Hashimoto hastalýðý olan annelerin bebeklerinin incelenmesi: retrospektif çalýþma

Transkript

1 Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2005; 48: Orijinal Makale Hashimoto hastalýðý olan annelerin bebeklerinin incelenmesi: retrospektif çalýþma Ayþe Korkmaz 1, F. Emre Canpolat 2, Murat Yurdakök 3, Þule Yiðit 3, Gülsevin Tekinalp 3 Hacettepe Üniversitesi Týp Fakültesi 1 Pediatri Yardýmcý Doçenti, 2 Pediatri Araþtýrma Görevlisi, 3 Pediatri Profesörü SUMMARY: Korkmaz A, Canpolat FE, Yurdakök M, Yiðit Þ, Tekinalp G. (Department of Pediatrics, Hacettepe University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey). Thyroid function in the infants of mother's with Hashimoto's thyroiditis. Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2005; 48: The coexistence of Hashimoto disease in pregnancy possesses important risk factors both for the mother and the fetus and newborn infant. The clinical and endocrinological pictures of the disease in pregnant women and their offsprings can vary greatly, and mainly depend on the type and the amount of the antithyroid auto-antibodies which cross the placenta. Transplacental passage of the anti-thyroid auto-antibodies usually leads to transient neonatal hypothyroidism. In this study we aimed to retrospectively investigate the endocrinological status of the newborn infants with maternal Hashimoto disease in the early neonatal period who were followed in our Neonatology Unit over the last 10 years. A total of 12 newborn infants were found to have maternal Hashimoto disease. Five (41.7%) of the mothers were hypothyroid and three (25%) were hyperthyroid at the time of initial diagnosis but all were euthyroid during pregnancy. None of the newborn infants had abnormal thyroid function tests or physical examination findings. Newborn infants with maternal Hashimoto disease should be followed closely for the development of thyroid function disorders in the neonatal period. Key words: Hashimoto disease, pregnancy, newborn. ÖZET: Gebelik ve Hashimoto hastalýðýnýn birlikteliði hem anne hem de yenidoðan için önemli riskler taþýr. Hastalýðýn klinik ve endokrinolojik tablosu gebe kadýnlarda ve yenidoðanlarýnda oldukça deðiþken olup esas olarak plasentayý geçen antitiroid otoantikorlarýn yapýsýna ve miktarýna baðlýdýr. Antitiroid otoantikorlarýn transplasental geçiþi sýklýkla geçici neonatal hipotiroidiye neden olur. Bu çalýþmada hastanemizde son on yýlda maternal Hashimoto hastalýðý öyküsü olan yenidoðanlarýn erken neonatal dönemdeki endokrinolojik durumlarýnýn retrospektif olarak incelenmesi amaçlandý. Bu bulgu vaka sayýsýnýn azlýðýna baðlý olabileceðinden maternal Hashimoto hastalýðý öyküsü 12 yenidoðanda belirlendi. Ýlk taný konulduðu dönemde annelerin beþinde (%41.7) hipotiroidi, üçünde (%25) hipertiroidi olduðu, ancak hepsinin gebelik sýrasýnda ötiroid olduðu belirlendi. Yenidoðanlarýn hepsinin tiroid fonksiyon testleri ve fizik muayene bulgularý normal sýnýrlar içindeydi. Maternal Hashimoto hastalýðý öyküsü olan yenidoðanlarýn yenidoðan döneminde tiroid fonksiyon bozukluðu açýsýndan yakýn izleminin önemi vurgulandý. Anahtar kelimeler: Hashimoto hastalýðý, gebelik, yenidoðan. Hashimoto hastalýðý veya otoimmün tiroidit tip 2A, dünyada diyetteki iyotun yeterli olduðu bölgelerde guatrojen hipotiroidinin en sýk nedenidir. Ýnsidansý kadýnlarda yýlda 3.5:1000 olarak bildirilmiþtir. Patofizyolojisi tiroid hücrelerinin apoptotik destrüksiyonu ve buna baðlý olarak hormon sentezinin bozulmasý ile karakterlidir. Folliküler destrüksiyon sonucu açýða çýkan tiroid peroksidaz (TPO) ve tiroglobülin proteinlerine (Tg) karþý geliþen otoantikorlar sitotoksiktir. Klinik ve biyokimyasal tablo yavaþ geliþen bir guatr ile birlikte baþlangýçtaki ötiroidinin zaman içinde subklinik ve belirgin hipotiroidiye dönüþmesidir. Seyrek olarak hipertiroidi geliþebilir 1.

