Turks. Türkçe BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİNE BAKIŞ

Transkript

1 Turks Türkçe BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİNE BAKIŞ

2 AİLE HEKİMİ AİLE HEKİMİ Sağlığınızla ilgili sorularınız mı var? Kendinizi iyi hissetmiyor musunuz? Öyleyse aile hekimine gidin. Bu yer, tek veya birden çok aile hekiminin çalıştığı bir muayenehane ya da bir semt sağlık merkezi olabilir. Tek hekimlik muayenehanelerde (solopraktijk) sadece 1 aile hekimi çalışır. Birden çok aile hekiminin çalıştığı bir muayenehanede (groepspraktijk) ise farklı aile hekimleri çalışır. Semt sağlık merkezlerinde (wijkgezondheidscentrum) ise aile hekimlerinin yanında fizyoterapist, hemşire, sosyal hizmet uzmanı veya diyetisyen gibi diğer sağlık elemanları da çalışır. 2 Tek hekimlik muayenehanelerde Birden çok aile hekiminin çalıştığı bir muayenehanede Semt sağlık merkezlerinde

3 AİLE HEKİMİ Aile hekimi sizi muayene eder ve size tavsiye verir veya reçete yazar. Çok değişik konularla ilgili şikâyetlerinizde aile hekimine başvurabilirsiniz, örneğin: hamilelik kontrolü, burkulmalar; yaralara dikiş atılması, tansiyon ve kolesterol düzeyinin ölçülmesi, kan aldırma ve kan tahlili gibi küçük cerrahi müdahaleler; doğum kontrol yöntemleri, kanser önleyici tedbirler, aşılar, beslenme tavsiyeleri, dikiş aldırma, vb. Bu gibi hizmetler için bir hastanenin acil servisine gitmenize gerek yoktur. Özel bir bakıma ihtiyacınız olursa, aile hekimi sizi bir uzmana havale eder. Kendi çevrenizde görev yapan sabit bir aile hekimi seçin. Çevrenizde görev yapan bir aile hekimi bulmak şu siteye bakabilirsiniz : Aile hekiminize randevusuz başvurabileceğiniz gün ve saatler çoğunlukla muayenehanenin kapısına asılı bir panoda belirtilir. Randevusuz başvuru saatleri dışında muayene olmak için randevu alabilirsiniz. Eğer muayene için evi terk edemeyecek durumdaysanız, hekim sizi evinizde gelip muayene edebilir, ancak bu genellikle daha pahalıdır. 3

4 AİLE HEKİMİ! AİLE HEKİMİNE GİDERKEN YANİNİZA ALMANIZ GEREKEN ŞEYLER? - Kimlik kartı (veya acil tıbbi hizmet kartı veya ISI+ kart) - Hastalık fonu etiketleri - Para (veya banka kartı, aile hekiminizin muayenehanesinde kartla ödeme yapılabiliyor olması halinde) Acil tıbbi hizmet kartı: (dringende medische kaart): OCMW tarafından verilen ve yasal oturma izni olmayan insanlara sağlık yardımı alma hakkı tanıyan bir belgedir. Bu durumda acil tıbbi yardım masrafları, bakım sunan kişi ve kurumlara OCMW tarafından ödenir. ISI+ kart : (ISI+ kaart): Kimlik kartı bulunmayan kişilere (örneğin çocuklara) verilen bir karttır ve bu kart hekime hastayı tanıma ve sağlık sigortası bilgilerine erişme imkânı tanır. Aile hekiminizden şu belgeleri alabilirsiniz: İlaçlar için reçete, muayene ücretini sağlık sigortasından geri almak için bir ödeme makbuzu, işvereniniz için bir hastalık raporu veya ödeneğini sağlık sigortasından alanlar için sağlık sigortasına verilecek bir belge. 4

