(U. ÛTÛMÛTİU UE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "(U. ÛTÛMÛTİU UE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU"

Transkript

1 (U. ÛTÛMÛTİU UE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU 3-4 Kasım 1995 BİLDİRİLER Bildiriler kitabında yer alan her türlü görüş, fikir, bilimsel sav ve alıntılar, tablo ve şekiller bildiri yazar / yazarlarına aittir. Bunlardan ötürü düzenleme kurulu sorumlu tutulamaz. Bu kitaptan yapılacak alıntılarda kaynak göstermek zorunludur. EDİTÖR Hatice MERMER Mahmut TATLIPINAR Ayfer KOCATEPE YAPIM Yapım Tanıtım Yayıncılık Ltd. Şti. mmo yayın no: 178 ISBN:

2 SEMPOZYUM DÜZENLEME KURULU EminKORAMAZ 1. TMMOB-MMO Sekreteri Ercüment ŞEVLE TMMOB-MMO İstanbul Şubesi Sekreteri Yusuf ÜNLER TMMOB-MMO Bursa Şubesi Başkanı Serhat GİRGİN TMMOB-MMO Kocaeli Şubesi Başkanı Murat BAŞER TMMOB-MMO İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi j Kemal ÖZELÇİ Aykut GÖKER Ayfer EĞİLMEZ Coşkun ÖZBAŞ SEMPOZYUM DANIŞMANLARI TMMOB-MMO İstanbul Şubesi İstiklal Caddesi Ankara İş Hanı 9914 Beyoğlu - İSTANBUL İTÜ Ayazağa Kampüsü-İTÜ Kültür ve Sanat Birliği Küçük Salonu Maslak-İSTANBUL İrtibat Bürosu: MMO İstanbul Şubesi İstiklal Caddesi 99 I Beyoğlu - İSTANBUL Tel: (0212) Fax:(0212) t.

3 IV. OTOMOTİV ÜE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU OTOMOTİV ANA VE YAN SANAYİİNDE TEKNİK MEVZUAT VE DENETİM Cengiz TÜRKGENCİ Dış Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlüğü Daire Başkanı "Dünya Ticaret Örgütü-Ticarette Teknik Engeller Anlaşması" nda yer alan tanıma göre teknik mevzuat /teknik düzenleme (technical regulation) "ürün özelliklerini veya bunlarla ilgili işleme ve üretim metodlarını ve bunlara uygulanan idari hükümleri kapsayan uyulması zorunlu belgelerdir". Yeni anılan anlaşma ile devletlerin, sağlık, emniyet, çevre koruması gibi nedenlerle ürünlerle ilgili teknik düzenleme yapmaları ve uygulamaları meşru kabul edilmiştir. Uygunluk belgelendirmesi ise "bir ürünün, sistemin, kurumun veya bir şahsın öngörülen koşullara uygun olup olmadığının tesbiti şeklinde tanımlanmaktadır. Uygunluk belgelendirmesi ile ilgili olarak, ihtiyari belgelendirme ile devletin koyduğu teknik düzenlemelerden kaynaklanan zorunlu belgelendirme arasında ayırım yapmak gerekmektedir Devletin koyduğu ve genellikle emniyet, çevre vb. ile ilgili teknik düzenlemelere uygunluğun belgelendirilmesinde ilgili belgelendirme kuruluşlarının haiz olacağı şartları yine devlet belirler ve bunlara uyan kuruluşları belgelendirme ile yetkilendirir. Diğer bir ifade ile, bu alanda sadece devlet tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar faaliyette bulunabilir. Otomotiv ana ve yan sanayii ürünleri insan emniyetini ve çevrenin korunmasını yakından ilgilendirdiğinden, bu alanda hemen tüm ülkelerin ulusal veya uluslararası nitelikte teknik düzenlemeleri ve belgelendirme sistemleri mevcuttur. Ülkemizde sözkonusu düzenlemeler gerek uyulması gerekli metinlerin içeriği, gerekse ürünlerin bu metinlerde öngörülen özelliklere uygunluğunun değerlendirilmesi ve belgelendirilmesi yöntemleri bakımından milli nitelikte düzenlemelerdir. 121

4 IU. OTOMOTİV VE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU Bilindiği üzere ticarette anahtar kelime "güven"dir. Uluslararası ticarette ürünlerin güven sağlayabilmesi için uluslararası alanda kabul görmüş düzenlemelere uygun olması ve uygunluğunun güvenilir bir sistemle belgelenmesi gerekmektedir. Sanayileşmiş ülkelerde ve bu meyanda AB ülkelerinde ithal edilen ürünün devletin koyduğu düzenlemelere uygunluğunun sorumluluğu, bu ülkelerin "ürün sorumluluğu" kanunları gereği öncelikle ithalatçıya aitttir. Dolayısıyla, alıcıyı bir ülkeden ithalata motive eden öncelikli unsur, ithalat yapılacak ülke ürünlerinin devletin koyduğu düzenlemelere uygun olup olmadığıdır. i Otomotiv ana ve yan sanayii ile ilgili olarak uluslararası alanda kabul gören düzenlemeler, Cenevre'deki "Birleşmiş Milletler-Avrupa Ekonomik Komisyonunca (BM/AEK)" 1958 yılından bu yana yapılan ve güncelleştirilen "Motorlu Kara Taşıt Araçları Malzeme ve Aksamının Onayı ve Bu Onayın Karşılıklı Tanınması İçin Müşterek Koşulların Kabulüne Dair Anlaşma" çerçevesinde sürdürülen düzenlemelerdir. Avrupa Birliği'nin düzenlemeleri de BM/AEK'nın yönetmelikleriyle eşdeğerlidir. j Ürünlerin bu yönetmelik veya düzenlemelere uygunluğunun belgelendirilmesi konusunda ise, ülkelere bağlı olarak değişik uygulamalar bulunmakla birlikte, dünyada hızla yaygınlaşan ve güven kazanan uygulama "Akreditasyon Sistemi"dir. Burada ilgili tüm çevrelerin menfaatini temsil eden bir organ, ilgili Devlet kurumu tarafından, bir kuruluşun veya şahsın test, denetim, belgelendirme gibi konularda öngörülen özelliklere sahip olup olmadığının tesbiti için görevlendirilir. f Test kuruluşlarının yetkilendirilebilmeleri için teknik yönden yeterli olmalarının yanı sıra, EN serisi sıtandartlarına uygun olarak faaliyette bulunmaları zorunludur. Gerek BM/AEK yönetmeliklerinin gerekse AB düzenlemelerinin uygulanması ülkelerin yetkili otoriteleri arasındaki karşılıklı güvene dayanmaktadır. Bu sebeple, takip edilecek prosedür ve tarafların sorumluluğu düzenlemelerde belirtilmiştir. Ülkemizde otomotiv sanayii ile ilgili teknik düzenlemeler ve belgelendirme sistemi, ; uluslararası kabul gören düzenlemelere eşdeğer değildir. Halen, batılı pazarlara ihracat amacıyla üretim yapan firmalarımız, üretimlerinde ihracat yaptıkları ülkelerin teknik düzenlemelerini esas almakta ve uygunluk değerlendirme ve belgelendirme işlemlerini dış ülkelerde yaptırmaktadırlar. Bu durum, zaman ve döviz kaybına yol açtığı gibi, küçük ve orta ölçekli firmalarımızın ihracat imkanlarını da daraltmaktadır. 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararının 8 ile 11. maddeleri ülkemizin zorunlu standardizasyon sistemini AB sistemine eşdeğer yapıya dönüştürülmesiyle ilgilidir. 122

5 IV. OTOMOTİV VE VAN SANAYİ SEMPOZYUMU Buna göre Türkiye, kararın yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 5 yıl içinde Topluluk araçlarını kendi iç yasal düzenlemelerine dahil edecek, motorlu araçlarla ilgili olarak tarih ve 92/53/EEC sayılı Konsey Direktifi ile değişik tarih ve 70/156/EEC sayılı Konsey Direktifini uygulaması halinde Birlik Türkiye'de uygulanan prosedürün sonuçlarını kabu edecektir. Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde teknik düzenleme ve uygunluk değerlendirmesi sistemimizin AB ile uyumlaştırılabilmesi için şu hususların, öncelik sırası olmaksızın, aynı anda ve bir arada mevcut bulunması gerekmektedir: AB teknik mevzuatına eşdeğer mevzuat oluşturulması. Sanayimizin bu mevzuata uygun üretim yapabilmesi. Uluslararası alanda güvenilir bir belgelendirme sistemi oluşturulması. Bu konudaki çalışmalar otomotiv sektörünün de etkin katılımıyla hızla sürdürülmektedir. Cengiz TÜRKGENCt 1954 Yılında Ankara'da doğdu. A.İ.T.İA. Yönetim Bilimleri Fakültesi mezunudur yılları arasında Ticaret Bakanlığı ve müteakiben Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracat Genel Müdürlüğünde görev yaptı yıllarında Ticaret Müşaviri unvanıyla yurt dışı görevde bulundu. Halen Dış Ticaret Müsteşarlığı Dış Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlüğünde Daire Başkanı unvanıyla görev yapmaktadır. 123

6 IV. OTOMOTİV VE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU AVRUPA BIRLIGFNDE STANDARDIZASYON VE TEKNİK DÜZENLEMELER Ebru Fezal AKIN / CE Consultancy Europe EURACON 1- GİRİŞ Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) ile Gümrük Birliği'ne girmesi aşamasında, AB'nin teknik mevzuatına uyum sağlanabilmesi yolundaki çalışmalar giderek önem kazanmaktadır. Zira AB ile Türkiye arasında imzalanan Ortaklık Konseyi Kararı gereği Türkiye tüm teknik mevzuatını 5 yıllık bir geçiş süreci sonunda tamamen AB mevzuatına uyumlu hale getirecektir. j AB'de ticaretin daha serbest hale gelmesini amaçlayan mevzuat uyumu düzenlemelerinde üzerinde en çok durulan ve çalışmaları yönlendiren ana motif "güvenlik ve sağlık" ile ilgili temel gereksinimlerin sağlanmasıdır. Bu çerçevede, can ve mal güvenliği konusunda "Motorlu Kara Taşıtlarının Seyri" ile ilgili teknik ve idari düzenlemeler büyük önem taşımaktadır. Bu düzenlemeler başta ulusal seviyede ele alınmış.ancak uluslararası tiaretin artması ve otomotiv sanayiinin sınırlar ötesi bir yapıya kavuşması ile uluslararası bir boyut ka-, zanması kaçınılmaz olmuştur. ; AB'de uygulanmakta olan, Otomotiv ve Yan Sanayi'ne ilişkin teknik mevzuat "Avrupa Birliği Direktifleri" ve "Avrupa Ekonomik Komisyonu Regülasyonları" çatıları altında toplanmıştır. Avrupa Birliği'nde Birliğin temelini oluşturan en önemli prensiplerden biri olan "Üye Ülkeler Arasında Malların Serbest Dolaşımı" ilkesi çerçevesinde ticarette teknik engellerin kaldırılmasına yönelik düzenlemelerin uygulamaya konmasıyla, üye ülkeler arasında mevzuat harmonizasyonu mümkün olabilmiştir. j II-AB'de Standardızasyon ve AB Normları Çok çeşitli tarifleri yapılan standardizasyon; madde, mamul, metod ve hizmetleri belirli şartlara ve esaslara dayanarak bir örnek hale koymak işlemidir. Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı'nın (ISO) tanımına göre "Standardizasyon, herhangi bir faaliyetle ilgili bulunan bütün tarafların katkı ve işbirliği ile ekonomik bir fayda sağlamak üzere belirli kurallar koyma ve bu kuralları uygulama" işlemidir. Standart ise yetkili kılınan ve bu yetkileri milli veya uluslararsı bir standardizasyon f 124

7 IV. OTOMOTİV UE VAN SANAYİ SEMPOZYUMU teşkilatı tarafından kabul edilen ve yaygın olarak bir kereden fazla kullanılan; madde, mamul ürün ve hizmetler için kuralları yöntemleri veya ürünlerin/mamullerin, üretim ve imalat metodlannın ilgili proseslerin karakteristiklerini tespit eden ve ilgili bütün tarafların işbirliği ile hazırlanan teknik bir dokümandır. Bu teknik doküman aynı zamanda; proses veya üretim/imalat metodunda uygulanan terminalojiyi, sembolleri, ambalajlama, markalama veya etiketleme gereklerini kapsamına alabilir veya sadece bunlardan biri ile ilgili olabilir. GATT ve AT, standartları, uygulanmaları ihtiyari olan dokümanlar olarak kabul etmektedir. Teknik kural ve standartlar, imalatın/üretimin rasyonelleştirilmesi kalitenin iyileştirilmesi ve doğal çevrenin korunması amaçlarına yönelik olup, yetkili kılınan milli ve uluslararası kurum/kuruluşlarca hazırlanan mecburi ve ihtiyari teknik araçlardır. Bu noktada üzerinde önemle durulması gereken konulardan biri de kalite ve Kalite Güvencesi Sistemleri'dir. Kalite daha önceleri sadece "müşteri talebi" olarak algılanırken, son zamanlarda üreticinin her tür sorununu halleden ve "üretici tarafından talep edilen" bir kavram haline gelmiştir. Gerçekten de gerek ISO-9000 Kalite Güvencesi Sistemleri gerekse henüz ülkemizde yaygın olarak algılanmamış olan Toplam Kalite Yöntemi, Reengineering, JIT gibi kavramlar, üretimin etkinliğini ve verimliliğini arttırmaya yönelik sistemler yaratmaktadır. Diğer pek çok gelişmiş sanayi ötesi toplumda olduğu gibi Avrupa Birliği'nde de Kalite Güvence Sistemlerinin kullanılması yasal bir zorunluluk olmamasına rağmen, teknik engellerin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Söz konusu standartların AB mevzuatı açısından önemi, AB direktiflerinde bu standartlara atıf yapılmış olmasından kaynaklanmaktadır. Yeni Yaklaşım Direktifleri'nde atıf yapılan standartların kullanılması ihtiyari olmakla birlikte eski yalaşım çerçevesinde düzenlenmiş bulunan Otomotiv ve Yan Sanayiine ilişkin direktiflerde atıfta bulunulan standartların kullanılması mecburidir. Standartlar ülkeler arasında farklılıklar göstermektedir ve AB'nin önündeki büyük engellerden biri olarak görülen bu farklılıklar da, Birliğe ait tek bir standardın oluşturulması gereğini ortaya koymuştur. Bu amaçla Birliğin ilgili kuruluşları, CEN, CENE- LEC ve ETSI aracılığıyla Avrupa normları oluşturulmaktadır. EN (European Norms) Avrupa normlarının hazırlanması, mevcut üye ülkelerin standartlarının (ISO; Uluslararası Standartlar organizasyonu, DİN: Almanya, NF: Fransa, UNI: İtalya, BS: İngiltere vs.) birlikte incelenerek günün gereksinimlerinin de göz önünde bulundurularak (güvenlik, sağlık, çevre, tüketiciyi koruma) gözden geçirilmesi ve yeniden oluşturulmasıdır. 125

