LOMBER DEJENERATİF HASTALIKTA KLASİK STABİLİZASYON YÖNTEMİNİN PERKÜTAN STABİLİZASYON YÖNTEMİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "LOMBER DEJENERATİF HASTALIKTA KLASİK STABİLİZASYON YÖNTEMİNİN PERKÜTAN STABİLİZASYON YÖNTEMİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI"

Transkript

1 LOMBER DEJENERATİF HASTALIKTA KLASİK STABİLİZASYON YÖNTEMİNİN PERKÜTAN STABİLİZASYON YÖNTEMİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI Danışman: Yrd. Doç. Dr. Salih Gülşen Çalışma Grubu Öğrencileri: Ezgi Çalışkan Ezgi Gürel Özge Özer Gonca Türker Özet: Spinal dejeneratif değişiklikler artan yaşa bağlı olarak görülen değişikliklerdir. Spinal segmenti oluşturan intervertebral disk, faset eklemleri ve ligamentum flavum biyomekanik yüklenmeye bağlı olarak en fazla dejenerasyona uğrayan yapılardır. Fasetlerin ve ligamentum flavumun hipertrofiye olmasına bağlı olarak sinir köklerinde ve omurilik kesesinde bası gelişir, bunun yanı sıra intervertebral disklerdeki dejeneratif sürece bağlı olarak da disklerin yük emilimi bozulur ve dejeneratif süreç hızlanır. Bir kısım hastada bu süreç ya yavaşlar ya da spontan füzyon ile sonuçlanır, ancak bir kısım hastada ise; özellikle yürümekle artan bel ve bacak ağrıları olur, zamanla bu ağrılar hastaların hayat standartlarını önemli derecede etkiler. Bu hastalara öncelikli olarak konservatif tedavi uygulanır, konservatif tedaviden yararlanmayan hastalara cerrahi tedavi uygulanır. Cerahi tedavi uygulanan hastalarda operasyon iki aşamalıdır; ilk aşamada dekompresyon yapılır, ikinci aşamada ise füzyo için stabilizasyon işlemi yapılır. Stabilizasyon için klasik yöntem veya perkütan yöntem kullanılır. Bu çalışmada lomber dejeneratif değişikliği olan ve ameliyat edilmiş hastalar iki grupta incelenmiştir. İlk grup perkütan yöntem ile vidalama yapılan grup ikinci grup ise klasik yolla vidalama yapılan gruptur. 1

2 Her iki grupta yapılan cerrahi işlemden fayda görmüştür; ancak perkütan yolla stabilizasyon işlemi yapılan hastalar daha az hastanede kalış süresi ve daha az kanama olması ve postoperatif erken ve geç dönemde daha az ağrılarının olması nedeni ile etkinliği üstün bir yöntem olarak değerlendirilmiştir. Giriş: Dejeneratif lomber spinal stenoz, ileri yaşlarda bel ve alt ekstremite ağrıları ile fonksiyon bozukluğunun sık görülen bir nedenidir. Dejeneratif lomber spinal stenozlu hastalar yaşlı ve uzun süredir bel ağrısı olan kişilerdir (1,2). Spinal kanal ve sinir kökü kanalı çevresinde kemik ve bağ dokularındaki değişiklikler, disk dejenerasyonu, ligaman ve faset hipertrofisi, osteofit oluşumları sonucu hastalarda lomber spinal dar kanalın belirti ve bulguları ortaya çıkar (3) (Şekil-1). Spinal dar kanal ilk olarak Verbiest tarafından 1950 li yıllarda tanımlanmış ve spinal dar kanal gelişimi iki gruba ayrılmıştır; konjenital dar kanal ve lomber dejenerasyona bağlı gelişen dar kanal. Spinal dar kanal oluşumunda; ligamentum flavum hipertrofisi, intervertebral disk yapısı bozkluğu, fasetlerde (eklem yüzleri arasında) hipertrofi gelişimi, lateral resesler (spinal kökün foramenden geçiş noktası) daralması ve sonuç olarakda spinal kanal genişliği 10 mm nin altına düşmesi gerçekleşir. Spinal dar kanalın etyolojiye bağlı sınıflaması da tablo-1 de gösterilmiştir. Tablo-1: Etyolojiye Bağlı Sınıflama Konjenital Stenoz -İdiopatik -Akondroplastik KazanılmıĢ Stenoz -Dejeneratif -Sekonder dejeneratif değişimler eşliğinde konjenital -İstmik spondilolistezis -Metabolik -İatrojenik(postlaminektomi) -Travma sonrası 2

3 Şekil-1: Spinal dar kanal oluşumunda iki teori öne sürülmüştür; ilki mekanik olarak sinir kompresyonu, nütrisyon, mikrovasküler dejenerasyon, fibrozis; ikincisi ise venöz konjesyon, yetersiz arteriyel vazodilatasyon sonuç olarak yürüyüş boyunca sinir kökünün beslenmesini azalmasıdır. Spinal dar kanal en sık en hareketli segment olan L4-5 arasında görülür. Daha sonsa sırası ile L3-4, L2-3, L5- S1, L1-2 de görülür. İnsanda omurga toplam 33 adet vertebranın birleşmesinden oluşmuştur. Vertebraların bulunduğu bölgeye göre şekil ve büyüklüğü değişmektedir. Vertebraların önde korpusu, arkada ise arkusu yer alır. Vertebraların korpusundan arkaya doğru uzanan kollara pedikül adı verilir. Pediküller arkaya doğru ilerledikçe yassılaşır ve genişler. Pediküllerin bu kısmına lamina adı verilir. Korpus, pedikül ve lamina birlikte bir forameni çevreler. Buna foramen vertebrale denir. Eklem yapmış kolumna vertebraliste, foramen vertebralelerin üst üste binmesiyle oluşan kanala kanalis vertebralis adı verilmektedir. Bu kanal içerinde medulla spinalis, zarlar ve spinal sinir kökleri yer alır. Omurgada iki omur ve arasındaki disk, inferior ve süperior eklem yüzleri, bu kemik yapılara yapışan adeleler ve bu omurlar arasından çıkan sinirler spinal fonksiyonel üniti (spinal segmenti) oluşturur. 3

4 Omurgada görülen dejeneratif değişiklikler fizyolojik bir süreçtir. Yaşla beraber herkeste görülmektedir. Bu dejenerasyon sürecinde 20li yaşlar öncesi nukleus pulpozus un suyu normal iken 20 yaşlar sonrasında nukleus pulpozus da su kaybı ve buna sekonder elastikiyet kaybı görülmektedir. Ancak yaşlarına kadar disk mesafesi korunmaktadır. Bu yaşlardan sonra disk mesafesi kaybı ve bunun sonucundada vertebra son kısımlarında dejeneratif değişiklikler görülmekte ve hastaların semptomları ortaya çıkmaktadır(şekil-2). Spinal dar kanal sonucu hastalarda radikülopati ve nörojenik kadikasyon görülmektedir. Bası olan sinir köküyle ilişkili olan kaslarda kuvvet kaybı, refleks kaybı, duyu kaybı ve ağrı oluşması radikülopati olarak adlandırılır. Bazı hastalarda ise kısa mesafelerde yürümek, ayakta durmak ile artan bacak ağrısı şikayeti, oturmak ve yatar pozisyona geçmek ile hastaların semptomlarının düzelmesi görülmektedir buda nörojenik kladikasyon olarak tanımlanır. Vertabra son kısımlarında olan değişikliklerde Modic tarafından üç bölüme ayrılır; Modic Tip 1: İnflamatuar değişiklik, diskitisden farklı olarak sedimentasyon hızları,crp ve beyaz küre düzeyleri normaldir. Bu dönemde hastalarda bel ağrısı gelişir(a). Modic Tip 2: Yağlı dejenerasyon evresi. Bel ağrısı devam eder, ancak giderek azalır(b-c). Modic Tip 3: Osteoskleroz gelişimi. Bel ağrısı azalır veya kaybolur(d) (şekil-3). Şekil-2: Şekil-3: (ilk sütün otopsi örneği, ikinci sütun T2 ağırlıklı MR sekansı) 4

5 Spinal dar kanal hastaları özellikle istirahat sırasında pozitif bulgu vermediğinden anamnez ve nörolojik muayenesinin dikkatli yapılması gereken grubu oluşturur. Yürümeyle artan ve oturmakla rahatlayan bacak ağrısı yakınmaları sıklıkla yaşlılarda diğer durumlarda da ortaya çıktığından, spinal dar kanalın ayırıcı tanısını yapmak zor olabilir. Ayırıcı tanıda göz önünde bulundurulması gereken hastalıklar aşağıda belirtilmiştir (4,5). - Spinal stenoz bulunmayan lomber spondilozis - Lomber disk herniasyonu - Aterosklerotik oklüsif periferal vasküler hastalık - Spinal tümörler - Husursuz bacak sendromu - Servikal ve torasik spinal stenoz - Periferal nöropati - Anterior tibial kompartıman sendromu - Kalça ve diz osteoartriti - Tanımlanamayan nörolojik hastalık Dejeneratif spinal dar kanalda semptomlar tipik olarak sinsi başlar ve yavaş yavaş gelişir. Semptomlar yaklaşık % 95 bel ağrısı, % 71 bacak ağrısı ve % 33 olarak da güçsüzlüğü içerir (6). Vakaların % 94 ünde ve % 69 u bilateral olmak üzere alt ekstremitelerde nörojenik kladikasyon görülmektedir. Hastalar parestezi ve uyuşukluğun devamlı yürüme ile ilişkili olduğunu ve yokuş aşağı yürümenin yokuş yukarı yürümekten daha zor olduğunu ifade ederler (6).Vücut fleksiyon durumunda iken spinal kanal genişlerken ekstansiyon durumunda daralmaktadır. Bunun nedeni ile yokuş yukarı çıkarken vücudun fleksiyonda tutulması sonucu semptomlar hafiflerken, yokuş aşağı durumda giderken vücudun ekstansiyonda kalması sonucu semptomlar artar. Semptomların paterni ve nörolojik bulgular hastalar arasında değişiklik gösterebilir (7). Patella ve aşil tendon refleksleri istirahat sonrası normoaktif iken hareket sonrası alınamayabilir (8,9). Santral kanal stenozlu hastalarda ağrı bilateral olabilir. Buna rağmen mutlaka simetrik olması gerek değildir. Ağrı tipik olarak lomber disk herniasyonu ağrısından daha hafif tariflenmektedir. Genellikle kalça ve arka uyluk bölgesinden başlayıp ön uyluk ve arka baldır-ayak bölgelerine yayılır (9,10). Künt bir ağrı olarak tarif edilse de, şiddetli keskin ağrı atakları da gelişir. Stenozda kalçanın ön bölümü, kalça ekleminin medial bölümüne ya da popliteal bölgeye yayılırken ayak bileği altına 5

