POLYE ve FLUVİO-KARSTİK DEPRESYONLAR

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "POLYE ve FLUVİO-KARSTİK DEPRESYONLAR"

Transkript

1 POLYE ve FLUVİO-KARSTİK DEPRESYONLAR G İRİŞ (SEYDİŞEHİR İN GÜNEYBATISINDAN ÖRNEKLER) Araş. Gör. Uğur DOĞAN* Karst topografyasına, kalker, jips, dolomit ve tebeşir gibi kayaçlar üzerinde rastlanmaktadır. Karstlaşma, eriyebilen kayacın yapısı, karst kaide seviyesinden yüksekliği, iklim, bitki örtüsü ve toprak özellikleriyle yakından ilgilidir. Genel anlamıyla karstlaşma, eriyebilen kayaçların sular tarafından eritilmesi ve aşındırılması sonucunda, yer üstü ve yer altında, kendine has şekillerin meydana gelişini ifade etmektedir. Ülkemizde karstik şekiller, özellikle kalkerlerin geniş ve kalın tabakalar oluşturduğu Toroslar üzerinde yaygın olup, Batı ve Orta Toroslar da da bunların en güzel örnekleri görülebilmektedir. Karstik sahalar yüzeysel akış yönünden zayıf veya bundan tamamen yoksun bölgelerdir. Bu bölgelerdeki akarsu ağı, yapının özelliğine ve karstlaşmanın derecesine bağlı olarak, önemli ölçüde yer altına intikal etmiş ve burada karstik yeraltı suyunu oluşturmuştur. Karstik yeraltı sulan oldukça zengin olup genellikle yeraltı ırmakları, yeraltı gölleri, yarık ve çatlak sulan halinde bulunurlar. Karstlaşma sürecinde karst kaide seviyesi değişikliklerinin önemi büyüktür. Özellikle tektonik hareketlerin etkili olduğu alanlarda bu seviye sık sık değişmiştir. Mağaralardaki katlaşmalar da bu durumun bir sonucudur. Batı Toroslar da, Miosen, Pliosen ve Pleistosen boyunca aralıklarla devam eden epirojenik-tektonik hareketler sonucunda meydana gelen arazi yükselmesi ve buna bağlı olarak karst taban seviyesinin alçalması ile karstlaşma daha da artmış, akarsu yataklarının derine kayması ile bir bakıma karstlaşma yüzeyden yeraltına inmiştir. * A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Coğrafya Bölümü, ANKARA

2 230 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar Bilindiği gibi, karst kaide seviyesi genel kaide seviyesinden farklı bir özellik göstermektedir. Fluvial topografyada deniz veya göl kaide seviyesini oluşturduğu halde, eriyebilir kalker bünyeli formasyonlar altında bulunan farklı özellikteki geçirimsiz formasyonlar yerel olarak karst taban seviyesini meydana getirir. Dolayısıyla karst topografyasında, karstlaşmanın derinliğini, karst taban seviyesi belirler. Böylece, bu seviye üzerinde kalan kalkerlerin bulunduğu yerlerde karstın derinliği tektonizmaya, kalker formasyonu oluşturan tabakaların dalışına, kalınlığına, saflığına, iklime ve zamana bağlıdır. Farklı iklim bölgelerinde yer alan kalkerler üzerinde gelişen karst topografyası her yerde aynı özellikleri taşımamaktadır. Aynı morfojenetik bölgede, hatta aynı yörede dahi karstlaşmada farklılıklar görülmektedir. Yukarıda, kısaca oluşum ve gelişim şartlan üzerinde durulan karst topografyası, mikro ve makro olmak üzere, birçok şekil birimini içermektedir. Çalışmamızın asıl konusu olan ve Batı Toroslar daki birkaç örnekle oluşumları üzerinde duracağımız polye ve fluvio-karstik depresyonlar, karst topografyasına ait makro şekillerdendir. Polye Slavca dan alınan Polye terimi, karstlaşma sonucunda meydana gelen büyük depresyonları ifade eder. Polyeler, uvalalardan çok büyüktür, oluşumları da onlara göre daha komplekstir. Büyüklükleri, meydana geliş şartlanna bağlı olarak değişir. Toros kıvrım dağlarında kalın kalker formasyonların yaygın olduğu kesimlerde, çok sayıda, kenarları oldukça girintili çıkıntılı, çoğunlukla kapalı, kısmen açık havzalar halinde polyeler bulunmaktadır. Dik yamaçlarla çevrelenmiş olan polye tabanı, etrafındaki yükseltilerden birkaç yüz metre daha aşağıdadır. Yoğun bir şekilde karstlaşmış, genellikle yan çıplak ve sarp kalker kayalıklarla çevrelenmiş olan polyeler, önemli birer dağ arası düzlükleridir. Erimeden artakalmış kalkerlerden oluşan hum tepeler, polyeler için karakteristik bir şekildir. Çevreden taşınan alüvyal malzeme ve terra-rossa ile kaplı bulunan polyelerin tabanı oldukça düz ve verimlidir. Bölge dağlarının çok sarp ve toprak örtüsünden yoksun olması, kır, hatta kent yerleşmelerinin bu verimli, dağarası düzlüklerinde

3 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar 231 toplanmasına neden olmuştur. Ancak, bütün polye tabanları bu özelliğe sahip değildir. Birçoğu zaman zaman bataklıklar veya geçici göller tarafından işgal edilir (Elmalı Polyesi, Kestel Polyesi, Suğla Polyesi vb.). Hatta Izbırak (1977), bu şekildeki polyelerden Gölova olarak bahsetmiştir. Kovada Gölü de bu tip göllerden olup, karstlaşmaya elverişli karstik kayaçlann üzerinde bulunan göl çanağı, zaman içerisinde kayaçlann erimeleriyle polye görümüne kavuşmuştur. Daha sonra, tabanda yer alan ponorlann tıkanmalan sonucu, polye çanağı sularla kaplanmıştır (Güneysu, 1991). Polye tabanının bataklık olup olmaması karstik yeraltı suyuna bağlı bir olaydır. Yeraltı su seviyesinin yükselmesi ya da düdenlerin tıkanması sonucunda, polye tabanı sularla kaplanır. Buna karşı yeraltı suyunun alçaldığı ve düdenlerin açık olduğu dönemlerde taban kurudur. Genellikle polyeleri uzunluklan değişen bir veya birkaç akarsu kateder. Bazı polyelerdeki suyutanlar ise polyeyi kateden akarsuyun yeraltına inerek, karstik taban suyuna karışmasını sağlaması bakımından önemlidir. Aynı şekilde, suçıkanlar da polye tabanının nemliliğini belirleyen önemli unsurlardandır. Tabanda yer alan düdenler bir kaya dibinde bulunabileceği gibi, toprak içine gömülmüş ya da ağız kısmı etrafından gelen malzemeyle tıkanmış bir çukur halinde de olabilir. Kenar düdenleri ise erime ya da tektonik hareketlere bağlı olarak açığa çıkmış olan yeraltı su sisteminin ağız kısmını (doğal mağara) teşkil eder. Değişik büyüklükteki düdenler yağışlar nedeniyle polye tabanından biriken sulan çekerek yeraltı su ağına iletir. Yüzey suları düdenlere doğru akarken topraklan da beraberinde sürüklediği için polye tabanı düdene doğru hafif eğimli bir durum gösterir. Ancak, polye tabanlarında akarsu vadilerindeki gibi devamlı bir iniş görülmez, genel hatlarıyla düzdür. Sel sularının zaman zaman beraberinde getirdiği toprak, bitki artıkları ve kısmen de taşlann düdenleri tıkaması neticesinde polyeyi su basabilir. Polye oluşumu aslında oldukça komplekstir. Polyenin sadece dolin veya uvalaların yamaçlarının eriyerek gerilemeleri, daha sonra da yamaçların ortadan kalkmalarıyla, yani bu şekillerin birleşmeleriyle oluştuğu fikri geçerliliğini kaybetmiştir. Polye oluşumu için, Alagöz (1944), Tabanı düz bazen kilometrelerce uzanan kapalı çukurlar ifadesini kullanmıştır.

