Hedefler_Belirlemek_2013 4/10/13 1:43 PM Page 1 Hedefler Belirlemek

Transkript

1 Hedefler Belirlemek

2 Cep Yönderi Dizisi Cep Yönderi Dizisi yöneticilerin ifl yaflam nda her gün karfl laflt klar en yayg n meydan okumalara ivedi çözümler öneriyor. Dizi içinde yer alan her kitapta, güçlü ve zay f yanlar n z tespit etmeye ve kritik becerilerinizi keskinlefltirmeye yarayan kullan fll araçlar, testler ve gerçek yaflamdan al nm fl örnekler yer al yor. ster masa bafl nda, ister bir toplant da ya da yolda olun, bu cep kitapç klar size iflinizin günlük talepleriyle daha h zl, daha kavray fll ve daha etkin bir biçimde bafla ç kma imkân n verecektir.

3 Hedefler Belirlemek Her Gün Karfl laflt n z Sorunlara Uzman Çözümler

4 ISBN Setting Goals Harvard Business School Publishing Corporation, 2009 Türkçe yay n haklar Akcal Telif Haklar taraf ndan sa lanm flt r. Optimist Yay m Da t m San. ve Tic. Ltd. fiti. Sertifika no. : Telefon : Faks : e-posta: optimist@optimistkitap.com facebook.com/optimistkitap twitter.com/optimistkitap Optimist yay n no. : 201 Konu : fl-yönetim Çeviren : Melis nan Yay na haz rlayan : Cemal Engin Bas m : Temmuz 2010, stanbul 2. Bas m : Nisan 2013 Düzelti : Fevzi Gölo lu Düzenleme : Selim Talay Bask ve cilt : Tor Ofset San. Tic. Ltd. fiti. Sertifika no. : Had mköy Yolu Akçaburgaz Mahallesi 4. Bölge 9. Cadde 116. Sokak. No: 2 Esenyurt - STANBUL Tel:

5 çindekiler Yönderin Mesaj : Hedefler Belirlemek Neden Önemlidir? 9 Hedefler Belirlemek: Temel Bilgiler 11 Hedefler Belirlemek Neyle lgilidir? 13 Hedef belirlemenin ne oldu una ve nas l çal flt na dair büyük resim. Hedef türleri 15 Hedeflerin ayn do rultuya sokulmas 16 Hedeflerin öncelik s ras na dizilmesi 18 Yukar dan afla ya m, afla dan yukar ya m? 19 AKILLI Hedefler 21 Hedefleri etkin bir flekilde tan mlaman z için befl ölçüt. Bir hedefi AKILLI yapan nedir? 22 Nicel ve nitel hedefler 27 Biriminiz çin Hedefler Tan mlamak 31 Birim amaçlar oluflturman z için gerekli olan ad mlara bir bak fl.

6 Olas hedefleri tespit etmek 32 Hedefleri önem s ras na dizmek ve seçmek 34 Bireyler çin Hedefler Tan mlamak 39 Çal flanlar n z ve kendiniz için hedefler oluflturman za yönelik fikirler. Bireysel hedefleri netlefltirmek 40 Hedeflere baflar yla ulaflmay garantilemek 42 Kendiniz için hedefler koymak 43 Hedefe Baflar yla Ulaflmak 47 Hedefler koyman n bu unsuruna yak ndan bir bak fl. Sahiplenme duygusu oluflturmak 48 Ulafl labilir, meydan okuyucu hedefler tan mlamak 49 Hedeflere odaklanmak 52 Performans ölçülerini belirlemek 53 Sorumluluk vermek 54 Hedeflerinize Ulaflmak 57 Amaçlar n z do rultusunda çal fl rken yapaca n z fleyler. Tan mlad n z hedeflerin peflini b rakmamak 58 Engelleri yönetmek 60 lerlemeyi izlemek ve iletmek 62 Amaçlar n z elde etmek 65