6 yayılmaması söz konusudur (4). Nörojenik kladikasyon, yürümekle başlayan ya da kötüleşen, progresif olan radiküler ağrı, parestezi, uyuşma ve ilerde bazı vakalarda güçsüzlüğü içerir. Uyuşma, yorgunluk veya güçsüzlük, footdrop (düşük ayak) ya da diz bükülmesi ağrı görülmeden önce oluşabilir. Bu semptomların karakteristiği oturma ile hafiflemesidir. Ağrı iyi lokalize değildir. Sızı, parestezi, hissizlik veya güçsüzlükle birlikte olabilir (3,11,12). Nörojenik kladikasyonun genellikle vasküler nedene bağlı olduğu düşünülmektedir. Bu teoriye göre iki seviyeli stenotik kompresyonla sinir kökünü besleyen damarların yürüme esnasında vazodilatasyonu azalır, sinir köklerinin beslenmesi ve nöral aktivitesi düşer (13,14). Bunun sonucu reversibl olan iskemik nörit semptomları alevlenmektedir (7). Bu mekanizma iskemik sinir kompresyonu için karakteristik bulgular olan motor güçte değişiklik olmasından önce duyusal semptom ve bulguların gelişmesi olayını açıklayabilir. Epidural basıncın azaldığını gösteren ölçümler ve spinal stenozlu hastalarda öne eğilerek yürüme ile yürüme toleransının düzelmesi mekanik kompresyon teorisini destekler (1). Nörojenik kladikasyonu vasküler kladikasyondan ayırmak gereklidir(tablo-2). Tablo-2: KARAKTERĠSTĠK VASKÜLER NÖROJENĠK Mekanizma İskemik İskemik ve/veya mekanik Ağrı Var (kramp şeklinde) Var veya yok (radiküler) Ağrı lokalizasyonu Egzersiz kaslarında Lumbosakral Ağrı azalması Dinlenmekle Fleksiyon postürü veya oturmakla Motor defisit Seyrek Değişebilir, yürümekle artabilir. Nabız Azalmıştır Normal Aortografi Diagnostik Normal Lomber MR,CT,myelogram Normal Diagnostik Ağrının arteryal yayılması Görülebilir Görülmez Omurga hareketleri Değişiklik yok Hiperekstansiyon ile Kötüleşme 6

7 Kauda ekuina sendromu lomber spinal stenozda nadir olarak ortaya çıkar. Kauda ekuina sendromu, üriner veya fekal inkontinans, impotans ve sırta yayılan duyu kaybı gibi aralıklı ya da ilerleyici semptomları içerir. Bu sendromun önemli özellikleri mevcuttur. Bilinen disk herniasyonu olan hastalarda nörolojik bulgular ve semptomlar hızlı ilerleme gösterir. Bilateral bacak ağrısı ve nörolojik semptomlar sık sık eşlik eder. Hastalarda kaudal anestezi mevcuttur. Genitoüriner disfonksiyonlar (inkontinans, retansiyon) bulunabilir. Rektal sfinkter tonus azalmasıyla bazen fekal inkontinans görülür. Semptomlar hasta tarafından tanımlanamayabilir. Rektal muayene yapmak nörolojik muayenenin önemli bir bölümü olarak değerlidir. Kauda ekuina semptomları olan hastalarda cerrahi müdahalenin gecikmesi, nörolojik disfonksiyonların devamlı olmasını sağlayabilir (15). Ağrı nadiren radiküler patern gösterir. Parestezik ve dizestezik özellikleri vardır. Sıklıkla sızı, ağırlık, soğukluk ve yanma şeklinde tanımlanır.semptomlar öksürme veya zorlanmadan etkilenmez. Yaşlı hastalarda periferik nöropatiye eşlik eden değişiklikler spinal stenozu ekarte ettirmez. Benzer olarak alkolizm veya diyabeti olan hastalarda periferik nöropati ile beraber radikülopati görülebilir. Spinal stenozlu hastalarda duyusal defisit genellikle distaldedir. Yer yer belirsiz, iyi lokalize olmayan ve belli bir dermatoma uymayan bulgular elde edilir (11). Spinal stenozu olan hastaların tanısında radyoloji çok sık kullanılır. Kullanılan radyolojik tetkikler; X-ray görüntüleme ön-arka lumbosakral grafi, bilgisayarlı tomografi lumbosakral (üç boyutlu), lumbosakral MRI dır. Ayrıca tam idrar tetkiki, infeksiyon olanlara işeme sonrası rezidü bakılması, rutin biyokimya ve infeksiyon ölçütleri (Sedim. CRP, Beyaz küre) de istenir. Semptom ve ileri tetkik taraması sonucu spinal dar kanal teşhisi konulan hastalarda hastanın durumuna göre cerrahi endikasyon konulur. Hasta eğer cerrahi dışı yapılan spinal dar kanal tedavilerinden yarar görmemiş, spinal dar kanalı sonucu görülen semptomları yaşam kalitesini önemli ölçüde etkiliyorsa hastanında onayı alınarak cerrahi endikasyon konulur. (Yaşam kalitesi belirlemesini Oswestry skorlaması ve VAS ölçütlemesi ile yapıyoruz) (Ek-1,Ek-2). İlerleyici kuvvet kaybı, kauda ekuina bası bulguları olması ve paraparezi gelişmesi durumlarında acil cerrahi endikasyonu vardır. Spinal dar kanal ameliyatları temel olarak iki kısımdan oluşmaktadır. İlk aşamada bası altında bulunan sinir liflerinin ve omurilik kesesinin rahatlatılması yani dekompresyon, ikinci aşamada ise dekompresyon ve/veya dejenerasyon sonucu oluşan spinal instabilitenin giderilmesi yani spinal füzyon işlemi yapılır. Dekompresyon; hemilaminektomi, ligamentum 7

8 flavum eksizyonu ve foraminatomiyi içerirken spinal füzyon; PLİF(posterolateral interbody füzyon) uygulamaları ve pedikül vida konulmasını içerir. Bu iki uygulamayı gerçekleştiren klasik ve perkütan olarak iki temel vidalama yöntemi vardır. Bu cerrahi işlemler arasındaki temel fark adele diseksiyon farkıdır. Klasik yöntemde adele diseksiyonu transvers proseslerin lateraline kadar yapılırken, perkütan yöntemde adeleler fasetlerin medialine kadar diseke edilir. Her iki yöntemdede vida koyma açıları aynıdır. Burada önemli olan vidaların pedikülden geçmesi ve uzun çalışmalar sonucu bulunan en az postoperatif vida çıkması olan açı ile vida uygulamasının yapılmasıdır. Klasik yöntemde yapılan ameliyatlarda cilt-cilt altı doku açıldıktan sonra adeleler transvers proseslerin lateraline kadar açılır. Dar olan bölgelerde gerekli dekompresyon ve bunun sonucu oluşan insitabilitenin giderilmesi spinal füzyon işelmi gerçekleitirilir. Spinal fizyonda gerekli vidalar yerleştirildikten sonra vidaları sabitlemek için rod uygulaması yapılır(şekil-4). Şekil-4 Klasik yöntemde ekstansör grup adelediseksiyonu sonucu kaslarda atrofiyi gösteren çalışmalar vardır. Bu grup hastalarda postoperatif fleksiyon postürü gelişebilir. 8

9 Perkütan yöntemde yapılan ameliyatlarda ise adele tesbiti için öncelikle klavuz tel(kişner teli) gönderilir. Daha sonra giderek büyüyen kanüller yerleştirilir(şekil-5). Ekartör sistemi ile adeleler açılıp en dar bölgedeki stenoz giderildikten sonra vida konulması ve sextant sistemi ile rod uygulanması gerçekleştirilir(şekil-6). Bu yöntemde ameliyat sırasında kan kullanımı yok olup postoperatif iki gün içerisinde hastalar evlerine gidebilir. Şekil-5: Şekil-6: Kişner teli ve giderek büyüyen kanül sistemi Sextant sistemi ile vida ve rod uygulaamsı Materyal Metod: Başkent Üniversitesi Hastanesinde 2009 yılında lomber dejeneratif hastalığı sonucu opere edilen 78 hasta bu çalışmaya dahil edildi. 41 hasta klasik yöntem ile opere edilirken, 37 hasta perkütan yoldan opere edildi. 9

10 Klasik Yöntem: Paravertebral adaleler transvers çıkıntıları içine alacak şekilde diseke edilmiştir. Diseksiyon sonrası hastanın kliniğine göre yapılan girişimler: I-Hemilaminotomi, II- Foraminotomi, III-Ligamentum flavum eksizyonu IV- PLIF veya TLIF(trans foraminal interbody füzyon) V-İki taraflı olarak, tek veya çift segment pedikül vidası konulması. Perkütan Yöntem: Paravertebral adaleler fasetlerin medial yüzüne kadar diseke edilmiştir, diğer cerrahi işlemler aynı şekilde uygulanmıştır. Hastalar cinsiyet, yaş, stabilizasyon yapılan segment sayısı, ameliyat sırasında kullanılan kan miktarı, ameliyat öncesi ve sonrası VAS skorlaması, ameliyat öncesi ve sonrası Oswestry skorlaması, ameliyat süresi, hastanede kalış süresi, takip süresi ve infeksiyon durumlarına göre değerlendirildi. İstatistiksel analizler Student-T testi kullanılarak yapıldı. Toplamda bulunan 78 hastanın 38 i erkek, 40 ı kadın idi. Yaş ortalamaları 57,8(Range: 41-77) idi. Klinik takip süreleri ortalama ise 10 ay(range: 4-14 ay) idi. 63 hastanın semptomlarında nörojenik kladikasyon ve radikülopati beraber bulunurken; 11 hastada sadece nörojenik kladikasyon, 4 hastada ise sadece radikülopati vardı. Toplamda yapılan 78 cerrahi ameliyattan 60 ında tek segment, 18 ide iki segment vidalama yapılmıştır. Klasik yöntemle yapılan 41 ameliyatın 28 inde tek segment, 13 ünde iki segment vidalama yapılmıştır. Perkütan yöntemle yapılan 37 ameliyattan 32 sinde tek segment vidalama yapılırken 5 inde iki segment vidalama yapılmıştır(tablo-3). Tablo-3: CERRAHİ İŞLEM TEK SEGMENT İKİ SEGMENT Klasik yöntem 41/28 Klasik Yöntem 41/13 Perkütan Yöntem 37/32 Perkütan Yöntem 37/5 Toplam: 78/60 78/18 Bulgular: Cerrahi yapılan segment sayılarına bakıldığında L1-L2 de klasik ve perkütan yöntemde 1 er tane; L2-L3 de klasik yöntemde 1, perkütan yöntemde 2 tane; L3-L4 de klasik yöntemde 4, perkütan yöntemde 9 tane; L4-L5 klasik ve perkütan yöntemde 20 şer tane; L5-S-1 de kalsik 10

