EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU

Transkript

1 EKONOMİK GÖRÜNÜM RAPORU Hazırlayan: Erhan DEMİRCAN Uzman

2 Bu Rapor Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından, Türkiye ve TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesi güncel ekonomik gelişmelerinin bölge aktörlerince takip edilebilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Her hakkı saklıdır. KARACADAĞ KALKINMA AJANSI

3 TÜRKİYE DEKİ EKONOMİK GELİŞMELER

4 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ ARALIK, 2012 TÜFE de aylık değişim %0,38 olarak gerçekleşti yılı Aralık ayında bir önceki aya göre %0,38, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,16, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,16 ve on iki aylık ortalamalara göre %8,89 artış gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE de en yüksek artış % 11,37 ile konut grubunda gerçekleşmiştir. Lokanta ve oteller (%9,31), Çeşitli mal ve hizmetler (%8,66), Giyim ve ayakkabı (%8,17) artışın yüksek olduğu diğer harcama gruplarıdır. Kaynak: TÜİK, 2012a.

5 % TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ ARALIK, ,00 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ 10,00 8,00 6,00 4, ,00 0, Kaynak: TÜİK, 2012a.

6 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ ARALIK, 2012 Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış %1,55 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Aralık ayında endekste yer alan gruplardan: lokanta ve otellerde %0,67, haberleşmede %1,23, lokanta ve otellerde %0,39, konutta %0,24,artış, sağlıkta %0,05, eğlence ve kültürde %0,17, ulaştırmada %0,27, giyim ve ayakkabıda %1,50 düşüş gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2012a

7 ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ ARALIK, 2012 ÜFE de aylık %0,12 düşüş gerçekleşti. bir önceki aya göre %0,12 düşüş, bir önceki yılın aynı ayına göre %2,45 ve on iki aylık ortalamalara göre %6,09 artış gösterdi. Aylık değişim; tarımda %0,39, sanayide %0,07 düşüş olarak gerçekleşti. Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın aynı ayına göre %4,17 düşüş ve on iki aylık ortalamalara göre %6,04 artış gerçekleşti. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın aynı ayına göre %3,83 ve on iki aylık ortalamalara göre %6,11 artış gerçekleşti. Sanayide en yüksek aylık artış diğer ulaşım araçları imalatında gerçekleşti. Sanayinin üç sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; imalat sanayi sektöründe %0,01 artış, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %0,33 düşüş, elektrik, gaz ve su sektöründe %0,46 düşüş olarak gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2012b.

8 % ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ ARALIK, ,00 ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ 14,00 12,00 10,00 8,00 6, ,00 2,00 0, Kaynak: TÜİK, 2012b.

9 ÜRETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ ARALIK, 2012 Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, diğer ulaşım araçları imalatı (%7,54), büro makineleri imalatı (%3,40), giyim eşyası imalatı (%1,26), metalik olmayan mineral ürünler imalatı (%0,81) alt sektörleridir. Buna karşılık, ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (%-1,91), ana metal sanayi (%-1,17), ağaç ve mantar ürünleri imalatı (%-0,69), metal cevheri madenciliği (%-0,68) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu. Kaynak: TÜİK, 2012b.

10 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ KASIM, 2012 Sanayi üretimi %11,3 arttı yılı Kasım ayında 2005=100 temel yıllı sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %11,3 arttı. En yüksek artış imalat sanayinde gerçekleşti. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2012 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre; madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %7,5, imalat sanayi sektörü endeksi %13,3 arttı. Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %2,0 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeks arttı. Takvim etkisinden arındırılmış endeks 2012 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %3,1, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi ise bir önceki aya göre %1,5 artış gösterdi. Kaynak: TÜİK, 2012c.

11 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ KASIM, 2012 SEKTÖR Kasım 2012 (2005=100) Toplam Sanayi Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayi Arındırılmamış Endeks Değişim (Yıllık) Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Değişim (Yıllık) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Değişim Endeks (Aylık) 141,0 11,3 137,7 3,1 131,7 1,5 144,0 7,5 141,8-0,8 136,9 2,6 141,3 13,3 137,7 4,3 130,2 1,8 Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Ürt. ve Dağıtımı 137,8-2,0 137,8-2,0 146,3 2,9 Kaynak: TÜİK, 2012c.

12 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ KASIM, 2012 Kaynak: TÜİK, 2012c.