5 AİLE HEKİMİ AİLE HEKİMİNİZDE NE ÖDERSİNİZ? 1. Muayene ücreti ödersiniz ( 20 ve 30 arasında). Ödediğiniz ücretin büyük bir bölümünü (aile hekiminden aldığınız ödeme belgesini sağlık sigortasına verdikten sonra) sağlık sigortasından geri alırsınız. Eğer Global Sağlık Dosyanız varsa sağlık sigortasından geri alacağınız miktar daha yüksek olur. Global Sağlık Dosyası (GMD - Globaal Medisch Dossier), aile hekiminin gizlilik esasına uygun olarak tuttuğu bir dosyadır. Hekim, hastayla ilgili tüm tıbbi verileri bu dosyada saklar. Global Sağlık Dosyası ücretsizdir. Aile hekimlerine Global Sağlık Dosyası açtırmak isteyen hastalar, bunun için aile hekimlerine belirli bir miktar ücret öder, ancak dosya açtırmak için ödediği bu ücretin tamamını sağlık sigortasından geri alır. 2. Eğer yüksek ödenek hakkına sahipseniz (aile hekiminiz sağlık sigortası etiketinize bakarak bunu anlayabilir: Sol alt kısımda bulunan üçüncü ve altıncı rakamlar 1 dir) aile hekiminiz üçüncü şahıs ödemesi sistemini uygular ve bu durumda (Global Sağlık Dosyanız varsa) sadece 1 veya (Global Sağlık Dosyanız yoksa) 1,5 ödersiniz. Yüksek Ödenek (Verhoogde tegemoetkoming) Sağlık sigortası kapsamında yüksek ödenek, dar gelirli kişilere yaptıkları sağlık giderlerinden, normale göre daha yüksek bir bölümünü geri almalarını sağlayan bir düzenlemedir. 5

6 AİLE HEKİMİ Muayene Ücreti Hasta Katılım Payı (remgeld) Global Sağlık Dosyası Varsa Normal sigortalı 4 6 Yüksek Ödenek Hakkı Bulunan Sigortalı Global Sağlık Dosyası Yoksa Üçüncü Şahıs Ödemesi Sistemi (Derdebetalersregeling). Bu sistemde muayenelerde hastalar hekime sadece kişisel muayene ücreti katkı payı (remgeld) öderler. Hekim yasal olarak belirlenen miktarı doğrudan sağlık sigortasından geri alır. Hasta, hekimden herhangi bir ödeme belgesi almaz ve ödediği ücretin bir kısmını geri almak için sağlık sigortasına gitmesine de gerek kalmaz. Bu sistemi uygulamasını aile hekiminden kendiniz talep etmeniz gerekir. Her hekim bu sistemi uygulayabilir, ancak bu sistemi uygulamak isteyip istemediğine hekimin kendisi karar verir. Muayene ücreti katılım payı (remgeld) hastanın hekimde veya eczanede ödediği kişisel katkı payı veya ek ödemedir. Bu miktar ödenen ücretin, sağlık sigortası tarafından geri ödenmeyen bölümüdür. 3. Semt Sağlık Merkezi ne başvurun, bu durumda hiçbir şey ödemeniz gerekmez; ödeme doğrudan sağlık sigortası aracılığıyla ayarlanır. 6

7 AİLE HEKİMİ AKŞAM VEYA HAFTA SONU MU HASTA OLDUNUZ? numaralı telefonu kullanarak Nöbetçi Aile Hekimleri Merkezi ni (huisartsenwachtpost) arayın veya hemen oraya gidin. Gent te üç nöbetçi merkezi bulunmaktadır. Acil durumlarda çok hızlı şekilde yardım sunulur. Sağır ve işitme engelliler, nöbetçiler merkezine faks, SMS veya e-posta yoluyla erişebilirler:faks SMS E-posta wachtdienst@memobox.be Nöbetçi Aile Hekimleri Merkezi: Nöbetçi Aile Hekimleri Merkezi, Gent bünyesinde görev yapan aile hekimlerinin, nöbetleri esnasında hafta sonları veya tatil günlerinde acil olan ve bekleyemeyeceğiniz durumlarda muayene yaptıkları bir yerdir. Nöbetçi Hekimleri Merkezlerine toplu taşıma araçlarıyla çok kolay ulaşılabilir: Adresler: Baudelokaai 7, 9000 Gent lijn [hat] Adresler: Kliniekstraat Gentbrugge lijn [hat] 3 - (21 ve 22 durak Ankerslaan, sonra biraz yürümek gerekir) Adresler: Martelaarslaan 305, 9000 Gent lijn [hat]

