kuruluş yeri etüdü, Kapasite tespit etüdü, Proses etüdü ve tespit edilen proses, Ham ve yardımcı madde etüdü, Satışa arz edilecek malın evsafı ile satışa arz edilir şekil etüdü. Bu etütlerle nihai seçim kararları verilmiş olacaktır. Bu etütlerden gerekli sonuçları ve değerleri alıp kullanırız. 16
12. HAFTA MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ. Fayda-Maliyet Analizi. Yrd. Doç. Dr. Tahir AKGÜL
12. HAFTA MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ Yrd. Doç. Dr. Tahir AKGÜL Fayda-Maliyet Analizi Fayda - Maliyet Analizi Fayda-maliyet analizi, alternatif yatırım projelerinin karşılaştırılmasında kullanılan bir
DetaylıGENEL İŞLETME İŞLETMEN. Yrd. Doç. Dr. Hasan ALKAN
GENEL İŞLETME İŞLETMEN LETMENİN N KURULUŞ ÇALIŞMALARI Yrd. Doç. Dr. Hasan ALKAN İşletme denince köşe başındaki bakkaldan büyük bir demir çelik işletmesine kadar çeşitli tipte girişimler söz konusu olabildiğine
DetaylıSu Yapıları II Su Kaynaklarının Ekonomik Analizi
Su Yapıları II Su Kaynaklarının Ekonomik Analizi Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi
DetaylıFİZİBİLİTE RAPORU. Yatırımcı Kuruluşun : 1.ADI VE ÜNVANI. a- Telefon :.. b- Faks : 5.ORTAKLAR HAKKINDA BİLGİLER. c-telefon NUMARALARI
1 FİZİBİLİTE RAPORU I-YATIRIMCI İLE İLGİLİ BİLGİLER : Yatırımcı Kuruluşun : 1.ADI VE ÜNVANI 2.SERMAYESİ a)kayıtlı Sermayesi b)ödenmiş Sermayesi : : 3.ADRESİ a- Telefon b- Faks : 4.BAĞLI OLDUĞU VERGİ DAİRESİ
DetaylıİŞLETMENİN KURULUŞ ÇALIŞMALARI. Doç. Dr. Mahmut AKBOLAT
İŞLETMENİN KURULUŞ ÇALIŞMALARI Doç. Dr. Mahmut AKBOLAT İŞLETMENİN KURULUŞ ÇALIŞMALARI Bu Dersimizde; Kuruluşla İlgili Bazı Temel Kavramlar Genel Olarak İşletmenin Kuruluş Aşamaları Fizibilite Çalışmalarının
DetaylıYÖNT 101 İŞLETMEYE GİRİŞ I
YÖNT 101 İŞLETMEYE GİRİŞ I 1 İşletme kurma fikriyle birlikte başlayıp, işletmenin kesin olarak kuruluşunun tamamlanmasına kadar sürdürülen çalışma ve araştırmalara işletmelerin kuruluş çalışmaları denmektedir.
DetaylıMühendislik Ekonomisi. Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU
Mühendislik Ekonomisi Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU Ders Bilgileri Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Dersin Amacı Ön Yeterlilikler Dersin Amacı Dersin Öğrenme Çıktıları Ders Akışı Değerlendirme Sistemi Ders
DetaylıSAĞLIK KURUMLARI YÖNETİMİ II
SAĞLIK KURUMLARI YÖNETİMİ II KISA ÖZET KOLAYAOF DİKKAT Burada ilk 4 sayfa gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 2 Kolayaof.com 0 362 2338723 Sayfa 2 İÇİNDEKİLER 1. ÜNİTE-
DetaylıAlternatif Karşılaştırma Metotları
Selçuk Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Alternatif Karşılaştırma Metotları-1 Alternatif Karşılaştırma Metotları Minimum çekici getiri oranı (Minimum attractive rate of return- MARR) Eşdeğer Kıymet
DetaylıGazi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü. ENM 307 Mühendislik Ekonomisi. Ders Sorumlusu: Prof. Dr. Zülal GÜNGÖR
Gazi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü ENM 307 Mühendislik Ekonomisi Ders Sorumlusu: Prof. Dr. Zülal GÜNGÖR Oda No:850 Telefon: 231 74 00/2850 E-mail: zulal@mmf.gazi.edu.tr Gazi Üniversitesi Endüstri
DetaylıGeleceği İnşa Ediyoruz
Geleceği İnşa Ediyoruz ARD HOLDİNG bünyesinde bulunan ARD İNŞAAT, İnşaat Gayrimenkul ve Yatırım alanında faaliyet göstermektedir. ARD HOLDİNG şirketler grubunun diğer faaliyet alanları arasında Bilişim,
DetaylıGES YATIRIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE FİZİBİLİTESİ
