DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME PROJESİ HAZIRLAMA VE YAZIM KILAVUZU

Transkript

1 DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİTİRME PROJESİ HAZIRLAMA VE YAZIM KILAVUZU Mart, 2010 İZMİR

2 BİTİRME PROJESİ HAZIRLAMA SÜRECİ 1. Bitirme Projesine Kayıt Yaptırabilme Koşulları Altıncı yarıyıl sonuna kadar (seçmeli dersler hariç) öğretim planında yer alan (Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Türk Dili, Beden Eğitimi/Güzel Sanatlar dersleri dışında) derslerden hiç almadığı ve/veya tekrar aldığı en fazla iki dersi kalmış bir öğrenci bitirme projesine kayıt yaptırabilir. Yukarıdaki şartı sağlayan ve bahar yarıyılı sonunda mezun olabilecek olan öğrenciler isterlerse bahar yarıyılında gerçekleştirecekleri bitirme projesi çalışmalarına hazırlık teşkil etmesi için o öğretim yılının güz dönemi başında EK-1 deki Bitirme Projesi Konu Belirleme Formu nu doldurarak bitirme projesi danışmanlarını ve proje konularını belirleyebilirler. 2. Bitirme Projelerinin Niteliği Bitirme projelerinin probleme dayalı ve uygulamaya dönük olması, endüstri mühendisliği teknikleri kullanılarak gerçekleştirilmesi ve bilimsel araştırma ve yazım kriterlerine uygun bir şekilde hazırlanması temel ilkedir. 3. Bitirme Projesi Konusu Seçimi ve Danışman Ataması Bitirme projesi konuları öğretim üyeleri tarafından belirlenerek ilgili yarıyıl başında, kayıtlar başlamadan önce Bölüm web sitesi ve duyuru panoları vasıtasıyla öğrencilere ilan edilir. Öğrenciler, bu konular arasından çalışmak istedikleri konu başlığını belirleyerek ilgili yarıyıl başlangıcından itibaren en fazla 2 hafta içerisinde ilgili öğretim üyesiyle görüşür ve Bitirme Projesi Konu Belirleme Formu nu (bakınız EK-1) ilgili öğretim üyesi ile birlikte doldurur. Öğretim üyesinin onayı ve Bölüm Başkanlığı nın değerlendirmeleri sonucunda bitirme projesi konusu ve proje danışmanı kesin olarak belirlenmiş olur. Yukarıda belirtilen süre içerisinde herhangi bir öğretim üyesi ile görüşüp onay almamış olan öğrencilerin danışmanları, bu öğrencilerin Bitirme Projesi Konu Belirleme Formu nda belirttikleri konular dikkate alınarak Bölüm Başkanlığı tarafından belirlenir. 5

3 Öğretim üyelerinin uygun gördüğü konularda öğrenciler grup çalışması (en fazla üç kişi) ile de projelerini hazırlayabilir. 4. Bitirme Projelerinin Değerlendirilmesi Bitirme projesi yıl içi (vize) notu proje danışmanı tarafından öğrencinin dönem içi çalışmaları dikkate alınarak yapılan bir değerlendirmedir. Bu nedenle, öğrencinin dönem içerisinde proje danışmanı ile düzenli olarak görüşmesi, danışmanına projenin gelişimi ile ilgili detaylı bilgiler vermesi ve gelişme raporları sunması gerekmektedir. Bitirme projesi final notu ise öğrencinin bitirme projesi jürisi önünde yaptığı sözlü savunma sonrasında jüri üyelerinin ortak değerlendirmesi ile verilir. Bu sınavda, öğrencinin dakikayı aşmayacak bir süre içerisinde yaptığı çalışmayı anlatması, önemli noktaları vurgulaması, elde ettiği sonuçları sunması ve jüri tarafından kendisine yöneltilen soruları yanıtlaması istenir. 5. Bitirme Projesine ait Posterin Hazırlanması Her öğretim yılı sonunda Mühendislik Fakültesi Dekanlığı, Mühendislik Fakültesi bünyesindeki bölümlerin lisans öğrencileri tarafından hazırlanan bitirme projelerinin sunulduğu bir etkinlik düzenlemektedir. Bu etkinliğe katılmak isteyen öğrenciler, bitirme projelerinin özünü yansıtan ve elde ettikleri önemli sonuçları ortaya koyan ve değerlendiren bir poster (araştırma özeti) hazırlar. Posterlerin hazırlanmasında Bölümümüz web sayfasında yer alan Bitirme Projesi Poster Hazırlama Kuralları na uyulması gerekmektedir. 6