8 IU. OTOMOTİV UE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU III- AB'de Teknik Düzenlemeler Avrupa şirketlerinin sürekli karşılaştığı problemlerden biri de teknik mevzuat ve standartlar arasındaki ihtilaflardır ve bu son derece karmaşık ve dışarıdan izleyenler için de anlaşılması zor olan bir konudur. Teknik mevzuat, üretimin rasyonelleşmesi amacına yönelik olup, özellikle insan sağlığı ve güvenliği, aynı zamanda çevre korunması ile ilgili alanlarda kamu menfaatlerine hizmet etmeyi amaçlar. Yasal açıdan bağlayıcı olduğundan benzer özellikler gösterdikleri standartlardan bu konuda farklıdırlar. Avrupa Birliği'nin kurucuları, malların serbest dolaşımını sağlayabilmek için Üye Ülkeler arasında teknik uyumun gerçekleşmesi gereğine inanmışlar, bu doğrultuda Roma Anlaşması'nın 100. maddesindeki mevzuatın oybirliği kuralına göre uyumlaştırılması hükmüne teknik kurallar da dahil edilmiştir. Ancak, 1970'li yılların olumsuz koşulları ve Roma Anlaşması'nın 30. maddesinden kaynaklanan gümrük vergileri ve miktar kisırlamaları uygulamalarına başvurmama ilkesi, teknik kural ve standartların üye ülkelerce amaçlarının dışında kullanımına, başka bir deyişle teknik engellerin oluşumuna zemin hazırlamıştır. Bu teknik engellerin kaldırılması amacıyla Komisyon, AB'de üretilen tüm ürünlerin harmonize edilmesini kararlaştırmıştır. Tek elden harmonizasyon ilkesi, ulusal düzenlemeler arasındaki farklılıklar nedeniyle ortaya çıkan teknik engellerin kaldırılması için genel bir program şeklinde uygulanmıştır. Bu uygulama, AB'de Klasik Yaklaşım ya da Eski Yaklaşım olarak adlandırılmaktadır. Klasik yaklaşım, son derece iyi niyetle yola çıkılmış olmasına rağmen, üye ülkelerin kendi sanayilerini koruma telaşları ile çıkarlarından taviz vermek istememeleri; teknik ayrıntılar üzerinde uzun süren tartışmalar ve teknolojinin son derece hızlı gelişmesi nedenleri ile etkin olamamıştır. Klasik yaklaşımın çok ağır işlemesi ve verimsiz olması dışında diğer önemli bir eksiği de üye devletler arasında test ve belgelerin karşılıklı tanınması ile ilgili herhangi bir çalışmanın olmamasıdır. Bütün bu eksiklerden yola çıkılarak 1978 yılında Topluluklar Adalet Divanı'nın gene Roma Anlaşması'nın 30. maddesine dayanarak aldığı karar, Topluluk bazında karşılıklı tanıma ilkesine ağırlık vererek teknik engellerin kaldırılması yolunda önemli bir katkı sağlamıştır. Bu ilkeye göre bir üye ülkede kanun ve kurallara göre üretilen bir malın başka bir üye ülkede rahatlıkla üretilebilmesi ve kullanılması gerekmektedir. Ancak Roma Anlaşması'nın 36. maddesi üye ülkelerce kamu düzeni ve kamu güvenliği; insan, hayvan ve bitki hayatının ve sağlığının korunması ile ilgili alanlarda kendi yasalarındaki hükümlere yetki vermektedir. 126

9 (V. OTOMOTİV VE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU Bu noktalardan hareketle, temel gereksinimlerin belirlenerek bu gereksinimlere uygunluğun sağlanması yolundaki çalışmalar, Avrupa Birliği'nde "Yeni Yaklaşım" olarak uygulamaya konmuştur. Teknik uyumlaştırmada Yeni Yaklaşım Politikası 7 Mayıs 1985'te çıkan bir Konsey Kararıyla benimsenmiştir. Yeni Yaklaşım çerçevesinde Avrupa Birliği Komisyonu'nun hazırladığı direktifler, Avrupa Birliği'nin "Yeni Yaklaşımda Teknik Mevzuatını" oluşturmuştur. Yeni Yaklaşım direktifleri, Klasik Yaklaşımdaki gibi tek tek ürünleri ele almamakta ve ürün gruplarına göre hazırlanmaktadır. Direktiflerde bir ürün grubunda bulunması gereken temel gereksinimler belirlenmekte ve bunlarda genel hatlarıyla ifade edilmektedir. Bu direktifler Avrupa Standartlarının (EN) kullanılmasını zorunlu kılmamakla birlikte, standartlara atıf yapmakta ve standartlara uygun üretim yapıldığında drektiflerdeki temel gereksinimlere uyulduğu varsayılmaktadır. Avrupa'da standartları saptayan üç organ vardır; CEN (Comite Europeen de Mormalisation-Avrupa Standardizasyon Komitesi) ve CENELEC (Comite Europeen de Normalisation Electro Technique-Avrupa Elektro -Teknik Standardizasyon Komitesi) ve ETSI (Europcan Telecomunications Standards Institute-Avrupa Telekomünikasyon Standartlar Enstitüsü). Avrupa Birliği dışındaki ülkelerin mallarına ise GATT standartlarına ve Birliğin temel koşullarına uyduğu sürece ayırım yapılmamaktadır. Üçüncü ülke mallarına verilen test sertifikalarının geçerli olabilmesi için üçüncü ülke sertifika veren kurumunun teknik uzmanlığa sahip olması gerekir. Bu konu, halen Komisyonda görüşülmektedir. Yapılan önerilerden biri, üye ülkenin tasdik edilmiş sertifika veren kuruluşunun üçüncü ülkedeki bir sertifika kuruluşunu kendi adına yetkili kılmasıdır. Esas yapılması gereken iki ülkenin test eden ve sertifika veren kurumlarını karşılıklı tanıyan anlaşmalar yapmalarıdır. Fakat bu anlaşmaların gerçekleşmesi uzun bir zaman alabilecektir. IV- AB'de Klasik Yaklaşım Çerçevesinde Otomotiv ve Yan Sanayiine İlişkin Teknik Mevzuat AB'de mevzuat uyumlaştırmasında hukuk aracı olarak AB Direktifleri seçilmiştir. Otomotiv ve Yan Sanayiinde de teknik mevzuat olarak EEC Direktifleri kullanılmaktadır. Bilindiği gibi AB'de ve AB'ne yapılan ihracatta, Yeni Yaklaşım çerçevesinde hazırlanan ve uygulamaya konulan direktiflere uygun üretim yapılması ve bu uygunluğun "CE İşareti" ile belgelenmesi zorunludur. Ancak Yeni Yaklaşım Direktifleri dışında kalan alanlarda CE işareti kullanılması söz konusu değildir. Klasik yaklaşım çerçevesinde düzenlenmiş olan Otomotiv ve Yan Sanayi mevzuatında ise direktiflere uygun olarak üretilen ürün, tip onayından geçtikten sonra belgelenebil- 127

10 İÜ. OTOMOTİV UE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU mekte ve "e işareti" ile piyasaya sürülebilmektedir. Otomotiv ve Yan Sanayiine İlişkin bir başka düzenleme sistemi de Avrupa Ekonomik Komisyonu Regülasyonlarıdır. Gerçekte, Avrupa Birliğinde "Tip Onayı Sistemi" idari ve teknik mevzuattan oluşmakta olup idari mevzuat tarih ve 70/156/EEC sayılı "Tip Onayı Direktifi" ile yürürlüğe girmiştir. (Bu direktif tarih ve 92/53/EEC sayılı direktif ile yeniden düzenlenmiştir). Teknik mevzuat ise Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu'nun tarihli Cenevre Anlaşması ile ve anlaşmanın ekleri olarak düzenlenen ECE Regülasyonlarını esas alan EEC Direktifleri ile düzenlenmektedir. ECE Regülasyonları her tür teknolojik gelişme ve sosyal ihtiyaç dikkate alınarak sürekli yenilenmekte, değiştirilmekte ve her değişiklik ek olarak yayınlanmaktadır. fi Şu anda 95 ECE Regülasyonu ve ikisi idari olmak üzere toplam 55 EEC direktifi mevcuttur. ECE Regülasyonlarının temelini oluşturan Cenevre Anlaşması'na taraf olan 28 Avrupa j ülkesi, uygulamayı kabul ettikleri Regülasyonlarla ilgili olarak ülkeler bazında yapıla- / cak tip onaylarını karşılıklı olarak tanımaktadırlar. Bu regülasyonlar isteğe bağlı olarak uygulanmaktadır. Regülasyonlardaki değişiklikler, ancak R^gülasyonu kabul eden üye ülkelerin onayı ile yürürlüğe girer ve yeni bir Regülasyon en az iki üye ülkenin BM Genel Sekreter'ine onay vermesi ve hiç bir üye ülkeden itiraz gelmemesi koşulu ile yürürlüğe girer. Türkiye tarihinde Cenevre Anlaşması'na taraf olmakla birlikte, henüz taraf olma kararının yürürlüğe girmesi mümkün olmamıştır. Bunlar dışında daha önce sözü edilen 92/53/EEC Direktif ile "Otomobillerde Tip Onayı" işlemleri, AB'ne üye ülkelerde uyumlaştırılmıştır. Bu direktif tarihi itibariyle zorunlu hale gelecektir. / V- AB'de Otomotiv ve Yan Sanayiine İlişkin Düzenlemelerin Türk Otomotiv ve Yan Sanayiine Etkileri AB'de Otomotiv ve Yan Sanayiine ilişkin düzenlemelerin Türk Otomotiv ve Yan Sanayine etkilerini iki açıdan incelemek gerekmektedir; j Bunlardan birincisi, Avrupa Birliği'ne yapılan ihracat açısından değerlendirmelerdir. AB'ye yapılacak ihracatta EEC direktiflerine uygunluk 1996 başından itibaren zorunlu hale gelecek olup Birliğe ihracat yapılabilmesi "e işareti"nin alınmış olması ile mümkün olacaktır. Kısaca, Türkiye Avrupa Birliği'ne ihraç edilecek motorlu taşıt araçları açısından şu anda Avrupa Birliği'nde yürürlükte bulunan "Tip Onay Sistemini " en kısa zamanda kabul etmekle yükümlüdür. Konunun belki de daha önemli bir boyutu da Türkiye'nin Avrupa Birliği ile gireceği 128 /

11 IU. OTÛMÛTİU UE VAN SANAYİ SEMPOZYUMU Gümrük Birliği'dir. Bu çerçevede Ortaklık Konseyi Kararı'nın 8. maddesi gereğince Türkiye tüm teknik mevzuatını 5 yıllık bir geçiş süresi sonunda AB teknik mevzuatı ile tam uyumlu hale getirmekle yükümlüdür. Tabiidir ki bu 5 yıllık geçiş süresi fazlar halinde değerlendirilecektir. Yani, "Nasıl olsa daha beş yıllık süremiz var" şeklinde bir yaklaşımın geçerliliği yoktur. Bu çerçevede test ve belgelendirme kuruluşları ile ilişkili olarak uygulanmakta olan ve Klasik Yaklaşımla da bütünleştirilmiş bulunan Küresel Yaklaşım gereği Türkiye'de tip onayına yönelik akredite test laboratuarlarının da en kısa zamanda kurularak AB teknik mevzuatına uydurulması zorunludur. Bunlar dışında önemle belirtilmesi gereken diğer bir husus ise, Kalite Güvence Sistemleri'nin bu sektör için ileride zorunlu olacağı gerçeğidir. 92/53/EEC direktifi firmalarda asgari düzeyde Kalite Güvence-Sistemi istemektedir. Bu 1993 yılı başında uygulamaya konulmuş olup, 1997 yılı sonunda geçiş dönemi bitecektir. Dolayısıyla 1997 yılı sonundan itibaren firmaların asgari Kalite Güvence Sistemi uygulamaları zorunlu olacaktır. Ebru Fezal AKIN ODTÜ İdari İlimler Fakültesi, İşletme Bölümünden mezun olan E. Fezal AKIN, E.Ü SBF İşletme Bölümünde, Finansman Yönetimi master programını bitirdi yılları arasında Carkluisbergges, Saarbrücken'de Yönetim ve Finansman Yönetimi Programını tamamladı yılları arasında SEGEM'de Finansman Yönetimi Bölümü Uzmanı olarak göreve başlayan E. Fezal AKIN, sırasıyla, Doğuş Yatırım A.Ş.'de Direktör Yardımcılığı Türk Eximbank A.Ş.' de Genel Müdür Danışmanlığı, Finlandiya Kağıt Üreticileri Birliği Türkiye Temsilciliği'ndc Direktörlük, Dünya Bankası Danışmanlığı yapmıştır. 1994'den bu yana Dış Ticaret Enstitüsünde Direktörlük görevini sürdürmektedir. 129