GEKA YENİLENEBİLİR ENERJİ KONFERANSI GES YATIRIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE FİZİBİLİTESİ Yrd.Doç.Dr. Erol YENER 1 Yatırım ve Yatırım Projesi Yatırım : Uzun dönemde gerçekleşmesi beklenen faydalar için
DetaylıMühendislik Ekonomisi
Mühendislik Ekonomisi Dersin Koordinatörü Prof. Dr. Orhan TORKUL Dersi Verenler Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU Yrd. Doç. Dr. Abdülkadir HIZIROĞLU Yrd. Doç. Dr. Tijen ÖVER ÖZÇELİK Dr. Halil İbrahim CEBECİ Dersin
Detaylı1 Yatırım Çalışmaları
1 Yatırım Çalışmaları Yatırım Yatırım Projesi Proje Fikri Hangi Sektör? Hangi Konuda Faaliyet? 2 Fizibilite Çalışmaları Ön Fizibilite Kavramı Ekonomik Teknik Mali Hukuki Örgütsel Ekonomik a)piyasa Etüdü
DetaylıT.C NİĞDE ÜNİVERSİTESİ. 2014 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu
T.C NİĞDE ÜNİVERSİTESİ 2014 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı TEMMUZ 2014 I. OCAK - HAZİRAN 2014 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI A. Bütçe Giderleri Üniversitemize,
DetaylıGürcan Banger 21 Mayıs 17 Haziran 2012
Gürcan Banger 21 Mayıs 17 Haziran 2012 Üretim Yatırımı Girişim kapsamında hedeflenen ürün veya hizmetlerin üretilmesi için gerekli işletme faaliyetleri planlanmalıdır. Girişimcinin uzmanlığına da bağlı
DetaylıSİSTEM ANALİZİ ve TASARIMI. ÖN İNCELEME ve FİZİBİLİTE
SİSTEM ANALİZİ ve TASARIMI ÖN İNCELEME ve FİZİBİLİTE Sistem Tasarım ve Analiz Aşamaları Ön İnceleme Fizibilite Sistem Analizi Sistem Tasarımı Sistem Gerçekleştirme Sistem Operasyon ve Destek ÖN İNCELEME
DetaylıBİYOENERJİ YATIRIMLARINDA MEVZUAT - LİSANSLAMA VE TEŞVİKLER
1 BİYOENERJİ YATIRIMLARINDA MEVZUAT - LİSANSLAMA VE TEŞVİKLER 2 RENSEF 2.YENİLENEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ FUARI DÜNYADA BİYOENERJİ VE TÜRKİYE DE YASAL MEVZUAT BİYOENERJİ YATIRIMLARINDA
Detaylıİçindekiler. Birinci Bölüm YATIRIM KAVRAMI VE YAPILABİLİRLİK ETÜDLERİ
İçindekiler Birinci Bölüm YATIRIM KAVRAMI VE YAPILABİLİRLİK ETÜDLERİ I. YATIRIM VE YATIRIM PLANLAMASI... 1 A. YATIRIM KAVRAMI VE TANIMLAR... 2 1. Halk Dilinde Yatırım... 3 2. Ekonomi Biliminde (Makro Açıdan)
DetaylıGÜDÜMLÜ PROJE DESTEĞİ
GÜDÜMLÜ PROJE DESTEĞİ 1 Kalkınma Ajansı Destekleri Destek Araçları Teknik Destek Mali Destekler Faiz Desteği Faizsiz Kredi Desteği Doğrudan Finansman Desteği Proje Teklif Çağrısı Güdümlü Proje Desteği
DetaylıPROJENİN TAHMİNİ FİNANSAL TABLOLARININ HAZIRLANMASI Kubilay Kavak Mart-2012 A) BAŞLANGIÇ YATIRIM HARCAMALARI Proje fikrinin geliştirilebilmesi için gerekli tüm yatırım özellikleri belirlenir. Tüm yatırım
DetaylıALTERNATİFLERİN KARŞILAŞTIRILMASI
ALTERNATİFLERİN KARŞILAŞTIRILMASI KONU-5 EMY 521 MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ 1 ALTERNATİFLERİN KARŞILAŞTIRILMASI Bu dersin temel amacı ekonomik analiz ve farklı alternatifler arasında karşılaştırma yapılması
DetaylıKIRMACI ENDÜSTRİ IV.0 DEĞİŞİM SÜRECİ DANIŞMANLIĞI İŞ PLANI. KIRMACI MÜHENDİSLİK DANIŞMANLIK TİC. 1
KIRMACI ENDÜSTRİ IV.0 DEĞİŞİM SÜRECİ DANIŞMANLIĞI İŞ PLANI www.kirmacidanismanlik.com KIRMACI MÜHENDİSLİK DANIŞMANLIK TİC. 1 I. Fabrikanın sektörel teknolojik Endüstri seviye tespiti ve yol haritası, raporlama,
DetaylıBİLECİK ÜNİVERSİTESİ 2011 YILI YATIRIM PROGRAMI İZLEME VE DEĞERLENDİRME RAPORU
BİLECİK ÜNİVERSİTESİ 2011 YILI YATIRIM PROGRAMI İZLEME VE DEĞERLENDİRME RAPORU Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı 2012 1. GENEL DEĞERLENDİRME 1.1. Kuruluşun Yatırımlarını Finansman Kaynakları : Üniversitemiz
Detaylıİşletmelerin Özel Hedefleri Müşteri/Çalışan memnuniyeti - eğitimi ve kariyer gelişimi
