Sanayi Üretim Endeksi Bülteni

Transkript

1 Endeks 8 Ocak Sanayi Üretim Endeksi Toplam Sanayi Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya göre %, arttı. Sanayi alt sektörleri incelendiğinde, yılı Ocak ayında bir önceki aya göre madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi %, azaldı. İmalat sanayi sektörü endeksi %, arttı, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %, azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre ise artış %,. yılı Ocak ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi %,, imalat sanayi sektörü endeksi %,8 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %, arttı. Alt Sektörlere Göre Sanayi Üretim Endeksi-MTEA Toplam sanayi B-Madencilik ve taşocakcılığı C-İmalat sanayi D-Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı

2 Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca 8 Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında en yüksek artış dayanıksız tüketim malı imalatında gerçekleşti. yılı Ocak ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %, ile dayanıksız tüketim malı imalatında gerçekleşti. Alt Sektörlere Göre Sanayi Üretim Endeksi-MTEA Toplam sanayi ARM-Ara malı imalatı DLT-Dayanıklı tüketim malı imalatı DZT-Dayanıksız tüketim malı imalatı Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayiinde en yüksek artış diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, yılı Ocak ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %7, ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %,8 ile temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı ve %,8 ile makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı takip etti. İmalat sanayinin alt sektörlerinden, kömür ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı %,8 artarken, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ise aylık %, azaldı, yıllık bazda ise %, artış gösterdi Kömür (INDEXDJX) Kömür ve Petrol Endeksleri Petrol (CO:COM) Bloomberg

3 Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Oca Bin 8 Petrol ve kömür ürünlerinde düşen hammadde fiyatlarının etkisi devam etti. Hem kömür hem petrol cephesinde yıl boyunca yaşanan ciddi düşüş maliyetleri aşağı çekerek üretimde artışa olanak sağladı. 7 Bakır ve Alüminyum Endeksleri Bakır (LMCADS:COM) Alüminyum (LMAHDS:COM) Bloomberg Metal cevherleri madenciliği kaleminde, her ne kadar Ocak ayında diğer aylara göre %,8 lik artışla bir toparlanma yaşanmış olsa da, bu yıl boyu süregelen azalışta, maden-metal ihracatında Türkiye nin küresel piyasalarda yaşanan fiyat ve talep düşüşlerinden etkilenmesi yatıyor. Sektörde küresel talep daralması ve buna bağlı fiyat düşüşü özellikle Çin in düşük büyüme oranlarından da kaynaklanarak (İlgili TEDAM Çin Analizi) yıl boyu sürdü. Bu talep daralması tüm emtia fiyatlarında kendini göstermeye devam ettiriyor.(kömür, metaller, gümüş, vb.) Bu değişim Bakır fiyatlarına da yansımasını sürdürüyor. Bakır HG:COM Endeksi Ocak ayında seviyesinde toparlanma sinyalleri gösterse de sene içinde 8-9 dan dolaylarına kadar düşerek son yılın en düşük seviyelerine yaklaştı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayiinde en yüksek düşüş bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti. İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, yılı Ocak ayında bir önceki aya göre en yüksek düşüş %,8 ile bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti. Bu düşüşü, %, ile tütün ürünleri imalatı ve %, ile motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı takip etti. İmalat sanayi endeksinin dış ticaret ile ilişkisine bakıldığında, yapılan çalışmalar dış ticaret ile büyüme arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermiştir

4 Değişim Oranı (%) Değişim Oranı (%) 8 Sanayi Üretim Endeksi ve Dış Ticaret Değişim Oranları (Aylık Bazda)-MTEA İhracat Değişim İthalat Değişim sanayi üretim endeksi değişim Dış ticaret kalemlerinin trendi, ülkenin imalat sanayi endeksinin trendiyle paraleldir. Özellikle ihracat değişimi ile sanayi üretim endeksindeki değişimin hareketindeki benzerlikler belirgindir. Bununla birlikte, zaman zaman ithalat değişimi ile imalat sanayi endeksi değişiminin hareketinde görülen eşzamanlılık da ülkenin ithal ikameci büyüme yaklaşımını destekler niteliktedir. Daha genel bir bakış açısıyla bakıldığında ise, dış ticaret hacminde yaşanan artış ülkenin büyümesini desteklemektedir. Bu gerçek aşağıdaki grafikte daha açık görülmektedir Sanayi Üretim Endeksi ve Dış Ticaret Hacmi Değişim Oranları- Karşılaştırmalı (Yıllık Bazda) Sanayi Üretim Dış Ticaret Hacmi Sanayi üretim endeksinin dış ticaretle doğru orantılı ilişkisini alt başlık olarak fasıllar da doğrulamaktadır. Sanayi üretiminin detaylarına baktığımızda, Ocak ayında en hızlı büyüyen sektörlerin başta ihracat bazlı sektörler olduğunu görüyoruz. En çok ihracat yapılan fasıllar içinde; diğer fasıllarda yıllık bazda %, lük, Motorlu kara taşıtlarının ihracatında görülen %,8 lik azalış ile; Diğer imalatlarda görülen %, lik ve Motorlu taşıtların imalatında

5 (%) 8 görülen %, lik azalış uyumludur. Dahası yine en çok ihracat yapılan fasıllar içinde, ihracatında yıllık bazda %,8 artış görülen Örülmemiş giyim eşyasının imalatının %, artmıştır. Ayrıca GSYH büyüme hızı ile imalat sanayi üretim endeksi artış hızları birbirleriyle son derece yakın hareket etmekte olduğundan, daha önce açıklanan sanayi üretim endeksleri, GSYH hakkında önbilgi niteliğindedir. Bu yüzden GSYH nin öncü göstergesi olarak anılan ve milli gelir düzeyini tahmin etmekte kullanılan imalat sanayi üretim endeksi (takvim etkisinden arındırılmış), yılı başlangıcı hakkında fikir vermektedir. GSYH-Sanayi Üretim Büyüme Hızı-Karşılaştırmalı 7 8 Sanayi Üretim Büyüme Hızı GSYH Büyüme Hızı Bu doğrultuda, azalan dış talep ve jeopolitik riskler sebebiyle Ocak ayında ihracatın yıllık bazda % azalarak 9 milyar 97 milyon dolar ve dış ticaret hacminin de %,7 azalışla milyar 9 milyon dolar olması büyüme açısından olumsuzluğa işaret etmekte iken (Dış Ticaret Verileri Bültenimiz), yılı başlangıcı için diğer öncü göstergelerden mevsimsel etkilerden arındırılmış İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı na bakıldığında, yılı Ocak ayında 7, iken Şubat ayında 7, olmuş ( yılı Ocak ve Şubat aylarında 7, ve 7, idi) Tüketici Güven Endeksinin Ocak ve Şubat aylarında 7, ve, olması ( yılı Ocak ve Şubat aylarında 7,7 ve 8, idi), Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) nin yılı Ocak ayında, ve Şubat ayında, olması ( yılı Ocak ve Şubat aylarında, ve, idi), yılı ilk çeyreği için geçen seneye benzer bir büyüme oranına benzer ılımlı bir artış görülebileceğini işaret ediyor.