4 BİTİRME PROJESİ YAZIM KURALLARI 1. Giriş Bu yazım kuralları, Dokuz Eylül Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümünde hazırlanan lisans bitirme projelerinin yazımında bir standartlaşma sağlamak, uygulamada görülen farklılık ve aksaklıkları gidermek amacıyla hazırlanmıştır. Bitirme projesi hazırlayacak olan öğrenciler bu kılavuzda yer alan kurallara uymak zorundadır. 2. Baskı Düzeni 2.1 Kağıt Standartları Hazırlanacak bitirme projelerinin yazım ve basımında A4 (210x297 mm) standardı kağıt kullanılır. 2.2 Kağıt Kullanım Alanı Metin, şekil ve tablolar, sol kenardan 3,5 cm, sağ kenardan 2,5 cm, üst ve alt kenardan 3,0 cm boşluk bırakılarak yerleştirilmelidir. Kağıdın arka yüzü kullanılmamalıdır. 2.3 Yazım Özelliği Yazıların bilgisayarda, 12 punto büyüklükte, Times New Roman yazı karakteri kullanarak, Justify olarak, 1,5 satır aralığında yazılması gerekmektedir. Sayfa sonundaki alt başlığı en az iki satır yazı izlemeli ya da alt başlık yeni sayfada yer almalıdır. Yazımda virgül ve noktadan sonra bir karakter boşluk bırakılmalı, ondalık sayıların yazılması gerekiyorsa sayılar arasına virgül kullanılmalıdır. Kelimeler satır sonlarında bölünmemeli, bölünüyorsa kelime bir aşağı satıra alınıp, cümle devam etmelidir. Paragrafın ilk satırı 0,5 cm (5 boşluk/space) içeriden başlamalıdır. Paragraflar arasında bir boş satır bırakılmalıdır. 7

5 3. Bitirme Projesi Yazım Düzeni Yazılı bir araştırma metni olarak Bitirme Projesi, ön bölüm, metin bölümü ve son bölüm olarak adlandırılabilen başlıca üç kısımdan oluşur. Ön bölümü, kapak sayfası, önsöz, ve içindekiler sayfası oluşturmaktadır. Metin bölümü, girişle başlar, bölümlerle gelişir ve sonuçla biter. Projenin son bölümünü meydana getiren kaynaklar ve ekler sayfaları ise bitirme projesinin sonunda yer alır. 3.1 Kapak Sayfasının Düzenlenmesi Bitirme projesi kapak sayfasının kullanım alanı, 2.2 Kağıt Kullanım Alanı kısmında verilen kullanım alanı ile aynıdır. Kapak sayfasındaki tüm yazılar koyu olarak yazılmalıdır. Kapakta bitirme projesinin başlığı, bağlı bulunan kurum, bitirme projesinin yazarı, bitirme projesinin basıldığı tarih (ay ve yıl olarak) ve basım yeri verilmelidir. Kapak sayfasındaki bitirme projesinin başlığı 18 punto, yazar adı 14 punto, bağlı bulunan kurum, basım yayın tarihi ve yayın yeri 12 punto büyüklüğünde olmalıdır. Kapakta en üstte yer alacak olan bağlı bulunan kurum büyük harflerle ve 14 punto büyüklüğünde koyu olarak yazılmalıdır. Yazar soyadı ve bitirme projesinin yayın yeri büyük harfle yazılmalıdır ve tüm yazılarda Times New Roman yazı karakteri kullanılmalıdır. Bitirme projesi için kapak örneği EK 2 de verilmiştir. 3.2 Önsöz Sayfasının Hazırlanması Bu kısım, bitirme projesini hazırlayan kişinin isteğine bağlı olarak yer almakla beraber, hazırlanılan konu hakkında iletilmek istenen kişisel görüş, amaç ve dilekler veya projenin hazırlanması aşamasında katkılarını gördüğü kişi veya kuruluşlara teşekkür mesajlarını içerir. Ayrıca, önsöz metninin sağ alt kısmına proje sahibinin adı-soyadı yazılır (Bakınız EK-3). 3.3 Özet Sayfasının Düzenlenmesi Özet kısmında, çalışma 300 kelimeyi aşmayacak şekilde ana hatlarıyla anlatılmalıdır. Özet in üzerine bitirme projesinin adı büyük harflerle, Times New Roman yazı karakterinde, 12 punto büyüklüğünde, koyu ve ortalanmış olarak yazılmalıdır. Özet kısmının alt bölümüne Anahtar Sözcükler mutlaka yazılmalıdır (Bakınız EK-4). 8

