Buluslar patentle korunur. Ticari deger tasiyan bulusunuzu taklit edilmekten patentleyerek koruyun.

Transkript

1

2

3 Buluslar patentle korunur. Ticari deger tasiyan bulusunuzu taklit edilmekten patentleyerek koruyun. Buluþ nedir? Buluþ, teknoloji alanýndaki belirli bir sorunun çözümü olarak tanýmlanýr. Buluþ kavramý, patent hukukunun temelini oluþturur. Buluþlar; buluþ yapma faaliyetini özendirmek, sanayiye uygulanmasý ile teknik, ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçekleþtirilmesini saðlamak için patent veya faydalý model belgesi verilerek korunur. Patent nedir? Bir buluþ için buluþ sahibine verilen bir patent, sýnai mülkiyet haklarýndan biri olup, buluþ sahibinin izni olmadan baþkalarýnýn buluþu üretmesini, kullanmasýný veya satmasýný belirli bir süre boyunca engelleme hakký vermektedir. Faydalý model nedir? Faydalý model, Türkiye'de ve dünyada yeni olan, sanayiye uygulanabilen buluþlarýn sahiplerine koruma saðlayan bir sistemdir. Faydalý model belgesi verilmesi iþlemleri, patent verilmesine oranla, hem zaman hem de masraf açýsýndan daha elveriþlidir. Faydalý model korumasý elde etme iþlemlerinin basit ve ucuz olmasýnýn, özellikle küçük ve orta ölçekli sanayicilerimizin ve araþtýrma kuruluþlarýmýzýn buluþ yapmalarýný ve bunlarý sanayiye uygulamalarýný özendireceði düþünülmüþtür. Diðer taraftan, özellikle günümüzde, küçük ve orta büyüklükteki iþletmelerin gerçekleþtirdiði yeniliklerin, rakiplerce hemen hemen aynýsýnýn yapýlarak taklit edilmesi tehlikesi mevcuttur. Küçük ve orta büyüklükteki bu iþletmelerin, mütevazý de olsa, bu buluþlarýný faydalý model belgesi vererek korumak, onlarýn ekonomik varlýklarýnýn idamesine hizmet edecektir. 2 3

4 Patent ve faydalý model arasýndaki farklar nelerdir?. Yenilik Buluþ Basamaðý Sanayiye Uygulanabilirlik Usuller ve bu usuller sonucu elde edilen ürünler Kimyasal maddeler Araþtýrma Ýnceleme Yayýn Koruma Süresi Patentler 20 / 7 yýl Faydalý Modeller yýl * Faydali model; patente göre daha az maliyetlidir ve daha kisa sürede belgelendirilir. *Baþvuru sahibi talep ederse yapýlabilir. Yukarýdaki tablodan da görüleceði üzere, faydalý modeller için buluþ basamaðý kriteri aranmamaktadýr. Ayrýca, usuller, bu usuller sonucu elde edilen ürünler ve kimyasal maddelere faydalý model korumasý saðlanmamaktadýr. Yenilik mutlak olmalýdýr. Bir baþka deðiþle buluþ, dünyada herkesin ulaþabileceði þekilde yazýlý olarak veya bir baþka yolla açýklanmamýþ ya da kullanýlmamýþ olmalýdýr. Bir buluþun buluþ basamaðýný içermesi, buluþun ilgili olduðu teknik alanda uzman bir kiþi tarafýndan, tekniðin bilinen durumundan açýk bir þekilde çýkartýlamayacak nitelikte olmasýdýr. Sanayiye uygulanabilirlik, buluþun tümüyle kuramsal olmak yerine pratiðe uygulanabilir özellik taþýmasý demektir. Faydalý model belgesi alýnmasý maliyet ve sürecin kýsalýðý açýsýndan baþvuru sahibinin lehinedir ve araþtýrma, inceleme iþlemlerinin olmamasý nedeniyle daha kolaydýr. 4 5