4 232 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar Ardel (1957), Polyelerin husule gelişlerinde eski depresyonların esas itibariyle subaerien bir şebeke olduğuna kaniiz. Bununla beraber asli depresyonların bir kısmı da tekne şeklinde senklinallerle faylı senklinallerdir. Bu karstik depresyonlar sonra da polyelerin tabanını dolduran suların kenarlan aşındırması ile genişlemişlerdir. Batı Toroslar da yer yer, flysch ve yeşil sahrelerin meydana çıkışı polyelerin teşekküllerini bir hayli kanşık hale sokmuştur. Diğer taraftan da Planhol un da üzerinde ısrarla durduğu gibi, tektoniğin de tesiri vardır demektedir. Blumenthal (1947), ise polyelerin teşekkülünde tektonik hareketlerin de etkili bulunduğunu, ancak esasta bir karst fenomeni olduğunu açıklamış, bunlan primer dolinlerden ibaret şekiller olarak kabul etmiştir. Erinç (1971), polyeler için umumi ve müşterek bir karst kaide seviyesinden müstakil olarak muhtelif irtifalarda meydana gelen, aşınım devresinin herhangi bir safhasına bağlı olmayan ve zemini geçirimsiz maddelerle kaplanan asli depresyonlann kalker yamaçlannın gerilemesiyle meydana gelmiş topografya şekilleridir demektedir. Güldalı (1976), ise çoğunlukla kapalı karstlaşmış dağlık alanların özgül biçimleri olarak bahsettiği polyelerden eriyebilir ve erime yeteneği olmayan kayaçların dokanaklan boyunca yer almış normal aşınım ve karstlaşmayla gelişmiş büyük dağlar arası düzlükler şeklinde söz etmiştir. îzbırak (1977), Polyelerin teşekkülünde kimyasal erimenin tesiri büyüktür. Ancak, bu gibi geniş ölçülü çanaklar elverişli tektonik şartların bulunduğu yerlerde bariz şekilleriyle meydana gelirler. Başka bir sözle, polyeler yüksekçe aşıntı sahalanyla, çevrili çanaklar olup, tektonik çöküntüler yahut karstik sathın kimyasal erimesinin taban suyuna kadar olan kısmında teşekkül eder ve gelişirler. Polyeler, mevzii karstik tekamülün son safhasını gösterirler ifadesini kullanmıştır. Neotektonik olayların meydana getirdiği düşey ve yatay doğrultulu fay hatları, özellikle Batı Toroslar da, karstın oluşumu ve gelişiminde önemli etkilerde bulunmuştur. Senklinaller, vadiler ve tektonik çukurlar polye oluşumu başlangıcı için zemin hazırlamıştır. Aynı şekilde, akarsu ağı da yer altına intikal etmeden önce polye gelişimi üzerinde çok etkili olmuştur. Polyelerin

5 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar 233 meydana gelmesinde, karstlaşma, tektonik, yapısal farklılık ve fluvial etki hep birlikte rol oynamıştır. Batı Toroslar da polye gelişimi, Neotektonik hareketlerin etkili olduğu alanlarda, senklinallerde ve aynı zamanda, yapısal farklılığın bulunduğu özellikle, şist, Mezozoik ofıolitleri ve Eosen ilişleri ile kalker formasyonların kontakt sahalarında dikkati çekmektedir. Faylı, çatlaklı kesimler ve formasyon kontakt yerlerinin zayıf direnç alanları olması nedeniyle, kalker erimesi buralarda daha hızlı bir gelişme göstermiştir. Değişik yapısal özellik gösteren formasyon sınırlarında farklı bir aşınım süreci işlediği için, özellikle kalkerli bünyenin zararına olmak üzere, aşınım hızlanmıştır. Tabanda görülen akarsular polye gelişimine çok büyük katkıda bulunmuştur. Yağışın fazla olduğu zamanlarda polye tabanındaki akarsularda meydana gelen taşkınlar sonucunda, çevredeki yamaçlarda gerileme daha da artmakta, hatta yer yer bu gerileme blok düşmeleri şeklinde devam etmektedir. Bu gerilemeye bağlı olarak tipik karst kenar ovalan gelişmektedir. Polyelerin genelde eriyebilir ve erime özelliği kayaçların dokanakları boyunca yer almış olmalan, gelişlerinde hem karstlaşma hem de fluvial aşınma birlikte işlediğini göstermektedir. olmayan meydana sürecinin Polye tabanının terra-rossa ve alüvyonla örtülü olması, polyelerin teşekkülünde, kimyasal ve fiziksel aşınma olaylarının birlikte cereyan ettiğini ifade eder. Fluvio-Karstik Depresyonlar Bu depresyonlar, kalker arazide, yağışlara bağlı olarak meydana gelen yüzeysel akışların belli bir yatakta toplanarak, eritme ve aşındırmayla vadileri işlemeleri neticesinde oluşmuş, bir nevi tabanlı vadi ya da akarsu boyu düzlükleridir. Bu depresyonlar, polyelere oranla daha dardır ve boyları da genellikle akarsuyun uzunluğuna bağlı olarak değişmektedir. Fluvio-karstik depresyonlar ile polyeler arasında oluşum mekanizmaları bakımından büyük benzerlikler vardır. Farkları ise genişlikleri ve etken gücün niteliği ya da etki oranıdır. Fluviokarstik depresyonlarda akarsu etkisi daha çok hissedilir. Bu depresyonlarda da yamaç gerilemesi ve taban düzeyi alçalması

6 234 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar polyelerde olduğu gibidir. Fluvio-karstik depresyonlarda hum tepelere nadir rastlanır. Verilecek örnekte de görüleceği gibi, fay hatları, yapısal ve litolojik farklılığın olduğu formasyon sınırları, genellikle fluvio-karstik depresyonların oluşum alanlarıdır. Ayrıca bu depresyonlar kapalı havza karakterinde olmayıp, çoğu kez birbirleriyle bağlantılı halde uzanırlar ve genellikle dış drenaja ya da yerel drenaj ağma yüzüyde zayıf bir sistemle bağlıdırlar. Fluviokarstik depresyonlarda yerüstü akaçlaması polyeye oranla daha etkindir. Bu depresyonlarda dış drenaja bağlanma durumuyla ilgili olarak, yanal gelişme polyelere oranla daha azdır. Batı Toroslar da, Pliosen döneminde, fluvial aşınım etkinliği nedeniyle, deniz seviyesine yakın bir yüksekliğe inen bölgede, iklim şartlarındaki elverişliliğe rağmen karstlaşma derinliğinin az olması, karstik şekillerin gelişimine olanak tanımamış olmalıdır ve bu dönemde daha çok yanal gelişme gösteren karstik şekiller ve akarsu etkinliğine bağlı olarak oluşmuş olan fluvio-karstik şekillerin varlığından bahsedilebilir (Güneysu, 1993). Ayrıca, Güneysu, Kovada Gölü çanağının jeomorfolojisi ile ilgili çalışmasında, Kovada Gölü çevresinde fluvio-karstik depresyonlardan bahsetmektedir (Güneysu 1991). Aynı şekilde, Ardel de (1957), Burdur un güney ve güneydoğusunda fluvio-karstik menşeli oluşumlardan söz etmektedir. Dumdum Polyesi ve Çevresindeki Fluvio-Karstik Depresyonlar Göller Yöresi nde, Seydişehir in güneybatısındaki dağlar arasında uzanan polye ve fluvio-karstik depresyonlar, birarada yer almış olmaları bakımından konumuza güzel bir örnek teşkil eder (Şekil: 1). Gidengelmez Dağlan nın kuzeybatısındaki bu depresyonların kuzeyinde Büyükgözet Dağı (Reze Dağı) (2529 m), kuzeydoğusunda Küpe ve Kuyucak Dağları (2321 m), güneyinde Karadağ (1928 m) ve batısında Kızıldağ (1920 m) bulunmaktadır. Bu depresyon tabanları ile çevrelerindeki yüksek alanlar arasında ortalama metrelik yükselti farkı vardır (Şekil: 2). Batı Toroslar ın bu kesiminde (Seydişehir in güneybatısı), Eosen sonu, Oligosen başlarında meydana gelen şiddetli tektonik hareketler neticesinde, kendi içinde de şaryajlı olan Beyşehir- Hoyran Napı meydana gelmiştir (Şekil: 3, 4). Özellikle Miosen başlarından itibaren Bölge kara halindedir. Miosen de, Toroslar ın

7 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar 235 bu kesiminde gelişen aşınım süreci sonucunda meydana gelen aşınım yüzeyi, Miosen sonlarındaki tektonik hareketlerle kesintiye uğramıştır. Bölgede ayrıca Pliosen sonu, Pleistosen başı ve Orta Pleistosen dönemleri boyunca düşey doğrultulu yapısal hareketler de etkili olmuştur (Yalçınkaya vd. 1986, Karaman 1989). Bu aşınım yüzeyi (Karstik Plato), Miosen ve Pliosen sonlarındaki tektonik hareketler sonucunda oluşan faylarla parçalanmıştır. Neotektonikle oluşmuş kuzey-güney yönlü faylar, zaman içerisinde karstlaşma ile gelişen tektono-karstik kökenli polyelerin başlangıç

8 236 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar Şekil 2: Dumdum Polyesi ve Çevresindeki Fluvio-Karstik Depresyonların Topografya Haritası

9 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar 237 ll<j Şekil 3: Dumdum Polyesi ve Çevresindeki Fluvio-Karstik Depresyonların Jeoloi Haritası

10 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar İşaretler Şekil 4: Dumdum Polyesi ve Çeversindeki Fluvio-Karstik Depresyonların Jeolojik Kesiti

11 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar 239 î i ıs I ISESBBİİİİSSS Şekil 5: Dumdum Polyesi ve Çevresindeki Fluvio-Karstik Depresyonların Jeomorfoloji Haritası

