TÜRK PLASTĠK SEKTÖRÜ SEKTÖR ĠZLEME RAPORU ( 2010 Yılı 2 Aylık Dönem ) Barbaros Demirci Genel Müdür

Transkript

1 1 PLASTĠK HAMMADDE Plastik Hammadde Üretimi : TÜRK PLASTĠK SEKTÖRÜ SEKTÖR ĠZLEME RAPORU ( 2010 Yılı 2 Aylık Dönem ) Barbaros Demirci Genel Müdür 2010 yılının ilk 2 ayında plastik hammadde üretiminin ton olarak gerçekleģtiği ve toplam plastik hammadde üretimi içinde AYPE, YYPE, PVC ve PP nin payının 2009 yılı 2 ayındaki düzeyinde kaldığı tahmin edilmektedir. Plastik Hammadde Ġthalatı : Plastik Hammadde Yerli Üretimi / 1 ( Ton ) ( Ton ) % Dağılım LDPE ( AYPE ) LDPE ( AYPE- T ) HDPE ( YYPE) S - PVC PP - HOMOPOLİMER Toplam Kaynak : PETKİM ( Tahmini ) 2010 yılının ilk 2 ayında ton plastik hammaddesi ithal edilmiģ olup, plastik hammadde ithalatına 1 milyar 16 milyon dolar döviz ödenmiģtir. GTĠP Bazında Plastik Hammadde Ġthalatı ( TON ) GTĠP NO / / / / 2009 ( 2 ) TOPLAM Kaynak : TUĠK 1 Resmi olarak üretimin açıklanmaması nedeniyle PETKĠM in % 95 KKO nı ile çalıģtığı ve hammadde bazında oranın aynı kaldığı varsayılmıģtır.

2 yılında 2008 yılına kıyasla plastik hammadde ithalatı miktar bazında hemen hemen aynı ölçüde kalmıģ ve değer bazında % 28 azalmıģ olmasına rağmen, 2010 yılının ilk 2 ayında 2009 yılının eģ dönemine kıyasla plastik hammadde ithalatının miktar bazında % 34, değer bazında da % 68 arttığı görülmektedir. Bu durum plastik hammadde birim ithal fiyatların 2010 yılında plastik hammadde birim ithalat fiyatında % 26 düzeyindeki artıģtan kaynaklanmaktadır. GTĠP Bazında Plastik Hammadde Ġthalatı ( ABD $ ) GTĠP NO / / / / 2009 ( 2 ) TOPLAM Kaynak : TUĠK 2010 yılının ilk 2 ayında, 2009 yılının eģ dönemine kıyasa plastik hammadde ithalatının tüm tiplerde % 3,1 ile % 97,1 arasında artığı görülmektedir. Tipler Bazında Plastik Hammadde Ġthalatı ( TON ) / / / / 2009 ( 2 ) S-PVC ,2 24,7 E-PVC ,3 97,1 PVC TOPLAM ,9 28,8 HDPE ,6 22,5 LDPE ,8 3,4 LLDPE ,8 24,9 PE TOPLAM ,3 17,8 PP Homopolimer ,3 28,1 PP Kopolimer ,4 58,8 PP TOPLAM ,6 35,7 EPS ,1 52,7 GPPS + HIPS ,7 3,1 PS TOPLAM ,8 13,3 PET Tekstil ,6 55,9 PET ġiģe ,1 50,1 PET TOPLAM ,6 51,7 ABS ,7 71,8 DĠĞERLERĠ ,7 56,5 TOPLAM ĠTHALAT ,1 33,6 Kaynak : Chemorbis-TUĠK

