Transkript

1 KİNEZYOLOJİK BANTLAMA Fizik Tedavi ve Rehabilitasyonda Temel Klinik Uygulamalar Uzm. Dr. Sedat Yıldız

2

3 Kinezyolojik bant yöntemi (The Kinesio Taping ) Dr.Kenzo Kase tarafından Japonya`da geliştirildi. Akupunkturist Kayropraktik

4 Seul Olimpiyatlarında (1988) Alfred Nijhuis (1998) Beijing 2008

5 BANTIN YAPISI - 1 Başlangıç gerginliğinin %55-60`ına kadar longitudinal olarak gerilebilecek şekilde üretilmiştir. (Maksimum %40 germe önerilir.) Bantın kalınlığı, insan cildinin epidermis kalınlığı kadardır. Bant pamuk lifleri ile dokunmuştur, poliüretan iplikler içerebilir ve latex içermez.

6 BANTIN YAPISI - 2 Cildin yapısı ve fizyolojik fonksiyonları ile uyumlu olarak dalgalı yapıda yapıştırıcı içerir. Yapıştırıcı akriliktir ve ısı ile aktive olur. Yapışkan yaklaşık 20 dakikadan sonra tam olarak aktive olmaktadır. Bantlar gözeneklidir, hava ve sıvı geçirir (?), terlemeye izin verir ve hızla kurur. Kullanım süresi 3-4 gün. Bantlar kaldırıldığında deri üzerinde yapışkan artığı bırakmaz. Soğuk tedavisi, hidroterapi veya elektrik stimülasyonu gibi diğer fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri ile eş zamanlı olarak kullanılabilir (?).

7 DİĞER BANTLAR Geleneksel bantlama yöntemleri [Atletik bant (athletic taping) ve spor bant (spor tape)] Hareketi sınırlamak, fonksiyonel hareket açıklığı içinde yaralanmayı önlemek amacıyla kullanılmaktadır. Cildin fizyolojik yapısı ile uyumlu değildir. Esnek değildir ve hareketi kısıtlar. Hava geçirgen değildir, daha kalındır, aynı anatomik lokalizasyonlarda uygulansa da klinik sonuçları kinezyolojik esnek bantlamadan farklıdır. Atletik bant uygulamalarının tersine kinezyolojik bantlamada aşırı germe uygulanmaz ve aşırı germe, esnek bantın etkinliğini sınırlar. Kinezyolojik esnek bantlama yönteminin öğrenirken önceki bantlama deneyimlerinin bir süreliğine unutulması önerilir.

8 ENDİKASYON (?) Bel-sırt-boyun ağrıları, Omuz, dirsek, el, el bileği ve parmakları ilgilendiren ağrılı problemler, Diskopatiler Postür ve duruş bozuklukları, Kalça, diz, ayak, ayak bileği ağrıları, Diz ve kalçanın dejeneratif artritleri, Küçük meniskal yırtıklar, tendinitler, muskuler strainler, Post operatif evre (meniskopati gibi), Ayak bileği burkulmaları, plantar ağrılar, epin kalkanei, Huzursuz bacak sendromu, Spor yaralanmaları sonrası veya yaralanma öncesi önleyici uygulamalar, Epikondilitler, karpal tünel sendromu, Hamilelik süresince gelişen ağrılı eklem problemleri ve ödem, Cerrahi sonrası görülen ödem, Nörolojik hastalıklarda görülen kas kuvvet yetersizlikleri ile hareket algısı ile ilgili bozukluklar, Düşük ayak, Romatizmal hastalıklar ve fibromiyalji, Lenfödem, Gerilim tipi başağrısı, temporomandibular eklem bozuklukları, Kompartman sendromu, Muskuler tinnitus, İnkontinans

9 KONTRENDİKASYON Geniş ve ciddi cilt yaralanmaları, Enfeksiyon riski taşıyan açık yaralar, Alerjik reaksiyonlar Derin venöz tromboz şüphesi olan bölgeler, Gebelik ve çocukluk dönemi (?) Karın üzerine uygulamalar, boyun, sırt gibi otonom sinir sistemi aktivasyonunu tetikleyebilecek bölgelerde uygulamalardan kaçınılmalıdır.

10 PEDİATRİK KİNEZYOLOJİK BANTLAMA Motor yetenekleri arttırmak Stabiliteyi sağlamak Postürü düzeltmek Hareket paternlerinin fasilitasyonu Denge ve fonksiyonu arttırmak Serebral palside, Hemiplejide, Tortikolisde, Brakial pleksus yaralanmalarında, Duruş bozukluklarında, Skolyozda

11 ETKİ MEKANİZMASI - 1 Kinezyolojik bant uygulamaları Kas, Fasya, Vasküler dolaşım Lenfatik sistemi hedef alır. Kas hareketini destekler, Fonksiyonu geliştirir, Ağrıyı azaltır, Lenfatik dolaşımı destekler, Hareketler ve postür ile ilgili farkındalığı arttırır.