12 240 Polye ye Fluvio-Karstik Depresyonlar aşamasını teşkil etmişlerdir. Gerçekte bir karst platosu halinde olan Gidengelmez Dağlan nın kuzeybatısında, uygun şartlan bulan, polye ve fluvio-karstik depresyonlar gelişmiştir. Bu alandaki Dumdum Polyesi ve fluvio-karstik depresyonlar, birbirinden bazen küçük eşiklerle ayrılan ve hemen hepsine küçük akarsulann yerleştiği, bir dizi depresyon şeklinde uzanırlar. Bu depresyonlar, güneyde Dumdum Polyesi (Dumdum alanı- Kuyuboğazı alanı), Yurt alanı, kuzeyde Borya, Çorbacı ve Karabucak alanları olup, bunlar derin karst oluşumlarıdır. Depresyonlardan en büyüğü, Kuyuboğazı ve Dumdum alanı olarak bilinen Dumdum Polyesi dir. Dumdum Polye si, güneyde Karadağ (1928 m) ve Kızılörü Tepe (1680 m), doğuda İmeçalı Tepe (2051 m), kuzeyde Kızıldağ (1920 m) ve Ala Tepe (1740 m) ile çevrelenmiş durumdadır (Şekil: 2). Depresyonun güneyinde ve batısında, yer yer faylı, mavimtrak, kesif Jura kalkerleri yer alır. Kuzeybatıda ise Kızıldağ Mesozoik ofıolitik serisi bulunmaktadır (Şekil: 3). Dumdum Polyesi genel hatlarıyla, dağların orografık uzanışına uygun olarak gelişmiştir. Polyenin batı-doğu doğrultusunda uzun ekseni 4200 m, kuzey-güney yönünde en geniş yeri 3000 metredir. Depresyonu, kuzeybatısında küçük bir dere olan Kozlutaş kateder. Oldukça girintili çıkıntılı bir çerçeveye sahiptir. Dumdum Polyesi yöre halkı tarafından Toy ya da Tuhuy alanı olarak adlandmlmıştır (Foto: 1). Biricik (1982), bu alandan Dumdum Polyesi olarak bahsetmiştir. Ana çizgileriyle düz olan polye tabanı, çok az da olsa batıya doğru eğimlidir. Polye'nin güneyinde yer alan Kızılörü Tepe ve Karadağ ın kuzey yamacı, 1420 m lik depresyon tabanından itibaren 1900 metrelere kadar, adeta bir duvar gibi yükselir. Diaklazlı ve faylı kalkerlerden oluşmuş bu dağ yamaçları çok parçalı bir görünüşe sahiptir (Foto: 2). Dumdum Polyesi güneyinde erimeden arta kalmış, yükseltisi 1-20 m arasında değişen hum tepeler yer alır. Güneyde, kalker kayalıkların dibinde akış gösteren küçük bir dere, bu kalker kayalıkların tabanlarını korrozyon yoluyla oyarak, yer yer blok düşmelerine neden olmuştur. Polye yi çevreleyen güneydeki yamaçlarda görülen gerileme, bu kesimde karstik gelişimin hâlâ devam ettiğinin bir göstergesidir. Kuzey ve kuzeybatısında Kızıldağ ofiolitleri ile sınırlanmış olan polyenin bu kesiminde karstik gelişme durmuştur. Mesozoik ofıolitik serisinden oluşan Kızıldağ, bu yapısından dolayı polye ve

13 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar 241 Foto 1: Kuzeyden Dumdum Polye s i ne bir bakış. fluvio-karstik depresyonlar arasında adeta bir ada şeklinde kalmıştır (Şekil: 3, Foto: 3). Dumdum Polyesi tabanında bariz bir subatan ya da suçıkanın bulunmayışı dikkat çekicidir. Kuyuboğazı mevkiinde küçük bir dere tabanında, toprak ve taşlarla kapanmış, subatan izlenimi veren birkaç çukurluk mevcuttur. Bundan dolayı da polye tabanının kuzey kesimi güneye göre 4-5 metre daha yüksektir. Dumdum alanının kuzey akışı batıya doğrudur. Tabanda çevreden gelen malzeme ve terra-rossadan oluşan kalın bir toprak dolgusu yer almıştır (Foto: 3). Kuzeyde, Ala Tepe ve İmeçalı Tepe arasında bulunan küçük bir eşikle fluvio-karstik depresyonlara geçilir. Dağlar arasında geniş tabanlı vadileri hatırlatan, Yurt, Borya, Çorbacı ve Karabucak fluvio-karstik depresyonları bir dizi halinde, kısmen dağlar arası orografık uzanışa da uygun olarak, doğu-batı ve güneydoğu-kuzeybatı doğrultusunda uzanırlar (Şekil: 5, Foto: 4). Beyşehir-Hoyran napı içerisinde kalan ve 1420 m yükseltideki tabana sahip fluvio-karstik depresyonlar, Trias kalkerleri içinde gelişmiştir. Trias kalkerleri nap içerisinde, kalker, mam ve yer yer kumtaşlarından meydana gelmiş olan Eosen ilişi üzerine şarye olmuştur (Şekil: 4). Bundan dolayı bu depresyonlar, Trias kalkerleri ile Eosen flişi arasındaki diskordans yüzeyine kadar derine gelişimini sürdürmüştür. Hemen hemen bütün fluvio-karstik

14 242 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar

15 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar 243 Foto 3: Dumdum Polyesi nin kuzeybatı sınırını oluşturan Kızıldağ. a: Polye tabanında yaz aylarında kuruyan bir dere b: Polye nin kuzeybatısındaki Kızıldağ Mesozoik ofıolitleri c: Ala Tepe

16 244 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar Foto 4: Çorbacı fluvio-karstik depresyonu. depresyonların tabanında bulunan, Trias kalkerlerinin bindirmesine uğrayan Eosen flişi, yer yer kalın alüvyal örtü altında ve kenarında görülmektedir. Hum tepeye nadiren rastlanan bu depresyonlarda, toprakla doldurulmuş düden ağızlan dışında açık düden ya da mağara ağızlan göze çarpmamaktadır (Foto: 5). Bu depresyonlarda akarsu işlemesi açıkça farkedilmektedir. Sonuç olarak, karstik sahalann en büyük düzlükleri olan polye ve fluvio-karstik depresyonlann oluşumları oldukça komplekstir. Bu depresyonlann gelişim süreçlerinde karstlaşma, tektonizma, Foto 5: Fluvio-karstik depresyon tabanında bir subatan.

17 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar 245 yapısal özellik (farklı formasyon alanları) ve fluvial etki hep birlikte rol oynamıştır. Örnekte de açıklandığı gibi, fluvio-karstik depresyonların gelişimi polye ile aynı işleyişe sahiptir. Ancak, fluvio-karstik depresyonda akarsu etkisinin daha fazla olduğu ve şeklinin de buna istinaden daha dar ve uzun olarak belirdiği görülmektedir. KAYNAKÇA Alagöz, C.A. (1944): Türkiye de Karst Olayları Hakkında Bir Araştırma. Türk Coğ. Kur. Yay. Sayı: 1, Ankara. Alagöz, C.A. (1967): Sivas Çevresi ve Doğusunda Jips Karstı Olayları. Ank. Üniv. D.T.C.F. Yay. No: 175, Ankara. Ardel, A. (1951): Göller Bölgesi nde Morfolojik Müşahedeler. İst. Üniv. Coğ. Enst. Derg. No: 2, s: 1-19, İstanbul. Ardel, A. (1957): Ban Toroslarla Kenar Ovalarının Jeomorfolojisi (Planhol e Göre). İst. Üniv. Coğ. Enst. Derg. No: 8, s: 1-15, İstanbul. Arıkan, A.-Çultu, L.-Gürer, İ. (1980): Beyşehir-Antalya Karst Alanının Hidrometorolojik Girdilerinin Analizi. Yer Bil. Derg. S: 5-6, Ankara. Atalay, İ. (1973): Toros D ağları nda Karstlaşma ve Toprak Teşekkülü Üzerine Bir Araştırma. Jeomorf. Derg. S: 5, s: , Ankara. Biricik, A-S. (1982): Beyşehir Gölü Havzasının Strüktüral ve Jeomorfolojik Etüdü. İst. Üniv. Yay. No: Coğ. Enst. Yay. No: 119, İstanbul. Blumenthal, M. (1947): Seydişehir-Beyşehir Hinterlandındaki Toros Dağlarının Jeolojisi. M.T.A. Yay. Seri: D, No: 2, Ankara. Doğu, A.F., Çiçek, İ., Gürgen, G. (1994): Orta Toroslarda Karstlaşma Tipleri. A.Ü. Türkiye Coğrafyası Araş, ve Uyg. Mer. Der. S:3, s: , Ankara. Erinç, S. (1971): Jeomorfoloji II (Genişletilmiş İkinci Baskı). İst. Üniv. Coğ. Enst. Yay. No: 23, İstanbul. Erol, O. (1983): Türkiye nin Genç Tektonik ve Neotektonik Gelişimi. Jeomorf.Derg. S: 11, s: 1-22, Ankara. Güldalı, N. (1976): Akseki Polyesi Torosların Karstik Bölgelerindeki Dağarası Ovalarının Oluşum ve Gelişimi. Türk Jeol. Kur. Bült. S: 19, s: , Ankara. Güldalı, N. (1981): Suğla Ovasının Karst Hidrojeolojisi ve Suğla Gölü Sorunu. Jeomorf. Derg. S: 10, Ankara. Güneysu, A.C. (1991): Kovada Gölü Çanağının (İsparta) Jeomorfolojisi ve Kovada Gölünde Günümüzde Görülen Değişmeler, İst. Üniv. Den. Bil. ve Coğ. Enst. Derg. S: 8, s: , İstanbul.

