OPTİK POLARİZASYON ÖLÇÜM SİSTEMİNİN DERİ YAPISININ İNCELENMESİNE YÖNELİK BİYOMEDİKAL UYGULAMASI
|
|
- Çağatay Türkyılmaz
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ÖZEL EGE LİSESİ OPTİK POLARİZASYON ÖLÇÜM SİSTEMİNİN DERİ YAPISININ İNCELENMESİNE YÖNELİK BİYOMEDİKAL UYGULAMASI HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Arda Tekeli Ege Güçlü Asan DANIŞMAN ÖĞRETMEN: A.Ruhşah Erduygun 2010 İZMİR
2 İÇİNDEKİLER Amaç 1 Giriş 1 Teori 1. Işığın kutuplanması 2. Polarize ışık elde etme 2.1. Seçici soğurulma ile polarizasyon Malus Kanunu 2.2. Yansima ile polarizasyon 2.3. Çift kırılma ile polarizasyon 2.4. Saçılma ile polarizasyon Materyal- yöntem 1.Dikey ve yatay polarizör kullanılan sistemlerde deri yapısından 6-7 kaynaklanan polarizasyon değişiminin karşılaştırılması 1.1. Elde edilen veriler Verilerin değerlendirilmesi Deri yapısının polarizasyon değişimine etkisi 9 2. Yatay polarizör kullanılan sistemlerde deri yapısından kaynaklanan 10 polarizasyon değişiminin incelenmesi 2.1. Elde edilen veriler Verilerin değerlendirilmesi Biyomedikal uygulamalarının incelenmesi Farklı dalga boylarında(kırmızı,yeşil,mor) polarizasyon yöntemi 14 ile deri yapısından kaynaklanan polarizasyon değişiminin incelenmesi 3.1. Elde edilen veriler Verilerin değerlendirilmesi Dalga boyları farklı polarize ışığın değişimine deri yapısının etkisi Sonuç ve Tartışma 19 Kaynakça 20 Teşekkür 21
3 AMAÇ Bu projede amacımız, ışığın polarizasyon özelliğinden yararlanılarak tasarlanan optik bir sistem ile deri yapısından kaynaklanan polarizasyon değişimini incelemek ve bu sistemin ileride biyomedikal uygulamalar için geliştirilmesine katkı sağlamaktır. GİRİŞ Polarize ışığın ortamda yayılması sırasındaki değişimi ortam hakkında yorum yapmamızı sağlamaktadır. Işık bir madde ile etkileştiği zaman, ışığın polarizasyonundaki değişim saçıcı malzemedeki moleküler şekil, büyüklük ve etkileşimler tarafından belirlenir. El insan vücudunun dış ortamdaki varlıklara en çok temas eden yeridir. Ölü deri hücrelerinin bulunduğu en üst tabakanın ve epidermis denilen üst yüzeyin üzerine düşürülen polarize ışığın bir kısmı soğurulur ve derinliklere doğru saçılır, bir kısmı polarizasyon yönünü koruyarak yansır. Epidermis tabakasında bulunan melanin maddesi ışığı geniş spektrumlarda soğurur. Derinin altına inilmeye başlayınca dermis tabakasındaki hemoglobin ışığı emer ve kana kırmızı rengini verir. Işığı baskın olarak soğurur. Yine bu tabakada bulunan kalojen fiberler Mie saçılmasını, kalojen fiberlerin ve hücresel yapıların küçük parçacıkları ise Rayleigh saçılması yapar. Derinin alt katmanlarından derinliklere saçılan ışık depolarize olarak ortamdan çıkmaktadır. Bu özellik kullanılarak üst deri ve alt yüzeyden yansıyan ışıklar ayrılabilir. Bu özelliği kullanarak tasarlamış olduğumuz bu sistemdeki polarizörler sayesinde deri yüzeyinden yansıyan ışınlar arası farkları alabilmekte ve gerekli ölçümleri elde edebilmekteyiz. Bu yolla da gelecekte kullanılması muhtemel olan sistemlere dayanak sağlamış bulunmaktayız. Bunlara ek olarak polarize ışığın kullanım alanları bakımından da yol gösterici olacağımıza inanmaktayız. Daha önceki çalışmalarda bir çok görsel yöntem deri yüzeyinin yansıtıcılığının miktarının, derideki yapıların derişiminin ölçülmesinde kullanılmıştır. Optik uygunluk tomografisi kullanılarak deri kanseri tanısı konabilmekte ve güneş ışığın oluşturduğu zararlar yaşa göre derecelendirilebilmektedir. Bu çalışmada ise; deri yapısı hakkında polarize ışığı kullanarak saptamalar yapılmıştır. Polarize ışığın optik uygulaması üzerinden farklı sonuçların sebepleri araştırılmıştır. 1
4 TEORİ 1.IŞIĞIN KUTUPLANMASI (POLARİZASYON) Işık, insan gözünün algılayabildiği elektromanyetik dalgalar biçiminde yayılan enerjidir. Diğer elektromanyetik ışınımlar gibi, ışık da uzayın her noktasında yayılma doğrultusuna ve birbirine dik elektrik ve manyetik alanların boşlukta yayılması ile belirlenebilir. Şekil 1. Işığın yayılma biçimi Işığın kutuplanması -polarlanma ya da polarizasyon- elektromanyetik ışınımların, içlerinde titreşen elektrik alanın büyüklüğü ile doğrultusunun belirli bir biçimde birbirine bağlı olması özelliğidir. Bu şekilde elektrik alan vektörleri tek doğrultu üzerine indirgenmiş elektromanyetik dalgaya, lineer polarize edilmiş veya kısa polarize edilmiş elektromanyetik dalga denir. Şekil 2.Polarize düzlemi xy olan ve y ekseninde polarize edilmiş bir elektromanyetik dalga Elektromanyetik dalganın polarize edilmesi ilk defa 1938 de E.H.Land tarafından adına polaroid dediği maddeyi keşfetmesi ile gerçekleşmiştir. Polaroid maddeler polarizör de denilmektedir. 2
5 2. POLARİZE IŞIK ELDE ETME Polarize olmamış ışıktan polarize ışık elde etmenin 4 yolu vardır. 2.1.SEÇİCİ SOĞURMA İLE POLARİZASYON Dağınık gelen ışığı geçirme özelliğine sahip olan polaroid yönelmiş olan ışığı seçici soğurma yöntemi ile polarize eder. Polarizör sadece belirli yönde polarize ışığı geçiren bir materyaldir ve yapısındaki dizilmiş moleküllerle ışığı polarize edebilmektedir. Polarizörden geçen dalgalar polarize ekseni yönünde polarize edilmiş olur. Polarize edilmiş dalgayı tekrar polarize eden ikinci polarizöre analizör denir. Şekil 3. Normal ışığın polarize edilmesi Işık yukarıda açıklanan yollarla üç şekilde polarize olur. 1. Doğrusal(Lineer) polarizasyon 2. Dairesel polarizasyon 3. Eliptik polarizasyon Doğrusal Dairesel Eliptik Şekil 4. Doğrusal dairesel eliptik polarizasyon Doğrusal polarizasyonda dalgalar ölçüleceği gözlem düzlemine doğru ilerlerler. Bu düzlemde, tek bir E bileşkesinin, eğik bir doğru boyunca zamanla harmonik olarak titreştiği düşünülebilir. E alanı bir dalga ekseni boyunca bir dalga boyu yol aldığında tam bir titreşim 3
6 devri yapar. Bu toplama işleminin aynı şekilde terside yapılabilir, yani bir düzlem kutuplu dalga birbirine dik iki bileşene ayrılabilir. Dairesel ve eliptik polarizasyonda gönderilen ışın polarizöre daire ve elips şeklinde yani tüm alanı tarayarak ulaşır MALUS KANUNU Işık şiddeti ışığın elektrik alan bileşenin karesi ile orantılıdır. Malus kanunu polarizörden geçen ışık şiddeti bilgisini sağlamaktadır. Malus kanununa göre lineer polarize bir ışığın elektrik alan vektörü polarizasyondan geçerken Cos(θ) kat azalacaktır ve bu durumda ışık şiddeti polarizörden geçtikten sonra I=I 1 *cos 2 (θ) olacaktır. Bu denklemde θ gelen ışığın polarizasyon ekseni ile polarizör ekseni arasındaki açıdır. I 1 ise gelen lineer polarize ışığın şiddetidir. Işık polarizörden geçtikten sonra polarizasyon ekseni polarizör ekseni ile aynı olacaktır. Sistem şeması Şekil 5 de verilmiştir. E 1 θ (polarize ışık) LP I = I θ E 2 E cos θ = E cosθ 2 1 I E 2 Şekil 5. Malus Kanununda Sistem Şeması 2.3. YANSIMA İLE POLARİZASYON Yansıma yöntemi ile de kutuplanmış ışık elde edilebilir. Elektromanyetik dalgaların polarize edilmesi sadece polaroid maddelerle olmayabilir, şekil 6 da görüldüğü gibi herhangi bir yüzeyden yansıyan ve kırılarak diğer ortama geçen ışık da polarize olabilir. Ancak yansım açısına bağlı olarak polarize miktarı değişir. Dik yansımalarda polarize sıfırdır. Yansıyan ışık ile kırılan ışık arasındaki açı 90 olması durumunda yansıyan ışın tamamen polarize olur. Şekil 6.Polarize olmuş ışık 4
