ROBOTLAR İNSAN AVINDA

Transkript

1 RobotOkulu Dergisi e- a y l ı k r o b o t t e k n o l o j i l e r i d e r g i s i e y l ü l ` 0 8 s a y ı ROBOTLAR ALEMİNDEN HABERLER YÜRÜME YARIŞI CYBOR G SINEKLER TEKERLEKLİ BADİ M A D E N TA R A M A UÇAN DENIZANASI ROBOTLAR İNSAN AVINDA U Ç A N L A Z E R

2 ROBOTLAR ALEMİNDEN HABERLER TEKERLEKLİ BADİ Amerikan deniz kuvvetleri ve SAIC firmasının geliştirdiği bu robot askere gidenlerin yakından bildiği Badi sisteminin robotlu versiyonu. Badi sisteminde her askerin bir ya da iki Badisi yani eşi olur. Bu badiler birbirinden sorumludur ve her zaman beraber hareket ederler, birbirlerini korurlar. Eğer badi olarak bir robotunuz varsa, işiniz daha kolay. Badinize bütün eşyalarınızı taşıtabilir, tehlikeli yerlere önce onu gönderebilir, ekstra yiyecek ve içecek de yükleyebilirsiniz. Gerektiğinde sizin için koruma ateşi bile sağlayabilir, hatta ateş altında iken arkasına saklanabilirsiniz. Şu anda deneme aşamasında olan bu robot bildiğimiz bir Segway platformu ile yapılmış. Üzerinde asker badisine yardımcı olmak için GPS, silah, radar, haberleşme cihazları ve hareket algılayıcıları var. Şimdilik askerin BigDog a bebek bakıcılığı yapması gerekiyor fakat ileride onu tehlikelere karşı koruyacak ve hareketlerini anlamlandırıp tepki verebilecek. safeyi yürüyebilmek. Bunun için de üzerinde çalışılan en önemli değerlerden biri yürürken harcanan enerji. Bu değerin birimi Enerji / (yürünen mesafe x taşınan ağırlık). Yani ne kadar az enerjiyle ne kadar çok ağırlık taşıyor ve çok yol gidiyorsanız be değer o kadar azalıyor. Karşılaştırmak için bakarsak normal bir insanda bu değer 0,2. Bu konuda en verimli olan robot Collins Robotu. Tam da insan kadar, yani 0,2 değerinde enerji harcıyor. Fakat mesafeye gelince rekor 9,07 km ile Cornell Ranger da. YÜRÜME YARIŞI Robot çalışmalarında iki bacaklı yürüme ayrı bir alan. Özellikle bu konuda çalışan gruplar var. E zaten iki bacaklı robotlar çoktan beri var diyebilirsiniz. Fakat bu grupların artık sadece yürüme ile değil, yürümenin kalitesi ile ilgili çalışıyorlar. Örneğin en büyük amaçlarından biri tekrar şarj edilmeden en fazla mehttp://ruina.tam.cornell.edu/research/topics/locomotion_and_ robotics/papers/cornellranger/index.html robotics/papers/cornellranger/ranger2006.html robotics/papers/efficient_bipedal_robots/bipedal_walking_robot_cornell.pdf robotics/papers/cornellranger/cornellrangerkarssen_v22. pdf