2 Cilt 48 Sayý 1 Hashimoto Hastalýðý Olan Annelerin Bebeklerinin Ýncelenmesi 21 Tiroid bezi ve gebelik arasýndaki etkileþim birçok açýdan önemlidir. Bunlar gebelikte tiroid bezinde fonksiyonel deðiþikliklerin ortaya çýkmasý, maternal ve fetal tiroid fonksiyonlarý arasýndaki iliþki ve gebelik ile tiroid hastalýklarýnýn karþýlýklý etkileþimidir 2,3. Maternal-fetal tiroid fonksiyonlarý arasýndaki en karmaþýk etkileþimlerden biri maternal otoimmün tiroid hastalýklarýnda, en belirgin olarak da Hashimoto hastalýðýnda yaþanýr. Gebelikte Hashimoto hastalýðýnýn klinik gidiþi deðiþir. Bu deðiþim gebeliðin ikinci yarýsýnda annede klinik bulgularýn hafiflemesi, doðum sonrasýnda ise þiddetlenmesi ile karakterlidir 3,4. Son yýllarda otoimmün mekanizmalarýn spektrumunun, antikor tiplerinin ve fonksiyonlarýnýn belirlenmesi ile otoimmün tiroid hastalýklarýndaki maternal-fetal tiroid fonksiyon bozukluklarý daha iyi tanýmlanmýþtýr. Otoimmün tiroid hastalýðý olan annelerin yenidoðanlarýnda geliþen neonatal tiroid fonksiyon bozukluklarý anneden geçen antitiroid antikorlarýnýn tipi ve düzeyi ile iliþkilidir 5. Maternal Hashimoto hastalýðýnda yenidoðanda geçici hipotiroidi veya çok seyrek olarak hipertiroidi geliþebilir. Bu nedenle Hashimoto hastalýðý olan gebelerin erken gebelik döneminde tiroid fonksiyonlarý ve antikorlarý açýsýndan, yenidoðanýn da erken neonatal dönemde geçici tiroid fonksiyon bozukluklarý açýsýndan incelenmesi önem taþýmaktadýr 6. Bu çalýþmada hastanemizde son on yýllýk dönemde maternal Hashimoto hastalýðý olan yenidoðanlarýn belirlenmesi ve bu yenidoðanlarýn tiroid fonksiyon bozukluklarý açýsýndan retrospektif olarak incelenmeleri amaçlandý. Materyal ve Metot Bu çalýþmada 1 Ocak 1994 ile 31 Aralýk 2003 tarihleri arasýnda Hacettepe Üniversitesi Hastanesi nde doðan ve maternal Hashimoto hastalýðý öyküsü olan tüm yenidoðanlar retrospektif olarak incelendi. Hastalarýn dosyalarý incelenerek öyküdeki maternal klinik ve tedavi özellikleri, gebelik sýrasýndaki maternal tiroid fonksiyon testleri, yenidoðanlarýn demografik (cinsiyet, gebelik yaþý, doðum þekli, beþinci dakika Apgar skoru, doðum aðýrlýðý) ve klinik (fizik muayene bulgularý) özellikleri ile laboratuvar incelemeleri (tiroid fonksiyon testleri; total T 3, total T 4, serbest T 3, serbest T 4 ve TSH düzeyleri) belirlendi. Yenidoðanlarda total T 3 için µg/ml, serbest T 3 için pmol/l, total T 4 için µg/dl, serbest T 4 için pmol/l ve TSH (thyroid stimulating hormone) için µiu/ml normal deðerler olarak alýndý 7. Bulgular Çalýþmada on yýllýk dönemde Hacettepe Üniversitesi Hastanesi nde maternal Hashimoto hastalýðý olan 12 yenidoðan doðduðu, beþinin (%41.6) erkek, yedisinin (%58.3) kýz, dördünün (%33.3) matür, sekizinin (%66.7) prematüre olduðu, altýsýnýn (%50.0) vajinal yolla, altýsýnýn (%50.0) sezaryen ile doðduðu belirlendi (Tablo I). Tablo I. Maternal Hashimoto öyküsü olan yenidoðanlarýn demografik özellikleri Cinsiyet: Erkek/Kýz 5/7 Gebelik yaþý (hafta)* 35.3 ± 3.2 Prematüre/Matür 8/4 Doðum Þekli: Normal/Sezaryen 6/6 Apgar skoru (5. dk)* 8.5 ± 1.2 Doðum aðýrlýðý* 2479 ± 815 * Ortalama ± standart sapma Yenidoðanlarýn maternal öyküleri, klinik ve laboratuvar bulgularý incelendiðinde tüm annelerde gebelik öncesi dönemde Hashimoto hastalýðý tanýsý konduðu, tümünde guatr