GİRİŞİMCİLİK YRD. DOÇ. DR. TAHSİN KARABULUT

Transkript

1 GİRİŞİMCİLİK YRD. DOÇ. DR. TAHSİN KARABULUT

2 Girişimci Kişiliğin Özellikleri Güçlü bir biçimde başarılı olma isteği Kendine Güven ancak, sınırlarını bilerek Gerçekçi olmak- olayları olduğu gibi görebilmek Zihinsel ve Fiziksel dayanıklılık İnsiyatif sahibi olmak, karar alma ve uygulama yeteneği, Mücadelecilik ve azim, Kararlılık Liderlik, hedefleri için başkalarına yön gösterebilmek, VİZYON Fırsatları sezebilme yeteneği, Sorumluluk ve risk alabilme arzu ve yeteneği,

3 GİRİŞİMCİ KİMDİR? Girişimci, toplumun gereksinim duyduğu hizmetler sunarak, ürünler üreterek, ya da ticaret yaparak, maddi-manevi kazanç sağlamayı hedefleyen, bu amaçla kendi işini kurmak için harekete geçen ve iş fikrini gerçekleştirmek için araştırma, planlama, örgütlenme, ve koordinasyon çalışmaları yapan, sonuçta gerekli bilgi-beceri, işyeri, eleman, makine v.b. işletme girdileri ile finansman kaynaklarını bir araya getirerek, kendi işini kuran kişidir.

4 Girişimci, Kendi İşini Kurarken Nelerini Ortaya Koyar? Yetenek, Bilgi, Beceri Maddi Varlıklar Çevre-İlişkiler Ünvan Hayattan Beklentiler Cesaret Liderlik Yöneticilik Zaman Hobiler, Yaşam Tarzı Sağlık

5 İŞ KURMAK ve YÖNETMEK Girişimcinin, bir iş kurmak için 5 temel unsura ihtiyacı vardır: -Motivasyon -İş Fikri -Girişimcilik nitelikleri -Yönetim bilgi ve becerileri -Kaynaklar

6 Girişimcinin Motivasyon Unsurları Kendi kendimin patronu olmak istiyorum Kendi kararlarımı kendim vermek istiyorum Daha fazla para kazanmak istiyorum Bir işim olsun istiyorum Başkalarına bir değerim olduğunu ispatlamak istiyorum Başkalarının yaptığını görüyor ve bunu benim de yapabileceğimi düşünüyorum Kendi hayatım üzerinde daha fazla kontrolüm olsun istiyorum Ciddiye alınmak istiyorum Mevcut işimden çok usandım Mevcut işsizliğimden usandım İstediğim şeyi istediğim zaman yapmak istiyorum Gayretlerime karşılık adil bir ödül istiyorum Ailem için birşeyler oluşturmak istiyorum İş Fikrimi sınamak istiyorum Kendimi sınamak istiyorum Becerilerimi kullanmak ve geliştirmek istiyorum Bağımsız olmak istiyorum Kendimden hoşnut olmak istiyorum

7 İş Fikri İnsanlar iş fikirlerini nereden öğrenir? Yeni bir ürün veya hizmet türü geliştirerek Mevcut bir işletmeyi satın alarak Becerilerini, hobilerini veya ilgi alanlarını geliştirerek Bir başka iş fikrini örnek alarak ya da geliştirerek Piyasadaki bir boşluğu fark ederek, İş fikri bulma yöntemleri Beyin Fırtınası Matrisler ve Tablolama Fikirler haritası Sorun Çözme Yöntemi İhtiyaçları Karşılama Yatay düşünmek

8 Girişimcilik Nitelikleri Her girişim, farklı özelliklere sahiptir ve tektir. Değişime ve yeni şartlara uyum yeteneği, uzun dönemli başarının anahtarıdır. Bu nedenle her iş için, değişen piyasa özelliklerinin değişen müşteri isteklerinin değişen ekonomik durumun değişen sosyal yapının değişen teknolojinin değişen mevzuatın izlenmesi bir zorunluluktur.

9 Yönetim Bilgi ve Becerileri Her girişimcilik faaliyeti sürecinde, mutlaka Pazarlama ve satış Yönetim İletişim bilgi ve becerileri kullanılır.