11 yöntemde 2, perkütan yöntemde 0 tane; L1-L2-L3 de klasik yöntemde 1, perkütan yöntemde 0 tane ; L2-L3-L4 klasik yöntemde 3, perkütan yöntemde 2 tane; L3-L4-L5 klasik yöntemde 9, perkütan yöntemde 3 tane segmente vida uygulanmıştır. Toplamda klasik yöntemde 41 tane, perkutan yöntemde 37 tane segmente vida uygulanmıştır(tablo-4). Tablo-4: Cerrahi Yapılan Lomber Seviyeler Seviye Klasik Yöntem PerkütanYöntem L1-L2 1 1 L2-L3 1 2 L3-L4 4 9 L4-L L5-S1 L1-L2-L3 L2-L3-L4 L3-L4-L Toplam Operasyonda kullanılan kan ransfüzyonlarına bakıldığında klasik yöntemde 1 ila 4 ünite arası kan transfüzyonu yapılırken perkütan yöntemde kantransfüzyonu yapılmamıştır. Postoperatif hastanede kalış sürelerine bakıldığında klasik yöntemde 3 ila 6 gün arasında değişirken perkütan yöntemde ortalama 2 günde taburcu işlemi gerçekleşmiştir. Operasyonda dren kullanımı açısından karşılaştırıldığında ise klasik yöntemde özellikle en fazla dejenerasyon görülen bölge olan L4-L5 de yüksek dren kullanımı varken perküten yöntemde dren kullanımı görülmemektedir(tablo-5). 11

12 Ameliyat Süresi (Saat) Tablo-5: Operasyon Sırasında Kullanılan Kan ve Konulan Direnler Seviye KYK PYKT* KYHKS* PYHKS* KY PY T* DİREN* DİREN* L1-L L2-L L3-L L4-L L5-S L1-L2-L L2-L3-L L3-L4-L KYKT : Klasik yöntemde kan transfüzyonu PYKT :Perkütan yöntemde kan transfüzyonu KYHKS :Klasik yöntemde hastanede kalış süresi PYHKS :Perkütan Yöntemde hastanede kalış süresi KY :Klasik yöntem diren konulması PY :Perkütan yöntem diren konulması * : Ortalamalar Perkütan yöntemde ameliyat süresine tablo-6 da bakıldığında başta yeni uygulanmaya başlanan bir cerrahi yöntem olması sebebi ile cerrahın bu yönteme alışması sonucu görülen öğrenme eğrisi izlenmektedir. 1 den 32. hastaya kadar yapılan tek segment vidalarda ortalama ameliyat süresi 2 saat olarak belirlenmiştir. 33. hastadan sonra iki segmente geçilmiş ve cerrahi süresi ortalama 3 saate çıkmıştır(tablo-6) Tablo-6: 4,5 Perkütan Yöntemde Ameliyat Süresi (1-32.Hasta tek seviye, hastalar 2 seviye) 4 3,5 3 Öğrenme eğrisi Ortalama: 2,41 saat SS :0,6 2,5 2 1,5 1 0, Hasta Sayısı 12

13 Kullanılan Kan Miktarı (Ünite) Ameliyat Süresi (saat) Klasik yöntemde ameliyat sürelerine bakıldığında ise tek segmentte ortalama 2,5 saat iki segmentte ise ortalama 3 saat olarak belirlenmiştir(tablo-7). Tablo-7: 3,1 Ameliyat Süreleri Klasik Yöntem (1-28. hastalar tek segment, hastalar 2 segment) 3 2,9 Ortalama : 2,6 saat SS : 0,23 2,8 2,7 2,6 2,5 2, Hasta Sayısı İki cerrahi stabilizasyon ameliyatının kan kullanımlarına bakıldığında klasik yöntemde ortalama 2,2 ünite kan kullanımı varken perkütan yöntemde kan kullanımı olmamıştır (tablo- 8). Tablo-8: Kullanılan Kan Miktarı (Ünite) 2,5 2,2 2 1,5 1 0,5 0 0 Konvansiyonel Yöntem Perkütan yöntem Klasik Yöntem Klasik yöntem 13

14 Bel ve bacak ağrılarının postoperatif VAS ve Oswestry skorlamalarının iki cerrahi yöntemde karşılaştırılmasına bakıldığında postoperatif ilk 24 saatte perkütan yöntemdeki VAS ve Oswerstry değerleri klasik yöntemdekine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede azdır. Geç dönem (4-14 ay) postoperatif VAS ve Oswestry değerlerine bakıldığında perkütan yöntemdeki değerler klasik yönteme göre istatistiksel olarak anlamlı bir oranda daha azdır. Ancak uzun dönemde postoperatif bulunan fark daha az orandadır(tablo-9). İki cerrahi yöntemde preoperatif Oswestry değerlerinin postoperatif dönemdeki değerlerle karşılaştırılmasına bakıldığında iki yöntemdede postoperatif Oswestry değerlerinde düşme istatisitksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ancak postoperatif geç dönem Oswestry değerleri karşılaştırıldığında perkütan yöntemdeki Oswestry değerlerinin klasik yöntemdekine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu tesbitedilmiştir(tablo-10).,tablo-9: 9 8 Bel v e Bacak Ağrılarının Klasik Stabilizasyon v e Perkütan Stabilizasyon öncesi v e Sonrası Dönemlerde * VAS Ölçümlemesi P*> P& > & Bel Ağrısı (Ameliyat Öncesi) PY Bel Ağrısı (Ameliyat Öncesi)KY Bel Ağrısı (Ameliyat Sonrası 24. saat) PY Bel Ağrısı (Ameliyat Sonrası 24. saat)ky Bacak A ğrısı (ameliyat Öncesi)P Y Bacak Ağrısı (ameliyat Öncesi) KY Bel Ağrısı Geç Dönem (4-14 ay)py Bel Ağrısı Geç Dönem (4-14 ay)ky Bacak Ağrısı (Ameliyat Sonrası 24. saat)py Bacak Ağrısı (Ameliyat Sonrası 24. saat)ky Bacak Ağrısı Geç Dönem (4-14 ay)py Bacak Ağrısı Geç Dönem (4-14 ay)ky 14

15 Oswestry Ölçümlemesi Tablo-10: Klasik ve Perkütan Yöntemle Ameliyat Edilen Hastaların Ameliyat Öncesi ve Sonrası Osw estry Ölçümlemesi *** ** * P*> P**> P***> Oswestry (Ameliyat Öncesi)KY Oswestry (Ameliyat Öncesi) PY Oswestry Geç Dönem (4-14 ay)ky Oswestry Geç Dönem (4-14 ay)py Tartışma Sonuç: Spinal dar kanal nedeni ile ameliyat endikasyonu olan hastalarda, spinal dar kanal ameliyatının bir yandan dejeneratif süreç sonucu hipertrofiye uğramış faset / ligament yapılarının eksizyonu yapılırken öte yandan bu eksizyona bağlı gelişen instabilitelerinde tedavi edilmesi gerekir. Bu nedenle spinal dar kanal ameliyatı temel olarak iki bölümden oluşur. Birinci bölümde gerekli dekompresyon yapılmakta ikinci bölümde ise dekompresyona bağlı ve/veya dejeneratif sonuca bağlı olarak gelişmiş olan instabiliteye yönelik spinal füzyon ameliyatı yapılmaktadır. Günümüzde spinal füzyon ameliyatı iki temel teknikle yapılmaktadır. Özellikle tek veya iki segmentli spinal füzyon gereken olgularda klasik yöntemin ve perkütan yöntemin birbirlerine olan üstünlükleri hala tartışma konusudur. Bir grup araştırmacıya göre spinal füzyon için ekstradan perkütan yöntem denenmesi gereksiz bulunmuştur. Ancak yapılan karşılaştırmalı bilimsel analizlerde perkütan yöntemin klasik yönteme göre kısa ve uzun dönemde daha az bel ağrısı ve daha az ekstansör grup bel adelelerinde atrofiye neden olduğu gösterilmiştir. Bizim çalışmamızda klasik ve perkütan yöntem objektif olarak ele alınmıştır. Hastalar iki ayrı grupta incelenerek sonuçları Student-T testi ile değerlendirilmiş ve hastaların perkütan yöntem ile ameliyat edilmesinin hem ekonomik açıdan hem de hasta memnuniyeti açısından daha etkili bir yöntem olduğu 15

16 saptanmıştır. Sonuç olarak lomber dejeneratif omurga hastaları, klasik ve perkütan yöntemle yapılan spinal füzyon işleminden fayda görmektedir.her iki yöntemde ameliyat süreleri arasında belirgin bir fark yoktur; ancak perkütan yöntemde erken ve geç ameliyat sonrası dönemde bel ağrısının daha az olması, operasyon sırasında kan transfüzyonu gereksiniminin olmaması, geç ameliyat sonrası dönemde Oswestry skorlamasına göre daha düşük puan alması nedeni ile perkütan yöntemle tek veya iki segmentli spinal füzyon işlemi yapılması klasik spinal füzyona göre daha iyi sonuç sağlamaktadır. Ancak hastada perkütan yönteme olanak sağlamayan durumlar varsa örneğin obezite, vida koyma işlemi klasik yöntemle yapılır. Aynı şekilde fazla segment vidalama gereken durumlarda da klasik yöntemle cerrahi uygulaması gerçekleştirilir. Amaç MR görüntülerinin tedavisi değil hastanın tedavisi olduğu için öncelikli hedef hastanın yaşam tarzını etkileyen durumlarda diğer yöntemlerle tedavi edilemeyen hastalarda cerrahi endikasyonu koymaktır. Gelecekte kemik ve kıkırdak gelişimini tetikleyen proteinlerin keşfi ve geliştirilmesi ile cerrahi yapılmaksızın spinal stenoz tedavisi yapılması gündemdedir. Bunun için bone morphogenetic protein (BMP), recombinant human bone morphogenetic protein-2 (rhbmp-2), recombinant human osteogenic protein-1 (rhop-1, rhbmp-7) üzerinde durulmaktadır. İlk çalışmalar 1965 yılında Marshall R. Urist tarafından bulunan kemik matriks yapımını tetikleyen bir proteinin tanımlanması ile başlamıştır. Daha sonra bu proteine bone morphogenetic protein(bmp) adı verilmiştir. Bu dönemden beri BMP nin dejeneratif ve travma sonrası gelişen iskelet anomalilerinde kullanılması gündeme gelmiştir de moleküler klonlar oluşturularak sığır kemiği elde edilmiştir. Son 15 yıl içerisinde araştırmacılar kemik ve kıkırdak indükleyici aktivitesi olan 15 çeşit BMP tespit etmişlerdir. Bunlar özel klinik uygulamalarda terapötik hazırlıkların geliştirilmesinde kullanılmaktadır. rhbmp-2, 1997 yılında başlayan ileriye yönelik randomize çalışmalarda spinal füzyonu test etmek için kullanılmıştır. Kollojen tip-1 yapımını sağladığı bilinen bu protein dejeneratif lomber disk hernisinin tedavisi için konik ve dişli intervertebral kafesle birlikte kullanılmaktadır. BMP-7 olarak da bilinene rhop-1 ise moleküler klonlama teknolojisi ile sıçan over hücresinde tanımlanmıştır. Şu anda spinal füzyonun klinik çalışmalarında kullanılmaktadır. 16