13 SANAYİ CİRO VE SİPARİŞ ENDEKSLERİ KASIM, 2012 Sanayide ciro %19,0 arttı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2012 yılı Kasım ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre; madencilik ve taşocakçılığı endeksi %2,8; imalat sanayi endeksi ise %19,7 arttı. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2012 yılı Kasım ayında en yüksek artışı dayanıklı tüketim malı imalatı gösterdi. İmalat sanayi alt gruplarında en yüksek artış makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı imalatında gerçekleşti İmalat sanayi alt sektörlerinin 2012 yılı Kasım ayında 2011 yılı aynı ayına göre yüzde değişim oranları incelendiğinde, en yüksek artış oranının %172,8 ile makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı imalatında gerçekleştiği görüldü. Bunu %76,6 ile bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı takip etti. Kaynak: TÜİK, 2012d

14 SANAYİ CİRO VE SİPARİŞ ENDEKSLERİ KASIM, 2012 Sanayide sipariş % 20,2 arttı. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2012 yılı Kasım ayında en yüksek artışı dayanıksız tüketim malı imalatı gösterdi. İmalat sanayi alt gruplarında en yüksek artış temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa İlişkin malzemelerin imalatında gerçekleşti. Sipariş endeksinin 2012 yılı Kasım ayında 2011 yılı aynı ayına göre yüzde değişim oranları incelendiğinde, en yüksek artış oranının %129,1 ile temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatında gerçekleştiği görüldü. Bunu, %126,8 ile diğer ulaşım araçları imalatı takip etti. Kaynak: TÜİK, 2012d.

15 SANAYİ CİRO VE SİPARİŞ ENDEKSLERİ KASIM, 2012 Kaynak: TÜİK, 2012d.

16 FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI ARALIK, 2012 Aylık en yüksek reel getiri İMKB 100 Endeksi nde gerçekleşti En yüksek reel getiri, 2012 Aralık ayında, Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ile indirgendiğinde %7,46, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise %6,92 oranlarıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) 100 Endeksi nde gerçekleşti. Yıllık değerlendirmede en yüksek reel getiri İMKB 100 Endeksi nde gerçekleşti. Finansal yatırım araçları, yıllık olarak değerlendirildiğinde; İMKB 100 Endeksi, ÜFE ile indirgendiğinde %42,28, TÜFE ile indirgendiğinde ise %37,31 oranında yatırımcısına en fazla reel getiriyi sağladı. Diğer taraftan, Euro, ÜFE ile indirgendiğinde %7,05, TÜFE ile indirgendiğinde ise %10,30 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu. Kaynak: TÜİK, 2012e.

17 FİNANSAL YATIRIM ARAÇLARININ REEL GETİRİ ORANLARI ARALIK, 2012 Kaynak: TÜİK, 2012e.

18 SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ - OCAK, 2013 Hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde güven arttı. Hizmet sektörü güven endeksi %2,1 arttı. Hizmet sektörü güven endeksindeki artış, gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisindeki % 16,8 lik artıştan kaynaklandı. Son üç aylık dönemdeki iş durumu ve hizmetlere olan talep alt endeksleri ise sırası ile %7,3 ve %4,6 azaldı. Perakende ticaret sektörü güven endeksi %6,1 arttı. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki artış, gelecek üç aylık dönemdeki iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksindeki % 23,3 ve mevcut mal stok seviyesi alt endeksindeki %6 lık artıştan kaynaklandı. Son üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar alt endeksi %10,6 azaldı. İnşaat sektörü güven endeksi %12,2 arttı. İnşaat sektörü güven endeksindeki artış, gelecek üç aylık dönem için toplam çalışan sayısı beklentisi ve alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi değerlendirmelerinin iyileşmesinden kaynaklandı. Söz konusu alt endeksler sırası ile %17,4 ve %5,9 arttı Kaynak: TÜİK, 2012f.

19 SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ - OCAK, 2013 Kaynak: TÜİK, 2012f.

20 TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ ARALIK, 2012 Tüketici güveni %0,2 azaldı. Tüketici Güven Endeksi 2012 Aralık ayında bir önceki aya göre %0,2 oranında azaldı; Kasım ayında 89,2 olan endeks Aralık ayında 89,0 değerine düştü. Mevcut dönemin 6 ay öncesine göre satın alma gücü değerlendirmesi %1,6 azaldı. Tüketici Güven endeksindeki düşüş, tüketicilerin mevcut dönem satın alma gücü, gelecek dönem satın alma gücü ve mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu durumlarına ait değerlendirmelerinin kötüleşmesinden kaynaklandı. Alt kalemlerdeki en yüksek düşüş mevcut dönemin satınalma gücü değerlendirmesinde oldu. Kaynak: TÜİK, 2012g.