18 246 Polye ve Fluvio-Karstik Depresyonlar Güneysu, A.C. (1993): Batı Toroslar'da Neotektonik Hareketlerinin Karstlaşma Üzerindeki Etkileri ve Karstlaşmanın Evrimi (Eğirdir-Beyşehir-Antalya Karst Alanı). Türk Coğr. Derg. S: 28, s: , İstanbul. Herak, M. - Stringfield, V.T. (1972): Karst. Elsevier Publishing Company, London. İzbırak, R. (1977): Sistematik Jeomorfoloji. Harita Genel Müd. Yay. Ankara. Jennings, J.N. (1971): Karst, Cambridge, England. Karaman, E. (1989): Eğridir, Kovada, Kaşıkara ve Burdur Geç Senozoyik Havzalarının Yapısal Evrimi ve Ekonomik Potansiyeli. Jeomorf. Derg. S: 17, s: 63-70, Ankara. Louis, H. (1968): Allgemeine Géomorphologie. Berlin. Marcoux, J. (1979): Antalya Naplarının Genel Yapısı ve Tetis Güney Kenarı Paleocoğrafyasındaki Yeri. Türk Jeol. Kur. Bült. S: 22, s: 1-5, Ankara. Monod, O. (1977): Recherches Géologiques dans le Taurus occidental au sud de Beyşehir (Turquie) These d Etat Üniv. Sud Orsay, Paris. Nazik, L. (1986): Beyşehir Gölü Yakın Güneyi Karst Jeomorfolojisi ve Karstik Parametrelerin İncelenmesi. Jeomorf. Derg. S: 14, s: 65-77, Ankara. Sür, A. (1994): Karstik Yerşekilleri ve Türkiye den Örnekler. A.Ü. Türkiye Coğrafyası Araş, ve Uyg. Mer. Der. S: 3, s: 1-28, Ankara. Yalçınkaya, S.- Ergin, A.- Taner, K.- Afşar, P.Ö.- Dalkılıç, H.- Özgönül, E. (1986): Batı Toroslar ın Jeoloji Raporu. M.T.A. Rap. No: 7898, Ankara (Yayınlanmamış).

GİDENGELMEZ DAĞLARI NDA DOĞAL ORTAM VE İNSAN İLİŞKİLERİ

GİDENGELMEZ DAĞLARI NDA DOĞAL ORTAM VE İNSAN İLİŞKİLERİ GİDENGELMEZ DAĞLARI NDA DOĞAL ORTAM VE İNSAN İLİŞKİLERİ Arş. Gör. Uğur DOĞAN1 GİRİŞ Diğer canlılarda olduğu gibi, insan da içinde yaşadığı doğal ortama uyum sağlayabildiği sürece varlığını koruyabilmektedir.

Detaylı

ORTA TOROSLARDA (SEYDİŞEHİR- GÜLNAR) KARSTLAŞMA TİPLERİ

ORTA TOROSLARDA (SEYDİŞEHİR- GÜLNAR) KARSTLAŞMA TİPLERİ ORTA TOROSLARDA (SEYDİŞEHİR- GÜLNAR) KARSTLAŞMA TİPLERİ Yrd. Doç. Dr. A. Fuat DOĞU Yrd. Doç. Dr. İhsan ÇİÇEK Arş. Gör. Gürcan GÜRGEN Eriyebilen kayaçlarda oluşan şekiller, jeomorfolojinin önemli konularından

Detaylı

BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ

BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF Yeryüzünü şekillendiren değişik yüksekliklere topoğrafya denir. Topoğrafyayı oluşturan şekillerin deniz seviyesine göre yüksekliklerine

Detaylı

AYIİNİ MAĞARASI (KAYSERİ)

AYIİNİ MAĞARASI (KAYSERİ) AYIİNİ MAĞARASI (KAYSERİ) Doç.Dr.Ali Fuat Doğu*' Yrd.Doç.Dr.İhsan Çiçek* Yrd.Doç.Dr.Gürcan Gürgen** Yrd.Doç.Dr.Harun Tunçel*** ÖZET Ayıini Kayseri İli'nin Develi İlçesi'ne bağlı Küçükkünye Köyü sınırları

Detaylı

BURDUR-YASSIGÜME KÖYÜNÜN, FİZİKİ COĞRAFYA AÇISINDAN, ÇEVRE SORUNLARI

BURDUR-YASSIGÜME KÖYÜNÜN, FİZİKİ COĞRAFYA AÇISINDAN, ÇEVRE SORUNLARI BURDUR-YASSIGÜME KÖYÜNÜN, FİZİKİ COĞRAFYA AÇISINDAN, ÇEVRE SORUNLARI Arş. Gör. Hakan YİĞİTBAŞIOĞLU Göller Yöresinde yeralan Burdur Havzası'nın oluşumunda tektonik hareketlerin büyük etkisi olmuştur. Havza

Detaylı

GİRDEVPOLYESt. (Fethiye-Antafya)

GİRDEVPOLYESt. (Fethiye-Antafya) GİRDEVPOLYESt (Fethiye-Antafya) - Gintev Polje (Fethiye-Antalya) Prof. Dr. Ali SELÇUK BİRİCİK' Arş. GÖrv. Dr. Recep BOZYlĞİT". ÖZET Girdev Polyesi, Teke Yöresi'nde Akdağ (3024m.), Erendağ (2677 m.) ve

Detaylı

Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel)

Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel) Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel) The Cave With Multiple-Periods And Origins Characterizing The

Detaylı

Manavgat Nehri Havzasının Jeomorfolojik Evrimi

Manavgat Nehri Havzasının Jeomorfolojik Evrimi G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 22, Sayı 2 (2002) 51-65 Manavgat Nehri Havzasının Jeomorfolojik Evrimi Geomorphological evolution of the Manavgat River s basin Uğur DOĞAN Ankara Ünv., Dil ve Tarih-Coğrafya

Detaylı

COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701

COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 Türkiye de Arazi Kullanımı Türkiye yüzey şekilleri bakımından çok farklı özelliklere sahiptir. Ülkemizde oluşum özellikleri birbirinden farklı

Detaylı

GAGA G Ö LÜ (ORDU) * A.Ü.D.T.C.F. Coğrafya Bölümü ** A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü

GAGA G Ö LÜ (ORDU) * A.Ü.D.T.C.F. Coğrafya Bölümü ** A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü GAGA G Ö LÜ (ORDU) Prof. Dr. Erdoğan A K K A N * Arş. Gör. Gürcan GÜRGEN** ÖZ Gaga Gölü, Ordu İlinin, Karadeniz kıyısındaki ilçelerinden biri olan Fatsa dan güneye, Aybastı ya gidilen karayolunun 7. Km

Detaylı

ABANT GÖLÜ CİVARININ TEKTONİK VE YAPISAL JEOLOJİSİNİN HAVA FOTOĞRAFLARI İLE KIYMETLENDİRİLMESİ GİRİŞ

ABANT GÖLÜ CİVARININ TEKTONİK VE YAPISAL JEOLOJİSİNİN HAVA FOTOĞRAFLARI İLE KIYMETLENDİRİLMESİ GİRİŞ ABANT GÖLÜ CİVARININ TEKTONİK VE YAPISAL JEOLOJİSİNİN HAVA FOTOĞRAFLARI İLE KIYMETLENDİRİLMESİ Sunay AKDERE Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara GİRİŞ Hava fotoğraflarından yararlanarak fotojeolojik

Detaylı

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır.

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. PLATO: Çevresine göre yüksekte kalmış, akarsular tarafından derince yarılmış geniş düzlüklerdir. ADA: Dört tarafı karayla

Detaylı

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu gözle

Detaylı

KONYA OVASI ÇEVRESİNDE SON YILLARDA ARTAN OBRUK OLUŞUMU HAKKINDA ÖDN: 2

KONYA OVASI ÇEVRESİNDE SON YILLARDA ARTAN OBRUK OLUŞUMU HAKKINDA ÖDN: 2 KONYA OVASI ÇEVRESİNDE SON YILLARDA ARTAN OBRUK OLUŞUMU HAKKINDA ÖDN: 2 Doğu ATEŞ 2018 Konya Ovası Çevresinde Son Yıllarda Artan Obruk Oluşumu Hakkında Doğu ATEŞ 1 Son yıllarda özellikle yerel gazeteler

Detaylı

BORABAY GOLU (AMASYA)

BORABAY GOLU (AMASYA) BORABAY GOLU (AMASYA) Yrd. Doç. Dr. Ali Fuat DOĞU Yrd. Doç. Dr. İhsan ÇİÇEK Arş. Gör. Gürcan GÜRGEN Türkiye'nin topoğrafik ve jeolojik koşullarındaki zenginlik çeşitli tiplerde göl oluşumuna zemin hazırlamıştır.

Detaylı

COĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİ:

COĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİ: TARİHİ : Batı Toroslar ın zirvesinde 1288 yılında kurulan Akseki İlçesi nin tarihi, Roma İmparatorluğu dönemlerine kadar uzanmaktadır. O devirlerde Marla ( Marulya) gibi isimlerle adlandırılan İlçe, 1872

Detaylı

Karasu Nehri Vadisinin Morfotektonik Gelişiminde Tiltlenme Etkisi

Karasu Nehri Vadisinin Morfotektonik Gelişiminde Tiltlenme Etkisi Karasu Nehri Vadisinin Morfotektonik Gelişiminde Tiltlenme Etkisi Tilting effect on the morpho-tectonic evolution of Karasu River valley Nurcan AVŞİN 1 1 Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Coğrafya Bölümü Öz: Karasu

Detaylı

TÜRKİYENİN JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ. Türkiye'nin jeomorfolojik Gelişimi (Yer şekillerinin Ana Hatları)

TÜRKİYENİN JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ. Türkiye'nin jeomorfolojik Gelişimi (Yer şekillerinin Ana Hatları) TÜRKİYENİN JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ Türkiye'nin jeomorfolojik Gelişimi (Yer şekillerinin Ana Hatları) Genetik Şekil Toplulukları 1- Tektonik Topografya 2- Akarsu Topografyası (Flüvial Topografya) 3- Volkan