17 Ek-1: OSWESTRY BEL AĞRISI SORGULAMA FORMU Tarih: Adı: Protokol No: Soyadı: Doğ.tarihi: Cins: Erkek Kadın Yanıtlamanızı istediğimiz bu sorgulama bel ağrısının sizi ne kadar etkilediğini, gündelik işlerinize ne ölçüde engel olduğunu anlamak içindir. Aşağıdaki bölümlerde size en çok uygun yanıtı işaretleyiniz. Bazı bölümlerde birden fazla seçenek size uyabilir ancak lütfen size en fazla uyanı işaretleyiniz. İşbirliğiniz için şimdiden teşekkür ederiz. 1 Bölüm-Ağrının Ģiddeti q Gelip geçen çok hafif bir ağrım var q Çok fazla değişmeyen hafif bir ağrım var q Gelip giden orta şiddette ağrım var q Çok fazla değişmeyen orta şiddette bir ağrım var q Gelip giden şiddetli bir ağrım var q Çok fazla değişmeyen şiddetli bir ağrım var. 2.Bölüm-KiĢisel bakım q Ağrıdan sakınmak için yıkanma ve giyinme tarzımı değiştirmem gerekmedi q Biraz ağrıya neden olsa bile yıkanma ve giyinme şeklimi değiştirmem q Yıkanma ve giyinme ağrımı arttırıyor, fakat bunları yıkanma ve giyinme tarzımı değiştirmeden yapabiliyorum. q Yıkanma ve giyinme ağrımı arttırdığı için bunları yapma tarzını değiştirmeyi gerekli buluyorum. q Ağrı nedeniyle yıkanma ve giyinmenin bir kısmını yardımsız yapamıyorum. q Ağrı nedeniyle yardımsız yıkanamıyor ve giyinemiyorum. 3. Bölüm-Kaldırma q Ağrımda artma olmadan ağır yükleri kaldırabilirim q Ağır yükleri kaldırabilirim, fakat bu ağrımın artmasına sebep olur q Ağrım ağır yükleri yerden kaldırmamı engelliyor. q Ağrım ağır yükleri yerden kaldırmamı engelliyor, ancak eğer uygun konuma, örneğin masa üzerine yerleştirilirse kaldırabilirim. q Ağrım ağır yükleri yerden kaldırmamı engelliyor, ancak orta ağırlıktaki yükleri eğer uygun konuma yerleştirilirse kaldırabilirim. q Genellikle çok hafif yükleri kaldırabilirim. 4. Bölüm-Yürüme q Yürürken hiç ağrım olmuyor q Yürürken biraz ağrım oluyor, fakat mesafe ile artmıyor. q Ağrım artmadan 1 km den fazla yol yürüyemiyorum. q Ağrım artmadan 500 m den fazla yol yürüyemiyorum. q Ağrım artmadan 250 m den fazla yol yürüyemiyorum. q Ağrım artmadan hiç yol yürüyemiyorum. 5. Bölüm-Oturma Fq Herhangi bir sandalyede istediğim kadar uzun süreli oturabilirim q Sadece en rahat ettiğim sandalyede istediğim kadar uzun süreli oturabilirim q Ağrım bir saatten fazla oturmamı engelliyor q Ağrım yarım saatten fazla oturmamı engelliyor q Ağrım 10 dakikadan fazla oturmamı engelliyor q Ağrım artığı için oturmaktan kaçınıyorum. 6. Bölüm-Ayakta Durma q Ağrım olmadan istediğim kadar ayakta kalabilirim. q Ayakta dururken biraz ağrım oluyor, fakat zamanla artmıyor. q Ağrım artmadan bir saatten daha uzun süre ayakta kalamıyorum. q Ağrım artmadan yarım saatten daha uzun süre ayakta kalamıyorum q Ağrım artmadan 10 dakikadan daha uzun süre ayakta kalamıyorum q Ağrım artığı için ayakta durmaktan kaçınıyorum 7. Bölüm-Uyuma q Yatakta hiç ağrım olmuyor q Yatakta ağrım oluyor ancak uyumamı engellemiyor q Ağrı nedeniyle normal gece uykularım dörtte bir (1/4) azaldı. q Ağrı nedeniyle normal gece uykularım yarı yarıya (1/2) azaldı. q Ağrı nedeniyle normal gece uykularım dörtte üç (3/4) azaldı. q Ağrım uyumamı engelliyor. 17

18 8. Bölüm-Ağrının değiģme derecesi q Ağrım hızla iyileşiyor q Ağrım artıp azalıyor fakat kesinlikle iyileşiyor q Ağrım iyileşiyor gibi görünüyor, fakat şu anda iyileşmesi yavaş q Ağrım ne iyileşiyor ne kötüleşiyor q Ağrım gittikçe kötüleşiyor q Ağrım hızla kötüleşiyor. 9. Bölüm-Sosyal YaĢam q Sosyal yaşantım normal ve bu bana ağrı vermiyor. q Sosyal yaşamım normal ama ağrımın derecesinde artış oluyor. q Ağrı çok fazla enerji gerektiren hobilerimi (Örneğin dans etmek ) kısıtlama dışında sosyal hayatımı belirgin olarak etkilemiyor. q Ağrı sosyal yaşamımım kısıtladı ve çok sık dışarı çıkmıyorum. q Ağrı nedeniyle sosyal hayatım ev içinde sınırlı q Ağrı nedeniyle hiç sosyal hayatım yok 10. Bölüm-Seyahat q Seyahat esnasında hiç ağrım olmuyor q Seyahat esnasında biraz ağrım oluyor, fakat alışık olduğum hiçbir seyahat türü ağrımı daha kötü yapmıyor. q Seyahat esnasında daha fazla ağrım oluyor, fakat bu beni değişik seyahat türleri aramaya yöneltmiyor. q Seyahat esnasında beni değişik seyahat türleri aramaya yönelten fazladan ağrım oluyor. q Ağrım tüm seyahat şekillerini kısıtlıyor. q Ağrım nedeniyle sadece yatarak seyahat edebiliyorum. Ek-2: VAS ÖLÇÜTLEMESİ Ağrısız Hafif, sıkıntı veren ağrı Rahatsızlık veren, usandırıcı ağrı Bunaltıcı, ıstıraplı ağrı ġiddetli, ıstırap verici ağrı Mümkün olan en kötü, dayanılamaz ağrı 18

19 Kaynaklar: 1. Karaoğlu SF: Lomber spinal stenoz : Klinik ve radyolojik özellikleri. Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıpta Uzmanlık Tezi, Konya, Katz JN, Stucki G, Lipson SJ et al: Predictors of surgical outcome in degenerative lumbar spinal stenosis. Spine 21: , Deen HG, Zimmerman RS, Swanson SK et al: Assesment of bladder function after lumbar decompressive laminectomy for spinal stenosis: A prospective study. Journal of Neurosurgery 80: , Işık İ: Lomber spinal stenozda tanı, cerrahi tedavi ve sonuçları. Sağlık Bakanlığı Ankara Hastanesi Nöroşirurji Kliniği. Uzmanlık Tezi, Ankara, Özcan E, Ketenci A: Bel Ağrısı Tanı ve Tedavi, Nobel Kitapevi, İstanbul, 59-89, Fraser JF, Huang RC, Girardi FP et al: Pathogenesis, presentation and treatment of lumbar spinal stenosis associated with coronal or sagittal spinal deformities. Neurosugical Focus 14(1): Article 6, Epstein NE, Epstein JE: Lumbar decompression for spinal stenosis. The Adult Spine: Principles and Practice. Frymoyer JW (ed), , Lippincott-Raven, Philadelphia, Bassewitz H, Herkowitz H: Lumbar stenosis with spondylolisthesis, current consepts of surgical treatment. Clinical Orthopaedics and Related Research 384: 54-60, Dalkılıç T: Spinal stenoz olgularında total laminektomi ile unilateral yaklaşım-bilateral dekompresyon ameliyatlarının stabilizasyona etkilerinin karşılaştırılması. Koyun omurgasında invitro biyomekanik deneysel çalışma. Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroşirurji, Uzmanlık Tezi, İstanbul, Amundsen T, Weber H, Lilleas F et al: Lumbar spinal stenosis clinical and radiologic features. Spine 10: , Gökçay Y: Lomber disk lezyonlarında lomber spinal stenoz varlığının klinik ve laboratuar üzerine etkisi. Sağlık Bakanlığı Ankara Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği, Uzmanlık Tezi, Ankara, Hidalgo-Ovejero AM, Garcia-Mata S,Martinez-Grande M et al: L5 root compression caused by degenerative spinal stenosis of the L1-L2 and L2- L3 spaces. Spine 23(7): , Önel D, Sarı H, Dönmez Ç: Lumbar spinal stenosis: Clinical/radyologic therapeutic evaluation in 145 patients. Spine 18(2): , Porter RW: Spinal stenosis and neurogenic claudication. Spine 21(17): ,

20 15. Binder DK, Schmidt MH, Weinstein PR: Lumbar spinal stenosis. Seminars in Neurology 2: ,

LOMBER SPİNAL STENOZ TEDAVİSİNDE MİKRO-HEMİLAMİNEKTOMİ veya LAMİNEKTOMİ SEÇENEKLERİ

LOMBER SPİNAL STENOZ TEDAVİSİNDE MİKRO-HEMİLAMİNEKTOMİ veya LAMİNEKTOMİ SEÇENEKLERİ LOMBER SPİNAL STENOZ TEDAVİSİNDE MİKRO-HEMİLAMİNEKTOMİ veya LAMİNEKTOMİ SEÇENEKLERİ Dr.Hakan BOZKUŞ VKV Amerikan Hastanesi, Nöroşirurji Bölümü İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü KONJENİTAL İdiopatik Akandroplastik

Detaylı

PERİFERİK ARTER HASTALIKLARINDA SEMPTOMLAR. Dr. İhsan Alur Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD, Denizli

PERİFERİK ARTER HASTALIKLARINDA SEMPTOMLAR. Dr. İhsan Alur Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD, Denizli PERİFERİK ARTER HASTALIKLARINDA SEMPTOMLAR Dr. İhsan Alur Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi AD, Denizli PERİFERİK ARTER HASTALARINA YAKLAŞIM NASIL OLMALIDIR? A) ANAMNEZ (ÖYKÜ,

