Nükleer Santral Projelerinde Yerlileştirme

Transkript

1 Nükleer Santral Projelerinde Yerlileştirme Rıfkı ODABAŞI Şube Müdürü Proje Altyapı Geliştirme Müdürlüğü Nükleer Enerji Endüstrisinin Yerlileştirilmesi Toplantısı Kocaeli, 22 Nisan 2014 Dr. Ahmet EGE Şube Müdürü Teknoloji, Yakıt Çevrimi ve Atık Yönetimi Müdürlüğü EÜAŞ Genel Müdürlüğü Nükleer Santrallar Dairesi Başkanlığı

2 İCAT EDEREK GELİŞTİREREK TEKNOLOJİ NASIL ELDE EDİLİR? İTHAL EDEREK KOPYALAYARAK SATIN ALARAK

3 İleri Teknolojiler Nükleer Teknoloji Uydu/Uzay Teknolojisi Uçak/Havacılık Teknolojisi ABD, Fransa, İngiltere, Almanya, Japonya Rusya, Çin, Hindistan

4 Nükleer Santral İşleten Ülkeler G-7 Ülkeleri Nükleer Santral İşleten Ülkeler G-20 Ülkeleri

5 Nükleer Teknolojiyle İlgili Alanlar

6 Nükleer Teknolojiyle İlgili Alanlar

7 Yerlileştirme Santral Teknolojileri Nükleer Güvenlik Sınıfı Ekipmanlar 1. Sınıf Sismik Kategori I Sismik Kategori II 2. Sınıf 3. Sınıf 4. Sınıf Nükleer Olmayan Güvenlik Sınıfı (Endüstriyel) Sismik Kategori III Q Kalite Sınıfı T Kalite Sınıfı R Kalite Sınıfı S Kalite Sınıfı Risk Bazlı Sınıflandırma Risk Induced Safety Class RISC I, II, III, IV

8 Yerlileştirmede Ne Kadar Başarılıyız? Önemli bir eksik: standardizasyon Nedenler Pazar payı azlığı? İthalatın ucuz olması? Politika eksiklikleri?...

9 III+ Nesil Nükleer Reaktörler ATMEA 1 ATMEA 1 Basınçlı Su Reaktörü ATMEA, Temmuz 2007 de AREVA NP ve Mitsubishi Heavy Industries LTD ortak girişimi ile oluşturulmuştur. Sinop ta kurulması planlanan NGS tesisi için ATMEA 1 reaktörü seçilmiştir.

10 III+ Nesil Nükleer Reaktörler ATMEA 1 TOMARI 3 Japonya KONVOI Isar 2 / Almanya Ems Country /Almanya Neckarwestheim 2 / Almanya N4 Civaux / Fransa Chooz / Fransa APWR (Tasarım) EPR Olkiluoto 3 / Finlandiya Flamanville 3 / Fransa Taishan 1-2 / Çin Hinkley Point C / İngiltere

11 Hedef: Nükleer Teknoloji ihraç eden bir TÜRKİYE 22 April 2034 Ekipman ve parça üretimi Teknoloji üssü Eğitim merkezi

12 Hayal mi? 1956 ROK-US (South Korea-United States Relation) ikili anlaşması 1957 IAEA ya katılmış, 1958 NEPIO ( Nuclear Energy Programme Implementation Organization) 1961 Birinci 5 yıllık ekonomik kalkınma planını 1964 saha değerlendirme seçme çalışmaları 1966 saha seçim çalışmalarının tamamlanması yıllık plan ve ilk santral için teklifçilerin daveti 1971 ilk nükleer santral inşaatı anahtar teslimi proje 1975 NPT imzası 1978 Ticari ilk nükleer santralin devreye girişi 1981 KAERI nükleer güvenlik merkezi 1989 NGS standardizasyonu

13 Süreç Nasıl İlerledi? 1978 den sonraki süreçte Kore, giderek artan bir ivme ile nükleer santral yapımında deneyim kazanmış ve yerli tedarik oranlarını artırmıştır yılları arasında anahtar teslimi olmayan, yerli tedarikçilerin katkıda bulunduğu üniteler devreye sokulmuştur yılları arasında teknoloji transferi çalışmaları yürütülmüş, Çin tasarımı CPR1000 tipi reaktörlerinin geliştirme çalışmaları yapılmıştır yılından günümüze kadar ise OPR1000 tipi reaktörü tasarlamış ve geliştirmişlerdir APR1400 tipi reaktörlerin geliştirip BAE Barakah santrali için milyar dolarlık anlaşma yapmışlardır.

14 Kore nin Nükleer Kazanımları

15 Hedef Kısa vadede kurulacak NGS lerden ülkemizin enerji ihtiyacını barışçıl, güvenli ve dışa bağımlılığımızı azaltacak şekilde faydalanılması, Orta vadede kurulan Nükleer Güç Santralleri ve yeni teknolojiler göz önünde bulundurularak, teknoloji transferi çalışmalarının gerçekleştirilmesi, yerli sanayi katkısının %80-%90 seviyelerine çıkarılması ve gerekli bilgi birikiminin edinilmesi, Uzun vadede Yerli NGS tasarımının gerçekleştirilmesi ve nükleer enerji teknolojilerinde söz sahibi olup, NGS ihracının yapılması gibi hedeflerle amaca ulaşılabilir.

16 SONUÇ ve DEĞERLENDİRME Nükleer santral teknolojisi ileri bir teknolojidir. Bu teknolojiyi elde etmek akılcı ve planlı bir yerlileştirme programı gerektirir. Santrali işleten değil ancak teknolojisi üreten ülkeler 1. dünyada yer almaktadır. Nükleer teknoloji sıçrama tahtası olarak değerlendirilebilir. ATMEA1 yerlileştirme, eğitim merkezi olma bakımından çeşitli fırsatlar getirmektedir.

17 Teşekkürler