7 Belirlemifl Oldu unuz Hedefleri De erlendirmek 69 Hedef belirleme sürecinizin de erlendirmesini yapman z için ipuçlar. Hedefleri dereyi geçerken yeniden incelemek 70 Hedeflere ulaflt ktan sonra onlar de erlendirmek 71 Dersler ç karmak ve uygulamak 74 puçlar ve Araçlar 77 Hedef Belirleme Araçlar 79 Bir dizi hedef gelifltirmenize, AKILLI ölçütlerine göre hedeflerinizi tan mlaman za, bir hedefi ve onunla ilgili görevleri takip etmenize, engellere çözümler gelifltirmenize ve hedeflerinizi de erlendirmenize yard mc olacak çal flma formlar. Kendinizi S nay n 85 Bu k lavuzda sunulan kavramlar n yararl bir özeti. Neler ö rendi inizi görebilmeniz için bu testi bir kere kitab okumadan önce, bir kere de sonra yapman zda yarar vard r. Test sorular n n do ru yan tlar 89 Notlar 92 Akl n za gelen fikirleri an nda not etmek için kullanabilirsiniz.

8 Yönderin Mesaj : Hedefler Belirlemek Neden Önemlidir? Hedefler belirlemek biriminiz, onun içinde yer alan bireyler, efl düzeyli meslektafllar ve üstlerle birlikte her yönetici için bafll ca bir sorumluluk oluflturur. Hedefler, iflyerinde her gün yapt klar eylemlere k lavuzluk ederek yöneticiler ve çal flanlar için t pk bir deniz feneri gibi ifllev görürler. Hedefler olmaks z n insanlar, örgütlerinin engin denizinde bata ç ka, zaman ve enerjileriyle nas l yat r m yapacaklar ndan emin olamayarak yönlerini kaybedebilirler. Ancak hedef belirlemek meydan okuyucudur. Grubunuz, çal flanlar n z, meslektafllar n z ve kendiniz için ve tüm bu insanlarla birlikte tan mlayabilece iniz olas pek çok hedefin aras ndan en önemli olanlar nas l seçeceksiniz? Bu kitap, karfl karfl ya kalaca n z en büyük meydan okumalarda hedefleri netlefltirmek, flirketiniz ya da sektörünüzde gerçekleflen de iflikliklere dayanarak grubunuz için gündem belirlemek, hedefler çat flt nda en önemli önceliklerinizi tespit etmek ve koydu unuz hedefleri baflar yla elde etmek için biriminizin güçlü yanlar na dayanmak gibi uzmanlaflman z için fikirler ve deneyimler sunarak hedef belirleme sürecinde sizi ad m ad m yürütecektir. Hedef belirlemede ustalafl rsan z sadece biriminiz için de- il, kuruluflunuz için de de erli sonuçlar daha odaklanm fl Yönderin Mesaj 9

9 bir eylem, daha yüksek üretkenlik ve iflte daha büyük bir etkinlik sa lars n z. Eflit derecede önemli olarak, grubunuz için nas l yön tayin edilece ini ve kilit ifl amaçlar n n nas l elde edilece ini bilen bir yönetici olarak itibar kazan rs n z. Bu itibar da, yönetim kariyerinizde ilerledikçe size çok say da önemli kap açabilir. Penny Locey, Yönder Penny Locey, Polaroid fiirketinin kariyer geliflim programlar n n yan s ra liderlik ve kurumsal geliflimini yönetmifl ve performans yönetimi ile ekip/yönetim geliflimi ve e itimi üzerine kâr amaçl ve kâr amaçl olmayan kurulufllara dan flmanl k yapm flt r. Kariyer geliflimi profesyonellerinin mesleki büyümelerine tahsis edilen bir kurulufl olan New England Kariyer Geliflimi Enstitüsünün kurucu orta ve yöneticisidir. Özel kariyer dan flmanl pratiklerine ek olarak kariyer de ifltirme yöneticileriyle birlikte çal flan Keystone Associates in üst düzey dan flman d r. Linda A. Hill, Yönder Linda A. Hill, Harvard flletme Okulunda (HBS) fl daresi bölümünde profesördür. Liderlik nisiyatifinin fakülte baflkan d r ve Genç Müdürler Kuruluflunun Müdürler Seminerleri ve Yüksek Potansiyeller Liderlik Program dahil olmak üzere çok say da HBS Yönetici E itim Program na baflkanl k yapm flt r. Kurumsal davran fl biriminin eski fakülte baflkan d r. Yönetici Olmak: Yeni Yöneticiler, Liderli in Meydan Okumalar nda Nas l Uzmanlafl yorlar (Becoming a Manager: How New Managers Master the Challenges of Leadership) adl kitab n yazar d r. 10 Hedefler Belirlemek

