MEDYANIN ROLÜNÜN İNCELENMESİ 1 THE ROLE OF MEDIA IN GENDER INEQUALITY ANALYSIS OF THE ROLE OF MEDIA IN PREVENTION OF CHILD ABUSE AND SEXUAL ABUSE

Transkript

1 ULUSLARARASI HAKEMLİ PSİKİYATRİ VE PSİKOLOJİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ ÇOCUK TOPLUMSAL İSTİSMARI CİNSİYET VE CİNSEL EŞİTSİZLİĞİNDE İSTİSMARIN MEDYANIN ÖNLENMESİNDE ROLÜ MEDYANIN ROLÜNÜN İNCELENMESİ THE ROLE MEDIA IN GENDER INEQUALITY ANALYSIS THE ROLE MEDIA IN PREVENTION CHILD ABUSE AND SEXUAL ABUSE Ali Murat KIRIK, Murat KORKMAZ Murat KORKMAZ Marmara Üniversitesi, Selvinaz İletişim SAÇAN Fakültesi 2, Ali Radyo Serdar Televizyon YÜCEL ve Sinema 3, Ayça Bölümü GÜRKAN 4, Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni Ali Murat KIRIK 5 Güven Grup A.Ş. Finans Yönetmeni İstanbul / Türkiye 2 Adnan Menderes Üniversitesi Söke Sağlık Yüksek Okulu Çocuk Gelişimi A.D. Aydın / Türkiye Özet: Tarihin farklı dönemlerinde, 3 Fırat Üniversitesi farklı coğrafyalarında Spor Bilimleri Abstract: Fakültesi Roles Elazığ and / responsibilities Türkiye socially attributed farklı kültürlerde 4 Ege Üniversitesi kadınlara ve Hemşirelik erkeklere toplumsal Fakültesi Psikiyatri to women Hemşireliği and men A.D. in different İzmir / Türkiye periods of history, olarak yüklenen 5 Marmara rol ve sorumluluklar Üniversitesi kısaca İletişim toplumsal Fakültesi Radyo different Televizyon geographies A.D. İstanbul and different / Türkiye cultures are expressed as gender in short. Gender appears since the cinsiyet şeklinde ifade edilmektedir. Birey dünyaya geldiği andan itibaren toplumsal cinsiyet kendisini individual is born and human affairs differ. However, Öz: göstermekte Son yıllarda ve çocuklara insani yönelik ilişkiler artan de cinsel farklılaşmaktadır. istismar konusu Abstract: women The are subject pushed of into increasing the background sexual abuse towards both socially children yazılı ve görsel basında sıkça gündeme gelen konular arasındadır. in recent years is among the frequently discussed matters in press Günümüzde Ancak günümüzde bilgilendirme, gerek haber toplumsal verme, eğitme, gerekse etkileme de siyasal ve and and media. politically The perspective and they of media are forced having the to power live under of informing, shadow notifying, of educating, men. Gender affecting inequality and creating is a public reflected opinion to the kamuoyu açıdan oluşturma kadın ikinci gücüne plana sahip olan atılmakta medyanın ve da erkeklerin bu konuya bakışı önem arz etmektedir. Bu araştırma çocuk istismarı ve önlenmesinde medyanın rolü ve yapılması gerekenlerin uygulamalı study is to make an applied analysis as to the role of media and concerning this matter is highly important. The purpose of this gölgesinde yaşamaya mecbur bırakılmaktadır. Kadın-erkek incelenmesi eşitsizliği amacıyla medyanın yapılmıştır. Uygulamalı farklı alanlarına olarak yapılan da things-to-do ingly puts in inequality prevention of on child a solid abuse. This basis. applied While research women was different fields of media and this condition increas- olarak bu yansımakta araştırma İstanbul, ve bu Ankara, durum İzmir, eşitsizliği Eskişehir, giderek Aydın, somut Bursa, conducted and men in have the provinces the same of rights İstanbul, and Ankara, responsibilities İzmir, Eskişehir, in Diyarbakır, Erzurum ve Samsun illerinde gerçekleştirilmiştir. Aydın, Bursa, Diyarbakır, Erzurum and Samsun. Simple Random Araştırmada bir düzene Basit oturtmaktadır. Rassal Yöntem Teoride uygulanmış kadın ve ve katılımcıların erkekler Sampling theory, it was is applied clearly in understood the research and from all participants the programs (N=3050) and tamamı aynı hak (N=3050) ve yükümlülüklere rastgele yöntemle seçilmiştir. sahipken, Araştırmada uygulama 5 li were contents randomly presented selected. in 5-point media likert that scale the and situation a questionnaire is the likert ölçek ve katılımcıların demografik özelliklerini belirlenmesine directed to determining the demographic characteristics of participants right were opposite used in in the practice. research. Data In this obtained study, from the research role of yönelik noktasında bir anket durumun kullanılmıştır. bu şekilde Araştırmadan olmadığı elde edilen medyada veriler SPSS yer alan 8 istatistik programlardan programı ile analiz ve sunulan edilmiştir. içeriklerden Cronbach s Alpha de were media analyzed in gender with SPSS inequality 8 statistics emphasized program. The and value some of kat sayısı olarak 0.87 değeri elde edilmiştir. Verilerin analizinde 0.87 was found as the Cronbach s Alpha coefficient. The research Korelâsyon, açıkça anlaşılmaktadır. Anova, Faktör analizi, Bu çalışmada Man Whitney toplumsal U, Ki-Kare cinsiyet teknikleri eşitsizliğinde uygulanarak medyanın araştırma genişletilmiştir. rolü irdelenmiş Araştırma ve sonunda, kadının Whitney media. U, Following Chi-square the techniques research, in the it analysis has been of data. indicated Follow- was conclusions extended by have using been Correlation, made on Anova, positioning Factor analysis, women Man in ebeveynin cinsel taciz konusunda bilgi sahibi olmasının cinsellik ing the research, a significant relation has been found between the medyadaki konumlandırılışı üzerine çıkarımlarda that women are used as a sexual object in media and konusunda çocuğunu bilgilendirmesiyle, ebeveynin cinsel taciz fact that if parents have knowledge about sexual abuse, they can konusunda bulunulmuştur. çocuğunun Araştırma nasıl davranması neticesinde gerektiği kadının konusunda medyada cinsel bir ile çocuğun obje olarak sahip olduğu kullanıldığı arkadaşlarını ve erkeklerin tanıma ve their have children been supported regarding how with to behave examples. in case of sexual abuse; enlighten they fall their behind children men. about Moreover, sexuality and findings that parents obtained inform bilgilendirmesi çocuğun yaşadığı bir istismar olayını paylaşması arasında anlamlı between child s recognition of their friends and child s sharing an ilişki gerisinde bulunmuştur. yer aldığı Katılımcılara ortaya ait çıkmıştır. bazı değişkenlerin Bununla (yaş, birlikte cinsiyet, abuse experienced. It has been found that some variables of the eğitim elde edilen durumu) bulgular farklı boyutlarda örneklerle etkili olduğu desteklenmiştir. bulunmuştur. Ayrıca participants Key Words: (age, Gender, sex, educational Gender background) Inequality, are Male effective Hegemony, Media, dimensions. Positive Besides, Discrimination it has been concluded Ethics that In Media child s in çocuğun cinsiyetinin günlük televizyon izleme süresinden bağımsız different olduğu, fakat cinsel istismar yaşamasından bağımsız olmadığı, sex is independent from the daily hours of watching TV; however, ebeveyn Anahtar cinsiyetinin, Kelimeler: çocuğun Toplumsal cinsel istismardan Cinsiyet, nasıl Kadın-Erkek Eşitsizliği, konusunda Erkek bilgilendirme, Hegemonyası, sosyal paylaşımlarını Medya, Pozitif takip sex results in differences regarding informing child about how to korunması it is not independent from experiencing sexual abuse, and parents gerektiği etme ve elektronik cihazları kullanma davranışına sınır getirme protect from sexual abuse, following social shares and bringing Ayrımcılık, Medyada Etik konularında farklılığa neden olduğu tespit edilmiştir. limitations to use of electronic devices. Anahtar Kelimeler: İstismar, Çocuk, Medya, Cinsel Taciz, Ebeveyn Key Words: Abuse, Child, Media, Sexual Abuse, Parent Doi: /UHPPD () Sorumlu Yazar: Selvinaz SAÇAN, Adnan Menderes Üniversitesi Söke Sağlık Yüksek Okulu Çocuk Gelişimi A.D. Aydın / Türkiye skuzucu@gmail.com Geliş Tarihi / Received: Kabul Tarihi/ Accepted: Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None Etik Kurul Raporu Yok - Noneof Ethics Committee

