Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemleri ile Tekstil Sektöründe Finansal Performans Ölçümü

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemleri ile Tekstil Sektöründe Finansal Performans Ölçümü"

Transkript

1 Sosyal Blmler 8/1 (010) s SOSYAL BİLİMLER Yıl : 010 Clt :8 Sayı :1 Celal Bayar Ünverstes S.B.E. Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü Yrd. Doç. Dr. Mahmut KARĞIN Celal Bayar Ünverstes, İ.İ.B.F., İşletme Bölümü, MuhasebeFnansman A.B.D. ÖZET 1970 l yıllardan tbaren hracatın lokomotf durumuna gelen Türk Tekstl sektörü, özellkle 005 yılında, Çn üzerndek kotaların kaldırılmasıyla, küresel rekabetn baskısı altına grmştr. Sektörde faalyet gösteren şletmelern bu rekabette ayakta kalablmes çn, fnansal ve fnansal olmayan ölçütlere dayanarak performanslarını değerlendrmeler ve yleştrmeler büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda şlem gören 6 tekstl frmasının fnansal performansını ölçmeye ve karşılaştırmaya yönelktr. Bu amaçla bazı fnansal oranlar kullanılarak, çok krterl karar verme teknklernden Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma (TOPSIS) yöntemler yardımıyla br analz yapılmıştır. Sonuç olarak, karlılık ve lkdte oranlarının tekstl frmalarının fnansal performansını belrlemede lk k sırayı aldığı belrlenmştr. Ayrıca analz sonucu ortaya çıkan performans sıralaması ve oran gruplarının seçm, araştırmacıların ve karar verclern terchlernden etklenmektedr. Anahtar Kelmeler: Fnansal Performans, Fnansal Oranlar, Bulanık Analtk Hyerarş Sürec (BAHS), İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama (TOPSIS) Yöntem, Tekstl Sektörü.. Fnancal Performance Measurement n Textle Sector Usng Fuzzy Analytc Herarchy Process and Technque for Order Preference by Smlarty to Ideal Soluton Methods ABSTRACT The Turksh textle sector whch has been the locomotve of the exports snce the 1970s came under pressure from global competton after the removal of quotas on Chna n 005. To survve n ths competton, t s vtal for busnesses operatng n the textle sector to measure and mprove ther performance through the medum of fnancal and nonfnancal crtera. The purpose of ths study s to measure and compare the fnancal performance of the 6 textle frms traded n the Istanbul Stock Exchange. For ths purpose, some fnancal ratos are used to analyze the frms by usng multcrtera decson makng technques: Fuzzy Analytcal Herarchy Process and Technque for Order Preference by Smlarty to Ideal Soluton. One of the results of the study s proftablty and lqudty ratos are the frst two determnants of fnancal performance of textle frms. In addton, performance ranks and selecton of ratos are nfluenced by the preferences of researchers and decson makers. Key words: Fnancal Performance, Fnancal Ratos, Fuzzy Analytcal Herarchy Process (FAHP), Technque for Order Preference by Smlarty to Ideal Soluton (TOPSIS), Textle Industry. 195

2 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü I. GİRİŞ Günümüz yoğun rekabet ortamında şletmelern ayakta kalablmelernn koşullarından br de, performanslarını sürekl olarak arttırmaktır. Bunun çn, öncelkl olarak yapılması gereken şlern başında performans ölçümü gelmektedr. Br ş sstemnn performansı, şletmenn belrl br zaman sonundak çıktısı ya da çalışmalarının sonucu olarak tanımlanablr. Bu sonuç, şletme amacının ya da görevnn yerne getrlme dereces olarak algılanmalıdır. Bu durumda performans, şletme amaçlarının gerçekleştrlmes çn gösterlen tüm çabaların değerlendrlmes olarak da tanımlanablr (Gülcü ve Coşkun, 004, s.90). Performans ölçümü, şletme sahpler, yönetcler, yatırımcılar ve kred verenler gb şletme çnden ve dışından brçok lg grubunun, şletme le lgl verdkler kararları etklemektedr. Bu nedenle, ster tam olarak sstematk br şeklde olsun, sterse geçc br süre veya belrl br amaç çn olsun, her şletme performans ölçümü yapmaktadır (Coşkun, 006, s.134). Yönetmlern performans anlayışları günümüze gelene dek, sürekl gelşen ve değşen br süreç göstermştr. Bu süreç çnde önemn ytren, yen yaratılan, daha fazla önem kazanan performans anlayışları ortaya çıkmıştır. Bu gelşm en düşük malyetle, en çok üretm ve yüksek karı hedefleyen geleneksel yönetm anlayışından, günümüzün rekabetç koşullarının gereğ olarak müşter tatmn, kalte, esneklk, hız gb farklı ölçütlere ağırlık veren br performans yönetm anlayışına geçş fade etmektedr. (Zerenler, 005, s.4). Lazol ve Eker (008, s.144) de performans yönetmnn gelşm çersnde performans ölçütlern, fnansal ve fnansal olmayan ölçütler olmak üzere kye ayırmaktadır. İşletme performansının öneml br boyutu olan ve fnansal çıktılardan oluşan fnansal performans, şletmenn ekonomk hedeflern gerçekleştrmes olarak tanımlanablr. Bu yaklaşımın tpk ölçütler arasında; satış artışı, karlılık, hsse başına kazanç vs. gb ölçütler yer almaktadır. Ülkemzde Coşkun (006) tarafından yapılan ve 500 büyük sanay şletmesndek performans ölçüm ve yönetm uygulamalarının araştırıldığı br çalışmada, şletmelere performans ölçümünün düzenl olarak yapılıp yapılmadığı da sorulmuştur. Çalışmaya katılan şletmelerde üretm performansının ve fnansal performansın en düzenl olarak ölçüldüğü performans alanları olduğu belrlenmştr. İşletmelern fnansal performansının ölçülmesnde ve fnansal durumunun değerlendrlmesnde kullanılan en öneml verler, fnansal tablolardan elde edlen fnansal oranlardır. İşletmelern fnansal performansını ölçerken fnansal oranların ver olarak kullanıldığı çok sayıda yöntem ve modelden bahsetmek mümkündür. Analtk Hyerarş Sürec (AHS) ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama (TOPSIS) yöntemlern, gerek fnansal performansı, gerekse fnansal performansı da çeren genel şletme performansını 196

3 Sosyal Blmler 8/1 (010) s ölçmek amacıyla, son zamanlarda kullanılmaya başlanan yöntem ve modeller arasında sayılablr. Aşağıda, performans ölçümüne yönelk olarak bu yöntemler kullanan bazı çalışmalara kısaca değnlmştr. Yurdakul ve İç (003), hsse senetler İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında (İMKB) şlem gören beş büyük ölçekl otomotv frmasının fnansal oranlarını kullanarak TOPSİS yöntem le genel frma performansını ölçmüşlerdr. Sekreter, Akyüz ve İpekç Çetn (004), gıda sektöründe faalyet gösteren ve hsse senetler İMKB de şlem gören şrketlern fnansal tablolarından elde edlen oranları kullanarak, AHS le şrketlern derecelendrlmesne yönelk br model gelştrmşlerdr. Ertuğrul ve Karakaşoğlu (009), çalışmalarında Bulanık AHS ve TOPSIS yöntemlern brlkte kullanarak gelştrdkler model le hsse senetler İMKB de şlem gören çmento şrketlernn fnansal performansını ölçmüşlerdr. Ayrıca Albayrak (004), Albayrak ve Erkut (005) ve Yalçın, Bayraktaroğlu ve Kahraman (009) ın yapmış olduğu çalışmalarda AHS yöntem kullanılarak, genel şletme performansının fnansal ve fnansal olmayan boyutları brlkte ele alınmış ve şletme performansının ölçümüne yönelk modeller önerlmştr. İşletmelern fnansal performansı ölçülürken, şletme kend başına değerlendrlebleceğ gb, sektör çersndek konumu ve rekabet pozsyonu açısından sektördek dğer şletmelerle kıyaslanması da son derece önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı da, hsse senetler İMKB de şlem gören tekstl şrketlernn fnansal performansını Bulanık AHS ve TOPSIS yöntemlern kullanarak ölçmeye çalışmaktır. Türkye de tekstl sektörü 1950 l yıllardan bu yana sthdamın, 1970 lerden sonra da hracatın lokomotf durumuna gelmştr. Günümüzde de halen sthdam ve hracatın önde gelen sektörü durumunda olması, ülke ekonoms açısından önemn açıkça ortaya koymaktadır (İGİAD, 009). Sektör, 1980 l yıllardan tbaren yaşanan ekonomk ve toplumsal değşmle brlkte, gderek küresel tekstl ve konfeksyon üretm ağının öneml br parçası olmuştur. Ancak, 1990 lı yıllardan sonra, özellkle Gümrük Brlğ anlaşmasıyla brlkte yavaş yavaş sıkıntıya grmeye başlayan sektör, 005 te Çn üzerndek kotaların kaldırılmasıyla küresel rekabetn baskısı altına grmştr (Özİplk İş Sendkası, 009). Sektör yen rekabet ortamından büyük br hasar almadan çıkmak çn çabalarını devam ettrmektedr. Bunun çn, önceler hammadde ve emeğe dayalı olan sektör, teknolojdek hızlı gelşme, küreselleşme ve artan rekabet ortamıyla gelen yen dönüşüm sürecyle brlkte yen temellern tasarım, marka ve teknoloj üzerne oturtmaya çalışmaktadır (İGİAD, 009). Çalışmanın bundan sonrak kısmında, araştırmanın kapsamı ve araştırmada kullanılan ver set açıklandıktan sonra kullanılacak yöntemler hakkında blg verlecek, ardından araştırmanın sonuçları sunulacaktır. 197

4 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü II. ARAŞTIRMANIN KAPSAMI VE VERİ SETİ Çalışmada hsse senetler İMKB de şlem gören tekstl (dokuma, gym eşyası ve der) şrketlernn yılları tbaryle yayımlanmış blanço ve gelr tablosu rakamları kullanılarak hazırlanan fnansal oranlar kullanılmıştır. Fnansal oranlar FINNET ver tabanından ücretl abonelk sstem le elde edlmştr. İncelenen dönemde hsse senetler İMKB de şlem gören tekstl şrketlernn sayısı 006 ve 007 yıllarında 31, 008 yılında se 30 dur. Ancak ver eksklğ nedenyle bazı şrketler araştırma kapsamından çıkarılmıştır. Tablo 1 de, araştırma kapsamına alınan şrketlern İMKB kodlarının lstes sunulmuştur. Tablo 1: Araştırma Kapsamındak Tekstl Şrketler 1 AKALT 14 IDAS AKIPD 15 KORDS 3 ALTIN 16 KRTEK 4 ARSAN 17 LUKSK 5 ATEKS 18 MEMSA 6 BISAS 19 MNDRS 7 BOSSA 0 MTEKS 8 BRMEN 1 SKTAS 9 BRSAN SNPAM 10 DERIM 3 SONME 11 DESA 4 VAKKO 1 ESEMS 5 YUNSA 13 GEDIZ 6 YATAS Analzde, araştırma kapsamına alınan şrketlern dönem fnansal oranlarının artmetk ortalaması kullanılmıştır. Böylelkle tek br yılda ortaya çıkablecek uç değerlern analz etklemes bell br ölçüde gderlmeye çalışılmıştır. Genel kabul görmüş sınıflandırmaya uygun olarak fnansal oranlar; lkdte oranları, karlılık oranları, fnansal yapı oranları, faalyet yapısı oranları ve pyasa performansını değerlendren oranlar olmak üzere beş ana grup kullanılmıştır. Her br ana grup çnde se, o grubu en y yansıttığı düşünülen fnansal oranlar kullanılmıştır. Aşağıda, oran grupları hakkında kısaca blg verlecek ve analze dahl edlen oranlar belrtlecektr: Lkdte Oranları Lkdte oranları şrketlern kısa vadel yükümlülüklern yerne getreblme gücünü ölçmek amacıyla kullanılmaktadır. Böylece, şrketn şletme sermayesnn yeterl olup olmadığı ortaya konulmaya çalışılmaktadır. İşletmeler 198

5 Sosyal Blmler 8/1 (010) s kısa vadel borçlarını öderken dönen varlıklarını kullanırlar. Oranın aşırı yüksek olması şrketn elndek lkt varlıkları atıl tuttuğu; oranın düşük olması se, şrketn vades gelen borçlarını ödemede zorluklarla karşılaşacağı anlamına gelmektedr. Analzde kullanılan lkdte oranları şunlardır: Car Oran, Nakt Oranı ve Lkdte Oranı. Karlılık Oranları Karlılık oranları şletme le lgl tüm taraflar açısından en öneml ve en çok zlenen oranların başında gelmektedr. İşletmelern faalyetler sonucunda elde ettğ kar rakamları le varlıklar, kaynaklar ve satışlar arasında lşk kurularak karlılık ölçülmektedr. Analzde şu karlılık oranları kullanılmıştır. Özsermaye Karlılığı, Aktf Karlılığı, Net Kar Marjı. Fnansal Yapı Oranları Fnansal yapı oranları, şletmenn fnanse edlmesnde ne kadar ölçülü davranıldığını, şletmeye kred sağlayanlar açısından kred rsknn derecesn gösteren oranlardır. Bu oranlar, şletmenn kullandığı yabancı kaynaklarla öz kaynaklar arasındak lşkler ortaya koyar ve yne şletmenn yükümlülüklern yerne getrp getremeyeceğ konusunda blg verr. İşletme varlıklarını ya öz sermayes le ya da yabancı kaynaklarla fnanse eder. İşletmenn varlıklarını fnanse ettğ toplam kaynakları çnde yabancı kaynakların payı yüksek se, kredtörler açısından rsk artar. Öte yandan şletmenn varlıklarının fnansmanında büyük ölçüde öz kaynakların kullanılması öz kaynak karlılık oranını düşüreblr. Kullanılan fnansal yapı oranları sıralanmıştır. Borçlanma Oranı, Madd Duran Varlıklar/Devamlı Sermaye, Kısa Vadel Borçlar/Toplam Borçlar ve Uzun Vadel Borçlar/Toplam Borçlar. Faalyet Yapısı Oranları Faalyet yapısı oranları, şletmelern faalyetlernde kullanılan varlıkları etkl br şeklde çalıştırılıp çalıştırılmadığının belrlenmesnde kullanılmaktadır. Br dğer deyşle vermllk oranları olarak adlandırılan bu oranların yüksek çıkması, şletmeler açısından olumlu karşılanır. Analzde faalyet yapısına lşkn şu oranlar kullanılmıştır. Alacak Devr Hızı, Stok Devr Hızı, Aktf Devr Hızı ve Duran Varlık Devr Hızı. Pyasa Performansını Değerlendren Oranlar Yukarıda bahsedlen klask oranların dışında, yatırımcıların hsse sened alım satımında dkkat ettkler, hsse senednn pyasa performansına lşkn oranlar bulunmaktadır. Bu oranlar, sermaye pyasalarının gelşmes le önem kazanmışlardır. Analzde kullanılan pyasa performansını değerlendren oranlar şunlardır: Pyasa Değer/Defter Değer Oranı ve Hsse Sened Başına Kar Oranı. III. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ A. Bulanık Kümeler Teors Sosyoekonomk olayların ncelenmesnde nsan düşüncelernn tam olarak olgunlaşmış olmamasından dolayı çoğu kez belrszlkler ortaya çıkar. Sosyal, ekonomk ve teknk konularda belrszlğn açıklanmasında kullanılan 199