3 3 Türkiye, 2010 yılının ilk 2 ayında 81 ülkeden plastik hammadde ithalatı yapmıģtır yılında toplam plastik hammadde ithalatında ilk 3 sırayı Almanya, Belçika ve S. Arabistan alırken, 2010 yılının ilk 2 ayında S. Arabistan ilk sırayı almıģ, onu Almanya ve Belçika takip etmiģtir yılında değer bazında toplam plastik hammadde ithalatının % 64 ü ilk 10 ülkeden yapılırken bu oran 2010 yılının ilk 2 ayında % 63 olarak gerçekleģmiģtir. Plastik Hammadde Ġthalatı Yapılan Ġlk 10 Ülke / 2 ULKE Ton $ ULKE Ton $ Almanya Suudi Arabistan Belçika Almanya S. Arabistan Belçika Hollanda Hollanda Fransa Fransa Ġtalya Ġtalya Güney Kore A.B.D A.B.D Güney Kore Ġspanya Ġspanya Ġsrail Ġsrail ÜLKE TOPLAMI ÜLKE TOPLAMI DĠĞER 81 ÜLKE TOPLAMI DĠĞER 70 ÜLKE TOPLAMI GENEL TOPLAM GENEL TOPLAM Kaynak : TUĠK Plastik Hammadde Ġhracatı : 2010 yılının ilk 2 ayında Türkiye nin plastik hammadde ihracatı ton ve 88,6 milyon dolar olarak gerçekleģmiģ olup, ihracat 2009 yılının eģ dönemine kıyasla miktar bazında % 19 değer bazında da % 46 artmıģtır. Hammadde ihracatının değer bazında% 46 artması, birim ihracat fiyatının % 23 artmasından kaynaklanmıģtır.. GTĠP Bazında Plastik Hammadde Ġhracatı ( TON ) GTĠP NO / / / / 2009 ( 2 ) TOPLAM Kaynak : TUĠK

4 4 GTĠP Bazında Plastik Hammadde Ġhracatı ( ABD $ ) GTĠP NO / / / / 2009 ( 2 ) TOPLAM Kaynak : TUİK Türkiye, 2009 yılında 150, 2010 yılının ilk 2 ayında ise 108 ülkeye plastik hammaddesi ihraç etmiģtir yılında ve 2010 yılının ilk 2 ayında plastik hammadde ihracatı yapılan ilk 3 ülke değiģmemiģtir yılında plastik hammadde ihracatının % 54 ü ilk 10 ülkeye yapılmıģtır yılının ilk 2 ayında ise ilk 10 ülke toplam ihracattan % 58 pay almıģtır. Plastik Hammadde Ġhracatında Ġlk 10 Ülke / 2 ÜLKE Ton $ ÜLKE Ton $ ALMANYA Almanya MISIR Mısır RUSYA FEDERASYONU Rusya Federasyonu UKRAYNA Ġtalya YUNANĠSTAN Çin BULGARĠSTAN Bulgaristan ĠTALYA Ġran ĠRAN (ĠSLAM CUM.) Ġsrail AZERBEYCAN-NAHCIVAN Ukrayna ROMANYA Yunanistan Ġlk 10 Toplam Ġlk 10 Ülke Toplamı Diğer 140 Ülke Toplamı Diğer 98 Ülke Genel Toplam Genel Toplam Kaynak : TUĠK Plastik Hammadde Arzı : 2010 yılının ilk 2 ayında plastik hammadde arzı ton olarak gerçekleģmiģtir. Bu durum plastik hammadde de yıl bazında % 5 artıģ olduğunu göstermektedir.

