KAYSERİ. Hazırlayanlar Prof. Dr. Rıfat YILDIZ Pelin GENÇOĞLU Meryem ÇAVUŞOĞLU

Transkript

1 KAYSERİ Hazırlayanlar Prof. Dr. Rıfat YILDIZ Pelin GENÇOĞLU Meryem ÇAVUŞOĞLU

2 Kayseri Ekonomisinin Bazı İllerle Karşılaştırılması Seçilmiş İstatistikler: Kapsam: Kayseri Denizli Konya Gaziantep Adana Dönem: (KAYHAM) 2

3 Kayseri Ekonomisinin Bazı İllerle Karşılaştırılması Seçilmiş İstatistikler: Giriş İÇİNDEKİLER 1. İllerle İlgili Genel Bilgiler 2. Merkez Bütçe Vergi Gelirleri 3. İstihdam 4. Dış Ticaret Sonuç (KAYHAM) 3

4 1. İLLERLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER Çalışma kapsamında yer alan beş ille ilgili, Nüfus, Göç Durumu ve Gelişmişlik Sıralamaları (KAYHAM) 4

5 1.1. Toplam Nüfus İLLER YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİNİN TOPLAM NÜFUSU ( ) YILLAR Artış Oranı KAYSERİ (4) ,50 GAZİANTEP (3) ,12 KONYA (2) ,64 DENİZLİ (5) ,87 ADANA (1) ,92 TÜRKİYE ,07 Kaynak: KAYHAM, Türkiye İstatistik Kurumu (KAYHAM) 5

6 1.1. Toplam Nüfus yıllarına ait nüfus değerlerine göre illerin toplam nüfus sıralaması; Adana Konya Gaziantep Kayseri Denizli şeklinde olmuştur. (KAYHAM) 6

7 1.2. Toplam Nüfus Artış Hızı ( ) YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİNİN YILLIK NÜFUS ARTIŞ HIZI ( ) ( ) YILLAR İLLER Ortalama Kayseri (2) 16,43 17,98 23,59 16,63 15,51 15,86 20,65 18,09 G.Antep (1) 32,91 25,38 28,08 30,59 25,87 24,63 24,12 27,37 Konya (5) 5,49 11,51 10,57 12,20 6,71 13,04 14,13 10,52 Denizli (4) 11,52 9,25 5,88 11,16 8,75 13,49 15,69 10,82 Adana (3) 9,82 17,57 11,09 11,24 7,95 11,05 7,57 10,90 Türkiye 13,10 14,50 15,88 13,49 12,01 13,66 13,32 13,71 Kaynak: KAYHAM, Türkiye İstatistik Kurumu (KAYHAM) 7

8 1.2. Toplam Nüfus Artış Hızı ( ) Yedi yıllık dönemin nüfus artış hızı ortalamalarına göre sıralama; Gaziantep Kayseri Adana Denizli Konya Kayseri ve Gaziantep in yıllık nüfus artış ortalaması Türkiye nin ortalamasının üstündedir. (KAYHAM) 8

9 1.3. Net Göç YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİNİN NET GÖÇ* DEĞERLERİ ( ) YILLAR İLLER KAYSERİ (+1) G.ANTEP (+2) KONYA (-2) DENİZLİ (+3) ADANA (-1) TOPLAM Kaynak: KAYHAM, Türkiye İstatistik Kurumu (*): Aldığı göç ile verdiği göç farkı (KAYHAM) 9

10 1.3. Net Göç Göç alan iller sırasıyla; Kayseri Gaziantep Denizli Göç veren iller sırasıyla; Adana Konya (KAYHAM) 10

