Rapor Yazma Teknikleri

Transkript

1 Rapor Yazma Teknikleri Yrd. Doç. Dr. Deniz KILINÇ Celal Bayar Üniversitesi Celal Bayar Üniversitesi 1

2 BÖLÜM - 6 Etkili Sunum Hazırlama Teknikleri Bu bölümde; Sunum Hazırlarken Nelere Dikkat Etkili Sunum Nasıl Hazırlanır? konuları incelenecektir. Celal Bayar Üniversitesi 2

3 1. Sunum İçeriği Sunumlarınızı hazırlarken; İlk % 15 lik kısmını Giriş Sonraki % 70 lik kısmını Ana Konu ve Alt Konular Son % 15 lik kısmını ise Sonuç bölümüne ayırın. Kullandığınız kelimeler ve cümleler açık, basit, anlaşılır olmasına özen gösterin. 3

4 2. Yazılar 2.1 Yazı Şekilleri Slaytları hazırlarken kullandığınız kelimeler; Hepsi BÜYÜK HARLE veya italik veya koyu olmasın Sadece vurgulamak istediğiniz kelimeler için italik, altı çizgili, farklı renkli, kalın, vurgulanmış veya animasyonlu hazırlamalısınız. 4

5 2. Yazılar 2.2 Yazı Boyutları Aynı kategorideki kelimelerin büyüklükleri aynı olmalıdır. Yani metindeki kelimelerin boyutları aynı olmalı. Başlıklar için 40 punto; Alt başlıklar için 30; Alt başlığı olmayan metinler için 30; Alt başlık metinler için 28 punto kullanmalısınız. 5

6 2. Yazılar 2.3 Yazı Karakterleri Tüm slaytlardaki yazı karakterinin de aynı olmasına dikkat edin (resmiyete uygun olmayan Showcard Gothic gibi yazı karakterlerini seçmemelisiniz!). 6

7 2. Yazılar 2.4 Cümleler Kurduğunuz cümleler anlamı bozulmayacak şekilde mümkün olduğunca kısa tutulmalıdır. Açıklamayı sözlü olarak yapabilirsiniz. Anlamı bozmaması için kelimeleri satır sonlarından bölmeyin. Yazım ve Dilbilgisi hatası olmamalı. Bu konuya çok dikkat edin. 7

8 2. Yazılar 2.5 Slayt Düzeni Slaytın içeriği ile uyumlu bir başlık kullanın. Cümleler, ekranda kolayca görünebilecek yerlerde olmalı. Bir slaytta ortalama 6-7 satır arasında yazı olmalı (ne boş gözüksün ne çok dolu) 8

9 2. Yazılar 2.5 Slayt Düzeni Slaytın içeriği ile uyumlu bir başlık kullanın. Slayt içerisinde önceki slaytlardan birisi kullanılacaksa teker teker o slaytı aramaktansa aynı slaytı tekrar ekleyin (bunu yaparken animasyon kullanırsanız dikkat çekici olabilir). Celal Bayar Üniversitesi - YZM 2105 Nesneye Dayalı Programlama 9

10 2. Yazılar 2.6 Slayt Tasarımı Slaytın zemini açık, yazıları koyu veya tam tersi olmalı. Kolay okunmayan görsel malzeme kullanılmamalı. Slayt çok fazla görsellikle doldurulmamalı. Celal Bayar Üniversitesi - YZM 2105 Nesneye Dayalı Programlama 10

11 2. Yazılar 2.6 Slayt Tasarımı Slaytların altlarına numara vermeniz izleyicilere çok faydası dokunacaktır (sorular kısmında izleyici 12. Slaytta şu ifadeyi kullanmışsınız.. diye söze başlayabilir). Slayt geçişlerindeki koyduğunuz animasyonlar dikkat dağıtıcı, yavaş olmamalı. 11

12 2. Yazılar 2.6 Slayt Tasarımı Metnin gerektirdiği grafik mümkünse aynı sayfada olmalı. Görsel nesneleri sayfanıza eklerken konumuna dikkat ediniz. 12

13 3. Renkler 3.1 Turuncu Canlı ve sıcak bir renktir. Sayfanızın göz alıcı ve dikkat çekici olması için turuncu kullanılabilir. Zemin rengi olarak kullanmanız önerilmez. 13

14 3. Renkler 3.2 Siyah Gücü, tutkuyu temsil etse de genellikle keder, ağır ve depresyon rengidir. Zemin rengi olarak kullanmaktansa yazı rengi olarak kullanılmalıdır. Zemin renginin siyah olması izleyicilerin gözlerini yorar. Aslında siyah renginin emiş kuvveti yüksek olduğundan gelen ışınları sürekli emer ve böylece izleyicilerde baş ağrısı ve okuma zorlukları belirebilir. 14

15 3. Renkler 3.3 Mavi Sakinlik, güvenilirlik simgesidir. Çok popüler bir zemin rengidir ama bazı renklerle (özellikle vurguda iyi olan turuncu rengiyle) birlikte kullanılmamalıdır. Mavinin birçok tonu vardır. Tonlar koyulaştıkça siyahın özellikleri, açıldıkça da beyazın özellikleri mavi renginin içinde belirir. 15