6 3.4 İçindekiler Sayfasının Düzeni İçindekiler bölümü, proje içinde yer alan tüm ana bölüm ve alt bölümlerin başlıklarını, ilgili sayfa numaralarını sıralı bir biçimde gösteren bölümdür. Şekil açısından, bölümlerin kendi aralarında, aynı derecedeki alt bölümlerin de kendi aralarında bir hizaya gelerek oluşturdukları, merdiveni andıran basamaklı bir yapı gözlenir. Bir alt bölümün başlığı, üstünde yer alan başlığın altına, 0,5 cm (5 boşluk/space) içeriden başlanarak yazılmalıdır. Ancak bu özellik, sadece bu kısma ait olmakla birlikte, projenin metni için böyle bir şekil söz konusu değildir. Sayfanın sol kısmına gelecek şekilde, büyük harflerle ve koyu olarak "İÇİNDEKİLER", sağ üst köşeye de küçük harflerle ve koyu olarak "Sayfa" başlığı koyulmalıdır. Projeyi oluşturan metin öncesi ve metin sonrası kısımlar dahil, tüm başlıklar ve karşılarına başlangıç sayfa numaraları yazılır. Metin içerisinde yer alan başlıklar, hiçbir şekilde kısaltılmadan ve değiştirilmeden, içindekiler bölümüne aynen aktarılmalıdır (Bakınız EK-5.) 3.5 Metin Sayfalarının, Başlıkların ve Bölümlerin Belirlenmesi Bitirme projesinde başlıklar ondalık sistem ile numaralandırılmalıdır. Ana bölümler Bölüm No şeklinde belirtilecektir. Örneğin; ilk bölüm BÖLÜM BİR şeklinde yazılacaktır. Ana bölümlerin başlıkları büyük harfle, 12 punto, koyu ve ortaya hizalı olarak verilmelidir. Ana bölüm başlığından sonra 1 satır boş bırakılmalıdır. Başlıklar ilgili olduğu bölümün numarası ile başlamalı, alt başlıklar yine ilgili bölüm ve ait olduğu başlığın numarası ile başlamalıdır (Bakınız EK-6). Başlıkların sırası ve biçimi aşağıdaki kurallara göre düzenlenmelidir. Ana bölüm başlığı Ortaya hizalı, 12 punto, büyük harf, koyu 2. Derece başlık Sola dayalı, 12 punto, kelime baş harfleri büyük, koyu 3. Derece başlık Sola dayalı, 12 punto, kelime baş harfleri büyük, koyu, italik 4. Derece başlık 0,5 cm içerden, 12 punto, kelime baş harfleri büyük, italik 9