21 TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ ARALIK, 2012 Kaynak: TÜİK, 2012g.

22 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ KASIM, 2012 İthalat birim değer endeksi %3 azaldı yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre, ihracat birim değer endeksi %1,7 ve ithalat birim değer endeksi %3 oranında azaldı. İthalat birim değer endeksi tarım ve ormancılıkta %12,9 azaldı. İlgili ayda ihracat birim değer endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre tarım ve ormancılıkta %8, balıkçılıkta %7,3 ve imalat sanayinde %1,4 azalırken, madencilik ve taşocakçılığında %1,7 oranında arttı. İthalat birim değer endeksi, geçen yılın aynı ayına göre tarım ve ormancılıkta %12,9, madencilik ve taşocakçılığında %3,5, imalat sanayinde %1,3 oranında azaldı. Kaynak: TÜİK, 2012h.

23 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ KASIM, 2012 İhracat miktar endeksi %26,9 arttı. İhracat miktar endeksi, 2012 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %26,9, ithalat miktar endeksi %16 oranında arttı. İhracat miktar endeksi imalat sanayinde %27,8 arttı. İhracat miktar endeksi ana sektörler itibariyle, geçen yılın aynı ayına göre tarım ve ormancılıkta %14,9, madencilik ve taşocakçılığında %30,3, imalat sanayinde %27,8 oranında artarken, balıkçılık, %15,8 oranında azaldı. İthalat miktar endeksi ise ana sektörlere göre tarım ve ormancılıkta %43,5, madencilik ve taşocakçılığında %5,7, imalat sanayinde %18,5 oranında arttı. Kaynak: TÜİK, 2012h.

24 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ KASIM, 2012 Kaynak: TÜİK, 2012h.

25 HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ EKİM, 2012 İşsizlik oranı %9,1 seviyesinde gerçekleşti yılı Ekim(1) döneminde Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 87 bin kişi artarak 2 milyon 541 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise herhangi bir değişim göstermeyerek %9,1 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 0,2 puanlık azalış ile %11,4, yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı ise 0,7 puanlık artış ile %18,1 oldu. İstihdam edilenler 1 milyon 23 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin sayısı 2012 yılı Ekim döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 23 bin kişi artarak 25 milyon 509 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 30 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 993 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin %24,8'i tarım, %18,6 sı sanayi, %7,4 ü inşaat, %49,3'ü ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında inşaat sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,2 puan, hizmetler sektörünün payı 1,3 puan arttı, tarım sektörünün payı 0,9 puan, sanayi sektörünün payı ise 0,4 puan azaldı. Kaynak: TÜİK, 2012ı.

26 HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ EKİM, 2012 İstihdam oranı %46,4 olarak gerçekleşti. İstihdam edilenlerin oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 puanlık bir artış göstererek %45,4 ten %46,4 e yükseldi. İşgücüne katılma oranı %51 olarak gerçekleşti. Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, 2012 yılı Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 puanlık artışla %51 oldu. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,2 puanlık artışla %71,9, kadınlarda ise 1,7 puanlık artışla %30,7 olarak gerçekleşti. Kayıt dışı çalışanlar 2,1 puan azaldı. Ekim 2012 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, önceki yılın aynı dönemine göre 2,1 puanlık azalışla %39,7 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı %84,6 dan %85 e yükselirken, tarım dışı sektörlerde %27 den %24,8 e geriledi. Sosyal güvenlik kapsamında olmayan ücretli ve yevmiyeli çalışanların oranı ise önceki yılın aynı dönemine göre 2,1 puan azalarak %23 oldu. Kaynak: TÜİK, 2012ı.

27 ,1 9,1 10,3 10,5 10,8 10,6 10,2 10, ,9 14 HANEHALKI İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ EKİM, İstihdam ve İşsizlik Oranı % Ekim 2012 Ekim Tarım Dışı İstihdam Toplam İstihdam İşsizlik Oranı 0 Kaynak: TÜİK, 2012ı.