2 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz GİRİŞ nedeniyle tanılanması ve tedavi edilmesi en zor ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI olan travma şeklidir (Johnson, 2000, Dubowitz, Dünya Sağlık Örgütü tarafından ADMINISTRATIVE çocuk istismarı, SOLUTIONS TO DISPUTES OVER 2002, Yılmaz ve ark., 2003, Akbaş ve ark., 2009, çocuğun sağlığını, fiziksel gelişimini olumsuz CUSTOM DUTIES Uğur ve ark., 202). Ortaya çıkarılan vaka sayısı yönde etkileyen, bir yetişkin, toplum veya ülkesi Selin KILINÇ 2, Hatice kadar YURTSEVER bildirilmemiş, 3 kayıtlara geçmemiş çok sayıda tarafından bilerek veya bilmeyerek yapılan davranışlar olarak tanımlamaktadır. 3 Celal Dünya Bayar Üniversitesi Sağlık Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali vaka Hukuk olduğu Programı da Yüksek tahmin Lisans Öğrencisi edilmektedir. Örgütü nün verilerine göre dünyada -4 yaş Saldırganın çoğu zaman tanıdık ve güven duyulan, from the aileden movement ya of commercial da yakın commodities çevreden bir yetişkin grubundaki 40 milyon eşyanın yer çocuk değiştirmesi istismar nedeniyle, veya ihmale bu eşyanın uğramakta, desteğe sosyal ihtiyaç ve mali fonksiyonlarının duymaktadır yanında (Şimşek önemli bir olması commodities quantity nedeniyle and sevgisinin value. It are ve a kind güveninin of kötüye ve ark., 2004). türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan kullanılması instrument in addition çocukta to its economic, güven social duygusunu and derinden kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir etkilemektedir. regular basis like income Yaşadıklarını tax and corporate anlattığında, tax, as çocuğa Ülkemizde istismar vergi türü ve olmadığından, ihmalin araştırıldığı dış ticarete konu lise olan an indirect tariff on expenditures, custom duties eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus inanılmaması are collected only once ve when suçlayıcı commodities bir subject tavır alınması da öğrencileri ile yapılan olmak üzere bir alınmaktadır. çalışmada Gümrük ihmalin vergileri, en Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to Usul Kanunu (VUK) nun ikinci maddesine göre bu çocuğun the second yalnızlaşmasına item of tax procedural law, ve custom güven duygusu ile sık (%6,5) karşılaşılan kanun kapsamı durum dışında olduğu tutulmuştur. belirlenmiştir. Bunu sırasıyla; sayılı Gümrük duygusal Kanunu nda (%5,9), düzenlenmiştir. fiziksel Bu kanun regulated by customs law numbered Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 adalet procedures duygusunun and practises of zedelenmesine custom duties are neden olabilmektedir Through this (Uğur law, a ve systematization ark., 202). has been ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük (%3,5), cinsel Bölgesine (ensest girişinden dahil) başlayıp, (%0,7) eşyaya istismar uygulanacak created beginning with commodities subject to vakaları izlemiştir oluşturulmuştur. (Zoroğlu Diğer ve tüm ark. vergilerde 200). olduğu Tahiroğlu ve arkadaşları (2008) tarafından yapılan dikkat eksikliği, düşük benlik algısı, arkadaşlık gibi İstismar Turkey and çocukta continuing oluşabilecek with operation sequence. korku, depresyon, bir çalışmada adli Gümrükler Bu başvuruların çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar % 8,3 ünü Üniversitesi cinsel tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler kurmada Enstitüsü Customs Maliye ve devam and Economy Anabilim Ministry Dalı ettirmede Mali according Hukuk sorun, başkalarına to Selin KILINÇ tarafından Customs hazırlanan Law. Resolution Yüksek process Lisans of Tezinden istismar vakaların disputes over Gümrük türetilmiģtir. oluşturduğu saptanmıştır. güvenmeme, kendine zarar verme, alkol ve uyuşturucu process kullanımı, of other taxes. riskli Customs davranışlar duty disputes gösterme gibi vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Cinsel istismara yapıya kızların sahiptir. erkeklere Gümrük vergisi göre uyuşmazlıkları daha have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. fiziksel place. However, psikolojik in the case of zararların disputes not yanı being sıra, erişkinlik fazla maruz kaldığı Ancak bildirilmektedir idari aşamada (Dubowitz çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken. döneminde de bazı etkilere neden olabilmektedir. 2002, Bilginer ve ark.,203). Barth ve arkadaşları Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Bunlar; Disputes gelişimsel bozukluklar, uyku bozuklukları, (203) tarafından Gümrük Uyuşmazlıkları yılları arasında çocuk yeme bozuklukları, alkol veya ilaç bağımlılığı, istismarı ile ilgili 24 ülkede yapılan 55 çalışma depresyon, anksiyete, panik bozukluğu, suç işleme ve şiddet davranışında artış, kendine zarar değerlendirilmiş ve benzer şekilde kızların erkeklere göre daha fazla istismara maruz kaldığı verme ve intihara eğilim, kendi çocuklarına da bulunmuştur. Çocuk istismarı, tekrarlanabilir aynı yöntemleri kullanma eğilimi olarak sayılabilir olması ve çocuğa genellikle en yakınları tarafından (Diaz ve ark., 2002, Gershoof, 2002). yapılıyor olması ve çocuğun yaşamının ilerleyen yıllarını da etkileyecek uzun süre etkilerinin olması ( 2

3 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Çocukların, ana-babalarının ya da başkalarının ile ek protokolün uygulanması için gerekli bazı ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI bakımında iken bedensel ve zihinsel şiddetin her düzenlemeler de yapılmıştır. 2 türünden korunmaları gerektiği, ülkemizin de Beş duyu organı yenidoğan bebeğin çevreyi CUSTOM DUTIES taraf olduğu Çocuk Haklarına dair Sözleşme de tanıma ve uyum sağlama adına dünyaya açılan Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER yer almıştır. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları 3 pencereleridir. Yaşamın ilk yılından itibaren ne Sözleşmesi nin 9, 32, 34 ve 35, 3 Celal 37, Bayar 38. maddeleri Üniversitesi Salihli MYO, kadar DıĢ çok Ticaret görsel, Bölümü işitsel, dokunsal, tatlar ve kokularla tanışırsa duyuları da o kadar gelişmektedir. uyarınca taraf devletler, çocuğu her türlü ihmal, istismar ve sömürüye karşı koruma güvencesi Yaşadığımız çağda edindiğimiz görsel ve işitsel verirler. Bu amaçla; özellikle çocukların yasa verilerin büyük oranı medya kaynaklıdır. Pek dışı veya psikolojik olarak zararlı herhangi bir çok çocuk ailesi dışındaki dünyayı, kavramları, varlıkları medya aracılığı ile öğrenmektedir. cinsel etkinliğe özendirilmelerini veya zorlanmalarını, ticari amaçlı cinsel sömürüde ve Çocuğun yaşantısına medya, neredeyse doğar cinsel Usul Kanunu (VUK) nun ikinci maddesine göre bu doğmaz the second girmektedir. item of tax procedural law, custom Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to istismarla ilgili işitsel veya görsel materyallerde kullanılmalarını önlemek amacıyla her türlü tedbiri almakla yükümlüdürler. Sözleşmeye ek olarak Türkiye, Çocuk Satışı, Çocuk Fuhuşu ve Çocuk Pornografisi ile İlgili Ek Protokol ü, CEDAW I, Palermo Protokolü nü, İnsan Ticaretine Karşı Eyleme İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi ni ve Sanal Ortamda İşlenen Suçlara İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi ni imzalamış ve onaylamıştır. Lanzarote Avrupa Konseyi Çocukların Cinsel Sömürü ve İstismara Karşı Korunması Sözleşmesi Sözleşmesi ni de 20 tarihinde onaylamış ve 202 yılında yürürlüğe sokmuştur; 2005 yılında kabul edilen Çocuk Koruma Kanunu, Çocuk Hakları Sözleşmesi nde yer alan ilkelerin çoğunu kısıtlı da olsa kapsamaktadır sayılı Türk Ceza Kanunu ve 527 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Dünyada çocuğun değerinin artması başta anne-baba olmak üzere tüm yetişkinlerin ilgisinin daha fazla çocuk üzerine yoğunlaşmasına neden olmuştur. Buna paralel olarak medyada yer alan çocuk programları ve reklamları da giderek artış göstermiştir. Bebeklikten itibaren tüm çocuklara yönelik birçok TV programları, DVD seçenekleri ve video oyunları vardır. Son yıllarda çocukların yaşamlarının doğdukları andan itibaren ekran önünde geçtiği söylenebilir (Wartella ve Robb, 20). Araştırmalar, 2 yaşın altındaki çocukların üçte ikisinin TV izlediği, %38 inin video izlemek, oyun oynamak için bir akıllı telefon, tablet veya benzeri cihaz kullandığı bildirilmiştir. Televizyon karşısında geçirilen sürelere bakıldığında; 2 yaşın altındaki çocukların günde yaklaşık bir saat, 2 ( 3