olduðu, tümünde gebelik sýrasýnda bir veya daha fazla tiroid otoantikorunun (anti-tiroglobülin [anti- Tg] ve anti-tiroid peroksidaz [anti-tpo]) pozitif olduðu; üç annede (%25) gebelik öncesinde biyokimyasal olarak hipertiroidi olduðu, antitiroid tedavi (propilthiourasil) verildiði ve bu vakalarýn gebelik sýrasýnda ötiroid olduðu ve ilaç tedavisi almadýðý; sekizinde (%66.7) gebelik öncesinde hipotroidi belirlendiði ve beþinin (%41.7) tüm gebelik boyunca tiroid hormon replasman tedavisi aldýðý, üçünün (%25) ise gebeliðin yalnýzca bir döneminde tiroid hormon replasman tedavisi aldýðý ve hepsinin gebelik boyunca ötiroid olduðu; bir annenin (%8.3) ise gebelik öncesinde ve sýrasýnda ötiroid olduðu ve hiç tedavi verilmediði belirlendi. Yenidoðanlarýn klinik ve laboratuvar özellikleri incelendiðinde hepsinin fizik muayenelerinin normal olduðu, tüm vakalarda yaþamýn ilk bir haftasý içinde incelenen tiroid fonksiyon testlerinin (serum serbest T 3, serbest T 4, total n

3 22 Korkmaz ve ark. Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi Ocak - Mart 2005 T 3, total T 4 ve TSH düzeyleri) normal olduðu belirlendi. Vakalarýn maternal ve neonatal klinik ve laboratuvar özellikleri Tablo II de gösterilmiþtir. Tablo II. Maternal Hashimoto hastalýðý olan yenidoðan bebeklerin maternal ve neonatal tiroid fonksiyon testleri n (%) Maternal yaþ (yýl)* 33.3 ± 4.2 Maternal tiroid fonksiyonlarý Ötiroidi 1 (8.3) Hipotiroidi 8 (66.7) Hipertiroidi 3 (25) Maternal tedavi Tiroid hormon replasmaný 5 (41.7) Antitiroid (Propiltiyourasil) 3 (25) Neonatal fizik muayenede patolojik bulgu Neonatal tiroid fonksiyon testleri* Serbest T 3 (pmol/l) 4.6 ± 1.4 Total T 3 (µg/ml) 1.3 ± 0.5 Serbest T 4 (pmol/l) 16.9 ± 3.6 Total T 4 (µg/dl) 10.9 ± 2.7 TSH (µiu/ml) 3.1 ± 1.5 * Ortalama ± standart sapma Tartýþma Geliþmiþ ülkelerde doðurganlýk çaðýndaki kadýnlarda tiroid fonksiyon bozukluðunun en yaygýn görülen nedeni kronik otoimmün tiroidit, diðer adýyla Hashimoto tiroiditidir. Hashimoto tiroiditinde klinik ve biyokimyasal tablo çoðunlukla yavaþ geliþen bir guatr ile birlikte baþlangýçtaki ötiroidinin zaman içinde subklinik ve belirgin hipotiroidiye dönüþmesidir 1. Seyrek olarak hipertiroidi geliþebilir. Çalýþmamýzdaki annelerin %66.7 sinde hipotiroidi ve %25 inde hipertiroidi geliþmiþ olmasý bu bilgi ile uyumludur. Maternal-fetal tiroid fonksiyonlarý arasýndaki en karmaþýk etkileþimlerden biri maternal Hashimoto hastalýðýnda yaþanýr. Son yýllarda otoimmün mekanizmalarýn, antikor tiplerinin ve fonksiyonlarýnýn belirlenmesi ile otoimmün tiroid hastalýklarýndaki maternal-fetal tiroid fonksiyon bozukluklarý daha iyi tanýmlanmýþtýr. Maternal tiroid fonksiyonunda bozukluða neden olan otoantikorlar plasentayý geçerek fetal ve neonatal tiroid fonksiyonunu da bozabilirler. Bu durum anneden fetusa geçen antitiroid otoantikorlarýnýn tipi ve düzeyi ile iliþkilidir 5,8,9. Antitiroid otoantikorlarýn transplasental geçiþinin gebeliðin hangi haftalarýnda gerçekleþtiðini inceleyen bir çalýþmada, önceden Graves hastalýðý olup daha sonra Hashimoto tiroiditi geliþen ve gebeliðin üçüncü trimesterinde hipertroidi geliþen bir gebede 21, 27 ve 32. gebelik haftasýnda kordosentez yapýlarak TSH reseptör antikorlarý (TRAb) belirlenmiþ, ancak bu geçiþin en erken hangi gebelik haftasýnda