Emek, sermaye ve diğer üretim faktörlerini planlı, bilinçli ve sistemli bir biçimde bir araya getirip insan ihtiyaçlarını karşılayan mal veya hizmet

Transkript

1 Girişimciliğe Giriş

2 Emek, sermaye ve diğer üretim faktörlerini planlı, bilinçli ve sistemli bir biçimde bir araya getirip insan ihtiyaçlarını karşılayan mal veya hizmet üreten ve amaçlarına ulaşmak için üretim kaynaklarının kullanımında ekonomik ve akılcı kararlar alan toplumsal, ekonomik ve teknik bir birimdir.

3 İnsan ihtiyaçlarını tatmin etme özelliğine sahip nesnelere mal ve hizmet adını veriyoruz. İnsan ihtiyaçlarının önemli bir kısmı ekmek, peynir, et, kâğıt, kalem ve benzeri maddi nesnelerle karşılanır. Hava, güneş ışığı, kaynak suları, vb. doğada bol miktarda bulunan ve yararlanmak için fazla bir çaba harcamak gerekmeyen maddelere serbest veya ekonomi dışı mallar adını veriyoruz. Ekonomi dışı mallar para ile alınıp satılamayacak kadar yeryüzünde bol miktarda var olan maddelerdir.

4 Temel üretim faktörü olan doğa ve onun sunduğu kaynaklara yine diğer iki temel üretim faktörü olan sermaye ve emeğin uygulanması ve bu yolla insan ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve hizmetlerin meydana getirilmesi olayına üretim adını veriyoruz.

5 Üretimde bulunmak için ihtiyaç duyulan faktörlere üretim faktörleri adı verilir. Tarihin ilk çağlarında üretim yapabilmek için, doğa ile emek yeterli olmaktaydı. Daha sonraki dönemlerde yontulmuş taşların, madenlerden yapılmış araçların ve benzeri nesnelerin sermaye (teknoloji) şeklinde üçüncü bir üretim faktörü olarak ilk iki faktöre katıldığını görmekteyiz.

6 Günümüzde girişimci (müteşebbis) de üretim faktörü olarak kabul edilmektedir. Bu kişi(ler) doğadaki kaynakları satın almakta, değişik yerlerden sermaye bulmakta, insan emeğini kiralamakta ve bütün bunları bir araya getirip belirli bir üretim sürecinden geçirerek mal ve hizmetler ortaya koymakta ve ürettikleri bu mal ve hizmetleri ihtiyaç sahiplerine sunmaktadırlar.

7 Girişimci; belirli bir mal veya hizmeti üretmek, üretip pazarlamak veya yalnızca pazarlamak için, kendisine ait veya başkalarından temin ettiği sermayeyi üretim faktörlerine yatıran ve böylece kâr veya zarar etme olasılığını göze alan özel veya tüzel kişi şeklinde ifade edilebilir. Yönetici ile girişimcinin eş anlamlı kullanıldığı gözlenmektedir. Yönetici, girişimciden farklı olarak, kâr ve zararı başkasına ait olmak üzere, belirli bir ücret karşılığında işletmenin yönetim sorumluluğunu üzerine alan ve bu yolla sonuca ulaşmaya çalışan kişidir.

8 Girişimci olası tüm kaynak ve güçlerin arasından değişik şeyler yada aynı şeyleri farklı metotlar ile üreten kişidir. Girişimci emek, hammadde ve diğer varlıkları daha büyük değer/olanak yaratacak şekilde bir araya getiren kişidir.

9 Esnaf ve sanatkar, meslek kollarına dahil olan, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedeni çalışmasına dayandıran, kazancı tacir ve sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan meslek ve sanat sahibi kimselerdir. Tacir, ticaretle uğraşan kimse, tüccar. Ticaret yapan, alım satım işleriyle uğraşan, bir ticari işletmeyi kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimsedir. Serbest meslek erbabı, serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa eden kimsedir. İşveren, herhangi bir işte ücret karşılığı işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişilerdir. İşadamı, ticaret ve sanayi alanında kazanç sağlamak amacıyla para yatıran kimselerdir. Lider, başkalarını etkileme becerisine sahip olan kimsedir.