Detaylı

HARİTA, TOPOGRAFİK HARİTA, JEOLOJİK HARİTA. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

HARİTA, TOPOGRAFİK HARİTA, JEOLOJİK HARİTA. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü HARİTA, TOPOGRAFİK HARİTA, JEOLOJİK HARİTA Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü HARİTA NEDİR? Harita; yer yüzeyinin bir düzlem üzerine belirli bir oranda küçültülerek bir takım çizgi ve

Detaylı

MAĞARALARI VE YERLEŞİM ALANI

MAĞARALARI VE YERLEŞİM ALANI TÜRKİYE DOĞAL VE KÜLTÜREL VARLIKLARI ENVANTERİ ENV. NO. 58.01.0.02 ÇİMENYENİCE KÖYÜ, KÖROĞLU TEPELERİ, I39-a4 MAĞARALARI VE YERLEŞİM ALANI İL SİVAS İLÇE HAFİK MAH.-KÖY VE MEVKİİ Çimenyenice Köyü GENEL

Detaylı

FENERBAHÇE SPOR KULÜBÜ EĞİTİM KURUMLARI ANADOLU LİSESİ 10. SINIFLAR COĞRAFYA İZLEME SINAVI

FENERBAHÇE SPOR KULÜBÜ EĞİTİM KURUMLARI ANADOLU LİSESİ 10. SINIFLAR COĞRAFYA İZLEME SINAVI 1. 2. Kalker gibi tortul kayaçların metamorfik kayaçlarına dönüşmesinde etkili olan faktörler aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir (5 puan)? A. Soğuma - Buzullaşma B. Ayrışma - Erime C. Sıcaklık - Basınç

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 4/3/2017 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 4/3/2017 2 BÖLÜM 4 TABAKALI KAYAÇLARIN ÖZELLİKLER, STRATİGRAFİ,

Detaylı

GÖLLER BÖLGESİNDE YERALTISUYU VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR

GÖLLER BÖLGESİNDE YERALTISUYU VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR GÖLLER BÖLGESİNDE YERALTISUYU VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR Doç. Dr. Ayşen Davraz Süleyman Demirel Üniversitesi Jeoloji Müh. Bölümü Dünyada yaklaşık olarak 1386 kentrilyon litre su var. DÜNYADA SUYUN DAĞILIMI

Detaylı

BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ

BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ Topraklar zonal, intrazonal ve azonal topraklar olmak üzere üçe ayrılır. 1. Zonal (Yerli) Topraklar iklim ve bitki örtüsüne bağlı olarak oluşan ve bütün katmanların(horizonların)

Detaylı

DEDEGÖL MASİFİNDE MAĞARA ARAŞTIRMALARI TEMMUZ

DEDEGÖL MASİFİNDE MAĞARA ARAŞTIRMALARI TEMMUZ TÜRKİYE MAĞARACILAR BİRLİĞİ DEDEGÖL MASİFİNDE MAĞARA ARAŞTIRMALARI 20-30 TEMMUZ 2006 DEDEGÖL 2006 İçindekiler Amaç 1. Giriş 2. Araştırma Alanının Konumu 3. Dedegöl Masifinin Genel Jeolojik ve Jeomorfolojik

Detaylı

Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science Cilt: 13, Sayı: 2, Sayfa: 1-21, ELAZIĞ-2003

Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science Cilt: 13, Sayı: 2, Sayfa: 1-21, ELAZIĞ-2003 Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science Cilt: 13, Sayı: 2, Sayfa: 1-21, ELAZIĞ-2003 DİPSİZ GÖL KAPALI HAVZASI NDAKİ ÇÖKME VE SÜBSİDANS DOLİNLERİ (BATI TOROSLAR)

Detaylı

Beşparmak, Karakümes ve Marçal Dağları'ndan oluşan dağlara "Batı Menteşe Dağları" denir.

Beşparmak, Karakümes ve Marçal Dağları'ndan oluşan dağlara Batı Menteşe Dağları denir. Beşparmak, Karakümes ve Marçal Dağları'ndan oluşan dağlara "Batı Menteşe Dağları" denir. yukarıda adı geçen dağlardan oluşan "Doğu Menteşe Dağları" arasında arasında Çine Çayı Vadisi uzanır. Aydın iline

Detaylı

FAYLARI ARAZİDE TANIMA KRİTERLER TERLERİ TEKTONİK IV-V. V. DERS. Doç.. Dr. Sabah YILMAZ ŞAHİN

FAYLARI ARAZİDE TANIMA KRİTERLER TERLERİ TEKTONİK IV-V. V. DERS. Doç.. Dr. Sabah YILMAZ ŞAHİN FAYLARI ARAZİDE TANIMA KRİTERLER TERLERİ JEOFİZİK K MÜHENDM HENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEKTONİK IV-V. V. DERS Doç.. Dr. Sabah YILMAZ ŞAHİN Fayları Arazide Tanıma Kriterleri Fay düzleminin karakteristik özellikleri

Detaylı

koşullar nelerdir? sağlamaktadır? 2. Harita ile kroki arasındaki fark nedir?

koşullar nelerdir? sağlamaktadır? 2. Harita ile kroki arasındaki fark nedir? 1. Bir çizimin harita özelliği taşıması için gerekli koşullar nelerdir? 2. Harita ile kroki arasındaki fark nedir? 3. Haritalar günlük hayatımızda ne gibi kolaylıklar sağlamaktadır? 4. Haritalar hangi

Detaylı

Doğal ve doğal olmayan yapı ve tesisler, özel işaretler, çizgiler, renkler ve şekillerle gösterilmektedir.

Doğal ve doğal olmayan yapı ve tesisler, özel işaretler, çizgiler, renkler ve şekillerle gösterilmektedir. HARİTA NEDİR? Yeryüzünün tamamının veya bir parçasının kuşbakışı görünümünün, istenilen ölçeğe göre özel işaretler yardımı ile küçültülerek çizilmiş örneğidir. H A R İ T A Yeryüzü şekillerinin, yerleşim

Detaylı

SEYİTÖMER LİNYİT ÇIKARIM SAHASI

SEYİTÖMER LİNYİT ÇIKARIM SAHASI Yoncalı Ovası Kütahya ovası kuzeydeki "Yoncalı Depresyonu"ndan bir eşik alanıyla ayrılmaktadır. Zengin linyit yataklarının içinde yer aldığı neojen bir düzlük olan Yoncalı Depresyonu, Kütahya Ovası'ndan

Detaylı

Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü. Öğr. Gör. Kayhan ALADOĞAN

Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü. Öğr. Gör. Kayhan ALADOĞAN Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü Öğr. Gör. Kayhan ALADOĞAN ÇORUM 2017 Alp - Himalaya kıvrım kuşağı üzerinde yer alan ülkemizde tüm jeolojik zaman ve devirlere ait araziler görülebilmektedir.

Detaylı

TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü TABAKA DÜZLEMİNİN TEKTONİK KONUMU Tabaka düzleminin konumunu belirlemek için tabakanın aşağıdaki özelliklerinin

Detaylı

EYNİF POLYESİ (Antalya-Türkiye) The Polje Eynif (Antalya-Türkei) Dr. Halil KURT

EYNİF POLYESİ (Antalya-Türkiye) The Polje Eynif (Antalya-Türkei) Dr. Halil KURT Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 3, Cilt: 1, s. 93-122, İstanbul, 2001 EYNİF POLYESİ (Antalya-Türkiye) The Polje Eynif (Antalya-Türkei) Dr. Halil KURT ÖZET Eynif Polyesi, Akdeniz Bölgesi nin Antalya Bölümü

Detaylı

Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2.

Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2. Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2. Özel Konum 1. Türkiye nin Matematik (Mutlak) Konumu Türkiye nin Ekvatora ve başlangıç

Detaylı

TÜRKİYE NİN YER ALTI SULARI ve KAYNAKLARI

TÜRKİYE NİN YER ALTI SULARI ve KAYNAKLARI TÜRKİYE NİN YER ALTI SULARI ve KAYNAKLARI Yer altı Suları; Türkiye, kumlu, çakıllı ve alüvyal sahalar ile başta karstik alanlar olmak üzere, geçirimli kayaçlara bağlı olarak yer altı suları bakımından

Detaylı

KONU: HARİTA BİLGİSİ

KONU: HARİTA BİLGİSİ KONU: HARİTA BİLGİSİ Yeryüzünün tamamının ya da bir bölümünün, kuşbakışı görünüşünün, belli bir ölçek dahilinde küçültülerek, bir düzlem üzerine aktarılmasıyla elde edilen çizime harita denir. Bir çizimin

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Dr.Öğr.Üyesi Orhan ARKOÇ e-posta: orhan.arkoc@kirklareli.edu.tr Web : http://personel.kirklareli.edu.tr/orhan.arkoc 2 BÖLÜM 12 Baraj Jeolojisi 3 12.1.Baraj nedir? Barajlar

Detaylı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı

DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı DENİZ BİYOLOJİSİ Prof. Dr. Ahmet ALTINDAĞ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı JEOLOJİK OSEONOGRAFİ Genelde çok karmaşık bir yapıya sahip olan okyanus ve deniz

Detaylı

COĞRAFİ FAKTÖRLERDEN YERŞEKİLLERİNİN HARPUT UN KURULUŞU, GELİŞMESİ VE ŞEHRİN YER DEĞİŞTİRMESİ ÜZERİNE OLAN ETKİLERİ

COĞRAFİ FAKTÖRLERDEN YERŞEKİLLERİNİN HARPUT UN KURULUŞU, GELİŞMESİ VE ŞEHRİN YER DEĞİŞTİRMESİ ÜZERİNE OLAN ETKİLERİ Fırat Üniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi Geçmişten Geleceğe Harput Sempozyumu, Elazığ 23-25 Mayıs 2013 81 COĞRAFİ FAKTÖRLERDEN YERŞEKİLLERİNİN HARPUT UN KURULUŞU, GELİŞMESİ VE ŞEHRİN YER

Detaylı

Akarsu aşındırma ve biriktirme şekilleri nelerdir?