7 2.4. ÇİFT KIRILMA İLE KUTUPLANMA Kristallerin çoğu çift kırıcı özelliği gösterirler. Çift kırıcılık, ışığı iki demet haline getirmektedir. Bunun sebebiyse ışığın bu kristaller içindeki her doğrultuda aynı hızla yayılmamasıdır. İkiye ayrılan ışığın her iki kısmı da kutuplanır. Gelme düzlemine, dik olarak kutuplanmış ışına normal ışın, paralel olarak kutuplanmış ışına ise extra normal ışın denir. Bu ışınlardan biri soğurulur (emerek) diğeri ortamdan geçer. Böylece kutuplanmış ışın elde edilmiş olur. Çift kırıcı kristallerde, iki demetin birleştiği bir doğrultu bulunur. Bu doğrultuya optik eksen denir. Şekil 7. Kalsit kristaline giren kutuplanmamış ışık kutuplanmış (O) ışın ve (E) ışın olmak üzere ayrılır. Bu iki ışın birbirlerine göre dik yönlerde kutuplanırlar SAÇILMA İLE POLARİZASYON Işık, gaz gibi parcacıklar sistemine girdiğinde, ortamdaki elektronlar ışığın bir kısmını soğurup sonra tekrar yayarlar, ışığın ortam tarafından soğurulması ve tekrar yayınlanmasına saçılma denir. Bu, dünyadaki bir gözlemciye tepeden ulaşan güneş ışığının kısmen polarize oluş nedenidir. Şekil 8. Kutuplanmamış güneş ışığının hava molekülleri tarafından saçılması. Gelen ışığa dik olarak hareket eden saçılan ışık, düzlemsel kutuplanmıştır çünkü hava molekülündeki yüklerin düşey titreşimi bu yönde ışık göndermez 5
8 MATERYAL-YÖNTEM Projede ışık kaynağı, 2 adet lineer polarizör, fotoğraf makinesi(canon EOS 40D),mor, yeşil, kırmızı fitlerler, PC, Matlab programı kullanılmıştır. 1.DİKEY VE YATAY POLARİZÖR KULLANILAN SİSTEMLERDE DERİ YAPISINDAN KAYNAKLANAN POLARİZASYON DEĞİŞİMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Kamera Analizör 1. Ölçüm Dikey Işık Kaynağı Polarizör 2. Ölçüm Yatay Sürekli Yatay Görüntüsü alınan el Şekil 9. Sistem şeması Şekil9 da görüldüğü gibi 1.optik sistemde ışık kaynağından çıkan ışınlar polarizörden geçirilerek yatay polarize hale getirilmiştir. Polarize hale gelen ışınlar sistemde elin üzerine düşürülmüş, el yüzeyinden yansıyan ışınlar dikey analizörden geçirilerek kamera ile görüntüsü alınmıştır. Düzenekle yapılan 2.optik sistemde ise ışık kaynağından çıkan ışınlar polarizörden geçirilerek yatay polarize hale getirilmiştir. Polarize hale gelen ışınlar sistemde elin üzerine düşürülmüş, el yüzeyinden yansıyan ışınlar yatay analizörden geçirilerek kamera ile görüntüsü alındı. 6
9 1 ve 2.optik sistem kullanılarak elde edilen görüntüler kalite yönünden incelenmiş, elde edilen görüntüler karşılaştırılmıştır. Bu görüntüler arasındaki polarizasyon değişiminin nedenlerini oluşturan optik mekanizma incelenmiştir. Resim 1. Ölçüm yapılan düzenek 1.1.ELDE EDİLEN VERİLER 1. ve 2. optik sistem kullanılarak aşağıdaki görüntüler elde edilmiştir. (a) (b) (c) Resim 2.a. Polarize edilmemiş ışıkla b. Yatay polarize edilmiş ışıkla c. Dikey polarize edilmiş ışıkla çekilen görüntü Matlab 7.0 programı ile görüntüler işlenmiş, dokular küçük bölgelere ayrılarak incelenmiştir. 7
10 (a) (b) (c) Resim 3.a. Polarize edilmemiş ışıkla b. Yatay polarize edilmiş ışıkla c. Dikey polarize edilmiş ışıkla çekilen işlenmiş görüntüler Bu işlenen görüntülerin oluşturduğu sınırlandırılmış bölgelerden en büyük üç tanesi seçilerek görüntüler arasındaki farkı elde edebilmek için grafik çizilmiştir. Grafik 1. Yatay ve dikey polarize ışıkla elde edilen sınırlandırılmış bölgelerin fark grafiği 1.2. VERİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 1. Ve 2 sistemde amacımız net görüntü elde etmekti. İşlenen resimlerde yatay analizör kullanılan sistemde dokuların küçük bölgeleri daha net görülmektedir. Bölgeler yansıyan ışıklarla oluşturulmuştur. Sınırları oluşturan parçacıklar arasındaki yarıklardır. Bu yarıklarda bir çok yanısıma sorasında ışık soğrulduğu ve polarize olma özelliği kaybolduğu için fotoğraflarda daha net çıkmıştır. 8
11 1.3.DERİ YAPISININ POLARİZASYON DEĞİŞİMİNE ETKİSİ Kullanılan sistemde giriş kısmında da bahsettiğimiz gibi derinin biyolojik dokusu normal ışığın dağılmasına neden olur (Resim 2.a). Deri yüzeyinde normal yerine polarize ışık kullanmak, yüzeysel katmanlardan gelen ışığın ayrılmasında etkili olmaktadır. Polarize edilmiş ışık derinin yüzey sınırına ulaşınca bir kısmı doğrudan yansırken bir kısmı alt tabakalara ulaşır ve dokuda yayılır. Işık kaynağı Üstyüzey katmanı Doku Derin katman Şekil 10. Deri dokusunda polarizasyon değişiklikleri Alt yüzeyde, derin katmanda, yayılan ışınlar katmanda bulunan maddelerin derişimlerine bağlı olarak soğurulur ve saçılıma uğramaktadır. Parçacıklarla ışık arasında üç tip etkileşim olur. Dalga boyu parçacığın boyutundan çok küçükse geometrik yansıma (derinin üst yüzeyinde), dalga boyu parçacığın boyutundan çok büyükse Rayleigh saçılması ve dalga boyu parçacığın boyutuyla neredeyse eşitse Mie saçılması (derinin alt katmanlarında) gerçekleşir. Buna göre; alt kısımlara ulaşıp sonra yansıyan ışık depolarize olmuştur (Şekil10). Yatay polarizörle alttan gelen ışımalar ayrılmış olur, üsttekiler toplanmış olur. Bu da üstyüzey katmanının görüntüsünü daha net elde etmemizi sağlar (Resim 2.b). Dikey polarizer kullanılan sistemde deri üst yüzeyinden direk, polarizasyon özelliğini koruyan ışık yansımanın yanında, derinin alt tabakalarda saçılma ile yayılıp sonra deri yüzeyini terk eden depolarize ışıkta bulunmaktadır (Şekil 11). Elde edilen verilerden de anlaşılabileceği gibi dikey polarizörde daha çok polarizasyon özelliğini kaybetmiş kısım çekilmektedir. Yani derinin üst yüzeyinden daha çok alt yüzeyden görüntü alınmaktadır. Bu, görüntü işlendikten sonra büyük bölgelerin oluşmasına neden olmaktadır ve netlik azalmaktadır (Resim 2.c). Deri üst yüzeyi üzerindeki yapıları tespit etmekte güçlük yaratmaktadır. 9
12 Polarizör Polarize ışık polarizör Depolarize ışık Şekil 11. Deri yüzeyinden yansıma 2. YATAY POLARİZÖR KULLANILAN SİSTEMLERDE DERİ YAPISINDAN KAYNAKLANAN POLARİZASYON DEĞİŞİMİNİN İNCELENMESİ Polarizasyon değişimi ile elde edilen yatay polarizasyon sisteminin uygulaması yapılmıştır. Örnek bir biyomedikal uygulamadır. Yatay polarizasyon yapılarak çeşitli yaşlardaki kadın ve erkek el görüntülerinde en temiz bölge seçilerek Matlab programıyla işlenmiş ve karşılaştırılmıştır. Polarizasyon değişimi ve yaş değişimi arasındaki ilişki incelenmiştir. 2.1.ELDE EDİLEN VERİLER (a) (b) (c) Resim 4.a. 31 yaş b.45 yaş c. 62 yaş için yatay polarizasyon sistemiyle elde edilen görüntüler (Erkek) 10