12 IV. OTOMOTİV VE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU GÜMRÜK BIRLIGI, TÜRKİYE' DE SINAİ MÜLKİYET HAKLARININ KORUNMASI KONUSUNDAKİ GELİŞMELER VE OTOMOTİV SANAYİİ * Uğur G. YALÇINER Türk Patent Enstitüsü Başkanı 1- GİRİŞ Ankara Anlaşması ve Katma Protokol hükümleri kapsamında tanımlanan sürecin bir adımı olarak Türkiye'nin Avrupa ile Gümrük Birliği oluşturması ve Gümrük Birliği'nin iyi işlemesi için Türkiye'ye düşen yükümlülükler arasında sınai mülkiyet hakları konusundaki mevzuatın uyumlaştırılması önemle yer alan bir konudur. Gümrük Birliği anlayışı, malların serbest dolaşması ilkesini, bu malları üretenlerin sınai mülkiyet / haklarının tüm ülkelerde eşit olarak korunması ilkesi ile birlikte kapsamaktadır. Bu anlayış çerçevesinde sınai mülkiyet haklan Gümrük Birliği kapsamında çok büyük anlam ve önem taşımaktadır. Bu anlam ve önem sadece uluslararası ticaret açısından değil ulusal sanayi ve ticaret gözönüne alındığında ayrı ve belki daha da fazla değer kazanmaktadır. "Sınai Mülkiyet" kavramı genel tanımı ile, sanayide ve tarımdaki buluşların, yeniliklerin, yeni tasarımların ve özgün çalışmaların ilk uygulayıcıları adına; ticaret alanında üretilen ve satılan malların üzerlerindeki üreticisinin veya satıcısının ayırdedilmesini sağlayacak işaretlerin sahipleri adına kayıt edilmesini ve böylece ilk uygulayıcıların / ürünü üretme ve satma hakkına belirli bir süre sahip olmalarını sağlayan gayri maddi bir hakkın tanımıdır. f Sınai mülkiyet haklarının korunmasına ilişkin işlemlerin ve koruma koşullarının tüm ülkelerde tek biçim hale getirilmesi ve korumanın tüm ülkelerde etkin biçimde sağlanması konusunda yıllar öncesinden beri uluslararası alanda birçok çalışma yapılmış ve çok sayıda ulusararası anlaşma imzalanmıştır. Bu anlaşmalardan hiçbirisi 1 Ocak 1995 tarihinde yürürlüğe giren Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşmasi ile Avrupa Topluluğu Ortaklık Konseyinin 6 Mart 1995 tarih ve 95/1 sayılı kararı hükümleri kadar sınai mülkiyet hakları konusunda taraf ülkeler için çok katı kurallar ve yaptırımları kapsayan bağlayıcı hükümler içermemiştir. j Bu bildiri, Avrupa ile Gümrük Birliği'nin başlaması ve iyi işlemesi için gerekli koşulları ve yükümlülükleri kapsayan 6 Mart 1995 tarih ve 95/1 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı ile Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşmasının sınai mülkiyet hakları konusundaki hükümlerinin değerlendirilmesini kapsamakta, sınai mülkiyet haklarının konunmasına ilişkin Türkiye'de yapılan yasal düzenlemeleri içermektedir. Bildiride ayrıca sınai mülkiyet hakları ve yasal düzenlemelerin otomotiv sanayii açısından değerlendirilmesi, Avrupa'da otomotiv yan sanayii ile ilgili endüstriyel tasarım i 130

13 IU. OTOMOTİV VE VAN SANAYİ SEMPOZYUMU korumasındaki tartışmalar ile Türkiye'de yürürlüğe girmiş olan mevzuat kapsamındaki hükümlerin tartışılması yer almaktadır. Türkiye'de sınai mülkiyet haklarının etkin biçimde korunması konusundaki yasal düzenlemeler sonunda beklenen gelişmeler, Gümrük Birliği ile bağlantıları ve sanayicilerimize öneriler de bildiri içinde yer almaktadır. l.gümrük BİRLİĞİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI İLE İLGİLİ MEVZUATIN UYUMU Uluslararası ticaretin gelişmesi, teknoloji transferinin artması ve ortak yatırımlar için önemli ve güvenli bir ortam yaratmak üzere tüm ülkeler çaba göstermektedir. Bu çabalar özellikle her iki dünya savaşının ana nedenini oluşturan, ülkeler arasındaki ekonomik temele dayalı politik sorunların bir daha oluşmamasını temin amacını taşımaktadır. Bunun en önemli delili Avrupa içinde ekonomik birlik oluşturan Avrupa Birliği ve Dünya Ticaret Örgütü'nün kurulması sonucuna varan GATT Anlaşması çalışmalarının İkinci Dünya Savaşı'mn hemen sonrasında başlamış olmasıdır. 2.1 Gümrük Birliği ve Sınai Mülkiyet Hakları Gümrük Birliği'nin ilkesi, taraf ülkelerin tümünde gümrüklerin kaldırılması ise de bunun varılmak istenen amacı gerçekleştirebilmesi ve iyi işleyebilmesi için eş etkili önlemlerin (tarife dışı engellerin) de tüm taraf ülkelerde eşit düzeye getirilmesidir. Eş etkili önlemler arasında da patent, marka, faydalı model, endüstriyel tasarımlar, coğrafi işaretler entegre devrelerin topağrafyalarından oluşan sınai hakların tüm ülkelerde eşit ve etkin biçimde korunması yer almaktır. Sınai haklara paralel olarak edebi eserler, müzik eserleri, resimler, tiyatro eserleri gibi eserlerin yaratıcılarının hakları ile bu eserleri çoğaltan ya da icra eden kişilerin haklarının korunmasını kapsayan fikri haklar da malların serbest dolaşımı ilkesi kapsamında önem taşımaktadır. Gümrükler tüm ülkelerde kaldırıldığında herhangi bir ülkede üretilen bir mal bir başka ülke pazarına gümrüksüz olarak girebilecek ve o pazarda satılabilecektir. Bir malın üretimi ve pazarlanmasında mal üzerinde patent, marka, faydalı model, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret, entegre devre topografyası gibi sınai mülkiyet haklan bulunabilir. Gerçekte en azından marka hakkı vardır. Sınai mülkiyet hakları, bu konuda uluslararası anayasa niteliğinde olan Sınai Mülkiyetin Himayesine Mahsus Milletlerarası Bir İttihat İhdas Edilmesine Dair PARİS Sözleşmesi adı verilen halen 120 ülkenin taraf olduğu Sözleşme hükümleri gereği her ülkenin ulusal yasalarında tanımlanan çerçevede korunmakta ve koruma sadece tescilin talep edildiği ülke sınırları içinde geçerli olmaktadır. Yani, alman her patent, ya da tescil edilen her marka veya endüstriyel tasarım sadece tescil edildiği ülkede koruma altındadır. Bir başka ifade ile tek bir başvuru ile tüm dünyada geçerli bir patent ya da marka tescili mümkün değildir. Bu nedenle patent ya da marka sahipleri kendi ürünleri için pazar olanaklarını önemli buldukları tüm ülkelerde ayrı ayrı başvuru yapmaktadırlar. Sınai mülkiyet haklarının her ülkede kendi mevzuatına göre korunduğu gerçeğini göz önüne alarak, sınai mülkiyet korumasının bazı ülkelerde çok etkin, bazılarında zayıf, 131

14 IU. OTOMOTİV UE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU bazılarında da hiç olmadığı bir grup ülke arasındaki gümrük birliğinin nasıl işleyebileceğini analiz edersek, varılacak sonuç bir karmaşadır. Zira başka bir ülkede korunmakta olan mal, korumanın olmadığı bir ülkede üretilip tüm pazara sürüldüğünde koruma sağlayan ülke malı ülkesine sokmayacaktır. Ancak korumanın olmadığı başka ülkede mal satılabilecek, korumanın etkin olmadığı ülkede ise bir başka karmaşa yaşanacaktır. Bu nedenle Gümrük Birliği'nin oluşmasının temel koşullarından birisi olarak, sınai mülkiyet haklarının tüm taraf ülkelerde eşit ve etkin biçimde korunması ilkesi \ benimsenmiştir. Türkiye'nin Avrupa ile Gümrük Birliği oluşturması için taraflara düşen yükümlülükler, 1963 yılında imzalanan Ankara Anlaşması ve 1973 yılında fiilen uygulanmaya başlayan Katma Protokol kapsamında ortaya konan 6 Mart 1995 tarih ve 95/1 sayılı ortaklık Konseyi Kararı ile tanımlanmıştır. Ortaklık Konseyi Kararının 29 uncu maddesi "fikri, sınai ve ticari mülkiyet haklarının etkin biçimde korunması konusuna tarafların önem verdiklerini" ve "Gümrük Birliği'nin iyi işlemesi için her iki tarafta da eş düzeyde bir fikri mülkiyet korumasının olmasının gerektiğini kabul ettiklerini" ifade, etmektedir. Bu konuda taraflara düşen yükümlülükler ise Kararın 8 nolu ekinde açık- / lanmaktadır.(*) Fikri ve sınai hakların korunması konusunda taraflara düşen yükümlülükleri kapsayan 8 Nolu Ek, temel olarak üç bölümden oluşmaktadır. 1. Genel ilkeler, 2. Gümrük Birliği'nin başlangıcından önceki yükümlülükler, 3. Gümrük Birliği'nin başlangıcından itibaren üç yıl içinde yerine getirilmesi gereken yükümlülükler. Genel ilkeler, tarafların Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması Eki Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Haklan (TRIPS) adı verilen anlaşmasında yer alan yükümlülüklere önem verdiklerini, Türkiye'nin bu anlaşmadan doğan yükümlülüklerini Gümrük Birliği'nin başlangıcından itibaren üç yıl içinde yerine getireceğini ve Ortaklık Konseyi Kararında yer almayan konulardaki koruma düzeyi ile ilgili olarak TRIPS Anlaşması'ndaki hükümlerin uygulanacağını" kapsamaktadır. i Gümrük Birliği'nin başlangıcından önceki yükümlülükleri ise Türkiye'nin fikri haklar konusundaki uluslararası anlaşmalardan; sınai mülkiyetin uluslararası korunmasına ilişkin Paris Sözleşmesi'nin Stokholm'de imzalanan son metnine, ebedi ve sanat eserlerinin korunmasına ilişkin Bern Sözleşmesi'nin Paris metnine, icracılar, fonogram üreticileri ve yayın kuruluşlarının korunmasına ilişkin Roma Sözleşmesi'ne, "Avrupa Topluluğu Ortaklık Konseyi Kararı", j f

15 IV. OTOMOTİV VE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU markaların tescili amacıyla mal ve hizmetlerin uluslararası sınıflandırılmasına ilişkin Nis Anlaşmasına, Patent İşbirliği Anlaşmasına katılmasını öngörmekte, buna ek olarak da topluluk direktiflerine uygun biçimde, telif hakları ve komşu haklarının korunması, patent haklarının korunması, marka haklarının korunması, tekstil ürünlerine ait tasarımlar dahil olmak üzere endüsriyel tasarımların korunması, coğrafi işaretlerin korunması sınai mülkiyet haklarının ihlallerine karşı sınır önlemleri konularında yasal düzenleme yapmasını kapsamaktadır. Gümrük Birliği'nin başlangıcından itibaren üç yıl içinde yerine getirilmesi gereken yükümlülükler ise Türkiye'nin fikri haklar konusundaki uluslararası anlaşmalardan; markaların uluslararası tesciline ilişkin MADRİD Anlaşması, Patent işlemleri için mikro organizmaların uluslararası saklanmasına ilişkin BUDAPEŞTE Anlaşması'na, yeni bitki türlerinin korunmasına ilişkin UPOV Anlaşması'na katılmasını ön görmekte ve kablo ve uydu yayınları ile veri tabanlarının korunması, yarı iletkenlerin topografyalarının korunmasına, ticari sırların korunmasına bitki türlerinin korunmasına ilişkin yasal düzenleme yapmasını kapsamaktadır. Kararın 8 Nolu Eki'nin 5 bis maddesi ise, "Türkiye'nin ilaç üretim usulleri ve ürünlerine en çok tarihine kadar geçiş süresi tanıyabileceği" hükmünü kapsamaktadır. Bu madde Türkiye'ye Gümrük Birliği'nin başlangıcından itibaren 2 yıl içinde mevcut mevzuatı değiştirme ya da yeni bir mevzuat çıkarma zorunluluğu getirmektedir. 2.2 Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması ve Sınai Mülkiyet Hakları 1948 yılında dünyanın gündemine gelen, uluslararası platformda yıllar süren görüşmelerle şekillenen Aralık 1993'de mutabakata varılıp, Nisan 1994'de imzalanarak 1 Ocak 1995 tarihinde yürürlüğe giren Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması bugün dünyanın gündeminde en çok konuşulan konudur. Uluslararası ticarette bir centilmenlik anlaşması niteliğinde olan Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması bu centilmenlik kurallarına uymayan ülkeler açısından son derece etkin yaptırımlar içermektedir. Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması'nın en önemli özelliklerinden birisi fikri mülki- 133