6 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü bulanık kümeler teors, lk olarak 1965 yılında Lotf Zadeh tarafından ortaya atılmıştır. Bu teorde bulanık küme, her br elemanı 0 le 1 arasında değşen üyelk fonksyonu le tanımlanır. Bulanık küme teors az, sık, orta, düşük, çok, brçok gb dlblmsel yapıları kullanarak derecel ver modellemesn gerçekleştrmektedr. Böylece olayların modellenmesnde daha gerçekç ve doğala yakın sonuçların elde edlmesn sağlar (Behesht ve Lollar, 008, s.38; Ordobad, 009, s.318). Bulanık br kümede üyelk dereceler sürekllk özellğ göstermektedr. Bulanık br kümenn temsl, sembolün üstünün çzlmes le fade edlr. Üçgensel, yamuk veya Gauss gb farklı tpte üyelk fonksyonları olmakla brlkte uygulamada genellkle karar vercler açısından kullanım ve hesaplama kolaylığından dolayı üçgensel üyelk fonksyonu kullanılır (Munoz, Rvera ve Moneva, 008, s.83). Br bulanık üçgensel sayı (l/m, m/u) veya (l, m, u) bçmnde fade edlr. l,m ve u fadeler sırasıyla bulanık br olayda en düşük olasılığı, net değer ve en yüksek olasılığı fade eder. Şekl 1: Üçgensel Br Bulanık Sayının Üyelk Fonksyonları 1.0 M% ( X ) 0.0 l m u Kaynak: Kahraman, Cebec ve Ulukan, (003), s Br üçgensel bulanık sayının sağ ve sol üyelk dereces değerlerne göre lneer gösterm şu şekldedr (Deng, 1999, s.18; Kahraman, Cebec ve Ulukan, 003, s. 386); 0, x l x l, l x m m l ( x M% ) u x, m x u u m 1, x u. (1) Üçgensel bulanık sayılarda en yaygın kullanılan matematksel şlemler aşağıdak gbdr; 00

7 Sosyal Blmler 8/1 (010) s ( l, m, u ) ( l, m, u ) ( l l, m m, u u ) ( l, m, u ).( l, m, u ) ( l. l, m. m, u. u ) ( l, m, u ) (1/ u,1/ m,1/ l ) B. Bulanık Analtk Hyerarş Sürec Karar verme sürec, uygun karar krterlernn seçmne dayanarak karar vermey gerektrr. Bu süreçte bazı karar krterler brbr le çatışır. Dolayısıyla karar verme sürecnde alternatfler, tüm krterler aynı anda göz önüne alacak br metodoloj çersnde analz edlmeldr. Çok krterl karar verme yaklaşımı bu sorunları etkn br bçmde ele alan çeştl modeller çermektedr. Analtk Hyerarş Sürec de lk olarak Saaty (1980) tarafından önerlen çok krterl karar verme teknklernden brdr. Bu teknğn temel avantajlarından brs, çok sayıda krter aynı anda ele almanın nspeten kolay olmasıdır. AHS uzman blglernn elde edlmesne dayanmasına rağmen, bu teknktek klask yaklaşım halen nsan düşünce bçmn gerçekç bçmde yansıtmamaktadır (Kahraman, Cebec ve Ulukan, 003: 386; Polychronou ve Ionns, 009, s. 374). AHS teknğnde alternatfler karşılaştırılırken, karar verclern düşüncelern ele almada tam değerlern kullanılmasına kuşkuyla yaklaşılmaktadır. Ayrıca bu teknkte kullanılan yargı ölçeğ de, kl karşılaştırma sürecndek belrszlk ve dkkatszlkler ele almadak yeterszlğnden dolayı çoğu kez eleştrlmektedr (Deng, 1999, s. 16). Hyerarşk yapıya sahp problemlern çözümünde bahsedlen tüm bu eksklkler gdermek üzere, bulanık Analtk Hyerarş Sürec (BAHS) gelştrlmştr. Bu çalışmada, Chang (1996) tarafından ortaya konulan Bulanık Analtk Hyerarş Sürecnden yararlanılmıştır (Akman ve Aklan, 003, s. 3435). Xx1, x... x n Gg1 ; br ölçüt kümes ve, g,..., g n ; br amaç kümes olsun. Bu yönteme göre, her br ölçüt alınır ve her br hedef çn mertebe analz uygulanır. Böylece her br ölçüt çn m tane mertebe analz değerler elde edlr. Bu değerler şu şeklde gösterlr; =1,,3,.,n.() j M g Burada tüm (j = 1,,, m) değerler üçgensel bulanık sayıdır. Chang n Mertebe analznn adımları şu şeklde sıralanablr: Adım 1:. ölçüte göre bulanık sentetk mertebe değer denklem 3 e göre hesaplanır. m n m j j S Mg M g j1 1 j1 1.(3) 01

8 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü m j M g j 1 Buradak değern elde etmek çn m mertebe analz değerne denklem 4 te görüldüğü gb bulanık toplama şlem uygulanır. m m m m j M g,, l j m j u j j1 j1 j1 j1.(4) n m n n n j Mg,, l m u 1 j (5) Daha sonra denklem 5 tek vektörün ters aşağıdak gb elde edlr. 1 n m j Mg,, n n n 1 j1 u 1 m 1 l 1.(6) M Adım : 1 ( l1, m1, u1) M ve ( l, m, u) k bulanık üçgensel sayı olduğu M çn ( l, m, u) M1 ( l1, m1, u1) nn olablrlk dereces aşağıdak gb tanımlanır; V( M M1 ) sup mn( M ( x), ( )) 1 M y yx.(7) Olablrlk dereces denklem 8 dek gb de fade edleblr. 1,... m m1.(8) V( M M1 ) hgt ( M1 M) M ( d) 0,... l 1 u l1 u... dğer ( m u) ( m1 l1) şeklde V( M M1), d, M 1 ve M arasındak en yüksek kesşm noktası D nn ordnatı olmak üzere Şekl de görüldüğü gb fade edleblr. 0

9 Sosyal Blmler 8/1 (010) s Şekl : M1 ve M Arasındak Kesşm Noktası Kaynak: Akman ve Aklan, (006), s. 34. M1 ve M y kıyaslayablmek çn V( M M1) ve V( M1 M) değerlernn her ks de gerekmektedr. Adım 3: Br konveks bulanık sayının k tane konveks bulanık sayıdan (=1,,.,k) büyük olmasının olablrlk dereces aşağıdak gb tanımlanır: V( M M1, M,... Mk) V( M M1) ve( M M) ve... ve( M Mk ). (9) mn V(( M M ),.. 1,,..., k d '( A ) mn V( S Sk ).(10) olduğunu varsayalım. k= 1,,..,n; k çn ağırlık vektörü (11) de görüldüğü gbdr. W' ( d'( A1 ), d '( A ),..., d'( A )) T n.(11) Burada A ( 1,,..., n) n sayısı kadardır. Adım 4: Normalze edlmş ağırlık vektörler, (1) dek gbdr. Burada W, bulanık olmayan br sayıdır. W ( d( A1 ), d( A ),..., d( A )) T n.(1) C. İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yöntem İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama (TOPSIS) yöntem sonlu sayıdak alternatfler arasından uygun çözümler tanımlayablmek çn kullanılan çok krterl karar verme teknklernden brdr. Temel prensp poztf deal çözüme en yakın, negatf deal çözümden en uzak alternatfn seçlmes zorunluluğudur (AboSnna ve Amer, 005, s. 44). TOPSIS sürec aşağıdak adımlardan oluşmaktadır (Jahashahloo006, s ; Yang ve Hung, 005, s. 19) M 03

10 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü n j Adım 1: Normalleştrlmş karar matrs oluşturulur. Normalze değer, aşağıda olduğu gb hesaplanır; =1..m; j=1..n.(13) Adım : Ağırlıklı normalze karar matrs oluşturulur. Ağırlıklı normalze değer vj denklem 14 de olduğu gb hesaplanmaktadır. v w n j j j =1,..,m; j=1, w j ; j. krtern veya özellğn ağırlığıdır ve j1 n w j 1 Adım 3: Poztf ve negatf deal çözümün tanımlanması 1 n j j j j 1 n j j j j A v v v v I v J A v v v v I v J.(14).(15).(16) Burada fayda krteryle, j se malyet krteryle lgldr. Adım 4: nboyutlu Ökld uzaklığını kullanarak ayırma ölçülernn hesaplanması. Her br alternatfn poztf deal çözümden ayrılması aşağıdak gb verlr; 1/ n d ( vj vj ) j1 =1,,m. (17) Benzer bçmde negatf deal çözümden ayrılma denklem 18 dek gbdr; 1/ n d ( vj vj ) j1 =1,,m (18) Adım 5: İdeal çözüme nsb yakınlığın hesaplanması. A A ya göre alternatfnn nsp yakınlığı aşağıdak gb tanımlanır; C d /( d d ), =1,,.,m. (19) d 0 d 0 ve C olduğundan dolayı şüphesz 0,1 dr. Adım 6: Terch sıralamasının yapılması. Bu ndeks kullanarak alternatfler sıralamak çn, alternatfler azalan düzende sıralayablrz. TOPSIS yöntemnn temel lkes, poztf deal çözüme en yakın, negatf deal çözümden en uzak alternatfn seçlmesdr. 04

11 Sosyal Blmler 8/1 (010) s IV. ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI Bu çalışmanın amacı, fnansal oranları kullanarak İMKB de şlem gören 6 tekstl frmasının fnansal performanslarını değerlendrmektr. Fnansal performans değerlendrmesnde kullanılan başlıca oranlar (temel krterler) lkdte oranları, pyasa performansını değerlendren oranlar, karlılık oranları, fnansal yapı oranları ve faalyet yapısı oranları olmak üzere 5 grupta toplanmıştır. Beş temel fnansal oran grubunun altında yer alan ve temel krterler destekledğ düşünülen fnansal oranlar se Şekl 3 de görüldüğü gbdr (alt krterler). İlk olarak her br frmanın fnansal oranları elde edlmştr. Daha sonra farklı alanlardan üç karar verc, anket yardımıyla bu oranların önem düzeyn değerlendrmştr. Temel ve alt krterlern önem düzeylernn belrlenmesnde se Bulanık AHS teknğnden yararlanılmıştır. Son olarak performans değerlendrme çn, fnansal oranların önem düzeyler (ağırlıkları) kullanılarak TOPSIS yöntem le frmalar fnansal performanslarına göre sıralanmıştır. Analz aşamasında şlem kolaylığı sağlaması açısından küçük değer alması terch edlen oranların formüllerndek pay ve paydaların yerler değştrlmş ve büyük değer almaları terch edlr duruma getrlmştr. Frmanın çnde ve dışında farklı gruplar çeştl amaç ve beklentlere sahp olduğu çn, fnansal analze farklı perspektflerden yaklaşırlar. Bu durumda fnansal oranlar farklı kullanıcılar çn farklı önem düzeyne sahptr. Örneğn, frma yönetcler özellkle faalyet oranları le lglenrler. Yatırımcılar ve hssedarlar karlılık oranlarına odaklanırken, kredtörler se fnansal yapı oranlarıyla lglenrler. Bu nedenle krterler değerlendrmeler çn üç farklı alandan karar vercler seçlmştr. Bunlardan lk br kredtör, kncs yönetc ve üçüncüsü se yatırımcıdır. Karar verme sürecnde karar verclern yargılarındak belrszlk ve bulanıklığı azaltmak üzere bulanık yaklaşım yönteme dahl edlmştr. Her br karar verc (KV) hazırlanan değerlendrme formunda Saaty nn 19 ölçeğn kullanarak breysel kl karşılaştırmaları gerçekleştrmşlerdr. Klask ve Bulanık AHS teknğnde kullanılan ölçekler ve karşılıkları Tablo de verlmştr. 05