10 Nitelikli girişimci, üniversite mezunu, kültürlü, yenilikçi, bilişim temelli çalışan, iş kuran, iş kurmayı planlayan, işletmeciliği hayat tarzı yapan girişimcilerdir. İç girişimci, işletme içinde çalışan, ürün, hizmet ve süreç inovasyonu ile sonuçlanan faaliyetlerde bulunan kişilerdir.

11 Klasik Girişimci: Bir iş fırsatını belirleyen ve kullanılabilir kaynakları pazara bağlamak için tahsis eden kişidir. Seri Girişimci: Bir işi başlatan kuran ve ardından ilave işler kurup yürüten kişidir. Sosyal Girişimci: Toplumsal bir sorunu tespit eden ve işletme prensiplerini yenilikçi çözümler üretmek için kullanan kişidir.

12

13

14 İnovasyon

15 Gelecekte başarılı olma orijinal olanı düşünme, yaratma ve orijinal olma yeteneğine bağlıdır. Bugünün gerçeği: Her işletme ya değişime adapte olacaktır ya da gözden kaybolup gidecektir. Ayakta kalabilmenin anahtarı: İnovasyon Webster sözlüğünde inovasyon «yeni şeylere ve yöntemlere geçiş» olarak tanımlanmaktadır. İnovasyon (yenilik): Yeni şeyler yapmak ya da kurulan herhangi bir şeyde değişiklikler yapmak.

16 İnovasyon (yenilik): Bir fikri, satılabilir, yeni ya da geliştirilmiş/iyileştirilmiş bir ürün veya mal ve hizmet üretiminde kullanılan yeni ya da geliştirilmiş bir yöntem haline dönüştürmeyi; renk ya da dekorasyondaki değişiklikler, buna benzer bütünüyle estetik alana yönelik değişiklikler ile ürünün yapı, nitelik ya da performansını teknik açıdan değiştirmeyen görünüm farklılıklarından ibaret basit değişiklikler hariç teknolojik yenilik yapma ya da yaratma süreci, bir dizi bilimsel, teknolojik/teknik, mali ve ticari etkinliği ifade eder.

17 İnovasyonun ortaya çıkış şekilleri: Tüketicilerin daha önce alışkın olmadığı yeni bir ürünün/hizmetin piyasaya sunulması Bilimsel yeni bir buluşla ortaya çıkan bir malın ticari olarak yeni bir üretim metodu ile sunulması Daha önce hiç girilmemiş bir sektörde daha önce var olmayan yeni bir piyasanın açılması Daha önce var olmayan yeni bir hammadde/yarı-ürün kaynağının piyasaya sunulması Yeni bir tekelci pozisyonunun yaratılması (ya da bozulması)

18 İcat vs. İnovasyon İcat bir düşüncenin aktarımıdır. İnovasyon icattan ticari olma ve uygulama yönüyle ayrılmaktadır. İnovasyon icadın ekonominin içine aktarılmasıdır.

19 İcat vs. İnovasyon Teorik Kavram Teknik İcat İnovasyon Ticari Yayılma

20 1. İşletmenin varlığını sürdürebilmesi: Bir işletme rekabetçi ortamda ayakta kalabilmek için sürekli olarak kendini yenilemek zorundadır. 2. İşletmenin pazarda lider konuma gelmesi: Oyunu en iyi oynayan kişi, oyunun kurallarını koyandır. 3. Karın arttırılması: Yeniliklerin katma değeri yüksektir. Yenilik projelerinin maliyeti yüksektir; fakat uzun vadede karlılığa önemli bir etkisi bulunmaktadır.