12 ETKİ MEKANİZMASI - 2 Cildin katmanları arasında boşluk oluşturma teorisi Sürtünme teorisi Propriyoseptif farkındalık teorisi (Band hareketin hissedilmesini sağlar) Azalmış EHA teorisi

13 ETKİ MEKANİZMASI - 3 Yapısal uygulamalar: Bandı esnet, kası esnetme. (Amaç Mekanik!) Nörosensoriyel uygulamalar: Kası esnet, bandı esnetme. (Amaç Analjezi!) Lenfatik uygulamalar: Kası esnet bandı az esnet.

14 ETKİ MEKANİZMASI - 4 Bantların renklerinin bilinen fizyolojik etkisi yoktur (?). TCM (!) Ateş-kırmızı, Kırmızı renk (kalp), sekresyonların ve dolaşımın artışını, enerji akışını ve sinir sisteminin güçlendirilmesini sağlar. Kırmızı renk diğerlerine göre daha fazla ışık absorbe eder ve bant altında ısınma etkisi oluşturabilir. Toprak-sarı, Sarı renk (dalak), mantıklı düşünme yeteneğini artışını ve sindirim sisteminin düzenlenmesini sağlar. Metal-beyaz, Beyaz renk (akciğer) Çi`nin (yaşam enerjisi) akışını, gastrointestinal motiliteyi ve terlemeyi düzenler. Su-siyah, Siyah (böbrek), kan ve sıvı dengesini, gücü ve zindeliği sağlar. Tahta-yeşil/mavi. Yeşil ve mavi renk (karaciğer), vücudun dengesinin düzenlenmesini, duygusal gerginliği azaltır ve sedasyonu sağlar. Mavi renk, serinlik ve hareket hissi ile ilişkilidir.

15 DİKKAT!! Kinezyolojik bantlama yöntemini uygulayabilmek için konuyla ilgili eğitim almış olmanız gerekmektedir. Hatalı uygulamalar yan etkilere veya uygulamanın etkili olmamasına neden olabilir. Ayrıntılı bilgi:

16 FARKLI KESİM TEKNİKLERİ I bant uygulaması Y bant uygulaması X bandı uygulaması Yelpaze bandı Ağ benzeri (web) bant uygulaması

17 Bandın uç kısımları her zaman bant esnetilmeden uygulanır (!) Başlangıç ve kol kısmı germe yapmadan uygulandığında Uptone (tonus arttırıcı) Başlangıç kısım germe yaparak, kol kısmı germe yapmadan uygulandığında detone (tonus azaltıcı) etki.

18 Kasın bitiş noktasından başlangıç noktasına doğru yapılan uygulamalar (kasın kasılma yönünde) kas fonksiyonunu inhibe eder. Akut strain ve doku hasarı durumlarında Kendi esnekliği ile uygulanır. Kasın başlangıç noktasından bitiş noktasına doğru yapılan uygulamalar kas fonksiyonunu geliştirir. Kasılmanın arttırılmak istendiği kronik durumlarda %25-50 esneklik ile uygulanır.

19 Bandı ne kadar esnetelim? Tam gerilim - (100%) İleri düzeyde gerilim - (75%) Orta düzeyde gerilim - (50%) (Elastik lifler arasında boşluk oluşacak düzeyde hafif ayrılma) Hafif gerilim- (15-25%) Çok hafif gerilim - (0-15%) Gerilim yok - %0

20 Teknikler Kas tekniği Mekanik düzeltme tekniği Fasya teknikleri: A-B (space) Ligament tekniği Lenfatik teknik Sinir teknikleri Skar doku teknikleri

21 Kas tekniği Amaç ağrı Kası esnet bandı esnetme. Başlangıç kısmına Detone etkisi için germe uygula, Uptone etkisi için germe uygulama Uygulama yönü fasilitasyon için origo-insersio inhibisyon için insersio-origo

22 Mekanik düzeltme tekniği Genellikle bir Y veya I bandının ilk %50`lik kısmı %75 germe ile uygulanır. Kalan kısım serbest olarak bantlanır.

23 Fasya teknikleri - 1 Fasya A: Bir Y bandının başlangıç noktası esnetilmeden, kuyrukları ise %20-50 esnetme ile ve osteopatik fasya manupilasyonuna benzer bir teknikle fasya seviyesinde maksimum germe yapılarak yapıştırılır.

24 Fasya teknikleri 2 Fasya B (space) tekniği: Bir I bandının orta 5 cm`lik kısmı %25-50 germe ile uygulanır. Her iki uç germe uygulamadan serbest olarak bantlanır.

25 Ligament tekniği Bant orta kısmında maksimum germe ile ligament üstüne uygulanır. Her iki uç serbest olarak bantlanır. Bu uygulamada amaç ligamentlerin yükünün azaltılması ve ligamentlerin desteklenmesidir.

26 Lenfatik teknik Hem kası hem bandı esnet. Lenfatik akışı engelleyen baskıyı azaltmak amacıyla kas gergin pozisyonda iken band çok hafif esnetme ile uygulanır.

27 Sinir teknikleri: Bir I bandı sinirin seyri boyunca %50 germe yapılarak uygulanır. (alternatif esnek bantlama) Skar doku teknikleri: 2,5cm kalınlığında I bandları Fasya B (Space) tekniği kullanılarak skar dokusu üzerine birbirini çaprazlayacak şekilde uygulanır.

28 Kinezyolojik bantlama doğru uygulandığında birçok durumda etkili bir destekleyici yöntemdir. Bilgi için: