KEŞFETMEYİ SEVEN, TARİH VE KÜLTÜR MERAKLILARI; ANADOLU'NUN KAPISI SİZI BEKLİYOR. TARİH VE KÜLTÜRÜN SIRLARI BU PLATODA. İçindekiler

Transkript

1 1 1

2 2 3 KEŞFETMEYİ SEVEN, TARİH VE KÜLTÜR MERAKLILARI; ANADOLU'NUN KAPISI SİZI BEKLİYOR. TARİH VE KÜLTÜRÜN SIRLARI BU PLATODA. İçindekiler Kültür ve Kreatif Turizm Erzurum Kalesi, Saat Kulesi, Pasinler Kalesi, Oltu Kalesi, İspir Kalesi Erzurum Tabyaları, Çifte Minareli Medrese, Yakutiye Medresesi, Ulu Cami Murat Paşa Camisi, Gürcükapı Camisi, Kurşunlu Camisi, Narmanlı Camisi, İbrahim Paşa Camisi, Caferiye Camisi Lala Paşa Camisi, Aslan Paşa Külliyesi, Tuğrul Şah Camisi, Abdurrahman Gazi Hz. Türbesi, Üç Kümbetler, Ebu İshak Kazeruni Türbesi, Cimcime Sultan Kümbeti, Rüstempaşa Kervansarayı Erzurum Arkeoloji Müzesi, Kongre Binası, Atatürk Evi, Öşvank Kilisesi, Çobandede Köprüsü, Haho Kilisesi (Taş Cami) Dokumacılık, Oltu Taşı İşlemeciliği, Saraçlık, Bar, Cirit Erzurum Kültür ve Kreatif Turizm Haritası Erzurum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayın No: 33

3 4 5 KÜLTÜR VE KREATİF TURİZM Palandöken Dağları nın eteğinde kurulan Erzurum, 6000 yıllık tarihi boyunca bölgenin ekonomik ve siyasi merkezi olmuştur. Anadolu daki en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Erzurum da Persler, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar a ait çok sayıda kalıntı günümüze ulaşmayı başarmıştır. Erzurum, tarihi eserlerinin yanı sıra, geleneksel halk oyunları, üretimi devam eden el sanatları ve yöresel lezzetleri ile de dikkat çekmektedir.

4 6 7 ERZURUM KALESİ Erzurum Kalesi, birisi şehrin güvenliğini sağlayan muhafız askerlerin bulunduğu iç kale, diğeri de halkın ikamet ettiği dış kaleden meydana gelmektedir. İç kale bölümü günümüze ulaşmayı başarmıştır. Erzurum Kalesi nin ilk yapılışı, M. Ö. 900 lerdeki Urartu Medeniyetine kadar uzanmaktadır. Bugün varlığını koruyan kale, Bizans İmparatoru Theodosius un eseridir. Saltukoğulları, 12. yüzyılda buraya Kale Mescidi ve bir minare inşa etmiştir. Kanuni Sultan Süleyman ve II. Mahmut da kalenin kapsamlı onarımını yaptırmıştır. Kalede yer alan minare, 1848 yılında Saat Kulesi ne dönüştürülmüştür. SAAT KULESİ Erzurum'un çok eski ve asil Türk yapılarından biridir. 12. yüzyıl ortalarında Saltuklulardan Şemsü'l- Müluk ve'l-ümem unvanlı, İnanç Yabgu Alp Tuğrul Beg Ebü'l Muzaffer Gazi bin Ebü'l Kasım tarafından yaptırılmıştır. Saat Kulesi, bugün ayakta bulunan iç kalenin batı duvarının şimal köşesi bitişiğindedir. 16. yüzyılın başlarında minarenin üst kısmı yıkılmış, ilk olarak 1848 yılında, daha sonra 1881 yılında saat yerleştirilerek "Saat Kulesi" ve aynı zamanda gözetleme kulesi olarak kullanılmaya başlanmıştır. PASİNLER KALESİ Pasinler ilçe merkezindedir. İlhanlı Emiri Hacı Toğay ın oğlu Hasan Bey tarafından 1339 yılında yaptırılmıştır. Kesme taş ile moloz taşın kullanıldığı kalenin İç Kale kapısı ile duvarları günümüze gelebilmiştir. Kalenin Türklerle ilk tanışması, Büyük Selçuklularla Bizanslılar arasında 1048 yılında yapılan Pasinler Savaşı ile olmuştur. OLTU KALESİ Oltu ilçe merkezinde, Oltu Çayı kıyısındaki tepe üzerinde bulunan kale, M.