İşletmelerin Genel Hedefleri Finansal Hedefler: Kârlılık ve yeni kârlı yatırımlar Pazarlama hedefleri Var olma hedefi: Ticari hayatı sürdürmek Sosyal sorumluluk ve topluma hizmet İşletmelerin Özel Hedefleri
DetaylıKÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ VE YENİ FİNANSAMAN YÖNTEMLERİ. Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK
KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ VE YENİ FİNANSAMAN YÖNTEMLERİ Öğr. Gör. Aynur Arslan BURŞUK KÜÇÜK İŞLETMELERDE FİNANSMAN İŞLEVİ Finansman, işletmelerin temel işlevlerini yerine getirirken yararlanacakları
DetaylıYazarlar : Uzm.Menderes ŞEREFLİŞAN Prof.Dr.İhsan AKYURT - Yrd.Doç.Dr.Hülya ŞEREFLİŞAN
Kitap Adı : Su Ürünleri Yetiştiricilik Tesislerinin Planlaması ve Projelendirilmesi Yazarlar : Uzm.Menderes ŞEREFLİŞAN Prof.Dr.İhsan AKYURT - Yrd.Doç.Dr.Hülya ŞEREFLİŞAN Baskı Yılı : 2005 Sayfa Sayısı
Detaylı(BAŞVURU VE ÖN TAAHHÜTNAME) ANTALYA ORGANİZE SANAYİ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ NE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ TESİSLERİ YENİKÖY/ANTALYA
Tarih: Sayı:. (BAŞVURU VE ÖN TAAHHÜTNAME) ANTALYA ORGANİZE SANAYİ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ NE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ TESİSLERİ YENİKÖY/ANTALYA Bölge Müdürlüğünüzden temin etmiş olduğumuz Fizibilite raporu, bilgi
DetaylıISL 101 İşletme Bilimine Giriş 3.Hafta. Doç. Dr. Hayrettin ZENGİN
ISL 101 İşletme Bilimine Giriş 3.Hafta Doç. Dr. Hayrettin ZENGİN Kuruluşla ilgili bazı temel kavramlar Yatırım: Yatırım çeşitli anlamları olan bir kavram olup, iktisatta, ulusal gelirin yeni üretim birimleri
DetaylıTEMEL KAVRAMLAR MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ GİRİŞ GİRİŞ
GİRİŞ MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN beren@sakarya.edu.tr 0264 295 5642 Günümüzde tüm üretim faaliyetleri ve mühendislik hizmetlerinin ne derece ekonomik olup olmadığı ilk aşamada dikkate
DetaylıÇözüm: Her seçeneğin fayda ve maliyetlerinin bugünkü eşdeğeri hesaplanır. Alternatif 0: Bir şey yapma. BE Maliyet = [ BE Fayda =
Örnek: Malatya civarında bulunan yerleşim bölgeleri Tohma nehrinin taşması nedeniyle ortalama her 4 yılda bir sel felaketine maruz kalmaktadır. el felaketi gerçekleştiğinde halka ait varlıklarda 5 milyon
DetaylıSistem Analizi ve Tasarımı
Sistem Analizi ve Tasarımı 3.Ders Göksel Biricik Ön İnceleme Fizibilite Bu Derste 1 Ön İnceleme Fizibilitenin ilk aşaması Projenin olabilirliği belirlenir Projeye(yeni sisteme) gerçekte ihtiyaç var mı?
DetaylıTOS 408 EKONOMİ İnşaat Mühendisliği Bölümü
TOS 408 EKONOMİ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ekonomi Bölüm 1 Gider Mühendisliği ve Değer Mühendisliği 3 Giriş İşletmeler kar, getiri sağlamak veya bir amacı elde etmek için kurulurlar. Yaşam döngüsü içerisinde
DetaylıDr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı
Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı Konunun önemi Belediyelerin enerji kaynakları; Hidrolik Bio kütle Bu kaynaklardan belediyeler nasıl yararlanabilir, Yenilenebilir enerji
DetaylıFABRİKA ORGANİZASYONU. Yrd. Doç. Dr. Serpil SAVCI
FABRİKA ORGANİZASYONU Yrd. Doç. Dr. Serpil SAVCI Rantabilite Raporu (Karlılık Raporu) Rantabilitenin tanımı: kar/yatırım şeklindedir. Masraflara karşılık elde edilen karın, belirli bir miktarı yoktur.
DetaylıBAŞVURU DOSYASI FORMATI SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN ARTIRILMASI PROJELERİ (SEVAP) Endüstriyel İşletme Logosu... Endüstriyel İşletme İsmi...
