EGE DENİZİ NDE TSUNAMİ OLUŞUMU, YAYILIMI VE KIYI TIRMANMASININ MODELLENMESİ

Transkript

1 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu EGE DENİZİ NDE TSUNAMİ OLUŞUMU, YAYILIMI VE KIYI TIRMANMASININ MODELLENMESİ Baran Aydın Dr., İnşaat Mühendisliği Bölümü, Akdeniz Üniversitesi, Antalya Tel: (242) , Fax: (242) E-posta: baranaydin@akdeniz.edu.tr Utku Kânoğlu Doç. Dr., Mühendislik Bilimleri Bölümü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara Tel: (312) , Fax: (312) E-posta: kanoglu@metu.edu.tr Özet Ege Denizi kıyıları için tsunami modelleme yaklaşımları oluşturmak amacıyla geliştirilen Türkiye-Yunanistan ikili işbirliği projesi anlatılmıştır. Öncelikle bölgede meydana gelen tarihsel tsunamilere değinilmiş ve bölgenin bu yönden taşıdığı risk ortaya konmuştur. Daha sonra, tsunami modellemesi için proje kapsamında yapılan ilk çalışmalar kısaca anlatılmıştır. Son bölümde ise bundan sonra yapılması planlanan çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir. Abstract Joint project proposed by research groups from Turkey and Greece and sponsored by the Scientific and Technological Research Council of Turkey and the General Secretariat for Research and Technology of Greece to develop tsunami modeling approaches for the shorelines of the Aegean Sea is presented. First historical tsunamis in the region are compiled and risk is outlined. The current progress is summarized as well as the future work plan. 1. Giriş Tarihte tsunamiden kaynaklanan kıyı su baskını için ilk kayıtlar Ege Denizi ndeki Thera volkanının patlamasına işaret etmektedir. Marinatos (1939), bu volkanik tsunamiyi Girit'te yaşayan Minoan uygarlığının yok oluşunun en önemli sebebi olarak göstermiştir. Daha sonraki yıllarda, volkan patlaması ile saray benzeri yapıların yok olması arasındaki tarih farkı nedeniyle bu hipotez çok destek bulmamış, Minoan uygarlığının yok oluş tarihinin M.Ö civarları olduğu kabul edilmiştir (Bruins vd. 2007). Ancak, Girit'te yapılan son kazılarda Bronz çağı kalıntı tabakalarının bulunması Minoan'daki marinanın, kıyıdaki depoların ve gemilerin Thera volkanının patlaması sonucu oluşan tsunami nedeniyle yıkıldığını göstermiştir. Bu

2 Kıyı Mühendisliği Sempozyumu nedenle, 1755 Lizbon tsunamisinin Portekiz İmparatorluğu'nu çökertmesi gibi, Thera volkanik tsunamisinin sebep olduğu yıkımların Minoanların sonunu hızlandırmış olması kuvvetle muhtemeldir. Ege Denizi nde Türkiye ve Yunanistan kıyılarına zarar veren başka tarihsel tsunamiler de mevcuttur. Tsunami sözcüğü Türkçe ye Marmara Denizi nde oluşan 1999 İzmit depremi (Yalçıner vd. 2000) ile girerken, 26 Aralık 2004 Hint Okyanusu tsunamisi ile bütün dünyanın gündemine gelmiş; 11 Mart 2011 Japonya tsunamisi ise yarattığı can kayıpları ve maddi hasarın yanısıra, bütün dünyayı nükleer felaketin eşiğine getirmiştir. Ege Denizi nde tsunami olma ihtimalinin zayıf olduğu iddia edilse bile, dünya üzerindeki aktif faylardan birinin bu bölgede olduğu bilinmektedir. Ayrıca, gerek Türkiye gerekse Yunanistan kıyılarında nüfus yoğunluğu ve sanayileşme oranı oldukça yüksektir. Yaz aylarında çok sayıda turist bu kıyılarda tatil yapmaktadır. Bu nedenlerle, tsunami riski az olsa da tehlike büyüktür. İki ülkenin Ege Denizi boyunca uzanan kıyı şertilerinin uzunlukları göz önüne alındığında, toplumun tsunamiye