13 (a) (b) (c) Resim 5.a. 31 yaş b. 45 yaş c. 62 yaş; yaş gruplarındaki erkekler için yatay polarizasyon sistemiyle elde edilen işlenmiş görüntüler (Erkek) Grafik 2. Yaş- sınırlandırılmış bölgelerin değişimi grafiği(erkek) Aynı işlem, yaş- sınırlandırılmış bölgelerin büyüklüğü ilişkisi kadın örneklerde işlenmiştir. (a) 11
14 (b) (c) Resim 6.a. 29 yaş b. 35 yaş c. 46 yaş gruplarındaki kadınlar için yatay polarizasyon sistemiyle elde edilen görüntüler(kadın) (a) (b) (c) Resim 7.a. 29 yaş b. 35 yaş c. 46 yaş; yaş gruplarındaki kadınlar için yatay polarizasyon sistemiyle elde edilen işlenmiş görüntüler (Kadın) Grafik 3. Yaş- sınırlandırılmış bölgelerin değişimi grafiği(kadın) 12
15 2.2. VERİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Tüm yaş aralıklarında yatay polarizör ve yatay analizör kullanarak elde edilen görüntülerde ayrıntı görülebilmektedir. Bu görüntüler işlenmiş ve her yaşın en geniş üç parçası seçilmiş, farklı yaş gruplarına göre karşılaştırılmıştır. Dokular üzerinde seçilen çizgilerle sınırlandırılmış bölgeler kadın ve erkek örneklerde yaşlanmayla beraber genişlemektedir. En geniş bölgenin alanı artışının yaşla doğru orantılı olduğu saptanmıştır. En büyük parçalar 55 ile 65 yaşları arasında ortaya çıkmaktadır (Grafik 2-3). İkinci gruptaki kadın örneklerden alınan sonuçlar birinci gruptakilere benzer özellikler göstermesine rağmen bu artış erkeklere oranla daha hızlı olmaktadır. 2.3.BİYOMEDİKAL UYGULAMALARIN İNCELENMESİ Yaşlandıkça derideki yüzey gerginliği azalmaya başlar, yassılaşır ve yarıklar belirginleşir. Daha ince, hassas, transparan, kuru, kırışık ve kan hücrelerinin azalmasıyla da soluk bir görüntü net olarak görülmektedir. Elin yüzeyi netliğini yaşlanmayla beraber kaybeder. Bundan dolayı yüzeyi oluşturan parçaların sayısı ve boyutu insan yaşını hesaplamada kullanılabilir. Ayrıca bu görüntülerin karşılaştırılması ile üst yüzeydeki kanser hücreleri, zararli benlerin tespiti gibi uygulamalar her yaş grubu için mümkün olabilecektir. 3. FARKLI DALGA BOYLARINDA (KIRMIZI, YEŞİL, MOR) YATAY VE DİKEY POLARİZASYON YÖNTEMİ İLE DERİ YAPISINDAN KAYNAKLANAN POLARİZASYON DEĞİŞİMİNİN İNCELENMESİ Kamera Analizör Yatay Işık Kaynağı Polarizör Yatay 1. Deney Kırmızı Filtre 2. Deney Yeşil Filtre 3. Deney Mor Filtre El Örneği Şekil 12. Sistem şeması 13
16 Şekil 12 de görüldüğü gibi ışık kaynağından çıkan ışınlar polarizörden geçirilerek yatay polarize hale getirilmiştir. Geçen ışınların önüne mor, yeşil ve kırmızı filtreler konularak ışığın dalga boyu değiştirilmiş ve el yüzeyinden yansıyan ışınlar yatay analizörden geçirilerek kamera ile görüntüsü alınmıştır. 3.1.ELDE EDİLEN VERİLER (a) (b) (c) (d) Resim 8.a. Normal ışıkta b. Kırmızı ışıkta c. Yeşil ışıkta d. Mor ışıkta yatay polarize edilmiş el görüntüleri 14
17 (a) (b) (c) (d) Resim 9.a. Normal ışıkta b. Kırmızı ışıkta c. Yeşil ışıkta d. Mor ışıkta yatay polarize edilmiş el görüntülerinin işlenmiş halleri Grafik 4. Farklı dalga boylarındaki sınırlanmış bölgelerin karşılaştırılması 1: Kırmızı ışıkta 2:Yeşil Işıkta 3: Mor Işıkta 15
18 3.2. VERİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Sınırlanmış bölgelerin büyümesinin anlamı; işlenen bölgenin ışığı çok yansıtması ve alanların sınırlarını oluşturan yarıklara çok daha fazla ışık gelmesi bu yüzden net bir görüntü çekilememesi demektir. Alanların büyüklüğü kırmızı ışıkta en az ölçülmektedir, kırmızıda en çok ışık yansıması ve en az ışık soğurulması gerçekleşmektedir. Kırmızıdan mora doğru gittikçe deri yüzeyinden yansıyan ışık azalmaktadır DALGA BOYLARI FARKLI POLARİZE IŞIĞIN DEĞİŞİMİNE DERİ YAPISININ ETKİSİ Derinin yapısında bulunan melanin, hemoglobin, kılcal kan damarları gibi biyolojik değişkenlerinin derişiminin polarize ışığı soğurma, yansıtma oranının farklı olması ve ayrıca kalojen fiberler gibi maddeler tarafından ışığın saçılmasıdır. Kullandığımız filtreler değişik dalga boyu aralığını kapsamaktadır. Bu filtrelerin dalga boyu aralıkları nm (mor), nm (yeşil), nm (kırmızı) aralığındadır. Bu fotoğraflarda ayrıca deriden yansıyan ışığın dalga boyuna bağlı olarak değiştiğini, en fazla yansımanın nm bölgesinde olduğu da gözlenmiştir. Bunun sebebi konusundaki araştırmalarımızda hemoglobinin nm aralığında yansıtma özelliğinin fazla olduğunu bulunmuştur. Bu durumun ayrıca kandaki hemoglobin miktarı belirlenmesinde de kullanabileceğini düşünmekteyiz. Kırmızı bölgedeki yansıma yeşil bölgedeki yansımadan 3 kat fazla olmaktadır. Burada dikkatimizi çeken diğer özellik aynı sistemde üst deri yüzeyine gönderilen ışığın aynı yaştaki açık ve koyu tenli insanda farklı sonuç çıkarmasıdır. (a) (b) Resim 10.a. 40 yaş Melanin Koyu Ten b. 40 yaş Melanin Açık Ten Bunun nedeni ise epidermis tabakasındaki melanin maddesinin ışığı soğurur ve yansıtır.bu iki özellik melaninin oranına gore artar ya da azalır, bireyden bireye değişir.melaninin ışığı 16
19 soğurma düzeyi kırmızı ışıkta en yüksektir.bu durumda iki farklı tende kırmızı ışıkta net görüntü elde edilmesine rağmen koyu ten ışığı daha çok soğurmaktadır.koyu tende melanin oranı fazla olmasından dolayı soğurma fazladır. Buradaki polarizasyon değişimi melanin miktarı ile ilgili uygulamalarda kullanılabilme imkanı sağlayacaktır. Örneğin eğer bu sistem cilt hastalıklarını belirlemek için kullanılacaksa kırmızı dalga boyunda ölçüm yapmak açık tenli insanlarda avantaj yaratacaktır. Gözlenen diğer bir nokta ise, yeşil ışık altında paralel ve dikey polarizörler kullanarak oluşturulan sistemde avuç içinden elde edilen görüntülerde parlak bölgeler elde edilmiştir. (a) Resim 11.a. 58 yaş b. 32 yaş gösterilmesi (b) için yeşil ışık altında görüntü üzerinde su miktarlarının Bu bölgeler su oranının fazla olduğu bölgelerdir. Eldeki su oranı yaşa göre değişmektedir. Su avuç içinde belli bölgeler üzerinde toplanır. Yaşla birlikte bu bölgeler ya azalır ya da yok olur. Bu avuç içinde en iyi gözlemlenmektedir. Bu gözlem en iyi yeşil filtre altında olmaktadır. Bunun nedeni ışığın dalga boyudur nm de yeşil ışık gönderilen deri dokusundan yüksek su derişimi olan bölgeler ışığı çok yansıtmaktadır. Yaş değişimiyle beraber avuç içindeki noktalardan bazılarının yok olduğu gözlenmiştir. Bu çalışmada bize su miktarı ile ilgili yapılabilecek ölçüm ya da derinin esnekliğini arttırmaya yönelik bir takım estetik uygulamalarda yeşil ışığın avantaj yaratabileceğini göstermiştir. 17