Detaylı

BEL AĞRILI HASTA DEĞERLENDİRME FORMU

BEL AĞRILI HASTA DEĞERLENDİRME FORMU Dosya No: Adı Soyadı: Hastalık/Tanı Süresi: Yaş: Radikuler yayılım: BMI: Cinsiyet: Telefon: Ağrı şiddeti: yok hafif orta şiddetli çok şiddetli VAS Ağrı Skoru (son iki gün) (0) (100) Giriş /Çıkış Ağrı yok

Detaylı

Spondilolistezis. Prof. Dr. Önder Aydıngöz

Spondilolistezis. Prof. Dr. Önder Aydıngöz Spondilolistezis Prof. Dr. Önder Aydıngöz Spondilolistezis Bir vertebra cisminin alttaki üzerinde öne doğru yer değiştirmesidir. Spondilolizis Pars interartikülaristeki lizise verilen isimdir. Spondilolistezis

Detaylı

TORAKOLOMBER VERTEBRA KIRIKLARI. Prof.Dr.Nafiz BİLSEL VERTEBRA KIRIKLARI 1

TORAKOLOMBER VERTEBRA KIRIKLARI. Prof.Dr.Nafiz BİLSEL VERTEBRA KIRIKLARI 1 TORAKOLOMBER VERTEBRA KIRIKLARI Prof.Dr.Nafiz BİLSEL VERTEBRA KIRIKLARI 1 Vertebral Kolon 33 omur 23 intervertebral disk 31 çift periferik sinir VERTEBRA KIRIKLARI 3 OMURGANIN EĞRİLİKLERİ Servikal bölgede

Detaylı

BEL AĞRISI. Dahili Servisler

BEL AĞRISI. Dahili Servisler BEL AĞRISI Dahili Servisler İnsan omurgası vücut ağırlığını taşımak, hareketine izin vermek ve spinal kolonu korumak için dizayn edilmiştir. Omurga kolonu, birbiri üzerine dizilmiş olan 24 ayrı omur adı

Detaylı

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS (Bel Kayması) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS (Bel Kayması) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS (Bel Kayması) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ ERİŞKİN İSTMİK SPONDİLOLİSTEZİS NEDİR? Omurga, omur adı

Detaylı

30.10.2013 BOYUN AĞRILARI

30.10.2013 BOYUN AĞRILARI BOYUN AĞRILARI BOYUN ANOTOMISI 7 vertebra, 5 intervertebral disk, 12 luschka eklemi, 14 faset eklem, Çok sayıda kas ve tendondan oluşur. BOYNUN FONKSIYONU Başı desteklemek Başın tüm hareket

Detaylı

Bel Ağrıları. Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.

Bel Ağrıları. Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. Bel Ağrıları Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. BEL AĞRISI 19-45 yaşları arasında günlük yaşam faaliyetlerini sınırlayan en önemli sebeplerden biridir. İş gücü kaybı açısından üst solunum

Detaylı

Omurga-Omurilik Cerrahisi

Omurga-Omurilik Cerrahisi Omurga-Omurilik Cerrahisi BR.HLİ.017 Omurga cerrahisi, omurilik ve sinir kökleri ile bu hassas sinir dokusunu saran/koruyan omurga üzerinde yapılan ameliyatları ve çeşitli girişimleri içerir. Omurga ve

Detaylı

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ SERVİKAL DAR KANAL ve MYELOPATİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ SERVİKAL MYELOPATİLİ HASTALARIN YAKINMALARI Servikal kanal darlığı, genellikle

Detaylı

Gelişen en Olguda Mentamove ile Tedavi

Gelişen en Olguda Mentamove ile Tedavi Spontan Foot Drop (Düşük k Ayak) Gelişen en Olguda Mentamove ile Tedavi Dr. Mustafa Akgün, Dr. Zehra Akgün, Dr. Christoph Garner Mentamove Merkezi Bursa Türkiye Keywords: Lumbar Disc Disease, Foot Drop,

Detaylı

OSTEOARTRİT. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ

OSTEOARTRİT. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ OSTEOARTRİT Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ Eklem kıkırdağından başlayıp, eklemlerde mekanik aşınmaya ve dejenerasyona yol açan kronik bir eklem hastalığıdır. LİTERATÜRDEKİ İSİMLERİ ARTROZ DEJENERATİF ARTRİT Yavaş

Detaylı

BBCS da Tedavi Seçenekleri. Cerrahi yöntemler. Dr. Cumhur KILINÇER. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirürji Anabilim Dalı

BBCS da Tedavi Seçenekleri. Cerrahi yöntemler. Dr. Cumhur KILINÇER. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirürji Anabilim Dalı BBCS da Tedavi Seçenekleri Cerrahi yöntemler Dr. Cumhur KILINÇER Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirürji Anabilim Dalı BBCS da Tedavi Seçenekleri Öğrenim Hedefleri Cerrahi yöntemler BBCS de cerrahinin

Detaylı

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011

Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri. Sena Aydın 0341110011 Yaşlanmaya Bağlı Oluşan Kas ve İskelet Sistemi Patofizyolojileri Sena Aydın 0341110011 PATOFİZYOLOJİ Fizyoloji, hücre ve organların normal işleyişini incelerken patoloji ise bunların normalden sapmasını

Detaylı

KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK

KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK KİNEZYOLOJİ ÖĞR.GÖR. CİHAN CİCİK 1 COLUMNA VERTEBRALİS 2 COLUMNA VERTEBRALİS 1) Columna vertebralis pelvis üzerine merkezi olarak oturmuş bir sütuna benzer ve destek vazifesi görerek vücudun dik durmasını

Detaylı

BEL VE BOYUN FITIKLARI

BEL VE BOYUN FITIKLARI BEL VE BOYUN FITIKLARI Genel Bilgilendirme Boynumuzda 7 adet belimizde ise 5 adet omurga kemiği vardır. Bu kemikler arasında da disk adı verilen kıkırdak yapılarbulunmaktadır. Diskler omurganın hareketliliğine

Detaylı

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ

LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ LOKOMOTOR SİSTEM SEMİYOLOJİSİ Prof.Dr.Ayşe Kılıç draysekilic@gmeil.com AMAÇ Lokomotor sistemin temel yapılarını ve çocuklarda görülen yakınmalarını, öykü, fizik muayene ve basit tanı yöntemlerini öğrenmek

Detaylı

Osteoartrit. Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.

Osteoartrit. Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. Osteoartrit Uzm. Fzt. Kağan Yücel Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. OSTEOARTRİT Primer nonenflamatuar artiküler kartilajın bozulması ve reaktif yeni kemik oluşumu ile karakterize,eklem ağrısı,hareket kısıtlılığı

Detaylı

Sakrum Kırıkları ve Biyomekaniği

Sakrum Kırıkları ve Biyomekaniği Sakrum Kırıkları ve Biyomekaniği Dr.Hakan BOZKUŞ VKV Amerikan Hastanesi, Nöroşirurji Bölümü İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü AMERİKAN HASTANESİ Embriyoloji Tüm vertebral kolon 44 mesodermal somatomerden oluşur

Detaylı

SERVİKAL ORTEZLER. Dr.Hakan BOZKUŞ. VKV Amerikan Hastanesi

SERVİKAL ORTEZLER. Dr.Hakan BOZKUŞ. VKV Amerikan Hastanesi SERVİKAL ORTEZLER Dr.Hakan BOZKUŞ VKV Amerikan Hastanesi Burma (Padaung) Kullanım Amacı 1. Ağrıyı azaltmak 2. Boyun hareketlerini kısıtlamak 1. Cerrahi öncesi 2. Cerrahi sonrası 3. Hasta transportunda

Detaylı

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki

Detaylı

DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR

DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI D.P.Ü. KÜTAHYA EVLİYA ÇELEBİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ DAMAR HASTALIKLARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR PROF. DR. AHMET HAKAN VURAL OP. DR. GÜLEN SEZER ALPTEKİN ERKUL OP. DR. SİNAN ERKUL

Detaylı

(ANEVRİZMA) Dr. Dağıstan ALTUĞ

(ANEVRİZMA) Dr. Dağıstan ALTUĞ ANEURYSM (ANEVRİZMA) Arteriyel sistemindeki lokalize bir bölgeye kan birikmesi sonucu şişmesine Anevrizma denir Gerçek Anevrizma : Anevrizma kesesinde Arteriyel duvarların üç katmanını kapsayan Anevrizma

Detaylı

Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlanan HASTALIK MODELİ

Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlanan HASTALIK MODELİ Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlanan HASTALIK MODELİ 1. Semptom ve Bulguların toplanması, 2. Olası Tanının belirlenmesi, 3. Yardımcı tanı yöntemleri ile tanının doğrulanması, 4. Bilimsel olarak ispatlanmış

Detaylı

Boyun Ağrıları. Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv.

Boyun Ağrıları. Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. Boyun Ağrıları Uzm. Fzt. Kağan YÜCEL - Ufuk Üni. SHMYO Öğrt. Grv. Epidemiyoloji Kronik ağrı sıralamasında, bel ağrılarından sonra ikinci sırayı oluşturur. Genel populasyonda her 3 kişiden biri hayatlarının

Detaylı

SPONDİLOLİSTEZİS VE CERRAHİ TEDAVİSİ

SPONDİLOLİSTEZİS VE CERRAHİ TEDAVİSİ SPONDİLOLİSTEZİS VE CERRAHİ TEDAVİSİ Dr.Hakan BOZKUŞ VKV Amerikan Hastanesi, Nöroşirurji Bölümü İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü Spondilolistezis İlk defa 1772 yılında Herbiniaux un yaptığı zor doğum ile tanımlanıyor

Detaylı

Foot Drop Gelişen Olguda EMG Tetiklemeli Elektrostimulasyon (Mentamove Metodu) ile Fonksiyonel İyileşme

Foot Drop Gelişen Olguda EMG Tetiklemeli Elektrostimulasyon (Mentamove Metodu) ile Fonksiyonel İyileşme Foot Drop Gelişen Olguda EMG Tetiklemeli Elektrostimulasyon (Mentamove Metodu) ile Fonksiyonel İyileşme Olgu Sunumu Dr. Mustafa Akgün*, Dr. Zehra Akgün**, Dr. Christoph Garner**** Bursa Devlet Hastanesi,

Detaylı

Motor Nöron ve Kas Hastalıkları. Uzm Dr Pınar Gelener

Motor Nöron ve Kas Hastalıkları. Uzm Dr Pınar Gelener Motor Nöron ve Kas Hastalıkları Uzm Dr Pınar Gelener Genel Bilgiler Vücudun herhangi bir bölümünde kas kuvveti azalması: parezi Tam kaybı (felç) : paralizi / pleji Vücudun yarısını tutarsa (kol+bacak)

Detaylı

İNSTABİLİTESİ OLMAYAN DEJENERATİF LOMBER SPİNAL STENOZ OLGULARINDA TEK TARAFTAN YAKLAŞIMLA BİLATERAL MİKRODEKOMPRESYONUN KLİNİK SONUÇLARI