hazırlık konusunda bilgisizliği de düşünülürse, muhtemel bir tsunaminin zararları ağır olacaktır. Yunanistan ve Türkiye'nin Ege Denizi kıyıları için tsunami modellemesini kolaylaştıracak yaklaşımlar geliştirmek amacıyla, Türkiye'den Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ve Yunanistan'dan Eğitim, Hayat Boyu Öğrenme ve Din İşleri Bakanlığı Araştırma ve Teknoloji Genel Sekreterliği (General Secretariat for Research and Technology (GSRT)) tarafından desteklenen ikili işbirliği projesi geliştirilmiştir ve çalışmalara başlanmıştır. Burada, projedeki çalışmaların geldiği aşama ve bundan sonraki süreçte planlanan çalışmalar açıklanmıştır. Öncelikle Ege Denizi veya Akdeniz'de meydana gelebilecek olası bir tsunaminin yayılımını hesaplamak için kullanılan model anlatılmış, sonra yapılması planlanan çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir. 2. Yöntem Dünya üzerinde tsunami riski taşıyan bölgeler için bu afetin etkilerini azaltmak amacıyla tsunami erken uyarı sistemlerinin kurulması, 26 Aralık 2004 Hint Okyanusu tsunamisinden sonra büyük önem ve hız kazanmıştır (Synolakis ve Bernard 2006). Ancak 11 Mart 2011 Japonya tsunamisi, bu felaket karşısında en hazırlıklı ülke olan Japonya nın bile aslında ne kadar hazırlıksız olduğunu göstermiştir. Özellikle Hint Okyanusu tsunamisinden sonra hızlandırılan tsunami erken uyarı sistemi oluşturma çalışmalarının bir çoğu önceden hesaplanmış tsunami model yayılım sonuçlarının kullanılmasına dayanmaktadır (Greenslade vd., 2007; Greenslade ve Titov, 2008; Wei vd., 2008). Bu sistemlerden biri de A.B.D. Ulusal Okyanus ve Atmosfer Yönetimi Tsunami Araştırma Merkezi (The National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) s Center for Tsunami Research (NCTR)) tarafından geliştirilmiştir. Bu sistem, 2003 teki Rat Adaları (Alaska, A.B.D.) tsunamisi sırasında ilk kez gerçek zamanlı olarak uygulanmış ve bundan sonra meydana gelen her tsunamide gerçek zamanlı olarak uygulanarak geçerliliğini göstermiştir (Titov, 2009). Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi (Pacific Tsunami Warning Center (PTWC)) ve Batı Kıyısı ve Alaska Tsunami Uyarı Merkezi (West Coast and Alaska Tsunami Warning Center (WCATWC)) için NCTR tarafından geliştilen bu sistem, kısaca, önceden hazırlanmış birim tsunami kaynaklarının okyanus baseni üzerinde yayılma model sonuçlarını ve gerçek zamanlı okyanus ölçümlerini kullanarak tsunami kaynağını tanımlamaya dayanmaktadır. Derin denizde tsunami yayılımının doğrusal olmasından hareketle, gerçek zamanlı derin deniz ölçümlerini elde etmek için, önceden hazırlanmış veri tabanındaki birim tsunami kaynaklarının yayılım sonuçları uygun katsayılar ile çarpılarak birleştirilmektedir. Bu tsunami kaynağına ait toplam tsunami yayılım modelleme sonuçları (dalga yüksekliği ve iki yöndeki hız bileşenleri) tsunami riski taşıyan kıyılar için geliştirilen sayısal modellerde sınır şartı olarak kullanılıp gerçek zamanlı tahminler yapılmaktadır. NCTR metodu çerçevesinde tsunamilerin kıyılara etkilerini üç ana başlık altında incelemek mümkündür: deformasyon, yayılım ve tırmanma (su baskını) fazları. Açıklandığı üzere, NCTR yönteminde deformasyon ve yayılım aşamaları önceden

