Üniversite öğrencilerinin çocukluk döneminde yaşadıkları örseleyici davranışların öfke durumları üzerine etkisi
|
|
- Özgür Neftçi
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Araştırma / Research Article TAF Preventive Medicine Bulletin DOI: /pmb Üniversite öğrencilerinin çocukluk döneminde yaşadıkları örseleyici davranışların öfke durumları üzerine etkisi The effect of childhood trauma on the anger status of university students Hülya Kulakçı Altınbaş 1, Gülbahar Korkmaz Aslan 2, Tülay Kuzlu Ayyıldız 3, Ferruh Niyazi Ayoğlu 4, Funda Veren 5 ÖZET Amaç: Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin çocukluk döneminde yaşadıkları örseleyici davranışların öfke durumları üzerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişkisel tipte yapılan araştırmaya, bir üniversitenin hemşirelik bölümünde eğitim-öğretim döneminde öğrenim gören toplam 323 öğrenci (kız: 256, erkek: 67) katılmıştır. Veriler, araştırmacılar tarafından oluşturulan Tanıtıcı Bilgi Formu; Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği, Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarz Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Veriler, sayı ve yüzde değerleri, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis ve Spearman Korelasyon Analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği nden alınan toplam puan ortalaması 102,26; duygusal kötüye kullanım ve duygusal ihmal puan ortalaması 59,96, fiziksel kötüye kullanım puan ortalaması 33,18, cinsel kötüye kullanım puan ortalaması ise 9,11 bulunmuştur. Öğrencilerin sürekli öfke puan ortalaması 22,67, öfke ifade tarzlarının alt boyutunu oluşturan öfke dışa puan ortalaması 17,16, öfke içte puan ortalaması 16,58, öfke kontrol puan ortalaması ise 21,57 bulunmuştur. Öğrencilerin çocukluk döneminde yaşadıkları örseleyici davranış puanı arttıkça sürekli öfke düzeylerinin arttığı (p=0.000, r=0,203) ve öfkelerini daha fazla dışarı yansıttıkları (p=0.000, r=0,217) belirlenmiştir. Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği nden aldıkları puanın yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca örseleyici davranışlara maruziyet arttıkça öğrencilerin sürekli öfke düzeylerinin arttığı ve öfkelerini daha fazla dışarı yansıttıkları belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, üniversite öğrencilerinin çocukluk döneminde yaşadıkları örselenme yaşantılarının tanımlanması, örselenme yaşantısı olan gençlerde gelişebilecek ruhsal sorunların belirlenmesi ve bunlara karşı önlem alınması önerilebilir. ABSTRACT In this study, it was intended to evaluate the effect of childhood trauma on the anger status of university students. A total of 323 students who were studying in a University, Department of Nursing were included in this cross-sectional study. Data were collected by using Descriptive Information Form, Childhood Trauma Questionnaire and Trait Anger and Anger Expression Scale. Data were analyzed by using numerical and percentage values, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test and Spearman Correlation Analysis. It was found thatmean total score of Childhood Traumatic Events Scale was , mean score of emotional abuse and neglect was 59.96, mean score of physical abuse was and mean score of sexual abuse was Mean trait anger score of students was found to be 22.67; and mean scores of anger-out, anger-in and anger control, that are the subdimensions of anger expression styles, were found to be 17.16, and 21.57, respectively. When the relationship between childhood traumatic events of the students and their trait anger and the forms of anger expression was examined, it was determined that their trait anger levels increased (p=0.000, r=0.203), and they reflected their anger more (p=0.000, r=0.217) as their exposure to traumatic events increased. According to the results of this study,it was found that mean score of Childhood Traumatic Events Scale was was high. 1 Bülent Ecevit Üniversitesi Zonguldak Sağlık Yüksekokulu, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Zonguldak, Türkiye 2 Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Denizli, Türkiye 3 Bülent Ecevit Üniversitesi Zonguldak Sağlık Yüksekokulu, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Zonguldak, Türkiye 4 Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Zonguldak, Türkiye 5 Bülent Ecevit Üniversitesi Zonguldak Sağlık Yüksekokulu, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Zonguldak, Türkiye Yazışma Adresi/Address for correspondence: Gülbahar Korkmaz Aslan, Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Denizli, Türkiye gkorkmazaslan@gmail.com Anahtar Kelimeler: Üniversite Öğrencisi, Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantısı, Öfke Durumu. Key Words: University student, Childhood Traumatic Events, Anger status Gönderme Tarihi/Received Date: Kabul Tarihi/Accepted Date: Yayımlanma Tarihi/Published Online: GİRİŞ Öfke, insanın doğuştan getirdiği ve yaşamın ilk yıllarında gelişen, doyurulmamış isteklere, istenmeyen sonuçlara ve karşılanmayan beklentilere karşı verilen doğal, evrensel, saldırganlık ve şiddet içermeyen, hayatı zenginleştiren, yaşamın sürdürülmesi için gerekli olan duygusal bir tepkidir. Bununla birlikte kontrol edilememesi saldırganlığa ve olumsuz davranışlara yol açmaktadır (1,2). Bu nedenle, öfkenin nasıl ifade edildiği çok önemlidir. Öfke ifade biçimleri bireylere göre farklılaşmakla birlikte, genel olarak içe atma, dışa yöneltme ve kontrol etme şeklinde sınıflandırılmaktadır. Öfkeyi içe atma, öfke yaratan düşünce ve duyguları bastırma eğilimini içerirken; dışa 518 TAF Prev Med Bull 2016 Cilt 15 Sayı 6
2 Kulakci et al. : The effect of childhood trauma on the anger status yöneltme, insanlara veya objelere yönelik saldırgan davranışlar gösterme eğilimini; öfkenin kontrol edilmesi ise, bireyin başkalarıyla olan ilişkilerinde genelde sabırlı, soğukkanlı, hoşgörülü, anlayışlı davranması gibi öfke yaşantısını veya öfkenin ifadesini kontrol edebilme yeteneğini yansıtmaktadır (2,3). Öfkeyi hissetme ve ifade etme biçimi, yaşamın ilk yıllarından itibaren gelişmeye başladığından bireyin çocukluktan getirdiği algılayış, duyuş, davranış ve alışkanlıkları, aile ortamının özellikleri ve çocukluk yaşantılarını bilmek önemlidir. Aile, çocuğun ruhen ve bedenen sağlıklı ve mutlu bir hayat sürmesi için gerekli olan bakımı, korumayı, sevgi dolu bir ortamda yaşama ve yetişme hakkını sağlamakla yükümlü olmakla birlikte, zaman zaman bu ideal ortamı sunmayı başaramayabilir (4,5). Ebeveyn veya bakıcı gibi bir erişkin tarafından çocuğa yönetilen, toplumsal kurallar ve profesyonel kişilerce uygunsuz veya hasar verici olarak nitelendirilen, çocuğun gelişimini engelleyen ya da kısıtlayan davranışlar, çocukların gereksinimlerini anlamadaki yetersizlikler ve ebeveyn-çocuk ilişkilerinde oluşan çatışmaların uygun yöntemlerle çözülmemesi gibi birçok farklı nedene bağlı olarak çocuklar örselenebilmektedir (4,6,7). Çocukluk döneminde yaşanan bu örseleyici davranışlar da kısa ve uzun dönemde çocuğun birçok fiziksel, psikolojik ve sosyal problemle karşı karşıya gelmesine neden olabilmektedir (8-10). Kısa dönemde çocuklarda alt ıslatma, parmak emme, beslenme bozukluğu ve benzeri regresif belirtiler gözlenebilirken; uzun dönemde saldırganlık, şiddet eğilimi, kendine zarar verme, yeme bozuklukları, depresyon, anksiyete ve olumsuz benlik algısı gibi birçok olumsuz sonucun görüldüğü çeşitli araştırmalar ile ortaya konulmuştur (8-11). Bunun yanında üniversite öğrencileri ile yapılan çalışmalarda çocukluk çağında yaşanan örseleyici davranışların öğrencilerde öfkeli ve saldırgan davranışlara neden olduğu, öfke ifade tarzları üzerine etkili olduğu belirlenmiştir (12-16). Öfke ve ifade biçiminin, kişilerarası ilişkiler, fiziksel ve ruhsal sorunlar üzerinde önemli bir etkisi olduğu bilinmektedir. Yapılan çalışmalarda üniversite öğrencilerinin orta düzeyde öfke yaşadıkları belirlenmiştir (14,17-19). Bostancı ve arkadaşlarının 2006 yaptıkları bir çalışmada da üniversite öğrencileri arasında çabuk öfkelenme sorunu yaşayanlar %21,6 oranında, öfke kontrolünde güçlük çekme sorunu yaşayanlar %9,5 oranında saptanmıştır (14). Kontrol edilemeyen, inkâr ya da bastırma ile yok sayılan öfkenin saldırganlık ve şiddet eğilimi gibi kişinin hem kendisi hem de çevresi için zararlı olma potansiyeli taşıyacağı bilinmektedir. Öfkenin sağlıklı olarak yaşanıp yönetilebilmesi için kabul edilmesi, nedenlerinin ve biçiminin anlaşılması ve saldırgan biçimlerde ifadesinin kontrol edilmesi gereklidir (20,21). Çocukluk döneminde yaşanan örseleyici davranışların saldırganlık ve şiddet eğilimi gibi sonuçları olduğunun literatürde yer almasına karşın çocukluk çağında yaşanan örseleyici davranışların bireyin öfke durumu ve öfke kontrolü üzerine etkisinin değerlendirildiği çok az çalışmaya rastlanmıştır. Bu nedenle, bu çalışma, öğrencilerin çocukluk dönemi örselenme yaşantıları ve öfke durumlarını tanımlamak ve örselenme yaşantılarının sürekli öfke ve öfke ifade tarzı ile ilişkisinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. YÖNTEM Araştırmanın tipi tanımlayıcı ve ilişkiseldir. Araştırmanın evrenini eğitim-öğretim dönemi bir üniversitenin hemşirelik bölümünde öğrenim gören toplam 403 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçimine gidilmeden evrenin tamamına ulaşılması planlanmış olup, evrenin %80,1 ine (n=323) ulaşılmıştır. Araştırmaya katılmayı kabul eden 370 öğrenciye veri toplama formları dağıtılmış ancak 323 tanesi eksiksiz ve uygun bir biçimde doldurularak geri dönmüştür. Verilerin toplanması amacıyla araştırmacılar tarafından oluşturulan Tanıtıcı Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği, Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarz Ölçeği kullanılmıştır. Tanıtıcı Bilgi Formu: Formda, öğrencilerin sınıfı, cinsiyeti, aile tipi, ailenin yaşadığı yer, ailenin ekonomik durumu, kardeş sayısı, evin kaçıncı çocuğu, anne ve baba eğitimine yönelik oluşturulan 11 adet açık-kapalı uçlu soru bulunmaktadır. Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği (ÇÖYÖ): Bernstein ve arkadaşları (1994) tarafından hazırlanan ölçek, 18 yaşından önceki örselenme yaşantılarını taramaya yönelik geliştirilmiştir (22). Ölçeğin Cronbach alfa katsayıları 0,79 ve 0,94 arasında bulunmuş, geçerlik ve güvenirliği yüksek olarak saptanmıştır. Türkçeye uyarlaması Aslan ve Alparslan (1999) tarafından yapılmıştır (23). Geçerlik ve güvenirlik çalışmasında test güvenirliği 0,96, alt ölçeklerin ki ise 0,94-0,96 olarak saptanmıştır. Ölçek ve alt ölçek puanlarının Beck Depresyon Ölçeği, Spielberger Sürekli Kaygı Envanteri, Disosiyatif Yaşantılar Ölçeği ve Toronto Aleksitimi Ölçeği puanları ile korelasyonlarının yüksek düzeyde anlamlılık (p<0.001) göstermesi yapı geçerliliğini desteklemektedir (23). Ölçeğin Türkiye de çocukluk döneminde örseleyici yaşantı durumunu yaşama durumunu değerlendirmek için geçerli ve güvenilir olduğu bildirilmiştir. Ölçek 40 maddeden oluşup puanlaması hiçbir zaman, nadiren, bazen, sıklıkla ve çok sık yanıtlarına karşılık gelen 1-5 arası likert tipi değerlendirme ile yapılmıştır. Alınan toplam puan arasında değişebilir. Yüksek puanlar çocukluk çağı örselenme yaşantılarının sıklığına işaret eder. Ölçeğin, Duygusal Kötüye Kullanım ve Duygusal İhmal (19 maddedir ve alınan puan değişebilir), Fiziksel Kötüye Kullanım (16 maddedir ve alınan puan arasında değişebilir) ve Cinsel Kötüye Kullanım TAF Prev Med Bull 2016 Vol 15 Issue 6 519
3 Kulakçı v.d. : Örseleyici davranışların öfke durum üzerine etkisi (5 maddedir ve alınan puan 5-25 arasında değişebilir) olmak üzere 3 alt boyutu bulunmaktadır (23). Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarz Ölçeği: Ölçeğin ilk güvenirlik çalışması Spielberger ve arkadaşları tarafından 1984 yılında yapılmıştır (24). Ölçeğin uyarlama çalışmasında, ölçüt bağıntılı geçerlilik ve faktör analizi çalışmaları yapılmıştır. Ölçeğin, Cronbach Alfa değerleri alt ölçeklere göre; Sürekli Öfke için 0,82 ve 0,90 arasında, Öfkeyi Kontrol için 0,85, Öfkeyi Dışa için 0,76 ve Öfkeyi İçte için 0,74 olarak hesaplanmıştır. Ölçekte her madde düz puanlanmakta olup maddeler öfkenin yokluğundan değil, varlığından hareketle ölçüm yapmaktadır (24). Özer (1994) tarafından Türkiye uyarlaması yapılan ölçek dörtlü likert tipi bir ölçek olup, 34 maddeden oluşmaktadır (21). Ölçeğe verilebilecek tepkiler; Beni Hiç Tanımlamıyor (1), Beni Biraz Tanımlıyor (2), Beni Oldukça Tanımlıyor (3), Beni Tümüyle Tanımlıyor (4) şeklinde sıralanmıştır. Ölçek; Sürekli Öfke, Öfke Dışa, Öfke İçte ve Öfke Kontrol olmak üzere dört alt boyuttan oluşmaktadır. Sürekli Öfke Alt Ölçeği nde (SÖAÖ) 10 madde bulunmakta olup, bu alt ölçekten alınabilecek puanlar 10 ile 40 puan arasında değişmektedir. Öfke Dışa, Öfke İçte ve Öfke Kontrol Alt Ölçeklerinde ise 8 er madde bulunmakta ve 8-32 arasında bir puan elde edilmektedir. Sürekli öfke Alt Ölçeği nden alınan yüksek puan, sürekli öfke düzeyinin yüksek olduğunu göstermektedir. Öfke Dışa Alt Ölçeği nden alınan yüksek puanlar öfkenin kolayca ifade ediliyor olduğunu; Öfke İçte Alt Ölçeği nden alınan yüksek puanlar öfkenin bastırılmış olduğunu; Öfke Kontrol Alt Ölçeği nden alınan yüksek puanlar ise öfkenin kontrol edilebildiğini göstermektedir (21,24,25). Araştırmanın yürütülebilmesi için Üniversitenin Hemşirelik Bölümünden yazılı izin alınmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından, belirlenen tarih ve ders saatlerinde toplanmıştır. Araştırmacılar uygulama öncesinde öğrencilere araştırmanın amacı ve önemi hakkında bilgi vermiştir. Araştırmaya katılmayı kabul eden öğrencilere veri toplama araçları dağıtılmıştır. Veriler bireysel bildirime dayalı toplanmıştır. Tanıtıcı Bilgi Formu ndan elde edilen veriler bağımsız değişkenler, Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği ve Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarz Ölçeği puanları ise bağımlı değişkenler olarak belirlenmiştir. Ayrıca Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği ve Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarz Ölçeği puanları arasındaki ilişki incelenirken Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği bağımsız değişken olarak kabul edilmiştir. Bağımsız değişkenlerin değerlendirilmesinde sayı ve yüzde değerleri kullanılmıştır. Sayısal değişkenlerin normal dağılıma uygunlukları Shapiro-Wilk testi ile değerlendirilmiştir. Bağımsız değişkenlere göre normal dağılım göstermeyen ölçümlerde istatistiksel analiz için nonparametrik testlerden Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis varyans analizi, iki ölçek arasındaki ilişkinin belirlenmesinde ise spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Kruskal-Wallis