5 5 Toplam Plastik Hammadde Arzı ( Ton ) / / / 2 PP PE PVC PS PET ABS DĠĞERLERĠ TOPLAM Plastik sektöründe hammadde de dıģa bağımlılık 2010 yılının ilk 2 ayında 2009 yılına kıyasla artmıģtır. Nitekim 2010 yılının ilk 2 ayında toplam hammadde arzı içinde yerli üretimin payı % 14 e gerilemiģ,. ithalatın payı ise % 86 ya çıkmıģtır. Yerli üretimin toplam arz içindeki payı, PP de % 10, PVC de % 16 ve PE de de % 32 olarak gerçekleģmiģ olup bunların dıģındaki diğer plastik hammaddeler % 100 oranında ithalatla karģılanmaktadır. Bu tabloya göre Türkiye de hammadde talebi büyük ölçüde ithalat ile karģılanmaya devam etmektedir. Hammaddede dıģa bağlılığı azaltmak için PETKĠM in üretim kapasitesini arttırması ve yeni petro kimya tesislerinin kurulması gerekmektedir. Toplam Plastik Hammadde Arzı Ġçinde Üretim ve Ġthalatın Payı ( % ) Ġthalat Payı Üretim Payı / / 2 PP PE PVC PS PET ABS DĠĞERLERĠ TOPLAM Kaynak: TUİK PETKİM - Chemorbis 2010 yılının ilk 2 ayında, toplam plastik hammadde arzı içinde PP % 28 ile en yüksek kalemi oluģturmuģtur. Bunu % 27 ile PE ve % 17 ile PVC takip etmiģtir. Diğer taraftan PS nin payı % 6, PET in payı % 4 ve ABS nin payı da % 1 düzeyinde kalmıģtır. PLASTĠK MAMUL : Toplam Arz Ġçinde Polimer Tiplerini Payı / 2 PP PE PVC PS 6 6 PET 4 4 ABS 1 1 DĠĞERLERĠ TOPLAM Plastik sektörü, 2008 yılına kadar iģleme kapasitesindeki artıģa paralel olarak her yıl artan ölçüde makine ve teçhizat yatırımı yapmıģtır. Sektörün 2003 yılında 288 milyon dolar olan makine teçhizat yatırımı 2008 yılında 656 milyon dolara çıkmıģ ancak küresel krizin olumsuz etkisi ile 2009 yılında 414 milyon dolara inmiģtir. Sektörün makine teçhizat yatırımının 2010 yılı ilk 2 ayında, 2009 yılı eģ

6 6 dönemine kıyasla % 17 gerileyerek 58 milyon dolara indiği görülmektedir. Bu durum sektörde yatırım eğiliminin 2009 yılından bu yana gerilediğini göstermektedir. Plastik Mamul Üretimi : 2010 yılının ilk 2 ayındaki gerçekleģmeler dikkate alınarak, 2009 yılında ton olan plastik mamul üretiminin 2010 yılı sonunda 5,3 5,4 milyon tona çıkacağı tahmin edilmektedir yılının ilk 2 aylık üretimi 2009 yılı eģ dönemine kıyasla % 4-5 artmıģ olmasına rağmen, özellikle ihracatta sağlanan ivmenin 2010 yılının kalan döneminde artarak sürmesi ve yıl sonunda üretimde % 7 - % 10 a varan ölçüde artıģ sağlanabileceği tahmin edilmektedir. Plastik Üretimi ( Ton ) / T TONS Plastik Mamul Ġthalatı : 2010 yılının ilk 2 ayında 52,3 milyon ton plastik mamul ithalatı yapılmıģ olup, plastik mamul ithalatına 248 milyon dolar ödenmiģtir yılının ilk 2 ayında plastik mamul ithalatı 2009 yılının eģ dönemine kıyasla miktar bazında % 36, değer bazında ise % 33 artmıģtır.

7 7 GTĠP Bazında Plastik Mamul Ġthalatı ( Ton ) GTĠP NO / / / 2009 ( 2 ) Toplam Kaynak : TUĠK ĠMMĠB GTĠP Bazında Plastik Mamul Ġthalatı ( $ ) GTĠP NO / / / 2009 ( 2 ) Toplam Kaynak : TUĠK ĠMMĠB Plastik Mamul Ġhracatı: 2010 yılının ilk 2 ayında, ton plastik mamul ihraç edilerek 398 milyon dolar döviz kazanılmıģtır yılının ilk 2 ayında 2009 yılının eģ dönemine kıyasla plastik mamul ihracatı miktar bazında % 21 değer bazında da % 50 artmıģ olup, bu durum, Türkiye nin 2010 yılında maliyet artıģlarını ihracat fiyatlarına yansıtabildiğini göstermektedir yılında plastik mamul ortalama birim ihraç fiyatlarında sağlanan % 24 lğk artıģın ihracatın değer bazında artıģivmesi kazanmasına neden olmuģtur.