3 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu hazırlanmış olduğundan, gerçek zamanda sadece tsunami tırmanma kısmına ait hesaplamaları yapmak yeterlidir. Bu yaklaşım gerçek zamanlı tsunami uyarısı yapmak için gerekli zamanı oldukça kısaltmaktadır. Aşağıda bu aşamalar kapsamında NCTR yöntemi kısaca açıklanacaktır. Deformasyon fazı: Sismik hareket sonucu oluşan okyanus tabanı deformasyonu, tsunami yayılım problemine başlangıç koşulu olarak uygulanmaktadır. Bu deformasyon, yerkabuğunu yarı-sonsuz elastik bir ortam, okyanusu ise yerkabuğu üzerinde sıkıştırılamaz sıvı bir tabaka olarak kabul eden fay modeliyle hesaplanmaktadır (Gusiakov, 1978; Okada, 1985). NCTR'nin tsunami tahmin sistemi, 100x50 km² birim tsunami kaynaklarından tsunami yayılımlarının oluşturduğu veritabanının kullanılmasına dayanmaktadır (Gica vd., 2008). NCTR tsunami yayılım veritabanı bütün okyanusları kapsamakta ve yaklaşık 1000 adet birim tsunami kaynağı içermektedir. Birim tsunami kaynakları okyanuslardaki dalma-batma bölgeleri boyunca, bu bölgelerin genişliğine göre sıralı olarak yerleştirilmiştir. 100x50 km² birim tsunami kaynaklarından tsunami yayılımı, 7,5 şiddetindeki depreme karşılık düşecek şekilde hazırlanmıştır. Bu, deprem kaynağının düşey olarak 1 m yer değiştirmesi anlamına gelmektedir. Doğrultu, dalım ve kayma açıları ve odak derinliği, birim tsunami kaynaklarının bulunduğu dalma-batma bölgelerinin özellikleri ele alınarak belirlenmiştir. Ancak NCTR tarafından hazırlanan birim kaynaklarından hiçbiri Ege Denizi ve Akdeniz de yer almamaktadır. Proje kapsamında Ege Denizi ndeki dalma-batma bölgeleri boyunca birim tsunami kaynaklarının yerleştirilmesine başlanmıştır (Şekil 1). Şekil 1. Su baskını haritalarını çıkarmakta kullanılan ComMIT arayüzü (Titov vd., 2011). Beyaz dikdörtgenler Helenik Yayı boyunca yerleştirilmiş birim tsunami kaynaklarını, (1), (2) ve (3) nolu kırmızı dikdörtgenler, sırası ile, 9 Haziran 1956 Amorgos (Altınok vd., 2011, Okal vd., 2009), 8 Ağustos 1303 Girit Adası (Altınok vd., 2011, Yolsal vd., 2007) ve 3 Mayıs 1481 Rodos Adası (Yolsal ve Taymaz, 2010a) tsunami kaynaklarını göstermektedir. Bu gösterimdeki tsunami kaynakları sadece mevcut metodun sorunsuz uygulanması için kullanılmış olup, projenin gelecek aşamalarında literatürdeki bilgiler doğrultusunda bu tsunami kaynaklarına son şekilleri verilecektir. Ayrıca, Fethiye için hazırlanan çoklu-ağ uygulaması A (yeşil), B (sarı) ve C (kırmızı) olarak gösterilmiştir.

4 Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Yayılım fazı: Derin denizde tsunami yayılımının doğrusal olması, önceden hesaplanmış birim tsunami kaynaklarından tsunami yayılımı sonuçlarının katsayılar ile çarpılarak ve/veya birleştirilerek tsunami senaryoları oluşturulmasına imkan vermektedir. NCTR tarafından geliştirilen gerçek zamanlı tsunami tahmini metodunda, birim tsunami kaynakları yayılım sonuçlarının katsayılar ile çarpımı ve/veya birleştirilmesi, meydana gelen depremin şiddeti ve DART (Deep-ocean Assessment and Reporting of Tsunamis) şamandıralarından gelen derin denizdeki tsunami yüksekliği ölçümleri baz alınarak yapılmaktadır (Wei vd., 2008). Birim tsunami kaynaklarından oluşan tsunaminin okyanus baseni üzerindeki yayılımı, etkinliğini kanıtlamış bir sayısal yöntem olan MOST (Method of Splitting Tsunamis) yöntemiyle hesaplanmaktadır. A.B.D. deki Güney Kaliforniya Üniversitesi nde geliştirilen MOST (Titov ve