Ö 4. yüzyılda Urartular tarafından yaptırılmıştır. Doğal kayalıklar üzerinde yer alan ve Ehmedek denilen iç kale, bugün bütün ihtişamıyla karşımızda durmaktadır. Kalenin kuzeydoğu köşesindeki, dik ve yüksek burcun üzerinde, temel seviyesinde kalmış bir şapel bulunmaktadır. İSPİR KALESİ İspir ilçesinde, Çoruh Nehri'nin batı ve güney sınırını çizdiği dik kayalık üzerine kurulmuştur. İspir Kalesi'nin, ilk kuruluşu Urartulara kadar uzanmaktadır. Günümüze ulaşan kale ise 13. yüzyıl İlhanlılar döneminde inşa edilmiştir. Kalede Saltuklular döneminden kalma bir mescit vardır.

5 8 9 ERZURUM TABYALARI Erzurum Tabyaları, 19. yüzyılın acı hatıralarını taşıyan önemli eserlerdir. Osmanlı Devleti nin gerileme sürecinde doğudan gelen tehlikelere karşı şehrin 21 stratejik noktasına tabyalar inşa edilmiştir. Özellikle Aziziye ve Mecidiye tabyaları, 93 Harbi olarak bilinen Osmanlı Rus Savaşında kritik bir rol üstlenmiştir. 9 Kasım 1877 tarihli Aziziye Müdafaası, Erzurum halkının kahramanlıklarına sahne olmuş ve şehrin işgalden kurtarılmasını sağlamıştır. Erzurum halkı, her yıl bu müdafaanın yıl dönümlerinde tabyalara yürüyüş gerçekleştirmekte ve kahramanlarını anmaktadır. YAKUTİYE MEDRESESİ İlhanlılar döneminde Hoca Yakut Gazani tarafından 1310 yılında yaptırılan eser Anadolu daki kapalı avlulu medreselerin en büyüğüdür. Medrese, dengeli mimarisi, iri motifli süslemeleri, cepheden dışarıya taşırılmış basık kemerli ve oymalı taç kapısı ve taş bezemeleri ile muhteşem bir görüntü oluşturmaktadır. Taç kapı üzerinde yer alan hurma yaprakları, pars ve kartal figürleri Orta Asya Türklerinin önemli simgeleridir. Avlunun sağ ve solunda karşılıklı beşik tonozlu altışar oda sıralanmıştır. Bunlardan sağ köşedeki odadan aynı zamanda minareye çıkılmaktadır. Eserin, geometrik motifler ve çinilerle bezeli minaresi de dikkat çekicidir. Yakutiye Medresesi, 1994 yılından itibaren Türk-İslam Eserleri ve Etnografya Müzesi olarak hizmet vermektedir. ÇİFTE MİNARELİ MEDRESE 13. yüzyılın sonlarında inşa edilen Çifte Minareli Medrese, Selçuklu medeniyetinin günümüze ulaşan en önemli eserlerinden biri ve aynı zamanda Erzurum un sembolüdür. Medresenin özellikle taç kapısında bulunan bezemeler, Selçuklu taş süslemesindeki derinliği ve estetik anlayışı gösterir. Burada yer alan palmet ve rumi motifleri, Selçuklular ın simgesi olan çift başlı kartal ile hayat ağacı figürleri dikkat çekicidir. Medresenin, efsanelere konu olan yarım minareleri de çinileri ile göz kamaştırmaktadır. Çifte Minareli Medrese; döneminin en önemli üniversitelerinden biridir. Avlunun güneyinde yer alan kümbet de o dönemde yapılan en büyük türbe unvanına sahiptir. ULU CAMİ Erzurum un en eski ve en önemli camilerinden biri olan Ulu Cami, Saltuklu Emiri Nasreddin Aslan Mehmet tarafından 1179 yılında yaptırılmıştır. Dikdörtgen planlı cami, kalın taş sütunları, kırlangıç kubbesi, mihrabı ve minaresi ile Selçuklu mimari anlayışını yansıtmaktadır. 28 pencere ile aydınlatılan caminin içerisinde toplam 40 sütun bulunmaktadır. Caminin beş kapısı olup, bunlardan ikisi doğuda, üçü de kuzeydedir.

