BİR YAZILIM PROJESİNİN, YAZILIMIN İŞLETİME ALINDIĞI ANDAN İTİBAREN KULLANICIYA BENİMSETTİRİLMESİ YÖNTEMLERİNDEN BİR ÖRNEK

Transkript

1 BİR YAZILIM PROJESİNİN, YAZILIMIN İŞLETİME ALINDIĞI ANDAN İTİBAREN KULLANICIYA BENİMSETTİRİLMESİ YÖNTEMLERİNDEN BİR ÖRNEK 1

2 Yazarlar Necati RÜZGAR : APK Daire Başkanı İsmet KAYA : Yazılım Geliştirme Şube Md. K.Tümay TURHAN : Şef Programcı 2

3 ÖZET Yazılımcıların, sektör çalışanlarının, proje yönetiminin ve ekibinin en önde gelen sorunlarından biri de, işletime alınan yeni bir yazılım projesinin kullanıcıya benimsettirilmesi ve gönüllü bir şekilde kullandırılmasıdır. Bu yönde belki çok çeşitli yöntemler denenmiştir. Bu bildiride fiilen uygulanan ve denenmesi önerilecek bir pratik anlatılacaktır. Yöntem Türkiye Taşkömürü Kurumu(TTK) nda uygulanmıştır. 3

4 TTK 1848 yılında kurulmuştur yılı itibariyle çalışanı mevcuttur. Kurum Zonguldak ve Bartın illerinde olmak üzere 5 müesseseden oluşmaktadır. Ayrıca Zonguldak ilinde Genel Müdürlüğü mevcuttur yılında ton satılabilir taşkömürü üretmiştir. Ülkenin yıllık taşkömürü ihtiyacı ise 10 milyon tondur. Havzada milyon ton mümkün/ muhtemel / görünür/ hazır rezerv mevcuttur. 4

5 Kurumun ERP dönüşümü 2000 yılında başlanmış, 2002 yılı başından itibaren bitirilenler işletime alınarak günümüze kadar modüller halinde sürdürülmüştür. Bu modüller arasında Satınalma, Satış, Muhasebe, Stok Kontrol, İstatistik, Hukuk, Sağlık, İKYS, İnşaat Emlak, DYBS ve CBS yer almaktadır. En son ise 2012 yılı Nisan ayında ÜYBS işletime alınmıştır. İşletime alınan modullerin tamamı ORACLE VTYS üzerinde çalışmaktadır. 5

6 Aslında sistemler moduler olduğu için ÜYBS, daha önce geliştirilmiş olan ÜPBS modulünün önünde çalışması sağlanarak işletime alınmıştır ve moduller zorunlu olarak birlikte çalışır hale getirilmişlerdir. ÜPBS 2007 yılında işletime alınmış ve TİS ile, sadece üretim işçilerine verilen üretim primi ödemesi ile paralel çalışır hale getirilmiştir. 6

7 Modullerin birbirine bağlanması ile sistemin en önemli çıktısı üretimde çalışanlara ödenecek para olmuştur. Dolayısıyla çıktı sistemin lokomotifi haline gelmiştir. Bu pratikten edinilicek en önemli teorik bilgi ise: Bir yazılım projesinin çıktısı şayet yasal bir ekonomik değerse, veri girişi en olumsuz şartlarda bile sevimli hale gelmektedir. Buradan hareketle; şayet mümkünse bu tür bir entegrasyon, o modulün hemen ve bir bütün kullanım katsayısını artırmaktadır. 7

8 Bu noktada sistem tasarımından söz etmekte yarar var. Bir yazılım projesinde aşağıdaki sorulara doğru bir şekilde yanıt verebilirseniz kuşkusuz sonuçlar ve sistemin kullanılabilirliği o ölçüde en iyi noktaya çıkacaktır. Modül tabii ki ÜRETİM olduğu için aşağıdaki soruları sormak gerekecektir. 8