gerçekleþtiði açýklýk kazanmamýþtýr 8. Maternal kronik otoimmün tiroidit varlýðýnda yenidoðanda geçici hipotroidi veya çok seyrek olarak hipertroidi geliþebilir 6. Kuzey Amerika da maternal otoimmün tiroid hastalýðý (TRAb pozitif ise) varlýðýnda yenidoðanda geçici konjenital hipotroidi insidansý 1: olarak bulunmuþ ve bu vakalarýn konjenital hipotiroidi vakalarýnýn yaklaþýk %2 sini oluþturduðu bildirilmiþtir. Bu amaçla neonatal TSH taramasýnda kullanýlan topuk kaný örnekleri kullanýlmýþ ve hipotiroidi þüphesi olan vakalarda ayný örneklerde TRAb düzeyleri çalýþýlmýþ, pozitif vakalarda maternal serum örnekleri de alýnarak bulgu doðrulanmýþtýr 10. Bir baþka çalýþmada ise bu insidans 1: olarak bulunmuþtur 11. Çalýþmamýzda ise tüm yenidoðanlarýn tiroid fonksiyon testleri normal sýnýrlar içinde bulunmuþtur. Bu sonucun vaka sayýsýnýn çok az olmasý ile ilgili olduðu düþünülmüþtür. Literatürde konjenital hipotiroidi olan yenidoðanlarýn %20 sinde maternal otoimmün tiroid hastalýðý ve tiroid disfonksiyonu belirlenen; bu nedenle bu yenidoðanlarýn annelerinin tiroid fonksiyonlarý ve antikorlarý açýsýndan incelenmesi gerektiðini bildiren yayýnlar vardýr 12. Maternal otoimmün tiroid hastalýklarýnda maternal-fetal etkileþim ile ilgili en ilginç özellik bir annenin ayný ve farklý gebeliklerinde farklý antikorlarýn etkisi ile fetusta ve yenidoðanda farklý klinik tablolarýn ortaya çýkabilmesidir. Literatürde otoimmün tiroiditi olan bir annenin ilk gebeliðinde yenidoðanýn klinik olarak normal olduðu, ikinci gebeliðinde yenidoðanda geçici neonatal hipertiroidi olduðu, üçüncü gebeliðinde ise yenidoðanda hipotiroidi geliþtiði bildirilmiþtir. Annenin ikinci bebeðin doðumundan sonra klinik olarak hipotiroid olduðu; serumunda long-acting thyroid stimulating ve antitiroid mikrozomal antikorlarýn belirlendiði ve tiroid hormon replasman tedavisine

4 Cilt 48 Sayý 1 Hashimoto Hastalýðý Olan Annelerin Bebeklerinin Ýncelenmesi 23 baþlandýðý, üçüncü bebeðin doðumundan sonra ise annenin serumunda thyroid stimulating immunoglobulins ve TSH-binding inhibitory immunoglobulins (TBII) belirlendiði bildirilmiþtir 13. Benzer þekilde otoimmun tiroiditi olan bir baþka annenin fetusunda transplasental olarak geçen tyroid-stimulating antikor (TSAb), TSAb ve TSH binding inhibitor ve TSH binding enhancer gibi çok sayýda antikorun etkisine baðlý olarak ikinci trimesterde fetal hipertiroidi geliþmiþ, üçüncü trimesterde ve doðumda ise hipertiroidi belirlenmemiþtir 14. Baþka bir bildiride ise Hashimoto tiroiditi olan bir annede stimulating TSH receptor autoantibodies (TSHRAb) ve üç farklý tipte TBII antikorlarý saptandýðý ve bu annenin üç gebeliðinde fetal/neonatal hipertiroidi geliþtiði bildirilmiþtir 15. Çalýþmamýzda ise fetal veya neonatal dönemde bu otoantikorlara bakýlmamýþtýr. Maternal otoimmün tiroidit öyküsü olan yenidoðanlarda transplasental olarak geçen antikorlarýn plazmadaki kalýþ süreleri ile ilgili deðiþik rakamlar bildirilmiþtir. Bu antikorlarýn yarý ömürlerinin yaklaþýk 1-2 ay olduðu, 4-12 ay arasýnda plazmadan tamamen temizlendikleri ve bununla uyumlu olarak bebeklerde klinik ve laboratuvar olarak hipotiroidi bulgularýnýn ortadan kaybolduðu bildirilmiþtir 16. Maternal otoimmün tiroid hastalýðý varlýðýnda yenidoðanda geliþen geçici hipotroidinin