varyans analizi sonucunda istatistiksel olarak anlamlı çıkan bulgulardaki farklılıkları belirlemek için Bonferroni düzeltmeli Mann- Whitney U analizi yapılmıştır. BULGULAR Öğrencilere Ait Tanımlayıcı Özelliklerin Dağılımı Araştırmaya katılan öğrencilerin %31,0 ı (n=100) dördüncü sınıfta öğrenim görmektedir. Öğrencilerin %79,3 ü (n=256) kız ve %85,4 ü (n=276) çekirdek aileye sahip iken %53,9 unun (n=174) ailesi il merkezinde yaşamaktadır; %65,0 ının (n=210) ailesinin geliri giderine eşittir. Bir-iki kardeşe sahip olanlar %34,7 (n=112) iken %36,9 u (n=119) ailesinin ilk çocuğudur. Öğrencilerin %76,2 sinin (n=246) annesi ilkokul ve altı, %55,4 ünün (n=179) babası ise ortaokul ve üzeri eğitime sahiptir (Tablo 1). Öğrencilerin Çocukluk Döneminde Yaşadıkları Örseleyici Davranışların Değerlendirilmesi Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği nden alınan toplam puan ortalaması 102,26±8,44; duygusal kötüye kullanım ve duygusal ihmal puan ortalaması 59,96±7,07 fiziksel kötüye kullanım puan ortalaması 33,18±6,19, cinsel kötüye kullanım puan ortalaması ise 9,11±1,78 dir. Öğrencilerin Öfke Durumları ve Öfke İfade Tarzlarının Değerlendirilmesi Öğrencilerin sürekli öfke puan ortalaması 22,67±5,51, öfke ifade tarzlarının alt boyutunu oluşturan öfke dışa puan ortalaması 17,16±4,26, öfke içte puan ortalaması 16,58±4,23 ve öfke kontrol puan ortalaması 21,57±4,56 dır. Çalışmada öğrencilerin bazı özelliklerine göre sürekli öfke durumları ve öfke ifade tarzları değerlendirilmiştir (Tablo 2). Değerlendirme sonucunda; öğrenim görülen sınıf düzeyine, aile tipine, ailenin ekonomik durumuna, kardeş sayısına, ailedeki doğum sırasına ve baba eğitim düzeyine göre öğrencilerin sürekli öfke durumlarının ve öfke ifade tarzlarının farklılık göstermediği belirlenmiştir (p>0.05). Bu durumun yanı sıra, erkek öğrencilerin içteki öfkelerinin daha fazla olduğu (p=0.006), öfke yaşadıkları zaman bunu dışarıya daha fazla yansıttıkları (p=0.000) ve öfke düzeyinin daha fazla süreklilik gösterdiği (p=0.009) belirlenmiştir. Çalışmada, ayrıca, annesinin eğitimi ortaokul ve üzerinde olanların annesinin eğitimi ilkokul ve altında eğitime sahip olanlara göre öfkelerini kontrol edebildikleri (p=0.028) tespit edilmiştir. 520 TAF Prev Med Bull 2016 Cilt 15 Sayı 6
4 Kulakci et al. : The effect of childhood trauma on the anger status Tablo 1. Öğrencilerin sosyodemografik özellikleri Değişkenler n % Sınıf düzeyi 1. sınıf 73 22,6 2. sınıf 88 27,2 3. sınıf 62 19,2 4. sınıf ,0 Cinsiyet Kız ,3 Erkek 67 20,7 Aile tipi Çekirdek aile ,4 Geniş aile 38 11,8 Parçalanmış aile 9 2,8 Ailenin yaşadığı yer İl merkezi ,9 İlçe ,5 Köy 41 12,7 Diğer (belde) 3 0,9 Ailenin ekonomik durumu Gelir giderden az 72 22,3 Gelir gidere eşit ,0 Gelir giderden fazla 41 12,7 Kardeş sayısı 1-2 kardeş ,7 3 kardeş ,6 4 ve üzeri kardeş ,7 Evin kaçıncı çocuğu Tek çocuk 12 3,7 İlk çocuk ,9 Ortanca çocuk 98 30,3 Son çocuk 94 29,1 Anne eğitim İlkokul mezunu ve altı ,2 Ortaokul mezunu ve üzeri 77 23,8 Baba eğitim İlkokul mezunu ve altı ,6 Ortaokul mezunu ve üzeri ,4 Toplam ,0 Öğrencilerin Çocukluk Döneminde Yaşadıkları Örseleyici Davranışlar ile Öfke Durumları ve Öfke İfade Tarzları Arasındaki İlişki Öğrencilerin çocukluk döneminde yaşadıkları örseleyici davranışlar ile sürekli öfke durumları ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişki değerlendirilmiştir (Tablo 3). Değerlendirme sonucunda; örseleyici davranışlara maruziyet ile sürekli öfke ve öfkeyi dışa yansıtma arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bu bulguya göre, örseleyici davranışlara maruziyet arttıkça öğrencilerin sürekli öfke düzeylerinin arttığı (p=0.000, r=0,203) ve öfkelerini daha fazla dışarı yansıttıkları (p=0.000, r=0,217) belirlenmiştir. TARTIŞMA Öğrencilerin Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği nden (ÇÇÖY) aldıkları puan ortalaması 102±8.4 bulunmuştur. Alt boyut puan ortalamalarına bakıldığında fiziksel kötüye kullanım puan ortalamasının daha yüksek olduğu görülmektedir. Türkiye de üniversite öğrencilerinin örselenme yaşantılarını inceleyen birkaç çalışma bulunmaktadır. Bunlardan Bostancı ve arkadaşlarının (2006) kız öğrencilerinin çoğunlukta olduğu bir örneklemde yaptıkları bir çalışmada ÇÇÖY puan ortalaması bu araştırmanın bulgusuna çok yakın (100.6) bulunmuştur (14). Erkek öğrencilerin çoğunlukta olduğu öğrenciler ile Özen ve arkadaşlarının (71.5) ve Aslan ve Alparslan ın (64.2) yaptıkları çalışmalarda ÇÇÖY puan ortalaması daha düşük bulunmuştur (13, 23). Bu sonuçlardan yola çıkılarak erkek öğrencilerin örselenme yaşantılarının daha az olduğu ya da açıklamakta daha fazla zorlandıkları söylenebilir. Ayrıca yapılan bu çalışmalar kronolojik olarak sıralandığında öğrencilerin ÇÇÖY puan ortalamalarının zamanla yükseldiği de söylenebilir. Öğrencilerin sürekli öfke puan ortalaması 22,67±5,51, öfke ifade tarzlarının alt boyutunu oluşturan öfke dışa puan ortalaması 17,16±4,26, öfke içte puan ortalaması 16,58±4,23, öfke kontrol puan ortalaması ise 21,57±4,56 dır. Bu sonuçlar değerlendirildiğinde öğrencilerin sürekli öfke yaşadıkları, fakat bu öfkeyi kontrol edebildikleri söylenebilir. Elde edilen bu sonuçlar daha önce üniversite öğrencileri ile yapılan öfke ile ilgili çalışmalardaki bulgular ile benzerlik göstermektedir. Kaya ve arkadaşlarının hemşirelik ve ebelik öğrencileri ile yaptıkları çalışmada öğrencilerin sürekli öfke ve öfke ifade tarzları puan ortalamaları bizim çalışmalarımızın bulgusu ile benzer bulunmuştur (28). Hamdan-Mansour ve arkadaşlarının yaptıkları çalışmada da üniversite öğrencilerinin sürekli öfke ve öfke ifade tarzları orta düzeyde bulunmuştur (19). Erkek öğrencilerin içe yönelik ve dışa yönelik öfkelerinin kızlara oranla daha yüksek olduğu ve öfke düzeylerinin daha fazla süreklilik gösterdiği belirlenmiştir. Literatürde öfke ifadesinin cinsiyete göre davranışa farklı şekilde yansıdığını gösteren çalışmalar olduğu görülmektedir. Keskin ve arkadaşlarının 2011 yılında sağlık çalışanları ile yaptıkları bir çalışmada erkeklerin sürekli öfke puanlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir (28). Kaya ve arkadaşlarının yaptıkları araştırmada, erkeklerin öfkelerini kızlardan daha fazla dışa vurdukları belirlenmiştir (29). Benzer şekilde Yöndem ve Bıçak ın 2008 yılında üniversite öğrencileriyle yaptıkları çalışmada da erkeklerin kızlara oranla sürekli öfke düzeyinin, içe yönelik ve dışa yönelik öfkelerinin anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur (30). Geleneksel cinsiyet rolleri; kadın ve erkeklerin yetişme tarzındaki TAF Prev Med Bull 2016 Vol 15 Issue 6 521