8 AİLE HEKİMİ ÖDENEBILIR SAĞLIK HİZMETİ İÇİN: İPUÇLARI 1. Aile hekiminizden sizinle ilgili bir Global Sağlık Dosyası tutmasını isteyin. Böylece sabit bir aile hekimi seçmiş olursunuz ve muayene için daha az ücret ödersiniz. 2. Yüksek ödenek hakkına sahipseniz, aile hekiminizden üçüncü şahıs ödeme sistemini uygulamasını talep ediniz. Dar gelirli olmanıza rağmen yüksek ödenek hakkınız yok mu? Buna hakkınız olup olmadığını sağlık sigortanıza sorun. 3. Sağlık giderlerinizi ödemek için yeterli maddi imkâna sahip değil misiniz? Çevrenizde bulunan OCMW ye başvurun, onlar sizinle birlikte uygun bir çözüm ararlar. 8

9 DİŞ HEKİMİ DİŞ HEKİMİ Diş sağlığı için en az yılda bir kere diş hekimine kontrole gitmelisiniz. Ayrıca diş dolgusu yaptırmak veya diş teli taktırmak gibi nedenlerle de diş hekimine başvurabilirsiniz. Diş hekimine gitmek için her zaman bir randevu almak zorundasınız. Gent te bulunan tüm diş hekimlerinin bir listesini adlı internet sitesinde bulabilirsiniz. 9

10 DİŞ HEKİMİ SAĞLIKLI DİŞLER Sağlıklı dişler için dişlerinizi sabah ve akşam olmak üzere günde iki kere fırçalamalısınız. Az şeker tüketmek ve şekerli içeceklerden kaçınmak da bu konuda işe yarar. Böylece dişleriniz sağlıklı kalır, diş çürüğü sorunlarını daha az yaşarsınız ve yıllık kontroller sırasında diş hekiminin işi de uzun sürmez 10

11 DİŞ HEKİMİ DİŞ HEKİMİNE GİDERKEN YANINIZA ALMANIZ GEREKEN ŞEYLER? - Kimlik kartı (veya acil tıbbi hizmet kartı veya ISI+ kart) - Para (veya banka kartı, diş hekiminizin muayenehanesinde kartla ödeme yapılabiliyor olması halinde) DİŞ HEKİMİNDE NE ÖDERSİNİZ? - Muayene ücreti ödersiniz. Ödediğiniz ücretin büyük bir bölümünü (diş hekiminden aldığınız ödeme belgesini sağlık sigortasına verdikten sonra) sağlık sigortasından geri alırsınız. - Yüksek ödenek hakkınız varsa ve diş hekimi üçüncü şahıslar ödeme sistemini uyguluyorsa, sadece muayene ücreti katılım payı (remgeld) ödersiniz AKŞAMLARI VEYA HAFTA SONLARI ACİL DİŞ PROBLEMLERİ Mİ YAŞIYORSUNUZ? Hafta sonu ve tatil günlerinde sadece acil durumlar nedeniyle nöbetçi diş hekimine başvurabilirsiniz. Bunun için 9-18 saatleri arasında aşağıdaki numaralar aracılığıyla telefonla randevu alabilirsiniz: ( Dakikası 1,5 ) ( Dakikası 2) 11