4 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz 2-4 yaş arası çocukların -2 saat, 5-8 yaş arası 200). Ayrıca internet; web günlüğü, Facebook, ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI çocukların ise 2-2,5 saatlerini ekran karşısında Twitter gibi sosyal medya ortamlarında paylaşımda geçirdikleri bildirilmiştir. Ayrıca son yıllarda bulunma amaçlı yaygın olarak kullanılmaktadır ekran karşısında geçirilen sürenin azaldığı CUSTOM buna DUTIES (TÜİK, 20). Radyo ve Televizyon Üst Kurulu karşılık mobil iletişim araçlarını kullanımının Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER (RTUK), Yayın 3 Araştırmaları ve Ölçme Dairesi arttığına da dikkat 2 Celal çekilmiştir Bayar Üniversitesi (Common Sosyal Bilimler Sense Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, tarafından DıĢ Ticaret 25 Bölümü Nisan- 3 Mayıs 2006 tarihleri arasında 7 ilde 7-4 yaşları arasında ve Media, 203). ilköğretim Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları (RTÜK, have to be 2006). resolved administratively in the first Arkadaşlık ilişkilerinin yoğunluk kazandığı ve kimlik gelişimi döneminde olan ergenlerin kendilerini ifade etmelerinde kolaylık sağlayan medyaya daha fazla ilgi gösterdikleri belirtilmiştir (Greenhow, Robelia ve Hughes, 2009). Ayrıca cinsellik hakkındaki bilgilerin ve değerlerin edinildiği bu dönemde ergenlerin cinsel sosyalleşmesinde medya önemli bir araç olarak kabul edilmektedir (Ward, 2003). 25 Avrupa ülkesinde, internet kullanan 9-6 yaş grubu 25,42 çocuk ve ebeveynleri ile yüz yüze görüşmelerle yapılan araştırmada; çocukların %93 ünün en az haftada bir kez, %60 ının her gün çevrimiçi olduğu, 9-0 yaşındakilerin %26 sı, -2 yaşındakilerin %49 u, 3-4 yaşındakilerin %73 ü ve 5-6 yaşındakilerin %82 sinin internette bir profile sahip olduğu bulunmuştur. Sosyal paylaşım sitesi kullanıcısı çocukların %26 sının herkese açık profile sahip olduğu, %29 unun arkadaş listesinde 00 den fazla kişi bulunduğu bildirilmiştir (AÇÇP, 200). Türkiye de 9-6 yaş grubu çocukların % 60 ının interneti her gün kullandığı belirtilmiştir (AÇÇP, okullarına devam eden toplam 79 kız ve erkek öğrencinin televizyon izleme alışkanlıklarını belirlemek amacıyla yapılan araştırmada, İlköğretim çağındaki öğrencilerin boş zamanlarını; % 64,9 unun kitap okuyarak, % 64,6 sının televizyon izleyerek geçirdikleri bildirilmiştir (RTÜK, 2006). Ülkemizde çocukları televizyon yayınlarının olumsuz etkilerinden korumak için hem ulusal, hem de uluslararası düzeyde çeşitli düzenlemeler yapan Radyo ve Televizyon Üst Kurulu başta Akıllı İşaretler Uyarıcı Sembol Sistemi olmak üzere, Medya Okuryazarlığı Projesini başlatmıştır Eğitim ve Öğretim yılında ilköğretim müfredatına seçmeli Medya Okuryazarlığı dersi eklenmiştir. 202 yılında MEB, RTÜK ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı işbirliği ile Medya Okuryazarlığı Çalıştayı yapılmış ve çalıştay sonucunda Medya Okuryazarlığı eğitiminin okulöncesinden itibaren tüm eğitim kademelerinde diğer derslerle ilişkilendirilerek verilmesi vurgulanmıştır (RTÜK, 202). 4

5 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Türkiye de 6 7 yaşları arasındaki çocuk ve ve tüketimini etkilediği, bu ürünleri almaları konusunda ebeveynlerini zorladıkları bilinmektedir. ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI gençlerin günde ortalama 3 4 saat televizyon izledikleri ve okul dışındaki birinci etkinliklerinin televizyon izlemek olduğu belirtilmektedir CUSTOM DUTIES obeziteye yol açabileceği değerlendirilmektedir. Bu durumun yetersiz ve dengesiz beslenmeye ve ( Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 Birçok sosyal medya ağında 3 yaşından küçük program.pdf). 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, çocukların DıĢ Ticaret kendi Bölümü başlarına hesap açmalarına izin Çocuk-televizyon etkileşimini belirleyen kurum verilmese de çocuklar yaşlarını büyük göstererek temelde ailedir. Ailenin televizyon izleme bilinci kendilerine ait sayfa oluşturmaktadırlar. Yapılan ve alışkanlığı çocuğa doğrudan etki etmektedir. araştırmada, 9-2 yaş aralığı çocukların % 38 nin Nitekim çocuk, televizyonda sadece çocuk programlarını değil, yetişkinlerin izlediği her şeyi 200). Sosyal ağda iletişime geçtikleri diğer bir sosyal ağda profili bulunmaktadır (AÇÇP, izleme eğilimi göstermektedir (Şirin, 998). Bu kişilerinde yaşlarını ve diğer kişisel özelliklerini nedenle ebeveyn veya çocuğun bakımını üstlenen doğru göstermeyebilecekleri konusunda çocukları kişilerin tercihleri çocukların tercihlerini ciddi şekilde etkilemektedir. gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 bilinçlendirmek procedures and practises önemlidir. of custom duties are Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak Medya created beginning Şiddet with ve commodities Korku subject to Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Reklamlar, özellikle televizyonda çocukları etkileyen önemli bir konudur. Reklamların çocukların daha çok ilgisini çekecek şekilde sunulması, çocuğun gün boyu aynı reklamla sıklıkla karşılaşması ve reklam dilinin ritmik ve/veya tekerlemeler içermesi nedenleriyle çocuklar tarafından kolayca etkisi altında kalınmakta, taklit edilmekte ve çocuklar reklamı diline dolayabilmektedir. Düşünce, dil ve kavramların kazanıldığı çocukluk yıllarında reklamların etkisi ile koşullanma çocukların düşünme becerilerini olumsuz etkileyebilmektedir. Çocuklar için reklamları yapılan gıda ve içeceklerin besin değerleri düşük (Stitt ve Kunkel, 2008), kalori değeri ise yüksektir. Medyadaki pazarlama tekniklerinin çocukların gıda tercihlerini Medyada şiddetin sıradan bir olaymış gibi yayınlanması ve çocuğun bu şekilde izlemesi davranışlarını etkilemekte, saldırgan davranışlarını arttırabilmekte, içinde yaşadığı dünyaya karşı korku ve kaygı oluşturabilmektedir. Bunun yanında sıradan sunulan şiddet olayları çocuğun da şiddeti sıradanlaştırarak duyarsızlaşmasına ve çatışmaları çözmek için şiddeti kullanmasına yol açabilmektedir. Çocukların davranışına yön vermede etkili araçlardan biri taklittir. Çocukların bir başkasını taklit eğilimleri nedeniyle bir kişiyi saldırgan davranırken görürse bu davranışları kopya edebilir ve sözle saldırmayı, bağırmayı, eleştirmeyi, şiddete 5

6 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz başvurmayı, taş atmayı öğrenebilir. Çocuklar hem suz duyarlılığın çocuğun yaşına, cinsiyetine ve ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI önemli, güçlü, başarılı ve sevilen kişileri hem ekrandaki karakterlerle ne ölçüde özdeşleştiğine de en çok gördükleri kişileri taklit etmektedirler bağlı olduğunu bulmuştur. (Freedman ve ark, 2003). Bu nedenle çocukların televizyon programlarında izledikleri Selin KILINÇ alkol, 2, Hatice YURTSEVER 3 CUSTOM DUTIES İlköğretim okulu 5. sınıf öğrencilerin TV izleme ve bilgisayar kullanmanın okuma alışkanlıklarına sigara ve madde kullanımı, 2 Celal Bayar Üniversitesi her türlü Sosyal ayırımcılık, Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, etkisi DıĢ üzerine Ticaret Bölümü yapılan çalışmada, TV izleme ve suç davranışları, kaba ve küfürlü konuşmalar; bilgisayar kullanımı ile kitap okuma arasında ters özellikle çocuk ve gençlerin önem verdikleri ve orantılı bir ilişki olduğu bildirilmiş ve bu konuda beğendikleri karakterler tarafından sergileniyorsa özel ve devlet okulunda öğrenim gören öğrenciler taklit edilme oranları artmaktadır. arasında fark bulunmamıştır (Aksaçlıoğlu, 2005). sayılı Gümrük Kanunu nda düzenlenmiştir. Bu kanun olabileceğini regulated by customs bildirmişlerdir. law numbered Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir çeşitli process fırsatlar of other taxes. sunduğu Customs açıktır. duty disputes Huesmann ve arkadaşları (2003), çocukların şiddet içerikli video oyunları oynama veya TV izlemenin saldırgan davranışlarla ilişkili olduğunu ve ilerleyen yıllarda da saldırgan davranışlara yol açabileceğini belirtmektedir. Wilson (2008), medyanın çocukların duygusal beceri gelişimlerine uzun dönem etkileri üzerine araştırmaların sınırlı olmasına rağmen, medyanın çocuklarda korku ve endişe yaratabildiği, şiddet içeren televizyon programlarının çocukların saldırgan davranışlarını arttırdığını, şiddet içeren video oyunları oynamanın da benzer etkiye neden olduğunu bildirmiştir. Medya Çocuk ve Eğitim Medya bilgilendirici, eğlendirici ve ilgi çekici özelliği ile çocuklara keşfetme, kendi kişisel güçlerinin farkına varma ve kaynakları doğru ve etkin kullanmaya yönelik bir rehber olabilir. Wilson (2008), medyaya karşı olumlu ve olum- Christakis ve Zimmermann (2007), çocuklarda TV ve video oyunları ile geçirilen zamanın Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ile ilişkili İnternet, çocuklardan yaşlılara tüm bireylerin kolaylıkla ulaşabildiği ve kullanabildiği bir bilişim teknolojisi ürünüdür. İnternetin çocuk ve gençlere eğitim, eğlence ve gelişimi destekleme anlamında Çocukların algılarının geliştiği en önemli evre olan 0-6 yaş döneminde televizyonun sunduğu görsel ve işitsel uyarıcıların çocuğun gelişiminde büyük önemi vardır. Özellikle alt sosyo-ekonomik çevrede büyüyen çocukların uyarıcı yoksunluğuna bağlı olarak gelişimlerinin sekteye uğramamasına katkıda bulunur. Çünkü hangi gelir grubunda olursa olsun televizyonun olmadığı ev yoktur. Medya çocuklara günlük konuşmalar, öyküler, şarkılar, matematiksel işlemler konusunda bilgi 6