5 Kulakçı v.d. : Örseleyici davranışların öfke durum üzerine etkisi Tablo 2. Öğrencilerin tanımlayıcı özelliklerine göre sürekli öfke ve öfke ifade tarz ölçeği puan ortalamalarının karşılaştırılması. Değişkenler Öfke İçte Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarz Ölçeği Öfke Dışa Öfke Kontrol Sürekli Öfke Sınıf 1. sınıf 16 (13,18) 17 (15,20) 21 (19,23) 22 (19,27) 2. sınıf 16 (14,19) 16 (13,19) 23 (18,25) 21 (18,26) 3. sınıf 17 (14,19) 17 (15,20) 22 (17,24) 23 (21,28) 4. sınıf 17 (13,19) 16 (14,19) 22 (18,25) 22 (18,26) KW 2,747 5,401 4,562 5,44 p Cinsiyet Kız 16 (13,19) 16 (14,19) 22 (18,25) 22 (18,26) Erkek 18 (14,20) 18 (16,21) 21 (18,24) 25 (21,27) Z -2,727-4,602-0,617-2,609 p Aile tipi Çekirdek aile 16 (13,19) 17 (14,19) 22 (18,24) 22 (19,26) Diğer 16 (14,20) 16 (14,19) 22 (20,25) 22 (18,26) Z -0,881-0,664-0,999-0,263 p Ailenin yaşadığı yer İl merkezi 16 (13,19) 17 (15,19) 22 (18,24) 22 (19,26) Diğer 17 (14,19) 16 (14,19) 22 (18,25) 22 (19,26) Z -2,149-1,425-0,333-0,737 p Ailenin ekonomik durumu Gelir giderden az 17 (13,20) 16 (13,19) 22 (19,24) 22 (18,26) Gelir gidere eşit 16 (14,19) 17 (15,19) 22 (18,24) 22 (19,27) Gelir giderden fazla 16 (14,19) 17 (14,20) 22 (18,26) 21 (18,26) KW 0,831 4,067 1,587 1,837 p Kardeş sayısı 1-2 kardeş 15 (13,18) 16 (13,19) 22 (18,24) 22 (18,27) 3 kardeş 16 (14,20) 17 (14,19) 21 (18,24) 22 (19,26) 4 ve üzeri kardeş 17 (14,19) 17 (15,19) 23 (19,25) 22 (20,26) KW 5,610 1,882 2,461 0,129 p Evin kaçıncı çocuğu İlk çocuk + tek çocuk 16 (14,19) 16 (15,19) 22 (19,24) 22 (19,26) Ortanca çocuk 17 (14,19) 16 (14,19) 22 (18,25) 22 (19,25) Son çocuk 16 (13,19) 17 (13,19) 22 (18,24) 22 (18,27) KW 0,752 0,938 0,106 0,478 p Anne eğitim İlkokul mezunu ve altı 16 (14,19) 16 (14,19) 21 (18,24) 22 (19,26) Ortaokul mezunu ve üzeri 16 (14,18) 17 (15,19) 23 (20,25) 22 (19,26) Z -0,603-0,127-2,199-0,467 p Baba eğitim İlkokul mezunu ve altı 17 (13,19) 17 (13,19) 22 (18,25) 22 (18,27) Ortaokul mezunu ve üzeri 16 (14,19) 17 (15,19) 22 (18,24) 22 (19,26) Z -0,607-0,820-0,704-0,374 p TAF Prev Med Bull 2016 Cilt 15 Sayı 6
6 Kulakci et al. : The effect of childhood trauma on the anger status Tablo 3. Çocukluk çağı örseleyici yaşantıları ile sürekli öfke ve öfke ifade tarzı puan ortalamaları arasındaki ilişki. Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği Duygusal Fiziksel Cinsel Toplam Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarz Ölçeği Öfke İçte Öfke Dışa Öfke Kontrol Sürekli Öfke r -0,215* -0,045 0,082-0,084 p r 0,262* 0,330* -0,171* 0,350* p r -0,045 0,016 0,017 0,073 p r 0,045 0,217* -0,058 0,203* p * P< 0.01 farklılıkların bu sonuçlar üzerinde etkili olduğu düşünülmüştür. Farklı kültürlerde ve tarihin farklı zamanlarında kadınlara ve erkeklere toplumsal olarak yüklenen roller ve sorumluluklar vardır. Erkek cinsiyeti ile kadın cinsiyeti arasında toplumsal yaşama katılma düzeyi ile öfkelenme durumları, düzeyleri ve ifade ediliş biçimleri arasında farklılıklar bulunmaktadır. Kültürel etkilerle kızların öfke, kızgınlık gibi duygularını ifade etmelerinin sınırlandığını düşündürmektedir. Öğrencilerin çocukluk döneminde yaşadıkları örseleyici davranışlar ile sürekli öfke durumları ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda; örseleyici davranışlara maruziyet arttıkça öğrencilerin sürekli öfke düzeylerinin arttığı ve öfkelerini daha fazla dışarı yansıttıkları belirlenmiştir. Eroğlu ve Türk (2013) ün ergenlerle yaptıkları çalışmada benzer şekilde, fiziksel, duygusal, cinsel istismar yaşayan öğrencilerin sürekli öfke, öfke içe, öfke dışa puanları yaşamayan öğrencilere göre anlamlı şekilde daha yüksek; öfke kontrol puanları ise daha düşük bulunmuştur (16). Çocukluk döneminde örseleyici davranışlara maruz kalan öğrencilerin sürekli öfke, öfke içe ve öfke dışa puanlarının yüksek oluşu çocukluk döneminde maruz kaldıkları öfke ve şiddeti model almalarının bir sonucu olabilir. Ayrıca istismarın çocuk üzerinde yarattığı duygunun genellikle ebeveynlerine karşı öfke ve kin şeklinde kendini gösterdiği söylenebilir. Bununla birlikte örselenme yaşantısının saldırganlık, şiddet eğilimi, kendine zarar verme, duygusal problemler, kişilerarası ilişkilerde sorunlar, yeme bozuklukları, depresyon, anksiyete, post-travmatik stres bozuklukları ve olumsuz benlik algısına neden olduğunu gösteren çeşitli araştırma sonuçları bulunmaktadır (8,9,13,31). Öfkeye yol açan nedenler arasında sayılan çocukluk döneminde yaşanılan örseleyici davranışların bireyin öfke durumu ve öfke kontrolü ile ilişkisini ortaya koyan bu çalışmanın konuyla ilgili literatüre önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmüştür. Ayrıca bu ilişkinin belirlenmesi çocukluk döneminde örseleyici davranışlara maruz kalan öğrencilerin öfke kontrolü açısından ele alınmasına da katkı sağlayabilir. Kontrol ve ifade edilemeyen yüksek öfke düzeyinin psikolojik ve fiziksel sağlık üzerindeki olumsuz etkileri bilinmektedir. SONUÇ VE ÖNERİLER Bu çalışmadan elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği nden aldıkları puanın yüksek olduğu belirlenmiştir. Öte yandan öğrencilerin sürekli öfke yaşadıkları, fakat bu öfkeyi kontrol edebildikleri sonucuna varılmıştır. Ayrıca örseleyici davranışlara maruziyet arttıkça öğrencilerin sürekli öfke düzeylerinin arttığı ve öfkelerini daha fazla dışarı yansıttıkları belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, üniversite öğrencilerinin çocukluk döneminde yaşadıkları örselenme yaşantılarının tanımlanması, örselenme yaşantısı olan öğrencilerde gelişebilecek ruhsal sorunların belirlenmesi ve bunlara karşı önlem alınması önerilebilir. Bununla birlikte çocukluk döneminde örseleyici davranışlara maruz kalan öğrencilerin öfke kontrolü açısından ele alınması gerektiği söylenebilir. KAYNAKLAR 1. Albayrak B, Kutlu Y. Ergenlerde öfke ifade tarzı ve ilişkili faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2009; 2 (3): Duran Ö, Eldeleklioğlu J. Öfke kontrol programının yaş arası ergenler üzerindeki etkinliğinin araştırılması. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2005; 25 (3): Arslan C. Öfke ve öfkeyi ifade etme biçimlerinin, stresle başa çıkma ve kişilerarası problem çözme açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10 (1): Çelik ÇB. Üniversite öğrencilerinin çocukluk çağı örselenme yaşantılarının kendilik algısı ve boyun eğici davranışlar üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, TAF Prev Med Bull 2016 Vol 15 Issue 6 523
7 Kulakçı v.d. : Örseleyici davranışların öfke durum üzerine etkisi 5. Durmuşoğlu N, Doğru SY. Çocukluk örseleyici yaşantılarının ergenlikteki yakın ilişkilerde bireye etkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2006; 15: Oral R, Can D, Kaplan S, Polat S, Ates N, Çetin G, et al. Child abuse in Turkey: an experience in overcome denial and a description of 50 cases. Child Abuse & Neglect. 2001; 25 (2): Taner Y, Gökler B. Çocuk istismar ve ihmali: psikiyatrik yönleri. Hacettepe Tıp Dergisi. 2004; 35: Garcia J, Adams J, Friedman L, East P. Links between past abuse, suicide ideation, and sexual orientation among san diego college students. Journal of American College Health. 2002; 51: Fergusson DM, Boden JM, Horwood LJ. Exposure to childhood sexual and physical abuse and adjustment in early adulthood. Child Abuse & Neglect. 2008; 32 (6): Yılmaz G, İşiten N, Ertan Ü, Öner A. Bir çocuk istismarı vakası. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2003; 46: Bahar G, Savaş HA, Bahar A. Çocuk istismar ve ihmali; bir gözden geçirme. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2009; 4: Zeren C, Yengil E, Çelikel A, Arık A, Arslan M. Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı istismarı sıklığı. Dicle Tıp Dergisi. 2012; 39 (4): Özen F, Antar S, Özkan M. Çocukluk çağı travmalarının umutsuzluk, sigara ve alkol kullanımı üzerine etkisi; üniversite son sınıf öğrencilerini inceleyen bir çalışma. Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2007;20 (2): Bostancı N, Albayrak B, Bakoğlu İ, Çoban Ş. Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı travmalarının depresif belirtileri üzerine etkisi. New/Yeni Symposium Journal. 2006;44 (4): Chapple CL, Tyler, K., & Bersani, B. E. (2005). Child neglect and adolescents violence: Examining the effects of selfcontrol and peer rejection. Violence and Victims, 1, Çeçen Eroğlu A R, Türk ŞB. (2013). Ergenlerde çocukluk örselenme yaşantıları ve öfke ifade tarzları ile benlik saygısı ve yaşam doyumu arasındaki ilişkilerin incelenmesi. International Journal of Human Sciences. 2013; 10 (1): Kaya N, Solmaz F. Bir üniversite hastanesinin kulak burun boğaz kliniğinde çalışan hemşirelerin öfke ve ifadesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2009; 1 (2): Kaya N, Kaya H, Yalın Atar N, Eskimez Z, Palloş A, Aktaş A. Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin öfke ve yalnızlık özellikleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2012;9 (2): Hamdan-Mansour AM, Dardas LA, Nawafleh H, Abu-Asba MH. Psychosocial predictors of anger among university students. Children and Youth Services Review. 2012; 34: Soykan Ç. Öfke ve öfke yönetimi. Kriz. 2003; 11 (2): Özer AK. Sürekli öfke ve öfke ifade tarzı ölçeği ön çalışması. Türk Psikoloji Dergisi. 1994; 9: İçinde Albayrak B, Kutlu Y. Ergenlerde öfke ifade tarzı ve ilişkili faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2009; 2 (3): Bernstein DP, Fink L, Handelsman L, Foote J, Lovejoy M, Wenzel K, et al. Initial reliability and validity of a new retrospective measure of child abuse and neglect. American Journal of Psychiatry. 1994;151 (8): Aslan H, Alparslan N. Çocukluk örselenme yaşantıları ölçeğinin bir üniversite öğrencisi örnekleminde geçerlilik, güvenirlik ve faktör yapısı. Türk Psikiyatri Dergisi. 1999, 10 (4): Spielberger CD, Johnson EH, Russel FS, Crane RJ, Jacobs GA, Worden TJ. Assessment of anger: the state trait anger scale. JN Butcher, CD Spielberger, (eds). Advances in personality assessment. vol. II, Hillsdade NJ: LEA; 1983.p Özkamallı E, Buğa A. Bir öfke denetimi eğitimi programının üniversite öğrencilerinin sürekli öfke düzeylerine etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2010; 6 (2): Tang CS. Childhood experiences of sexual abuse among Hong Kong Chinese college students. Child Abuse & Neglect. 2002; 26 (1): Meyerson LA, Long PJ, Miranda R Jr, Marx BP. The influence of childhood sexual abuse, physical abuse, family environment, and gender on the psychological adjustment of adolescents. Child Abuse & Neglect. 2002; 26 (4): Keskin G, Gümüş Babacan A, Engin E. Bir grup sağlık çalışanında öfke ve mizaç özellikleri: ilişkisel bir inceleme. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi. 2011; 24 (3): Kaya M, Genç M, Kaya B, Pehlivan E. Tıp Fakültesi ve sağlık yüksekokulu öğrencilerinde depresif belirti yaygınlığı, stresle başa çıkma tarzları ve etkileyen faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007; 18 (2): Yöndem ZD, Bıçak B. Öğretmen adaylarının öfke düzeyi ve öfke tarzları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2008; 5(2). Erişim: Kong S, Bernstein K. Childhood trauma as a predictor of eating psychopathology and its mediating variables in patients with eating disorders. Journal of Clinical Nursing. 2009; 18 (13): GATA. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non-Commercial License ( which permits unrestricted, noncommercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. Source of Support: Nil, Conflict of Interest: None declared 524 TAF Prev Med Bull 2016 Cilt 15 Sayı 6
Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı istismarı sıklığı
536 Dicle Tıp Dergisi / C. Zeren ve ark. Çocukluk çağı istismarı 2012; 39 (4): 536-541 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2012.04.0196 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Üniversite öğrencilerinde
DetaylıÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı
BULGULAR Çalışma tarihleri arasında Hastanesi Kliniği nde toplam 512 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Olguların yaşları 18 ile 28 arasında değişmekte olup ortalama 21,10±1,61 yıldır. Olguların %66,4 ü (n=340)
DetaylıDSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları)
DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları) Şermin Yalın Sapmaz Manisa CBÜ Tıp Fakültesi Çocuk Ergen Ruh Sağlığı
DetaylıTRAVMA VE ÖFKE TARZLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN TRAUMA AND ANGER STYLES
Economicsand Administration, TourismandTourism Management, History, Culture, Religion, Psychology, Sociology, FineArts, Engineering, Architecture, Language, Literature, EducationalSciences, Pedagogy&OtherDisciplines
DetaylıHEMŞİRELİK VE SAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ATILGANLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ*
ARAŞTIRMA HEMŞİRELİK VE SAĞLIK MEMURLUĞU ÖĞRENCİLERİNİN ATILGANLIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ* Filiz ADANA** Betül AKTAŞ*** Semra ERDAĞI**** Sevda ELİŞ**** Hicran ALKAN*** Özgü ULUMAN*** Alınış Tarihi:14.02.2008
DetaylıBEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ
Uluslararası 9. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Kongresi 19-22 Ekim 2017 Antalya/Türkiye BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ Öznur KARA
DetaylıFARKLI BRANŞTAKİ ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Abdulkadir EKİN, Yunus Emre YARAYAN
FARKLI BRANŞTAKİ ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Abdulkadir EKİN, Yunus Emre YARAYAN Kuramsal Çerçeve GİRİŞ Psikolojik dayanıklılık üzerine yapılan
DetaylıHEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME
HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI ÜZERĠNE BĠR DEĞERLENDĠRME Psi. Özge Kutay Sos.Yelda ġimģir Ġzmir,2014 HEMġEHRĠ ĠLETĠġĠM MERKEZĠ ÇALIġANLARIYLA STRES VE KAYGI DURUMLARI
DetaylıÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr
DetaylıSağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Ruhsal Durumlarının Değerlendirilmesi
Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2012; 11(2): 325-330 Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Ruhsal Durumlarının Değerlendirilmesi [Evaluation of the Mental Conditions of Students in the Health
DetaylıOrtaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi
Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi Fatma GÖLPEK SARI Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim
DetaylıBir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi
186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr
DetaylıHemşirelik öğrencilerinin benlik saygısı ve boyun eğici davranışlarının incelenmesi
Orijinal araştırma-original research http://dx.doi.org/10.7197/1305-0028.1279 Hemşirelik öğrencilerinin benlik saygısı ve boyun eğici davranışlarının incelenmesi The relation between submissive behaviors
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıÖğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi
Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi Yahya İLTÜZER Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim
DetaylıAKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018
AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıÜniversite Öğrencilerinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri
Üniversite Öğrencilerinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Belirtileri Yrd. Doç. Dr. Esengül Kayan Beykent Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü 04.10.2017 Çalışmanın Amacı 1.Üniversite öğrencilerinde
DetaylıBir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri
Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesi Hemşirelerinde Yaşam Kalitesi, İş Kazaları ve Vardiyalı Çalışmanın Etkileri Didem Yüzügüllü, Necdet Aytaç, Muhsin Akbaba Çukurova Üniversitesi Halk Sağlığı
DetaylıSiirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK
Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Temel olarak bir bilgisayar, çeşitli donanım parçalarını bir araya getirip uygun bir çalışma platformunu
DetaylıSiirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK
Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK EYLÜL-2013 Bilgisayar, uzun ve çok karmaşık hesapları bile büyük bir hızla yapabilen, mantıksal (lojik) bağlantılara
DetaylıHEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ
HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ *Derya BaĢaran ** Özlem ġahin Altun *Diaverum Özel Merzifon Diyaliz Merkezi **Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Psikiyatri HemĢireliği AD GİRİŞ
DetaylıİNFERTİL ÇİFTLERDE, İNFERTİLİTE TEDAVİSİ ESNASINDA ERKEKLERDEKİ PSİKOSOSYAL DURUMUN İNCELENMESİ
T.C AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İNFERTİL ÇİFTLERDE, İNFERTİLİTE TEDAVİSİ ESNASINDA ERKEKLERDEKİ PSİKOSOSYAL DURUMUN İNCELENMESİ Nilüfer TOK KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM HEMŞİRELİĞİ
DetaylıSAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI Arş.Gör. Duygu GÜR ERDOĞAN Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi dgur@sakarya.edu.tr Arş.Gör. Demet
DetaylıGebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi
Gebelikte Ayrılma Anksiyetesi ve Belirsizliğe Tahammülsüzlükle İlişkisi Dr. Sinem Sevil DEĞİRMENCİ Prof.Dr.Gökay AKSARAY Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Giriş
DetaylıMelek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi
DİYABET HASTALARININ HASTALIK ALGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi Amaç: TURDEP-2
DetaylıORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE İLİŞKİN DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE İLİŞKİN DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ Mehmet Akif YÜCEKAYA*, Mehmet GÜLLÜ* 1 İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü* İnönü Üniversitesi Spor Bilimleri
DetaylıÜniversite Öğrencilerinin Atılganlık Düzeylerinin Analizi
Araştırma / Research Article TAF Preventive Medicine Bulletin www.korhek.org DOI: 10.5455/pmb.1-1446156465 Üniversite Öğrencilerinin Atılganlık Düzeylerinin Analizi Analysis of Universty Students Assertiveness
DetaylıSağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri*
Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri* Hamza FİDANCIOĞLU**, K.Derya BEYDAĞ***, Fadime GÖK ÖZER***, Mehtap KIZILKAYA*** ÖZET Amaç: Bu çalışma, sağlık yüksek okulu öğrencilerinin
Detaylıİngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları
İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1 İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları İbrahim Üstünalp Mersin Üniversitesi İngilizce Öğretmen Adaylarının
DetaylıPOSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ
POSTPARTUM DEPRESYON VE ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİN MATERNAL BAĞLANMAYA ETKİSİ Sevil Şahin 1, İlknur Demirhan 1, Sibel Peksoy 1, Sena Kaplan 1, Gülay Dinç 2 1 Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
DetaylıÖZGEÇMİŞ. : Cevizlik Mah. İzzet Molla Sok. 8/5 Bakırköy / İSTANBUL
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Onay Budak İletişim Bilgileri Adres Telefon Mail : Cevizlik Mah. İzzet Molla Sok. 8/5 Bakırköy / İSTANBUL : 0534 846 46 16 : onaybudak@gmail.com 2. Doğum Tarihi : 01.01.1987 3.
DetaylıSiirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK
Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Halil Coşkun ÇELİK 15 Mayıs 2008 Hemen hemen her bilim alanındaki gelişmeler, yapılmış sistematik araştırmaların katkılarına bağlıdır. Bu yüzden genel olarak araştırma,
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Görev Kurum/Kuruluş Yıl Araştırma Görevlisi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rabia SAĞLAM 2. Doğum Tarihi : 17. 10. 1984 3. Unvanı : Dr. Öğr. Üyesi 4. Öğrenim Durumu : Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hemşirelik Atatürk Üniversitesi 2003-2007 Toplum
DetaylıHS-003. Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı.
HS-003 Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı. İstanbul) Sezgi ÇINAR PAKYÜZ (Celal Bayar Üniversitesi, Manisa Sağlık Yüksekokulu,
DetaylıTip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları
Tip 1 diyabetli genç yetişkinlerin hastalığa psikososyal uyumları ve stresle başa çıkma tarzları 1 Selda Çelik, 2 Meral Kelleci, 3 Dilek Avcı, 1 Elif Temel 1 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi
DetaylıThe Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department
71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
DetaylıGençlik Kamplarında Görev Yapan Liderlerin İletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi *
International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES) December 2016 : 2 (2) ISSN : 2548-9373 Doi : Field : Education Psychology Type : Research Article Recieved: 10.09.2016 - Corrected: 26.11.2016
DetaylıPANSİYONLU OKULLARDA ÇALIŞAN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLERİNİN KARAR VERMEDE ÖZ SAYGI ve KARAR VERME STİLLERİ
PANSİYONLU OKULLARDA ÇALIŞAN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLERİNİN KARAR VERMEDE ÖZ SAYGI ve KARAR VERME STİLLERİ Yasin DEMİRCAN, Vedat AYAN Tekışık Anadolu Lisesi, GİRESUN Karadeniz Teknik Üniversitesi
DetaylıCerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi
İ.Ü.F.N. Hem. Derg (2012) Cilt 20 - Sayı 3: 193-199 ISSN 1304-4869 Araştırma Yazısı Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi Evaluation of Professionalism
DetaylıHalil ÖNAL*, Mehmet İNAN*, Sinan BOZKURT** Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi*, Spor Bilimleri Fakültesi**
Halil ÖNAL*, Mehmet İNAN*, Sinan BOZKURT** Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi*, Spor Bilimleri Fakültesi** Düşünme; duyum ve izlenimlerden, tasarımlardan ayrı olarak aklın bağımsız ve kendine
DetaylıHemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi
Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2010; 9(5):487-492 Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi [Healthy Life Style Behaviours of the Nurses and the
Detaylıdaha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.
ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler
DetaylıAvailable online at
Available online at www.sciencedirect.com Procedia - Social and Behavioral Sciences 55 ( 2012 ) 1079 1088 *English Instructor, Abant Izzet Baysal University, Golkoy Campus, 14100, Bolu, Turkey (karakis_o@ibu.edu.tr)
DetaylıBEDEN EĞİTİMİ ve SPOR ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ALGILANAN SOSYAL DESTEK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
BEDEN EĞİTİMİ ve SPOR ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ALGILANAN SOSYAL DESTEK DÜZEYLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Hakan Salim ÇAĞLAYAN *, Yrd. Doç. Dr. Özden TAŞĞIN** Yrd.
DetaylıTÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
DetaylıAİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİNDE ÇALIŞMAKTA OLAN EBE VE HEMŞİRELERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ The Evaluation of Midwives and Nurses Communication Skills, Who Work in the Family Health Center
DetaylıSANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ
SANAYİDE ÇALIŞAN GENÇ ERİŞKİN ERKEKLERİN YAŞAM KALİTESİ VE RİSKLİ DAVRANIŞLARININ BELİRLENMESİ Yrd. Doç. Dr. Tahsin Gökhan TELATAR Sinop Üniversitesi SYO İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü 28.03.2017 Uluslararası
DetaylıPerceived Social Support Levels of University Students and The Factors Affecting of Social Support
17 Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Destek Düzeyleri ve Etkileyen Etmenler(*) Serap ÜNSAR** Seda KURT SADIRLI** Melike DEMĐR*** Refiye ZAFER**** Özgül EROL** Özet Giriş: Sosyal destek fiziksel ve psikolojik
DetaylıTIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE GÜNDÜZ AŞIRI UYKULULUK HALİ VE DEPRESYON ŞÜPHESİ İLİŞKİSİ
TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE GÜNDÜZ AŞIRI UYKULULUK HALİ VE DEPRESYON ŞÜPHESİ İLİŞKİSİ Egemen Ünal*, Reşat Aydın*, Gülnur Tekgöl Uzuner**, Oğuz Osman Erdinç**, Selma Metintaş* *Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
DetaylıYOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ. Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker****
YOĞUN BAKIM HEMŞİRELERİNİN İŞ YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ Gülay Göçmen*, Murat Çiftçi**, Şenel Sürücü***, Serpil Türker**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi Yoğun Bakım Sorumlu
DetaylıBilişsel Kaynaşma ve Yaşantısal Kaçınmayla Aleksitimi İlişkisi: Kabullenme ve Kararlılık Penceresinden Bakış
Bilişsel Kaynaşma ve Yaşantısal Kaçınmayla Aleksitimi İlişkisi: Kabullenme ve Kararlılık Penceresinden Bakış Sedat Batmaz 1, Emrah Songur 1, Mesut Yıldız 2, Zekiye Çelikbaş 1, Nurgül Yeşilyaprak 1, Hanife
DetaylıYAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA
YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA TEMEL İNANÇLAR VE KAYGI İLE İLİŞKİSİ: ÖNÇALIŞMA GİRİŞ: Yaygın anksiyete bozukluğu, birtakım olay ya da etkinliklerle ilgili olarak, bireyin denetlemekte zorlandığı,
DetaylıTHOMAS TÜRKİYE PPA Güvenilirlik, Geçerlilik ve Standardizasyon Çalışmaları Özet Rapor
THOMAS TÜRKİYE PPA Güvenilirlik, Geçerlilik ve Standardizasyon Çalışmaları Özet Rapor Amaç Aşamalar Örneklem Analizler PPA Güvenilirlik, Geçerlilik ve Standardizasyon Çalışmaları nın amacı, yeni örneklemler
Detaylı14 Aralık 2012, Antalya
Hamilelerde Uyku Bozukluğunun Sorgulanması ve Öyküden Tespit Edilen Huzursuz Bacak Sendromunda Sıklık, Klinik Özellikler ve İlişkili Olabilecek Durumların Araştırılması A Neyal, G Benbir, R Aslan, F Bölükbaşı,
Detaylıgelişmiş/olgunlaşmış
UZMANLIĞI HALK OYUNLARI VE DANS EĞİTİCİ VE ÖĞRETİCİLİĞİ OLAN BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENLERİNİN EPİSTEMOLOJİK İNANÇLARIN İNCELENMESİ INVESTIGATION OF THE EPISTEMOLOGICAL BELIEFS OF PHYSICAL EDUCATION TEACHERS
DetaylıNon-Parametrik İstatistiksel Yöntemler
Non-Parametrik İstatistiksel Yöntemler Dr. Seher Yalçın 27.12.2016 1 1. Tek Örneklem Kay Kare Testi 2. İki Değişken İçin Kay Kare Testi 3. Mann Whitney U Testi 4. Kruskal Wallis H Testi ortanca testine
DetaylıHipertansiyonu Olan Hastalarda Öfke ve Öz-Bakım Gücü İlişkisi
ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE 13 Hipertansiyonu Olan Hastalarda Öfke ve Öz-Bakım Gücü İlişkisi The Relationship between Anger and Self-Care Agency in Patients with Hypertension Ayşegül SAVAŞAN 1 ÖZET
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Tayfun Doğan Doğum Tarihi: 02.11.1979 Öğrenim Durumu: Doktora Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Eğitim Ondokuz Mayıs Üniversitesi 2003 Bilimleri/Rehberlik
DetaylıObsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi
Obsesif KompulsifBozukluk Hastalığının Yetişkin Ayrılma Anksiyetesiile Olan İlişkisi Dr. SiğnemÖZTEKİN, Psikolog Duygu KUZU, Dr. Güneş CAN, Prof. Dr. AyşenESEN DANACI Giriş: Ayrılma anksiyetesi bozukluğu,
DetaylıHEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ
HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ Özlem Bulantekin Düzalan*, Sezgi Çınar Pakyüz** * Çankırı Karatekin Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu ** Celal Bayar Üniversitesi Manisa Sağlık
DetaylıTEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VERİ ANALİZİ, İZLEME VE DEĞERLENDİRME DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ
DetaylıMemnuniyet, bağlılık ve yalnızlık ilişkisi: TSK Ankara özel bakım merkezinde bir araştırma
Araştırma / Research Article TAF Preventive Medicine Bulletin www.korhek.org DOI: 10.5455/pmb.1-1432581460 Memnuniyet, bağlılık ve yalnızlık ilişkisi: TSK Ankara özel bakım merkezinde bir araştırma The
DetaylıPOSTER BİLDİRİ PROGRAM AKIŞI
BİLDİRİ AKIŞI Bildiri ekibinden bir araştırmacının aşağıda belirtilen bilimsel program gününde posterini belirtilen poster numarası için ayrılmış panoya asması, gün sonunda teslim alması zorunludur. Belirlenen
DetaylıSPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN BİLGİ OKUR- YAZARLIĞI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ
Uluslararası 9. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Kongresi SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN BİLGİ OKUR- YAZARLIĞI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Yalçın UYAR - Hakan SUNAY yuyar@ankara.edu.tr- hsunay@ankara.edu.tr
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Telefon: Mezuniyet Tarihi Derece Alan Kurum 2017 Doktora Gelişim Psikolojisi Hacettepe Üniversitesi
ÖZGEÇMİŞ Arş. Gör. Dr. E. Helin Yaban E-Posta: hyaban@hacettepe.edu.tr Telefon: 312 297 83 25 Adres: Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 06800 Beytepe/ANKARA Eğitim Mezuniyet Tarihi Derece Alan Kurum 2017
DetaylıHemşirelik Lisans Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme ve Sağlıklı Yaşam Davranışları
Hemşirelik Lisans Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme ve Sağlıklı Yaşam Davranışları Nuriye Yıldırım Düzce Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü, Türkiye Özet Amaç: Bu araştırma hemşirelik lisans
Detaylıilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sciences 2003, 14 (2), 67-82 ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM ÖıÇEGiNiN ADAPTASYONU ÖZET Dilara ÖZER, Abdurrahman AKTOP
DetaylıTedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi
Tedaviye Başvuran İnfertil Çiftlerde Kaygı, Öfke, Başa Çıkma, Yeti Yitimi Ve Yaşam Kalitesinin Değerlendirilmesi Dr. Gülcan Güleç, DR. Hikmet Hassa, Dr. Elif Güneş Yalçın, Dr.Çınar Yenilmez, Dr. Didem
DetaylıEĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1
58 2009 Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı:25, s.58-64 ÖZET EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1 Bu çalışmanın
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Eğitim. Akademik Ünvanlar HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ SEVGİNAR VATAN. sevginarvatan@gmail.