5 TPE'ye yapilacak patent basvurusunda bulus konusu ürün degil, bulusu açiklayan tarifname istenir. Patent / Faydalý model baþvurusu için gerekli evraklar nelerdir? Baþvuru dilekçesi, (TPE internet sitesinden elde edilebilir, 1 nüsha) Buluþu açýklayan tarifname, (üç nüsha) Korunmasý istenilen ve buluþun yeni olduðu iddia edilen teknik özelliklerini kapsayan istemler (üç nüsha) Gerekli görülüyorsa buluþ ile ilgili teknik resimler, (üç nüsha) Özet (üç nüsha), Baþvuru ücretinin ödendiðini gösterir belge aslý(banka dekontu). Buluþlarý hangi sistemlerle koruyabiliriz? Koruma süreleri ne kadardýr ve bu süreler uzatýlabilir mi? Türkiye'de buluþlara saðlanan üç tür koruma sistemi vardýr: Ýncelemesiz sistemde; ülkemizde mali kaynaklarý kýsýtlý olan buluþ sahiplerine ucuz, süratli ancak süresi nispeten kýsýtlý 7 yýllýk bir koruma saðlanmaktadýr. Ýncelemesiz patentte baþvuru sahibi veya üçüncü kiþiler tarafýndan 7 yýllýk sürenin bitiminden önce inceleme talebinde bulunulabilir. Ve inceleme sonucu olumlu olursa, baþvuru tarihinden itibaren 20 yýl süreli incelemeli patent verilir. Incelemeli sistemde; islemler daha uzun sürmekte, ancak incelemeli patent, basvurunun patentlenebilirlik kriterlerine ( yenilik, bulus basamagi, sanayiye uygulanabilirlik) sahip olup olmadigini gösteren bir inceleme raporuna dayanarak verildigi için daha saglam ve daha uzun bir koruma elde edilmektedir. Incelemeli patent 20 yil koruma saglar. Koruma süresi uzatilamaz. 6 7

6 Faydalý Model sisteminde; araþtýrma ve inceleme iþlemleri bulunmamaktadýr. Diðer sistemlere göre daha kýsa sürede belge alýnabilmektedir. Ancak, baþvuru sahibinin talebi üzerine faydalý model baþvurularý için de araþtýrma raporu düzenlenir. Bu sistemde baþvuru yayýnlandýktan itibaren üç ay içinde üçüncü kiþiler itiraz edebilirler. Ýtirazlar baþvuru sahibine bildirilir. Baþvuru sahibi karþý görüþlerini bildirebilir ya da istemlerde deðiþiklik yapabilir ya da itiraza raðmen belge talep edebilir. Faydalý Model 10 yýl koruma saðlar. Koruma süresi uzatýlamaz. Bütün buluþlar patentlenebilir mi? Bir buluþun patentlenebilmesi için yeni, buluþ basamaðýný içeren ve sanayiye uygulanabilir olmasý gerekir. Ancak, konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykýrý olan buluþlara, bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiþtirilmesi usullerine patent verilmemektedir. Dünyadaki teknik bilgilerin %80'i patent dokümanlarindadir ve bunlara TPE araciligiyla veya internet yoluyla ulasilabilir. Bir ürünün patentli olup olmadýðý nasýl anlaþýlýr? Bir ürünün patentli olup olmadýðý, ürün üzerinde patent numarasýnýn belirtilmiþ olmasýyla anlaþýlýr. Bir ürün üzerinde patent numarasýnýn belirtilmesi, istemeden oluþabilecek patent ihlali durumlarýný önleyecektir. Bununla birlikte, patentli olmadýðý halde bir ürüne patentli olduðunu ifade eden bir iþaret konulmasý ya da patent hakký süresi dolduðu halde patentli olarak belirtilmesi yasal olarak suç teþkil eder. (551 KHK madde 73/a) Buluþlarýn patent ile korunmasýnýn amaçlarý nelerdir? Buluþlarýn patentlenmesinin hem baþvuru sahibine, hem de kamuya yönelik faydalarý bulunmaktadýr. Baþvuru sahibi, patent ile buluþu üzerinde belirli bir süre boyunca münhasýr haklara sahip olmakta, böylece araþtýrma ve geliþtirme faaliyetleri süreci boyunca harcadýðý zamanýn, emeðin ve ekonomik harcamalarýn karþýlýðýný alabilmektedir. 8 9