Akarsu aşındırma ve biriktirme şekilleri nelerdir? On5yirmi5.com Akarsu aşındırma ve biriktirme şekilleri nelerdir? Akarsular yeryüzünün şekillenmesinde en etkili olan dış kuvvetlerdir. Çünkü, kutup bölgeleri, çöller ve dağların yüksek kısımları dışında

Detaylı

ÇEŞİTLİ M O RFO JEN ETİK BÖLGELERDEN H AVA F O T O Ğ RAFLARININ JEO M O R FO LO JİK YORUM LAM ASI

ÇEŞİTLİ M O RFO JEN ETİK BÖLGELERDEN H AVA F O T O Ğ RAFLARININ JEO M O R FO LO JİK YORUM LAM ASI ÇEŞİTLİ M O RFO JEN ETİK BÖLGELERDEN H AVA F O T O Ğ RAFLARININ JEO M O R FO LO JİK YORUM LAM ASI Ass. A L İ F U A T D O Ğ U Yerbilimcileri tarafından hava fotoğraflarının kullanılmasının amaçlarından

Detaylı

SIVAŞ CİVARINDAKİ JİPS SERİSİNİN STRATİGRAFİK DURUMU

SIVAŞ CİVARINDAKİ JİPS SERİSİNİN STRATİGRAFİK DURUMU SIVAŞ CİVARINDAKİ JİPS SERİSİNİN STRATİGRAFİK DURUMU Fikret KURTMAN Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara ÖZET. Sivas civarındaki jips teressübatı umumiyetle Oligosen yaşında kabul edilmekte idi. Bu

Detaylı

2011 YILINDA DOĞU ANADOLU BÖLGESİN DE URARTU BARAJ, GÖLET ve SULAMA KANALLARININ ARAŞTIRILMASI ALİKÖSE KANALI

2011 YILINDA DOĞU ANADOLU BÖLGESİN DE URARTU BARAJ, GÖLET ve SULAMA KANALLARININ ARAŞTIRILMASI ALİKÖSE KANALI 2011 YILINDA DOĞU ANADOLU BÖLGESİN DE URARTU BARAJ, GÖLET ve SULAMA KANALLARININ ARAŞTIRILMASI Oktay BELLİ ALİKÖSE KANALI Aliköse Kanalı, Tuzluca İlçesi nin yaklaşık olarak 36 37 km. güneybatısında bulunmaktadır.

Detaylı

İnce Burun Fener Fener İnce Burun BATI KARADENİZ BÖLGESİ KIYI GERİSİ DAĞLARI ÇAM DAĞI Batıdan Sakarya Irmağı, doğudan ise Melen Suyu tarafından sınırlanan ÇAM DAĞI, kuzeyde Kocaali; güneyde

Detaylı

Murat TÜRKEŞ ve Telat KOÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Çanakkale

Murat TÜRKEŞ ve Telat KOÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Çanakkale (*)Türkeş, M. ve Koç, T. 2007. Kazdağı Yöresi ve dağlık alan (dağ sistemi) kavramları üzerine düşünceler. Troy Çanakkale 29:18-19. KAZ DAĞI YÖRESİ VE DAĞLIK ALAN (DAĞ SİSTEMİ) KAVRAMLARI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Detaylı

TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF

TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ Tepeleri karlı dağlardan düz ve geniş ovalara kadar, dünyamızın yüzü çeşitli yeryüzü şekilleri ile biçimlenmiştir. Jeologların bir ödevi de değişik yerlerde değişik yeryüzü şekillerinin

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta: orhan.arkoc@kirklareli.edu.tr Web : http://personel.kirklareli.edu.tr/orhan-arkoc 2 BÖLÜM 12 Baraj Jeolojisi 3 Barajlar ve Baraj inşaatlarında

Detaylı

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar

Detaylı

MENDERES GRABENİNDE JEOFİZİK REZİSTİVİTE YÖNTEMİYLE JEOTERMAL ENERJİ ARAMALARI

MENDERES GRABENİNDE JEOFİZİK REZİSTİVİTE YÖNTEMİYLE JEOTERMAL ENERJİ ARAMALARI MENDERES GRABENİNDE JEOFİZİK REZİSTİVİTE YÖNTEMİYLE JEOTERMAL ENERJİ ARAMALARI Altan İÇERLER 1, Remzi BİLGİN 1, Belgin ÇİRKİN 1, Hamza KARAMAN 1, Alper KIYAK 1, Çetin KARAHAN 2 1 MTA Genel Müdürlüğü Jeofizik

Detaylı

TOPOGRAFİK, JEOLOJİK HARİTALAR JEOLOJİK KESİTLER

TOPOGRAFİK, JEOLOJİK HARİTALAR JEOLOJİK KESİTLER TOPOGRAFİK, JEOLOJİK HARİTALAR JEOLOJİK KESİTLER Dersin ipuçları Harita bilgisi Ölçek kavramı Topografya haritaları ve kesitleri Jeoloji haritaları ve kesitleri Jeolojik kesitlerin yorumları Harita, yeryüzünün

Detaylı

AKARSU HAVZASI NEDİR?

AKARSU HAVZASI NEDİR? AKARSU Dünya yüzeyinin şekillenmesi açısından en önemli pay hiç şüphesiz akarsulara aittir. Yüzeydeki sularının bir yatak içinde toplanıp akmasıyla oluşurlar. Akarsuyun doğduğu yere akarsu kaynağı, döküldüğü

Detaylı

TÜRKİYE NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ

TÜRKİYE NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ İ İ İ İ Ğ TÜRKİYE NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ TÜRKİYE VE YAKIN ÇEVRESİ NEOTEKTONİK HARİTASI TÜRKİYE VE ÇEVRESİ LEVHA HARİTASI TÜRKİYE VE ÇEVRESİ LEVHA HARİTASI-2 TÜRKİYE PALEOZOİK ARAZİLER HARİTASI TÜRKİYE

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 27.02.2018 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 27.02.2018 2 BÖLÜM 4 TABAKALI KAYAÇLARIN ÖZELLİKLER,

Detaylı

Karstik Alanlarda Arazi Kullanımı, Sorunları ve Planlaması

Karstik Alanlarda Arazi Kullanımı, Sorunları ve Planlaması Karstik Alanlarda Arazi Kullanımı, Sorunları ve Planlaması The land use, its problems and organisation in karstic areas Halil Hadimli İhsan Bulut Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü,

Detaylı

MUT VE YAKIN ÇEVRESİNİN JEOMORFOLOJİSİ

MUT VE YAKIN ÇEVRESİNİN JEOMORFOLOJİSİ Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science Cilt: 11 Sayı: 2, Sayfa: 1-20, ELAZIĞ-2001 MUT VE YAKIN ÇEVRESİNİN JEOMORFOLOJİSİ Geomorphology of Mut Region and its

Detaylı

KIRBAŞI PLATOSU GÜNEYİNDE GRANİT TOPOGRAFYASI ÖRNEKLERİ

KIRBAŞI PLATOSU GÜNEYİNDE GRANİT TOPOGRAFYASI ÖRNEKLERİ KIRBAŞI PLATOSU GÜNEYİNDE GRANİT TOPOGRAFYASI ÖRNEKLERİ Araş. Gör. Gürcan GÜRGEN Yerkabuğunu oluşturan kayaçlarm bazıları yapısal özellikleri, oluştukları ortamın koşulları ve çeşitli iklim olaylarının

Detaylı

TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER

TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER Prof.Dr. Murat UTKUCU Yrd.Doç.Dr. ŞefikRAMAZANOĞLU TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE Haritalar KESİTLER Yeryüzü şekillerini belirli bir yöntem ve ölçek dahilinde plan konumunda gösteren

Detaylı

Rüzgarlar kum çakıl gibi gevşek maddeleri havalandırarak taşımak, zemine çarparak aşındırmak ve biriktirmek suretiyle yeryüzünü şekillendirirler.

Rüzgarlar kum çakıl gibi gevşek maddeleri havalandırarak taşımak, zemine çarparak aşındırmak ve biriktirmek suretiyle yeryüzünü şekillendirirler. Rüzgarlar kum çakıl gibi gevşek maddeleri havalandırarak taşımak, zemine çarparak aşındırmak ve biriktirmek suretiyle yeryüzünü şekillendirirler. Rüzgarların şekillendirici etkilerinin görüldüğü yerlerin

Detaylı

DOĞAL ARAZİ BÖLÜNÜŞÜ ARAZİ KULLANIMI İLİŞKİSİ

DOĞAL ARAZİ BÖLÜNÜŞÜ ARAZİ KULLANIMI İLİŞKİSİ DOĞAL ARAZİ BÖLÜNÜŞÜ ARAZİ KULLANIMI İLİŞKİSİ Dr. Rüya BAYAR Yeryüzünün insan faaliyetlerinden etkilenmemiş hali göz önünde bulundurularak yapılan yp arazi bölünüşüneş doğalğ arazi bölünüşüş denilmektedir.