16 İÜ. OTOMOTİÜ ÜE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU yet haklarının, taraf ülkelerin tamamında standart olarak ve etkin biçimde korunmasını öngörmesidir. (*) Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması'nın fikri mülkiyet ile ilgili kısmının birinci bölümü genel hükümler ve temel kuralları açıklamaktadır. Burada temel ilke, anlaşmaya taraf her ülkenin kendi vatandaşlarına veya bir başkasına tanıdığı hakların tümü- j nü diğer ülke vatandaşlarına da aynı şekilde tanıması ilkesidir. f. İkinci bölüm ise fikri mülkiyet haklarının her birini ayrı ayrı tanımlamakta ve tüm ülkelerin standart olarak uygulaması gereken kuralları içermektedir. Telif hakları alanında, mevcut uluslararası kurallara önemli ilaveler getirilmektedir. Özellikle telif hakları sahiplerine kendi haklarının ticari olarak kiralanmasını yasaklama ve bu hakları istedikleri gibi kullanma yetkisi vermektedir. Bu şekildeki münhasır hak, filmlerin ticari kiralanması hususunda da geçerlidir. Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması ayrıca, izinsiz kayıtlardan ve canlı yayınların gösteriminden, icracı sanatçıları etkin biçimde korumakta ve bu sanatçıların ve yapımcıların haklarının koruma süresinin 50 yıldan az olamayacağını öngörmektedir. Ti- ; cari markalar ve hizmet markaları ile ilgili olarak; anlaşma hangi tip işaretlerin ticari marka veya hizmet markası olarak himaye için uygun olduğunu belirlemekte ve marka sahibine verilebilecek minimum hakları tanımlamaktadır. Anlaşmaya üye ülkelerde meşhur olmuş, iyi tanınmış markalara da ek bir himaye verilmektedir. Bunlara ek olarak anlaşma, ticari marka ve hizmet markalarının himayesi, devri ve lisans verilmesi ile ilgili bir dizi kuralları açıklamaktadır. Coğrafi işaretlerle ilgili olarak Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması; bütün tarafların, herhangi bir ürünün menşeini tüketiciye yanlış anlatacak işaretler ve haksız rekabete neden olacak işaretlerin kullanılmasının önlenmesini sağlamaktadır. Şaraplar ve diğer içkiler için, kamunun yanlış anlamasına yol açmayacak biçimde daha sıkı bir koruma sağlanmaktadır. Bunların dışında herkesin bildiği genel tabir olmuş isimlerin her ülke tarafından coğrafi işaret olarak tartışmaya açılması öngörülmektedir. Bunun da ötesinde, şaraplar için coğrafi işaretlerin tescili ve açık ve çok taraflı bir sistemle belirlenmesi için daha ileri görüşmeler yapılabilmesi de hükme bağlanmıştır. Endüstriyel tasarımların yine bu anlaşma kapsamında en az 10 yıl için koruma altına alınması öngörülmekte ve korunan tasarımların sahiplerinin kendi tasarımlarının kopya edilmesini ve bunların başkaları tarafından, ithali, satışı, üretilmesini engellemek hakkı getirilmektedir. f i Patentlerle ilgili olarak, 1967 yılında Stokholm'de imzalanan Paris Sözleşmesi'nin esas hükümlerini tamamlayıcı genel kurallar getirilmektedir. Buna ilaveten anlaşma, teknolojinin her alanındaki ürün veya yöntem olarak tüm buluşların 20 yıl korunmasını öngörmektedir. Entegre Devre Tasarımlarının da Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması kapsamında en az 10 yıl korunması öngörülmektedir. Ticari değer taşıyan ticari sırların ve know-how gizliliğinin korunması ve dürüst ticari uygulamalara aykırı hareketlerin yasaklanması da Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş An- * "Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması", 1995 ( 134

17 IV. OTOMOTİV VE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU laşmasının diğer hükümleri arasındadır. Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması ayrıca sözleşmeye dayalı lisansda rekabeti bozan uygulamaları kapsamaktadır. Anlaşma fikri mülkiyet haklarının veya lisans uygulamaların suistimaline ilişkin sebeplerin ve rekabette ters etki yapıcı faktörlerin varlığında hükümetler arasındaki istişareleri öngörmektedir. Anlaşmanın III. Kısmı, üye ülkelerin, diğer ülke vatandaşı hak sahiplerinin fikri mülkiyet haklarını etkin bir şekilde uygulamalarını sağlamak üzere kendi milli mevzuatlarında kendi vatandaşlarına uyguladığı kanuni tedbir ve işlemleri aynen sağlamayı öngörmektedir. İşlemlerin; fikri mülkiyet haklarının ihlaline karşı etkin harekete izin vermesi, çok maliyetli veya lüzumsuz karmaşık olmaması, adil ve eşitlik ilkelerini kapsayıcı nitelikte olması ve makul olmayan süre veya haksız gecikmelere sebep olmaması; temel ilkeler olcfrak öngörülmektedir. Anlaşma, bu anlaşma hükümlerinin işletilmesini ve hükümetlerin anlaşmaya uymalarını izlemek için fikri mülkiyet haklarının ticaretle ilgili bağlantısını izlemek üzere bir konsey oluşturmaktadır. Anlaşmanın hükümlerini etkin biçimde uygulamak üzere gelişmiş ülkelere 1 yıllık geçiş süresi verilmektedir. Gelişme yolundaki ülkeler için 5 yıllık, az gelişmiş ülkeler için ise 11 yıllık geçiş süresi öngörülmektedir. Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması'nın fikri ve sınai mülkiyet hakları açısından bu kısa değerlendirmesi sınai mülkiyet haklarının Türkiye'de diğer ülkelerde olduğu gibi etkin biçimde korunmasının gerekliliğini bir kez daha ortaya çıkarmaktadır. 3-TÜRKİYE'DE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI KONUSUNDA YAPILAN ÇALIŞMALAR Sınai Mülkiyet hakları; patentler, ticaret ve hizmet markaları endüstriyel tasarımlar, coğrafi işaretler, ve entegre devrelerin topografyalarından oluşmaktadır. Bir ülkede "sınai mülkiyet hakları"nın etkin biçimde korunması, sağlıklı ve sağlam bir sanayinin ve kararlı ekonominin temel koşullarından biridir. Sınai hakların ülkede etkin biçimde korunabilmesi ise, bir sistem olarak nitelenen aşağıdaki öğelerin birarada varlığı ve işlemesi ile mümkündür. idari işlemleri yürütecek, iyi organize olmuş, gerekli donanım ve eğitilmiş elemanlara sahip Patent Enstitüsü, uluslararası standartlara uygun yasalar (patent, marka, tasarım, coğrafi işaretler için), 135

18 (V. OTOMOTİV VE VAN SANAYİ SEMPOZYUMU yasal statü kazandırılmış ve denetime tabi patent, marka ve tasarım vekilleri, ihtisasa mahkemeleri. Bu öğelerden herhangi birinin eksikliği veya işlerliğinin yetersizliği sistemin işlememesine neden olur. Türkiye, Gümrük Birliği öncesinde Türkiye'den beklenenleri yerine getirmek, Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması hükümleri kapsamındaki yükümlülüklerini tamamlamak amaçlarının yanısıra ve daha da önemli olarak, etkin bir sınai mülkiyet korumasının kendi ulusal sanayisi ulusal ve uluslararası ticareti ve sonuçta ekonomisine sağlayacağı çok olumlu katkıları gözönüne alarak sınai haklar sistemini kurma yolunda son bir yılda çok önemli adımlar atmıştır. Sınai mülkiyet haklarının korunması ile ilgili altyapının oluşturulması için Türkiye'de son bir yıl içinde yürütülen çalışmalar ve varılan somut sonuçlar; Türk Patent Enstitüsü'nün kuruluşu ve vekiller yürürlüğe giren yeni mevzuat uluslararası anlaşmalara katılım şeklinde üç ana başlıkta değerlendirmek gerekir. 3.1 Türk Patent Enstitüsü ve Vekiller Türk Patent Enstitüsü sınai mülkiyet haklan ile ilgili tüm işlemleri yürütmek, sanayiciler ve araştırmacılara bilgi ve dokümantasyon hizmeti vermek, sanayiciler ile araştırma geliştirme faaliyetlerinde bulunan kişileri ulusal ve uluslararası mevzuat konusunda bilgilendirmek ve yönlendirmek, sınai mülkiyet hakları konusundaki uluslararası gelişmeleri izlemek, Türkiye'yi sınai haklar ile ilgili olarak uluslararası platformda temsil etmek, görevlerini yürütmek üzere 24 Haziran 1994 tarihinde, 544 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuştur(*) Türk Patent Enstitüsü genel olarak, uluslararası uygulamalarla tam uyumlu özellikler taşımaktadır. Bunu bağımsız yapısı ve yaptığı hizmetler karşılığı ücret alması ile görmek mümkündür. Bağımsız yapıda diğer ülke ofislerine göre ortaya çıkan önemli üstünlük Türk Patent Enstitüsü'nün en üst karar organı olan ve çok büyük yetkileri olan Yönetim Kurulu'dur. Sadece Gümrük Birliği kapsamında değil, aynı zamanda Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması kapsamında da sınai mülkiyet haklarının tüm ülkelerde eşit ve etkin biçimde korunmasının zorunluluğu dikkate alındığında, güçlü ve bağımsız yapıdaki Türk Patent Enstitüsü'nün görev ve sorumluluklarının büyüklüğü ve önemi daha iyi anlaşılmaktadır. "Türk Patent Enstitüsü Kuruluş ve Görevlen Hakkında 544 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname"

19 IU. OTOMOTIU UE VAN SANAVI SEMPOZYUMU Türkiye'de etkin bir sınai mülkiyet sisteminin altyapısı Türk Patent Enstitüsü'nün kurulması ile oluşturulmaya başlanırken, aynı zamanda patent ve marka işlemleri için yetkili olacak ve başvuru sahiplerini Enstitü nezdinde temsil etme danışmanlık yapma, sınai hakların korunması için Enstitü nezdinde gerekli girişimlerde bulunma ve işlemleri yürütme yetkilerini haiz olacak olan patent ve marka vekillerine de yasal statü kazandırılmıştır Yürürlüğe Giren Yeni Mevzuat Türkiye'de etkin bir sınai mülkiyet koruması sağlamak üzere 27 Haziran 1995 tarihinde; 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 554 sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 555 sayılı Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname; 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname; yürürlüğe girmiştir. Bu kanun hükmünde kararnamelerle Türkiye'de uluslararası standartlarda etkin bir sinai mülkiyet koruması için gerekli yasal mevzuatı uygulamaya koymuş olmaktadır. Patent Haklarının Korunması Hakkındaki 551 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname, buluşların patent ile korunmasının yanısıra kısa ve daha az maliyetli faydalı model belgesi ile de korumayı kapsamaktadır. Ayrıca koruma süreleri olarak incelemesiz patentler için 7 yıl, faydalı modeller için 10 yıl, incelemeli sistemin tercih edildiği patentler için ise 20 yıl öngörülmektedir. 554 Sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname, dünyada yeni olan ve diğer tasarımlara göre ayırt edici nitelikte olan tasarımların 5 yıl süre ile korunmasını öngörmektedir. Tasarımların korunması, incelemesiz tescil esasına dayalı olarak kurulmuştur. Tüm başvuruların yayınlanması ilkesi benimsenmiştir. Kanun Hükmünde Kararname'de yer alan en önemli özelliklerden biri, tekstil gibi modası çabuk geçen tasarımlar için farklı ve daha basit bir usul olarak dünyada uygulanan ertelenmiş yayınlama sisteminin mevzuat içinde yer almış olmasıdır. 555 Sayılı Coğrafi işaretlerin Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, menşe adı ve mahreç işaretlerinden oluşan coğrafi işaretlerin tescili, korunması ile ilgili ilkeler ve koruma koşullan kapsamında hüküm altına alınmıştır. Kanun hükmünde kararnameye göre sözkonusu ürünün üreticisi olan gerçek veya tüzel kişiler tüketici dernekleri veya konu ve coğrafi yöre ile ilgili kamu kuruluşları tarafından coğrafi işaret tescil başvurusu yapılabilecektir. 556 Sayılı Markaların Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname, ticaret ve hizmet markalarının tescili ve korunması ile ilgili hükümleri kapsamaktadır. Başka tescilli markalar ile biçim, mana ve telaffuz bakımından benzer olmayan markalar tes- 137

20 IU. ÛTÛMÛTİU UE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU cil edilebilecektir. Tescil sisteminde marka başvuruları tescil öncesinde yayınlanacak ve ilgili kişilerin itirazları çerçevesinde değerlendirilecektir. Markaların koruma süresi her 10 yılda bir yenilenmek üzere başlangıçta 10 yıldır. Bugün hem Türk Patent Enstitüsü'nün kuruluşu hem de diğer mevzuat ile Türkiye'de sınai mülkiyet haklarının etkin biçimde korunması için gerekli olan alt yapı çok büyük ölçüde kurulmuştur. Bu altyapının oluşturulmasının en önemli nedeni etkin bir sınai mülkiyet korumasının Türk sanayi ve ticaretine sağlayacağı çok olumlu katkılardır. i 3.3 Uluslararası Anlaşmalara Katılım Hem teknik hem de hukuki boyutu birarada içeren sınai mülkiyet haklarına ilişkin işlemlerin ve uygulamalarının tüm ülkelerde aynı biçime getirilmesi için yıllar boyu dünyada çok sayıda ükenin katılımı ile imzalanan birçok uluslararası anlaşma mevcuttur. Bu anlaşmaların en önemlileri ilk kez 1883 yılında imzalanan ve halen 120 ülkenin taraf olduğu Sınai Mülkiyetin Himayesine Mahsus Uluslararası Bir Birlik Oluşturulması Hakkında PARİS Sözleşmesi ve 1967 yılında imzalanan halen 127 ülkenin i üye olduğu Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı Kuruluş Anlaşması'dır. Türkiye her iki an- /; laşamaya da taraftır. Bunların dışında birçok ülkeye yapılacak patent başvurularının ulusal ofis kanalıyla yapılabilmesini sağlayan ve patent başvurularının araştırma ve inceleme işlemlerini basitleştiren Patent İşbirliği Anlaşması, Patentlerin Uluslararası Sınıflandırmasına İlişkin STRASBOURG Anlaşması (IPC), Marka Tescilinde Eşyaların ve Hizmetlerin Uluslararası Sınıflandırılmasına İlişkin NİCE Anlaşması, Markaların Figüratif Elemanlarının Sınıflandırılmasına İlişkin VİYANA Anlaşması'na katılım çalışmaları tamamlanmıştır. Bu anlaşmalar 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren Türkiye için yürürlüğe j girmiş olacaktır. f. Ayrıca katılım çalışmaları süren Markaların Uluslararası Tescili Hakkında MADRİD Anlaşmasına İlişkin Protokol, Endüstriyel Tasarımların Uluslararası Tesciline İlişkin LAHEY Anlaşması Tasarımlarının Sınıflandırılmasına ilişkin LOCARNO Anlaşması, Marka Kanunlarının Harmonizasyonu Anlaşması ve Mikroorganizmaların Uluslararası Saklanmasına İlişkin BUDAPEŞTE Anlaşması'na katılım da 1996 yılından itibaren gerçekleştirilecektir. 4- SINAİ MÜLKİYET HAKLARI KONUSUNDAKİ YASAL. DÜZENLEMELERİN OTOMOTİV SANAYİ AÇISINDAN / DEĞERLENDİRİLMESİ Yüzlerce parçanın bir arada olduğu, bunların tümünün birbiri ile uyumlu olmasının ve uyumlu çalışmasının gerektiği güvenlik ve estetik unsurlarının ön planda olduğu bakım ve onarım gereksinimleri ile yedek parça bulundurulmasının büyük önem taşıdığı ve tüm dünyada bu konuda çok büyük bir yan sanayinin mevcut olduğu dikkate alındığında otomotiv sanayii'nde, sınai mülkiyethaklarının çok katı kurallar kapsamında korunması ve uygulamaların diğer sektörlerdeki gibi olması bazı sorunları doğurmaktadır. Bu sorunlar tüm ülkelerde yaşanmakta olduğundan sınai mülkiyet mevzuatında, 138 /