7 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz kazandırır ve sanatsal faaliyetler ile çocuk ve ve Kolucki, 203). Benzer şekilde Zuckerman ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI ebeveynine model olarak çocukların hem bilişsel ve Khandekar (200), çocuk ile ona bakan kişi hem de motor gelişimlerine katkıda bulunur. arasındaki bağı güçlendirdiği, çocukların öğrenme Erken çocukluk dönemini hedef alan başarılı CUSTOM DUTIES isteğini arttırdığı, dil becerilerini geliştirdiği ve medya programları vardır. Bu anlamda Selin medyada KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER okula hazırladığını 3 belirtmişlerdir. çocukların yoğun 2 Celal olarak Bayar televizyon Üniversitesi Sosyal izledikleri Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi saatte eğitici, uyarıcı programların yayınlanması Medyanın Çocuklar Üzerindeki Güven Duygusu son derece önemlidir. Medya televizyondan başlayarak yeni medya Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Alt sosyoekonomik düzeyde okulöncesi çocuğa sahip Meksika kökenli annelerin televizyon izleme ile ilgili ebeveyn davranışları hakkında yapılan çalışmada, anneler belirli programların eğitimsel değerine vurgu yapmış, ailece televizyon izleme ve ev içi sorumluluklarının yerine getirilmesinde televizyonun rolü konusunda olumlu görüş bildirmişlerdir (Thompson, Polk, Cheah, Vandewater, Johnson, Chrismer ve Tschann, 205). Televizyonun, dil gelişimini hızlandırmak, söz dağarcığını artırmak, bilgi düzeyini yükseltmek gibi olumlu etkileri de vardır (Yörükoğlu, 985). İlköğretim öğrencileri televizyon izlemenin faydaları konusunda ağırlıklı olarak bilgilendiriyor % 59.9, % 3.6 sı eğlendiriyor ve % 6.7 ile hayal dünyamı geliştiriyor cevabını vermişlerdir (RTÜK, 2006). Doğru medyaya ulaşmış çocukların ulaşmayanlara göre yaşadıkları bölge, dünya ve farklı kültürler hakkında daha fazla bilgiye sahip oldukları, dil ve beyin gelişimlerinin desteklendiği ve okula daha hazır bir şekilde başladıkları bildirilmiştir (Lemish araçları olan cep telefonları, ipad ler ve sosyal medya aracılığı ile çocukların yaşamlarında güçlü bir etkiye sahiptir. Çocuk ve gençler için televizyon hala birinci sırada olmasına rağmen diğer yeni teknoloji ürünleri giderek daha popüler olmaktadır. Amerikan Pediatri Akademisi, medya mesajlarının potansiyel zararlı etkileri konusunda ki endişenin hala devam ettiğini fakat, medya kullanımının önemli pozitif ve olumlu sosyal etkilerinin de kabul edilmesi gerektiğini belirtmektedir (American Academy of Pediatrics, 203). Yardımlaşma, bağışta bulunma ya da paylaşmayı gösteren programları izleyen çocukların bu davranışları gösterme olasılıkları artabilmektedir. Nitekim youtube da bağışta bulunmanın önemi ve olumlu katkılarını gösteren kısa filmi izleyen çocukların evlerinde aileleri ile birlikte bağış kutusu oluşturdukları, ailenin her bireyinin haftalık harçlığından bağış kutusuna bir miktar para koydukları ve biriken parayı ihtiyacı olan kişi veya kurumlara verdikleri gözlenmiştir. 7

8 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Medya programları, çocuk ve gençlere yaşadıkları Medya da özel gereksinimli, korunma altında, ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI toplumda hangi değerlerin ve kimlerin değerli travma yaşamış, farklı etnik kökenli ve farklı sayıldığını yansıtması nedeniyle oldukça büyük inançlara sahip çocukların tümü iletişim türlerinde önem taşımaktadır. Toplumsal cinsiyete CUSTOM ilişkin DUTIES temsil edilirse çocuk kendini yaşadığı topluma ait rollerin medyada eşitlikçi bir şekilde yansıması çocuklarda güven duygusunu pekiştirir, olumlu Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 cinsel kimlik kazanmalarına yardım eder. Irk, etnik köken, engel durumu, sahip olduğu dini Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to inanç, yaşadığı coğrafi bölge, yaş gibi özelliklerin eşit bir şekilde temsil edilmesi, bir grubun aşağılanmaması, kendileri ve başkalarını algılama biçimini olumlu şekilde etkileyecektir. Çocuklar medya aracılığı ile doğru iletişim yöntemleri konusunda da bilgi edinebilmektedirler. Doğru iletişimde duyguları tanıma ve doğru bir şekilde ifade etme son derece önemlidir. Bu açıdan hem çocuklar hem de ebeveynleri medya aracılığı ile duygularını daha iyi tanıyıp ifade etmeyi öğrenebilecek fırsatlara da sahip olabilmektedir. Eski Türk filmlerine baktığımızda birçoğunda paylaşmanın, cömertliğin, yardımseverliğin, samimiyetin vurgulandığı; film senaryosunda daima iyilerin kazandığı, kötülerin mutlaka cezalandırıldığı görülmektedir. Oysa şimdi çocukların en çok televizyon izledikleri saatlerde yayınlanan dizilerin hırslı olma, sadece kazanmaya odaklı olma, kazanmak için her yola başvurma, manevi değerlerden ziyade maddi değerlere önem verme davranışlarının büyük oranda yer aldığı görülmektedir. hisseder. Çocukların kendilerini medyada olumlu görmeye ve duymaya ihtiyaçları vardır. Günümüzde çocuklar medya ile etkileşim kurmakta, sosyal ve duygusal davranış modellerini yansıtmaktadır. Çocuklar medyada başkalarının nasıl davrandığını, hangi davranışları nedeniyle cezalandırıldıklarını ve ödüllendirildiklerini gördüklerinde, hangi davranışların toplumda kabul edildiğini, hangilerinin kabul edilmediğini öğrenirler. Çocuk üzerinde medyanın etkisi seçilen programa ve programın içeriğine bağlı olarak değişmektedir. Wilson (2008), çocukların televizyon karakterlerine bağlandıklarını ve bu karakterlerin duygusal durumlarını sıklıkla yansıttıkları belirtmiş ve çocukların televizyonda en çok sevdikleri karakterleri izleyerek empati ve sempatiyi öğrenebileceklerini savunmuştur. Çocukların %20 si televizyon, radyo, gazete ya da dergi gibi geleneksel medya türlerinden, % 2 si de web sitelerinden güvenlik tavsiyeleri aldıkları bildirilmektedir. Çocuklar, geleneksel medya türlerinden (%20) (televizyon, radyo, gazete ya da dergi gibi) edindikleri bilgileri en az kullanırken bunu çevrimiçi (çocukların %2 si web sitelerinden güvenlik tavsiyeleri almaktadır) kaynaklar takip etmektedir. Diğer yandan, ergen 8