12 DİŞ HEKİMİ ÖDENEBILIR DIŞ BAKIMI HIZMETI IÇIN: İPUÇLARI ZIEKENFONDS ACHTERNAAM VOORNAAM STRAAT HUISNUMMER POSTCODE GEMEENTE 123/ OCMW GENT 12 - Yılda en az bir kere kontrol için diş hekimine gidin, böylece sağlık sigortasının ödediğiniz miktarın büyük bir bölümünü size geri ödeyeceğinden emin olursunuz. Yıllık kontrol yaptı rmak sadece diş sağlığı için iyi olmakla kalmaz, ayrıca daha ucuzdur. - Randevu almadan önce, diş hekiminizin anlaşmalı (geconventi oneerd) olup olmadığını sorun. Bu, diş hekiminin sağlık sigortasıyla yapılan tarife anlaşmasını kabul etti ği anlamına gelir. Yani Anlaşmalı diş hekimlerinin aldığı ücret, neredeyse her zaman anlaşmalı olmayan diş hekimlerinin aldığı ücrett en daha azdır. Sağlık sigortanız hangi diş hekimlerinin anlaşmalı oldukları konusunda size bilgi verebilir. - Anlaşmalı diş hekimine gitti ğiniz sürece, 18 yaşından küçük çocuklarınız için diş hekimine ödediğiniz ücreti n tamamı sağlık sigortanız tarafı ndan size geri ödenir. - Yüksek ödenek hakkına sahipseniz, diş hekiminizden üçüncü şahıs ödeme sistemini uygulamasını talep ediniz. Dar gelirli olmanıza rağmen yüksek ödenek hakkınız yok mu? Buna hakkınız olup olmadığını sağlık sigortanıza sorun. - Sağlık giderlerinizi ödemek için yeterli maddi imkâna sahip değil misiniz? Çevrenizde bulunan OCMW ye başvurun, onlar sizinle birlikte uygun bir çözüm ararlar.

13 ECZANE ECZANE Hekiminizin yazdığı ilaçlar veya reçetesiz satı lan ilaçları, ağrı kesiciler gibi, satı n almak için eczanelere başvurabilirsiniz. Eczacı sizi ilaçların nasıl kullanılması gerekti ği ve muhtemel yan etkileri konusunda bilgilendirir. Eczacınız size çok sık karşılaşılan sağlık sorunlarıyla ilgili tavsiyeler de verebilir. Tercihen çevrenizde bulunan sabit bir eczacı seçmenizi tavsiye ediyoruz, çünkü size gerekli olan ilaçlarla ilgili her türlü bilgiyi kaydeder ve bu sayede size kişisel olarak daha iyi rehberlik yapabilir. Ayrıca çoğu eczacı, satı n aldığınız ilaçları esas alarak yıllık indirim de yapmaktadır. Gent te bulunan tüm eczanelerin listesini ve açık olduğu saatleri adlı sitede bulabilirsiniz. 13

14 ECZANE ECZANEYE GİDERKEN YANİNIZA ALMANIZ GEREKEN ŞEYLER NELERDIR? - Kimlik kartı (veya acil tıbbi hizmet kart veya ISI+ kart) - Muhtemelen aile hekiminizin yazdığı ilaç reçetesi - Sağlık sigortası etiketi - Para veya banka kartı ECZANEDE NE ÖDERSİNİZ? Eğer bir sağlık sigortasına kayıtlıysanız (veya bir acil tıbbi hizmet kartı sahibiyseniz), sadece kişisel katkı payı ödersiniz, bu ilaç ücreti katılım payıdır. Bu katılım payı toplam tutarın küçük bir bölümüdür. Bu meblağın geriye kalan bölümünü sağlık sigortası öder. AKŞAM VEYA HAFTA SONU ACİL OLARAK ECZANEYE GITMEK ZORUNDA MI KALDINIZ? Bu durumda nöbetçi eczaneye başvurabilirsiniz. Nöbetçi eczaneyi gündüzleri 9-22 saatleri arasında üç şekilde bulabilirsiniz: -- Eczanenizin ön cephesinde hangi eczanenin nöbetçi olduğu yazılıdır adlı internet sitesi aracılığıyla numaralı ücretli numaraya telefon ederek hangi eczanenin nöbetçi olduğunu öğrenebilirsiniz. Dakikası 0,50 dur. Geceleri 22-9 saatleri arasında nöbetçi eczaneyi bulmak için numaralı ücretli telefon hattını arayabilirsiniz. Dakikası 1,50 dur. Dikkat: Nöbetçi eczaneye gitmek genelde daha pahalıdır, nöbetçi eczaneye sadece acil durumlar için gidilmelidir! 14