11 1.4. İllerin Türkiye Gelişmişlik Sıralaması SEGE, Kalkınma Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması dır yılında gerçekleştirilen SEGE araştırmasında, iller için sekiz ana başlıkta toplanan 61 değişken dikkate alınarak gelişmişlik endeksi hesaplanmıştır. Endeks değerleri dikkate alınarak, iller; yüksek, orta ve düşük gelişmişlik gruplarına ayrılmıştır. Orta gelişmişlik grubu, kendi içerinde yükseğe yakın, ortalamaya yakın yüksek, ortalamaya yakın düşük ve düşüğe yakın şeklinde dört alt gruptan oluşmaktadır. (KAYHAM) 11

12 1.4. İllerin Türkiye Gelişmişlik Sıralaması KAYSERİ DENİZLİ KONYA GAZİANTEP ADANA İLLERİNİN SOSYO-EKONOMİK GELİŞMİŞLİK SIRALAMASI (2011) SEGE*-2011 SEGE*-2011 Dahil Olduğu İLLER Sırası Endeks Değeri Gelişmişlik Grubu Kayseri (3) 17 0,56 ORTA (Yükseğe Yakın) G.Antep (5) 30 0,26 ORTA (Ortalamaya Yakın Yüksek) Adana (2) 16 0,57 ORTA (Yükseğe Yakın) Konya (4) 20 0,53 ORTA (Yükseğe Yakın) Denizli (1) 10 0,91 ORTA (Yükseğe Yakın) Adana (2) 16 0,57 ORTA (Yükseğe Yakın) Kaynak: KAYHAM, Kalkınma Bakanlığı (*): İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (KAYHAM) 12

13 1.4. İllerin Türkiye Gelişmişlik Sıralaması SEGE araştırmasına göre illerin Türkiye sıralamasında; Denizli, 10. sırada, Adana, 16. sırada, Kayseri, 17. sırada Konya, 20. sırada, Gaziantep, 30. sırada yer almıştır. (KAYHAM) 13

14 1.5. İllerin Türkiye Gelişmişlik Sıralaması (İGE) Türkiye İş Bankası tarafından illerin gelişmişlik düzeyini ölçmek için Türkiye de İllerin Gelişmişlik Düzeyi Araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, 2010 ve 2012 yılına 49 (32 ekonomik, 17 sosyal gösterge) değişken kullanılarak illerin gelişmişlik endeksi (İGE) hesaplanmıştır. İGE değerine göre iller, beş farklı gelişmişlik grubundan birine dahil olmaktadır. İlk grup, en yüksek gelişmişlik seviyesini; beşinci grup az gelişmişlik seviyesini temsil etmektedir. (KAYHAM) 14

15 1.5. İllerin Türkiye Gelişmişlik Sıralaması (İGE) KAYSERİ DENİZLİ KONYA GAZİANTEP ADANA İLLERİNİN GELİŞMİŞLİK DÜZEYLERİ ( ) İGE*-2010 Sıralaması İGE*-2012 Sıralaması Dahil Olduğu Gelişimişlik Grubu KAYSERİ II.Grup G.ANTEP II.Grup KONYA 10 9 II.Grup DENİZLİ II.Grup ADANA 8 8 II.Grup Kaynak: Türkiye İş Bankası (*): İllerin Gelişmişlik Endeksi (KAYHAM) 15

16 1.5. İllerin Türkiye Gelişmişlik Sıralaması (İGE) İGE değerleri dikkate alındığında, İllerin gelişmişlik sıralaması; Adana, Konya, Gaziantep, Denizli, Kayseri şeklindedir. Sıralamada yıllar itibariyle değişiklik olmamıştır. Adana ve Kayseri nin Türkiye sıralamasındaki yeri değişmezken; Gaziantep, Konya ve Denizli yükseliş göstermiştir. Tüm iller gelişmişlik düzeyi olarak ikinci grupta yer almıştır. (KAYHAM) 16

17 2. MERKEZİ BÜTÇE VERGİ GELİRLERİ İllerin gelir durumları ile ilgili bilgi vermesi açısından merkezi bütçe gelir vergileri ele alınmıştır. Bu bölümde; Merkezi Bütçe Vergi Gelirleri Tahakkuku, Merkezi Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatı ve Merkezi Bütçe Vergi Gelirlerinin Tahsilat/Tahakkuk Oranları na yer verilmiştir. (KAYHAM) 17