Detaylı

JEOLOJİK HARİTALAR Jeolojik Haritalar Ör:

JEOLOJİK HARİTALAR Jeolojik Haritalar Ör: JEOLOJİK HARİTALAR Üzerinde jeolojik bilgilerin (jeolojik birimler, formasyonlar, taş türleri, tabakalaşma durumları, yapısal özellikler vbg.) işaretlendiği haritalara Jeolojik Haritalar denir. Bu haritalar

Detaylı

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,

Detaylı

AKSARAY YÖRESĠNĠN JEOLOJĠK ĠNCELEMESĠ

AKSARAY YÖRESĠNĠN JEOLOJĠK ĠNCELEMESĠ T.C. AKSARAY ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ JEOLOJĠ MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ AKSARAY YÖRESĠNĠN JEOLOJĠK ĠNCELEMESĠ HARĠTA ALIMI DERSĠ RAPORU 3. GRUP AKSARAY 2015 T.C. AKSARAY ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ

Detaylı

Kanada Kalkanı Kanada Kalkanı. Kıyı Dağları. Kanada Kalkanı. Kıyı Ovaları. Örtülü Platform. Büyük Ovalar İç Düzlükler. Dağ ve Havzalar Kuşağı

Kanada Kalkanı Kanada Kalkanı. Kıyı Dağları. Kanada Kalkanı. Kıyı Ovaları. Örtülü Platform. Büyük Ovalar İç Düzlükler. Dağ ve Havzalar Kuşağı Örtülü Platform Örtülü Platform Kanada Kalkanı Kanada Kalkanı Kıyı Dağları Örtülü Platform Kanada Kalkanı Dağ ve Havzalar Kuşağı Büyük Ovalar İç Düzlükler QUACHITA WICHITA Kıyı Ovaları BÜYÜK OVALAR= GREAT

Detaylı

2-Karstik kayaların kalın tabakalı olması: Karstik kayalar ne kadar kalın olursa üzerlerinde oluşacak karstik şekillerde o derece büyük olmaktadır.

2-Karstik kayaların kalın tabakalı olması: Karstik kayalar ne kadar kalın olursa üzerlerinde oluşacak karstik şekillerde o derece büyük olmaktadır. 4-KARSTLAŞMA Suda kolaylıkla eriyebilen kayalara karstik kayalar denir ve karstik kayaların yer altı ve yerüstü suları tarafından şekillendirilmesi sonucu oluşan şekillere karstik şekiller denir. Suyun

Detaylı

ANTALYA KÖRFEZİ ÇEVRESİNDE PREHİSTORİK ARAŞTIRMALAR VE JEOMORFOLOJİK DAYANAĞI. toryacının bu alanlardaki uzmanlarla işbirliğinde bulunması GİRİŞ

ANTALYA KÖRFEZİ ÇEVRESİNDE PREHİSTORİK ARAŞTIRMALAR VE JEOMORFOLOJİK DAYANAĞI. toryacının bu alanlardaki uzmanlarla işbirliğinde bulunması GİRİŞ MTA Dergisi, 108, 135-140, 1988 ANTALYA KÖRFEZİ ÇEVRESİNDE PREHİSTORİK ARAŞTIRMALAR VE JEOMORFOLOJİK DAYANAĞI Angela Minzoni DEROCHE* ve Nuri GÜLDALI** ÖZ. Türkiye'de şimdiye kadar prehistorya çalışmaları

Detaylı

Orojenez (Dağ Oluşumu) Jeosenklinallerde biriken tortul tabakaların kıvrılma ve kırılma olayına dağ oluşumu ya da orojenez denir.

Orojenez (Dağ Oluşumu) Jeosenklinallerde biriken tortul tabakaların kıvrılma ve kırılma olayına dağ oluşumu ya da orojenez denir. İç Kuvvetler Enerjisini yerin içinden (magma) alan güçlerdir. İç güçlerin oluşturduğu yer şekilleri dış güçler tarafından aşındırılır. İç güçlerin oluşturduğu hareketlerin bütününe tektonik hareket denir.

Detaylı

VII. KIYILAR. Prof.Dr.Kadir Dirik Ders Notları

VII. KIYILAR. Prof.Dr.Kadir Dirik Ders Notları VII. KIYILAR 1 VII. KIYILAR KIYI KANUNU Kanun No: 3621 Kabul Tarihi: 04/04/1990 (17 Nisan 1990 tarih ve 20495 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır.) Kıyı çizgisi: Deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda,

Detaylı

Yapılma Yöntemleri: » Arazi ölçmeleri (Takeometri)» Hava fotoğrafları (Fotoğrametri) TOPOĞRAFİK KONTURLAR

Yapılma Yöntemleri: » Arazi ölçmeleri (Takeometri)» Hava fotoğrafları (Fotoğrametri) TOPOĞRAFİK KONTURLAR TOPOĞRAFİK HARİTALAR EŞ YÜKSELTİ EĞRİLERİ TOPOĞRAFİK HARİTALAR Yapılma Yöntemleri:» Arazi ölçmeleri (Takeometri)» Hava fotoğrafları (Fotoğrametri) HARİTALAR ve ENİNE KESİT HARİTALAR Yeryüzü şekillerini

Detaylı

DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR. Yaşar ar EREN-2003

DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR. Yaşar ar EREN-2003 DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR Yaşar ar EREN-2003 6.DOĞRULTU ATIMLI FAYLAR Bu faylar genellikle dikçe eğimli, ve bloklar arasındaki hareketin yatay olduğu faylardır. Doğrultu atımlı faylar (yanal,

Detaylı

Haritanın Tanımı. Harita Okuma ve Yorumlama. Haritanın Tanımı. Haritanın Özellikleri. Haritanın Özellikleri. Kullanım Amaçlarına Göre

Haritanın Tanımı. Harita Okuma ve Yorumlama. Haritanın Tanımı. Haritanın Özellikleri. Haritanın Özellikleri. Kullanım Amaçlarına Göre Haritanın Tanımı Harita Okuma ve Yorumlama Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ HARİTA: Yer yüzeyinin tümünün ya da bir kısmının, doğal ve yapay özelliklerini bir projeksiyon sistemine göre ve belirli bir ölçekte

Detaylı

TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ. Erkan GÜLER Haziran 2018

TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ. Erkan GÜLER Haziran 2018 TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ Erkan GÜLER Haziran 2018 1 HARİTA Yeryüzündeki bir noktanın ya da tamamının çeşitli özelliklere göre bir ölçeğe ve amaca göre çizilerek, düzlem üzerine aktarılmasına harita

Detaylı

Alanı gösterilmiş olan doğal sit alanlarımız, yerinin belirli olması nedeniyle gösterilmiştir. Resmi işlemlerde, ilgili Çevre ve Şehircilik İl

Alanı gösterilmiş olan doğal sit alanlarımız, yerinin belirli olması nedeniyle gösterilmiştir. Resmi işlemlerde, ilgili Çevre ve Şehircilik İl Alanı gösterilmiş olan doğal sit alanlarımız, yerinin belirli olması nedeniyle gösterilmiştir. Resmi işlemlerde, ilgili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden doğrulamasını yaptırınız. Korunan Alanın Yeri

Detaylı

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir.

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir. DERS 2 Yeraltısuları Türkiye'de yeraltısularından yararlanma 1950den sonra hızla artmış, geniş ovaların sulanmasında, yerleşim merkezlerinin su gereksinimlerinin karşılanmasında kullanılmıştır. Yeraltısuları,

Detaylı

HARPUT (ELAZIĞ) ÇEVRESİNDE BAKI FAKTÖRÜNÜN DOĞAL VE BEŞERİ ORTAM ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

HARPUT (ELAZIĞ) ÇEVRESİNDE BAKI FAKTÖRÜNÜN DOĞAL VE BEŞERİ ORTAM ÜZERİNDEKİ ETKİSİ Fırat Üniversitesi Harput Uygulama ve Araştırma Merkezi Geçmişten Geleceğe Harput Sempozyumu, Elazığ 23-25 Mayıs 2013 279 HARPUT (ELAZIĞ) ÇEVRESİNDE BAKI FAKTÖRÜNÜN DOĞAL VE BEŞERİ ORTAM ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Detaylı

İNM 106 İnşaat Mühendisleri için Jeoloji

İNM 106 İnşaat Mühendisleri için Jeoloji Hafta_9 İNM 106 İnşaat Mühendisleri için Jeoloji Yeraltı Suları ve jeolojisi Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com Dersin Amacı Yer bilimlerinin temel kavramlarını inşaat

Detaylı

DERS 1. Bölge Sınırlarını Tespiti

DERS 1. Bölge Sınırlarını Tespiti DERS 1 Bölge Sınırlarını Tespiti İster fiziki ve ister beşeri konularda olsun, çalışma yapılacak alanların (havza, yöre, bölüm, bölge) sınırlarının saptanması gerekir. 1-Bir kıtayı ele alabiliriz. Kıtaların

Detaylı

Yüzeysel Akış. Giriş 21.04.2012

Yüzeysel Akış. Giriş 21.04.2012 Yüzeysel Akış Giriş Bir akarsu kesitinde belirli bir zaman dilimi içerisinde geçen su parçacıklarının hareket doğrultusunda birçok kesitten geçerek, yol alarak ilerlemesi ve bir noktaya ulaşması süresince