7 Örneğin; bitirme projesinin ikinci bölümünde yer alan herhangi bir ana başlık ve alt başlıkları şu şekilde düzenlenmelidir. Ana Bölüm Başlığı BÖLÜM İKİ YALIN ÜRETİM 2. Derece başlık : 2.1 Yalın Üretim Kavramı 3. Derece başlık : Yalın Üretim Teknikleri 4. Derece başlık : Toplam Verimli Bakım (TPM) şeklinde olmalıdır. 3.6 Sayfaların Numaralandırılması Bitirme projesinin ön bölümleri Romen rakamları ile sayfanın alt ortasına yazılacaktır. Kapak sayfasına, sayfa numarası verilmeyecek, ancak numaralandırma o sayfadan itibaren başlayacaktır. Ana bölümlerde ise sayfa numaraları ilk ana bölümde 1 den başlayacak, sonraki ana bölümlerde de kaldığı yerden devam edecek şekilde sayfanın alt ortasına yazılacaktır. 3.7 Tablo, Şekil Düzeni ve Numaralandırılması Bitirme projesinde tablolar ve şekiller kâğıdın kullanım alanı içinde sola dayalı olarak yerleştirilmelidir. Tablo numara ve açıklayıcı bilgilerin tablonun sol üst kısmında sola dayalı, Şekil numara ve açıklayıcı bilgilerin şeklin altına şekil boyutunu geçmeyecek (şeklin enine uygun) şekilde sola dayalı olarak verilmesi gerekmektedir. Şekil ve Tabloların açıklayıcı bilgilerinde ilk kelimenin baş harfi büyük, diğer kelimelerin baş harfleri küçük harfle başlamalıdır. Şekil altı yazısı ve Tablo üst yazısı 10 punto büyüklüğünde ve sola dayalı olarak verilmelidir. Tablo içindeki bilgiler okunabilir büyüklükte olmalıdır. Tablo ve şekil gösterimi için aşağıda birer örnek verilmiştir. 10

8 Bölüm bazında numaralandırılacaktır Tablo 2.1 Algoritmanın test sonuçları İterasyon no Ortalama değer 1 15,8 2 16,1 3 15,3 Şekil 4.8 Montaj kısmından bir görünüm 3.8 Kaynakların Metin İçinde Gösterimi Kaynak gösterme şekilleri, tablolar ve akademik aşırmacılık (plagiarism) ile ilgili bilgiler Mart 2010 tarihinde, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü tarafından hazırlanan Tez Yazım Kılavuzu ndan alınmıştır. Bitirme projesi hazırlama sürecinde öğrencinin gerekli ve mümkün olan her yerde fikirlerini yapılmış araştırmalara atıfta bulunarak desteklemesi gerekmektedir. Örnekler; Burnak (1997), kaliteyi şöyle tanımlıyor.. 11

9 Tesis planlaması (TP), büyük ölçüde yatırım gerektiren ve kuruluşun hareket serbestliğini yıllarca kısıtlayacak olan uzun ve orta dönemli kararlara dayanır (İşlier, 1997). Genel anlamda iş hukuku, (Güven ve Aydın, 2004). Yazar adları, özgün yayındaki sırayla verilecektir. İkinci kez aynı yayına atıfta bulunulması gerekiyorsa ilk yazarın adından sonra "vd." kısaltması kullanılacaktır. Kaynaklar kısmında, çok yazarlı yayınlar bütün yazarların adları ile, "vd. " kalıbı kullanılmaksızın verilir. (Anık, Dikicioğlu ve Vural, 1999) Anık vd. (1999) ya da..(oishi vd., 1999). Bitirme projesinde ilk defa atıfta bulunulduğunda kurumun/grubun tam adı ve arkasından kısaltması verilecektir. Sonraki kullanımlarda sadece kısaltma ve tarih kullanılacaktır. (Uluslararası Çalışma Örgütü [ILO], 2004). (ILO, 2004). Eğer atıfta bulunulacak kaynak birden fazla ise ve de bu kaynakların yazarlarının aynı olması durumunda kaynaklar metin içinde aşağıdaki şekilde gösterilecektir. Farklı yıllar (Montgomery, 1991, 1997). Aynı yıl (Deepin ve Cross, 2001a, 2001b). Metin içinde birden fazla yayının kaynak gösterilmesi durumunda, kaynakların yazar soyadına göre alfabetik sırada verilmesi gerekmektedir. (Babalık, 2005; Parasız, 2002; Taşbaşı, 2003). 12