21 IV. OTOMOTİy VE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU özel durumalarda uygulanmak üzere bazı özel hükümler yer almaktadır. Öncelikle belirtmek gerekir ki marka uygulamalarında herhangi bir sektöre tanınan hiçbir ayrıcalık ya da özel hüküm yoktur. Zira herkes kendi ürününe kendi korunan markasını koyarak pazarlamak zorundadır. Coğrafi işaret uygulamaları daha çok yiyecekler ve tarım ürünleri ile ilgili olduğundan otomotiv sanayi ile ilgili coğrafi işaret uygulaması bulunmamaktadır. Ancak buluşların korunmasına yönelik patent korumasında ve endüstriyel tasarım korumasında bazı özel uygulamalar vardır. 4.1 Patent Haklarının Korunmasında Zorunlu Lisans Buluşların korunmasına ilişkin patent haklarında, buluş konularının bağımlılığı durumu için bağımlı patent sahibi için özel hüküm bulunmaktadır. Hükme göre herhangi bir patent konusu buluşun kullanılmasının önceki tarihli bir patentle korunan buluşun kullanılması ile mümkün olması halinde, bu husus patentin geçerliliğine hiç bir engel teşkil etmeyecektir. Böyle bir durumda, hem önceki tarihli patent sahibi sonraki tarihli patenti onun geçerli olduğu süre içinde sahibinin izni olmaksızın kullanamaz, sonraki tarihli patent sahibi de önceki tarihli patentin geçerliliği süresince sahibinin izni olmaksızın sonra ki patent konusunu kullanamaz. Ancak, sonraki tarihli patent sahibi, önceki tarihli patent sahibinin iznini almış veya o patent üzerinde zorunlu lisans elde etmişse, önceki tarihli patenti de kullanılabilir. Bu hükümler bağımlı patente kavramının uygulamasına ilişkindir. Bağımlı patent durumunda sözleşmeye dayalı lisans elde edilememesi halinde zorunlu lisans talebinin yapılabileceğine ilişkin özel hükümler de mevzuatta yer almaktadır. Zorunlu lisans, sözleşmeye dayalı lisans verilmemiş bir patent için; patent konusu buluşun kullanılmaması, patent konularının bağımlılığının söz konusu olması, kamu yararının söz konusu olması, durumlarının birinin varlığında talep edilebilmektedir. Bu durumlardan patent konularının bağımlılığı ile ilgili olarak,"patent konusu buluşun, önceki bir patentten doğan hakka tecavüz edilmeksizin kullanılması mümkün değilse, sonraki patentin sahibi, kendi patentinin önceki patentten daha değişik bir sınai amaca hizmet ettiğini veya önemli bir teknik ilerleme gösterdiğini ispat ederek, önceki tarihli patentin kullanılması için zorunlu lisans verilmesini mahkemeden isteyebilir." Bağımlılığı olan patent konusu buluşlar, aynı sınai amaca hizmet ediyor ise ve bağımlı patentlerden biri lehine zorunlu lisans verilmişse, zorunlu lisansa konu olan patentin sahibi de diğer patentin kullanılması için kendisi lehine zorunlu lisans verilmesini mahkemeden isteyebilir. (*) "Patent Haklarının Korunması Hakkında 551 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname",

22 IV. OTOMOTİV VE YAN SANAYİ SEMPOZYUMU 4.2 Endüstriyel Tasarımların Korunmasında Onarım Amaçlı Kullanım Endüstriyel tasarım uygulamasında ise özellikle otomotiv sanayi için özel hükümler yer almaktadır. Özellikle yedek parça üretimi konusunda onarım amaçlı kullanımlar başlıklı hüküm; "tasarımın uygulandığı ürünün piyasaya ilk sürüldüğü tarihten üç yıl sonra olmak üzere, tasarımın üçüncü kişilerce; j I tasarlanan ürünün, karmaşık bir ürünün parçası ve görünümünün bu karmaşık ürüne bağımlı olması, bileşik ürüne orijinal görünümünü yeniden kazandırmak üzere onarımında kullanılması ve, onarım için kullanılan ürünün kaynağı konusunda kamuoyunun yanıltılmaması koşullarının birarada karşılanarak kullanımı tasarım hakkının ihlali sayılmaz" biçimindedir (**), (***). Bu hükme göre, özellikle otomotiv sanayiindeki bileşik bir ürünün ı parçası olan ürünler ile ilgili olarak özgün ürünün piyasaya çıkışından itibaren üç yıl /. geçtikten sonra, ürünün kaynağı (üreticisi ve üretim yeri..vs) belirtilmek koşuluyla bileşik ürünün görünümünün parçanın görünümüne bağlı olması ve parçanın görünümünün değiştirilmesinin bileşik ürünün görünümünü değiştirmesi halinde bunu önlemek üzere ve tabii ki onarım amacıyla endüstriyel tasarım koruması olan ürünlerin başkaları tarafından üretilmesi ve pazarlanması mümkün olmaktadır. Bu uygulama bugün sadece Türkiye'de değil Avrupa 'da da tartışılmaktadır. 27 Haziran 1995 tarihinde yürürlüğe giren 554 sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 22 ve 17nci maddelerinde yer alan bu hükümler aynı zamanda Avrupa Birliği mevzuatında yer almak üzere hazırlık çalışması tamamlanmak üzere olan "Topluluk Tasarımı Tüzüğü Taslağı"nda da aynı şekilde yer almaktadır. Ancak, tüzük t, taslağında tartışılması devam eden bu hükümlere karşı bazı ülkelerin karşı önerileri vardır. Karşı öneri, patent korumasında olduğu gibi zorunlu lisans uygulamasının tasarımlarda da yer alması biçimindedir. Zorunlu lisans uygulaması her zaman ilk uygulayıcıya belirli bir oranda ödenti anlamını da taşımaktadır Sınai Mülkiyet Hakları ile İlgili Sanayicilere Öneriler Sınai mülkiyet haklarından marka hariç, diğerlerinin koruma süreler sınırlıdır. Örneğin; patent koruması incemesiz sistem için 7 yıl, incelemeli sistem için 20 yıl, faydalı model koruması 10 yıl r tasarım koruması 5 yıl (yenilenmek koşuluyla en çok 25 yıl) Koruma süresi sona erdikten sonra korunan ürünün üçüncü kişiler tarafından üretilmesi, piyasaya sunulması, satılması teslim edilebileceği hususunda icapta bulunulması, ithal edilmesi, ihracı, ticari amaçla kullanılması veya bu amaçlarla elde bulundurulması serbesttir. Ancak bu serbestlik haksız rekabet oluşturulması anlamını taşımaz. * "Endüstiyel Tasarımların Korunması Hakkında 554 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname" 1995 j *" ARIKANSaadet, 1995 { 140 r

İÇİNDEKİLER ULUSAL MEVZUAT

İÇİNDEKİLER ULUSAL MEVZUAT İÇİNDEKİLER ULUSAL MEVZUAT I. FİKİR VE SANAT ESERLERİ.. 1 1. FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU (FSEK).3 2. SİNEMA. VİDEO VE MÜZİK ES E FİLERİ KANUNU (SVMEK) 69 3. SİNEMA FİLMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE SINIFLANDIRILMASI

Detaylı

HUKUK. Hakan AKDAĞ 1 04.11.2008

HUKUK. Hakan AKDAĞ 1 04.11.2008 HUKUK Hakan AKDAĞ 1 Sınai mülkiyet hakları olarak adlandırılan Marka, Patent, Endüstriyel Tasarım, Coğrafi İşaretler ve Entegre Devrelerin Topografyalarının Korunmasına ilişkin Kanun Hükmünde Kararnamelerin

Detaylı

FASIL 7 FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU

FASIL 7 FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU FASIL 7 FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU Öncelik 7.1 Fikri mülkiyet haklarının uygulanması amacıyla polis, gümrük ve yargı arasındaki koordinasyonun güçlendirilmesi ve bu kurumların kapasitelerinin geliştirilmesi

Detaylı

6769 SAYILI SINAİ MÜLKİYET KANUNU HAKKINDA BİLGİ NOTU

6769 SAYILI SINAİ MÜLKİYET KANUNU HAKKINDA BİLGİ NOTU 6769 SAYILI SINAİ MÜLKİYET KANUNU HAKKINDA BİLGİ NOTU ENİS KAYSERİLİOĞLU İLERİ ARAŞTIRMALAR KOORDİNATÖRLÜĞÜ MEVZUAT ANALİZ BİRİMİ 11 OCAK 2017 6769 SAYILI SINAİ MÜLKİYET KANUNU HAKKINDA Bilgi Notu 11 Ocak

Detaylı

Sınai Mülkiyet Hakları, Önemi,

Sınai Mülkiyet Hakları, Önemi, Sınai Mülkiyet Hakları, Önemi, İçerik Genel Bakış Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları Türk Patent Enstitüsü ve Görevleri Eskiden hammadde kaynaklarına ve sermaye birikimine sahip olan ülkeler güç ve kontrol

Detaylı

E-BÜLTEN.

E-BÜLTEN. İCAT TAM ÇIKARMANIN ZAMANI E-BÜLTEN Ülkelerin ekonomik gelişmelerini değerlendirmek için kullanılan ölçütlerden biri de kişi başına düşen millî gelir dir. Kişi başına düşen millî gelirin 10.000 Amerikan

Detaylı

MARKA HAKKI NEDİR VE MARKA BAŞVURUSU YAPILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN UNSURLAR

MARKA HAKKI NEDİR VE MARKA BAŞVURUSU YAPILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN UNSURLAR MARKA HAKKI NEDİR VE MARKA BAŞVURUSU YAPILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN UNSURLAR "Sınai Mülkiyet" kavramı genel tanımı ile, sanayide ve tarımdaki buluşların, yeniliklerin, yeni tasarımların ve özgün çalışmaların

Detaylı

COĞRAFİ İŞARETLER ALANINDA AB TÜRKİYE İŞBİRLİĞİ UMUT İLKAY KAVLAK AB DELEGASYONU FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU SEKTÖR SORUMLUSU

COĞRAFİ İŞARETLER ALANINDA AB TÜRKİYE İŞBİRLİĞİ UMUT İLKAY KAVLAK AB DELEGASYONU FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU SEKTÖR SORUMLUSU COĞRAFİ İŞARETLER ALANINDA AB TÜRKİYE İŞBİRLİĞİ UMUT İLKAY KAVLAK AB DELEGASYONU FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU SEKTÖR SORUMLUSU 1 Sunum İçeriği I. Coğrafi işaretleri neden bu kadar önemsiyoruz? II. Coğrafi işaretleri

Detaylı

TEKNOKENT ŞİRKETLERİ İÇİN FİKRİ SINAİ HAKLAR BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

TEKNOKENT ŞİRKETLERİ İÇİN FİKRİ SINAİ HAKLAR BİLGİLENDİRME TOPLANTISI TEKNOKENT ŞİRKETLERİ İÇİN FİKRİ SINAİ HAKLAR BİLGİLENDİRME TOPLANTISI Nihan Ertüzün Gökcan Patent ve Marka Vekili Ankara Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi FİKRİ HAKLARIN TANIMI Fikir ürünlerini oluşturan

Detaylı

Sınai Mülkiyet Kanunu ile Gelen Yenilikler 2017

Sınai Mülkiyet Kanunu ile Gelen Yenilikler 2017 Sınai Mülkiyet Kanunu ile Gelen Yenilikler 2017 Sınai Mülkiyet Kanunu meclisten geçmiştir. Tüm sınai hakları tek bir çatı altında toplamış olan ve geleneksel ürün adlarını içeren yeni Sınai Mülkiyet Kanunu

Detaylı

Miktar kısıtlamaları ve tarifeler yerini teknik engellere bırakıyor

Miktar kısıtlamaları ve tarifeler yerini teknik engellere bırakıyor 1/50 2/50 Tarife engelleri (Gümrük vergileri, miktar kısıtlamaları vb.) Tarife dışı engeller (Standartların, mevzuatın farklılığı, uygunluk değerlendirme prosedürlerindeki farklılıklar) Miktar kısıtlamaları

Detaylı

PATENTLER YAZILIM PATENTLERİ

PATENTLER YAZILIM PATENTLERİ PATENTLER YAZILIM PATENTLERİ Ümit Yerli Patent Vekili Program Süre: 120 DK Fikri haklar Patent, kriterler, sağladığı haklar. Telif Tarifname, örnek başvurular Başvuru süreci, yurt dışında patent tescili

Detaylı

1. Sınai mülkiyet haklarından elde edilen kazanç ve iratların kapsamı

1. Sınai mülkiyet haklarından elde edilen kazanç ve iratların kapsamı Sayı: 2015/11 Konu: Sınai mülkiyet haklarına ilişkin kurumlar vergisi istisnasının uygulama esaslarının açıklandığı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği 21 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. 21 Nisan

Detaylı

SINAİ MÜLKİYET KANUNU İLE GELEN YENİLİKLER

SINAİ MÜLKİYET KANUNU İLE GELEN YENİLİKLER SINAİ MÜLKİYET KANUNU İLE GELEN YENİLİKLER 1964 den beri Sınai Mülkiyet Kanunu ile Gelen Yenilikler: Sınai Mülkiyet Kanunu meclisten geçmiştir. Tüm sınai hakları tek bir çatı altında toplamış olan ve geleneksel

Detaylı

COĞRAFİ İŞARETLER. Ceren TURGUT Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi ANKARA - TESK 2016