3 MADEN TARAMA Yapılan çalışmada 3D-R1 3,5 günde madenin içindeki inişli çıkışlı ve engebeli yollarda 2,2km yol kat etti, günde 80 tarama yaparak 99,36 milyon noktayı kaydetti. Bu bilginin toplamı yaklaşık 5 Gigabayt ediyor. Daha sonra da bu ham bilgiler bilgisayar modeline dönüştürüldü. Ve müşteriye teslim edildi. Geçtiğimiz aylarda tanıtımı yapılan 3D-R1 isimli lazer-tarama robotu ilk görevini başarıyla tamamladı. İngiltere deki Jobling Purser şirketi, 3D Lazer Mapping ve Exeter Üniversitesine bağlı Camborne Maden Okulunun birlikte geliştirdiği bu cihaz temel olarak madenlerin içinde girip 3 boyutlu haritasının çıkarılmasına yarıyor. Aslında bir operatör tarafından kumanda ile kontrol ediliyor, fakat adettendir, biz kendisine robot diyoruz. Zaten isminde de Yıldız Savaşlarının ünlü robotu R2-D2 dan bir esinlenme var. 3D-R1 in üzerindeki lazer tarayıcı Riegl LMS-Z basit olarak gönderdiği lazer ışınının yansıma süresine bakarak etrafını haritalıyor. Bunun için robotun operatörü önündeki kumanda ile robotu tarama yerine götürüyor, robot duruyor, tarama işlemi yapılıyor ve yine kumandayla sonraki tarama yerine gidiyor. Kumanda 500m ye kadar çalışabiliyor. Meksika daki bir maden şirketi olan Arian Silver, kullanılmış bir madendeki durumu görmek ve biraz daha kullanabilmek için 3D-R1 den madenin haritalanmasını R1.pdf

4 CYBORG SİNEKLER yoruz. Bu eklemelerin etrafında oluşacak yeni doku, biyoelektronik iç yüzeyi daha uzun ömürlü ve emniyetli hale getirecek. Diğer deyişle, kanatlı böceklere henüz pupa evresindeyken bazı elektrotlar naklediliyor. Gelişme döneminde, vücutlarında parçalarla bütünleşen cyborg böcekler, uzaktan kumandayla istenilen yere uçurulabiliyor. Şu anki tablo, Pentagon un bu çalışmayı sadece insansız hava araçları kurmak amacıyla yürüttüğü. Ancak böylesine bir projenin masum olduğuna inanmakta zorlananların sayısı hayli fazla. Kontrol sistemleri sadece bir başlangıç olabilir. Geçen yıl The Times yazarlarından Jonathan Ya kolunuza konan sinek silahlıysa Evinizdeki sineğin uzaktan kumandalı bir casus olduğunu, ya da silahlandırıldığını düşünün. Pentagon un üzerinde çalıştığı proje hayata geçerse, bu senaryo gerçeğe dönüşecek. Biyolojik silahların böcekler tarafından taşınması, en vahşi bilimkurgu diyarlarından çıkan kâbus dolu bir senaryo gibi görünüyor. Ancak ABD Savunma Bakanlığı nın (Pentagon) üzerinde çalıştığı bir projenin hayata geçmesi halinde, bu senaryo gerçeğe dönüşebilir. Richards da, robot böceklerin silahlandırılmasının çok uzak bir gelecekte olmadığını bildirmişti. Richards, The Times taki haberinde, Massachusetts Institute of Technology nin yapay zekâ laboratuvarı uzmanlarından Rodney Brooks un görüşlerine yer vermişti. Brooks şöyle diyordu: Pentagon önümüzdeki yıllarda, insansız hava araçlarını çok büyük ölçüde genişletmek ve robot böcekler üretmek gayreti içinde. Hiç kuşku yok ki bu ürettikleri, silahlandırılmış olacak. Araştırmacılar, hali hazırda içinde elektronik cihazlar olan, uzaktan kumandalı böcekler geliştiriyor. Sorun şu ki Amerikan ordusu günün birinde, üzerinde ses, görüntü sensörleri ile kimyasal sensörler bulanan kanatlı bir böcek filosu kurabilir. Bu robot böcekler, ABD den çok uzaktaki cephelerde, ücra yerlerdeki mağaralarda, casusluk ve keşif görevlerine çıkıp, bilgi yüklü olarak Amerikan askeri üslerine geri dönebilir. Pentagon un bu projeyle ilgili çalışan birimi DARPA (Amerikan Savunma ve Araştırma Ajansı). Ajansın geçen ağustosta yapılan yıllık sempozyumunda, HI-MEMS adlı bu projenin program direktörü Amit Lal konuşma yaptı. Cornell Üniversitesi nde ders de veren Lal, projenin, böcekleri insansız hava araçlarına dönüştürmeyi hedeflediğini anlattı. Lal çalışmasını şöyle özetledi: Böceklerin içine elektronik malzeme koymayı hedefli- Peki, robot böcekler nasıl silahlandırılabilir? Robert Michelson gayet net:biyolojik silahlarla. Michelson yeni bir tür robot böcek üretilmemesi durumunda etik sorun da yaşanmayacağını düşünüyor. Etik ve hukuki savaşın yaşanacağı alan genetik mühendisliği, sibernetik değil diyor. Ama şunu unutmamak gerek, bu tür cihazları geliştirenler her zaman, bunları yasal ve barışçıl amaçlarla ürettiklerini söyleyeceklerdir. Bu tür gelişmelerin