10 Tarihsiz çalışmaların ve çeviri olarak yararlanılan kaynakların metin içinde kaynak olarak gösterimi aşağıda örneklerle belirtilmiştir. (Veysel, bt). bt = bilinmeyen tarih (Kanawaty, G., çev., 2004). çev = çeviri 3.9 Metin İçinde Alıntı Yapma Bir raporda, gerekli görüldüğünde bir başka araştırmacının yayınından bir kısım tamamen alınabilir. Böyle bir durumda alıntı yapılan bölüm özgün kaynaktan hiç hata yapmadan aktarılmalı ve alıntının kaynağı hem metinde sayfa numarası ile birlikte, hem de kaynakçada belirtilmelidir. Bir metin bir başka kaynaktan atıf yapılmadan aynen alınırsa bu durum aşırmacılık kapsamına girer. Bu etik kurala dikkat etmek gerekmektedir. Örnekler Eğer alıntı 40 kelimeden kısaysa çift tırnak içinde ve metinle birlikte verilmelidir. Alıntı yapılan metinde çift tırnak varsa bu tek tırnağa dönüştürülmelidir. Ergonomiyi çeşitli şekillerde tanımlamak mümkündür, örneğin, Babalık (2005) ergonomiyi ana amacı insanın özellikleri ve istekleri, beklentilerine uygun iş düzenlemeleri gerçekleştirmek olan uygulamaya yönelik bir bilim dalıdır şeklinde tanımlıyor (s. 15). Eğer alıntı yapılacak metin 40 kelimeyi geçiyorsa ayrı bir paragraf halinde, blok hizalama ve sol kenardan bir paragraf içeride verilmelidir. Eğer alıntı yapılan metinde aynı cümle içinde kelime atlanarak yazılıyorsa bu üç nokta (...) ile, eğer bazı cümleler atlanıyorsa bu dört nokta (...) ile belirtilmelidir. Ergonomi özellikle işgören ile teknik sistem arasındaki ilişkiyi inceleyen; sayılar ve birimlere dayanarak iş ve iş yeri düzenlemeleri yapan; ana amacı insanın özellikleri ve istekleri, beklentilerine uygun iş düzenlemeleri gerçekleştirmek olan uygulamaya yönelik bir bilim dalıdır Mikro ergonominin 13

11 ana konusu yapılacak işin, çevre koşullarının ve insan-makine etkileşiminin analizi ile tüm iş sisteminin performansını arttırmak ve işgörene etkiyen yükü azaltmaktır (Babalık, 2005, s. 15) Kaynaklar Kısmında Kaynak Belirtme Biçimleri Bitirme projesini hazırlama sürecinde kullanılan tüm kaynaklar ve atıflar Kaynaklar bölümünde tam künyeleri ile alfabetik bir biçimde verilmelidir. Kaynaklarda ilk satırdan sonraki satırlar 0,5 cm içerden başlamalıdır. Kitaplara ait kaynaklar yazılırken kitabın adından sonra, parantez içinde 2. ve daha üzerindeki baskılar için baskı sayıları belirtilir. Makale, kitap, internetten temin edilen dosyalar vb. yayınlara nasıl atıf yapılabileceğine ilişkin örnekler EK-7 de sunulmuştur Eklerin Düzenlenmesi Bitirme projesinin metin kısmında yer aldığında bütünlüğü bozan veya dikkati dağıtan bilgilerin Ek ler halinde düzenlenip, projenin son kısmında sunulması gerekmektedir. Ek ler kapsamı içerisinde uzun ve ayrıntılı tablolar, anket formları, çizelgeler, belgeler, uzun alıntılar, vb. yer alır. Ekler, EK-l, EK-2 şeklinde numaralandırılarak düzenlenmelidir. Ayrıca, her Ek ayrı bir sayfadan itibaren yazılmalı, tüm Ek lerin büyük ve koyu harflerle yazılmış bir başlığı olmalı ve sayfa numaralandırılması unutulmamalıdır. 14