9 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz çocukların ve düşük sosyo-ekonomik düzeyde 9-6 yaş arasındaki çocukların %2 si İnternet te ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI aileye sahip çocukların ebeveynlerinden daha karşılaştığı bir durumun onları üzdüğünü veya çok öğretmenlerinden bilgi aldıkları ortaya çıkmıştır. İlginç bir şekilde, çocuklar diğer rahatsız ettiğini belirtmiştir. %4 ü geçen 2 CUSTOM yakınlarından (%47) (örn. ağabey,abla, teyze, DUTIES ay içinde açıkça cinsel içerikli çevrimiçi Selin amca, KILINÇ 2, Hatice görüntüler YURTSEVER gördüğünü, 3 tüm medya türlerine büyükanne-baba gibi) arkadaşları kadar internet bakıldığında, İnternet aracılığı ile çocukların güvenliği hakkında bilgi almaktadır. Çocukların %23 ü cinsel veya pornografik içerik gördüğünü %44 ü İnternet in güvenli kullanımı konusundaki bildirmiştir. -6 yaşındaki çocukların %5 i bilgileri arkadaşlarından edindiğini ve %35 i de arkadaşlarından cinsel içerikli mesajlar veya arkadaşlarına bu konuda tavsiyede bulunduğunu fotoğraflar aldığını ve %3 ü de buna benzer mesajları gönderdiklerini ifade etmiştir. -6 ifade etmiştir. İnternet güvenliği hakkında bilgi yaşındakilerin %2 i kullanıcı tarafından oluşturulmuş potansiyel zararlı bir veya daha fazla kaynakları karşılaştırıldığında, çocukların en çok ebeveyn (%63), daha sonra öğretmen (%58) ve türdeki içeriğe maruz kalmıştır: nefret söylemi daha sonra arkadaş (%44) tavsiyesine başvurduğu (%2), anoreksiya (%0), kendine zarar verme gözlenmiştir (AÇÇP, 200). (%7), ilaç kullanımı (%7), intihar (%5) 9-6 Ebeveynler, internet güvenliği hakkındaki bilgileri; yaş arası çocukların %30 u yüz yüze daha önce ailelerinden ve arkadaşlarından (%48), geleneksel tanışmadıkları kişilerle iletişimde bulunduğunu medyadan (%32) çocuğunun okulundan (%27), ve bunu riskli ama eğlenceli bir aktivite olarak İnternet servis sağlayıcılarından (%22) ve web gördüğünü belirtmiştir (AÇÇP, 200). Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to sitelerinden (%2) öğrendiklerini bildirmişlerdir (AÇÇP, 200). Medya ve İstismar Her yıl Amerika da on binlerce çocuk ciddi ve kalıcı etkileri olan cinsel istismarla karşılaşmaktadır. Bu kadar yaygın olan bu sorun karşısında halkın çoğu bilgi sahibi değildir. Hatta politikacılar da dahil olmak üzere insanların çoğu çocuk cinsel istismarını haberlerden anlamaya çalışmaktadır (Mejia, Cheyne ve Dorfman, 202). Teknolojik gelişmeler sonucunda ulaşılması ve kullanımı kolaylaşmış olan medya araçları artık neredeyse her eve girmiştir. Özellikle internet kullanımı çocuk ve ergenlerde oldukça yaygındır. Bu denli yaygınlık kazanmış olması ve her tür içeriğine isteyen herkesin sansürsüz ulaşabileceği yapısıyla medya çocuğun veya gencin psikolojik, fiziksel, sosyal vb. hazırlıkları olmadan birtakım bilgilere muhatap olmasına, uyum ve hazmetme problemleri yaşamasına neden olabilmektedir. Deneysel araştırmalar medyada cinsel içeriğe maruz 9

10 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz kalmanın cinsel davranışların erken başlamasına lardan istatistiksel olarak bilgi sağlanarak ve ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI (Brown ve ark., 2006) ve cinsel açıdan riskli nüfus yoğunluğu ve suç oran boyutları dikkate davranışlara neden olabileceği bildirilmektedir alınarak İstanbul, Ankara, İzmir, Eskişehir, (Peter ve Valkenburg, 20). CUSTOM DUTIES Aydın, Bursa, Diyarbakır, Erzurum ve Samsun Selin KILINÇ 2, Hatice illerinde YURTSEVER uygulanmıştır. 3 Araştırmada verilerin elde ABD de yapılan bir araştırmada, spor, haber ve 2 Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali edilmesinde Hukuk Programı Yüksek 5 li likert Lisans Öğrencisi ölçek ve katılımcıların çocuk programları hariç televizyondaki 3 Celal Bayar Üniversitesi diğer üç Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü demografik özelliklerini belirlenmesine yönelik programdan ikisinin cinsel içerikli olduğu ve bu Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari bir Abstract: anket Custom formundan duty is a kind faydalanılmıştır. of tariff arising Örneklemin programlardan eşyanın sadece yer % değiştirmesi nin cinsel nedeniyle, sorumlu bu eşyanın from the movement of commercial commodities miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, belirlenmesinde subject to customs which rastgele is based yöntem on those kullanılmış ve davranış ve riskler sosyal konusunu ve mali fonksiyonlarının vurguladığı yanında bulunmuştur (Kunkel türüdür. ve ark., Aynı 2007). zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument in addition to its economic, social and önemli bir commodities quantity and value. It is are a kind of dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi toplam tariff that (N=3050) is a foreign trade birey and economic çalışmaya policy dahil edilmiştir. dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Araştırmada fiscal functions. Since Basit they Rassal are not collected Yöntem on uygulanmıştır. an Seçilen indirect tariff katılımcılara on expenditures, custom ait hiçbir duties kimlik bilgisi İnterneti aşırı kullanan vergi türü olmadığından, gençlerin dış eğitim, ticarete konu aile, olan uyku bozukluğu, olmak depresyon, üzere alınmaktadır. fazla Gümrük internet vergileri, harcamalarından dolayı kanun kapsamı ekonomik dışında sorunlar, tutulmuştur. madde Bu nedenle, tutulmuştur. duties are excluded Araştırma from this law. süresi Therefore, ise yaklaşık 37 ay Vergi anket to foreign formlarına trade arrive at the çalışmaya custom. According yansıtılmamış to gizli kullanımı ve sanal sayılı zorbalık Gümrük Kanunu nda gibi alanlarda düzenlenmiştir. sorunlar Bu kanun sürmüştür. regulated by customs law numbered yaşadıkları bulunmuştur Bölgesine girişinden (Subrahmanyam başlayıp, eşyaya uygulanacak ve created beginning with commodities subject to işlemlerin sırasına göre bir sistematik Verilerin international trade Analizi entering customs territories of Smahel, 20). tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Araştırmadan assessment, accrual elde and collecting edilen veriler are regulated SPSS 8 istatistik Ortaöğretim öğrencileri Bakanlığı na ile bağlı yapılan ayrı bir bir kuruluş çalışmada niteliği olan by General Directorate of Customs as a part of Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler programı Enstitüsü Customs Maliye and ile Economy analiz Anabilim Ministry edilmiş, Dalı Mali according Hukuk güvenirlilik to geçerlilik internet kullanım Kanunu Programı oranın hükümlerine Yüksek artmasının Lisans uygun Öğrencisi öğrencilerin olarak yürütülmektedir. Gümrük türetilmiģtir. sağlanmıştır. Cronbach s Alpha kat sayısı olarak vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the madde kullanım durumlarını etkilediği görülmüştür 0.87 değeri elde edilmiştir. Bu değerden dolayı (Sezer ve Sağay, yapıya 204). sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. 50 place. faktörün However, in çok the case yüksek of disputes güvenilirlik not being düzeyinde AMAÇ, KAPSAM uyuşmazlıklarda VE YÖNTEM yargı yoluna başvurulabilmektedir. olduğunu söyleyebiliriz. Korelâsyon, Anova, Faktör Disputes analizi, Man Whitney U, Ki-Kare teknikleri Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Günümüzde sıkça Gümrük duyduğumuz Uyuşmazlıkları ve üzerinde uygulanarak araştırma genişletilmiştir. tartışılan ve çözüm yolları bulmaya çalışılan çocuk istismarı konusunda etkin bir rol oynayan Araştırmanın Hipotezleri: medyanın öneminin ve çocuk istismarının önlenmesinde yapılması gerekenlerin uygulamalı H0: Çocuk cinsel istismarı ile eğitimi arasında ilişki yoktur. olarak incelenmesi çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Bu araştırma uygulamalı bir H0: Cinsel istismarda medyanın rolü faktörleri araştırmadır. Yapılan bu araştırma farklı kurum- cinsiyet değişkeninden bağımsızdır. 0

11 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz H0: Cinsel istismarda medyanın rolü faktörleri H0: Çocuk cinsiyeti ile çocuğa cinsel eğitim ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI yaş değişkeninden bağımsızdır. verme bağımsızdır. H0: Cinsel istismarda medyanın rolü faktörleri CUSTOM DUTIES H0: Çocuk cinsiyeti ile çocuğun cinsel istismar eğitim durumu değişkeninden bağımsızdır. yaşaması bağımsızdır. Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 H0: Çocuk cinsiyeti ile günlük televizyon izleme süresi bağımsızdır. H0: Çocuk cinsel eğitimi, ebeveynin cinsiyetinden bağımsızdır. miktarı veya Tablo değeri. üzerinden Katılımcılara alınan, ekonomik, İlişkin subject Demografik to customs Analizler which is based on those F % Cinsiyet dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Erkek Since they are not collected 828 on 60% vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff Kadın on expenditures, custom duties % Yaş olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade 8-25 arrive at the custom. According to 502 6% kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded 26-30from this law. Therefore, 74 38% sayılı Gümrük Kanunu nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by 3-35 customs law numbered % Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to 30 0% oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing 4-50 with operation sequence % gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other 5+ taxes, compalsive levels such as 23 8% Eğitim Durumu Bakanlığı na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Maliye İlköğretim of Customs as a part of Anabilim Dalı Mali Hukuk 294 0% Customs and Economy Ministry according to Selin KILINÇ tarafından Customs hazırlanan Law. Resolution Lise Yüksek process Lisans of Tezinden disputes over % süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other Yüksekokul taxes. Customs duty disputes % öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, Üniversite in the case of disputes not being % Yükseklisans ve % Key words: üstü Custom, Custom Duties, Custom Gelir durumu % % % % % % Medeni Durumu Evli % Bekar %