8 8 GTĠP Bazında Plastik Mamul Ġhracatı ( Ton ) GTĠP NO / / / 2009 ( 2 ) Toplam Kaynak : TUİK İMMİB GTĠP Bazında Plastik Mamul Ġhracatı ( $ ) GTĠP NO / / / 2009 ( 2 ) Toplam ĠKMĠB ihracat kayıtlarına göre, 2010 yılının ilk 3 ayında toplam kimya sektör ihracatı 2,7 milyar dolar olarak gerçekleģmiģ olup, 2009 yılının eģ dönemine kıyasla % 56,2 artmıģtır yılında, 2008 yılına kıyasla % 30 gerileyen ihracatın ilk çeyrekte % 56,2 büyümesi, kimya sektör ihracatının yükselme trendine girdiğini göstermektedir yılının ilk çeyreğinde gliserin, bitkisel mamuller dıģındaki tüm alt gruplarda ihracat % 12 ile % 156 arasında artıģ göstermiģtir. Ġhracat kayıtlarına göre plastik sektör ihracatı ilk çeyrekte 831,4 milyon dolar olarak gerçekleģmiģ ve 2009 yılının eģ dönemine kıyasla % 28 artmıģtır yılının ilk çeyreğinde plastik sektör ihracatı toplam kimya sektör ihracatından % 37 pay alırken, 2010 yılı ilk çeyreğinde payı, mineral yakıtların payının artması ile, % 34 e gerilemiģtir. Yeniden artıģ trendine giren plastik sektör ihracatının 2010 yılında en az 2008 yılı seviyesine eriģmesi beklenmektedir.

9 9 Kimya Sektör Ġhracatı Ġçinde Plastik Sektör Ġhracatının Yeri MAL GRUBU / 3 ABD $ % ARTIġ % PAY 2010 / 3 PLASTĠKLER VE MAMÜLLERĠ ,8 28, MĠNERAL YAKITLAR,MĠNERAL YAĞLAR VE ÜRÜNL SABUN VE YIKAMA MÜSTAHZARLARI 2009 / / 2009 ( 3 ) ,9 136, ,8 88, KAUÇUK,KAUÇUK EġYA ,3 46, ANORGANĠK KĠMYASALLAR ,2 14, BOYA,VERNĠK,MÜREKKEP ,1 20, UÇUCU YAĞLAR,KOZMETĠKLER ,2 59, ECZACILIK ÜRÜNLERĠ ,1 118, ORGANĠK KĠMYASALLAR ,7 25, MUHTELĠF KĠMYASAL MADDELER ,3 46, GÜBRELER ,8 156, YAPIġTIRICILAR, TUTKALLAR, ENZĠMLER BARUT,PATLAYICI MADDELER VE TÜREVLERĠ ,1 11, FOTOĞRAFÇILIK VE SĠNEMACILIKTA KULLANILA ,1 65, ĠġLENMĠġ AMYANT VE KARIġIMLARI,MAMÜLLERĠ ,1 17, GLĠSERĠN,BĠTKĠSEL MAMÜLLER,DEGRA,YAĞLI M ,8-70, TOPLAM ,9 56, Kaynak : ĠMMĠB Plastik mamuller yaklaģık 200 ülkeye ihraç edilmektedir yılında Libya, Irak ve Almanya plastik mamul ihracatında ilk 3 sırayı alırken 2010 yılının ilk 2 ayında Irak ilk sıraya çıkmıģ, Libya ikinci sırada yer almıģtır. Ġlk 10 ülke 2009 yılında ve 2010 yılının ilk 2 ayında toplam plastik mamul ihracatımızdan % 51 pay almıģtır. Plastik Mamul Ġhracatımızda Ġlk 10 Ülke ( ABD $ ) ( 2 ) ÜLKELER ABD $ ÜLKELER ABD $ LĠBYA Irak IRAK Libya ALMANYA Almanya RUSYA FED Romanya ROMANYA Fransa AZERBEYCAN-NAHCIVAN Ġngiltere ingġltere Ġran ĠRAN Rusya Fed FRANSA Azerbeycan BULGARĠSTAN Ġsrail Kaynak : TUİK İMMİB / / 3