7 Lisans ve devir sözleþmeleriyle patentten gelir elde etmek mümkündür. 551 sayýlý KHK'ya göre buluþlar, baþvuru tarihinden itibaren 18 aylýk süre sonunda yayýnlanýr. Böylece kamu, teknikteki geliþmelerden haberdar olabilmektedir. Ayrýca, önceden çaba ve zaman harcanmýþ buluþlar için tekrar yatýrým yapýlmasýnýn ve zaman harcanmasýnýn önüne geçilmekte, teknolojik geliþim hýzýnýn ivme kazanmasý saðlanmaktadýr. Patentten gelir elde etmek mümkün müdür? Patent sahibi patentini aþaðýdaki þekillerde kullanabilir: Ürünü sadece kendi üretebilir, Patent haklarýný baþka kiþilere devredebilir, Lisans verme yoluyla patent haklarýndan kar payý alabilir. TPE, baþvuru sahiplerine iþleriyle ilgili tavsiye ya da buluþlarý için maddi destek vermemektedir. Ancak bazý kurumlar patent baþvurularýný desteklemektedir. Bu konudaki güncel bilgilere TPE'nin internet sitesinden eriþilebilinir. Patent dokümanýnda ne tür bilgiler vardýr? Patent dökümaný, buluþa ait kýsa teknik bilgi içeren özet, buluþu açýklayan tarifname, korumasý istenen teknik unsurlarý tanýmlayan istemler ve varsa resimlerden oluþur. Patent, buluþun ticari deðerini gösteren bir belge midir? Patent belgesi almak bir sýnai mülkiyet hakký doðurur. Bu sayede, pazarda ürününüzü yalnýz kendiniz satabilir ya da baþkalarýna lisans yoluyla kullanma ve üretme için izin verebilirsiniz ya da patent hakkýnýzý devredebilirsiniz. Ancak, buluþunuzun patentli olmasý, buluþun ticari olarak deðerli olduðu anlamýna gelmemektedir

8 Patent verilemeyecek konular ve buluþlar nelerdir? 551 sayýlý KHK 'ya göre buluþ niteliðinde olmadýklarý için patent verilemeyecek konular þunlardýr; Patent dokümani hazirlarken teknik ve hukuki bilgiye sahip olmak, basvuru islemlerini kolaylastirir. Keþifler, bilimsel teoriler, matematik metotlarý, Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine iliþkin plan, usul ve kurallar, Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteligi olan yaratmalar, bilgisayar yazilimlari, Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulmasý ve iletilmesi ile teknik yönü bulunmayan usuller, Ýnsan ve hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teþhis usulleridir. Tüm bu sayýlanlar dýþýnda kalýp KHK' ya göre konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykýrý olan buluþlar ile bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiþtirilmesi usullerine patent korumasý verilememektedir. Korumadan yararlanacak kiþiler kimler olabilir? Türkiye Cumhuriyeti sýnýrlarý içinde ikametgahý olan veya sýnai veya ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kiþiler veya Paris Sözleþmesi hükümleri dahilinde baþvuru hakkýna sahip kiþiler korumadan yararlanabilir. Türkiye Cumhuriyeti uyruðundaki kiþilere kanunen veya fiilen patent ve/veya faydalý model belgesi korumasý tanýyan devletlerin uyruðundaki gerçek veya tüzel kiþiler de karþýlýklýlýk ilkesi uyarýnca Türkiye'de patent ve/veya faydalý model belgesi korumasýndan yararlanýr. Buluþunuzun yeni olup olmadýðýný nasýl araþtýrabilirsiniz? Baþvurunuzu yaptýktan aylar sonra buluþunuzun yeni olmadýðýný öðrenmeniz para ve zaman kaybý nedeniyle ümit kýrýcý olabilir. Bu durumla karþýlaþmamak için yayýnlanmýþ patentler 12 13