21 1. Uzun dönemli finansal başarı inovasyona bağlıdır. 2. Müşteriler yeniliği talep etmektedir. 3. Yeni teknolojiler inovasyona ortam sağlamaktadır. 4. Rakipler yenilikleri daha iyi kopyalayabilmektedir. 5. İnternet ve e-ticaret uygulamaları yaygınlaşmaktadır. 6. İletişim ve bilişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelere bağlı olarak yeni iş modelleri doğmaktadır. 7. Networkler giderek artmaktadır.

22 İnovasyon, bir vizyona sahip olmalıdır. müşteri odaklı olmalıdır. etik kurallara uygun olmalıdır. sistemin bütününe bakmalıdır. riskleri göze almalıdır. için gelecek trendler sürekli araştırılmalıdır. bir kerelik değil sürdürülebilir olmalıdır. örgütün her üyesini içine almalı ve katkıları ödüllendirmelidir.

23 Rekabet Avantajını Sürdürme Yeniliklerin sağladığı rekabet avantajı sonsuza kadar devam eder mi? SABRE Rezervasyon Sistemi ATM Sistemi Paket Takip Sistemi

24 İnovasyon Türleri

25 Radikal inovasyon, radikal fikirler sonucu daha önce denenmemiş ürün, hizmet yada yöntemlerin geliştirildiği büyük atılımlarla oluşan inovasyondur. Mevcut tasarımlar üzerinde iyileştirmeler yapmaktan çok daha fazla çabayı gerçekleştirmeyi içerir.

26 Radikal inovasyon (Tarihten örnekler) Telefon 1861 Ampul 1883 TV 1929 Bilgisayar 1946 Disket 1950 CD 1979 WWW 1991 Cep Telefonu 1992 SMS 1994

27 Adım adım yapılan, bir dizi geliştirme ve iyileştirme faaliyetlerini içeren çalışmaların bir sonucu olarak ortaya çıkan inovasyon kademeli inovasyondur. Mevcut ürünlerin yeniden düzenlenmesi yada mevcut ürünlerin uzantısı şeklindeki inovasyondur. Kademeli inovasyonlar mevcut işlem, ürün ve hizmetleri geliştirmek ve genişletme için yapılan küçük iyileştirmelerdir. Radikal inovasyonlar ise çığır açıcı, devrimci, özgün, temel yada büyük yeniliklerdir.

28 Sistematik olarak radikal inovasyonun gelişimi, daha sonrasında kademeli inovasyonu getirebilmektedir. Örn: Cep telefonu radikal inovasyon iken; mp3 çalarlı, kameralı, değiştirilebilir kapaklı cep telefonları kademeli inovasyondur. Örn: Nescafe radikal inovasyon iken; Gold, 3ü1 arada vb kademeli inovasyondur.

29 Önceki ürün kuşağıyla karşılaştırıldığında malzemesi, parçaları ve yerine getirdiği işlevler açısından öze ilişkin teknolojik farklar gösteren bir ürünü ifade eder. Ürün inovasyonu Firmada mevcut bir ürünün yeni modellerinin geliştirilmesi: Temel bir üründe yapılan değişikliklerle yeni ürünler geliştirilmesi veya mevcut bir ürünün yeni bir alana uygulanması için yapılan uyum çalışmaları Firma için yeni bir ürün geliştirilmesi: Benzerleri pazarda veya sektörde mevcut olup firmanın ürün ailesinde olmayan bir ürünün geliştirilmesi

30 Firma için yeni bir ürün platformu geliştirilmesi: Kendisinden yeni modellerin türetilebileceği temel bir ürünün geliştirilmesi Ülke için yeni bir ürün geliştirilmesi Dünya için yeni bir ürün geliştirilmesi

31

32

33

34

35 Ürün İnovasyonu Olmayan Durumlar Mal veya hizmetin işlevsel ve teknik özelliklerini değiştirmeyen tasarım değişiklikleri Rutin güncellemeler (upgrade) Küçük değişiklikler ya da iyileştirmeler Giyim sektöründe meydana gelen düzenli mevsimsel değişiklikler Tek bir müşteriye göre hazırlanan ve diğer ürünlerden önemli ölçüde farkı bulunmayan özel ürünler Diğer işletmelerden satın alınan yeni mal ve hizmetlerin yeniden ticareti