12 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Çocuğunuz Var Mı? ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Evet % Hayır 503 6% Kaç Tane Çoğunuz Var 45 5% CUSTOM DUTIES % Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER % % % Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom 5+ duty is a kind of tariff arising 4 0% Kaç Yıldır İş Hayatındasınız miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs -5 yıl which is based on those 334 % dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign 6-0 yıl trade and economic policy % dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. -5 Since they yıl are not collected on % vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff 5-20 on expenditures, yıl custom duties 550 8% 20 yıl ve üstü 278 9% Çalıştığınız Kurumun Usul Kanunu Faaliyet (VUK) nun Konusu ikinci Nedir maddesine göre bu the second item Üretim of tax procedural law, custom 93 63% gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 procedures and Hizmet practises of custom duties are 9 37% Kurumdaki Konumuzun ile dış ticarete Nedir konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Through this law, Vasıfsız a systematization işçi has been 85 27% işlemlerin sırasına göre bir sistematik international trade İşçi entering customs territories 37 of 37% gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other Memur taxes, compalsive levels such as 485 6% Bakanlığı na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate Yetkiliof Customs as a part of 238 8% Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Selin KILINÇ tarafından Customs hazırlanan Amir-Yönetici Law. Resolution Yüksek process Lisans of Tezinden 65 5% disputes over Gümrük türetilmiģtir. vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties İşyeri has a sahibi different form from the 20 7% Çocuğunuz Günde yapıya Kaç sahiptir. Saat Televizyon Gümrük vergisi İzler uyuşmazlıkları have to be resolved saat administratively in the first 288 9% Ancak idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively,.5 saat legal action can be taken % Key words: Custom, 2 saat Custom Duties, Custom % 2.5 saat % 3 saat % Çocuğunuzun cinsiyeti nedir? Erkek 78 58% Çocuğunuzla cinsellik konusunda görüşüp onu bilgilendirir misiniz? Çocuğunuzun cinsel istismara uğramaması konusunda kendiniz bir eğitim aldınız mı? Kız % Evet % Hayır 6 38% Evet % Hayır % 2

13 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Çocuğunuza yönelik dış dünyadan ĠDARĠ cinsel AġAMADA taciz yönünde ÇÖZÜM bir sorun YOLLARI Evet % oluştuğunda nasıl davranacağınız konusunda bir bilgiye sahip Hayır misiniz? 953 3% Sizce eğitim kurumlarında çocuklara cinsel eğitim CUSTOM ve taciz DUTIES İyi 543 5% konusunda bilgi verilerek eğitilmesini nasıl karşılıyorsunuz? Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER Kötü % Gereksiz 654 2% Çocuğunuzla birlikte cinsellik ve 3 Celal bu konulara Bayar Üniversitesi ilişkin Salihli bir arada MYO, DıĢ Ticaret Evet Bölümü % bulunarak konuşma ve bilgilendirme yapıyor musunuz? Hayır % Çocuğunuza dış eşyanın dünyadan yer bir değiştirmesi cinsel taciz nedeniyle, uygulandığında bu eşyanın nasıl from the movement Evetof commercial commodities % davranması gerektiğini sosyal ve öğretiyor mali fonksiyonlarının musunuz? yanında önemli bir commodities quantity Hayırand value. It is are a kind 668 of 55% Çocuğunuzun çevresinde türüdür. Aynı bulunan zamanda harcamalar arkadaşları üzerinden ve farklı alınan bir instrument in addition Evet to its economic, social and % arada olduğu kişileri tanıyor ve onlarla ilgili bilgi sahibi oluyor kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir regular basis like Hayır income tax and corporate tax, as musunuz? % Şuana kadar cinsel olmak istismar üzere alınmaktadır. konusunda Gümrük çocuğunuz vergileri, bir Vergi sorun to yaşadı foreign trade Evet arrive at the custom. According 499 to 49% mı yaşadı ise sizinle Usul Kanunu bunu paylaştı (VUK) nun mı? ikinci maddesine göre bu the second item of tax procedural law, custom kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded Hayırfrom this law. Therefore, 55 5% İnternet ve diğer taşınabilir telefon, tablet gibi teknolojik Evet 978 7% cihazları kullanması ile dış konusunda ticarete çocuğunuza olan eşyanın Türkiye kısıtlamalar Gümrük getiriyor Through this law, Hayır a systematization has been musunuz? % Çocuğunuzun herhangi oluşturulmuştur. bir sosyal Diğer medyada tüm vergilerde Facebook olduğu gibi ve Tiwiter Turkey and continuing Evet with operation sequence % gibi sitelerde bir tahakkuk sayfası ve var tahsil mı varsa aşamaları bu Gümrük sayfalarda ve Ticaret paylaşımlarını assessment, accrual Hayır and collecting are regulated takip ediyor musunuz? Bakanlığı na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by General Directorate of Customs as a part 728 of 57% Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Çocuğunuza cinsel Kanunu Programı istismar hükümlerine Yüksek ya da Lisans uygun şiddet Öğrencisi olarak konusunda yürütülmektedir. Selin KILINÇ bir müdahalede tarafından Customs hazırlanan Law. Resolution Evet Yüksek process Lisans of Tezinden disputes over 852 6% bulunulduğunda nasıl davranması gerektiği konusunda bilgi süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other Hayır taxes. Customs duty disputes veriyor musunuz? 98 39% Televizyon, internet Ancak ve diğer idari yayın aşamada organlarında çözümlenemeyen cinsellik içerikli solved administratively, Evet legal action can be taken % program ya da farklı uyuşmazlıklarda cinsel konularda yargı yoluna başvurulabilmektedir. çocuğunuzun uzak kalması Key words: Hayır Custom, Custom Duties, Custom konusunda bir uygulama Anahtar Kelimeler: yapıyor musunuz? % Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes Faktör Analizi 2. Medya çocuk ve eğitim 50 Madde ile yapılan faktör analizi sonucunda toplam 4 faktör belirlenmiştir. Bu faktörler sırasıyla aşağıdaki gibidir;. Medya şiddet ve korku 3. Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu 4. Medya ve istismar boyutu 3

14 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Tablo 2. Dönüştürülmüş Faktör Yükleri Değerleri (Rotated Component Matrixa) ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Component CUSTOM DUTIES Medya şiddet ve korku Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3,76 Medya şiddet ve korku -,656 Medya şiddet ve korku,62 Medya şiddet ve Özet: korku Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty,607 is a kind of tariff arising Medya şiddet ve miktarı korku veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which,58 is based on those Medya şiddet ve dış korku ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign -,525 trade and economic policy Medya şiddet ve dolaylı korku bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since -,408 they are not collected on Medya şiddet ve vergi korku türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on -,299 expenditures, custom duties Medya şiddet ve olmak korku üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive,276 at the custom. According to Medya çocuk ve kanun eğitim kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law.,257 Therefore, Medya çocuk ve sayılı eğitim Gümrük Kanunu nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered, Medya çocuk ve Bölgesine eğitim girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities,622 subject to Medya çocuk ve oluşturulmuştur. eğitim Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation,62 sequence. Medya çocuk ve eğitim -,464 Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to Medya çocuk ve Kanunu Programı eğitim hükümlerine Yüksek Lisans uygun Öğrencisi olarak yürütülmektedir. Selin KILINÇ tarafından Customs hazırlanan Law. Resolution Yüksek process Lisans -,444 of Tezinden disputes over Medya çocuk ve eğitim,439 Medya çocuk ve öncelikle eğitim idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. However, in the case of disputes,40 not being Medya çocuk ve uyuşmazlıklarda eğitim yargı yoluna başvurulabilmektedir. -,394 Medyanın çocuklar Anahtar üzerindeki Kelimeler: güven Gümrük, duygusu Gümrük boyutu Vergisi, Disputes,04 Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu,62 Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu -,57 Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu -,35 Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu,659 Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu,608 Medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu,479 4

15 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Medya ve istismar boyutu ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI,469 Medya ve istismar boyutu -,459 Medya ve istismar boyutu Medya ve istismar boyutu CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 -,459 -,443 Medya ve istismar boyutu -,49 Medya ve istismar boyutu -,24 Medya ve istismar Özet: boyutu Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising,23 Medya ve istismar miktarı boyutu veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, subject to customs which is based on those -,02 Medya ve istismar dış boyutu ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy,640 Medya ve istismar dolaylı boyutu bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on -,436 Medya ve istismar vergi boyutu türü olmadığından, dış ticarete konu olan an indirect tariff on expenditures, custom duties,48 Medya ve istismar olmak boyutu üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to -,376 Medya ve istismar kanun boyutu kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law. Therefore, -,374 Medya ve istismar sayılı boyutu Gümrük Kanunu nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered ,373 Medya ve istismar Bölgesine boyutu girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak created beginning with commodities subject to -,328 Medya ve istismar oluşturulmuştur. boyutu Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence. -,325 Medya ve istismar tahakkuk boyutu ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret assessment, accrual and collecting are regulated,322 Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk Medya ve istismar boyutu to,29 Gümrük türetilmiģtir. Medya ve istismar boyutu vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm customs duties has a different form from the,29 Medya ve istismar yapıya boyutu sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have to be resolved administratively in the first -,255 Medya ve istismar Ancak boyutu idari aşamada çözümlenemeyen solved administratively, legal action can be taken.,240 Medya ve istismar boyutu,225 Medya ve istismar Gümrük boyutu Uyuşmazlıkları -,22 Medya ve istismar boyutu -,58 Medya ve istismar boyutu,45 Korelâsyon Analizi H0: Çocuk cinsel istismarı ile eğitimi arasında ilişki yoktur. İkili Korelâsyon analizi ile aşağıdaki maddeler arasında istatistiksel farklılık yaratacak ilişki bulunduğu belirlenmiştir. 5