6 10 11 MURAT PAŞA CAMİSİ Kuyucu Murat Paşa tarafından 1573 yılında yaptırılmıştır. Yapı, bitişiğinde bulunan hamam, Ana Hatun Türbesi ve Ahmediye Medresesi ile bir külliye oluşturmaktadır. Kubbe tromp ve kemerleri 19. yüzyılda alçı üzerine yağlı boya kullanılarak Avrupa üslubunda çiçek ve yaprak motifleri ile bezenmiştir. Orjinal ahşap kapısı, mimberi ve pencere kapakları Osmanlı ahşap işçiliğinin en güzel örnekleri arasındadır. GÜRCÜKAPI CAMİSİ Erzurum da görev yapmış Yeniçeri Ocağı ağalarından Zakreci Ali Ağa tarafından,1608 yılında yaptırılmıştır. Ali Ağa Camisi olarak da bilinmektedir. Kare planlı ibadet mekânı, köşelerdeki tromplara oturan merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. KURŞUNLU CAMİSİ Şeyhülislâm Feyzullah Efendi tarafından 1701 yılında yaptırılan Kurşunlu Cami, Osmanlı dönemine ait önemli eserler arasındadır. Kesme taştan, kare planlı olarak inşa edilen yapı, sekiz kasnak üzerine oturan bir kubbe ile örtülmüştür. Yapının ahşap minberi, Türk ağaç işçiliğinin en güzel örneklerinden biridir. NARMANLI CAMİ Tebriz Kapı semtinde, Çifte Minareli Medrese'nin doğusunda yer almaktadır. Eser, kapı üzerindeki dört satırlık kitabeye göre 1738 yılında, Narmanlı Hacı Yusuf tarafından yaptırılmıştır. Narmanlı Cami'nin ortası büyük, yanları küçük beş kubbesi bulunmaktadır. Düzgün kesme taştan yapılan cami, işçiliği ile de dikkat çekmektedir. İBRAHİM PAŞA CAMİSİ Erzurum Valisi İbrahim Ethem Paşa tarafından 1748 yılında yaptırılmıştır. Kare planlı tek kubbeli olan cami, beyaz renkte mermer taştan yapılmıştır. Önündeki son cemaat yeri yuvarlak kemerlerle birbirine bağlanan dört sütunlu üç kubbelidir. Caminin mihrabı da mermerdendir. CAFERİYE CAMİSİ Ebubekir Oğlu Hacı Cafer tarafından 1645 yılında yaptırılmıştır. Yapının önünde, dört sütunun taşıdığı eğimli çatı altına gizlenmiş, öne ve yanlara açık üç kubbesi, 2006 yılındaki restorasyonda açığa çıkartılmıştır. İç mekânı, köşelerde tromplar üzerine oturan tek kubbe ile örtülüdür.