10 PAZARLAMA BECERİSİ Pazarlama, genellikle, insanların ne istediğini veya neye ihtiyaç duyduğunu anlamak ve bunları insanların ödemeye hazır oldukları ve işletme için de kar sağlayacak bir fiyat karşılığı onlara sunmaktır. Pazarlama süreci şu unsurları içerir; Doğru mal veya hizmeti tasarlamak, Mal ve hizmet için bir fiyat tespit etmek, Nasıl ve nerede satılacağına karar vermek, Mal veya hizmeti müşterilere tanıtmak

11 SATIŞ BECERİSİ İşletmenin sürekliliği ve karlılığının teminatı olan SATIŞ sürecinde ise, şu unsurlar vardır. Müşteri bulmak, Mal veya hizmeti müşteriye sunmak, Bir satış işlemini sonuçlandırmak, Mal veya hizmeti yerine getirmek, Satış sonrası tahsilatı gerçekleştirmek, Satış sonrası hizmetleri sağlamak,

12 Pazarlama ve satış sürecinde kullanılan beceriler Araştırma Hesap yapma Planlama Zaman Yönetimi Sunuş Müzakere

13 İLETİŞİM BECERİSİ İletişim sürecinde kullanılan beceriler; Konuşma becerisi Dinleme becerisi Beden Dili Yazma becerisi Telefon becerisi İlişki ağı kurma becerisi

14 Kaynaklar En temel kaynağımız, kişisel MOTİVASYON umuz İşletmede kullanılacak temel beceriler Kişisel deneyim ve tecrübe Eğitim ve öğrenim Finansal kaynaklar Makine, ekipman Zaman Personel Aile ve ailenin sahip olduğu beceriler ve Diğer kaynaklar

15 Girişimcinin İş Kurma Sürecindeki Temel Adımları MOTĠVASYON Ġġ FĠKRĠ ÇALIġMA PROGRAMI ÖN DEĞERLENDĠRME Güçlü bir giriģimcilik ve kendi iģini kurma motivasyonu BaĢarı potansiyeline sahip bir iģ fikri ĠĢ kurma sürecindeki aktiviteleri içeren bir genel çalıģma programı ĠĢ fikrinin temel kriterlerine göre yapılan bir ön değerlendirme

16 Girişimcinin İş Kurma Sürecindeki Temel Adımları YAPILABĠLĠRLĠK ARAġTIRMASI Ġġ PLANI ĠġĠ KURMAK ĠġĠ GELĠġTĠRMEK İş fikrinin yapılabilirliğini araştırıldığı ve raporlandığı bir çalışma Yapılabilirlik raporunda alınan kararların uygulama planını içeren bir doküman İş planı çerçevesinde işletmenin kuruluş çalışmalarının yürütülmesi İşletmenin ayakta kalması, kapasite kullanım oranının artırılması ve kapasitesinin geliştirilmesi süreçleri

17 İşletmeyi Geliştirmek Kendi Ayakları Üzerinde Durur Hale Gelir GeliĢme BaĢlar ve Kullanılan Kapasite Yükselir ĠĢletmeye Yeni Kapasiteler Eklenir

18

19 SİVAS TA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER

20 SİVAS İMALAT SANAYİİNDE ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER Ülkemizin en önemli sorunlarından birisi sanayimizin niteliğine ve niceliğine ilişkin sağlıklı bir envanterin bulunmamasıdır. Bu konuda en etkin çalışmaları gecikmeli de olsa Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) gerçekleştirmektedir. Sivas ta öne çıkan sektörleri belirlerken, TÜİK in Genel Sanayi ve İşyeri Sayım Sonuçları, 2002 (GSİS), Yıllık İmalat Sanayi İstatistikler (2001), Türkiye Kalkınma Bankası nın gerçekleştirdiği Sivas Sanayi Envanteri (2003) çalışması, Sivas Ticaret ve Sanayi Odasının kayıtları ve il ihracatında öne çıkan sektörler dikkate alınmıştır. Bu sektörlerde faaliyet gösteren tesisler il sanayi istihdamının yaklaşık %88 ini karşılamaktadır.

21 SİVAS İMALAT SANAYİİNDE ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLER SEKTÖR KODU SEKTÖR ADI 01.2 Hayvancılık Maden kömürü çıkarımı ve madenciliği Kum, kil ve taş ocakçılığı Mezbahacılık; etin işlenmesi ve saklanması Süt ürünleri imalatı Öğütülmüş tahıl ürünleri imalatı Hazır hayvan yemleri imalatı Fırın ürünleri imalatı Kürk hariç, giyim eşyası imalatı Oluklu karton ve mukavva ile kâğıt ve mukavvadan yapılan ambalajların imalatı Çimento ve alçı ile sertleştirilmiş maddelerin imalatı Taşın kesilmesi, şekil verilmesi ve kullanılabilir hale getirilmesi Tarım ve orman makineleri imalatı Başka yerde sınıflandırılmamış ev aletleri imalatı Motorlu kara taşıtları ve bunların motorlarıyla ilgili parça ve aksesuarların imalatı Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ile vagonlarının imalatı Mobilya imalatı