28 TURİZM İSTATİSTİKLERİ, 2012 YILI IV. ÇEYREK ve YILLIK Turizm geliri geçen yılın aynı çeyreğine göre %17,2 arttı Turizm geliri Ekim, Kasım ve Aralık aylarından oluşan IV. çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %17,2 artarak bin $ oldu. Turizm gelirinin %75,1 i yabancı ziyaretçilerden, %24,9 u ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi. Ziyaretçiler, seyahatlerini kişisel veya paket tur ile organize etmektedirler. Bu çeyrekte yapılan harcamaların bin $ ını kişisel harcamalar, bin $ ını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Ziyaretçilerin kişi başına ortalama harcaması 795 $ oldu Bu çeyrekte yabancıların ortalama harcaması 695 $, yurtdışında ikamet eden vatandaşların ortalama harcaması ise $ oldu. Bu yılda yabancıların ortalama harcaması 577 $, yurtdışında ikamet eden vatandaşların ortalama harcaması ise $ oldu. Kaynak: TÜİK, 2012i.

29 TURİZM İSTATİSTİKLERİ, 2012 YILI IV. ÇEYREK ve YILLIK Ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı çeyreğine göre %3,5 arttı. Ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısı 2012 yılı IV. çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %3,5 artarak kişi oldu. Bunların ünü yabancılar, ini ise yurt dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturdu. Ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısı 2012 yılında bir önceki yıla göre %1,7 artarak kişi oldu. Bunların ini yabancılar, sini ise yurt dışında ikamet eden vatandaşlar oluşturdu. Turizm gideri geçen yılın aynı çeyreğine göre %11,5 azaldı. Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşlarımızın harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı çeyreğine göre %11,5 azalarak bin $ oldu. Bunun bin $ ını kişisel, bin $ ını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Bu yılda turizm gideri, geçen yıla göre %18,6 azalarak bin $ oldu. Bunun bin $ ını kişisel, bin $ ını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Kaynak: TÜİK, 2012i.

30 TURİZM İSTATİSTİKLERİ, 2012 YILI IV. ÇEYREK ve YILLIK Yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı 2011 yılı IV. çeyreğine göre %14,7 arttı Bu çeyrekte yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %14,7 artarak kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 847 $ olarak gerçekleşti. Bu yılda yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı bir önceki yıla göre %7,6 azalarak kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 698 $ olarak gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2012i.

31 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 Ülkemizdeki hane sayısı , ortalama hanehalkı büyüklüğü ise 3,8 dir. Ortalama hanehalkı büyüklüğü en yüksek olan illerimiz sırasıyla Şırnak (8), Hakkari (7,9) ve Siirt (6,8) tir. Ortalama hanehalkı büyüklüğü en düşük olan illerimiz ise Çanakkale (2,9), Balıkesir (3) ve Eskişehir (3) dir. Bu yılda yurt dışını ziyaret eden vatandaş sayısı bir önceki yıla göre %7,6 azalarak kişi oldu. Bunların kişi başı ortalama harcaması 698 $ olarak gerçekleşti. Nüfusun %3 ü bir yıl önce ikamet ettiği ilden farklı bir ile göç etmiştir. Bir yıl önce ikamet ettiği ilden farklı bir ile göç edenlerin oranı %3 tür ( kişi). Bu nüfusun göç etme nedenleri ise sırasıyla; hanedeki fertlerden birine bağımlı göç (%41,5), eğitim (%22,6), iş arama/bulma (%12,2), tayin ve iş değişikliği (%13,4), evlilik/boşanma (%7,5) ve sağlık (%1) tır. Kaynak: TÜİK, 2012j.