18 2.1. Merkezi Bütçe Vergi Gelirleri Tahakkukunun Artış Hızı YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ MERKEZİ BÜTÇE VERGİ GELİRLERİNİN TAHAKKUK ENDEKS DEĞERLERİ ( , ENDEKS) Yıllar Kayseri (3) G.Antep (1) Konya (1) Denizli (2) Adana (4) Kaynak: KAYHAM, Muhasebat Genel Müdürlüğü (KAYHAM) 18

19 2.1. Merkezi Bütçe Vergi Gelirleri Tahakkukunun Artış Hızı İllerin vergi gelirleri tahakkuku artış hızı sıralamaları; Konya (beş katın üstünde ) Gaziantep (beş katın üstünde ) Denizli (dört katın üstünde ) Kayseri (dört katın üstünde ) Adana (dört katın üstünde ) şeklindedir. (KAYHAM) 19

20 2.1. Merkezi Bütçe Vergi Gelirleri Tahakkukunun Artış Hızı (KAYHAM) 20

21 2.2. Merkezi Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatının Artış Hızı YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ MERKEZİ BÜTÇE VERGİ GELİRLERİNİN TAHSİLAT ENDEKS DEĞERLERİ ( , ENDEKS) Yıllar Kayseri (4) (2004=100) G.Antep (3) (2004=100) Konya (1) (2004=100) Denizli (2) (2004=100) Adana (5) (2004=100) Kaynak: KAYHAM, Muhasebat Genel Müdürlüğü (KAYHAM) 21

22 2.2. Merkezi Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilatının Artış Hızı (KAYHAM) 22

23 2.3. Merkezi Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilat/Tahakkuk Oranı YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ MERKEZİ BÜTÇE VERGİ GELİRLERİNİN TAHSİLAT ORANLARI ( , YÜZDE) Yıllar Kayseri G.Antep Konya Denizli Adana ,56 48,96 73,37 60,46 58, ,44 46,00 72,18 60,40 53, ,86 52,35 74,18 70,29 58, ,89 56,07 70,74 74,97 58, ,51 49,42 66,62 64,97 55, ,91 53,52 66,58 63,49 51, ,75 54,05 64,93 58,15 49, ,42 53,85 64,90 57,03 49, ,10 49,27 64,50 57,90 48, ,34 41,81 62,64 59,34 47, ,90 35,79 59,81 58,88 47,30 Ortalama 70,15 49,19 67,31 62,35 52,50 Kaynak: KAYHAM, Muhasebat Genel Müdürlüğü (KAYHAM) 23

24 2.3. Merkezi Bütçe Vergi Gelirleri Tahsilat/Tahakkuk Oranı (KAYHAM) 24

25 3. İSTİHDAM Çalışma kapsamında yer alan illerdeki istihdam durumuna ilişkin ele alınan istatistikler şöyle sıralanmaktadır; İllerdeki İşgücü ve İşsizlik Durumu İllerde Açık İş ve İşe Yerleştirme Durumu (KAYHAM) 25

26 3.1. İllerdeki İşgücü ve İşsizlik Durumu KAYSERİ DENİZLİ KONYA ADANA VE GAZİANTEP İLLERİNİN İŞGÜCÜ VE İŞSİZLİK DEĞERLERİ ( ) Yıllar İller Kayıtlı İş Gücü (1) Kayıtlı İşsizler (2) Toplam İşgücü (3) (3)=(1)+(2) İşsizlik Oranı* (4) (4)=(2)/(3) Kayseri ,48 Gaziantep ,48 Konya ,49 Denizli ,47 Adana ,49 Kayseri ,47 Gaziantep ,47 Konya ,47 Denizli ,47 Adana ,47 Kayseri ,34 Gaziantep ,34 Konya ,43 Denizli ,36 Adana ,36 Kaynak: KAYHAM, Türkiye İş Kurumu (*): İşsizlik Oranı: İşsiz Sayısı/Toplam İşgücü (KAYHAM) 26

