10/16/2011. İnsan ve hayvan davranışlarını inceleyen bir bilimdir.

Transkript

1 Psikoloji İnsan ve hayvan davranışlarını inceleyen bir bilimdir. Alt Dalları Klinik Psikoloji: Ağır duygusal bozuklukların tanı ve tedavisi Danışmanlık Psikolojisi :Hafif duygusal sorunlar Okul Psikolojisi: Öğrencilerin başarısızlık, uyumsuzluk gibi sorunları ile ilgilenir. Eğitim Psikolojisi: Öğrenme, güdü gibi konularla ilgilenir. Kişilik Psikoloji: Ruh sağlığı yerinde olan bireylerin kişilikleri ile ilgilenir. Sosyal Psikoloji: Kişiliği etkileyen sosyal faktörler, gruplardaki sosyal etkileşim. Deneysel Psikoloji: Davranışın temel ilkelerini bulma ve anlama Endüstri Psikolojisi: Psikolojinin iş ve çalışma dünyasına uygulanması. Spor Psikolojisi: Psikolojinin spor alanına uygulanması Psikometrik Psikoloji: Yeni testler geliştirme ve var olanları kullanışlı hale getirmek. GELİŞİM PSİKOLOJİSİ Yaşam boyu insan davranışlarındaki değişimi inceler. GELİŞİM İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR BÜYÜME : Hücrelerin büyüme ve çoğalmasının neden olduğu beden ölçülerindeki artış. GELİŞİM Olgunlaşma Öğrenme Hazırbulunuşluk 1

2 GELİŞİM Bireyin fonksiyonel değişimleri. Olgunlaşma Türe özgü yetilerin ortaya çıkışı Gelişimin sırasını belirler Dış etkenlere karşı dirençlidir. Bir gün, kozada küçük bir delik belirdi; bir adam oturup kelebeğin saatler boyunca bedenini bu küçük delikten çıkarmak için harcadığı çabayı izledi. Bir Kelebeğin Dersi Ardından sanki ilerlemek için çaba harcamaktan vazgeçmis gibi geldi ona. Sanki elinden gelen her şeyi yapmış ve artık yapabileceği bir şey kalmamış gibiydi. Böylece adam, kelebeğe yardım etmeye karar verdi. Eline küçük bir makas alıp kozadaki deliği büyütmeye başladı. Bunun üzerine kelebek kolayca dışarı çıkıverdi. Adam izlemeye devam etti. Çünkü her an kelebeğin kanatlarının açılıp genişleyeceğini ve bedenini taşıyacak kadar güçleneceğini umuyordu. Fakat bedeni kuru ve küçücük, kanatları buruş buruştu. 2

3 Ama bunlardan hiç biri olmadı! Kelebek, hayatının geri kalanını kurumuş bir beden ve buruşmuş kanatlarla yerde sürünerek geçirdi. Ne kadar denese de asla uçamadı. Adamın iyi niyeti ve yardım severliği ile anlayamadığışey, kelebeğin henüz kozanın dışına çıkabilecek olgunluğa ulaşmadığı idi. Öğrenme Çevrenin sağladığı modeller, alıştırma, deneme ve desteklemeler ile kişiye yeni davranışlar kazandırılabilir. Hazırbulunuşluk Olgunlaşma ve öğrenme sonucu kişinin belli davranışları yapabilecek düzeye gelmesidir. Öğretimi planlamak için 2 temel soru: Beceriyi yapabilecek olgunluk düzeyine sahip mi? Beceriyi yapabilmek için gerekli öğrenmeleri gerçekleştirmiş mi? Beceri: Paten kayma Malzeme tanıtılır. Ellerinden tutarak denge sağlamasına yardım edilir. Ayaklar V pozisyonunu alır. V pozisyonunu koruyarak yardımla kayar. Yardım miktarı derece derece azaltılır. Bağımsız olarak kayar. Hazırlayanlar: Nihan Demirbaş Rabia Otlu Nilüfer Karahan Neşe Varol 3

4 GELİŞİMİN İLKELERİ Gelişim önceden kestirilebilen düzenli bir sıra izler. Her bir dönem kendinden önceki döneme bağlı olarak gelişir. Gelişimin hızı her dönemde farklıdır. Organizmanın çeşitli kısımları için farklı oran ve hızlarda gelişir. Gelişimde kritik dönemler vardır. Gelişimde bireysel farklılıklar vardır. Gelişim baştan ayağa, merkezden dışa, genelden özele bir sıra izler Gelişim bir bütündür ve gelişim alanları birbirleri ile etkileşim halindedir. GELİŞİM DÖNEMLERİNİ TANIMANIN YARARLARI Gelişim önceden kestirilebilir. Her gelişim döneminde ortaya çıkan yetenekleri tanıyarak eğitimi planlamak mümkündür. Normal davranışları tanıyarak normal dışı davranışları ayırt etmek mümkün olur. Kişiliğin oluşumu, olumlu ve olumsuz davranışların kökeni açıklanabilir. 4