9 Ne üretildi? Taşkömürü Nerede üretildi? Müessese, işletme, kartiye, ocak Neden/niçin? Ekonomik sonuçlar Nasıl? Çeşitli üretim Yöntemleriyle Kim üretti? Çalışanlar Çıktısı ne olacak? Ekonomik değer 9

10 Yukarıdaki sorular daha da artırılabilir. Ancak bu sorular sistemin çatısını oluşturacaktır. Sistem aslında her seferinde bu soruları soracak ve alacağı yanıtlarla sonuca ulaşacaktır. Aşağıdaki hiyerarşiden de (Resim-5) anlaşılacağı gibi, 2007 yılında işletime alınmış olan ÜPBS sistemine önce, TİS ile ödenmesi öngörülen Üretim Tazminatı eklemlenmiştir. Buradan hedeflenen ise; üretimi teşvik ve gerçekten üretene daha fazla ücret vermektir. 10

11 Tam bu noktada gerçekten üretene kavramını belki açmak gerekecektir. Bilindiği gibi kamuda, çeşitli faktörlerle bazı insanlara farklı yaklaşımlar, çalışma barışını bozmaktadır. Bu nedenle, çalışma barışını tesis etmeye yönelik, ek önlemler almak gerekmektedir. Üretim Primi ve TİS ile o dönem ödenmeye başlanılan Üretim Tazminatı ek önlemlerdir denilebilir. 11

12 ÜYBS 2012 YILI NİSAN AYINDA İŞLETİME ALINDI ÜPBS 2007 YILINDA İŞLETİME ALINMIŞTI ÜRETİM TAZMİNATI 2007 YILINDA İŞLETİME ALINMIŞTI 12

13 2011 yılı son çeyreğine gelindiğinde ise Kurumsal Kaynak Planlaması altyapısında eksik kalmış olan ÜYBS tasarım ve yazılımına başlanılmıştır. Veri giriş arayüzleri diğer modüllerde olduğu gibi Oracle Forms yazılım geliştirme aracı ile üretilmiştir. (Resim-2, Resim-3) Sistem ayrıca Oracle Business İnteligence (Oracle İş Zekası) (Resim-4, Resim-5) ile de desteklenmiştir. 13

14 Resim-2 Resim-3 Resim-4 14 Resim-5

15 SONUÇ: Geliştirilen yöntemle, hedefe en kısa yoldan ve en ekonomik bir şekilde ulaşılması sağlanmıştır. Bir yazılım projesinde son iki önemli aşama da malumdur ki, Bire-bir Eğitim ve Kurumsal İşletimdir. Bu iki aşama hem meşakkatli hem de maliyetlidir. Geliştirilen bu yöntemle, veriyi kaynağında girecek olan yeni veri operatörü nün eğitim ve adaptasyon süreci, en kısa süreye indirilebilmiştir. 15

16 Çünkü girilmeyen / girilemeyen o veri, o ayın maaş bordrosuna yansıyacaktır. Olası bu olumsuz sonuç ise, hakkıyla çalışarak üreten işçinin tepkisine neden olacaktır. Böyle bir tepki ise hiç kimsenin karşı duramayacağı bir durumdur. Dolayısıyla en detay veri bile, zamanında ve doğru olarak yeni veri operatörü/operatörleri tarafından girilecektir. 16

17 Yukarıdaki Oracle BI raporlarında da gösterildiği gibi, en alt yöneticiden en tepe yöneticiye dek, üretim süreci ayak/kartiye/işletme/müessese/kurum bazında izlenmekte, özet raporlarla üretim yöntemleri analizi yapılabilmektedir. Bu sayede hangi ayakta, ne zaman, hangi yöntemin uygulanması gerektiği vb. gibi startejik kararların alınması olanağına hızlı bir şekilde kavuşulmuş olunmaktadır. Malumdur ki: Rekabetçi piyasada verimlilik ve karlılık doğrultusunda, bu kararların en hızlı ve doğru bir şekilde alınabilmesi fevkalade önemlidir. 17

18 ismet.kaya@taskomuru.gov.tr necati.ruzgar@taskomuru.gov.tr tumay.turhan@taskomuru.gov.tr 18