22 SİVAS'TA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLERDEN REKABET GÜCÜ YÜKSEK OLANLAR Uygun Ortalama Rekabet Gücü KOD ISIC 3.1. RCA Sıra Seviye Eğilim Kürk hariç, giyim eşyası imalatı Yüksek Azalıyor Fırın ürünleri imalatı Yüksek Azalıyor Trikotaj (örme) ürünleri imalatı Yüksek Azalıyor Taşın kesilmesi, şekil verilmesi ve kullanılabilir hale getirilmesi Yüksek Azalıyor Halı ve kilim imalatı Yüksek Sabit Çimento ve alçı ile sertleştirilmiş maddelerin imalatı Yüksek Azalıyor Öğütülmüş tahıl ürünleri imalatı Yüksek Artıyor Başka yerde sınıflandırılmamış ev aletleri imalatı Yüksek Azalıyor Oluklu karton ve mukavva ambalajların imalatı Yüksek Artıyor Kum, kil ve taş ocakçılığı Yüksek Artıyor Mobilya imalatı Yüksek Azalıyor Tekstil elyafı ve iplik; tekstil dokumacılığı Yüksek Artıyor

23 SİVAS'TA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLERDEN REKABET GÜCÜ SINIRDA OLANLAR Uygun Ortalama Rekabet Gücü KOD ISIC 3.1. RCA Sıra Seviye Eğilim Süt ürünleri imalatı Sınırda Artıyor Tarım ve orman makineleri imalatı Sınırda Azalıyor Motorlu kara taşıtları ve parça ve aksesuarların imalatı Sınırda Azalıyor SİVAS'TA ÖNE ÇIKAN SEKTÖRLERDEN REKABET GÜCÜ DÜŞÜK OLANLAR Uygun Ortalama Rekabet Gücü KOD ISIC 3.1. RCA Sıra Seviye Eğilim Mezbahacılık; etin işlenmesi ve saklanması Düşük Artıyor Hazır hayvan yemleri imalatı Düşük Azalıyor Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ile vagonlarının imalatı Düşük Artıyor Maden kömürü çıkarımı ve madenciliği Düşük Sabit

24 SWOT ANALİZİ (GÜÇLÜ YÖNLER) İlin Türkiye nin doğu ve batısı arasında karayolu ve demiryolu ulaşımında bir kavşak noktası olması ve havaalanının varlığı; Yeterli su ve enerji kaynaklarının mevcut olması, yörede kurulabilecek tarımsal sanayi işletmeleri için bilhassa hayvancılık ve tarım potansiyelinin güçlülüğü ve sorunsuz bir kentsel altyapı; Sanayi altyapısı kültürü ve ülke çapında çok sayıda Sivaslı sanayicinin varlığı; Turizm potansiyeli olarak; doğal termal kaynakların varlığı, UNESCO tarafından Dünya Kültür Varlığı listesine alınan Divriği Ulu Camii ve Darüşşifasının varlığı ile birlikte yörenin binlerce yıllık kültürünü ve halk sanatlarının özeliklerini yansıtan el sanatları ve otantik kültür öğelerinin yoğunluğu; Gelişmiş ve büyük bir üniversitenin varlığı; İlköğretim ve ortaöğretimde derslik ve öğretmen başına düşen öğrenci sayısının standartların üstünde olması; Çok sayıda ve çeşitlilikte doğal güzelliklerin bulunması; Kamu kuruluşlarının özellikle yatırımcı kuruluşların iyi örgütlenmiş olması;

25 SWOT ANALİZİ (ZAYIF YÖNLER) Girişimciliğin ve yabancı sermayenin yetersizliği; Ortak çalışma, örgütlenme ve katılımcılığın zayıf olması; Tanıtım ve pazarlamanın yetersizliği; Yetersiz sulanan tarımsal arazilerin çok parçalı ve işletme ölçeklerinin küçük olmasının yol açtığı etkinlik ve verim kaybı; Sivas ili coğrafi alan ve yerleşim yerlerinin fazlalığına rağmen nüfus yoğunluğunun az olması; Okulöncesi eğitimde okullaşma oranının düşük ve ilköğretim ve ortaöğretimde nitelik sorununun olması; Kalifiye eleman yetersizliği; Yeni teknolojilerin yeterince takip edilmemesi ve kullanılmaması; Ürün deseninin basit olması ve sektörel çeşitlenmenin görülmemesi; Orman varlığının yetersizliği; Belediyelerin kentsel altyapılarının yetersizliği; Yüksekokulların yeterince gelişememesi; Üniversite sanayi işbirliğinin yeterli düzeyde olmaması;