EK-1 BAŞVURU DOSYASI FORMATI 1. Sayfa: KAPAK Başvuru dosyası kapağı aşağıdaki formata göre hazırlanır. SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN ARTIRILMASI PROJELERİ (SEVAP) Endüstriyel İşletme Logosu... Endüstriyel
DetaylıMADEN İŞLETME EKONOMİSİ MADEN İŞLETME EKONOMİSİ
MADEN İŞLETME EKONOMİSİ DOKUZ EYLÜL ÜN VERS TES MÜHEND SL K FAKÜLTES YAYINLARI NO: 223 MADEN İŞLETME EKONOMİSİ Prof. Dr. Halil KÖSE Doç. Dr. Bayram KAHRAMAN (4. BASKI ) 223 Prof. Dr. Halil KÖSE Doç. Dr.
DetaylıISL 418 FİNANSAL VAKALAR ANALİZİ
7. HAFTA ISL 418 FİNANSAL VAKALAR ANALİZİ Sermaye Bütçelemesi Doç. Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr Sermaye Bütçelemesi İşletmelerin sahip olduğu varlıklar dönen varlıklar ve duran varlıklarolmaküzereikianagruptatoplanmaktadır.
Detaylıtepav türkiye ekonomi politikaları araştırma vakfı Etki Analizi Kapasitesini Güçlendirerek Çevre Başlığında Uygulama ve Farkındalık Yaratma Projesi
tepav türkiye ekonomi politikaları araştırma vakfı Etki Analizi Kapasitesini Güçlendirerek Çevre Başlığında Uygulama ve Farkındalık Yaratma Projesi Danışma Kurulu Toplantısı Ankara, 1 Mayıs 2007 Danışma
DetaylıYENİLEME / MUHAFAZA ETME (REPLACEMENT / RETENTION)
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ -10 / MUHAFAZA ETME (REPLACEMENT / RETENTION) Haz.: Doç. Dr. Ahmet DEMİRER KAYNAKLAR: 1-Mustafa KUTANİŞ, SAÜ. İnşaat Müh. Ders notları, 2014.
DetaylıBAZI YATIRIM VE HİZMETLERİN YAP-İŞLET-DEVRET MODELİ ÇERÇEVESİNDE YAPTIRILMASI HAKKINDA KANUN
BAZI YATIRIM VE HİZMETLERİN YAP-İŞLET-DEVRET MODELİ ÇERÇEVESİNDE YAPTIRILMASI HAKKINDA KANUN Kanun Numarası: 3996 Kabul Tarihi: 08/06/1994 Yayımlandığı Resmi Gazete Tarih : 13/06/1994 Yayımlandığı Resmi
DetaylıKYM363 Mühendislik Ekonomisi
KYM363 Mühendislik Ekonomisi DERSE GİRİŞ İÇERİK- TANIMLAR ve KAVRAMLAR Doç.Dr.Emir Hüseyin Şimşek Ar.Gör.Işıl İnal Prof.Dr.Hasip Yeniova E Blok 1.kat no.113 www.yeniova.info yeniova@ankara.edu.tr yeniova@gmail.com
DetaylıSelçuk Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü
Selçuk Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Mühendislik Ekonomisi Dr. Cenk Budayan Oda No: L-06 E-mail: budayan@selcuk.edu.tr İşlenecek Konular Giriş: Mühendislik ekonomisi nedir, Mühendislik ekonomisinin
DetaylıBÖLÜM III İŞLETMENİN KURULUŞU 10/7/13 İŞLETMENİN KURULUŞ NEDENLERİ İŞLETMENİN KURULUŞ AŞAMALARI
BÖLÜM III İŞLETMENİN KURULUŞU İŞLETMENİN KURULUŞ NEDENLERİ Miras Bağımsız iş yapma isteği Kazanç sağlama isteği Toplumsal itibar sağlamak Başka fırsatların yokluğu Bir düşünce veya bir misyonu gerçekleştirme
DetaylıHAFTA 4. P: Bugünkü Değer (Present Value), herhangi bir meblağın belirli bir faiz oranı ile bugüne indirgenmiş değeridir.