32 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 İşsizlik oranının en yüksek olduğu il %15,3 ile Şırnak tır. İşsizlik oranı erkekler için %7 iken kadınlar için %10,6 dır. En yüksek işsizlik oranına sahip olan Şırnak ilini (%15,3) sırasıyla; %13,8 ile Diyarbakır ve %13 ile Hakkari takip etmektedir. İşsizlik oranı en düşük olan illerimiz ise sırasıyla; Kastamonu (%3,5), Çanakkale (%4,2) ve Nevşehir (%4,3) dir. İstihdam oranının en yüksek olduğu il %58,2 ile Ardahan dır. İstihdam oranı erkekler için %64,4 iken kadınlarda %23,1 dir. İstihdam oranının en yüksek olduğu Ardahan ilini (%58,2) sırasıyla; %54,7 ile Artvin ve %54,5 ile Bayburt takip etmektedir. İstihdam oranının en düşük olduğu illerimiz ise sırasıyla %34,8 ile Kırıkkale %34,9 ile Diyarbakır ve %35,7 ile Batman dır. İşgücüne katılma oranının en yüksek olduğu il %61,7 ile Ardahan dır. İşgücüne katılma oranı erkekler için %69,2 iken kadınlarda %25,9 dur. İşgücüne katılma oranının en yüksek olduğu Ardahan ilini (%61,7) sırasıyla; %58,3 ile Artvin ve %57,4 ile Bayburt takip etmektedir. Bu oranın en düşük olduğu illerimiz ise sırasıyla; Kırıkkale (%38,8), Diyarbakır (%40,4) ve Batman (%40,8) dır. Kaynak: TÜİK, 2012j.

33 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 Hizmet sektöründe istihdam edilenlerin en yüksek olduğu il %73 ile Ankara dır İstihdam edilen nüfus içinde tarım sektörünün payı %22,7, sanayi sektörünün payı %27,2 ve hizmet sektörünün payı %50,1 dir. İstihdam edilen nüfus içinde tarım sektörünün en düşük paya sahip olduğu il %0,7 ile İstanbul dur. Sanayi sektörünün en düşük paya sahip olduğu il, %3,8 ile Ardahan, hizmet sektörünün en düşük paya sahip olduğu il ise %29,4 ile Muş tur. İstihdam edilen nüfus içinde tarım sektörünün en yüksek paya sahip olduğu il %66,2 ile Ardahan dır. Sanayi sektörünün en yüksek paya sahip olduğu il ise %46,6 ile Tekirdağ ilidir. İstihdam edilenler içinde ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak çalışanların en yüksek olduğu il %86,5 ile Kocaeli dir. İstihdam edilen nüfus içinde ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak çalışanların payı %68,5, işveren olarak veya kendi hesabına çalışanların payı %20,2 ve ücretsiz aile işçisi olarak çalışanların payı ise %11,2 dir. İstihdam edilen nüfus içinde ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak çalışanlarda en yüksek orana sahip olan Kocaeli ilini (%86,5), %85,8 ile İstanbul, %85,5 ile Ankara izlemektedir. Bu kapsamda en düşük paya sahip olan illerimiz ise %29,5 ile Ardahan, %39,2 Muş ve %40,6 ile Kastamonu Nüfusun %3 ü bir yıl önce ikamet ettiği ilden farklı bir ile göç etmiştir. Kaynak: TÜİK, 2012j.

34 ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ SONUÇLARI, 2012 Türkiye nüfusu 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla kişi oldu. Türkiye de ikamet eden nüfus 2012 yılında, bir önceki yıla göre kişi arttı. Erkek nüfusun oranı %50,2 ( kişi), kadın nüfusun oranı ise %49,8 ( kişi) olarak gerçekleşti. Türkiye nin yıllık nüfus artış hızı, 2012 yılında 12 olarak gerçekleşti yılında 13,5 olan yıllık nüfus artış hızı 2012 yılında 12 ye düştü. İl ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı % 77,3 oldu. İl ve ilçe merkezlerinde ikamet edenlerin oranı 2011 yılında %76,8 iken 2012 yılında %77,3 olarak gerçekleşti. İstanbul da ikamet eden nüfus bir önceki yıla göre %1,7 artış gösterdi. Türkiye nüfusunun %18,3 ünün ikamet ettiği İstanbul, kişi ile en çok nüfusa sahip olan il oldu. Bunu sırasıyla takip eden iller ; %6,6 ile ( kişi) Ankara, %5,3 ile ( kişi) İzmir, %3,6 ile ( kişi) Bursa ve %2,8 ile ( kişi) Adana'dır. Bayburt ili ise kişi ile en az nüfusa sahip il oldu. Kaynak: TÜİK, 2012k.

35 ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ SONUÇLARI, 2012 Türkiye nüfusunun ortanca yaşı yükseldi. Ülkemizde 2011 yılında 29,7 olan ortanca yaş, 2012 yılında önceki yıla göre artış göstererek 30,1 oldu. Ortanca yaş erkeklerde 29,5 iken, kadınlarda 30,6 olarak gerçekleşti. Ortanca yaşın en yüksek olduğu iller sırasıyla Sinop (37,5), Çanakkale (37,2) ve Balıkesir (37,2) iken en düşük olduğu iller ise sırasıyla Şırnak (18,5), Şanlıurfa (18,9) ve Ağrı (19,5) dır. Çalışma çağındaki nüfus bir önceki yıla göre %1,5 arttı. Ülkemizde yaş grubunda bulunan çalışma çağındaki nüfusun oranı 2011 yılına (%67,4) göre 0,2 puan artarak %67,6 ( kişi) olarak gerçekleşti yaş grubundaki nüfusun oranı ise %24,9 a ( kişi) gerilerken, 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı da %7,5 e ( kişi) yükseldi. Türkiye de kilometrekareye düşen kişi sayısı arttı. Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen bir kilometrekareye düşen kişi sayısı, Türkiye genelinde 2011 yılına göre 1 kişi artarak 98 kişi oldu. İstanbul kilometrekareye düşen kişi ile nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu ilimiz oldu. Bunu sırasıyla; 453 kişi ile Kocaeli, 333 kişi ile İzmir, 264 kişi ile Gaziantep ve 258 kişi ile Bursa illeri takip etti. Nüfus yoğunluğu en az olan il ise kilometrekareye düşen 12 kişi ile Tunceli oldu. Yüzölçümü bakımından ilk sırada yer alan Konya nın nüfus yoğunluğu 53, en küçük yüzölçümüne sahip Yalova nın nüfus yoğunluğu ise 250 olarak gerçekleşti. Kaynak: TÜİK, 2012k.

36 ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ SONUÇLARI, 2012 Nüfus Piramidi, 2012 Kaynak: TÜİK, 2012k.

37 İHRACAT ARALIK, 2012 AYLAR BAZINDA TOPLAM İHRACAT, , Bin $ Kaynak: TİM,2012a.

38 İHRACAT ARALIK,2012 Kaynak: TİM,2012a. İHRACATIMIZDA İLK 20 ÜLKE, (Bin $) ÜLKE İHRACAT PAY, % 1 IRAK ,6 2 ALMANYA ,2 3 BİRLEŞİK KRALLIK ,7 4 FRANSA ,9 5 İTALYA ,5 6 BİRLEŞİK DEVLETLER ,4 7 RUSYA FEDERASYONU ,4 8 İSPANYA ,6 9 ÇİN HALK CUMHURİYETİ ,6 10 HOLLANDA ,6 11 SUUDİ ARABİSTAN ,5 BİRLEŞİK ARAP 12 EMİRLİKLERİ ,4 13 MISIR ,2 14 LİBYA ,0 15 AZERBAYCAN-NAHÇİVAN ,9 16 İRAN (İSLAM CUM.) ,9 17 BELÇİKA ,9 18 İSRAİL ,6 19 ROMANYA ,4 20 UKRAYNA ,3 İlk 20 Toplam ,8 Genel Toplam ,0

39 SEKTÖREL İHRACAT ARALIK, 2012 (Bin $) SEKTÖRLER I. TARIM A. BİTKİSEL ÜRÜNLER Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Yaş Meyve ve Sebze Meyve Sebze Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri Fındık ve Mamulleri Zeytin ve Zeytinyağı Tütün ve Mamulleri Süs Bitkileri B. HAYVANSAL ÜRÜNLER C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ Kaynak: TİM,2012a.

40 SEKTÖREL İHRACAT ARALIK, 2012 (Bin $) SEKTÖRLER II. SANAYİ A. TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER Tekstil ve Hammaddeleri Deri ve Deri Mamulleri Halı B. KİMYEVİ MADDELER VE MAM C. SANAYİ MAMULLERİ Hazırgiyim ve Konfeksiyon Otomotiv Endüstrisi Gemi ve Yat Elektrik - Elektronik Mak. Bilişim Makine ve Aksamları Demir ve Demir Dışı Metaller Çelik Çimento Cam Seramik ve Toprak Mücevher Savunma Sanayii İklimlendirme Sanayii Diğer Sanayi Ürünleri III. MADENCİLİK Kaynak: TİM,2012a. T O P L A M

41 TRC2 BÖLGESİ`NDE (DİYARBAKIR-ŞANLIURFA) EKONOMİK GÖRÜNÜM

42 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ ARALIK, 2012 NUTS2 düzeyinde 26 bölge içinde TÜFE nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) (%1,37) oldu. Bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) (%7,23) bölgesinde On iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) (%10,12) bölgesinde gerçekleşmiştir. TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) bölgesinde bir önceki aya göre değişim 0,85 olmuştur. Kaynak: TÜİK, 2012a.