Synolakis 1997, 1998), analitik ve deneysel kıstas problemleri ile test edilmiş ve Synolakis vd. (2008) de tanımlanan prosedürlerden geçmiş bir sayısal çözümleme yöntemidir. MOST şu anda NCTR de gerçek zamanlı tsunami tahmin sisteminde sayısal çözümleme yöntemi olarak kullanılmaktadır. Su baskını fazı: NCTR tarafından geliştirilen metod, tsunaminin kıyı üzerindeki tırmanma ve su baskını hesaplamalarının Şekil 1'de Fethiye için verildiği gibi çoklu-ağ kullanılarak yapılmasına dayanmaktadır. Bu hesaplamalar yine MOST sayısal çözümleme yöntemi ile ComMIT (Community Model Interface for Tsunami) adı verilen arayüz (Titov vd., 2011) kullanılarak etkin bir şekilde yapılabilmektedir. Tsunami senaryosu, önceki bölümde açıklandığı üzere, deprem şiddeti ve/veya DART verisi kullanılarak belirlendikten sonra, tsunami veritabanındaki yayılım sonuçları birleştirilerek, seçilen bölgeye özel, yüksek çözünürlüklü çözünürlüğü dışarıdan içeriye doğru artan içiçe geçmiş çoklu-ağ sistemine sınır şartı olarak uygulanmaktadır. Uygulanan sınır şartları altında, A ağı içerisinde doğrusal olmayan sığ-dalga denklemleri çözülerek sonuçlar B ağına sınır şartı olarak, oradan da aynı yöntemle C ağına aktarılarak C ağı içerisindeki kıyı bölgesi için su basması hesaplanmaktadır. Çözünürlüğü gittikçe artan üç aşamalı teleskopik ağ yapısı su baskını hesaplamalarının daha hassas olarak yapılmasına imkan sağlamaktadır. Ayrıca, derin denizde daha az çözünürlük yeterli olduğundan, çoklu-ağ sistemi değişik bölgelerde yeteri kadar ağ çözünürlüğü kullanılmasına imkan sağlayarak hesaplama zamanının kısaltılmasına da yardımcı olmaktadır. ComMIT arayüzü kullanarak, A, B ve C ağları için; batimetrik/topografik bilgileri, tsunami yayılımını, ağ içerisindeki noktalarda oluşan maksimum dalga yüksekliklerini, istenilen bir ağ noktasındaki dalga yüksekliğinin zamanla değişimini hesaplamak ve kaydetmek mümkündür. Ayrıca, istendiğinde animasyonlar ve maksimum dalga yüksekliklerinin uygun dosya formatında kaydedilerek Google Earth programında görüntülenebilmesi mümkündür. 3. Sonuç Önerilen proje kapsamında Ege Denizi ve Akdeniz de birim tsunami kaynaklarının oluşturulmasına başlanmıştır. Her iki basendeki tarihsel tsunamilerin yer aldığı kataloglar ve yayınlar (Ambraseys, 1962; Altınok vd., 2000; Minoura vd., 2000; Yolsal ve Taymaz, 2010(a,b); Altınok vd., 2011) ve tsunami yaratma potansiyeli olan diğer sismik bölgeleri inceleyen yayınlar (Papazachos, 1996; Yolsal vd., 2007; Lorito vd., 2008) taranarak birim tsunami kaynaklarının yerleştirileceği bölgeler tespit edilmiştir. Bu kapsamda, öncelikle 100x50 km² birim tsunami kaynaklarının Helenik Yay üzerine yerleştirilmesine başlanmıştır (Şekil 1). Ayrıca, seçilen üç tarihsel tsunami (Şekil 1) için Ege Denizi ve Akdeniz basenleri üzerindeki tsunami yayılımları MOST sayısal modeli kullanılarak başarı ile hesaplanmıştır. Proje kapsamında su baskını hesaplama örnekleri, Türkiye ve Yunanistan kıyılarında birer olmak üzere, Fethiye ve Amorgos Adası için yapılmıştır. Projenin bu aşamasında, Fethiye için çözünürlüğü yeterli olmayan ağ, metodun çalıştığını göstermek amacıyla kullanılmıştır. Amorgos adası için çözünürlüğü yüksek olan ve Yunanistan ekibi tarafından sağlanan ağ kullanılmıştır. Proje kapsamında elde edilen ilk sonuçlar sempozyumda sunulacaktır.