26 SWOT ANALİZİ (FIRSATLAR) Arazi yapısı ve meraların hayvancılık için elverişli olması; Merkez ve ilçelerde küçük sanayi siteleri ile organize sanayi bölgelerinin kurulmuş olması; Sivas il merkezinde başta su ve kanalizasyon olmak üzere altyapı plan ve projelerinin hayata geçirilmeye başlanması; İlde bulunan bilhassa meracılığa ve organik tarıma elverişli büyük arazi varlığı ve mikro klima bölgelerinin meyve ve sebze ziraatı için uygun olması; Kültür ve Doğa turizminin büyük potansiyelinin harekete geçirilmesi halinde yaratacağı büyük ivme; Sivas ın Yatırım ve İstihdam Teşvik Yasası ve kalkınmada öncelikli yöreler kapsamında yer alması; Mevcut üniversitenin büyüme kapasitesinin varlığı ve ikinci bir üniversite kurulabilmesi için altyapının yeterli olması; Kentsel nüfus artışının öngörülebilir seviyelerde olması ve ani yükselmemesi planlı bir kentleşmeyi mümkün kılması; Kullanılabilir yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının bulunması; Doğal gaz ve Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol boru hattının il sınırları içerisinden geçmesi;

27 SWOT ANALİZİ (TEHDİTLER) Yaşanan göç ile potansiyel işgücü kaybı ve tarımsal nüfusun yaşlanması; Mevcut küçük yerleşim birimlerinin atık altyapısının ve ısınma amaçlı kullandıkları yakıtların yarattığı çevre kirliliği; Mevcut ve potansiyel turizm alanlarındaki yapılaşma; Yıllık nüfus artış hızının Türkiye ortalamasının oldukça altında olması; Atıl ve yanlış yatırımların varlığı; Komşu illerin de Teşvik Yasası kapsamına girmesi; Ürün kotalarının tarım üretiminde yarattığı daralma; Kuraklık; Arazilerin yüzde 63 ünün sarp ve dik eğimli olmasının erozyon etkisini artırması; Doğal, tarihi ve kültürel varlıklar açısından önemli potansiyele sahip Kelkit Havzasının ve Divriği ilçesinin deprem bölgesi üzerinde yer alması; Kaplıcalarda hijyen ve tesis yetersizlikleri;

28 SİVAS YATIRIM BİLEŞENLERİ ANALİZİ BULUNABİLİRLİK DÜZEYİ BİLEŞENLER Yeterli Kısmen Yeterli Yetersiz Coğrafi Yapı. Pazara Yakınlık. Kara Yolu Ulaşımı. Demir Yolu Ulaşımı. Hava Yolu Ulaşımı. İletişim. Teknik Alt Yapı Enerji. Eğitim. Sosyal Alt Yapı Sağlık. Turizm Kaynaklarının Bulunabilirliği. Turizm Altyapı Yatırımları. Teknoloji. Girişimci Potansiyelinin Varlığı. İşgücü. Üst Düzey Yönetici ve Teknik Personel. Sermaye. Hammadde. Sanayi Altyapısı.

29 ÖNERİLER : Gelişme aşamasında olan yörede, il dışından gelecek sermaye en kısa sürede en fazla kâr etmeyi hedeflemektedir. Oysa yerel sermaye için hedef hemen kâra geçmek olmamaktadır. Bu bakımdan Sivas taki yerel sermayenin sanayi yatırımlarına girişmesi özendirilmeli ve ilgili kuruluşlar birbirine destek olmalıdır. İlin ve yörenin karşılaştırmalı üstünlükleri yatırım kararlarında dikkatlice değerlendirilerek, tarımsal sanayi ürünleri dışında diğer sektörlerde de yatırımlar artırılmalıdır. Gelişmekte olan yörelerde şirketleşmenin artmasına ihtiyaç vardır. Bu şirketleşmeler aile, arkadaşlık veya hemşehrilik ilişkilerinden çok, ekonomik fayda unsuruna öncelik verilerek oluşturulmalıdır. Mevcut müteşebbislerin ve girişimlerin kamu desteklerinden zamanında ve yeterince yararlanması sağlanmalıdır. İnsan kaynağına olan yatırımın önemi bilinmeli, gelecek kuşakların bilgi birikiminin işletmelere yeni ufuklar açacağı unutulmamalıdır. Bilgi ve eğitime, araştırma geliştirme faaliyetlerine önem verilmelidir. Sivas ta kazanılan gelirlerin yine Sivas ta yeni yatırımlara kaynak olması teşvik edilmeli ve sağlanmalıdır. Sivas ın sahip olduğu yeraltı zenginlikleri, tarihi-kültürel değerleri ve insan kaynaklarıdır. Bu değerlerin bölge ekonomisine istenilen ölçülerde katkı sağlaması ve finansal bir birikim meydana getirebilmesi açısından miktar ve niteliğine yönelik tespitlerin zenginleştirilmesinde büyük bir fayda vardır.

30 TEŞEKKÜRLER..