27 3.1. İllerdeki İşgücü ve İşsizlik Durumu İşsizlik oranı, İŞKUR a kayıtlı olmayan işsizleri içermemektedir. Kayıt dışı çalışanlar da işgücü içerisinde yer almamaktadır dönemleri dikkate alındığında; Tüm illerde kayıtlı işgücü yaklaşık iki katını aşmıştır. Üç dönemde de en yüksek kayıtlı işsizlik Adana; en düşük kayıtlı işsizlik Denizli de gerçekleşmiştir. İllerin toplam işgücü sıralaması; Adana, Gaziantep, Kayseri, Konya ve Denizli şeklinde gerçekleşmiştir yılı itibariyle de bütün illerin sahip olduğu değerlerin, kendi yedi yıllık ortalama işsizlik oranlarının altında bir değer olduğu görülmektedir. (KAYHAM) 27

28 3.2. İllerde Açık İş ve İşe Yerleştirme Durumu KAYSERİ DENİZLİ KONYA ADANA GAZİANTEP İLLERİ İŞ VE İŞE YERLEŞME İLE İLGİLİ GÖSTERGELER ( ) GÖSTERGELER KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA İŞ BAŞVURUSU (1) AÇIK İŞ (2) İŞE YERLEŞTİRME (3) KALAN AÇIK İŞ (4)=(2)-(3) İŞE YERLEŞTİRME/ AÇIK İŞ (5)=(3)/(1) 20,37 27,51 15,27 35,52 18,89 32,63 22,97 40,30 12,74 27,90 Kaynak: KAYHAM, Türkiye İş Kurumu (KAYHAM) 28

29 4. DIŞ TİCARET İllerin dış ticaret durumları; İhracat değerleri, Kişi başına düşen ihracat değerleri, İhracatın sektörel dağılımı, İhracatın ülke gruplarına göre dağılımı, İthalat değerleri, İthalatın sektörel dağılımına ait istatistiklerle ele alınmıştır. (KAYHAM) 29

30 4.1. İllerin Toplam İhracat Değerleri (Bin USD) YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLİ İHRACAT DEĞERLERİ ( , BİN USD) YILLAR İLLER KAYSERİ (4) GAZİANTEP (1) KONYA (5) DENİZLİ (2) ADANA (3) Kaynak: KAYHAM, Türkiye İstatistik Kurumu (KAYHAM) 30

31 4.1. İllerin Toplam İhracat Değerleri (Bin USD) (KAYHAM) 31

32 4.1. İllerin Toplam İhracat Değerleri (Bin USD) 2002 yılı baz alındığında 2014 yılı sonunda ihracat artışlarına göre illerin sıralaması; Konya (yaklaşık 10 kat ) Gaziantep (yaklaşık 9 kat ) Kayseri (yaklaşık 4 kat ) Adana (yaklaşık 3 kat ) Denizli (yaklaşık 3 kat ) (KAYHAM) 32

33 4.2. Kişi Başına Düşen İhracat Değerleri (USD) YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ KİŞİ BAŞINA DÜŞEN İHRACAT DEĞERLERİ ( ,USD) İller Kayseri Gaziantep Konya Denizli Adana Yıllar USD Endeks USD Endeks USD Endeks USD Endeks USD Endeks Kaynak: KAYHAM, Türkiye İstatistik Kurumu (KAYHAM) 33

34 4.2. Kişi Başına Düşen İhracat Değerleri (USD) YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİNATEP- ADANA İLLERİ KİŞİ BAŞINA DÜŞEN İHRACAT DEĞERLERİ ( , BİN USD) (KAYHAM) 34