5 suistimal edilmesi de onların hatası olmayacaktır. Yani Pentagon her ne kadar projenin geleceğine ilişkin keskin yorumlar yapmasa da, kafalarda silahlı böcekler üretmeye çalıştığına ilişkin güçle bir şüphe var. ABD de bugün pek çok kişi elektronik postalarının ve cep telefonu görüşmelerinin Washington tarafından izlenmesinden korkuyor. Pentagon un üzerinde çalıştığı bu projeyle paranoya daha da artacak gibi görünüyor. UÇAN DENİZANASI Son zamanlardaki kene salgını da böceklerin ne kadar tehlikeli silahlara dönüşebileceklerinin bir örneği. Festo her sene Almanya daki Hannover Fuarında kendi ürünleri ile yapılmış biyolojiden esinlenilen ilginç mekanizmalar tanıtıyor. Geçen yıllarda bir robot biyonik kol, yüzen ve uçan birer kalkan balığı ve her türlü hareketi yapabilen bir oyun sandalyesi tanıtmışlardı. Bu seneki fuarın ürünü ise bir yüzen, bir de uçan tip denizanası. Yüzeninin adına AquaJelly, uçana da AirJelly demişler. İki denizanası da aynı mantıkla hareket ediyor. Aslında basit görünse de yaptıkları hareketler önemli mekatronik tasarım ve kontrol stratejileri gerektiriyor. Festo, bu tip robotlarda edindikleri tecrübeyi geleceğin fabrikalarındaki sistemlerde kullanabileceklerini düşünüyor, bu yüzden de, faydasız gibi algılansa da, bu çalışmalara önem veriyorlar. asp?newsnum=

6 İki tip denizanası da aslında aynı hareketleri yapıyor, fakat biri daha büyük ve içi helyum dolu olduğu için havada uçabiliyor, diğeri daha küçük olduğundan suyun içinde yüzüyor. İkisi de şarj edilebilir lityum-iyon pillerle çalışıyor ve 3V luk motor kullanıyorlar. Yuvarlak gövdelerinden çıkan 8 adet bacakları kapanıp açılarak robotları hareket ettiriyor. Bu bacakların yapısı daha önceki robotlarda da kullandıkları ve dergimizde de anlattığımız balık kılçığı fin ray şeklinde. İki yüzeyden biri gerilirken diğeri gevşiyor ve bacaklar içe ve dışa bükülüyor. Robotlar ilerlemeyi bu bacaklarla sağlarken yönlenmeyi de içlerindeki servo kontrollü bir sistemle ağırlık merkezlerini değiştirerek yapıyorlar. Aslında AquaJelly diğerinden biraz daha akıllı. Üzerine daha falza ağırlık yerleştirmek mümkün olduğu için sensörleri ile etrafındaki engelleri ve diğer denizanalarını algılayabiliyor, şarjı bitiğinde istasyona yanaşabiliyor. nt&articleid=ca #_self ww.festo.com%2fcms%2fde_de%2f5890_6041.htm% &langpair=de en&hl=en&ie=utf8 ROBOTLAR İNSAN AVINDA Başlık çok ürkütücü, fakat şimdilik düşündüğünüz gibi değil. Bahsettiğimiz robotlar savaş alanlarında zaten kullanılan kumandalı robotların bir benzeri. Bu sefer sivil bir alanda, İngiltere gümrük noktalarında kullanılmaya başlanmış. BAE Systems in ürettiği, arama ışıkları ve yüksek çözünürlüklü kameralarla donatılmış Hero, aslında bir gümrük memuru. Gerçek gümrük memurlarının girmesinin zor olduğu yerlere girip ülkeye kaçak olarak girmeye çalışan insanları arıyor. Şu anda olmasa da ileride robotlara kalp atışı algılayıcısı, ya da biyolojik, kimyasal ya da radyoaktif algılayıcılar yerleştirilebilir. Böylece insanları bulmanın yanında bazı kaçak malları da bulabilir. Şu anda sadece bir bölgede deneme yapılmış olmasına rağmen İngiltere diğer sınır noktalarına da bu robottan almayı planlıyor.