15 ECZANE ÖDENEBİLİR SAĞLIK HİZMETİ İÇİN : İPUÇLARI - Eşdeğer [Jenerik] ilaçların kalitesi normal ilaçların kalitesiyle aynıdır, ancak bunlar daha ucuzdurlar. Bundan dolayı hekiminizden reçetenize GENERISCH eşdeğer ilaçları yazmasını isteyin. - Eğer yüksek ödenek hakkınız varsa, daha da az ödersiniz. Sağlık sigortanızı bu konuda bilgilendirin. - Eğer çok fazla ilaç kullanıyorsanız, maksimum fatura uygulaması sayesinde, sağlık giderleriniz belirlenen maksimum sınıra ulaştı ktan sonra artı k kişisel katkı payı ödemezsiniz. Eşdeğer ilaçların kalitesi normal ilaçların kalitesiyle aynıdır, ancak bunlar daha ucuzdurlar. Maksimum fatura ( MAF - maximumfactuur), kişilerin ödedikleri kişisel katkı payları toplamı belli bir üst sınıra ulaştı ktan sonra, yasal olarak artı k kişisel katı lım payı ödemek (remgelden) zorunda olmadığını belirler. Bir yıl içindeki sağlık giderleriniz maksimum sınıra ulaştı ktan sonra, o yılın sonuna kadar yaptı ğınız sağlık giderlerinizin tamamı kesinti siz olarak sağlık sigortasınız tarafı ndan size geri ödenir.. 15

16 ZIEKENFONDS POSTCODE GEMEENTE 123/ GENEL SAĞLIK SİGORTASI ACHTERNAAM VOORNAAM STRAAT HUISNUMMER ZIEKENFONDS ACHTERNAAM VOORNAAM STRAAT HUISNUMMER POSTCODE GEMEENTE 123/ GENEL SAĞLIK SİGORTASI SAĞLIK SIGORTASI NEDIR? Sağlık sigortası (mutualiteit) veya Hulpkas, diğerlerinin yanında sağlık hizmeti ve hastalık- annelik ödeneklerini ödemek üzere kurulmuştur. Belçika da herkes bir sağlık sigortasına kayıt olmak zorundadır: Bu şekilde hastalık veya kaza halinde kendinizi güvence altına alırsınız. Sağlık sigortası kurumunuzdan size yapışan etiketler (kleefbriefjes) verilir, bunları her zaman iyi saklamanız gerekir. FREE CHOISE STATE AUXILIARY FUND 16

17 GENEL SAĞLIK SİGORTASI ZIEKENFONDS POSTCODE GEMEENTE 123/ ACHTERNAAM VOORNAAM STRAAT HUISNUMMER SAĞLIK SİGORTASINA NE ÖDERSİNİZ? İstediğiniz herhangi bir sağlık sigortasına kayıt yaptırabilirsiniz. Bunun için zorunlu üyelik aidatı ödersiniz. Bu meblağlar üye olarak yararlanabileceğiniz (doğum primi, acil olmayan hasta nakil araçları ücreti gibi ) bazı hizmet ve avantajlar için kullanılır. Bu avantajlar ve aidat miktarları hastalık sigortasına göre farklılık gösterir. Bunları kayıt esnasında sorun. Devletin hastalık sigortasına da üye olabilirsiniz: de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (HZIV)[Sağlık ve Maluliyet Sigortası], genellikle Hulpkas olarak bilinir. Hulpkas a bedava kayıt yaptırabilirsiniz ve üye aidatı ödemezsiniz. Bu şekilde yasal sağlık sigortası hakkı elde edersiniz, ancak ek hizmet avantajlardan yararlanamazsınız. Çocuklar 18 yaşına kadar anne babasından birinin üzerine kaydedilerek, otomatik olarak sağlık sigortası kapsamına alınırlar. 17