klinik þiddeti ve ileride nörogeliþimsel gerilik riski, annenin gebelikteki tiroid fonksiyonlarý ile yakýn iliþkilidir. Maternal hipotiroidide, yenidoðanda geçici neonatal hipotroidi ve nörolojik zedelenme riski yüksektir 17,18. Literatürde maternal kronik otoimmün tiroidit öyküsü olan ve neonatal dönemde serumda TBII ve thyroidstimulation blocking antibody (TSBAb) düzeyleri ve tiroid fonksiyon testleri arasýnda fark olmayan ve geçici neonatal hipotiroidi tanýsý ile izlenen yenidoðanlarda en önemli psikomotor ve mental geliþimsel gerilik, anneleri gebelik döneminde hipotroidik olan ve ilaç tedavisi almayanlarda belirlenmiþtir 19. Bu sonuç anneden fetusa geçen yeterli düzeydeki T 4 ün fetal beyin geliþimi üzerine koruyucu etki gösterdiðini ve maternal tiroid fonksiyonlarý ile yenidoðanýn nörogeliþimsel prognozu arasýnda önemli iliþki olduðunu göstermektedir 20. Bu nedenle Hashimoto hastalýðý olan gebelerin erken gebelik döneminde tiroid fonksiyonlarý ve antikorlarý açýsýndan, yenidoðanýn da erken neonatal dönemde geçici tiroid fonksiyon bozukluklarý açýsýndan incelenmesi önem taþýmaktadýr. Yenidoðanda konjenital hipotiroidi taramasý kalýcý ve geçici hipotiroidiyi belirleyebilir. Yenidoðanda geçici hipotiroidi birçok nedene baðlý olarak geliþebilir, ancak özellikle Hashimoto tiroiditi ve Graves hastalýðýný içeren maternal otoimmün tiroid hastalýðý, replasman tedavisi altýnda maternal hipotiroidi ve diðer kardeþlerde geçici konjenital hipotiroidi öyküsüne dikkat edilmelidir. Bu yenidoðanlarda tiroid disfonksiyonu sýklýkla geçici olmasýna raðmen uzun-süreli nörogeliþimsel izlem önem taþýr 6. Literatürde annelerinde Hashimoto tiroiditi olan bebeklerinin günlük iken TSH ve T 4 düzeylerine bakýlarak izlenmesi gerektiðini bildiren yayýnlarýn yanýnda bu yaklaþýmýn insidansý normal yenidoðanlarda 1: , konjenital hipotiroidi olan yenidoðanlarda ise %2 olan bir bozukluk için ailelere ve hastanelere gereksiz yük getireceði, rutin yenidoðan hipotiroidi taramasýnýn bu bebekleri belirlemede yeterli olacaðýný bildiren çalýþmalar vardýr 6,21. Sonuç olarak baþta Hashimoto hastalýðý olmak üzere maternal otoimmun tiroid hastalýðý varlýðýnda, gebelerin erken gebelik döneminde tiroid fonksiyonlarý ve antikorlarý açýsýndan, yenidoðanýn da erken neonatal dönemde geçici tiroid fonksiyon bozukluklarý açýsýndan incelenmesinin ve geçici neonatal hipotiroidi veya hipertiroidi belirlenen vakalarýn uzun süreli nörogeliþimsel izlemlerinin uygun olacaðýný hatýrlatmak istiyoruz. KAYNAKLAR 1. Larsen PR, Davies TF. Hypothyroidism and thyroiditis. In: Larsen PR, Kronenberg HM, Melmed S, Polonsky KS (eds). Williams Textbook of Endocrinology (10 th ed). Philadelphia: WB Saunders, 2002: Gary F, Norman F. Medical and surgical complications in pregnancy. In: Cunningham FG (ed). Williams Obstetrics (21 st ed). New York: Mc Graw Hill Co, 2001: Fantz CR, Dagogo-Jack S, Ladenson JH, Gronowski AM. Thyroid function during pregnancy. Clin Chem 1999; 45: Becks GP, Burrow GN. Thyroid disease and pregnancy. Med Clin North Am 1991; 75: Fisher DA, Pandian MR, Carlton E. Autoimmune thyroid disease: an expanding spectrum. Pediatr Clin North Am 1987; 34: Ogilvy-Stuart AL. Neonatal thyroid disorders. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2002; 87: F165-F171.