10 Hedefler Belirlemek: Temel Bilgiler

11 Hedefler Belirlemek Neyle lgilidir?

12 Hedef belirlemek, ifl biriminiz, grubunuz ya da ekibiniz için bir gündem belirledi iniz resmi bir süreçtir. Bu gündem, biriminizin d fl ndan insanlarla da meslektafllar ve kuruluflun baflka bölümlerinde yer alan daha yüksek seviyede insanlar gibi iflbirli i yapman z gerektirebilir. Hedefler belirledi inizde, kiflisel olarak ya da ekibiniz yoluyla baflar yla tamamlanacak sonuçlara katk da bulunursunuz. Hedef belirlemek, biriminiz için uzun vadeli bir bak fl aç s oluflturman n yan s ra sizin ve di erlerinin o noktaya gelmeniz için motivasyon sa lar. Kaynaklar n - z nas l odaklamay ve zaman n z nas l harcamay istedi inize karar vermenize yard mc olmak gibi ek bir faydaya da sahiptir. Hedefler belirleyerek ve baflar lar n ölçerek kuruluflunuz için muazzam de er oluflturursunuz. Sözgelimi: Günlük, haftal k ve y ll k temelde, baflar yla tamamlanmas gereken en önemli fleye odaklan rs n z. Ekibiniz için birleflik bir yön tayin edersiniz. Kritik görevlere odaklanmak için kendi ifl yükünüzü ve çal flanlarla baflkalar n n ifl yüklerini önem s ras na dizersiniz. 14 Hedefler Belirlemek

13 Ekibinizi motive eder ve ekip üyelerinin iflten duyduklar genel tatminde patlama yarat rs n z. Ak ll ca hedefler koyman n bu faydalar n akl m zda tutarak hedef türleri, hedeflerin ayn do rultuya sokulmas, hedeflerin öncelik s ras na dizilmesi ve hedef belirlemenin yukar dan afla ya ve afla dan yukar ya olan do as da dahil olmak üzere hedefler belirlemenin neyle ilgili oldu una daha yak ndan bir bakal m. Hedef türleri Yönetici olarak, iki tür hedef koymak üzere ekibinizle birlikte çal flmaktan sorumlusunuzdur: Birim hedefleri belli bir zaman dilimi içinde bir bütün olarak grubunuzun baflar yla tamamlamaya çal flaca fleyler. Sözgelimi, Hedefimiz, müflteri bilgilerini güncellemeyi kolaylaflt rmak ve bizimle ifl yapan müflterilerimizin deneyimlerini gelifltirmek için y l sonuna kadar web sitemizi yeniden tasarlamakt r. Baz birim hedeflerini elde etmek, siz ve çal flanlar n z n kuruluflun di er bölümlerindeki insanlarla iflbirli i yapmas n gerektirebilir. Örne in, grubunuz belli bir hedefe do ru ilerleyebilmek için baflka bir gruptan enformasyon Hedefler Belirlemek Neyle lgilidir? 15