20 SONUÇ VE TARTIŞMA Bu çalışma polarize ışığın cildi görüntüleme için kullanımına odaklanmıştır. Tasarlanan bu sistemdeki polarizasyon değişimi ile daha net bir şekilde doku yüzeyi gözlemlenebilmekte ya da alt yüzey doku yapılarının miktarları ve optik özellikleri konusunda yorum yapılabilmektedir. Optik polarizasyon sisteminde analizörün yatay yönlendirmesi, yatay yönlendirilmiş ışığın yansıdıktan sonra deri yüzeyini vurgulaması amacıyla kullanılmıştır.böylece analizör deri yüzeyinden yansıyan ışınları kabul eder.analizörün dikey yönlendirilmesi ise; cilt yüzeyindeki yansımayı bastırarak deri yüzeyi altındaki doku yapılarını vurgular. Bunu yüzey parlaklığını reddetip, doku içinde saçılan ışığı kabul ederek yapar.doku içinde dağılarak yansıtılmış ışık derinin derinliklerine giren ışınlardan oluşur. Bizim bu verileri elde edebilmemizin temel nedeni kullanmakta olduğumuz polarize ışık teknolojisidir. Kurduğumuz bu sistem geliştirildiğinde, örneğin sisteme bir mikroskop eklenip görüntü alındığında; özellikle dermatoloji olmak üzere tıpta değişik alanlarda kullanılabileceğini düşünmekteyiz.sistemde polarize ışık kullanılarak insan bedeni üzerinde farklı deri bölgeleri incelenebilmekte ve seçilen bölgenin yapısal analizinin (deri yüzeyindeki kırışıklıklar, lekeler, kızarıklıklar, deri dokusundaki madde miktarları, vs.) yapılabilmesine olanak sağlamaktadır.örnek vermek gerekirse bu sistemle derinin üst katmanlarında bulunan melanin miktarı ve bu miktara bağlı çeşitli cilt hastalıkları, kanser, doğum lekesi, güneş lekesi oluşumu tespit edilebilir, erken teşhis yöntemiyle önceden müdahele sağlanır. Bir diğer örnek kullanım alanı ise; sistemde billuribin miktarının soğrulma miktarına bakılarak kalibrasyonu yapılırsa, yeni doğan bebeklerde biluribin miktarı kan almadan ağrısız ve daha hızlı bir şekilde ölçülüp, sarılık tespiti yapılabilir. Ayrıca maliyeti düşük olan bu sistemle görüntünün bir kopyası hastaya verilebilecektir, görüntü internet yoluyla paylaşılabilecektir.bu özellikle takip edilmesi gereken cilt hastalıkları için önemli bir ilerlemedir. 18
21 KAYNAKÇA 1. Giancoli D.C.,(2005), Physics, Pearson Education Publishing Company, NJ;USA 2. Hecht E.,(1999),Optik, Akademi Yay, İstanbul 3. Jacques, S. L., Ramella-Roman, J. C., Lee, K., (2002), Imaging skin pathology with polarized light, Journal of Biomedical Optics, 7(3), sayfa Tekin L., Özer A., Candan H., Fizik 4 Dalgalar ve Atom, Sürat Yayınları, Krishnaswamy,A., Baranoski,G.V.G., (2004), A Study On Skin Optics, Technical Report CS 6.Arimato,H.,(2006),Estimation of water content distribution in the skin using dualand polarization imaging, Skin Research and Technology, 2007; sayfa 13 19
22 TEŞEKKÜR Bu projede; Teorik çalışmalarımızda ve laboratuvar uygulamalarımızda bize rehberlik yapan Ege Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim görevlisi Ar. Gör. Yavuz Öztürk e ve fizik öğretmenimiz A. Ruhşah Erduygun a, Matlab görüntü işleme çalımalarımıza destek olan Alper Bayrak a, Tüm çalışma sürecinde bize destek veren Eğitim koordinatörümüz Yavuz Kahraman, müdürümüz Aylin Musluoğlu ve müdür yardımcımız Necla Atıl a, el görüntülerini aldığımız tüm öğretmenlerimize, Ve son olarak bize inanan, çalışmalarımız boyunca hep yanımızda olan ailelerimize, Teşekkür ediyoruz. Saygılarımızla, Arda Tekeli, Ege Güçlü Asan 20
2. Işık Dalgalarında Kutuplanma:
KUTUPLANMA (POLARİZASYON). Giriş ve Temel ilgiler Işık, bir elektromanyetik dalgadır. Elektromanyetik dalgalar maddesel ortamlarda olduğu gibi boşlukta da yayılabilirler. Elektromanyetik dalgaların özellikleri
DetaylıKUTUPLANMA (Polarizasyon) Düzlem elektromanyetik dalgaların kutuplanması
KUTUPLANMA (Polarizasyon) Kutuplanma enine dalgaların bir özelliğidir. Ancak burada mekanik dalgaların kutuplanmasını ele almayacağız. Elektromanyetik dalgaların kutuplanmasını inceleyeceğiz. Elektromanyetik
DetaylıALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ
ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ Spektroskopiye Giriş Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY SPEKTROSKOPİ Işın-madde etkileşmesini inceleyen bilim dalına spektroskopi denir. Spektroskopi, Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların
DetaylıÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 5 : IŞIK
ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 5 : IŞIK C IŞIĞIN KIRILMASI (4 SAAT) 1 Kırılma 2 Kırılma Kanunları 3 Ortamların Yoğunlukları 4 Işık Işınlarının Az Yoğun Ortamdan Çok Yoğun Ortama Geçişi 5 Işık Işınlarının
DetaylıSuya atılan küçük bir taşın su yüzeyinde oluşturduğu hareketler dalga hareketine örnek olarak verilebilir. Su yüzeyinde oluşan dalgalar suyun alt
Suya atılan küçük bir taşın su yüzeyinde oluşturduğu hareketler dalga hareketine örnek olarak verilebilir. Su yüzeyinde oluşan dalgalar suyun alt tabakalarını etkilemez. Yani su dalgaları yüzey dalgalarıdır.
DetaylıFotovoltaik Teknoloji
Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 3: Güneş Enerjisi Güneşin Yapısı Güneş Işınımı Güneş Spektrumu Toplam Güneş Işınımı Güneş Işınımının Ölçülmesi Dr. Osman Turan Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali
DetaylıOPTİK Işık Nedir? Işık Kaynakları Işık Nasıl Yayılır? Tam Gölge - Yarı Gölge güneş tutulması
OPTİK Işık Nedir? Işığı yaptığı davranışlarla tanırız. Işık saydam ortamlarda yayılır. Işık foton denilen taneciklerden oluşur. Fotonların belirli bir dalga boyu vardır. Bazı fiziksel olaylarda tanecik,
DetaylıElektromanyetik Dalga Teorisi
Elektromanyetik Dalga Teorisi Ders-2 Dalga Denkleminin Çözümü Düzlem Elektromanyetik Dalgalar Enine Elektromanyetik Dalgalar Kayıplı Ortamda Düzlem Dalgalar Düzlem Dalgaların Polarizasyonu Dalga Denkleminin
DetaylıOPTİK. Işık Nedir? Işık Kaynakları
OPTİK Işık Nedir? Işığı yaptığı davranışlarla tanırız. Işık saydam ortamlarda yayılır. Işık foton denilen taneciklerden oluşur. Fotonların belirli bir dalga boyu vardır. Bazı fiziksel olaylarda tanecik,
DetaylıBir antenin birim katı açıdan yaydığı güçtür. U=Işıma şiddeti [W/sr] P or =Işıma yoğunluğu [ W/m 2 ]
Işıma Şiddeti (Radiation Intensity) Bir antenin birim katı açıdan yaydığı güçtür U=Işıma şiddeti [W/sr] P or =Işıma yoğunluğu [ W/m 2 ] Örnek-4 Bir antenin güç yoğunluğu Olarak verildiğine göre, ışıyan
DetaylıKUTUPLANMA(POLARİZASYON)
POLARİMETRE KUTUPLANMA(POLARİZASYON) Bir elektromagnetik dalganın elektrik alan vektörünün doğrultusudur.polarize görüntü mozaiği ışık hareket eden bir dalga veya titreşimdir.yani ışık kendi doğrultusunda
DetaylıTEOR. ekil 1. I ı ın yayılma biçimi
AMAÇ Bu projede amacımız, farklı glikoz çözeltilerinin polarizasyon açısına olan etkilerini tespit ederek optik bir sistem üzerinde glikoz tayini yapabilmek ve polarizasyon de i imine dayalı bu sistemi
DetaylıIşıma Şiddeti (Radiation Intensity)
Işıma Şiddeti (Radiation Intensity) Bir antenin birim katı açıdan yaydığı güçtür U=Işıma şiddeti [W/sr] P or =Işıma yoğunluğu [ W/m 2 ] Örnek-4 Bir antenin güç yoğunluğu Olarak verildiğine göre, ışıyan
DetaylıIşığın izlediği yol : Işık bir doğru boyunca km/saniye lik bir hızla yol alır.