9 Patent basvurusunda bulunmadan önce yayinlanmis patentlerin ve diger dokümanlarin arastirmasi hem TPE'den hem de internet üzerinden yapilabilir. ve diðer dokümanlar üzerinden araþtýrma yapabilir, ücretsiz patent araþtýrmasý yapabileceðiniz internet sitelerinden ya da TPE'de ücret karþýlýðý Türk patentleri üzerinden veya diðer ülkeler tarafýndan verilen patentleri içeren EPOQUE veritabaný sistemleri üzerinden yaptýrýlabilecek ön araþtýrma ile tekniðin bilinen durumu konusunda fikir sahibi olabilirsiniz. Patent ön araþtýrma iþlemini internet üzerinden kendiniz de yapabilirsiniz. Araþtýrma iþlemi için sitesinden yayýnlanmýþ Türk patentlerinin 1995'ten bu yana taranmýþ olan tarifnamelerine eriþebilir, baþlýk üzerinden Türkçe araþtýrma yapabilir ya da Avrupa Patent Ofisi'nin patent araþtýrma sitesi olan sitesinden Ýngilizce 50 milyonun üzerinde patent dokümanýna eriþerek internet üzerinden dünya çapýnda araþtýrma yapabilirsiniz. Patent araþtýrma iþlemi için Dünya Fikri Mülkiyet Teþkilatý, WIPO'ya ait sitesinden ve ABD Patent Ofisi'ne ait sitesinden de faydalanabilirsiniz. 14 EPOQUE (EPO-QUERY) Avrupa Patent Ofisindeki (EPO) ve EPO'ya üye ülkelerdeki kullanýcýlarla birlikte yaklaþýk 4100 kiþi araþtýrma iþlemleri için her gün EPOQUE sistemini kullanmaktadýr. EPOQUE sistemiyle dünya çapýnda patent dokümanlarýnýn ve patent dýþý bilimsel literatürlerin bulunduðu 80'e yakýn veri tabaný ile 230 milyon teknik dokümana eriþim mümkündür. Enstitümüzden de, özel bir elektronik baðlantýyla bu veri tabanlarýna eriþim saðlanmaktadýr. Bu veri tabanlarýndan yapýlan sorgulama ile patent baþvurularýnýn yeni olup olmadýðý hakkýnda araþtýrma ve inceleme raporlarý düzenlenmektedir. PATENT BAÞVURULARININ ARAÞTIRMA VE ÝNCELEME ÝÞLEMLERÝ ENSTÝTÜ BÜNYESÝNDE YAPILIYOR MU? Enstitümüz, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren bazý alanlarda patent araþtýrma ve inceleme iþlemlerini kendi bünyesinde yürütmeye baþlamýþtýr. Daha önce bu iþlemler sadece yurt dýþýnda anlaþmalý olduðumuz patent ofislerine yaptýrýlmaktaydý. Baþvuru sahipleri, artýk yurt dýþýnda anlaþmalý olduðumuz ofisleri ya da Türk Patent Enstitüsü nü araþtýrma ve Ýnceleme Ofisi olarak seçebilmektedir. 15

10 TÜRK PATENT ENSTÝTÜSÜ Patentleri kim verir? Türkiye'de patent vermek için tek yetkili kuruluþ Türk Patent Enstitüsü'dür. Enstitü ulusal baþvurular sonucunda patent verebildiði gibi EPC ve PCT adý verilen bölgesel ve uluslararasý baþvuru sistemleri için de patent tescil iþlemlerini yürütmektedir. Ayrýca TPE, ülkemize yapýlacak bölgesel ve uluslararasý baþvurular için Kabul Ofisi olarak da hizmet vermektedir. Türkiye'de patent vermek için tek yetkili kurulus Türk Patent Enstitüsü'dür. Nasýl baþvuruda bulunulur? Patent baþvurusu ve takibi iþlemlerini kendiniz ya da Enstitümüz Patent Vekilleri siciline kayýtlý patent vekilleri aracýlýðýyla yürütebilirsiniz. Baþvuruyu kendiniz yapmak ve takip etmek istiyorsanýz, öncelikle Patent/Faydalý Model Baþvuru Kýlavuzu nu edinmeniz gerekmektedir. Baþvuru kýlavuzunu, Enstitümüzün Enformasyon Dokümantasyon ve Bilgi Ýþlem Dairesi Baþkanlýðýndan posta ile ya da yurt içindeki dokümantasyon birimlerimizden ücretsiz olarak isteyebilir ya da internet sitemizden indirebilirsiniz. Kýlavuzda baþvurunun nasýl hazýrlanmasý gerektiði, baþvurunun hangi unsurlardan oluþtuðu ayrýntýlý bir biçimde örneklerle açýklanmaktadýr. Baþvurunuzu þahsen getirebilir ya da posta yoluyla Enstitümüze gönderebilirsiniz. Buluþunuz, baþvuru tarihi itibariyle korumaya alýnýr. Ne zaman baþvuruda bulunulmalýdýr? Buluþunuzu gizli tuttuðunuz sürece patent baþvurusunu istediðiniz zaman yapabilirsiniz. Ancak profesyonel tavsiye alýnmasý aþaðýdaki risklerin göz önünde bulundurulmasý açýsýndan faydalý olabilir; Bir baþvurunun çok erken yapýlmasý durumunda ürünün tam olarak geliþtirilmemiþ olmasý veya pazarýn ürün için hazýr olmamasý riski, Baþvurunun geciktirilmesi durumunda bir baþkasýnýn ayný fikirlerle kendi adýna baþvuru yapmasý riski