HAFTA 4 NAKİT AKIŞI Mühendislik ekonomisi hesaplarında işletmenin ekonomik ömrü süresi içinde nakit kazanımları (gelir) ve nakit harcamaları (gider) belirlenerek değerlendirme yapılır. Gelir ve gider farkı
DetaylıPARA-ZAMAN İLİŞKİSİNİN UYGULAMALARI
PARA-ZAMAN İLİŞKİSİNİN UYGULAMALARI KONU : 4 EMY 521 MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ 1 PARA ZAMAN İLİŞKİSİNİN UYGULAMALARI Para-Zaman ilişkisi düşünülecek olursa Mühendislik Ekonomisinin temel bazı metotlarının
DetaylıT.C NİĞDE ÜNİVERSİTESİ. 2012 Yılı Kurumsal Mali Durum. ve Beklentiler Raporu
T.C NİĞDE ÜNİVERSİTESİ 2012 Yılı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı TEMMUZ 2012 I. OCAK - HAZİRAN 2011 DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI A. Bütçe Giderleri Üniversitemize,
DetaylıT.C. Konya Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü. Dr. Muharrem H. Aksoy. Ekonomik Analiz
T.C. Konya Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Dr. Muharrem H. Aksoy Ekonomik Analiz 1 4.44 Enerji Yöneticisi proje teklifi ve değerlendirme raporunun hazırlanmasında aşağıdaki
DetaylıİNŞAAT MALİYETLERİNİN HESAPLANMASINA YÖNELİK BİR ÖRNEK
İNŞAAT İŞLERİ HARCAMA TUTARININ BELİRLENMESİ Yapı birim metrekare maliyetleri Maliye ve Gümrük Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hesaplanarak yayınlanır. Bununla birlikte, özel kişilerin
DetaylıKYM363 Mühendislik Ekonomisi. FABRİKA TASARIMI ve MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ
KYM363 Mühendislik Ekonomisi FABRİKA TASARIMI ve MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ Prof.Dr.Hasip Yeniova E Blok 1.kat no.113 www.yeniova.info yeniova@ankara.edu.tr yeniova@gmail.com FABRİKA TASARIMI ve MÜHENDİSLİK
DetaylıGazi Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü KM 378 Mühendislik Ekonomisi
Problem Seti 1 (Arz-Talep) 1. Bir firma, satış fiyatı ile talep arasında D=780$-10p eşitliğini geliştirmiştir. Aylık sabit gider 800$ ve ürün başına değişken gider 30$ dır. Aylık karı maksimum yapmak için
DetaylıGİRESUN 2. ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ YÖNETİM KURULU BAŞKANLIĞI NA,
Tarih :... /... / 20... Konu : Arsa Tahsis Talebi GİRESUN 2. ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ YÖNETİM KURULU BAŞKANLIĞI NA, Giresun 2.Organize Sanayi Bölgesinde yatırım yapmak istiyoruz. Yatırım için talep etmekte
DetaylıGENEL İŞLETME. Yrd. Doç. Dr. Hasan ALKAN KURULUŞ YERİ SEÇİMİ
GENEL İŞLETME Yrd. Doç. Dr. Hasan ALKAN KURULUŞ YERİ SEÇİMİ KURULUŞ YERİ İşletmenin faaliyette bulunduğu yerdir. Çeşitli alternatifler arasında en uygun kuruluş yerine karar verme önemli ve zor bir karardır.
Detaylı2014 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU
YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU 1 SUNUŞ 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 30 uncu maddesinde yer alan; Genel yönetim kapsamındaki
DetaylıİNŞAAT İŞLERİNDE KDV TEVKİFATI
İNŞAAT İŞLERİNDE KDV TEVKİFATI KEMAL OKTAR GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI EMEKLİ MÜDÜR N. HİDAYET YILDIZ YMM & BAĞIMSIZ DENETÇİ KILAVUZ DENETİM YMM SEYFİ AYRAL GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI EMEKLİ MÜDÜR & YMM & BAĞIMSIZ
DetaylıÇözüm 1. F = P (F/P, %12, 5) = P (1 + i) 5 = (1 + 0,12) 5 F = ,5 TL İşletme vade bitiminde (5 yıl sonunda) ,5 TL borç ödeyecektir.
Problem 1. METMAL işletmesi BANK bankasından %12 faizli, 5 yıl vadeli 300000 TL makina kredisi kullanmıştır. İşletmenin vade sonunda ödeyeceği borç miktarını hesaplayınız. Grafikte gösteriniz. Çözüm 1.
DetaylıBSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı. Faaliyet GA1.3
ENPI-Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı 2007-2013 BSBEEP Karadeniz Havzası Binalarda Enerji Verimliliği Planı GA1: Mevcut Dış Durumun Analizi Veri ve Bilgi Toplanması ve Dağıtılması Faaliyet
DetaylıYeni Dış Ticaret Teorileri. Leontief Paradoksu
Yeni Dış Ticaret Teorileri Leontief Paradoksu Güçlü teorik temellere dayanan faktör donatımı teorisinin test edilmesine dayanır. Girdi-Çıktı tablosu denilen teknik geliştirilmiştir. Amerika nın tüm dış
DetaylıTEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM DESTEK PROGRAMI (TEKNOYATIRIM) FİZİBİLİTE RAPORU FORMATI
T.C. BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü TEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM DESTEK PROGRAMI (TEKNOYATIRIM) FİZİBİLİTE RAPORU FORMATI İÇİNDEKİLER İçindekiler Tablo ve şekil listesi