COĞRAFİ İŞARETLER. Ceren TURGUT Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi ANKARA - TESK 2016 COĞRAFİ İŞARETLER Ceren TURGUT Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi ANKARA - TESK 2016 Sunum İçeriği 1. Coğrafi İşaret Kavramı 2. Türkiye de Coğrafi İşaretlerin Tescili ve Denetim 3. Uluslararası Alanda

Detaylı

Endüstriyel Tasarım Tescilinde Yenilik ve Ayırt Edici Nitelik Değerlendirmesi. İç Mimarlık Ve Çevre Tasarımı Bölümü, Beytepe Kampusu 06800 Ankara,

Endüstriyel Tasarım Tescilinde Yenilik ve Ayırt Edici Nitelik Değerlendirmesi. İç Mimarlık Ve Çevre Tasarımı Bölümü, Beytepe Kampusu 06800 Ankara, Endüstriyel Tasarım Tescilinde Yenilik ve Ayırt Edici Nitelik Değerlendirmesi Öğr. Gör. Dr. Gülçin Cankız ELİBOL Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, İç Mimarlık Ve Çevre Tasarımı Bölümü, Beytepe

Detaylı

Gayrimaddi Haklar ve Vergilendirilmesi

Gayrimaddi Haklar ve Vergilendirilmesi Gayrimaddi Haklar ve Vergilendirilmesi Musa YILDIRIM Gelirler Başkontrolörü GAYRİMADDİ HAKLAR ve VERGİLENDİRİLMESİ Fikri Haklar (Telif Hakları) Marka, Patent, Faydalı Model, Tasarım Teknik Bilgi (Know-How)

Detaylı

07- FĐKRĐ MÜLKĐYET HUKUKU

07- FĐKRĐ MÜLKĐYET HUKUKU ÇIKARILMASINDA YARAR GÖRÜLEN YASAL DÜZENLEMELER (KANUN) I. 2007-2008 YASAMA DÖNEMĐNDE (01/10/2007-30/09/2008) ÇIKARILMASINDA YARAR GÖRÜLEN YASAL DÜZENLEMELER Adı 07.0007.1.01 WIPO Telif Hakları Andlaşmasına

Detaylı

Dr. Özge Ay OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ DAĞITIM SÖZLEŞMELERİNDEN KAYNAKLANAN HUKUKİ İLİŞKİLERİN REKABET HUKUKU DÜZENLEMELERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Dr. Özge Ay OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ DAĞITIM SÖZLEŞMELERİNDEN KAYNAKLANAN HUKUKİ İLİŞKİLERİN REKABET HUKUKU DÜZENLEMELERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ Dr. Özge Ay OTOMOTİV SEKTÖRÜNDEKİ DAĞITIM SÖZLEŞMELERİNDEN KAYNAKLANAN HUKUKİ İLİŞKİLERİN REKABET HUKUKU DÜZENLEMELERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XXI

Detaylı

15. TÜRKİYE TEKSTİL İSİMLERİ VE ETİKETLEMEYE İLİŞKİN AB MEVZUATINA NE KADAR UYUMLU?

15. TÜRKİYE TEKSTİL İSİMLERİ VE ETİKETLEMEYE İLİŞKİN AB MEVZUATINA NE KADAR UYUMLU? TEKSTİL VE HAZIR GİYİM SANAYİİ 15. TÜRKİYE TEKSTİL İSİMLERİ VE ETİKETLEMEYE İLİŞKİN AB MEVZUATINA NE KADAR UYUMLU? Tekstil İsimlerine ilişkin AB Direktifi nin Türk mevzuatındaki karşılığı olan Tekstil

Detaylı

FİKRİ MÜLKİYET VE TEKNOLOJİK GELİŞME

FİKRİ MÜLKİYET VE TEKNOLOJİK GELİŞME FİKRİ MÜLKİYET VE TEKNOLOJİK GELİŞME Uğur G. YALÇINER YALÇINER Danışmanlık ve Dış Ticaret Ltd. Şti. ODTÜ TEKPOL Yarı Zamanlı Öğretim Görevlisi Türk Patent Enstitüsü Kurucu Başkanı FİKRİ MÜLKİYET VE TEKNOLOJİK

Detaylı

AR& GE BÜLTEN. Otomotivde Yeni Dönem! Otomotiv Sektöründeki Rekabet Koşulları Yenileniyor!

AR& GE BÜLTEN. Otomotivde Yeni Dönem! Otomotiv Sektöründeki Rekabet Koşulları Yenileniyor! Otomotivde Yeni Dönem! Otomotiv Sektöründeki Rekabet Koşulları Yenileniyor! Türkiye'deki otomotiv sanayi, kurulduğu 1960'lı yıllardan beri AB otomotiv sanayi ile entegrasyonu sağlama çabası içinde bulunmaktadır.

Detaylı

CE İŞARETİ. CE İşareti uygulaması ile ilgili olarak Türkiye deki durum nedir?

CE İŞARETİ. CE İşareti uygulaması ile ilgili olarak Türkiye deki durum nedir? CE İŞARETİ "CE işareti" nedir? CE işareti, Avrupa Birliği'nin, teknik mevzuat uyumu çerçevesinde 1985 yılında benimsediği Yeni Yaklaşım Politikası kapsamında hazırlanan bazı Yeni Yaklaşım Direktifleri

Detaylı

CE İşareti uygulaması ile ilgili olarak Türkiye deki durum nedir?

CE İşareti uygulaması ile ilgili olarak Türkiye deki durum nedir? CE işareti nedir? CE işareti, Avrupa Birliği'nin, teknik mevzuat uyumu çerçevesinde 1985 yılında benimsediği Yeni Yaklaşım Politikası kapsamında hazırlanan bazı Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamına giren

Detaylı

GLOBALLEŞMENİN ETKİLERİ GLOBALLEŞME. DTÖ nün Etkileri GLOBALLEŞMEYİ HIZLANDIRAN ETKENLER GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEKNİK MEVZUAT

GLOBALLEŞMENİN ETKİLERİ GLOBALLEŞME. DTÖ nün Etkileri GLOBALLEŞMEYİ HIZLANDIRAN ETKENLER GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEKNİK MEVZUAT 1 GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEKNİK MEVZUAT GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEKNİK MEVZUAT Prof.Dr. Fatih M. Botsalı 2 GLOBALLEŞME ülkeler arasında mal, hizmet, sermaye ve teknoloji akışının hızlı bir şekilde artması

Detaylı

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr İÇERİK Genel Olarak Fikri Mülkiyet Hukuku Fikri Mülkiyet Hukukunun Temel İlkeleri Fikri Mülkiyet Sisteminin Ana Unsurları Tarihçe

Detaylı

FSH BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI 28.12.2015

FSH BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI 28.12.2015 FSH BİLGİLENDİRME TOPLANTILARI 28.12.2015 Yrd. Doç. Dr. Selin ÖZDEN MERHACI Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Fikri ve Sınai Haklar Araştırma ve Uygulama Merkezi FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI (FİKRİ VE SINAİ

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XV

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XV İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX KISALTMALAR...XV 1 Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukukuna Giriş I. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARINA DAİR GENEL BİLGİLER... 1 II. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARININ TARİHÇESİ... 5 III.

Detaylı

Sınai Mülkiyet Kanun Tasarısı

Sınai Mülkiyet Kanun Tasarısı Sınai Mülkiyet Kanun Tasarısı Sına Mülkiyet Göstergeleri Türkiye son 15 yıldaki ekonomik performansına bağlı olarak sınai mülkiyet alanında da önemli gelişme kaydetti. Bu dönemde yerli başvurular; - Patentte

Detaylı

T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü GENELGE NO: 2007/02....VALİLİĞİNE (Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü)

T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü GENELGE NO: 2007/02....VALİLİĞİNE (Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü) IV- KREDİ KARTI ÜYELİK ÜCRETİ İLE İLGİLİ GENELGELER 1. GENELGE NO: 2007/02 Tüketicinin ve Rekabetin Korunması lüğü GENELGE NO: 2007/02...VALİLİĞİNE Tüketiciler tarafından Bakanlığımıza ve Tüketici Sorunları

Detaylı

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU. Personel Akreditasyon Başkanlığı

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU. Personel Akreditasyon Başkanlığı TÜRK AKREDİTASYON KURUMU Personel Akreditasyon Başkanlığı Personel Belgelendirme Kuruluşlarının Akreditasyonu Uygunluk Değerlendirmesi; Ürünlerin veya hizmetlerin istenilen şartlara uygunluğunu göstermek

Detaylı

Fikri mülkiyet, ulusal bir düzeyde değil, aslında evrensel bir düzeyde kullanılır.

Fikri mülkiyet, ulusal bir düzeyde değil, aslında evrensel bir düzeyde kullanılır. Fikri mülkiyet, ulusal bir düzeyde değil, aslında evrensel bir düzeyde kullanılır. Telif hakları ile korunan malzemeleri içeren video kasetleri ve CD ler artan sayıdaki ülkede pazarlanmakta; Coca- Cola

Detaylı

MARKA GENEL BİLGİLER

MARKA GENEL BİLGİLER MARKA GENEL BİLGİLER 1 Sunum İçeriği Markanın tanımı ve çeşitleri Mutlak ve nispi red nedenleri Başvuru şartları ve şekli Başvurunun incelenmesi ve tescil süreci 2 MARKA NEDİR? Bir işletme tarafından üretilen

Detaylı

kapsamında faaliyet gösteren uygunluk değerlendirme kuruluşu ya da onaylanmış kuruluşların aşağıda belirtilen şartları taşıması gerekir;

kapsamında faaliyet gösteren uygunluk değerlendirme kuruluşu ya da onaylanmış kuruluşların aşağıda belirtilen şartları taşıması gerekir; Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam Madde 1- Bu Yönetmelik; bir teknik düzenleme kapsamında

Detaylı

Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Kanun No. 5194 Kabul Tarihi : 22.6.2004

Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Kanun No. 5194 Kabul Tarihi : 22.6.2004 Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Kanun No. 5194 Kabul Tarihi : 22.6.2004 MADDE 1. 24.6.1995 tarihli ve 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde

Detaylı

KALİTE EL KİTABI PERSONEL BELGELENDİRME

KALİTE EL KİTABI PERSONEL BELGELENDİRME Sayfa Sayısı 1/5 1. KAPSAM TS EN ISO/IEC 17024 Personel belgelendirme kuruluşları için geliştirme ve sürdürebilirlik programları da dahil belirli şartlara göre personeli belgelendiren kuruluşlar için genel

Detaylı

MÜLKİYET, FİKRİ MÜLKİYET, PATENT VE AVRUPA PATENTİ

MÜLKİYET, FİKRİ MÜLKİYET, PATENT VE AVRUPA PATENTİ MÜLKİYET, FİKRİ MÜLKİYET, PATENT VE AVRUPA PATENTİ Genel Mehmet Akif HAKAN * Mülkiyeti, kişiye kanunların öngördüğü sınırlar içinde, sahibi olduğu maldan ve malın hukuki ve doğal ürünlerinden yararlanma

Detaylı

STANDART VE STANDARDİZASYON

STANDART VE STANDARDİZASYON STANDART VE STANDARDİZASYON İnsanoğlu yaratıldığı günden bu yana karışıklıktan kurtulma ve belirli bir düzen tesis etme gayreti içerisinde olmuştur. Bu düzenleme sürecinin tabiî bir neticesi olarak ortaya

Detaylı

KONU : :AR-GE FAALİYETLERİ KAPSAMINDA ORTAYA ÇIKAN BULUŞLARA KURUMLAR VERGİSİ VE KDV İSTİSNASI GETİREN KANUN, TBMM DE KABUL EDİLDİ.

KONU : :AR-GE FAALİYETLERİ KAPSAMINDA ORTAYA ÇIKAN BULUŞLARA KURUMLAR VERGİSİ VE KDV İSTİSNASI GETİREN KANUN, TBMM DE KABUL EDİLDİ. KONU : :AR-GE FAALİYETLERİ KAPSAMINDA ORTAYA ÇIKAN BULUŞLARA KURUMLAR VERGİSİ VE KDV İSTİSNASI GETİREN KANUN, TBMM DE KABUL EDİLDİ. TBMM Genel Kurulunda 6 Şubat 2014 tarihinde kabul edilen 6518 sayılı

Detaylı

11 Eylül: AET Bakanlar Konseyi, Ankara ve Atina nın Ortaklık başvurularını kabul etti.

11 Eylül: AET Bakanlar Konseyi, Ankara ve Atina nın Ortaklık başvurularını kabul etti. ARAŞTIRMA RAPORU ÖZEL ARAŞTIRMA--AVRUPA BİRLİĞİ TÜRKİYE KRONOLOJİSİ 20/06/2005 1959 1963 1964 1966 1968 1970 1971 1972 1973 31 Temmuz: Türkiye, AET ye ortaklık için başvurdu. 11 Eylül: AET Bakanlar Konseyi,

Detaylı

Rekabet Kurumu Başkanlığından :

Rekabet Kurumu Başkanlığından : Rekabet Kurumu Başkanlığından : FRANCHisE ANLAŞMALARINA ilişkin GRUP MUAFIYETi TEBllGi (Tebliğ No: 1998/7) Amaç Madde 1- Bu Tebliğin amacı, franchise anlaşmalarının 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin

Detaylı

18- EĞİTİM, ÖĞRETİM VE GENÇLİK

18- EĞİTİM, ÖĞRETİM VE GENÇLİK 18- EĞİTİM, ÖĞRETİM VE GENÇLİK Göçmen İşçi Çocuklarının Eğitimine İlişkin Yönetmelik, 14 Kasım 2002 tarih ve 24936 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik kapsamında yapılan

Detaylı

Buluş Nedir? Nasıl Korunur? Yeni Kanun un Getirdikleri

Buluş Nedir? Nasıl Korunur? Yeni Kanun un Getirdikleri Buluş Nedir? Nasıl Korunur? Yeni Kanun un Getirdikleri Av. İdil Buse Kök Hazer/Birim Yöneticisi Yusuf Dudu/Uzman Fikri Sınai Haklar ve Sözleşmeler Birimi ODTÜ Teknoloji Transfer Ofisi ORTA DOĞU TEKNİK