11 ÝNCELEMELÝ PATENT BAÞVURUSU Rapor Olumlu Ýncelemeli Patent Belgesi 20 yýl ARAÞTIRMA ÝNCELEME (1-3 Kez) Rapor Olumsuz Red Patent baþvuru süreci nasýl iþler? Türk Patent Enstitüsü' ne yapýlan patent baþvurusu KHK nýn 42. maddesinde belirtilen unsurlarý taþýdýðý taktirde, baþvuru sahibine baþvurusunun alýndýðý ve sicile kaydedildiði þekli inceleme sonucu ile birlikte bildirilir. Þekli þartlarý saðlamayan baþvurulara, eksiklerini giderebilmeleri için üç ay süre verilir. Bu süre içinde þekli eksiklikler giderilmezse baþvuru reddedilmiþ sayýlýr. Yapýlan inceleme sonrasýnda þekli þartlara uygunluk açýsýndan bir eksik görülmemesi durumunda, baþvuru sahibinden, baþvuru tarihinden veya baþvuruda rüçhan hakký talep edilmiþse, rüçhan tarihinden itibaren on beþ ay içerisinde Enstitüye, tekniðin bilinen durumu ile ilgili araþtýrma talebinde bulunmasý ve ilgili ücreti ödemesi hususunda bildirimde bulunur. Araþtýrma talep edilmemesi veya araþtýrma ücretinin ödenmemesi halinde ise baþvuru geri alýnmýþ sayýlýr. Baþvuru sahibinin, tekniðin bilinen durumu ile ilgili araþtýrma yapýlmasý talebinden sonra, TPE veya uluslararasý niteliði tanýnmýþ anlaþmalý araþtýrma kuruluþlarý tarafýndan araþtýrma raporu düzenlenir. Araþtýrma. raporu düzenlendikten sonra, baþvuru sahibine teblið edilir. Teblið tarihinden itibaren üç aylýk bir süre içerisinde baþvuru sahibinin incelemeli ya da incelemesiz patent verilmesi sistemlerinden hangisini tercih ettiðini bildirmesi gerekir. Baþvuru sahibinin hangi sistemi tercih ettiði ve araþtýrma raporu Enstitü tarafýndan yayýnlanýr. Baþvuru sahibinin, üç ay içerisinde tercihini bildirmemesi halinde, incelemesiz sistemi tercih ettiði kabul edilir. Ýncelemeli sistem tercih edildiyse inceleme raporu aþamasýndan sonra (1-3 kez) baþvuru reddedilir ya da tescil edilir. Ýncelemesiz sistem tercih edilirse, doðrudan incelemesiz belge verilir