5 24 Korkmaz ve ark. Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi Ocak - Mart Nicholson JF, Pesce MA. Laboratory medicine and reference tables. In: Behrman RE, Kliegman RM, Arvin AM (eds). Nelson Textbook of Pediatrics (15th ed). Philadelphia: WB Saunders, 1996: Radetti G, Persani L, Moroder W, Cortelazzi D, Gentili L, Beck-Peccoz P. Transplacental passage of anti-thyroid auto-antibodies in a pregnant woman with autoimmune thyroid disease. Prenat Diagn 1999; 19: Haddow JE, Palomaki GE, Allan WC, et al. Maternal thyroid deficiency during pregnancy and subsequent neuropsychological development of the child. N Engl J Med 1999; 341: Brown RS, Bellisario RL, Botero D, et al. Incidence of transient congenital hypothyroidism due to maternal thyrotropin receptor-blocking antibodies in over one million babies. J Clin Endocrinol Metab 1996; 81: Pasquier S, Torresani T, Werder E, Gnehm HE. Transitory neonatal hypothyroidism caused by transplacental transfer of anti-receptor antibodies of hypophyseal thyroid stimulation: case report and estimated incidence. Schweiz Med Wochensch 1997; 127: Dussault JH, Fisher DA. Thyroid function in mothers of hypothyroid newborns. Obstet Gynecol 1999; 93: Fort P, Lifshitz F, Pugliese M, Klein I. Neonatal thyroid disease: differential expression in three successive offspring. J Clin Endocrinol Metab 1988; 66: Zakarija M, McKenzie JM, Hoffman WH. Prediction and therapy of intrauterine and late-onset neonatal hyperthyroidism. J Clin Endocrinol Metab 1986; 62: Kohn LD, Suzuki K, Hoffman WH, et al. Characterization of monoclonal thyroid-stimulating and thyrotropin binding-inhibiting autoantibodies from a Hashimoto s patient whose children had intrauterine and neonatal thyroid disease. J Clin Endocrinol Metab 1997; 82: Rakover Y, Sadeh O, Sobel E, Shneyour A, Kraiem Z. A case of transient hypothyroidism: sequential serum measurements of autoantibodies inhibiting thyrotropinstimulated thyroid camp production in a neonate. Acta Endocrinol (Copenh) 1990; 123: Wada K, Kazukawa I, Someya T, et al. Maternal hypothyroidism in autoimmune thyroiditis and prognosis of infants. Endocr J 2000; 47 (Suppl): S Radetti G, Zavallone A, Gentili L, Beck-Peccoz P, Bona G. Foetal and neonatal thyroid disorders. Minerva Pediatr 2002; 54: Matsuura N, Konishi J. Transient hypothyroidism in infants born to mothers with chronic thyroiditis- a nationwide study of twenty-three cases: The Transient Hypothyroidism Study Group. Endocrinol Jpn 1990; 37: Pacaud D, Huot C, Gattereau A, et al. Outcome in three siblings with antibody-mediated transient congenital hypothyroidism. J Pediatr 1995; 127: Habeb AM, Zubier M, Paireudeau P, Mathew V. Do we need to assess the thyroid function in the infants of mothers with Hashimoto s thyroiditis? Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2003; 88: F258.