14 ya da kaynak alma ihtiyac hissedebilir. Bu gibi durumlarda yaln zca kendi çal flanlar n z de il, yard m na ihtiyaç duydu unuz baflka birimlerdeki meslektafllar n z da yönetmeniz gerekir. Bireysel hedefler çal flanlar n her birinin, birim hedeflerini elde etmeye nas l katk da bulunaca. Sözgelimi, Tasar mc m z Stefanie nin hedefi, modüler bir mimariye sahip ama yine de internetten al flverifl yapanlar için çekici ve merak uyand r c bir site oluflturmak olacak. Yaflam n üstesinden gelen kifli, durmadan hedef koyan ve hiç sapmadan ona yönelen kiflidir. Bu kendini adamakt r. Cecil B. Demille Hedeflerin ayn do rultuya sokulmas Birim hedefleri ve bireysel hedefler, bir bütün olarak flirketinizin stratejisinden do mal d r. Sözgelimi kuruluflunuzun stratejisi, h zl ürün tan t mlar yoluyla sektörünün pazar pay lideri haline gelmekse, birim hedefiniz ve bireysel hedefleriniz bu stratejiye hizmet etmelidir. Hedeflerin Ayn Do rultuya Dizilmesi adl tablo, bu stratejiyi desteklemek için farkl birimlerin nas l hedefler koyabilece ine dair örnekler sunmaktad r. 16 Hedefler Belirlemek

15 TABLO 1 Hedeflerin Ayn Do rultuya Sokulmas fiirket stratejisi: H zl ürün tan t mlar nda pazar lideri haline gelmek Birim Araflt rma ve gelifltirme Birim hedefi örne i Önümüzdeki iki y l içinde yeni ürün tan t mlar n yüzde 25 art rmak Bireysel hedef örne i Ürün gelifltiriciler, müflteri ihtiyaçlar ndaki de iflimleri tart flmak, yeni ürün gelifltirmeyle ilgili bilgiler vermek üzere pazarlamayla toplant yaparlar Pazarlama Yeni sunular n benimsenmesine katk da bulunmak için daha genifl yelpazede medya araçlar yla (sosyal a siteleri, blog dünyas ve çok oyunculu kitlesel internet oyunlar gibi) bask da bulunmak Pazarlamac lar, ürün sat n alma karar verirken müflterilerin bu tür medyay nas l kulland klar na dair odak gruplar n inceler ve baflka araflt rmalar yaparlar malat Yeni ürünlerin daha küçük ve daha h zl partiler halinde üretilmesini sa lamak için imalat sürecindeki tak m tezgâhlar n yeniden düzenlemek Atölyedeki ustabafl, daha küçük, daha h zl partileri test etmek üzere pilot proje olarak bir üretim hatt ndaki tezgâhlar yeniden düzenler Kader, flans meselesi de ildir. Tercih meselesidir: O, beklenecek de il, elde edilecek bir fleydir. William Jennings Bryan Hedefler Belirlemek Neyle lgilidir? 17

16 Hedeflerin öncelik s ras na dizilmesi Hedefler, zaman çerçevesine ve önemine göre farkl lafl r. Zaman çerçevesiyle ilgili olarak: K sa vadeli hedefler bir iki ay içinde, uzun vadeli hedefler ise birçok ay, hatta y l içinde elde edilebilir. Bu kitap öncelikli olarak uzun vadeli hedeflere odaklan yor. Ancak, k sa ve uzun vadeli hedefler aras nda bir gerilim ortaya ç kabilece ini anlamak önemlidir. En do rudan (ve dolay s yla en acil gibi görünen) hedefleri ilgi oda na koymak hep çok kolayd r ve bu, daha uzun vadeli hedefleri ihmal etmenize sebep olabilir. Hedefleri kategorilere ay rmak bu dengeyi yönetmenize yard mc olabilir. Afla da, gittikçe azalan önem derecesine göre s ralanm fl olan hedef kategorilerini göz önünde bulundurun: Kritik hedefler faaliyetinizde can al c öneme sahiptir. Biriminizin baflar l bir flekilde ifllemeye devam etmesi ya da rekabetçi kalabilmesi için baflar yla tamamlanmalar gerekir. Sözgelimi e er ürün müdürüyseniz, biriminizin teslimatlar zaman nda verebilmesini sa lamak ad na, iste e özel bir t bbi cihaz sipariflini ifllemekte kullan lan teknolojinin güncel olmas n garanti etmeniz gerekir. Kolaylaflt r c hedefler, daha fazla arzu edilen bir ticari durum oluflturur ya da ifl f rsatlar ndan faydalan r. Önemlidirler ama iflinizi ray nda ve baflar l tutmak yerine daha iyi bir ticari çevre 18 Hedefler Belirlemek