12 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü Şekl 3: Performans Değerleme Krterlernn Hyerarşk Yapısı Lkdte oranları C1 = 0,150 Car Oran C11 = 0,3313 Nakt Oran C1 = 0,337 Lkdte Oranı C1 = 0,3316 Pyasa performansını değerlendren oranlar C =0,1883 Pyasa Değer / Defter Değer Oranı C1 = 0,5109 Hsse Sened Başına Kar Oranı C = 0,4891 Karlılık Oranları C = 0,678 Öz Sermaye Karlılığı C3 = 0,3576 Aktf Karlılığı C31 = 0,309 Net Kar Marjı C3 = 0,339 Fnansal Yapı Oranları C33 = 0,1571 Borçlanma Oranı C4 = 0,374 Madd Duran Varlıklar/ Devamlı Sermaye C41 = 0,888 Kısa Vadel Borçlar/Toplam Borçlar C4 = 0,880 Uzun Vadel Borçlar/Toplam Borçlar C43 = 0,1858 Faalyet Oranları C44 = 0,170 Alacak Devr Hızı C5 = 0,338 Stok Devr Hızı C51 = 0,309 Aktf Devr Hızı C5 = 0,69 Madd Duran Varlık Devr Hızı C54 = 0,

13 Sosyal Blmler 8/1 (010) s Tablo: AHS ve Bulanık AHS de Önem Düzeyler SÖZEL ÖNEM ÖLÇEK KARŞILIK ÖLÇEK BULANIK ÖLÇEK KARSILIK ÖLÇEK Eşt önem 1 1 (1,1,1) (1/1,1/1,1/1) Braz daha fazla öneml Kuvvetl derecede öneml Çok kuvvetl derecede öneml ½ (1,,3) (1/3,1/,1) 3 1/3 (,3,4) (1/4,1/3,1/) 4 ¼ (3,4,5) (1/5,1/4,1/3) 5 1/5 (4,5,6) (1/6,1/5,1/4) 6 1/6 (5,6,7) (1/7,1/6,1/5) 7 1/7 (6,7,8) (1/8,1/7,1/6) 8 1/8 (7,8,9) (1/9,1/8,1/7) Tamamıyla öneml 9 1/9 (8,9,9) (1/9,1/9,1/8) Kaynak: Akman ve Aklan, (006), s. 36. Kredtör gözüyle Yönetc gözüyle Yatırımcı gözüyle değerlendrme değerlendrme değerlendrme C1 C KV 1 C 3 C 4 C5 C1 C C3 C4 C /7 1 1/7 1/5 1/8 1/ /7 5 1/ /7 8 1/7 1/3 1 C 1 C KV C 3 C 4 C5 C1 C C3 C4 C /5 3 1/4 1/4 1 1/7 1/6 1/ /3 6 1/8 1 1/ /7 4 1 C1 C KV 3 C 3 C 4 C5 C1 C C3 C4 C5 1 1/7 1/8 1/6 1/ / /7 1/ /8 1/7 1 1 Daha sonra üç karar vercnn değerlendrme puanları denklem 0 ye göre brleştrlmek suretyle kapsamlı br kl karşılaştırma matrs elde edlmştr. ( X% ) ( a, b, c ) l j j j j mnajk m 1 k j bjk k uj max k cjk 1 k k.(0) Bulanık kl karşılaştırmalar matrsnn oluşturulmasından sonra, tüm krter ve alt krterlern ağırlıkları, bulanık AHS yardımıyla belrlenmştr. 07

14 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü Bulanık AHS yöntemnde lk olarak 3. denkleme göre sentetk değerler hesaplanmıştır. Her br temel performans krterne at sentetk değerler aşağıda olduğu gbdr SC (1,685;13,045;9)*( ; ; ) = (0,014; 0,190; 1,015) 1 117, ,337 8, SC (1,560;8,807;3,143)*( ; ; ) = (0,013; 0,19; 0,810) 117, ,337 8, SC (1,143; 7,047; 3)*( ; ; ) = (0,180; 0,395; 1,10) 3 117, ,337 8, SC (,411; 8,49; 16,167)*( ; ; ) = (0,00; 0,13; 0,566) 4 117, ,337 8, SC (1,744; 11,009; 17;143)*( ; ; ) = (0,015; 0,161; 0,600) 5 117, ,337 8,543 C 1 C C C C Tablo 3: Bulanık İkl Karşılaştırmalar Matrs C 1 C C 3 C 4 C ,143 3, ,15,44 7 0,167 3, ,50,5 7 0,143, ,15 0,137 0,143 0,167, ,15,75 8 0,143 4, , , ,143, ,143 3, ,15 0,139 0, , ,143, ,15 5, ,143 0,143 0,143 0,333 1, Her br krtern olablrlk dereces denklem 8 kullanılarak karşılaştırılır. V ( S S ) 1 V ( S S ) 0,988 V ( S S ) 0,809 C1 C V ( S S ) 1 C3 C1 V ( S S ) 1 C1 C4 V ( S S ) 0,958 C5 C1 V( S S ) 0,7031 C C3 V ( S S ) 9,9893 C4 C V( S S ) 0,9613 C C5 V ( S S ) 0,5866 C4 C3 V ( S S ) 1 C3 C5 V ( S S ) 1 C5 C4 C C1 V ( S S ) 0,8918 C4 C1 V ( S S ) 1 C3 C V ( S S ) 1 C5 C V ( S S ) 0,64 C5 C3 C1 C3 V ( S S ) 1 C1 C5 V ( S S ) 1 C C4 V ( S S ) 1 C3 C4 V ( S S ) 0,9371 C4 C5 08

15 Sosyal Blmler 8/1 (010) s Daha sonra denklem 9 kullanılarak krterlern önem düzeyler hesaplanmıştır. d '( C ) m n (1 ; 0, ; 1; 1 ) 0, d '( C ) m n ( 0, ; 0, ; 1 ; 0, ) 0, d '( C ) m n (1; 1; 1; 1 ) 1 3 d '( C ) m n ( 0, ; 0, ; 0, ; 0, ) 0, d '( C ) m n ( 0, ; 1; 0, 6 4 ; 1 ) 0, 6 4 W W W W W C 1 C C 3 C 4 C 5 5 d '( C ) 0, , , , 6 4 3, , , , , , , , , , , , , 6 4 3, , Önem düzey sıralamasına göre frmaların fnansal performans değerlemesnde en öneml krtern karlılık oranları (0,678) olduğu görülmekte, bunu sırasıyla lkdte oranları (0,150), pyasa performansını değerlendren oranlar (0,1883), faalyet oranları (0,170) ve fnansal yapı oranları (0,1571) zlemektedr. Bulanık AHS le benzer bçmde hesaplanan her br temel performans krterne at alt krterlernde ağırlıkları Şekl 3 de yer almaktadır. Bulanık AHS le temel ve alt krter ağırlıklarının belrlenmesnden sonra, İMKB de şlem gören tekstl frmalarının fnansal tabloları elde edlmş, performans değerleme sürecnde kullanılan lkdte, performans değerleme, karlılık, fnansal yapı ve faalyet oranları her br şrket çn ayrı ayrı hesaplanmıştır. Bu tablolar Tablo 48 arasında verlmştr. Tablo 4: Lkdte Oranları Car Oran Nakt Oran Lkdte Oranı Car Oran Nakt Oran Lkdte Oranı AKALT 3,11 1,045,76 IDAS 1,145 0,063 0,858 AKIPD 0,978 0,00 0,56 KORDS 1,81 0,4 0,895 ALTIN 1,40 0,00 0,531 KRTEK 1,786 0,084 1,039 ARSAN 1,161 0,015 0,607 LUKSK 4,0 0,09,37 ATEKS 1,641 0,061 0,894 MEMSA 0,847 0,006 0,87 BISAS 0,41 0,003 0,104 MNDRS 1,910 0,115 0,564 BOSSA,697 0,375 1,370 MTEKS,194 0,307 1,85 BRMEN 1,67 0,05 0,757 SKTAS,537 0,3 1,174 BRSAN 1,144 0,100 0,518 SNPAM 1,97 1,5 7,938 DERIM 1,433 0,005 0,83 SONME 6,76 0,777 4,645 DESA,570 0,67 0,508 VAKKO 3,033 0,164 1,473 ESEMS 0,448 0,041 0,194 YUNSA 1,1 0,06 0,40 GEDIZ 1,509 0,68 0,74 YATAS 1,69 0,037 0,460 09

16 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü Tablo 5: Pyasa Performansını Değerlendrme Oranları Hsse Başına PD/DD Kar PD/DD Hsse Başına Kar AKALT 0,337 0,463 IDAS 0,714 1,551 AKIPD 0,778 0,700 KORDS 0,913 0,14 ALTIN 1,150 0,07 KRTEK 0,431 0,016 ARSAN 0,400 0,335 LUKSK 1,613 0,040 MEMS A 0,47 0,490 ATEKS 0,405 0,31 BISAS,871 0,57 MNDRS 0,351 0,00 BOSSA 0,715 0,44 MTEKS 1,516 0,5 BRMEN 0,639 0,443 SKTAS 0,448 0,549 BRSAN 1,130 0,53 SNPAM 1,163 0,09 DERIM 1,494 0,345 SONME 0,901 0,189 VAKK O 1,170 1,11 DESA 0,645 0,040 ESEMS,843 0,16 YUNSA 0,60 0,18 GEDIZ 0,467 0,09 YATAS 0,490 0,056 Öz Tablo 6: Karlılık Oranları Net Öz Aktf karlılığı sermaye karlılığı kar marjı Aktf karlılığı sermaye karlılığı Net kar marjı AKALT 4,703 0,105 9,71 IDAS 1,733 66,57 0,41 AKIPD 13,089 47,013 18,765 KORDS 3,59 6,434 3,846 ALTIN 0,434 0,978 0,495 KRTEK 0,70 0,963 0,64 ARSAN 7,079 13,819 10,60 LUKSK,396 3,807 4,589 ATEKS 4,440 7,645 5,740 MEMSA 16,763 56,34 118,138 BISAS 7, ,004 6,160 MNDRS 0,061 0,67 0,158 BOSSA 6,945 8,97 8,985 MTEKS 3,416 53,11 70,931 1,190 SKTAS 3,8 6,196 5,87 BRMEN 8,190 31,478 BRSAN 3,375 5,739,61 SNPAM 9,433 9,86 16,867 DERIM 6,81 16,544 3,4 SONME 14,73 16,33 6,135 DESA,31 3,059,18 VAKKO 8,0 11,845 9,97 ESEMS 7, ,048 GEDIZ 6,7 9,40 7,804 YUNSA 3,453 13,670,457 41,366 YATAS 0,795 1,696 0,579 10

17 Sosyal Blmler 8/1 (010) s Tablo 7: Fnansal Yapı Oranları Uzun Vadel Borç/Toplam Borç (%) Borçlanma Oranı (%) Madd Duran Varlıklar / Özsermaye + Uzun Vadel Borçlar (%) Kısa Vadel Borç/Toplam Borç (%) Uzun Vadel Borç/Toplam Borç (%) Borçlanma Oranı (%) (%)Borçlanma Oranı (%) Madd Duran Varlıklar / Özsermaye + Uzun Vadel Borçlar (%) Kısa Vadel Borç/Toplam Borç (%) AKALT 17,130 0,03 0,08 0,013 IDAS 31,880 0,006 0,01 0,015 AKIPD 11,834 0,007 0,017 0,011 KORDS 45,44 0,01 0,013 0,018 ALTIN 14,859 0,008 0,00 0,01 KRTEK 6,894 0,017 0,016 0,014 ARSAN 17,639 0,013 0,011 0,01 LUKSK 71,558 0,017 0,015 0,043 ATEKS 31,750 0,015 0,013 0,015 MEMSA 49,058 0,005 0,010 0,00 BISAS 15,36 0,001 0,005 0,01 MNDRS 11,697 0,018 0,0 0,011 BOSSA,530 0,035 0,016 0,013 MTEKS 60,455 0,009,990 0,07 BRMEN 43,651 0,004 0,013 0,018 SKTAS 68,01 0,01 0,013 0,03 BRSAN 16,973 0,007 0,01 0,01 SNPAM 1,11 0,18 0,045 0,013 DERIM 1,399 0,006 0,044 0,010 SONME 3,486 0,114 0,03 0,014 DESA 9,43 0,018 0,066 0,011 VAKKO 34,656 0,018 0,040 0,016 ESEMS 44,945 0,001 0,007 0,018 YUNSA 4,73 0,008 0,014 0,010 GEDIZ 59,443 0,03 0,01 0,034 YATAS 17,648 0,006 0,015 0,01 Alacak devr hızı Stok devr hızı Tablo 8: Faalyet Oranları Madd duran Aktf varlık devr devr hızı hızı Alacak devr hızı Stok devr hızı Aktf devr hızı Madd duran varlık devr hızı AKALT 3,399 9,786 1,05,40 IDAS,145 6,37 0,698 1,498 AKIPD,598 3,393 0,77,676 KORDS 6,49 4,644 0,899 1,868 ALTIN,687 3,35 0,601,447 KRTEK 3,401 4,813 0,858 1,874 ARSAN 3,406 4,99 0,645 1,104 LUKSK 3,545 6,470 0,648 1,111 ATEKS 3,780 4,394 0,807 1,407 MEMSA,350 0,987 0,169 0,313 BISAS 15,565 6,387 0,904 1,630 MNDRS 8,48 3,946 0,8,656 BOSSA 4,837 4,863 0,781 1,380 MTEKS,683 6,969 0,38 1,306 BRMEN,890 4,074 0,764 1,743 SKTAS 4,940 3,664 0,540 0,93 BRSAN 7,315 5,813 1,45 4,061 SNPAM,399 3,987 0,53,459 DERIM 9708,794 8,41 1,8 0,775 SONME,59 6,763 0,616 1,986 DESA 13,409 1,555 0,990 10,497 VAKKO 5,479 5,784 1,176 8,30 ESEMS 5,089 4,559 0,085 0,116 YUNSA 5,357 3,530 0,99 3,003 GEDIZ 6,654 15,479 0,56 0,453 YATAS 4,635 3,659 0,986 3,166 11