İNSTABİLİTESİ OLMAYAN DEJENERATİF LOMBER SPİNAL STENOZ OLGULARINDA TEK TARAFTAN YAKLAŞIMLA BİLATERAL MİKRODEKOMPRESYONUN KLİNİK SONUÇLARI T.C. ŞİŞLİ ETFAL EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ NÖROŞİRÜRJİ KLİNİĞİ Klinik Şefi : Prof.Dr.Yunus Aydın İNSTABİLİTESİ OLMAYAN DEJENERATİF LOMBER SPİNAL STENOZ OLGULARINDA TEK TARAFTAN YAKLAŞIMLA BİLATERAL

Detaylı

Ali Haydar Baykan 1, Hakan Sezgin Sayıner 2. Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Adıyaman

Ali Haydar Baykan 1, Hakan Sezgin Sayıner 2. Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Adıyaman Ali Haydar Baykan 1, Hakan Sezgin Sayıner 2 1 Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Ana Bilim Dalı, Adıyaman 2 Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma

Detaylı

Total Kalça Protezi. Prof. Dr. Önder Yazıcıoğlu İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı

Total Kalça Protezi. Prof. Dr. Önder Yazıcıoğlu İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Total Kalça Protezi Prof. Dr. Önder Yazıcıoğlu İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Koksartroz Primer Önceden geçirildiği bilinen bir hastalık yok Genelde yaşlanmaya bağlı Eklemde

Detaylı

Yaşlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen değişiklikler gibi vücut duruşunda ve yürüyüşünde de değişiklikler meydana

Yaşlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen değişiklikler gibi vücut duruşunda ve yürüyüşünde de değişiklikler meydana Yazar Ad 111 Prof. Dr. Selçuk BÖLÜKBAŞI Yaşlanma ile birlikte deri ve saçlarda görülen değişiklikler gibi vücut duruşunda ve yürüyüşünde de değişiklikler meydana gelir. Kas-iskelet sistemi vücudun destek

Detaylı

Skolyoz. Prof. Dr. Önder Aydıngöz

Skolyoz. Prof. Dr. Önder Aydıngöz Skolyoz Prof. Dr. Önder Aydıngöz Skolyoz Tanım Omurganın lateral eğriliğine skolyoz adı verilir. Ayakta çekilen grafilerde bu eğriliğin 10 o nin üzerinde olması skolyoz olarak kabul edilir. Bu derecenin

Detaylı

Konjenital Skolyozda Kırmızı Bayraklar

Konjenital Skolyozda Kırmızı Bayraklar 23.Ulusal Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongresi NECDET ALTUN Konjenital skolyoz / Pandora nın Kutusu Embriyojenik hata Omurgada Vertebralar İntraspinal Toraksta Diğer organ ve sistemlerde Tanı Süreç

Detaylı

Bel ağrısı tüm dünyada yaygın olarak gözlenen bir şikayettir. Sanayileşmiş ülkelerde sıklığı giderek artış göstermektedir

Bel ağrısı tüm dünyada yaygın olarak gözlenen bir şikayettir. Sanayileşmiş ülkelerde sıklığı giderek artış göstermektedir Bel Boyun Fıtıkları Dr. Hülya Pekar Sağlık ve Güzellik Kliniği Lazer Epilasyon botox, yüz gençleştirm Bel ağrısı tüm dünyada yaygın olarak gözlenen bir şikayettir. Sanayileşmiş ülkelerde sıklığı giderek

Detaylı

VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI. 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar)

VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI. 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar) VÜCUDUN TEMEL PARÇALARI 1) Baş-boyun 2)Gövde 3)Ekstremiteler (Kollar ve bacaklar) 1)BAŞ a)yüz b)kranium (Kafatası) 2) GÖVDE a)toraks (Göğüs kafesi) b)karın 3) EKSTREMİTELER a)üst ekstremiteler b)alt ekstremiteler

Detaylı

SERVİKAL DİSK HERNİSİ

SERVİKAL DİSK HERNİSİ TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ SERVİKAL DİSK HERNİSİ (Boyun Fıtığı) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ SERVİKAL MYELOPATİLİ HASTALARIN YAKINMALARI Omurga, omur denilen

Detaylı

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak PARKİNSON HASTALIĞI Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND

Detaylı

MULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık

MULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık MULTİPL SKLEROZ(MS) Multipl Skleroz (MS) genç erişkinleri etkileyerek özürlülüğe en sık yolaçan nörolojik hastalık MS Hasta Okulu 28.05.2013 Multipl skleroz (MS) hastalığını basitçe, merkezi sinir sistemine

Detaylı

Enjeksiyona Bağlı Siyatik Sinir Hasarında Mentamove Uygulaması Sonuçları. Olgu Sunumu Op. Dr. Mustafa AKGÜN Nöroşirürji Uzmanı ve Mentamove Eğitmeni

Enjeksiyona Bağlı Siyatik Sinir Hasarında Mentamove Uygulaması Sonuçları. Olgu Sunumu Op. Dr. Mustafa AKGÜN Nöroşirürji Uzmanı ve Mentamove Eğitmeni Enjeksiyona Bağlı Siyatik Sinir Hasarında Mentamove Uygulaması Sonuçları Olgu Sunumu Op. Dr. Mustafa AKGÜN Nöroşirürji Uzmanı ve Mentamove Eğitmeni 44 yaş Erkek (İşçi) Şikayeti: Sağ Bacağında Şiddetli

Detaylı

TEŞHİSTEN TEDAVİYE > ALT EKSTREMİTE ATARDAMARI HASTALIĞI

TEŞHİSTEN TEDAVİYE > ALT EKSTREMİTE ATARDAMARI HASTALIĞI TEŞHİSTEN TEDAVİYE > ALT EKSTREMİTE ATARDAMARI HASTALIĞI Genç Kardiyologlar Grup Sorumlusu - Prof.Dr.Oktay Ergene Bilimsel İçeriğin Değerlendirilmesi, Son Düzenleme - Prof.Dr. Mahmut Şahin Düzenleme, Gözden

Detaylı

Torakolomber Bileşke Patlama Kırıkları

Torakolomber Bileşke Patlama Kırıkları Torakolomber Bileşke Patlama Kırıkları (posterior yaklaşım) Dr.Hakan BOZKUŞ Konuşma Konusu Torakolomber Bileşke T11-L1 Kostavertebral ligaman İnterkostal adale İntertransvers adale Kuadratus lumborum Anterior

Detaylı

DİZ MUAYENESİ. Prof. Dr. Bülent Ülkar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı

DİZ MUAYENESİ. Prof. Dr. Bülent Ülkar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı DİZ MUAYENESİ Prof. Dr. Bülent Ülkar Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı Spor yaralanması nasıl değerlendirilmelidir? Hedefe odaklanmış ayrıntılı bir yaralanma öyküsü Hedefe

Detaylı

Bel Ağrıları. Yaklaşım ve Tedavi Yöntemleri. Prof. Dr. Reyhan Çeliker

Bel Ağrıları. Yaklaşım ve Tedavi Yöntemleri. Prof. Dr. Reyhan Çeliker Bel Ağrıları Yaklaşım ve Tedavi Yöntemleri Prof. Dr. Reyhan Çeliker Genel Bilgiler n Toplumun %80 i yaşamları boyunca en az bir kez bel ağrısından yakınırlar. n 20-50 yaş grubunda en pahalı sağlık sorunudur.

Detaylı

Diastomatomiyeli Ameliyatı Sonrası Mentamove İle Tedavi

Diastomatomiyeli Ameliyatı Sonrası Mentamove İle Tedavi Diastomatomiyeli Ameliyatı Sonrası Mentamove İle Tedavi Dr. Mustafa Akgün, Dr. Zehra Akgün, Dr. Christoph Garner Mentamove Eğitim Merkezi Bursa Turkiye Keyword: mentamove, diastomatomiyeli, postoperative

Detaylı

Omurga Girişimleri. Nöroradyolojide Yeni Bir Ufuk. Dr. Osman KIZILKILIÇ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji AD-Nöroradyoloji BD

Omurga Girişimleri. Nöroradyolojide Yeni Bir Ufuk. Dr. Osman KIZILKILIÇ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji AD-Nöroradyoloji BD Omurga Girişimleri Nöroradyolojide Yeni Bir Ufuk Dr. Osman KIZILKILIÇ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji AD-Nöroradyoloji BD ENDİKASYONLAR VERTEBRA DİSKOPATİ DEJENERATİF VERTEBROPLASTİ

Detaylı

Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak

Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak Zeliha Korkmaz Dişli 1, Necla Tokgöz 2, Fatma Ceyda Akın Öçalan 3, Mehmet Fa>h Korkmaz 4, Ramazan Bıyıklıoğlu 2 1 Anesteziyoloji Bölümü, Malatya Devlet Hastanesi 2

Detaylı

Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi. (Nöro-Onkolojik Cerrahi)

Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi. (Nöro-Onkolojik Cerrahi) Beyin Omurilik ve Sinir Tümörlerinin Cerrahisi (Nöro-Onkolojik Cerrahi) BR.HLİ.018 Sinir sisteminin (Beyin, omurilik ve sinirlerin) tümörleri, sinir dokusunda bulunan çeşitli hücrelerden kaynaklanan ya

Detaylı

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. LOMBER DİSK HENRİSİ (Bel Fıtığı) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ

TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ. LOMBER DİSK HENRİSİ (Bel Fıtığı) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ TC. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ LOMBER DİSK HENRİSİ (Bel Fıtığı) HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ BEL FITIĞI NEDİR? Omurga, omur adı verilen birbirine bağlı bir dizi

Detaylı

Türk Omurga Derneği. Eğitim Modülleri. Modül 1: Temel Bilimler-09 Kasım 2018

Türk Omurga Derneği. Eğitim Modülleri. Modül 1: Temel Bilimler-09 Kasım 2018 07:30-08:00 Kayıt & Hoşgeldiniz Kahvesi 08:00-08:10 Açılış & Kurs bilgilendirmesi Haluk Berk-Onur Ulu 08:10-08:30 Öğrenme öncesi sınavı Onur Ulu Modül 1: Temel Bilimler-09 Kasım 2018 1. Oturum: Omurga

Detaylı

TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ

TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ TRAFİK KAZALARI, DÜŞMELER, DARP OLGULARI ve İŞ KAZALARINDA ADLİ SÜREÇ ÖRNEK OLGU DEĞERLENDİRMESİ İbrahim TEMİZ Acıbadem Atakent Üniversitesi Hastanesi Acil servis sorumlusu Hazırlanma Tarihi: 01/09/2015

Detaylı

Ankilozan Spondilit Rehabilitasyonu. Prof. Dr.Hidayet Sarı

Ankilozan Spondilit Rehabilitasyonu. Prof. Dr.Hidayet Sarı Ankilozan Spondilit Rehabilitasyonu Prof. Dr.Hidayet Sarı Tanım Özellikle omurgayı tutan ve ankiloza götüren kronik iltihabi sistemik romatizmal hastalıktır. Sakroiliak eklem iltihabı oluşturmak ana bulgusudur.