35 4.3. İllerin İhracatının Sektörel Dağılımı (Bin USD) YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ İHRACAT DEĞERLERİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI ( , BİN USD) KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA YILLAR SEKTÖR Tarım ve ormancılık Balıkçılık Madencilik ve taşocakçılığı İmalat sanayi Elektrik Gaz Su Toptan ve perakende ticaret Diğer Hizmetler Toplam Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu / (ISIC Rev. 3):Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması (KAYHAM) 35

36 4.3. İllerin İhracatının Sektörel Dağılımı (Bin USD) İllerin tamamında, ihracatın sektörel dağılımında ilk sıra, imalat sanayi sektörüne aittir. İkinci sırada ise, tarım ve ormancılık sektörleri yer almaktadır. Kayseri, Denizli ve Konya için üçüncü sırada yer alan sektör, madencilik ve taş ocakçılığı iken; Gaziantep ve Adana da dönemlerinde toptan ve perakande ticaret sektörüdür. (KAYHAM) 36

37 4.4. İllerin İhracatının Sektörel Dağılımı (%) YILLAR SEKTÖR YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ İHRACAT DEĞERLERİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI ( , %) KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA Tarım ve Ormancılık 0,45 1,70 4,42 1,59 3,65 5,34 0,93 1,40 9,79 11,06 Balıkçılık 0,00 0,02 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,18 0,04 0,04 Madencilik ve Taşocakçılığı 0,37 5,14 0,22 0,05 0,35 0,95 0,28 2,13 0,04 1,32 İmalat Sanayi 98,95 92,76 94,53 98,04 95,91 93,39 98,58 96,27 87,28 85,64 Elektrik, Gaz ve Su 0,00 0,00 0,00 0,01 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Toptan ve Perakende Ticaret 0,23 0,37 0,83 0,31 0,09 0,31 0,21 0,02 2,84 1,94 Diğer Hizmetler 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 TOPLAM Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu / (ISIC Rev. 3):Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması (KAYHAM) 37

38 4.5. İllere Göre İmalat Sanayi Sektörünün Toplam İhracat İçindeki Payı (%) 105,00 YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ İHRACAT DEĞERLERİNİN İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ AÇISINDAN DAĞILIMI ( , %) 100,00 95,00 90,00 85,00 80,00 KAYSERİ DENİZLİ KONYA GAZİANTEP ADANA 75,00 70, (KAYHAM) 38

39 4.6. İllere Göre Tarım ve Ormancılık Sektörünün Toplam İhracat İçindeki Payı (%) 16,00 YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ İHRACAT DEĞERLERİNİN TARIM SEKTÖRÜ AÇISINDAN DAĞILIMI ( , %) 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 KAYSERİ DENİZLİ KONYA GAZİANTEP ADANA 2,00 0, (KAYHAM) 39

40 4.7. İllerin Toplam İhracatının Ülke Gruplarına Göre Dağılımı (Bin USD) KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA -GAZİANTEP-ADANA İLLERİ İHRACAT DEĞERLERİNİN ÜLKE GRUPLARI BAZINDA DAĞILIMI ( , BİN USD) KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA Ülke Grupları ABD Çin Halk Cumhuriyeti Diğer Amerika Ülkeleri AB Ülkeleri Avrupa Ülkeleri (AB Dışındaki) Uzak Doğu Ülkeleri Orta Doğu Ülkeleri Afrika Ülkeleri Asya Ülkeleri Serbest Bölgeler Diğer TOPLAM Kaynak: KAYHAM, Türkiye İhracatçılar Meclisi (KAYHAM) 40