Detaylı

TSE den Aldığınız Helal Gıda Uygunluk Belgesi İle Tüketicilere Güvenle Ulaşın. TSE Helal Gıda Belgeli Ürünleri Güvenle Tüketin STANDARD ÇALIŞMALARI

TSE den Aldığınız Helal Gıda Uygunluk Belgesi İle Tüketicilere Güvenle Ulaşın. TSE Helal Gıda Belgeli Ürünleri Güvenle Tüketin STANDARD ÇALIŞMALARI TSE ve HELAL GIDA Gıdaların, helal hassasiyeti taşıyan insanlara; hammaddenin üretiminden başlayarak, tüm üretim süreçleri dahil olmak üzere, ambalajlama, nakil, depolama ve sunum zincirinde sürdürülebilir

Detaylı

TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ MERKEZ KONSEYİ BAŞKANLIĞINA

TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ MERKEZ KONSEYİ BAŞKANLIĞINA TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ MERKEZ KONSEYİ BAŞKANLIĞINA Sağlık Bakanlığı Sertifikalı Eğitim Yönetmeliği taslağı tarafımızca incelenmiş olup, aşağıda taslağın hukuka aykırı ve eksik olduğunu düşündüğümüz yönlerine

Detaylı

TEBLİĞ TÜRK PATENT VE MARKA KURUMUNCA 2018 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (BİK/TÜRKPATENT: 2018/1)

TEBLİĞ TÜRK PATENT VE MARKA KURUMUNCA 2018 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (BİK/TÜRKPATENT: 2018/1) 30 Aralık 2017 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 30286 (Mükerrer) Türk Patent ve Marka Kurumundan: TEBLİĞ TÜRK PATENT VE MARKA KURUMUNCA 2018 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (BİK/TÜRKPATENT:

Detaylı

TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ

TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ MARKA KAVRAMI VE MARKA TESCİL İŞLEMLERİ Evrim AKYÜREK DEMİRİZ Türk Patent Enstitüsü Marka Uzmanı evrim.akyurek@tpe.gov.tr Sunum İçeriği Marka Kavramı Marka Türleri Marka Tescil Süreci

Detaylı

EKONOMİ BAKANLIĞI Gümrük Birliği Kapsamında Kimyasalların Ticaretine Etki Eden Teknik Düzenlemeler Duygu YAYGIR Dış Ticaret Uzmanı

EKONOMİ BAKANLIĞI Gümrük Birliği Kapsamında Kimyasalların Ticaretine Etki Eden Teknik Düzenlemeler Duygu YAYGIR Dış Ticaret Uzmanı EKONOMİ BAKANLIĞI Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü Tek Pazar, Rekabet ve Teknik Mevzuat Uyum Dairesi 23 Kasım 2016 Gümrük Birliği Kapsamında Kimyasalların Ticaretine Etki Eden Teknik Düzenlemeler Duygu YAYGIR

Detaylı

Kabul Tarihi : 22.6.2004

Kabul Tarihi : 22.6.2004 RESMİ GAZETEDE 26.06.2004 TARİH VE 25504 SAYI İLE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR. BAZI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN Kanun 5194 No. Kabul Tarihi : 22.6.2004 MADDE 1.

Detaylı

KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI (SERİ NO: 8)

KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI (SERİ NO: 8) Maliye Bakanlığından: KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI (SERİ NO: 8) Bu Tebliğde, 19/2/2014 tarihli ve 6518 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde

Detaylı

Patent Ön Araştırmaları ve Yenilik Araştırmaları

Patent Ön Araştırmaları ve Yenilik Araştırmaları NEDEN PATENT? Özgün fikirlerin korunması Zihni yaratının ödüllendirilmesi Rekabet gücü Ticari kazanç (Lisans&Devir) Teknolojiye katkı Ekonomiye Katkı PATENT NEDEN ÖNEMLİDİR? Patent önemli bir istihbarat

Detaylı

Av. Deniz KAYATEKİN. Patentin Hükümsüzlüğü

Av. Deniz KAYATEKİN. Patentin Hükümsüzlüğü Av. Deniz KAYATEKİN Patentin Hükümsüzlüğü İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... IX GİRİŞ...1 I. Fikri Mülkiyet Hukukuna Genel Bakış...3 A. Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku...3 B. Fikri Mülkiyet Hukukunun

Detaylı

FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI UYGULAMALARI İLE ENTEGRE EDİLMİŞ PROJE YÖNETİMİ YAKLAŞIMI

FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI UYGULAMALARI İLE ENTEGRE EDİLMİŞ PROJE YÖNETİMİ YAKLAŞIMI AR-GE MERKEZLERİ İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ PAYLAŞIM TOPLANTISI FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI UYGULAMALARI İLE ENTEGRE VİKO ELEKTRİK VE ELEKTRONİK SAN. VE TİC. A.Ş. SUNUM

Detaylı

---------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------- --------------------------------------------------------------------- PATENT NEDİR? BULUŞLARIN PATENT İLE KORUNMASININ AMAÇLARI PATENT TESCİLİ İÇİN GEREKLİ KRİTERLER İNCELEMELİ/İNCELEMESİZ PATENT PATENT

Detaylı

Buluşların Devir, Satış veya Kiralanmasına İlişkin Kurumlar Vergisi İstisnasının Uygulanma Esasları

Buluşların Devir, Satış veya Kiralanmasına İlişkin Kurumlar Vergisi İstisnasının Uygulanma Esasları Sirküler 2015 / 047 Referansımız: 0508 / 2015/ YMM/ EK Telefon: +90 (212) 29157 10 Fax: +90 (212) 24146 04 E-Mail: info@kutlanpartners.com İstanbul, 14.05.2015 Buluşların Devir, Satış veya Kiralanmasına

Detaylı

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS)

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) KPMG Türkiye kpmg.com.tr Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS / AEO) nedir? Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından verilen yetkilendirilmiş yükümlü statüsü, uluslararası

Detaylı

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI NA

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI NA TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI NA Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifimiz ve gerekçesi ek tedir. Gereğini saygılarımızla arz ederiz. GENEL GEREKÇE

Detaylı

TEKNİK DÜZENLEMELER REJİMİ KARARI TASLAĞI BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Yetki

TEKNİK DÜZENLEMELER REJİMİ KARARI TASLAĞI BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Yetki TEKNİK DÜZENLEMELER REJİMİ KARARI TASLAĞI Amaç MADDE 1- (1) Bu Kararın amacı; BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Yetki a) Ürünlere ilişkin teknik mevzuatın dış ticarete uyarlanmasını ve uygulanmasını

Detaylı

SINAİ MÜLKİYET HAKLARI Hacı Dede Hakan KARAGÖZ

SINAİ MÜLKİYET HAKLARI Hacı Dede Hakan KARAGÖZ Araştırma Raporu Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü KONYA Şubat, 2017 www.kto.org.tr İÇİNDEKİLER Başlık Sayfa 1. SINAİ MÜLKİYET HAKLARI....3 2. MARKA...4 3. PATENT.....5 4. ENDÜSTRİYEL TASARIM..

Detaylı

PATENT VE FAYDALI MODEL

PATENT VE FAYDALI MODEL PATENT VE FAYDALI MODEL Alper AKSU 1 Sınai Mülkiyet M Hakları nelerdir? Sınaî mülkiyet hakkı, buluşların, yeniliklerin, yeni tasarımların, özgün çalışmaların, yani yeni şeylerin ilk uygulayıcılarının adına

Detaylı

23- TÜKETİCİNİN VE TÜKETİCİ SAĞLIĞININ KORUNMASI

23- TÜKETİCİNİN VE TÜKETİCİ SAĞLIĞININ KORUNMASI 23- TÜKETİCİNİN VE TÜKETİCİ SAĞLIĞININ KORUNMASI 8 Mart 2001 tarihli Katılım Ortaklığı Belgesinin yayımlanmasından bu yana Avrupa Birliğinin Tüketicinin Korunması kapsamındaki mevzuatına uyum çerçevesinde

Detaylı

İŞARETİ 12.11.2015. Ortak Pazar Fikri. Yeni Yaklaşım (1985) Klasik Yaklaşım

İŞARETİ 12.11.2015. Ortak Pazar Fikri. Yeni Yaklaşım (1985) Klasik Yaklaşım Ortak Pazar Fikri 1957 Roma Anlaşmasıyla başlayan süreçte tek bir Avrupa pazarı oluşturulması hedeflenmiş ve bu pazarda malların serbest dolaşımını sağlamak için diğer engellerin kaldırılmasının yanı sıra

Detaylı

Gümrük Kanunu-Genel Hükümler (Amaç, Kapsam ve Temel Tanımlar) (Md.1-4) 4458 Sayılı GÜMRÜK KANUNU. 4/11/1999 tarihli ve sayılı Resmi Gazete

Gümrük Kanunu-Genel Hükümler (Amaç, Kapsam ve Temel Tanımlar) (Md.1-4) 4458 Sayılı GÜMRÜK KANUNU. 4/11/1999 tarihli ve sayılı Resmi Gazete Gümrük Kanunu-Genel Hükümler (Amaç, Kapsam ve Temel Tanımlar) (Md.1-4) Amaç, Kapsam ve Temel Tanımlar 4458 Sayılı GÜMRÜK KANUNU 4/11/1999 tarihli ve 23866 sayılı Resmi Gazete 4/11/1999 tarihli ve 23866

Detaylı

TÜRKİYE DE FİKRİ HAKLAR YÖNETİMİ KÜLTÜRÜ VE GELİŞİMİ

TÜRKİYE DE FİKRİ HAKLAR YÖNETİMİ KÜLTÜRÜ VE GELİŞİMİ TÜRKİYE DE FİKRİ HAKLAR YÖNETİMİ KÜLTÜRÜ VE GELİŞİMİ Ceren Pala Okat Fikri Haklar Yöneticiliği "Fikri Haklar Yönetimi" Paneli TÜSİAD Genel Sekreterliği Konferans Salonu 14 Haziran 2012 Akış Fikri Haklar

Detaylı

Yönetmelikler Devlet Bakanlığından : Teknik Mevzuatın ve Standartların Türkiye ile Avrupa Birliği Arasında Bildirimine Dair Yönetmelik BİRİNCİ BÖLÜM

Yönetmelikler Devlet Bakanlığından : Teknik Mevzuatın ve Standartların Türkiye ile Avrupa Birliği Arasında Bildirimine Dair Yönetmelik BİRİNCİ BÖLÜM Yönetmelikler Devlet Bakanlığından : Teknik Mevzuatın ve Standartların Türkiye ile Avrupa Birliği Arasında Bildirimine Dair Yönetmelik BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanımlar Amaç Madde 1

Detaylı

FİKRİ HAKLAR ESD873 2. GENEL KAVRAMLAR. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü

FİKRİ HAKLAR ESD873 2. GENEL KAVRAMLAR. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü FİKRİ HAKLAR ESD873 2. GENEL KAVRAMLAR Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü 2012 2013 Bahar Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır. GENEL KAVRAMLAR ESD873 FİKRİ HAKLAR 2 ÖĞRENME

Detaylı

ENDÜSTRİYEL TASARIMLARIN KORUNMASI

ENDÜSTRİYEL TASARIMLARIN KORUNMASI ENDÜSTRİYEL TASARIMLARIN KORUNMASI Hülya ÇAYLI Tasarım Kavramı ve Korunma Şartları Fikir ve Sanat Eserleri Patent ve Faydalı Modeller Tasarımlar Tasarım hukuku anlamında ürün olmayan eserler Estetik tasarımlar

Detaylı

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr Tasarım Nedir? Tasarım nesnel çevreyi gereksinimlerine uyarlama sürecidir. Herkesin aynı işlediği konuyu kişisel farklarınızla

Detaylı

Marka tescil. Ertan Yıldız tarafından yazıldı. Pazartesi, 13 Haziran :39 - Son Güncelleme Çarşamba, 01 Şubat :39 1 / 21

Marka tescil. Ertan Yıldız tarafından yazıldı. Pazartesi, 13 Haziran :39 - Son Güncelleme Çarşamba, 01 Şubat :39 1 / 21 1 / 21 2 / 21 3 / 21 4 / 21 Örnek Marka Tescil Belgeleri 5 / 21 6 / 21 7 / 21 8 / 21 Marka Tescil başvurusunun toplam maliyetini hesap etmeden önce marka başvurusunu kaç 9 / 21 sınıfta yapacağımızı belirlememiz

Detaylı

FİKRİ HAKLAR ESD873 3. PATENT GENEL KAVRAMLAR. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü

FİKRİ HAKLAR ESD873 3. PATENT GENEL KAVRAMLAR. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü FİKRİ HAKLAR ESD873 3. PATENT GENEL KAVRAMLAR Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü 2012 2013 Bahar Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır. PATENT ESD873 FİKRİ HAKLAR 2 ÖĞRENME

Detaylı

FİKRİ HAKLAR ESD ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü

FİKRİ HAKLAR ESD ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü FİKRİ HAKLAR ESD873 5. ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR Bölümü 2012 2013 Bahar Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır. ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR ESD873 FİKRİ HAKLAR 2 ÖĞRENME HEDEFLERİ Endüstriyel tasarımı açıklar.