IŞIK VE SES Işık ve ışık kaynakları : Çevreyi görmemizi sağlayan enerji kaynağına ışık denir. Göze gelen ışık ya bir cisim tarafından oluşturuluyordur ya da bir cisim tarafından yansıtılıyordur. Göze gelen
DetaylıDENEY 3. IŞIĞIN POLARİZASYONU. Amaç: - Analizörün pozisyonunun bir fonksiyonu olarak düzlem polarize ışığın yoğunluğunu ölçmek.
DENEY 3. IŞIĞIN POLARİZASYONU Amaç: - Analizörün pozisyonunun bir fonksiyonu olarak düzlem polarize ışığın yoğunluğunu ölçmek. - Analizörün arkasındaki ışık yoğunluğunu, λ / 4 plakanın optik ekseni ile
DetaylıUzaktan Algılama Teknolojileri
Uzaktan Algılama Teknolojileri Ders 3 Uzaktan Algılama Temelleri Alp Ertürk alp.erturk@kocaeli.edu.tr Elektromanyetik Spektrum Elektromanyetik Spektrum Görünür Işık (Visible Light) Mavi: (400 500 nm) Yeşil:
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMLI
12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Testin 1 in Çözümleri 1. B manyetik alanı sabit v hızıyla hareket ederken,
Detaylı12. SINIF KONU ANLATIMLI
12. SINIF KONU ANLATIMLI 3. ÜNİTE: DALGA MEKANİĞİ 2. Konu ELEKTROMANYETİK DALGA ETKİNLİK VE TEST ÇÖZÜMLERİ 2 Elektromanyetik Dalga Etkinlik A nın Yanıtları 1. Elektromanyetik spektrum şekildeki gibidir.
DetaylıÜnite 15 POLAROİD LENSLER
Ünite 15 POLAROİD LENSLER ÜNİTENİN AMAÇLARI Bu üniteyi çalıştıktan sonra Polaroid lenslerin özelliklerini, kullanım amaçlarını, polarizasyonunun nasıl işlev gördüğünü öğreneceksiniz. ÜNİTENİN İÇİNDEKİLER
DetaylıFİZ201 DALGALAR LABORATUVARI. Dr. F. Betül KAYNAK Dr. Akın BACIOĞLU
FİZ201 DALGALAR LABORATUVARI Dr. F. Betül KAYNAK Dr. Akın BACIOĞLU LASER (Light AmplificaLon by SLmulated Emission of RadiaLon) Özellikleri Koherens (eş fazlı ve aynı uzaysal yönelime sahip), monokromalk
DetaylıDALGALAR. Su Dalgaları
DALGALAR Su Dalgaları Su Dalgaları Su dalgalarının özellikleri tabanı cam olan ve içinde su bulunan dalga leğeni yardımıyla incelenir. Eğer kaynak noktasal ise oluşan dalga dairesel; eğer kaynak düz bir
DetaylıÖĞRENME ALANI : FĐZĐKSEL OLAYLAR ÜNĐTE 5 : IŞIK (MEB)
ÖĞRENE ALANI : FĐZĐEL OLALAR ÜNĐE 5 : IŞI (EB) B- IŞIĞIN RENLERE ARILAI CĐĐLER NAIL RENLĐ GÖRÜNÜR? 1- Işığın Renklerine Ayrılması 2- Işığın Elde Edilmesi 3- Renkleri 4- Cisimlerin Işığı ansıtması 5- leri
DetaylıSu Dalgaları Testlerinin Çözümleri. Test 1 in Çözümleri
Test 1 in Çözümleri 1. 5 dalga tepesi arası 4λ eder.. Su Dalgaları Testlerinin Çözümleri 4λ = 0 cm 1 3 4 5 λ = 5 cm bulunur. Stroboskop saniyede 8 devir yaptığına göre frekansı 4 s 1 dir. Dalgaların frekansı;
DetaylıElektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri
38 Elektromanyetik Dalgalar 1 Test 1 in Çözümleri 1. Radyo dalgaları elektronların titreşiminden doğan elektromanyetik dalgalar olup ışık hızıyla hareket eder. Radyo dalgalarının titreşim frekansı ışık
Detaylı3. K. Yanıt B dir. Nihat Bilgin Yayıncılık. v 1 5.
4 şığın ırılması Test Çözümleri Test 'in Çözümleri.. cam şık az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçerken normale yaklaşarak kırılır. Bu nedenle dan cama geçen ışık şekildeki gibi kırılmalıdır. anıt B şık
DetaylıFİZ217 TİTREŞİMLER VE DALGALAR DERSİNİN 2. ARA SINAV SORU CEVAPLARI
1) Gerilmiş bir ipte enine titreşimler denklemi ile tanımlıdır. Değişkenlerine ayırma yöntemiyle çözüm yapıldığında için [ ] [ ] ifadesi verilmiştir. 1.a) İpin enine titreşimlerinin n.ci modunu tanımlayan
DetaylıELASTİK DALGA YAYINIMI
ELASTİK DALGA YAYINIMI (016-10. Ders) Prof.Dr. Eşref YALÇINKAYA Geçtiğimiz ders; Cisim dalgaları (P ve S) Tabakalı ortamda yayılan sismik dalgalar Snell kanunu Bu derste; Yüzey dalgaları (Rayleigh ve Love)
DetaylıGİRİŞ. Işık ışınları bir ortamdan başka bir ortama geçerken yolunu değiştirebilir. Şekil-I
TEŞEKKÜR Bu projeyi hazırlamamızda bize yardımcı olan fizik öğretmenimiz Olcay Nalbantoğlu na ve çalışmalarımızda bize tüm olanaklarını sunan okulumuza teşekkür ederiz. GİRİŞ Işık ışınları bir ortamdan
DetaylıMADDE VE IŞIK saydam maddeler yarı saydam maddeler saydam olmayan
IŞIK Görme olayı ışıkla gerçekleşir. Cisme gelen ışık, cisimden yansıyarak göze gelirse cisim görünür. Ama bu cisim bir ışık kaynağı ise, hangi ortamda olursa olsun, çevresine ışık verdiğinden karanlıkta
DetaylıDEPREMLER - 2 İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Deprem Nedir?
İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 10.03.2015 DEPREMLER - 2 Dr. Dilek OKUYUCU Deprem Nedir? Yerkabuğu içindeki fay düzlemi adı verilen kırıklar üzerinde biriken enerjinin aniden boşalması ve kırılmalar
DetaylıKMB405 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I IŞINIMLA ISI İLETİMİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1
IŞINIMLA ISI İLETİMİ Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Isıl ışınımla gerçekleşen ısı transferinin gözlenmesi, ters kare ve Stefan- Boltzmann kanunlarının ispatlanması.