5 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Öneriler Projenin gelecek döneminde, Helenik Yay üzerine yerleştirilen birim tsunami kaynakları için tsunami yayılım veri tabanı tamamlanacak, Ege Denizi ve Akdeniz deki tarihsel tsunamilerin gerçekleştikleri Helenik Yay dışındaki bölgelere birim tsunami kaynakları yerleştirilecektir. Böylece Ege ve Akdeniz de olası tsunamilerin modellenmesi kolaylıkla yapılabilecektir. Ayrıca, birim tsunami kaynaklarının yanısıra, veritabanında tarihsel tsunamilerin yayılım sonuçlarına da yer verilmesi tarihsel tsunamilerin kıyı etkilerini incelemeyi amaçlayan araştırmacılara kolaylık sağlayacaktır. Şekil 1'de gösterilen birim tsunami kaynaklarının boyutları, NCTR veritabanında olduğu gibi 100x50 km² olarak seçilmiştir. Projenin ilerleyen aşamalarında 50x50 km² boyutlarındaki birim tsunami kaynakları oluşturularak kullanılabilirlikleri araştırılacaktır. MOST sayısal modeli ile Ege Denizi ve Akdeniz basenlerindeki tsunami yayılımları hesaplanırken, yaklaşık 3.7 km (2 arc-minute) çözünürlüklü batimetri ve topografya verilerini (ETOPO2) içeren Sayısal Yükselti Modeli (Digital Elevation Model, DEM) kullanılmıştır. Batimetri ve topografi verileri modelleme açısından oldukça önemlidir; az çözünürlüklü veriden interpolasyon yolu ile yüksek çözünürlüklü batimetrik ve topografik veri elde ederek tsunami modellemesi yapmak, model sonuçlarının gerçekten uzaklaşmasına neden olmaktadır. Projenin gelecek döneminde yaklaşık 1.35 km (1 arc-minute) batimetri ve topografya verilerinin (ETOPO1), en azından sağlanabildiği bölgelerde, kullanılmasına çalışılacaktır. Batimetri ve topografi veri çözünürlüğünün su baskını modellemesinin gerçeği yansıtabilmesinde de önemli rolü vardır. Bu yüzden, proje kapsamında Türkiye ve Yunanistan kıyılarında su basma haritalarının hazırlanacağı bölgeler, sağlanabilecek batimetrik ve topografik verilerin çözünürlüğüne göre seçilecektir. Bu proje, Türkiye-Yunanistan ikili işbirliği projeleri kapsamında 109Y387 nolu proje olarak desteklenmiştir. Desteklerinden dolayı TÜBİTAK a teşekkür ederiz. Kaynaklar Ambraseys, N. N Data for investigation of seismic sea-waves in the Eastern Mediterranean. Bull. Seismol. Soc. Am. 52, Altınok, Y., Papadopoulos, G., Yalçıner, A. C., Ersoy, Ş., and Kuran, U Tsunami prone characteristics of the Aegean Sea and 1956 southern Aegean Tsunami. In: Yuksel, Y. (Ed.), The Fifth Symposium on Coastal Engineering, Istanbul, sponsored by TUBITAK, Altinok. Y., Alpar. B., Özer. N., and Aykurt. H., 2011, Revision of the tsunami catalogue affecting Turkish coasts and surrounding regions, Nat. Hazards Earth Syst. Sci., 11, Bruins, H. J., MacGillivray, J. A., Synolakis, C. E., Benjamini, C., Keller, J., Kisch, H. J., Klügel, A., and van der Plicht, J Geoarchaeological tsunami deposits at Palaikastro (Crete) and the Late Minoan IA eruption of Santorini. J. Archeological Science 35(1), Gica, E., Spillane M., Titov V. V., Chamberlin C., and Newman, J. C Development of the forecast propagation database for NOAA's Short-term Inundation Forecast for Tsunamis (SIFT). NOAA Tech. Memo. OAR PMEL-139, 89 pp. Greenslade, D. J. M. and Titov, V. V A Comparison study of two numerical tsunami forecasting systems. Pure and Applied Geophysics, 165(11-12), Greenslade, D. J. M., Simanjuntak, M. A., Chittleborough, J., and Burbidge, D A firstgeneration realtime tsunami forecasting system for the Australian region, BMRC Research Report No. 26, Bur. Met., Australia. Gusiakov, V. K Static displacement on the surface of an elastic space. Ill-posed problems of mathematical physics and interpretation of geophysical data. Novosibirsk, VC SOAN SSSR, (In Russian). Lorito, S., Tiberti, M. M., Basili, R., Piatanesi, A., and Valensise, G Earthquakegenerated tsunamis in the Mediterranean Sea: scenarios of potential threats to Southern Italy.