DetaylıT.C. BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ 2017 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU
T.C. BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ 2017 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU BİNGÖL Temmuz 2017 11 SUNUŞ 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 30 uncu maddesinde, genel yönetim kapsamındaki
DetaylıKOSGEB DESTEKLERİ NEVŞEHİR YATIRIM DESTEK OFİSİ
2014 NEVŞEHİR YATIRIM DESTEK OFİSİ İşbirliği - Güçbirliği Destek Programı KOBİ lerin bir araya gelerek tedarik, pazarlama, düşük kapasite kullanımı, rekabet gücü zayıflığı ve finansman gibi Ortak Sorunlara
DetaylıT.C. BİLİM SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI SANAYİ KURULUŞLARI İÇİN TEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM DESTEK PROGRAMI
T.C. BİLİM SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI SANAYİ KURULUŞLARI İÇİN TEKNOLOJİK ÜRÜN YATIRIM DESTEK PROGRAMI Proje Programından Kimler Faydalanabilir? Program, Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri sonucu ortaya çıkan
DetaylıÖğr. Gör. S. M. Fatih APAYDIN
Öğr. Gör. S. M. Fatih APAYDIN Dersle İlgili Konular Üretim Yönetimi Süreç Yönetimi Tedarik Zinciri Yönetimi Üretim Planlama ve Kontrolü Proje Yönetimi Kurumsal Kaynak Planlaması-ERP Kalite Yönetimi Modern
DetaylıProf. Dr. Güven SAYILGAN Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü Muhasebe-Finansman Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
PLANLAMA FİNANSAL Prof. Dr. Güven SAYILGAN Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü Muhasebe-Finansman Anabilim Dalı Öğretim Üyesi SERMAYE MALİYETİ 2 Sermaye Maliyeti Bilançonun pasif
DetaylıÜNİTE:1. İşletmeler ve Özellikleri ÜNİTE:2. İşletme Çevresi ÜNİTE:3. Etik ve Sosyal Sorumluluk ÜNİTE:4. İşletmelerin Kuruluşu ve Büyümesi ÜNİTE:5
ÜNİTE:1 İşletmeler ve Özellikleri ÜNİTE:2 İşletme Çevresi ÜNİTE:3 Etik ve Sosyal Sorumluluk ÜNİTE:4 İşletmelerin Kuruluşu ve Büyümesi ÜNİTE:5 1 İşletmelerde Yönetim ÜNİTE:6 İşletmelerde Üretim ve Pazarlama
DetaylıKATILIM EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KATILIM STANDART EMEKLİLİK YATIRIM FONU NA AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU
A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖYE BAKIŞ YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER Halka arz tarihi: 16 Temmuz 2014 30 Haziran 2018 tarihi itibariyle Fon un Yatırım Amacı Portföy Yöneticileri Fon Toplam Değeri 485.025.291,95
DetaylıBİNGÖL ÜNİVERSİTESİ 2013 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI
BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ 2013 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 10.07.2013 T.C. BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı 2013 YILI OCAK-HAZİRAN
DetaylıATIKLARIN DÜZENLİ DEPOLANMASINA DAİR YÖNETMELİK
ATIKLARIN DÜZENLİ DEPOLANMASINA DAİR YÖNETMELİK Lisans başvurusu Düzenli depolama tesisleri için tesisin bulunduğu belediyeden usulüne göre alınmış izin veya ruhsat üzerine Bakanlıktan lisans alınması
DetaylıÖğr. Gör. S. M. Fatih APAYDIN
Öğr. Gör. S. M. Fatih APAYDIN Dersle İlgili Konular Üretim Yönetimi Süreç Yönetimi Tedarik Zinciri Yönetimi Üretim Planlama ve Kontrolü Proje Yönetimi Kurumsal Kaynak Planlaması-ERP Kalite Yönetimi Modern
DetaylıKATILIM EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KATILIM STANDART EMEKLİLİK YATIRIM FONU NA AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU
A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖYE BAKIŞ YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER Halka arz tarihi: 16 Temmuz 2014 31 Aralık 2018 tarihi itibariyle Fon un Yatırım Amacı Portföy Yöneticileri Fon Toplam Değeri 556.076.800,02
DetaylıTOZ METAL VE METAL MAMUL ÜRETİM PROJESİ
TOZ METAL VE METAL MAMUL ÜRETİM PROJESİ Arb. Av. İlhami AYAZ, GSM: 0 532 260 14 33 E-Posta: hukuk@ayaz.av.tr HAZIRLAYAN AĞUSTOS 2014 Hesaplamalarda 1 USD = 2,20 TL esas alınmıştır. 1 FİZİBİLİTE ÇALIŞMASI
DetaylıEn Ucuz Enerji, Tasarruf Edilen Ve Verimli Kullanılan Enerjidir.
2011 Dünya alarm veriyor Fosil kaynaklarının tükenmesi, alternatif kaynakların henüz ekonomik olmaması nedeniyle, kullanılan enerjinin tamamının faydaya dönüştürülmesi ile daha temiz çevre sağlanabilecektir.