18 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü Fnansal oranlar hesaplandıktan sonra, denklem 15 kullanılarak bu değerler normalze edlmştr. Daha sonra her br değern ağırlıklarıyla çarpılması suretyle ağırlıklandırılmış normalze matrs oluşturulmuştur. Tablo 9 u oluşturmak üzere her br temel krtere at alt krterlern ağırlık değerler brleştrlmştr. Sonrak aşamada se, Tablo 9 dak değerler her br temel krtern ağırlıkları le çarpılmak suret le Tablo 10 oluşturulmuş ve her krtern en büyük ve en küçük değerler ele alınarak poztf ve negatf deal çözümler belrlenmştr. A 0,143; 0, 063; 0, 04; 0, 057; 0,10 en büyük değerler A 0,00; 0,044; 0,116;0,00;0,003 en küçük değerler Tablo 9: Temel Krterlern Toplam Değerler Lkdte Oranları PPDO Karlılık Oranları Fnansal Yapı Oranları Faalyet Oranları Lkdte Oranları PPDO Karlılık Oranları Fnansal Yapı Oranları Faalyet Oranları AKALT 0,309 0,059 0,051 0,04 0,98 IDAS 0,034 0,34 0,13 0,040 0,094 AKIPD 0,03 0,066 0,188 0,00 0,078 KORDS 0,073 0,10 0,038 0,060 0,095 ALTIN 0,08 0,105 0,005 0,05 0,069 KRTEK 0,051 0,040 0,007 0,045 0,094 ARSAN 0,06 0,09 0,088 0,03 0,080 LUKSK 0,13 0,13 0,031 0,096 0,091 ATEKS 0,044 0,06 0,05 0,049 0,086 MEMSA 0,018 0,053 0,41 0,057 0,019 BISAS 0,009 0,139 0,78 0,017 0,108 MNDRS 0,056 0,030 0,000 0,031 0,088 BOSSA 0,117 0,108 0,077 0,058 0,088 MTEKS 0,096 0,083 0,370 0,361 0,079 BRMEN 0,035 0,09 0,11 0,051 0,08 SKTAS 0,104 0,144 0,04 0,086 0,063 BRSAN 0,039 0,197 0,035 0,05 0,145 SNPAM 0,665 0,083 0,111 0,9 0,070 DERIM 0,09 0,195 0,075 0,01 0,581 SONME 0,317 0,04 0,174 0,134 0,094 DESA 0,093 0,063 0,04 0,034 0,108 VAKKO 0,091 0,33 0,090 0,056 0,14 ESEMS 0,015 0,15 0,43 0,049 0,039 YUNSA 0,08 0,019 0,046 0,014 0,097 GEDIZ 0,073 0,001 0,137 0,087 0,130 YATAS 0,031 0,053 0,009 0,05 0,098 1

19 Sosyal Blmler 8/1 (010) s Tablo10: Temel Krterlern Toplam Ağırlıklı Değerler Lkdte Oranları AKALT 0,066 AKIPD 0,005 PPDO Karlılık oranları Fnansal Yapı Oranları Faalyet Oranları Lkdte Oranları 0,011 0,014 0,007 0,051 IDAS 0,007 0,01 PPDO 0,044 Karlılık oranları Fnansal Yapı Oranları Faalyet Oranları 0,057 0,006 0,016 0,050 0,003 0,013 KORDS 0,016 0,03 0,010 0,009 0,016 ALTIN 0,006 0,00 0,001 0,004 0,01 KRTEK 0,011 0,008 0,00 0,007 0,016 ARSAN 0,006 0,005 0,04 0,005 0,014 LUKSK 0,08 0,05 0,008 0,015 0,016 ATEKS 0,009 0,005 0,014 0,008 0,015 MEMSA 0,004 0,010 0,113 0,009 0,003 BISAS 0,00 0,06 0,074 0,003 0,019 MNDRS 0,01 0,006 0,000 0,005 0,015 BOSSA 0,05 0,00 0,01 0,009 0,015 MTEKS 0,01 0,016 0,099 0,057 0,014 BRMEN 0,008 0,005 0,03 0,008 0,014 SKTAS 0,0 0,07 0,011 0,014 0,011 BRSAN 0,008 0,037 0,009 0,004 0,05 SNPAM 0,143 0,016 0,030 0,036 0,01 DERIM 0,006 0,037 0,00 0,00 0,100 SONME 0,068 0,008 0,047 0,01 0,016 DESA 0,00 0,01 0,006 0,005 0,019 VAKKO 0,00 0,063 0,04 0,009 0,04 ESEMS 0,003 0,040 0,116 0,008 0,007 YUNSA 0,006 0,004 0,01 0,00 0,017 GEDIZ 0,016 0,000 0,037 0,014 0,0 YATAS 0,007 0,010 0,00 0,004 0,017 Son aşamada se denklem 17 ve 18 den yararlanarak her frmanın poztf ve negatf deal çözümden uzaklıkları ve denklem 19 kullanılarak yakınlık katsayıları hesaplanmış ve frmalar bu değere göre sıralanmıştır. 13

20 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü Tablo11: Yakınlık Katsayısı Değerlerne Göre Tekstl Frmalarının Performans Sıralaması No: No: CC CC 1 SNPAM 0, MNDRS 0,419 DERIM 0, SONME 0,407 3 AKALT 0, YUNSA 0,387 4 VAKKO 0, ATEKS 0,376 5 BOSSA 0, ARSAN 0,349 6 BRSAN 0, GEDIZ 0,345 7 SKTAS 0,477 0 BRMEN 0,331 8 KORDS 0,465 1 BISAS 0,97 9 LUKSK 0,453 MTEKS 0,95 10 DESA 0,450 3 ESEMS 0,77 11 ALTIN 0,430 4 AKIPD 0,71 1 KRTEK 0,46 5 IDAS 0,4 13 YATAS 0,45 6 MEMSA 0,141 Tablo 11, İMKB de şlem gören tekstl frmalarının fnansal performans değerlendrmesn göstermektedr. Burada dkkat edlmes gereken nokta, fnansal oranların ötesnde, karar verc öncelklernn frmaların fnansal performans sıralamasını etkledğdr. Eğer karar verclern öncelklernde br farklılık olursa, performans sıralaması değşeblr. Dolayısıyla karar verc her br temel (oran grubu) ve alt krtern (fnansal oran) uygun öncelğn blmel, sonra krtern ağırlığı belrlenmeldr. V. SONUÇ VE GENEL DEĞERLENDİRME Performans ölçümü, tüm şletmeler açısından son derece önemldr. İşletmeler varlıklarını devam ettreblmek, rekabet ortamında ayakta kalablmek çn kendlern sürekl gelştrmek ve bunun çn de öncelkle performanslarını ölçmek durumundadırlar. Genel şletme performansının öneml boyutlarından br olan fnansal performansın ölçümü, şletme le lgl tüm taraflar tarafından yakından takp edlmektedr. Fnansal performansın ölçülmesnde kullanılan en öneml verler, şletmelern ekonomk ve fnansal durumları le faalyet sonuçlarını gösteren fnansal tablolarından elde edlen fnansal oranlardır. İşletmelern fnansal tablolarını kullanarak çok sayıda fnansal oran hesaplamak mümkündür. Ancak, fnansal oran sayısı arttıkça yorum yapmanın da güçleşeceğ açıktır. Ayrıca, tek tek fnansal oranların ncelenmes fnansal performans hakkında genel br kanıya ulaşmayı da engelleyeblmektedr. Bu nedenle, kullanıcının amacına yönelk olarak, fnansal performansın çeştl boyutlarını çeren fnansal oranların, brlkte kullanılarak tek br performans skoruna dönüştürülmes önem kazanmaktadır. Bulanık AHS ve TOPSİS yöntemler, farklı fnansal oran gruplarını ve bu gruplar çnde yer alan çeştl fnansal oranları brlkte ele alıp, bunları tek br fnansal performans skoruna dönüştürmekte kullanılan yöntemler olarak karşımıza çıkmaktadır. 14

21 Sosyal Blmler 8/1 (010) s Bu çalışmada, fnansal performansın çeştl boyutlarını yansıttığı düşünülen fnansal oranlar brlkte kullanılarak, Bulanık AHS ve TOPSIS yöntemlernn yardımıyla, hsse senetler İMKB de şlem gören tekstl şrketlernn fnansal performansını ölçmeye yönelk br analz yapılmıştır. Analze dahl edlen oran grupları çnde, karlılık ve lkdte oranlarının tekstl frmalarının fnansal performansını belrlemede lk k sırayı aldığı belrlenmştr. Daha sonra se sırasıyla, pyasa performansını değerlendren oranlar, faalyet oranları ve fnansal yapı oranları gelmektedr. Kuşkusuz analz sonucu ortaya çıkan performans sıralaması ve oran gruplarının öncelğ, araştırmacıların ve karar verclern terchlernden etklenmştr. Bu nedenle, bu yöntemlerle fnansal performansın ölçülmesnde, yönetclern amaçlarını ve öncelklern belrlemes ve buna uygun olarak temel (oran grubu) ve alt krterler (fnansal oran) belrlemeler gerekr. KAYNAKÇA ABOSINNA, Mahmoud, A. ve AMER, Azza, H. (005): Extensons of TOPSIS for MultObjectve LargeScale Nonlnear Programmng Problems, Appled Mathematcs and Computaton, 16: AKMAN, Gülşen ve ALKAN, Atakan (006): Tedark Zncr Yönetmnde Bulanık AHP Yöntem Kullanılarak Tedarkçlern Performansının Ölçülmes: Otomotv Yan Sanaynde Br Uygulama, İstanbul Tcaret Ünverstes Fen Blmler Dergs, Yıl:5, Sayı:9, Bahar /1: 346. ALBAYRAK, Yıldız Esra ve ERKUT, Haluk (005): Banka Performans Değerlendrmede Analtk Hyerarş Süreç Yaklaşımı, İTÜ Mühendslk Dergs, Clt 4, Sayı 6: ALBAYRAK, Yıldız Esra (004): Hzmet Sektöründe Performans Odaklı Çok Amaçlı Karar Verme: Banka Performans Ölçümünde Analtk Hyerarş Sürec Uygulaması, İstanbul Ünverstes Fen Blmler Ensttüsü, Yayınlanmamış Doktora Tez. BEHESHHTI, Hooshang M. ve LOLLAR, James. G. (008): Fuzzy logc and performance evaluaton: dscusson and applcaton, Internatonal Journal of Productvty and Performance Management Vol. 57 No. 3: CHANG, Da Yong (1996): Applcatons of the Extent Analyss Method of Fuzzy AHP, Europen Journal of Operatonal Research, 95: COŞKUN, Al (006): Büyük Sanay İşletmelernde Kurumsal Performans Ölçüm ve Denetm Uygulamaları, Muhasebe ve Denetme Bakış, Temmuz: DENG, Hepu (1999): Multcrtera Analyss wth Fuzzy Parwse Comparson, Internatonal Journal of Approxmate Reasonng, Vol.1: ERTUĞRUL, İrfan ve KARAKAŞOĞLU, Nlsen (006): Performance Evaluaton of Turksh Cement Frms wth Fuzzy Analytc Herarchy Process and TOPSIS Methods, Expert Systems wth Applcatons, 36: GÜLCÜ, Aslan ve COŞKUN, Akın (004): Cumhuryet Ünverstes Dş Hekmlğ Fakültes nn Ver Zarflama Analz Yöntemyle Görecel Etknlk Analz, C.Ü. İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt.5, Sayı. :

22 M. Karğın/ Bulanık Analtk Hyerarş Sürec ve İdeal Çözüme Yakınlığa Göre Sıralama Yapma Yöntemler le Tekstl Sektöründe Fnansal Performans Ölçümü JAHANSHAHLOO, G. R., LOTFI, Hosseynzadeh F., IZADIKHAH, M. (006): Extenson of the TOPSIS Method for DecsonMakng Problems wth Fuzzy Data, Appled Mathematcs and Computaton, 181/: KAHRAMAN, Cengz, CEBECİ, Ufuk, ULUKAN, Zya (003): Mult Crtera Suppler Selecton Usng Fuzzy AHP, Logstcs Informaton Management, Vol. 16, No. 6: LAZOL, İbrahm ve EKER, Melek (008): Tam Zamanında Üretm, Toplam Kalte Yönetm ve Fnansal Olmayan Performans Ölçüler: Amprk Br Çalışma, Muhasebe ve Denetme Bakış, Yıl: 8, Sayı: 5, Mayıs: MUNOZ, Mara, J., RIVERA, Juana M., MONEVA, Jose M. (008): Evaluatng Sustanablty n Organzatons wth a Fuzzy Logc Approach, Industral Management & Data Systems, Vol. 108, No. 6: ORDOBADI, Sharon M. (009): Development of a Suppler Selecton Model Usng Fuzzy Logc, Supply Chan Management: An Internatonal Journal, 14/4: POLYCHRONIOU, Panagots V. ve GIANNIKOS, Ioanns (009): A Fuzzy Multcrtera DecsonMakng Methodology for Selecton of Human Resources n a Greek Prvate Bank, Careeer Development Internatonal, Vol. 14, No. 4: SEKRETER, M. Serhan, AKYÜZ, Gökhan, İPEKÇİ ÇETİN, Emre (004): Şrketlern Derecelendrlmesne İlşkn Br Model Öners: Gıda Sektörüne Yönelk Br Uygulama, Akdenz Ü. İ.İ.B.F. Dergs, Yıl: 8: YALÇIN SEÇME, Neşe, BAYRAKDAROĞLU, Al, KAHRAMAN, Cengz (009): Fuzzy Performance Evaluaton n Turksh Bankng Sector Usng Analytc Herarchy Process and TOPSIS, Expert Systems wth Applcaton, (36): YANG, Taho ve HUNG, ChhChng (005): MultpleAttrbute Decson Makng Methods for Plant Layout Desgn Problem, Robotcs and Computer Integrated Manufacturng, 3/: YURDAKUL, Mustafa ve İÇ, Yusuf (003): Türk Otomotv Frmalarının Performans Ölçümü ve Analzne Yönelk TOPSİS Yöntemn Kullanan Br Örnek Çalışma, Gaz Ün. Müh. Mm.Fak. Dergs, Clt 18, No 1: 118. ZERENLER, Muammer (005): Performans Ölçüm Sstemlernn Tasarımı ve Üretm Sstemlernn Performansının Ölçümüne Yönelk Br Çalışma ; Ekonomk ve Sosyal Araştırmalar Dergs, Bahar: 136. İGİAD, (009): Tekstl Sektörü Değerlendrme Raporu, (erşm tarh: ). ÖZ İPLİKİŞ SENDİKASI, (009): Tekstl Sektörü Değerlendrme Raporu 009 Yılı Beklent ve Önerler (erşm tarh: ). 16