18 ZIEKENFONDS POSTCODE GEMEENTE 123/ GENEL SAĞLIK SİGORTASI ACHTERNAAM VOORNAAM STRAAT HUISNUMMER SAĞLIK SİGORTALARI HAKKINDA İPUÇLARI? Sağlık sigortalarının farklı ofislerini Yadlı sitede bulabilirsiniz. Diğerlerinin yanı sıra aşağıdaki hizmet ve ödenekler için sağlık sigortanıza başvurabilirsiniz: sağlık hizmet giderlerinin geri ödenmesi, yüksek ödenek hakkına sahip olup olmadığınızın araştırılması, anlaşmalı hekimlerin listesi, hastalık ve maluliyet ödenekleri, annelik ödenekleri ve hospitalizasyon sigortası gibi ek sigortalar. Sağlık sigortasının Sosyal İşler Birimi [De Dienst Maatschappelijk Werk] bu ve daha değişik konularda size yardımcı olabilir 18

19 OTURMA İZNİNİZ YOK MU? OTURMA İZNİNİZ YOK MU? Gent te ikamet ediyorsunuz, oturma izniniz yok ve acil tıbbi yardıma ihtiyacınız var? Tıbbi bakım hizmetlerinden yararlanıp yararlanamayacağınız büyük ölçüde ikamet statünüze bağlıdır. 1. Bazı durumlarda bir Belçika sağlık sigortasına kayıt yaptırabilirsiniz: -- Eğer resmi olarak çalışıyorsanız -- Eğer yüksekokulda örgün eğitim görüyorsanız -- Eğer özel bir ikamet statünüz varsa -- Eğer refakatsiz ve henüz reşit değilseniz -- Eğer bir kişinin bakımı altındaysanız Herhangi bir sağlık sigortasıyla ya da Hulpkas la irtibata geçin. 2. Eğer herhangi bir Avrupa ülkesinden geliyorsanız ve geldiğiniz ülkede bir sigortaya kayıtlıysanız, bu durumda Avrupa Sağlık Sigortasına (Europese ziekteverzekering) başvurabilirsiniz. Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering sizin geçerli bir Avrupa Sağlık Sigortasına bağlı olup olmadığınızı araştırır. 19

20 OOSTAKKER 1: OTURMA İZNİNİZ YOK MU? 3. Belçika da sığınmacı mısınız, o halde Fedasil [Federal Sığınma Merkezi] veya Stedelijk Opvanginitiatief [Kentsel Sığınma Merkezi] sağlık hizmetinizle ilgilenir. 4. Belçika da illegal misiniz, o halde tıbbi hizmet kartı almak için OCMW ye başvurun. OCMW acil tıbbi hizmet kartı almaya hakkınız olup olmadığını araştıracaktır. Bunun için OCMW Gent in Themawerking Gezondheidszorg/Medische kaart [Tıbbi Hizmet kartı] birimine başvurabilirsiniz. Bu hizmet birimi Offerlaan 6, 9000 Gent adresinde bulunur. Telefonla ulaşmak için; Onthaal Campus Prins Filip ve e-posta ile ulaşmak için; OCMW GENT onthaal.gezondheidszorg@ocmwgent.be DRONGEN DAHA GENIŞ BILGI? adlı siteye bakınız. MARIAKERKE GENT WONDELGEM SINT-AMANDSBERG V.u.: Paul Teerlinck - stadssecretaris - stadhuis, Botermarkt 1, 9000 Gent AFSNEE LEDEBERG GENTBRUGGE SINT-DENIJS-WESTREM ZWIJNAARDE Dit is de vertaling (Turks) van Wegwijs in de Eerstelijnsgezondheidszorg en bevat identiek dezelfde informatie als de Nederlandse tekst. Deze vertaling mag enkel verspreid worden met de originele brontekst Wegwijs in de Eerstelijnsgezondheidszorg.