16 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz. Çocuğunuzla cinsellik konusunda görüşüp onu Tiwiter gibi sitelerde bir sayfası var mı varsa bu sayfalarda paylaşımlarını takip ediyor ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI bilgilendirir misiniz İle Çocuğunuza yönelik dış dünyadan cinsel taciz yönünde bir sorun musunuz? oluştuğunda nasıl davranacağınız konusunda CUSTOM DUTIES 6. Çocuğunuza dış dünyadan bir cinsel taciz bir bilgiye sahip misiniz? Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 uygulandığında nasıl davranması gerektiğini 2. Çocuğunuza dış dünyadan 3 Celal bir Bayar cinsel Üniversitesi taciz Salihli MYO, öğretiyor DıĢ Ticaret Bölümü musunuz ile Televizyon, internet uygulandığında nasıl davranması gerektiğini ve diğer yayın organlarında cinsellik içerikli öğretiyor musunuz ile Çocuğunuzun çevresinde program ya da farklı cinsel konularda çocuğu- bulunan arkadaşları ve farklı bir arada nuzun uzak kalması konusunda bir uygulama olduğu kişileri tanıyor ve onlarla ilgili bilgi sahibi oluyor musunuz? 7. Çocuğunuzun herhangi bir sosyal medyada 3. Çocuğunuza dış dünyadan bir cinsel taciz Facebook ve Tiwiter gibi sitelerde bir sayfası uygulandığında nasıl davranması gerektiğini var mı varsa bu sayfalarda paylaşımlarını öğretiyor musunuz ile Şuana kadar cinsel istismar takip ediyor musunuz ile Televizyon, internet konusunda çocuğunuz bir sorun yaşadı ve diğer yayın organlarında cinsellik içerikli mı yaşadı ise sizinle bunu paylaştı mı? program ya da farklı cinsel konularda çocuğunuzun 4. Çocuğunuzun çevresinde bulunan arkadaşları uzak kalması konusunda bir uygulama ve farklı bir arada olduğu kişileri tanıyor ve onlarla ilgili bilgi sahibi oluyor musunuz ile 8. Çocuğunuza cinsel istismar ya da şiddet konusunda Şuana kadar cinsel istismar konusunda çocuğunuz bir müdahalede bulunulduğunda nasıl bir sorun yaşadı mı yaşadı ise sizinle davranması gerektiği konusunda bilgi veriyor bunu paylaştı mı? musunuz ile Televizyon, internet ve diğer türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument yapıyor in addition musunuz? to its economic, social and Bakanlığı na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan by yapıyor General Directorate musunuz? of Customs as a part of Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to 5. Çocuğunuzla birlikte cinsellik ve bu konulara ilişkin bir arada bulunarak konuşma ve bilgilendirme yapıyor musunuz ile Çocuğunuzun herhangi bir sosyal medyada Facebook ve yayın organlarında cinsellik içerikli program ya da farklı cinsel konularda çocuğunuzun uzak kalması konusunda bir uygulama yapıyor musunuz? 6

17 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Tablo 3. Katılımcıların Bazı Maddelere İlişkin Görüşlerinin Korelasyon Analizleri ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI 3.Çocuğunuzla cinsellik konusunda görüşüp onu bilgilendirir misiniz? 4.Çocuğunuzun cinsel istismara uğramaması konusunda kendiniz bir eğitim aldınız mı? 5.Çocuğunuza yönelik dış dünyadan cinsel taciz yönünde bir sorun oluştuğunda nasıl davranacağınız konusunda bir bilgiye sahip misiniz? 6. Sizce eğitim kurumlarında çocuklara cinsel eğitim ve taciz konusunda bilgi verilerek eğitilmesini nasıl karşılıyorsunuz? 7.Çocuğunuzla birlikte cinsellik ve bu konulara ilişkin bir arada bulunarak konuşma ve bilgilendirme yapıyor musunuz? 8.Çocuğunuza dış dünyadan bir cinsel taciz uygulandığında nasıl davranması gerektiğini öğretiyor musunuz? 9.Çocuğunuzun çevresinde bulunan arkadaşları ve farklı bir arada olduğu kişileri tanıyor ve onlarla ilgili bilgi sahibi oluyor musunuz? 20. Şuana kadar cinsel istismar konusunda çocuğunuz bir sorun yaşadı mı yaşadı ise sizinle bunu paylaştı mı? 3.Çocuğunuzla cinsellik konusunda görüşüp onu bilgilendirir misiniz? 4.Çocuğunuzun cinsel istismara Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 bu konulara dünyadan bir ve farklı bir 2 Celal Bayar Üniversitesi ranacağınız Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi 3 nusunda bilgi bulunarak ğında nasıl tanıyor bir sorun Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü uğramaması konusunda kendiniz bir eğitim aldınız mı? 5.Çocuğunuza yönelik dış dünyadan cinsel taciz yönünde bir sorun oluştuğunda nasıl dav- konusunda bir bilgiye sahip misiniz? 6. Sizce eğitim kurumlarında çocuklara cinsel eğitim ve taciz ko- verilerek eğitilmesini nasıl karşılıyorsunuz? CUSTOM 7.Çocuğu- DUTIES nuzla birlikte cinsellik ve ilişkin bir arada konuşma ve bilgilendirme yapıyor musunuz? Özet: - Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir -,48 - dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir,239 -,06 - vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Usul Kanunu (VUK) nun ikinci maddesine göre bu kanun -,090 kapsamı,02dışında -,042 tutulmuştur. - Bu nedenle, gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 sayılı Gümrük Kanunu nda düzenlenmiştir. Bu kanun ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak,037 -,3,064,06 - işlemlerin sırasına göre bir sistematik oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,,078,082,072 -,035,02 - Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to süreci, -,059 diğer vergilerde,048 -,085 oluşan süreçten -,03 farklı -,092 bir process -,254 of other - taxes. Customs duty disputes Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, 8.Çocuğunuza dış cinsel taciz uygulandı- davranması gerektiğini öğretiyor musunuz? arada olduğu kişileri ve onlarla ilgili bilgi sahibi oluyor musunuz? 20. Şuana kadar cinsel istismar konusunda çocuğunuz yaşadı mı yaşadı ise sizinle bunu paylaştı mı? 2. İnternet ve diğer taşınabilir telefon, tablet gibi teknolojik cihazları kullanması konusunda çocuğunuza kısıtlamalar getiriyor musunuz? 9.Çocuğunuzun çevresinde bulunan arkadaşları 22.Çocuğunuzun herhangi bir sosyal medyada Facebook ve Tiwiter gibi sitelerde bir sayfası var mı varsa bu sayfalarda paylaşımlarını takip ediyor musunuz? Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising from the movement of commercial commodities subject to customs which is based on those commodities quantity and value. It is are a kind of tariff that is a foreign trade and economic policy instrument in addition to its economic, social and fiscal functions. Since they are not collected on regular basis like income tax and corporate tax, as an indirect tariff on expenditures, custom duties are collected only once when commodities subject to foreign trade arrive at the custom. According to the second item of tax procedural law, custom duties are excluded from this law. Therefore, procedures and practises of custom duties are regulated by customs law numbered Through this law, a systematization has been created beginning with commodities subject to international trade entering customs territories of Turkey and continuing with operation sequence. Like all other taxes, compalsive levels such as,032,03,098 -,009,039,395 -,269 - Disputes 23.Çocuğunuza cinsel istismar ya da şiddet konusunda bir müdahalede bulunulduğunda nasıl davranması gerektiği konusunda bilgi veriyor musunuz? 24.Televizyon, internet ve diğer yayın organlarında cinsellik içerikli program ya da farklı cinsel konularda çocuğunuzun uzak kalması konusunda bir uygulama yapıyor musunuz? 2. İnternet ve diğer taşınabilir telefon, tablet gibi teknolojik cihazları kullanması konusunda çocuğunuza kısıtlamalar getiriyor musunuz? 22.Çocuğunuzun herhangi bir sosyal medyada Facebook ve Tiwiter gibi sitelerde bir sayfası var mı varsa bu sayfalarda paylaşımlarını takip ediyor musunuz? -,025,08,006,073,090,024 -,57,94 -,070,092,096 -,062 -,304,088 -,46,34,096-7