43 TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ ARALIK, 2012 İstatistiki Bölgelere Göre Tüketici Fiyatları Endeksi ve Değişim Oranı (%) (2003=100) İstatistiki bölge Bir önceki aya göre değişim oranı (Aralık 2012) Bir önceki yılın Aralık ayına göre değişim oranı (Aralık 2012/Aralık 2011) Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı (Aralık 2012/Aralık 2011) On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı ( / ) TÜRKİYE 0,38 6,16 6,16 8,89 TRC2 Bölgesi 0,85 5,43 5,43 9,14 Kaynak: TÜİK, 2012a.

44 ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ SONUÇLARI, 2012 Toplam İl ve İlçe Merkezleri Belde ve Köyler Yıllık Nüfus Artış Hızı Diyarbakır ,1 13,4 Şanlıurfa ,3 26,3 TRC2 Bölgesi ,3 20,2 Türkiye ,5 12,0 Kaynak: TÜİK, 2012k.

45 ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ SONUÇLARI, 2012 TRC2 Bölgesi Nüfus Piramidi Kadın Erkek Kaynak: TÜİK, 2012k.

46 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 Hane Sayısına Göre Hanehalkı Büyüklüğü Hane Sayısı Ortalama Hanehalkı Büyüklüğü Hanehalkı Büyüklüğü Diyarbakır , Şanlıurfa , Türkiye , Kaynak: TÜİK, 2012j.

47 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 Hanehalklarının Konuttaki Mülkiyet Durumlarına Göre Dağılımı Hane Sayısı Mülkiyet Durumu Ev Sahibi Kiracı Lojmanda Oturan Ev Sahibi Değil Ama Kira Ödemiyor Diyarbakır ,1 19,7 0,9 4,3 Şanlıurfa ,1 16,4 1,5 5,0 Türkiye ,3 23,8 1,5 7,3 Kaynak: TÜİK, 2012j.

48 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 İllere ve Engelinin Türüne Göre Engelli Nüfus Oranı En az Bir Engeli Olan Kişi Sayısı Görmede Zorluk Yaşayanlar Duymada zorluk yaşayanlar Konuşmad a Zorluk Yaşayanlar Yürümede, merdiven çıkmada/in mede zorluk yaşayanlar Taşımada/ tutmada zorluk yaşayanlar Yaşıtlarına göre öğrenmede/ basit dört işlem yapmada/ hatırlamada/ dikkatini toplamada zorluk yaşayanlar Oran (%) Diyarbakır ,0 1,3 1,1 3,5 4,4 3,7 Şanlıurfa ,3 0,9 0,8 3,1 4,2 2,3 Türkiye ,4 1,1 0,7 3,3 4,1 2,0 Kaynak: TÜİK, 2012j.

49 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 İllere Göre Temel İşgücü Göstergeleri 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam İşsiz İşgücünde olmayan nüfus İşgücüne katılım oranı İstihdam oranı İşsizlik oranı 1000 (%) Diyarbakır ,4 34,9 13,8 Şanlıurfa ,2 40,5 10,4 Türkiye ,5 43,7 7,9 Kaynak: TÜİK, 2012j.

50 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 İllere ve Ekonomik Faaliyete Göre İstihdam Edilenler İstihdam Tarım Sanayi Hizmet Tarım Sanayi Hizmet 1000 (%) Diyarbakır ,6 25,2 51,3 Şanlıurfa ,6 14,5 37,8 Türkiye ,7 27,2 50,1 Kaynak: TÜİK, 2012j.

51 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 İllere ve İşteki Duruma Göre İstihdam Edilenler İstihdam Ücretli, maaşlı veya yevmiyeli İşveren veya kendi hesabına Ücretsiz aile işçisi Ücretli, maaşlı veya yevmiyeli İşveren veya kendi hesabına Ücretsiz aile işçisi 1000 (%) Diyarbakır ,8 16,5 11,7 Şanlıurfa ,8 20,3 16,8 Türkiye ,5 20,2 11,2 Kaynak: TÜİK, 2012j.