12 Rüçhan Hakký nedir ve buluþ sahibine ne gibi yararlar saðlar? Eðer buluþun birden fazla ülkede korunmasý istenirse, ilk patent baþvurusunun herhangi bir ülkede yapýlmasý tarihinden itibaren 12 aylýk bir süre içinde ayný buluþ için baþka bir ülkede baþvuru yapma hakkýndan yararlanýlabilir, buna rüçhan hakký denir. Bir baþvuru sahibinin herhangi bir ülkede yaptýðý baþvurunun tarihi ile bu baþvurusuna dayanarak daha sonra yaptýðý baþvurunun tarihi arasýnda üçüncü kiþilerce buluþ konusuna benzer bir konu için patent baþvurusu yapýlýrsa, üçüncü kiþilerce yapýlmýþ olan bu baþvuru karþýt doküman olarak gösterilemez. Baþvuru sahibi, yararlanmak istediði rüçhan hakkýný baþvuru ile birlikte veya baþvuru tarihinden itibaren iki ay içinde talep eder. Bununla ilgili rüçhan hakký belgesini, patent baþvurusu tarihinden itibaren üç ay içerisinde vermediði takdirde rüçhan hakkýndan yararlanma talebi yapýlmamýþ sayýlýr. Koruma süresi boyunca patentlerin yillik ücretleri TPE'ye düzenli olarak ödenmelidir. Aksi takdirde patent/baþvuru hakki sona erer. Patent verildikten sonraki aþamalar nelerdir? Herhangi bir bildirime gerek duyulmaksýzýn koruma süresi boyunca baþvuru sahibi Enstitümüze yýllýk ücretleri düzenli olarak ödemek zorundadýr. Yýllýk ücret; baþvuru tarihi, vade tarihi olmak üzere ödenmelidir. Ödenmezse altý aylýk süre içinde ek ücretle birlikte ödenir. Altý aylýk süre içinde de ödenmediði takdirde patent alýndýysa patent hakký sona erecektir. Baþvuru aþamasýndaysa, baþvuru geçersiz sayýlacaktýr

13 Patentler alindigi ülkeler için hak sahipligi dogurur. Türkiye'de alinmis bir patent sadece Türkiye içinde sahibine hak saglar. Türkiye'de alýnmýþ bir patent baþka ülkelerde de geçerli midir? Patentler alýndýðý ülkeler için hak sahipliði doðurur. Türkiye'de alýnmýþ bir patent sadece Türkiye içinde sahibine hak saðlamaktadýr. Baþka ülkelerde de patent hakký elde etmek istiyorsanýz, her ülkeye ayrý ayrý baþvuruda bulunabilir ya da uluslararasý baþvuru sistem olan PCT (Patent Ýþbirliði Anlaþmasý) veya bölgesel baþvuru sistemi olan EPC (Avrupa Patent Sözleþmesi) aracýlýðýyla baþvuru yapabilirsiniz. Ancak bu baþvuru sistemleri karmaþýk ve maliyetli olduðu için profesyonel yardým almanýzý ve WIPO'nun (Dünya Fikri Mülkiyet Teþkilatý ve EPO(Avrupa Patent Ofisi sitelerini ziyaret etmenizi tavsiye ederiz. Nereden profesyonel yardým alýnabilir? Enstitümüz, genel tavsiyelerde bulunmakta ve baþvuru sahiplerine yardýmcý olmaktadýr. Ancak patent baþvurusunun hazýrlanmasý iþlemi baþvuru sahibine veya vekiline aittir. Patent vekillerinden bu konuda profesyonel yardým alabilirsiniz. Vekillerin adres ve telefonlarýnýn bulunduðu listeye internet sitemizden eriþebilirsiniz

14 Profesyonel yardým gerekli midir? Baþvurunun hazýrlanmasý iþlemleri için vekil tutulmasý zorunlu deðildir. Ancak bir patentin koruma kapsamý özellikle tarifname ve istemlerin hazýrlanýþ biçimlerinden etkilenir. Patent dokümaný hazýrlamak için hem teknik hem de hukuki bilgiye sahip olmak, patent baþvurusu hazýrlanmasý iþlemini kolaylaþtýrýr. Patent Isbirligi Antlasmasi uyarinca, tek bir basvuruyla birden fazla ülkede patent basvurusu yapilabilir. Yabancý ülkelerde patent/faydalý model baþvurusu nasýl yapýlýr? Yurt dýþýnda patent/faydalý model baþvurusunda bulunmak isteyen baþvuru sahipleri, bu ülkelerin her birinde,vekil aracýlýðýyla o ülkenin sistemine uygun bir þekilde ve o ülkenin dilinde hazýrlanmýþ ayrý ayrý baþvurularda bulunmak zorundadýrlar. Ancak, Türkiye de de tarihinde yürürlüðe giren Patent Ýþbirliði Anlaþmasý uyarýnca birden fazla ülkede buluþlarýný koruma altýna almak isteyen baþvuru sahipleri, tek bir baþvuru ile PCT'ye üye ülkelerin tamamýnda veya bir kýsmýnda patent baþvurusu yapabilmektedirler. PCT ile ilgili temel bilgileri içeren kitapçýk ve PCT baþvurusu yapabilmek için gerekli baþvuru formlarý Enstitümüzden ücretsiz olarak temin edilebilmektedir. Ayrýca Türkiye de de 1 Kasým 2000 tarihinden itibaren yürürlüðe giren Avrupa Patent Sözleþmesi uyarýnca yapýlacak bir patent baþvurusu ile de Sözleþmeye üye ülkelerin tamamýnda veya seçilen ülkelerde bir patent korumasý elde etmek mümkün olmaktadýr