7 12 13 LALAPAŞA CAMİSİ Erzurum Beylerbeyi Lala Mustafa Paşa tarafından 1562 yılında yaptırılmıştır. Erzurum da Osmanlı döneminde inşa edilen ilk camidir. Eserin mimarisi Mimar Sinan'a aittir. Caminin iç mekânını aydınlatan pencerelerde bulunan yazılar, hat sanatının eşsiz örnekleri arasındadır. Son cemaat yerinde 4.Mehmed in halka vergi muafiyeti getirdiğini anlatan 1670 tarihli bir ferman bulunmaktadır. ASLAN PAŞA KÜLLİYESİ Oltu ilçe merkezinde bulunmaktadır. Çıldır Atabekleri'nden Kars Muhafızı Arslan Mehmed Paşa tarafından 1664 yılında yaptırılmıştır. Cami, medrese, han, hamam ve saraydan oluşan bir külliye şeklinde inşa edilmiştir. TUĞRUL ŞAH CAMİSİ İspir ilçe merkezinde bulunmaktadır. Saltukoğulları nın Koya Selçukluları na bağlandığı dönemde, 1225 yılında Melik Tuğrul Şah için yaptırılmıştır. Caminin harim bölümü, ahşap direkleri, ahşap tavanı ve kırlangıç kubbesi ile dikkat çekmektedir. ÜÇ KÜMBETLER Üç Kümbetler, Anadolu da bulunan anıt mezarların en güzel örnekleri arasında yer almaktadır. 12. yüzyılın sonlarında yapıldığı tahmin edilen en büyük kümbet Emir Saltuk a aittir. Bu kümbette yer alan hayvan kabartmaları, Orta Asya Türk takvimlerinde yer alan burç figürleridir. Diğer iki kümbet 14. yüzyıl eserleridir. EBU İSHAK KAZERUNİ TÜRBESİ Büyük İslam düşünürlerinden Ebu İshak Hazretleri'ne aittir. İç Kale'yi Çifte Minareli Medrese'ye bağlayan sur duvarı üzerinde bulunan türbenin ne zaman yapıldığı tam olarak bilinmemektedir. CİMCİME SULTAN KÜMBETİ Firuze adlı bir kadına ait olduğu sanılan bu kümbet, 14. yüzyılda yapılmıştır. Yuvarlak kaideli kümbetin, gövdesi de bu yuvarlak kaideye uyumlu şekilde inşa edilmiştir. ABDURRAHMAN GAZİ HZ. TÜRBESİ Hz. Muhammed'in (s.a.v) sancaktarlığını yapan sahabe Abdurrahman Gazi Hz. burada yatmaktadır. Türbe, 1796 yılında Erzurum Valisi Yusuf Ziya Paşa'nın eşi Ayşe Hanım tarafından yaptırılmış, yanına bir de cami ilave edilmiştir. RÜSTEM PAŞA KERVANSARAYI Kanuni Sultan Süleyman ın sadrazamı Rüstem Paşa tarafından 1561 yılında yaptırılmıştır. Yapı, Osmanlı kervansaray mimarisinin en güzel örneklerinden biridir. Taşhan adıyla da anılan bu eser, günümüzde Oltu taşı esnafının imalat ve satış yeri olarak hizmet vermektedir.