41 4.8. İllerin Toplam İhracatının Ülke Gruplarına Göre Dağılımı (%) KAYSERİ DENİZLİ KONYA GAZİANTEP ADANA İLLERİ İHRACAT DEĞERLERİNİN ÜLKE GRUPLARI BAZINDA DAĞILIMI ( , YÜZDE) KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA ÜLKE GRUPLARI ABD 11,97 4,21 4,18 4,05 4,29 2,86 20,30 10,17 3,09 4,61 Çin Halk Cumhuriyeti 1,13 0,98 0,12 0,95 0,39 0,52 0,03 1,84 0,81 2,26 Diğer Amerika Ülkeleri 1,76 2,37 0,61 1,34 0,53 3,19 1,28 5,00 0,68 0,38 AB Ülkeleri 43,53 28,86 25,91 17,95 29,80 23,43 61,82 55,15 51,79 38,28 Avrupa Ülkeleri (AB Dışındaki) 2,56 2,77 3,40 2,36 4,51 2,75 1,45 2,41 1,93 2,68 Uzak Doğu Ülkeleri 0,36 1,95 0,60 2,18 2,27 4,05 0,48 0,67 2,36 2,49 Orta Doğu Ülkeleri 24,71 36,61 49,10 58,57 37,04 46,20 6,51 17,22 26,11 34,94 Afrika Ülkeleri 4,75 5,49 1,02 4,79 2,68 4,86 1,15 2,53 0,67 1,87 Asya Ülkeleri 4,10 11,92 11,11 6,58 13,20 11,03 0,95 2,63 5,58 10,12 Serbest Bölgeler 4,82 4,68 3,59 0,99 4,92 0,74 5,77 1,42 6,94 2,27 Diğer 0,31 0,15 0,37 0,24 0,37 0,37 0,27 0,96 0,03 0,10 ABD Kaynak: KAYHAM, Türkiye İhracatçılar Meclisi (KAYHAM) 41

42 4.9. İllerin Toplam İthalat Değerleri (Bin USD) YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLİ İTHALAT DEĞERLERİ ( , BİN USD) İLLER KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA YILLAR Kaynak: KAYHAM,Türkiye İstatistik Kurumu (KAYHAM) 42

43 4.9. İllerin Toplam İthalat Değerleri (Bin USD) (KAYHAM) 43

44 4.10. İllerin İthalatının Sektörel Dağılımı (Bin USD) YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ İTHALAT DEĞERLERİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI ( , BİN USD) KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA YILLAR SEKTÖR Tarım ve Ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat sanayi Elektrik Gaz Su Toptan ve Perakende Ticaret Diğer Hizmetler TOPLAM Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu / (ISIC Rev. 3):Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması (KAYHAM) 44

45 4.11. İllerin İthalatının Sektörel Dağılımı (%) YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ İTHALAT DEĞERLERİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI ( , %) KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA SEKTÖR YILLAR Tarım ve Ormancılık 10,22 5,30 10,51 12,39 7,89 18,24 5,81 4,86 12,53 17,19 Balıkçılık 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,01 0,04 Madencilik ve Taşocakçılığı 0,21 0,70 2,59 0,15 1,25 2,62 0,00 0,47 0,33 0,01 İmalat Sanayi 89,38 93,58 86,63 86,37 89,90 77,71 94,07 94,56 86,20 81,92 Elektrik, Gaz ve Su 0,00 0,00 0,00 0,09 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Toptan ve Perakende Ticaret 0,19 0,42 0,27 1,00 0,96 1,42 0,12 0,11 0,93 0,84 Diğer Hizmetleri 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 TOPLAM Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu / (ISIC Rev. 3):Tüm Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması (KAYHAM) 45

46 4.12. İllere Göre İmalat Sanayi Sektörünün Toplam İthalat İçindeki Payı (%) 120,00 YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ İTHALAT DEĞERLERİNİN İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ AÇISINDAN DAĞILIMI ( , %) 100,00 80,00 60,00 40,00 KAYSERİ DENİZLİ KONYA GAZİANTEP ADANA 20,00 0, (KAYHAM) 46

47 4.13. İllere Göre Tarım ve Ormancılık Sektörünün Toplam İthalat İçindeki Payı (%) 25,00 YILLAR İTİBARİYLE KAYSERİ-DENİZLİ-KONYA-GAZİANTEP-ADANA İLLERİ İTHALAT DEĞERLERİNİN TARIM SEKTÖRÜ AÇISINDAN DAĞILIMI ( , %) 20,00 15,00 10,00 KAYSERİ DENİZLİ KONYA GAZİANTEP ADANA 5,00 0, (KAYHAM) 47