15 Patente iliskin haklarinizin ihlal edildigini düsünüyorsaniz basvuracaginiz mercii, "Fikri ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemeleri (FSHHM) ile Fikri ve Sýnai Haklar Ceza Mahkemeleridir(FSHCM). Eðer bulunduðunuz ilde FSHHM ve FSHCM yoksa, Asliye Hukuk ve Asliye Ceza Mahkemelerine baþvurmanýz gerekir. Patent/Faydalý model baþvurusu ve tescil belgeleri üzerindeki tasarruflar ve deðiþiklikler nelerdir? Patent/faydalý model baþvurusu ya da patent/ faydalý model devredilebilir, lisans sözleþmesi yoluyla kiralanabilir, veraset yoluyla varislere intikal edebilir ya da rehin edilebilir. Patent/faydalý model belgesi üzerinde yapýlan devir, lisans, veraset yoluyla intikal ve rehin gibi tasarruflarla, adres ve unvan deðiþikliklerinin üçüncü kiþilere karþý bir hüküm ifade edebilmesi için bunlarýn patent siciline kayýt edilmesi gereklidir. Patent hakkýnýn ihlali durumlarýnda ne yapýlmalýdýr? Patent hakký ihlal edilen patent sahibi, adli makamlara baþvurup kanunda öngörülen hukuk veya ceza davalarýndan birini ya da her ikisini açmalýdýr. Patente iliþkin haklarýnýzýn bir baþkasý tarafýndan ihlal edildiðini düþünüyorsanýz baþvuracaðýnýz mercii, ihtisas mahkemeleri olarak hizmet veren Fikri ve Sýnai Haklar Hukuk Mahkemeleri (FSHHM) ile Fikri ve Sýnai Haklar Ceza Mahkemeleridir (FSHCM). Eðer bulunduðunuz ilde FSHHM ve FSHCM yoksa, Asliye Hukuk ve Asliye Ceza Mahkemelerine baþvurmanýz gerekir. Ülkemizde þu ana kadar toplam 10 adet ihtisas mahkemesi kurulmuþtur: Ýstanbul'da 5 adet (3 Ceza Mahkemesi, 2 Hukuk mahkemesi), Ankara'da 4 adet (3 Hukuk mahkemesi, 1 Ceza Mahkemesi), Ýzmir'de 1 adet Ceza mahkemesi

16 Patent hakký tecavüze uðrayan patent sahibi hangi taleplerde bulunabilir? Patent haklarýnýn ihlalerine karþý, hem hukuk davalarý hem de ceza davalarý açýlabilmektedir. Patentten doðan hakký tecavüze uðrayan patent sahibi, mahkemeden, aþaðýdaki taleplerde bulunabilir: 1. Tecavüzün önlenmesi 2. Tecavüzün durdurulmasý 3. Tecavüzün giderilmesi 4. Tecavüzün tespiti 5. Tazminat a) Maddi tazminat b) Manevi tazminat c) Ýtibar tazminatý 6. El koyma 7. Ürünler ve araçlar üzerinde mülkiyet hakký tanýnmasý 8. Þekil deðiþtirme ve imha 9. Mahkeme kararýnýn ilgililere tebliði, kamuya ilan yoluyla duyurulmasý ve hükmün ilaný 10. Ýhtiyati tedbir. 28