Detaylı

TC İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ COĞRAFYA ENSTİTÜSÜ FİZİKİ COĞRAFYA KÜRSÜSÜ LİSANS TEZİ

TC İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ COĞRAFYA ENSTİTÜSÜ FİZİKİ COĞRAFYA KÜRSÜSÜ LİSANS TEZİ 1 TC İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ COĞRAFYA ENSTİTÜSÜ FİZİKİ COĞRAFYA KÜRSÜSÜ LİSANS TEZİ SÜVARİ GEÇİDİ-KIZILKAYA TEPESİ ARASI PORSUK VADİSİ NİN JEOLOJİK VE JEOMORFOLOJİK ETÜDÜ CENGİZ ÇETİNTAŞ 4323 İSTANBUL-1971

Detaylı

Yrd. Doç. Dr., Mustafa Kemal Üniv, Fen-Ed. Fak. Coğrafya Bölümü,

Yrd. Doç. Dr., Mustafa Kemal Üniv, Fen-Ed. Fak. Coğrafya Bölümü, İsmail EGE 1 BEYAZSU ÇAYI VADİSİ NİN (Nusaybin/MARDİN) JEOMORFOLOJİSİ Özet Beyazsu Çayı Vadisi Güneydoğu Anadolu Bölgesi nin Dicle Bölümü içerisinde yer almaktadır. Bölgenin büyük bir bölümünü oluşturan

Detaylı

Harita Okuma ve Yorumlama. Yrd. Doç. Dr. Müge Kirmikil

Harita Okuma ve Yorumlama. Yrd. Doç. Dr. Müge Kirmikil Harita Okuma ve Yorumlama Yrd. Doç. Dr. Müge Kirmikil Harita: Tanım HARİTA: Yer yüzeyinin tümünün ya da bir kısmının, doğal ve yapay özelliklerini bir projeksiyon sistemine göre ve belirli bir ölçekte

Detaylı

MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri

MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri Türkiye de Sıcaklık Türkiye de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Türkiye haritası incelendiğinde Yükseltiye bağlı olarak

Detaylı

ÜLKELER NEDEN FARKLI GELİŞMİŞLERDİR

ÜLKELER NEDEN FARKLI GELİŞMİŞLERDİR ÜLKELER NEDEN FARKLI GELİŞMİŞLERDİR Ülkelerin Gelişmişliğini Belirleyen Faktörler Coğrafya Öğretmeni Gelişmeyi tek bir ölçütle ifade etmek, ülkelerin ekonomik, sosyal ve siyasal yapılarındaki farklılık

Detaylı

AKARSULAR

AKARSULAR AKARSULAR Dünya yüzeyinin şekillenmesi açısından en önemli pay hiç şüphesiz akarsulara aittir. Yüzeydeki sularının bir yatak içinde toplanıp akmasıyla oluşurlar. Akarsuyun doğduğu yere akarsu kaynağı,

Detaylı

Temel Kayaçları ESKİŞEHİR-ALPU KÖMÜR HAVZASININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ GİRİŞ ÇALIŞMA ALANININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ

Temel Kayaçları ESKİŞEHİR-ALPU KÖMÜR HAVZASININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ GİRİŞ ÇALIŞMA ALANININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ ESKİŞEHİR-ALPU KÖMÜR HAVZASININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ İlker ŞENGÜLER* GİRİŞ Çalışma alanı Eskişehir grabeni içinde Eskişehir ilinin doğusunda, Sevinç ve Çavlum mahallesi ile Ağapınar köyünün kuzeyinde

Detaylı

PROF. DR. FATMAGÜL KILIÇ GÜL HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ PROF. DR. ERKAN GÖKAŞAN DOĞA BİLİMLERİ MERKEZİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 2018, İSTANBUL

PROF. DR. FATMAGÜL KILIÇ GÜL HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ PROF. DR. ERKAN GÖKAŞAN DOĞA BİLİMLERİ MERKEZİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 2018, İSTANBUL HRT5207Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Yeryüzü Şekillerinin Değerlendirilmesi PROF. DR. FATMAGÜL KILIÇ GÜL HARİTA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ PROF. DR. ERKAN GÖKAŞAN DOĞA BİLİMLERİ MERKEZİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.

Detaylı

HEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU

HEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU HEYELAN ETÜT VE ARAZİ GÖZLEM FORMU İL HEYELAN AKTİVİTE DURUMU Olmuş Muhtemel Her ikisi FORMU DÜZENLEYENİN İLÇE AFETİN TARİHİ ADI SOYADI BELDE ETÜT TARİHİ TARİH KÖY GENEL HANE/NÜFUS İMZA MAH./MEZRA/MEVKİİ

Detaylı

Başlıca Kıyı Tipleri, Özellikleri ve Oluşum Süreçleri

Başlıca Kıyı Tipleri, Özellikleri ve Oluşum Süreçleri Başlıca Kıyı Tipleri, Özellikleri ve Oluşum Süreçleri Dünya da bir birinden farklı kıyı tipleri oluşmuştur. Bu farklılıkların oluşmasında; Dalga ve akıntılar, Dağların kıyıya uzanış doğrultusu, Kıyılardaki

Detaylı

ORTA TOROSLAR'DA ÇALTEPE FORMASYONU'NUN BAĞDAŞI (HADIM-KONYA) YÖRESİNDEKİ YÜZEYLEMESİNDE BULUNAN ORTA KAMBRİYEN TRİLOBİTLERİ

ORTA TOROSLAR'DA ÇALTEPE FORMASYONU'NUN BAĞDAŞI (HADIM-KONYA) YÖRESİNDEKİ YÜZEYLEMESİNDE BULUNAN ORTA KAMBRİYEN TRİLOBİTLERİ ORTA TOROSLAR'DA ÇALTEPE FORMASYONU'NUN BAĞDAŞI (HADIM-KONYA) YÖRESİNDEKİ YÜZEYLEMESİNDE BULUNAN ORTA KAMBRİYEN TRİLOBİTLERİ William T. DEAN University College, Cardiff ve Necdet ÖZGÜL Maden Tetkik ve

Detaylı

1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir?

1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir? 1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir? a. Ova b. Vadi c. Plato d. Delta 2- Coğrafi bölgelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Coğrafi özellikleri

Detaylı

kpss coğrafya tamam çözümlü mesut atalay - önder cengiz

kpss coğrafya tamam çözümlü mesut atalay - önder cengiz kpss soru bankası tamam çözümlü coğrafya mesut atalay - önder cengiz Mesut Atalay - Önder Cengiz KPSS Coğrafya Soru Bankası ISBN 978-605-364-240-4 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına

Detaylı

I. ULUSLARARASI COĞRAFYA ÇALIŞMALARI

I. ULUSLARARASI COĞRAFYA ÇALIŞMALARI Yuzuncu Yıl University, Department of Geography Baku State University, Department of Geography Tiflis State University, Geology and Geography Faculty I. ULUSLARARASI COĞRAFYA ÇALIŞMALARI (Pleistosen ve

Detaylı

VAN OVASININ İKLİM ÖZELLİKLERİ. Doç. Dr. Ejder KALELİOĞLU GİRİŞ

VAN OVASININ İKLİM ÖZELLİKLERİ. Doç. Dr. Ejder KALELİOĞLU GİRİŞ VAN OVAININ İKLİM ÖZELLİKLERİ Doç. Dr. Ejder KALELİOĞLU GİRİŞ Doğu Anadolu, denizlerden uzak ve yüksek bir bölgedir. Bölgenin ortalama yüksekliği 2000 m.'yi bulur. Bunun için bölgede şiddetli karasal bir

Detaylı

TABAKA KAVRAMI ve V-KURALI

TABAKA KAVRAMI ve V-KURALI Eğim Hesaplama - İki nokta arasındaki yükseklik farkının bu iki nokta arasındaki yatay uzaklığa oranına eğim denir. Yüzde veya binde olarak hesaplanır. Eğim (E)= Yükseklik farkı (h) Yatay uzaklık (L) x100

Detaylı

ÖSYM. Diğer sayfaya geçiniz KPSS / GYGK-CS

ÖSYM. Diğer sayfaya geçiniz KPSS / GYGK-CS 31. 32. Televizyonda hava durumunu aktaran sunucu, Türkiye kıyılarında rüzgârın karayel ve poyrazdan saatte 50-60 kilometre hızla estiğini söylemiştir. Buna göre, haritada numaralanmış rüzgârlardan hangisinin

Detaylı

V. KORELASYON. Tarif ve genel bilgiler

V. KORELASYON. Tarif ve genel bilgiler V. KORELASYON Tarif ve genel bilgiler Yeraltına ait her çeşit bilginin bir araya toplanması yeterli değildir; bunları sınıflandırmak, incelemek ve sonuç çıkarmak/yorum yapmak gereklidir. Böyle bir durumda

Detaylı

Türkiye'nin Hidrografik Özellikleri

Türkiye'nin Hidrografik Özellikleri Türkiye'nin Hidrografik Özellikleri (Akarsular, Göller, Denizler ve Yeraltı Suları) Yazar Prof.Dr. Selâmi GÖZENÇ ÜNİTE 2 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Ülkemizin hidrografyası hakkında bilgi sahibi

Detaylı

***Yapılan bir çizimin harita özelliğini gösterebilmesi için çizimin belirli bir ölçek dahilinde yapılması gerekir.

***Yapılan bir çizimin harita özelliğini gösterebilmesi için çizimin belirli bir ölçek dahilinde yapılması gerekir. HARİTA BİLGİSİ Harita Kuşbakışı görünümün Ölçekli Düzleme aktarılmasıdır. ***Yapılan bir çizimin harita özelliğini gösterebilmesi için çizimin belirli bir ölçek dahilinde yapılması gerekir. Kroki Kuşbakışı

Detaylı