48 SONUÇ İLLERİN DEĞİŞİKENLERE GÖRE SIRALAMALARI (2014) KARŞILAŞTIRMA KRİTERİ İLLER KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA TOPLAM NÜFUS 4. sıra 3. sıra 2. sıra 5. sıra 1. sıra NET GÖÇ 1.sıra 2.sıra 2. sıra 3. sıra 1.sıra Göç alan Göç alan Göç veren Göç alan Göç veren TÜRKİYE GELİŞMİŞLİK SIRALAMASI (SEGE-2011) 17. sıra 30. sıra 20. sıra 10. sıra 16.sıra GELİŞMİŞLİK DÜZEYİ SIRALAMASI (İGE-2012) 14. sıra 10. sıra 9. sıra 12. sıra 8. sıra TOPLAM İŞGÜCÜ 3. sıra 2. sıra 4. sıra 5. sıra 1. sıra TOPLAM İHRACAT 4. sıra 1. sıra 5. sıra 2. sıra 3. sıra KİŞİ BAŞINA DÜŞEN İHRACAT 3. sıra 1. sıra 5. sıra 2. sıra 4. sıra TOPLAM İTHALAT 4. sıra 1. sıra 5. sıra 3. sıra 2. sıra (KAYHAM) 48

49 SONUÇ Tablodaki sıralamalar dikkate alındığında Kayseri; En yüksek göç alan il olma dışındaki değerlerde ilk sırada yer alamamıştır. Toplam işgücü ve kişi başına düşen ihracat değerlerine göre 3. sırada yer almaktadır. Toplam ihracat ve toplam ithalat değerlerine göre ise 4. sırada yer almaktadır. (KAYHAM) 49

50 SONUÇ YILLAR İTİBARİYLE İLLERİN DEĞİŞİKENLERE GÖRE SIRALAMALARI KARŞILAŞTIRMA KRİTERİ İLLER KAYSERİ GAZİANTEP KONYA DENİZLİ ADANA NÜFUS ARTIŞ HIZI ( ) ( ) 2.sıra 1.sıra 5.sıra 4.sıra 3.sıra VERGİ GELİRLERİ TAHAKKUKU ARTIŞ HIZI ( ) VERGİ GELİRLERİ TAHSİLATI ARTIŞ HIZI ( ) VERGİ GELİRLERİ TAHSİLAT/ TAHAKKUKU ORANI ARTIŞI ORT. ( ) 3. sıra 1. sıra 1. sıra 2. sıra 4. sıra 4. sıra 3. sıra 1. sıra 2. sıra 5. sıra 1. sıra 5.sıra 2.sıra 3.sıra 4.sıra TOPLAM İHRACAT ARTIŞI ( ) 3. sıra 2. sıra 1. sıra 4. sıra 4. sıra (KAYHAM) 50

51 SONUÇ Yıllar itibariyle göstergelerde meydana gelen değişmelere göre illerin sıralamasını gösteren tabloya bakıldığında Kayseri; Vergi tahsilat/tahakkuk oranı ortalama artışında 1.sırada, Nüfus artışı hızı açısından 2. sırada, Vergi gelirleri tahakkuku artış hızı ve toplam ihracat artışı açısından 3. sırada, Vergi gelirleri tahsilatı artış hızı açısından ise 4. sırada yer almaktadır. (KAYHAM) 51

52 SONUÇ İşgücü arz ve işgücü talebi arasında uyumsuzluk İhracat gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere Piyasa çeşitlendirmesi İhracatta dışa bağımlılık (imalat ve tarım sektörü ithalat ve ihracatta en yüksek pay) Kayseri, iller arasında 4. sırada (KAYHAM) 52

53 TEŞEKKÜRLER (KAYHAM) 53