16 3. Renkler 3.4 Sarı İyimserliği temsil eder, gözü rahatlatır (koyu tonlar hariç). Dikkat çekiciliğin sembolüdür. Zıt renkler (siyah gibi koyu renkler) kullanıldığı takdirde iyi bir zemin rengi olabilir. 16

17 3. Renkler 3.5 Kırmızı Şiddetin, enerjinin, gücün simgesidir. İştah açıcı özelliği de vardır. Bundan dolayı bazı çikolata, kek kaplamaları kırmızıdır (Dido, Çikolatalı Gofret ). Kan akışını hızlandırıcı etkisi vardır (Evinizde kırmızı gece lambası varsa ve kalp rahatsızlığı geçirmiş bir büyüğünüz de evinizde yaşıyorsa dikkat edin). Hiperaktif çocukların yatak örtülerinin, elbiselerinin kırmızı olmaması önerilir. 17

18 3. Renkler 3.6 Mor Asaleti, bilgeliği ve gücü (zeka) temsil eder. Bu renk ekranda gözü oldukça fazla yorar. Siyah için söylediğimiz taktik bu renk içinde geçerlidir. Aynı şekilde risklerde! 18

19 3. Renkler 3.8 Yeşil Güven veren, sadakat ve zekayı temsil eden renktir. Bu rengi de yazının koyu olduğu takdirde vurgulayıcı olarak kullanabilirsiniz. Fakat zemin rengi olarak kullandığınız zaman renk uyumlarına dikkat etmelisiniz (mesela yeşil zemin üzerine kırmızı veya lacivert renkleri yakışmaz; daha çok beyaz yakışabilir, açık sarı rengi ise yazıyı belli bile etmez) 19

20 4. Dinleyiciler-İzleyiciler ile Etkileşimler 4.1 Göz Teması Sunan kişinin dinleyiciler ile göz teması kurmaları çok önemlidir. Bu, sunan kişinin dinleyicilere aktarmak istedikleri önemli şeyler olduğunu, dinleyicilerin de kendisine dikkat edildiğini ve iyi dinlemesi gerektiği hissini verir. 20

21 4. Dinleyiciler-İzleyiciler ile Etkileşimler 4.1 Göz Teması Tavana bakarak, bilgisayara bakarak, duvarlara bakarak anlatılan sunumlar sunan kişinin sadece sunmak için sunum yaptığını, yani bilgilerini karşıdaki dinleyicilere aktarmak istemediğini gösterir. 21

22 4. Dinleyiciler-İzleyiciler ile Etkileşimler 4.3 Dil Mümkün olduğunca uzun cümleler kurmaktan sakının. Başlangıcı ve sonucu beyin eliyle rahatlıkla tutulabilir uzunlukta, basit cümleler kurun (Örn: Ali ata bak. :)). Kullanmanız gerekli mesleki bir terim kullandığınızda terimin açıklamasını mutlaka yapın! 22

23 4. Dinleyiciler-İzleyiciler ile Etkileşimler 4.3 Beden Dili Sunum yaptığınız sırada kürsünün arkasında saklanıp izleyicilerin sizi görmesi engellemeyin. Eğer şartlar müsaitse küçük mesafelerde yürüyüş yaparak izleyicinin sizi takip etmesini (izleyici sabit bir yere baktığı zaman göz yorulması ve bunu takiben masa üzerine yatmalar) sağlayın. 23

24 4. Dinleyiciler-İzleyiciler ile Etkileşimler 4.3 Beden Dili Bunların haricinde kıyafetiniz, saçınız, başörtünüz, şalınız vs. temiz ve düzgün olmalı. Bu sizin bu işi ciddiye aldığınız gösterir. İşlerini ciddiye alanlar ciddiye alınırlar. En çok yapılan hatalardan birisi (ve en kötüsü) monoton bir şekilde ezberlediklerini (veya slaytta yazanları bilgisayar ekranından) okumaktır. Hata yapınca paniklemeyin; hatasız kul olmaz. Gerektiğinde işaretçi kullanın (kişinin dikkatini çekmek için gözüne tutmayın). 24

25 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 1.Sunumların hazırlanışında sorulması gereken ana sorular Ne Tür Bilgi? Neden? Kimlere? Nerede? Ne Zaman? Hangi Destek Araçlarla? Nasıl? 25

26 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 2. Sunumlar üç aşamalı bir çalışmadır Hazırlanma / Planlama Sunuş / Etkileşim Özetleme / Geri Besleme 26

27 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 2. Sunumlar üç aşamalı bir çalışmadır 2.1 Hazırlanma / Planlama Yöntemleri Sunumlarınızı dikkatli planlamanız katılımcılara sunmak istediğiniz bilgiyi onlarla anlamlı ve etkin paylaşımınızı ve mesajınızın doğru algılanmasını sağlayacaktır. İyi planlama aynı zamanda sizin sunum sırasında kendi öz güveninizi arttıracaktır. 27