18 23.Çocuğunuza cinsel istismar ya da şiddet konusunda bir müdahalede bulunulduğunda nasıl davranması gerektiği konusunda bilgi veriyor musunuz? 24. Televizyon, internet ve diğer yayın organlarında cinsellik içerikli program ya da farklı cinsel konularda çocuğunuzun uzak kalması konusunda bir uygulama yapıyor musunuz? Anova Analizi UHPPD Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz -,70 -,058 -,00,65 -,09 -,087,048 -,048,36 -,03 - ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI,092,084,096 -,097,040,26 -,82,285,036,236 -,32 - CUSTOM DUTIES Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 Tablo 4. Katılımcıların vergi türü olmadığından, Faktörlere dış ticarete İlişkin konu olan Görüşlerinin an indirect tariff Cinsiyet on expenditures, Değişkenine custom duties Göre Anova olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Analizleri Vergi to foreign trade arrive at the custom. According to gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları Sum 4458 of procedures and practises Mean of custom duties are sayılı Gümrük Kanunu nda düzenlenmiştir. Bu Squares kanun regulated dfby customs Square law numbered F Sig. Medya şiddet ve Bölgesine korku girişinden Between başlayıp, Groups eşyaya uygulanacak 3,544 created beginning with commodities 3,544 subject 3,547 to,060 işlemlerin sırasına Within Groups göre bir sistematik 3045,456 international 3048 trade entering customs,999 territories of Total 3049, Medya çocuk ve tahakkuk eğitim ve tahsil Between aşamaları Groups Gümrük ve Ticaret 40,26 assessment, accrual and collecting 40,26 are regulated 40,648,000 Bakanlığı na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Gümrükler Bu çalıģma, Within Genel Celal Müdürlüğü Bayar Groups Üniversitesi tarafından, Sosyal 3008,874 by General Gümrük Bilimler Enstitüsü 3048 Directorate of Customs Maliye Anabilim Dalı,987 as a part of Customs and Economy Ministry Mali according Hukuk to Kanunu Programı hükümlerine Yüksek Total Lisans uygun Öğrencisi olarak yürütülmektedir. Selin KILINÇ 3049,000 tarafından Customs hazırlanan 3049 Law. Resolution Yüksek process Lisans of Tezinden disputes over Gümrük türetilmiģtir. Medyanın çocuklar vergisinden Between doğan Groups uyuşmazlıkların çözüm 6,995 customs duties has a different 6,995form from 7,085 the üzerindeki güven yapıya sahiptir. Within Gümrük Groups vergisi uyuşmazlıkları 3032,005 have to 3048 be resolved administratively,995 in the first duygusu boyutu öncelikle idari Total aşamada çözümlenmek zorundadır. 3049,000 place. However, 3049 in the case of disputes not being,000 Medya ve istismar Between Groups 3,036 3,036 3,039,08 boyutu Anahtar Kelimeler: Within Gümrük, GroupsGümrük Vergisi, 3045,964 Disputes 3048,999 Total 3049, H0: Cinsel istismarda medyanın rolü faktörleri cinsiyet değişkeninden bağımsızdır. Yapılan Anova testi sonuçlarına göre; cinsiyet, medya şiddet ve korku ile medya ve istismar boyutu değişkenlerinde farklılığa sebep olmazken medya çocuk ve eğitim ile medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu değişkenlerinde farklılığa sebep olabilmektedir. H0: Cinsel istismarda medyanın rolü faktörleri yaş değişkeninden bağımsızdır. Yapılan Anova testi sonuçlarına göre; yaş, medya çocuk ve eğitim değişkenlerinde farklılığa sebep olmazken ile medya şiddet ve korku, medya ve istismar boyutu ile medyanın çocuklar üzerindeki güven duygusu boyutu değişkenlerinde farklılığa sebep olabilmektedir. 8

19 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Tablo 5. Katılımcıların Faktörlere İlişkin Görüşlerinin Yaş Değişkenine Göre Anova Analizleri ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Sum of Mean Squares df Square F Sig. Medya şiddet ve korku Between CUSTOM Groups DUTIES 9, ,808 3,825,002 Within Groups Selin KILINÇ ,962, Hatice YURTSEVER ,995 Total 3049, Medya çocuk ve eğitim 2 Celal Bayar Üniversitesi Between Sosyal Bilimler Groups Ens. Mali Hukuk 4,264 Programı Yüksek 5Lisans Öğrencisi 2,853 2,862,04 Within Groups 3034, ,997 Total 3049, Medyanın çocuklar eşyanın üzerindeki yer değiştirmesi nedeniyle, Between bu Groups eşyanın from the 34,90 movement of commercial 5 6,982 commodities 7,05,000 güven duygusu boyutu miktarı veya değeri üzerinden Within alınan, Groups ekonomik, subject 304,090 to customs 3044 which is based,990 on those dış ticaret ve ekonomi politikası Total aracı olan bir vergi tariff 3049,000 that is a foreign 3049 trade and economic policy Medya ve istismar türüdür. boyutu Aynı zamanda harcamalar Between üzerinden Groups alınan instrument 27,3 in addition to its 5 economic, 5,423 social and 5,462,000 dolaylı bir vergi türü olan gümrük Within vergisi, Groups gelir ve fiscal 302,887 functions. Since 3044 they are not collected,993 on vergi türü olmadığından, dış Total ticarete konu olan an indirect 3049,000 tariff on 3049 expenditures, custom duties H0: Cinsel istismarda Usul Kanunu medyanın (VUK) nun ikinci rolü maddesine faktörleri göre bu medya the second ve item istismar of tax procedural boyutu ile law, medyanın custom çocuklar eğitim durumu değişkeninden gümrük vergilerinin usul bağımsızdır. ve uygulama esasları 4458 üzerindeki procedures and güven practises duygusu of custom boyutu duties are değişkenlerinde farklılığa sebep olabilmektedir. Yapılan Anova testi sonuçlarına göre; eğitim; medya çocuk ve işlemlerin eğitim, medya sırasına şiddet göre bir ve korku, sistematik international trade entering customs territories of Tablo 6. Katılımcıların tahakkuk ve tahsil Faktörlere aşamaları Gümrük İlişkin ve Ticaret Görüşlerinin assessment, Eğitim accrual and Durumu collecting are Değişkenine regulated Göre Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk Anova Analizleri to süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process Sum of of other taxes. Customs Mean duty disputes yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları have Squares to be resolved administratively df Square in the first F Sig. Medya şiddet ve Ancak korku idari aşamada Between çözümlenemeyen Groups solved administratively, 39,23 legal 5action can 7,825 be taken. 7,93,000 Within Groups 3009, ,989 Total 3049, Medya çocuk ve Gümrük eğitim Uyuşmazlıkları Between Groups 28, ,72 5,766,000 Within Groups 3020, ,992 Total 3049, Medyanın çocuklar üzerindeki Between Groups 2,66 5 4,323 4,347,00 güven duygusu boyutu Within Groups 3027, ,995 Total 3049, Medya ve istismar boyutu Between Groups 26, ,295 5,333,000 Within Groups 3022, ,993 Total 3049,

20 Mayıs Uluslararası / Temmuz Hakemli / Ağustos BeĢeri ve 205 Akademik Sayı: 03 Bilimler Cilt: 02 Dergisi İlkbahar Yaz Ki-Kare Analizi Yapılan analizler sonucunda, Chi-Square kuyruk ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI olasılığı değerinin 0,05 ten büyük olması sebebiyle, çocuk cinsiyeti ile günlük televizyon izleme H0: Çocuk cinsiyeti ile ADMINISTRATIVE günlük televizyon izleme SOLUTIONS TO DISPUTES OVER süresi bağımsızdır. CUSTOM DUTIES süresinin bağımsız olduğu belirlenmiştir. Selin KILINÇ 2, Hatice YURTSEVER 3 Tablo 7. Katılımcıların Çocuk Cinsiyeti ile Günlük Televizyon İzleme Süresine İlişkin 3 Celal Bayar Üniversitesi Ki-Kare Salihli Analizi MYO, DıĢ Ticaret Bölümü Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi Value olan ticari Abstract: df Custom Asymp. duty is a Sig. kind of (2-sided) tariff arising Pearson miktarı veya Chi-Square değeri üzerinden alınan, ekonomik, 2,736 a subject 4 to customs which is based on,603 those Likelihood Ratio 2,740 4,602 Linear-by-Linear türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden,34 alınan instrument in addition to its economic, social,74 and Association N of Valid Cases 3050 Gümrükler Bu çalıģma, Genel Celal Müdürlüğü Bayar Üniversitesi tarafından, Sosyal Gümrük Bilimler Enstitüsü Customs Maliye and Economy Anabilim Ministry Dalı Mali according Hukuk to süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten Ki-Kare farklı bir Analizi process of other taxes. Customs duty disputes öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. place. Asymp. However, Sig. in the case Exact of disputes Sig. not being uyuşmazlıklarda yargı yoluna Value başvurulabilmektedir. df (2-sided) (2-sided) Pearson Chi-Square 2,784 a,095 Continuity Correction b 2,659,03 H0: Çocuk cinsiyeti ile çocuğa cinsel eğitim verme bağımsızdır. Yapılan analizler sonucunda, Chi-Square kuyruk olasılığı değerinin 0,05 ten büyük olması sebebiyle, çocuk cinsiyeti ile çocuğa cinsel eğitim verme bağımsız olduğu belirlenmiştir. Tablo 8. Katılımcıların Çocuk Cinsiyeti ile Çocuğa Cinsel Eğitim Verilmesine İlişkin Likelihood Ratio 2,789,095 Exact Sig. (-sided) Fisher s Exact Test,096,05 Linear-by-Linear Association N of Valid Cases ,783,095 20