6 Kıyı Mühendisliği Sempozyumu J. Geophys. Res.-Solid Earth 113(B1), B Marinatos, S The Volcanic Destruction of Minoan Crete. Antiquity 13, Minoura, K., Yalçıner, A. C., Takahashi, T., Papadopoulos, G., Kuran, U., Altınok, Y., Ersoy, Ş., and Alpar, B The traces related to tsunamis along the coasts of Aegean and the sea bottom in the Marmara Sea. In: Yüksel, Y. (Ed.), The Fifth Symposium on Coastal Engineering. Istanbul, sponsored by TUBITAK, Okada, Y Surface deformation due to shear and tensile faults in a halfspace. Bull. Seismol. Soc. Am. 75, Okal, E. A., Synolakis, C. E., Uslu, B., Kalligeris, N., Voukouvalas, V. 2009, The 1956 earthquake and tsunami in Amorgos, Greece, Geophysical Journal International, 178(3), Papazachos, B. C., Large seismic faults in the Hellenic arc. Annali Di Geofisica 39(5), Synolakis, C. E. and Bernard, E. N Tsunami science before and after Boxing Day Phil. Trans. R. Soc. A 364, Synolakis, C. E., Bernard, E. N., Titov, V. V., Kânoğlu, U., and Gonzalez, F. I Validation and Verification of Tsunami Numerical Models. Pure Appl. Geophys. 165(11-12), Titov, V. V Numerical modeling of long wave runup. Ph.D. Thesis, University of Southern California, Los Angeles, California, 141 pp. Titov, V. V. and Synolakis, C. E Extreme inundation flows during the Hokkaido Nansei Oki tsunami. Geophys. Res. Lett. 24(11), Titov, V. V. and Synolakis, C. E Numerical modeling of tidal wave runup, ASCE Journal of Waterways, Port, Coastal and Ocean Engineering 124, Titov, V. V., Moore, C. W., Greenslade, D. J. M., Pattiaratchi, C., Badal, R., Synolakis, C. E., and Kânoğlu, U A New Tool for Inundation Modeling: Community Modeling Interface for Tsunamis (ComMIT). Pure Appl. Geophys. (doi: /s ) Wei, Y., Bernard, E. N., Tang, L., Weiss, R., Titov, V. V., Moore, C., Spillane, M., Hopkins, M., and Kânoğlu, U Real-time experimental forecast of the Peruvian tsunami of August 2007 for U.S. Coastlines. Geophys. Res. Lett., 35, L Yalçıner, A. C., Altınok, Y., Synolakis, C. E., Borrero, J., Imamura, F., Ersoy, S., Kuran, U., Tinti, S., Eskijian, M., Freikman, J., Yuksel, Y., Alpar, B., Watts, P., Kânoğlu, U., and Bardet, J.-P Tsunami waves in Izmit Bay. Earthquake Spectra (published by Earthquake Engineering Research Institute-EERI), Kocaeli, Turkey, Earthquake of August 17, 1999 Reconnaissance Report, Supplement A to volume 16, Yolsal, S., Taymaz, T., and Yalçıner, A. C Understanding Tsunamis, Potential Source Regions and Tsunami Prone Mechanisms in the Eastern Mediterranean, In: The Geodynamics of the Aegean and Anatolia (eds. Tuncay Taymaz, Yücel Yılmaz & Yıldırım Dilek), pp , The Geological Society of London, Special Publications Book, Vol: 291, ISBN: Yolsal, S., and Taymaz, T. 2010a Sensitivity analysis on relations between earthquake source rupture parameters and far-field Tsunami waves: Case studies in Eastern Mediterannean region. Turkish Journal of Earth Sciences, 19(3), Yolsal, S., and Taymaz, T. 2010b Gökova Körfezi Depremlerinin kaynak parametreleri ve Rodos-Dalaman bölgesinde tsunami riski. İTÜ Dergisi/d, 9(3), ISSN: X.