Detaylı

KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI UYUM EYLEM PLANI REHBERİ. Ramazan ŞENER Mali Hizmetler Uzmanı. 1.Giriş

KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI UYUM EYLEM PLANI REHBERİ. Ramazan ŞENER Mali Hizmetler Uzmanı. 1.Giriş KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARI UYUM EYLEM PLANI REHBERİ 1.Giriş Ramazan ŞENER Mali Hizmetler Uzmanı Kamu idarelerinin mali yönetimini düzenleyen 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu 10.12.2003

Detaylı

ErP Yönetmeliği ve Onaylanmış Kuruluşlar

ErP Yönetmeliği ve Onaylanmış Kuruluşlar ErP Yönetmeliği ve Onaylanmış Kuruluşlar ALI ÖZGENÇ (SZUTEST) GAZ YAKAN CIHAZLAR TEKNIK MEVZUAT ÇALıŞTAYı 24 MART 2015 İSTANBUL AB Teknik Mevzuatına Uyum Çalışmalarının Dayanakları 1. 1/95 Sayılı Ortaklık

Detaylı

İŞARETİ 23.3.2015. Ortak Pazar Fikri. Yeni Yaklaşım (1985) Klasik Yaklaşım

İŞARETİ 23.3.2015. Ortak Pazar Fikri. Yeni Yaklaşım (1985) Klasik Yaklaşım Ortak Pazar Fikri 1957 Roma Anlaşmasıyla başlayan süreçte tek bir Avrupa pazarı oluşturulması hedeflenmiş ve bu pazarda malların serbest dolaşımını sağlamak için diğer engellerin kaldırılmasının yanı sıra

Detaylı

Türkiye de Coğrafi İşaretler ve Son Gelişmeler

Türkiye de Coğrafi İşaretler ve Son Gelişmeler Türkiye de Coğrafi İşaretler ve Son Gelişmeler Hakan KIZILTEPE Coğrafi İşaretler Dairesi Başkanı Türk Patent ve Marka Kurumu 4 Ekim 2018 - Afyonkarahisar Coğrafi İşaret Nedir? Benzerlerinden farklı ve

Detaylı

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU. Sistem Akreditasyon Başkanlığı

TÜRK AKREDİTASYON KURUMU. Sistem Akreditasyon Başkanlığı TÜRK AKREDİTASYON KURUMU Sistem Akreditasyon Başkanlığı Sistem Akreditasyon Başkanlığı Akreditasyon; Uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca gerçekleştirilen çalışmaların ve dolayısıyla bu çalışmalar sonucunda

Detaylı

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr

FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI. Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr FİKRİ VE SINAÎ MÜLKİYET HAKLARI Dr. Deniz ŞENYAY ÖNCEL deniz.oncel@deu.edu.tr Yeni buluşlar ve özgün tasarımlar ürünleri oluşturur ve biçimlendirir. Ancak bu yeni ürünleri tüketiciye sunmak ve satabilmek

Detaylı

b) Kanun Hükmünde Kararname: 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameyi,

b) Kanun Hükmünde Kararname: 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameyi, AVRUPA PATENTLERİNİN VERİLMESİ İLE İLGİLİ AVRUPA PATENT SÖZLEŞMESİNİN TÜRKİYE'DE UYGULAMA ŞEKLİNİ GÖSTERİR YÖNETMELİK Sanayi ve Ticaret Bakanlığından: Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 09/01/2001 Yayımlandığı

Detaylı

GÜMRÜK İŞLEMLERİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI YÖNETMELİĞİ DEĞİŞİKLİK TASLAĞI VE ISO 27001 BGYS E ETKİSİ

GÜMRÜK İŞLEMLERİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI YÖNETMELİĞİ DEĞİŞİKLİK TASLAĞI VE ISO 27001 BGYS E ETKİSİ GÜMRÜK İŞLEMLERİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI YÖNETMELİĞİ DEĞİŞİKLİK TASLAĞI VE ISO 27001 BGYS E ETKİSİ *Bu yazı nin taslak değişikliğinin Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi ne olası etkilerini paylaşmak için hazırlanmıştır.

Detaylı

MARKALARIN ULUSLARARASI TESCİLİNE İLİŞKİN MADRİD PROTOKOLÜ

MARKALARIN ULUSLARARASI TESCİLİNE İLİŞKİN MADRİD PROTOKOLÜ MARKALARIN ULUSLARARASI TESCİLİNE İLİŞKİN MADRİD PROTOKOLÜ SUNUM İÇERİĞİ Madrid Sistemi Türkiye Tarihçesi Madrid Sisteminin Amacı Madrid Sisteminden Kimler Yararlanabilir? Uluslararası İşlem Süreci Uluslararası

Detaylı

TASARIMLARIN ULUSLAR ARASI BAŞVURUSU, TESCİLİ VE KORUNMASI

TASARIMLARIN ULUSLAR ARASI BAŞVURUSU, TESCİLİ VE KORUNMASI TASARIMLARIN ULUSLAR ARASI BAŞVURUSU, TESCİLİ VE KORUNMASI Av. Dr. Cahit SULUK, E-Mail: csuluk@hotmail.com I. GİRİŞ Fikri mülkiyet haklarında, esas itibariyle ülkesel koruma ilkesi kabul edilmiştir. Yani

Detaylı

ELEKTRONİK İMZA MEVZUATI

ELEKTRONİK İMZA MEVZUATI ELEKTRONİK İMZA MEVZUATI Telekomünikasyon Kurumu Bilgilendirme Toplantısı 22 Mart 2005 Ankara 1 YASAL SÜREÇ 30 Temmuz 2001 DTM bünyesinde yapılan çalışmalar 14 Ocak 2002 Adalet Bakanlığı bünyesinde yapılan

Detaylı

Teknoloji Transferinde Sınai Mülkiyet Haklarının Rolü - Türkiye Örneği

Teknoloji Transferinde Sınai Mülkiyet Haklarının Rolü - Türkiye Örneği UNECE & TPE Çalıştayı Teknoloji Transferinde Sınai Mülkiyet Haklarının Rolü - Türkiye Örneği Doç. Dr. Yüksel BİRİNCİ TPE Başkan Yrd. 12/03/2009 1/41 İçerik Sınai Mülkiyet Hakları ve TPE Sınai Mülkiyet

Detaylı

TÜKETİCİNİN SATIN ALACAĞI AYAKKABILARIN TEMEL UNSURLARININ YAPIMINDA KULLANILAN MALZEMELERİN ETİKETLENMESİNE DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI

TÜKETİCİNİN SATIN ALACAĞI AYAKKABILARIN TEMEL UNSURLARININ YAPIMINDA KULLANILAN MALZEMELERİN ETİKETLENMESİNE DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI Gümrük ve Ticaret Bakanlığından: TÜKETİCİNİN SATIN ALACAĞI AYAKKABILARIN TEMEL UNSURLARININ YAPIMINDA KULLANILAN MALZEMELERİN ETİKETLENMESİNE DAİR YÖNETMELİK TASLAĞI Amaç MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin

Detaylı

Marka Kavramı ve Marka Tescil İşlemleri

Marka Kavramı ve Marka Tescil İşlemleri Marka Kavramı ve Marka Tescil İşlemleri 1 Markanın Önemi Marka kaliteyi simgeler Tüketici tercihlerini etkiler Ürünlere olan talebi artırır Tüketici bağlılığı sağlar... 2 Marka Değeri 3 Markanın İşlevleri

Detaylı

Kapsam MADDE 2- (1) Bu yönerge, Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğünün teşkilatı ile bu teşkilatta görevli personeli kapsar.

Kapsam MADDE 2- (1) Bu yönerge, Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğünün teşkilatı ile bu teşkilatta görevli personeli kapsar. SAĞLIK ARAŞTIRMALARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DAİRE BAŞKANLIKLARI YÖNERGESİ Amaç MADDE 1- (1) Bu yönerge, Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğünün teşkilat yapısını, görevlerini, yetkilerini ve

Detaylı

FİKRİ HAKLAR. ESD873 6. ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR BAŞVURU SÜRECİ Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü

FİKRİ HAKLAR. ESD873 6. ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR BAŞVURU SÜRECİ Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü FİKRİ HAKLAR ESD873 6. ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR BAŞVURU SÜRECİ Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü 2012 2013 Bahar Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır. ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR

Detaylı

ÜRÜN BELGELENDİRME KURALLARI UBS-01

ÜRÜN BELGELENDİRME KURALLARI UBS-01 SAYFA 1/6 1. AMAÇ VE KAPSAM Bu doküman, eki olduğu teklif formunda belirtilmiş kapsamda Ürün belgelendirme kuruluşu ve tedarikçi arasında yürütülecek belgelendirme ve değerlendirme faaliyetleri ve sonrasında

Detaylı

FASIL 29 GÜMRÜK BİRLİĞİ

FASIL 29 GÜMRÜK BİRLİĞİ FASIL 29 GÜMRÜK BİRLİĞİ Öncelik 29.1 Özellikle gümrük kontrolleri ve vergi denetimi kuralları olmak üzere, serbest bölgeler mevzuatının AB müktesebatı ile uyumlu hale getirilmesi 1 Mevzuat uyum takvimi

Detaylı

Madrid Protokolüne göre başvuru sistemi, 6769 sayılı Kanunun içinde düzenlenmiştir.

Madrid Protokolüne göre başvuru sistemi, 6769 sayılı Kanunun içinde düzenlenmiştir. 1.MARKA Uluslararası Marka Tescil İşlemleri Markalar, Paris Sözleşmesinin temel ilkelerinden olan ülkesellik prensibi gereği, yalnızca tescil edildikleri ülkelerde geçerlidir. Farklı bir ifadeyle, Türkiye

Detaylı

FİKRİ HAKLAR ESD873 4. PATENT BAŞVURU SÜRECİ. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü

FİKRİ HAKLAR ESD873 4. PATENT BAŞVURU SÜRECİ. Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü FİKRİ HAKLAR ESD873 4. PATENT BAŞVURU SÜRECİ Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU Kocaeli Üniversitesi B.Ö.T.E. Bölümü 2012 2013 Bahar Kocaeli Üniversitesi, tüm hakları saklıdır. PATENT BAŞVURU SÜRECİ ESD873 FİKRİ

Detaylı

FĠKRĠ VE SINAĠ HAKLAR

FĠKRĠ VE SINAĠ HAKLAR FĠKRĠ VE SINAĠ HAKLAR Doç. Dr. Serkan BOYAR Tarım Bilimlerinde Proje Hazırlama ve Yürütme Eğitimi 07-09 Nisan 2014 - Eğirdir-Isparta Patent, Marka ve Tasarım Nedir? FĠKRÎ VE SINAĠ MÜLKĠYET HAKLARI Telif

Detaylı

GÜMRÜK SİRKÜLERİ İstanbul, 01.03.2013 Sayı: 2013/ 5 Ref: 6/5

GÜMRÜK SİRKÜLERİ İstanbul, 01.03.2013 Sayı: 2013/ 5 Ref: 6/5 GÜMRÜK SİRKÜLERİ İstanbul 01.03.2013 Sayı: 2013/ 5 Ref: 6/5 Konu : GÜMRÜK KANUNU NUN 242. MADDESİ ÇERÇEVESİNDE GÜMRÜK VERGİLERİ/İTHALAT VERGİLERİNDE YARGISAL İTİRAZ YOLUNA BAŞVURULMADAN ÖNCE İDARİ İTİRAZ

Detaylı

SHT MED. Dr. Kadir EREN Hava Sağlık Birim Sorumlusu Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü

SHT MED. Dr. Kadir EREN Hava Sağlık Birim Sorumlusu Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü SHT MED Dr. Kadir EREN Hava Sağlık Birim Sorumlusu Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türk Sivil Havacılığında KURAL KOYMA DENETLEME YAPTIRIM UYGULAMA görevini yürütmektedir.

Detaylı

3. TANIMLAR. TÜBİTAK : Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunu,

3. TANIMLAR. TÜBİTAK : Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunu, 1007 KODLU TÜBİTAK KAMU KURUMLARI ARAŞTIRMA GELİŞTİRME PROJELERİ DESTEKLEME PROGRAMI VE TÜBİTAK BİRİMLERİNCE YÜRÜTÜLEN PROJELERE İLİŞKİN KAMU AR-GE PROJELERİ FİKRİ HAKLAR ESASLARI 1. AMAÇ Bu esasların

Detaylı

SÜREKLİ EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ( S A Ü S E M ) Patent ve Marka Vekilliği Sınavı Hazırlık Sertifika Programı.

SÜREKLİ EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ( S A Ü S E M ) Patent ve Marka Vekilliği Sınavı Hazırlık Sertifika Programı. SÜREKLİ EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ( S A Ü S E M ) Patent ve Marka Vekilliği Sınavı Hazırlık Sertifika Programı DERS NOTU Tanıtım Tüm hakları saklıdır. www.sausem.sakarya.edu.tr Sakarya Üniversitesi

Detaylı

Yönetmelik. Sanayi ve Ticaret Bakanlığından : Ölçü ve Ölçü Aletlerinin Metrolojik Kontrolleri İçin Genel Esaslara Dair Yönetmelik (71/316/AT)

Yönetmelik. Sanayi ve Ticaret Bakanlığından : Ölçü ve Ölçü Aletlerinin Metrolojik Kontrolleri İçin Genel Esaslara Dair Yönetmelik (71/316/AT) RESMİ GAZETE tarih 03 / 06 / 2002 sayı 24774 Yönetmelik Sanayi ve Ticaret Bakanlığından : Ölçü ve Ölçü Aletlerinin Metrolojik Kontrolleri İçin Genel Esaslara Dair Yönetmelik (71/316/AT) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç,

Detaylı

TEBLİĞ İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2006/32) BİRİNCİ KISIM Genel Bilgi ve İşlemler

TEBLİĞ İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2006/32) BİRİNCİ KISIM Genel Bilgi ve İşlemler 30 Aralık 2006 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 26392 Dış Ticaret Müsteşarlığından: TEBLİĞ İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2006/32) BİRİNCİ KISIM Genel Bilgi ve İşlemler

Detaylı

NAKLİYE SİGORTALARI DAHİLDE İŞLEME REJİMİ HARİÇTE İŞLEME REJİMİ

NAKLİYE SİGORTALARI DAHİLDE İŞLEME REJİMİ HARİÇTE İŞLEME REJİMİ Öğr. Gör. Fırat GÜLTEKİN İhraç veya ithal edilen eşyanın taşınması esnasında meydana gelebilecek risklerin sigortalanmasına ilişkin esasları içerir. Teslim şekilleri çerçevesinde hangi tarafın sigorta

Detaylı

Coğrafi İşaretler. www.turkpatent.gov.tr info@tpe.gov.tr. http://online.turkpatent.gov.tr

Coğrafi İşaretler. www.turkpatent.gov.tr info@tpe.gov.tr. http://online.turkpatent.gov.tr Coğrafi İşaretler Hipodrom Cad. No: 115 06330 Yenimahalle/ANKARA Tel: (0312) 3031000 Faks: (0312) 3031173 www.turkpatent.gov.tr info@tpe.gov.tr İnteraktif Sesli Yanıt Sistemi: (0312) 303 1 303 http://online.turkpatent.gov.tr

Detaylı