DetaylıPOLARİZE MİKROSKOP 2009511026 ÇAĞRI KOCABIYIK
POLARİZE MİKROSKOP 2009511026 ÇAĞRI KOCABIYIK Mikroskop (Yunanca: μικρός; σκοπεῖν), çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük cisimlerin birkaç çeşit mercek yardımıyla büyütülerek görüntüsünün incelenmesini
DetaylıELK462 AYDINLATMA TEKNİĞİ
Kaynaklar ELK462 AYDINLATMA TEKNİĞİ Aydınlatma Tekniği, Muzaffer Özkaya, Turgut Tüfekçi, Birsen Yayınevi, 2011 Aydınlatmanın Amacı ve Konusu Işık ve Görme Olayı (Hafta1) Yrd.Doç.Dr. Zehra ÇEKMEN Ders Notları
Detaylı1. IŞIK BİLGİSİ ve YANSIMA
1. IŞIK BİLGİSİ ve YANSIMA Işığın Yayılması Bir ışık kaynağından çıkarak doğrular boyunca yayılan ince ışık demetine ışık ışını denir. Işık ışınları doğrusal çizgilerle ifade edilir. Bir ışık kaynağından
DetaylıGirişim; iki veya daha fazla dalganın üst üste binerek, yeni bir dalga şeklinde sonuç
GİRİŞİM Girişim olayının temelini üst üste binme (süperpozisyon) ilkesi oluşturur. Bir sistemdeki iki farklı olay, birbirini etkilemeden ayrı ayrı ele alınarak incelenebiliyorsa bu iki olay üst üste bindirilebilinir
DetaylıFİZİK LAB. 3 (OPTİK) ÇALIŞMA NOTLARI
FİZİK LAB. 3 (OPTİK) ÇALIŞMA NOTLARI İçindekiler 1. Dalgalar 1.1. Tanımlar 1.. İlerleyen Dalga 1.3. Kararlı (Durağan) Dalga 1.4. İki Ucu Sabit Bir Telde Kararlı Dalgalar. Işığın Doğası.1. Elektromanyetik
DetaylıSPEKTROSKOPİ ENSTRÜMANTAL ANALİZ. Elektromanyetik radyasyon (ışıma)
ENSTRÜMANTAL ANALİZ SPEKTROSKOPİ Spektroskopi Bir madde içerisindeki atom, molekül veya iyonların bir enerji seviyesinden diğerine geçişleri sırasında absorplanan veya yayılan ışınların ölçülmesi için
DetaylıSes Dalgaları. Test 1 in Çözümleri
34 Ses Dalgaları 1 Test 1 in Çözümleri 3. 1. 1 Y I. Sonar II. Termal kamera 2 Z 3 Sesin yüksekliği ile sesin frekansı aynı kavramlardır. Titreşen bir telin frekansı, telin gerginliği ile doğru orantılıdır.
DetaylıÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 5 : IŞIK
ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 5 : IŞIK A IŞIĞIN SOĞURULMASI (4 SAAT) 1 Işık ve Işık Kaynağı 2 Işığın Yayılması 3 Işığın Maddelerle Etkileşimi 4 Işığın Yansıması 5 Cisimlerin Görülmesi 6 Isı Enerjisinin
DetaylıR RAMAN SPEKTROSKOPİSİ CAN EROL
R RAMAN SPEKTROSKOPİSİ CAN EROL Spektroskopi nedir? x Spektroskopi, çeşitli tipte ışınların madde ile etkileşimini inceleyen bilim dalıdır. Lazer radyasyon ışını örnekten geçer örnekten radyasyon çıkarken
DetaylıContinuous Spectrum continued
fftinsaat.com Continuous Spectrum continued Hotter objects Shift toward this end Longer wavelength Shorter wavelength Cooler objects Shift toward this end Discrete Spectrum Absorption Ex: stars, planets
DetaylıKm/sn IŞIĞIN KIRILMASI. Gelen ışın. Kırılan ışın
Işık: Görmemizi sağlayan bir enerji türüdür. Doğrusal yolla yayılır ve yayılmak için maddesel ortama ihtiyacı yoktur. Işınlar ortam değiştirdiklerinde; *Süratleri *Yönleri *Doğrultuları değişebilir Işık
DetaylıElektromanyetik Dalga Teorisi Ders-3
Elektromanyetik Dalga Teorisi Ders-3 Faz ve Grup Hızı Güç ve Enerji Düzlem Dalgaların Düzlem Sınırlara Dik Gelişi Düzlem Dalgaların Düzlem Sınırlara Eğik Gelişi Dik Kutuplama Paralel Kutuplama Faz ve Grup
DetaylıBÖLÜM 7. ENSTRÜMENTAL ANALİZ YÖNTEMLERİ Doç.Dr. Ebru Şenel
BÖLÜM 7. ENSTRÜMENTAL ANALİZ YÖNTEMLERİ 1. SPEKTROSKOPİ Bir örnekteki atom, molekül veya iyonların bir enerji düzeyinden diğerine geçişleri sırasında absorplanan veya yayılan elektromanyetik ışımanın,
DetaylıGÜN IŞIĞI KULLANILARAK İÇ MEKANLARIN AYDINLATILMASI
GÜN IŞIĞI KULLANILARAK İÇ MEKANLARIN AYDINLATILMASI HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ: Emincan AYÇİÇEK (9/A) DANIŞMAN ÖĞRETMEN: A. Ruhşah ERDUYGUN 2005 İZMİR İÇİNDEKİLER Özet...2 Gün Işığı Kullanılarak İç Mekanların
DetaylıKüresel Aynalar. Test 1 in Çözümleri
0 üresel Aynalar Test in Çözümleri.. L T T Cismin L noktası merkezde ve birim yükseklikte olduğu için görüntüsü yine merkezde, ters ve birim yükseklikte olur. Cismin noktası dan uzaklıkta ve birim yükseklikte
DetaylıYrd.Doç.Dr.Cengiz OKAY OPTİK VE GEOMETRİK OPTİK. Final Çalışma Soruları
OPTİK VE GEOMETRİK OPTİK Final Çalışma Soruları SORU: Kutuplanmamış ışıktan, kutuplanmış ışık elde etmek için kullanılan kaç tane fiziksel yöntem vardır, bunlar nelerdir, kısaca açıklayınız. Bir dalgayı
DetaylıHAREKET HAREKET KUVVET İLİŞKİSİ
HAREKET HAREKET KUVVET İLİŞKİSİ Sabit kabul edilen bir noktaya göre bir cismin konumundaki değişikliğe hareket denir. Bu sabit noktaya referans noktası denir. Fizikte hareket üçe ayrılır Ötelenme Hareketi:
DetaylıA A A A A A A A A A A
S 2 FİZİ TESTİ. Bu testte 0 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Fizik Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.. Aşağıdakilerden hangisi momentum birimidir? joule joule A) B) newton saniye weber
DetaylıÖĞRENME ALANI : FĐZĐKSEL OLAYLAR ÜNĐTE 5 : IŞIK (MEB)
ÖĞRENME ALANI : ĐZĐKSEL OLAYLAR ÜNĐTE 5 : IŞIK (MEB) D- MERCEKLER VE KULLANIM ALANLARI (4 SAAT) 1- ler ve Özellikleri 2- Çeşitleri 3- lerin Kullanım Alanları 4- Görme Olayı ve Göz Kusurlarının 5- Yansıma
DetaylıYrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI
FOTOGRAMETRİ I GEOMETRİK ve MATEMATİK TEMELLER Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/
DetaylıSİSMİK DALGALAR. Doç.Dr. Eşref YALÇINKAYA (4. Ders) Sismogramlar üzerinde gözlenebilen dalgalar sismik dalgalar olarak adlandırılır.
SİSMİK DALGALAR Doç.Dr. Eşref YALÇINKAYA (4. Ders) Sismik dalgalar Sismogramlar üzerinde gözlenebilen dalgalar sismik dalgalar olarak adlandırılır. Sismik dalgalar bir kaynaktan ortaya çıkarlar ve; hem
DetaylıGÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU
GÜNEŞİN ELEKTROMANYETİK SPEKTRUMU Güneş ışınımı değişik dalga boylarında yayılır. Yayılan bu dalga boylarının sıralı görünümü de güneş spektrumu olarak isimlendirilir. Tam olarak ifade edilecek olursa;
DetaylıGökyüzünde Işık Oyunları
Gökyüzünde Işık Oyunları Serdar Evren Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü serdar.evren@ege.edu.tr IŞINLAR ve GÖLGELER Alacakaranlık Işınları Perspektif Işıklar ve Gölgeler Perspektif Zıt yönde alacakaranlık
DetaylıLaboratuvar Tekniği. Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü TBY 118 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 9. Hafta (11.04.
Laboratuvar Tekniği Adnan Menderes Üniversitesi Tarımsal Biyoteknoloji TBY 118 Muavviz Ayvaz (Yrd. Doç. Dr.) 9. Hafta (11.04.2014) 1 9. Haftanın Ders İçeriği Beer-Lambert Kanunu Spektrofotometre 2 Beer-Lambert
DetaylıEkran, görüntü sergilemek için kullanılan elektronik araçların genel adıdır.