10 10 Plastik Mamullerde DıĢ Ticaret Dengesi : Türkiye plastik mamul dıģ ticaretinde net ihracatçı konumundadır yılının ilk 2 ayında Türkiye, plastik mamul dıģ ticaretinde 89 bin ton ve 150 milyon dolar dıģ ticaret fazlası vermiģtir. DıĢ ticaret fazlası ton bazında % 13, dolar bazında da % 89 artmıģtır. Plastik Mamullerde DıĢ Ticaret Dengesi TON ABD $ GTĠP NO / / / / Toplam Kaynak : TUİK İMMİB Plastik Mamullerde DıĢ Ticaret Fiyatları : 2010 yılının ilk 2 ayında plastik mamullerde ortalama ithal birim fiyatı $ / ton, ortalama ihraç birim fiyatı ise $ / ton olarak gerçekleģmiģ olup, ortalama ihraç birim fiyatı, ortalama ithal birim fiyatının % 59 u düzeyindedir yılının ilk 2 ayında ortalama birim ithal fiyatı 2009 yılına kıyasla % 9 gerilerken, aynı dönemde ortalama birim ihraç fiyatı % 1 artmıģtır. Plastik Mamul DıĢ Ticaretinde Ortalama Birim Fiyatlar ( $ / Ton ) ĠTHALAT BĠRĠM FĠYATI ĠHRACAT BĠRĠM FĠYATI GTİP NO / / ,70 482, , , , , , , ,79 184, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,12 662, , , , , , , , , , ,02 MAMUL TOPLAMI 5.178, , , ,27 Kaynak. TUĠK

11 11 Plastik Mamul DıĢ Ticaretinde Katma Değer Kıyaslaması : 2010 yılının ilk 2 ayında ihraç edilen plastik mamullerde ton baģına ortalama $ katma değer sağlanmıģtır. 2 Buna karģılık, aynı yıl ithal edilen plastik mamullerin, ithal edildikleri menģe ülkeye ton baģına ortalama $ katma değer sağladıkları görülmektedir. 3 BaĢka bir değiģle, plastik mamuller, en çok katma değer sağlayan üretim konusu olduğu halde, Türkiye nin henüz katma değeri yüksek mamul üretimine yeterince ağırlık vermemesi nedeniyle, Türkiye ithal mamullere göre % 58 az katma değer yaratılarak ihraç edilmektedir. Plastik Mamul Ġhracatında Yaratılan Ortalama Katma Değer ( $ / TON ) / / ORTALAMA yılının ilk 2 ayında plastik mamüllerde ; Üretimin miktar bazında % 16 sı değer bazında da % 13 ü ihraç edilmiģ, Yurtiçi tüketimin miktar bazında % 6 sı, değer bazında da % 10 u ithalatla karģılanmıģ, Ġhracatın ithalatı karģılama oranı ise miktar bazında % 271 değer bazında % 142 olarak gerçekleģmiģtir. Plastik Mamullerde Genel Arz ve Talep Dengesi TON BAZINDA Milyon $ BAZINDA / / 2 Üretim Ġthalat Ġhracat Yurtiçi Tüketim DıĢ Ticaret Açığı/Fazlası Ġhracat/Üretim(%) Ġthalat / Yurtiçi Tüketim(%) Ġhracat / Ġthalat(%) yılının ilk 2 ayında plastik üretiminde % 5 e yakın bir artıģ sağlanmıģ olmakla birlikte, özellikle ihracatta sağlanan artıģ ivmesinin sürmesi halinde yıl sonunda sektörün % 7 ile % 10 arasında büyümesi beklenmektedir. 2 Ġhracatta sağlanan katma değer = ( Plastik mamul ortalama ihraç fiyatı plastik hammadde ortalama fiyatı ) Ġhracat yapılan yıl için. 3 Ġthalatta sağlanan katma değer = ( Plastik mamul ortalama fiyatı plastik hammadde ortalama ithal fiyatı ) Ġthalat yapılan yıl için. 3 Ġthalatta sağlanan katma değer = ( Plastik mamul ortalama fiyatı plastik hammadde ortalama ithal fiyatı ) Ġthalat yapılan yıl için.