TOPSIS ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME SİSTEMİ: TÜRKİYE DEKİ KAMU BANKALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA

TOPSIS ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME SİSTEMİ: TÜRKİYE DEKİ KAMU BANKALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA Araştırma Makaleler TOPSIS ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME SİSTEMİ: TÜRKİYE DEKİ KAMU BANKALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA Dr., Dokuz Eylül Ünverstes, İİBF İşletme Bölümü erhan.demrel@deu.edu.tr ÖZET Ekonomk faalyetlern

Detaylı

AN IMPLEMENTATION OF INTEGRATED MULTI-CRITERIA DECISION MAKING TECHNIQUES FOR ACADEMIC STAFF RECRUITMENT

AN IMPLEMENTATION OF INTEGRATED MULTI-CRITERIA DECISION MAKING TECHNIQUES FOR ACADEMIC STAFF RECRUITMENT Journal of Management, Marketng and Logstcs (JMML), ISSN: 48-6670 Year: 04 Volume: Issue: AN IMPLEMENTATION OF INTEGRATED MULTI-CRITERIA DECISION MAKING TECHNIQUES FOR ACADEMIC STAFF RECRUITMENT Kemal

Detaylı

MESLEK SEÇİMİ PROBLEMİNDE ÇOK ÖZELLİKLİ KARAR VERME VE ÇÖZÜME YÖNELİK GELİŞTİRİLEN BİREYSEL KARİYER PLANLAMA PROGRAMI

MESLEK SEÇİMİ PROBLEMİNDE ÇOK ÖZELLİKLİ KARAR VERME VE ÇÖZÜME YÖNELİK GELİŞTİRİLEN BİREYSEL KARİYER PLANLAMA PROGRAMI MESLEK SEÇİMİ PROBLEMİNDE ÇOK ÖZELLİKLİ KARAR VERME VE ÇÖZÜME YÖNELİK GELİŞTİRİLEN BİREYSEL KARİYER PLANLAMA PROGRAMI Fath ÇİL GAZİ ÜNİVERSİTESİ Mühendslk Mmarlık Fakültes Endüstr Mühendslğ Bölümü 4. Sınıf

Detaylı

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 2011 225

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 2011 225 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 25, Sayı:, 20 225 FİNANSAL ANALİZDE KULLANILAN ORANLAR VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: EKONOMİK KRİZ DÖNEMLERİ İÇİN İMKB İMALAT SANAYİ

Detaylı

Çok ölçütlü karar verme yaklaşımlarına dayalı tedarikçi seçimi: elektronik sektöründe bir uygulama

Çok ölçütlü karar verme yaklaşımlarına dayalı tedarikçi seçimi: elektronik sektöründe bir uygulama 346 Çok ölçütlü karar verme yaklaşımlarına dayalı tedarkç seçm: elektronk sektöründe br uygulama Murat ARIKAN 1, Berat GÖKBEK 1 1 Endüstr Mühendslğ Bölümü, Mühendslk Fakültes, Gaz Ünverstes, Maltepe-Ankara

Detaylı

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Journal of Engneerng and atural Scences Mühendslk ve Fen Blmler Dergs Sgma 9, -4, 0 Research Artcle / Araştırma Makales FUZZY TOPSIS METHODS I GROUP DECISIO MAKIG AD A APPLICATIO FOR BAK BRACH LOCATIO

Detaylı

Bulanık TOPSIS ve Bulanık VIKOR Yöntemleriyle Alışveriş Merkezi Kuruluş Yeri Seçimi ve Bir Uygulama

Bulanık TOPSIS ve Bulanık VIKOR Yöntemleriyle Alışveriş Merkezi Kuruluş Yeri Seçimi ve Bir Uygulama EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Clt: 14 Sayı: 3 Temmuz 2014 ss. 463-479 Bulanık TOPSIS ve Bulanık VIKOR Yöntemleryle Alışverş Merkez Kuruluş Yer Seçm ve Br Uygulama Selecton of Shoppng Center

Detaylı

AHP-TOPSIS YÖNTEMİNE DAYALI TEDARİKÇİ SEÇİMİ UYGULAMASI *

AHP-TOPSIS YÖNTEMİNE DAYALI TEDARİKÇİ SEÇİMİ UYGULAMASI * Ekonometr ve İstatstk Sayı:13 (12. Uluslararası Ekonometr, Yöneylem Araştırması, İstatstk Sempozyumu Özel Sayısı) 2011 1 22 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ AHP-TOPSIS

Detaylı

KRİZ DÖNEMİNDE KÜRESEL PERAKENDECİ AKTÖRLERİN PERFORMANSLARININ TOPSİS YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

KRİZ DÖNEMİNDE KÜRESEL PERAKENDECİ AKTÖRLERİN PERFORMANSLARININ TOPSİS YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 25, Sayı: 2, 2011 151 KRİZ DÖNEMİNDE KÜRESEL PERAKENDECİ AKTÖRLERİN PERFORMANSLARININ TOPSİS YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ Nhan ÖZGÜVEN (*) Özet: Perakendeclk

Detaylı

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Journal of Engneerng and Natural Scences Mühendslk ve Fen Blmler Dergs Sgma 29, 244-260, 2011 Research Artcle / Araştırma Makales PERFORMANCE EVALUATION USING AHP - VIKOR AND AHP - TOPSIS APPROACHES: THE

Detaylı

MOBİPA MOBİLYA TEKSTİL İNŞAAT NAKLİYE PETROL ÜRÜNLERİ. SÜPERMARKET VE TuRİzM SANAYİ VE TİcARET ANONİM ŞİRKETİ

MOBİPA MOBİLYA TEKSTİL İNŞAAT NAKLİYE PETROL ÜRÜNLERİ. SÜPERMARKET VE TuRİzM SANAYİ VE TİcARET ANONİM ŞİRKETİ MOBİPA MOBİLYA TEKSTİL İNŞAAT NAKLİYE PETROL ÜRÜNLERİ SÜPERMARKET VE TuRİzM SANAYİ VE TİcARET ANONİM ŞİRKETİ 2011-2012-2013 MALİ yılına İLİşKİN YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU ("Şrket") 01012011-31 ı22013

Detaylı

ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN SINANMASI

ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN SINANMASI V. Ulusal Üretm Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Tcaret Ünverstes, 5-7 Kasım 5 ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN

Detaylı

Söke İşletme Fakültesi Priene Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi

Söke İşletme Fakültesi Priene Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi Makale Gelş: 19/06/2017 Hakeme Gönderlme:20/06/2017 Kabul: 24/06/2017 http://derg.adu.edu.tr/pusb/default.asp Söke İşletme Fakültes Prene Uluslararası Sosyal Blmler Dergs Clt:1, Sayı:1, Hazran 2017 Banka

Detaylı

BIST da Demir, Çelik Metal Ana Sanayii Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performans Analizi: VZA Süper Etkinlik ve TOPSIS Uygulaması

BIST da Demir, Çelik Metal Ana Sanayii Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performans Analizi: VZA Süper Etkinlik ve TOPSIS Uygulaması EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Clt: 4 Sayı: Ocak 04 ss. 9-9 BIST da Demr, Çelk Metal Ana Sanay Sektöründe Faalyet Gösteren İşletmelern Fnansal Performans Analz: VZA Süper Etknlk ve TOPSIS Uygulaması

Detaylı

NAKLĠYE FĠRMASI SEÇĠMĠNDE BULANIK AHP VE BULANIK TOPSIS YÖNTEMLERĠNĠN KARġILAġTIRILMASI

NAKLĠYE FĠRMASI SEÇĠMĠNDE BULANIK AHP VE BULANIK TOPSIS YÖNTEMLERĠNĠN KARġILAġTIRILMASI Marmara Ünverstes Ġ.Ġ.B.F. Dergs YIL 008, CĠLT XX, AYI NAKLĠYE FĠRMAI EÇĠMĠNDE BULANIK AHP E BULANIK TOPI YÖNTEMLERĠNĠN KARġILAġTIRILMAI Prof. Dr. Ahmet ÖZTÜRK * Yrd. Doç. Dr. Ġrfan ERTUĞRUL ** ArĢ. Grv.

Detaylı

KURUMSAL FİRMALAR İÇİN BİR FİNANSAL PERFORMANS KARŞILAŞTIRMA MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ

KURUMSAL FİRMALAR İÇİN BİR FİNANSAL PERFORMANS KARŞILAŞTIRMA MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ Gaz Ünv. Müh. Mm. Fak. Der. Journal of thefaculty of Engneerngand Archtecture of Gaz Unversty Clt 30, No 1, 71-85, 2015 Vol 30, No 1, 71-85, 2015 KURUMSAL FİRMALAR İÇİN BİR FİNANSAL PERFORMANS KARŞILAŞTIRMA

Detaylı

TEDARİKÇİ SEÇİMİNDE ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ VE HEDEF PROGRAMLAMA YÖNTEMLERİNİN KOMBİNASYONU: OTEL İŞLETMELERİNDE BİR UYGULAMA

TEDARİKÇİ SEÇİMİNDE ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ VE HEDEF PROGRAMLAMA YÖNTEMLERİNİN KOMBİNASYONU: OTEL İŞLETMELERİNDE BİR UYGULAMA TEDARİKÇİ SEÇİMİNDE ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ VE HEDEF PROGRAMLAMA YÖNTEMLERİNİN KOMBİNASYONU: OTEL İŞLETMELERİNDE BİR UYGULAMA Yrd. Doç. Dr. Meltem KARAATLI * Yrd. Doç. Dr. Gonca DAVRAS ** ÖZ Otel şletmelernde,

Detaylı

Muhasebe ve Finansman Dergisi

Muhasebe ve Finansman Dergisi Muhasebe ve Fnansman Dergs Ocak/2012 Farklı Muhasebe Düzenlemelerne Göre Hazırlanan Mal Tablolardan Elde Edlen Fnansal Oranlar İle Şrketlern Hsse Sened Getrler Ve Pyasa Değerler Arasındak İlşk Ahmet BÜYÜKŞALVARCI

Detaylı

AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE KURUMSAL PROJE YÖNETİM YAZILIMI SEÇİMİ

AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE KURUMSAL PROJE YÖNETİM YAZILIMI SEÇİMİ Süleyman Demrel Ünverstes Sosyal Blmler Ensttüsü Dergs Yıl: 2015/1, Sayı:21 Journal of Süleyman Demrel Unversty Insttute of Socal Scences Year: 2015/1, Number:21 AHP VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE KURUMSAL PROJE

Detaylı

Depo operatörü lojistik firmasının seçimi için bulanık VIKOR ve bulanık TOPSIS yöntemlerinin uygulanması

Depo operatörü lojistik firmasının seçimi için bulanık VIKOR ve bulanık TOPSIS yöntemlerinin uygulanması İstanbul Ünverstes İşletme Fakültes Dergs Istanbul Unversty Journal of the School of Busness Clt/Vol:42, /No:2, 2013, 198-218 ISSN: 1303-1732 wwwfdergsorg 2013 Depo operatörü lostk frmasının seçm çn bulanık

Detaylı

KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİNDEN AHP VE TOPSIS İLE KAMP YERİ SEÇİMİ

KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİNDEN AHP VE TOPSIS İLE KAMP YERİ SEÇİMİ KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMLERİNDEN AHP VE TOPSIS İLE KAMP YERİ SEÇİMİ Burak KARAHAN Burak PEKEL Neşet BEDİR Cavt CAN Kırıkkale -2014-

Detaylı

Çok Kriterli Karar Verme Teknikleriyle Lojistik Firmalarında Performans Ölçümü

Çok Kriterli Karar Verme Teknikleriyle Lojistik Firmalarında Performans Ölçümü EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Clt: 3 Sayı: 4 Ekm 03 ss. 449-459 Çok Krterl Karar Verme Teknkleryle Lostk Frmalarında Performans Ölçümü Performance Measurement of Logstcs Frms wth Mult-Crtera

Detaylı

TÜRKİYE DEKİ ÖZEL BANKALARIN FİNANSAL PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI: 2008-2011 DÖNEMİ. Fatih ECER *

TÜRKİYE DEKİ ÖZEL BANKALARIN FİNANSAL PERFORMANSLARININ KARŞILAŞTIRILMASI: 2008-2011 DÖNEMİ. Fatih ECER * AİBÜ Sosyal Blmler Ensttüsü Dergs, Güz 2013, Clt:13, Yıl:13, Sayı:2, 13:171-189 TÜKİYE DEKİ ÖZEL BANKALAIN FİNANSAL PEFOMANSLAININ KAŞILAŞTIILMASI: 2008-2011 DÖNEMİ Fath ECE COMPAISON OF PIVATE BANKS FINANCIAL

Detaylı

AHP AND GRA INTEGRATED APPROACH IN INNOVATION PERFORMANCE REVIEW PROCESS: AN APPLICATION IN DAIRY INDUSTRY

AHP AND GRA INTEGRATED APPROACH IN INNOVATION PERFORMANCE REVIEW PROCESS: AN APPLICATION IN DAIRY INDUSTRY Dumlupınar Ünverstes Sosyal Blmler Dergs / Dumlupınar Unversty Journal of Socal Scences İNOVASYON PERFORMANSI DEĞERLENDİRME SÜRECİNDE AHS VE GİA BÜTÜNLEŞİK YAKLAŞIMI: SÜT ÜRÜNLERİ SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Detaylı

Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Altı Sigma Projeleri Seçiminde Uygulanması*

Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinin Altı Sigma Projeleri Seçiminde Uygulanması* Busness and Economcs Research Journal Volume 7 Number 2 2016 pp. 167-201 ISSN: 1309-2448 DOI Number: 10.20409/berj.2016217536 Bulanık Çok Krterl Karar Verme Yöntemlernn Altı Sgma Projeler Seçmnde Uygulanması*

Detaylı

Fatih ECER*, Fatih GÜNAY**

Fatih ECER*, Fatih GÜNAY** Anatola: Turzm Araştırmaları Dergs, Clt 25, Sayı 1, Bahar: 35-48, 2014. Copyrght 2014 anatola Bütün hakları saklıdır ISSN: 1300-4220 (1990-2014) Borsa İstanbul da İşlem Gören Turzm Şrketlernn Fnansal Performanslarının

Detaylı

YAZILIM GELİŞTİRME PROJELERİNİN GERÇEK OPSİYON DEĞERLEME MODELİYLE ÇOK ÖLÇÜTLÜ BULANIK DEĞERLEMESİ

YAZILIM GELİŞTİRME PROJELERİNİN GERÇEK OPSİYON DEĞERLEME MODELİYLE ÇOK ÖLÇÜTLÜ BULANIK DEĞERLEMESİ İstanbul Tcaret Ünverstes Fen Blmler Dergs Yıl: 8 Sayı: 5 Bahar 009/ s. 3-6 YAZILIM GELİŞTİRME PROJELERİNİN GERÇEK OPSİYON DEĞERLEME MODELİYLE ÇOK ÖLÇÜTLÜ BULANIK DEĞERLEMESİ A. Çağrı TOLGA, Cengz KAHRAMAN

Detaylı

ANE - AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF

ANE - AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU FON KURULU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK FAALİYET RAPORU Bu rapor AEGON Emekllk ve Hayat A.Ş Dengel Emekllk Yatırım Fonu nun 01.07.2011 30.09.2011 dönemne

Detaylı

Dersin Yürütülmesi Hakkında. (Örgün / Yüz Yüze Eğitim için) (Harmanlanmış Eğitim için) (Uzaktan Eğitim için)

Dersin Yürütülmesi Hakkında. (Örgün / Yüz Yüze Eğitim için) (Harmanlanmış Eğitim için) (Uzaktan Eğitim için) Ders Kodu Teork Uygulama Lab. Uluslararası Muhasebe ve Fnansal Raporlama Standartları Ulusal Kred Öğretm planındak AKTS 344000000000510 3 0 0 3 6 Ön Koşullar : Bu dersn ön koşulu ya da yan koşulu bulunmamaktadır.

Detaylı

5.3. Tekne Yüzeylerinin Matematiksel Temsili

5.3. Tekne Yüzeylerinin Matematiksel Temsili 5.3. Tekne Yüzeylernn atematksel Temsl atematksel yüzey temslnde lk öneml çalışmalar Coons (53) tarafından gerçekleştrlmştr. Ferguson yüzeylernn gelştrlmş hal olan Coons yüzeylernde tüm sınır eğrler çn

Detaylı

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi

Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Journal of Engneerng and Natural Scences Mühendslk ve Fen Blmler Dergs Sgma 31, 203-213, 2013 Research Artcle / Araştırma Makales ANALYTIC NETWORK PROCESS AND TOPSIS METHODS WITH SELECTION OF OPTIMAL INVESTMENT

Detaylı

BULANIK VIKOR YÖNTEMİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ

BULANIK VIKOR YÖNTEMİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 26, Sayı:, 202 97 BULANIK VIKOR YÖNTEMİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ Gökhan AKYÜZ (*) Özet: Tedark zncrnn lk adımını oluşturan tedarkçler, şletmenn amaç ve hedeflerne

Detaylı

ANALİTİK AĞ SÜRECİ VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE BİLİMDALI SEÇİMİ Doç.Dr. Nuri ÖMÜRBEK Süleyman Demirel Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü

ANALİTİK AĞ SÜRECİ VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE BİLİMDALI SEÇİMİ Doç.Dr. Nuri ÖMÜRBEK Süleyman Demirel Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü ANALİTİK AĞ SÜRECİ VE TOPSIS YÖNTEMLERİ İLE BİLİMDALI SEÇİMİ DoçDr Nur ÖMÜRBEK Süleyman Demrel Ünverstes, İİBF, İşletme Bölümü Nazlı DEMİRCİ Süleyman Demrel Ünverstes, SBE, İşletme ABD, YL Pınar AKALİN

Detaylı

X, R, p, np, c, u ve diğer kontrol diyagramları istatistiksel kalite kontrol diyagramlarının

X, R, p, np, c, u ve diğer kontrol diyagramları istatistiksel kalite kontrol diyagramlarının 1 DİĞER ÖZEL İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROL DİYAGRAMLARI X, R, p, np, c, u ve dğer kontrol dyagramları statstksel kalte kontrol dyagramlarının temel teknkler olup en çok kullanılanlarıdır. Bu teknkler ell

Detaylı

BULUT TEKNOLOJ S F RMALARININ BULANIK AHP MOORA YÖNTEM KULLANILARAK SIRALANMASI

BULUT TEKNOLOJ S F RMALARININ BULANIK AHP MOORA YÖNTEM KULLANILARAK SIRALANMASI BULUT TEKNOLOJ S F RMALARININ BULANIK AHP MOORA YÖNTEM KULLANILARAK SIRALANMASI Bahad r Fath YILDIRIM.Ü. letme Fakültes Say sal Yöntemler ABD. Onur ÖNAY.Ü. letme Fakültes Say sal Yöntemler ABD. ÖZET Bulut

Detaylı

PROMETHEE SIRALAMA YÖNTEMİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ

PROMETHEE SIRALAMA YÖNTEMİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ Gaz Ünv. Müh. Mm. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gaz Unv. Clt 23, No, 9-75, 28 Vol 23, No, 9-75, 28 PROMETHEE SIRALAMA YÖNTEMİ İLE TEDARİKÇİ SEÇİMİ Metn DAĞDEVİREN ve Ergün ERASLAN* Endüstr Mühendslğ Bölümü,

Detaylı

2nd International Symposium on Accounting and Finance ISAF 2014

2nd International Symposium on Accounting and Finance ISAF 2014 2nd Internatonal Symposum on Accountng and Fnance MUHASEBE PAKET PROGRAMI SEÇİM PROBLEMİNE BULANIK VIKOR YÖNTEMİ İLE BİR ÇÖZÜM ÖNERİSİ ÖZET Hasan UYGURTÜRK Turhan KORKMAZ Dnamk br çevrede faalyet gösteren

Detaylı

FUZZY TOPSİS YÖNTEMİ İLE SANAL MAĞAZALARIN WEB SİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

FUZZY TOPSİS YÖNTEMİ İLE SANAL MAĞAZALARIN WEB SİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ FUZZY TOPSİS YÖNTEMİ İLE SNL MĞZLRIN WEB SİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Süleyman DÜNDR (*) Fath EER (**) Şuayb ÖZDEMİR (***) Özet: Bu çalışmanın amacı, fuzzy TOPSİS yöntemn kullanarak sanal mağazaların

Detaylı

Kar Payı Politikası ve Yaşam Döngüsü Teorisi: İMKB İmalat Sektöründe Ampirik Bir Uygulama

Kar Payı Politikası ve Yaşam Döngüsü Teorisi: İMKB İmalat Sektöründe Ampirik Bir Uygulama Anadolu Ünverses Sosyal Blmler Dergs Anadolu Unversy Journal of Socal Scences Kar Payı Polkası ve Yaşam Döngüsü Teors: İMKB İmalat Sektöründe Amprk Br Uygulama Dvdend Payout Polcy and Lfe Cycle Theory:

Detaylı

Doç. Dr. Mersin Üniversitesi, Turizm Fakültesi, **

Doç. Dr. Mersin Üniversitesi, Turizm Fakültesi, ** Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergs The Journal of Internatonal Socal Research Clt: 9 Sayı: 44 Volume: 9 Issue: 44 Hazran 2016 June 2016 www.sosyalarastrmalar.com Issn: 1307-9581 GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ

Detaylı

YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2006 Cilt:13 Sayı:1 Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. MANİSA

YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2006 Cilt:13 Sayı:1 Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. MANİSA YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2006 Clt:3 Sayı: Celal Bayar Ünverstes İ.İ.B.F. MANİSA Bulanık Araç Rotalama Problemlerne Br Model Öners ve Br Uygulama Doç. Dr. İbrahm GÜNGÖR Süleyman Demrel Ünverstes, İ.İ.B.F.,

Detaylı

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems Avalable onlne at www.alphanumercournal.com alphanumerc ournal The Journal of Operatons Research, Statstcs, Econometrcs and Management Informaton Systems Receved: January 25, 2017 Accepted: June 22, 2017

Detaylı

PROJE SEÇİMİ VE KAYNAK PLANLAMASI İÇİN BİR ALGORİTMA AN ALGORITHM FOR PROJECT SELECTION AND RESOURCE PLANNING

PROJE SEÇİMİ VE KAYNAK PLANLAMASI İÇİN BİR ALGORİTMA AN ALGORITHM FOR PROJECT SELECTION AND RESOURCE PLANNING Dokuz Eylül Ünverstes Sosyal Blmler Ensttüsü Dergs Clt 3, Sayı:2, 2001 PROJE SEÇİMİ VE KAYAK PLALAMASI İÇİ BİR ALGORİTMA lgün MORALI 1 C. Cengz ÇELİKOĞLU 2 ÖZ Kaynak tahss problemler koşullara bağlı olarak

Detaylı

BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ

BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ Yrd. Doç. Dr. Murat ATAN - Araş. Gör. Gaye KARPAT ÇATALBAŞ 2 ÖZET Bu çalışma, Türk bankacılık sstem çnde faalyet gösteren tcar bankaların

Detaylı

İKİ AŞAMALI STRATEJİK TEDARİKÇİ SEÇİMİNİN BULANIK TOPSIS YÖNTEMİ İLE ANALİZİ

İKİ AŞAMALI STRATEJİK TEDARİKÇİ SEÇİMİNİN BULANIK TOPSIS YÖNTEMİ İLE ANALİZİ İKİ AŞAMALI STRATEJİK TEDARİKÇİ SEÇİMİNİN BULANIK TOPSIS YÖNTEMİ İLE ANALİZİ Yrd. Doç. Dr. Al İhsan ÖZDEMİR * Arş. Gör. Neşe Yalçın SEÇME ** ÖZET İşletmeler açısından tedarkç seçmnn uzun sürel şbrlğ çnde

Detaylı

VERİ ZARFLAMA ANALİZİ (VZA) VE MALMQUİST ENDEKSİ İLE TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİK ÖLÇÜMÜ: BİST TE İŞLEM GÖREN MEVDUAT BANKALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA

VERİ ZARFLAMA ANALİZİ (VZA) VE MALMQUİST ENDEKSİ İLE TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİK ÖLÇÜMÜ: BİST TE İŞLEM GÖREN MEVDUAT BANKALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 27,Sayı:4,2013 110 VERİ ZARFLAMA ANALİZİ (VZA) VE MALMQUİST ENDEKSİ İLE TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİK ÖLÇÜMÜ: BİST TE İŞLEM GÖREN MEVDUAT BANKALARI ÜZERİNE

Detaylı

TARGET MARKET SELECTION IN FRESH FRUIT-VEGETABLE SECTOR USING FUZZY VIKOR METHOD

TARGET MARKET SELECTION IN FRESH FRUIT-VEGETABLE SECTOR USING FUZZY VIKOR METHOD Journal of Management, Marketng and Logstcs (JMML), ISSN: 2148-6670, http://www.pressacadema.org/journals/jmml Year: 2017 Volume: 4 Issue: 4 TARGET MARKET SELECTION IN FRESH FRUIT-VEGETABLE SECTOR USING

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayına Kabul Tarihi:

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayına Kabul Tarihi: Yayın Gelş Tarh: 01.02.2016 Dokuz Eylül Ünverstes Yayına Kabul Tarh: 01.08.2016 Sosyal Blmler Ensttüsü Dergs Onlne Yayın Tarh: 07.07.2017 Clt: 19, Sayı: 1, Yıl: 2017, Sayfa: 63-81 http://dx.do.org/10.16953/deusbed.09673

Detaylı

TAKIM LİDERİ SEÇİMİNDE BULANIK KALİTE FONKSİYONU AÇINIMI MODELİ UYGULAMASI

TAKIM LİDERİ SEÇİMİNDE BULANIK KALİTE FONKSİYONU AÇINIMI MODELİ UYGULAMASI 2403 TAKIM LİDERİ SEÇİMİNDE BULANIK KALİTE FONKSİYONU AÇINIMI MODELİ UYGULAMASI APPLICATION OF A FUZZY QUALITY FUNCTION DEPLOYMENT MODEL FOR TEAM LEADER SELECTION ÖZET A. Fahr ÖZKÖK *, Orkun KOZANOĞLU

Detaylı

BALİ KHO BİLİM DERGİSİ CİLT:23 SAYI:2 YIL:2013. BULANIK BOYUT ANALİZİ ve BULANIK VIKOR İLE BİR ÇNKV MODELİ: PERSONEL SEÇİMİ PROBLEMİ.