8 14 15 ERZURUM ARKEOLOJİ MÜZESİ İlk olarak 1944 yılında Yakutiye Medresesi nde, ardından 1947 yılında Çifte Minareli Medrese de faaliyet gösteren müze, 1968 yılında şimdiki binasında hizmet vermeye başlamıştır. Müzede M.Ö. II. Bin Trans-Kafkas Kültürü Salonu, Urartu Salonu ve Ermeni Katliamları Salonu bulunmaktadır. Müzenin sergi salonlarında, bölgemizde yaşamış toplumların kültürel gelişimi, üretimi, yaşam tarzı, sanatı, dini inançları ve gelenekleri gibi birçok konuda ziyaretçilere bilgi sunan eserler sergilenmektedir. ÖŞVANK KİLİSESİ Uzundere ilçesi Çamlıyamaç köyündedir. Gürcü Bagratlı Hanedanlığı zamanında Magistras Bagrat tarafından 973 yılları arasında inşa ettirilmiştir. Renkli taş bezemeleri ve kabartma figürleriyle dikkat çeken Öşvank Kilisesi, 10. yüzyılın en önemli dini yapılarından biridir. Manastır şeklinde yapılan eserin içerisinde hamam, yatakhane, vaftizhane, rahip evleri, mutfak ve kütüphane bulunmaktaydı. ÇOBANDERE KÖPRÜSÜ KONGRE BİNASI 1867 yılında İdadi Mektebi (lise) olarak yaptırılan bina, Milli Mücadele tarihinin önemli bir simgesidir. Erzurum Kongresi, Atatürk ün başkanlığında 23 Temmuz 1919 tarihinde bu binada toplanmıştır. Vatanın Bütünlüğü nü hedef alan bu kongrede, Türkiye Cumhuriyeti nin temelleri atılmıştır. Kongre Salonu müze haline getirilen bina, günümüzde Güzel Sanatlar Lisesi olarak hizmet vermektedir. Erzurum-Horasan Karayolu üzerinde Pasinler in 15 km doğusundadır. Tarihi İpek Yolu güzergâhında bulunan köprü, İlhanlı Hükümdarı Gazan Han'ın ( ) Veziri Salduzlu Emir Çoban Noyin tarafından 1298 yılında yaptırılmıştır. Yapı formu ve baş kısmındaki bezemeler Selçuklu ve İlhanlı mimari üslubunu yansıtır. Karga Pazarı ve Aras nehirlerinin birleştiği yere inşa edilen köprü 128 metre uzunluğunda, 8,5 metre genişliğindedir. ATATÜRK EVİ 19. yüzyılda konak olarak yaptırılmıştır. 3 Temmuz 1919 tarihinde Erzurum a gelen Mustafa Kemal Paşa, arkadaşlarıyla birlikte, 52 gün boyunca bu evde kalmıştır. Bodrum üzeri iki katlı olan yapı, günümüzde müze olarak hizmet vermektedir. HAHO KİLİSESİ (TAŞ CAMİ) Tortum ilçesine baglı Bagbaşı köyündedir. Meryem Ana Kilisesi olarak da bilinen yapı, Bagratlı Kralı III. David tarafından 1001 yılında yaptırılmıştır. 19. yüzyılda camiye dönüştürülen yapı, Taş Cami ismini almıştır.

9 16 17 DOKUMACILIK Bir dönem Halı Şehri anlamına gelen Kalikala adıyla anılan Erzurum da dokumacılığın önemli bir yeri vardır. Erzurum halıcılığı, son yıllarda Halk Eğitim Müdürlüğü ve Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Halı Atölyesi nde yaşatılmaktadır. Erzurum un önemli dokuma ürünlerinden biri de ehramdır. Ehram, tamamıyla koyun yününden örülmüş, kadınların dış giysi olarak kullandıkları ve tek parça örtündükleri sokak giysisidir. Ehram dokuma tezgâhı Ilıca mahallesinde bulunmaktadır. SARAÇLIK Araba koşumları, binek veya çeki at takımları, eyer, semer gibi bütün takımların deri ve meşinden olan kısımlarını yapma ve tamir etme zanaatıdır. Bu zanaatı yapana saraç denir. Erzurum'da Gürcükapı Mahallesi'nde yer alan saraçhanede günümüzde yalnızca iki saraç bulunmaktadır. BAR OLTU TAŞI İŞLEMECİLİĞİ Erzurum yöresinde oynanan halk oyunlarına bar adı verilir. Bar, birlik ve beraberliği ifade etmektedir. Kadın ve erkek barları ayrı ayrı oynanır. Erkek oyunları 18 bardan, kadın oyunları 15 bardan oluşmaktadır. Özel günlerde, kutlamalarda ve çeşitli etkinliklerde bar oynanır. Oltu taşı; siyah, sert, parlak, kavlı biçiminde kırıkları olan, parlatılabilir, tıraşlanabilir bir linyit türüdür. Altın ve gümüş ile birlikte de kullanılabilen Oltu taşından ağızlık, tespih, kolye, broş, küpe, yüzük, bilezik gibi aksesuarlar üretilmektedir. Oltu taşı atölyeleri Taşhan da ve şehrin farklı noktalarında bulunmaktadır. CİRİT Atla insanın birlikte mücadelesine dayanan ve erkekliğin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Türklerin yüzyıllar öncesinden bu yana oynadıkları bir oyundur. Savaş sırasındaki at ve insan hareketlerini kapsayan bu oyun, cirit meydanında oynanmaktadır.