Ekran Ekran, görüntü sergilemek için kullanılan elektronik araçların genel adıdır. Ekrandaki tüm görüntüler noktalardan olusur. Ekrandaki en küçük noktaya pixel adı verilir. Pixel sayısı ne kadar fazlaysa
Detaylı5. ÜNİTE İZDÜŞÜMÜ VE GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA
5. ÜNİTE İZDÜŞÜMÜ VE GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA KONULAR 1. İzdüşüm Metodları 2. Temel İzdüşüm Düzlemleri 3. Cisimlerin İzdüşümleri 4. Görünüş Çıkarma BU ÜNİTEYE NEDEN ÇALIŞMALIYIZ? İz düşümü yöntemlerini, Görünüş
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
Detaylı32 Mercekler. Test 1 in Çözümleri
Mercekler Test in Çözümleri. Mercek gibi ışığı kırarak geçiren optik sistemlerinde hava ve su içindeki odak uzaklıkları arklıdır. Mercek suyun içine alındığında havaya göre odak uzaklığı büyür. Aynalarda
Detaylıtayf kara cisim ışınımına
13. ÇİZGİ OLUŞUMU Yıldızın iç kısımlarından atmosfere doğru akan ışınım, dalga boyunun yaklaşık olarak sürekli bir fonksiyonudur. Çünkü iç bölgede sıcaklık gradyenti (eğimi) küçüktür ve madde ile ışınım
DetaylıIşık ve Aynalar 1- Yansıma SORU 2- Yansıma Kanunları Yansıma kanunları; NOT: 3- Yansıma Çeşitleri a) Düzgün Yansıma
Işık ve Aynalar 1- Yansıma Işığın yayılması sırasında ışık kaynağından çıkan ve ışığın yolunu belirleyen en ince ışık demetine ışık ışını denir. Işık kaynağından çıkan veya parlak bir yüzeyden yansıyan
DetaylıHAYALİMO EKİBİ 5.ÜNİTE IŞIĞIN YAYILMASI
Işık bir enerjidir ve başka enerjilere dönüşebilir. Örneğin güneşimiz mız olup, güneşten dünyamıza gelen aynı zamanda ısı enerjisine dönüşmektedir. >> Kendisi Işık olmayan varlıkları, ışığın onların üzerinden
DetaylıFİZ209A OPTİK LABORATUVARI DENEY KILAVUZU
T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ ORTAÖĞRETİM FEN VE MATEMATİK ALANLARI EĞİTİMİ BÖLÜMÜ FİZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI FİZ209A OPTİK LABORATUVARI DENEY KILAVUZU TÇ 2007 & ҰǓ 2012 Öğrencinin Adı
DetaylıMercekler Testlerinin Çözümleri. Test 1 in Çözümleri
6 Mercekler Testlerinin Çözümleri 1 Test 1 in Çözümleri cisim düzlem ayna görüntü g 1 1. çukur ayna perde M N P ayna mercek mercek sarı mavi g 1 Sarı ışık ışınları şekildeki yolu izler. Mavi ışık kaynağının
DetaylıBir malzemenin kırılma indisi n, ışığın boşluktaki hızının (c) ışığın o malzemedeki
Doğa Olayları II Işık ve özellikleri: Işık elektromanyetik bir dalgadır. Yayıldığı veya soğrulduğunda parçacık özelliği gösterir; ivmelenen elektrik yükleri tarafından yayılır. Işık hızı temel bir sabittir.
DetaylıFİZ4001 KATIHAL FİZİĞİ-I
FİZ4001 KATIHAL FİZİĞİ-I Bölüm 3. Örgü Titreşimleri: Termal, Akustik ve Optik Özellikler Dr. Aytaç Gürhan GÖKÇE Katıhal Fiziği - I Dr. Aytaç Gürhan GÖKÇE 1 Bir Boyutlu İki Atomlu Örgü Titreşimleri M 2
DetaylıElektromanyetik Dalgalar. Test 1 in Çözümleri
35 Elektromanyetik Dalgalar 1 Test 1 in Çözümleri 4. 1. Radyo dalgaları elektronların titreşiminden doğan elektromanyetik dalgalar olup ışık hızıyla hareket eder. Radyo dalgalarının titreşim rekansı ışık
Detaylı10. Sınıf. Soru Kitabı. Optik. Ünite. 5. Konu Mercekler. Test Çözümleri. Lazer Işınının Elde Edilmesi
10. Sını Soru itabı 4. Ünite Optik 5. onu Mercekler Test Çözümleri azer Işınının Elde Edilmesi 4. Ünite Optik Test 1 in Çözümleri 1. çukur ayna sarı mavi perde ayna Sarı ışık ışınları şekildeki yolu izler.
DetaylıALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ
ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ UV-Görünür Bölge Moleküler Absorpsiyon Spektroskopisi Yrd. Doç.Dr. Gökçe MEREY GENEL BİLGİ Çözelti içindeki madde miktarını çözeltiden geçen veya çözeltinin tuttuğu ışık miktarından
DetaylıFinal için sorular. Yrd.Doç.Dr.Cengiz OKAY
Final için sorular SORU1) A düzleminde düşey x ekseni ile φ=45 derecelik açı yapan ve doğrusal olarak kutuplanmış ışık, tam dalga plakasından geçerek B düzlemine gelmektedir.b noktasında ışığın kutupluluk
DetaylıBÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ
BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ 1.1. Giriş Kinematik, daha öncede vurgulandığı üzere, harekete sebep olan veya hareketin bir sonucu olarak ortaya çıkan kuvvetleri dikkate almadan cisimlerin hareketini
DetaylıIşık Nasıl Yayılır? Bir kaynaktan çıkan ışık, herhangi bir engelle karşılaşmıyorsa her yönde ve doğrultuda doğrusal olarak yayılır.
Bir kaynaktan çıkan ışık, herhangi bir engelle karşılaşmıyorsa her yönde ve doğrultuda doğrusal olarak yayılır. Bir ışık kaynağından çıkan ve ışığın yolunu belirten doğrulara ışık ışını ya da kısaca ışın
DetaylıSPEKTROSKOPİK ELİPSOMETRE
OPTİK MALZEMELER ARAŞTIRMA GRUBU SPEKTROSKOPİK ELİPSOMETRE Birhan UĞUZ 1 0 8 1 0 8 1 0 İçerik Elipsometre Nedir? Işığın Kutuplanması Işığın Maddeyle Doğrusal Etkileşmesi Elipsometre Bileşenleri Ortalama
DetaylıMİKROYAPISAL GÖRÜNTÜLEME & TANI
MİKROYAPISAL GÖRÜNTÜLEME & TANI III-Hafta KOÜ METALURJİ & MALZEME MÜHENDİSLİĞİ Fotografik Emulsiyon & Renk Duyarlılığı Şekil 1.9. Göz eğrisi ile değişik film malzemelerinin karşılaştırılması. Fotografik
DetaylıDoç. Dr. Sabri KAYA Erciyes Üni. Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Bölümü. Ders içeriği
ANTENLER Doç. Dr. Sabri KAYA Erciyes Üni. Müh. Fak. Elektrik-Elektronik Müh. Bölümü Ders içeriği BÖLÜM 1: Antenler BÖLÜM 2: Antenlerin Temel Parametreleri BÖLÜM 3: Lineer Tel Antenler BÖLÜM 4: Halka Antenler
DetaylıT.C. TÜBİTAK BİDEB. YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ-ve MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİM ÇALIŞTAYLARI OPTİK KUTU
T.C. TÜBİTAK BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ-ve MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİM ÇALIŞTAYLARI OPTİK KUTU HAZIRLAYANLAR Ahmet ARSLAN Ömer Yılmaz TOKGÖZ DANIŞMANLAR Prof.
DetaylıRÖNTGEN FİZİĞİ 6. X-Işınlarının madde ile etkileşimi. Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak
RÖNTGEN FİZİĞİ 6 X-Işınlarının madde ile etkileşimi Doç. Dr. Zafer KOÇ Başkent Üniversitesi Tıp Fak X-IŞINI MADDE ETKİLEŞİMİ Elektromanyetik enerjiler kendi dalga boylarına yakın maddelerle etkileşime
DetaylıIŞIĞIN KIRINIMI ve GİRİŞİMİ. YGS-LYS Fizik Ders Notu
IŞIĞIN KIRINIMI ve GİRİŞİMİ YGS-LYS Fizik Ders Notu IŞIĞIN KIRINIMI ve GİRİŞİMİ Işık Teorileri Işığın yapısını açıklayabilecek 3 teori vardır. Bunlar Tanecik Teorisi, Dalga Teorisi ve Elektromanyetik Teori
DetaylıGeçen Derste. ρ için sınır şartları serinin bir yerde sona ermesini gerektirir. 8.04 Kuantum Fiziği Ders XXIII
Geçen Derste Verilen l kuantum sayılı açısal momentum Y lm (θ,φ) özdurumunun radyal denklemi 1B lu SD şeklinde etkin potansiyeli olacak şekilde yazılabilir, u(r) = rr(r) olarak tanımlayarak elde edilir.
DetaylıGİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar
JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu gözle
DetaylıÜnite. Dalgalar. 1. Ses Dalgaları 2. Yay Dalgaları 3. Su Dalgaları
7 Ünite Dalgalar 1. Ses Dalgaları 2. Yay Dalgaları 3. Su Dalgaları SES DALGALARI 3 Test 1 Çözümleri 3. 1. Verilen üç özellik ses dalgalarına aittir. Ay'da hava, yani maddesel bir ortam olmadığından sesi
DetaylıElektromanyetik Radyasyon (Enerji) Nedir?
Elektromanyetik Radyasyon (Enerji) Nedir? Atomlardan çeşitli şekillerde ortaya çıkan enerji türleri ve bunların yayılma şekilleri "elektromagnetik radyasyon" olarak adlandırılır. İçinde X ve γ ışınlarının
DetaylıX-IŞINI OLUŞUMU (HATIRLATMA)
X-IŞINI OLUŞUMU (HATIRLATMA) Şekilde modern bir tip X-ışını aygıtının şeması görülmektedir. Havası boşaltılmış cam bir tüpte iki elektrot bulunur. Soldaki katot ısıtıldığında elektronlar salınır. Katot
DetaylıYrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ. BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI
FOTOGRAMETRİ I GEOMETRİK ve MATEMATİK TEMELLER Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF329 FOTOGRAMETRİ I DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/
DetaylıELEKTROMANYETİK DALGALAR
ELEKTROMANYETİK DALGALAR Hareket eden bir yük manyetik alan oluşturur. Yük sabit hızla hareket ederse, sabit bir akım ve sabit bir manyetik alan oluşturur. Yük osilasyon hareketi yaparsa değişken bir manyetik
DetaylıX-IŞINLARININ ÖZELLİKLERİ VE ELDE EDİLMELERİ. X-ışınları Alman fizikçi Wilhelm RÖNTGEN tarafından 1895 yılında keşfedilmiştir.
X-IŞINLARININ ÖZELLİKLERİ VE ELDE EDİLMELERİ X-ışınları Alman fizikçi Wilhelm RÖNTGEN tarafından 1895 yılında keşfedilmiştir. X-ışınlarının oluşum mekanizması fotoelektrik olaya neden olanın tam tersidir.
DetaylıAST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI
AST404 GÖZLEMSEL ASTRONOMİ HAFTALIK UYGULAMA DÖKÜMANI Öğrenci Numarası: I. / II. Öğretim: Adı Soyadı: İmza: HAFTA 08 1. KONU: TAYFSAL GÖZLEM 1 2. İÇERİK Doppler Etkisi Kirchhoff Yasaları Karacisim Işınımı
DetaylıKÜRESEL AYNALAR ÇUKUR AYNA. Yansıtıcı yüzeyi, küre parçasının iç yüzeyi ise çukur ayna yada içbükey ayna ( konveks ayna ) denir.
KÜRESEL AYNALAR Yansıtıcı yüzeyi küre parçası olan aynalara denir. Küresel aynalar iki şekilde incelenir. Yansıtıcı yüzeyi, küre parçasının iç yüzeyi ise çukur ayna yada içbükey ayna ( konveks ayna ) denir.eğer
DetaylıElektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR)
Elektromanyetik Işıma Electromagnetic Radiation (EMR) Elektromanyetik ışıma (ışık) bir enerji şeklidir. Işık, Elektrik (E) ve manyetik (H) alan bileşenlerine sahiptir. Light is a wave, made up of oscillating
DetaylıH a t ı r l a t m a : Şimdiye dek bilmeniz gerekenler: 1. Maxwell denklemleri, elektromanyetik dalgalar ve ışık
H a t ı r l a t m a : Şimdiye dek bilmeniz gerekenler: 1. Maxwell denklemleri, elektromanyetik dalgalar ve ışık 2. Ahenk ve ahenk fonksiyonu, kontrast, görünebilirlik 3. Girişim 4. Kırınım 5. Lazer, çalışma
DetaylıMHN 113 Teknik Resim ve Tasarı Geometri 2
6. ÖLÜM İZDÜŞÜM MHN 113 Teknik Resim ve Tasarı Geometri 2 6. İZDÜŞÜM 6.1. GENEL İLGİLER Uzaydaki bir cisim, bir düzlem önünde tutulup bu cisme karşıdan bakılacak olursa, cismin düzlem üzerine bir görüntüsü
DetaylıKasetin arka yüzeyi filmin yerleştirildiği kapaktır. Bu kapakların farklı farklı kapanma mekanizmaları vardır. Bu taraf ön yüzeyin tersine atom
KASET Röntgen filmi kasetleri; radyografi işlemi sırasında filmin ışık almasını önleyen ve ranforsatör-film temasını sağlayan metal kutulardır. Özel kilitli kapakları vardır. Kasetin röntgen tüpüne bakan
Detaylı30 Mercekler. Test 1 in Çözümleri
0 Mercekler Test in Çözümleri.. Mercek gibi, ışığı kırarak geçiren optik sistemlerinde ava ve su içindeki odak uzaklıkları arklıdır. Mercek suyun içine alındığında avaya göre odak uzaklığı büyür. Aynalarda
Detaylı- 1 - ŞUBAT KAMPI SINAVI-2000-I. Grup. 1. İçi dolu homojen R yarıçaplı bir top yatay bir eksen etrafında 0 açısal hızı R
- - ŞUBT KMPI SINVI--I. Grup. İçi dolu omojen yarıçaplı bir top yatay bir eksen etrafında açısal ızı ile döndürülüyor e topun en alt noktası zeminden yükseklikte iken serbest bırakılıyor. Top zeminden
DetaylıHarici Fotoelektrik etki ve Planck sabiti deney seti
Deneyin Temeli Harici Fotoelektrik etki ve Planck sabiti deney seti Fotoelektrik etki modern fiziğin gelişimindeki anahtar deneylerden birisidir. Filaman lambadan çıkan beyaz ışık ızgaralı spektrometre
DetaylıUZAKTAN ALGILAMA YÖNTEMİ MADEN ARAŞTIRMA RAPORU
2014 UZAKTAN ALGILAMA YÖNTEMİ MADEN ARAŞTIRMA RAPORU, İhsanullah YILDIZ Jeofizik Mühendisi UZAKTAN ALGILAMA MADEN UYGULAMASI ÖZET İnceleme alanı Ağrı ili sınırları içerisinde bulunmaktadır.çalışmanın amacı
DetaylıX-Işınları. Numan Akdoğan. 10. Ders: X-ışınlarıyla görüntüleme (X-ray imaging)
X-Işınları 10. Ders: X-ışınlarıyla görüntüleme (X-ray imaging) Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Fizik Bölümü Nanomanyetizma ve Spintronik Araştırma Merkezi (NASAM) X-ışınlarıyla
DetaylıBölüm 3: Vektörler. Kavrama Soruları. Konu İçeriği. Sunuş. 3-1 Koordinat Sistemleri
ölüm 3: Vektörler Kavrama Soruları 1- Neden vektörlere ihtiyaç duyarız? - Vektör ve skaler arasındaki fark nedir? 3- Neden vektörel bölme işlemi yapılamaz? 4- π sayısı vektörel mi yoksa skaler bir nicelik
DetaylıSANATSAL DÜZENLEME ÖĞE VE İLKELERİ
SANATSAL DÜZENLEME ÖĞE VE İLKELERİ 1.Sanatsal düzenleme öğeleri Çizgi: Çizgi, noktaların aynı veya değişik yönlerde sınırlı veya sınırsız olarak ardı arda dizilmesinden elde edilen şekildir. Kalemimizle
DetaylıIŞIK VE SES Hazırlayan; Arif Özgür ÜLGER Muğla 2016
IŞIK VE SES Hazırlayan; Arif Özgür ÜLGER Muğla 2016 IŞIĞIN ÖZELLİKLERİ Işık maddenin fiziksel yapısındaki atomik etkileşim sonucu meydana gelen ve ışıyan bir enerji türüdür. Işık bir kaynaktan doğrusal
Detaylı