12 EK - 1 BİTİRME PROJESİ KONU BELİRLEME FORMU.../.../20.. ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BAŞKANLIĞI NA Bitirme Projesi Uygulama Esasları nda yer alan Madde 11.1 de belirtilen Bir Öğrencinin bitirme projesine kayıt olabilmesi için Atatürk İ.İ.T., Türk Dili, Yabancı Dil, Beden Eğitimi/Güzel Sanatlar dersleri ile tüm seçmeli dersler hariç altıncı yarıyıl sonuna kadar alması gereken tüm derslerden en çok iki tanesi dışında başarılı olması şartı aranır koşulunu sağladım. Bitirme Projemi aşağıda belirtmiş olduğum konulardan birinde hazırlamak istiyorum. Danışmanımın belirlenmesi için gereğini bilgilerinize arz ederim. Öğrenci No Adı Soyadı İmza Proje Konusu 1 Proje Konusu 2. Proje Konusu 3.. Bitirme Projesi Danışmanlığı için onayı alınan Öğretim Üyesi ve imzası.... Not: Yukarıdaki şartı sağlayan ve bahar yarıyılı sonunda mezun olabilecek olan öğrenciler isterlerse bahar yarıyılında gerçekleştirecekleri bitirme projesi çalışmalarına hazırlık teşkil etmesi için o öğretim yılının güz dönemi başında Bitirme Projesi Konu Belirleme Formu nu doldurarak bitirme projesi danışmanlarını ve proje konularını belirleyebilirler. 15

13 EK - 2 BİTİRME PROJESİ KAPAK ÖRNEĞİ DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 14 punto büyüklükte, büyük harfler kullanılarak yazılacaktır. BUZDOLABI FABRİKASINDA YALIN ÜRETİM TEKNİKLERİ 18 punto büyüklükte, büyük harfler kullanılarak yazılacaktır. Ali YILMAZ Yazar adı 14 punto büyüklükte yazılacaktır. Soyadı büyük harfler kullanılarak yazılmalıdır. Danışman Prof. Dr. Miraç BAYHAN Danışman adı 12 punto büyüklükte yazılacaktır. Soyadı büyük harfler kullanılarak yazılmalıdır. Tarih ve basım yeri 12 Haziran, 2010 punto büyüklükte yazılmalı ve basım yeri İZMİR yazımında büyük harfler kullanılmalıdır. 16

14 EK - 3 ÖNSÖZ.. 1,5 Aralık Ali YILMAZ 17

15 EK - 4 BUZDOLABI FABRİKASINDA YALIN ÜRETİM TEKNİKLERİ ÖZET.. 1,5 aralık Anahtar sözcükler :.. 18

16 EK -5 İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ... ii ÖZET...iii BÖLÜM BİR GİRİŞ İkinci Derece Başlık Üçüncü Derece Başlık Dördüncü Derece Başlık Dördüncü Derece Başlık İkinci Derece Başlık Üçüncü Derece Başlık Dördüncü Derece Başlık BÖLÜM İKİ LİTERATÜR ARAŞTIRMASI İkinci Derece Başlık Üçüncü Derece Başlık Dördüncü Derece Başlık Dördüncü Derece Başlık İkinci Derece Başlık Üçüncü Derece Başlık Dördüncü Derece Başlık Dördüncü Derece Başlık

17 EK -6 BÖLÜM BİR GİRİŞ 1.1 İkinci Derece Başlık 0.5 cm aralık Üçüncü Derece Başlık Dördüncü Derece Başlık İkinci Derece Başlık

18 EK -7 KAYNAKLAR Kavurmacı, İ. (2009). Yalın üretim süreci. 25 Mart 2010, Sivanandam, S. N. ve Deepa, S. N. (2008). Introduction to genetic algorithms. NY: Springer. Uluslararası Çalışma Örgütü. (2004). İş etüdü (6. Basım). Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi yayınları. Yalçınkaya, Ö. ve Bayhan, G. M. (2008). Modelling and optimization of average travel time for a metro line by simulation and response surface methodology. European Journal of Operational Research, 196(1), Yalın üretim, (b.t). 25 Mart 2010, lojistige_giris_yalin_uretim_pdf.pdf 21