Detaylı

Makale Başlık : KARPAL TÜNEL SENDROMU VE LOMBER DAR KANAL; BİRBİRİ İLE İLİŞKİLİ HASTALIKLAR MIDIR? Anahtar Sözcükler :

Makale Başlık : KARPAL TÜNEL SENDROMU VE LOMBER DAR KANAL; BİRBİRİ İLE İLİŞKİLİ HASTALIKLAR MIDIR? Anahtar Sözcükler : Makale Başlık : KARPAL TÜNEL SENDROMU VE LOMBER DAR KANAL; BİRBİRİ İLE İLİŞKİLİ HASTALIKLAR MIDIR? Anahtar Sözcükler : Karpal tünel sendromu, lomber dar kanal Özet : Geçmiş bilgiler: Karpal tünel sendromu

Detaylı

Göğüs Cerrahisi Hakan Şimşek. Journal of Clinical and Analytical Medicine

Göğüs Cerrahisi Hakan Şimşek. Journal of Clinical and Analytical Medicine Journal of Clinical and Analytical Medicine Yetişkinde Gergin Omurilik Sendromu ve Eşlik Eden Toraks Deformitesi Gergin omurilik, klinik bir durumdur ve zemininde sebep olarak omuriliğin gerilmesi sonucu

Detaylı

Artroskopi, ortopedik cerrahların eklem içini görerek tanı koydukları ve gerektiğinde

Artroskopi, ortopedik cerrahların eklem içini görerek tanı koydukları ve gerektiğinde Artroskopi nedir? Artroskopi, ortopedik cerrahların eklem içini görerek tanı koydukları ve gerektiğinde çeşitli tedavileri uyguladıkları bir cerrahi prosedürdür. Artroskopi sözcüğü latince arthro (eklem)

Detaylı

BOYUN VE BEL FITIKLARI

BOYUN VE BEL FITIKLARI BOYUN VE BEL FITIKLARI Genel Bilgilendirme Boynumuzda 7 adet belimizde ise 5 adet omurga kemiği vardır. Bu kemikler arasında da disk adı verilen kıkırdak yapılar bulunmaktadır. Diskler omurganın hareketliliğine

Detaylı

Yapay Servikal Disk Replasmanı Hasta Kılavuzu

Yapay Servikal Disk Replasmanı Hasta Kılavuzu Yapay Servikal Disk Replasmanı Hasta Kılavuzu Her yıl, yüz binlerce yetişkine Servikal Disk Dejenerasyonu tanısı konulmaktadır; bu, boyunda, omuzlarda, kollarda ve hatta ellerde ağrı ve uyuşmaya neden

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

PROSTAT BÜYÜMESİ VE KANSERİ

PROSTAT BÜYÜMESİ VE KANSERİ PROSTAT BÜYÜMESİ VE KANSERİ PROSTAT BÜYÜMESİ Prostat her erkekte doğumdan itibaren bulunan, idrar torbasının hemen altında yer alan bir organdır. Yaklaşık 20 gr ağırlığındadır ve idrar torbasındaki idrarı

Detaylı

Yapay Servikal Disk Replasmanı Hasta Kılavuzu. Bu broşür doktorunuzun muayenehanesi sayesinde size ulaştırılmaktadır.

Yapay Servikal Disk Replasmanı Hasta Kılavuzu. Bu broşür doktorunuzun muayenehanesi sayesinde size ulaştırılmaktadır. Bu broşür doktorunuzun muayenehanesi sayesinde size ulaştırılmaktadır. Broşürü hazırlayan Spinal Kinetics, Inc. (M6 yapay disk üreticisi) MKT 0063 Rev. 2 2009 Spinal Kinetics, Inc. SPINAL KINETICS, MOTION

Detaylı

ULUSAL KONGRE VE SEMPOZYUMLARDA KONFERANSLAR

ULUSAL KONGRE VE SEMPOZYUMLARDA KONFERANSLAR ULUSAL KONGRE VE SEMPOZYUMLARDA KONFERANSLAR 1. Koç K: Spinal yaralanmalar ve hasta transportu. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İlk ve Acil Yardım Anabilim Dalı ve Kayseri Sağlık Müdürlüğü ''Mezuniyet

Detaylı

OMURGA TRAVMALI OLGULARA DAYALI BİYOMEKANİK İNCELEME

OMURGA TRAVMALI OLGULARA DAYALI BİYOMEKANİK İNCELEME OMURGA TRAVMALI OLGULARA DAYALI BİYOMEKANİK İNCELEME Dr.Hakan BOZKUŞ VKV Amerikan Hastanesi, Nöroşirurji Bölümü İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü Mekanik Bilgi Birim şekil değiştirme (strain,ε) Geometride oluşan

Detaylı

Boyun Ağrılarında Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Üniversitesi

Boyun Ağrılarında Tanı ve Tedavi. Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Üniversitesi Boyun Ağrılarında Tanı ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Üniversitesi Boyun Anatomisi Boyun Anatomisi Omurganın en hareketli parçasıdır. Karotis, vertebral arter, omurilik ve spinal sinirleri

Detaylı

Hazırlayan Oya SAĞIR Bahçelievler Aile Hastanesi Eğitim Gelişim Hemşiresi 2014

Hazırlayan Oya SAĞIR Bahçelievler Aile Hastanesi Eğitim Gelişim Hemşiresi 2014 Hazırlayan Oya SAĞIR Bahçelievler Aile Hastanesi Eğitim Gelişim Hemşiresi 2014 Sedasyon Uygulamaları Günübirlik Anestezi Sonrası Derlenme Safhaları Modifiye Aldrete Skoru Nedir ve Nerede Kullanılır? Modifiye

Detaylı

SPONDİLODİSKİTLER. Dr. Nazlım AKTUĞ DEMİR

SPONDİLODİSKİTLER. Dr. Nazlım AKTUĞ DEMİR SPONDİLODİSKİTLER Dr. Nazlım AKTUĞ DEMİR Vertebra Bir dizi omurdan oluşur Vücudun eksenini oluşturur Spinal kordu korur Kaslar, bağlar ve iç organların yapışacağı sabit bir yapı sağlar. SPONDİLODİSKİT

Detaylı

OFİS ERGONOMİSİ. Prof.Dr.Elif Akalın Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR Anabilim Dalı

OFİS ERGONOMİSİ. Prof.Dr.Elif Akalın Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR Anabilim Dalı OFİS ERGONOMİSİ Prof.Dr.Elif Akalın Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR Anabilim Dalı SUNUM PLANI Ofiste kas iskelet sistemi problemleri gelişiminin sebepleri Sık karşılaşılan problemler Korunma

Detaylı

Başarısız Bel Cerrahisi Sendromunda Nörofizyolojik Değerlendirme

Başarısız Bel Cerrahisi Sendromunda Nörofizyolojik Değerlendirme Başarısız Bel Cerrahisi Sendromunda Nörofizyolojik Değerlendirme Prof. Dr. Işın ÜNAL ÇEVİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Duyu Muayenesinde Lezyonun lokalizasyonu Serebrospinal

Detaylı

DİSK HERNİLERİ. Prof. Dr. Merih SARIDOĞAN

DİSK HERNİLERİ. Prof. Dr. Merih SARIDOĞAN DİSK HERNİLERİ Prof. Dr. Merih SARIDOĞAN AN Vertebral kolon Hareket yeteneği Vücut desteği - postür ANATOMİ BİYOMEKANİK Vertebra İntervertebral disk Ligamanlar Spinal kord, spinal sinirler Vertebra Bölge

Detaylı

hasta EĞİTİMİ Bel fıtığını anlamak ve Anüler Kapama için Barricaid Protezi

hasta EĞİTİMİ Bel fıtığını anlamak ve Anüler Kapama için Barricaid Protezi hasta EĞİTİMİ Bel fıtığını anlamak ve Anüler Kapama için Barricaid Protezi İçindekiler Bel fıtığı nedir? 4 Bel fıtığı teşhisi nasıl yapılır? 6 Bel fıtığı tedavisi nasıl yapılır? 7 Barricaid için bir aday

Detaylı

Appendix. Appendix A: SRS-22r HASTA ANKETİ Hasta Adı : Doğum Tarihi : / / Bugünün Tarihi : / / Yaş : + Dosya Numarası :

Appendix. Appendix A: SRS-22r HASTA ANKETİ Hasta Adı : Doğum Tarihi : / / Bugünün Tarihi : / / Yaş : + Dosya Numarası : Appendix Appendix A: SRS-22r HASTA ANKETİ Hasta Adı : Doğum Tarihi : / / Ad Soyad Gün Ay Yıl Bugünün Tarihi : / / Yaş : + Gün Ay Yıl Yıl Ay Dosya Numarası : Bu ankette sırtınızın ve belinizin şu andaki

Detaylı

Paratiroid lezyonlarında USG ve Sintigrafinin Karşılaştırılması

Paratiroid lezyonlarında USG ve Sintigrafinin Karşılaştırılması Paratiroid lezyonlarında USG ve Sintigrafinin Karşılaştırılması Op. Dr. Savaş Baba, Doç. Dr. Barış Saylam,Op. Dr. Hüseyin Çelik, Op. Dr. Özgür Akgül,Op. Dr. Sabri Özden, Ass. Dr. Deniz Tikici, Ass. Dr.

Detaylı

LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER

LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER LAPAROSKOPİK SLEEVE GASTREKTOMİ SONRASI METBOLİK VE HORMONAL DEĞİŞİKLİKLER Varlık Erol, Cengiz Aydın, Levent Uğurlu, Emre Turgut, Hülya Yalçın*, Fatma Demet İnce* T.C.S.B. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi,

Detaylı

Kronik bel ve bacak ağrısı. Etiyoloji. Epiduroskopi. İnvazif işlemler EPİDUROSKOPİK LİZİS VE DEKOMPRESYON. Kronik bel ve bacak ağrısının tedavisi

Kronik bel ve bacak ağrısı. Etiyoloji. Epiduroskopi. İnvazif işlemler EPİDUROSKOPİK LİZİS VE DEKOMPRESYON. Kronik bel ve bacak ağrısının tedavisi EPİDUROSKOPİK LİZİS VE DEKOMPRESYON Kronik bel ve bacak ağrısı Prof. Dr. Altan Şahin, FIPP Hacettepe Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon A.D. Algoloji B.D. asahin@hacettepe.edu.tr www.draltansahin.org

Detaylı

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak İNME Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND ye aittir. Kaynak

Detaylı

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün;

Epilepsi nedenlerine gelince üç ana başlıkta incelemek mümkün; Epilepsi bir kişinin tekrar tekrar epileptik nöbetler geçirmesi ile niteli bir klinik durum yada sendromdur. Epileptik nöbet beyinde zaman zaman ortaya çıkan anormal elektriksel boşalımların sonucu olarak

Detaylı

KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD

KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI. Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMALI HASTALARDA GÖRÜNTÜLEMENİN TANI, TEDAVİ VE PROGNOZA KATKISI Dr. Fatma Özlen İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi AD KAFA TRAVMASI VE RADYOLOJİ Hangi hastalara görüntüleme

Detaylı

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI ÖLÇÜMÜ

EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI ÖLÇÜMÜ EKLEM HAREKET AÇIKLIĞI ÖLÇÜMÜ Lokomotor sistem muayenesi İnspeksiyon, Palpasyon, Eklem hareket açıklığı (EHA), Nörolojik muayene (kas testi, refleks muayene, duyu muayenesi), Özel testler, Fonksiyonel

Detaylı

SINIRLI YÜZEY DEĞİŞTİRME BAŞARILI MI?