28 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 2. Sunumlar üç aşamalı bir çalışmadır 2.2 Sunumun Amaç, İçerik ve Organizasyonu Üzerinde Odaklanma Amaç: Hedefinizin bilgilendirme veya ikna etme biçiminde tanımını yapın. Organizasyon: Sunumlar üç aşamalı bir çalışmadır Sunumlar kısa Giriş'le başlayıp, Gelişme ile devam eder ve Kapanış/Sonuç'la biter. 28

29 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 2. Sunumlar üç aşamalı bir çalışmadır 2.2 Sunumun Amaç, İçerik ve Organizasyonu Üzerinde Odaklanma Giriş'te katılımcılara Hoş Geldiniz Merhaba gibi mesajlarla başlayıp kendinizi tanıtın; konunuzu, amacınızı, sunumunuzun ana hatlarını belirtin ve sorgulayacağınız konularla ilgili ip uçları verin. Sunumunuzun Gelişme bölümünde örneklerle konu/savınızı güçlendirin. 29

30 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 3. Sunum Konusu ve Ana Başlıkların Görsel - İşitsel Araçlar / Teknoloji ile Desteklenmesi Sunumu Konuşma/Konferans'tan ayıran özellik Görsel-İşitsel Araçlar/Teknolojik Donanım ile desteklenmesi ve bu biçim gereği yapılan açıklamalardır. Kapsamlı bilgiyi tablo ve şemalarla, başlıklar altında, öz haline ekranda açıklamak etkin bir anlatımdır. 30

31 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 3. Sunum Konusu ve Ana Başlıkların Görsel - İşitsel Araçlar / Teknoloji ile Desteklenmesi PowerPoint slayt kullanımı bu amaç için renk, hareket ve sesi slayt çerçevesinde bir araya getirici özelliğinden çok uygun olsa da, ancak anlatımla paralel gitmesi ve çok fazla cümlelerle yazılı bilgi içermemesi koşuluyla etkindir. Ses veya müzik seçiminin de gürültü niteliğinden uzak, ancak konuyla bağlantısı halinde kullanımı gerekir. 31

32 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 3. Sunum Konusu ve Ana Başlıkların Görsel - İşitsel Araçlar / Teknoloji ile Desteklenmesi Anlatımı güçlendirecek görsel malzemeler şu şekilde belirtilebilir: Diyagramlar Tablo / Haritalar İstatistikler/Ölçümler Resimler Posterler / Resim kartları Filmlerden kesitler/ müzik Denek nesneler 32

33 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 4. Fiziksel / Teknolojik Donanım Sunumun yapılacağı oda Işıklar Hareket alanı Oturma planı Araç - gereç Teknoloji 33

34 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 5. Sunumlarda Yapılması / Yapılmaması Gerekenler 5.1 Yapılması Gerekenler Konuşmanızı düzenli ve tutarlı bir şekilde düzenleyin. Konuşmanızı en az üç kez prova edin. Adınızı, soyadınızı ve konumunuzu vererek kendinizi tanıtın. Sunumunuzun ana hatlarını öğretim üyesi/ uzman kişiye sunum öncesi verin. 34

35 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 5. Sunumlarda Yapılması / Yapılmaması Gerekenler 5.1 Yapılması Gerekenler Dinleyicileriniz ile göz teması içinde bulunun ve beden dilinize dikkat edin. Her bölümün başlığının yeterince açıklayıcı olmasına dikkat edin. Görsel malzemelerinizle sözlü anlatımınız arasında denge olmasına dikkat edin. 35

36 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 5. Sunumlarda Yapılması / Yapılmaması Gerekenler 5.1 Yapılması Gerekenler Konuşmanız süresince görsel malzemelerinize işaret edin. Sesinizin vurgularında ve tonlamada önem ve tekrarlama için içeriğe uygun değişiklikler yapın. Zamanınızı iyi kullanın!!!. 36

37 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 5. Sunumlarda Yapılması / Yapılmaması Gerekenler 5.2 Yapılmaması Gerekenler Kolay okunmayan görsel malzeme kullanmayın. Görsel malzemeyi çok fazla yazılı metinle, resimlerle veya çok farklı renklerle doldurmayın. Görsel malzemeyle ilgili olmayan bir Dinleyicilere sırtınızı dönmeyin. 37

38 Etkili Sunum Nasıl Yaparım? 5. Sunumlarda Yapılması / Yapılmaması Gerekenler 5.2 Yapılmaması Gerekenler Çok hızlı, çok yavaş, ya da okuma biçiminde monoton bir şekilde konuşmayın. Sunum boyunca kartlar üzerindeki notlarınızdan okumayın. Gösterilen Power Point slaytında yazılı olan metindeki cümlelerin tıpa tıp aynısını konuşmanızda kullanmayın. 38

39 İYİ ÇALIŞMALAR Yrd. Doç. Dr. Deniz KILINÇ Celal Bayar Üniversitesi - SSD 2206 Rapor Hazırlama Teknikleri 39