7 UÇAN LAZER Lazer tabancası küçükken hepimizin kullandığı bir silahtır. Uçak firması Boeing, hayal gücünü biraz daha zorlayıp o zamanlar sadece sesini çıkarabildiğimiz bu lazer tabancasının biraz büyüğünü ve uçanını yaptı ; Uçan bir Lazer Topu. Amerikan ordusu ile birlikte geliştirilen bu silahın iki tipi var. Airborne Laser (ABL) daha çok havadan-havaya kullanılmak için. Potansiyel hedefleri arasında füzeler, uçaklar ve yere yakın uydular var. Megawatt mertebesinde güç üreten lazeri 600km ye kadar etkili olabiliyor. Ateşlendiği birkaç saniye içinde uçan hedefinin gövdesini eritip zayıflatarak uçuş dinamiğini bozuyor ve parçalanmasını sağlıyor. Advanced Tactical Laser (ATL) ismindeki diğer silah ise kara hedeflerine yönelik. Yine megawatt mertebesinde fakat farklı tip bir lazer kullanan bu uçak 12-15km menzilde ateş ediyor ve m irtifada uçuyor. Hedefleri arasında kamyonlar, tanklar, radyo istasyonları gibi bugün füze ile vurulan yerler var. Füzeler fırlatıldıktan sonra hedefe gidene kadar başlarına birçok şey gelebiliyor; hedefi şaşıyorlar, vurulup düşürülebiliyorlar. Lazer topu ise ışık hızında gidiyor ve vurulamıyor. Bu iki uçakta da çok hassas hedef belirleme sistemleri kullanılıyor. Uçak 800km hızla uçarken hareketli bir

8 ROBOTOKULU.COM dan hedefi hava türbülanslarından deforme olabilen bir lazer ışını ile vurmaya çalışıyorlar. FUTABA S3003 STANDART SERVO MOTOR Bu motoru, standart bağlama parçaları da dahil, ister servo olarak ister redüktörlü DC motor olarak temin edebilirsiniz ROBOMOBIL KONTROL KARTI, Hobi ve akademik amaçlarla çokça kullanılan Basic Stamp yongasını içeriyor. 16 adet dijital giriş/çıkış portu var ve bunları giriş ya da çıkış olarak istediğiniz gibi ayarlayabiliyorsunuz. SHARP IR MESAFE ALGILAYICILARI Kızılötesi mesafe algılama yapan bu algılayıcılar sumo robotlar için biçilmiş kaftan. Sumoların dışında daha birçok robot projesinde kullanılabilir. Ücretsizdir, basılabilir, çoğaltılabilir, dağıtılabilir. RobotOkulu tarafından hazırlanan bu derginin tüm hakkı okuyucularına aittir. haber göndermek, soru sormak veya diğer istekleriniz için bize yazın.