BALİ KHO BİLİM DERGİSİ CİLT:23 SAYI:2 YIL:2013. BULANIK BOYUT ANALİZİ ve BULANIK VIKOR İLE BİR ÇNKV MODELİ: PERSONEL SEÇİMİ PROBLEMİ. BULANIK BOYUT ANALİZİ ve BULANIK VIKOR İLE BİR ÇNKV MODELİ: PERSONEL SEÇİMİ PROBLEMİ Özkan BALİ ÖZET Personel seçm organzasyonların başarısını etkleyen en öneml problemlerden brdr. Bu seçm, belrszlk çeren

Detaylı

HATA TÜRÜ VE ETKİLERİ ANALİZİNDE BULANIK AHP VE BULANIK VIKOR YÖNTEMLERİ İLE OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ

HATA TÜRÜ VE ETKİLERİ ANALİZİNDE BULANIK AHP VE BULANIK VIKOR YÖNTEMLERİ İLE OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ HATA TÜRÜ VE ETKİLERİ ANALİZİNDE BULANIK AHP VE BULANIK VIKOR YÖNTEMLERİ İLE OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ RISK EVALUATING BY FUZZY AHP AND FUZZY VIKOR METHODS IN FAILURE MODE AND EFFECTS ANALYSIS

Detaylı

Sistemde kullanılan baralar, klasik anlamda üç ana grupta toplanabilir :

Sistemde kullanılan baralar, klasik anlamda üç ana grupta toplanabilir : 5 9. BÖLÜM YÜK AKIŞI (GÜÇ AKIŞI) 9.. Grş İletm sstemlernn analzlernde, bara sayısı arttıkça artan karmaşıklıkları yenmek çn sstemn matematksel modellenmesnde kolaylık getrc bazı yöntemler gelştrlmştr.

Detaylı

Belirsizlik Altında Çevre Bilinçli Tedarikçi Seçimi Probleminin İncelenmesi

Belirsizlik Altında Çevre Bilinçli Tedarikçi Seçimi Probleminin İncelenmesi Doğuş Ünverstes Dergs, 19 (1) 2018, 23-37 Belrszlk Altında Çevre Blnçl Tedarkç Seçm Problemnn İncelenmes Investgatng Envronmentally Conscous Suppler Selecton Problem under Uncertanty Vldan ÖZKIR (1) ÖZ:

Detaylı

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems Avalable onlne at www.alphanumercjournal.com alphanumerc journal The Journal of Operatons Research, Statstcs, Econometrcs and Management Informaton Systems Volume 5, Issue 2, 2017 Receved: May 16, 2017

Detaylı

KÜRESEL FİNANSAL KRİZİN İŞLETMELERİN ETKİNLİK VE PERFORMANS DÜZEYLERİNE ETKİLERİ: 2008 FİNANSAL KRİZ ÖRNEĞİ

KÜRESEL FİNANSAL KRİZİN İŞLETMELERİN ETKİNLİK VE PERFORMANS DÜZEYLERİNE ETKİLERİ: 2008 FİNANSAL KRİZ ÖRNEĞİ Ekonometr ve İstatstk Sayı:11 2010 61 89 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ KÜRESEL FİNANSAL KRİZİN İŞLETMELERİN ETKİNLİK VE PERFORMANS DÜZEYLERİNE ETKİLERİ: 2008

Detaylı

MALZEME TAŞIMA SİSTEMİ ALTERNATİFLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE BULANIK-PROMETHEE YAKLAŞIMI

MALZEME TAŞIMA SİSTEMİ ALTERNATİFLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE BULANIK-PROMETHEE YAKLAŞIMI Doğuş Ünverstes Dergs 12 (1) 2011 144-155 MALZEME TAŞIMA SİSTEMİ ALTERNATİFLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE BULANIK-ROMETHEE YAKLAŞIMI EVALUATING MATERIAL HANDLING SYSTEM ALTERNATIVES USING FUZZY-ROMETHEE

Detaylı

SELECTING THE SERVICE PROVIDER THROUGH MULTIPLE- CRITERIA DECISION MAKING TECHNIQUES

SELECTING THE SERVICE PROVIDER THROUGH MULTIPLE- CRITERIA DECISION MAKING TECHNIQUES ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME TEKNİKLERİ İLE HİZMET SAĞLAYICI SEÇİMİ Öz Aşır ÖZBEK a Tamer EREN b Hzmet sağlayıcılar ya da üçüncü part lojstk (3PL) frmalar, şletmenn ana faalyetler dışında kalan, geleneksel

Detaylı

UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ. 2 -n olup. nin dağılımı χ dir ve sd = (k-1-p) dir. Burada k = sınıf sayısı, p = tahmin edilen parametre sayısıdır.

UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ. 2 -n olup. nin dağılımı χ dir ve sd = (k-1-p) dir. Burada k = sınıf sayısı, p = tahmin edilen parametre sayısıdır. UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ Posson: H o: Ver Posson dağılıma sahp br ktleden gelmektedr. H a : Ver Posson dağılıma sahp br ktleden gelmemektedr. Böyle br hpotez test edeblmek çn, önce Posson dağılım parametres

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayına Kabul Tarihi:

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayına Kabul Tarihi: Yayın Gelş Tarh: 22.10.2014 Dokuz Eylül Ünverstes Yayına Kabul Tarh: 19.04.2016 Sosyal Blmler Ensttüsü Dergs Onlne Yayın Tarh: 12.07.2016 Clt: 18, Sayı: 2, Yıl: 2016, Sayfa: 255-272 http://dx.do.org/10.16953/deusbed.78956

Detaylı

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems

alphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems Avalable onlne at www.alphanumercournal.com alphanumerc ournal The Journal of Operatons Research, Statstcs, Econometrcs and Management Informaton Systems Receved: October 11, 2017 Accepted: December 25,

Detaylı

PERSONEL TAYİN İŞLEMLERİ İÇİN AHP, TOPSIS VE MACAR ALGORİTMASI TABANLI KARAR DESTEK MODELİ

PERSONEL TAYİN İŞLEMLERİ İÇİN AHP, TOPSIS VE MACAR ALGORİTMASI TABANLI KARAR DESTEK MODELİ Endüstr Mühendslğ Dergs Clt: 28 Sayı: 1 Sayfa: (2-18) Makale PERSONEL TAYİN İŞLEMLERİ İÇİN AHP, TOPSIS VE MACAR ALGORİTMASI TABANLI KARAR DESTEK MODELİ Hall GÖKKAYA 1, Talp KELLEGÖZ 2* 1 Gaz Ünverstes,

Detaylı

ALGILANAN HİZMET KALİTESİ VE LOJİSTİK REGRESYON ANALİZİ İLE HİZMET TERCİHİNE ETKİSİNİN BELİRLENMESİ. Özet

ALGILANAN HİZMET KALİTESİ VE LOJİSTİK REGRESYON ANALİZİ İLE HİZMET TERCİHİNE ETKİSİNİN BELİRLENMESİ. Özet Dokuz Eylül Ünverstes Sosyal Blmler Ensttüsü Dergs Yayın Gelş Tarh: 18.02.2011 Clt: 13, Sayı: 1, Yıl: 2011, Sayfa: 21-37 Yayına Kabul Tarh: 17.03.2011 ISSN: 1302-3284 ALGILANAN HİZMET KALİTESİ VE LOJİSTİK

Detaylı

Abstract FİNANSAL PERFORMANS ÖLÇÜM ARACI OLARAK NAKİT AKIM ODAKLI FİNANSAL ANALİZ: İNŞAAT VE BAYINDIRLIK SEKTÖRÜ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Abstract FİNANSAL PERFORMANS ÖLÇÜM ARACI OLARAK NAKİT AKIM ODAKLI FİNANSAL ANALİZ: İNŞAAT VE BAYINDIRLIK SEKTÖRÜ ÜZERİNE BİR UYGULAMA BJSS Balkan Journal o Socal Scences / Balkan Sosyal Blmler Dergs Internatonal Congress o Management Economy And Polcy, 2016 Aralık CASH FLOW-FOCUSED FINANCIAL ANALYSIS AS A MEASURING TOOL OF FINANCIAL

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Kemal Vatansever

Yrd. Doç. Dr. Kemal Vatansever Anadolu Ünverstes Sosyal Blmler Dergs Anadolu Unversty Journal of Socal Scences Tedarkç Seçm Kararlarında Bulanık TOPSIS Yöntemnn Kullanımı ve Br Uygulama Use of Fuzzy TOPSIS Method n Suppler Selecton

Detaylı

BALİ-GENCER AHP, BULANIK AHP VE BULANIK MANTIK LA KARA HARP OKULUNA ÖĞRETİM ELEMANI SEÇİMİ. Özkan BALİ 1 Cevriye GENCER 2 ÖZET

BALİ-GENCER AHP, BULANIK AHP VE BULANIK MANTIK LA KARA HARP OKULUNA ÖĞRETİM ELEMANI SEÇİMİ. Özkan BALİ 1 Cevriye GENCER 2 ÖZET AHP, BULANIK AHP VE BULANIK MANTIK LA KARA HARP OKULUNA ÖĞRETİM ELEMANI SEÇİMİ Özkan BALİ Cevrye GENCER ÖZET Çalışmada, br karar problem olarak Kara Harp OkuluKHO) na öğretm elemanı seçm ele alınmış ve

Detaylı

Prof. Dr. Nevin Yörük - Yrd. Doç. Dr. S. Serdar Karaca Yrd. Doç. Dr. Mahmut Hekim - Öğr. Grv. İsmail Tuna

Prof. Dr. Nevin Yörük - Yrd. Doç. Dr. S. Serdar Karaca Yrd. Doç. Dr. Mahmut Hekim - Öğr. Grv. İsmail Tuna Anadolu Ünverstes Sosyal Blmler Dergs Anadolu Unversty Journal of Socal Scences Sermaye Yapısını Etkleyen Faktörler ve Fnansal Oranlar le Hsse Getrs Arasındak İlşknn ANFIS Yöntem le İncelenmes: İMKB de

Detaylı

C SEGMENTİ ARAÇLARIN SEÇİMİ KONUSUNDA TOPSİS VE ENTROPİ YÖNTEMLERİ KULLANILARAK KARŞILAŞTIRILMASI

C SEGMENTİ ARAÇLARIN SEÇİMİ KONUSUNDA TOPSİS VE ENTROPİ YÖNTEMLERİ KULLANILARAK KARŞILAŞTIRILMASI Economcsand Admnstraton, ToursmandToursm Management, Hstory, Culture, Relgon, Psychology, Socology, FneArts, Engneerng, Archtecture, Language, Lterature, EducatonalScences, Pedagogy&OtherDscplnes 2018

Detaylı

ORGANİZASYON VE YÖNETİM BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt 10, Sayı 2, 2018 ISSN: (Online)

ORGANİZASYON VE YÖNETİM BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt 10, Sayı 2, 2018 ISSN: (Online) BÜTÜNLEŞİK BULANIK DEMATEL VE BULANIK KAPSAMLI DEĞERLEME İLE KALİTE UZMANI YETERLİLİKLERİ VE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ PROGRAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ Mehmet Aksaraylı Dokuz Eylül Ünverstes Unvan (Doç. Dr.)

Detaylı

dir. Bir başka deyişle bir olayın olasılığı, uygun sonuçların sayısının örnek uzaydaki tüm sonuçların sayısına oranıdır.

dir. Bir başka deyişle bir olayın olasılığı, uygun sonuçların sayısının örnek uzaydaki tüm sonuçların sayısına oranıdır. BÖLÜM 3 OLASILIK HESABI 3.. Br Olayın Olasılığı Tanım 3... Br olayın brbrnden ayrık ve ortaya çıkma şansı eşt n mümkün sonucundan m tanes br A olayına uygun se, A olayının P(A) le gösterlen olasılığı P(A)

Detaylı

BULANIK HEDEF PROGRAMLAMA VE BİR TEKSTİL FİRMASINDA UYGULAMA ÖRNEĞİ

BULANIK HEDEF PROGRAMLAMA VE BİR TEKSTİL FİRMASINDA UYGULAMA ÖRNEĞİ Eskşehr Osmangaz Ünverstes Sosyal Blmler Dergs Clt: 6 Sayı: 2 Aralık 2005 BULANIK HEDEF PROGRAMLAMA VE BİR TEKSTİL FİRMASINDA UYGULAMA ÖRNEĞİ İrfan ERTUĞRUL Pamukkale Ünverstes İİBF, Denzl ÖZET Günümüzde

Detaylı

Basel II Geçiş Süreci Sıkça Sorulan Sorular

Basel II Geçiş Süreci Sıkça Sorulan Sorular Basel II Geçş Sürec Sıkça Sorulan Sorular Soru No: 71 Cevaplanma Tarh: 06.03.2012 İlgl Hüküm: --- Konu: Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar İçn KR510AS Formunun Doldurulmasına İlşkn Örnek

Detaylı

BİR UN FABRİKASINDA HEDEF PROGRAMLAMA UYGULAMASI

BİR UN FABRİKASINDA HEDEF PROGRAMLAMA UYGULAMASI BİR UN FABRİKASINDA HEDEF PROGRAMLAMA UYGULAMASI Abdullah Oktay DÜNDAR * Muammer ZERENLER ** ÖZET İşletmeler günümüz rekabet ortamının çalkantılı doğasında faalyetlern sürdürürken, sahp oldukları kıt kaynakları

Detaylı

International Journal of Academic Value Studies (Javstudies) ISSN: Vol: 3, Issue: 11, pp

International Journal of Academic Value Studies (Javstudies) ISSN: Vol: 3, Issue: 11, pp Internatonal Journal of Academc Value Studes (Javstudes) ISSN:2149-8598 Vol: 3, Issue: 11, pp. 159-170 www.javstudes.com Javstudes@gmal.com Dscplnes: Busness Admnstraton, Economy, Econometrcs, Fnance,

Detaylı

20. ULUSAL PAZARLAMA KONGRESİ Anadolu Üniversitesi - Eskişehir

20. ULUSAL PAZARLAMA KONGRESİ Anadolu Üniversitesi - Eskişehir 20. ULUSL PZRLM KONGRESİ nadolu Ünverstes - Eskşehr Sgorta Ürün Planlarına İlşkn Ürün Cazplklernn Değerlendrlmes Evaluaton of Product ttractveness of Insurance Product Plans Habbe Yelda Şener 1 - Merve

Detaylı

DOĞRUSAL HEDEF PROGRAMLAMA İLE BÜTÇELEME. Hazırlayan: Ozan Kocadağlı Danışman: Prof. Dr. Nalan Cinemre