10 Kışla Sokak Cennet Zade Çk Memişağa Sk Sokak Kurtderesi Sokak 2. Kurtderesi Sokak N MEHMET BULVARI i Lojmanlar Sokak Mecidiye Sokak Dr. İspiroğlu Sokak 1. Sümbül Sokak Gez Sokak İSTANBUL KAPI CADDESİ 50.YIL CADDESİ al Gürsel Caddesi Erzurum Büyükşehir Belediyesi Şelale Evler Caddesi Erzurum Valiliği Kombina Caddesi ERZURUM KÜLTÜR ve KREATİF TURİZM HARİTASI Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü Merkez Yönetim Caddesi Erzurum Ticaret Meslek Lisesi İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Tourist Information Tapu ve Kadastro Müdürlüğü Vergi Dairesi Başkanlığı Kızılay İş Hanı Erzurum Barosu Hastaneler Caddesi Erzurum Lisesi Hastaneler Caddesi Nenehatun Kız Yetiştirme Yurdu Müdürlüğü Erkuş Sokak 1. M Yavuz Sokak Rıza Bey Sokak Havuzbaşı Cengiz Sk Kara Yenişehir Caddesi Yenişehir Caddesi Veli Sokak Çaykara Caddesi Numune Hastanesi Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi Öğretmenevi DDY Lojmanlar Sokak İsmatpaşa Cd Çaykara Caddesi Sigorta Sokak Mustafa Durmaz Sokak Yasemin Sokak Kırmızı Mazi Sokak Polisevi Emniyet Müdürlüğü Erzurum Arkeoloji Müzesi Çeşme Sk 2. Halit Paşa Sk Çaykara Sokak Türk Telekom Yakutiye Emniyet Sokak Dabak Hurşit 2. Sk Çıkmaz Sokak Menderes Sokak Cengiz Topel Caddesi Çaykara Caddesi Nafiz Ergin Sokak Cami Önü Sokak re Sk Bahçe Sokak Kazım Karabekir Caddesi Millet Bahçe Caddesi 2. Millet Bahçe Sk 3. Millet Bahçe Sk 1. Korukçu Caddesi Atatürk Evi Ankara Sk Fındık Sk Cami Sk 10 Erzincan Kapı Sokak Sabunhane Sokak Ara Sokak Gemalmaz Sk 1. Cami Sokak Cami Sokak Nafiz Ergin Sokak Uzun Sokak Hacı Ömer Sokak Çavuşoğlu Sk Hamam Sk ak Millet Bahçe Sk Dursun B e y Sokak Hakim Sokak Mollaoğlu Sk Erzincan Kapı Sokak Sabunhane Sokak İhmal Akif Hoca Sokak Örnek Sk. Umudum Sokak Cami Sokak Ali Ağa Sk. Bahçe Sk Yaseri 2. Sk Yaseri Sk Cami Sk 1. Cennet Çeşme Sokak 1. Bedendibi Sk 1. Saraçoğlu Sk 2. Çk Şht. Bülent Hurşit Sk Filiz Sokak 1. Karanfil Sokak Bezölçen Sokak Il ca Durağı Sk. Kemalağa Sk Çırçır Sokak Na Alaftar Sk. Kuloğlu Sokak Kad oğlu Sk Başakefe Sokak Tohumcu Sk. Sandıkçı Sk. Cami Sokak Kuruhapan Sk İki kapılı Kahve Sk Rüştiye Sk Nam k Sk Arçelik Sokak Ali Ravi Sokak Cami Sokak Camiönü Sk Sk Parkönü Filiz Sokak Akkiprik Sk. Esatpaşa