52 NÜFUS VE KONUT ARAŞTIRMASI, 2011 İllere Göre İşgücüne Dahil Olmayan Nüfus ve Nedeni İşgücü ne dahil olmaya n nüfus Ev işleri ile meşgul Eğitim/ öğretim Emekli Çalışamaz halde (hasta/özürl ü) Diğer Ev işleri ile meşgul Eğitim/ öğretim Emekli Çalışamaz halde (hasta/özü rlü) Diğer 1000 (%) Diyarbakır ,4 25,9 3,4 12,9 3,4 Şanlıurfa ,1 21,4 2,5 14,4 3,7 Türkiye ,5 20,0 15,5 10,4 3,7 Kaynak: TÜİK, 2012j.

53 DİYARBAKIR SEKTÖREL İHRACAT ARALIK, 2012 (Bin $) Sektörler Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri ÇELİK ÇİMENTO CAM SERAMİK VE TOPRAK ÜRÜNLERİ Değerli Maden ve Mücevherat 0 0 Demir ve Demir Dışı Metaller Deri ve Deri Mamulleri 0 10 Diğer Sanayi Ürünleri 2 0 Elektrik - Elektronik Fındık ve Mamulleri 0 1 Halı 0 26 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 0 7 Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İKLİMLENDİRME SANAYİİ Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri 0 17 Maden ve Metaller Makine ve Aksamları SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANCILIK MAMULLERİ Süs Bitkileri ve Mamulleri 0 24 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi Tekstil ve Hammaddeleri Toplam Kaynak: TİM,2012b.

54 ŞANLIURFA SEKTÖREL İHRACAT ARALIK, 2012 (Bin $) Sektörler Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri ÇELİK ÇİMENTO CAM SERAMİK VE TOPRAK ÜRÜNLERİ Demir ve Demir Dışı Metaller Diğer Sanayi Ürünleri 0 11 Elektrik - Elektronik Halı 0 0 Hazırgiyim ve Konfeksiyon Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İKLİMLENDİRME SANAYİİ Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Kuru Meyve ve Mamulleri Maden ve Metaller Makine ve Aksamları Meyve Sebze Mamulleri SU ÜRÜNLERİ VE HAYVANCILIK MAMULLERİ 0 34 Taşıt Araçları ve Yan Sanayi Tekstil ve Hammaddeleri Yaş Meyve ve Sebze Toplam Kaynak: TİM,2012b.

55 2012 ARALIK AYINA AİT KURULAN ve KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. ŞİRKET KOOP. ŞİRKET KOOP. GER. KİŞİ TİC. İŞL. Bölge İllerine Göre Dağılım 2012 ARALIK (BİR AYLIK) 2011 ARALIK (BİR AYLIK) İL KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANAN DİYARBAKIR ŞANLIURFA TÜRKİYE Kaynak: TOBB,2012.

56 KAYNAKÇA TÜİK (2012a). Tüketici Fiyatları Endeksi Aralık /2012, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13411, TÜİK (2012b). Üretici Fiyatları Endeksi Aralık /2012, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13412, TÜİK (2012c). Sanayi Üretim Endeksi Kasım/2012, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13414, TÜİK (2012d). Sanayi Ciro ve Sipariş Endeksleri Kasım/2012, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13418, TÜİK (2012e). Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları Aralık/2012, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13419, TÜİK (2012f). Sektörel Güven Endeksleri Ocak/2013, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13424, TÜİK (2012g). Tüketici Güven Endeksi Aralık/2012, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13421, TÜİK (2012h). Dış Ticaret Endeksleri Kasım/2012, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13415, TÜİK (2012ı). Hane Halkı İşgücü İstatistikleri Ekim/2012, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13420, TÜİK (2012i). Turizm İstatistikleri, 2012 Yılı IV. Çeyrek ve Yıllık, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13427, TÜİK (2012j). Nüfus ve Konut Araştırması, 2011, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:15843, TÜİK (2012k). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2012, TÜİK Haber Bülteni,Sayı:13425, TİM (2012a). Yıllık İhracat Rakamları, TİM (2012b). İller Bazında Rakamlar, TOBB (2012). Kurulan Kapanan Şirket İstatistikleri,

57 Yerel Kalkınmanın Zirvesi KARACADAĞ KALKINMA AJANSI