36 Geleneksel üretim tesislerinde üretilemeyen, yeni ya da geliştirilmiş ürünlerin üretilmesinde veya halen üretilmekte olan ürünlerin yeni tekniklerle üretilmesinde kullanılan yöntemi ifade eder. 1. Maliyet düşürücü veya standart/kalite yükseltici sonuçların elde edilmesi amacıyla yeni tekniklerin geliştirilerek uygulanması 2. Üretimle ilgili olarak yeni bir yöntem veya teknoloji geliştirilmesi 3. Ekipmanda ve/veya yazılımda meydana gelen önemli ölçüdeki değişiklikleri

37 Süreç İnovasyonu Olmayan Durumlar Küçük değişiklikler ya da iyileştirmeler Kullanılmakta olan imalat ve lojistik sistemlerinin çok benzerlerinin kurulması yoluyla imalat ve hizmet yeteneklerinin artırılması

38

39 Ürün tasarım yada ambalajlaması, ürün konumlandırması, ürün tanıtım yada fiyatlandırmasında önemli değişiklikleri kapsayan yeni bir pazarlama yöntemidir. İnovasyonlar, pazarlama ile hayat bulurlar. Örn: Sabit sürücülü mp3 çalar Creative Technology tarafından geliştirildi. Bu ürün için Creative Nomad Jukebox adı kullanıldı. Ve çalışmalarını bu ürünü geliştirmek yerine piyasaya bir dizi mp3 çalar sürme yolunu tercih ettiler. Apple 21 ay sonra mp3 çalar piyasaya sürdü ve ayırt edici bir isim olarak ipod adını kullandı.

40 Örn: yemeksepeti.com 20. Kristal Elma ( ) ikincilik ödülünü aldı. Perakende satış ve hazır yiyecek kategorisinde «sipariş verenlere DVD hediye» kampanyası ile bir pazarlama inovasyonu gerçekleştirmiştir.

41 Toplumsal sorunların çözümü açısından geliştirilen ve uygulama şansı bulan yeni yaklaşımları, uygulamaları, yapılanmaları, iş modelleri ve/veya süreçlerini ifade eder. Örn: Mikro kredi (Muhammed Yunus, Nobel Barış Ödülü) 2006 Örn: UNICEF ve MEB işbirliği ile Haydi Kızlar Okula projesi ile arasında den fazla kız çocuğu okullaştırılmıştır. Örn: Cisco 4 milyon kişiye bilişim teknolojileri eğitimi vermiştir.

42 Çevreye verilecek zarar boyutu düşünülerek ve minimize edilerek tasarlanan yeni ürün ve hizmetlerdir. Ürün, süreç, sistem ve hizmetlerin çevreye olumsuz etkisinin azaltılarak yada tamamıyla giderilerek yeniden yaratılması çabasıdır. Örn: Toyota Prius (dünyanın ilk seri üretim hibrid otomobili) ile ton daha az CO2 salınımı sağlanmıştır. Örn: Xerox kağıt tüketimini yarı yarıya azaltan yüksek randımanlı kağıt üretmiştir. Daha az ağaç kullanılarak daha fazla kağıt elde edilmiştir; üretimde fosil yakıt yerine hidroelektrik enerji kullanılmıştır.

43 Örn: Dow Kimyasal milyonlarca çiftçi için damlama sulama teknolojisi geliştirmiştir. Su tüketimi ve israfı önemli ölçüde azaltılmıştır.

44 Mevcut ve kolaylıkla bulunabilecek bileşenleri ve malzemeleri yeniden bir araya getirerek ortaya bambaşka bir şey ortaya çıkarılmasını sağlayan inovasyon türüdür. Örn: Masaüstü bilgisayar + Batarya teknolojisi + LCD teknolojisi = Laptop bilgisayar Örn (Cocacola): Cam şişe + metal kutu = Alüminyum şişe