Yokuşu Sk Mektep Sk Hükümet Ar. Sk Demirciler Sokak Küçük Hamam Sk Kıkçeşme Sk Musa Bey Sk Telgraf Sk Cami Sk Şahbender Sk Cami Sk Hanım Hamamı Sokak İsmail Bey Sk Kulhan Çk Osmanpaşa Sk Mektep Arkası Sokak Edip Efendi Sk Kırklar Sokak Araplardüzü Sk Leyla Sk Kilise Sk Mollaoğlu Sokak Bakırcılar Sk Haznedar Sk Hacı Ali Sokak Yüzbaşı Sk Berber Sk Kurşunlu Cami Sk CUMHURİYET CADDESİ CUMHURİYET CADDESİ Murat Paşa Camisi İstasyon Caddesi Verem Savaş Dispanseri Muratpaşa Cad. Mumcu Caddesi Bosna Hersek Caddesi 50.YIL CADDESİ Sami Kopan Caddesi PTT Mumcu Caddesi Yenikapı Caddesi Orhan Şerifsoy Caddesi Yakutiye Medresesi Pelit Meydan Caddesi İzzet Paşa Caddesi Cennet Çeşme Cad. Köşk Caddesi Gürcükapı Caddesi Gürcü Kapı Cami PTT SEMBOLLER Lala Paşa Camisi Demirciler Caddesi Menderes Caddesi Yenikapı Caddesi k k Rüstempaşa Kervansarayı Ali Ravi Caddesi Halk Kütüphanesi Gürcü Kapı Caddesi Ayazpaşa Caddesi Ali Ravi Caddesi Kurşunlu Cami İbrahim Paşa Camisi 23 Temmuz Erzurum Kongre Binası Kongre Caddesi Demirciler Caddesi k Turizm danışma Tarihi cami Müze Türbe Kreatif turizm Caferiye Cami Barut Sk Mollakaya Sokak Ketenci Sk Hüseyin Efendi Sk Zorlu Sk Gümüş Masat Sk Parmaksız Sokak Keleş Sk Şahbender Caddesi Eski Bat Pazarı Caddesi Bedendibi Sokak okak Demir S Numan Sokak Çeşme Sk Erzurum Kalesi Şerif Efendi Caddesi Osman Paşa Sk Şadırlı Sokak k 3. Turan Sk Kırklar Sk Oltulu Sk Gazino Sokak Taşmağazalar Caddesi Gedik Sokak Cedik Sokak Ceylanoğlu Sk Ceylanoğlu Sokak Taşkın Sokak Daracık Sokak Ebu İshak Sokak Cimcime Sultan Kümbeti Ulu Cami Değ Camidar Sk. Hurşit Bey Sk Erzurumlu Sokak Mahmudiye Sk Orta Sk 2. Turan Sk Nazik Çarşısı Eski Bat Pazarı Caddesi Çifte Minareler Sk Tarçın Sokak Cedit Dere Sokak 3. Turan Sk Esvap Emin So kak Yaseri Sk Rızabey Sk Otel Restoran Kamu kurumu Hastane Tahtacılar Sokak Toprak Tabya Sk bi Caddesi Sadettin Konevi Sokak Rabi Baba Sokak Rabi Baba Sokak Hacı Ahmet Sokak Kabristan Sk 1. Gölbaşı Caddesi Büyük Sk Tepe Sk 18 Gümrük Cami Sokak Cami Sk Kümbet Sk Gölbaşı Caddesi Kantarcıoğlu Sk Dere Caddesi Ebu İshak Kazeruni Türbesi Çifte Minareli Medrese Palandöken Cad. Üç Kümbetler Arifiye Sokak Salih Kavaz Sokak Laçoğlu Sk Hacı Mirza Sk Daracık Sk Şamilbey Sk 2. Şemobay