DOĞRUSAL HEDEF PROGRAMLAMA İLE BÜTÇELEME. Hazırlayan: Ozan Kocadağlı Danışman: Prof. Dr. Nalan Cinemre 1 DOĞRUSAL HEDEF PROGRAMLAMA İLE BÜTÇELEME Hazırlayan: Ozan Kocadağlı Danışman: Prof. Dr. Nalan Cnemre 2 BİRİNCİ BÖLÜM HEDEF PROGRAMLAMA 1.1 Grş Karar problemler amaç sayısına göre tek amaçlı ve çok amaçlı

Detaylı

Öğretim planındaki AKTS TASARIM STÜDYOSU IV 214058100001312 2 4 0 4 9

Öğretim planındaki AKTS TASARIM STÜDYOSU IV 214058100001312 2 4 0 4 9 Ders Kodu Teork Uygulama Lab. Ulusal Kred Öğretm planındak AKTS TASARIM STÜDYOSU IV 214058100001312 2 4 0 4 9 Ön Koşullar : Grafk İletşm I ve II, Tasarım Stüdyosu I, II, III derslern almış ve başarmış

Detaylı

Korelasyon ve Regresyon

Korelasyon ve Regresyon Korelasyon ve Regresyon 1 Korelasyon Analz İk değşken arasında lşk olup olmadığını belrlemek çn yapılan analze korelasyon analz denr. Korelasyon; doğrusal yada doğrusal olmayan dye kye ayrılır. Korelasyon

Detaylı

TAŞIMACILIK SEKTÖRÜNÜN İŞLEYİŞ SÜRECİ, BULANIK DAĞITIM PROBLEMİNİN TAMSAYILI DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODEL DENEMESİ

TAŞIMACILIK SEKTÖRÜNÜN İŞLEYİŞ SÜRECİ, BULANIK DAĞITIM PROBLEMİNİN TAMSAYILI DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODEL DENEMESİ ZKÜ Sosyal Blmler Dergs, Clt 3, Sayı 6, 2007, ss. 109 125. TAŞIMACILIK SEKTÖRÜNÜN İŞLEYİŞ SÜRECİ, BULANIK DAĞITIM PROBLEMİNİN TAMSAYILI DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODEL DENEMESİ Yrd.Doç.Dr. Ahmet ERGÜLEN Nğde

Detaylı

Maliyetlerinin Bulanık Mantık (Fuzzy Logıc) Yaklaşımı Đle Yönetilmesi ve Finansal Performans Üzerindeki Etkisinin Đncelenmesi

Maliyetlerinin Bulanık Mantık (Fuzzy Logıc) Yaklaşımı Đle Yönetilmesi ve Finansal Performans Üzerindeki Etkisinin Đncelenmesi Yrd. Doç. Dr. Al Deran Yrd. Doç. Dr. Ahmet Ergülen Taşıma Malyetlernn Bulanık Mantık (Fuzzy Logıc) Yaklaşımı Đle Yönetlmes ve Fnansal Performans Üzerndek Etksnn Đncelenmes Yrd. Doç. Dr. Ahmet ERGÜLEN Yrd.

Detaylı

( ) 3.1 Özet ve Motivasyon. v = G v v Operasyonel Amplifikatör (Op-Amp) Deneyin Amacı. deney 3

( ) 3.1 Özet ve Motivasyon. v = G v v Operasyonel Amplifikatör (Op-Amp) Deneyin Amacı. deney 3 Yıldız Teknk Ünverstes Elektrk Mühendslğ Bölümü Deneyn Amacı İşlemsel kuvvetlendrcnn çalışma prensbnn anlaşılması le çeştl OP AMP devrelernn uygulanması ve ncelenmes. Özet ve Motvasyon.. Operasyonel Amplfkatör

Detaylı

2005 Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı:16, s31-46

2005 Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı:16, s31-46 2005 Gaz Ünverstes Endüstryel Sanatlar Eğtm Fakültes Dergs Sayı:16, s31-46 ÖZET BANKALARDA MALİ BAŞARISIZLIĞIN ÖNGÖRÜLMESİ LOJİSTİK REGRESYON VE YAPAY SİNİR AĞI KARŞILAŞTIRMASI 31 Yasemn KESKİN BENLİ 1

Detaylı

Çok noktadan bağlı tanker-şamandıra bağlama sistemi seçiminde bulanık çok ölçütlü karar verme

Çok noktadan bağlı tanker-şamandıra bağlama sistemi seçiminde bulanık çok ölçütlü karar verme tüdergs/d mühendslk Clt:10, Sayı:1, 68-80 Şubat 011 Çok noktadan bağlı tanker-şamandıra bağlama sstem seçmnde bulanık çok ölçütlü karar verme Ayhan MENTEġ *, Ġsmal Hakkı HELACIOĞLU İTÜ Fen Blmler Ensttüsü,

Detaylı

TESİS YERİ SEÇİMİNDE FARKLI BİR YAKLAŞIM: BULANIK ANALİTİK SERİM SÜRECİ

TESİS YERİ SEÇİMİNDE FARKLI BİR YAKLAŞIM: BULANIK ANALİTİK SERİM SÜRECİ TESİS YERİ SEÇİMİNDE FARKLI BİR YAKLAŞIM: BULANIK ANALİTİK SERİM SÜRECİ Aşkın ÖZDAĞOĞLU (*) Özet: Kuruluş yer seçm br frma çn en öneml kararlardan brdr. Yönetm kademesndek kşler seçm yaparken ster stemez

Detaylı

DETERMINING THE RELATION BETWEEN FINANCIAL PERFORMANCE AND STOCK RETURNS OF ENERGY COMPANIES ON BORSA ISTANBUL WITH PANEL DATA ANALYSIS

DETERMINING THE RELATION BETWEEN FINANCIAL PERFORMANCE AND STOCK RETURNS OF ENERGY COMPANIES ON BORSA ISTANBUL WITH PANEL DATA ANALYSIS Journal of Economcs, Fnance and Accountng (JEFA), ISSN: 2148-6697 Journal of Economcs, Fnance and Accountng JEFA (2016), Vol.3(1) Sakarya, Yldrm Year: 2016 Volume: 3 Issue: 1 DETERMINING THE RELATION BETWEEN

Detaylı

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon Doğrusal Korelasyon ve Regresyon En az k değşken arasındak lşknn ncelenmesne korelasyon denr. Kşlern boyları le ağırlıkları, gelr le gder, öğrenclern çalıştıkları süre le aldıkları not, tarlaya atılan

Detaylı

Ege Bölgesi orman işletmelerindeki orman mühendisi dağılımının Atkinson endeksi ile değerlendirilmesi

Ege Bölgesi orman işletmelerindeki orman mühendisi dağılımının Atkinson endeksi ile değerlendirilmesi SDÜ Orman Fakültes Dergs SDU Faculty of Forestry Journal 2011, 12: 110-114 Araştırma makales/research artcle Ege Bölges orman şletmelerndek orman mühends dağılımının Atknson endeks le değerlendrlmes İsmal

Detaylı

Afet Sonrası Hizmet Verecek Ekiplerin Konuşlanma Yerlerinin Belirlenmesi

Afet Sonrası Hizmet Verecek Ekiplerin Konuşlanma Yerlerinin Belirlenmesi 2016 Publshed n 4th Internatonal Symposum on Innovatve Technologes n Engneerng and Sccene 3-5 November 2016 (ISITES2016 Alanya/Antalya - Turkey) Afet Sonrası Hzmet Verecek Ekplern Konuşlanma Yerlernn Belrlenmes

Detaylı

SİMÜLASYON İLE BÜTÜNLEŞİK ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME: BİR HASTANE ACİL DEPARTMANI İÇİN SENARYO SEÇİMİ UYGULAMASI

SİMÜLASYON İLE BÜTÜNLEŞİK ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME: BİR HASTANE ACİL DEPARTMANI İÇİN SENARYO SEÇİMİ UYGULAMASI İstanbul Tcaret Ünverstes Fen Blmler Dergs Yıl: 11 Sayı: 22 Güz 2012 s. 1-18 SİMÜLASYON İLE BÜTÜNLEŞİK ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME: BİR HASTANE ACİL DEPARTMANI İÇİN SENARYO SEÇİMİ UYGULAMASI Muhammet GÜL

Detaylı

TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH

TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH Dr Türkmen Göksel Ankara Ünverstes Syasal Blgler Fakültes Özet Bu makalede teknoloj sevyesnn pyasa rekabet ve refah sevyes üzerndek etkler matematksel br model le ncelenecektr

Detaylı

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU 6.07.0 ÇOKLU REGRESON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-ON KATSAILARININ ORUMU ÇOKLU REGRESON MODELİ Ekonom ve şletmeclk alanlarında herhang br bağımlı değşken tek br bağımsız

Detaylı

Kayseri deki Özel Hastanelerde Maliyet Etkinliğinin Veri Zarflama Metoduyla Ölçülmesi

Kayseri deki Özel Hastanelerde Maliyet Etkinliğinin Veri Zarflama Metoduyla Ölçülmesi Uluslararası Alanya İşletme Fakültes Dergs Internatonal Journal of Alanya Faulty of Busness Yıl:2014, C:6, S:2, s. 45-54 Year:2014, Vol:6, No:2, s. 45-54 Kayser dek Özel Hastanelerde Malyet Etknlğnn Ver

Detaylı

FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ

FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ M.Ensar YEŞİLYURT (*) Flz YEŞİLYURT (**) Özet: Özellkle uzak verlere sahp ver setlernn analz edlmesnde en küçük kareler tahmnclernn kullanılması sapmalı

Detaylı

bir yol oluşturmaktadır. Yine i 2 , de bir yol oluşturmaktadır. Şekil.DT.1. Temel terimlerin incelenmesi için örnek devre

bir yol oluşturmaktadır. Yine i 2 , de bir yol oluşturmaktadır. Şekil.DT.1. Temel terimlerin incelenmesi için örnek devre Devre Analz Teknkler DEE AAĐZ TEKĐKEĐ Bu zamana kadar kullandığımız Krchoffun kanunları ve Ohm kanunu devre problemlern çözmek çn gerekl ve yeterl olan eştlkler sağladılar. Fakat bu kanunları kullanarak

Detaylı

Antalya Đlinde Serada Domates Üretiminin Kâr Etkinliği Analizi

Antalya Đlinde Serada Domates Üretiminin Kâr Etkinliği Analizi Tarım Blmler Dergs Tar. Bl. Der. Derg web sayfası: www.agr.ankara.edu.tr/derg Journal of Agrcultural Scences Journal homepage: www.agr.ankara.edu.tr/journal TARIM BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF AGRICULTURAL

Detaylı

AİLEM VE ŞİRKETİM. Piyasalardan Haberler (Sayfa 9) Aile Şirketlerinde Kavganın Faturası 300 Milyar Dolar. Türkiye'ye En Çok Yatırım Yapan Ülkeler

AİLEM VE ŞİRKETİM. Piyasalardan Haberler (Sayfa 9) Aile Şirketlerinde Kavganın Faturası 300 Milyar Dolar. Türkiye'ye En Çok Yatırım Yapan Ülkeler Sayı 72 Eylül Ekm 2015 AİLEM VE ŞİRKETİM Türkye de İnovasyon (Sayfa 2-3) Teknoloj Üreten Türkye Çalıştayı (4-5) - H. Erkan Uncu - CGS Center Fnansal Yönetm Hzmetler Kıdeml Uzman Dünya da İnovasyon (6-7-8)

Detaylı

BELEDİYELERDE PERFORMANS ÖLÇÜMÜ İÇİN ÇOK ÖLÇÜTLÜ BULANIK BİR MODEL ÖNERİSİ

BELEDİYELERDE PERFORMANS ÖLÇÜMÜ İÇİN ÇOK ÖLÇÜTLÜ BULANIK BİR MODEL ÖNERİSİ İTANBUL TEKNİK ÜNİERİTEİ FEN BİLİMLERİ ENTİTÜÜ BELEDİYELERDE PERFORMAN ÖLÇÜMÜ İÇİN ÇOK ÖLÇÜTLÜ BULANIK BİR MODEL ÖNERİİ YÜKEK LİAN TEZİ Müh. Emre ALİOĞLU Anablm Dalı: AUNMA TEKNOLOJİLERİ Programı: TRATEJİ

Detaylı

İl Özel İdareleri ve Belediyelerde Uygulanan Program Bütçe Sistemi ve Getirdiği Yenilikler

İl Özel İdareleri ve Belediyelerde Uygulanan Program Bütçe Sistemi ve Getirdiği Yenilikler İl Özel İdareler ve Beledyelerde Uygulanan Program Bütçe Sstem ve Getrdğ Yenlkler Hayrettn Güngör Mehmet Deınrtaş İlk 2 Mayıs 1990 gün ve 20506 sayılı, kncs 19 Şubat 1994 gün ve 2 ı 854 sayılı Resm Gazete'de

Detaylı

Orman işletmelerinde iktisadilik düzeyinin TOPSIS yöntemi ile analizi. Analysis of economic efficiency at forest enterprises with TOPSIS method

Orman işletmelerinde iktisadilik düzeyinin TOPSIS yöntemi ile analizi. Analysis of economic efficiency at forest enterprises with TOPSIS method DÜ Orman Fakültes Dergs DU Faculty of Forestry Journal 2012, 13: 14-20 Araştırma makales/research artcle Orman şletmelernde ktsadlk düzeynn TOPI yöntem le analz Mehmet Korkmaz üleyman Demrel Ünerstes,

Detaylı

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON HAFTA 4 PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYO Gölge değşkenn br başka kullanımını açıklamak çn varsayımsal br şrketn satış temslclerne nasıl ödeme yaptığı ele alınsın. Satış prmleryle satış hacm Arasındak varsayımsal

Detaylı

TOPSIS Metodu Kullanılarak Kesici Takım Malzemesi Seçimi

TOPSIS Metodu Kullanılarak Kesici Takım Malzemesi Seçimi Makne Teknolojler Elektronk Dergs Clt: 9, No: 3, 2012 (35-42) Electronc Journal of Machne Technologes Vol: 9, No: 3, 2012 (35-42) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojkarastrmalar.com e-issn:1304-4141 Makale

Detaylı