5 KALITIM VE ÇEVRE ETKİSİ Zeka Yetenek Kalıtım Fikirler, semboller, ilişkiler, kavramlar, ilkeler ve kurallar ZEKA Somut şeylerden çok soyut işlemler yapma yeteneğidir. Zihnin bir çok yeteneğinin uyumlu çalışması sonucu ortaya çıkan yetenekler bileşimidir. Öğrenme yeteneğidir. Zeka derecesine göre sınıflandırma 0-19 IQ : Derin ZY IQ : Normal Z IQ: 100x Zeka yaşı Takvim Yaşı IQ : Ağır ZY IQ : Orta ZY IQ : Hafif ZY IQ : Parlak IQ : Üstün IQ : Sınırda Z IQ : Donuk Z 130- IQ : Çok üstün NORMAL DAĞILIM EĞRİSİ Çevrenin zeka üzerindeki etkisi ilk çocukluk yıllarında gerçekleşmekte, bu etki ileriki yıllarda giderek azalmaktadır. Duyu organları zeka- sağlık Çevresel koşullar Eğitim 5

6 Psikososyal dezavantaj İleri derecede eğitim eksikliği, görme, işitme yetersizliği, kronik hastalıklar, kitle iletişim araçlarından yoksunluk, reddedici anne baba tutumları var olan zeka potansiyelinin gelişmesini engelleyerek görünüşte bir zeka geriliği tablosu yaratabilirler. Head Start Projesi (1965) Eğitim Sağlık Anababa katılımı Sosyal Hizmetler DOĞUM ÖNCESİ DÖNEM PRENATAL DÖNEM : 280 GÜN - 40 HAFTA 1. Germinal Dön: 0-15 gün- Organizma Organizma dahil yaşam için gerekli tüm yapılar oluşuyor. ( Plesanta, Umbilical kord, amnion zarı- sıvısı, korion) 2. Embrional Dön: ( 0-3 ay): Kritik dön. Hızlı dön. : Embriyo 3. Fötal dönem: (4-9 ay): Fötüs 1. Ayın sonunda Üçüncü haftada beliren kalp dördüncü haftada ritmik olarak atmaya başlar. Beynin ilk bölümleri, iç organlar oluşmaya başlar. Duyu organları gelişmemiştir. Omurga şekillenir. İkinci ayın sonunda Baş vücudun en büyük parçasıdır. Yüz ve yüzdeki organlar şekillenir. Göz kapağı yapışıktır. Uzantılar, ön kol, dirsek, el bileği, el,uyluk, diz, baldır ve ayak olarak şekillenir. Uzun kemikler ve iç organlar gelişir. Embriyo hareket eder. Fakat bu, anne tarafından farkedilmez. Embriyonun boyu 2.5 cm., ağırlığı 2 gr dır. 6

7 3. Ayın sonunda Kollar, eller, parmaklar, bacaklar, ayaklar ve ayak parmakları tam olarak şekillenmiştir. Tırnaklar gelişmeye başlar. Dış kulaklar gelişmiştir. Süt dişlerinin oluşacağı diş etleri gelişmiştir. Gözler tam olarak gelişmiştir, fakat göz kapakları hala kapalıdır. Kalp atımı dinleme cihazları ile dinlenebilir. Boyu 7.5 cm, ağırlığı 28.3 gr dır aylar (Fötal dönem) Organ oluşumu bitmiştir. Oluşan organlar büyümeye ve gelişmeye başlar. Göz kapakları açılıp kapanır. Uyuma ve uyanma davranışları görülür. Bebeğin hareketleri anne tarafından hissedilir. Vücut uzar, tırnaklar gelişir. 5. ve 6. Aylarda lanugo denen yumuşak tüyler büyür. Fötüsün bedenini kaplar. Derideki bezler verniks coseasa denen beyaz peynirimsi bir madde salgılar. Kaşlar, kirpikler ve tırnaklar bu sırada ortaya çıkar aylar (Fötal Dönem) Deri altı yağ tabakası gelişmiştir. Soluk alır. Sesi duyabilir. Yutkunur. Refleksleri vardır 7