DetaylıYatırım Projelerinin Analizi (FNCE510) Ders Detayları
Yatırım Projelerinin Analizi (FNCE510) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Yatırım Projelerinin Analizi FNCE510 Her İkisi 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i
DetaylıKüçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Bütçesinin Gelir, Gider ve Muhasebesine İlişkin Yönetmelik
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Bütçesinin Gelir, Gider ve Muhasebesine İlişkin Yönetmelik Resmi Gazete :20.09.2002 tarih ve 24882 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığından
DetaylıÜNİTE:1. Maliyet Muhasebesine Giriş ÜNİTE:2. İlk Madde ve Malzeme Maliyetleri ÜNİTE:3. İşçilik Maliyetleri ÜNİTE:4
ÜNİTE:1 Maliyet Muhasebesine Giriş ÜNİTE:2 İlk Madde ve Malzeme Maliyetleri ÜNİTE:3 İşçilik Maliyetleri ÜNİTE:4 Genel Üretim Maliyetleri ve Maliyet Dağıtımı Birinci Aşaması ÜNİTE:5 Genel Üretim Maliyetleri
DetaylıYrd.Doç.dr. Orhan CERİT
Yrd.Doç.dr. Orhan CERİT JEOLOJİK OLAYLAR SONUCU OLUŞAN DOĞAL AFETLER DEPREMLER VOLKANLAR HEYELANLAR (KÜTLE HAREKETLERĠ) METEOROLOJİK OLAYLAR SONUCU OLUŞAN DOĞAL AFETLER SEL BASKINLARI KASIRGA VE TAYFUNLAR
DetaylıMÜHENDİSLİK EKONOMİSİ
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ Haz.: Doç.Dr. Ahmet DEMİRER 1 2 1 3 4 2 KARAR VERME KARAR VERME İLE İLGİLİ ÖRNEKLER 5 KARAR VERME 6 3 Karar aşamasında pek çok faktör rol
DetaylıGirişimcilik GİRİŞİMCİLİK. Ders 04. ŞENYURT / 1
GİRİŞİMCİLİK Ders 04 www.ozersenyurt.net www.orbeetech.com / 1 Hiç kimse başarı merdivenine elleri cebinde çıkmamıştır. www.ozersenyurt.net www.orbeetech.com / 2 İş Planı Kavramı ve Öğeleri Eğitimi www.ozersenyurt.net
DetaylıHAZİNE MÜSTEŞARLIĞI EKONOMİK ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI EKONOMİK ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AYLIK EKONOMİK GÖSTERGELER EKİM 2015 Hazine Müsteşarlığı Matbaası Ankara, 22 Ekim 2015 İÇİNDEKİLER TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER i I. ÜRETİM I.1.1.
DetaylıBütçeye ayrıntılı harcama programları ile finansman programları eklenir.
Belediye bütçesi 5393 sayılı belediye kanunu; MADDE 61.- Belediyenin stratejik plânına ve performans programına uygun olarak hazırlanan bütçe, belediyenin malî yıl ve izleyen iki yıl içindeki gelir ve
DetaylıHAZİNE MÜSTEŞARLIĞI EKONOMİK ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI EKONOMİK ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AYLIK EKONOMİK GÖSTERGELER KASIM 2016 Hazine Müsteşarlığı Matbaası Ankara, 30 Kasım 2016 İÇİNDEKİLER TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER i I. ÜRETİM I.1.1.
DetaylıMALİYETE GÖRE FİYATLANDIRMA
MALİYETE GÖRE FİYATLANDIRMA Ürün fiyatlama kararlarında ilk adım fiyat belirleme olduğuna göre öncelikle fiyatın belirlenmesi gerekmektedir. Maliyete göre fiyatlandırma yapılırken ürünün maliyeti dikkate
Detaylı08 Kasım 2012. Ankara
08 Kasım 2012 Ankara KOBİ ler ve KOSGEB Türkiye de KOBİ tanımı KOBİ tanımı 250 den az çalışan istihdam eden, Yıllık bilanço veya net satış hasılatı 25 milyon TL yi geçmeyen işletmeler Ölçek Çalışan Sayısı
DetaylıMÜHENDİSLİK EKONOMİSİ 2015-2016 ÖĞRETİM YILI ÖDEV SORULARI
MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ 2015-2016 ÖĞRETİM YILI ÖDEV SORULARI ÖDEV TESLİM TARİHİ: 29 Aralık 2015 salı (Son Hafta) Ders Saatlerinde (ij öğrenci no.nuzun son iki rakamıdır, mesela öğrencinin numartasında son
DetaylıİŞLETME VE ORGANİZASYON STAJI UYGULAMA ESASLARI
İŞLETME VE ORGANİZASYON STAJI UYGULAMA ESASLARI ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İŞLETME VE ORGANİZASYON STAJI UYGULAMA ESASLARI 2014 İŞLETME VE ORGANİZASYON STAJI UYGULAMA ESASLARI Açıklama Staj yapılan işletmelerde
Detaylı1. GENEL DEĞERLENDĠRME...
ĠÇĠNDEKĠLER 1. GENEL DEĞERLENDĠRME... 3 1.1- Kuruluşun Yatırımlarının Finansman Kaynakları... 3 1.2- Kuruluşun Mevcut Hizmet Kapasitesi... 4 1.3-2016 Yılı Yatırımlarıyla Hedeflenen ve Gerçekleşen Kapasite
Detaylı2 İŞLETMENİN ÇEVRESİ VE İŞLETME TÜRLERİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 İŞLETMECİLİK 13 1.1. İnsan İhtiyaçları 14 1.1.1. Ekonomik Mal ve Hizmetler 16 1.1.2. Talep ve Arz 17 1.1.3. Tüketim ve Tüketici 18 1.1.4. Üretim ve Üretim Faktörleri 18 1.2.