Sk Topdağı Çk Çürüklük Sk Hacı Ahmet Sk Midilli Sokak Bayındır Sk Muradiye Sk Çavuşoğlu Sk Terfi Baba Sk Yüzbaşı Çk tdibi Sokak Balyoz Sokak E sat Çu h adar Sk Tahtacami Sk opdağı Çk Büyük Delibaş Sk 2. Temir Ağa Sk Kars Kapı Caddesi Narmanlı Camisi Yüzbaşı Sokak ağı İban Ağa Tah Büyük Me Tunay Sk Ku Sıvırcık Sokak K lk l Sk 2. M. P Lale Sk A Nenehatun C Dere Cadd Mahmut Paşa Caddes 1. Lale

11 20 Erzurum Turizm Portalı İRTİBATLAR İLGİLİ KURUMLAR Erzurum Valiliği +90 (442) Erzurum Büyükşehir Bel. +90 (442) Erzurum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü +90 (442) Erzurum Müze Müdürlüğü +90 (442) Turizm Danışma +90 (442) Alo Ambulans: 112 Alo Polis: 155 ULAŞIM BİLGİLERİ Erzurum Havalimanı +90 (442) Türk Hava Yolları Anadolujet Onur Hava Yolları +90 (850) Pegasus Hava Yolları +90 (850) Erzurum Otobüs Terminali +90 (442) Esadaş Turizm +90 (442) Dadaş Turizm Palandöken Seyahat +90 (442) palandokenseyahat.com TURİZM ACENTELERİ Kuşkay Tur +90 (442) Tur +90(442) Durmazpınar Seyahat +90 (442) Ak-Burak Tur +90 (442) Eş-Dost Tur +90 (442) Overir Tur +90 (442) Tur 25 Seyahat +90 (442) Medam Turizm +90 (505) KONAKLAMA BİLGİLERİ Polat Renaissance Oteli +90 (442) Xanadu Snow White +90 (442) Dedeman Palandöken +90 (442) Dedeman Ski Lodge +90 (442) Tourinn Palan Otel +90 (442) Palandöken Kayak Evi +90 (442) Hotel Dilaver +90 (442) Grand Hitit Otel +90 (442) Otel Polat +90 (442) Esadaş Otel +90 (442) Otel Amiller +90 (442) Akçay Otel +90 (442) Hekimoğlu Oteli +90 (442) Kral Otel +90 (442) İLGİLİ BAĞLANTILAR Metin Çelebi (Oltu taşı zanaatkarı) +90 (537) Mehmet Tozoğlu (Ehramcı) +90 (544) Akbulut Saraciye +90 (442) Yakup Pak (Cirit) +90 (536) Atatürk Üniversitesi Halıcılık Eğitim Merkezi +90 (536) (442) Erzurum Halkoyunları-Halk Türküleri Turizm Derneği +90 (442) Erzurum Kalkınma Vakfı +90 (442) Erzurum Kültür Turizm Gençlik ve Spor Derneği +90 (543)

12 Bu broşür, Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı'nın desteklediği "Erzurum Turizm Ürünleri Farkındalık Projesi" kapsamında bastırılmıştır. İçerik ile ilgili tek sorumluluk İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'ne aittir ve Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı'nın görüşlerini yansıtmaz.