SINIRLI YÜZEY DEĞİŞTİRME BAŞARILI MI? SINIRLI YÜZEY DEĞİŞTİRME BAŞARILI MI? Doç. Dr. Tahsin Beyzadeoğlu Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji AD. tbeyzade@superonline.com Diz Osteoartriti Kıkırdak Lezyonları A la Carte

Detaylı

Diş hekimlerinde Bel Ağrısından Korunma

Diş hekimlerinde Bel Ağrısından Korunma Diş hekimlerinde Bel Ağrısından Korunma Hastalığın en güzel ilacı, o hastalıktan korunmanın çarelerini öğrenmektir. HİPOKRAT Bu sunumun amacı; bel ağrısından korunmak için doğru oturuş, doğru çalışma ve

Detaylı

Yaşlılarda düzenli fiziksel aktivite

Yaşlılarda düzenli fiziksel aktivite Düzenli fiziksel aktivite ile kazanılmak istenen yaşam kalitesi artışı özellikle yaşlı nüfusta önemli görülmektedir. Bu kısımda yaşlılar için egzersiz programı oluşturulurken nelere dikkat edilmesi gerektiği

Detaylı

Columna vertebralis (omurga); vücudun arka ve orta kısmında yer alır, kemikten ve kıkırdaktan oluşur ve içinde omuriliği barındırır.

Columna vertebralis (omurga); vücudun arka ve orta kısmında yer alır, kemikten ve kıkırdaktan oluşur ve içinde omuriliği barındırır. Columna vertebralis (omurga); vücudun arka ve orta kısmında yer alır, kemikten ve kıkırdaktan oluşur ve içinde omuriliği barındırır. İskeletin önemli bir bölümüdür ve temel eksenidir. Sırt boyunca uzanır

Detaylı

Kasık Komplikasyonları ve Yönetimi. Doç.Dr.Gültekin F. Hobikoğlu Medicana Bahçelievler

Kasık Komplikasyonları ve Yönetimi. Doç.Dr.Gültekin F. Hobikoğlu Medicana Bahçelievler Kasık Komplikasyonları ve Yönetimi Doç.Dr.Gültekin F. Hobikoğlu Medicana Bahçelievler Femoral Komplikasyonlar External kanama ve hematom (%2-15) Psödoanevrizma (%1-5) Retroperitoneal hematom (

Detaylı

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR Prof. Dr. Mehmet Ersoy DEMANSA NEDEN OLAN HASTALIKLAR AMAÇ Demansın nedenleri ve gelişim sürecinin öğretmek Yaşlı bireyde demansa bağlı oluşabilecek problemleri öğretmek

Detaylı

Hisar Intercontinental Hospital

Hisar Intercontinental Hospital Varisler BR.HLİ.92 Venöz Hastalıklar (Toplardamarlar) Varis Hastalığı: Bacaklarımızda kirli kanı yukarı taşımak üzere görev alan iki ana ven sistemi bulunur. Yüzeyel ve derin ven sistemi olarak adlandırılan

Detaylı

Nöroflirürjiyenin Bel A r s na Bak fl

Nöroflirürjiyenin Bel A r s na Bak fl .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Bafl, Boyun, Bel A r lar Sempozyum Dizisi No: 30 May s 2002; s. 215-223 Nöroflirürjiyenin Bel A r s na Bak fl Doç. Dr. Murat Hanc ANAMNEZ

Detaylı

İliotibial Bant Sendromu

İliotibial Bant Sendromu İliotibial Bant Sendromu Doç. Dr.Tahsin Beyzadeoğlu Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Snapping Hip Kalça hareketlerinde ağrılı veya ağrısız atlama hissi, ses duyma

Detaylı

Postür Analizi. Prof. Dr. Reyhan Çeliker. Acıbadem Maslak Hastanesi

Postür Analizi. Prof. Dr. Reyhan Çeliker. Acıbadem Maslak Hastanesi Postür Analizi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Maslak Hastanesi Postür nedir? Postür l Vücut kısımlarının pozisyonu veya dizilimidir. l STATİK: Oturma, ayakta durma ve yatma sırasındaki postür l DİNAMİK:

Detaylı

Türk Nöroşirürji Derneği Spinal ve Periferik Sinir Cerrahisi Grubu Dr.Mehmet Zileli İleri Spinal Cerrahi Kursu 14.Kurs

Türk Nöroşirürji Derneği Spinal ve Periferik Sinir Cerrahisi Grubu Dr.Mehmet Zileli İleri Spinal Cerrahi Kursu 14.Kurs Türk Nöroşirürji Derneği Spinal ve Periferik Sinir Cerrahisi Grubu Dr.Mehmet Zileli İleri Spinal Cerrahi Kursu 14.Kurs Moderatör: Dr.Mehmet Zileli 5 7 Aralık 2014 Swissotel Grand Efes, İzmir Türk Nöroşirürji

Detaylı

Vaka II. Vaka I. Vaka III. Vaka IV

Vaka II. Vaka I. Vaka III. Vaka IV Göğüs Ağrısına Yaklașım A.Ü. Tıp Fakültesi Acil Tıp A.D Dr. Murat BERBEROĞLU 03.07.2012 Sunu Planı Vakalar Giriș ve Epidemiyoloji Patofizyoloji Tanısal Yaklașım -öykü - risk faktörleri -fizik muayene -test

Detaylı

ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA

ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ SELİN HOCA Çevresel Sinir Sistemi (ÇSS), Merkezi Sinir Sistemine (MSS) bilgi ileten ve bilgi alan sinir sistemi bölümüdür. Merkezi Sinir Sistemi nden çıkarak tüm vücuda dağılan sinirleri

Detaylı

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2017;9(1): 51-57

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2017;9(1): 51-57 Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2017;9(1): 51-57 Olgu Sunumu Karaman ve ark. Yutma Güçlüğü ve Boğaz Ağrısı ile Gelen Hastada Servikal Disk Protezinin Anterior Dislokasyonu Anterior Dislocation

Detaylı

PELVİS KIRIKLARI. Prof. Dr. Mehmet Aşık

PELVİS KIRIKLARI. Prof. Dr. Mehmet Aşık PELVİS KIRIKLARI Prof. Dr. Mehmet Aşık PELVİS KIRIKLARI Pelvis, lokomotor sistemin en fazla yük taşıyan bölümüdür. İçindeki majör damar, sinir ve organ yapıları nedeniyle pelvis travmaları kalıcı sakatlık

Detaylı

Kinesiyoloji ve Bilimsel Altyapısı. Prof.Dr. Mustafa KARAHAN

Kinesiyoloji ve Bilimsel Altyapısı. Prof.Dr. Mustafa KARAHAN Kinesiyoloji ve Bilimsel Altyapısı Prof.Dr. Mustafa KARAHAN Kinesiyoloji Kinesiyoloji insan hareketiyle ilgili mekanik ve anatomik ilkelerin incelenmesidir. Kinesiyoloji anatomi, fizyoloji ve biyomekanik

Detaylı

Osteoporoz Rehabilitasyonu

Osteoporoz Rehabilitasyonu Osteoporoz Rehabilitasyonu OSTEOPOROZ Kemik kitlesinde azalma, kemik mikroyapısında bozulma sonucu kemik kırılganlığının artması olarak tanımlanır. Kemik yaşayan, dengeli bir şekilde oluşan yıkım ve yapım

Detaylı

Anestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler

Anestezi Uygulama II Bahar / Ders:9. Anestezi ve Emboliler Anestezi Uygulama II 2017-2018 Bahar / Ders:9 Anestezi ve Emboliler Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Emboli Nedir? Damarlarda dolaşan kan içerisine hava ya da yabancı cisim girişine bağlı olarak, dolaşımı engelleyen

Detaylı

Bel Omurgası Ölçümler Sagital Boyutlar LOMBER SPİNAL KANAL DARLIĞI - TANIMI 01.03.2015 DEJENERATİF SPİNAL STENOZ VE İNSTABİLİTE ARNOLDİ TANIMI

Bel Omurgası Ölçümler Sagital Boyutlar LOMBER SPİNAL KANAL DARLIĞI - TANIMI 01.03.2015 DEJENERATİF SPİNAL STENOZ VE İNSTABİLİTE ARNOLDİ TANIMI L1 19.5 mm DEJENERATİF SPİNAL STENOZ VE İNSTABİLİTE L2 15.5 mm L3 13 mm L4 12.5 mm L5 14.5 mm LOMBER SPİNAL KANAL DARLIĞI - TANIMI C.C. Arnoldi ve arkadaşlarının meşhur lomber spinal stenoz tanımı: Spinal

Detaylı

Romatoid Artrit (RA)ve Ankilozan Spondilit (AS) Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Araştırması FTR

Romatoid Artrit (RA)ve Ankilozan Spondilit (AS) Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Araştırması FTR Romatoid Artrit (RA)ve Ankilozan Spondilit (AS) Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Araştırması RA AS FTR Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Saha Araştırması Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon saha araştırması n=250

Detaylı

Burun tıkanıklığınızın sebebi sinüzit olabilir!

Burun tıkanıklığınızın sebebi sinüzit olabilir! On5yirmi5.com Burun tıkanıklığınızın sebebi sinüzit olabilir! Mevsim değişimlerinde geniz akıntısı, burnunuzda tıkanıklılık ve bağ ağrılarınızdan şikayetiniz varsa, üst solunum yolu enfeksiyonlarınız 10

Detaylı

BİRİNCİL KEMİK KANSERİ

BİRİNCİL KEMİK KANSERİ BİRİNCİL KEMİK KANSERİ KONDROSARKOM (KS) PROF. DR. LEVENT ERALP Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı İÇİNDEKİLER Kondrosarkom Nedir? KS dan kimler etkilenir? Bulgular nelerdir? KS tipleri nelerdir? Risk faktörleri

Detaylı