DetaylıTERMİK SANTRALLARIN KURULUMUNDA YERLİ MÜHENDİSLİK ve MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ. İsmail Salıcı (İnş.Yük.Müh, İTÜ-1970)
TERMİK SANTRALLARIN KURULUMUNDA YERLİ MÜHENDİSLİK ve MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ İsmail Salıcı (İnş.Yük.Müh, İTÜ-1970) TARİHÇE 1970 Öncesi, Yerli Mühendislik etkili değil, 1967 1972 Arası Türkiye nin en büyük
DetaylıYAPIM YÖNETİMİ - EKONOMİSİ 03. İşler veya eylemler olası olan zaman ve mekanının tamamını kullanacaktır.
İNŞAAT PROJELERİNİN YÖNETİMİNDE FİZİBİLİTE ÇALIŞMASI İnşaat projelerinin yönetimi ve kurallar Parkinson Kuralı İşler veya eylemler olası olan zaman ve mekanının tamamını kullanacaktır. Peter İlkesi Bireyler
Detaylıİşletmenin temel özellikleri
5. Hafta İşletmenin Tanımı İşletme, üretim faktörlerini planlı ve sistematik bir biçimde bir araya getirerek mal ya da hizmet üretmek amacı güden üretim birimine denir. İşletmelerin temel özellikleri ve
DetaylıAnkara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet MYO HBYS Programı. Mali Hukuk Bilgisi Dersleri
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet MYO HBYS Programı Mali Hukuk Bilgisi Dersleri ÜNİTE II KAMU GELİRLERİ İRADİ KAMU GELİRLERİ İradi kamu gelirleri, mülk ve teşebbüs gelirleri, hibe ve bağışlamalar,
DetaylıBüyük Resim: 2. Kısım - Değerleme
Değerleme 1 Büyük Resim: 2. Kısım - Değerleme A. Değerleme: Serbest Nakit Akışları ve Risk 1 Nisan Ders: Serbest Nakit Akışları Değerlemesi 3 Nisan Vaka: Ameritrade B. Değerleme: AOSM (WACC) ve DBD (APV)
DetaylıGİRİŞİMCİLİK (HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ) DERS NOTLARI. Doç. Dr. Volkan YILDIRIM yvolkan@ktu.edu.tr Karadeniz Teknik Üniversitesi, GISLab Trabzon
GİRİŞİMCİLİK (HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ) DERS NOTLARI Doç. Dr. Volkan YILDIRIM yvolkan@ktu.edu.tr Karadeniz Teknik Üniversitesi, GISLab Trabzon www.gislab.ktu.edu.tr GİRİŞİMCİLİK 1. İŞLETMELERİN KURULUŞ
DetaylıŞİRKET HAKKINDA Şirket: Ortaklar: Yönetim / Ekip Toplam Çalışan Sayısı: Açıklama:
ŞİRKET HAKKINDA Şirket: Z & S Yenilenebilir Enerji Sist. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ortaklar: Zeki KÜÇÜKYARMA, Yönetim / Ekip: Zeki KÜÇÜKYARMA / Genel Müdür Stephan RİNDİSBACKER / Avrupa Temsilcisi Ufuk UĞUR
DetaylıMars Enerji Hakkında
Mars Enerji Hakkında Mars Enerji International Hollanda Üretim Planı ; RES Servis ve kurulumda, Hollanda lı partner Avrupalı yatırımcıları TR ye gelmesinde köprü Üreticiler ile hızlı işbirlikleri Mars
DetaylıT.C. BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ 2016 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU
T.C. BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ 2016 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU BİNGÖL Temmuz 2016 11 SUNUġ 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 30 uncu maddesinde, genel yönetim kapsamındaki
DetaylıFinansal Yatırım ve Portföy Yönetimi. Ders 5
Finansal Yatırım ve Portföy Yönetimi Ders 5 FİNANSIN TEMEL SORULARI: Riski nasıl tanımlarız ve ölçeriz? Farklı finansal ürünlerin riskleri birbirleri ile nasıl alakalıdır? Riski nasıl fiyatlarız? RİSK
Detaylı2013 YILI KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU
213 I KURUMSAL MALİ DURUM VE BEKLENTİLER RAPORU TEMMUZ 213 İçindekiler I. OCAK HAZİRAN DÖNEMİ BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI...1 A) BÜTÇE GİDERLERİ...1 B) BÜTÇE GELİRLERİ...6 C) FİNANSMAN...7 II. OCAK-HAZİRAN
DetaylıKOBİ LEASING PAKETLERİ
KOBİ LEASING PAKETLERİ LEASING NEDİR? Özellikle büyümekte olan şirketlerin, tüm sektörlerde her türlü sıfır veya 2. el makine, ekipman yatırımlarını gerçekleştirmesine yönelik olarak orta veya uzun vadeli
DetaylıKATILIM EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. ALTERNATİF STANDART EMEKLİLİK YATIRIM FONU NA AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU
A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖYE BAKIŞ YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER Halka arz tarihi: 16 Temmuz 2014 30 Haziran 2016 tarihi itibariyle Fon un Yatırım Amacı Portföy Yöneticileri Fon Toplam Değeri Birim
Detaylı