ÖZGEÇMİŞ SEVGİNAR VATAN E-Posta: sevginarvatan@gmail.com Telefon: 2978325 Adres: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Beytepe/Ankara Eğitim Mezuniyet Tarihi Derece Alan Kurum 2006 Lisans Psikoloji Orta
DetaylıSağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Ruhsal Belirtilerin Taranması
Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2009; 8(2): 161-166 Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Ruhsal Belirtilerin Taranması [Assessment of Mental Symptoms on Health School Students] ÖZET AMAÇ: Bu
DetaylıSAĞLIK YÜKSEKOKULUNDA ÖĞRENİM GÖREN HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN EMPATİK EĞİLİM VE EMPATİK BECERİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ
ARAŞTIRMA MAKALESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULUNDA ÖĞRENİM GÖREN HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN EMPATİK EĞİLİM VE EMPATİK BECERİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ DETERMINING OF EMPATHIC TENDENCIES AND EMPATHIC SKILL LEVELS
DetaylıÖN LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN FoMO DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ ve BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
Economicsand Administration, TourismandTourism Management, History, Culture, Religion, Psychology, Sociology, FineArts, Engineering, Architecture, Language, Literature, EducationalSciences, Pedagogy&OtherDisciplines
DetaylıAraştırma Yöntemleri. Araştırma Tasarımı ve İstatistik Test Seçimi
Araştırma Yöntemleri Araştırma Tasarımı ve İstatistik Test Seçimi Araştırma Süreci İLGİ? Y Y? FİKİR?? X Y, A B KURAM A B E F C D X Y KAVRAMSALLAŞTIRMA Kavramların ve araştırılacak değişkenlerin anlamlarını
DetaylıNormal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması
Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması Meryem METİNOĞLU Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Giriş Doğum kadın hayatında yaşanılan
DetaylıAraştırma Makalesi / Research Article. Technical Program Students' Attitudes Towards Analysis of Computer and Internet Use
BEÜ Fen Bilimleri Dergisi BEU Journal of Science 2(2), 127-134, 2013 2(2), 127-134, 2013 Araştırma Makalesi / Research Article Teknik Program Öğrencilerinin Bilgisayar ve İnternet Kullanımına Yönelik Tutumlarının
DetaylıDoç.Dr. YALÇIN ÖZDEMİR
Doç.Dr. YALÇIN ÖZDEMİR Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü 1994-1998 Lisans Orta Doğu Teknik
DetaylıEğitim Tarihleri: 5-6/ 11 /2016 ve / 11 /2016 (2 hafta Cumartesi ve Pazar toplam: 32 saat) Eğitim Ücreti: 400 TL + KDV (Öğrencilere %25 indirim
Eğitim Tarihleri: 5-6/ 11 /2016 ve 12-13 / 11 /2016 (2 hafta Cumartesi ve Pazar toplam: 32 saat) Eğitim Ücreti: 400 TL + KDV (Öğrencilere %25 indirim uygulanmaktadır.) Katılımcı Sayısı: 50 kişi ile sınırlıdır.
DetaylıÇOCUKLUK ÖRSELEYİCİ YAŞANTILARININ ERGENLİKTEKİ YAKIN İLİŞKİLERDE BİREYE ETKİSİNİN İNCELENMESİ
ÇOCUKLUK ÖRSELEYİCİ YAŞANTILARININ ERGENLİKTEKİ YAKIN İLİŞKİLERDE BİREYE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Neslihan DURMUŞOĞLU * S. Sunay Yıldırım DOĞRU ** ÖZET Bu araştırmada çocukluk örselenme yaşantılarının (fiziksel
DetaylıHemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinin Öfke ve Yalnızlık Özellikleri Characteristics of Anger and Loneliness in Nursing and Midwifery Students ABSTRACT
arastırma Hemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinin Öfke ve Yalnızlık Özellikleri Characteristics of Anger and Loneliness in Nursing and Midwifery Students Nurten KAYA* Hatice KAYA** Nurdan YALÇIN ATAR*** Nuray
DetaylıTEOG Sınavına Hazırlanan Öğrencilerin Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi 1
International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES) June 2016 : 2 (1) ISSN : 2548-9373 Doi : Field : Education Psychology Type : Review Article Recieved: 21.03.2016 - Accepted:13.05.2016
DetaylıÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai
ÇALIŞMAYAN KADINLARIN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARI, SOSYAL GÖRÜNÜŞ KAYGISI VE FİZİKSEL AKTİVİTEYE KATILIMLARINI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Zekai PEHLİVAN*; Elif Nilay ADA*;Gizem ÖZTAŞ* *Mersin Üniversitesi
DetaylıPROBLEME DAYALI ÖĞRENİM MODELİNİN HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİN SAĞLIĞI GELİŞTİRME DAVRANIŞLARINA ETKİSİ
PROBLEME DAYALI ÖĞRENİM MODELİNİN HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİN SAĞLIĞI GELİŞTİRME DAVRANIŞLARINA ETKİSİ Prof.Dr.Zuhal BAHAR Öğr.Gör.Dr.Ayşe BEŞER Arş.Gör.Meryem ÖZTÜRK Öğr.Gör.Şeyda ÖZBIÇAKÇI SAĞLIĞI GELİŞTİRİCİ
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuç: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT The Evaluation of Mental Workload in Nurses Objective: Method: Findings: Conclusion:
ÖZET Amaç: Yapılan bu çalışma ile Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesinde görevli hemşirelerin zihinsel iş yüklerinin değerlendirilmesi ve zihinsel iş yükünün hemşirelerin sosyo-kültürel özelliklerine
DetaylıDr. Ebru AKÜN. Ankara Üniversitesi DTCF Psikoloji Bölümü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı Tel: /1402 e-posta:
Dr. Ebru AKÜN Ankara Üniversitesi DTCF Psikoloji Bölümü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı Tel: +90 312 310 32 80/1402 e-posta: eakun@ankara.edu.tr EĞİTİM Doktora Ankara Üniversitesi Uygulamalı (Klinik) Psikoloji,
DetaylıÜniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1
Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3(1): 191-198 Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1 Özet Bu çalışmanın amacı, üniversite
DetaylıHEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI
HEMODİYALİZ VE PERİTON DİYALİZİ UYGULANAN HASTALARIN BEDEN İMAJI VE BENLİK SAYGISI ALGILARININ KARŞILAŞTIRILMASI Burcu BAYRAK KAHRAMAN* Derya TÜLÜCE* Musa BALİ** Turgay ARINSOY** *Gazi Üniversitesi Sağlık
DetaylıBASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ
KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Edim MACİLA BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZİ LEFKOŞA,
DetaylıPOSTER BİLDİRİ PROGRAM AKIŞI
BİLDİRİ AKIŞI Bildiri ekibinden bir araştırmacının aşağıda belirtilen bilimsel program gününde posterini belirtilen poster numarası için ayrılmış panoya asması, gün sonunda teslim alması zorunludur. Belirlenen
DetaylıÜniversite Öğrencilerinin Öfke İfade Tarzı ve İlişkili Faktörler
Anadolu Klin / Anatol Clin Orjinal Makale/Original Article Üniversite Öğrencilerinin Öfke İfade Tarzı ve İlişkili Faktörler Anger Expression and Related Factors in University Students Özet Amaç: Bu çalışmanın
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Telefon : +90 (312) FOTOĞRAF : Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 06800, Beytepe Ankara
ÖZGEÇMİŞ Arş. Gör. Yasemin Kahya E-Posta : yaseminoruclular@hacettepe.edu.tr Telefon : +90 (312) 297 8325 FOTOĞRAF Adres : Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 06800, Beytepe Ankara
DetaylıÖZGEÇMİŞ I.KİŞİSEL BİLGİLER
ÖZGEÇMİŞ I.KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı : Ayşe Kuzu Doğum Tarihi: 22.04.1976 Ünvanı: Öğretim Görevlisi İş Adresi: Bülent Ecevit Üniversitesi Ahmet Erdoğan Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Kozlu/ZONGULDAK
DetaylıTürkiye de Kadın Futbolcuların Spora Başlamalarına Etki Eden Unsurlar ve Spordan Beklentileri.
Türkiye de Kadın Futbolcuların Spora Başlamalarına Etki Eden Unsurlar ve Spordan Beklentileri. Mustafa Atli, Ersin Arslan, Zekiye Özkan Giriş Futbol; nereye gideceği tahmin edilen, kontrol edilebilen yuvarlak
DetaylıPSİKOLOJİK YILDIRMANIN ÖNCÜLLERİ VE SONUÇLARI: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ. Hacettepe Üniversitesi Psikometri Araştırma ve Uygulama Merkezi HÜPAM
PSİKOLOJİK YILDIRMANIN ÖNCÜLLERİ VE SONUÇLARI: HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ Hacettepe Üniversitesi Psikometri Araştırma ve Uygulama Merkezi HÜPAM PROJENİN AMACI Bu projenin temel amacı Hacettepe Üniversitesi
DetaylıKAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *
Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayý: 1, Yýl: 8, Haziran 2008 KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE
DetaylıÇOCUK İHMAL VE İSTİSMARI RUHSAL DEĞERLENDİRME FORMU. Temel Yakınmalar. . Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi
. Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi ÇOCUK İHMAL VE İSTİSMARI RUHSAL DEĞERLENDİRME FORMU Çocuğun Adı- Soyadı: Cinsiyeti: TC Kimlik No: Görüşmecinin Adı- Soyadı:
Detaylıİnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D
Detaylı